Connect. Dissolvine: verbindend element. Connect online: Jaargang 8 Oktober 2010 #05

Connect Connect online: http://one.akzonobel.intra/country/NL Jaargang 8 | Oktober 2010 | #05

Dissolvine: verbindend element

Connect #05 Oktober 2010

pagina 2

Aan de top als duurzaamheid leider

De pensioenopbouw op peil houden

In deze Connect Dissolvine is de merknaam van AkzoNobel’s chelaten. Een bijzondere eigenschap van chelaten is dat ze metaal ionen aan zich kunnen binden en daarmee afzetting van metaal verbindingen voorkomen. Onze locatie Herkenbosch produceert chelaten en metaal chelaten. Op de cover verwerkt mechanisch procesoperator Richard Meeuse big bags met Dissolvine. Meer over dit product op pag. 4, 5 en 6. oedercoatings in P de ‘Verrekijker’ 7 AkzoNobel verbreedt leiderschapsteam 8 Nationale Scheikunde Olympiade bij AkzoNobel 9 AkzoNobel breidt zoutproductie uit en verlaagt CO2-uitstoot 10 Mentoring werkt 12 ‘Voer goed en gematigd beleid’ 14 AkzoNobel gaat voor goede pensioenopbouw 15-22 Elektronische OR-verkiezingen 23 Aftrap Let’s Color project in Nederland 24 Collega’s hoofdkantoor actief voor Dr. Sarphatihuis 26 YAN Sassenheim event! 27 Gesnapt 20

12

15-22

23

28

Dit jaar besteden we in elk nummer van Connect aandacht aan een belangrijk product. Deze keer gaat het om Dissolvine, een zeer veelzijdig ingrediënt voor vele toepassingen. Daarnaast willen we natuurlijk niet de actualiteit uit het oog verliezen. Daarom hebben we in deze Connect extra ruimte ingeruimd voor het thema ‘Pensioen’. Pensioenakkoord, dekkingsgraad, pensioenrechten, AOW-leeftijd: de kranten staan er vol van. Vakbeweging en werkgevers, politieke partijen en allerlei pensioenrekenmeesters bespreken dit belangrijke onderwerp op allerlei niveaus. Het duizelt je soms van de ingewikkelde financiële begrippen die in al die krantenberichten over elkaar heen buitelen. AkzoNobel en de vakorganisaties zijn ook met elkaar in overleg over nieuwe pensioenafspraken voor de komende jaren. In Connect besteden we daarom deze keer extra aandacht aan deze belangrijke arbeidsvoorwaarde. Voor dezelfde pensioenkwaliteit láter zal er nú meer geld moeten worden geïnvesteerd. Het belangrijkste uitgangspunt van AkzoNobel voor het gesprek met de bonden is: het op peil houden van de pensioenopbouw. Dat is dus geen vrijblijvende uitspraak in een tijd waarin het zorgen voor een goed pensioen steeds duurder wordt. AkzoNobel wil niet dat de gestegen pensioenkosten alleen door de werknemers worden betaald en wil bij voorkeur geen lagere pensioenopbouw voor zijn werknemers. AkzoNobel is daarom bereid meer te gaan bijdragen dan het nu al doet en dan wat landelijk is afgesproken tussen de vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers. AkzoNobel heeft toegezegd een serieuze bijdrage te willen leveren aan de gestegen pensioenkosten, maar vraagt van werknemers ook verantwoordelijkheid te nemen voor een goed pensioen. Als alle partijen een redelijk deel van de stijging van de kosten voor hun rekening nemen, houden we bij AkzoNobel pensioenvooruitzichten die tot de beste in Nederland behoren. Reacties zijn zoals altijd van harte welkom! [email protected]

AkzoNobel heeft de eerste plaats veroverd in de supersector Chemie op de prestigieuze Dow Jones Sustainability World Indexes (DJSI). Hiermee heeft de onderneming haar positie als wereldwijde leider in duurzaamheid stevig verankerd. Uit de nieuwste lijst blijkt dat AkzoNobel de hoogste totale score in de sector heeft behaald, een verbetering ten opzichte van de tweede plaats vorig jaar. Het bedrijf behaalde al eerder een top drie positie in 2008 en in 2007 (toen AkzoNobel bovenaan de lijst stond). “Onze eerste plaats, gekoppeld aan onze consistente prestaties in de afgelopen jaren, bewijst duidelijk hoe duurzaamheid met succes wordt geïntegreerd in onze wereldwijde activiteiten”, aldus CEO Hans Wijers, die ook zijn erkenning uitsprak voor de bijdragen van medewerkers van de onderneming overal ter wereld. Het toekomstige succes van onze klanten en van onze eigen activiteiten is onlosmakelijk verbonden met de effectiviteit van onze duurzaamheidsinspanningen. Daarom houden we strikt vast aan onze normen en we blijven op alle gebieden streven naar verbetering om onze leidinggevende status te behouden”. De DJSI World Index geldt als een van ‘s werelds belangrijkste duurzaamheidsindexen waarin de duurzaamheidsprestaties van toonaangevende bedrijven worden vergeleken op basis van sociale, economische en milieuprestaties, inclusief toekomstgerichte indicatoren.


pagina 3

Poedercoatings op Wheel Of Energy365 Een atletiekbaan in een metershoog loopwiel om samen de strijd tegen kanker aan te gaan. Voor dit Wheel Of Energy365’ klonk op 10 oktober om 10.10 uur het startschot op Amsterdam Airport Schiphol. De verf op het loopwiel komt van AkzoNobel Powder Coatings. Het ‘Wheel Of Energy365’ is een gigantisch loopwiel waarin meerdere personen tegelijkertijd kunnen lopen. Het wiel wordt 365 dagen lang, dag en nacht – tot 9/10/2011 om 12.00 uur – in estafettevorm in beweging gehouden door lopers uit Nederland en de rest van de wereld. Enno Kok, sales en marketing manager Powder Coatings: “Diverse bedrijven hebben het maatschappelijk verantwoord ondernemen tastbaar gemaakt door mee te werken aan de realisatie van het wiel. AkzoNobel Powder Coatings heeft samen met twee relaties, De Run Metaalcoating in Veldhoven en Allco Finishing in Arendonk (B) gezorgd voor de conservering van het Wheel of Energy”. Initiatiefnemer van ‘Wheel Of Energy365’ is Richard Bottram, al jaren voorvechter in de internationale strijd tegen de levensbedreigende ziekte kanker. Het doel van ‘Wheel Of Energy365’ is een wereldwijde bundeling van positieve energie om mensen die leven met kanker in hun kracht te zetten. Dit moet leiden tot internationale verbetering van

V.l.n.r.: Age Fluitman, voorzitter Stichting Marathon365, initiatiefnemer Richard Bottram en Umberto Tan.

de steun bij kanker. Het ‘Wheel Of Energy365’ is ruim 6 meter hoog en bijna 3 meter breed. Het loopvlakbestaat uit een heuse atletiekbaan vervaardigd door de makers van Olympische parcours in Athene, Beijing en Londen. Bottram liep eerder al een jaar lang dagelijks de marathonafstand (42,2 km) om aandacht te vragen voor de strijd tegen kanker. Belangstellenden kunnen zich via www.wheelofenergy.org aanmelden voor deelname samen met bijvoorbeeld collega’s, vrienden, familieleden of clubleden.

AkzoNobel hoofdsponsor en gastheer Arnhem Mode Biënnale 2011 Hoofdsponsor en belangrijkste partner voor Arnhem Mode Biennale 2011 wordt AkzoNobel. De vierde editie van Arnhem Mode Biënnale zal neerstrijken op het terrein van AkzoNobel in Arnhem. Een enorme fabriekshal aan de Velperweg 76 wordt de hoofdlocatie van de Editie 2011 die zal plaatsvinden van 1 juni tot en met 3 juli. De Stichting Arnhem Mode Biënnale is er wederom in geslaagd een bijzondere hoofdlocatie te vinden voor de hoofdexpositie van de vierde editie van Arnhem Mode Biënnale. Het 10.000 m2 grote gebouw, ook wel bekend als B4 en B5, staat momenteel leeg, maar heeft in het verleden vele functies vervuld binnen de productieprocessen van AkzoNobel. Tot 1975 werd hier kunstzijde geproduceerd. Rob Frohn, lid van de Raad van Bestuur: “We hebben natuurlijk sterk historische banden met Arnhem, maar er is veel meer waardoor wij en Arnhem Mode Biënnale goed bij elkaar passen. Thema’s als innovatie, duurzaamheid, talent en uiteraard kleur spelen zowel in de modewereld als in onze wereld een cruciale rol. Het is een perfecte match voor beide partijen. We willen hier echt een partnerschap van maken.” Kick off Een eerste introductie met de nieuwe locatie vond plaats op donderdag 21 oktober. ’s Avonds was in het gebouw een kick off geor-

ganiseerd om de smaakmakers van Arnhem te informeren over onder andere het stadsprogramma van Editie 2011. Het is de eerste keer dat deze voormalige fabriekshal haar deuren opent en het grote publiek kennis laat maken met een stukje industrieel erfgoed in centraal Arnhem. Arnhem Mode Biënnale Iedere twee jaar vormt de stad Arnhem het toneel voor een uniek mode-evenement: Arnhem Mode Biënnale. Met exposities, modeshows, films, workshops, optredens en een educatief programma is AMB ’s werelds grootste culturele mode-evenement. Het festival geeft bezoekers uit binnen- en buitenland een zeldzame kans de meest inspirerende internationale mode van dichtbij te bekijken.


pagina 4

Een chelaat voor elk fabricaat

Divers, dagelijks, Dissolvine Wie de website van Dissolvine bezoekt, ziet op de homepage een in het oog springende afbeelding van een krab die met zijn scharen iets vasthoudt. “Dissolvine is een chelaat en chelaat komt van het Griekse chele, dat krabbenschaar betekent”, verklaart Jolanda Lam (foto links), marketing assistente. “Deze illustratie laat precies de werking van een chelaat zien. Chelaten kunnen metaalionen aan zich binden en daardoor eigenschappen versterken, veranderen of toevoegen.” Metaal chelaten zijn verbindingen waaraan een bepaald metaal (ion) is toegevoegd, zoals ijzer, koper, zink of mangaan. Deze verbindingen worden vooral gebruikt in de landen tuinbouw. Door toevoeging van deze chelaten worden eventuele tekorten weer aangevuld. Invloed Dissolvine is een product waar je elke dag mee in aanraking komt. Vaak meerdere malen per dag. Het zit in zeep, crème, wasmiddelen, cosmetica, verpakkingsmaterialen van voedingmiddelen en is inzetbaar als voedselverrijking. In de industrie wordt Dissolvine gebruikt bij het verwijderen van aanslag in pijpleidingen of boilers, bij papierproductie, leerbewerking, enzovoorts. Metaalionen hebben een krachtige invloed op de chemische processen en daarmee op de prestaties van vele producten.“Dissolvine is veelzijdig en kan problemen met metaalionen oplossen”, aldus Jolanda Lam. Ze werkt al bijna tien jaar in het team dat zich bezighoudt met chelaten en voelt zich als een vis in het water in deze business. “Misschien is dat moeilijk voor te stellen omdat het een niet zichtbaar of tastbaar business-to-business product betreft. Maar ik vind het juist boeiend dat ons product zo divers is en zoveel toepassingen heeft die je bijna allemaal terugvindt in het dagelijkse leven.”

Kalkaanslag, voedsel dat sneller bederft, de was niet goed schoon, minder voedzame gewassen. Een paar voorbeelden van problemen die kunnen ontstaan als er geen Dissolvine chelaten worden toepast. Dissolvine is een product dat je niet ziet, niet ruikt en niet proeft, maar wel belangrijke eigenschappen toevoegt of verwijdert in uiteenlopende toepassingen.

