Consumentenonderzoek Toerisme

Consumentenonderzoek Toerisme 2009

Toerdata Noord is een samenwerkingsverband van de provincies Groningen, Fryslân en Drenthe. De uitvoering is in handen van het Stenden Instituut Service Management onderdeel van Stenden Hogeschool te Leeuwarden.

STENDEN INSTITUUT SERVICE MANAGEMENT Project Toerdata Noord Postbus 1298 8900 CG Leeuwarden tel: 058 - 244 1550 fax: 058 - 244 1501

© Toerdata Noord, 2010

M. de Haas drs. P.H. Huig

Samenvatting Toerdata Noord: Consumentenonderzoek Toerisme 2009 SAMENVATTING

Toeristen komen nog steeds naar Noord-Nederland voor de rust, ruimte, natuur en het landschap. Fietsen en wandelen blijven populair en winkelen is in opkomst

Inleiding Het consumentenonderzoek geeft vanuit de vraagkant een beeld van de toeristische markt in de drie noordelijke provincies op basis van een willekeurige steekproef. In het jaar 2009 zijn in Friesland, Groningen en Drenthe 3009 toeristen ondervraagd in twaalf regio’s, evenredig verdeeld over het voor-, hoofd- en naseizoen. Dit rapport vormt tevens de eindrapportage van de vier gerealiseerde consumentenonderzoeken in de periode 2000-2009. De data van 2009 zijn vergeleken met de gegevens van het onderzoek uit 2005 en deels met de uitkomsten van de rapportages in 2000 en 2002. In totaal zijn in dit rapport de resultaten verwerkt afkomstig van circa 12.000 afgenomen vragenlijsten bij de dagen verblijftoerist. Op grond van deze relatief grote hoeveelheid data kan de betrouwbaarheidssignificantie op 90% gesteld worden voor het regionaal niveau. Dit percentage ligt op 95 wat betreft gegevens die betrekking hebben op provinciaal en Noord-Nederlands niveau. Waardering Noorden als vakantiegebied Al jaren blijkt dat het Noorden vooral wordt gewaardeerd om de natuur, het landschap en de vele fietsen wandelmogelijkheden. Uit het onderzoek van afgelopen jaar blijkt dat toeristen de vriendelijkheid van de noordelijke bevolking en het personeel dat werkzaam is in de toeristischrecreatieve sector, hoog waarderen. De rapportcijfers op deze onderdelen zijn net onder de acht gemiddeld. Zowel de dag- als verblijfstoerist is gevraagd de dagtochten en de vakanties als totaalproduct te beoordelen. Hieruit blijkt dat zowel de dagtoeristen als verblijfstoeristen in Friesland het meest tevreden zijn. De dagtoerist beoordeelt Friesland met een 7,7 en de verblijfstoerist geeft een 7,8 als cijfer. Groningen en Drenthe worden door de dagtoerist met gemiddeld een 7,4 gewaardeerd. Verblijfstoeristen in Groningen geven gemiddeld genomen een 7,6 voor de gehele vakantie. De Drentse toerist beoordeelt het toeristisch product in Drenthe met een 7,6. In zijn algemeen geven zowel verblijfstoeristen als dagtoeristen (iets) lagere cijfers in verhouding tot het onderzoek van 2005 Attracties, prijzen van attracties en horeca, zwemmen en zonnen, maar vooral het tekort aan slechtweervoorzieningen zijn voor verbetering vatbaar volgens de dagen verblijftoerist. Musea worden behoorlijk lager beoordeeld vergeleken met het onderzoek uit 2005. De gemiddelde scores op deze onderdelen variëren van een 6,5 tot een 6,9. Deze items worden grotendeels ook door de verblijfstoeristen relatief laag gewaardeerd. Alleen de prijzen van de horeca worden door de verblijfstoeristen iets positiever beoordeeld (7,1). Opvallend is dat verblijfstoeristen de ‘internetvoorzieningen van de accommodaties’ relatief laag beoordelen. Methode zes of lager Bijzonder aspect in dit rapport is de methode zes of lager. Deze methodiek refereert aan het percentageniveau, waarbij de respondent een specifiek onderdeel van het toeristisch product met een zes of lager beoordeelt. Over het algemeen kan worden aangenomen dat een onderdeel voor verbetering vatbaar is, wanneer een onderdeel door ten minste 15% van de respondenten met een zes of lager wordt gewaardeerd. De verbeterpunten zijn helder en duidelijk uit de tabellen op de volgende bladzijde af te leiden.

Uitvoerende instantie: Instituut Service Management te Leeuwarden

Samenvatting Toerdata Noord: Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Rapportcijfers dagtoeristen 2009 (% ≤ 6)

Slechtweer faciliteiten Attracties Zwemmen en zonnen Prijs attracties Musea Cultuurhistorie Prijs horeca Bewegwijzering VVV's informatievoorzieningen Horeca en uitgaan Wandelmogelijkheden Natuur Deskundigheid personeel Fietsmogelijkheden Vriendelijkheid personeel Landschap Vriendelijkheid bevolking Oordeel dagtocht totaal

Gemiddelde cijfers

%≤6

6,6 6,9 6,9 6,9 6,7 7,1 6,9 7,3 7,3 7,3 7,6 7,6 7,4 7,6 7,5 7,6 7,7 7,5

47% 34% 33% 32% 28% 28% 25% 20% 19% 18% 11% 10% 10% 9% 9% 8% 8% 4%

Gemiddelde cijfers

%≤6

6,5 6,7 6,8 6,7 6,8 7,1 7,3 7,2 7,2 7,1 7,2 7,5 7,8 7,8 7,8 7,9 7,8 7,8 7,7

47% 41% 36% 34% 28% 27% 25% 25% 18% 18% 17% 11% 7% 7% 6% 5% 5% 4% 3%

Rapportcijfers verblijftoeristen 2009 (% ≤ 6)

Slechtweerfaciliteiten Internetvoorzieningen accommodatie Musea Attracties Prijs attracties Zwemmen en zonnen Bewegwijzering Cultuurhistorie Horeca en uitgaan Prijs horeca VVV's informatievoorzieningen Deskundigheid personeel Natuur Vriendelijkheid personeel Wandelmogelijkheden Fietsmogelijkheden Vriendelijkheid bevolking Landschap Oordeel vakantie totaal

Cijfers in het rood zijn verbeterpunten (op basis van de rapportcijfers) omdat minimaal 15% van de toeristen een zes of lager geeft.


Samenvatting Toerdata Noord: Consumentenonderzoek Toerisme 2009 In dit onderzoek is gevraagd aan de toerist ‘welke attracties in de vakantieomgeving worden gemist’. Er is gebleken dat er met name behoefte is aan activiteiten en voorzieningen zoals zwembaden, attracties en musea. Type toeristen In dit onderzoek is voor het eerst gevraagd aan de verblijfstoeristen ‘tot welk type toerist zij zichzelf rekenen’. Het overgrote deel van de toeristen (43%) dat een vakantie doorbrengt in NoordNederland vindt zichzelf een typische ‘rust- en ontspanningzoeker’. Eén op de vijf toeristen in NoordNederland is van mening dat de vakantie vooral gericht is op de natuur. 17% van de respondenten geeft aan dat de vakantie in Noord-Nederland juist een gelegenheid is om tijd met familie en vrienden door te brengen. 14% beschouwt zichzelf als een sportieve en actieve toerist. Herkomst toerist Het merendeel van de ondervraagde dagtoeristen dat Noord-Nederland bezoekt komt uit NoordNederland en Overijssel. Bijna de helft van de dagtoeristen in Friesland is afkomstig uit de eigen provincie. Bij de verblijfstoeristen ligt deze verhouding op een kwart die uit Friesland vandaan komen. In Drenthe en Groningen komen de ondervraagde verblijfstoeristen voor een groter deel van buiten de eigen provincies. Er zijn weinig verschillen met het onderzoek van vijf jaar geleden. Samenstelling vakantiegezelschap Noord-Nederland is voornamelijk populair bij mensen die samen met partner en/of kinderen een dagtocht ondernemen of hun vakantie doorbrengen. Ongeveer 60% van de bezoekers (zowel dag- als verblijftoeristen) is tweeverdiener. Ruim 40 % van de ondervraagde verblijfstoeristen in NoordNederland is 50 jaar of ouder. Dit is in elke provincie ongeveer hetzelfde. Bijna de helft van de ondervraagde dagtoeristen is tussen de 19 en 50 jaar oud. Het aantal 50-plussers onder de dagtoeristen is relatief gezien (veel) lager (23%) dan het aantal onder de verblijfstoeristen (40%). Motieven en activiteiten toeristen Voor de dagtoeristen zijn de meest genoemde motieven voor een bezoek aan Noord-Nederland:, omdat: “een eerder bezoek goed is bevallen, er mogelijkheden zijn om te winkelen en te fietsen en omdat het dicht bij huis is”. Dagtoeristen die gekozen hebben voor Friesland doen dat vaak vanwege ‘watersportgebonden motieven’. Het motief ‘natuur, flora en fauna’ wordt minder vaak genoemd door de dagtoeristen in Noord-Nederland vergeleken met de vorige edities van het consumentenonderzoek. Verblijfstoeristen bezoeken Noord-Nederland om dezelfde redenen. ‘Rust en fietsmogelijkheden’ worden het vaakst genoemd als motief. Drenthe is vooral aantrekkelijk vanwege ‘bos, heide en parken’. Wat betreft Friesland wordt vaker gerefereerd aan ‘meren, plassen en kanalen’ als één van de motieven die ervoor hebben gezorgd dat de keuze kwam te liggen op de desbetreffende regio. De motieven om naar Groningen te komen zijn heel divers. In vergelijking met 2005 is "meren, plassen, kanalen" twee keer zo vaak genoemd als motief om naar Groningen te komen. Ook voor verblijfstoeristen geldt dat het motief ‘natuur, flora en fauna’ minder vaak is genoemd in vergelijking met vorige consumentonderzoeken. De ondernomen activiteiten van de toeristen sluiten over het algemeen goed aan bij de keuzemotieven voor een bepaald gebied. Er wordt door zowel dag- als verblijfstoeristen vooral veel gefietst. Bij dagtoeristen is winkelen populairder geworden. Met name de dagtoerist in Drenthe geeft vaker aan te winkelen als onderdeel van een dagje uit. De verblijfstoeristen geven aan dat ze (nog steeds) veel en vaak fietsen en wandelen. Bezienswaardigheden bezoeken en wandelen in de natuur wordt minder vaak door verblijfstoeristen aangehaald dan in het verleden.


Samenvatting Toerdata Noord: Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Informatiebronnen toeristen Zowel de dagtoeristen als de verblijftoeristen geven het vaakst aan dat de mening en suggestie van “familie en/of vrienden” doorslaggevend is geweest bij de keuze van het vakantiegebied. Ook het feit dat toeristen eerder in het gebied zijn geweest, is vaak doorslaggevend. Herhalingsbezoek toeristen Goede ervaringen, opgedaan tijdens een eerder bezoek zorgen voor herhalingsbezoek. Bijna driekwart van de ondervraagde dagtoeristen en 80% van de verblijfstoeristen geeft aan dat ze Noord-Nederland eerder bezocht hebben en in de toekomst van plan zijn dat weer te doen. Dit hoge percentage is ook in vorige onderzoeken vastgesteld. Bovendien vertellen toeristen die het noorden met veel plezier hebben aangedaan aan familie, vrienden en kennissen dat Groningen, Friesland en Drenthe de moeite van het bezoeken waard zijn. Internet Het internet als informatiebron is belangrijk. Dit blijkt in eerste instantie niet uit de cijfers over de informatiebronnen van de toeristen. Hieruit blijkt dat juist minder dagtoeristen aangeven het internet als belangrijkste informatiebron gebruikt te hebben (2005: 7% en 2009: 5%). Ook de verblijfstoeristen geven minder vaak “internet" aan als informatiebron (2005: 13% en 2009: 12%). Maar uit de vraag of toeristen zich voorafgaand aan de vakantie of een dagje uit oriënteren op de vakantieomgeving wordt duidelijk dat het internet een belangrijke factor is in het keuzeproces. Het blijkt dat 18% van de dagtoeristen op internet zoeken. Ongeveer 40% van de verblijfstoeristen zoekt naar informatie op het internet. Welke websites zijn er bezocht en hoe worden de sites gewaardeerd De toerist is gevraagd “welke websites er bezocht zijn”. Voor zowel de dagtoerist als verblijfstoerist geldt dat er veel wordt gegoogled. Vanuit “Google” wordt er verder gezocht. Dit geeft tevens aan dat een hoge positie op Google belangrijk is. De provinciale sites, de sites van evenementen, overkoepelende sites (bijvoorbeeld Landal & ANWB) en de websites van de grotere recreatiebedrijven worden regelmatig bezocht. Ook is er gevraagd aan de toerist om een rapportcijfer te geven ‘hoe de betreffende regio zich profileert op internet’. De rapportcijfers zijn ruim voldoende tot goed: tussen de 6,5 en 7,4. Herhalingsbezoek toeristen Bijna driekwart van de ondervraagde dagtoeristen en 80% van de verblijfstoeristen geeft aan dat ze Noord-Nederland eerder bezocht hebben en in de toekomst voornemens zijn de drie noordelijke provincies wederom te bezoeken. Dit hoge percentage is ook in vorige onderzoeken vastgesteld. Toeristen die het Noorden met veel plezier hebben aangedaan voor een vakantie of dagje uit fungeren als doorgeefluik en vertellen aan vrienden en kennissen dat Groningen, Friesland en Drenthe de moeite waard zijn. Uitgaven toeristen De gemiddelde uitgaven per persoon per dag bedragen voor de dagtoerist 41 euro en voor de verblijfstoerist 44 euro. Zowel de dagtoerist (+ 8 euro) als de verblijfstoerist (+ 4 euro) geven meer uit dan in het onderzoek van 2005. De bestedingen per persoon is bij bijna alle vakantiecategorieën toegenomen, uitgezonderd de bootvakanties. In het voor- en naseizoen geeft zowel de dag- als verblijftoerist meer uit dan in het hoofdseizoen. Toeristen die overnachten in een hotel geven het meest uit (80 euro) per persoon per dag. Kampeertoeristen besteden per persoon per dag relatief het minst (34 euro).


Samenvatting Toerdata Noord: Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Bezochte steden/dorpen en de actieradius van de toeristen De gemiddelde actieradius bij een dagtocht is 66 kilometer. De actieradius is de afstand die is overbrugd tussen de overnachtinglocatie en de locatie waar de enquête is afgenomen. De verblijfstoerist is gevraagd ‘hoeveel kilometer er is afgelegd voor de verst ondernomen dagtocht.’ De gemiddelde actieradius van de verblijfstoeristen bedraagt 43 kilometer. Voor zowel de dagtoeristen (- 5 km) als verblijfstoeristen (- 15 km) is de actieradius tussen 2005 en 2009 afgenomen. Bezoeken aan steden zoals Groningen, Delfzijl, Leeuwarden, Sneek, Emmen en Assen vinden bij verblijfstoeristen uit de omringende regio’s gretig aftrek. Logiesaccommodaties Net als in 2005 krijgen de logiesaccommodaties over het algemeen een goede beoordeling. Het gemiddelde rapportcijfer voor de internetvoorzieningen bij accommodaties is een 6,7. Imago De toerist als ‘ervaringsdeskundige’ is gevraagd naar het imago van de provincie waarin vakantie is gehouden. Het imago is tweeledig. Groningen, Friesland en Drenthe hebben allen het imago van rust, ruimte en natuur. Daarnaast worden ook termen als ‘gezellig, sfeervol en vriendelijk’ vaak genoemd in de imagobeschrijving. Friesland wordt door veel toeristen geassocieerd met water en alles wat met water gerelateerd is. Nadere analyse en verkrijgbaarheid rapport Belangstellenden kunnen naar behoefte specifieke informatie laten analyseren door de onderzoekers. De Toerdata Noord rapporten kunnen gedownload worden vanaf de volgende websites de website van het Instituut Service Management (ISM) (www.ismweb.nl) en de provinciale websites (www.fryslan.nl, www.provinciegroningen.nl en www.drenthe.nl). Het Consumentenrapport is op aanvraag beschikbaar bij ISM. U kunt hiervoor contact opnemen met de projectleider Peter Huig via e-mail [email protected].


Inhoudsopgave Consumentenonderzoek Toerisme 2005

Inhoudsopgave Consumentenonderzoek Toerisme 2005 Inhoudsopgave 1. Inleiding ................................................................................................................................... 6 Respons Consumentenonderzoek Toerisme 2009 .......................................................................... 6 Opzet onderzoek Consumentenonderzoek 2009............................................................................ 6 Leeswijzer onderzoek ...................................................................................................................... 7 Terugblik tien jaar Toerdata Noord Consumentenonderzoek Toerisme ........................................ 7 Responscijfers Consumentenonderzoek Toerisme 2009 ................................................................. 6 A. KENMERKEN VAN DE TOERISTEN ............................................................................................ 10 2. Herkomst van de respondenten .............................................................................................. 12 2.1 Dagtoeristen ................................................................................................................................ 12 2.1.1 Land van herkomst respondenten ........................................................................................ 12 2.1.2 Binnenlandse respondenten (dagtoeristen) ......................................................................... 13 2.1.3 Herkomst respondenten verdeeld naar seizoen (dagtoeristen) ........................................... 14 2.2 Verblijfstoeristen ......................................................................................................................... 15 2.2.1 Land van herkomst respondenten ....................................................................................... 15 2.2.2 Binnenlandse respondenten (verblijfstoeristen) ................................................................. 15 3. Samenstelling van het gezelschap en leeftijd ........................................................................... 18 3.1 Dagtoeristen ................................................................................................................................ 18 3.2 Verblijfstoeristen ......................................................................................................................... 19 4. Type verblijfstoeristen ............................................................................................................ 22 Alleen verblijfstoeristen .................................................................................................................... 22 5. Informatiebronnen, internet gebruik en boekingen & problemen ............................................ 24 5.1 Dagtoeristen ................................................................................................................................ 24 5.1.1 Informatiebronnen dagtoeristen Noord Nederland en per provincie................................... 24 5.1.2 Informatiebronnen dagtoeristen per regio........................................................................... 28 5.2 Verblijfstoeristen ......................................................................................................................... 30 5.1.1 Informatiebronnen verblijftoeristen Noord Nederland en per provincie ............................ 30 5.1.2 Informatiebronnen verblijftoeristen per regio..................................................................... 34 5.3 Vergelijking dagen verblijfstoeristen (informatiebronnen) ...................................................... 36 5.4. Internet oriëntatie voorafgaand vakantie / dagje uit................................................................ 38 5.4 a Dagtoeristen ............................................................................................................................. 38 5.4 b Verblijfstoeristen ...................................................................................................................... 39 5.5. Sites die geraadpleegd zijn ter oriëntatie dagje uit / vakantie .................................................. 40 Dagtoeristen ...................................................................................................................................... 40 Verblijftoeristen ................................................................................................................................ 46 5.5. Waardering bezochte internet sites voorafgaand vakantie / dagje uit ..................................... 52 Dagtoeristen ...................................................................................................................................... 52 Verblijftoeristen ................................................................................................................................ 53 5.6 Boekingen en problemen ............................................................................................................ 54 Alleen verblijftoeristen ...................................................................................................................... 54 B. MOTIEVEN, ACTIVITEITEN EN UITGAVEN ................................................................................. 56 6. Bezoekersmotieven toeristen Noord Nederland ...................................................................... 58 6.1 Dagtoeristen ............................................................................................................................ 58 6.1.2 Bezoekersmotieven dagtoeristen naar regio ........................................................................... 62 6.1 a Groningen ............................................................................................................................. 62 6.1 b Friesland ............................................................................................................................... 64 6.1 c Drenthe ................................................................................................................................. 66 6.1.3 Vergelijking top 10 motieven 2000 - 2009 ............................................................................... 67 6.2 Verblijfstoeristen ......................................................................................................................... 70 6.2.1 Bezoekersmotieven naar provincie ...................................................................................... 70 6.2.2 Bezoekersmotieven naar regio............................................................................................. 74 6.2b Bezoekersmotieven verblijfstoeristen Groningen............................................................. 74

Inhoudsopgave Consumentenonderzoek Toerisme 2005 6.2c Bezoekersmotieven verblijfstoeristen Friesland ............................................................... 76 6.2d Bezoekersmotieven verblijfstoeristen Drenthe ............................................................ 78 6.1.3 Vergelijking top vijf motieven verblijfstoeristen 2000 - 2009 .................................................. 79 7. Activiteiten............................................................................................................................. 82 7.1 Dagtoeristen ................................................................................................................................ 82 7.1.1 Noord-Nederland en provincies ............................................................................................ 82 7.1.2 Activiteiten per regio ............................................................................................................ 84 7.1.3 Vergelijking top 10 activiteiten dagtoeristen 2000 - 2009 ....................................................... 87 7.2 Verblijfstoeristen ......................................................................................................................... 90 7.2.1 Noord-Nederland en provincie............................................................................................. 90 7.2.2 Activiteiten per regio ............................................................................................................ 91 7.1.3 Vergelijking top 10 activiteiten verblijfstoeristen 2000 - 2009 ................................................ 94 8. Bestedingen van toeristen ...................................................................................................... 96 8.1 Dagtoeristen ................................................................................................................................ 96 Noord-Nederland en provincie ...................................................................................................... 96 8.2 Verblijfstoeristen ......................................................................................................................... 98 Noord-Nederland en provincie...................................................................................................... 98 9. Bezochte steden en dorpen en de actieradius van de toeristen ...............................................100 8.2 Verblijfstoeristen ....................................................................................................................... 100 9.1 Bezochte plaatsen door verblijfstoeristen ............................................................................ 100 9.2 Actieradius van de toeristen in Noord-Nederland .................................................................... 106 9.2.1 Dagtoeristen ....................................................................................................................... 106 9.2.2 Verblijftoeristen.................................................................................................................. 106 C. BEOORDELING VAN DE VAKANTIE ..........................................................................................108 10. Beoordelingen van het toeristisch product ...........................................................................110 10.1 Beoordelingen dagtoeristen .................................................................................................... 110 10.1.1 Noord-Nederland en provincie......................................................................................... 110 10.2 Beoordelingen verblijfstoeristen ............................................................................................. 122 10.2.1 Noord-Nederland en provincie......................................................................................... 122 11. Herhalingsbezoek ................................................................................................................132 11.1 Dagtoeristen ............................................................................................................................ 132 11.2 Verblijfstoeristen ..................................................................................................................... 132 12. Aanraden bij familie en vrienden..........................................................................................134 12.1 Dagtoeristen ............................................................................................................................ 134 12.2 Verblijfstoeristen ..................................................................................................................... 136 13. Beoordeling accommodatie..................................................................................................138 13.1 Alleen verblijftoeristen ............................................................................................................ 138 13.1.1 Naar provincie .................................................................................................................. 138 13.1.2 Naar seizoen ..................................................................................................................... 139 14. Genoemde verbeterpunten door toeristen ...........................................................................140 14.1 dagtoeristen ............................................................................................................................ 140 14.1.1 Groningen ......................................................................................................................... 140 14.1.2 Friesland ........................................................................................................................... 142 14.1.3 Drenthe ............................................................................................................................. 144 14.2 Suggestie verbeterpunten dagtoeristen mbt voorzieningen ............................................... 146 14.3 Verbeterpunten verblijfstoeristen .......................................................................................... 148 14.2.1 Groningen ......................................................................................................................... 148 14.2.2 Friesland ........................................................................................................................... 150 14.4 Suggestie verbeterpunten verblijfstoeristen met betrekking tot voorzieningen ............... 154 15. Imago provincie als toeristengebied .....................................................................................158 15.1 Dagtoeristen ............................................................................................................................ 158 15.2 Verblijfstoeristen ..................................................................................................................... 160

Inleiding Consumentenonderzoek Toerisme 2009

1. Inleiding Het project Toerdata Noord In mei 1996 is het project Toerdata Noord van start gegaan, met als doel een uniform systeem te ontwikkelen voor registratie en analyse van het toerisme in de drie noordelijke provincies. De uitvoering is in handen van het Instituut Service Management (ISM), onderdeel van de Stenden Hogeschool te Leeuwarden. De provincies Groningen, Fryslân en Drenthe zijn opdrachtgever en hebben zitting in de werkgroep Toerdata Noord. Toerdata Noord maakt de volgende rapporten: Toerisme in Cijfers (jaarlijks) Het rapport Toerisme in Cijfers geeft een overzicht van de capaciteit, bezettingsgraad en overnachtingcijfers van de logiesverstrekkers (campings, hotels etc). Er wordt aandacht besteed aan toeristische werkgelegenheid en bestedingen en tenslotte komen de bezoekersaantallen van dagattracties en evenementen aan bod. Consumentenonderzoek toerisme (één keer per vier jaar) Het consumentenonderzoek geeft een beschrijving van het profiel, het keuze-, boekings- en vakantiegedrag en de waardering van toeristen die hun vakantie of uitstapje in Groningen, Friesland of Drenthe hebben doorgebracht. Respons Consumentenonderzoek Toerisme 2009 In het jaar 2009 zijn in Noord-Nederland ruim 3000 toeristen geënquêteerd in twaalf regio's. De enquêtes zijn afgenomen op veel verschillende plaatsen en op veel verschillende dagen. Ook alle segmenten (hotel, camping, boot etc) zijn vertegenwoordigd. Er zijn in dit rapport een aantal tabellen / grafieken opgenomen die duidelijkheid verschaffen over de respons van dit onderzoek. Opzet onderzoek Consumentenonderzoek 2009 Even als de voorgaande rapportages is er in dit rapport onderscheid gemaakt tussen dagtoeristen en verblijfstoeristen. Beide groepen hebben eigen ideeën, motieven en waarderingen met betrekking tot het toeristisch- recreatief product. Definitie dagtoerist: De dagtoerist is een toerist die niet in betreffende regio overnacht of een persoon die niet afkomstig is uit deze regio. Definitie verblijfstoerist: enquête is afgenomen.

De verblijftoerist is een toerist die overnacht in de regio waar de

De definitie van een toerist is gelijk aan de definitie die gehanteerd wordt in andere landelijk onderzoeken (CBS, CVO en dergelijke).

Inleiding Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Een tweede onderscheid is de regionale indeling. In de teksten worden de opvallendste zaken omschreven. Als de resultaten verschillen per regio wordt daar in de tekst melding van gemaakt. Er is ook een onderscheid gemaakt tussen het voorseizoen, het hoofdseizoen en het naseizoen. In bepaalde gevallen levert deze onderverdeling relevante informatie op. Er is op een aantal onderdelen een vergelijking gemaakt met het Consumentenonderzoek Toerisme van vier jaar geleden en op een paar onderdelen ook nog met het onderzoek van zes jaar geleden. In het onderzoek van dit jaar is voor het eerst gevraagd naar de leeftijd van de respondent. Tabellen kunnen dus ook gekruist worden naar leeftijd. Tevens is er in deze editie de vraag opgenomen “tot welk type toerist” de respondent zichzelf rekent. Ook deze variabele kan ingezet worden om specifieke informatie te destilleren. Het rapport begint in de eerste vier hoofdstukken met de segmentatiecriteria van de toeristen in Noord-Nederland. Vervolgens worden de bezoekersmotieven, de activiteiten en de uitgaven geanalyseerd. In het laatste hoofdstuk worden de beoordelingen van de toeristen en de verbeterpunten besproken. Leeswijzer onderzoek Betrouwbaarheid van het onderzoek De betrouwbaarheid op regionaal niveau is 90%. Op provinciaal niveau is het aantal enquêtes zo groot dat de betrouwbaarheid hoger is dan 95%. Willekeurige steekproef Het Consumentenonderzoek Toerisme is een willekeurige steekproef. Het hoofdstuk over de herkomst van de toeristen geeft een indicatie waar de toeristen vandaan komen. Als we willen weten waar mensen in absolute aantallen vandaan komen is een andere onderzoeksopzet vereist. De vraag over herkost en de presentatie van de gegevens laat zien dat het onderzoek representatief is. Een representatief onderzoek ontstaat als allerlei soorten toeristen in de steekproef zitten. Kleurgebruik in dit rapport Om de leesbaarheid te bevorderen zijn de tabellen en teksten van dagtoeristen in een grijstint en zijn ze cursief. De teksten en tabellen met betrekking tot de verblijfstoeristen zijn zwart en niet cursief. Bijvoorbeeld: Dagtoeristen Verblijfstoeristen Terugblik tien jaar Toerdata Noord Consumentenonderzoek Toerisme Doordat de onderzoekspopulatie nagenoeg gelijk is qua samenstelling met het onderzoek van vier jaar geleden en in een aantal gevallen met onderzoeken van 2002 en zelfs 2000, zijn vergelijkingen goed mogelijk. De afgelopen tien jaar (Consumentenonderzoek Toerisme 2000, 2002, 2005 en 2009 samengevoegd) zijn er in totaal ruim 12000 vragenlijsten afgenomen in Noord-Nederland. Dit levert waardevolle informatie op voor o.a. provinciale beleidsmedewerkers ter onderbouwing van provinciaal beleid. Ook kunnen beleidsmakers of ondernemers uit een willekeurige gemeente relevante informatie interpreteren en gebruiken voor gemeentelijk toeristisch beleid of bedrijfsbeleid. Er zijn echter nog veel meer mogelijkheden. Zo kunnen er nog veel meer tabellen worden samengesteld met specifieke, gedetailleerde onderzoeksresultaten. Kortom: de Toerdata Noord onderzoeken leveren waardevolle informatie op voor diverse marketing doeleinden. Voorbeelden toepasbaarheid van dit onderzoek Het databestand bevat ook nog een aantal andere mogelijkheden. Branche- organisaties die bijvoorbeeld de onderzoeksgegevens van de groep watersporters willen vergelijken met de groep kampeerders kunnen, op basis van bestaande data, contact opnemen met het ISM voor een eventuele nadere analyse. Hieronder een aantal voorbeelden van mogelijk nader te houden onderzoek gebaseerd op de beschikbare data. Door bezoekersmotieven te interpreteren kunnen verschillende typen toeristen onderscheiden worden.

