de beste groen– en bloemenrealisaties in Vlaanderen bijlage bij Groencontact 2009 | 35 [6]
Groene Lente
09
De beste Vlaamse groen– en bloemenrealisaties in 2009 BaarleHertog
Hoogstraten
Essen
Ravels
Wuustwezel
Kalmthout
Merksplas Knokke-heist
Blankenberge
Kapellen
Stabroek
Rijkevorsel
Brecht Brasschaat
Beerse Malle
De Haan Bredene
Zuienkerke
Oostende
Oudenburg
Nieuwpoort
Maldegem
Jabbeke
Gistel
Koksijde
Koekelare
De Panne
Knesselare
Zedelgem
Veurne
Wingene
Diksmuide Kortemark
Roeselare
LangemarkPoelkapelle
Zonnebeke
Ieper
Dentergem
Meulebeke
Moorslede Poperinge
Deinze
Ardooie Staden
Ledegem
Oostrozebeke Wielsbeke
Ingelmunster
Izegem
Lendelede Harelbeke
StMartensLatem
De Pinte
Zulte Kruishoutem
Gavere
Kuurne
Deerlijk
Zwevegem
Heuvelland
WortegemPetegem
Avelgem
Boom
Oosterzele
St-Lievenshoutem
Kluisbergen
Mesen
Maarkedal
Aalst
Herzele
Lierde
Affligem Liede- Ternat kerke
SintGenesiusRode
Beersel Pepingen Halle
Diest
Lummen
Holsbeek Herent
Huldenberg
Halen
Bekkevoort
TieltWinge
Kortenaken Lubbeek
Leuven
Zonhoven
OudHeverlee
Bierbeek
Overijse
Herkde-stad
Geetbets
Glabbeek
Maasmechelen
Tienen
Kortessem
Wellen
Linter
SintTruiden
Hoeselt Riemst
Borgloon
Hoegaarden
Hoeilaart
Lanaken Bilzen
Alken
Zoutleeuw
Boutersem
Zutendaal
Hasselt Diepenbeek
Nieuwerkerken
Dilsen
As
Tongeren Heers
Landen Gingelom
Voeren
Gemeente in bloei
groenprojecten
bloemenprojecten
(meer uitleg op p. 4 - 15)
2
Scherpenheuvel-
Opglabbeek
Herstappe
Groene Gemeente Antwerpen
HouthalenHelchteren
Rotselaar
Bertem
Linkebeek
Tessenderlo
Genk
Tervuren
Drogenbos
SintPietersLeeuw
Aarschot
Maaseik
Meeuwengruitrode Beringen
HeusdenZolder
Tremelo
Haacht
Kortenberg
Kraainem
Peer
Ham
Herselt
Kinrooi
Bree
HechtelEksel
Leopoldsburg
Laakdal Hulshout
Begijnendijk
Wezembeek-oppem
Gooik
Bever
Steenokkerzeel
Kampenhout
Zaventem
Dilbeek
Roosdaal
Herne
Vilvoorde
Machelen
Wemmel
Galmaarden
Ronse
SpiereHelkijn
Grimbergen
Asse
Lennik
Geraardsbergen
Meise Merchtem
Denderleeuw
Ninove Brakel
Boortmeerbeek
Zemst Opwijk
Keerbergen
Bocholt
Balen
Westerlo Heistop-denberg
Putte
Overpelt
Geel
Olen
Meerhout
Berlaar
Bonheiden
Kapelleo/d Bos
Herentals
Herenthout
Lier
St-KatelijneWaver
Willebroek
Londerzeel
Lebbeke
Erpemere
Horebeke
Puurs
Nijlen
Mechelen Buggenhout
Haaltert Zottegem
Oudenaarde
SintAmands
Grobbendonk
Duffel
Rumst
Dendermonde
Wichelen
Zwalm
Anzegem
Menen
Berlare
Lede
Zingem
Wervik Kortrijk
Laarne
Wetteren
Melle Merelbeke
Nazareth
Waregem
Wevelgem
Niel
Bornem Zele
Destelbergen
Gent
Tielt
Pittem
Houthulst
Vleteren
Lochristi
Neerpelt
Lommel Mol
Ranst
HemikEdegem sem Hove AartseKontich Lint laar Schelle
Dessel
Kasterlee Zandhoven
Wommelgem
Kruibeke
Waasmunster
Lokeren
Lovendegem
Nevele
Ruiselede
HamontAchel
Lille Vorselaar
Boechout
Hamme
Lichtervelde Hooglede
LoReninge
Alveringem
Sint-Niklaas
Evergem
Zoersel
Wijnegem Borsbeek Mortsel
Aalter
Torhout
Schoten Schilde
Zwijndrecht
Temse
Zomergem
Oostkamp
Stekene
Moerbekewaas
Zelzate Wachtebeke
Waarschoot
Beernem Ichtegem
Kaprijke
Eeklo
Antwerpen
Beveren
StGillisWaas
Assenede
Brugge Middelkerke
Arendonk
Retie
St-Laureins
Damme
OudTurnhout
Turnhout
Vosselaar
pag.
Prairietuin in de Plantentuin
(meer uitleg op p. 16 - 21)
pag.
themabeplanting 1 laureaat
14
Antwerpen
Antwerpen-Kiel Inkomzone Kielpark
plein
2 laureaat
11
Anzegem
Mechelen
Antwerpen-Ekeren Begraafplaats Driehoekstraat
begraafplaats
4 e laureaat
6
Asse
Meulebeke
Avelgem
Frisgroen op het kerkhof te Waarmaarde
begraafplaats
5 laureaat
6
Avelgem
Mol
Beveren
Wijngaard en kruidenborder in Park Cortewalle themabeplanting 5 e laureaat
15
Beringen
Nieuwpoort
Bree
Wijkpark Graevenveld
park
3 laureaat
7
Beveren
Oostende
Brugge
Herinrichting Graaf Visartpark
park
1 e laureaat
7
Dendermonde
Dendermonde
Groenaanleg Weidestraat
verkeersgroen
4 e laureaat
13
Eeklo
Bomenbegraafplaats
begraafplaats
3 e laureaat
Evergem
Restauratie Castrale Motte
park
Gent
Ekkergempark
plein
Hoogstraten
e e
e
e
16 Lommel
17 Opglabbeek
De Panne
Oudenaarde
5
Duffel
Roeselare
2 e laureaat
8
Eeklo
Ronse
3 e laureaat
11
Genk
Scherpenheuvel
Vaste plantentuin in Begijnhof
themabeplanting 2 laureaat
14
Harelbeke
Sint-Niklaas
Kortrijk
Vijveromgeving Koningin Astridpark
park
5 laureaat
9
Herzele
Staden
Leuven
Sterretjestuin op stadsbegraafplaats
begraafplaats
2 e laureaat
5
Hooglede
Stekene
Lichtervelde
Gildhofplein
plein
4 laureaat
12
Lille
Op het groene pad
begraafplaats
6 e laureaat
7
Lochristi
Herinrichting centrum Lochristi
verkeersgroen
3 e laureaat
13
Izegem
Vilvoorde
Merchtem
Lijsterbespark
park
6 e laureaat
10
Koksijde
Wemmel
Overpelt
Groene rotondes
verkeersgroen
1 e laureaat
12
Kortrijk
Wezembeek-Oppem
Roeselare
Vaste plantenborders in stadspark
themabeplanting 4 e laureaat
15
Lendelede
Wielsbeke
Ronse
Bibliotheektuin en rotonde Veemarkt
themabeplanting 3 laureaat
14
Leuven
Wuustwezel
Sint-Niklaas
Parkbegraafplaats Heimolen
begraafplaats
Staden
e e
e
e
Hoogstraten Ieper
Tielt
4-5
Lille
Zandhoven
Herinrichting dorpscentrum Oostnieuwkerke plein
1 e laureaat
10
Lint
Zwevegem
Tielt
Geboortebos Kanegem
park
4 laureaat
8-9
Lochristi
Zwijndrecht
Veurne
De Groene Krater
verkeersgroen
2 e laureaat
13
nieuwpoort
hasselt
zilveren medaille 2009
Groen- en Bloemengemeente 2010
20
18 Veurne
1 e laureaat e
19
21
Inhoudstafel Groene Lente in kaart Colofon Groene Gemeente (groenprojecten) Gemeente in bloei (bloemenprojecten) Groen- en Bloemengemeente 2010 Zonder is gezonder (ereprijs) Sponsors
2 3 4 16 22 23 24
Colofon
30 Groene Lente is een jaarlijkse wedstrijd waar alle Vlaamse gemeentebesturen kunnen aan deelnemen Groene Lente promoot en beloont de openbare bebloeming in Vlaanderen in het wedstrijdonderdeel Gemeente in bloei Groene Lente promoot en beloont de openbare groenvoorziening in Vlaanderen in het wedstrijdonderdeel Groene Gemeente Groen- en Bloemengemeente van het jaar wordt die gemeente die zich met voorbeeldstellende groen- en bloemenrealisaties heeft onderscheiden. Met de titel van Groenen Bloemengemeente zal de gemeente ook deelnemen aan de Europese wedstrijd Entente Florale in het volgende jaar. Bij die gelegenheid wordt het gemeentebestuur extra in de schijnwerpers geplaatst en kan zij rekenen op ondersteuning en publiciteit. (zie ook p. 22) Finale Groene Lente brengt alle groenverantwoordelijken samen en laat ze kennismaken met de beste groen-en bloemenrealisaties in Vlaanderen van het afgelopen jaar
Juryleden Gemeente in bloei
Jan Vantieghem, tuinaannemer, AVBS Didier Vander Eecken, tuinaannemer, VTU Guy Van Rysseghem, sierteler, VTU Stefan Leys, coördinator BFG Jan Hendrickx, tuinaannemer, BTA Rudi Geerardyn, secretaris van de jury, VVOG
Juryleden Groene Gemeente
Eric De Vos, sectorverantwoordelijke sierteelt, VLAM Francis Broos, landschapsarchitect, BVTL Emmanuel Ampe, landschapsarchitect, VVOG Rudi Geerardyn, secretaris van de jury, VVOG
Vereniging voor Openbaar Groen Predikherenrei 1c | 8000 Brugge T 050 33 21 33 | F 050 33 20 62 www.vvog.info |
[email protected]
Beste lezer
30 Groene Lente jaar
Groene Lente
Deze brochure geeft een overzicht van de beste gemeentelijke groen- en bloemenrealisaties in Vlaanderen die het afgelopen jaar deelnamen aan de wedstrijd Groene Lente. De Vereniging Voor Openbaar Groen (VVOG) organiseert deze wedstrijd al sinds 1979, in samenwerking met VLAM (Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing) en met de financiële steun van een aantal firma’s. De bedoeling is om het openbaar groen te promoten door interessante, creatieve en vernieuwende groen- en bloemenprojecten in de kijker te plaatsen en ze te belonen. Dit jaar viert de Groene Lente zijn 30-jarig bestaan. De Groene Lente telde in 2009 twee wedstrijdonderdelen. In het wedstrijdonderdeel Gemeente in bloei worden gemeentelijke initiatieven met bloemen bekroond. De best bebloemde gemeenten ontvangen een aankondigingsbord met een aantal bloemensymbolen in verhouding tot de kwaliteit van de bebloeming. In het wedstrijdonderdeel Groene Gemeente horen zowel kleinschalige als grotere groenprojecten thuis die recent zijn aangelegd op het openbaar domein. Laureaten ontvangen een waardevolle geldprijs. Gemeenten die in beide wedstrijdonderdelen voorbeeldstellende projecten hebben gerealiseerd komen in aanmerking voor de titel van Groen- en Bloemengemeente van het jaar. De vakjury kiest jaarlijks 1 gemeente uit die deze titel het volgende jaar mag dragen. Alle Vlaamse gemeentebesturen konden inschrijven aan de hand van een wedstrijdbrochure waarin het verloop en de criteria van de wedstrijd staan beschreven. Een vakjury bezocht alle projecten en bepaalde de eindrangschikking.