Wereldmerk AkzoNobel is met Dissolvine marktleider; het marktaandeel is 33 procent wereldwijd. In 1962 is de 1e productie van Dissolvine gestart op onze locatie Herkenbosch in Nederland. Hier wordt in de reactiefabrieken, uit de grondstoffen amine, natriumcyanide en formaline, een basisproduct gevormd. Deze oplossing wordt in bulk aan afnemers geleverd, maar doet ook dienst als uitgangsmateriaal voor


pagina 5

Wat is Dissolvine? Dissolvine® is de merknaam voor chelaten van AkzoNobel. Chelaten zijn stoffen die eigenschappen van metaalionen sturen zoals oplosbaarheid, stabiliteit en reactiviteit. Dissolvine chelaten reageren sterk met metaalionen in een waterige omgeving. Ze lossen bovendien zeer goed op in water. Ze zijn ongevoelig voor de meeste chemicaliën en functioneren onder de meest veeleisende omstandigheden nog goed. Dissolvine chelaten zijn verkrijgbaar in vaste vorm, vloeistof en in een reeks concentraties.

De krabbenschaar staat symbool voor de werking van chelaten.

een aantal andere processen op de locatie. De naam Dissolvine is geregistreerd sinds 1971 en is waarschijnlijk afkomstig van het Engelse to dissolve. Jolanda Lam: “Ten tijde van de opening van onze fabriek in Lima (Ohio, Verenigde Staten) hebben we wereldwijd gekozen voor één identiteit met een logo, de tagline Master the elements en de naam Dissolvine. De doelstelling om hiermee wereldwijd onze merk herkenning te verhogen is ruimschoots gehaald. Destijds was het nog vreemd om een business-to-business product te voorzien van een merkidentiteit. Inmiddels staat het merk ook op alle verpakkingen. We willen dat onze producten altijd en overal herkenbaar zijn. Dit jaar, met de opening van onze nieuwe locatie Ningbo (China) in zicht, hebben we het logo gemoderniseerd om een nog krachtigere uitstraling te bereiken.” Groene chelaat In het uitgebreide Dissolvine assortiment bevindt zich ook een duurzame variant: Dissolvine® GL. Dit is een chelaat dat biologisch

Maurice Boosten schept kristal van het bandfilter dat gebruikt wordt om te enten. Dit is van belang voor het opstartproces van Dissolvine Z in Herkenbosch.

afbreekbaar is en o.a. zeer geschikt voor de schoonmaak- en wasmiddelenindustrie. “Een product dat prima past in de ambities van AkzoNobel om duurzaam te ondernemen en het assortiment vriendelijker te maken voor mens en milieu”, vertelt Jolanda Lam. “Het

staat zelfs in AkzoNobel’s top 10 van meest innovatieve producten. Dissolvine GL is een groener alternatief voor onder andere fosfaten en fosfonaten, die niet allemaal evengoed biologisch afbreekbaar zijn. Daarnaast Vervolg op pagina 6 >


pagina 6

Vervolg van pagina 5

zijn fosfaten een steeds schaarser wordende grondstof en leveren bovendien een ernstige bijdrage aan algengroei in onze wateren. Het grootste deel van het GL molecuul is afkomstig van een natuurlijke duurzame grondstof, het aminozuur ‘glutamaat’. We kunnen hiermee een perfect alternatief bieden als onze klanten bepaalde toevoegingen in hun producten niet meer mogen gebruiken. De bewustwording dat groene chelaten beter zijn, is een missie en een uitdaging. Dissolvine GL is een product dat nog lang niet uitontwikkeld is. We hebben een speciaal team dat zich bezighoudt met de toekomst van dit chelaat. Onlangs hebben we een aantal droomscenario’s gepresenteerd. We verwachten dat er een enorme groei zit in de markt voor reinigingsproducten en ook de olie- en gas industrie biedt veel mogelijkheden. Het toepassen van chelaten in diervoeding behoort eveneens tot de toekomstige mogelijkheden.” Samenwerking Als internationaal grootste aanbieder van chelaten is Dissolvine betrokken bij vele industriële processen en toepassingen. “We werken nauw samen met andere business units en product groepen zoals Surface Chemistry en Cellulosic Specialties”, aldus Jolanda Lam. Samen zoeken we naar nieuwe oplossingen en benutten elkaars deskundigheid. Een op ‘maat gemaakte’ Dissolvine behoort tot de mogelijkheden. In die gevallen betekent dit actieve samenwerking bij de ontwikkeling en commercialisering van nieuwe producten en oplossingen. Samen doen we onderzoek en werken we aan een nieuwe generatie Dissolvine chelaten waarvoor we campagnes en advertenties ontwerpen. Je zult ons ook samen op beurzen aantreffen. De synergie tussen de verschillende AkzoNobel onderdelen en het uitstralen van één AkzoNobel als oplossing voor marktspecifieke problemen is zeer waardevol voor onze klanten.” Toepassingen Dissolvine kent een breed scala aan toepassingsgebieden: Om een beeld te vormen van de diversiteit, noemen we een viertal voorbeelden: de landbouw, de reinigingsindustrie,

Dissolvine banners op de verpakkingsunit in Herkenbosch.

voedingsmiddelenindustrie en de olie- en gasindustrie. In de landbouw kan Dissolvine bijdragen aan de verbetering van de kwaliteit van gewassen. Micronutriënten zoals ijzer, mangaan en zink zijn belangrijk voor de gezondheid van planten en gewassen. Dissolvine chelaten fungeren als dragers voor micronutriënten, zodat de plant de sporenelementen krijgt die ze nodig heeft. Rozen, komkommers, sla, tomaten, sinaasappelen, zelfs champagne druiven krijgen zo de optimale voeding. Ook in hydrocultuur, waarbij planten op steenwol gekweekt worden, vinden metaal chelaten een steeds grotere toepassing. In de voedingsmiddelenindustrie worden chelaten ingezet om het ranzig worden van oliën en vetten tegen te gaan, maar ook om verkleuring van boontjes, worteltjes en andere groenten te voorkomen. De reinigingsindustrie is één van de grootste toepassingsgebieden. Door chelaten aan hard water toe te voegen, zorgt het voor ontkalking en dus zacht water. Het tegengaan van kalkafzetting in pijpleidingen en/of systemen van watercirculatie, boilers, enzovoorts, is één van de vele toepassingen in de reinigingsindustrie. Ook worden chelaten ingezet bij het bleken van pulp voor de papierbereiding en het bleken van textiel. De chelaten vangen de ijzersporen in het water op en zorgen voor hagelwit papier of textiel. In de winning van olie kunnen chelaten breed ingezet worden. Een biologisch afbreekbaar chelaat kan kalkvorming verminderen en daarmee de opbrengst van de oliewinning bevorderen.

Feiten over Dissolvine De chelaten van AkzoNobel zijn ondergebracht bij business unit Functional Chemicals. Wereldwijd telt Dissolvine ongeveer 450 medewerkers. Zij werken vanuit productie-locaties in Herkenbosch (Nederland), Kvarntorp (Zweden), Ningbo (China) en Lima (OH, de Verenigde Staten). Het hoofdkantoor is gevestigd in Shanghai (China). De regionale kantoren zijn gevestigd in Amersfoort (Nederland), Chicago (Verenigde Staten) en Singapore (Singapore).

Uitgebreid assortiment Er is een Dissolvine variant voor bijna elke toepassing. Voorbeelden zijn: • commerciële en industriële reiniging • zepen en reinigingsmiddelen voor persoonlijk en huishoudelijk gebruik • bleken van pulp en textiel • sporenelementen voor de landbouw • ontwikkelen van foto’s • fabricage van drukinkten • ontkalkers voor brouwerijen, suiker- en zuivelindustrieën • conserveringsmiddelen voor voedsel en dranken • bouwmaterialen • bekleding van metaal, zoals printplaten voor elektronische toepassingen • productie van polymeren.


pagina 7

Poedercoatings in de ‘Verrekijker’

Uit-

gesproken Het in aanbouw zijnde nieuwe hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht herbergt straks 3,5 ton poedercoating van AkzoNobel. De nieuwe bestuurstoren van de Rabobank, in de volksmond 'De Verrekijker' genoemd, geldt als architectonisch prestigeobject en moet het nieuwe visitekaartje van de bank worden. De firma Gispen, verantwoordelijk voor het meubilair, ging met de wensen van de Rabobank en de architect in het achterhoofd, op zoek naar een bedrijf dat de coating in de juiste kleur kon leveren. Sander Birkhoff, supply chain manager van Gispen Inrichters kwam in contact met Enno Kok, sales en marketing manager van AkzoNobel Powder Coatings Nederland. De ervaring en het productieapparaat van AkzoNobel pasten voor deze opdracht precies bij de wensen van Gispen. “Bij dit soort projecten willen we een product op maat bieden. Dat betekent dat we een bepaalde kleur direct nodig hebben. We zijn uitgekomen bij AkzoNobel, want zij kunnen heel flexibel reageren op steeds veranderende eisen. En dat is nodig, want een project als dit is een bal die steeds voortrolt en aan het begin is bijna niet te voorspellen waar het einde zal liggen.” “Het begint natuurlijk allemaal bij het idee van de architect”, zegt Enno Kok. “Die heeft een duidelijke visie over een bepaalde kleur, maar ook over het totaalaspect, bijvoorbeeld de textuur en matheid. “De kleur was duidelijk: grijs-bruin, maar zoals te verwachten viel, veranderde het eisenpatroon in de loop van het project. Hoogglans werd zijdeglans, metallic werd juist geen metallic en ook naar de juiste structuur werd een tijd gezocht.” Birkhoff: “Uiteindelijk hebben we de klant een volledige proef kunnen laten zien, tot het tapijt aan toe. Het was een vloeiende samenwerking en een intensief traject waarbij we vaak moesten afstemmen hoe we tot het beste resultaat konden komen.” China De coating werd niet alleen gebruikt voor meubels die Gispen zelf produceerde, maar voor de totale inrichting. Alles bij elkaar moest

Het nieuwe Rabobank hoofdkantoor in Utrecht in aanbouw; poedercoating van AkzoNobel is toegepast op de inrichting.

er 3,5 ton poedercoating worden geproduceerd. Hiervoor verplaatste AkzoNobel een deel van de productie – het opspuiten – naar China. Dat leverde onverwachte uitdagingen op. Kok: “Niet alleen aan de technische kant, maar ook qua logistiek was dit een spannende klus. Onze productie in China werkt met lokale grondstoffen, die net weer anders zijn dan de grondstoffen die we hier gebruiken. Maar als producent moeten wij wel waarborgen dat het kastje precies dezelfde kleur heeft als de stoel die ernaast staat. Daarom hebben we ervoor gekozen de kant en klare poedercoating deels door de lucht, deels via een gekoelde zeecontainer naar China te brengen. Dat is gelukt, maar het was een grote operatie.” Duurzaam Voor Enno Kok was deze opdracht een nieuw bewijs dat poedercoatings veelzijdig inzetbaar zijn. De markt is de laatste jaren enorm gegroeid. Behalve in de meubelbranche worden deze coatings gebruikt voor huishoudelijke toepassingen en in de automobielindustrie. “De reden voor het succes is dat poedercoating een duurzaam product is”, zegt hij. “Het is volledig oplosmiddelvrij en wij werken met een bijna 100 procent transfer-efficiënt systeem. Dat wil zeggen dat de coating die bij het opspuiten niet op het object komt, wordt afgezogen en weer hergebruikt kan worden. Daarnaast is het aanbrengen van poedercoatings veel minder brandgevaarlijk.” Het opspuiten van poedercoatings is echter wel een moeilijk technisch proces. Bron: verf& inkt

