uw nummer uw datum AAN ons nummer onze datum verzonden inlichtingen bij sector/afdeling doorl^iesnr. bijlage(n) betreffende
de voorzitter van de commissie Bestuur en iVliddelen E. Berkx SECR/Kabinet en Communicatie 0475 - 359 401
commissie-informatiebrief inzake jaarstukken 2011 Anti Discriminatievoorziening Limburg (ADV-L)
Geachte voorzitter, Hierbij treft u ter informatie de cijfers en analyses van het Anti Discriminatie Voorziening-Limburg (ADVL) 2011 voor Roermond aan. Om praktische redenen (omvang) zijn de cijfers en analyses van de andere bij het A D V - L aangesloten gemeenten en de monitor met achtergrondinformatie en praktijkvoorbeelden niet bijgevoegd, maar digitaal verspreid. Enkele kernpunten uit de stukken: In 2011 werden in totaai in Limburg 252 klachten bij A D V Limburg ingediend (240 in 2010), waarvan 15 door ingezetenen van Roermond (26 in 2010), waarvan 14 over voorvallen in Roermond. Erzijn 5 klachten van inwoners van andere gemeenten over een voorval dat plaatsvond in Roermond binnengekomen. Onderstaand wordt nog slechts gesproken o v e r d e klachten over de voorvallen in Roermond. In Roermond en Weert nam het aantal klachten af met respectievelijk 35% en 25%), terwijl in IVlaastricht het aantal klachten met circa 50% toenam en Venlo liet een stijging van 2 1 % zien. Noord- en Midden Limburg waren relatief ondervertegenwoordigd wat het aantal klachten betreft. -
In heel Limburg zijn de klachten in meerderheid afkomstig van autochtone Nederlanders (circa 58%) en in de tweede plaats van mensen van Marokkaanse afkomst (circa 9,5%). Voor Roermond geldt in 2011 een verdeling van 26,5% autochtoon (46% in 2010) en 20% van de mensen afkomstig uit Azië (4) en de rest uit Turkije (2) en Afrika (2). Allochtone melders klagen, net als in 2010, met name over discriminatie op grond van ras, godsdienst en nationaliteit. De discriminatiegronden ras (circa 35%) en handicap/chronische ziekte (circa 15%o) blijven evenals in 2010 verreweg de meeste klachten genereren (de helft van het aantal klachten). De discriminatiegronden godsdienst, leeftijd en geslacht genereren ook bijna 10%) van de klachten. Discriminatie op grond van geslacht nam in 2011 aanzienlijk toe ten opzichte van 2010 (circa met 67%)) en discriminatie op grond van godsdienst steeg met circa 23%). In Roermond is in 2011 het grootst aantal meldingen over ras ontvangen (bijna 44%).Op de 2^ plaats komt de discriminatiegrond godsdienst {21%). Het beeld in Roermond is vergelijkbaar met 2010. In vergelijking met het provinciaal niveau heeft Roermond een
stadhuis | IVIarl
I www.roermond.nl
j
Ons nummer Pagina 2
aanzienlijl< aantal nneer meldingen op grond van godsdienst: 10% op provinciaal niveau en 25%) op Roermonds niveau. In heel Limburg worden in 2011 de maatschappelijl<e terreinen arbeidsmarl
Ik vertrouw erop u met het bovenstaande voldoende te hebben geïnformeerd. Ik verzoek u de brief door te leiden naar de leden van de commissie.
D ^ e t h o u d e r voor integrale veiligheid, communicatie, personeel en organisatie,
Vincent ^wijnenberg
stadhuis | IVIarl
Roermond Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011
Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Roermond Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 14 1
Totaal
2.
Totaal 15
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Roermond 5
Totaal 20
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Roermond 2011
Klacht van ingezetene Roermond Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 4 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Roermond
Totaal
0 0 0 0 2 4
0 0 0 0 1 2
0 0 0 0 3 6
1
0
1
0
1
6 1 0 1 0 0
1 0 0 0 0 0
7 1 0 1 0 0
1 1 0 0 0 0
8 2 0 1 0 0
0
0
0
0
0
0 15
0 1
0 16
0 5
0 21
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011
3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Roermond Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 5 1 2 0
6 2
3 0
9 2
0
5
2
7
0
0
0
0
0
0 0 0 1 0
0 0 0 0 0
0 0 0 1 0
0 0 0 0 0
0 0 0 1 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 0 0 14
0 0 0 1
1 0 0 15
0 0 0 5
1 0 0 20
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
5
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Roermond
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
11
1
12
5
17
3 0 0 0 0 14
0 0 0 0 0 1
3 0 0 0 0 15
0 0 0 0 0 5
3 0 0 0 0 20
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011
5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Roermond Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 14 1
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
34 0 2 0 1 0 0 51
3 0 0 0 0 0 0 4
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Roermond
Totaal
15
5
20
37 0 2 0 1 0 0 55
10 0 0 0 0 0 0 15
47 0 2 0 1 0 0 70
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Monitor gemeentelijke rapportage 2011 - gemeente Roermond ..................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
Februari 2012
...................................................................
monitor Roermond Monitor gemeentelijke rapportage 2011 - gemeente Roermond De zes grootste Limburgse gemeenten (qua inwoneraantal) krijgen ieder een eigen beknopte toelichting op de gemelde klachten van discriminatie. De gemeente Roermond ontvangt deze eigen monitor als vijfde gemeente van Limburg. Leeswijzer Voor een goed begrip van deze monitor voor Roermond is het nodig deze te lezen in combinatie met de algemene monitor gemeentelijke rapportage 2011. In de inleiding van de algemene monitor (1.2) worden namelijk aanwijzingen gegeven voor het lezen en het interpreteren van de gepresenteerde cijfers zoals te vinden in de wettelijk verplichte gemeentelijke rapportage 20111. In de inleiding van de algemene monitor vindt u tevens relevante opmerkingen met betrekking tot de validiteit en bruikbaarheid van de gepresenteerde cijfers (1.1). In de algemene monitor worden de begrippen nader verklaard die ook in deze monitor voor Roermond worden gebruikt. Het betreft begrippen die worden gehanteerd bij de beschrijving van de cijfers met betrekking tot de discriminatiegronden, de maatschappelijke terreinen, de aard van de voorvallen, de wijze van klachtbehandeling en de etniciteit van de melders. Ook voor voorbeelden van concrete gevallen van discriminatie alsmede voor voorbeelden van klachtbehandelingswijzen verwijzen wij u naar de algemene monitor. Deze voorbeelden zijn ook illustratief voor de klachten van melders uit Roermond en voor de klachten over voorvallen van discriminatie in Roermond. ADV Limburg presenteert in deze monitor voor Roermond cijfers en toelichting voor twee verschillende categorieën klachten: de klachten van ingezetenen van de gemeente Roermond (over voorvallen in en buiten de gemeente Roermond) en de klachten van burgers (van waar dan ook in Roermond, Limburg en Nederland) over voorvallen van discriminatie die zich in Roermond afspeelden. U krijgt aldus ten eerste een beeld van alle meldingen van de burgers van de gemeente Roermond en ten tweede een beeld van de meldingen van voorvallen van discriminatie die zich feitelijk in de gemeente Roermond voordeden. De cijfers In 2011 heeft ADV Limburg 15 klachten van discriminatie ontvangen van ingezetenen van de gemeente Roermond. De gemelde voorvallen vonden 14 keer plaats in de gemeente Roermond en 1 maal in een andere Limburgse of Nederlandse gemeente. De gemeente Roermond staat in 2011 als vijfde gemeente van Limburg op de vijfde plaats in de rangorde van het aantal ontvangen klachten. Er is sprake van een flinke daling in vergelijking met 2010, een daling van ruim 42%, van 26 naar 15 klachten. Het aandeel in het totaal aantal klachten ingediend bij ADV Limburg (252) bedraagt circa 6%; in 2010 was dat aandeel bijna 11%. Naast de 14 klachten ingediend door inwoners van Roermond over een voorval in Roermond zijn 5 klachten binnengekomen van inwoners van andere Limburgse gemeenten over een voorval in Roermond. In 2011 werd Roermond dus 19 maal gemeld als plaats waar een voorval van discriminatie zich had afgespeeld. In 2010 werd Roermond eveneens 19 keer als zodanig vermeld. Van alle deelnemende gemeenten staat Roermond daarmee in 2011 samen met Venlo op de vierde plaats in de rangorde van Limburgse gemeenten. 1
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties dient van iedere individuele gemeente een rapportage te ontvangen in de vorm van een cijfermatig overzicht van de klachten van discriminatie. De ADV Limburg stelt deze wettelijk verplichte gemeentelijke rapportage voor elke deelnemende gemeente samen.
2
monitor Roermond ADV Limburg geeft nu een nadere weergave van de cijfers door achtereenvolgens in te gaan op de diverse discriminatiegronden en maatschappelijke terreinen, de diverse aard van voorvallen van discriminatie, de verschillende wijzen van klachtbehandeling en de etnische achtergrond van de melders. ADV Limburg geeft deze nadere weergave zowel voor de klachten gemeld door inwoners van Roermond (15) als voor de klachten gemeld over voorvallen in Roermond (19). Kanttekening vooraf: het jaar 2010 is het eerste gehele jaar waarin door ADV Limburg conform de landelijke richtlijnen met het landelijke registratiesysteem klachten van discriminatie zijn geregistreerd. De eerste trendanalyses kunnen pas gemaakt worden op basis van cijfermateriaal van minimaal drie volledige jaren. Dat zal voor de eerste keer mogelijk zijn in 2013 over de cijfers van 2010, 2011 en 2012. Wel kunnen in dit stadium vergelijkingen worden gemaakt en indicaties worden gegeven. In de monitor voor de gemeente Roermond worden de cijfers van 2011 vergeleken met die van 2010. Tevens wordt een vergelijking gemaakt met de cijfers voor geheel Limburg. Discriminatiegronden In de vorm van een cirkeldiagram wordt hieronder de verdeling van de 15 klachten van ingezetenen van Roermond over de verschillende discriminatiegronden weergegeven.
ras (7) 6,25% 6,25%
godsdienst (4)
6,25% geslacht (2) 43,75% 12,50%
handicap/chronische ziekte (1)
leeftijd (1)
25,00%
nationaliteit (1)
De verdeling van de 19 klachten van discriminatie in de gemeente Roermond over de diverse discriminatiegronden wordt op de volgende pagina in de vorm van een cirkeldiagram weergegeven.
3
monitor Roermond 5,00%
ras (7)
5,00%
godsdienst (6) 10,00%
35,00%
geslacht (3)
leeftijd (2)
15,00%
handicap/chronische ziekte (1)
nationaliteit (1) 30,00%
Uit bovenstaande cirkeldiagrammen blijkt met betrekking tot de discriminatiegronden het volgende2. Het grootste aantal meldingen werd in 2011 ontvangen op grond van ras, zowel van melders uit Roermond (bijna 44%) als ook van melders over feitelijke voorvallen in Roermond (35%). Op de tweede plaats komt in beide categorieën de discriminatiegrond godsdienst (respectievelijk 25% en 30%). De overige gronden genereerden alle minder meldingen. Het beeld van 2011 is zeer vergelijkbaar met dat van 2010. Ook in dat jaar werd door inwoners van Roermond discriminatie het meest gemeld op de gronden ras (bijna 45%) en godsdienst (ruim 24%). Dat geldt eveneens voor de meldingen over de voorvallen in de gemeente zelf (respectievelijk circa 48% en circa 14%). Een klein verschil is dat er in 2010 geen leeftijdsdiscriminatie werd gemeld en in 2011 wel. In vergelijking met de provincie Limburg als geheel geven de cijfers van Roermond deels een vergelijkbaar beeld. Ook op provinciaal niveau wordt de grond ras het meest gemeld. Een duidelijk verschil betreft het aandeel van de grond godsdienst. Door inwoners van Roermond werd discriminatie op grond van godsdienst duidelijk meer gemeld (25%) dan in Limburg als geheel (bijna 10%). Met betrekking tot de meldingen over voorvallen in de gemeente zelf is het beeld nog duidelijker, 30% versus circa 10%.