Finale
minor sponsor
Tijdens de Finale op donderdag 17 december 2009 te Nieuwpoort werden de beste projecten voorgesteld en werden de waardevolle prijzen aan de gemeentebesturen overhandigd. In het wedstrijdonderdeel Gemeente in bloei waren er 48 deelnemende gemeentebesturen en werden 1, 2 of 3 bloemensymbolen uitgereikt, naar analogie met het Olympische brons, zilver en goud (zie hiernaast). In het wedstrijdonderdeel Groene Gemeente werden de 25 weerhouden projecten ingedeeld in 5 categorieën, nl. begraafplaatsen, parken, pleinen, verkeersgroen en themabeplanting. De vakjury bepaalde de rangschikking (zie hiernaast). De stad Hasselt werd uitgeroepen tot Groen- en Bloemengemeente 2010 (zie p. 22) en werd uitverkoren om deel te nemen aan de internationale wedstrijd Entente Florale 2010. Ter gelegenheid van 30 jaar Groene Lente werd een herinneringsboom aangeplant in de aanwezigheid van de gouverneur van West-Vlaanderen.
Entente Florale is een wedstrijd op Europees niveau met leefbaarheid als wedstrijdthema
Entente Florale
hoofdsponsors VLAM 1030 Brussel Toro 2260 Oevel
major sponsor
Willaert 8800 Roeselare DCM 2280 Grobbendonk
Entente Florale telt 12 Europese landen die elk participeren met 2 kandidaten en die door een vakjury worden bezocht Entente Florale reikt op een plechtige slotmanifestatie de bronzen, zilveren of gouden ereplaten en diploma’s uit Vlaamse laureaten van Entente Florale 2000 Schoten zilveren medaille 2001 Gent zilveren medaille 2002 Tielt zilveren medaille 2004 Lochristi zilveren medaille 2005 Middelkerke zilveren medaille 2006 Kortrijk gouden medaille 2007 Mechelen gouden medaille 2008 Zwevegem gouden medaille 2009 Nieuwpoort zilveren medaille
In het verlengde van de Vlaamse wedstrijd Groene Lente is er de Europese wedstrijd Entente Florale. Deze wedstrijd heeft leefbaarheid als algemeen wedstrijdthema en plaatst groen- en bloemenrealisaties in internationale belangstelling. Twaalf Europese landen participeren elk met 2 gemeentebesturen. Een vakjury bezoekt iedere deelnemer en gaat na in welke mate men voldoet aan de wedstrijdcriteria van leefbare gemeente. Op een plechtige slotmanifestatie worden de bronzen, zilveren of gouden ereplaten en diploma’s uitgereikt. In 2010 doet Hasselt een gooi naar de Europese bekroning. Alle wedstrijdresultaten zijn niet alleen in deze brochure terug te vinden, maar ook op de website www.vvog.info.
www.entente-florale.eu
Vormgeving en druk
Superdeluxe bvba | Drukkerij Jacobs bvba | Brugge
foto’s en samenstelling brochure VVOG | Rudi Geerardyn | 0476 47 17 36
[email protected]
Rudi Geerardyn Projectleider Groene Lente
3
Begraafplaatsen
2009 Groene Gemeente
Groene Gemeente de beste Vlaamse groenprojecten in 2009
in deze categorieën behaalden de gemeenten het volgend resultaat én een geldprijs (zie ook p. 2)
Begraafplaatsen Sint-Niklaas Leuven Eeklo Antwerpen-Ekeren Avelgem Lille 4
1e laureaat 2e laureaat 3e laureaat 4e laureaat 5e laureaat 6e laureaat
p. 4-5 p. 5 p. 5 p. 6 p. 6 p. 7
1e laureaat 2e laureaat 3e laureaat 4e laureaat 5e laureaat 6e laureaat
p. 7 p. 8 p. 8 p. 8-9 p. 9 p. 10
1e laureaat 2e laureaat 3e laureaat 4e laureaat
p. 10 p. 11 p. 11 p. 12
1e laureaat 2e laureaat 3e laureaat 4e laureaat
p. 12 p. 13 p. 13 p. 13
1e laureaat 2e laureaat 3e laureaat 4e laureaat 5e laureaat
p. 14 p. 14 p. 14 p. 15 p. 15
Parken Brugge Evergem Bree Tielt Kortrijk Merchtem
Pleinen Staden Antwerpen-Kiel Gent Lichtervelde
Verkeersgroen Overpelt Veurne Lochristi Dendermonde
Themabeplanting Antwerpen Hoogstraten Ronse Roeselare Beveren
Groene Gemeente 2009
1e laureaat
2e laureaat
Parkbegraafplaats Heimolen
Sterretjestuin op stadsbegraafplaats
Sint-Niklaas
Op de bestaande stedelijke begraafplaats Heimolen werden een aantal zones helemaal heraangelegd. Dit project bestaat dan ook uit drie deelprojecten, nl. de aanleg van een groene parking, de aanleg van een urnenheuvel en de groenaanleg rond het nieuwe ceremonieel gebouw. Door de bouw van een nieuwe oven en het ceremonieel complex was er nood aan extra parkeerplaatsen. Daarom werd er een nieuwe parking aangelegd voor ongeveer 210 voertuigen. Deze groene parking werd uitgevoerd met grastegels in kunststof. Als beplanting werd gekozen voor hoofdzakelijk herfstverkleurende bomen, heesters en bodembedekkende planten. Aangrenzend aan de nieuwe parking werd een nieuwe urnenheuvel aangelegd naar het voorbeeld van Romeinse grafheuvels (tumuli). De urnenheuvel werd uitgewerkt als een talud van ongeveer 85 m lang en 2 m hoog. De heuvel is opgebouwd uit 2 wanden van schanskorven die opgevuld zijn met breuksteen. In het talud werden 450 prefab-elementen verwerkt waarin de urnen kunnen worden begraven. Bovenop het talud werden bomen en heesters aangeplant, in de trant van de beplanting op de parking. Tussen de prefab-elementen werd klimop als bodembedekking aangeplant, evenals voorjaarsbloembollen die kunnen verwilderen. In de heuvel werd eveneens een zitruimte geïntegreerd. De cirkelvormige zitgelegenheid werd gevormd door opnieuw schanskorven waarop houten zitbanken werden gemonteerd. Aan de overzijde van de begraafplaats werd een nieuw en modern ceremonieel complex opgetrokken, ter vervanging van het vroegere inkomgebouw. Zowel de afscheidsplechtigheden als de rouwmaaltijden kunnen hier plaatsvinden. Rondom het gebouw werd ook een nieuwe groenaanplanting uitgevoerd. Aan de voorzijde werd een groenscherm aangebracht om storende elementen van de aangrenzende straat af te schermen en om een meer ingetogen sfeer te scheppen. Om het contact tussen het gebouw en de begraafplaats te accentueren werd een gazon aangelegd waarin enkele hoogstammige bomen werden geplant, zoals Acer, Fraxinus, Gleditsia, Liquidambar, Liriodendron, Malus, Quercus en Tilia. Aan de andere zijde van het gebouw werd een sfeervolle doorgang gecreëerd door het aanplanten van een lange border met een groenblijvende beplanting van buxusbollen in verschillende groottes en bodembedekkende Waldsteinia ternata. Ook werden een 6-tal opgesnoeide krentebomen aangeplant. Deze groenzone vormt een doorgang van de aula’s naar de bestaande begraafplaats. Rouwende familieleden verzamelen hier om de overledene te begeleiden naar de laatste rustplaats. Ter hoogte van de verbruikszalen waar de rouwmaaltijden plaatsvinden, werd een serene binnentuin aangelegd. De open zijde van de tuin wordt afgeschermd met leilindes. Blikvangers in deze tuin zijn de grote, altijdgroene buxusmassieven en enkele solitaire bloeiende heesters, zoals Cornus controversa ‘Pagoda’, Hamamelis intermedia ‘Jelena’ en Amelanchier lamarckii. Vaste planten in kleinere groepen wisselen af met enkele solitaire planten, zoals Hydrangea macrophylla ‘Sibilla’, Paeonia lactifolia ‘Jan van Leeuwen’ en Helleborus orientalis in soorten.
Leuven
Met het masterplan als leidraad werden er de laatste jaren op de stadsbegraafplaats, die al dateert van 1870, nieuwe grafvelden, strooiweiden en columbariumsites aangelegd. Vorige lente startte men met de heraanleg van de kinderbegraafplaats op een ontruimd grafveld van 45 m bij 30 m. De bestaande, te klein geworden begraafplek voor levenloos geboren kinderen, de aangrenzende kindergraven, grafkelders en monumenten werden behouden en geïntegreerd. De tuin is zeer herkenbaar door het centrale, ellipsvormige grasveld dat trapsgewijs verzonken ligt tussen nieuwe en bestaande groenaanplantingen. Het geheel voelt hierdoor aan als een geborgen cocon, een tuin die wil troosten. Rondom de centrale ellips ligt een klinkerpad dat bereikbaar is via vier diagonaal ingeplante toegangswegen. Naast bomen, hagen en struiken zijn er ook witbloeiende bloemenperken met gebroken hartjes en witte rozen. Er werd bewust gekozen voor een aantal planten met een funeraire, symbolische betekenis zoals de Valse Acacia, Venijnboom, Palmboom, Klimop,… De kleine kistjes komen anoniem onder het gras te liggen. De ligging van de kistjes wordt gemarkeerd door in de aanpalende bloemenstrook een toverstokje te plaatsen. Ouders kunnen wanneer ze dit wensen de voornaam van het kindje in het toverstokje laten graveren. Er staat een cirkelvormige bank en op een hartvormige gedenkplaat in blauwe hardsteen kunnen bloemen en kransen neergelegd worden. Door de heraanleg van de sterretjestuin hoopt men een oord van troost en bezinning te bieden aan de mensen die met lege handen achterblijven. Op die manier wordt er in de sterretjestuin afscheid genomen van jaarlijks ongeveer 50 prille leventjes.