“Zonder communicatie is de mooiste strategie niets waard.” Jean Pierre Schoenaers, landenmanager Deco Nederland, in Handschrift. “Het enige dat onze groei belemmert zijn mensenkwesties en de manier waarop we georganiseerd zijn.” CEO Hans Wijers tijdens een vraaggesprek met Dow Jones Nieuwsdienst. “We hebben ook altijd gelijk, de kleur die we kiezen verkoopt gewoon goed.” Nicki Barton, colour marketing manager, tijdens een presentatie over kleur van het jaar 2011. “Dit is een ijzersterke constructie waarmee AkzoNobel een grote professionaliseringsslag maakt.” Jan Peter Francke, HR business partner voor o.a. Joinery&Wood over 1HR, in Handschrift. “Alleen tegen lang vergaderen over futiele onderwerpen zie ik een beetje op.” Anton Bos, groepsleider locatie Wapenveld, over zijn OR kandidaatschap, in Handschrift. “Achter elke koers zit een logica. Als wij de nieuwe strategie volgen en presteren gaat de koers omhoog, daar zijn wij van overtuigd.” CEO Hans Wijers tijdens de presentatie van de strategische plannen in Londen, tegen ANP-Reuters. “Bij AkzoNobel kunnen we redelijk vrijuit spreken, dat is niet overal zo heb ik gemerkt.” Johan Wartal, QHSE-manager Zoutbedrijf, locatie Delfzijl in Chain. “Niemand kent een fabriek beter dan de mensen die er elke dag werken.” Arie Volmer, HSE manager Chlor-Alkali, in Intermezzo. “We kunnen alleen maar concluderen dat er nog veel ruimte voor verbetering is in de manier waarop we met onze medewerkers omgaan.” CEO Hans Wijers over de resultaten van de ViewPoint-enquête.


pagina 8

Het volgende hoofdstuk

AkzoNobel verbreedt leiderschapsteam AkzoNobel gaat haar leiderschapsteam verbreden om duurzame groei te versnellen. Tijdens de AkzoNobel Conference, die eind september plaatsvond in Frankrijk, zijn aankondigingen gedaan over veranderingen in de organisatie. CEO Hans Wijers: “We staan aan de vooravond van een nieuw hoofdstuk in onze trotse geschiedenis.” De belangrijkste verandering is het creëren van functionele expertisecentra ter ondersteuning van de business units. Deze centra zullen betrekking hebben op Research, Development & Innovation, Finance & Information Management, Supply Chain en HR & Organizational Development. Om ervoor te zorgen dat deze functionele gebieden op het hoogste niveau zijn vertegenwoordigd, is besloten om de top van de onderneming uit te breiden met een nieuw Executive Committee. In dit nieuwe Executive Committee krijgt de huidige Raad van Bestuur gezelschap van vier extra leiders. De negen leden van het Executive Committee beginnen met hun taken op 1 januari 2011. Marjan Oudeman gaat deel uitmaken van het nieuwe Executive Committee. Ze is afkomstig van Tata Steel Limited, waar ze werkte als Divisional Director of Strip Products. Ze wordt verantwoordelijk voor Human Resources en Organizational Development. De andere leden van het nieuwe Executive Committee zijn Graeme Armstrong (Research, Development & Innovation), Sven Dumoulin (General Counsel) en Werner Fuhrmann (Supply Chain/Sourcing). Hans Wijers: “Met dit grotere leiderschapsteam zullen we beter in staat zijn om gezamenlijke agenda’s te realiseren en capaciteiten binnen AkzoNobel op te bouwen, terwijl de activiteiten van de onderneming kunnen groeien. Zo kunnen we een nieuwe cultuur van Confidence, Cooperation en Co-creation ontwikkelen. De business units blijven de kern van onze onderneming. Zij zijn ons

Marjan Oudeman

Graeme Armstrong

Sven Dumoulin

Werner Fuhrmann

gezicht naar de markten en naar onze klanten. Om duurzame groei te bereiken moeten zij zich nog meer richten op waar ze het beste in zijn, namelijk luisteren naar de klant,

innoveren en het leveren van de juiste producten, het (uit)bouwen van merken en het voortdurend verbeteren van de kwaliteit en klanttevredenheid.”

AkzoNobel Executive Committee

Marjan Oudeman, HR & Organizational Development Graeme Armstrong, Research, Development & Innovation Sven Dumoulin, General Counsel Werner Fuhrmann, Supply Chain/Sourcing

Hans Wijers, CEO Keith Nichols, CFO Leif Darner, Performance Coatings Tex Gunning, Decorative Paints Rob Frohn, Specialty Chemicals


pagina 9

Strategische ambities Nu AkzoNobel een nieuw tijdperk binnengaat van versnelde en duurzame groei, wil de onderneming haar ambities verwezenlijken door een effectieve invoering van een nieuwe ‘Value & Values’-strategie. Value-ambities voor de middellange termijn – versnelde groei • Omzetstijging tot € 20 miljard • Elk jaar verhoging van de EBITDA, met behoud van marge van 13 tot 15 procent* • Jaarlijkse verlaging van operationeel werkkapitaal (OWC) als % van omzet met 0,5 procent tot 12 procent • Uitbetaling van een stabiel tot stijgend dividend. * A b s o l u t e w i n s t v o o r r e n t e , b e l a s t i n g , a f s c h r i j ving en amortisatie, vóór incidentele posten

Values-ambities voor de middellange termijn – duurzame groei • In de top drie blijven van de Dow Jones Sustainability Index • Positie in het bovenste kwartiel voor veiligheidsniveaus • Positie in het bovenste kwartiel voor diversiteit, employee engagement en ontwikkeling van talent • Positie in het bovenste kwartiel voor ecoefficiënte verbeteringspercentages. In een presentatie over de nieuwe middellange termijn ambities in Londen verklaarde Hans Wijers dat AkzoNobel gaat profiteren van wereldwijde megatrends, geografische spreiding en leidende marktposities om de nieuwe ambities te realiseren. “Ook wil-

len we onze omzet in sterk groeiende markten op de middellange termijn vergroten tot 50 procent, onze grote R&D-uitgaven verhogen tot meer dan 60 procent van de totale R&D-uitgaven en voortbouwen op de voordelen van onze focus op klanten, kostenbesparingen en cash.” Vooruitzichten 2010 De onzekere internationale economische vooruitzichten, voorzichtigheid bij de consument en de situatie op de bouwen huizenmarkten geven aanleiding tot voorzichtigheid. Echter, de toonaangevende posities van AkzoNobel, de schaalgrootte en aanwezigheid in gevarieerde markten, de sterke balans om toekomstige groei te financieren en de bewijzen van duurzame industriële vraag buiten voorraadaanvulling geven reden tot voorzichtig optimisme.

Herpositionering Technology & Engineering (T&E) In navolging van de nieuwe strategische ambities, is de intentie uitgesproken de functies van het huidige Technology & Engineering (T&E) te herpositioneren. Het streven is om vanaf 1 januari 2011 in de nieuwe organisatiestructuur te starten.

het cruciaal dat beter en meer samengewerkt wordt en er gebruik gemaakt wordt van competenties die binnen AkzoNobel aanwezig zijn. De huidige positionering van T&E en het business model van een zelfstandige onderneming bevordert deze samenwerking niet.

Wat doet T & E eigenlijk? T&E is in 2006 opgezet als een wereldwijd opererend, service verlenend onderdeel voor de AkzoNobel business units en derden. De 300 medewerkers houden zich bezig met het realiseren van kapitaalintensieve investeringen, het ondersteunen en optimaliseren van productie processen. Daarbij is met name hun expertise op het gebied van projectmanagement, veiligheid, milieu, gezondheid, duurzame ontwikkeling, regelgeving, materiaal- en poedertechnologie en toxicologie van grote waarde.

Wat betekent dit concreet? Het voorstel is om de huidige Capital Projects Group van T&E samen te voegen met de T&E activiteiten Process Technology, Materials Technology, Standardization & Operational Services. Gezamenlijk zullen zij de nieuwe Capital Projects organisatie vormen. Deze nieuwe organisatie zal met ingang van 1 januari 2011 aangestuurd worden door een gebruikerspanel dat bestaat uit vertegenwoordigers van de belangrijkste klanten van de huidige groep. Dit zijn de business units Industrial Chemicals, Functional Chemicals en Surface Chemistry en business unit klanten in China en de VS. Het hoofd van de nieuwe Capital Projects Group gaat rapporteren aan de Managing Director van Industrial Chemicals, Knut Schwalenberg. Hij wordt tevens

Waarom veranderen? Om de nieuwe strategische ambities van AkzoNobel op het gebied van “sustainable & accelerated growth” te kunnen realiseren, is

voorzitter van het user panel. Alle businesses van AkzoNobel kunnen een beroep doen op de diensten van de groep. De T&E activiteiten op het gebied van HSE en de operationele eco-efficiëntie services worden samengevoegd met de huidige Corporate HSE & Sustainability organisatie. Alle business units binnen AkzoNobel zijn verplicht de diensten van deze nieuwe groep af te nemen. De groep gaat rapporteren aan André Veneman en zal vanaf 1 januari 2011 onderdeel gaan uitmaken van de nieuwe wereldwijde Supply Chain-functie, die aangestuurd wordt door Werner Fuhrmann. De expertiseteams van Safety Testing & Modeling en Powder Technology gaan met ingang van 1 januari 2011 onderdeel uitmaken van Functional Chemcials, de belangrijkste klant. Het Operational co-Efficiency Program gaat deel uitmaken van de Supply Chain functie. De T&E support staff zal de organisatorische veranderingen volgen. Het voorstel voor de herpositionering is voorgelegd aan de Ondernemingsraad.


pagina 10

Nationale Scheikunde Olympiade bij AkzoNobel

Geef je op als docent of practicumbegeleider! De locatie Sassenheim ontvangt in juni volgend jaar de 20 beste scheikunde leerlingen van Nederland. AkzoNobel is van 3 tot en met 10 juni 2011 gastheer van de Nationale Scheikunde Olympiade (NSO) in Nederland. Om de Olympiade bij AkzoNobel tot een succes te maken, hebben we onze beste chemici nodig die willen bijdragen aan het doceren en begeleiden van deze knappe koppen. AkzoNobel is gevraagd de organisatie van de Nationale Scheikunde Olympiade op zich te nemen. Car Refinishes in Sassenheim, Industrial Chemicals en AkzoNobel Nederland hebben hiervoor hun krachten gebundeld. “Optreden als gastheer voor de Nationale Scheikunde Olympiade is een kans voor AkzoNobel om zich te presenteren aan getalenteerde scheikunde leerlingen”, zegt Suzanne van Duin, expert arbeidsmarktcommunicatie bij AkzoNobel Nederland. “Als bedrijf kunnen we laten zien wat je er allemaal mee kunt doen: van het maken van autolakken tot het ontwerpen van fabrieken. We willen de leerlingen enthousiast maken voor een scheikundig beroep.” Trainingsweek In Nederland zullen zo’n 550 middelbare scholen deelnemen aan de selectie voor de Nationale Scheikunde Olympiade. In twee selectieronden zullen van de 2000 leerlingen de 20 beste van Nederland overblijven. Deze 20 gaan door naar de Nationale Scheikunde Olympiade. Tijdens de NSO ondergaan de leerlingen een trainingsweek. Ze krijgen van docenten en begeleiders theorielessen en practica over onderwerpen die tijdens de Internationale Scheikunde Olympiade aan bod komen. De week wordt afgesloten met een theorie- en praktijktoets. De beste leerlingen zullen uiteindelijk Nederland vertegenwoordigen op de Internationale Scheikunde Olympiade 2011 in Ankara, Turkije. Docenten Voor het slagen van de Nationale Scheikunde Olympiade is het belangrijk dat enthousiaste AkzoNobel collega’s komen doceren tijdens de trainingsweek. We zijn op zoek naar scheikundigen voor theorielessen en practica op de volgende scheikundige onderwerpen: organische chemie, anorganische chemie, fysische chemie, analytische chemie, biochemie en spectroscopie. Suzanne van Duin: “Wij zoeken 5 docenten en 4 practicumbegeleiders. Als docent moet je in staat zijn op tweedejaars bachelor niveau de thema’s te kunnen behandelen. Daarnaast is het belangrijk dat je de benodigde tijd voor voorbereiding beschikbaar hebt en van 3 t/m 10 juni aanwezig kunt zijn. De voorbereidingstijd voor een docent of practicumbegeleider bedraagt ongeveer een week.” Voor meer informatie over de rol van docent/begeleider voor de NSO bij AkzoNobel kun je terecht bij John de Munnik, communicatie manager Nederland. Zie ook www.scheikundeolympiade.nl. Opgeven met korte motivatie graag vóór 19 november via [email protected].