2
De categorie niet-wettelijke gronden wordt in de toelichting niet meegenomen daar het een samengestelde categorie betreft waarin de vele diverse gronden slechts één of hoogstens twee maal voorkomen.
4
monitor Roermond Maatschappelijke terreinen De verdeling van de 15 klachten van ingezetenen van de gemeente Roermond over de diverse maatschappelijke terreinen wordt in het volgende cirkeldiagram weergegeven.
arbeidsmarkt (6) 6,67% 6,67% collectieve voorzieningen (5) 40,00%
13,33%
buurt/wijk (2)
onderwijs (1)
33,33%
sport en recreatie (1)
De verdeling van de 19 klachten over voorvallen van discriminatie in de gemeente Roermond over de diverse maatschappelijke terreinen:
arbeidsmarkt (8) 5,26% 5,26% collectieve voorzieningen (7) 10,53% 42,11%
buurt/wijk (2)
onderwijs (1) 36,84% sport en recreatie (1)
5
monitor Roermond Uit de beide cirkeldiagrammen blijkt het volgende met betrekking tot de maatschappelijke terreinen waarop de discriminatie zich afspeelt. Met betrekking tot de klachten van inwoners van Roermond kan gesteld worden dat de meeste klachten (6) betrekking hebben op de arbeidsmarkt (40%) en dat het terrein van de collectieve voorzieningen op de tweede plaats staat met circa 33% van de klachten (5). Bij klachten over voorvallen in Roermond is het beeld nauwelijks anders, ook hier werd discriminatie vooral ervaren op de arbeidsmarkt en bij collectieve voorzieningen. In vergelijking met 2010 kan gesteld worden dat het beeld in 2011 nauwelijks afwijkt van dat in 2010, met zowel bij inwoners van Roermond als bij de meldingen over voorvallen in de gemeente zelf, arbeidsmarkt en collectieve voorzieningen op de eerste en tweede plaats. De vergelijking van de cijfers van Roermond met die van Limburg als geheel laat zien dat het beeld zeer vergelijkbaar is, met een aantal verschillen. Ook in Limburg als geheel werden de meeste klachten gemeld over de arbeidsmarkt en de collectieve voorzieningen, waarbij Roermond een aanzienlijk hoger aandeel klachten over collectieve voorzieningen kent - melders uit Roermond: ruim 33% en voorvallen in Roermond: bijna 37%. Op provinciaal niveau was dat aandeel ruim 16%. Een verschil met het provinciale beeld is tevens dat klachten over het maatschappelijk terrein commerciële dienstverlening geheel afwezig zijn in de statistieken voor Roermond, terwijl op provinciaal niveau deze categorie op de derde plaats staat en het aandeel van dergelijke klachten bijna 9% is. Aard Voorval Met betrekking tot de 15 klachten van melders uit Roermond kan het volgende worden geconstateerd. In 2011 was in 80% van de gevallen van discriminatie sprake van omstreden behandeling en in 20% was sprake van vijandige bejegening. Bedreiging, mishandeling en andere vormen van geweld werden in 2011 niet gemeld. In vergelijking met 2010 is in 2011 sprake van een duidelijke afname van het aandeel vijandige bejegening, van 50% naar 20% - en overeenkomstig daarmee een stijging van het aandeel omstreden behandeling van ruim 43% naar 80%. In 2010 was nog sprake van één geval van geweld, in 2011 niet. De verdeling over de diverse categorieën aard voorval is in 2011 deels vergelijkbaar met het provinciale beeld in 2011, maar toch licht afwijkend. De meeste meldingen hebben in beide gevallen betrekking op omstreden behandeling en in de tweede plaats op vijandige bejegening, maar er is minder sprake van vijandige bejegening (20% versus circa 31%) en geen sprake van bedreiging, mishandeling en andere vormen van geweld (Limburg: circa 5,5%). Met betrekking tot de 19 voorvallen van discriminatie in Roermond in 2011 kan het volgende worden geconstateerd. Bij de voorvallen in Roermond was in 2011 nog minder sprake van vijandige bejegening in relatie tot omstreden behandeling (circa 16% en circa 84%) en ook in deze categorie was geen sprake van bedreiging, mishandeling en andere vormen van geweld. In vergelijking met 2010 is in 2011 sprake van een duidelijke afname van het aandeel vijandige bejegening, van circa 43,5% 50% naar circa 16% - en overeenkomstig daarmee een stijging van het aandeel omstreden behandeling van circa 48% naar ruim 84%. In 2010 was nog sprake van één geval van geweld, in 2011 niet. De verdeling over de diverse categorieën aard voorval is in 2011 deels vergelijkbaar met het provinciale beeld in 2011, maar toch licht afwijkend. De meeste meldingen hebben in beide gevallen betrekking op omstreden behandeling en in de tweede plaats op vijandige bejegening, maar er is duidelijk minder sprake van vijandige bejegening (bijna 16% versus circa 31%) en geen sprake van bedreiging, mishandeling en andere vormen van geweld (Limburg: circa 5,5%).
6
monitor Roermond Wijze van klachtbehandeling Met betrekking tot de 15 klachten van melders uit Roermond kan het volgende geconstateerd worden. De wijze van klachtbehandeling bestond in circa 92,5% van de gevallen uit advies en informatie. In deze categorie vallen - op basis van landelijke richtlijnen - onder andere het bieden van een luisterend oor, morele ondersteuning, empowerment van de cliënt en het feitelijke geven van (juridisch) advies en informatie. In de overige 7,5% van de klachten was sprake van bemiddeling en doorverwijzing. Met betrekking tot de 19 voorvallen van discriminatie in Roermond in 2011 is het beeld bijna exact hetzelfde (respectievelijk circa 93,5% en circa 6,5%). In vergelijking met 2010 is het beeld in beide gevallen vergelijkbaar, met een iets hoger aandeel voor de overige categorieën. De klachtbehandeling bestond ook in 2010 met name uit advies en informatie (melders uit Roermond: ruim 85%, voorvallen in Roermond bijna 89%). De overige circa 15% en ruim 11% betroffen bemiddeling, ‘bijstaan in procedures’ en doorverwijzing. Het beeld in de gemeente Roermond komt grotendeels overeen met de cijfers voor de provincie Limburg als geheel. Advies en informatie (bijna 90%), alsmede de overige categorieën werden in 2011 in Limburg als geheel in bijna dezelfde mate toegepast als wijze van klachtbehandeling, zowel bij melders uit Roermond, als bij meldingen over Roermond. Etniciteit melder De etnische achtergrond van de grootste groepen melders uit Roermond was in 2011 als volgt. Van de 15 melders was circa 26,5% van autochtoon Nederlandse afkomst (4) en 20% van mensen afkomstig uit overig Azië (3). De rest van de klachten waren met name verdeeld over mensen van Turkse afkomst (2), en mensen afkomstig uit overig Afrika (2). Met betrekking tot de voorvallen van discriminatie die zich daadwerkelijk in Roermond afspeelden was de etnische achtergrond van de grootste groepen melders in 2011 niet veel anders. Van de 19 melders was circa 31,5% van autochtoon Nederlandse afkomst (6) en circa 21% van mensen afkomstig uit overig Azië (4). De rest van de klachten waren m.n. verdeeld over mensen afkomstig uit overig Europa3 (3), mensen van Turkse (2) en Marokkaanse afkomst (2). Het beeld was in 2011 voor beide categorieën licht afwijkend van het beeld in 2010. Het aandeel autochtone Nederlanders was in 2011 weliswaar het grootst, maar lager dan in 2010. Circa 26,5% van de melders uit Roermond was in 2011 van autochtoon Nederlandse afkomst, maar in 2010 was dat nog circa 46%. Ook met betrekking tot tot de meldingen over voorvallen in de gemeente zien we het zelfde beeld. Circa 31,5% van de melders over voorvallen in Roermond was in 2011 van autochtoon Nederlandse afkomst, maar in 2010 was dat nog circa 47,5%. Voor beide categorieën geldt dat in 2011 sprake was van een hoger aandeel van meldingen vanuit diverse allochtone bevolkingsgroepen. Op provinciaal niveau blijkt dat autochtone Nederlanders in 2011 de grootste groep melders vormden en Marokkanen de tweede groep. In Roermond is het aandeel autochtone melders echter kleiner (circa 26,5% en circa 31,5%) in vergelijking met de provincie als geheel (circa 57,5%) en het aandeel allochtone melders overeenkomstig groter. In Roermond is het aandeel van Marokkanen niet groter dan het aandeel van andere allochtone groepen als Turken, mensen afkomstig uit overig Azië, mensen afkomstig uit overig Europa en mensen afkomstig uit overig Afrika. De laatste drie etnische groepen behoren ook op provinciaal niveau tot de top vijf, naast autochtone Nederlanders en Marokkanen. 3
De categorie Overig Europa bestaat in het algemeen voor het grootste deel uit mensen afkomstig uit Midden- en Oost-Europa.
7
monitor Roermond Nawoord Deze monitor voor de gemeente Roermond biedt - in combinatie met de algemene monitor gemeentelijke rapportage 2011 - een nadere toelichting op de wettelijke rapportage 2011 in het kader van de Wet gemeentelijke Antidiscriminatievoorzieningen. Het rapportageformulier dat het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van de individuele gemeenten dient te ontvangen biedt immers slechts een summier cijfermatig overzicht van de meldingen van discriminatie. Voor vragen over de inhoud van deze monitor kunt u te allen tijde terecht bij ADV Limburg. In de algemene monitor gemeentelijke rapportage 2011 vindt u een aantal beleidsaanbevelingen. Deze aanbevelingen gelden evenzeer voor de gemeente Roermond. ADV Limburg zal zowel met beleidsmakers van de gemeente Roermond als ook met de andere lokale samenwerkingspartners in overleg treden over deze beleidsaanbevelingen.
8
Monitor gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
Februari 2012
.....................................................................