Inleiding Consumentenonderzoek Toerisme 2009 De kampeerder, watersporter, rustzoeker en cultuurtoerist zijn hier enkele voorbeelden van. Verdere opties van het rapport zijn: Er zijn op de Friese Waddeneilanden voldoende enquêtes afgenomen om een “eilandvergelijking” mogelijk te maken. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen de dagtoeristen die de steden Groningen en Leeuwarden hebben bezocht? Op basis van bestaand materiaal is er een analyse op intergemeentelijk niveau mogelijk. In het rapport van 2009 is er onderscheid gemaakt op basis van leeftijd. Er kunnen dus kruistabellen gemaakt worden waar “jongere toeristen” worden vergeleken met “oudere toeristen”. Achter in dit rapport bevind zich een uitklapbare kaart met daarop de regio-indeling van de drie noordelijke provincies.


5

Responscijfers


Responscijfers Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 1.1: Respons per provincie Groningen Friesland Drenthe Noord Nederland

Dagtoeristen 463 552 460 1475

Verblijftoeristen 439 684 411 1534

Totaal 902 1236 871 3009

Bron: Toerdata Noord

De toeristen zijn, net als andere keren, rechtstreeks in het veld benadert. Vooral op straat, in de nabijheid van toeristische trekpleisters, in de natuur en op kampeerterreinen en bungalowparken zijn de enquêtes afgenomen. Tabel 1.2: Respons per regio West Groningen Groningen- Haren Eemsmond Oost- Groningen Waddeneilanden Friese merengebied Friese IJsselmeerkust Zuidoost Friesland Overig Friesland Noord- Midden Drenthe Zuidwest Drenthe Zuidoost Drenthe Noord Nederland

Dagtoeristen 149 105 94 110 95 114 106 123 119 157 97 206 1475

Verblijftoeristen 143 64 100 133 142 153 133 135 121 146 151 113 1534

Totaal 292 169 194 243 237 267 239 258 240 303 248 319 3009


Alleen in de regio’s Groningen- Haren en Eemsmond zijn er minder dan 200 personen geënquêteerd. Dit ondanks de extra inspanningen in deze regio’s. In de overige regio’s is de ondergrens van 250 respondenten (nagenoeg) gehaald en in een aantal gevallen zijn er meer enquêtes binnengehaald. Tabel 1.3: Respons per seizoen Voorseizoen Hoofdseizoen Naseizoen Totaal

Dagtoeristen 389 518 568 1475

Verblijftoeristen 375 596 563 1534

Totaal 764 1114 1131 3009


Het aantal ondervraagde (dagen verblijf) toeristen in het voorseizoen blijft enigszins achter en het aantal ondervraagde toeristen in het naseizoen is (licht) oververtegenwoordigd.

6

Responscijfers

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 1.4: Respons per accommodatievorm (alleen verblijftoerisme) Groningen Friesland Camping 39% 55% Hotel / pension 11% 12% Logies & ontbijt 2% 1% Boot 10% 13% Groepsaccommodatie 4% 2% Familie / kennissen 14% 5% Tweede woningen 2% 7% Recreatiewoningen 19% 6% Totaal 100% 100% N 439 684

Drenthe 47% 23% 4% 1% 6% 6% 1% 12% 100% 411

Noord Ned 48% 15% 2% 9% 4% 8% 4% 11% 100% 1534


Uit bovenstaande tabel blijkt dat in Noord Nederland de meeste respondenten overnachten op een kampeerterrein. In Drenthe zijn relatief veel hotel gasten geënquêteerd. Tabel 1.5: Respons per leeftijd tot 20 21-40 41-55 55 en ouder Totaal N

Dagtoeristen 8% 42% 28% 23% 100% 1288

Verblijftoeristen 4% 31% 27% 38% 100% 1490

Totaal 6% 36% 27% 31% 100% 2778


Er zijn relatief weinig respondenten jonger dan 20 jaar onder de respondenten van dit onderzoek. De ouderen (55 jaar en ouder) zijn goed vertegenwoordigd (38%). Onder de verblijfstoeristen is ruim 40% van de dagtoeristen tussen de 21 en 40 jaar. Meer informatie over groepssamenstelling Er is iedere respondent tevens gevraagd naar de groepssamenstelling. Er wordt gevraagd naar “hoe groot de groep is”, “wat de leeftijd van de groepsleden is” en waaruit de groep bestaat (familie, vrienden, collega’s etc). Deze informatie komt in hoofdstuk 3 aan bod.

7

Responscijfers

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabellen 1.6: Respons ten opzichte van voorgaande edities Dagtoeristen West Groningen Groningen- Haren Eemsmond Oost- Groningen Totaal Groningen Waddeneilanden Friese merengebied Friese IJsselmeerkust Zuidoost Friesland Overig Friesland Totaal Friesland Noord- Midden Drenthe Zuidwest Drenthe Zuidoost Drenthe Totaal Drenthe Eindtotaal

2000 147 150 99 134 530 49 154 118 110 130 561 166 89 159 414 1505

2002 165 226 225 149 765 133 114 153 157 186 743 173 118 157 448 1956

2005 143 163 133 147 586 94 127 115 103 131 570 127 115 148 390 1546

2009 149 105 94 110 458 95 114 106 123 119 557 157 97 206 460 1475


Verblijftoeristen West Groningen Groningen- Haren Eemsmond Oost- Groningen Totaal Groningen Waddeneilanden Friese merengebied IJsselmeerkust Zuidoost Friesland Overig Friesland Totaal Friesland Noord- Midden Drenthe Zuidwest Drenthe Zuidoost Drenthe Totaal Drenthe Eindtotaal

2000 102 82 74 131 389 182 135 155 164 129 765 162 137 100 399 1553

2002 64 92 70 186 412 209 144 141 168 142 804 148 148 98 394 1610

2005 93 81 100 146 420 155 151 104 99 137 646 130 125 131 386 1452

2009 143 64 100 133 440 142 153 133 135 121 684 146 151 113 410 1534


De responsaantallen met betrekking tot de verblijfstoeristen laten zich goed vergelijken met voorgaande edities van dit onderzoek.

8

Responscijfers

A. KENMERKEN VAN DE TOERISTEN Herkomst Samenstelling gezelschap / leeftijd Informatiebronnen Accommodatievorm en gemiddelde verblijfsduur


11

Herkomst respondenten


2. Herkomst van de respondenten Waar komen de toeristen die zijn geënquêteerd gedurende het vakantieseizoen in de drie noordelijke provincies vandaan? Aan de toerist (dag en verblijf) is de volgende vraag voorgelegd: “Waar woont u?” en vervolgens “Welke provincie, deelstaat of gewest?”

2.1 Dagtoeristen 2.1.1 Land van herkomst respondenten Tabel 2.1 Herkomst respondenten (dag) heel Noord-Nederland (2009) % 94% 5% 0% 1% 100%

Nederland Duitsland België Elders Totaal Bron: Toerdata Noord

Verreweg de meeste respondenten in Noord-Nederland komen uit eigen land. Daarnaast komt 5% uit Duitsland en 1% komt elders vandaan.

12


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 2.1.2 Binnenlandse respondenten (dagtoeristen) Grafiek 2.1 Herkomst binnenlandse respondenten (dagtoeristen) per provincie (2009)


Uit grafiek 2.1 blijkt dat een aanzienlijk deel van de dagtoeristen uit de eigen provincie afkomstig is. In Friesland geldt dit het sterkst met 45%. Overijssel is de vierde provincie waar de meeste dagtoeristen vandaan komen. De relatief korte reistijd speelt hierin naar alle waarschijnlijkheid een belangrijke rol.

13



2.1.3 Herkomst respondenten verdeeld naar seizoen (dagtoeristen) Tabel 2.2 Herkomst respondenten (dagtoeristen) Noord Nederland verdeeld naar seizoen (2009) Voorseizoen Hoofdseizoen Naseizoen Totaal seizoen Groningen 22% 16% 26% 21% Friesland 29% 33% 17% 26% Drenthe 12% 13% 19% 15% Overijssel 9% 10% 11% 10% Flevoland 3% 5% 5% 4% Gelderland 5% 5% 3% 4% Utrecht 3% 4% 2% 3% Noord-Holland 8% 7% 7% 7% Zuid-Holland 2% 4% 4% 3% Zeeland 0% 1% 0% 0% Noord-Brabant 5% 2% 2% 3% Limburg 2% 1% 3% 2% Totaal 100% 100% 100% 100% N 365 504 533 1402 Bron: Toerdata Noord

De meest dagtoeristen zijn afkomstig uit Noord Nederland zelf. Dit geldt voor alle seizoenen. In Friesland is in het hoofdseizoen één op de drie respondenten een Fries. In het voor- en naseizoen is dit percentage lager (29% en 17%).

14



2.2 Verblijfstoeristen 2.2.1 Land van herkomst respondenten Tabel 2.3 Herkomst respondenten (verblijftoeristen) heel Noord-Nederland (2009) % 97% 2% 1% 0% 100%

Nederland Duitsland België Elders Totaal Bron: Toerdata Noord

Onder de respondenten bevinden zich maar relatief weinig buitenlandse verblijfstoeristen. 2.2.2 Binnenlandse respondenten (verblijfstoeristen) Grafiek 2.2 Herkomst binnenlandse respondenten (verblijftoeristen) per provincie (in 2009)


In tegenstelling tot Friesland en Groningen (20 en 25%) heeft Drenthe maar weinig respondenten die voor dit onderzoek in de eigen provincie zijn ondervraagd (4%). Bijna 40% van de respondenten van dit onderzoek is afkomstig uit Groningen, Friesland of Drenthe.

15


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 2.4 Herkomst respondenten (verblijfstoeristen) Noord Nederland verdeeld naar seizoen (2009) Voorseizoen Hoofdseizoen Naseizoen Totaal seizoen Groningen 9% 17% 13% 14% Friesland 19% 20% 15% 18% Drenthe 7% 7% 8% 7% Overijssel 6% 8% 15% 10% Flevoland 5% 2% 4% 3% Gelderland 6% 10% 10% 9% Utrecht 8% 6% 5% 6% Noord-Holland 14% 13% 13% 13% Zuid-Holland 14% 9% 8% 10% Noord-Brabant 12% 8% 5% 8% Limburg 1% 1% 4% 2% Totaal 100% 100% 100% 100% N 345 578 544 1467 Bron: Toerdata Noord

Per seizoen fluctueert de herkomst van de verblijfstoeristen nogal. Zo zijn er in het voorseizoen relatief veel mensen uit de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Noord-Brabant ondervraagd. In het naseizoen komen relatief veel mensen uit Overijssel.

16



17

Samenstelling en leeftijd


3. Samenstelling van het gezelschap en leeftijd In dit hoofdstuk is aangegeven hoe het vakantiegezelschap is samengesteld. Hierbij is gekeken naar de leeftijd en de samenstelling van het reisgezelschap. Aan de toerist (dag en verblijf) zijn de volgende vragen voorgelegd: Hoe is uw vakantiegezelschap samengesteld? Hoe is uw groep samengesteld? Wat is de leeftijd van de leden van de groepssamenstelling? U bent hier met uw partner: Bent u één of tweeverdiener?

3.1 Dagtoeristen Tabel 3.1 Samenstelling dagtoeristen Noord-Nederland (2009) Groningen Friesland Alleen 15% 9% Alleen met kinderen 8% 5% Samen met partner 23% 32% Met partner en kinderen 10% 14% Vrienden/bekenden 26% 24% School, bedrijf, club 7% 5% Familiegezelschap 9% 10% Overig 1% 1% Totaal 100% 100% N 472 565

Drenthe 9% 6% 41% 11% 21% 1% 10% 1% 100% 457

Noord Ned 11% 6% 32% 12% 24% 4% 10% 1% 100% 1494


Vooral in Drenthe is het aantal bezoekers dat samen met partner komt relatief hoog (41%). In Groningen is dit percentage bijna de helft minder (23%). Tabel 3.2 Leeftijd van dagtoeristen in Noord-Nederland (2009) Groningen Friesland 65 plus 6% 11% 51 - 64 11% 17% 31 - 50 27% 23% 19 - 30 17% 22% 13 - 18 8% 12% 0 - 12 31% 14% Totaal 100% 100% N 1932 2003

Drenthe 10% 15% 30% 26% 7% 12% 100% 1290

Noord Ned 9% 14% 26% 21% 9% 20% 100% 5225


In zowel Drenthe als Friesland ligt het aantal bezoekers van 31 jaar of ouder boven 50 procent. In Groningen is dit iets meer dan 40 procent.

18


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 3.3 Eén of tweeverdieners onder de dagtoeristen (2009) Groningen Friesland Een verdiener 41% 39% Twee verdiener 59% 61% Totaal 100% 100% N 288 485

Drenthe 40% 60% 100% 303

Noord Nederland 40% 60% 100% 1076


Van de ondervraagde dagtoeristen die hebben aangeven “met de partner” te zijn, betreft 60 procent tweeverdieners. Per provincie is er nauwelijks sprake van verschil.

3.2 Verblijfstoeristen Tabel 3.4 Samenstelling verblijfstoeristen Noord-Nederland (2009) Groningen Friesland Alleen 7% 4% Alleen met kinderen 3% 3% Samen met partner 37% 49% Met partner en kinderen 23% 21% Vrienden/bekenden 16% 11% School, bedrijf, club 1% 1% Familiegezelschap 12% 8% Overig 1% 2% Totaal 100% 100% N 447 697

Drenthe 7% 2% 44% 21% 16% 1% 6% 2% 100% 427

Noord Ned 5% 3% 45% 22% 14% 1% 9% 2% 100% 1571


Onder de verblijfstoeristen is de groepssamenstelling “samen met partner” de groep die het meest vertegenwoordigd is. Tabel 3.5 Leeftijd van verblijfstoeristen in Noord-Nederland (2009) Groningen Friesland Drenthe 65 plus 15% 14% 15% 51 - 64 28% 28% 27% 31 - 50 23% 24% 25% 19 - 30 15% 17% 17% 13 - 18 5% 5% 6% 0 - 12 15% 11% 11% Totaal 100% 100% 100% N 1420 2255 1321

Noord Ned 14% 28% 24% 16% 6% 12% 100% 4996


De groep mensen tussen de 31 en 64 jaar bedraagt meer dan 50% van de gehele groep ondervraagde toeristen.

19


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 3.6 Eén of tweeverdieners onder de verblijfstoeristen (2009) Groningen Friesland Drenthe Een verdiener 41% 39% 40% Twee verdiener 59% 61% 60% Totaal 100% 100% 100% N 288 485 303

Noord Ned 40% 60% 100% 1076


Het aantal twee verdieners onder verblijfstoeristen is even hoog als bij dagtoeristen, namelijk 60%. Dit geldt voor alle de provincies.

20



21



4. Type verblijfstoeristen In dit hoofdstuk is er een onderverdeling gemaakt van de verblijfstoeristen. Aan de verblijfstoerist is de volgende vraag voorgelegd: “Hoe kunt u uw vakantie het beste omschrijven?”

Alleen verblijfstoeristen Tabel 4.1 Type verblijfstoerist per provincie (2009) Groningen Een vakantie gericht op de natuur 19% Een sportieve of actieve vakantie 14% Een vakantie gericht op rust en ontspanning 38% Een cultuurvakantie 5% Een vakantie met vrienden/ familie/ collega’s 20% Een zorg en welzijn vakantie 0% Een vakantie gericht op wellness 1% Anders, nl: 3% Totaal 100% N 643

Friesland 18% 15% 46% 2% 15% 1% 0% 3% 100% 1047

Drenthe 20% 12% 42% 4% 16% 0% 0% 6% 100% 618

Noord Ned 19% 14% 43% 3% 17% 0% 1% 4% 100% 2308


Opvallend is dat het grootste deel van de verblijfstoeristen zichzelf ziet als een toerist die op zoek is naar rust en ontspanning (43%). Drie procent van de ondervraagde toeristen ziet zich zelf als een “cultuurtoerist”. Tabel 4.2 Type verblijfstoerist per seizoen (2009) Een vakantie gericht op de natuur Een sportieve of actieve vakantie Een vakantie gericht op rust en ontspanning Een cultuurvakantie Een vakantie met vrienden/ familie/ collega’s Een zorg en welzijn vakantie Een vakantie gericht op wellness Anders, nl: Totaal N

Voor 20% 12% 39% 5% 18% 1% 0% 5% 100% 603

Hoofd 18% 13% 49% 1% 14% 0% 1% 4% 100% 912

Na 19% 15% 39% 5% 19% 0% 1% 3% 100% 793

Totaal 19% 14% 43% 3% 17% 0% 1% 4% 100% 2308


Naarmate het seizoen vordert raken vakanties gericht op natuur, ontspanning en rust steeds meer in trek. In het naseizoen geven mensen relatief vaker aan dat ze zichzelf rekenen tot de categorie “rustzoekers”.

22


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 4.3 Type verblijfstoerist per leeftijd (2009) Een vakantie gericht op de natuur Een sportieve of actieve vakantie Een vakantie gericht op rust en ontspanning Een cultuurvakantie Een vakantie met vrienden/ familie/ collega’s Een zorg en welzijn vakantie Een vakantie gericht op wellness Anders, nl: Totaal N

tot 20 8% 20% 25% 4% 34% 0% 2% 7% 100% 89

21-40 15% 15% 39% 3% 22% 1% 1% 4% 100% 685

41-55 19% 14% 44% 4% 15% 0% 1% 4% 100% 619

55 plus 23% 11% 46% 4% 12% 0% 0% 3% 100% 854

Totaal 19% 14% 43% 3% 17% 0% 1% 4% 100% 2247


Naarmate de bezoeker ouder wordt is er meer kans dat de vakantie is gericht op rust en ontspanning. Bij jongeren zijn juist de vakanties met vrienden, familie en collega’s populair.

Logies & ontbijt

Familie / kennissen

Tweede woningen

Recreatie woningen

17%

27%

20%

23%

14%

15%

20%

19%

15%

13%

8%

19%

11%

9%

12%

10%

14%

46%

39%

40%

45%

42%

36%

44%

34%

43%

2%

7%

8%

3%

2%

6%

2%

4%

3%

Vakantie met vrienden/familie Een zorg en welzijn vakantie Een vakantie gericht op wellness Anders

13%

15%

13%

10%

20%

29%

26%

29%

17%

0%

1%

0%

0%

0%

0%

0%

0%

0%

1%

1%

0%

0%

0%

0%

1%

0%

1%

4%

6%

4%

4%

2%

6%

0%

3%

4%

Totaal N

100% 1098

100% 327

100% 48

100% 220

100% 97

100% 156

100% 86

100% 276

100% 2308

Totaal

Hotel / pension

19%

Camping Een vakantie gericht op de natuur Sportieve of actieve vakantie Rust en ontspanning vakantie Een cultuurvakantie

Boot Groepsac commoda tie

Tabel 4.4 Type verblijfstoerist per accommodatievorm (2009)


Uit bovenstaande tabel blijkt dat verblijfstoeristen zichzelf het vaakst (43%) identificeren als “rust & ontspanningszoekers”.

23



5. Informatiebronnen, internet gebruik en boekingen & problemen In dit hoofdstuk is beschreven van welke informatiebronnen de toeristen in Noord-Nederland gebruik hebben gemaakt bij de keuze van hun vakantiebestemming. In het tabellenboek behorend bij dit rapport zijn gedetailleerde tabellen opgenomen over de informatiebronnen per afzonderlijke regio. Er is ook een vergelijking gemaakt met de beide vorige onderzoeken en een vergelijking per seizoen. Aan de toerist (verblijf en dag) is de volgende vraag voorgelegd. Hoe bent u op het idee gekomen deze omgeving te bezoeken voor een dagtocht / vakantie?

5.1 Dagtoeristen 5.1.1 Informatiebronnen dagtoeristen Noord Nederland en per provincie Tabel 5.1 Informatiebronnen dagtoeristen Noord Nederland en per provincie (2009) Groningen Friesland Drenthe Familie, vrienden 35% 34% 35% Gids van VVV 4% 5% 8% Folder van het bedrijf 2% 4% 3% Advertentie 3% 2% 3% Radio commercial 0% 0% 0% Tv commercial 0% 0% 1% Internet 3% 5% 5% Beursbezoek 1% 1% 0% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 2% 1% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 2% 2% 2% Vorig bezoek, eerder geweest 36% 32% 34% Anders, nl: 12% 13% 8% Totaal 100% 100% 100% N 491 604 501

Noord Ned 35% 6% 3% 3% 0% 0% 5% 1% 1% 2% 34% 11% 100% 1596


Eén op de drie dagtoeristen geeft aan als informatiebron “familie en / of vrienden” geraadpleegd te hebben. Eén op de drie toeristen geeft aan dat ze eerder in het gebied zijn geweest. En dat vooral daardoor ze hebben gekozen om nogmaals een dagje uit in betreffende regio door te brengen. De verschillen per provincie zijn niet groot.

24

Informatiebronnen, internet gebruik, boekingen en problemen


Tabel 5.2 Informatiebronnen dagtoeristen Noord Nederland (2002-2009) 2000 2002 Familie, vrienden 38% 33% Gids van VVV 8% 10% Folder van het bedrijf 3% 4% Advertentie 5% 5% Radio commercial Nvt Nvt Tv commercial Nvt Nvt Internet 1% 5% Beursbezoek 0% 0% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 1% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 3% 4% Vorig bezoek, eerder geweest 31% 29% Anders, nl: 10% 9% Totaal 100% 100% N 1535 2147

2005 33% 8% 3% 5% Nvt Nvt 7% 1% 1% 3% 30% 8% 100% 1699

2009 35% 6% 3% 3% 0% 0% 5% 1% 1% 2% 34% 11% 100% 1596


Het grootste deel van de dagtoeristen dat geënquêteerd is in de drie noordelijke provincies komt op het idee om een regio te bezoeken door tips van familie /vrienden (33%) of omdat ze ergens al eerder zijn geweest (30%). Dit is nauwelijks veranderd ten opzichte van het vorige onderzoek. In vergelijking tot 2005 is de rol van internet iets afgenomen (-2%).

25


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 5.3 Informatiebronnen dagtoeristen Groningen (2002-2009) 2000 2002 Familie, vrienden 39% 31% Gids van VVV 9% 11% Folder van het bedrijf 2% 4% Advertentie 7% 4% Radio commercial Nvt Nvt Tv commercial Nvt Nvt Internet 0% 6% Beursbezoek 0% 0% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 1% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 3% 5% Vorig bezoek, eerder geweest 28% 27% Anders, nl: 11% 11% Totaal 100% 100% N 547 842

2005 35% 10% 4% 6% Nvt Nvt 6% 2% 1% 4% 25% 7% 100% 647

2009 35% 4% 2% 3% 0% 0% 3% 1% 1% 2% 36% 12% 100% 491


In bovenstaande tabel is zichtbaar dat het gebruik van de VVV gids en het internet als informatiebron is afgenomen (-6% en- 3%). Eerdere (positieve) ervaringen zijn in toenemende mate van belang voor het bepalen van de locatie met betrekking tot het dagje uit. “Eerdere ervaringen” en “samen met familie en vrienden” zijn goed voor ruim 70% van de informatiewinning. Tabel 5.4 Informatiebronnen dagtoeristen Friesland (2002-2009) 2000 2002 Familie, vrienden 40% 35% Gids van VVV 8% 10% Folder van het bedrijf 1% 4% Advertentie 3% 5% Radio commercial Nvt Nvt Tv commercial Nvt Nvt Internet 1% 5% Beursbezoek 0% 0% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 1% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 2% 3% Vorig bezoek, eerder geweest 35% 28% Anders, nl: 9% 7% Totaal 100% 100% N 566 816

2005 34% 7% 4% 3% Nvt Nvt 7% 0% 1% 2% 32% 11% 100% 608

2009 34% 5% 4% 2% 0% 0% 5% 1% 2% 2% 32% 13% 100% 604


In Friesland wordt de VVV gids eveneens minder gebruikt als informatiebron. Daarnaast wordt “internet” en “advertentie” minder vaak genoemd vergeleken met de vorige editie (2005).

26


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 5.5 Informatiebronnen dagtoeristen Drenthe (2002-2009) 2000 2002 Familie, vrienden 32% 32% Gids van VVV 7% 10% Folder van het bedrijf 5% 4% Advertentie 5% 6% Radio commercial Nvt Nvt Tv commercial Nvt Nvt Internet 4% 4% Beursbezoek 2% 1% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 0% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 12% 6% Vorig bezoek, eerder geweest 23% 31% Anders, nl: 8% 7% Totaal 100% 100% 442 489

2005 30% 9% 2% 5% Nvt Nvt 9% 0% 0% 4% 36% 5% 100% 444

2009 35% 8% 3% 3% 0% 1% 5% 0% 1% 2% 34% 8% 100% 501


Ook in Drenthe is er sprake van een afname in internet als informatiebron met betrekking tot het dagje uit. Familie en vrienden worden juist steeds meer geraadpleegd en zijn goed voor het grootste aandeel (35%).

27


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 5.1.2 Informatiebronnen dagtoeristen per regio Tabel 5.6 Informatiebronnen dagtoeristen in Groningen (2009) West-Gron Gron-Har Familie, vrienden 27% 37% Gids van VVV 4% 1% Folder van het bedrijf 4% 1% Advertentie 1% 8% Radio commercial 0% 0% Tv commercial 0% 0% Internet 1% 6% Beursbezoek 0% 3% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 0% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 2% 2% Vorig bezoek, eerder geweest 46% 27% Anders, nl: 14% 17% Totaal 100% 100% N 157 115

Eemsmond 47% 11% 0% 3% 1% 0% 6% 2% 4% 3% 16% 6% 100% 96

Oost-Gron 32% 2% 0% 3% 0% 0% 1% 2% 1% 3% 48% 9% 100% 117


In Groningen is het opvallend dat in de regio Eemsmond een relatief klein deel van de dagtoeristen aangeeft (16%) dat zij de regio bezoeken vanwege een eerder bezoek. In de overige regio’s is dit percentage een stuk hoger. In dezelfde regio valt op dat 11% van de respondenten “de VVV- gids” aangeeft als informatiebron en 47% de familie en vrienden. Wat in vergelijking tot de andere regio’s in Groningen weer (veel) hoger is. Tabel 5.7 Informatiebronnen dagtoeristen in Friesland (2009) Familie, vrienden Gids van VVV Folder van het bedrijf Advertentie Radio commercial Tv commercial Internet Beursbezoek Doorverwezen door ander bedrijf Campinggids, hotelgids of soortgelijk Vorig bezoek, eerder geweest Anders, nl: Totaal N

Wadden

Fr. Meren

Ijsselmeer

Zuidoost Fr

Overig Fr

28% 8% 4% 4% 0% 2% 8% 0% 0%

34% 9% 9% 4% 0% 0% 4% 1% 1%

26% 2% 1% 0% 0% 0% 5% 3% 6%

39% 4% 2% 1% 0% 0% 6% 0% 0%

41% 4% 4% 0% 1% 0% 3% 0% 1%

2% 29% 15% 100% 113

0% 27% 10% 100% 117

4% 35% 18% 100% 113

0% 32% 16% 100% 133

2% 37% 6% 100% 134


In de regio Wadden en Friese Meren wordt de VVV- gids relatief vaak genoemd als informatiebron (8% en 9%). Internet als informatiebron wordt relatief het vaakst genoemd in het Waddengebied.