Olympiades De International Science Olympiads (ISO) is een groep van competities op verschillende wetenschappelijke terreinen die jaarlijks wereldwijd worden gehouden. Voor elke olympiade stuurt elk deelnemend land 4 tot 6 van zijn beste middelbare scholieren. Deze worden binnen het land geselecteerd via nationale olympiades. Het doel van de olympiades is het promoten van een wetenschappelijke carrière onder middelbare scholieren. Eén van de jaarlijks terugkerende competities is de Scheikunde Olympiade. De leerlingen worden uitgedaagd op verschillende scheikundige onderwerpen, waaronder organische chemie, anorganische chemie, fysische chemie, analytische chemie, biochemie en spectroscopie. Ongeveer 75 landen doen mee aan deze competitie. Zie ook www.scheikundeolympiade.nl.


pagina 11

AkzoNobel breidt zoutproductie uit en verlaagt CO2-uitstoot

Even bellen met...

Werner Fuhrmann, general manager van Industrial Chemicals heeft een nieuwe zoutfabriek in Delfzijl geopend. De uitbreiding van de productiecapaciteit, een investering van € 25 miljoen, valt samen met de omschakeling van alle zoutfabrieken op de locatie Delfzijl naar mTA-industriezout.

Marc van Dijk, manager sourcing information en voorzitter van het Green Team in Sassenheim, over Het Nieuwe Rijden. Door deze manier van rijden, een initiatief van het Green Team, verbruik je 8 tot 10% minder brandstof dan bij een normale rijsstijl.

mTA, een verbinding van ijzer en wijnsteenzout, is een uniek biologisch afbreekbare toevoeging die het klonteren van zout voorkomt en tevens de CO2-uitstoot van de chloorindustrie vermindert. Het biologisch afbreekbare mTA is in de afgelopen jaren door AkzoNobel ontwikkeld en wordt toegepast om het klonteren van het zout te voorkomen. mTA wordt aanbevolen voor membraantechnologie in de chloorindustrie, omdat het bijdraagt aan een lager energieverbruik en betere bedrijfsomstandigheden, onder meer doordat de levensduur van membranen en elektroden wordt verlengd. Deze voordelen zijn bewezen nu in de afgelopen jaren meer dan vijf miljoen ton mTA-zout in AkzoNobel's eigen membraanelektrolysefabrieken is toegepast. Kosten "Binnen enkele jaren zal mTA wereldwijd de standaard zijn die een topkwaliteit zout oplevert," aldus Werner Fuhrmann, "De additieven die nu nog worden gebruikt bij membraanelektrolyse hebben duidelijk negatieve effecten, omdat afzettingen op en in de membranen ervoor zorgen dat het energieverbruik toeneemt. Door mTA te gebruiken gaan de onderhoudskosten omlaag, ligt het energieverbruik tot wel vijf procent lager en is daardoor sprake van minder CO2-uitstoot. De chloorindustrie en de samenleving in het algemeen zullen profiteren van onze innovatie." Prestatie AkzoNobel's mTA is een volledig biologisch afbreekbare chemische stof. Het is daarmee een 'groen' product zonder enige nadelige invloed op bodem en water. Omdat het bovendien energiebesparing oplevert, vergroot het middel de ecologische prestatie van de gehele chloorproductieketen. Door de biologische afbreekbaarheid is mTA niet alleen een geschikte toevoeging voor industriezout maar mogelijk ook voor verschillende ande-

re zouttoepassingen, zoals wegenzout. De nieuwe zoutfabriek zorgt jaarlijks voor een capaciteitstoename van meer dan 300 kt. Hierdoor neemt de productiecapaciteit van AkzoNobel in Europa toe tot in totaal zes miljoen ton hoogwaardig zout. De fabriek werkt met MVR-technologie (Mechanical Vapor Recompression), waarbij elektriciteit in plaats van stoom wordt gebruikt als primaire energiebron in een ééntraps verdampingsproces.

Wat wil het Green Team? Het Green Team heeft als doel duurzaamheid onder de aandacht te brengen van de medewerkers. We zijn op 1 april dit jaar gestart en vormen een platform dat activiteiten op dit gebied coördineert, stimuleert en communiceert. Er gebeurt al veel op deze locatie, maar lang niet alles is bekend. Wij willen graag dat deze bewustwording leidt tot groen denken en groen doen! Vooral dat laatste is belangrijk. AkzoNobel staat in de Dow Jones Sustainability Index, maar om in de top 3 te blijven, moeten we wel actie ondernemen. Het Green Team wil initiatieven opstarten en goede ideeën ondersteunen die de locatie ‘groener’ maken. Wat houdt het Nieuwe Rijden in? Met Het Nieuwe Rijden rijd je zuiniger, schoner en veiliger. Het is een initiatief van de Milieudienst West-Holland. Zij willen bij gemeenten, bedrijven en particulieren de uitstoot van fijnstof terugdringen en verstrekken daar subsidie voor. De Milieudienst klopte bij ons aan en het Green Team heeft dit project opgepakt om medewerkers bewust te maken van de energiebesparingmogelijkheden bij het autorijden. Wat betekent dit voor medewerkers? We hebben een training opgezet waar in principe alle medewerkers aan mee kunnen doen. Het doel is dat mensen op een andere manier leren autorijden waardoor ze het brandstofverbruik kunnen terugbrengen. Door de cursus ga je defensiever rijden doordat je bijvoorbeeld anders zult schakelen en remmen. De afgelopen weken heeft er een rijsimulator in de bedrijfskantine gestaan waarin medewerkers het verschil konden voelen tussen hun ‘oude’ en de nieuwe rijstijl. Vanaf eind oktober start de cursus daadwerkelijk. Tijdens een dagdeel worden een theorie- en praktijktraining gegeven waarbij de mensen eerst rijden op de manier zoals ze gewend zijn. Hierna volgt de theorie van het nieuwe rijden en daarna gaan ze opnieuw de auto in om het geleerde in de praktijk te brengen en het verschil te ervaren.


pagina 12

Mentoring werkt

‘Om een mentor vragen is juist een teken van sterkte’ De één is nét in dienst, de ander zo’n vijftien maanden en de derde werkt al vijftien jaar bij AkzoNobel. Maar allemaal wilden ze graag een mentor. Om te spiegelen en te sparren. Als gesprekspartner en klankbord. Of het nu over carrièrestappen, opleidingen of de weerbarstige dagelijkse werkelijkheid gaat. Drie mentees en hun mentoren over mentoring in de praktijk. Toen Lorette van de Mast vier jaar geleden net was gestart als projectleider REACH bij Industrial Chemicals, ontstond het idee om op zoek te gaan naar een mentor. ‘Zowel inhoudelijk als op leidinggevend gebied kwam er veel op me af. Ik had behoefte aan een gesprekspartner, iemand die me zowel praktische tips kon geven, maar ook als coach kon optreden. Iemand uit een andere BU, zodat er de nodige afstand is en de broodnodige frisse blik.’ Ze vulde een aanvraagformulier in en al snel was er een goede match gevonden met Harm Artz, manager maintenance en engineering bij Coatings. ‘We zijn uit eten gegaan en er was meteen een klik,’ herinnert Van de Mast zich. ‘Heel belangrijk, want je bouwt toch een vertrouwensrelatie met elkaar op.’ ‘En: doordat er geen hiërarchische relatie is voel je je allebei vrijer om bepaalde zaken te vertellen,’ vult Artz aan. ‘Er is geen conflict of interest.’ Ze zien elkaar zo’n drie á vier keer per jaar. Van de Mast: ‘In de begintijd was het thema vooral hoe ik mezelf het beste kon ontwikkelen. Hoe krijg ik zaken voor elkaar? Hoe baken ik verantwoordelijkheden af? Het praten met Harm hielp me bij het reflecteren over mijn functioneren.’ ‘Overigens zonder dat ik als mentor oplossingen aandraag,’ benadrukt Artz. ‘Door de juiste vragen te stellen probeer ik Lorette zelf tot inzichten te laten komen. En een verrassend neveneffect is: door deze gesprekken word ik zelf ook aan het denken gezet en besef ik dat sommige dingen in mijn werk best anders kunnen.’

Mentee Lorette van de Mast en mentor Harm Artz: “We hebben geen hiërarchische relatie en voelen ons daardoor vrijer om bepaalde zaken te vertellen.”

Onlangs is Van de Mast weer aan een nieuwe functie begonnen, als Applications Operations Manager en Process manager IM HSE. ‘Deze functie vereist weer iets anders van me, zoals het aansturen van een team. Voorlopig blijf ik dus zeker de meerwaarde zien van het contact met Harm.’ Artz: ‘Doordat Lorette steeds nieuwe uitdagingen opzoekt, zit er een grote dynamiek in onze gesprekken. Maar de essentie van de mentor-mentee relatie is dat je de ander leert om te leren met een bepaalde situatie om te gaan. Daar zit op termijn natuurlijk wel een bepaalde eindigheid aan.’ Duidelijke doelen Pavlo Levchuk is pas drie maanden in dienst, als consultant Risk Management & Compliance. Al vrij snel besloot hij, samen met zijn leidinggevende, om een mentor te zoeken. ‘Men verwacht van mij dat ik over drie jaar een volgende stap zet. Mijn ambitie is om dan een managersfunctie te gaan vervullen. Maar ik wil in die periode ook graag het bedrijf heel goed leren kennen. Ik heb dus hele duidelijke doelen voor mezelf geformuleerd wat ik de komende jaren wil bereiken.’