5
3e laureaat
Eeklo
zonder
Bomenbegraafplaats De aanleg van de bomenbegraafplaats kadert in het beleid van de stad waarbij geopteerd werd voor een nulgebruik van pesticiden bij het beheer van het openbaar groen. Daarom werd de stenen begraafplaats van vroeger stelselmatig omgevormd tot de huidige, groene begraafplaats. De aanleg van de bomenbegraafplaats vormt de laatste schakel in het creëren van een sfeervolle begraafplaats. Deze realisatie heeft daarenboven een symbolische diepgang en werd verkozen tot voorbeeldstellend project in het kader van het pesticidendecreet. De bomenbegraafplaats wordt bekroond met de ereprijs ‘zonder is gezonder’. Een uitvoerige beschrijving kan u lezen op p. 23 (laatste bladzijde).
2009 Groene Gemeente 4e laureaat
5e laureaat
Begraafplaats Driehoekstraat
Frisgroen op het kerkhof te Waarmaarde
Antwerpen-Ekeren
6
Het stadsbestuur besliste in 2009 om met een strategisch plan haar begraafplaatsenbeleid te realiseren. De Antwerpenaar zal het respect voor overledenen ervaren door meer klantgerichtheid, meer orde en netheid en de omvorming van grijze naar groene begraafplaatsen. De opwaardering van de begraafplaats van Ekeren past in deze visie en wordt net als op de andere Antwerpse begraafplaatsen met een gedragen beheerplan uitgevoerd waarin de basisregels van harmonisch park- en groenbeheer worden toegepast. Het voornaamste uitgangspunt was om de begraafplaats terug een groener karakter te geven, zodat natuurlijke elementen aansluiten bij de functies van een begraafplaats waar rust, intimiteit, meditatie en zingeving heersen. Deze omvormingen gebeurden o.a. door een aantal ingrepen te plegen. Zo werden dreefstructuren gecreëerd aan de ingang en aan de hoofdwegen van de begraafplaats. Als boomsoorten gebruikt men o.a. 25 herfstverkleurende Fraxinus excelsior ‘Raywood’ en 20 Quercus petraea. Verder worden beplantingsvakken gemaakt waarop boomstructuren komen die de sfeer van hoogstammige boomgaarden oproepen. Hiervoor gebruikte men 36 Prunus avium ‘Plena’. De grasvelden in deze vakbeplanting worden beheerd als bloemenweide en worden dus slechts eenmaal per jaar gemaaid. Dit beheer zorgt voor de terugkeer van de natuurlijke kruidenvegetatie en Calluna vulgaris duikt nu al terug op. Eveneens worden solitaire, grootkruinige bomen aangeplant, zoals 2 Quercus frainetto en 2 Quercus robur ‘Castaneifolia’. Verharde wandelwegen in silex dallen verdwijnen en worden ingezaaid met een klassiek grasmengsel. Klassieke bloemperken met eenjarigen werden vervangen door een speciale vaste plantencollectie die het best bij de uitstraling van een begraafplaats past. De gebruikte soorten zijn Panicum virgatum ‘Cloud Nine’, Molinea caerulea var arundinacea ‘Windsaule’ , Aster lateriflorus ‘Horizontalis’, Aster divaricatus, Miscanthus sinensis ‘Morninglight ’ en Leucanthemella serotina. De bloemperken die nog wel met seizoensbeplanting worden uitgevoerd, krijgen een assortiment met een natuurlijk karakter. Een specifieke opdracht bestond erin om de kinderbegraafplaats, die er troosteloos bijlag, op te waarderen. Hier is gekozen om te werken met 10 grote Taxus baccata. Deze zuilvormen symboliseren 10 grote wachters die willekeurig verspreid staan over de kinderbegraafplaats. Als onderbeplanting is er gekozen voor Pennisetum incomptum die is aangeplant in organische vorm. Deze manier van aanplanten betrekt ook het achterliggende rurale landschap bij deze plek en de oude, bestaande muur krijgt hierdoor meer aandacht. Als laatste maatregel is er het gebruik van bloembollen. Enerzijds een mengeling van Narcissus, in een zone van ca. 500 m² langsheen de hoofdwegen. Anderzijds is er het gebruik van bolgewassen om te laten verwilderen. Galanthus nivalis en Crocus tomassianus bedekken een oppervlakte van 2 000 m² op de grasvelden die aan de rand van de begraafplaats liggen.
Avelgem
Op de begraafplaatsen komen regelmatig plaatsen vrij door het vervallen van concessies. Tot saneren wordt pas overgegaan wanneer er grote aaneengesloten oppervlakten ontstaan. Om tussendoor geen slordig uitzicht te hebben, besliste men om die lege plaatsen te beplanten. Dit is een eenvoudige oplossing die tevens de stenen massa van een oud kerkhof verzacht en er een nieuwe look aan geeft. Het is een opfrisbeurt die een treurig bezoek een stukje aangenamer kan maken. Waar vroeger de lege plaatsen werden behandeld met onkruidverdelgingsmiddelen is dit heden niet meer nodig. Daarmee wordt een sterke reductie van het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen verwezenlijkt. Zo werd het oude kerkhof te Waarmaarde het eerst aangepakt. De begraafplaats heeft een zonne- en een schaduwkant. Aan elke kant zijn er 3 plantensoorten aangeplant in een golfbeweging. Hierdoor wordt de rechtlijnigheid van de grafrijen visueel doorbroken. De bloeiperiode van de gebruikte soorten loopt over heel het jaar. De meeste soorten zijn ofwel groenblijvend of hebben een interessant winterbeeld. Wegens de positieve ervaringen zal deze aanpak zeker navolging krijgen op de andere begraafplaatsen in Avelgem.
6 laureaat e
Lille
Op het groene pad Het gemeentebestuur besloot bij de uitbreiding van het urnenveld om ook de plantsoenen op de begraafplaats op te frissen. Een kerkhof ligt de inwoners immers nauw aan het hart. Daarom koos men ervoor om een ontwerp tentoon te stellen op het kerkhof. De inwoners konden gedurende enkele maanden opmerkingen geven. Na de verwerking van de reacties gingen de werken van start. De gemeentediensten legden een urnenveld aan in kruisvorm met 178 urnenkelders. De paadjes rondom werden in dolomiet uitgevoerd. Het geheel werd omringd door groenblijvende hagen om wat rust te brengen in de open ruimte. In het midden van het urnenveld kwamen zitbanken onder een Plataan. Hier kunnen de bezoekers rustig komen zitten. Het geheel werd aangeplant met tal van heesters en bomen. De Sierperen zorgen met hun mooie bloei en herfstverkleuring voor een aangename kleurenschakering. Stamrozen en siergrassen maken het geheel af. De inwoners waren vol lof over het project dat volledig door de technische dienst van gemeente werd uitgevoerd.
Parken
Groene Gemeente 2009
1e laureaat
Brugge
Herinrichting Graaf Visartpark Aan het einde van de 19e eeuw legden burgemeester Graaf A. Visart de Bocarmé en de Duitse stedenbouwkundige Joseph Stübben de basis voor een groots stedenbouwkundig project. Om de verwachte snelle expansie van de stad na het graven van het Zeekanaal en de aanleg van de nieuwe Brugse binnenhaven op te vangen, werd aan de noordrand van de stad een modern woon- en werkkwartier uitgetekend: het ‘plan Stübben’. Binnen dit nieuwe stadskwartier werd in 1902 een park aangelegd dat op aanwijzingen van burgemeester A. Visart de Bocarmé werd ingericht op een diagonale padenstructuur. De beginjaren van het park verliepen moeilijk. Omdat de grond van het park opgehoogd was met bagger stierven veel bomen af. Na een paar decennia was het park al vervallen. Vele bomen werden vervangen door soorten die op vochtige grond gedijen, maar door de dichte plantafstand werd het een somber, vochtig en weinig aantrekkelijk stukje groen. Na een grondige opschikbeurt in 1954 werd er in 1961 een miniatuurverkeerspark ingericht. Door de wijzigingen in de verkeerswetgeving werd deze infrastructuur achterhaald en raakte het in verval. Door de slechte staat van de paden, het verouderd speelplein en het verkeer rondom verloor het park zijn aantrekkingskracht. Een herinrichting drong zich op. In het beleidsprogramma 2007-2012 van de stad Brugge wordt de bijsturing naar de hedendaagse behoeften van parken en groene ruimten aangeduid als een actiepunt om de leefbaarheid van de stad te versterken. De herinrichting van het Graaf Visartpark werd hiervoor als een voorbeeldstellend project aangeduid. Als eerste stap in het ontwerpproces werd in het voorjaar van 2006 een inspraakronde opgestart waarbij zowel de jongeren als de volwassenen werden bevraagd. De belangrijkste verwachtingen die hieruit naar voor kwamen, waren een speelplein met een meer avontuurlijk karakter, het behoud van het fietsparcours in het verkeerspark en een betere beveiliging van het park ten opzichte van de omliggende straten. Op basis van deze gegevens maakte de stedelijke groendienst een ontwerp op. Er werd uitgegaan van het behoud van de monumentale bomen en van de oorspronkelijke diagonale padenstructuur. De verschillende zones in het park werden onderling verbonden door een slingerend pad. Het fietsparcours uit het vroegere verkeerspark werd opgebroken en in een nieuwe vormgeving geïntegreerd. Opvallende, groene piramides schermen het park af van de aangrenzende straten. Het wat sombere park is nu een plaats geworden waar het voor zowel de jongeren als de ouderen heerlijk vertoeven is: een park waar jonge kinderen op het klauterparcours of in de boomhutten spelen en waar ze hun eerste fietsjes kunnen uitproberen, waar jongeren kunnen bijpraten op verschillende hangplekken en waar volwassenen en ouderen uit de buurt onder de oude bomen een streepje zon kunnen meepikken.