28



Tabel 5.8 Informatiebronnen dagtoeristen in Drenthe (2009) N-M Drenthe Familie, vrienden 23% Gids van VVV 9% Folder van het bedrijf 1% Advertentie 1% Radio commercial 0% Tv commercial 0% Internet 7% Beursbezoek 0% Doorverwezen door ander bedrijf 0% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 3% Vorig bezoek, eerder geweest 43% Anders, nl: 13% Totaal 100% N 183

Z-W Drenthe 36% 3% 2% 3% 0% 0% 4% 0% 1% 4% 43% 5% 100% 103

Z-O Drenthe 45% 8% 4% 6% 0% 2% 5% 0% 1% 0% 22% 6% 100% 215


“Familie en vrienden” wordt in Zuidoost Drenthe, relatief gezien, het vaakst genoemd als informatiebron (45%). In Zuidwest Drenthe en Noord Midden Drenthe wordt “een vorig bezoek / eerder geweest” het vaakst als informatiebron geraadpleegd.

29



5.2 Verblijfstoeristen 5.1.1 Informatiebronnen verblijftoeristen Noord Nederland en per provincie Tabel 5.9 Informatiebronnen verblijfstoeristen Noord Nederland en per provincie (2009) Groningen Friesland Drenthe Noord Ned Familie, vrienden 37% 37% 40% 38% Gids van VVV 5% 5% 4% 5% Folder van het bedrijf 2% 1% 4% 2% Advertentie 3% 2% 1% 2% Radio commercial 0% 0% 0% 0% Tv commercial 0% 0% 0% 0% Internet 11% 12% 12% 12% Beursbezoek 0% 0% 0% 0% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 1% 1% 1% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 4% 7% 7% 6% Vorig bezoek, eerder geweest 27% 26% 23% 26% Anders, nl: 10% 9% 7% 8% Totaal 100% 100% 100% 100% N 462 779 470 1711 Bron: Toerdata Noord

Er zijn er geen grote verschillen waargenomen tussen de drie noordelijke provincies met betrekking tot de geraadpleegde informatiebronnen.

30



Tabel 5.10 Informatiebronnen verblijfstoeristen Noord-Nederland (2002-2009) 2000 2002 2005 Familie, vrienden 36% 33% 34% Gids van VVV 5% 8% 6% Folder van het bedrijf 4% 4% 1% Advertentie 4% 5% 3% Radio commercial Nvt Nvt Nvt Tv commercial Nvt Nvt Nvt Internet 3% 9% 13% Beursbezoek 2% 1% 1% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 1% 1% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 10% 11% 8% Vorig bezoek, eerder geweest 27% 23% 28% Anders, nl: 8% 6% 5% Totaal 100% 100% 100% N 1648 1835 1603

2009 38% 5% 2% 2% 0% 0% 12% 0% 1% 6% 26% 8% 100% 1711


Het grootste deel van de verblijfstoeristen dat geënquêteerd is in de drie noordelijke provincies komt op het idee om een regio te bezoeken door tips van familie /vrienden (38%) of omdat ze er al eerder zijn geweest (26%). Dit is nauwelijks veranderd ten opzichte van het vorige onderzoek. In vergelijking tot 2005 is de rol van internet ongeveer gelijk gebleven.

31



Tabel 5.11 Informatiebronnen verblijfstoeristen Groningen (2002-2009) 2000 2002 Familie, vrienden 35% 30% Gids van VVV 5% 7% Folder van het bedrijf 6% 6% Advertentie 6% 5% Radio commercial Nvt Nvt Tv commercial Nvt Nvt Internet 2% 14% Beursbezoek 1% 0% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 1% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 14% 12% Vorig bezoek, eerder geweest 23% 16% Anders, nl: 8% 8% Totaal 100% 100% N 391 463

2005 36% 4% 2% 5% Nvt Nvt 15% 2% 0% 12% 17% 7% 100% 454

2009 37% 5% 2% 3% 0% 0% 11% 0% 1% 4% 27% 10% 100% 462


Uit bovenstaande tabel blijkt dat het aantal mensen dat aangeeft “vorig bezoek”als informatiebron is toegenomen (27% ten opzichte van 17% in 2005). Verder valt op dat de campinggids / hotelgids, als informatiebron, gedaald is (van 14% naar 4%). Ook de (lichte) daling van het internet (van 15% naar 11%) als informatiebron is opvallend te noemen. Tabel 5.12 Informatiebronnen verblijfstoeristen Friesland (2002-2009) 2000 2002 Familie, vrienden 38% 36% Gids van VVV 4% 8% Folder van het bedrijf 3% 1% Advertentie 3% 5% Radio commercial Nvt Nvt Tv commercial Nvt Nvt Internet 2% 8% Beursbezoek 2% 0% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 0% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 8% 11% Vorig bezoek, eerder geweest 32% 25% Anders, nl: 8% 6% Totaal 100% 100% N 815 901

2005 35% 6% 1% 2% Nvt Nvt 10% 0% 1% 7% 34% 5% 100% 706

2009 37% 5% 1% 2% 0% 0% 12% 0% 1% 7% 26% 9% 100% 779


In tegenstelling tot de andere provincies neemt het internet gebruik juist (licht) toe in Friesland (van 10% naar 12%). De informatiebron “vorig bezoek” neemt af van 34% naar 26%.

32



Tabel 5.13 Informatiebronnen verblijfstoeristen Drenthe (2002-2009) 2000 2002 Familie, vrienden 32% 29% Gids van VVV 7% 11% Folder van het bedrijf 5% 6% Advertentie 5% 4% Radio commercial Nvt Nvt Tv commercial Nvt Nvt Internet 4% 8% Beursbezoek 2% 1% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 0% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 12% 12% Vorig bezoek, eerder geweest 23% 25% Anders, nl: 8% 5% Totaal 100% 100% N 442 471

2005 30% 8% 1% 3% Nvt Nvt 15% 0% 2% 8% 30% 4% 100% 443

2009 40% 4% 4% 1% 0% 0% 12% 0% 1% 7% 23% 7% 100% 470


In Drenthe is het raadplegen van familie en vrienden als informatiebron toegenomen (van 30% naar 40%) ten opzichte van het onderzoek in 2005.

.

33



5.1.2 Informatiebronnen verblijftoeristen per regio Tabel 5.14 Informatiebronnen verblijfstoeristen in Groningen (2009) West-Gron Gron-Har Familie, vrienden 34% 29% Gids van VVV 1% 10% Folder van het bedrijf 1% 5% Advertentie 1% 12% Radio commercial 0% 0% Tv commercial 0% 0% Internet 12% 14% Beursbezoek 0% 0% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 0% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 3% 3% Vorig bezoek, eerder geweest 44% 19% Anders, nl: 4% 8% Totaal 100% 100% N 149 66

Eemsmond 41% 13% 1% 6% 1% 2% 4% 0% 2% 3% 20% 8% 100% 107

Oost-Gron 42% 1% 1% 1% 0% 0% 16% 0% 1% 8% 18% 12% 100% 141


In West Groningen wordt een eerder bezoek als informatiebron twee keer zo vaak genoemd als in de andere regio’s. Daarnaast is het opvallend dat het gebruik van internet in Eemsmond minder vaak is genoemd als informatiebron dan de andere regio’s ( 4% t.o.v. 12% en 16% ) in Groningen. Tabel 5.15 Informatiebronnen verblijfstoeristen in Friesland (2009) Wadden Fr. Meren IJsselmeer Familie, vrienden 33% 41% 40% Gids van VVV 1% 6% 9% Folder van het bedrijf 0% 1% 0% Advertentie 3% 1% 1% Radio commercial 0% 0% 0% Tv commercial 0% 0% 0% Internet 16% 27% 5% Beursbezoek 0% 0% 1% Doorverwezen 0% 0% 1% Camping, hotelgids 2% 7% 19% Vorig bezoek, 32% 14% 20% Anders, nl: 13% 3% 3% Totaal 100% 100% 100% N 166 183 143

Zuidoost Fr 34% 4% 3% 3% 0% 0% 4% 0% 0% 8% 33% 11% 100% 141

Overig Fr 35% 4% 1% 2% 0% 0% 5% 0% 1% 1% 36% 15% 100% 146


Het raadplegen van internet wordt door de verblijfstoerist in het Waddengebied (16%) en vooral het Friese Merengebied (27%) vaker aangedragen dan in de overige regio’s in Friesland. Bij de Friese IJsselmeerkust wordt de “VVV- gids” (9%) en de “camping / hotelgids” (19%) relatief vaker geraadpleegd dan in de overige Friese regio’s.

34



Tabel 5.16 Informatiebronnen verblijfstoeristen in Drenthe (2009) N-M Drenthe Familie, vrienden 52% Gids van VVV 1% Folder van het bedrijf 3% Advertentie 0% Radio commercial 1% Tv commercial 0% Internet 12% Beursbezoek 0% Doorverwezen door ander bedrijf 0% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 5% Vorig bezoek, eerder geweest 23% Anders, nl: 4% Totaal 100% N 160

Z-W Drenthe 34% 5% 5% 2% 0% 1% 9% 1% 1% 8% 28% 6% 100% 177

Z-O Drenthe 36% 7% 4% 3% 0% 0% 17% 0% 3% 9% 19% 2% 100% 121


In Noord Midden Drenthe geeft meer dan de helft van de respondenten aan als informatiebron “familie en vrienden” te hebben geraadpleegd. Dit is hoger dan de twee overige regio’s. Opvallend is dat in de regio´s Noord Midden en Zuidoost- Drenthe het internet relatief vaak genoemd is als informatiebron (12%).

35



5.3 Vergelijking dagen verblijfstoeristen (informatiebronnen) Tabel 5.17 Vergelijking informatiebronnen dagen verblijfstoeristen Noord Nederland (2009) Dagtoeristen Verblijftoeristen Familie, vrienden 35% 38% Gids van VVV 6% 5% Folder van het bedrijf 3% 2% Advertentie 3% 2% Radio commercial 0% 0% Tv commercial 0% 0% Internet 5% 12% Beursbezoek 1% 0% Doorverwezen door ander bedrijf 1% 1% Campinggids, hotelgids of soortgelijk 2% 6% Vorig bezoek, eerder geweest 34% 26% Anders, nl: 11% 8% Totaal 100% 100% N 1596 1711 Bron: Toerdata Noord

Zowel dag- als verblijfstoeristen laten de keuze voor het vakantiegebied & dagje uit vaak afhangen door wat familie en vrienden te melden hebben. Ook een eerder bezoek is hierin vaak doorslaggevend. Internet wordt (relatief) vaker als informatiebron genoemd door de verblijfstoeristen. Dat is ook logisch gezien het feit dat een overgroot deel van de dagtoeristen afkomstig is uit Noord Nederland zelf en hierdoor automatisch “goed” op de hoogte is wat er zoal te beleven is in Noord Nederland. Tabel 5.18 Vergelijking internet gebruik als informatiebron (2000-2002-2005-2009) 2000 2002 2005 Internet (dagtoeristen) 1% 5% 7% Internet (verblijftoeristen) 3% 9% 13%

2009 5% 12%


Op zich is het vrij opmerkelijk dat het gebruik van internet als informatiebron niet is toegenomen bij het bepalen van de keuze met betrekking tot vakantie of dagje uit. Echter: er is tevens aan de toeristen gevraagd of ze zich voorafgaand aan de vakantie oriënteren op de vakantie omgeving of een dagje uit. De resultaten van deze vraag zijn in de volgende paragraaf opgenomen.

36



37



5.4. Internet oriëntatie voorafgaand vakantie / dagje uit Aan de toerist (verblijf en dag) is de volgende vraag voorgelegd. Heeft u zich voorafgaand aan uw bezoek / vakantie aan deze regio georiënteerd op het internet?

5.4 a Dagtoeristen Tabel 5.19 Oriëntatie internet door dagtoeristen Noord Nederland en per provincie (2009) Groningen Friesland Drenthe Noord Nederland Ja 15% 21% 19% 18% Nee 85% 79% 81% 82% Totaal 100% 100% 100% 100% N 461 523 443 1427 Bron: Toerdata Noord

Dagtoeristen die een dagje uit zijn in Friesland oriënteren zich relatief het vaakst (21%) op internet voorafgaand het dagje uit. Tabel 5.20 Oriëntatie internet door dagtoeristen per regio in Groningen (2009) West-Gron Gron-Har Eemsmond Ja 12% 24% 13% Nee 88% 76% 87% Totaal 100% 100% 100% N 148 105 94

Oost-Gron 12% 88% 100% 110


Relatief veel dagtoeristen die Groningen- Haren (24%) kijken op internet voordat ze er een dagje erop uittrekken. Tabel 5.21 Oriëntatie internet door dagtoeristen per regio in Friesland (2009) Wadden Fr. Meren Fr. Ijsselmeer Zuidoost Fr Ja 31% 15% 18% 18% Nee 69% 85% 82% 82% Totaal 100% 100% 100% 100% N 77 107 105 120

Overig Fr 25% 75% 100% 118


Eén op de drie dagtoeristen die de Waddeneilanden bezoekt, kijkt vooraf op internet ter oriëntatie. Dit is hoger dan in de overige Friese regio’s.

38


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 5.22 Oriëntatie internet door dagtoeristen per regio in Drenthe (2009) N-M Drenthe Z-W Drenthe Ja 11% 31% Nee 89% 69% Totaal 100% 100% N 153 88

Z-O Drenthe 20% 80% 100% 202


Eén op de drie dagtoeristen in Zuidwest Drenthe raadpleegt internet. Dit percentage is hoger vergeleken de andere regio’s.

5.4 b Verblijfstoeristen Tabel 5.23 Oriëntatie internet door verblijftoeristen Noord Nederland en per provincie (2009) Groningen Friesland Drenthe Noord Nederland Ja 33% 41% 36% 38% Nee 67% 59% 64% 62% Totaal 100% 100% 100% 100% N 313 553 380 1246 Bron: Toerdata Noord

De verblijfstoeristen die hun vakantie doorbrengen in Friesland oriënteren zich in vergelijking tot de andere provincies het vaakst (41%) op één of meerdere websites. Tabel 5.24 Oriëntatie internet door verblijftoeristen per regio in Groningen (2009) West-Gron Gron-Har Eemsmond Ja 30% 57% 26% Nee 70% 43% 74% Totaal 100% 100% 100% N 129 14 * 50

Oost-Gron 36% 64% 100% 121


Ongeveer 30% van de verblijfstoeristen in Groningen oriënteert zich op internet voorafgaand de vakantie. Dit verschilt licht per regio. *lage respons (14) Tabel 5.25 Oriëntatie internet door verblijftoeristen per regio in Friesland (2009) Wadden Fr. Meren Fr. Ijsselmeer Zuidoost Fr Ja 55% 44% 40% 31% Nee 45% 56% 60% 69% Totaal 100% 100% 100% 100% N 124 151 92 106

Overig Fr 28% 73% 100% 80


Meer dan de helft van de toeristen die de vakantie op de Waddeneilanden doorbrengt kijkt op het internet om zich voor te bereiden op de vakantie. Dit is het hoogste percentage in Noord Nederland.

39



Tabel 5.26 Oriëntatie internet door verblijftoeristen per regio in Drenthe (2009) N-M Drenthe Z-W Drenthe Ja 26% 37% Nee 74% 63% Totaal 100% 100% N 133 140

Z-O Drenthe 48% 52% 100% 106


Bijna de helft van de toeristen die Zuidoost Drenthe bezoekt voor een vakantie kijkt tevoren (wel eens) op het internet. In de overige regio’s ligt dit percentage lager.

5.5. Sites die geraadpleegd zijn ter oriëntatie dagje uit / vakantie Dagtoeristen Bezochte sites Noord Nederland, per provincie en per regio Tabel 5.27 Top tien meest bezochte websites dagtoeristen Noord Nederland (2009) 1 2 2 4 4 6 6 6 6 9 9 9 9 9 9 N

google drentheisoke.nl assen.nl groningen.nl sneekweek.nl landal.nl dierenparkemmen.nl vvv.nl weekendjeweg.nl ameland.nl desmelt.nl drenthe.nl dwingeloo.nl rederijdoeksen.nl vrijbuiter.nl Totaal

% 22% 6% 6% 3% 3% 2% 2% 2% 2% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 297


Google wordt veruit het vaakst geraadpleegd als mensen zich gaan oriënteren op een dagje uit. Via google komen ze uit bij de informatie (website) waar ze naar op zoek zijn. Ook provinciale websites, evenementen of bedrijfswebsites worden veelvuldig geraadpleegd door dagtoeristen.

40


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 5.28 Top tien meest bezochte websites dagtoeristen per provincie (Groningen- 2009) 1 2 3 3 3 6 6 6 6 6 6 6 6 N

% 22% 17% 6% 6% 6% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 54

google groningen.nl hetstrandheem.nl lauwersoog.nl pagedal.nl appingedam.nl bookings.com debranding.nl groningermuseum.nl nienoord.nl portalgroningen.nl winschoten.nl zwemkasteelnienoord.nl totaal


Tabel 5.29 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio West-Groningen (2009) 1 2 3 4 5

hetstrandheem.nl zwemkasteelnienoord.nl nienoord.nl lauwersoog.nl Google.com


Tabel 5.30 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio Groningen-Haren (2009) 1 2 3 4 5

groningen.nl google.com debranding.nl groningermuseum.nl portalgroningen.nl


Tabel 5.31 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio Eemsmond (2009) 1 2 3 4 5

google.com groningen.nl appingedam.nl bookings.com zeehondencreche.nl


41


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 5.32 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio Oost-Groningen (2009) 1 2 3 4 5 5 5 5

google.com pagedal.nl groningen.nl winschoten.nl bungalows.nl veenkoloniaalmuseum.nl deheemtuin.nl start.nl


Tabel 5.33 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per provincie (Friesland- 2009) 1 2 3 3 3 6 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 N

% 30% 9% 4% 4% 4% 3% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 105

google sneekweek.nl ameland.nl landal.nl rederijdoeksen.nl sansjefertier.nl aelolusfriesland.nl bedandbreakfast.nl dagjeuit.nl fletcher.nl googlemaps.nl harlingen.nl hotels.nl leeuwarden.nl roosduinen.nl terschelling.nl vaartips.nl vlechtmuseum.nl vvv.nl Totaal


Tabel 5.34 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio Waddeneilanden (2009) 1 2 3 4 5 5 5 5

landal.nl ameland.nl google.com vvv.nl rederijdoeksen.nl fletcher.nl hotels.nl roosduinen.nl


42


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 5.35 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio Friese Merengebied (2009) 1 2 3 4 5 5 5 5

google.com dagjeuit.nl vaartips.nl bedandbreakfast.nl sneekweek.nl beleeffriesland.nl boerderijkamers.nl frieslandmarketing.nl


43


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 5.36 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio Friese IJsselmeerkust (2009) 1 2 3 4 5 5 5 5 5 5 5

google.com googlemaps.nl harlingen.nl rederijdoeksen.nl fietsroutes.net dagjeweg.nl balk.nl anwb.nl weekendjeweg.nl vekabo.nl campingdejerden.nl


Tabel 5.37 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio Zuidoost-Friesland (2009) 1 2 3 4 5 5

google.com sneekweek.nl google.com sneekweek.com vlechtmuseum.nl Startpagina.nl


Tabel 5.38 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio Overig Friesland (2009) 1 2 3 4 5

google.com sansjefertier.nl leeuwarden.nl aelolusfriesland.nl Sneekweek.nl


44


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 5.39 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per provincie (Drenthe-(2009) 1 2 3 4 5 5 5 5 5 5 N

% 16% 14% 13% 4% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 138

google drentheisoke.nl assen.nl dierenparkemmen.nl desmelt.nl drenthe.nl dwingeloo.nl vrijbuiter.nl vvv.nl weekendjeweg.nl Totaal


Tabel 5.40 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio Noord-Midden Drenthe (2009) 1 2 3 4 5

drentheisoke.nl assen.nl google.com desmelt.nl vrijbuiter.nl


Tabel 5.41 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio Zuidwest-Drenthe (2009) 1 2 3 4 5

google.com dwingeloo.nl landal.nl drenthe.nl mijndeel.nl


Tabel 5.42 Top vijf meest bezochte websites dagtoeristen per regio Zuidoost-Drenthe (2009) 1 2 3 4 5 5

google.com dierenparkemmen.nl weekendjeweg.nl veenpark.nl museum site vvvemmen.nl


45



Verblijftoeristen Bezochte sites Noord Nederland, per provincie en per regio Tabel 5.43 Top tien meest bezochte websites verblijfstoeristen Noord Nederland (2009) 1 2 3 3 3 3 3 3 3 3 N

google anwb.nl landal.nl strandheem.nl weekendjeweg.nl acsi.nl assen.nl beleeffriesland.nl ameland.nl friesland.nl Totaal

% 23% 4% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 496


Net als dagtoeristen wordt er door verblijfstoeristen vooral “gegoogled” als men zich oriënteert op de vakantie. Ook de “landelijke” sites van de ANWB en Landal worden veelvuldig bezocht. Verder worden provinciale websites en lokale websites eveneens vaak geraadpleegd door de respondenten. Tabel 5.44 Top tien meest bezochte websites verblijfstoeristen per provincie (Groningen- 2009) 1 2 3 4 5 5 5 5 9 9 9 N

google strandheem.nl acsi.nl bungalows.nl anwb.nl landal.nl emslandermeer.nl villapark.nl groningen.nl hofvansaksen.nl hotelspecials.nl Totaal

% 15% 13% 6% 5% 4% 4% 4% 4% 3% 3% 3% 112


46


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 5.45 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio West-Groningen (2009) 1 2 3 4 5

hetstrandheem.nl lauwersoog.nl google.com nienoord.nl zwemkasteelnienoord.nl


Tabel 5.46 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio Groningen-Haren (2009) 1 2 3 4 5

groningen.nl google.com debranding.nl groningermuseum.nl portalgroningen.nl


Tabel 5.47 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio Eemsmond (2009) 1 2 3 4 5

appingedam.nl bookings.com google.com groningen.nl zeehondencreche.nl


Tabel 5.48 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio Oost-Groningen (2009) 1 2 3 4 5 5 5 5

google.com pagedal.nl groningen.nl winschoten.nl bungalows.nl deheemtuin.nl start.nl veenkoloniaalmuseum.nl


47



Tabel 5.49 Top tien meest bezochte websites verblijfstoeristen per provincie (Friesland- 2009) 1 2 3 3 3 3 3 3 9 9 9 9 9 9 9 N

% 25% 4% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 235

google beleeffriesland.nl ameland.nl anwb.nl friesland.nl polboten.nl bergumermeer.nl terschelling.nl weekendjeweg.nl boomhiemke.nl rcn.nl simmerwille.nl vlieland.nl vvv.nl vvvameland.nl Totaal


Tabel 5.50 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio Waddeneilanden (2009) 1 2 3 4 5 5 5 5 5

ameland.nl landal.nl fletcher.nl google.com hotels.nl rederijdoeksen.nl roosduinen.nl terschelling.nl vvv.nl


48


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 5.51 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio Friese Merengebied (2009) 1 2 3 4 5 5 5 5

google.com bedandbreakfast.nl dagjeuit.nl vaartips.nl beleeffriesland.nl boerderijkamers.nl frieslandmarketing.nl sneekweek.nl


Tabel 5.52 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio) IJsselmeerkust (2009 1 2 3 4 4 5

google.com campingdejerden.nl googlemaps.nl harlingen.nl beleeffriesland.nl rederijdoeksen.nl


Tabel 5.53 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio Zuidoost-Friesland (2009) 1 2 3 4

google.com sneekweek.nl vlechtmuseum.nl site bezoekerscentrum beleeffriesland.nl 5 startpagina.nl Bron: Toerdata Noord

Tabel 5.54 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio Overig Friesland (2009) 1 2 2 3 4 5

google.com beleeffriesland.nl sansjesfertier.nl aelolusfriesland.nl frieslandzoo.nl leeuwarden.nl


49


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 5.55 Top tien meest bezochte websites verblijfstoeristen (Drenthe- 2009) 1 2 3 3 3 3 7 7 7 7 7 N

% 24% 6% 4% 4% 4% 4% 3% 3% 3% 3% 3% 149

google assen.nl berenkuil.nl weekendjeweg.nl westerbergen.nl witterzomer.nl anwb.nl landal.nl centerparcs.nl drenthe.nl zoover.nl Totaal


Tabel 5.56 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio Noord-Midden Drenthe (2009) 1 2 3 4 5

assen.nl drentheisoke.nl google.com desmelt.nl vrijbuiter.nl


Tabel 5.57 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio Zuidwest-Drenthe (2009) 1 2 3 4 5 5

google.com dwingeloo.nl svr.nl drenthe.nl landal.nl mijndeel.nl


Tabel 5.58 Top vijf meest bezochte sites verblijfstoeristen per regio Zuidoost-Drenthe (2009) 1 2 3 4 5 5 5

google.com dierenparkemmen.nl Museum website veenpark.nl vvv.nl vvvemmen.nl weekendjeweg.nl


50



51



5.5. Waardering bezochte internet sites voorafgaand vakantie / dagje uit Aan de toerist (verblijf en dag) is de volgende vraag voorgelegd. Welk rapportcijfer geeft u voor de kwaliteit van het aanbod van websites in deze regio? (vraag checken op vragenlijst)

Dagtoeristen Tabel 5.59 Waardering aanbod websites vakantieregio dagtoeristen per provincie (2009) Groningen Friesland Drenthe Noord Ned Rap kwaliteit bezochte websites 6,5 7,4 6,9 7,0 N 65 95 100 260 Bron: Toerdata Noord

Friese dagtoeristen geven voor de bezochte websites de hoogste gemiddelde rapportcijfers. Groninger dagtoeristen geven gemiddeld genomen lagere cijfers. Tabel 5.60 Waardering aanbod websites vakantieregio dagtoeristen Groningen (2009) West-Gron Gron-Har Eemsmond Rap kwaliteit bezochte websites 6,8 6,4 6,6 N* 12 28 10

Oost-Gron 6,9 13


Tabel 5.61 Waardering aanbod websites vakantieregio dagtoeristen Friesland (2009) Rap kwaliteit bezochte websites N*

Wadden

Fr. Meren

Fr.Ijsselmeer

Zuidoost Fr

Overig Fr

7,4 21

7,6 8

7,1 30

7,1 20

7,5 18


Tabel 5.62 Waardering aanbod websites vakantieregio dagtoeristen Drenthe (2009) N-M Drenthe Z-W Drenthe Z-O Drenthe Rap kwaliteit bezochte websites 6,5 7,3 7,0 N* 36 23 41 Bron: Toerdata Noord

*N: het aantal respondenten dat antwoord heeft gegeven op deze vraag is in sommige regio’s aan de lage kant.

52



Verblijftoeristen Tabel 5.63 Waardering aanbod websites vakantieregio verblijftoeristen per provincie (2009) Groningen Friesland Drenthe Noord Ned Rap kwaliteit bezochte websites 7,0 7,4 7,1 7,2 N 103 208 154 455 Bron: Toerdata Noord

De vakantiegangers die in Friesland de vakantie doorbrengen geven gemiddeld genomen de hoogste rapportcijfers voor de bezochte websites (7,4). Tabel 5.64 Waardering aanbod websites vakantieregio verblijftoeristen Groningen (2009) West-Gron Gron-Har Eemsmond Oost-Gron Rap kwaliteit bezochte websites 7,2 7,1 6,2 7,0 N* 43 7 11 43 Bron: Toerdata Noord

Tabel 5.65 Waardering aanbod websites vakantieregio verblijftoeristen Friesland (2009) Rap kwaliteit bezochte websites N*

Wadden

Fr. Meren

Fr.Ijsselmeer

Zuidoost Fr

Overig Fr

7,4 79

7,4 59

6,9 18

7,6 23

7,6 29


Tabel 5.66 Waardering aanbod websites vakantieregio verblijftoeristen Drenthe (2009) N-M Drenthe Z-W Drenthe Z-O Drenthe Rap kwaliteit bezochte websites 6,8 7,4 7,3 N* 50 48 55 Bron: Toerdata Noord

*N: het aantal respondenten dat antwoord heeft gegeven op deze vraag is in sommige regio’s aan de lage kant.

53



5.6 Boekingen en problemen Aan de verblijfstoerist (verblijf) is de volgende vraag voorgelegd. Heeft het boeken van uw vakantie problemen opgeleverd? Zo ja: Wilt u deze problemen omschrijven?

Alleen verblijftoeristen Tabel 5.67 Problemen met boekingen voor verblijfstoeristen (2005 en 2009) Groningen Friesland Drenthe 2005 2009 2005 2009 2005 2009 Ja 3% 1% 3% 2% 8% 2% N 400 320 583 553 367 400

Noord Nederland 2005 2009 4% 1% 1350 1273


Overal in Noord Nederland is het aantal problemen met boekingen afgenomen ten opzichte van 2005.