Levchuk wist dan ook precies wat voor soort mentor hij wilde. Iemand met veel leidinggevende ervaring in verschillende BU’s en met het vermogen om hem te coachen maar ook kritische feedback te geven. Het duurde niet lang voor er een goede match was: Peter Gommers, general manager bij Functional Chemicals. In de afgelopen twintig jaar heeft hij een indrukwekkende staat van dienst opgebouwd bij AkzoNobel. Bovendien is hij een warm voorstander van mentoring. Sinds tien jaar heeft hij al veel mentees onder zijn hoede genomen, dus ook in die zin is hij een goede ervaringsdeskundige voor Levchuk. Hij hanteert twee vuistregels bij het mentorschap. ‘Ik bemoei me niet met de inhoudelijke kant van iemands functie en twee: ik heb een spiegelrol, geef hooguit suggesties en feedback. Je helpt je mentees op weg door je levenservaring en netwerk binnen het bedrijf. Veel jonge mensen zijn beducht om keuzes te maken, bang dat ze daardoor niet alle opties open houden. Maar je móet kiezen in het leven. Ik begeleid ze daarbij. Verdiepen of juist verbreden, zoeken naar de balans tussen werk en privé, het zijn klassieke vraagstuk-


pagina 13

Mentee Carlijn Janssen en mentor Frederik Stolwijk: “Een klankbord maakt je start in een bedrijf gemakkelijker.”

ken waar elke jonge, ambitieuze collega mee kampt. Daarom vind ik het vragen naar een mentor juist een teken van sterkte.’ Lachend: ‘En zelf heb ik er ook baat bij. Ik word regelmatig wakker geschud door mijn mentees.’ Herkenning Ook Frederik Stolwijk, controller en MT-lid van MCA, Industrial Chemicals, is blij dat hij begin dit jaar gehoor heeft gegeven aan een verzoek voor mentorschap. ‘Hartstikke leuk,’ vindt hij. ‘Ook omdat ik veel herken uit mijn eigen beginperiode bij AkzoNobel, nu tien jaar geleden. Ik denk wel eens: had ik toen ook maar een mentor gehad. Zo’n klankbord maakt je start in een bedrijf toch gemakkelijker.’ Zijn mentee, Carlijn Janssen, werkt in dezelfde BU, ook in de financiële sfeer. Stolwijk: ‘Dat is enerzijds een voordeel, omdat je je goed kunt verplaatsen in het werk en de dingen waar ze tegenaan loopt. Ik kan inhoudelijke tips geven, en heb vaak aan een half woord genoeg. Maar er schuilt ook een potentiële valkuil in. Als er te weinig afstand is, is het misschien minder veilig om dingen te delen.’ ‘Voor werkgerelateerde zaken en problemen is Frederik voor mij bij uitstek een

ideale mentor,’ beaamt Carlijn Janssen. ‘Hij is heel goed ingevoerd in de materie, kent vrijwel iedereen. Maar juist dat laatste aspect kan ook wel eens een nadeel zijn. Soms is er om die reden aan mijn kant enige schroom om bepaalde, meer persoonlijke dingen te vertellen. Eigenlijk zou je in mijn situatie twéé mentoren moeten hebben…’ Wil je een mentor of ben je een mentor, kijk dan op http://one.akzonobel.intra/ country/NL/Pages/Mentoring.aspx

Nieuw Corporate Mentoring programma ‘Everybody who makes it has a mentor volgens een Harvard studie’, zegt Bilal Salahuddin, programma manager Diversity & Inclusion. ‘Mentoring is een geweldig instrument bij persoonlijke en professionele groei en betekent winst voor alle betrokkenen. Binnen AkzoNobel zijn er al veel verschillende initiatieven op het gebied van mentoring, maar ze opereren nogal geïsoleerd van elkaar. Daarom ontwikkelt onze afdeling nu een Corporate Mentoring programma, dat voor heel AkzoNobel wereldwijd een uniform beleid uitdraagt. Ook komt er een Mentoring handboek en een Mentoring programma manager.’ Begin 2011 wordt het programma geïntroduceerd.’


pagina 14

Voorzitter Raad van Commissarissen in COR:

‘Voer goed en gematigd beleid’ ‘Het is het belangrijk om de kosten onder controle te houden”. Dit was de belangrijkste boodschap van René Scheffers, voorzitter van de Raad van Commissarissen tijdens de overlegvergadering van de Centrale Ondernemingsraad AkzoNobel Nederland begin september. “Dat AkzoNobel Nederland haar uitgaven in de gaten houdt, is belangrijker dan wat ook. Dit geldt ook voor de CAO en de pensioenen. AkzoNobel in Nederland rendeert goed in vergelijking met andere landen. We vormen 9 procent van de arbeidspopulatie en 18 procent van de investeringen vindt plaats in Nederland. Door een gematigd beleid te voeren, kun je dit in stand houden en voortbouwen op wat je hebt, bijvoorbeeld met productinnovaties.” Pensioen De bestuurder informeert de COR over het vooroverleg voor de nieuwe CAO en gaat uitgebreid in op het pensioendossier. De onderhandelingsdelegatie van AkzoNobel Nederland heeft uitgebreid met het bestuur van het AkzoNobel Pensioenfonds (APF) gesproken. De pensioenpremie is een heikel onderwerp en de bestuurder zegt toe in het volgende formeel overleg met de COR hier uitgebreid op terug te komen. De deelnemersraad van het APF zal één jaar langer aanblijven in verband met de ontwikkelingen en de nieuwe organisatiestructuur. 1HR Op 15 november zal de COR projectgroep 1HR het 1HR project evalueren met Gert van den Berg en Jan Willem Rossing, manager HR Services. Gert van den Berg: “De kosten van het project zijn nu duidelijk. We realiseren een besparing van een half miljoen euro. Bij Chemicals is de besparing groter dan bij Coatings. Nog 8 FTE’s zitten momenteel in overgangsposities. De begeleidingscommissie van de COR heeft hier weinig werk aan, omdat de meesten ervoor kiezen de onder-

neming te verlaten. De portal functioneert nog niet optimaal. Er wordt hard gewerkt om de mankementen op te lossen.” ADM beleid De VGWM commissie van de COR heeft een initiatief voorstel Alcohol, Drugs en Medicijnen beleid bij AkzoNobel Nederland voorbereid. Dit voorstel wordt tijdens de vergadering aan de bestuurder aangeboden. De VGWM heeft vastgesteld dat er geen eenduidig protocol in Nederland is, terwijl er lokaal wel behoefte aan is. Op sommige locaties bestaan uitgebreide documenten, maar er zijn ook locaties die helemaal geen ADM-beleid kennen. De VGWM constateert daarnaast dat de M van Medicijnen steeds meer naar de achtergrond verdwijnt. De commissie vindt dit geen goede ontwikkeling en stelt daarom voor een eenduidig ADM beleid op te stellen voor AkzoNobel Nederland. De bestuurder zal zo spoedig mogelijk op het voorstel reageren. Opleidingsaanbod In september is op een aantal locaties verkiezingen gehouden (zie ook pag. 15). Op 12 januari 2011 is een introductiebijeenkomst georganiseerd voor nieuwe OR-leden in Arnhem. Voor hen, maar ook voor ervaren medezeggenschapsleden heeft de COR samen met afdeling Opleidingen en de trainingsbureaus Werkplaats voor Medezeggenschap uit Deventer en Schouten & Nelissen uit Zaltbommel een compleet opleidingsaanbod ontwikkeld. De brochure is te vinden op: one.akzonobel.intra/country/NL/Pages/ Medezeggenschap.aspx. De voorzitter van COR, Fons Welters, stelt voor de nieuwe COR-leden uit te nodigen voor de speciale overlegvergadering op 3 december met bestuursvoorzitter Hans Wijers. Raad van Commissarissen René Scheffers, voorzitter van de Raad van Commissarissen AkzoNobel Nederland, informeert de COR over de aangelegenheden waar de Raad zich mee bezig houdt. “Eigenlijk hebben we een beetje dezelfde taak. Wij houden ook de directie in de gaten en we geven vaak goedkeuring aan dezelfde zaken, zij het dat wij andere accenten leggen. Ook

vergaderen we vaak over dezelfde zaken zoals de CAO en 1HR. Daar zitten we bovenop. Dit moet gewoon lukken. Wij zijn blij met Kees Linse, de nieuwe commissaris. Hij heeft veel internationale ervaring opgedaan bij Shell en was voorzitter van het Shell Pensioenfonds.” René Scheffers is te spreken over de sfeer en onderlinge verhouding met de COR. “Toch is het goed om af en toe met andere Raden van Commissarissen te discussiëren over je positie, structuur en te kijken of je met de goede dingen bezig bent. Zo hebben we de aantrekkelijkheid van Nederland als vestigingsplaats en R&D op de agenda staan. Kennis is belangrijk, maar ik geloof niet dat je je daarmee kunt onderscheiden. Wel met de manier waarop je die kennis inzet in je business. AkzoNobel heeft bijzondere concepten in huis zoals de installaties in Rotterdam en de zout- en chloor activiteiten. Die vind je nergens ter wereld. Ook de specialisaties in Wapenveld en de peroxides in Deventer moet je koesteren. Tel je zegeningen.”


pagina 15

AkzoNobel gaat voor goede pensioenopbouw “AkzoNobel hecht veel waarde aan goede arbeidsvoorwaarden voor al zijn medewerkers. Dit komt tot uiting in onze huidige CAO waarvan we de kwaliteit op zijn minst willen handhaven. Hetzelfde geldt voor het AkzoNobel pensioen. Om de beoogde opbouw van 2,25% per jaar te realiseren, dragen we hier als werkgever op dit moment al fors aan bij, maar liefst 22%. Ik vind het belangrijk dat we de pensioenopbouw en daarmee de vooruitzichten op een goed pensioen ook in de toekomst op peil proberen te houden”, aldus directeur Gert van den Berg van AkzoNobel Nederland. “In het overleg met de vakorganisaties hebben we daarom voorstellen gedaan die ruim uitstijgen boven wat vandaag de dag in Nederland wordt afgesproken. AkzoNobel is bereid 2/3 deel van de premieverhoging van 8 procent punten te betalen die nodig is om de pensioenopbouw ook in de toekomst op 2,25% te houden. Onze werknemers vragen we om het geld van 4 van hun in totaal 48 vakantieen verlofdagen te investeren om een zo goed mogelijke opbouw van hun eigen pensioen te garanderen. (vervolg op pagina 16)

Hoe zit dat met pensioen?

Pensioen en AOW Na je pensionering bestaat je inkomen uit AOW van de overheid en pensioen van het APF. Daarnaast heb je misschien ook inkomen uit spaargeld, lijfrente, etc. Voor de AOW betaal je al via de belasting. Over dat onderste deel van je inkomen (voor de meeste werknemers is dat circa € 13.000,-) bouw je geen pensioen op bij APF, omdat op 65-jarige leeftijd recht op AOW ontstaat. Het inkomen boven die € 13.000,(franchise) is het pensioengevende inkomen.

Gert van den Berg: “Je kunt geen krant meer openslaan of het gaat over pensioen”.

Overleg over CAO en pensioen hervat Na het overleg van begin september hebben de vakorganisaties het overleg opgeschort met het doel de leden op de verschillende locaties te raadplegen met betrekking tot de ingenomen standpunten. In diezelfde periode heeft AkzoNobel informatie bijeenkomsten gehouden op de verschillende locaties in Nederland.

Doel van die bijeenkomsten was de medewerkers de standpunten die sociale partners in het september overleg naar voren hadden gebracht toe te lichten. Vervolgens zijn op 22 oktober de onderhandelingsdelegaties bij elkaar geweest en hebben partijen de presentaties doorgesproken en de reacties van de medewerkers uitgewisseld. Van beide kanten is de wens uitgesproken om op korte termijn tot een akkoord te komen.


pagina 16

(vervolg van pagina 15)

“Je kunt geen krant meer openslaan of het gaat over pensioen. Veel mensen maken zich er zorgen over. Dat is ook begrijpelijk. We worden steeds ouder dus willen we ook ons pensioen over een langere periode uitgekeerd krijgen. Omdat de rente laag is, groeit bovendien het pensioenkapitaal in de toekomst niet meer zo snel aan. Het opbouwen en uitkeren van gegarandeerde pensioenen wordt daardoor steeds duurder en steeds minder haalbaar voor talloze pensioenfondsen. Niet voor niets zijn de werkgevers- en werknemersorganisaties in Nederland (sociale partners) in juni overeengekomen hoe pensioenregelingen in de toekomst eruit moeten zien en hoe ze betaald moeten worden. Ook het AkzoNobel PensioenFonds, APF, waar AkzoNobel de pensioenen van de medewerkers heeft ondergebracht, heeft te maken met al deze ontwikkelingen en onzekerheden. Van den Berg is sinds mei dit jaar met de vakorganisaties in gesprek over nieuwe pensioenafspraken. De reden daarvoor is het aflopen van het contract tussen AkzoNobel en APF van 2005 per 1 juli 2010. “De situatie is voor niemand eenvoudig, niet voor de werkgever en niet voor de vakorganisaties, temeer omdat de regels van de overheid ook strenger zijn geworden. AkzoNobel heeft de vakorganisaties steeds duidelijk gemaakt: we blijven bereid om fiks mee te betalen aan een goed pensioen voor onze medewerkers. Het CAO-aanbod getuigt hiervan: bovenop de premiebijdrage van 22% willen wij 2/3 van de benodigde premiever-

hoging betalen, wanneer onze werknemers 4 verlofdagen willen bijdragen en de opbrengst investeren in hun pensioenopbouw. Dan zorgen we er samen voor dat de volledige 2,25% pensioenopbouw gehandhaafd blijft. Bovenop de betaling van het grootste deel van de premieverhoging voor pensioenen, bieden wij een marktconforme loonsverhoging voor 2010 en 2011 van respectievelijk 1% en 1,5%. We hebben er niet voor gekozen om de gestegen kosten van pensioenen te compenseren uit de kosten voor de beloning en het loonbod naar beneden bij te stellen. Van onze gesprekspartners van de bonden verwachten we een constructieve voortzetting van de gesprekken zodat we onze werknemers straks nog steeds naast een marktconforme beloning een goed pensioen kunnen bieden”.