7
2009 Groene Gemeente
2e laureaat
evergem
Restauratie Castrale Motte
8
De Castrale Motte Hoge Wal is een typevoorbeeld van een vroegmiddeleeuwse feodale motte, tussen de 11e en de 13e eeuw één van de oudste vormen van een burcht. De vroegere ‘mottestructuur’ met opperhof, nederhof en walgracht is nog duidelijk herkenbaar. De motte maakt deel uit van het gemeentelijk sport- en recreatiedomein van ca. 10,5 ha en werd als monument beschermd in 1994. Door erosie op de flanken van het opperhof en het dichtslibben van de walgracht dreigde uniek erfgoed te verdwijnen. In de nieuwe toestand wordt teruggegrepen naar de oorspronkelijke situatie waarbij de flanken van het 8 m hoge opperhof begroeid zijn met doornige struiken. De bovenkant van het opperhof is ontdaan van bomen om erosie door windval te vermijden. Nu is de heuveltop bekroond met een houten palissade met een diameter van 20 m. De toegang tot het opperhof gebeurt via een loopbrug over de walgracht en een trapconstructie. De walgracht rond het opperhof kreeg een nieuwe oeverversteviging en werd uitgediept. Het 2,5 m hoge neerhof is omgeven door een haag, een verwijzing naar de vroegere omheining met een palissade. De restauratie beoogde met een minimum aan interventie een maximale historische suggestie te bekomen met behoud en versterking van de bestaande natuurwaarden. De renovatie kostte 418.228 euro, waarvan ongeveer 80% gesubsidieerd werd door Monumenten en Landschappen en de provincie Oost-Vlaanderen.
3e laureaat
Bree
Wijkpark Graevenveld Het Graevenveld is een nieuwe verkaveling in de deelgemeente Bree-Beek. Eind de jaren ’90 besliste het stadsbestuur de gronden van het woonuitbreidingsgebied te verkavelen voor particuliere woningbouw. Voor een zone van 11,5 ha werd een BPA opgemaakt, de uitvoeringsplannen ervan werden getekend door een studiebureau. Doorheen het Graevenveld loopt de Genattebeek, ook wel Soerbeek genoemd. Deze beek heeft een belangrijke functie als natte natuurverbinding met het brongebied in Meeuwen en het gebied stroomafwaarts van de Zuid-Willemsvaart. Hier is de beek trouwens de drager van het Vlaams natuurreservaat ‘Soerbeekvallei’. Het is dan ook vanzelfsprekend dat de beek gebruikt werd als een structurerend element van west naar oost. De openbare groenzone binnen dit gebied werd ingericht als een parkgebied van ca. 1,5 ha met de beek als blikvanger. De elementen ‘zuiver water’ en ‘gezond groen’ kregen een bijzondere aandacht bij de opmaak van de plannen. De grote, groene parkzone aan de beek is belangrijk om te komen tot een kwaliteitsvolle leefomgeving voor de omwonenden. Het park doet ook dienst als wandel- en fietsverbinding. Bij de plantkeuze werd er rekening gehouden met de standplaats en de groeiwijze om het onderhoud te beperken. Ook werd gekozen voor inheemse soorten. Daarnaast werden ook een aantal fruitbomen aangeplant in het park, als herinnering aan de vroegere boomgaard. In het glooiend parkgebied zijn ook 3 wadi’s geïntegreerd in de aanleg. Het geeft het geheel een eigentijds en toch landelijk karakter.
Groene Gemeente 2009
4e laureaat
5e laureaat
Geboortebos Kanegem
Vijveromgeving Koningin Astridpark
Tielt
De groenzone is gelegen tussen de dorpsplaats van het bloemendorp Kanegem en twee woonwijken met veel jonge gezinnen. De groenzone sluit aan op een oude kerkwegel die een groene verbinding vormt met de dorpsplaats. Bij het ontwerp van het geboortebos stond de factor natuur centraal. Zo werd er gewerkt met inheemse beplanting en natuurvriendelijke houten speeltoestellen. Om de groenzone aantrekkelijk te maken voor kinderen werden zoveel mogelijk speelse vormen en elementen geïntegreerd. Er werden doornloze gemende hagen aangeplant die organisch geschoren worden en waarin enkele hazelaars kunnen uitgroeien. Ook worden speelse vormen met extensief gras uitgemaaid en worden er kleine speelheuveltjes voorzien. De speeltoestellen die werden ontworpen onder het thema ‘Ridderdorp’ spreken geweldig tot de verbeelding van de spelende kinderen. Om de groenzone pesticidenvrij te kunnen beheren, werd er tussen de nieuwe aanplantingen een laaggroeiende witte klaversoort ingezaaid. Deze klaver vormt een gesloten zode die opmerkelijk weinig onkruidgroei doorlaat en tevens een groen beeld geeft. In de groenzone werden tal van inheemse boomsoorten aangeplant. Deze bomen krijgen voldoende ruimte om zich ten volle te ontwikkelen en krijgen een correcte begeleidingssnoei. De bomen zullen ook fungeren als geboortebomen. Door het aanleggen van deze groenzone hoopt het stadsbestuur een veilige en aantrekkelijke groene ruimte te creëren voor buurtkinderen en hun eventuele begeleiders.
Kortrijk
Het Astridpark werd oorspronkelijk aangelegd in 1906. Het is één van de oudste en waardevolste parken in Kortrijk. Het park is centraal gelegen en heeft in het oostelijke deel een romantische tuin als blikvanger. Er is een kunstmatige bron met een poëtische watertrap en een betonnen brugje, gesculpteerd met houtstructuur. De watertrap mondt uit in een centrale vijver. Het water werd vroeger rondgepompt door een grote windmolen, die echter in 1941 werd vernield. In de loop der jaren werd de vijver vergroot en getransformeerd tot eendenvijver. Heel het park werd stelselmatig en in verschillende fases opgesmukt. Met de heraanleg van de vijver zijn de werken nu afgerond. Er werd geopteerd om de sfeer van de oorspronkelijke aanleg terug op te roepen. Daarom werd de vijver naar zijn vroegere, kleinere volume teruggebracht. Voor het herstel van de vijverwanden werd bewust niet gewerkt met vijverfolie, maar werd er gekozen voor gespoten polyester. Het brugje werd gerestaureerd en de oorspronkelijke locatie van de molen werd gevisualiseerd door een ronde bank in blauwe hardsteen. Deze bevindt zich op een verhoogde berm aan de rand van de vijver en is omgeven met Rhododendron. In juni weerspiegelt de kleurenpracht van deze 400 bloeiende heesters op het watervlak. De organisch gevormde paden werden behouden en met gestabiliseerde dolomiet aangelegd. De trappen zijn in breuksteen. De voegen werden gedicht om te voldoen aan de pesticidentoets. De oude bestaande bomen werden, waar nodig, gesnoeid. Als onderbeplanting werd o.a. gekozen voor Rhododendron, Ilex en Taxus,…., planten die eigen zijn aan oudere parken. De kostprijs der werken bedroeg ruim 190.000 euro.
9
2009 Groene Gemeente
6e laureaat
1e laureaat
Lijsterbespark
Herinrichting dorpscentrum Oostnieuwkerke
Merchtem
10
Pleinen
In het centrum van Merchtem werd het Lijsterbespark in juni 2007 uitgebreid met 2 percelen die samen ca. 2 ha groot zijn. In dit OCMW-park kunnen wandelaars en bewoners van het Woon- en Zorgcentrum tot rust komen in een uniek stukje natuur. Naast het eerder, zeer toegankelijk aangelegde parkgedeelte met visvijvers, is hier gekozen voor een natuurpark. Het is een gebied waar water ook prominent aanwezig is, maar waar verschillende andere habitattypes ook hun kans krijgen. Het gebied bestaat uit een centraal gedeelte met 3 waterpartijen, verbonden door een eilandje. Aan de randen van het terrein worden ruigten afgewisseld met moerassen en houtkanten. De ruigten krijgen een aangepast en beperkt maaibeheer, de moerassen kenmerken zich door een schommelend waterpeil en droogvallende plassen. Het geheel is toegankelijk gemaakt voor rolstoelgebruikers. Bovendien maken kort gemaaide stukken verdere betreding mogelijk. Natuur en recreatie gaan hier zoveel mogelijk samen. Het 2e perceel gelegen tussen de Stambeek en de Puttenbeek werd ingericht als hoogstamboomgaard. Er zijn hoofdzakelijk oude, streekeigen appel, peren- en pruimenvariëteiten aangeplant. De boomgaard werd afgeboord met een variatie aan bessenstruiken en ander fruit, evenals met een gemengde houtkant van streekeigen groen. Het park is een zeer waterrijk gebied waardoor het een bijzondere uitstraling heeft. De rijke verscheidenheid aan leefgebieden, zoals de heggen en houtkanten, de boomgaard, de takkenwallen, de paddenpoelen en het ecologische beheer maken dit een unieke plek. Men vindt hier een gevarieerde fauna en flora op een relatief kleine oppervlakte. Doorheen het park loopt een natuurleerpad dat de belangrijkste kenmerken onder de aandacht brengt van de wandelaar. Er is geprobeerd om de mensen bewust te maken van de samenhang tussen natuur, ecologie en erfgoed, zoals streekeigen fruit en kleine landschapselementen. Met de kringloopgedachte als basis bij dit ontwerp en bij het parkbeheer wil men aantonen dat de bezoeker dit principe ook kan toepassen in eigen tuin.
Staden
Uitgangspunt van de ontwerper was om de kern van de deelgemeente te versterken en er een leefdorp van te maken: aantrekkelijk, sfeervol, veilig en kindvriendelijk. Er zouden ook kwaliteitsvolle stimuli gecreëerd worden voor een boeiende handel- en dienstverlening. Het gemeentebestuur droomde anders dan de ontwerper en daarom werd er gepolst hoe de Oostnieuwkerkse bevolking deze doelstellingen ingevuld zag. Een ontwerp werd opgemaakt waarbij de pastoorstuin werd opengetrokken en de rijweg voor de kerk werd afgeschaft. Er werd een heus kerkplein aangelegd en doorgetrokken naar een groene ruimte. Hierdoor komt naar Engels voorbeeld de kerk centraal te staan binnen een sober park bestaande uit gras, bomen en hagen. De strakke functionele paden bieden een mooi perspectief op de kerk en omringen tevens de waterfontein. Twee unieke beelden kregen er hun plaats. De contouren van het project worden gevormd door een lage haagstructuur van Beuk. Voor de beslotenheid zorgt een 4 meter hoge taxushaag die ter hoogte van het waterelement is aangeplant. Duurzaamheid krijgt ook vorm in verantwoorde openbare verlichting en het straatmeubilair. De droom van de ontwerper en van het gemeentebestuur is toch in vervulling gegaan: “Zoals het park en de kerk van elkaar gescheiden waren, vormen ze nu een prachtig huwelijk. De kerk in het park! Zo zou het overal moeten zijn! Twee plaatsen die de gave van ontmoeting met elkaar gemeen hebben. De wekelijkse misdienst, de communie, een huwelijk, een begrafenis, … zal steeds in een waardig en ceremonieel kader doorgaan. Ook allerlei andere evenementen en feesten zullen aan gezelligheid inwinnen”. Dit alles, samen met de kindvriendelijke en duurzame inrichting, vergroot nu de aantrekkelijkheid van het dorpscentrum.