2005

2009

2005

2009

2005

2009

2005

2009

Recreatie woningen

2009

Tweede woningen

2005

Familie / kennissen

Groepsacco

2009

Boot

Logies & ontbijt

2005

Hotel / pension

2009

5% 617

2005

Ja N

1% 7% 649 198

4% 175

3% 37

0% 1% 25 146

1% 103

8% 39

0% 45

1% 84

0% 89

Nvt Nvt

0% 5% 26 181

1% 161

2009

2005

Camping

Tabel 5.68 Problemen boekingen naar accommodatievorm voor verblijfstoeristen (2005 en 2009)


Problemen rondom de boeking treden, relatief gezien, het vaakst op bij een hotel of pension. Vergeleken met het onderzoek in 2005 is het percentage gedaald van 7% naar 4%.

54


B. MOTIEVEN, ACTIVITEITEN EN UITGAVEN

Bezoekersmotieven Activiteiten Uitgaven Bezoek steden / dorpen


57

Bezoekersmotieven


6. Bezoekersmotieven toeristen Noord Nederland Aan de toerist (verblijf en dag) is de volgende vraag voorgelegd. Wat zijn de drie belangrijkste redenen dat u voor deze omgeving heeft gekozen en niet voor een ander gebied? 6.1 Dagtoeristen Grafiek 6.1: Bezoekersmotieven van dagtoeristen Noord Nederland (2009)

Bron:Toerdata Noord

Onder de dagtoeristen van de noordelijke provincies zijn de “motieven van bezoek” wijd verdeeld. De motieven die het vaakst genoemd zijn om in Noord Nederland een dagje er op uit te trekken, zijn de mogelijkheden om te winkelen, omdat een eerder bezoek goed is bevallen, vanwege de fietsmogelijkheden en omdat het dichtbij de eigen woonplaats is. Per provincie zijn er een aantal verschillen geconstateerd. Deze worden op de volgende bladzijden gepresenteerd

58

Bezoekersmotieven


Grafiek 6.2: Bezoekersmotieven van dagtoeristen Groningen (2009)


Dagtoeristen brengen vooral een dagje door in de provincie Groningen omdat “vrienden en familie” er wonen, omdat het “dichtbij eigen woonplaats” is en omdat een “eerder bezoek” goed bevallen is.

59

Bezoekersmotieven


Grafiek 6.3: Bezoekersmotieven van dagtoeristen Friesland (2009)


Friesland wordt vooral door dagtoeristen bezocht vanwege de meren, plassen en kanalen. Ook de “rust en eenvoud” wordt relatief vaak genoemd.

60

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Grafiek 6.4: Bezoekersmotieven van dagtoeristen Drenthe (2009)

Bron:Toerdata Noord

Dagtoeristen brengen vooral een bezoek aan Drenthe vanwege het “ winkel / funshoppen” en omdat een “eerder bezoek” goed is bevallen.

61

Bezoekersmotieven


6.1.2 Bezoekersmotieven dagtoeristen naar regio Per regio wordt in onderstaande tabellen aangegeven wat de belangrijkste redenen voor een dagtoerist zijn om een bepaalde plaats of streek te bezoeken. Tabellen bezoekersmotieven van dagtoeristen per regio in 2009: 6.1 a Groningen Tabel 6.1 Bezoekersmotieven van dagtoeristen in Groningen per regio (2009) Vergezichten, weidsheid Agrarisch landschap Bos, heide, parken Meren, plassen, kanalen Strand, zee Natuur, flora, fauna Hist.stad / plaatsen, monumenten Wandelmogelijkheden Watersportmogelijkheden Fietsmogelijkheden Sportmogelijkheden Evenementen, festiviteiten Musea, theaters, exposities Zorg Welness Horeca en uitgaan Mogelijkheden voor dagtochtjes Gastvrije bevolking Rust, eenvoud Drukte, gezelligheid Folklore, taal, authenticiteit Het vakantie-/verblijfsadres Eerder bezoek goed bevallen Niet eerder geweest Familie/vrienden wonen hier Dichtbij eigen woonplaats Winkels, funshoppen Geen bijzondere reden Andere reden Totaal N Bron: Toerdata Noord

West-Gron 0% 0% 0% 11% 3% 7% 1% 5% 10% 2% 2% 2% 1% 0% 0% 1% 4% 2% 5% 3% 0% 11% 7% 2% 5% 7% 0% 4% 6% 100% 318

Gron-Har 0% 0% 1% 1% 0% 0% 2% 2% 1% 1% 3% 7% 14% 0% 0% 9% 1% 3% 2% 9% 1% 1% 5% 3% 11% 6% 16% 1% 1% 100% 273

62

Eemsmond 1% 2% 0% 1% 4% 3% 5% 7% 0% 10% 1% 1% 7% 1% 0% 3% 4% 4% 7% 1% 4% 1% 5% 4% 8% 6% 4% 4% 1% 100% 267

Oost-Gron 5% 3% 5% 2% 1% 3% 3% 2% 0% 4% 1% 0% 0% 0% 5% 0% 2% 4% 6% 3% 1% 1% 13% 3% 6% 11% 7% 4% 3% 100% 237

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 West-Groningen In West-Groningen zijn de “meren, plassen en kanalen” samen met de “watersport mogelijkheden” belangrijke bezoekersmotieven met 11% en 10%. Het “vakantie / verblijfsadres” is ook van belang in de keuze voor deze regio / plaats (11%). Groningen-Haren In Groningen-Haren komen de meeste bezoekers voor de winkels (funshoppen) en de musea, theaters en exposities (16% en 14%). Het bezoeken van “familie en vrienden” is ook een veelgenoemde reden (11%) om deze regio te bezoeken. Eemsmond In Eemsmond wordt in tegenstelling tot de rest van de provincie de fietsmogelijkheden vaak als reden genoemd (10%). Net zoals in Groningen-Haren zijn “vrienden en familie” ook een belangrijke reden voor de responderende toeristen om de regio Eemsmond te bezoeken (8%). Oost-Groningen In Oost-Groningen geven de meeste respondenten aan dat ze hier de vakantie doorbrengen omdat het “vorig bezoek” goed was bevallen (13%). Het motief “dichtbij eigen woonplaats” wordt ook relatief vaak genoemd (11%).

63

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 6.1 b Friesland Tabel 6.2 Bezoekersmotieven van dagtoeristen in Friesland per regio (2009) Wadden Fr. Meren Fr. Ijsselmeer Zuidoost Fr 6% 3% 2% 4% Vergezichten, weidsheid 2% 1% 1% 1% Agrarisch landschap 2% 1% 2% 4% Bos, heide, parken 2% 10% 13% 8% Meren, plassen, kanalen 14% 4% 7% 1% Strand, zee 10% 3% 1% 7% Natuur, flora, fauna 1% 1% 5% 1% Hist.stad / plaatsen, monumenten 3% 0% 1% 4% Wandelmogelijkheden 2% 8% 7% 5% Watersportmogelijkheden 13% 3% 7% 8% Fietsmogelijkheden 1% 1% 1% 1% Sportmogelijkheden 1% 1% 0% 2% Evenementen, festiviteiten 1% 3% 3% 2% Musea, theaters, exposities 0% 1% 0% 0% Zorg 1% 0% 0% 0% Welness 1% 7% 3% 5% Horeca en uitgaan 6% 4% 4% 2% Mogelijkheden voor dagtochtjes 1% 2% 4% 1% Gastvrije bevolking 9% 6% 7% 8% Rust, eenvoud 1% 7% 3% 5% Drukte, gezelligheid 1% 1% 2% 0% Folklore, taal, authenticiteit 0% 1% 1% 2% Het vakantie-/verblijfsadres 4% 9% 4% 4% Eerder bezoek goed bevallen 2% 5% 4% 3% Niet eerder geweest 5% 4% 1% 4% Familie/vrienden wonen hier 6% 6% 4% 6% Dichtbij eigen woonplaats 1% 7% 4% 7% Winkels, funshoppen 3% 2% 1% 2% Geen bijzondere reden 3% 0% 6% 3% Andere reden 100% 100% 100% 100% Totaal 304 312 268 322 N

Overig Fr 2% 0% 1% 4% 1% 3% 5% 2% 2% 3% 1% 1% 5% 1% 1% 3% 6% 1% 4% 2% 0% 7% 10% 3% 9% 7% 6% 5% 5% 100% 261


Waddeneilanden In de regio Waddengebied wordt “strand en zee” samen met “fietsmogelijkheden” het vaakst genoemd (14% en 13%) als voornaamste bezoekersmotief. De “natuur, flora en fauna” en de “rust en eenvoud” zijn ook veelgenoemde motieven met respectievelijk 10% en 9%.

64

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Friese Merengebied In het Friese Merengebied zijn de “meren,plassen en kanalen” samen met de “watersportmogelijkheden” erg populair. Een “eerder goed” bevallen bezoek wordt ook vaak als motief genoemd. Friese IJsselmeerkust In de Friese IJsselmeerkust hebben de meeste respondenten aangegeven vooral te komen voor de “meren, plassen en kanalen” (13%). “Rust en eenvoud” wordt in deze regio samen met de “watersport”- en “fietsmogelijkheden” ook relatief vaak genoemd. Zuidoost-Friesland “Fietsen”, de “meren, plassen en kanalen” en de “rust & eenvoud” zijn de vaakst genoemde keuzemotieven van verblijfstoeristen uit deze regio. Overig Friesland In Overig Friesland is een goed bevallen “eerder bezoek” als voornaamste reden genoemd (10%). “Familie en vrienden” zijn ook een belangrijke reden om de regio te bezoeken met 9%.

65

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 6.1 c Drenthe Tabel 6.3 Bezoekersmotieven van dagtoeristen in Drenthe per regio (2009) N-M Drenthe Z-W Drenthe 0% 3% Vergezichten, weidsheid 0% 3% Agrarisch landschap 8% 9% Bos, heide, parken 1% 1% Meren, plassen, kanalen 0% 2% Strand, zee 1% 6% Natuur, flora, fauna 4% 1% Hist.stad / plaatsen, monumenten 4% 4% Wandelmogelijkheden 1% 1% Watersportmogelijkheden 7% 9% Fietsmogelijkheden 1% 1% Sportmogelijkheden 1% 3% Evenementen, festiviteiten 3% 4% Musea, theaters, exposities 0% 0% Zorg 2% 1% Welness 5% 4% Horeca en uitgaan 3% 2% Mogelijkheden voor dagtochtjes 2% 2% Gastvrije bevolking 3% 5% Rust, eenvoud 5% 4% Drukte, gezelligheid 0% 0% Folklore, taal, authenticiteit 2% 1% Het vakantie-/verblijfsadres 10% 11% Eerder bezoek goed bevallen 1% 1% Niet eerder geweest 3% 7% Familie/vrienden wonen hier 6% 4% Dichtbij eigen woonplaats 17% 7% Winkels, funshoppen 7% 1% Geen bijzondere reden 2% 2% Andere reden 100% 100% Totaal 347 300 N

Z-O Drenthe 2% 0% 4% 1% 0% 5% 1% 5% 1% 5% 1% 3% 4% 0% 0% 3% 9% 4% 4% 6% 0% 3% 7% 6% 5% 6% 7% 3% 6% 100% 452


Noord-Midden Drenthe Dagtoeristen geven aan Noord-Midden Drenthe vooral te bezoeken om de “winkels en de mogelijkheden tot funshoppen” (17%). Een “eerder, goed bevallen, bezoek” wordt ook relatief vaak genoemd (10%) als motief. Zuidwest-Drenthe In deze regio hebben de meeste toeristen aangegeven dat een “eerder bezoek” goed is bevallen (11%). Daarna zijn “de fietsmogelijkheden” en het “bos, heide en parken” relatief vaak genoemd als bezoekersmotief.

66

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Zuidoost-Drenthe In Zuidoost-Drenthe zijn de uitkomsten behoorlijk divers. De “mogelijkheid tot dagtochtjes” staat bovenaan met 9%. Op de tweede plek komen een (goed bevallen) “eerder bezoek” en de “winkels in deze regio”.

6.1.3 Vergelijking top 10 motieven 2000 - 2009 Tabel 6.4: Top 10 vergelijking bezoekersmotieven dagtoeristen (2000 – 2009) Noord Nederland 2000 2002 2005 2009 Eerder bezoek goed bevallen 7% 6% 7% 7% Winkels, funshoppen 5% 5% 5% 7% Fietsmogelijkheden 3% 6% 6% 6% Dichtbij eigen woonplaats 6% 5% 6% 6% Meren, plassen, kanalen 4% 3% 4% 5% Rust, eenvoud 7% 6% 6% 5% Familie/vrienden wonen hier 6% 4% 5% 5% Natuur, flora, fauna 2% 6% 7% 4% Musea, theaters, exposities 5% 5% 4% 4% Horeca en uitgaan 3% 3% 3% 4% Mogelijkheden voor dagtochtjes 5% 8% 5% 4% Drukte, gezelligheid 5% 5% 4% 4% Andere reden 5% 3% 3% 4% Bron: Toerdata Noord

Tabel 6.5: Top 10 vergelijking bezoekersmotieven dagtoeristen (2000 – 2009) Groningen 2000 2002 2005 Eerder bezoek goed bevallen 5% 5% 5% Dichtbij eigen woonplaats 6% 5% 5% Familie/vrienden wonen hier 7% 5% 6% Winkels, funshoppen 3% 6% 5% Rust, eenvoud 8% 5% 7% Musea, theaters, exposities 4% 9% 7% Andere reden 4% 3% 2% Fietsmogelijkheden 0% 3% 5% Meren, plassen, kanalen 5% 2% 3% Drukte, gezelligheid 5% 6% 4% Wandelmogelijkheden 6% 4% 4% Het vakantie-/verblijfsadres 2% 1% 1%

2009 7% 7% 7% 6% 5% 5% 5% 4% 4% 4% 4% 4%


67

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 6.6: Top 10 vergelijking bezoekersmotieven dagtoeristen (2000 – 2009) Friesland 2000 2002 2005 Meren, plassen, kanalen 4% 6% 6% Rust, eenvoud 6% 6% 5% Eerder bezoek goed bevallen 7% 6% 7% Dichtbij eigen woonplaats 5% 5% 6% Fietsmogelijkheden 3% 7% 8% Familie/vrienden wonen hier 6% 4% 5% Winkels, funshoppen 6% 4% 5% Natuur, flora, fauna 2% 6% 6% Strand, zee 3% 6% 6% Watersportmogelijkheden 5% 6% 4%

2009 8% 7% 6% 6% 6% 5% 5% 5% 5% 5%


Tabel 6.7: Top 10 vergelijking bezoekersmotieven dagtoeristen (2000 – 2009) Drenthe 2000 2002 2005 Winkels, funshoppen 7% 5% 5% Eerder bezoek goed bevallen 9% 6% 9% Fietsmogelijkheden 6% 9% 6% Bos, heide, parken 6% 6% 8% Dichtbij eigen woonplaats 8% 6% 6% Familie/vrienden wonen hier 5% 5% 5% Drukte, gezelligheid 4% 4% 5% Mogelijkheden voor dagtochtjes 3% 8% 6% Wandelmogelijkheden 5% 5% 5% Rust, eenvoud 6% 7% 6% Natuur, flora, fauna 5% 8% 8% Andere reden 8% 5% 3% Horeca en uitgaan 3% 3% 3% Musea, theaters, exposities 5% 2% 2%

2009 10% 9% 6% 6% 5% 5% 5% 5% 5% 4% 4% 4% 4% 4%


68

Bezoekersmotieven


69

Bezoekersmotieven


6.2 Verblijfstoeristen 6.2.1 Bezoekersmotieven naar provincie De tabellen hieronder en op de volgende bladzijden geven weer waarom verblijfstoeristen voor een bepaald gebied hebben gekozen om hun vakantie door te brengen. Grafiek 6.5 Bezoekersmotieven van verblijfstoeristen in Noord Nederland (2009)


In Noord-Nederland zijn “rust en eenvoud” en “fietsmogelijkheden” de belangrijkste motieven om voor een bepaalde regio te kiezen. Tussen de provincies zijn er verschillen in keuzemotieven. Deze motieven zijn op de volgende bladzijden gepresenteerd.

70

Bezoekersmotieven


Grafiek 6.6 Bezoekersmotieven van verblijfstoeristen in Groningen (2009)


Groningen wordt vooral bezocht als vakantiegebied vanwege de “rust en eenvoud” en de “fietsmogelijkheden“.

71

Bezoekersmotieven


Grafiek 6.7 Bezoekersmotieven van verblijfstoeristen in Friesland (2009)


Net als Groningen wordt Friesland ook voornamelijk bezocht vanwege de “rust en eenvoud”, “de fietsmogelijkheden”en de “meren, plassen en kanalen” die de provincie biedt.

72

Bezoekersmotieven


Grafiek 6.8: Bezoekersmotieven van verblijfstoeristen in Drenthe (2009)


Drenthe wordt voornamelijk bezocht voor de “fietsmogelijkheden” en de aanwezigheid van “bos, heide en parken” in de provincie.

73

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 6.2.2 Bezoekersmotieven naar regio 6.2b

Bezoekersmotieven verblijfstoeristen Groningen

Tabel 6.8 Bezoekersmotieven van verblijfstoeristen in Groningen per regio (2009) West-Gron Gron-Har Eemsmond Vergezichten, weidsheid 2% 2% 2% Agrarisch landschap 1% 1% 4% Bos, heide, parken 3% 3% 4% Meren, plassen, kanalen 10% 4% 2% Strand, zee 4% 1% 3% Natuur, flora, fauna 8% 4% 2% Hist.stad / plaatsen, monumenten 1% 1% 5% Wandelmogelijkheden 7% 2% 8% Watersportmogelijkheden 9% 3% 1% Fietsmogelijkheden 9% 2% 5% Sportmogelijkheden 1% 0% 3% Evenementen, festiviteiten 1% 3% 0% Musea, theaters, exposities 0% 11% 5% Zorg 0% 0% 0% Welness 0% 0% 0% Horeca en uitgaan 0% 7% 3% Mogelijkheden voor dagtochtjes 5% 4% 4% Gastvrije bevolking 3% 1% 4% Rust, eenvoud 11% 3% 4% Drukte, gezelligheid 2% 13% 1% Folklore, taal, authenticiteit 0% 1% 3% Het vakantie-/verblijfsadres 5% 1% 0% Eerder bezoek goed bevallen 5% 4% 3% Niet eerder geweest 3% 2% 7% Familie/vrienden wonen hier 3% 8% 7% Dichtbij eigen woonplaats 5% 6% 5% Winkels, funshoppen 1% 6% 2% Geen bijzondere reden 2% 4% 4% Andere reden 2% 5% 7% Totaal 100% 100% 100% N 384 157 227

Oost-Gron 3% 3% 5% 4% 1% 3% 2% 5% 2% 8% 1% 0% 1% 0% 0% 0% 1% 2% 13% 1% 0% 5% 8% 7% 9% 8% 1% 3% 5% 100% 317


West-Groningen In deze regio komen de verblijfstoeristen vooral voor de “rust en eenvoud”. Hiernaast zijn de “meren, plassen en kanalen” met de daarbij horende “watersport mogelijkheden” ook veel genoemde motieven.

74

Bezoekersmotieven


Groningen-Haren In deze regio is de “drukte en gezelligheid” (13%) het meest genoemde motief. “Musea, theaters en exposities” worden ook vaak genoemd (11%). Ook de “winkels en horeca” worden vaker als beweegreden genoemd, vergeleken met de provinciale uitkomsten. Eemsmond In de regio Eemsmond laten de bezoekersmotieven een grote spreiding zien. Het meest genoemde motief is de wandelmogelijkheden (8%). Oost-Groningen In Oost-Groningen geven de meeste verblijfstoeristen aan dat ze naar dit gebied komen voor de “rust en eenvoud”(13%). Familie en vrienden zijn ook een belangrijke reden voor de toeristen om deze regio te bezoeken.

75

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 6.2c

Bezoekersmotieven verblijfstoeristen Friesland

Tabel 6.9 Bezoekersmotieven van verblijfstoeristen in Friesland per regio (2009) Wadden Fr. Meren Fr. Ijsselmeer Zuidoost Fr 3% 3% 3% 4% Vergezichten, weidsheid 1% 1% 0% 2% Agrarisch landschap 2% 2% 4% 10% Bos, heide, parken 1% 16% 10% 2% Meren, plassen, kanalen 21% 3% 9% 0% Strand, zee 9% 6% 2% 5% Natuur, flora, fauna 1% 1% 2% 1% Hist.stad / plaatsen, monumenten 5% 2% 5% 9% Wandelmogelijkheden 1% 18% 7% 1% Watersportmogelijkheden 11% 5% 7% 13% Fietsmogelijkheden 0% 2% 2% 1% Sportmogelijkheden 0% 1% 1% 1% Evenementen, festiviteiten 0% 1% 1% 1% Musea, theaters, exposities 0% 0% 1% 0% Zorg 0% 0% 1% 0% Welness 2% 2% 3% 1% Horeca en uitgaan 2% 2% 4% 3% Mogelijkheden voor dagtochtjes 2% 2% 7% 4% Gastvrije bevolking 12% 10% 9% 15% Rust, eenvoud 2% 4% 3% 2% Drukte, gezelligheid 0% 1% 1% 0% Folklore, taal, authenticiteit 4% 3% 1% 3% Het vakantie-/verblijfsadres 9% 5% 5% 6% Eerder bezoek goed bevallen 2% 1% 3% 3% Niet eerder geweest 1% 4% 3% 3% Familie/vrienden wonen hier 2% 5% 1% 5% Dichtbij eigen woonplaats 1% 1% 2% 1% Winkels, funshoppen 1% 1% 1% 2% Geen bijzondere reden 5% 0% 2% 4% Andere reden 100% 100% 100% 100% Totaal 454 451 420 394 N

Overig Fr 3% 1% 1% 10% 1% 6% 5% 2% 7% 9% 1% 1% 2% 0% 0% 1% 4% 2% 10% 2% 1% 2% 8% 5% 5% 2% 4% 1% 4% 100% 364


Waddeneilanden Verblijfstoeristen geven aan dat ze in deze regio (vooral) komen voor “het strand en de zee” (21%). “Rust en eenvoud” wordt samen met “fietsen” ook relatief vaak genoemd (12% en 11%) als bezoekersmotief door verblijfstoeristen. Friese Merengebied In deze waterrijke regio komen de verblijfstoeristen voornamelijk voor de watergerelateerde motieven “meren, plassen, kanalen” en “watersport”. Ook hier is het motief “rust en eenvoud” relatief vaak genoemd door verblijftoeristen.

76

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 IJsselmeerkust De IJsselmeerkust wordt grotendeels bezocht vanwege “het strand en de zee”. Maar ook “de meren, plassen en kanalen” trekken relatief veel verblijfstoeristen. Zuidoost-Friesland In Zuidoost-Friesland geven de bezoekers aan dat ze in grote mate komen voor de “rust en eenvoud” (15%). Het percentage “rustzoekers”in deze regio is het hoogst van alle Friese regio’s. De “fietsmogelijkheden” worden vaak genoemd, samen met “bos, heide en parken”. Overig Friesland Ook deze regio wordt relatief vaak bezocht vanwege het water, de watersportmogelijkheden en fietsmogelijkheden. Rust en eenvoud is net zoals in de overige Friese regio’s een belangrijk motief voor de bezoekers.

77

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 6.2d

Bezoekersmotieven verblijfstoeristen Drenthe

Tabel 6.10 Bezoekersmotieven van verblijfstoeristen in Drenthe per regio (2009) N-M Drenthe Z-W Drenthe 2% Vergezichten, weidsheid 1% 2% Agrarisch landschap 2% 17% Bos, heide, parken 10% 1% Meren, plassen, kanalen 8% 0% Strand, zee 2% 9% Natuur, flora, fauna 6% 1% Hist.stad / plaatsen, monumenten 1% 7% Wandelmogelijkheden 4% 1% Watersportmogelijkheden 1% 15% Fietsmogelijkheden 13% 1% Sportmogelijkheden 1% 1% Evenementen, festiviteiten 3% 1% Musea, theaters, exposities 1% 0% Zorg 0% 0% Welness 0% 1% Horeca en uitgaan 2% 3% Mogelijkheden voor dagtochtjes 3% 5% Gastvrije bevolking 2% 10% Rust, eenvoud 8% 1% Drukte, gezelligheid 3% 0% Folklore, taal, authenticiteit 0% 6% Het vakantie-/verblijfsadres 9% 4% Eerder bezoek goed bevallen 4% 2% Niet eerder geweest 2% 3% Familie/vrienden wonen hier 2% 1% Dichtbij eigen woonplaats 5% 2% Winkels, funshoppen 2% 0% Geen bijzondere redden 1% 1% Andere redden 4% 100% Totaal 100% 471 N 442

Z-O Drenthe 3% 1% 8% 2% 1% 6% 1% 5% 0% 8% 1% 1% 4% 0% 1% 2% 6% 5% 9% 3% 2% 7% 7% 5% 7% 1% 4% 1% 2% 100% 305


Noord-Midden Drenthe “Bos,heide en parken” zijn samen met de fietsmogelijkheden de belangrijkste motieven voor verblijfstoeristen om Noord- Midden Drenthe te bezoeken. Zuidwest-Drenthe Net zoals in Noord- Midden Drenthe wordt in deze regio “bos, heide en parken” samen met de fietsmogelijkheden het vaakst genoemd door verblijfstoeristen als bezoekmotief. Zuidoost-Drenthe De “rust en eenvoud” is het meest genoemde motief voor een vakantiebezoek aan deze regio. Verder worden de fietsmogelijkheden samen met de bossen, heide en parken relatief vaak genoemd.

78

Bezoekersmotieven


6.1.3 Vergelijking top vijf motieven verblijfstoeristen 2000 - 2009 Tabel 6.11 Top 10 vergelijking motieven verblijftoeristen in Noord-Nederland (2000 – 2009) 2000 2002 2005 Rust, eenvoud 11% 10% 9% Fietsmogelijkheden 9% 8% 9% Bos, heide, parken 7% 6% 5% Meren, plassen, kanalen 6% 6% 6% Natuur, flora, fauna 10% 9% 8% Eerder bezoek goed bevallen 6% 6% 6% Wandelmogelijkheden 5% 5% 5% Watersportmogelijkheden 5% 5% 4% Strand, zee 5% 4% 5% Het vakantie-/verblijfsadres 3% 4% 4% Familie/vrienden wonen hier 4% 4% 4% Dichtbij eigen woonplaats 5% 3% 3%

2009 10% 9% 6% 6% 6% 6% 5% 5% 4% 4% 4% 4%


Tabel 6.12 Top 10 vergelijking motieven verblijftoeristen in Groningen (2000 – 2009) 2000 2002 2005 Rust, eenvoud 14% 12% 11% Fietsmogelijkheden 7% 5% 9% Meren, plassen, kanalen 5% 4% 3% Eerder bezoek goed bevallen 5% 5% 5% Wandelmogelijkheden 4% 5% 4% Familie/vrienden wonen hier 7% 6% 6% Dichtbij eigen woonplaats 5% 1% 2% Niet eerder geweest 5% 6% 7% Bos, heide, parken 2% 4% 3% Natuur, flora, fauna 8% 7% 7% Watersportmogelijkheden 4% 3% 2% Het vakantie-/verblijfsadres 4% 5% 3%

2009 9% 7% 6% 6% 6% 6% 6% 5% 4% 4% 4% 4%


79

Bezoekersmotieven

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 6.13 Top 10 vergelijking motieven verblijftoeristen in Friesland (2000 – 2009) 2000 2002 2005 Rust, eenvoud 10% 9% 8% Fietsmogelijkheden 8% 8% 10% Meren, plassen, kanalen 8% 8% 9% Watersportmogelijkheden 8% 6% 7% Strand, zee 7% 8% 8% Eerder bezoek goed bevallen 6% 6% 6% Natuur, flora, fauna 9% 8% 8% Wandelmogelijkheden 5% 5% 4% Bos, heide, parken 5% 5% 4% Familie/vrienden wonen hier 4% 4% 4%

2009 11% 9% 8% 7% 7% 6% 6% 4% 4% 3%


Tabel 6.14: Top 10 vergelijking motieven verblijftoeristen in Drenthe (2000 – 2009) 2000 2002 2005 Fietsmogelijkheden 12% 13% 10% Bos, heide, parken 14% 11% 12% Rust, eenvoud 12% 10% 9% Natuur, flora, fauna 14% 10% 11% Het vakantie-/verblijfsadres 4% 5% 6% Eerder bezoek goed bevallen 5% 6% 8% Wandelmogelijkheden 5% 6% 7% Meren, plassen, kanalen 3% 2% 3% Familie/vrienden wonen hier 3% 3% 3% Mogelijkheden voor dagtochtjes 4% 6% 5% Gastvrije bevolking 1% 2% 1%

2009 13% 12% 9% 7% 7% 5% 5% 4% 4% 4% 4%


80

Bezoekersmotieven


81

Activiteiten


7. Activiteiten Aan de toerist (verblijf en dag) is de volgende vraag voorgelegd: Wat zijn de drie belangrijkste activiteiten / dagtochtjes die u in deze omgeving heeft ondernomen / in deze omgeving onderneemt?