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Inhoud Voorwoord Samenvatting vooraf 1 Inleiding - algemeen 1.1 Validiteit en bruikbaarheid 1.2 Leeswijzer 2 De cijfers - algemene inleiding 3 De cijfers - verdeling over discriminatiegronden 3.1 Ras 3.2 Handicap of chronische ziekte 3.3 Godsdienst 3.4 Leeftijd 3.5 Geslacht 3.6 Seksuele gerichtheid 3.7 Nationaliteit 3.8 Burgerlijke staat 3.9 Levensovertuiging 3.10 Politieke gezindheid 3.11 Arbeidscontract 3.12 Arbeidsduur 3.13 Niet-wettelijke discriminatiegronden 3.14 Discriminatiegronden - samenvatting 3.15 Discriminatiegronden - vergelijking 2011 en 2010 4 De cijfers - verdeling over maatschappelijke terreinen 4.1 Arbeidsmarkt 4.2 Collectieve voorzieningen 4.3 Commerciële dienstverlening 4.4 Buurt/wijk 4.5 Onderwijs 4.6 Horeca en amusement 4.7 Openbare ruimte 4.8 Politie/OM/vreemdelingendienst 4.9 Publieke en politieke opinie 4.10 Sport en recreatie 4.11 Huisvesting 4.12 Media en reclame 4.13 Privésfeer 4.14 Maatschappelijke terreinen - samenvatting 4.15 Maatschappelijke terreinen - vergelijking 2011 en 2010 5 De cijfers - aard van de voorvallen van discriminatie 5.1 Omstreden behandeling 5.1.1 Omstreden behandeling - gronden en terreinen 5.1.2 Omstreden behandeling - etniciteit
2
4 6 8 8 10 11 13 14 15 15 17 17 17 19 19 21 21 21 21 21 22 22 24 25 26 29 29 29 31 31 31 31 33 33 33 33 35 35 37 38 38 38
monitor gemeentelijke rapportage 2011 5.2 5.2.1 5.2.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 6 6.1 6.2 6.3 6.5 6.4 6.6 6.7 7 7.1 7.2 8 8.1 9 9.1 10 11
Vijandige bejegening Vijandige bejegening - gronden en terreinen Vijandige bejegening - etniciteit Geweld Bedreiging Overig Onbekend Aard voorval - samenvatting Aard voorval - vergelijking 2011 en 2010 De cijfers - wijze van klachtbehandeling Registratie Advies en informatie Bemiddeling Doorverwijzing Bijstaan in procedures Wijze van klachtbehandeling - samenvatting Wijze van klachtbehandeling - vergelijking 2011 en 2010 De cijfers - etniciteit melder Etniciteit - gronden, terreinen en aard voorval Etniciteit melder - vergelijking 2011 en 2010 De cijfers - woonplaats melder Woonplaats melder - vergelijking 2011 en 2010 De cijfers - plaats voorval Plaats voorval - vergelijking 2011 en 2010 Conclusies en aanbevelingen Nawoord
38 38 39 39 39 39 40 40 40 41 42 42 43 44 44 45 45 47 48 48 49 51 52 53 54 57
3
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Voorwoord In het opstellen van de wettelijk verplichte gemeentelijke rapportage 2011 en het schrijven van de bijbehorende monitoren zijn 211 koppen koffie, 307 mokken thee, 641 mails, 2 potloden en de nodige gesprekken geïnvesteerd. Wat zeggen deze cijfers u? Wat zeggen cijfers in het algemeen? Een vraag die de lezer van onze rapportages en monitoren zich wellicht stelt bij het doorbladeren van de teksten, overzichten en grafieken die samen verslag doen van de klachten van discriminatie uit 30 Limburgse gemeenten in 2011. Cijfers vertellen ons iets. Ze bieden een objectief overzicht van de veelheid en diversiteit van de voorvallen van discriminatie die zijn gemeld bij ADV Limburg en wat er mee is gedaan. Deze cijfers bieden daarmee gespreksstof voor gemeenten, het Openbaar Ministerie en de politie om trends te herkennen en waar nodig beleid te ontwikkelen en maatregelen te treffen om discriminatie te voorkomen en te bestrijden. De cijferoverzichten in het format van de gemeentelijke rapportage 2011, die samen met deze monitor naar de gemeenten worden gestuurd, vertellen op die manier een deel van het verhaal van discriminatie in de Limburgse gemeenten. De zes grootste gemeenten krijgen naast de monitor voor Limburg een eigen monitor die dieper ingaat op de specifieke lokale situatie. Cijfers zeggen niet alles. Al jaren blijkt uit landelijke onderzoeken dat een groot deel van ervaringen met discriminatie niet wordt gemeld, noch bij antidiscriminatiebureaus noch bij andere organisaties. De naamsbekendheid en de meldingsbereidheid zijn om diverse redenen nog altijd laag. Dat geldt ook voor Limburg. Dat blijkt uit een onderzoek dat ADV Limburg door een onafhankelijk bureau onder de Limburgse bevolking heeft laten uitvoeren. Daaruit komt naar voren dat er in 2011 veel meer ervaringen van discriminatie waren dan de meldingen laten zien en dat één op de zes Limburgers stelt met discriminatie te maken te hebben gehad. Maar men weet ADV Limburg niet te vinden of denkt dat melden geen zin heeft. Cijfers laten slechts een deel van de werkelijkheid zien. Achter de cijfers zitten mensen die zich gediscrimineerd voelen door opmerkingen van collega’s, door teksten op de muur van hun woning, doordat ze niet naar binnen mogen in een café of discotheek, of omdat hun zoontje niet welkom is bij de voetbalclub. De een trekt daar zijn schouders bij op, een ander is diep gekwetst. Discriminatie is een vorm van uitsluiting die soms openlijk, dan weer heel subtiel gebeurt. En juist subtiele uitsluiting doet vaak onopgemerkt veel pijn. Niet alleen de persoon in kwestie raakt beschadigd. Wederzijdse verwijten, openlijke spanningen en soms fysiek geweld kunnen de directe leefomgeving in een schoolklas, op straat, in de buurt of in het bedrijf ontwrichten. Wie er oog voor heeft, kan ook dàt verhaal achter de cijfers lezen. De gemeentelijke rapportage 2011 en de Monitor 2011 willen dit alles in beeld brengen. Cijfers dagen uit om verder te gaan. ADV Limburg heeft in de beschreven periode niet alleen klachten geregistreerd en behandeld maar is omdat er altijd een persoonlijk verhaal achter de cijfers zit - na een voorzichtige start in 2010 in 2011 actief aan de slag gegaan met voorlichting aan vele groepen en organisaties. Verder zijn diverse perscampagnes door de hele provincie uitgevoerd gericht op het vergroten van de naamsbekendheid en meldingsbereidheid. Daarnaast zijn in opdracht van ADV Limburg twee onderzoeken uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau. Eén onderzoek betreft diversiteit en discriminatie op de werkvloer
4
monitor gemeentelijke rapportage 2011 in het Midden- en Kleinbedrijf in Limburg en het tweede onderzoekt de ervaringen van burgers met discriminatie in Limburg alsmede de naamsbekendheid van ADV Limburg. ADV Limburg gaat alle informatie bundelen in een kennisbank waaruit partners maar ook burgers uit de hele provincie informatie kunnen halen om zelf aan de slag te gaan met discriminatiebestrijding. Aan deze kennisbank wordt momenteel hard gewerkt. De inspanningen daartoe staan beschreven in de rapportage ‘Voorlichting, preventie en communicatie 2011’. Met deze strategie volgt ADV Limburg de aanscherping van de discriminatiebestrijding zoals die door de ministers Opstelten en Donner in juli 2011 in een brief aan de Tweede Kamer is geformuleerd1. Daarin wordt het belang van voorlichting en educatie benadrukt en geadviseerd een lokaal beleid met betrekking tot discriminatie te ontwikkelen waarbij met name de burgerschapsagenda een grote rol speelt. Daarnaast wordt een brede samenwerking gevraagd tussen het Openbaar Ministerie, politie, antidiscriminatiebureaus en andere maatschappelijke organisaties. ADV Limburg beoogt dat klachten over discriminatie onderwerp van gesprek zijn en blijven bij gemeenten, bedrijven, instellingen en organisaties om op basis daarvan gezamenlijk zo veel mogelijk preventieve maatregelen te treffen. De cijfers in deze rapportages en monitoren dienen vanuit deze intentie en context gelezen worden. Drs. J.M.L. Dinjens Directeurbestuurder ADV Limburg
1
Ministers Opstelten en Donner (7 juli 2011). Brief van Ministeries van Veiligheid en Justitie en Binnenlandse Zaken en Koninkrijkszaken aan de Tweede Kamer. ‘Aanscherping bestrijding discriminatie’.
5
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Samenvatting vooraf ADV Limburg presenteert u hierbij een korte weergave van de belangrijkste cijfers en trends, alsmede van de aanbevelingen tot mogelijke gezamenlijke actie. Deze aanbevelingen vloeien niet alleen voort uit de voor u liggende monitor gemeentelijke rapportage 2011, maar ook uit de resultaten van een tweetal onderzoeken die ADV Limburg in 2011 heeft laten uitvoeren2 alsmede uit de ministeriële brief inzake de aanscherping van de bestrijding van discriminatie3. De cijfers In 2011 registreerde ADV Limburg 252 klachten - een kleine toename van 12 klachten in vergelijking met 2010. Deze toename vond plaats ondanks het feit dat in 2011 geen grootschalige landelijke publiciteitscampagne op tv en radio plaatsvond zoals in 2010, een campagne die in korte tijd erg veel klachten genereerde (90 klachten in twee maanden). De klachten zijn in meerderheid afkomstig van autochtone Nederlanders (circa 58%) die met name klagen over discriminatie op grond van handicap/chronische ziekte, leeftijd, geslacht en seksuele gerichtheid. Autochtone Nederlanders meldden - in beduidend mindere mate - ook discriminatie op de gronden ras, godsdienst en nationaliteit, maar meestal als getuige, niet als slachtoffer. Opvallend voor 2011 is de afname van het aantal autochtone Nederlanders dat zichzelf op de gronden ras, godsdienst en nationaliteit gediscrimineerd voelde. In 2010 betrof het nog 22 klachten, in 2011 slechts 6. De klachten zijn in de tweede plaats afkomstig van mensen van Marokkaanse afkomst (circa 10%). Geen andere individuele etnische groep - op de autochtone Nederlanders na - is zo vaak als melder geregistreerd. Op de derde plaats (circa 9,5%) staan klachten van mensen afkomstig uit overig Europa (vooral Midden- en Oost-Europeanen, maar ook Duitsers en andere West-Europeanen). De overige klachten zijn afkomstig van mensen van diverse allochtone afkomst. Allochtone melders klagen met name over discriminatie op grond van ras, godsdienst en nationaliteit. Dit beeld is vergelijkbaar met het beeld in 2010. De discriminatiegronden ras (circa 35%) en handicap/chronische ziekte (circa 15%) blijven evenals in 2010 verreweg de meeste klachten genereren. Circa de helft van de klachten heeft betrekking op deze twee gronden. De discriminatiegronden godsdienst, leeftijd en geslacht genereren ieder ook bijna 10% van de klachten. Discriminatie op grond geslacht nam in 2011 aanzienlijk toe ten opzichte van 2010 (circa 67%) en discriminatie op grond van godsdienst met circa 23%. Discriminatie op grond van leeftijd en seksuele gerichtheid bleven relatief stabiel, waarbij discriminatie op grond van seksuele gerichtheid in beide jaren relatief weinig werd gemeld (circa 4%). De klachten van discriminatie hadden in aanzienlijke mate betrekking op de arbeidsmarkt (37%). In 2010 was dat 26%. Klachten op de arbeidsmarkt hadden met name betrekking op ‘werving en selectie’ (circa 43%) en incidenten op de werkvloer (circa 29%). Eén op de zes klachten betrof het maatschappelijk terrein collectieve voorzieningen en daarmee veelal het handelen van vertegenwoordigers van diverse overheidsinstanties of publieke instellingen zoals gemeenten, UWV of Bureau Jeugdzorg. De terreinen commerciële dienstverlening (onder andere winkels, banken, verzekeraars en openbaar vervoer) en buurt/wijk volgen met ieder een aandeel klachten van circa 8%. Ook in 2010 waren deze vier maatschappelijke terreinen bij elkaar de terreinen met het grootste aandeel aan klachten. 2
3
6
Onderzoeksbureau I&O Research, Leerschool en Lempens (2011), ‘Diversiteit in het MKB in Limburg’. I&O Research, Leerschool en Lempens (2012), ‘Discriminatieklimaat Limburg’. Ministers Opstelten en Donner (7 juli 2011). Brief van Ministeries van Veiligheid en Justitie en Binnenlandse Zaken en Koninkrijkszaken aan de Tweede Kamer. ‘Aanscherping bestrijding discriminatie’.