Groene Gemeente 2009
2e laureaat
3e laureaat
Inkomzone Kielpark
Ekkergempark
Antwerpen-Kiel In 2005 zette het stadsbestuur het licht op groen voor de heraanleg van het Kielpark. De realisatie werd uitgevoerd met Europese en Vlaamse financiële steun, nl. met EFRO-URBAN II-middelen. Er werd een ontwerpwedstrijd uitgeschreven en het winnende ontwerpteam maakte een voorontwerp. Adviezen werden gevraagd aan de jeugdraad, de seniorenraad, de sportclubs, … In oktober 2005 keurde het stadsbestuur het masterplan voor het Kielpark goed. In het masterplan wordt bepaald hoe het park zich in de komende jaren optimaal kan ontwikkelen. Na goedkeuring wordt het plan verder in detail uitgewerkt. De uiteindelijke realisatie gebeurt stapsgewijs. In een eerdere fase werden al een aantal werken uitgevoerd. Zo werd het grootste deel van de dichte begroeiing die het park ondoorzichtig maakte, verwijderd. Bomen werden gesnoeid en zieke bomen werden gerooid. Er werden nieuwe banken en vuilbakken geplaatst. Een nieuw basketbalterrein werd aangelegd ter vervanging van de 2 oude speelvelden. Overbodige afsluitingen werden weggenomen. De centrale dreef werd opnieuw betegeld en in de zuidelijke fietsdreef werden 63 nieuwe eiken aangeplant. Dit jaar werden de werken aan de inkomzone tegenover de Sint-Catharinakerk en ter hoogte van de speeltuin afgerond. Dit deel van het park met toegang tot de centrale dreef nodigt nu wel uit om het meer opengemaakte park te bezoeken. Door de inkomzone aan te leggen in gelijkaardige materialen, nl. gebakken kleiklinkers, sluit het Kielpark meer aan bij de vernieuwde Sint-Bernardsesteenweg en het winkelplein. Ook de hoofddreef van het park werd in dit materiaal aangelegd. Het bestaande hoogteverschil tussen het voetpad langs de steenweg en het park, dat vroeger een begraafplaats was, werd opgevangen in schuine hellingbanen en werd eveneens uitgevoerd in kleiklinkers. Dit gedeelte van het park was in vergelijking met de rest van het Kielpark nog te dicht begroeid. Daarom werden er 31 bomen gerooid, waaronder heel wat kastanjes die te lijden hadden van de kastanjemineermot of die inrottingsplekken vertoonden. Ook de onderbegroeiing werd verwijderd. Ter vervanging van het gerooide groen zijn nieuwe bomen geplant, waaronder Tulpenboom, Hopbeuk, Magnolia en Honingboom. Er werden 17500 vaste planten in verschillende soorten en 9000 bloembollen geplant. Twee nieuwe toegangen sluiten aan op de speeltuin. Met eigentijdse, energiezuinige verlichting en nieuwe zitbanken en vuilbakken is het geheel afgewerkt.
Gent
Tegenover de kerk van Ekkergem verscheen het Ekkergempark op het voormalige parkeerplein van de Politie. Het is een nieuwe ontmoetingsplek voor de buurt en de eerste ‘prairie’ van Gent. Het parkje kreeg alvast een tijdelijke aanleg in afwachting van de herinrichting van de hele site, die na de verhuis van de Politie, zal uitgevoerd worden. Er werd dan ook gekozen om met beperkte financiële middelen tot een fraai resultaat te komen. De aanleg van het Ekkergempark komt tegemoet aan de vraag naar meer buurtgroen op wijkniveau. Het ontwerp voor het park werd opgemaakt door één van de landschapsarchitecten van de groendienst. Het kwam tot stand in nauw overleg met de buurtbewoners, de Politie en diverse stadsdiensten. De uitdaging bestond erin om een rustige aangename verblijfsplek te creëren terwijl ook de politiegebouwen vlot bereikbaar moesten blijven. Het resultaat is een park met luchtige, brede paden die door een centraal, slingerend plantvak gescheiden worden van de hoofdverblijfsruimte, nl. een open grasvlak. De vormgeving is strak, speels en hedendaags. Een 12 meter lange picknicktafel is de blikvanger van het park. De tijdelijkheid van het park werd aangegrepen om te experimenteren met het principe van prairiebeplanting. Dit beplantingstype doet het prima op stenige ondergronden, zoals in het Ekkergempark. De prairietuin strekt zich uit over het centrale plantvak en bestaat uit bloembollen, vaste planten en siergrassen. De randzones van het park werden ingezaaid met een bloemenmengsel. Ze maken het kleurrijke beeld doorheen alle seizoenen compleet. Enkele solitaire heesters en een hoogstammige boom zorgen voor verticale accenten in het totaalbeeld.
11
2009 Groene Gemeente
4e laureaat
1e laureaat
Gildhofplein
Groene Rotondes
Lichtervelde
12
Verkeersgroen
Het Gildhofplein bevindt zich tussen 4 straten, op de site van het Gildhof. Vroeger stonden hier oude gebouwen die o.a. met gelden van het grond- en pandenbeleid konden aangekocht worden. Voorwaarde was dat er een pleintje zou worden gerealiseerd. Het gemeentebestuur startte met de afbraak van de gebouwen in afwachting van de rioleringswerken die in de aanpalende straten door Aquafin zouden worden uitgevoerd. Het voorontwerp werd gemaakt door 2e-jaarsstudenten van de richting bachelor landschaps- en tuinarchitectuur van de Hogeschool uit Melle. De studenten kregen een duidelijk afgelijnde opdracht. De realisatie diende een compromis te zijn tussen mobiliteit, verkeersveilige schoolomgeving, parkeergelegenheid en groen in dit centrale deel van de gemeente. Er werden 7 ontwerpen geselecteerd en een studiebureau legde de laatste hand aan het definitief ontwerp, in nauwe samenspraak met het gemeentebestuur. Het plein oogt sereen. Op de ene helft bevindt zich een grasperk, de andere zijde werd aangelegd in dolomiet. Banken zorgen ervoor dat dit pleintje als een echte ontmoetingsplaats kan dienen. Er werd gekozen voor vaste planten zoals Helleborus, Geranium macrrorhizum, Anemone, Sedum, Hedera, … Over de ganse lengte werd een pergola geplaatst waar voetgangers en fietsers onderdoor kunnen. Na enkele seizoenen zal de pergola prachtig ogen wanneer hij volledig begroeid is met Wisteria en Clematis. Het plein is voorzien van sfeervolle verlichting. Bij de feestelijke inhuldiging kreeg een borstbeeld er zijn definitieve plaats.
Overpelt
Overpelt heeft dit voorjaar de groenvoorziening op 4 rotondes van invalswegen nabij het centrum heraangelegd. Een tuin- en landschapsarchitect tekende een uniform concept met voor elk van de rotondes een uniek uitzicht. Bij de keuze van het groen en de vormgeving werd rekening gehouden met 2 belangrijke elementen: de onderhoudsvriendelijkheid en de specificiteit van een rotonde als verkeersknooppunt. In het verleden werden de rotondes elk voorjaar aangeplant met eenjarig bloeiende planten. Dit was arbeidsintensief, zowel bij de aanleg als bij het onderhoud. Bovendien was de bloemenpracht van korte duur, in het beste geval van mei tot begin oktober. Het nieuwe concept is duurzamer. Dit hield in dat de ondergrond werd verbeterd op basis van de resultaten van de uitgevoerde grondontledingen en dat de juiste plantdichtheid en plantenmaten werden gebruikt zodat snel de gewenste vormen werden bekomen. Ook werden de noodzakelijke snoeibeurten voorzien. Wintergroene massieven van Ilex meservae ‘Blue Prince’ moeten zorgen voor volume en spanning. Enkele alleenstaande bomen en grote heesters (Moeraseik, Judasboom, Krentenboom en Perzisch Ijzerhout) zorgen voor extra kleur in de lente en de herfst door hun bloeiwijze en/of herfstverkleuring. De Moeraseik kan bovendien nogal wat vervuiling verdragen. Dit groen staat in een bed van blauwgrijze kalkstenen. De grove textuur ervan contrasteert mooi met de strakke volumes van Hulst en Beuk. De buitenste boord is op elke rotonde eveneens in kalksteen en is steeds anderhalve meter breed. Deze zone dient bovendien om de wortels van de meer naar binnen gelegen beplanting te vrijwaren van het zilte dooiwater in de winter. De Overpeltse rotondes zijn van werkintensieve en fragiele bloemenperkjes nu omgeschapen tot stevige groene oasen middenin het drukke verkeer.
Groene Gemeente 2009
2e laureaat
Veurne
De Groene Krater In het kader van de herinrichting van de weg VeurneIeper werd ter hoogte van het kuispunt Europalaan, Albert I-laan en de Bulskampstraat een kraterrotonde aangelegd. Dit is een rotonde waarvan het middendeel open is, vandaar de naam krater. Het doorgaand verkeer rijdt in een soort tunnel onder deze rotonde door. Speciaal hier is ook dat de tunnelwanden beplant werden met Hedera helix en Parthenocissus tricuspidata. De planten staan in een soort plantenbak uitgerust met een computergestuurd bevloeiingssysteem. Het verkeer snort dus door een groene tunnel. Het kunstwerk is eveneens uitgerust met een speciale sfeerverlichting. Volgens de diensten van de Adminstratie Wegen en Verkeer zou dit het eerste dergelijk project zijn in Vlaanderen. Iets verder werd ter hoogte van het op- en afrittencomplex met de A18 een tweede rotonde aangelegd. Het middengedeelte van deze rotonde met een oppervlakte van 500 m² werd door de groendienst volledige beplant met vaste planten. Het werd een combinatie van diverse soorten siergrassen en lang bloeiende vaste planten zodat het geheel het jaarrond een sierwaarde heeft. Het is een goed voorbeeld van duurzame en weinig zorgbehoevende beplantingen, waarbij ook het ecologische aspect niet vergeten wordt in het kader van de reductie van bestrijdingsmiddelen. In de nabijheid werden nog leilindes aangeplant en werden reststroken ingezaaid met gras.
3e laureaat
Lochristi
Herinrichting centrum Lochristi In het centrum van de gemeente bevonden er zich ter hoogte van het marktgedeelte 24 oude gekandelaberde lindes. Door ouderdom en ziekte takelden verschillende bomen jaar na jaar af waardoor ze op sommige plaatsen zelfs een gevaar betekenden voor de omgeving. De zone waar de lindes stonden was in de loop der jaren ook aanzienlijk veranderd. Tijdens het laatste decennium werden parkeergelegenheden aangelegd en werden verschillende nieuwe woningen en handelszaken gebouwd. Hierdoor waren sommige bomen dan ook hinderlijk voor de toegang tot deze gebouwen. Om het marktgedeelte te accentueren werd beslist om 26 Zuileiken (Quercus robur ‘Fastigiata Koster’) aan te planten over het volledige marktgedeelte. Dit in tegenstelling tot de lindes die meer gecentraliseerd stonden. Bij de plaatskeuze werd er rekening gehouden met de verschillende gebruikers van het plein, zoals de kermis, de wekelijkse markt, terrassen, parkeergelegenheid, fietsenstallingen, … De plantvakken werden verder uniform opgevuld met Buxus sempervirens om op deze manier een wintergroene tint te geven aan het terrein. Daarnaast werd ook een deel van de plantvakken voorzien van stijlvolle fietsbeugels met een waterdoorlatende dolomietverharding als ondergrond.