7.1 Dagtoeristen 7.1.1 Noord-Nederland en provincies Tabel 7.1 Activiteiten van dagtoeristen in Noord-Nederland en per provincie (2005 – 2009) Groningen Friesland Drenthe Noord Ned 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 Fietsen Bezienswaardigheden bezoek Winkelen, fun shoppen Natuurwandelen Uitgaan, uit eten gaan Stad / dorpswandelingen Musea Zonnen / zwemmen Attr.parken, dierentuinen bezoek Autoritjes / toeren Evenem. bezoek (markten enz.) Uitgaan (disco / café) Zeilen / surfen Toervaren met motorboot Vissen Paardrijden Kanoën / roeien / fluisterboot Andere sporten Andere activiteiten

12% 15% 10% 11% 6% 7% 10% 4% 4% 6% 5% 3% 1% 2% 1% 0% 1% 1% -

10% 8% 11% 8% 11% 5% 8% 4% 6% 3% 6% 4% 2% 2% 3% 0% 1% 3% 5%

15% 10% 10% 9% 10% 11% 5% 6% 4% 2% 2% 3% 5% 3% 2% 1% 1% 1% -

16% 6% 11% 7% 8% 8% 4% 8% 5% 4% 1% 4% 3% 4% 2% 0% 1% 1% 4%

13% 9% 10% 11% 8% 7% 5% 7% 12% 6% 7% 3% 0% 1% 0% 0% 1% 1% -

12% 9% 17% 10% 8% 5% 5% 4% 11% 2% 4% 4% 0% 0% 2% 0% 0% 1% 5%

13% 12% 10% 10% 8% 8% 7% 6% 6% 5% 4% 3% 2% 2% 1% 1% 1% 1% -

13% 8% 13% 8% 9% 6% 6% 6% 7% 3% 4% 4% 2% 2% 2% 0% 1% 1% 4%

Totaal N

100% 1232

100% 924

100% 1206

100% 1139

100% 799

100% 849

100% 3237

100% 2912


Noord-Nederland In Noord-Nederland blijft zonder verandering fietsen de meest uitgevoerde activiteit met 13%. In Friesland wordt relatief gezien het vaakst gefietst (16%).Het winkelen en funshoppen is in alle provincies toegenomen (3%). De sterkste stijging is geconstateerd in Drenthe (+ 7%). Relatief veel dagtoeristen hebben minder vaak “het bezoeken van bezienswaardigheden” als activiteit aangegeven in Noord Nederland (- 4%).

82

Activiteiten

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Groningen De activiteit “bezienswaardigheden bezoeken” is sterk afgenomen in 2009.Het “uitgaan / uit eten gaan” is in Groningen bijna verdubbeld (van 6% naar 11%). Friesland In Friesland wordt er volgens de dagtoeristen in toenemende mate gefietst (16%). Net zoals in Groningen is de activiteit “bezienswaardigheid bezoeken” sterk afgenomen. Drenthe In Drenthe wordt er volgens de dagtoeristen het vaakst gewinkeld en / gefunshopt. In tegenstelling tot de andere noordelijke provincies is hier het bezoeken van een “bezienswaardigheid” niet afgenomen. Het percentage dagtoeristen dat heeft aangegeven een bezoek te brengen aan een attractiepark / dierentuin is in Drenthe twee keer zo hoog dan bij de andere provincies.

83

Activiteiten

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 7.1.2 Activiteiten per regio Groningen Tabel 7.2 Activiteiten van dagtoeristen in Groningen per regio (2009) West-Gron Gron-Har Fietsen 7% 4% Paardrijden 0% 1% (Stads/dorps-) wandeling 4% 3% (Natuur-) wandeling 11% 2% Zonnen/zwemmen 11% 1% Autoritjes, toeren 1% 0% Toervaren met motorboot 5% 0% Kanoën, roeien, fluisterboot 2% 0% Zeilen, surfen 7% 0% Vissen 6% 0% Andere sporten, nl: 2% 0% Uitgaan (uit eten gaan) 6% 18% Uitgaan (disco, café) 0% 11% Winkelen, funshoppen 2% 20% Evenementen bezoeken (markten enz.) 0% 11% Musea 3% 15% Bezienswaardigheden bezoeken 5% 11% Attractieparken, dierentuinen bezoeken 21% 0% Andere activiteit 8% 2% Totaal 100% 100% N 255 254

Eemsmond 15% 1% 11% 13% 1% 3% 0% 1% 1% 2% 1% 10% 2% 8% 2% 12% 13% 1% 2% 100% 221

Oost-Gron 15% 0% 3% 6% 3% 9% 2% 0% 1% 3% 8% 12% 4% 13% 10% 1% 3% 1% 7% 100% 186


West-Groningen Het bezoeken van attractieparken / dierentuinen is het vaakst genoemd als ondernomen activiteit in de regio West-Groningen. Ook “zonnen/zwemmen en “(natuur-) wandeling” zijn activiteiten die veel door dagtoeristen zijn ondernomen in deze regio. . Groningen-Haren Groningen-Haren wordt voornamelijk bezocht om activiteiten in- en rondom de stad. Zo zijn “uit eten gaan”, “stappen” en “winkelen” goed voor maar liefst 40% van de activiteiten die worden ondernomen door de toeristen. Eemsmond “Fietsen” en “wandelen” hebben een belangrijk aandeel in de uitgevoerde activiteiten in Eemsmond. Het bezoeken van “bezienswaardigheden” wordt in deze regio (veel) vaker ondernomen door toeristen vergeleken met de overige regio’s in Groningen. Oost-Groningen “Fietsen” is de meest uitgevoerde activiteit in Oost-Groningen. “Winkelen” en “uit eten gaan” wordt ook veel door toeristen genoemd als ondernomen activiteit gedurende het dagje uit.

84

Activiteiten

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Friesland Tabel 7.3 Activiteiten van dagtoeristen in Friesland per regio (2009) Wadden

Fietsen Paardrijden (Stads/dorps-) wandeling (Natuur-) wandeling Zonnen/zwemmen Autoritjes, toeren Toervaren met motorboot Kanoën, roeien, fluisterboot Zeilen, surfen Vissen Andere sporten, nl: Uitgaan (uit eten gaan) Uitgaan (disco, café) Winkelen, funshoppen Evenementen bezoeken (markten enz.) Musea Bezienswaardigheden bezoeken Attractieparken, dierentuinen bezoeken Andere activiteit Totaal N

Fr. Meren

39% 0% 8% 15% 11% 1% 0% 0% 0% 1% 1% 7% 2% 6% 1% 3% 3% 3% 0% 100% 214

8% 0% 5% 3% 5% 4% 5% 1% 7% 5% 3% 14% 7% 13% 2% 4% 10% 1% 3% 100% 274

Ijsselmeer

13% 0% 8% 4% 11% 3% 7% 2% 6% 2% 1% 9% 1% 10% 2% 4% 5% 2% 11% 100% 197

Zuidoost Fr

Overig Fr

17% 1% 5% 10% 8% 4% 7% 1% 3% 2% 1% 7% 4% 11% 2% 3% 8% 4% 3% 100% 257

6% 0% 17% 2% 8% 6% 2% 1% 1% 2% 0% 4% 3% 16% 0% 6% 4% 19% 2% 100% 212


Waddeneilanden Op de Waddeneilanden wordt er veel gefietst (39%). De activiteiten “wandelen” en “zonnen / zwemmen” zijn samen ook goed voor 34% van de voornaamste uitgevoerde activiteiten. Friese Merengebied In het Friese Merengebied zijn de activiteiten “uit eten gaan” en “winkelen / funshoppen” relatief vaak door dagtoeristen ondernomen. IJsselmeerkust In deze regio wordt er veel gefietst (13%). Ook wordt er relatief veel gezwommen in deze regio (11%). De bezoekers geven ook relatief vaak aan te winkelen. Zuidoost-Friesland In Zuidoost-Friesland wordt er veel gefietst (17%) en gewandeld in de natuur (10%). Dit geld ook voor activiteit “winkelen / funshoppen” (11%). Overig Friesland In Overig Friesland is een bezoek aan een attractiepark of dierentuin de meest uitgevoerde activiteit (19%). Ook een dorps-/stadswandeling is (relatief) vaak genoemd als ondernomen activiteit (17%).

85

Activiteiten

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Drenthe Tabel 7.4 Activiteiten van dagtoeristen in Drenthe per regio (2009) N-M Drenthe Z-W Drenthe Z-O Drenthe Fietsen 11% 20% 8% Paardrijden 0% 2% 0% (Stads/dorps-) wandeling 5% 4% 6% (Natuur-) wandeling 7% 14% 10% Zonnen/zwemmen 5% 2% 4% Autoritjes, toeren 2% 2% 2% Toervaren met motorboot 0% 0% 0% Kanoën, roeien, fluisterboot 0% 0% 0% Zeilen, surfen 0% 0% 0% Vissen 3% 1% 1% Andere sporten, nl: 1% 0% 1% Uitgaan (uit eten gaan) 12% 7% 5% Uitgaan (disco, café) 1% 8% 3% Winkelen, funshoppen 27% 13% 12% Evenementen bezoeken (markten enz.) 2% 8% 4% Musea 3% 4% 7% Bezienswaardigheden bezoeken 8% 10% 9% Attractieparken, dierentuinen bezoeken 2% 1% 24% Andere activiteit 11% 1% 3% Totaal 100% 100% 100% N 274 210 369 Bron: Toerdata Noord

Noord- Midden Drenthe “Winkelen” (27%) en “uit eten gaan” (12%) zijn de activiteiten die de responderende toeristen het meest ondernemen in deze regio. Ook “fietsen” is een veel ondernomen activiteit (11%). Zuidwest-Drenthe In deze regio wordt voornamelijk gefietst door de dagtoeristen (20%). “Wandelen in de natuur” is ook een activiteit die veelvuldig wordt ondernomen door de toeristen (14%). Zuidoost-Drenthe In deze regio staat het bezoeken van een attractiepark / dierentuin (24%) ruim bovenaan. In deze regio is het Dierenpark Emmen gevestigd en dit is al jaren een grote toeristische trekker in de regio en provincie. “Winkelen” is populair bij de dagtoeristen in deze regio (12%).

86

Activiteiten


7.1.3 Vergelijking top 10 activiteiten dagtoeristen 2000 - 2009 Tabel 7.5 Vergelijking top 10 activiteiten dagtoeristen in Noord Nederland (2000 - 2009) 2000 2002 2005 Fietsen 12% 12% 13% Winkelen, fun shoppen 9% 9% 10% Uitgaan, uit eten gaan 8% 8% 8% Bezienswaardigheden bezoek 13% 13% 12% Natuurwandelen 11% 10% 10% Attr.parken, dierentuinen bezoek 7% 6% 6% Stad / dorpswandelingen 11% 9% 8% Musea 7% 7% 7% Zonnen / zwemmen 3% 5% 6% Evenem. bezoek (markten enz.) 4% 5% 4% Uitgaan (disco / café) 2% 3% 3%

2009 13% 13% 9% 8% 8% 7% 6% 6% 6% 4% 4%


“Fietsen” is al jaren de meest ondernomen activiteit door dagtoeristen. “Winkelen” als activiteit wordt in Noord Nederland steeds meer ondernomen. “Wandelen” en “bezienswaardigheden bezoeken” wordt daarentegen minder vaak genoemd als activiteit. Tabel 7.6 Vergelijking top 10 activiteiten dagtoeristen in Groningen (2000 - 2009) 2000 2002 2005 Winkelen, fun shoppen 6% 11% 10% Uitgaan, uit eten gaan 8% 8% 6% Fietsen 11% 7% 12% Bezienswaardigheden bezoek 13% 17% 15% Natuurwandelen 12% 9% 11% Musea 6% 12% 10% Attr.parken, dierentuinen bezoek 8% 4% 4% Evenem. bezoek (markten enz.) 4% 6% 5% Stad / dorpswandelingen 11% 9% 7% Zonnen / zwemmen 5% 3% 4%

2009 11% 11% 10% 8% 8% 8% 6% 6% 5% 4%


In Groningen is een “bezienswaardigheid bezoeken” afgenomen als ondernomen activiteit door dagtoeristen. “Winkelen” wordt, relatief gezien, het vaakst genoemd in de provincie Groningen. In 2009 is er door de dagtoeristen in toenemende mate aangeven dat ze “uit eten gaan” (11%). Het “wandelen in de natuur” is minder ondernomen door de respondenten in Groningen vergeleken met eerdere edities van dit onderzoek.

87

Activiteiten


Tabel 7.7 Vergelijking top 10 activiteiten dagtoeristen in Friesland (2000 - 2009) 2000 2002 2005 Fietsen 14 14 15% Winkelen, fun shoppen 9 8 10% Uitgaan, uit eten gaan 7 8 10% Stad / dorpswandelingen 10 10 11% Zonnen / zwemmen 3 7 6% Natuurwandelen 9 11 9% Bezienswaardigheden bezoek 13 10 10% Attr.parken, dierentuinen bezoek 6 4 4% Musea 7 4 5% Uitgaan (disco / café) 2 3 3% Autoritjes / toeren 6 5 2% Toervaren met motorboot 2 3 3%

2009 16% 11% 8% 8% 8% 7% 6% 5% 4% 4% 4% 4%


In Friesland is de nummer 1- activiteit “fietsen” relatief (nog) vaker aangedragen door dagtoeristen vergeleken met de voorgaande onderzoeken. Hiernaast neemt het “bezoeken van een bezienswaardigheid”, relatief gezien, sterk af als ondernomen activiteit. Dit geldt ook voor het “wandelen” in Friesland. Dagtoeristen geven, in vergelijking met de vorige edities, minder vaak aan dat ze wandelen.

88

Activiteiten


Tabel 7.8 Vergelijking top 10 activiteiten dagtoeristen in Drenthe (2000 - 2009) 2000 2002 2005 Winkelen, fun shoppen 11% 9% 10% Fietsen 10% 16% 13% Attr.parken, dierentuinen bezoek 9% 12% 12% Natuurwandelen 11% 11% 11% Bezienswaardigheden bezoek 12% 14% 9% Uitgaan, uit eten gaan 8% 5% 8% Stad / dorpswandelingen 12% 8% 7% Musea 8% 5% 5% Zonnen / zwemmen 1% 4% 7% Uitgaan (disco / café) 1% 2% 3% Evenem. bezoek (markten enz.) 5% 5% 7%

2009 17% 12% 11% 10% 9% 8% 5% 5% 4% 4% 4%


In Drenthe is de activiteit “winkelen” behoorlijk toegenomen (10% naar 17%). Net als de Friese en Groningse dagtoerist geeft ook de Drentse dagtoerist minder vaak “wandelen” aan.

89

Activiteiten


7.2 Verblijfstoeristen 7.2.1 Noord-Nederland en provincie Tabel 7.9 Activiteiten van verblijftoeristen in Noord-Nederland (2005 – 2009) Groningen. Friesland Drenthe 2005 2009 2005 2009 2005 2009

Noord-Ned 2005 2009

Fietsen Natuurwandelen Bezienswaardigheden bezoek Stads / dorpswandeling Zonnen / zwemmen Uitgaan / uit eten gaan Winkelen / funshoppen Autoritjes Zeilen / surfen Evenem. / markten e.d. bezoek Musea Toervaren met motorboot Vissen Uitgaan / disco / café Att. parken / dierentuin bezoek Kanoën / roeien / fluisterboot Paardrijden Andere sporten Andere activiteiten

18% 13% 11% 7% 5% 7% 9% 7% 2% 5% 6% 2% 3% 4% 2% 2% 0% 0% -

14% 12% 10% 8% 9% 4% 9% 5% 1% 5% 4% 2% 5% 3% 3% 3% 2% 1% 2%

19% 14% 7% 10% 8% 6% 5% 3% 7% 2% 3% 5% 3% 3% 1% 2% 1% 0% -

18% 13% 6% 9% 11% 7% 6% 3% 3% 2% 2% 5% 4% 2% 1% 3% 3% 0% 3%

19% 17% 9% 5% 8% 7% 4% 5% 0% 6% 3% 0% 1% 3% 8% 1% 2% 1% -

22% 16% 8% 8% 6% 7% 7% 3% 0% 5% 3% 0% 2% 3% 3% 0% 1% 1% 3%

19% 14% 9% 8% 7% 6% 6% 5% 4% 4% 4% 3% 3% 3% 3% 2% 1% 0% -

18% 13% 7% 8% 9% 6% 7% 4% 2% 4% 3% 3% 4% 3% 2% 2% 2% 1% 2%

Totaal N

100% 1042

100% 1042

100% 1622

100% 1797

100% 901

100% 1095

100% 3565

100% 3934


Noord-Nederland In Noord-Nederland zijn de activiteiten “fietsen” en “wandelen”, de meest ondernomen activiteiten. Deze zijn (licht) afgenomen ten opzichte van vorige onderzoeken. Groningen Net als Noord Nederland als geheel zijn “fietsen” en “natuurwandelen”de meest ondernomen activiteiten. Relatief gezien zijn deze activiteiten wel minder vaak genoemd door de respondenten van vier jaar geleden. Vergeleken met 2005 is “zwemmen en zonnen” beduidend vaker als activiteit genoemd. Friesland “Fietsen” en “wandelen” zijn de meest ondernomen activiteiten door verblijfstoeristen in Friesland. Vergeleken 2005 hebben relatief meer mensen aangegeven te hebben gezwommen in de provincie. Drenthe In Drenthe is het opvallend dat er vergeleken de vorige editie (nog) meer is gefietst (19% naar 22%). Minder verblijfstoeristen hebben aangegeven naar een “dierentuin / attractie” te gaan (8% naar 3%).

90

Activiteiten


7.2.2 Activiteiten per regio Groningen Tabel 7.10 Activiteiten van verblijftoeristen in Groningen per regio (2009) West-Gron Gron-Har Eemsmond Fietsen 18% 1% 11% Paardrijden 0% 6% 4% (Stads/dorps-) wandeling 7% 8% 13% (Natuur-) wandeling 14% 1% 10% Zonnen/zwemmen 14% 6% 3% Autoritjes, toeren 4% 1% 5% Toervaren met motorboot 3% 1% 0% Kanoën, roeien, fluisterboot 7% 1% 3% Zeilen, surfen 3% 0% 0% Vissen 8% 2% 3% Andere sporten, nl: 2% 2% 0% Uitgaan (uit eten gaan) 1% 9% 8% Uitgaan (disco, cafe) 1% 5% 4% Winkelen, funshoppen 6% 17% 6% Evenementen bezoeken (markten enz.) 3% 10% 5% Musea 0% 12% 4% Bezienswaardigheden bezoeken 4% 17% 12% Attractieparken, dierentuinen bezoeken 4% 3% 6% Andere activiteit 3% 0% 2% Totaal 100% 100% 100% N 313 156 232

Oost-Gron 19% 0% 5% 16% 10% 6% 3% 1% 0% 3% 1% 3% 3% 9% 5% 3% 10% 1% 1% 100% 344


West-Groningen In West-Groningen is “fietsen” de meest uitgevoerde activiteit door verblijfstoeristen (18%). Ook “zonnen/zwemmen” en “(natuur-) wandelingen” zijn veel genoemd, (beiden 14%). Groningen-Haren In Groningen-Haren zijn de activiteiten in- en rondom de stad het meest populair. Veel mensen komen hier voor het winkelen,voor de musea, de evenementen en de bezienswaardigheden. In tegenstelling tot de andere regio’s wordt “fietsen” minder vaak genoemd. Eemsmond In Eemsmond wordt er vooral veel gewandeld. Dit in zowel steden en dorpen (13%) als in de natuur (10%). Oost-Groningen In de regio Oost-Groningen is fietsen de meest populaire activiteit. Net zoals in West-Groningen zijn de (natuur-) wandeling en zonnen/zwemmen veel genoemde activiteiten. De stads/dorpswandeling is echter een stuk minder vaak genoemd en opzichte van de vorige editie in 2005..

91

Activiteiten


Friesland Tabel 7.11 Activiteiten van verblijftoeristen in Friesland per regio (2009) Fietsen Paardrijden (Stads/dorps-) wandeling (Natuur-) wandeling Zonnen/zwemmen Autoritjes, toeren Toervaren met motorboot Kanoën, roeien, fluisterboot Zeilen, surfen Vissen Andere sporten, nl: Uitgaan (uit eten gaan) Uitgaan (disco, café) Winkelen, funshoppen Evenementen bezoeken (markten enz.) Musea Bezienswaardigheden bezoeken Attractieparken, dierentuinen bezoeken Andere activiteit Totaal N

Wadden

Fr. Meren

Ijsselmeer

Zuidoost Fr

Overig Fr

25% 3% 8% 18% 14% 0% 0% 0% 1% 0% 2% 8% 4% 4% 2% 1% 5% 0% 3% 100% 382

17% 0% 2% 10% 12% 4% 11% 4% 10% 10% 0% 4% 3% 6% 1% 0% 5% 0% 0% 100% 450

9% 5% 13% 10% 16% 4% 6% 5% 3% 3% 0% 10% 3% 5% 1% 0% 3% 0% 4% 100% 310

24% 2% 10% 18% 9% 4% 0% 1% 1% 1% 0% 6% 1% 6% 3% 2% 4% 3% 6% 100% 336

15% 4% 13% 7% 5% 3% 8% 2% 2% 4% 0% 4% 1% 9% 3% 6% 11% 1% 1% 100% 319


Waddeneilanden De Wadden zijn vooral populair om daar te gaan fietsen (25%). Het “wandelen in de natuur” wordt ook veel beoefend in deze regio (17%). De mensen komen hier ook om te gaan “zonnen / zwemmen”. Friese Merengebied Het meest opvallend in de Friese Meren regio is de hoeveelheid mensen die “vissen” (10%) en het “toervaren met motorboot” (11%), wat een stuk hoger is dan in de andere regio’s. Ijsselmeerkust In verhouding tot de andere regio’s gaat men hier veel “zwemmen en zonnen”. Ook wordt er veel gewandeld. Opvallend is verder dat “fietsen” veel minder vaak is genoemd als ondernomen activiteit. Zuidoost-Friesland Net zoals op de Wadden is het “fietsen en wandelen” erg populair in Zuidoost-Friesland. Overig Friesland Het meest opvallend in deze regio is dat het aantal mensen dat aangegeven heeft “bezienswaardigheden” te hebben bezocht, relatief hoger is dan andere regio’s. Verhoudingsgewijs wordt er minder vaak gewandeld.

92

Activiteiten


Drenthe Tabel 7.12 Activiteiten van verblijftoeristen in Drenthe per regio (2009) N-M Drenthe Z-W Drenthe Fietsen 24% 25% Paardrijden 1% 2% (Stads/dorps-) wandeling 6% 12% (Natuur-) wandeling 11% 20% Zonnen/zwemmen 13% 2% Autoritjes, toeren 3% 3% Toervaren met motorboot 0% 0% Kanoën, roeien, fluisterboot 0% 0% Zeilen, surfen 0% 0% Vissen 4% 1% Andere sporten, nl: 3% 1% Uitgaan (uit eten gaan) 3% 9% Uitgaan (disco, cafe) 3% 2% Winkelen, funshoppen 6% 5% Evenementen bezoeken (markten enz.) 7% 5% Musea 1% 1% Bezienswaardigheden bezoeken 9% 7% Attractieparken, dierentuinen bezoeken 3% 2% Andere activiteit 3% 1% Totaal 100% 100% N 399 421

Z-O Drenthe 14% 0% 7% 17% 3% 5% 0% 0% 0% 2% 0% 11% 3% 10% 3% 7% 7% 7% 4% 100% 272


Noord-Midden Drenthe In deze regio is het fietsen de meest ondernomen activiteit (24%). Ook “zonnen / zwemmen” is vaak genoemd als activiteit (13%). Zeker in verhouding tot de andere regio’s in de provincie. Zuidwest-Drenthe Ook in deze regio wordt, relatief gezien, veel gefietst (25%). Het meest opvallend is dat er in deze regio (relatief) veel wordt gewandeld (20%) door de toeristen. Zuidoost-Drenthe “Uit eten gaan”, “winkelen” en “musea bezoeken” zijn in deze regio veel ondernomen activiteiten. Daarnaast is het bezoeken van een attractiepark/dierentuin vaker genoemd dan in de andere regio’s.

93

Activiteiten


7.1.3 Vergelijking top 10 activiteiten verblijfstoeristen 2000 - 2009 Tabel 7.13 Vergelijking top 10 activiteiten verblijfstoeristen in Noord Nederland (2000 - 2009) 2009 2000 2002 2005 Fietsen 21% 17% 19% 18% Natuurwandelen 16% 14% 14% 13% Zonnen / zwemmen 8% 7% 7% 9% Stads / dorpswandeling 8% 9% 8% 8% Bezienswaardigheden bezoek 7% 11% 9% 7% Winkelen / funshoppen 5% 6% 6% 7% Uitgaan / uit eten gaan 5% 5% 6% 6% Autoritjes 5% 5% 5% 4% Evenem. / markten e.d. bezoek 3% 4% 4% 4% Vissen 3% 2% 3% 4% Bron: Toerdata Noord

Over het algemeen is er niet veel veranderd in Noord-Nederland. De verschillen zijn marginaal. Tabel 7.14 Vergelijking top 10 activiteiten verblijfstoeristen in Groningen (2000 - 2009) 2000 2002 2005 Fietsen 18% 11% 18% Natuurwandelen 15% 12% 13% Bezienswaardigheden bezoek 8% 15% 11% Zonnen / zwemmen 9% 6% 5% Winkelen / funshoppen 6 7% 9% Stads / dorpswandeling 9%% 10% 7% Autoritjes 7% 5% 7% Evenem. / markten e.d. bezoek 3% 5% 5% Vissen 4% 3% 3% Uitgaan / uit eten gaan 5% 5% 7% Musea 5% 8% 6%

2009 14% 12% 10% 9% 9% 8% 5% 5% 5% 4% 4%


“Fietsen” en “uit eten gaan’ is relatief minder vaak genoemd als ondernomen activiteit in Groningen door verblijfstoeristen ten opzichte van 2005. Respondenten geven relatief vaker aan dat er gezwommen is en / of in de zon gelegen.

94

Activiteiten

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 7.15 Vergelijking top 10 activiteiten verblijfstoeristen in Friesland (2000 - 2009) 2000 2002 2005 Fietsen 20% 19% 19% Natuurwandelen 16% 15% 14% Zonnen / zwemmen 8% 9% 8% Stads / dorpswandeling 8% 9% 10% Uitgaan / uit eten gaan 6% 7% 6% Bezienswaardigheden bezoek 5% 8% 7% Winkelen / funshoppen 6% 5% 5% Toervaren met motorboot 4% 4% 5% Vissen 3% 3% 3% Autoritjes 4% 5% 3%

2009 18% 13% 11% 9% 7% 6% 6% 5% 4% 3%


Er wordt nog volop “gewandeld en gefietst” in Friesland. Daarnaast geven toeristen in 2009 in toenemende mate aan te hebben gezwommen en in de zon te hebben gelegen. Tabel 7.16 Vergelijking top 10 activiteiten verblijfstoeristen in Drenthe (2000 - 2009) 2000 2002 2005 Fietsen 25% 21% 19% Natuurwandelen 19% 15% 17% Stads / dorpswandeling 7% 7% 5% Bezienswaardigheden bezoek 8% 12% 9% Uitgaan / uit eten gaan 3% 4% 7% Winkelen / funshoppen 4% 8% 4% Zonnen / zwemmen 7% 6% 8% Evenem. / markten e.d. bezoek 4% 5% 6% Autoritjes 7% 6% 5% Musea 4% 4% 3%

2009 22% 16% 8% 8% 7% 7% 6% 5% 3% 3%


In Drenthe wordt er al jarenlang veel gefietst door de toeristen. Relatief meer mensen hebben aangegeven te hebben gewandeld en te hebben gewinkeld gedurende de vakantie.