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Een meerderheid van de klachten (ruim 60%) had in 2011 betrekking op omstreden behandeling - in ruim 60% van de gevallen voelde men zich ongelijk behandeld. Ruim 30% van de klachten had betrekking op vijandige bejegening zoals discriminatoire beledigingen of pesterijen. Bedreiging en geweld maakten in 2011 slechts een klein deel uit van het totaal aantal klachten (circa 5%). Dit beeld is grotendeels vergelijkbaar met het beeld in 2010, met dien verstande dat in 2011 het aandeel vijandige bejegening is gedaald van circa 36% naar 31% en dat het aandeel van de categorieën geweld en bedreiging eveneens afnam, respectievelijk van 5% naar ruim 3% en van bijna 3% naar ruim 2%. De zes grootste Limburgse gemeenten naar inwoneraantal leverden ook in 2011 de meeste klachten. In Maastricht nam het aantal klachten met circa 50% toe. Venlo liet een stijging zien van circa 21%. In Roermond en Weert daarentegen nam het aantal klachten af met respectievelijk circa 35% en 25%. Qua inwoneraantal is Noord- en Midden-Limburg relatief ondervertegenwoordigd wat het aantal klachten betreft. De deelnemende gemeenten in Noord- en Midden-Limburg hebben gezamenlijk circa 43% van het totaal aantal inwoners en genereren circa 33% van het aantal klachten. Omgekeerd genereert circa 57% van de inwoners van de deelnemende gemeenten (Zuid-Limburg) circa 67% van de klachten. Bij de cijfers zoals gepresenteerd moeten enkele kanttekeningen worden geplaatst. Ze vormen slechts het topje van de ijsberg, aangezien de naamsbekendheid van het nog jonge ADV Limburg en met name de meldingsbereidheid van de slachtoffers nog relatief laag is. De cijfers geven de door burgers ervaren discriminatie weer; niet alle meldingen betreffen juridisch of objectief aantoonbare discriminatie. De cijfers geven geen omvattend beeld van het vóórkomen van discriminatie in Limburg, maar met name een beeld van de klachten zoals ingediend bij ADV Limburg. Aanbevelingen Zich baserend op de cijfers voor 2011, de uitkomsten van de reeds genoemde onderzoeken ‘Discriminatieklimaat Limburg’ en ‘Diversiteit in het MKB in Limburg’ en de hiervoor genoemde ministeriële brief stelt ADV Limburg voor om actief verdere stappen te zetten gericht op het tegengaan van discriminatie in Limburg. Het is aan de Limburgse overheden als opdrachtgever van ADV Limburg om te bepalen of en zo ja welke voorstellen ter hand kunnen worden genomen. Formuleren en implementeren van een actief antidiscriminatiebeleid op lokaal, regionaal en provinciaal niveau in nauwe samenwerking met de deelnemende gemeenten en andere samenwerkingspartners. Doorontwikkelen en verder versterken van voorlichting, educatie en preventie teneinde een bijdrage te leveren aan de burgerschapsagenda en het bevorderen van leefbaarheid en veiligheid. Onderzoeken waarom de discriminatiegrond handicap/chronische ziekte juist in Limburg zo hoog ‘scoort’ en welke instrumenten kunnen worden ingezet dan wel moeten worden ontwikkeld om dit te reduceren. Onderzoek naar het voorkomen van discriminatie op grond van leeftijd aangezien het I&O Research onderzoek aangeeft dat leeftijdsdiscriminatie in Limburg het meest wordt ervaren. Gegeven het grote aantal discriminatieklachten dat betrekking heeft op de arbeidsmarkt, onderzoeken op welke wijze diversiteit in het bedrijfsleven kan worden bevorderd en discriminatie bestreden. Gegeven het ook in 2011 relatief groot aantal klachten dat betrekking heeft op het maatschappelijk terrein collectieve voorzieningen, onderzoeken of actie op dit vlak nodig en/of gewenst is en welke rol de overheden daarin zouden kunnen vervullen.
7
monitor gemeentelijke rapportage 2011 1
Inleiding - algemeen
Antidiscriminatievoorziening Limburg (ADV Limburg) verzorgt jaarlijks voor 30 Limburgse gemeenten de wettelijk verplichte gemeentelijke rapportage discriminatieklachten4. ADV Limburg presenteert hierbij de monitor gemeentelijke rapportage 2011 met daarin een gedetailleerde weergave en een nadere duiding van de klachten van discriminatie die in 2011 bij ADV Limburg zijn ingediend en geregistreerd. Op grond van de Wet gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen (WGA) en de Gemeenschappelijke Regeling Subsidiëring ADV Limburg registreert de ADV Limburg sinds 1 juli 2009 klachten van ervaren discriminatie en ongelijke behandeling. Het betreft klachten die zijn ingediend door inwoners van Limburg alsmede door niet-inwoners die voorvallen van in Limburg ervaren discriminatie melden. ADV Limburg verzorgt momenteel voor 30 Limburgse gemeenten en daarmee voor ruim 94% van de inwoners van Limburg5 de uitvoering van de wettelijke taken van de WGA. De gemeentelijke rapportage is één van deze wettelijke taken. ADV Limburg maakt het deze gemeenten aldus mogelijk te voldoen aan hun wettelijke verplichting voortvloeiende uit de WGA. Ook in 2011 krijgt iedere deelnemende gemeente de rapportage toegestuurd vergezeld van de monitor gemeentelijke rapportage 2011. De monitor gemeentelijke rapportage is een extra service. Deze monitor biedt een handleiding om de puur cijfermatige wettelijke rapportage discriminatieklachten nader te kunnen duiden en interpreteren. De monitor wordt een instrument waarmee in toenemende mate trends gesignaleerd kunnen worden en op basis waarvan regionaal en lokaal beleid ontwikkeld kan worden om discriminatie en ongelijke behandeling actief te signaleren, te voorkomen en te bestrijden. ADV Limburg wil deze uitdaging graag met de diverse samenwerkingspartners oppakken omdat discriminatie een negatieve invloed heeft op processen van integratie en participatie in onze samenleving en omdat discriminatie schadelijk is voor de leefbaarheid en veiligheid binnen lokale samenlevingen. Bovendien is discriminatie veelal kwetsend voor individuen en groepen met alle negatieve gevolgen van dien voor mens en maatschappij. ADV Limburg vervolgt de inleiding op deze monitor met een aantal kanttekeningen met betrekking tot de validiteit en bruikbaarheid van de cijfers (1.1) en geeft vervolgens in een leeswijzer een aantal nuttige aanwijzingen voor het lezen van de rapportage en de monitor (1.2). 1.1 Validiteit en bruikbaarheid Alle gegevens voor de gemeentelijke rapportage discriminatieklachten en voor deze monitor worden gegenereerd uit het registratiesysteem van het landelijke expertisebureau Art.1. Alle gegevens worden daarin door ADV Limburg volgens een vast protocol ingevoerd, gerubriceerd en gearchiveerd. Uit dit registratiesysteem genereert ADV Limburg de gemeentelijke rapportage in de vorm van het registratieformulier van het Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties6. Dit formulier bevat voor iedere gemeente de gerubriceerde klachten van ingezetenen van die betreffende gemeente, alsmede klachten van niet-ingezetenen over voorvallen in die gemeente.
4 5
6
8
De gemeentelijke rapportage 2011 ontvangt u samen met deze monitor. De drie gemeenten Horst aan de Maas, Gennep, Mook en Middelaar nemen momenteel niet deel aan de Gemeenschappelijke Regeling. Conform publicatie in de Staatscourant nr. 17434, 16 november 2010.
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Hoewel aan de hand van deze 30 rapportages een eerste indicatie gegeven kan worden van ontwikkelingen in Limburg met betrekking tot discriminatie, zijn de volgende nuanceringen met betrekking tot de validiteit en bruikbaarheid van deze cijfers op zijn plaats: De cijfers geven geen indicatie van juridisch of objectief aantoonbare discriminatie. Uitgangspunt bij de registratie van klachten is de door de melder ervaren discriminatie. Dit kunnen situaties zijn waarbij daadwerkelijk (en eventueel ook wettelijk gezien) sprake is van discriminatie maar ook van voorvallen die slechts als discriminatie ervaren worden. De cijfers geven met name aan hoeveel voorvallen van (ervaren) discriminatie in 2011 bij ADV Limburg zijn gemeld. Uit onderzoek7 blijkt dat een groot deel van de ervaringen van discriminatie nergens wordt gemeld. De meldingsbereidheid blijkt laag. Het feitelijke aantal klachten betreft het spreekwoordelijke topje van de ijsberg en staat in onbekende verhouding tot de feitelijk ervaren discriminatie. I&O Research heeft in opdracht van ADV Limburg in het najaar van 2011 onderzoek verricht naar het discriminatieklimaat in Limburg8. Uit het rapport blijkt dat circa één op de zes inwoners van Limburg in 2011 ervaringen met discriminatie gehad zouden hebben. Het feit dat de meeste voorvallen van discriminatie niet worden gemeld, impliceert dat het beeld eventueel anders zou kunnen zijn dan de klachten bij ADV Limburg doen vermoeden. De cijfers van ADV Limburg geven ook om de volgende reden geen volledig beeld van de feitelijk ervaren discriminatie in Limburg. Discriminatie wordt niet alleen bij ADV Limburg gemeld. Ook bij de politie wordt discriminatie gemeld. Uit die cijfers komt een ander beeld naar voren. Bij de politie wordt veel vaker melding gedaan van discriminatie in buurt en wijk of in de openbare ruimte dan bij ADV Limburg. Daarentegen wordt bij ADV Limburg discriminatie op de arbeidsmarkt het meest gemeld en ontvangt de politie nauwelijks of geen klachten van discriminatie op de arbeidsmarkt. Een koppeling van gegevens van politie en ADV Limburg zal een vollediger beeld kunnen verschaffen. In het in 2012 te verschijnen ‘Criminaliteitsbeeld discriminatie’, een publicatie van ADV Limburg, Politie Limburg en OM Limburg zullen deze gegevens samengebracht worden. ADV Limburg registreert sinds medio 2009 klachten en werkt sinds november 2009 met het landelijk erkende registratiesysteem. Deze periode is te kort om nu al valide trendanalyses uit te voeren en harde conclusies te kunnen trekken. Wel kunnen in dit stadium vergelijkingen worden gemaakt en indicaties worden gegeven. In deze monitor zullen de cijfers van 2011 met die van 2010 vergeleken worden - het eerste gehele jaar waarin door ADV Limburg conform de landelijke richtlijnen met het landelijke registratiesysteem is geregistreerd. De eerste trendanalyses kunnen pas gemaakt worden op basis van cijfermateriaal van minimaal drie volledige jaren. Dat zal voor de eerste keer mogelijk zijn in 2013 over de cijfers van 2010, 2011 en 2012. Hoe langer ADV Limburg gegevens verzamelt, hoe doeltreffender analyses gemaakt kunnen worden die als basis kunnen dienen voor een effectieve aanpak van discriminatie in het kader van een breed veiligheid- en leefbaarheidbeleid in de deelnemende gemeenten. De conclusie dient te luiden dat de klachten niet in eerste instantie een compleet beeld geven van discriminatie in Limburg, maar met name een beeld van de klachten bij ADV Limburg - een beeld dat wel een serieuze indicatie vormt van hetgeen zich in Limburg op dit vlak afspeelt. 7
8
O.a.: Coenders, M., Boog, I., en Dinsbach, W. (2010). ‘Discriminatie-ervaringen 2010. Een onderzoek naar ervaren discriminatie op grond van land van herkomst, geloof en huidskleur’. Berg, H. van den en Evers. J. (2006). ‘Discriminatie-ervaringen 2005. Een onderzoek naar ervaringen met discriminatie op grond van land van herkomst, geloof en (huids)kleur’. I&O Research, Leerschool en Lempens (2012). ‘Discriminatieklimaat Limburg’.