Indexeren Indexeren is aanpassen van pensioen aan de stijging van lonen of prijzen om de koopkracht op peil te houden. Het geld dat werknemers in de pensioenpot stoppen (3%, nu tijdelijk 5%) is bestemd voor indexeren tijdens je dienstverband. Als je gepensioneerd bent, wil je natuurlijk ook graag dat je uitkering wordt geïndexeerd. Of dat lukt, hangt af van de beleggingsresultaten van het pensioenfonds. Als er te weinig geld beschikbaar is (lage dekkingsgraad), kan het dus zijn dat het indexeren niet doorgaat. Als er nóg minder geld beschikbaar is, kunnen in het uiterste geval zelfs de pensioenen omlaag gaan. De term daarvoor is ‘afstempelen’.


pagina 17

Algemene pensioenproblematiek:

Wat is er aan de hand en wat kan eraan gedaan worden? Pensioenfondsen worden de laatste jaren geconfronteerd met sterk gedaalde dekkingsgraden ten gevolge van ontwikkelingen op de financiële markten, de ontwikkeling van de rente en de ontwikkeling van de levensverwachting. Tijdens de kredietcrisis was de gedaalde aandelenbeurs de voornaamste oorzaak van de lagere dekkingsgraad van de meeste pensioenfondsen. Momenteel wordt de daling met name veroorzaakt door de lage rente en de stijgende levensverwachting. Dit geldt ook voor het AkzoNobel pensioenfonds APF. Om de gevolgen van deze ontwikkelingen op te vangen, worden verschillende maatregelen overwogen en genomen: • Het APF heeft naar aanleiding van de kredietcrisis een herstelplan opgesteld om de dekkingsgraad op termijn weer omhoog te krijgen. Dit herstelplan is goedgekeurd door De Nederlandsche Bank. • De rente waarmee APF de verplichtingen moet berekenen is veel lager dan in voorgaande jaren. Hierdoor moet er meer geld binnenkomen of moeten de uitgaven van het pensioenfonds omlaag om aan de verplichtingen nu en in de toekomst te kunnen blijven voldoen. • Als het nodig is, heeft het pensioenfonds de mogelijkheid om de pensioenen niet aan te passen (indexeren) aan de stijging van lonen of prijzen. • Het pensioenfonds kan ook als noodmaatregel besluiten om pensioenen te korten (afstempelen), zowel voor werknemers als voor gepensioneerden. We gaan in de toekomst later met pensioen. Als het Pensioenakkoord in Nederland

wordt uitgevoerd, gaat iedereen per 1 januari 2020 pas op 66-jarige leeftijd met pensioen. Een verdere aanpassing, bijvoorbeeld naar 67 jaar, is afhankelijk van de stijging van de levensverwachting. De intentie is dat met ingang van 2011 de pensioenrekenleeftijd wordt aangepast aan de in te voeren pensioenleeftijd van 66 jaar. Voor AkzoNobel specifiek betekent dit dat de pensioenpremie omhoog moet, wanneer we de pensioenopbouw van 2,25% willen vasthouden. De werkgeversbijdrage is nu 22%, die van de werknemer 5%. In totaal moet er door AkzoNobel en de werknemers 8% meer premie worden bijgedragen ten behoeve van de 2,25% opbouw. AkzoNobel is bereid het grootste deel van die stijging van 8% voor eigen rekening te nemen, ook al is dat niet in lijn met het Pensioenakkoord. AkzoNobel wil 2/3 van de gestegen kosten betalen. Wanneer werknemers 4 verlofdagen willen investeren voor hun pensioenopbouw blijft de opbouw op het gewenste niveau.


Collectieve middelloonregeling Vroeger waren de meeste pensioenen gebaseerd op het laatste loon (eindloon) dat je verdiende. Bij AkzoNobel en de meeste andere bedrijven is afgesproken dat je pensioen wordt gebaseerd op het gemiddelde loon dat je hebt verdiend in je loopbaan. Het opgebouwde pensioen wordt normaal gesproken wel steeds aangepast (geïndexeerd) aan de stijging van de lonen. Verder hebben we afgesproken dat AkzoNobel alleen verantwoordelijk is voor de betaling van een vaste werkgeverspremie voor de pensioenopbouw. Het pensioenfonds staat dus financieel op eigen benen.


pagina 18

Voorzitter Kees Kuijken van AkzoNobel pensioenfonds:

‘Ons pensioen in turbulente tijden’ “Elke maand ziet u op uw salarisstrookje dat er 5% van uw salaris naar het pensioenfonds gaat. Wat u niet op uw salarisstrook ziet, is de 22% aan premiekosten die AkzoNobel maandelijks bijdraagt aan uw pensioen. Werknemer en werkgever dragen dus beiden bij aan de beoogde pensioenopbouw van 2,25% per jaar. Wij zijn ons heel goed bewust van de verantwoordelijkheid die dat geeft. Ik kan u zeggen dat ons pensioenfonds er vergeleken bij zeer veel andere fondsen relatief goed voor staat.” Oud-collega Kees Kuijken is de voorzitter van het AkzoNobel pensioenfonds APF. Daarmee is hij de eerstverantwoordelijke man binnen het Bestuur van het APF bij het sluiten van een nieuw contract met AkzoNobel. “Zo zit het inderdaad in elkaar“, legt hij uit. “Het pensioenfonds geeft de werkgever aan welke premie de komende jaren nodig is om onder normale omstandigheden de pensioenopbouw te kunnen betalen. In het geval van AkzoNobel geldt dat de totale premiebijdrage van AkzoNobel met ruim 8% omhoog moet om de pensioenopbouw van 2,25% te kunnen realiseren. Zolang er geen nieuwe pensioenovereenkomst is, blijft de oude van kracht. Wanneer deze overeenkomst lang ongewijzigd zou worden voortgezet, zou de pensioenopbouw dus minder worden dan 2,25%”. Zekerheid én voldoende rendement Ondanks de relatief goede positie van het APF heeft Kees Kuijken wel zorgen. “Er is een aantal pensioenfondsen die per 1 januari 2011 de uitkeringen aan gepensioneerden omlaag moeten bijstellen. Wij hoeven dat gelukkig nog niet, maar de ontwikkelingen van rente en aandelen zijn bepaald niet positief. In deze tijd is het extra belangrijk dat we beschikken over een deskundige beleggingscommissie en goede externe adviseurs. Die bekijken doorlopend wat de beste manier is om het geld te beleggen in bijvoorbeeld aandelen, staatsobligaties en


Beschikbare Premieregeling Tot een afgesproken jaarinkomen van € 58.000 wordt over je salaris een zogenaamd middelloonpensioen opgebouwd. Voor het vaste jaarsalaris daarboven neem je deel aan de Beschikbare Premieregeling. Je ontvangt dan maandelijks een premie die je voor minimaal 60% bij het pensioenfonds inlegt. Over de manier waarop dat geld wordt belegd, zit je als werknemer zelf aan het stuur: het kan meer of minder risicovol. Het kapitaal dat je uiteindelijk opbouwt, wordt op de pensioendatum of bij ontslag omgezet in pensioen.

onroerend goed. Over die resultaten mogen we best tevreden zijn. Het fonds moet tegelijkertijd zekerheid én voldoende rendement bieden op de lange termijn. Met dat rendement wordt ernaar gestreefd de aanpassing aan de gestegen lonen en prijzen te betalen.” Samenwerking biedt voordelen De Nederlandsche Bank heeft alle pensioenfondsen de opdracht gegeven om meer geld te reserveren omdat we allemaal ouder worden. Dit betekent dat we gemiddeld langer pensioen ontvangen. Daardoor wordt het contract met AkzoNobel duurder. Waarom is er eigenlijk zo’n collectief contract? Kan iedereen het niet gewoon zelf regelen met een bank of verzekeringsmaatschappij? Kees Kuijken: “APF belegt het gezamenlijke pensioenkapitaal van u en uw collega’s, bij elkaar ruim 4 miljard euro. Zo kunnen we het risico spreiden en de kosten laag houden. We hoeven ook geen belasting te betalen over het rendement, dat moeten particuliere beleggers wel. De samenwerking tussen AkzoNobel en APF biedt dus veel voordelen voor de deelnemers.”


pagina 19

Het overleg tussen AkzoNobel en de vakorganisaties

AkzoNobel en de vakorganisaties zijn sinds mei in gesprek over nieuwe afspraken over CAO en pensioen. De onrustige situatie op de financiële markten, de dalende rente en de stijgende levensverwachting maken die gesprekken niet gemakkelijker.

In de praktijk zijn er twee soorten overleg. In het formele overleg worden alle standpunten officieel met elkaar uitgewisseld. Wat je daar afspreekt, ligt ook vast. In het informele overleg onderzoeken beide partijen welke mogelijkheden er zijn om tot nieuwe afspraken te komen. Ze spreken dus nog niks af, maar de partijen tasten bij elkaar af hoever ze willen gaan om er uit te komen. De denkrichtingen uit het informele overleg zijn in het formele overleg besproken en zien er samengevat zo uit:

Standpunt AkzoNobel

Standpunt vakverenigingen

Duur (CAO + pensioencontract)

2 jaar + 5 jaar

2 jaar + 5 jaar

salaris verhoging (per 1/7/10 en per 1/7/11)

1,0% + 1,5%

1% (+0,25%) + 1,5%

Ambitie voor pensioenopbouw

2,25% per jaar

2,25% per jaar

Gezamenlijk probleem

ja

ja

Betalen pensioenpremie tot 22%

AkzoNobel

AkzoNobel

Betalen pensioenpremie boven 22%

2/3 AkzoNobel + 1/3 werknemer

AkzoNobel + werknemer

Werknemersbijdrage

in uren

loonmatiging

Stijging/daling samen delen

ja

ja

Het gaat om informele standpunten waar beide partijen nog op terug kunnen komen. De loonsverhoging, de bijdrage van AkzoNobel aan hogere pensioenpremie en zelfs de gewenste pensioenopbouw: niets staat op dit moment vast. • In principe zijn partijen het eens over:

–

de duur van de overeenkomsten

–

de ambities voor pensioenopbouw

– het feit dat werkgever en werknemer samen verantwoordelijk zijn voor het opvangen van de kostenstijging, en dus beiden een bijdrage moeten leveren

–

het feit dat AkzoNobel de eerste 22% premie betaalt

–

het feit dat we stijgingen en dalingen in de toekomst samen delen

• Er lijkt ook nauwelijks verschil van mening over de salarisstijging. De bonden vragen 0,25% extra salarisruimte voor speciale doelen. AkzoNobel heeft dat nog niet afgewezen. • Er is wel een verschil van mening over de manier waarop werknemers bijdragen aan de hogere kosten van pensioen. De vakorganisaties menen dat hun gematigde looneis op zich al een voldoende bijdrage is. AkzoNobel constateert dat hun looneis niet lager is dan elders in het land wordt afgesproken en dat dus op een andere manier moet worden bijgedragen door werknemers. Inleveren van enkele verlofdagen (voor de ploeg: inroosteren van extra opkomstdagen) kan een geschikte oplossing zijn. In feite komt het allemaal neer op hetzelfde uitgangspunt: werknemers leveren zelf ook een bijdrage.


pagina 20

Inzet AkzoNobel:

Redelijke salarisverhoging en handhaven pensioenopbouw

AkzoNobel en de vakorganisaties FNV Bondgenoten, CNV Vakmensen, De Unie en VHP AkzoNobel zijn sinds mei in gesprek over pensioen en CAO. AkzoNobel is bereid om een tweejarige CAO af te sluiten met een marktconforme salarisverhoging. In andere CAO’s wordt op dit moment een loonsverhoging van circa 1% per jaar met vakorganisaties afgesproken. AkzoNobel vindt het redelijk daarbij aan te sluiten. AkzoNobel vraagt een bijdrage van de medewerkers om dat streven te kunnen realiseren. De kosten daarvan zijn hoger geworden door lage rente en hogere levensverwachting.