95

Activiteiten


8. Bestedingen van toeristen In dit hoofdstuk zijn de bestedingen van de toeristen gepresenteerd. Er is berekend hoeveel de toeristen gemiddeld per persoon per dag uitgeven. In het tabellenboek zijn de uitgaven van de toeristen verder uiteen gesplitst. De totale uitgaven per persoon is de som van de gemaakte kosten voor de volgende categorieën: eten en drinken, entreekosten, uitgaven aan cadeautjes, boodschappenkosten en tussendoortjes. Bij verblijfstoeristen zijn de overnachtingkosten meegenomen en omgerekend per dag.

8.1 Dagtoeristen Noord-Nederland en provincie Tabel 8.1 Uitgaven p/p/p/d dagtoeristen per provincie (2002 – 2005) in euro Groningen Friesland Drenthe 2002 23 27 27 2005 32 36 33 2009 40 39 45

Noord Nederland 25 33 41


In 2009 is er gemiddeld per persoon per dag meer uitgegeven door dagtoeristen in vergelijking tot voorgaande jaren. De stijging geldt vooral voor Groningen (+ 8 euro) en Drenthe (+12 euro). In Friesland is de stijging beperkt gebleven tot 3 euro extra per persoon per dag. Tabel 8.2 Uitgaven p/p/p/d dagtoeristen gecategoriseerd (2009) Groningen Friesland Minder dan 5 9% 4% 5 tot / met 9 11% 6% 10 tot / met 19 20% 20% 20 tot / met 34 21% 31% 35 tot / met 49 12% 12% 50 tot / met 74 14% 15% 75 tot / met 99 4% 6% 100 tot / met 150 5% 5% 150 tot / met 199 2% 2% 200 en meer 2% 0% Eindtotaal 100% 100%

Drenthe 4% 3% 18% 24% 13% 16% 8% 8% 3% 3% 100%

Noord Nederland 6% 7% 19% 26% 12% 15% 6% 6% 2% 2% 100%


Opvallend is dat er in Groningen in vergelijking tot de andere provincies veel kleine uitgaven (tot en met 19 euro) worden gedaan. In Drenthe en Friesland zijn er juist meer uitgaven vanaf 20 euro. In Drenthe worden de meeste “hoge bedragen” uitgegeven, wat ook is terug te zien in de gemiddelde uitgaven per persoon per dag.

96

Bestedingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 8.3 Onderverdeling bestedingen van dagtoeristen naar toeristische categorieën (2009) Groningen Friesland Drenthe Noord Nederland Eten & drinken 33% 34% 29% 32% Entree 24% 17% 24% 21% Boodschappen 10% 13% 11% 11% Cadeautjes 9% 10% 9% 9% Tussendoortjes 25% 27% 28% 26% Totaal 100% 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Over het algemeen zijn er niet veel onderlinge verschillen per provincie. In Friesland wordt relatief minder uitgegeven aan entreegelden. Tabel 8.4 Uitgaven dagtoeristen p/p/p/d per seizoen (2005 – 2009) in euro Voorseizoen Hoofdseizoen Naseizoen 2005 27 33 40 2009 44 35 45

Geheel seizoen 34 41


In het hoofdseizoen wordt er gemiddeld genomen minder besteed per dagtoerist.

97

Bestedingen


8.2 Verblijfstoeristen Noord-Nederland en provincie Tabel 8.5 Uitgaven p/p/p/d verblijfstoeristen per provincie (2002 – 2005) in euro Groningen Friesland Drenthe Noord Nederland 2002 34 36 34 33 2005 39 41 40 40 2009 39 44 48 44 Bron: Toerdata Noord

Ten opzichte van 2005 is er gemiddeld meer gespendeerd door de verblijfstoeristen. De gemiddelde uitgave per persoon per dag in Noord Nederland is met vier euro gestegen ten opzichte van 2005. In Drenthe was deze stijging het hoogst (+ 8 euro). In Groningen is het gemiddeld gespendeerd bedrag gelijk gebleven. Tabel 8.6 Uitgaven p/p/p/d verblijfstoeristen gecategoriseerd (2009) Groningen Friesland Drenthe Minder dan 5 2% 1% 1% 5 tot / met 9 2% 5% 3% 10 tot / met 19 28% 19% 13% 20 tot / met 34 30% 28% 24% 35 tot / met 49 14% 15% 15% 50 tot / met 74 13% 15% 25% 75 tot / met 99 3% 7% 11% 100 tot / met 150 7% 6% 8% 150 tot / met 199 1% 3% 0% 200 en meer 0% 1% 0% Totaal 100% 100% 100%

Noord Nederland 1% 4% 19% 27% 15% 18% 8% 7% 1% 1% 100%


In Groningen worden de meeste kleine bedragen uitgegeven (tot en met 19 euro). In Drenthe is het percentage toeristen dat een bedrag per persoon per dag uitgeeft tussen de 50 en 74 euro behoorlijk hoger dan in de overige twee provincies (25% t.o.v. 13% en 15%).

98

Bestedingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 8.7 Onderverdeling bestedingen van verblijfstoeristen naar toeristische categorieën (2009) Groningen Friesland Drenthe Noord Nederland Logies 50% 53% 51% 52% Vervoer 8% 7% 8% 8% Kado 2% 2% 2% 2% Eten & drinken 18% 21% 15% 18% Boodschappen 14% 13% 13% 13% Entree 5% 2% 6% 4% Tussendoortjes 4% 3% 5% 4% Totaal 100% 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Het meeste geld wordt uitgegeven aan “logies” en vervolgens aan “eten en drinken”. Tabel 8.8 Uitgaven verblijfstoeristen p/p/p/d opgedeeld naar accommodatievorm (2005 - 2009) 2005 2009 Kampeerterrein 26 34 Hotel 61 80 Logies en ontbijt 46 60 Boot 59 41 Groepsaccommodatie 31 49 Familie / kennissen 29 39 Vakantiewoning 35 43 Tweede woning nvt 66 Totaal 39 49 Bron: Toerdata Noord

Er wordt gemiddeld per persoon per dag 10 euro meer uitgegeven door de toeristen vergeleken het vorige onderzoek. Hotelgasten geven gemiddeld het meest uit (80 euro). Het is opvallend dat de bootgasten minder uitgeven dan 4 jaar geleden. Tabel 8.9 Uitgaven verblijfstoeristen p/p/p/d per seizoen (2005 en 2009) in Euro Voorseizoen Hoofdseizoen Naseizoen 2005 37 39 40 2009 49 38 47

Geheel seizoen 39 44


In het hoofdseizoen wordt er minder besteed door verblijfstoeristen dan in de schouderseizoenen.

99

Bestedingen


9. Bezochte steden en dorpen en de actieradius van de toeristen In dit hoofdstuk komt aan de orde welke steden en / of dorpen worden bezocht door respondenten. Voor de provincies Groningen, Friesland en Drenthe is de top 10 weergegeven. Per regio is de top 5 gepresenteerd. Daarnaast is in dit hoofdstuk de actieradius van de toeristen behandeld. Aan de toerist (verblijf) zijn de volgende vragen voorgelegd: Welke steden, dorpen, attractie heeft u bezocht of gaat u nog bezoeken? Verblijfstoerist: Wat is uw actieradius oftewel wat is de verste dagtocht die u hebt ondernomen vanaf uw vakantieadres? Dagtoerist: Hoeveel kilometers heeft u moeten afleggen vanaf uw huisadres / vakantieadres om op de plaats van bestemming te komen met betrekking tot deze dagtocht?

8.2 Verblijfstoeristen 9.1 Bezochte plaatsen door verblijfstoeristen 9.1.1 Groningen Tabel 9.1 Top 10 bezochte plaatsen door verblijfstoeristen in de provincie Groningen (2005 – 2010) 2005 2009 1 Groningen Groningen 2 Delftzijl Delfzijl 3 Pieterburen Winschoten 4 Bourtange Pieterburen 5 Winschoten Bourtange 6 Lauwersoog Lauwersoog 7 Leeuwarden Leek 8 Appingedam Leeuwarden 9 Dokkum Stadskanaal 10 Schiermonnikoog Drachten Bron: Toerdata Noord

Groningen en Delfzijl worden zowel in het onderzoek van 2005 als in het onderzoek van 2009 het vaakst genoemd als bezochte plaats. Bovenstaande tabel en de tabellen op de volgende bladzijde spreken voor zich. De eerstgenoemde stad (of dorp) is door de verblijfstoerist het vaakst aangegeven als plaats waar ze een dagje geweest zijn in de vakantie. In de provincie Groningen zijn geen grote verschuivingen waargenomen ten opzichte van de vorige editie.

100

Bezochte steden / dorpen & actieradius

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Groningen: per regio Tabel 9.2 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Groningen: West-Groningen (2005 – 2009) 2005 2009 1 Pieterburen Groningen 2 Groningen Leeuwarden 3 Dokkum Delfzijl 4 Schiermonnikoog Lauwersoog 5 Leeuwarden Sneek Lauwersoog Bron: Toerdata Noord

Tabel 9.3 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Groningen: Groningen-Haren (2005 – 2009) 2005 2009 1 Groningen Groningen 2 Leeuwarden Pieterburen 3 Lauwersoog Drachten 4 Delftzijl Lauwersoog 5 Sneek Schiermonnikoog Bron: Toerdata Noord

Tabel 9.4 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Groningen: Eemsmond (2005 – 2009) 2005 2009 1 Groningen Groningen 2 Delfzijl Delfzijl 3 Appingedam Pieterburen 4 Pieterburen Eemshaven 5 Lauwersoog Lauwersoog Bron: Toerdata Noord

Tabel 9.5 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Groningen: Oost-Groningen (2005 – 2009) 2005 2009 1 Bourtange Winschoten 2 Groningen Bourtange 3 Winschoten Groningen 4 Ter Apel Delfzijl 5 Vlagtwedde Stadskanaal Bron: Toerdata Noord

101


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 9.1.1 Friesland Tabel 9.6 Top 10 bezochte plaatsen door verblijfstoeristen in de provincie Friesland (2005 – 2010) 2005 2009 1 Sneek Leeuwarden 2 Leeuwarden Ameland 3 Terschelling West Sneek 4 Harlingen Terschelling 5 Heeg Harlingen 6 Dokkum Drachten 7 Lemmer Dokkum 8 Ameland Nes Heerenveen 9 Appelscha Grou 10 Grou Groningen Bron: Toerdata Noord

Zowel Leeuwarden en Sneek worden vaak bezocht door toeristen gedurende de vakantie. Friesland: per regio Tabel 9.7 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Friesland: Waddeneilanden (2005 - 2009) 2005 2009 1 Terschelling West Ameland Hollum 2 Ameland Nes Ameland Nes 3 Ameland Ballum Terschelling West 4 Terschelling Midsland Ameland Ballum 5 Ameland Buren Terschelling Bron: Toerdata Noord

Tabel 9.8 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Friesland: Friese Merengebied (2005 - 2009) 2005 2009 1 Sneek Sneek 2 Heeg Leeuwarden 3 Leeuwarden Burgum 4 Grou Grou 5 Stavoren Drachten Bron: Toerdata Noord

Tabel 9.9 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Friesland: IJsselmeerkust (2005 - 2009) 2005 2009 1 Harlingen Sneek 2 Hindeloopen Leeuwarden 3 Sneek Harlingen 4 Makkum Terschelling 5 Workum Balk Bron: Toerdata Noord

102


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 9.10 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Friesland: Zuidoost-Friesland (2005 - 2009) 2005 2009 1 Appelscha Drachten 2 Oosterwolde Leeuwarden 3 Diever Heerenveen 4 Assen Appelscha 5 Emmen Assen Bron: Toerdata Noord

Tabel 9.11 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Friesland: Overig Friesland (2005 - 2009) 2005 2009 1 Leeuwarden Leeuwarden 2 Sneek Dokkum 3 Dokkum Sneek 4 Harlingen Harlingen 5 Lemmer Franeker Bron: Toerdata Noord

9.1.3 Drenthe Tabel 9.12 Top 10 bezochte plaatsen door verblijfstoeristen in de provincie Drenthe (2005 – 2010) 2005 2009 1 Assen Emmen 2 Emmen Assen 3 Borger Hoogeveen 4 Dwingeloo Borger 5 Meppel Groningen 6 Ruinen Westerbork 7 Hoogeveen Zuidlaren 8 Witten Meppel 9 Groningen Dwingeloo 10 Westerbork Ruinen Bron: Toerdata Noord

Assen en Emmen worden veel door verblijfstoeristen bezocht tijdens de vakantie in de provincie. Drenthe: per regio Tabel 9.13 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Drenthe: Noord Midden Drenthe (2005 2009) 2005 2009 1 Assen Assen 2 Witten Groningen 3 Borger Zuidlaren 4 Groningen Borger 5 Emmen Schoonloo Bron: Toerdata Noord

103



Tabel 9.14 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Drenthe: Zuidwest-Drenthe (2005 - 2009) 2005 2009 1 Dwingeloo Hoogeveen 2 Meppel Meppel 3 Ruinen Dwingeloo 4 Hoogeveen Emmen 5 Havelte Ruinen Bron: Toerdata Noord

Tabel 9.15 Top 5 bezochte plaatsen verblijftoeristen in Drenthe: Zuidoost-Drenthe (2005 - 2009) 2005 2009 1 Emmen Emmen 2 Borger Assen 3 Orfelte Coevorden 4 Barger-Compascuum Westerbork 5 Groningen Echten Bron: Toerdata Noord

104



105



9.2 Actieradius van de toeristen in Noord-Nederland De actieradius geeft aan hoeveel kilometer (verblijfs) toeristen gemiddeld reizen vanaf hun huis / vakantieadres naar de bestemming van hun verste uitstapje. De dagtoeristen is gevraagd naar het aantal afgelegde kilometers wat is afgelegd om op de plaats van bestemming te komen. 9.2.1 Dagtoeristen Tabel 9.16 Gemiddelde actieradius dagtoeristen (km) Groningen Friesland 2002 88 75 2005 80 67 2009 76 62

Drenthe 76 63 60

Noord Nederland 80 71 66


Onder de dagtoeristen van alle provincies is de actieradius met gemiddeld 5 kilometer afgenomen. De grootste afname is geregistreerd onder de Friese dagtoeristen. In Groningen leggen dagtoeristen verhoudingsgewijs de grootste afstand af om op de plaats van bestemming aan te komen. Tabel 9.17 Gemiddelde actieradius dagtoeristen nader uitgewerkt Groningen Friesland Tot 10 kilometer 6% 9% 11 - 30 kilometer 27% 38% 31- 60 kilometer 30% 24% 61 - 100 kilometer 17% 12% Meer dan 100 kilometer 20% 16% Totaal 100% 100%

Drenthe 9% 33% 28% 16% 14% 100%

Noord-Nederland 8% 33% 27% 15% 17% 100%


9.2.2 Verblijftoeristen De verblijfstoeristen is gevraagd naar het aantal kilometers wat is afgelegd naar het verste uitstapje in de vakantie. Tabel 9.18 Gemiddelde actieradius verblijfstoeristen (km) Groningen Friesland 2000 48 43 2002 51 43 2005 69 45 2009 47 41

Drenthe 46 56 63 43

Noord-Nederland 45 49 58 43


Onder de verblijfstoeristen in Noord Nederland is de actieradius (verst ondernomen uitstapje vanaf overnachtingplaats) gemiddeld met 14 kilometer afgenomen. In Groningen en Drenthe is de actieradius flink afgenomen ten opzichte van 2005.

106


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 9.19 Gemiddelde actieradius verblijfstoeristen nader uitgewerkt Groningen Friesland Tot 10 kilometer 15% 18% 11 - 30 kilometer 40% 40% 31- 60 kilometer 27% 27% 61 - 100 kilometer 10% 11% Meer dan 100 kilometer 8% 5% Totaal 100% 100%

Drenthe 20% 35% 27% 11% 6% 100%

Noord-Nederland 18% 38% 27% 11% 6% 100%


107


C. BEOORDELING VAN DE VAKANTIE

Beoordelingen Herhalingsbezoek Aanraden bij familie / vrienden Beoordeling accommodatie Genoemde verbeterpunten door toeristen


109

Beoordelingen


10. Beoordelingen van het toeristisch product In dit hoofdstuk zijn de beoordelingen van de dagen de verblijfstoeristen geanalyseerd. Aan de toerist (verblijf en dag) is de volgende vraag voorgelegd. Wat is uw oordeel over de volgende diverse onderdelen met betrekking tot de vakantieomgeving? In de tabellen op de volgende bladzijden (10.1 en 10.2) staan de gemiddelde cijfers, met daarachter de percentages, van toeristen die een zes (of lager) hebben gegeven. Als relatief veel mensen een zes (of lager) als beoordeling geven dan is dat een aandachtspunt.

10.1 Beoordelingen dagtoeristen 10.1.1 Noord-Nederland en provincie Tabel 10.1 Beoordelingen dagtoeristen en het percentage 6 of lager (2005 – 2009) Noord Nederland 2005 %≤6 2009 %≤6 Oordeel dagtocht totaal 7,7 8% 7,5 4% Natuur 7,8 8% 7,6 10% Zwemmen en zonnen 7,0 32% 6,9 33% Fietsmogelijkheden 7,8 11% 7,6 9% Wandelmogelijkheden 7,7 9% 7,6 11% Horeca en uitgaan 7,2 21% 7,3 18% Slechtweer faciliteiten 6,6 42% 6,6 47% VVV's informatievoorzieningen 7,1 23% 7,3 19% Bewegwijzering 7,3 18% 7,3 20% Prijspeil 7,1 25% Nvt Nvt Landschap 7,8 7% 7,6 8% Attracties 7,0 30% 6,9 34% Vriendelijkheid personeel 7,5 9% 7,5 9% Deskundigheid personeel 7,4 13% 7,4 10% Vriendelijkheid bevolking 7,6 11% 7,7 8% Musea 7,3 20% 6,7 28% Cultuurhistorie 7,4 19% 7,1 28% Prijs horeca Nvt Nvt 6,9 25% Prijs attracties Nvt Nvt 6,9 32% Bron: Toerdata Noord

De dagtoerist geeft gemiddeld lagere rapportcijfers vergeleken met het onderzoek in 2005. Het item “musea” scoort behoorlijk lager dan 4 jaar geleden. Alleen de onderdelen “VVV” en “vriendelijkheid bevolking” scoren hoger. De dagtoerist is matig tevreden over de “internetvoorzieningen van accommodaties” Het gemiddelde rapportcijfer betreft een 6,4. Veel onderdelen scoren matig als er gekeken wordt naar het aantal gegeven zessen en lager.

110

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.2 Beoordelingen dagtoeristen en het percentage 6 of lager (2005 – 2009) Groningen 2005 %≤6 2009 %≤6 Oordeel dagtocht totaal 7,6 10% 7,4 5% Natuur 7,7 10% 7,4 15% Zwemmen en zonnen 6,8 39% 6,5 48% Fietsmogelijkheden 7,7 12% 7,5 12% Wandelmogelijkheden 7,6 9% 7,5 9% Horeca en uitgaan 7,2 25% 7,3 25% Slechtweer faciliteiten 6,6 41% 6,5 45% VVV's informatievoorzieningen 6,9 28% 6,8 28% Bewegwijzering 7,1 27% 6,9 24% Prijspeil 7,1 26% Nvt 26% Landschap 7,7 8% 7,4 13% Attracties 7,0 30% 6,7 27% Vriendelijkheid personeel 7,6 9% 7,7 9% Deskundigheid personeel 7,5 13% 7,4 13% Vriendelijkheid bevolking 7,6 11% 7,5 8% Musea 7,5 20% 6,8 39% Cultuurhistorie 7,6 19% 7,2 22% Prijs horeca Nvt Nvt 6,9 26% Prijs attracties Nvt Nvt 6,9 26% Bron: Toerdata Noord

De onderdelen “attracties”, “cultuurhistorie” en “musea” scoren behoorlijk lagere rapportcijfers vergeleken met het onderzoek van 2005. De horeca en vriendelijkheid van het personeel is (iets) hoger beoordeeld door de toeristen vergeleken het vorige rapport.

111

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.3 Beoordelingen dagtoeristen en het percentage 6 of lager (2005 – 2009) Friesland 2005 %≤6 2009 %≤6 Oordeel dagtocht totaal 7,7 8% 7,7 2% Natuur 7,9 9% 7,7 6% Zwemmen en zonnen 6,7 39% 7,2 19% Fietsmogelijkheden 7,7 12% 7,7 8% Wandelmogelijkheden 7,7 11% 7,6 11% Horeca en uitgaan 7,2 20% 7,4 26% Slechtweer faciliteiten 6,4 49% 6,6 47% VVV's informatievoorzieningen 7,2 22% 7,9 11% Bewegwijzering 7,4 16% 7,7 28% Prijspeil 6,9 30% Nvt Nvt Landschap 7,9 6% 7,7 6% Attracties 6,7 38% 6,9 31% Vriendelijkheid personeel 7,5 11% 7,9 8% Deskundigheid personeel 7,3 17% 7,4 7% Vriendelijkheid bevolking 7,5 12% 7,5 7% Musea 7,1 28% 6,8 36% Cultuurhistorie 7,4 24% 7,1 28% Prijs horeca Nvt Nvt 7,0 26% Prijs attracties Nvt Nvt 7,1 27% Bron: Toerdata Noord

De algehele tendens in Friesland is dat er gemiddeld genomen hogere beoordelingen zijn gegeven door dagtoeristen in Friesland. Uitzonderingen hierop zijn “natuur”, “landschap” en “musea”.

112

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.3 Beoordelingen dagtoeristen en het percentage 6 of lager (2005 – 2009) Drenthe 2005 %≤6 2009 %≤6 Oordeel dagtocht totaal 7,9 4% 7,4 6% Natuur 8,0 3% 7,6 9% Zwemmen en zonnen 7,6 17% 6,8 37% Fietsmogelijkheden 8,0 6% 7,7 7% Wandelmogelijkheden 7,9 6% 7,6 10% Horeca en uitgaan 7,3 15% 7,0 22% Slechtweer faciliteiten 6,7 36% 6,7 48% VVV's informatievoorzieningen 7,2 19% 7,0 49% Bewegwijzering 7,5 9% 7,3 20% Prijspeil 7,2 17% Nvt Nvt Landschap 7,9 5% 7,6 7% Attracties 7,3 23% 7,0 32% Vriendelijkheid personeel 7,6 6% 7,5 9% Deskundigheid personeel 7,4 10% 7,4 11% Vriendelijkheid bevolking 7,6 8% 7,5 8% Musea 7,1 25% 6,6 44% Cultuurhistorie 7,1 24% 6,9 33% Prijs horeca Nvt Nvt 6,9 27% Prijs attracties Nvt Nvt 6,8 38% Bron: Toerdata Noord

De Drentse dagtoeristen beoordelen de overige toeristische items lager dan in het onderzoek van 2005. Het totaalcijfer “dagtocht” is bijvoorbeeld met een halve procentpunt afgenomen en bedraagt in 2009 een gemiddelde van 7,4. “Slechtweer faciliteiten” en “deskundigheid personeel” zijn onderdelen die dezelfde scores hebben dan 4 jaar geleden. Waardering dagtoeristen per regio & jaargang Op de volgende bladzijden worden de rapportcijfers per jaargang en per editie gepresenteerd. Het voert te ver om ieder onderdeel per regio te belichten. De lezer kan zelf de gemiddelde cijfers interpreteren om per provincie en regio verbeterpunten vast te stellen.

113

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 10.1.2 Groningen: per regio Tabel 10.4 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Groningen 2002 – 2009 West-Groningen 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,6 7,6 7,5 Natuur 7,5 7,9 7,8 Zwemmen en zonnen 6,8 7,0 7,4 Fietsmogelijkheden 7,5 7,7 7,6 Wandelmogelijkheden 7,4 7,8 7,5 Horeca en uitgaan 6,8 6,3 7,1 Slechtweer faciliteiten 6,4 6,1 6,7 VVV"s infovoorzieningen 6,9 6,5 6,9 Bewegwijzering 7,2 7,1 7,0 Prijspeil 7,0 7,1 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 6,8 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,9 Landschap 7,4 7,8 7,5 Attracties 6,7 6,7 7,2 Vriendelijkheid personeel 7,4 7,3 7,8 Deskundigheid personeel 7,2 7,3 7,8 Vriendelijkheid bevolking 7,5 7,5 7,7 Musea Nvt 6,5 6,7 Cultuurhistorie Nvt 6,8 7,2 Bron: Toerdata Noord

Tabel 10.5 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Groningen (2002 – 2009) Groningen Haren 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,4 7,7 7,6 Natuur 6,8 7,2 7,1 Zwemmen en zonnen 5,9 5,7 5,8 Fietsmogelijkheden 6,9 7,7 8,1 Wandelmogelijkheden 7,2 7,6 7,7 Horeca en uitgaan 7,9 8,3 8,0 Slechtweer faciliteiten 7,2 7,5 7,0 VVV"s infovoorzieningen 7,3 7,0 7,2 Bewegwijzering 7,3 7,0 7,2 Prijspeil 6,9 6,7 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 6,6 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 7,0 Landschap 7,0 7,3 7,2 Attracties 7,3 7,4 7,1 Vriendelijkheid personeel 7,4 7,7 7,4 Deskundigheid personeel 7,4 7,5 7,7 Vriendelijkheid bevolking 7,6 7,8 7,8 Musea Nvt 8,3 7,7 Cultuurhistorie Nvt 7,9 7,9 Bron: Toerdata Noord

114

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.6 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Groningen (2002 – 2009) Eemsmond 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,3 7,5 7,2 Natuur 7,4 7,6 7,3 Zwemmen en zonnen 6,7 7,2 5,2 Fietsmogelijkheden 7,6 7,3 7,3 Wandelmogelijkheden 7,5 7,6 7,3 Horeca en uitgaan 6,8 6,8 7,0 Slechtweer faciliteiten 6,2 5,6 5,6 VVV"s infovoorzieningen 6,9 6,6 6,1 Bewegwijzering 7,1 7,0 6,3 Prijspeil 7,0 7,3 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 6,8 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,7 Landschap 7,4 7,6 7,3 Attracties 6,2 6,9 5,9 Vriendelijkheid personeel 7,6 7,7 6.9 Deskundigheid personeel 7,4 7,6 6,9 Vriendelijkheid bevolking 7,5 7,4 7,9 Musea Nvt 7,2 6,7 Cultuurhistorie Nvt 6,9 7,0 Bron: Toerdata Noord

Tabel 10.7 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Groningen (2002 – 2009) Oost-Groningen 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,5 7,7 7,5 Natuur 7,4 7,8 7,4 Zwemmen en zonnen 6,9 6,8 6,8 Fietsmogelijkheden 7,6 7,9 7,3 Wandelmogelijkheden 7,6 7,6 7,2 Horeca en uitgaan 6,9 7,2 7,2 Slechtweer faciliteiten 6,7 7,0 6,7 VVV"s infovoorzieningen 7,0 7,5 7,0 Bewegwijzering 7,2 7,3 6,9 Prijspeil 7,2 7,3 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,2 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 7,1 Landschap 7,5 7,9 7,4 Attracties 6,5 7,1 6,6 Vriendelijkheid personeel 7,4 7,6 7,4 Deskundigheid personeel 7,4 7,5 7,5 Vriendelijkheid bevolking 7,5 7,7 7,4 Musea Nvt 7,6 6,4 Cultuurhistorie Nvt 8,1 6,8 Bron: Toerdata Noord

.