4e laureaat
Dendermonde Groenaanleg Weidestraat
Het project ‘Weidestraat’ bevindt zich in een drukke buurt van de deelgemeente Sint-Gillis. Door de komst van nieuwe verkavelingen is het de opdracht van de stedelijke dienst groen en natuur om elke m² openbaar groen in deze wijken optimaal te benutten. Een hoge bevolkingsdichtheid betekent vaak weinig ruimte voor groen en alle aandacht voor opritten en parkings. Het aan te planten terrein bestond uit verschillende kleine, niet-aaneengesloten percelen waardoor men een versnipperde indruk krijgt. Om toch een eenheid te bekomen, werden alle percelen op dezelfde manier aangeplant. Als basisaanplanting werd het een mengeling van Hydrangea paniculata ‘Pinky Winky’ en Cornus sericea ‘Kelseyi’ in een verhouding van 1 op 4. Hoogstammige bomen waaronder 10 Malus ‘Professor Sprenger’ en 6 Liriodendron tulipifera zorgen voor een ruimtelijk effect. Het onderhoud in deze aanleg werd beperkt door het aanbrengen van een mulchlaag van boomschors. Bijzondere aandacht werd ook besteed aan de doorwortelbare ruimte voor de bomen. Aan de reactie van de bewoners te horen is het een geslaagd project.
13
Themabeplanting 1e laureaat
2e laureaat
Prairietuin in de Plantentuin
Vaste plantentuin in Begijnhof
Antwerpen
14
In navolging van het decreet van de Vlaamse overheid dat aan openbare besturen verbiedt om op termijn nog langer pesticiden te gebruiken, besliste men om in Antwerpen een prairietuin aan te leggen. Een prairietuin staat ervoor bekend dat hij zeer onderhoudsvriendelijk is en dat hij zowel in rijke als arme bodems de 4 seizoenen zeer sterk tot uiting brengt. Tevens is een prairietuin een zeer kleurige vorm van groen met een lange levensduur en met een natuurlijk uitzicht. Het onderhoud en het beheer op langere termijn is eenvoudig. Omdat het ontwerpen van een plantengemeenschap voor een prairietuin gedegen plantenkennis vereist werd beroep gedaan op een gespecialiseerde vaste plantenkwekerij. Zo realiseerde men in het najaar van 2008 in de Plantentuin aan de Leopoldstraat de eerste prairietuin. Als prairieplanten worden winterharde kruidachtige vaste planten en grassen gebruikt. Deze worden aangevuld met bloembollen om de bloeitijd tijdens de lente te vervroegen. Tweederde van de eigenlijke plantenmassa van de prairieplanten bevindt zich ondergronds. Hierdoor bouwt deze beplanting een grote reserve op om moeilijke omstandigheden te overbruggen en is ze eenvoudig kort te maaien in de vroege lente. Aangezien vooral planten worden gebruikt die hier al langer bekend zijn, is de kans op invasie uiterst klein. Prairieplanten wortelen zeer diep zodat ze geen kostbaar water nodig hebben tijdens droogteperioden. Extra bemesting is niet nodig om te komen tot een zeer sterke en gezonde plantengemeenschap. De beplanting is zelfregulerend want planten die afsterven worden spontaan vervangen door andere prairieplanten. Hierdoor evolueert de prairietuin in de tijd. De grote plantenverscheidenheid draagt sterk bij tot een rijke flora en fauna. De grond wordt niet bewerkt zodat bijvoorbeeld vlinders ongestoord hun volledige cyclus kunnen afwerken. De onkruidbestrijding gebeurt manueel en zonder chemische middelen. Om deze handenarbeid te beperken wordt de bodem afgedekt met een lavakorrel. In vergelijking met een gewone vaste plantenborder vergt een prairietuin slechts één derde van de onderhoudstijd. Voor de 335 m² grote prairietuin kwam dit in 2009 neer op slechts 15 uur arbeid.
Hoogstraten
De restauratie van het begijnhof van Hoogstraten, en in laatste fase ook de groenaanleg ervan, werd afgerond in het voorjaar van 1997. In 1998 kreeg dit begijnhof een erkenning als Unesco Werelderfgoed. Oorspronkelijk werd in de tuin een bloemenweide aangelegd. Na drie jaar bleek deze weide overwoekerd te zijn door wortelonkruiden. De gemeentelijke groendienst zocht in samenwerking met de afdeling Onroerend Erfgoed naar een duurzame oplossing voor dit probleem. Dit leidde tot het initiatief om er gedurende drie jaar aardappelen te planten. De keuze ging naar de oude variëteit “Texel”. Door het gebruik van deze aardappelsoort konden de problematische onkruiden overmeesterd worden. Na deze periode van drie jaar was de grondstructuur dan ook terug op peil. Dit was voor de gemeente het sein om te starten met de aanleg van een vaste plantentuin. De planning en uitvoering gebeurde in eigen beheer. De plantentuin bestaat uit 16 borders. Voor het opplanten zijn er 45 verschillende soorten en variëteiten gebruikt. Tussen en rond deze borders zijn smalle grasstroken aangelegd met de bedoeling om ze te gebruiken als wandelstroken. De plantenkeuze gebeurde met het oog op de kweek van snijbloemen voor de altaarversiering van de begijnhofkerk. Dit naar aloude traditie van de Hoogstraatse begijnen, die zorgden voor bloemen uit de eigen tuin. De vaste plantentuin in het begijnhof is een realisatie van de gemeentelijke groendienst en de kostte 5600 euro.
Groene Gemeente 2009
3e laureaat
5e laureaat
Bibliotheektuin en rotonde Veemarkt
Wijngaard en kruidenborder in Park Cortewalle
Ronse
De groendienst is in 2009 gestart met de aanpassing en vernieuwing van de groenzones in en rond het centrum van de stad. De hervorming is noodzakelijk o.a. om het gebruik van pesticiden te kunnen reduceren. Als eerste startte men met de heraanleg van de rotonde aan de Veemarkt. De rotonde ligt op één van de belangrijkste verkeersaders van de stad. Hier koos men voor een onderhoudsarme beplanting van o.a. Pachysandra terminalis met verwilderende voorjaarbollen, Pennisetum alopecuroides ‘Japonicum’, Sedum spectabilis ’Herbstfreude’, Verbena bonariensis, Euonymus alatus ‘Compactus’ en een 3,5 meter hoge taxuskegel. Drie opvallend gekleurde schapen trekken de aandacht van iedere voorbijganger. De kunstzinnige schapen op de rotonde zorgen voor een goed oriëntatiepunt in de stad. Eén schaap zegt meer dan 1000 routebeschrijvingen. Daarbovenop zorgen ze het ganse jaar door voor een vrolijke tint in de stad. De beplanting rond de bibliotheek is in harmonie met die op de rotonde. Ook hier is gekozen voor planten zoals Pennisetum alopecuroides ‘Hameln’, Verbena bonariensis, verschillende Miscanthus-soorten, Sedum spectabilis, Salvia nemerosa ‘Ostfriesland’, Hydrangea paniculata ‘Pinky Winky’ en taxushagen. De grote Pennisetum-vlakken staan in fel contrast met het strakke gazon. Door vlak na de aanplant een dikke laag boomschors aan te brengen kon men het onkruid binnen de perken houden en het onderhoud tot een minimum herleiden. Stapsgewijs zullen ook de andere groenzones binnen de stad aangepast worden zodat het gebruik van pesticiden kan worden beperkt.
4e laureaat
Roeselare
Een bloemenlint doorheen het stadspark In 2007 werd een deel van het stadspark heraangelegd in functie van waterbuffering bij overstromingsgevaar. In 2008 waren de werken af en heeft de groendienst de opdracht gekregen dit deel van het park met groen af te werken. De groendienst zag toen de mogelijkheid om een al lang sluimerende wens ten uitvoer te brengen en de verschillende delen van het bestaande stadspark eindelijk aaneen te linken door middel van bloemenaccenten. De bedoeling was om een groen decor te realiseren met streekeigen groen (o.a. Corylus avellana) en aan de rand lagere, bloeiende struiken (o.a. Buddleja alternifolia). Dit decor dient om een bloemenlint te ondersteunen dat de herkenbaarheid in het versnipperde stadspark moet verhogen. De plantenkeuze is geselecteerd op extensief onderhoud, bloeispreiding, duurzaamheid en herkenbaarheid. Zo werd streekeigen maar opgewaardeerde beplanting aangewend (o.a. Cardamine pratensis ‘Flore Pleno’, Achillea millefolium ‘Coronation Gold’, Plantago major ‘Purpurea’, …) om een natuurlijke uitstraling te bekomen die in beperkte mate ongewenste kruiden toelaat. Dit komt het extensieve onderhoud ten goede. Om ook in bloeispreiding te voorzien werden voorjaarsbloeiers, zomerbloeiers en herfstbloeiers gemengd toegepast (o.a. Doronicum ‘Magnificum’), samen met verwilderingsbloembollen. Door met vaste planten te werken wordt de duurzaamheid van het project verzekerd en wordt stelselmatig gewerkt aan een nieuwe uitstraling van het stadspark.
Beveren
De historische moestuin, gelegen in het ommuurde gedeelte van het park Cortewalle werd verfraaid met een wijngaard en kruidenborder. Binnen het ommuurde deel werden zithoeken en nieuwe aanplantingen aangebracht. De aanplantingen passen volledig in het kader van een historische moestuin en zijn aangepast aan de naar het zuiden gerichte en door de muren beschutte tuin. Er is hoofdzakelijk gekozen voor druiven en kruiden. De rijen druivelaars zijn opgesplitst in 2 categorieën, nl. wijndruiven en eetdruiven. In totaal werden er 104 druivenplanten aangeplant in de loop van de maand mei. De kruidenborder is een mix van verschillende courante en minder courante kruiden: Bieslook, Citroenmelisse, Marjolein, Salie, Palingkruid, Mierikswortel, Bonenkruid, Kamille, Zwarte Pepermunt, Tijm, Dragon, Rabarber en doorlevende Selder. De kruidenborder wordt omsloten door een wilgenvlechtwerk met een hoogte van 50 cm. Het werd een echte geurenborder. Bij aanraking komen er heel wat aroma’s vrij. De inkom van de tuin naast het hek wordt geaccentueerd door twee zuilvormige hulsten. Vanuit de zithoek kan men de nieuwe vijgenbomen bewonderen en genieten van een aangenaam moment in de tuin. Ook de bestaande aanplanting naast de muur met leiperen is volop in ontwikkeling en geeft ook een meerwaarde aan de tuin.