Op landelijk niveau is lang gediscussieerd door werkgevers en vakorganisaties over een oplossing van de pensioenproblematiek. Dat heeft tot een Pensioenakkoord geleid waarin is afgesproken dat de pensioenlasten in principe niet omhoog zullen gaan. Ondanks dat akkoord vindt AkzoNobel een goed pensioen zo belangrijk dat de onderneming toch bereid is om meer te betalen als werknemers ook een redelijke bijdrage leveren.


pagina 21



Rente

Stijgende levensverwachting

Als de rente hoog is, kun je sneller een kapitaal bij elkaar sparen. Als de rente daarentegen laag is, heb je dus meer geld nodig om over een aantal jaren genoeg geld te hebben voor bijvoorbeeld een goed pensioen. Pensioenfondsen hebben daar ook mee te maken. Naast de koersen op de beursen is de ontwikkeling van de rente ook van invloed op de dekkingsgraad. Een lagere rente leidt tot een lagere dekkingsgraad.

Goed nieuws: we worden allemaal steeds ouder. Minder goed nieuws: hoe ouder we worden, hoe meer geld de pensioenfondsen nodig hebben om de pensioenen te kunnen betalen. Onze levensverwachting wordt door het Actuarieel Genootschap officieel vastgelegd in een ‘overlevingstafel’. Pensioenfondsen gebruiken deze tabel om uit te rekenen hoeveel geld ze nodig hebben om in de toekomst de pensioenen te kunnen betalen.



Wettelijk toezicht

Pensioengrondslag

De gang van zaken bij het APF en bij elk ander pensioenfonds in Nederland wordt op de voet gevolgd door De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. De toezichthouders letten met de wet in de hand op dekkingsgraad, rente, communicatie, de kwaliteit van het bestuur, enzovoorts. Het pensioenfonds moet alle feiten op tafel leggen en alle maatregelen uitvoeren die de wettelijke toezichthouders opleggen.

De pensioengrondslag is het deel van je inkomen waarover je pensioen opbouwt. Het bestaat uit het vaste en variabele inkomen zoals RAB en overwerkvergoeding. Het pensioengevende inkomen onder aftrek van de franchise noemen we de pensioen grondslag. Heb je een vast jaarsalaris dat ligt boven ca. € 58.000,- dan neem je voor het inkomensgedeelte erboven deel aan de beschikbare premieregeling.

(vervolg op pagina 22


(vervolg van pagina 21)


Pensioenopbouw Om voldoende pensioen te bereiken, hebben we bij AkzoNobel de afgelopen jaren elk jaar 2,25% van de pensioengrondslag opgebouwd. Als het APF voldoende geld in kas heeft, wordt het bedrag dat je hebt opgebouwd telkens verhoogd (geïndexeerd) met de ontwikkeling van de lonen. AkzoNobel betaalt 22% premie van de pensioengrondslag middelloon voor pensioenopbouw. Zelf betaal je 5% voor de indexatie. Als het pensioenfonds er weer wat beter voorstaat, gaat die 5% eigen bijdrage weer omlaag naar 3% of 4%. Bij elkaar betalen we nu dus (22+5=) 27% aan pensioenpremie. Je werkt dus ongeveer een groot deel van je tijd voor je pensioen. En dat wordt nog meer..…


Dekkingsgraad pensioenfonds De dekkingsgraad van een pensioenfonds geeft aan of het fonds genoeg geld in de pot heeft om in de toekomst de afgesproken pensioenen te betalen. 100% lijkt dus genoeg, maar in Nederland hebben we afgesproken dat voor alle zekerheid de dekkingsgraad minstens 105% moet zijn. De dekkingsgraad is een momentopname; hij kan snel wisselen met stijgende en dalende aandelenkoersen en rente. De Nederlandsche Bank (DNB) houdt toezicht op de dekkingsgraden van pensioenfondsen. Als de dekkingsgraad onder de 105% is, moet het pensioenfonds een herstelplan ter goedkeuring inleveren bij DNB. Daar kan in het ergste geval ook een korting van pensioenen bij horen, naast het niet-indexeren van pensioenaanspraken of –uitkeringen.

pagina 22


pagina 23

Elektronische OR-verkiezingen

‘Ons motto: nul stappen naar de stembus’ Op de locatie Delfzijl konden kiezers dit jaar elektronisch stemmen voor de OR-verkiezingen. Het was een groot succes. Laagdrempelig, een grote opkomst en geen organisatorische rompslomp. Voor Albert Groenwold, OR-voorzitter locatie Delfzijl is het klip en klaar: “Wij gaan dit absoluut herhalen, er is geen enkele reden om terug te gaan naar het oude verkiezingssysteem.” Delfzijl koos dit jaar voor het eerst voor de elektronische stembus. Achter de computer, op het werk of thuis, konden de kiezers op een speciale site hun favoriete kandidaat aanvinken. Het resultaat: een opkomst van 85%. “Traditiegetrouw hebben wij in Delfzijl altijd een hoge opkomst - zo’n 75% tegen een landelijk gemiddelde van 60% -, maar een toename van tien procent is natuurlijk wel opmerkelijk”, aldus een tevreden Groenwold. “Ik verwacht zelfs dat het de volgende keer op 90% uitkomt, als we sommige leerpunten hebben aangepakt. Zo hebben we niet duidelijk genoeg gecommuniceerd dat de link naar een privé emailadres kon worden gekopieerd. Daardoor waren sommige collega’s vanwege hun vakantie te laat om te stemmen.” Eén druk op de knop Bij de voorlaatste OR-verkiezingen beet locatie Sassenheim de spits af met de elektronische stembus. Delfzijl hoorde de positieve ervaringen en besloot om dit jaar ook digitaal te gaan, onder het motto ‘Nul stappen naar de stembus’. “Maar naast de laagdrempeligheid voor de kiezer is het ook organisatorisch een stuk eenvoudiger geworden”, vertelt Groenwold. “Voorheen moesten we in Delfzijl op vijf verschillende plaatsen stembussen bemannen, en daarbij ook nog rekening houden met ploegendiensten. Elektronisch stemmen scheelt veel tijd, tijd die we nu bijvoorbeeld hebben besteed aan het promoten van verkiezingen en kandidaten. En we hoefden geen stemmen te tellen: om 12.00 sloot de stembus, om 12.01 hadden we de uitslag.” Orverkiezingen.nl Locaties die elektronisch willen stemmen krijgen alle ondersteuning van de COR. “Als zij dat op prijs stellen, nemen wij voor hen het

werk uit handen door kandidaten en verkiezingsgerechtigden te plaatsen op www.orverkiezingen.nl”, licht secretaris COR Dimitri van Agterveld toe. “Kiezers krijgen vlak voor de verkiezingsweek een email met de link en een wachtwoord. Zo kunnen ze overal stemmen, als er maar een internetverbinding is.” Dit jaar heeft behalve locatie Delfzijl ook T&E elektronisch gestemd, eveneens met een

OR-voorzitter Albert Groenwold over elektronisch stemmen: “Om 12.00 uur sloot de stembus, om 12.01 uur hadden wij de uitslag.”

grote opkomst: 75%. De twee overige locaties die dit jaar OR-verkiezingen uitschreven, Wapenveld en Deco Integrated Stores, hebben op de traditionele manier gestemd. Hun opkomst was respectievelijk 65% en 61%.


pagina 24

Aftrap Let’s Color project in Nederland

Samen met de Stichting Kleurrijke Scholen is op maandag 13 september het eerste Let’s Color project van Flexa in Nederland van start gegaan. Aan basisschool De Vlaamse Reus in Amsterdam Nieuw-Sloten werd kleur gegeven op basis van een vrolijk kleurontwerp. Het kleuterspeelplein van de Vlaamse Reus krijgt frisse kleuren.

Met meer dan 20 AkzoNobel vrijwilligers, enthousiaste leerlingen uit groep 7 en 8, ouders en Let’s Color ambassadeur en DJ Ruud de Wild zijn het schoolplein, de gymzaal en de gangwanden van de entree geschilderd. AkzoNobel leverde de verf, kwasten, rollers en advies. Het voorstel voor de opfrisbeurt van De Vlaamse Reus kwam van Stichting Kleurrijke Scholen. Deze stichting is opgericht door ouders die bewust hun kinderen op een buurtschool aanmelden. Ambassadeurs Let’s Color is het wereldwijde initiatief om gebouwen, straten en buurten te verrijken met kleur. Flexa werkt daarin samen met ambassadeurs uit de wereld van kunst, cultuur, architectuur, mode en design. Ook in andere landen, onder meer in Brazilië, India, Frankrijk en Engeland, zijn Let’s Color-activiteiten ontwikkeld. Let’s Color creëert bewustzijn, inspireert, brengt mensen samen, geeft advies en helpt Ruud de Wild doet de leerlingen voor hoe je de grote vlakken rolt.

Komen en gaan

Timo Sonderen – ‘Op 1 september van dit jaar werd mijn jaarcontract omgezet in een vast dienstverband bij AkzoNobel. Vorig jaar begon ik als onderhoudsmonteur bij Salt Specialties in Hengelo. Dat was nogal bijzonder gegaan. Eigenlijk zou ik blijven werken voor het bedrijf waar ik ook stage liep als mbo-er werktuigbouwkunde. Maar het ging hen economisch slecht. Het hoofd Technische Dienst van dat bedrijf heeft toen een goed woordje voor me gedaan bij iemand die hij bij AkzoNobel kende. Tijdens mijn stage was ik buitenonderhoudsmonteur en reed heel Nederland door om bij klanten machines te repareren of te installeren. Bij Specialties zit ik nu op één

locatie. Dat was in het begin best wennen. Aan de andere kant biedt een groot bedrijf als AkzoNobel veel meer voordelen dan de kleine bedrijven die ik gewend was. Daar was de bezetting altijd behoorlijk krap, en was het bijvoorbeeld erg lastig om eens een dienst te ruilen. Bovendien: ik volg een avondopleiding electrotechniek, en dan is het heel fijn als je regelmatige werktijden hebt. Die opleiding had ik als buitenonderhoudsmonteur niet kunnen volgen. Daarbij vind ik het werk erg leuk en werk ik samen met hele fijne collega’s. Ik heb gewoon best mazzel gehad. Er zijn niet veel mensen van mijn leeftijd die na hun opleiding al zo snel een vast contract hebben.’


pagina 25

AkzoNobel Science Award Bert Meijer, verbonden als hoogleraar aan de TU Eindhoven, ontving op 7 oktober de AkzoNobel Science Award 2010. CEO Hans Wijers reikte de prijs, een cheque van 50.000 euro, uit in aanwezigheid van onder andere Alexander Rinnooy Kan, voorzitter van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen.