115

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 10.1.3 Friesland: per regio Tabel 10.8 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Friesland (2002 – 2009) Waddeneilanden 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,6 7,7 8,0 Natuur 8,1 8,0 8,3 Zwemmen en zonnen 7,6 7,5 7,7 Fietsmogelijkheden 8,1 8,1 8,4 Wandelmogelijkheden 8,1 8,0 8,3 Horeca en uitgaan 7,1 7,6 7,2 Slechtweer faciliteiten 5,8 6,1 6,9 VVV"s infovoorzieningen 7,1 7,4 7,4 Bewegwijzering 7,4 7,6 7,7 Prijspeil 6,7 6,9 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 6,4 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,2 Landschap 7,9 7,9 8,3 Attracties 6,2 6,4 6,0 Vriendelijkheid personeel 7,3 7,5 7,4 Deskundigheid personeel 7,1 7,4 7,4 Vriendelijkheid bevolking 7,2 7,4 7,4 Musea Nvt 7,0 6,2 Cultuurhistorie Nvt 7,2 7,0 Bron: Toerdata Noord

Tabel 10.9 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Friesland (2002 – 2009) Friese Merengebied 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,6 7,8 7,7 Natuur 7,6 7,8 7,7 Zwemmen en zonnen 6,7 7,1 7,1 Fietsmogelijkheden 7,2 7,4 7,1 Wandelmogelijkheden 7,2 7,3 7,2 Horeca en uitgaan 7,4 7,2 7,5 Slechtweer faciliteiten 6,3 6,4 6,6 VVV"s infovoorzieningen 6,9 7,1 8,0 Bewegwijzering 7,3 7,4 7,4 Prijspeil 6,9 6,8 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,1 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 7,7 Landschap 7,7 7,8 7,6 Attracties 6,7 6,8 6,9 Vriendelijkheid personeel 7,4 7,7 7,5 Deskundigheid personeel 7,3 7,3 7,6 Vriendelijkheid bevolking 7,5 7,5 7,7 Musea Nvt 7,0 6,9 Cultuurhistorie Nvt 7,3 6,8 Bron: Toerdata Noord

116

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.10 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Friesland (2002 – 2009) Friese IJsselmeerkust 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,5 7,7 7,5 Natuur 7,6 8,1 7,5 Zwemmen en zonnen 7,1 5,9 7,3 Fietsmogelijkheden 7,5 7,5 7,5 Wandelmogelijkheden 7,5 7,7 7,4 Horeca en uitgaan 7,2 6,8 7,6 Slechtweer faciliteiten 6,7 6,2 6,1 VVV"s infovoorzieningen 7,2 7,0 7,2 Bewegwijzering 7,4 7,5 7,6 Prijspeil 6,9 7,0 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,1 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,8 Landschap 7,7 8,1 7,7 Attracties 6,9 6,4 6,5 Vriendelijkheid personeel 7,4 7,5 7,4 Deskundigheid personeel 7,3 7,3 7,4 Vriendelijkheid bevolking 7,6 7,6 7,9 Musea Nvt 7,2 6,5 Cultuurhistorie Nvt 7,9 7,6 Bron: Toerdata Noord

Tabel 10.11 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Friesland (2002 – 2009) Zuidoost-Friesland 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,4 7,6 7,7 Natuur 7,6 8,0 7,6 Zwemmen en zonnen 6,5 6,6 7,0 Fietsmogelijkheden 7,5 8,1 7,7 Wandelmogelijkheden 7,5 7,8 7,5 Horeca en uitgaan 7,1 7,2 7,5 Slechtweer faciliteiten 6,5 6,5 6,5 VVV"s infovoorzieningen 7,1 7,2 8,0 Bewegwijzering 7,2 7,4 7,6 Prijspeil 6,8 6,8 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,1 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 7,1 Landschap 7,5 7,8 7,6 Attracties 6,9 7,3 7,2 Vriendelijkheid personeel 7,3 7,4 7,4 Deskundigheid personeel 7,2 7,2 7,5 Vriendelijkheid bevolking 7,3 7,4 7,7 Musea Nvt 6,6 6,8 Cultuurhistorie Nvt 6,4 6,8 Bron: Toerdata Noord

117

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.12 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Friesland (2002 – 2009) Overig Friesland 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,6 7,6 7,6 Natuur 7,4 7,6 7,4 Zwemmen en zonnen 6,8 6,4 6,9 Fietsmogelijkheden 7,4 7,4 7,4 Wandelmogelijkheden 7,3 7,5 7,5 Horeca en uitgaan 7,1 7,2 7,1 Slechtweer faciliteiten 6,7 6,7 6,6 VVV"s infovoorzieningen 7,1 7,4 7,1 Bewegwijzering 7,4 7,1 7,1 Prijspeil 6,9 6,9 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 6,9 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,8 Landschap 7,4 7,7 7,4 Attracties 6,9 6,5 7,1 Vriendelijkheid personeel 7,5 7,5 7,4 Deskundigheid personeel 7,4 7,4 7,5 Vriendelijkheid bevolking 7,5 7,6 7,6 Musea Nvt 7,6 7,0 Cultuurhistorie Nvt 7,7 7,3 Bron: Toerdata Noord

118

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 10.1.4 Drenthe: per regio Tabel 10.13 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Drenthe (2002 – 2009) Noord-Midden Drenthe 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,8 7,8 7,3 Natuur 8,0 7,9 7,4 Zwemmen en zonnen 6,9 7,8 6,9 Fietsmogelijkheden 8,1 7,6 7,6 Wandelmogelijkheden 7,9 7,5 7,5 Horeca en uitgaan 7,2 7,1 6,9 Slechtweer faciliteiten 6,9 6,6 6,6 VVV"s infovoorzieningen 7,5 7,0 6,9 Bewegwijzering 7,5 7,5 7,3 Prijspeil 7,0 7,2 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 6,6 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,4 Landschap 7,9 7,7 7,4 Attracties 7,3 6,8 6,6 Vriendelijkheid personeel 7,6 7,4 7,3 Deskundigheid personeel 7,4 7,0 7,4 Vriendelijkheid bevolking 7,7 7,5 7,5 Musea Nvt 6,8 6,5 Cultuurhistorie Nvt 6,5 6,7 Bron: Toerdata Noord

Tabel 10.14 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Drenthe (2002 – 2009) Zuidwest Drenthe 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,8 8,0 7,6 Natuur 8,0 8,2 7,9 Zwemmen en zonnen 6,5 7,3 6,5 Fietsmogelijkheden 8,0 8,4 8 Wandelmogelijkheden 7,8 8,2 7,9 Horeca en uitgaan 7,2 7,4 7,7 Slechtweer faciliteiten 6,7 6,7 6,8 VVV"s infovoorzieningen 7,5 7,5 7,4 Bewegwijzering 7,6 7,6 7,7 Prijspeil 7,2 7,0 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,3 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,9 Landschap 7,9 8,2 7,9 Attracties 6,7 7,1 6,8 Vriendelijkheid personeel 7,6 7,8 7,6 Deskundigheid personeel 7,5 7,6 8 Vriendelijkheid bevolking 7,7 7,9 7,8 Musea Nvt 7,0 6,8 Cultuurhistorie Nvt 7,3 7,6 Bron: Toerdata Noord

119

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.15 Beoordelingen dagtoeristen per regio in Drenthe (2002 – 2009) Zuidoost Drenthe 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,7 8,0 7,4 Natuur 7,5 8,0 7,5 Zwemmen en zonnen 6,3 7,6 6,5 Fietsmogelijkheden 7,2 7,9 7,5 Wandelmogelijkheden 7,5 8,0 7,5 Horeca en uitgaan 6,9 7,4 6,8 Slechtweer faciliteiten 6,7 6,8 6,8 VVV"s infovoorzieningen 7,1 7,2 6,9 Bewegwijzering 7,3 7,5 7 Prijspeil 6,8 7,4 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 6,9 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,9 Landschap 7,4 8,0 7,5 Attracties 7,1 8,0 7,3 Vriendelijkheid personeel 7,3 7,5 7,3 Deskundigheid personeel 7,1 7,5 7,4 Vriendelijkheid bevolking 7,3 7,5 7,4 Musea Nvt 7,5 6,6 Cultuurhistorie Nvt 7,6 6,7 Bron: Toerdata Noord

120

Beoordelingen


121

Beoordelingen


10.2 Beoordelingen verblijfstoeristen 10.2.1 Noord-Nederland en provincie Tabel 10.16 Beoordelingen verblijftoeristen en het percentage 6 of lager (2005 – 2009) Noord Nederland 2005 %≤6 2009 %≤6 Oordeel vakantie totaal 7,9 5% 7,7 3% Natuur 8,0 5% 7,8 7% Zwemmen en zonnen 7,3 27% 7,1 27% Fietsmogelijkheden 8,1 6% 7,9 5% Wandelmogelijkheden 7,9 8% 7,8 6% Horeca en uitgaan 7,3 21% 7,2 18% Slechtweer faciliteiten 6,5 45% 6,5 47% VVV's informatievoorzieningen 7,2 19% 7,2 17% Bewegwijzering 7,5 15% 7,3 25% Prijspeil 7,2 21% Nvt Nvt Landschap 8,0 5% 7,8 4% Attracties 6,8 36% 6,7 34% Vriendelijkheid personeel 7,7 10% 7,8 7% Deskundigheid personeel 7,5 12% 7,5 11% Vriendelijkheid bevolking 7,8 10% 7,8 5% Musea 7,2 23% 6,8 36% Cultuurhistorie 7,5 18% 7,2 25% Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,7 41% Prijs horeca Nvt Nvt 7,1 18% Prijs attracties Nvt Nvt 6,8 28% Bron: Toerdata Noord

De meeste toeristische onderdelen worden (iets) lager beoordeeld door de verblijfstoeristen vergeleken met het onderzoek van vier jaar geleden. Alleen de vriendelijkheid van het personeel is (iets) hoger beoordeeld. Het rapport cijfer voor de gehele vakantie is met 0.2 procentpunt gedaald tot een 7,7 gemiddeld.

122

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.17 Beoordelingen verblijftoeristen en het percentage 6 of lager (2005 – 2009) Groningen 2005 %≤6 2009 %≤6 Oordeel vakantie 7,8 8% 7,6 6% Natuur 7,8 10% 7,6 9% Zwemmen en zonnen 7,1 34% 6,9 30% Fietsmogelijkheden 8,0 9% 7,7 8% Wandelmogelijkheden 7,9 9% 7,6 9% Horeca en uitgaan 7,3 28% 6,9 26% Slechtweer faciliteiten 6,5 44% 6,6 46% VVV's informatievoorzieningen 7,3 21% 7 25% Bewegwijzering 7,4 19% 7,1 24% Prijspeil 7,3 22% Nvt Nvt Landschap 7,8 9% 7,6 8% Attracties 7,0 34% 6,6 38% Vriendelijkheid personeel 7,9 6% 7,6 12% Deskundigheid personeel 7,8 7% 7,4 16% Vriendelijkheid bevolking 7,9 9% 7,7 6% Musea 7,5 20% 6,7 39% Cultuurhistorie 7,3 26% 7,2 24% Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,6 46% Prijs horeca Nvt Nvt 6,9 19% Prijs attracties Nvt Nvt 6,7 26% Bron: Toerdata Noord

De gemiddelde beoordelingen van bijna alle toeristische items zijn (bijna) lager uitgevallen dan het onderzoek van vier jaar geleden (2005). Alleen het onderdeel “slechtweer faciliteiten” is (iets) beter beoordeeld dan in 2005.

123

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.18 Beoordelingen verblijftoeristen en het percentage 6 of lager (2005 – 2009) Friesland 2005 %≤6 2009 %≤6 Oordeel vakantie 7,8 4% 7,8 3% Natuur 8,0 4% 7,9 6% Zwemmen en zonnen 7,2 30% 7,2 22% Fietsmogelijkheden 8,1 6% 7,9 4% Wandelmogelijkheden 7,9 8% 7,8 6% Horeca en uitgaan 7,3 20% 7,2 15% Slechtweer faciliteiten 6,2 53% 6,3 53% VVV's informatievoorzieningen 7,2 19% 7,4 13% Bewegwijzering 7,5 14% 7,3 28% Prijspeil 7,0 24% Nvt Nvt Landschap 8,0 4% 7,9 3% Attracties 6,3 47% 6,8 35% Vriendelijkheid personeel 7,5 15% 7,9 5% Deskundigheid personeel 7,3 18% 7,6 9% Vriendelijkheid bevolking 7,6 12% 7,9 4% Musea 7,1 27% 6,8 36% Cultuurhistorie 7,6 12% 7,1 28% Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,8 41% Prijs horeca Nvt Nvt 7,1 16% Prijs attracties Nvt Nvt 6,9 28% Bron: Toerdata Noord

In Friesland fluctueren de verschillen in de gemiddelde beoordelingen per onderdeel licht. Opvallend is dat “het toeristisch personeel” betere gemiddelde rapportcijfers scoort in vergelijking met 4 jaar geleden. De waardering voor “musea” en “cultuurhistorie” daarentegen scoort (gemiddeld genomen) lagere cijfers.

124

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.19 Beoordelingen verblijftoeristen en het percentage 6 of lager (2005 – 2009) Drenthe 2005 %≤6 2009 %≤6 Oordeel vakantie 8,1 2% 7,7 3% Natuur 8,2 2% 7,9 5% Zwemmen en zonnen 7,8 15% 6,9 34% Fietsmogelijkheden 8,2 3% 8,1 4% Wandelmogelijkheden 8,1 5% 7,9 15% Horeca en uitgaan 7,4 14% 7,2 15% Slechtweer faciliteiten 6,8 37% 6,7 37% VVV's informatievoorzieningen 7,2 15% 7 17% Bewegwijzering 7,6 11% 7,4 20% Prijspeil 7,3 15% Nvt Nvt Landschap 8,2 2% 7,9 4% Attracties 7,3 24% 6,9 28% Vriendelijkheid personeel 7,7 7% 7,8 8% Deskundigheid personeel 7,5 9% 7,5 11% Vriendelijkheid bevolking 7,9 6% 7,8 4% Musea 7,1 23% 6,9 34% Cultuurhistorie 7,4 14% 7,3 28% Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,5 37% Prijs horeca Nvt Nvt 7 22% Prijs attracties Nvt Nvt 6,8 29% Bron: Toerdata Noord

Bijna alle toeristische onderdelen worden (iets) lager door de Drentse verblijfstoeristen beoordeeld. “Zwemmen en zonnen” wordt (veel) lager beoordeeld dan het vorige onderzoek (- 0,9 punt) Waardering verblijfstoeristen per regio & jaargang Op de volgende bladzijden zijn de rapportcijfers per jaargang en per editie gepresenteerd. Het voert te ver om ieder onderdeel per regio te belichten. De lezer kan zelf de gemiddelde cijfers interpreteren om per provincie en regio verbeterpunten vast te stellen.

125

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 10.2.2 Groningen: per regio Tabel 10.20 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Groningen (2002 – 2009) West-Groningen 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,8 8,0 7,7 Natuur 7,9 8,4 7,8 Zwemmen en zonnen 7,0 7,3 7,6 Fietsmogelijkheden 7,9 8,1 7,9 Wandelmogelijkheden 7,6 8,1 7,8 Horeca en uitgaan 6,8 7,0 6,8 Slechtweer faciliteiten 6,6 6,5 6,7 VVV"s infovoorzieningen 7,0 7,4 7 Bewegwijzering 7,3 7,7 7,3 Prijspeil 6,9 7,4 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,1 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 7 Landschap 7,7 8,3 7,7 Attracties 7,0 7,0 7 Vriendelijkheid personeel 7,7 7,7 7,7 Deskundigheid personeel 7,7 7,8 7,6 Vriendelijkheid bevolking 7,7 7,9 7,7 Musea Nvt 7,5 6,7 Cultuurhistorie Nvt 7,3 7,2 Internet voorzieningen acco 7,0 7,0 6,7 Bron: Toerdata Noord

Tabel 10.21 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Groningen (2002 – 2009) Groningen-Haren 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,7 7,3 7,7 Natuur 7,3 7,0 7,5 Zwemmen en zonnen 7,4 6.2 6,3 Fietsmogelijkheden 6,7 7,3 7,5 Wandelmogelijkheden 7,7 7,3 7,5 Horeca en uitgaan 7,6 8,5 8,2 Slechtweer faciliteiten 7,8 7,0 7,2 VVV"s infovoorzieningen 6,8 6,6 7,5 Bewegwijzering 6,9 6,4 6,4 Prijspeil 7,5 6,4 nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,6 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 7 Landschap 7,1 7,1 8,3 Attracties 6,9 6,9 7,3 Vriendelijkheid personeel 7,5 7,4 8,2 Deskundigheid personeel 7,2 7,5 8,5 Vriendelijkheid bevolking 7,6 8,0 8,4 Musea Nvt 7,9 7,7 Cultuurhistorie Nvt 7,2 7,7 Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 7 Bron: Toerdata Noord

126

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.22 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Groningen (2002 – 2009) Eemsmond 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,4 7,7 7,2 Natuur 7,7 7,5 6,9 Zwemmen en zonnen 6,5 6,5 5,9 Fietsmogelijkheden 7,7 7,9 7,2 Wandelmogelijkheden 8,0 7,8 7,3 Horeca en uitgaan 7,2 6,5 6,6 Slechtweer faciliteiten 6,2 5,8 6 VVV"s infovoorzieningen 7,1 7,0 6,3 Bewegwijzering 7,4 7,4 6,2 Prijspeil 7,1 7,2 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 6,7 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,3 Landschap 7,7 7,6 7,1 Attracties 6,9 6,3 6 Vriendelijkheid personeel 7,6 7,7 7,1 Deskundigheid personeel 7,5 7,5 6,4 Vriendelijkheid bevolking 7,8 7,6 7,6 Musea Nvt 6,9 6,5 Cultuurhistorie Nvt 7,1 6,8 Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 7,3 Bron: Toerdata Noord

Tabel 10.23 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Groningen (2002 – 2009) Oost-Groningen 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,7 8,0 7,8 Natuur 7,8 8,0 7,6 Zwemmen en zonnen 7,1 7,6 7 Fietsmogelijkheden 7,6 8,3 7,6 Wandelmogelijkheden 7,7 8,1 7,6 Horeca en uitgaan 6,8 7,3 7,1 Slechtweer faciliteiten 7,0 6,8 6,6 VVV"s infovoorzieningen 7,0 7,6 7,2 Bewegwijzering 7,4 7,6 7,3 Prijspeil 7,3 7,6 nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,1 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,7 Landschap 7,7 7,9 7,7 Attracties 6,6 7,3 6,3 Vriendelijkheid personeel 7,6 8,2 7,7 Deskundigheid personeel 7,5 8,0 7,4 Vriendelijkheid bevolking 7,6 8,1 7,6 Musea Nvt 7,7 6,4 Cultuurhistorie Nvt 7,6 7,2 Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,1 Bron: Toerdata Noord

127

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 10.2.3 Friesland: per regio Tabel 10.24 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Friesland (2002 – 2009) Wadden eilanden 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,9 7,7 8,1 Natuur 8,1 8,1 8,3 Zwemmen en zonnen 7,5 7,7 7,7 Fietsmogelijkheden 8,1 8,4 8,4 Wandelmogelijkheden 8,0 8,0 8,3 Horeca en uitgaan 7,4 7,3 7,5 Slechtweer faciliteiten 6,4 5,4 6,4 VVV"s infovoorzieningen 7,3 7,2 7,4 Bewegwijzering 7,6 7,6 7,6 Prijspeil 6,8 6,5 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,1 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,7 Landschap 7,9 8,1 8,3 Attracties 6,7 5,6 6,6 Vriendelijkheid personeel 7,4 7,3 8 Deskundigheid personeel 7,3 7,1 7,6 Vriendelijkheid bevolking 7,5 7,5 7,9 Musea Nvt 6,6 6,8 Cultuurhistorie Nvt 7,1 7,3 Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,8 Bron: Toerdata Noord

Tabel 10.25 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Friesland (2002 – 2009) Friese Merengebied 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,8 7,9 7,9 Natuur 7,7 7,9 7,8 Zwemmen en zonnen 6,9 6,9 7,4 Fietsmogelijkheden 7,5 7,8 7,9 Wandelmogelijkheden 7,3 7,6 7,8 Horeca en uitgaan 7,3 7,6 7,1 Slechtweer faciliteiten 6,4 6,2 6,6 VVV"s infovoorzieningen 7,4 7,2 7,4 Bewegwijzering 7,4 7,6 7,4 Prijspeil 6,9 7,1 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 6,9 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,8 Landschap 7,7 7,9 7,8 Attracties 6,5 6,5 6,8 Vriendelijkheid personeel 7,4 7,7 8 Deskundigheid personeel 7,2 7,6 7,6 Vriendelijkheid bevolking 7,8 7,8 7,9 Musea Nvt 7,3 6,6 Cultuurhistorie Nvt 7,8 6,7 Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,8 Bron: Toerdata Noord

128

Beoordelingen


Tabel 10.26 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Friesland (2002 – 2009) Friese IJsselmeerkust 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,8 8,0 7,6 Natuur 7,8 8,2 7,5 Zwemmen en zonnen 7,1 7,6 7,2 Fietsmogelijkheden 7,8 8,2 7,5 Wandelmogelijkheden 7,6 7,9 7,5 Horeca en uitgaan 7,2 7,4 7,1 Slechtweer faciliteiten 6,7 6,1 6 VVV"s infovoorzieningen 7,4 7,2 7 Bewegwijzering 7,7 7,8 6,9 Prijspeil 6,9 7,4 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,2 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 7,1 Landschap 7,9 8,1 7,5 Attracties 6,8 6,3 6,6 Vriendelijkheid personeel 7,7 7,5 7,7 Deskundigheid personeel 7,3 7,3 7,6 Vriendelijkheid bevolking 7,8 7,8 7,8 Musea Nvt 7,3 6,7 Cultuurhistorie Nvt 8,0 7,2 Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,5 Bron: Toerdata Noord

Tabel 10.27 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Friesland (2002 – 2009) Zuidoost Friesland 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,9 8,0 7,6 Natuur 7,9 8,2 7,8 Zwemmen en zonnen 7,1 7,0 6,6 Fietsmogelijkheden 8,0 8,2 7,9 Wandelmogelijkheden 7,9 8,2 7,8 Horeca en uitgaan 7,0 6,9 7,2 Slechtweer faciliteiten 6,7 6,7 5,9 VVV"s infovoorzieningen 7,3 7,4 7,8 Bewegwijzering 7,6 7,6 7,5 Prijspeil 7,1 7,3 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,4 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 7 Landschap 7,8 8,1 7,9 Attracties 7,0 6,9 6,8 Vriendelijkheid personeel 7,5 7,7 7,9 Deskundigheid personeel 7,3 7,4 7,7 Vriendelijkheid bevolking 7,6 7,6 8 Musea Nvt 7,2 6,5 Cultuurhistorie Nvt 7,4 6,7 Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 7,2 Bron: Toerdata Noord

129

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.28 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Friesland (2002 – 2009) Overig Friesland 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,5 7,6 8 Natuur 7,5 7,9 7,8 Zwemmen en zonnen 6,6 6,6 6,7 Fietsmogelijkheden 7,5 7,9 7,9 Wandelmogelijkheden 7,2 7,7 7,7 Horeca en uitgaan 6,9 7,2 7,4 Slechtweer faciliteiten 6,3 6,6 6,4 VVV"s infovoorzieningen 7,2 7,2 7,3 Bewegwijzering 7,3 7,1 7 Prijspeil 7,0 7,0 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,2 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,8 Landschap 7,6 7,9 8,1 Attracties 6,9 6,4 6,9 Vriendelijkheid personeel 7,7 7,4 8 Deskundigheid personeel 7,4 7,2 7,7 Vriendelijkheid bevolking 7,6 7,6 8,2 Musea 7,2 7.3 7,3 Cultuurhistorie 7,4 7.7 7,7 Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,3 Bron: Toerdata Noord

10.2.4 Drenthe: per regio Tabel 10.29 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Drenthe (2002 – 2009) Noord-Midden Drenthe 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,9 8,4 7,8 Natuur 8,1 8,3 7,9 Zwemmen en zonnen 6,7 8,4 7,6 Fietsmogelijkheden 8,1 8,1 8,1 Wandelmogelijkheden 7,9 8,1 7,8 Horeca en uitgaan 7,3 7,4 7,2 Slechtweer faciliteiten 7,0 7,1 6,4 VVV"s infovoorzieningen 7,4 7,2 7 Bewegwijzering 7,7 7,7 7,4 Prijspeil 7,1 7,6 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 6,6 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,7 Landschap 8,0 8,4 8 Attracties 7,4 7,2 7 Vriendelijkheid personeel 7,6 7,9 7,5 Deskundigheid personeel 7,4 7,5 7,3 Vriendelijkheid bevolking 7,8 7,9 7,8 Musea Nvt 6,6 7 Cultuurhistorie Nvt 7,0 7,4 Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,3 Bron: Toerdata Noord

130

Beoordelingen

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 10.30 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Drenthe (2002 – 2009) Zuidwest Drenthe 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,8 7,9 7,9 Natuur 8,0 8,1 7,9 Zwemmen en zonnen 6,5 7,3 6,3 Fietsmogelijkheden 8,2 8,2 8,4 Wandelmogelijkheden 8,0 8,1 8,2 Horeca en uitgaan 7,0 7,3 7,4 Slechtweer faciliteiten 6,3 6,9 6,7 VVV"s infovoorzieningen 7,4 7,3 7,3 Bewegwijzering 7,5 7,5 7,5 Prijspeil 7,1 7,1 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,1 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,9 Landschap 8,0 8,1 8,1 Attracties 6,8 7,1 6,7 Vriendelijkheid personeel 7,5 7,7 8 Deskundigheid personeel 7,2 7,5 7,7 Vriendelijkheid bevolking 7,5 7,9 8 Musea Nvt 7,1 6,8 Cultuurhistorie Nvt 7,4 7,4 Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,9 Bron: Toerdata Noord

Tabel 10.31 Beoordelingen verblijfstoeristen per regio in Drenthe (2002 – 2009) Zuidoost- Drenthe 2002 2005 2009 Oordeel dagtocht totaal 7,6 7,9 7,4 Natuur 7,8 8,2 7,6 Zwemmen en zonnen 7,2 7,4 6,7 Fietsmogelijkheden 7,7 8,2 7,7 Wandelmogelijkheden 7,6 8,1 7,7 Horeca en uitgaan 7,0 7,7 7 Slechtweer faciliteiten 6,5 6,5 6,9 VVV"s infovoorzieningen 7,3 7,2 7 Bewegwijzering 7,2 7,6 7,2 Prijspeil 6,9 7,3 Nvt Prijs/kwaliteit Horeca Nvt Nvt 7,2 Prijs/kwaliteit Attracties Nvt Nvt 6,9 Landschap 7,5 8,1 7,6 Attracties 7,2 7,6 7,1 Vriendelijkheid personeel 7,5 7,5 7,7 Deskundigheid personeel 7,2 7,5 7,5 Vriendelijkheid bevolking 7,4 7,7 7,6 Musea Nvt 7,6 7 Cultuurhistorie Nvt 7,5 7,1 Internet voorzieningen acco Nvt Nvt 6,5 Bron: Toerdata Noord

131

Beoordelingen


11. Herhalingsbezoek Aan de toerist (verblijf en dag) is de volgende vraag voorgelegd: Verblijftoerist Bent u al eerder in deze omgeving op vakantie geweest? Dagtoerist Heeft u al eerder in deze omgeving een dagtochtje ondernomen?

11.1 Dagtoeristen Tabel 11.1 Herhalingsbezoek dagtoeristen 2000 / 2002 / 2005 / 2009 2000 2002 2005 Groningen 55% 62% 54% Friesland 72% 66% 61% Drenthe 61% 71% 73% Noord-Nederland 63% 66% 62%

2009 75% 73% 75% 74%


Ruim zeventig procent van de dagtoeristen heeft al eens eerder in dezelfde omgeving een dagtocht ondernomen. In Friesland is dit percentage lager dan in Drenthe en Groningen.

11.2 Verblijfstoeristen Tabel 11.2 Herhalingsbezoeken verblijfstoeristen 2000 / 2002 / 2005 2000 2002 Groningen 57% 50% Friesland 71% 62% Drenthe 68% 65% Noord-Nederland 67% 60%

2005 46% 69% 72% 63%

2009 59% 61% 67% 62%


Voor de verblijfstoeristen geldt dat ruim 60 procent heeft aangegeven eerder in dit gebied op vakantie te zijn geweest. In Groningen stijgt dit percentage terwijl in Drenthe en Friesland sprake is van een daling vergeleken met de meting in 2005.

132

Herhalingsbezoek


133

Aanraden vakantiegebied


12. Aanraden bij familie en vrienden Aan de toerist (verblijf en dag) zijn de volgende vragen voorgelegd: Zou u vrienden / bekenden aanraden dit gebied te bezoeken? Zo ja: één of meerdere dagen?

12.1 Dagtoeristen Tabel 12.1 Aanraden gebied aan familie / kennissen Noord Nederland door dagtoeristen(2002- 2009) 2002 2005 2009 Ja 82% 79% 73% Misschien 16% 18% 24% Nee 2% 3% 3% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.2 Aanraden gebied aan familie / kennissen Groningen door dagtoeristen (2002- 2009) 2002 2002 2009 Ja 81% 81% 69% Misschien 17% 17% 27% Nee 3% 3% 3% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.3 Aanraden gebied aan familie / kennissen Friesland door dagtoeristen (2002- 2009) 2002 2005 2009 Ja 81% 79% 76% Misschien 15% 19% 22% Nee 3% 3% 2% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.4 Aanraden gebied dagje uit / vakantiegebied aan familie / kennissen Drenthe door dagtoeristen (2002- 2009)

Ja Misschien Nee Totaal

2002 84% 15% 1% 100%

2005 84% 15% 1% 100%

2009 73% 24% 3% 100%


134



In Noord-Nederland is het percentage van het aantal mensen, dat het gebied aanraadt, gedaald met 8%. Vooral in Groningen en Drenthe zijn er relatief meer mensen die hebben aangegeven “misschien” het vakantiegebied aan te bevelen aan derden. Tabel 12.5 Aanraden gebied één of meerdere dagen door dagtoeristen (2002 – 2009) Noord Nederland 2002 2005 2009 Één dag 51% 50% 56% Meerdere dagen 49% 50% 44% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.6 Aanraden gebied één of meerdere dagen door dagtoeristen (2002 – 2009) Groningen 2002 2005 2009 Één dag 56% 59% 65% Meerdere dagen 44% 41% 35% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.7 Aanraden gebied één of meerdere dagen door dagtoeristen (2002 – 2009) Friesland 2002 2005 2009 Één dag 49% 59% 49% Meerdere dagen 51% 41% 51% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.8 Aanraden gebied één of meerdere dagen door dagtoeristen (2002 – 2009) Drenthe 2002 2005 2009 Één dag 46% 42% 54% Meerdere dagen 54% 58% 46% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

In Groningen en vooral Drenthe is een relatieve stijging geconstateerd van het aantal dagtoeristen die de betreffende regio geschikt vindt voor een dagbezoek. In Friesland is er een stijging waargenomen onder de toeristen die hebben aangegeven dat desbetreffende vakantieregio (vooral) geschikt is voor een bezoek van meerdere dagen.