15
2009 Gemeente in bloei
Gemeente in bloei
Antwerpen
Avelgem
Deurne in bloei
Bloemen langs de Avelgemse wegen
Verschillende plaatsen in het district Deurne worden opgefleurd met zomerbeplanting. Bloemenmanden worden afgewisseld met perken waarin eenjarigen gecombineerd worden met vaste planten.
Duizenden bloembollen kondigen de lente aan. In de zomer worden verschillende plaatsen aangeplant met eenjarigen, al dan niet in combinatie met vaste planten. Ook in de winter worden de plantenbakken met bloemen beplant.
Anzegem
Beringen
Kernen in bloei
Bebloemingsactie 2009
In alle deelgemeenten zijn er bloemen terug te vinden op de centrale pleinen. Ook de belangrijkste verkeersassen zijn voorzien van hangkorven en bloembakken. Accenten worden gelegd met bloementorens en grote bloempotten.
Naast de grote bloemrijke perken worden op strategische punten een 20-tal bloemzuilen geplaatst. Ook verfraaien 220 bloemenmanden de verschillende handelskernen. Allerlei acties worden ondernomen om de bevolking bij de bebloeming te betrekken.
Asse
Beveren
de beste Vlaamse bloemenprojecten in 2009
16
Antwerpen Anzegem Asse Avelgem Beringen Beveren Dendermonde De Panne Duffel Eeklo Genk Harelbeke Herzele Hooglede Hoogstraten Ieper Izegem Koksijde Kortrijk Lendelede Leuven Lille Lint Lochristi
Lommel Mechelen Meulebeke Mol Nieuwpoort Oostende Opglabbeek Oudenaarde Roeselare Ronse Scherpenheuvel Sint-Niklaas Staden Stekene Tielt Veurne Vilvoorde Wemmel Wezembeek-Oppem Wielsbeke Wuustwezel Zandhoven Zwevegem Zwijndrecht
deze gemeenten werden beloond met 1, 2 of 3 bloemensymbolen (zie ook p. 2)
Bebloeming Asse Bloementorens en hangmanden in het centrum fleuren het stedelijke karakter op. Aan de voorzijde van het gemeentehuis is er een perk met eenjarigen. Ook de andere dorpscentra krijgen kleurige bloemenmanden.
De stad Nieuwpoort behaalde in 2009 de zilveren Entente Florale-medaille. De stad Hasselt wordt met zijn recente groenen bloemenrealisaties uitgeroepen tot Groenen Bloemengemeente 2010 (zie p. 22) en doet een gooi naar een Entente Florale-medaille in 2010.
Bloemen Beveren 2009 Veel bloementorens, bloemspiralen en bloemenmanden sieren de doortocht, het centrale stadsplein en het kasteeldomein. Ook de deelgemeenten worden bebloemd met talrijke bloemenmanden.
Gemeente in bloei 2009
Dendermonde
Eeklo
Herzele
Dendermonde bebloemd
Eenjarige bebloeming
Herzele in bloei
Linten met bloemenbollen verwelkomen de bezoekers. Op de vele pleintjes in de binnenstad vallen er hangmanden en bloementorens met zomerbloemen te bewonderen.
Meerdere bloementorens, schalen en hangmanden worden tijdens de zomer opgesteld. Ook een aantal vaste bloemvakken vervolledigen het plaatje.
De gemeente komt in bloei met bloembollen en nadien met eenjarigen in de verschillende bloemperken. Ook de vele bloembakken worden opgevuld met zomerbloeiers, in het najaar met chrysanten.
De Panne
Genk
Hooglede
Bebloeming van duin tot polder
Stadsbebloeming het jaar rond
Bebloeming in Hooglede en Gits
Rotondes, pleinen, bruggen, boomspiegels en verlichtingspalen worden het jaarrond bebloemd. Ruim 50.000 zomerbloemen, chrysanten, narcissen en viooltjes geven een aaneenschakeling van bloemen vanaf de autosnelweg tot de zeedijk. Ook de trambedding krijgt een groene en fleurige toets.
De voorjaarsbebloeming wordt opgezet met bloembollen en eenjarigen. In de zomer is het veeleer een combinatie van eenjarigen en vaste planten.
De beide dorpskernen worden uitbundig bebloemd met bloembakken, bloementorens en hangmanden. Talrijke initiatieven motiveren de inwoners om ook gevel of voortuin te beplanten of te bebloemen.
17
Harelbeke Duffel
Een bloem van een gemeente Bloemversieringen zijn aangeplant in bloementorens, hangmanden en korven. Meer dan 10.000 eenjarigen zijn terug te vinden op verkeersgeleiders, openbare gebouwen, brugleuningen en verlichtingspalen.
Harelbeke bebloemd In het stadscentrum wordt de Leiebrug en het stadhuis bebloemd met smaakvolle bloembakken.
Hoogstraten Hoogstraten in bloemen Gevels van stadsgebouwen worden in de bloemen gezet en langs straten en op pleinen worden in de dorpscentra bloembakken geplaatst. Als link met de veiling staat Hoogstraten in september in groenten en bloemen.
Ieper
Kortrijk
Lille
Bebloeming Ieper
Bloemen aan de macht
Flower power
Niet alleen bloemperken worden aangelegd, ook talrijke bloembakken sieren ’s zomers de openbare gebouwen. Bloemschalen staan opgesteld op de vluchtheuvels langs de voornaamste invalswegen. De bloemen worden in eigen serres opgekweekt.
Na de ludieke actie ‘Een plant voor een lach’ start het bloemenseizoen met duizenden zomerbloemen in bloemschalen, hangbakken, plantenvazen en bloemperken. In de herfst worden chrysanten aangeplant. Dit goede voorbeeld volgen de 2400 deelnemers aan de stedelijke bloemenwedstrijd.
Kleur brengen in straten en op pleinen vormt een nieuwe uitdaging. Verspreid over de gemeente plaatst men in de dorpskernen bloembakken, bloemtorens en meer dan 350 hangmanden.
Lint Fleurige dorpskern
Izegem
Bebloeming Izegem
18
De zomerbebloeming met grote bloemspiralen, bloemenmanden en vele bloembakken situeert zich in 3 kernen en op diverse rotondes. Ruim 80 vensterbloembakken tooien de gevel van het stadhuis.
Koksijde Kleurrijk bebloemd Koksijde Een aangename woonomgeving wordt gecreëerd door jaarlijks op een kwaliteitsvolle manier ruim 150.000 perkplanten in parterres, bloembakken en schalen uit te planten.
Lendelede Lendelede bloeit
De dorpskern wordt jaarlijks opgefleurd met eenjarigen. Samen met de bevlagging in de hoofdstraten geeft dit een feestelijk tintje aan het dorp van mei tot september.
Bloembakken in woonwijken en op gemeentepleinen zorgen ervoor dat Lendelede bloeit!
Leuven
Lochristi
Fleurig Leuven
Bebloeming Lochristi
In parken, op pleinen en in straten worden een 30-tal perken met traditionele zomercomposities, bestaande uit palmen en begonias, afgewisseld door nieuwe meer gedurfde combinaties. In de Kruidtuin worden natuurlijk ogende bloementapijten en eenjarige klimplanten aangeplant. Bloembakken, schalen, hangmanden en bloemenzuilen worden in vijf kleurenthema’s uitgewerkt, terwijl rode Pelargoniums het stadhuis blijven sieren.
Verschillende bloemenobjecten zoals hangmanden, bloemschalen, bloembakken en plantvakken worden in eigen beheer gevuld, gekweekt en onderhouden. Tijdens dit jaarlijks terugkerend ritueel wordt telkens geëxperimenteerd met nieuwe plantensoorten of variëteiten.
Lommel
Mol
Oostende
Pure energie
Gemeente in bloei
Bloem-en-zee
Onder dit motto worden dit jaar de vele grote rotondes en perken bebloemd met duizenden planten. In de eigen serres wordt veel energie gestoken in de opkweek van het zaai- en stekgoed voor zowel de zomer- als de winterbeplanting.
Tal van bloemenmanden zijn terug te vinden in de winkelstraten. Ook zijn er een 20-tal bloembakken en een 10-tal bloementorens op de belangrijkste plaatsen in het centrum.
Blikvangers worden uitgewerkt in een combinatie van een 9-tal soorten eenjarigen die een bloementapijt vormen in de kleuren wit, blauw, geel en oranje. Verouderde bloembakken worden vervangen door nieuwe hedendaagse modellen.
Nieuwpoort Nieuwpoort naturally in bloom
Mechelen Mechelse bloemenpracht Na het behalen van een gouden medaille in Entente Florale gaat Mechelen op de ingeslagen weg verder. Invalswegen, waterlopen, het stadscentrum en de wijken worden bebloemd.
Als Groen- en Bloemengemeente 2009 bloeit Nieuwpoort open onder impuls van de vele internationale onderscheidingen. Successen worden verzilverd mede dankzij stijlvolle witte bloembakken en hangmanden aan verlichtingspalen. Nieuwpoort krijgt eveneens een kleurig aanzien door de vele bloembollen en combinaties met vaste planten. Dit spoort ook de inwoners aan om de stad in de bloemetjes te zetten.
Opglabbeek Bebloeming Opglabbeek Naast de bloemkorven aan de verlichtingspalen is het dorps- en kerkplein versierd met bloementorens. Ook de bloemperken in de omgeving zijn beplant met eenjarige bloemen.
19
nieuwpoort
zilveren medaille 2009
Meulebeke Meulebeke bebloemd Het marktplein en gemeentehuis worden versierd met bloembakken of hangmanden aan verlichtingspalen. Ook de ingang van het sportdomein en de kerken in de 3 parochies worden opgefleurd met eenjarige bloemencombinaties.
Oudenaarde Kunststad in de bloemen Vele bloembollen sieren parken en gazons. Maar ook de honderden bloembakken langs de Scheldekaaien zorgen ervoor dat de kunststad baadt in de bloemen.
2009 Gemeente in bloei
Roeselare
Sint-Niklaas
Tielt
Bloemenlinten
Fleurig Sint-Niklaas
Tielt in bloei
Zowel in winter als in zomer wordt de stad bebloemd met bloemenlinten aan de Grote Markt, de stationsomgeving, het stadspark en pleinen aan openbare gebouwen. Ook kerken, begraafplaatsen, oud-gemeentehuizen en pleintjes in de deelgemeenten worden bebloemd.
Op goed zichtbare locaties wordt er gekozen voor seizoensbeplanting al dan niet in combinatie met vaste beplanting. Op nog andere plaatsen worden bloemenmanden of verhoogde plantenbakken aangebracht in volle grond.
Met oog voor detail en met passie worden diverse plaatsen in de stadskern en in de dorpskernen voorzien van bloembakken, -schalen en –torens. Ook verschillende gebouwen worden versierd met bloemen.