9
monitor gemeentelijke rapportage 2011 1.2 Leeswijzer ADV Limburg geeft u graag een aantal praktische aanwijzingen voor het lezen van de bijgevoegde gemeentelijke rapportage 2011 en de monitor gemeentelijke rapportage 2011. In het standaard registratieformulier van het Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties worden de klachten van de ingezetenen van een gemeente uitgesplitst naar ‘voorval in de gemeente’ en ‘voorval in een andere gemeente’. In beide gevallen gaat het om burgers uit de betreffende gemeente die in de eigen gemeente of elders een voorval hebben meegemaakt. Daarnaast wordt in een aparte kolom op het registratieformulier aangegeven hoeveel klachten van niet-ingezetenen over een voorval in de betreffende gemeenten zijn gemeld en geregistreerd door ADV Limburg. In de wettelijke rapportage wordt van alle klachten de discriminatiegrond, het maatschappelijk terrein, de aard van het voorval en de wijze van klachtbehandeling geregistreerd. Het is hierbij van belang te beseffen dat één klacht kan gaan over meerdere gronden, dat per klacht meer dan één aard voorval kan worden ervaren en dat per klacht meerdere wijzen van klachtbehandeling kunnen worden toegepast en geregistreerd. Het aantal klachten - in 2011 voor heel Limburg 252 - hoeft dus niet gelijk te zijn aan het aantal discriminatiegronden, het aantal registraties ‘aard voorval’ of het aantal registraties ‘wijze van klachtbehandeling’. ADV Limburg biedt naast de gemeentelijke rapportage discriminatieklachten ook de monitor gemeentelijke rapportage aan. Deze monitor geeft een meer gedetailleerde weergave van de cijfers evenals een nadere duiding van deze cijfers. ADV Limburg beschrijft de diverse discriminatiegronden, de maatschappelijke terreinen, de diverse opties bij ‘aard voorval’ en de verschillende wijzen van klachtbehandeling. ADV Limburg trekt conclusies uit de cijfers, geeft sprekende voorbeelden van klachten van discriminatie en maakt een vergelijking met de cijfers van 2010. De zes grootste Limburgse gemeenten naar inwoneraantal ontvangen gescheiden van deze monitor een eigen weergave en toelichting op de klachten van discriminatie. In overleg met de centrumgemeenten is er voor gekozen om een dergelijke analyse niet bij elke gemeente toe te voegen omdat in sommige gevallen te weinig materiaal voorhanden is om in dit stadium effectieve en aansprekende analyses uit te voeren. In deze monitor gaat ADV Limburg nu in op de daadwerkelijke cijfers en de nadere duiding daarvan. Achtereenvolgens worden besproken: de gronden waarop de discriminatie is gemeld, de maatschappelijke terreinen waarop de discriminatie zich heeft afgespeeld, de aard van de voorvallen van discriminatie, de wijze van klachtbehandeling, de etniciteit van de melder, de woonplaats van de melder en tot slot de plaats waar het voorval zich heeft afgespeeld.
10
monitor gemeentelijke rapportage 2011 2
De cijfers - algemene inleiding
Discriminatie is het ongelijk behandelen en achterstellen van mensen en groepen mensen op basis van kenmerken die er in de betreffende situatie niet toe doen. In de wet zijn de volgende discriminatiegronden opgenomen: ras, godsdienst, levensovertuiging, leeftijd, seksuele gerichtheid, geslacht, nationaliteit, handicap of chronische ziekte, politieke gezindheid, burgerlijke staat, arbeidscontract en arbeidsduur. Klachten over discriminatie kunnen ook gronden betreffen die wettelijk niet als discriminatiegrond erkend worden. Iemand kan zich bijvoorbeeld gediscrimineerd voelen op grond van uiterlijk, sociale positie of woonplaats. Deze categorie gronden worden samengevat onder de noemer ‘niet-wettelijke gronden’. Discriminatie speelt zich af op diverse maatschappelijke terreinen, de aard van de voorvallen van discriminatie kan verschillen - bijvoorbeeld vijandige bejegening of omstreden behandeling, de etniciteit van de melders is divers en de wijze van klachtbehandeling verschilt per klacht. In hoofdstuk 3 van deze monitor krijgt u een nadere inhoudelijke uitleg van de diverse discriminatiegronden, de verschillende maatschappelijke terreinen, de diverse opties bij de aard van het voorval en de verschillende wijzen waarop de klachten behandeld kunnen worden. Klachten over discriminatie kunnen zowel door slachtoffers zelf worden gemeld als door getuigen van een voorval, belangenbehartigers en door vertegenwoordigers van politie of andere organisaties. Ook de media vormen een bron van klachten - dit betreft nieuwsberichten over voorvallen van discriminatie. Het grootste deel van de klachten werd in 2011 gemeld door de slachtoffers zelf. ADV Limburg ontving ook klachten van getuigen en belangenbehartigers en een enkele maal van politie en andere organisaties. Drie klachten zijn in 2011 gebaseerd op krantenberichten, zoals een bericht over het spoor aan racistische leuzen in een Limburgse gemeente. In principe kan ADV Limburg ook eigen onderzoek verrichten en op die wijze klachten genereren. Dat is in 2011 niet gebeurd. ADV Limburg is halverwege 2009 begonnen met de registratie van discriminatieklachten. Vanaf november 2009 werd het landelijke registratiesysteem van expertisecentrum en branchevereniging ‘Artikel 1’ in gebruik genomen. In 2010 vond in Limburg voor het eerst een volledige en valide registratie van discriminatieklachten plaats. In 2011 werd een dergelijke registratie voor de tweede keer op rij verricht.
2011: 252 klachten In 2011 heeft ADV Limburg 252 klachten geregistreerd. Dit impliceert een toename van 12 klachten in vergelijking met 2010 en een gemiddelde van exact 21 klachten per maand. In 2010 werden 240 klachten gemeld en geregistreerd, een gemiddelde van precies 20 klachten per maand. Deze kleine toename van discriminatieklachten in vergelijking met 2010 kan uiteraard betekenen dat er in 2011 meer discriminatie werd ervaren. Het is op grond van een dergelijke relatief kleine toename niet te bepalen of dit daadwerkelijk het geval is. ADV Limburg doet op basis van deze toename geen uitspraak over de eventuele groei van de feitelijke discriminatie in de Limburgse samenleving. Hoewel het een relatief kleine toename van het aantal klachten betreft, is er gezien de omstandigheden toch sprake van een relevante toename. In september en oktober 2010 leidde een grootscheepse landelijke publiciteitscampagne op televisie en radio tot een zeer groot aantal klachten, met meer dan 90 klachten voor de maanden september en oktober. Maar liefst 50% van de klachten in 2010 werd 11
monitor gemeentelijke rapportage 2011 gegenereerd in drie maanden (september, oktober, november). Deze landelijke publiciteitscampagne vond in 2011 niet plaats. Desalniettemin werden in 2011 meer klachten bij ADV Limburg ingediend dan in 2010. Deze relevante toename van het aantal klachten is om twee redenen verklaarbaar. Ten eerste is de naamsbekendheid van ADV Limburg gegroeid op grond van de vele en diverse netwerkactiviteiten in 2010 en 20119. Ten tweede is ADV Limburg in de herfst van 2011 een eigen publiciteitscampagne in de lokale huis-aan-huisbladen opgestart (‘Gediscrimineerd? Melden helpt!’). Cliënten gaven in het najaar regelmatig aan dat zij op ADV Limburg geattendeerd waren middels advertenties in deze bladen. Publiciteit omtrent ADV Limburg en omtrent het melden van discriminatie genereert per definitie meer klachten.
9
12
In de ADV Limburg rapportage ‘Voorlichting, preventie en communicatie 2011’ leest u meer over deze activiteiten.
monitor gemeentelijke rapportage 2011 3
De cijfers - verdeling over discriminatiegronden
Hoofdstuk 2 van deze monitor begon met een weergave van de wettelijk erkende discriminatiegronden: ras, godsdienst, levensovertuiging, leeftijd, seksuele gerichtheid, geslacht, nationaliteit, handicap of chronische ziekte, politieke gezindheid, burgerlijke staat, arbeidscontract en arbeidsduur. Mensen melden daarnaast ook discriminatie op grond van niet-wettelijke gronden zoals uiterlijk, woonplaats of sociale positie. In de wettelijke rapportage voor het ministerie (zie bijlage I) wordt nog een discriminatiegrond apart benoemd: antisemitisme. Waar het landelijke registratiesysteem van ‘Artikel 1’ deze grond niet apart benoemt, wordt dat in de wettelijke rapportage wel gedaan. ADV Limburg registreert incidenten van antisemitisme onder godsdienst als het gaat om discriminatie van het Jodendom of om discriminatie van joodse burgers wegens hun religie. Als het gaat om niet-religieuze vormen van discriminatie dan worden incidenten van antisemitisme geregistreerd onder de noemer ‘ras’. In 2011 zijn er bij ADV Limburg echter geen klachten van antisemitisme ingediend. In 2011 heeft ADV Limburg 271 keer een discriminatiegrond geregistreerd op een totaal van 252 klachten. De verdeling van deze klachten over de diverse discriminatiegronden wordt hieronder in de vorm van een cirkeldiagram weergegeven. 0,74% 0,74%
0,37%
ras (94) handicap/chronische ziekte (42)
3,69% 4,06%
niet-wettelijke gronden (31)
9,23%
godsdienst (27) 34,69%
leeftijd (26) geslacht (25)
9,59%
seksuele gerichtheid (11) nationaliteit (10) 9,96%
burgerlijke staat (2) levensovertuiging (2) 11,44%
15,50%
politieke gezindheid (1)
Figuur 1: Verdeling klachten ADVL 2011 over discriminatiegronden
Het totaal aantal geregistreerde discriminatiegronden (271) wijkt af van het totaal aantal klachten (252) omdat een klacht over meer dan slechts één discriminatiegrond kan gaan. Een vacaturetekst kan gericht zijn op personen van een bepaald geslacht én op mensen van een bepaalde leeftijd. Een burger kan tijdens één voorval zowel discriminatoire bejegening op grond van ras ervaren als op grond van godsdienst. 13
monitor gemeentelijke rapportage 2011 De Limburgse bevolking is divers en bestaat uiteraard uit mannen en vrouwen, jongeren en ouderen, mensen mét handicap en zonder, hetero-, bi- & homoseksuelen en transgenders, mensen van verschillende etniciteiten en met diverse religieuze achtergronden. Autochtone Nederlanders meldden in 2011 de meeste klachten, bijna 58% van het totaal aantal klachten (145 van 252 klachten). Autochtone Nederlanders meldden discriminatie met name op de gronden handicap/chronische ziekte, leeftijd, geslacht en seksuele gerichtheid, maar ook - in beduidend geringere mate - op de gronden ras en godsdienst. Allochtone burgers meldden met name op de gronden ras, godsdienst en nationaliteit. Op de pagina’s 16, 18 en 20 vindt u voorbeelden van klachten van discriminatie op de respectievelijke gronden. Nu volgt een nadere toelichting per discriminatiegrond, in orde van grootte van het aantal klachten. 3.1 Ras (94) Op basis van internationale verdragen en jurisprudentie worden onder de noemer ‘ras’ klachten geregistreerd die betrekking hebben op de etniciteit, afkomst en herkomst of de huidskleur van de melder. Op diezelfde juridische basis worden ook klachten van antisemitisme, klachten van woonwagenbewoners en klachten van Sinti en Roma onder deze noemer geregistreerd. In 2011 ontving ADV Limburg 94 klachten van discriminatie op grond van ras. Dit betekent dat circa 35% van de klachten betrekking heeft op rassendiscriminatie. Dit is relatief gesproken de grootste categorie discriminatieklachten. Dit betekent niet per definitie dat rassendiscriminatie daadwerkelijk vaker voorkomt dan discriminatie op andere gronden. Het wordt in ieder geval vaker gemeld dan discriminatie wegens andere gronden. In de beeldvorming omtrent discriminatie wordt discriminatie veelvuldig geassocieerd of gelijkgesteld met rassendiscriminatie. Het is mogelijk dat discriminatie op grond van ras daardoor eerder wordt gemeld. De meeste gevallen van discriminatie op grond van ras werden gemeld door allochtone burgers (80). Mensen die van origine uit Afrika, Azië, Latijns Amerika, maar ook uit Oost- en Zuid-Europa afkomstig zijn meldden bijvoorbeeld discriminatie, maar ook mensen geboren en getogen in Nederland, met ouders die afkomstig zijn uit andere delen van de wereld. Ook West-Europeanen klaagden over discriminatie, met name Duitsers. In hoofdstuk 8 leest u meer over de etnische achtergrond van de melders. Ook autochtone burgers meldden in 2011 discriminatie op grond van ras (14), maar meestal als getuige (11) en niet als slachtoffer (3). Opvallend voor 2011 is de afname van het aantal autochtone burgers dat zichzelf op de grond ras gediscrimineerd voelde. In 2010 betrof het nog 15 klachten, in 2011 slechts drie. Twee melders voelden zich in algemene zin achtergesteld in de maatschappij ten opzichte van allochtonen en in het bijzonder op het vlak van de collectieve voorzieningen. Eén klacht betrof discriminatoire bejegening door allochtone buurtgenoten. ADV Limburg heeft in 2011 drie klachten ontvangen van woonwagenbewoners, één klacht van een Sintiman, en geen klachten van antisemitisme. In 2011 ontving ADV Limburg ook een drietal klachten van mensen die zich als Limburger of vanwege een Limburgs accent ongelijk behandeld voelden. Deze klachten worden niet onder ‘ras’, maar onder ‘niet-wettelijke gronden’ geregistreerd aangezien de Nederlandse en Europese gelijkebehandelingswetgeving en de daarop gebaseerde jurisprudentie lokale identiteiten of accenten niet als ‘ras’ identificeren. De klachten op grond van ras hadden met name betrekking op het terrein van de arbeidsmarkt (28), buurt/wijk (16), collectieve voorzieningen (15) en onderwijs (11). Op pagina 16 vindt u zeven voorbeelden van klachten op grond van ras. 14