135



12.2 Verblijfstoeristen Tabel 12.9 Aanraden gebied aan familie / kennissen Noord Nederland door verblijfstoeristen(20022009) 2002 2005 2009 Ja 84% 82% 80% Misschien 14% 16% 16% Nee 2% 2% 4% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.10 Aanraden gebied aan familie / kennissen Groningen door verblijfstoeristen (2002- 2009) 2002 2005 2009 Ja 78% 75% 75% Misschien 18% 21% 19% Nee 4% 4% 6% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.11 Aanraden gebied aan familie / kennissen Friesland door verblijfstoeristen (2002- 2009) 2002 2005 2009 Ja 85% 86% 82% Misschien 14% 13% 15% Nee 2% 1% 3% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.12 Aanraden gebied aan familie / kennissen Drenthe door verblijfstoeristen (2002- 2009) 2002 2005 2009 Ja 87% 83% 81% Misschien 11% 16% 16% Nee 1% 1% 4% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Voor zowel Noord Nederland in zijn geheel als voor de noordelijke provincies afzonderlijk geldt dat er geen grote verschillen zijn geconstateerd in de mening van de toerist over het “aanraden van het gebied” aan bekenden.

136



Tabel 12.13 Aanraden gebied één of meerdere dagen door verblijftoeristen (2002 – 2009) Noord Nederland 2002 2005 2009 Één dag 8% 12% 41% Meerdere dagen 92% 88% 59% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.14 Aanraden gebied één of meerdere dagen door verblijftoeristen (2002 – 2009) Groningen 2002 2005 2009 Één dag 8% 11% 43% Meerdere dagen 92% 89% 57% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.15 Aanraden gebied één of meerdere dagen door verblijftoeristen (2002 – 2009) Friesland 2002 2005 2009 Één dag 8% 8% 39% Meerdere dagen 92% 92% 62% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

Tabel 12.16 Aanraden gebied één of meerdere dagen door verblijftoeristen (2002 – 2009) Drenthe 2002 2005 2009 Één dag 9% 19% 45% Meerdere dagen 91% 81% 55% Totaal 100% 100% 100% Bron: Toerdata Noord

In zowel Groningen als Friesland is er veel veranderd ten opzichte van 2002 en 2005. In 2009 raden de mensen namelijk de provincies veel meer aan voor “één dag”. De verschuiving van “meerdere dagen” naar “één dag” is ook sterk zichtbaar in Drenthe, wat voor Noord-Nederland een verschil oplevert van 29% ten opzichte van 2005.

137



13. Beoordeling accommodatie Aan de toerist (verblijf) is de volgende vraag voorgelegd. Wat voor rapportcijfer zou u geven voor uw verblijfadres?

13.1 Alleen verblijftoeristen 13.1.1 Naar provincie Tabel 13.1 Beoordeling accommodatie door verblijfstoeristen (2000 – 2009) Noord Nederland 2000 2002 2005 2009 Kampeerterrein 7,7 7,7 7,9 7,8 Hotel / pension 7,5 7,9 7,6 7,6 Logies & ontbijt 7,6 7,3 7,7 7,4 Boot 8,3 8,0 8,0 7,9 Groepsaccommodatie 7,2 7,2 6,9 7,9 Familie / kennissen 8,6 8,6 8,5 8,2 Recreatiewoning 8,0 7,7 8,1 7,7 Tweede woning Nvt Nvt Nvt 8,0 Bron: Toerdata Noord

Toeristen die verblijven in een groepsaccommodatie geven als rapportcijfer, vergeleken de voorgaande editie (2005), gemiddeld een punt hoger. Voor de rest zijn er lichte dalingen waargenomen. Tabel 13.2 Beoordeling accommodatie door verblijfstoeristen (2000 – 2009) Groningen 2000 2002 2005 Kampeerterrein 7,5 7,7 8,1 Hotel / pension 7,2 8,2 7,4 Logies & ontbijt 7,8 6,8 8,0 Boot 7,5 8,6 8,1 Groepsaccommodatie 7 7,5 6,9 Familie / kennissen 8,2 8,5 8,4 Recreatiewoning 7,9 7,4 8,3 Tweede woning Nvt Nvt Nvt

2009 7,7 7,7 7,3 7,7 7,8 8,1 7,5 7,1


In Groningen is net zoals in Noord- Nederland de beoordeling voor de “groepsaccommodatie” het meest toegenomen. Recreatiewoning is het meest afgenomen.

138

Beoordeling accommodatie

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 13.3 Beoordeling accommodatie door verblijfstoeristen (2000 – 2009) Friesland 2000 2002 2005 Kampeerterrein 7,7 7,7 7,6 Hotel / pension 7,7 7,8 7,8 Logies & ontbijt 7,5 7,4 7,8 Boot 8,3 8 8,0 Groepsaccommodatie 7,3 7 6,9 Familie / kennissen 8,8 8,7 8,6 Recreatiewoning 8,1 7,9 8,1 Tweede woning Nvt Nvt Nvt

2009 7,7 7,8 7,6 8,0 8,2 8,0 7,8 7,9


Het meest opvallende in Friesland is dat de groepsaccommodaties (veel) hoger worden beoordeeld vergeleken met 4 jaar geleden ((6,9 naar 8,2). Tabel 13.4 Beoordeling accommodatie door verblijfstoeristen (2000 – 2009) Drenthe 2000 2002 2005 Kampeerterrein 7,9 7,7 7,9 Hotel / pension 7,3 7,9 7,5 Logies & ontbijt 7,3 7,0 Boot Groepsaccommodatie 7 7,2 7,2 Familie / kennissen 8,5 8,3 8,5 Recreatiewoning 7,8 7,6 8,0 Tweede woning Nvt Nvt Nvt

2009 7,9 7,4 7,4 7,8 8,9 7,9 10


De meeste accommodatievormen in Drenthe worden beter gewaardeerd vergeleken met het onderzoek in 2005. 13.1.2 Naar seizoen Tabel 13.5 Beoordeling accommodatie door verblijfstoeristen (2000 – 2009) per seizoen Voorseizoen Hoofdseizoen Naseizoen 2000 2002 2005 2009 2000 2002 2005 2009 2000 2002 2005 2009 Kampeerterrein 7,6 Hotel / pension 7,3 Logies & ontbijt 7,2 Boot 8,5 Groepsaccommodatie 7,7 Familie / kennissen 8,4 Recreatiewoning 8,2 Tweede woning Nvt

7,7 7,6 7,3 8,3 7,6 8,4 7,5 Nvt

7,8 7,7 7,8 7,9 6,0 8,7 7,8 Nvt

7,7 7,8 7,7 7,6 7,3 8 7,7 7,8 7,8 9 8,1 7,2 7,5 7,9 7,1 Nvt

7,6 8,1 7,4 7,8 6,7 8,4 7,9 Nvt

7,8 7,8 7,5 8,1 7,2 8,8 8,1 Nvt

7,7 7,7 7,8 7,7 7,6 7,6 8,0 8,3 8,2 7 8,0 8,8 7,8 7,9 7,9 Nvt

7,6 7,9 6,5 8 6,5 8,9 7,8 Nvt

8,0 7,4 7,9 7,7 7,0 8,2 8,2 Nvt

7,9 7,4 7,4 8,2 7,8 8,9 7,9 10,0


In het naseizoen worden de accommodatievormen gemiddeld het best beoordeeld en in het voorseizoen het minst. Beoordelingen in het kader van “familie en kennissen” zijn het hoogst met gemiddeld een 8.4.

139

Beoordeling accommodatie


14. Genoemde verbeterpunten door toeristen Het aanbod van toerisme sluit niet altijd aan bij de wensen en verwachtingen van de bezoekers. Voor zowel de dagtoeristen als verblijfstoeristen worden de belangrijkste verbeterpunten gegeven. In de enquête is aan de toerist gevraagd één aandachtspunt te noemen dat voor verbetering vatbaar is. Per provincie worden de top 10 en per regio de top 5 van de verbeterpunten gepresenteerd. De verbeterpunten die in onderstaande tabellen vermeld staan zijn geclusterd. Aan de toerist (verblijf en dag) zijn de volgende vragen voorgelegd. Wat is volgens u het belangrijkste wat verbeterd moet worden aan deze vakantieomgeving? Mocht de uitkomst te maken hebben met het ontbreken van een toeristische voorziening / faciliteit dan werd de volgende vraag voorgelegd. Aan welke voorziening / faciliteit denkt u?

14.1 dagtoeristen 14.1.1 Groningen Tabel 14.1 Top 10 verbeterpunten dagtoeristen in provincie Groningen (2009) 1 2 3 4 5 6 7 .7 9 10

% 30% 16% 9% 8% 7% 6% 5% 5% 4% 3%

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc. ) Bewegwijzering Sfeer ( drukte / rust / cultuur gebouwen etc. ) Wandelen & fietsen (infrastructuur) Niets Horeca Winkelen Parkeren Milieu ( afval, hondenpoep )


De verbeterpunten per regio, zoals die op de volgende bladzijden zijn aangegeven, worden niet toegelicht in de tekst. De tabellen spreken voor zich.

140

Verbeterpunten toerisme

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Regio’s in Groningen Tabel 14.2 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Groningen (2009) West Groningen 1 2 3 4 5 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc. ) Milieu ( afval, hondenpoep ) Horeca Wandelen & fietsen (infrastructuur) Bewegwijzering


Tabel 14.3 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Groningen (2009) Groningen- Haren 1 2 3 4 5

Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc. ) Sfeer ( drukte / rust / cultuur gebouwen etc. ) Parkeren Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Wandelen & fietsen (infrastructuur)


Tabel 14.4 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Groningen (2009) Eemsmond 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc. ) Winkelen Sfeer ( drukte / rust / cultuur gebouwen etc. ) Horeca


Tabel 14.5 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Groningen (2009) Oost-Groningen 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Bewegwijzering Wandelen & fietsen (infrastructuur) Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc. ) Sfeer ( drukte / rust / cultuur gebouwen etc. )


141


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 14.1.2 Friesland Tabel 14.6 Top 10 verbeterpunten dagtoeristen in provincie Friesland (2009) 1 2 3 4 5 5 5 8 8 10

% 40% 12% 8% 7% 5% 5% 5% 4% 4% 3%

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Niets Winkelen Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc ) Sfeer ( drukte / rust / cultuur gebouwen etc. ) Horeca Overige Milieu ( afval, hondenpoep ) Prijspeil ( te duur ) Wandelen & fietsen (infrastructuur)


Regio’s in Friesland Tabel 14.7 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Friesland (2009) Waddeneilanden 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Niets Winkelen Horeca Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc.


Tabel 14.8 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Friesland (2009) Friese Merengebied 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Niets Promotie & informatievoorziening VVV Milieu ( afval, hondenpoep ) Winkelen


Tabel 14.9 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Friesland (2009) Friese IJsselmeergebied 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Niets Milieu ( afval, hondenpoep ) Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc. ) Parkeren


142


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 14.10 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Friesland (2009) Zuidoost-Friesland 1 2 3 4 5 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Niets Winkelen Sfeer ( drukte / rust / cultuur gebouwen etc. ) Prijspeil ( te duur ) Wandelen & fietsen (infrastructuur)


Tabel 14.11 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Friesland (2009) Overig Friesland 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc. ) Sfeer ( drukte / rust / cultuur gebouwen etc. ) Winkelen Horeca


143


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 14.1.3 Drenthe Tabel 14.12 Top 10 punten voor verbetering dagtoeristen provincie Drenthe (2009) 1 2 3 4 5 6 6 6 9 10 10 10

% 32% 15% 9% 8% 6% 5% 5% 5% 4% 3% 3% 3%

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc. ) Wandelen & fietsen (infrastructuur) Parkeren Winkelen Bewegwijzering Sfeer ( drukte / rust / cultuur gebouwen etc. ) Milieu ( afval, hondenpoep ) Promotie & informatievoorziening VVV Horeca Niets Prijspeil ( te duur )


Regio’s in Drenthe Tabel 14.13 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Drenthe (2009) Noord-Midden Drenthe 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc. ) Winkelen Wandelen & fietsen (infrastructuur) Milieu ( afval, hondenpoep )


Tabel 14.14 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Drenthe (2009) Zuidwest-Drenthe 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Wandelen & fietsen (infrastructuur) Parkeren Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc. ) Sfeer ( drukte / rust / cultuur gebouwen etc. )


Tabel 14.15 Top 5 verbeterpunten dagtoeristen regio’s in Drenthe (2009) Zuidoost-Drenthe 1 2 3 4 5 5 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Infrastructuur ( wegwerkzaamheden, onderhoud etc. ) Parkeren Sfeer ( drukte / rust / cultuur gebouwen etc. ) Promotie & informatievoorziening VVV Milieu ( afval, hondenpoep ) Winkelen


144


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Algemeen conclusie verbeterpunten dagtoeristen Op één regio na, staat als geclusterd verbeterpunt “voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten“ op de eerste plaats. Daarnaast worden er veel opmerkingen geplaatst door dagtoeristen met betrekking tot de infrastructuur in Groningen en Drenthe. In Friesland staat er vaak “niets” in de lijst, wat (waarschijnlijk) inhoud dat er veel tevreden bezoekers zijn en dat er (dus) niets hoeft te worden veranderd.

145


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 14.2 Suggestie verbeterpunten dagtoeristen mbt voorzieningen In de vragenlijst van 2009 is de vraag opgenomen “aan welke soort attractie / slechtweervoorziening de toerist denkt als deze heeft aangegeven dat het slecht gesteld is met het aanbod van de voorzieningen in Noord-Nederland. Tabel 14.16 Top 10 suggesties (slechtweer) voorzieningen dagtoeristen (2009) Groningen N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 N

Attractieparken ( binnen en buitenactiviteiten ) Slechtweervoorzieningen Faciliteiten ( overdekt ) Veerboot naar Duitsland ( meer ) Winkels Musea, activiteiten in het centrum Bioscoop Faciliteiten ( voor kinderen ) Stads / dorpswandelingen totaal

4 4 3 2 2 4 1 1 1 22


Tabel 14.17 Top 10 suggesties (slechtweer) voorzieningen dagtoeristen (2009) Friesland N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 N

Faciliteiten ( overdekt ) Attractie pretparken ( meer ) Winkels Kermis Musea en evenementen Zwembad Bowlingbaan Campingfaciliteiten Dierentuin, pretpark Evenementen, markt Faciliteiten ( voor kinderen ) Faciliteiten voor het gehele gezin Markten, live- muziek Winkelcentrum ( overdekt ) Totaal

4 4 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 24


146


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 14.18 Top 10 suggesties (slechtweer) voorzieningen dagtoeristen (2009) Drenthe N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 N

Attractie pretparken Musea en evenementen Bioscoop Faciliteiten ( overdekt ) Horeca ( meer uitgaansgelegenheden ) Koffiehuis Kroeg, discotheken Markten, live- muziek Slechtweervoorzieningen Strandfaciliteiten ( meer ) Totaal

7 2 1 1 1 1 1 1 1 1 17


147



14.3 Verbeterpunten verblijfstoeristen 14.2.1 Groningen Tabel 14.19 Top 10 verbeterpunten verblijftoeristen provincie Groningen (2009) 1 2 3 4 5 6 7 8 8 8

% 46% 10% 7% 6% 5% 4% 4% 3% 3% 3%

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Wandelen & fietsen Infrastructuur / wegwerkzaamheden Bewegwijzering Winkels Sfeer ( drukte / rust / cultuur / gebouwen etc ) Openbaar vervoer Milieu ( afval & hondenpoep ) Parkeren Horeca & uitgaan


Ook voor de categorie “verblijfstoeristen”geldt dat de verbeterpunten per regio, zoals die hieronder zijn aangegeven worden niet worden toegelicht in de tekst. De tabellen spreken voor zich. Regio’s in Groningen Tabel 14.20 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Groningen (2009) West-Groningen 1 2 3 4 5

Bewegwijzering Flora & Fauna Horeca & uitgaan Infrastructuur / wegwerkzaamheden Milieu ( afval & hondenpoep )


Tabel 14.21 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Groningen (2009) Groningen-Haren 1 2 3 4 5 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Parkeren Infrastructuur / wegwerkzaamheden Promotie & Informatievoorziening, VVV Bewegwijzering Winkels


148


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 14.22 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Groningen (2009) Eemsmond 1 2 3 4 5 5

Bewegwijzering Flora & Fauna Horeca & uitgaan Infrastructuur / wegwerkzaamheden Milieu ( afval & hondenpoep ) Niets


Tabel 14.23 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Groningen (2009) Oost-Groningen 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Wandelen & fietsen Winkels Horeca & uitgaan Infrastructuur / wegwerkzaamheden


149


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 14.2.2 Friesland Tabel 14.24 Top 10 verbeterpunten verblijfstoeristen provincie Friesland (2009) 1 2 3 4 5 5 7 7 9 9

% 49% 7% 7% 6% 5% 5% 4% 4% 3% 3%

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Bewegwijzering Niets Promotie & Informatievoorziening, VVV Horeca & uitgaan Sfeer ( drukte / rust / cultuur / gebouwen etc ) Infrastructuur / wegwerkzaamheden Milieu ( afval & hondenpoep ) Flora & Fauna Winkels


Regio’s in Friesland Tabel 14.25 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Friesland (2009) Waddeneilanden 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Niets Bewegwijzering Prijspeil Winkels


Tabel 14.26 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Friesland (2009) Friese Merengebied 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Sfeer ( drukte / rust / cultuur / gebouwen etc ) Flora & Fauna Horeca & uitgaan Infrastructuur / wegwerkzaamheden


Tabel 14.27 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Friesland (2009) Friese IJsselmeerkust 1 2 3 4 5 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Promotie & Informatievoorziening, VVV Milieu ( afval & hondenpoep ) Bewegwijzering Horeca & uitgaan Infrastructuur / wegwerkzaamheden


150


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 14.28 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Friesland (2009) Zuidoost-Friesland 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Horeca & uitgaan Promotie & Informatievoorziening, VVV Wandelen & fietsen Bewegwijzering


Tabel 14.29 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Friesland (2009) Overig Friesland 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Bewegwijzering Flora & Fauna Infrastructuur / wegwerkzaamheden Promotie & Informatievoorziening, VVV


151


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 14.2.3 Drenthe Tabel 14.30 Top 10 verbeterpunten verblijfstoeristen provincie Drenthe (2009) 1 2 3 4 5 6 6 7 7 7 7 7 7

% 33% 12% 11% 9% 7% 4% 4% 3% 3% 3% 3% 3% 3%

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Wandelen & fietsen Openbaar vervoer Horeca & uitgaan Promotie & Informatievoorziening, VVV Niets Winkels Milieu ( afval & hondenpoep ) Bewegwijzering Infrastructuur / wegwerkzaamheden Parkeren Prijspeil Sfeer ( drukte / rust/ cultuur / attracties / faciliteiten )


Regio’s in Drenthe Tabel 14.31 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Drenthe (2009) Noord-Midden Drenthe 1 2 3 4 5 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Openbaar vervoer Horeca & uitgaan Wandelen & fietsen Niets Sfeer ( drukte / rust / cultuur / gebouwen etc )


Tabel 14.32 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Drenthe (2009) Zuidwest-Drenthe 1 2 3 4 5 5 5 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Wandelen & fietsen Promotie & Informatievoorziening, VVV Horeca & uitgaan Infrastructuur / wegwerkzaamheden Openbaar vervoer Winkels Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten


152


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 14.33 Top 5 verbeterpunten verblijftoeristen regio’s in Drenthe (2009) Zuidoost-Drenthe 1 2 3 4 5

Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Promotie & Informatievoorziening, VVV Horeca & uitgaan Openbaar vervoer Bewegwijzering


Algemene conclusie verbeterpunten verblijfstoeristen Net zoals bij de dagtoeristen staat ook hier “voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten” op de eerste plek wat betreft het meest genoemde (geclusterde) verbeterpunt. De verbeterpunten fluctueren echter bij de verblijfstoeristen meer per regio dan bij de dagtoeristen.

153


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 14.4 Suggestie verbeterpunten verblijfstoeristen met betrekking tot voorzieningen In de vragenlijst van 2009 is de vraag opgenomen “aan welke soort attractie / slechtweervoorziening de toerist denkt als deze heeft aangegeven dat het slecht gesteld is met de voorzieningen in NoordNederland. Tabel 14.34 Suggesties (slechtweer) voorzieningen verblijftoeristen (2009) Groningen 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 N

Attractie pretparken Attractieparken ( binnen en buitenactiviteiten ) Bewegwijzering Parkeren Slechtweervoorzieningen Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Infrastructuur / wegwerkzaamheden Musea Openbaar vervoer Strandfaciliteiten Zwembad Wandelen & fietsen Iets voor kinderen Sfeer ( drukte / rust / cultuur / gebouwen etc ) Speelparadijs voor kinderen Winkels Winkels ( overdekt winkelcentrum ) Bowlen Entertainment Faciliteiten ( overdekt ) Flora & Fauna Horeca & winkels Meer activiteiten Meer toertochten Overdekt zwembad / tennisbaan Prijspeil Promotie & Informatievoorziening, VVV Zwembad Totaal

N 11 6 6 5 5 5 4 4 3 3 3 3 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 78


154


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 14.35 Suggesties (slechtweer) voorzieningen verblijftoeristen (2009) Friesland 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 N

Slechtweervoorzieningen Attractieparken ( binnen en buitenactiviteiten ) Faciliteiten ( overdekt ) Bewegwijzering Horeca & winkels Zwembad Bioscoop Musea Promotie & Informatievoorziening, VVV Winkels Zwembad Entertainment Infrastructuur / wegwerkzaamheden Milieu Overdekte activiteiten Personeel Strandfaciliteiten Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Zwembad ( overdekt ) Faciliteiten Faciliteiten Flora & Fauna Musea, pretpark Overdekte faciliteiten Prijspeil Sfeer ( drukte / rust / cultuur / gebouwen etc ) Sfeer (drukte / rust / cultuur / gebouwen etc ) Verblijfsaccomodatie Wandelen & fietsen Winkels Totaal

N 11 6 6 5 5 5 4 4 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 89


155


Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 14.36 Suggesties (slechtweer) voorzieningen verblijftoeristen (2009)) Drenthe 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 N

Bewegwijzering Prijspeil Winkels Faciliteiten voor het gehele gezin Overdekt zwembad / tennisbaan Musea, pretpark Musea Zwembad Slechtweervoorzieningen Bowlen Meer activiteiten Parkeren Speelparadijs voor kinderen Faciliteiten Overdekte activiteiten Voorzieningen / activiteiten / attracties / faciliteiten Totaal

N 13 5 5 3 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 43


156



157

Imago provincie


15. Imago provincie als toeristengebied Aan de toerist is gevraagd “het imago” te omschrijven van de provincie waarin de toerist zijn vakantie / dagje uit doorbrengt. De vele aangedragen opties zijn geclusterd en zijn in de onderstaande tabellen gepresenteerd. Aan de toerist (verblijf en dag) is de volgende vraag voorgelegd. Wat is volgens u het imago van de provincie waarin u uw vakantie doorbrengt / dagtochtje onderneemt? In het tabellenboek zijn ook de ongeclusterde imago- omschrijvingen opgenomen.

15.1 Dagtoeristen Tabel 15.1 Imago van de provincie per provincie dagtoeristen (2009) Groningen Rust, ruimte en natuur ( flora & fauna ) Gezellig, vriendelijk, sfeervol Stad / dorp, winkel / cultuur etc. Overig Water, strand, meren, plassen, zwemmen, watersport Tevredenheid ( prima, goed, mooi etc ) Stug, saai, vlak, kaal, te rustig, ver weg Actief ( wandelen & fietsen ) Veelzijdig en divers Totaal

% 47% 16% 11% 8% 6% 5% 4% 3% 1% 100%


Per provincie Tabel 15.2 Imago van de provincie per provincie dagtoeristen (2009) Friesland Rust, ruimte en natuur ( flora & fauna ) Water, strand, meren, plassen, zwemmen, watersport Gezellig, vriendelijk, sfeervol Stad / dorp, winkel / cultuur etc. Overig Actief ( wandelen & fietsen ) Stug, saai, vlak, kaal, te rustig, ver weg Tevredenheid ( prima, goed, mooi etc ) Veelzijdig en divers Totaal

% 45% 22% 12% 11% 5% 2% 1% 1% 1% 100%


158

Imago provincie

Consumentenonderzoek Toerisme 2009 Tabel 15.3 Imago van de provincie per provincie dagtoeristen (2009) Drenthe Rust, ruimte en natuur ( flora & fauna ) Gezellig, vriendelijk, sfeervol Stad / dorp, winkel / cultuur etc. Overig Veelzijdig en divers Actief ( wandelen & fietsen ) Stug, saai, vlak, kaal, te rustig, ver weg Water, strand, meren, plassen, zwemmen, watersport Tevredenheid ( prima, goed, mooi etc ) Totaal

% 60% 18% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 1% 100%


Dagtoeristen in Groningen, Friesland en Drenthe geven aan dat het imago van de provincie het best kan worden omschreven met de termen “rust, ruimte en natuur”. Gezelligheid en vriendelijkheid bepalen ook voor een belangrijk deel de sfeer en daarmee het imago van de drie provincies. In Friesland speelt het volop aanwezige water, strand, meren, plassen, zwemmen en de watersport ook een belangrijk deel in het imago van de provincie.

159

Imago provincie


15.2 Verblijfstoeristen Tabel 15.4 Imago van de provincie per provincie verblijfstoeristen (2009) Groningen Rust, Ruimte en natuur ( flora & fauna ) Gezellig, vriendelijk en sfeervol Overig Stad / dorp, winkelen / cultuur etc Water ( waterrijk, strand, meren, plassen, zwemmen, watersport ( zeilen, varen )) Stug, saai, vlak, kaal, te rustig, ver weg Tevredenheid ( prima, goed, mooi etc ) Actief ( wandelen & fietsen ) Veelzijdig en divers Totaal

% 62% 9% 7% 7% 6% 5% 2% 1% 1% 100%


Tabel 15.5 Imago van de provincie per provincie verblijfstoeristen (2009) Friesland Rust, Ruimte en natuur ( flora & fauna ) Water ( waterrijk, strand, meren, plassen, zwemmen, watersport ( zeilen, varen )) Gezellig, vriendelijk en sfeervol Stad / dorp, winkelen / cultuur etc Tevredenheid ( prima, goed, mooi etc ) Actief ( wandelen & fietsen ) Overig Veelzijdig en divers Stug, saai, vlak, kaal, te rustig, ver weg Totaal

% 55% 21% 7% 7% 3% 2% 2% 2% 0% 100%


Tabel 15.6 Imago van de provincie per provincie verblijfstoeristen (2009) Drenthe Rust, Ruimte en natuur ( flora & fauna ) Gezellig, vriendelijk en sfeervol Stad / dorp, winkelen / cultuur etc Actief ( wandelen & fietsen ) Overig Veelzijdig en divers Stug, saai, vlak, kaal, te rustig, ver weg Tevredenheid ( prima, goed, mooi etc ) Water ( waterrijk, strand, meren, plassen, zwemmen, watersport ( zeilen, varen )) Totaal

% 74% 11% 4% 4% 4% 1% 1% 1% 1% 100%


Ook de verblijftoeristen associëren het Noorden met rust, ruimte en natuur. Daarnaast heeft het Noorden een gezellig en sfeervol imago volgens de verblijfstoeristen. Logischerwijze wordt Friesland, naast de bovengenoemde zaken, ook geassocieerd met het alom aanwezige water.

160

Imago provincie

Consumentenonderzoek Toerisme

Recommend Documents