Veurne Bebloeming 09
20
Ronse
Staden
Ronse in bloei
Bebloeming Staden
Bloementorens en perken zijn terug te vinden op de belangrijke verkeersgeleiders. Ook het stadhuis en andere openbare gebouwen worden bebloemd. In het najaar worden duizenden viooltjes aangeplant.
Openbare gebouwen en pleinen in de verschillende deelgemeenten worden bebloemd. Meestal wordt de sterke Pelargonium aangeplant in combinatie met andere eenjarigen
Het stadspark en de verkeersgeleiders in het centrum worden uitbundig bebloemd. Daarnaast brengen 350 grote bloembakken langs de straten en de talrijke vensterbloembakken heel wat kleur in het straatbeeld.
Vilvoorde Zomerbebloeming
Scherpenheuvel
Stekene
de Merode, prinsheerlijk platteland
Bebloeming dorpskernen
De kleuren oranje, rood, groen en donkergroen uit het logo worden aangewend om plantencombinaties uit te werken voor de 100 bloemenmanden, 20 balkonbakken en 2 bloemenpiramides.
Perken en bloembakken in alle dorpskernen worden opgevrolijkt met fleurige bloembollen en kleurige eenjarigen in de zomer. Bloemenmanden en bloementorens zorgen voor extra bebloeming. Aan het gemeentehuis zijn buxusmassieven met bloemen dé blikvanger.
Het stadscentrum wordt opgefleurd met bloementorens, hangmanden en balkonbakken. Door het handelscentrum wordt een kleurrijk lint getrokken en in het perk voor het station werd een noordpijl uitgebeeld.
Gemeente in bloei 2009
Wemmel
Wuustwezel
Zwijndrecht
Wemmel bebloemd
Wuustwezel in bloei
Bebloeming Zwijndrecht
Vooral de pleinen en rotondes worden bebloemd met bloemenmanden. In combinatie met vroegere heraanplantingen op rotondes geeft dit een mooi effect.
Plantvakken worden met eenjarige bloemen beplant en aan verkeersgeleiders en openbare gebouwen worden bloembakken en schalen geplaatst. Daarnaast worden bloemenmanden opgehangen aan de verlichtingspalen langs de invalswegen in de dorpskernen.
Zomer en winter worden de verschillende bloembakken op het gemeenteplein en aan het kerkhof versierd. Langs de belangrijkste invalsweg verwelkomt een bloemenperk de voorbijgangers.
Wezembeek-Oppem Bloemperken De belangrijkste kruispunten en rotondes worden opgefleurd met eenjarige zomerplanten. In de winterperiode volgen de bloembollen en aangepaste winterbloeiers.
Zandhoven Bloemenpracht in de gemeente Straten, pleinen en perken worden verfraaid met bloemenmanden, bloembakken en perkplanten. Met de hulp van verenigingen wordt ieder seizoen anders ingekleurd.
21
Wielsbeke Bebloeming Wielsbeke Niet alleen het gemeentehuis staat in de bloemen, maar ook de dorpskernen en toegangswegen van de andere dorpskernen. Het aanbod bestaat uit een 200tal hangmanden, bloementorens en bloembakken.
Zwevegem Zwevegem bebloemd De gouden medaille van Entente Florale 2008 bevestigt en bekroont de inspanningen op gebied van groen en bebloeming. In alle deelgemeenten worden bloemen voorzien met accenten op specifieke plaatsen. Ruim 250 bloemschalen worden door peters en meters onderhouden.
2009 Groen- en bloemengemeente
Groen- en Bloemengemeente 2010
hasselt
22
Zeg je Hasselt, dan denk je al snel aan een hippe modestad. Maar Hasselt heeft ook een zeer groene kant. Je geniet er van de mooie natuur en van de honderden parkjes en open ruimten. Historisch groen vind je bijvoorbeeld in domein Herkenrode met de cisterciënzer abdij of park Tommelen, gegroeid uit bommenkraters van de wereldoorlog. Hoeveel groen er ook is, Hasselt gaat voor meer groen. Dit uit zich bijvoorbeeld in ‘Elke wijk zijn park’. Eigenlijk is groene inkleding constant aanwezig. Neem bijvoorbeeld de nieuwe stationsomgeving. Je zal er in de toekomst je auto onder een park parkeren. Of bij projecten als de Blauwe Boulevard, de toekomstige lightrail, een nieuwe weg, nieuw fietspad,… telkens is er de nodige aandacht voor groen. Voor het onderhoud van al dit groen gaat Hasselt voor het gebruik van 0% pesticiden. Telkens is het motto zo natuurlijk mogelijk. Bijvoorbeeld er stelt zich een plaag van rupsen in de Japanse Tuin. Hasselt opteert voor een natuurlijke oplossing en plaatst nestkastjes om extra koolmezen te lokken. Ook worden inwoners gestimuleerd voor een gezonde aanpak wat betreft het onderhoud van hun tuin. Hun beloning is het logo ‘Gezond tuinieren’. Een groen Hasselt is er nu eenmaal ook dankzij de medewerking van de Hasselaren. Zo zijn er bijvoorbeeld plantacties door jeugdverenigingen, er zijn afspraken met de handelaars over groen in het stadscentrum, leden van de kindergemeenteraad controleren zelf de speelpleintjes, … Ook thuis helpen Hasselaren mee. Ze planten een broeikasboom die ze gratis van het stadsbestuur krijgen of Hasselaren leggen een groendak aan waarvoor ze subsidies ontvangen. Niet onbelangrijk is dat groen meer kleur krijgt in Hasselt. Elk jaar organiseert PR8, een vereniging van vrijwilligers, een sfeervol bloemenfeest en een succesvolle bloemen- en infobeurs. Tijdens het opentuinenweekend bezoeken mensen privétuinen waar ze anders nooit zouden komen. Of ouders van pasgeboren Hasselaartjes planten een boom in het geboortebos. Ook klinkt er heel wat muziek in het groen. Neem nu de Kaperconcerten, Pukkelpop, Rimpelrock, … die beleef je in een heel natuurlijk decor. Of wat dacht je van ligzetels in het park?
Dit alles leidt tot een gezellige groene stad waar het aangenaam en gezond wonen is. Ook werkt dit uitnodigend voor toeristen die graag de groene kant van Hasselt ontdekken. Meteen ook redenen genoeg om deel te nemen aan de Europese wedstrijd Entente Florale. Volgende zomer komt de internationale jury op bezoek en beoordeelt ze in hoeverre Hasselt ervaren wordt als leefbare stad. De VVOG begeleidt het stadsbestuur bij de voorbereiding van het wedstrijddossier en organiseert volgend jaar een studiebezoek aan de Groen- en Bloemengemeente van het jaar. Meer over het groenbeleid van de Groen- en Bloemengemeente 2010 kan u lezen in de volgende jaargang van Groencontact.
hasselt
Groen- en Bloemengemeente 2010
Zonder is gezonder 2009
Bomenbegraafplaats
EEKLO
23
In het kader van het decreet op reductie van bestrijdingsmiddelen wenst de VVOG de Vlaamse gemeentebesturen aan te moedigen om creatieve oplossingen te bedenken om groenzones op een zo milieuvriendelijke manier te beheren. De vakjury was van oordeel dat de bomenbegraafplaats van Eeklo een voorbeeldstellende realisatie is waarbij een bestaande, steense begraafplaats werd omgevormd en waarbij ook de nieuwe uitbreiding een uitgesproken groen karakter heeft. Door de specifieke groenaanleg kan de gehele begraafplaats nu op een milieuvriendelijke manier worden beheerd. Daarom kende de jury een ereprijs Zonder is gezonder toe aan de begraafplaats van Eeklo. De realisatie van de bomenbegraafplaats vormt de laatste fase in de heraanleg van de stedelijke begraafplaats. Het is de bedoeling om een rustgevende, groene bezinningsruimte te maken in de stad waarbij ook alternatieve manieren van begraven worden toegepast. De laatste 5 jaar is er een systematische omvorming van de stedelijke begraafplaats doorgevoerd. Bijna alle paden en boordstenen werden weggehaald. Het geheel werd ingezaaid met gras en nieuwe boomstructuren werden aangeplant en zullen in de toekomst het beeld bepalen. Ook worden er niet langer chemische bestrijdingsmiddelen toegepast, wat trouwens kadert in een algemeen nulgebruik van pesticiden voor de volledige stad. De bomenbegraafplaats vormt een eindpunt op één van de wandelassen van de begraafplaats. In strak gelid werden 58 Zomereiken aangeplant. Rond het perceel werd een wadi aangelegd om het weggefilterde water van elders op de begraafplaats op te vangen. Rondom de wadi schermt een houtkant dit deel van de begraafplaats af. De begraafplaats sluit immers aan op een stedelijke groene natuur- en fietsas. Het geheel wordt verder kleurrijk gemaakt door het aanplanten van biobloembollen in het gazon en een natuurlijk tintje wordt verkregen door het voorzien van Lisdodde in de wadi.
Twee jaar na de aanplant zullen er per boom en in de vier windrichtingen vier platte uniforme natuurstenen voorzien worden van een 50 bij 50 cm. Hieronder kunnen verschillende urnen worden begraven. Ook kan de as van de overledene worden uitgestrooid in een kuiltje dat opnieuw wordt dichtgedaan en afgedekt met een steen. Het geheel zal op termijn een zachte, niet confronterende combinatie van leven en dood vormen. In de nieuwe huisstijl worden de drie kernwoorden met een ‘e’ vermeld die typerend zijn voor Eeklo: energiek, eigenzinnig en echt! Begraven worden onder een Eik past dus voor de Eeklonaars duidelijk in dit rijtje.
zonder
Groene Lente is een organisatie van de Vereniging voor Openbaar Groen
09
Deze brochure en de actie Groene Lente 2009 werd mogelijk dankzij de financiële steun van de onderstaande organisaties en firma’s
hoofdsponsors VLAM
Koning Albert II-laan 35 (bus50) | B - 1030 Brussel | www.vlam.be |
[email protected] www.bloemenplanten.be | www.openbaargroen.be | www.tuinaannemer.be www.opdesiertoer4kids.be | www.groeninbedrijf.be
TORO EUROPE
Nijverheidsstraat 5 | 2260 Oevel | www.toro.be |
[email protected]
major sponsor
Willaert | Hazegoedweg 5 | 8800 Roeselare
minor sponsor DCM | 2280 Grobbendonk
VVOG Rudi Geerardyn 0476 47 17 36 Predikherenrei 1c | 8000 Brugge T. 050 33 21 33 | F. 050 33 20 62
[email protected] www.vvog.info Vormgeving en druk Superdeluxe bvba | drukkerij Jacobs bvba | Brugge Samenstelling brochure en meer info VVOG | Rudi Geerardyn | 0476 47 17 36