monitor gemeentelijke rapportage 2011 3.2 Handicap of chronische ziekte (42) Onder deze noemer vallen alle discriminatieklachten van lichamelijk en verstandelijk gehandicapten, mensen met een psychische beperking en chronisch zieken. ADV Limburg registreerde 42 klachten van discriminatie op grond van handicap of chronische ziekte. Het betrof zeer verschillende voorvallen. Voorvallen waarbij gehandicapten louter en alleen vanwege hun handicap de toegang werd ontzegd, voorvallen waarbij de hulphond van een gehandicapte niet gewenst was (en dus de persoon zelf ook niet) en voorvallen van ontoegankelijkheid wegens de rolstoel. Niet alleen werd mensen met een handicap de toegang ontzegd of onmogelijk gemaakt, er was ook sprake van beledigingen en treiterijen van mensen met handicap. Het ging tevens om voorvallen waarbij mensen met een handicap een vacature niet mochten vervullen of de werkgever niet de benodigde aanpassingen van een werkplek wilde verrichten. De klachten hadden ook betrekking op voorvallen waarbij mensen met chronische ziekte werden achtergesteld door verzekeraars in de vorm van het weigeren van een verzekering of het weigeren van een bepaalde vergoeding. De klachten op grond van handicap of chronische ziekte hadden met name betrekking op het terrein van de arbeidsmarkt (11), commerciële dienstverlening (8), collectieve voorzieningen (7) en horeca (5). Op pagina 18 vindt u acht voorbeelden van klachten op grond van handicap of chronische ziekte. 3.3 Godsdienst (27) De categorie godsdienst betreft alle bekende wereldgodsdiensten zoals christendom (rooms-katholiek, protestants, orthodox), islam, jodendom, hindoeïsme, boeddhisme etc. Conform wetgeving gaat het daarbij niet enkel om het huldigen van een geloofsovertuiging maar ook om het recht zich te gedragen en te kleden naar deze overtuiging. Gedrag kan betrekking hebben op bijvoorbeeld het bidden of het geven van een hand, kleding kan betrekking hebben op bijvoorbeeld het dragen van een hoofddoek, een keppeltje, of een ketting met kruisteken. Discriminatie op grond van godsdienst werd 27 keer gemeld in 2011. Het betrof 23 keer de godsdienst islam. De klachten waren ongeveer gelijk verdeeld over vijandige bejegening en omstreden behandeling. Driemaal werd melding gemaakt van negatieve teksten over de islam in de openbare ruimte. Tweemaal was sprake van bedreiging en/of geweld. Twee vrouwen konden niet in een sportschool terecht vanwege hun hoofddoek, twee vrouwen ondervonden problemen op de arbeidsmarkt vanwege hun hoofddoek, twee vrouwen ondervonden problemen met het UWV vanwege hun islamitische kleding en tweemaal werd melding gemaakt van problemen op de arbeidsmarkt vanwege het dragen van een baard. In 2010 voelden drie autochtone Nederlanders zich op grond van de eigen (christelijke) godsdienst gediscrimineerd, in 2011 betrof dit twee melders. Twee katholieke Limburgers achten zich discriminatoir bejegend op basis van hun christelijke geloof. De klachten op grond van godsdienst hadden met name betrekking op het terrein van de arbeidsmarkt (7), collectieve voorzieningen (6) en politieke en publieke opinie (4). Op pagina 16 vindt u vijf voorbeelden van klachten op grond van godsdienst.
15
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Klachten van discriminatie op grond van ras
Een Soedanees meldt discriminatoire bejegening op de werkvloer. Collega’s maken regelmatig apengeluiden als hij langsloopt en imiteren daarbij een aap. Een man uit Eritrea meldt vergelijkbare voorvallen: hij wordt door collega’s ‘Bokito’ genoemd en er wordt op de grond gespuugd als hij een collega iets over het werk vraagt.
Een Antilliaanse vrachtwagenchauffeur wordt door de eigenaresse van een bedrijf bij het uitladen van spullen voor dat bedrijf denigrerend toegesproken en uitgescholden voor ‘zwartjoekel’.
Een Marokkaanse beveiligingsbeambte, werkzaam bij gemeente, wordt door klanten verbaal gediscrimineerd.
Autochtone vrouw met twee geadopteerde dochters (Gambia) meldt verbale discriminatie van haar beide dochters door klasgenoten.
Een autochtone man stelt lastig gevallen te worden door Marokkaanse jongeren en stelt dat zij dit doen omdat hij een blanke Nederlander is. Tevens geeft hij aan zich in het algemeen achtergesteld te voelen bij allochtone burgers.
Een familie woonachtig in een woonwagen stelt dat hun zoontje op school anders behandeld wordt dan de ‘burgerkinderen’. Bij conflicten met andere kinderen krijgt hij steeds de schuld.
Een Duitse vrouw stelt door buurtgenoot regelmatig uitgescholden en bedreigd te worden. ‘Ik sla je kapot vieze pruus!’ en ‘Ga terug naar Duitsland’. Klachten van discriminatie op grond van godsdienst
Een Iranese moslima, herkenbaar aan hoofddoek, wordt zonder enige aanleiding op straat beledigd en geslagen.
Een islamitische man uit voormalig Joegoslavië wordt twee dagen nadat zijn werkgever bekend is geraakt met zijn islamitische achtergrond ontslagen van zijn tijdelijke baan.
Twee Marokkaanse moslima’s die uit godsdienstige overtuiging een hoofddoek dragen, willen zich onafhankelijk van elkaar - inschrijven bij hetzelfde fitnesscentrum. Bij de inschrijving worden ze geconfronteerd met de huisregels waarin staat dat het dragen van hoofddeksels niet is toegestaan. De vrouwen mogen daar niet met hoofddoek op komen sporten.
Naar aanleiding van een column in de NRC over de katholieke kerk en haar medewerkers (in het kader van het verschijnen van het rapport van de Commissie Deetman over kindermisbruik binnen de katholieke kerk) voelt een medewerker van de katholieke kerk zich dermate gekwetst door de generaliserende en negatieve inhoud van deze column dat hij een klacht indient.
Een islamitische man van Turkse afkomst stelt door een consulent van de gemeente in het kader van zijn bijstandsuitkering gevraagd te worden zijn baard af te scheren om zijn kansen op werk te vergroten. De man draagt zijn baard op grond van zijn religieuze overtuiging en beschouwt de vraag daarom als discriminatie. Klachten van discriminatie op grond van nationaliteit
Een allochtone man met een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd, nog niet in bezit van de Nederlandse nationaliteit, mag van een aanbieder van mobiele telefonie geen abonnement afsluiten.
Een bezoeker van coffeeshops stelt dat de invoering van de ‘wietpas’ en daarmee het weren van potentiële cliënten met een andere dan de Nederlandse nationaliteit discriminatie is.
16
monitor gemeentelijke rapportage 2011 3.4 Leeftijd (26) Discriminatie op grond van leeftijd betreft het ongelijk behandelen op grond van een leeftijdsgrens, een leeftijdseis of een leeftijdsindicatie (‘jong’, ‘pas afgestudeerd’, ‘ervaring’). Leeftijdsdiscriminatie is pas sinds 1 mei 2004 in strijd met de Nederlandse wet - de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid (WGBL). In 2011 registreerde ADV Limburg 26 klachten van leeftijdsdiscriminatie. Het merendeel van deze klachten (22) heeft betrekking op de arbeidsmarkt en dan met name op werving en selectie (19). Het gaat onder andere om personeelsadvertenties waarin bedrijven of organisaties vragen naar jonge werknemers of werknemers van een bepaalde leeftijd (tussen 30 en 40), maar ook om feitelijke sollicitatieprocedures waarbij leeftijd onterecht een rol speelt. Een tweetal klachten betrof ontslag wegens te hoge leeftijd. Niet alle klachten betroffen de arbeidsmarkt. Een vrouw werd te oud bevonden voor het starten van een opleiding, een andere vrouw werd te oud bevonden voor deelname aan een zangkoor en twee mensen meldden ongelijke behandeling op grond van hun leeftijd door een bank. Op pagina 18 vindt u vijf voorbeelden van klachten op grond van leeftijd. 3.5 Geslacht (25) Onder de discriminatiegrond geslacht worden niet alleen klachten geregistreerd van mannen en vrouwen die zich ongelijk behandeld voelen wegens hun sekse, maar in principe ook van transgenders10. In 2011 registreerde ADV Limburg 25 klachten van discriminatie op grond van geslacht. Een groot deel daarvan had betrekking op de arbeidsmarkt (17). ADV Limburg registreerde tien klachten met betrekking tot vacatures waarin specifiek naar een vrouw (8) dan wel een man (2) werd gevraagd. Vijf vrouwen klaagden over ongelijke behandeling op grond van hun zwangerschap. Eén klacht betrof ongelijke behandeling op het gebied van salariëring en één klacht ongelijke voorwaarden bij een bedrijfsfietsenplan. Er zijn zes klachten geregistreerd waarbij mannen zich gediscrimineerd voelden op basis van hun sekse. Het betreft drie klachten over het toelatingsbeleid bij feesten en voorstellingen waar mannen of single mannen niet welkom waren, een klacht over vrouwenparkeerplaatsen, een klacht over een bedrijfsfietsenplan dat mannen zou benadelen en een klacht van een autochtone fysiotherapeut over het feit dat allochtone vrouwen soms aangeven door hem niet behandeld te willen worden. Er zijn in 2011 geen klachten van transgenders binnen gekomen. Op pagina 20 vindt u een vijftal voorbeelden van klachten op grond van geslacht. 3.6 Seksuele gerichtheid (11) In deze categorie worden klachten geregistreerd die ongelijke behandeling of discriminatoire bejegening betreffen op grond van homo-, hetero- of biseksualiteit. In de praktijk betreft het merendeel van deze klachten discriminatie op basis van homoseksualiteit. In 2011 betreft het uitsluitend klachten van mannen (11). Het grootste deel van de gevallen (9) betreft vijandige bejegening in de vorm van verbaal en/of fysiek geweld. Drie homostellen geven aan structureel gepest te worden door buurtgenoten. De overige twee klachten gaan over ongelijke behandeling, zo werd onder andere geklaagd over een nieuwe lesmethode om homoseksualiteit te bespreken in het christelijk onderwijs.
10
Term voor iedereen die zichzelf op welke manier dan ook, als lid van de andere sekse laat zien of zich zo voelt, dan hoe hij of zij geboren is: transseksueel, androgyn, travestiet, en andere manieren van genderbeleving die niet overeenkomen met het traditionele beeld van de indeling in één der twee geslachten.
17
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Klachten van discriminatie op grond van handicap of chronische ziekte
Een vrouw bezoekt met haar gehandicapte moeder (in rolstoel) een horecagelegenheid. Eenmaal geïnstalleerd op het terras stelt de eigenaar van de horecagelegenheid zonder enige aanleiding of verklaring dat ze beide van het terras af moeten.