Concentratie en samenwerking: tussen de lijntjes blijven!

actief mee aan meer kleur in de samenleving. Meer informatie en foto’s van het evenement zijn te vinden op: www.letscolor.nl Het Jeugdjournaal besteedde aandacht aan deze schoolschilderbeurt. Verder zijn er in diverse off- en online media publicaties geweest. Naar aanleiding van het evenement zijn twee advertenties voor Flexa ontwikkeld waarin Ruud de Wild aan het schilderen is met de schoolkinderen. Flexa kijkt op een geslaagde dag terug waarin ook nog eens geprofiteerd werd van een helderblauwe hemel!

Maikel Balk – ‘Voor ik in 2004 bij AkzoNobel ging werken was ik consultant Inkoop en Onderhoudsmanagement. Ik switchte in die tijd tussen opdrachten op inkoop en onderhoudsgebied. Bij AkzoNobel ben ik in eerste instantie begonnen als senior purchaser binnen de Technische Dienst van Industrial Chemicals. Ik was betrokken bij het project om deze dienst uit te besteden en toen dit was afgerond ben ik in Amersfoort begonnen. Hier ben ik het Competence Team Operational Excellence gestart, ook binnen Industrial Chemicals. Twee jaar later keerde ik terug naar Rotterdam. Mijn laatste functie was Maintenance Manager van de chloorfabriek en het energievoorzieningenbedrijf. Omdat ik mijn focus na zes jaar wel eens wilde verleggen

Professor Meijer kreeg de onderscheiding voor zijn talrijke prestaties op het gebied van materiaalkunde en polymeerchemie. Hiertoe behoren de introductie van gepatenteerde technologie die leidde tot de ontwikkeling van de eerste nano-container (ook dendritic box genaamd) en de synthese en ontwikkeling van supramoleculaire polymeren. “Bert Meijer is een uiterst gemotiveerde, creatieve en veelzijdige wetenschapper met een echt gevoel voor wetenschap op het hoogste niveau en voor het vinden van innovatieve toepassingen voor materialen die in zijn laboratorium zijn ontwikkeld”, aldus de jury in haar overweging. “Hij is een ondernemende en briljante geleerde die op inspirerende wijze leiding geeft aan innovatief, geavanceerd wetenschappelijk onderzoek met duidelijk praktische relevantie”.

naar een ander bedrijfsonderdeel ben ik gaan praten bij Sourcing, een nieuwe organisatie binnen AkzoNobel. Sourcing sluit wereldwijd contracten af met leveranciers op allerlei gebied, die op meerdere plekken in de organisatie bruikbaar zijn. Zo zijn scherpere prijzen af te spreken. Per 1 januari ga ik beginnen. Niet alleen vind ik het leuk om weer met inkoop bezig te zijn, maar ook het BU-overschrijdende karakter van deze functie spreekt me erg aan. Onlangs hadden we een evenement om elkaar te leren kennen en meer duidelijkheid te krijgen over de nieuwe organisatie. Daar ontmoette ik bijvoorbeeld ook collega’s die in Azië en Amerika werkzaam zijn voor sourcing. Hartstikke leuk, het gaf me veel nieuwe energie.’


pagina 26

Community dag

Collega’s hoofdkantoor actief voor Dr. Sarphatihuis Een groep van 45 enthousiaste collega’s uit Amsterdam en drie uit Arnhem staken op 30 september hun handen uit de mouwen voor het Dr. Sarphatihuis in Amsterdam. Deze privé instelling, gelegen in de Plantagebuurt vlakbij Artis, biedt een veilige en verzorgende leefomgeving voor 300 bewoners met onder andere de ziekte van Korsakov of dementie. De vrijwilligers konden helpen bij drie verschillende activiteiten; het begeleiden van een aantal bewoners tijdens een bezoek aan Artis, het opknappen en schilderen van verschillende ruimten met Trimetal verf en het winterklaar maken van de grote tuin. “Het was bijzonder te zien dat zoveel collega’s zich wilden inzetten om samen een verschil te maken”, vertelt Jasmijn Visser van Corporate Communications. “Het Dr. Sarphatihuis was enorm dankbaar voor het verzette werk. Aan het einde van de dag was er een barbecue georganiseerd om de vrijwilligers te bedanken en om ervaringen uit te wisselen.”

Silke Heitmann geeft de radiator in het Dr. Sarphatihuis een likje Trimetal-verf.

Kleur en humeur op Woonbeurs 2010 Flexa was van 25 september tot en met 3 oktober aanwezig op de Woonbeurs 2010 in de RAI te Amsterdam. Flexa introduceerde op de eerste zaterdag het Let’s Color project aan de pers. Twee Let’s Color kleurenambassadeurs, designer Kiki van Eijk en AkzoNobel kleurenexpert Stephanie Kraneveld, openden voor Flexa de beurs met een kleurrijke presentatie in het woontheater. Onderdeel van de presentatie was een door Flexa gehouden onderzoek naar kleur & humeur in Nederland. Uit het onderzoek kwam onder andere naar voren dat het humeur van Nederlanders in belangrijke mate afhankelijk is van het hebben van een gezellige partner. Verder vinden Nederlanders dat diverse steden en bepaalde openbare ruimten best meer kleur mogen krijgen. Het publiek kon dagelijks in een woontheater presentaties bijwonen van de Flexa Colour Futures 2011. Deze presentaties gaven een inkijkje in de nieuwste kleurentrends. Op de woonbeurs bood Flexa een totaaladvies samen met

Forbo en Luxaflex. Op het Adviesplein werd aan klanten een advies gegeven waarvoor de klant samen met een styliste een moodboard kon samenstellen. Dit moodboard werd vertaald naar concreet kleuradvies. Flexa stelde een cadeaubon beschikbaar voor 3 gratis A5 kleurenstalen en een kortingsbon van 10 euro bij besteding van 50 euro. Adviezen Veel klanten kwamen naar de Flexa balie op de kop van het Adviesplein om nog extra vragen te stellen over verkoopkanalen, verfproducten of meer advies. De balie werd bemand door enthousiaste en behulpzame collega’s. Op de tafels bij de stylisten lagen complete bouwtekeningen van klanten uitgespreid, diverse kleurenwaaiers van Flexa en werd driftig met potloden geschetst. In totaal werden er meer dan 1.000 persoonlijke adviezen verstrekt. De beurs trok net als vorig jaar zo’n 80.000 bezoekers. Achter de Flexa balie stonden onze collega’s voor een wand die in stijl was gebracht met de introductie van de kleuren van Let’s Color. Aan de balie konden bezoekers de twee cadeaubonnen

Let’s Color komt terug op de achterwand van de stand.

meenemen en kleurenstalen bestellen rechtstreeks op de speciaal op de woonbeurs aangepaste website www.flexa.nl. Het boek Colour Futures 2011, over de laatste kleurentrends, was bij de balie te koop voor 19,95 euro. De beurs was een uitstekende gelegenheid om onze klanten ‘live’ te ontmoeten en te horen wat hun vragen en interesses waren.


pagina 27

YAN Sassenheim event! Colofon Connect Magazine voor alle medewerkers en gepensioneerden van AkzoNobel in Nederland. Adres: Redactie Connect Postbus 9300 6800 SB Arnhem tel. 026-3661797 fax 026-3665560 e-mail: [email protected] Connect-online: http://one.akzonobel.intra/country/NL

Kleur en duurzaam ondernemen zijn twee belangrijke pijlers van de locatie Sassenheim. Dit konden ruim 30 enthousiaste Your AkzoNobel (YAN) leden zien, horen en ervaren tijdens een bezoek aan deze locatie. Het Sassenheim event bestond uit een site tour en een bezoek aan het Color Experience Center. “Sassenheim is de grootste coatings productielocatie in Nederland”, aldus sitemanager Peter van der Knaap. Decorative Paints Continental Europe (incl. R&D), Industrial Coatings, Powder Coatings, Car Refinishes en Aerospace Coatings houden hier kantoor en er vindt productie plaats voor Car Refinishes (o.a. Sikkens) en Aerospace Coatings. De site richt zich sterk op verantwoord ondernemen. De aanwezigheid van een warmte-koude opslag, een warmtekrachtcentrale, het gebruik van alleen groene stroom, de regeneratie van afvalwaterzuivering en spoelverdunning zijn enkele voorbeelden hiervan. Vanaf volgend jaar zal een windmolen de locatie van zelfopgewekte groene stroom voorzien. De YAN leden namen, gewapend met bril en veiligheidshesje, een kijkje achter de schermen van de productielijn van Car Refinishes. Ook een rondleiding door het Sikkens mu-

Color Experience in Sassenheim.

seum en het Aestethic Center stonden op het programma. Na een presentatie over de geschiedenis van verf was het tijd voor de Color Experience. In kleine groepjes werden de leden door middel van audio, kleuren, licht en geluid door verschillende ruimten geleid waardoor je kleur op een geheel andere manier ervaart. Hierna was het tijd om na te praten en ervaringen uit te wisselen onder het genot van een hapje en een drankje.

Redactie: John de Munnik Erny Baars Verder werkte mee: Monique de Ligny Foto’s/illustraties: APA, Jack van Bodegom, Jeroen Kuit, Peete van Spankeren, Jos Rikkerink, Hilde de Wolf Vormgeving: Walter Luykenaar, AkzoNobel Nederland Design Services (ALF-DS) Druk: Tesink, Zutphen

YAN wil Peter van der Knaap graag bedanken voor zijn inzet en betrokkenheid bij het realiseren van dit event!

De in dit blad naar voren gebrachte meningen worden niet noodzakelijkerwijs gedeeld door AkzoNobel en AkzoNobel aanvaardt geen verantwoordelijkheid voor deze opinies. Hoewel de redactie streeft naar feitelijk juiste informatie, kan zij geen garantie geven voor correctheid of volledigheid. Overname van materiaal in andere publicaties is toegestaan. Vermelding van Connect als bron wordt daarbij op prijs gesteld.

Gesnapt! Wie? Hester Alberdingk Thijm

www.akzonobel.com

Wat? Opnames voor het programma AVRO’s Kunstuur.

03944_211010

AkzoNobel is de grootste verf- en coatingsonderneming en een vooraanstaand producent van specialistische chemicaliën. Wij voorzien industrie en consumenten wereldwijd van innovatieve producten en werken met passie aan de ontwikkeling van duurzame oplossingen voor onze klanten. Tot onze merken behoren bekende namen als Dulux, Sikkens, International Paint en EKA. Ons hoofdkantoor staat in Amsterdam, we behoren tot de Global Fortune 500 en maken deel uit van de vaste top van de Dow Jones Sustainability Indexes. Met activiteiten in meer dan 80 landen zetten onze circa 55.000 medewerkers zich in voor topkwaliteit en het realiseren van Tomorrow’s Answers Today™.

Waar? 9e verdieping van gebouw C2, locatie Arnhem

“Dit programma heeft de AkzoNobel Art Foundation geselecteerd om mee te werken aan hun serie over ‘verborgen kunstcollecties’. We zijn er trots op dat AVRO’s kunstuur, een toonaangevend en goed bekeken Nederlands televisieprogramma over kunst en cultuur, een aflevering wil maken over hoe onze AkzoNobel kunstcollectie functioneert binnen de nieuwe kantooromgeving. Tijdens de opnames werd ik geïnterviewd door kunstcriticus Jhim Lamoree. De uitzending was op 2 oktober om 17.00 uur op Nederland 2 en duurde 20 minuten. Ik vond het erg spannend om mezelf terug te zien op televisie, maar het ging niet om mij maar om de kunst en die kwam prachtig in beeld!”

Connect. Dissolvine: verbindend element. Connect online: Jaargang 8 Oktober 2010 #05

Recommend Documents