Een jongen met handicap krijgt van zijn zangclub te horen dat hij niet meer mee mag doen. Hij voldoet niet meer aan de eisen die de zangclub stelt.
Een vrouw met fysieke handicap mag haar hulphond geen standaard activiteiten laten verrichten in een winkel waardoor zij aldaar feitelijk geen boodschappen kan doen.
Een vrachtwagenchauffeur geeft aan ontslagen te gaan worden vanwege zijn ziekte (diabetes).
Een vrouw met COPD krijgt van haar verzekeraar geen vergoeding voor extra zuurstof tijdens een vliegreis naar de Verenigde Staten.
Een man wordt vrijwel meteen na de bekendmaking van de diagnose Syndroom van Asperger overgeplaatst naar een andere afdeling.
Een jonge vrouw in rolstoel wordt afgewezen voor vacature zonder dat op enigerlei wijze onderzocht wordt of zij ondanks haar fysieke handicap de baan kan vervullen.
ADV Limburg ontvangt een anonieme brief waarin uiteengezet wordt dat een echtpaar dat beide met fysieke handicaps kampt, door buurtgenoten regelmatig discriminatoir beledigd en getreiterd wordt.
Klachten van discriminatie op grond van leeftijd
Een vrouw (57 jaar) met ervaring op het gebied van administratief werk meldt leeftijdsdiscriminatie bij haar poging tot inschrijving bij een uitzendbureau. Er zou geen parttime administratief werk zijn. Als haar dochter zich een dag later bij dat zelfde uitzendbureau wil inschrijven voor datzelfde werk, kan dat plotseling wel.
Een vrouw meldt dat zij door een instituut voor beroepsopleiding geweigerd wordt aangezien zij daarvoor te oud zou zijn. Zij is 27 jaar.
Een vrouw meldt de afwijzing voor een vacature bij de klantenservice van een postorderbedrijf wegens haar leeftijd. Zij is 46 jaar. De werkgever stelt volgens haar dat zij ‘niet snel genoeg’ zou zijn.
Het lidmaatschap van een vrouw van 51 wordt door haar zangclub beëindigd aangezien men wil verjongen.
Een man meldt dat een uitzendbureau aangeeft dat hij voor een vacature - waarvoor ze hem bemiddelen door de betreffende werkgever te oud wordt bevonden. De werkgever stelt expliciet jonge werknemers te zoeken. Hij is 52 jaar.
18
monitor gemeentelijke rapportage 2011 De klachten op grond van seksuele gerichtheid hadden met name betrekking op het terrein buurt/wijk (3) en openbare ruimte (3). Op pagina 20 vindt u vier voorbeelden van klachten op grond van seksuele gerichtheid. Vorig jaar constateerde ADV Limburg in de monitor reeds dat er sprake is van een discrepantie tussen het aantal klachten van discriminatie en geweld tegen homoseksuelen dat bij ADV Limburg binnenkomt en het aantal dat bij de politie staat geregistreerd. Limburg scoorde hoog in de statistieken van de politie11 met betrekking tot discriminatie en geweld op basis van homoseksualiteit. De in 2011 opgestarte samenwerking met politie op het vlak van discriminatiestatistieken maakt het mogelijk deze discrepantie met betrekking tot het jaar 2011 nader te onderzoeken. Voorjaar 2012 starten ADV Limburg, politie en COC een gezamenlijke campagne om mensen te stimuleren bij ADV Limburg melding te doen van discriminatie op grond van seksuele gerichtheid. 3.7 Nationaliteit (10) Klachten op grond van nationaliteit zijn gebaseerd op het wel of niet hebben van een bepaalde nationaliteit. Het gaat hierbij vaak om het beschikken over de juiste papieren. Het betreft ten eerste benadeling van mensen met een nationaliteit anders dan de Nederlandse. Klachten betreffen vaak het handelen van diverse overheidsinstanties zoals gemeente of UWV, maar ook het handelen van vertegenwoordigers van commerciële bedrijven zoals providers van (mobiele) telefonie en verzekeraars. Het betreft ten tweede ook autochtone Nederlanders die uitgesloten worden van bepaalde diensten ten gevolge van hun nationaliteit dan wel autochtone Nederlanders die stellen door overheidsinstanties achtergesteld te worden ten opzichte van allochtone burgers of asielzoekers. In 2011 registreerde ADV Limburg tien gevallen van discriminatie op grond van nationaliteit. Zes van deze klachten hadden betrekking op de overheid of overheidsinstanties. Vier van deze zes klachten betroffen mensen uit Oost-Europa. Drie klachten hadden betrekking op commerciële dienstverlening, waarvan twee op het weigeren van een telefoonabonnement vanwege het niet beschikken over de ‘juiste papieren’. Eén klacht betrof de zgn. wietpas en het weigeren van toegang van mensen van bepaalde nationaliteit tot coffeeshops. Op pagina 16 vindt u nog twee voorbeelden van klachten op grond van nationaliteit. In 2010 meldden vijf autochtone Nederlanders discriminatie op grond van nationaliteit. Zij achtten zichzelf slachtoffer van discriminatie. In 2011 ontving ADV Limburg geen klachten waarbij autochtone burgers zichzelf als slachtoffer zagen van discriminatie op grond van hun nationaliteit. Twee autochtone Nederlanders meldden discriminatie op grond van nationaliteit, maar als getuige van discriminatie van allochtone burgers op grond van hun nationaliteit. 3.8 Burgerlijke staat (2) Deze categorie bevat klachten van mensen die zich op grond van hun burgerlijke staat (gehuwd, ongehuwd, samenlevingscontract, gescheiden) ongelijk behandeld voelen. Een alleenstaande en gescheiden man stelde ongelijk behandeld te worden aangezien de verzekeringsmaatschappij hem geen inzicht gaf in het dossier van zijn eigen kind (en de moeder wel). Een andere alleenstaande man voelde zich door zijn omgeving bespot en genegeerd omdat hij alleenstaand is.
11
Landelijk Expertise Centrum Discriminatie van de Nederlandse politie. ‘Poldis 2009’ en ‘Poldis 2010’, Criminaliteitsbeeld Discriminatie.
19
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Klachten van discriminatie op grond van geslacht
Een groep van vier vrouwen meldt dat zij bij hun werkgever minder salaris verdienen dan een man die dezelfde werkervaring en kennis heeft als zij en die tegelijkertijd met hen in dezelfde functie is begonnen.
Bij contractbesprekingen krijgt een zwangere vrouw te horen dat zij, in tegenstelling tot haar niet-zwangere en op hetzelfde tijdstip begonnen vrouwelijke collega’s slechts een contract voor bepaalde tijd krijgt aangeboden terwijl de andere collega’s een vast contract krijgen. De werkgever voert haar zwangerschap als reden aan.
In diverse vacatures wordt expliciet gevraagd naar een ‘leuke meid’, ‘studente’ of ‘verkoopster’.
Een organisator van dancefeesten weigert single mannen de toegang, alleen mannen in gezelschap van een vrouw mogen naar binnen.
Een mannelijke fysiotherapeut voelt zich gediscrimineerd door allochtone vrouwen aangezien hij in zijn beroepspraktijk vaak geconfronteerd wordt met de wens van deze vrouwen door een vrouwelijke therapeut behandeld te worden.
Klachten van discriminatie op grond van seksuele gerichtheid
Een homoseksuele man wordt na een bevestigend antwoord op de vraag of hij homoseksueel is door een groepje autochtone jongeren bekogeld met bakstenen.
Een homoseksueel stel geeft aan regelmatig bij een NS station door allochtone jongeren uitgescholden te worden voor ‘vuile homo’s’ en ‘kankerflikkers’.
Een homoseksueel echtpaar stuurt een anonieme brief waarin zij beschrijven hoe zij door diverse autochtone buurtbewoners regelmatig op grove wijze discriminatoir worden beledigd (‘vies’, ‘van god los’, ‘strontneukers’, ‘smet op de buurt’) en getreiterd (ontlasting door de brievenbus).
Een homoseksuele man meldt nieuwe lesmethode om homoseksualiteit bespreekbaar te maken in het christelijk onderwijs. De lesmethode gaat er van uit dat seksualiteit thuishoort in een huwelijksrelatie tussen man en vrouw.
Klachten van discriminatie op niet-wettelijke discriminatiegronden
Uiterlijk. Een jongeman geeft aan dat hij door potentiële werkgevers wordt afgewezen voor vacatures aangezien hij piercings in zijn gezicht heeft.
Uiterlijk. Een jonge vrouw wordt als caissière bij een bouwmarkt ontslagen omdat de vestigingsmanager haar te klein (1.45 cm) vindt.
Woonplaats. Een man meldt dat hij bij FC Eindhoven geen kaartje kan kopen voor de wedstrijd MVV tegen FC Eindhoven omdat hij woonachtig is in Maastricht. De enige kaartjes voor deze wedstrijd worden via MVV verkocht en als de kaartjes uitverkocht zijn kan men als Maastrichtenaar geen kaartjes meer kopen.
Limburgs accent. Een vrouw wordt voor een stage bij een luchtvaartmaatschappij afgewezen omdat zij een Limburgs accent heeft. Een andere vrouw wordt door een bedrijf afgewezen voor een vacature voor telefonische en andere secretariële ondersteuning vanwege haar Limburgse tongval.
Overig. Een man stelt dat bij de overname van oud personeel door een nieuwe werkgever sprake is van discriminatie op grond van het ondertekenen van een petitie voor correcte beloning. Mensen die deze petitie ondertekend hebben worden door het nieuwe bedrijf niet overgenomen.
20
monitor gemeentelijke rapportage 2011 3.9 Levensovertuiging (2) Levensovertuiging wordt juridisch omschreven als een min of meer coherent stelsel van ideeën, waarbij sprake is van fundamentele opvattingen over het menselijk bestaan. Voor het aanspraak maken op een wettelijk verbod is het noodzakelijk dat deze opvattingen niet slechts individueel worden gehuldigd, maar dat er sprake is van gemeenschappelijke opvattingen. ADV Limburg ontving in 2011 twee klachten over discriminatie op grond van levensovertuiging. Een vegetariër stelde gedwongen te worden ritueel geslacht vlees te eten in een justitiële inrichting. Een lid van een door hem niet nader gespecificeerde groepering op levensbeschouwelijke grondslag stelde door politici en raadsleden in een negatief daglicht gesteld te worden. 3.10 Politieke gezindheid (1) Klachten op basis van politieke gezindheid betreffen klachten over ongelijke behandeling of negatieve bejegening op grond van (vermeende) politieke sympathieën en/of lidmaatschap van een politieke organisatie. Eén klacht ontving ADV Limburg in 2011 in deze categorie. Een man klaagde over het feit dat hij publiekelijk - op Twitter – werd beledigd wegens zijn vermeende sympathie voor een door hem niet nader gespecificeerde politieke partij. 3.11 Arbeidscontract (0) Discriminatie op grond van arbeidscontract betreft ongelijke behandeling op grond van het hebben van een vast of tijdelijk dienstverband. De ongelijke behandeling kan de vorm aannemen van ongelijke arbeidsvoorwaarden of ongelijke salariëring. ADV Limburg ontving in 2011 geen klachten in deze categorie. 3.12 Arbeidsduur (0) Discriminatie op grond van arbeidsduur betreft ongelijke behandeling op grond van het hebben van een parttime dan wel fulltime dienstverband. De ongelijke behandeling kan de vorm aannemen van ongelijke arbeidsvoorwaarden of ongelijke salariëring. ADV Limburg ontving in 2011 geen klachten in deze categorie. 3.13 Niet-wettelijke discriminatiegronden (31) Klachten over discriminatie die niet onder de één van de hierboven genoemde gronden vallen, worden geregistreerd in de categorie niet-wettelijke gronden. Klachten in deze categorie hebben veelal te maken met uiterlijk zoals lichaamsgewicht of -lengte en andere zichtbare kenmerken, zoals haardracht, tatoeages, piercings en sieraden. Indien een uiterlijk kenmerk echter direct verband houdt met één van de bovengenoemde discriminatiegronden dan wordt die discriminatiegrond als uitgangspunt genomen bij de registratie en behandeling van een klacht. Indien bijvoorbeeld een persoon met overgewicht als gevolg van obesitas ongelijk wordt behandeld, dan registreert ADV Limburg deze klacht in de categorie handicap/chronische ziekte. In 2011 ontving ADV Limburg 31 klachten op grond van niet-wettelijke discriminatiegronden. Mensen meldden discriminatie op grond van kledingmaat, lengte, lichaamsgeur, piercings en uiterlijk. Mensen meldden tevens ongelijke behandeling wegens andere niet-wettelijke gronden zoals het hebben van een psychiatrisch verleden, het verwikkeld zijn in schuldsanering, het woonachtig zijn in een bepaalde woonplaats, het niet hebben van een auto, het niet kunnen schrijven en het hebben van een klein (in tegenstelling tot een groot) bedrijf. De ‘klassieke’ niet-wettelijke gronden (uiterlijk, woonplaats, sociale positie) werden alle driemaal gemeld; 22 klachten werden ingediend op ‘overige’ niet-wettelijke gronden.
21
monitor gemeentelijke rapportage 2011 In 2011 werd een drietal klachten ontvangen van mensen die zich als Limburger of vanwege een Limburgs accent ongelijk behandeld voelden. Ook deze klachten worden onder ‘niet-wettelijke gronden’ geregistreerd aangezien de Nederlandse en Europese gelijkebehandelingswetgeving en de daarop gebaseerde jurisprudentie lokale identiteiten of accenten niet als ‘ras’ identificeren. De klachten op niet-wettelijke gronden hadden met name betrekking op de terreinen van de arbeidsmarkt (15), collectieve voorzieningen (6) en huisvesting (4). Op pagina 20 vindt u vijf voorbeelden van klachten op niet-wettelijke gronden. 3.14 Discriminatiegronden - samenvatting Resumerend kan het volgende worden gesteld. Het relatief grootste aantal klachten heeft betrekking op de discriminatiegrond ras, gevolgd door handicap/chronische ziekte. Beide gronden nemen gezamenlijk ruim 50% van het totaal voor hun rekening. De gronden godsdienst, leeftijd en geslacht vormen qua aantal de middenmoot, de gronden seksuele gerichtheid en nationaliteit zijn een stuk minder vertegenwoordigd. Discriminatie op de overige (wettelijke) gronden werd weinig gemeld - minder dan driemaal per grond. Discriminatie op diverse niet-wettelijke gronden werd op zich veel gemeld, maar geen enkele individuele grond werd meer dan driemaal geregistreerd. Het volgende overzicht geeft aan op welke maatschappelijke terreinen de diverse discriminatiegronden in 2011 het meest werden ervaren12: 1. Ras: arbeidsmarkt - buurt/wijk - collectieve voorzieningen - onderwijs. 2. Handicap/chronische ziekte: arbeidsmarkt - commerciële dienstverlening - collectieve voorziening horeca. 3. Godsdienst: arbeidsmarkt - collectieve voorziening - publieke en politieke opinie. 4. Leeftijd: arbeidsmarkt - commerciële dienstverlening - onderwijs & sport en recreatie. 5. Geslacht: arbeidsmarkt - horeca - buurt/wijk & collectieve voorziening. 6. Seksuele gerichtheid: buurt/wijk & openbare ruimte. 7. Nationaliteit: collectieve voorziening - commerciële dienstverlening - arbeidsmarkt & horeca. De niet-wettelijke gronden zijn in deze weergave niet meegeteld aangezien het een groot aantal diverse niet-wettelijke gronden betreft die geen van alle meer dan drie keer gemeld werden. 3.15 Discriminatiegronden - vergelijking 2011 en 2010 Zoals reeds is aangegeven (1.1) is het bieden van een solide analyse en het aangeven van trends vooralsnog niet mogelijk. Echte trendanalyses kunnen pas op basis van het cijfermateriaal van drie volledige jaren worden gemaakt. Dat zal voor de eerste keer mogelijk zijn in 2013 over de cijfers van 2010, 2011 en 2012. Wel kan aangegeven worden of en in hoeverre het beeld in 2011 verschilt van het beeld in 2010 door een vergelijking te maken van de cijfers van 2011 en 2010. Een vergelijking van de absolute aantallen 2011 en de percentages 2011 van de diverse discriminatiegronden met die van 2010 en van de rangorde van de verschillende gronden in beide jaren laat het volgende zien.
12
22
Absolute aantallen. Een significante ontwikkeling in absolute aantallen is slechts te zien bij de grond geslacht (van 15 in 2010 naar 25 in 2011). Er is sprake van toename bij de gronden godsdienst (van 22 in 2010 naar 27 in 2011) en leeftijd (van 20 in 2010 naar 23 in 2011) en een afname van de Alleen de top-3 of top-4 wordt hier vermeld. Een ‘&-teken’ impliceert dat de maatschappelijke terreinen even vaak werden geregistreerd bij de betreffende discriminatiegrond.
monitor gemeentelijke rapportage 2011 gronden ras (van 99 in 2010 naar 94 in 2011) en nationaliteit (van 13 in 2010 naar 10 in 2011). Discriminatiegronden als handicap/chronische ziekte en seksuele gerichtheid blijven in absolute aantallen nagenoeg gelijk.
Percentages. Het beeld is bij de percentages nauwelijks anders dan bij de absolute aantallen, aangezien het verschil in aantallen klachten tussen 2011 en 2010 slechts 12 is. De grootste wijzigingen zijn te vinden bij de gronden ras en geslacht. ‘Ras’ daalt van 38,22% (2010) naar 34,69% (2011) en ‘geslacht’ neemt toe van 5,79% (2010) naar 9,23% (2011). Verder kan geconstateerd worden dat in 2011 procentueel meer klachten binnenkwamen op de gronden godsdienst, leeftijd en handicap/chronische ziekte en minder op de gronden seksuele gerichtheid en nationaliteit.
Rangorde13. In 2011 werd discriminatie het meest gemeld op grond van ras, vervolgens op grond van handicap/chronische ziekte, godsdienst, leeftijd en geslacht. In 2010 was de rangorde onder de eerste vijf gronden als volgt: ras, handicap/chronische ziekte, leeftijd, godsdienst en geslacht. De enige verandering in die rangorde is dat godsdienst en leeftijd van plaats zijn gewisseld. De gronden ras en handicap/chronische ziekte genereren in beide jaren verreweg de meeste klachten. De categorieën godsdienst, leeftijd en geslacht vormen in beide jaren de middenmoot (6-10%). De grond godsdienst heeft in 2011 relatief meer klachten gegenereerd dan in 2010. De gronden seksuele gerichtheid en nationaliteit zijn in beide jaren de gronden met een relatief laag aantal klachten (4-5%).
Uit deze cijfers kan niet zomaar geconcludeerd worden dat de feitelijke discriminatie op de betreffende gronden is toe- of afgenomen. Deze percentages geven vooral uitsluitsel over relatieve toe- en afname van de klachten van discriminatie bij ADV Limburg. De bovenstaande percentages zouden tevens indicatief kunnen zijn voor de meldingsbereidheid onder bepaalde groepen. Wellicht waren ouderen of mensen met handicap of chronische ziekte in 2011 meer geneigd te melden dan in 2010 en homoseksuelen in 2011 juist minder dan in vergelijking met 2010. Correlatie gronden en terreinen In 3.14 werd de correlatie beschreven tussen de discriminatiegronden en de maatschappelijke terreinen waarop de discriminatie zich afspeelde. Zo blijkt bijvoorbeeld dat - in orde van grootte - arbeidsmarkt, buurt/wijk en collectieve voorzieningen het meest worden genoemd bij de grond ras. Een vergelijking van deze correlaties met die van 2010 levert de volgende inzichten op. Het beeld in 2011 wijkt niet veel af van het beeld in 2010, maar is sprake van een klein aantal interessante verschillen. Bij de discriminatiegrond ras werden in 2011 relatief meer incidenten in buurt en wijk gemeld. Er is sprake van een relatief groter aantal klachten over burenruzies met een discriminatoire component. Bij de discriminatiegrond godsdienst staan klachten op de arbeidsmarkt bovenaan, terwijl de arbeidsmarkt in 2010 relatief veel minder discriminatie op grond van godsdienst genereerde. Dit heeft in 2011 met name te maken met het aantal klachten waarbij afwijzing op grond van het dragen van een hoofddoek gemeld werd, maar ook met klachten over ontslag om het enkele feit dat men moslim is. Bij de discriminatiegrond geslacht is opvallend dat de categorie buurt/wijk in 2011 meer geregistreerd werd dan in 2010. Dit heeft te maken met klachten waarbij vrouwen op basis van hun sekse discriminatoir beledigd en bejegend werden. Bij de grond seksuele gerichtheid is ook opvallend dat buurt/wijk vaker als terrein gemeld wordt. Homoseksuelen cq homoseksuele stellen meldden vaker discriminatie door buren of buurtgenoten.
13
De diverse niet-wettelijke gronden worden hierbij buiten beschouwing gelaten.
23
monitor gemeentelijke rapportage 2011 4
De cijfers - verdeling over maatschappelijke terreinen
De term ‘maatschappelijk terrein’ verwijst naar het gebied van het maatschappelijk leven waarop de ervaren discriminatie plaatsvindt. Het totaal aantal geregistreerde maatschappelijk terreinen is gelijk aan het totaal aantal klachten omdat elk maatschappelijk terrein een aparte klacht genereert. Als één persoon discriminatie meldt op grond van leeftijd bij een werkgever en bij een beroepsopleiding, dan registreert ADV Limburg twee verschillende incidenten, twee maatschappelijke terreinen en dus twee klachten. ADV Limburg onderscheidt in navolging van de landelijke richtlijnen - zoals vervat in het format van de wettelijke rapportage ten behoeve van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de volgende maatschappelijke terreinen: arbeidsmarkt, buurt/wijk, collectieve voorzieningen, commerciële dienstverlening, horeca en amusement, huisvesting, media en reclame, onderwijs, openbare ruimte, politie/OM/vreemdelingendienst, privésfeer, publieke en politieke opinie en sport en recreatie. Klachten die betrekking hebben op justitie of justitiële inrichtingen vallen onder de categorie politie/OM/vreemdelingendienst. In 2011 heeft ADV Limburg 252 klachten geregistreerd en daarmee 252 keer een bepaald maatschappelijk terrein. De verdeling van deze klachten over de diverse maatschappelijke terreinen wordt hieronder in de vorm van een cirkeldiagram weergegeven.
0,79% 3,57%
arbeidsmarkt (93)
0,40%
3,17%
collectieve voorzieningen (41)
3,57%
commerciële dienstverlening (22) buurt/wijk (21)
3,57%
onderwijs (16)
3,97%
36,90%
horeca en amusement (11)
4,37% openbare ruimte (10) 6,35%
politie/OM/vreemdelingendienst (9) publieke en politieke opinie (9)
8,33%
sport en recreatie (9) huisvesting (8) 8,73%
16,27%
media en reclame (2) privésfeer (1)
Figuur 2: Verdeling klachten ADVL 2011 over maatschappelijke terreinen
24
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Op bladzijden 27, 28, 30, 32 en 34 wordt een aantal voorbeelden van klachten van discriminatie op de diverse maatschappelijke terreinen nader beschreven. Nu volgt een nadere toelichting per maatschappelijk terrein, in orde van grootte van het aantal klachten. 4.1 Arbeidsmarkt (93) Het betreft hier discriminatie die ontstaat als gevolg van het handelen en het bejegenen van de diverse actoren op de arbeidsmarkt - werkgevers, werknemers, cliënten, patiënten of arbeidsbemiddelaars - die betrekking heeft op het vinden of uitvoeren van werk. Het aantal klachten op de arbeidsmarkt is zowel in 2010 als in 2011 het hoogst vergeleken met de andere maatschappelijk terreinen. Met betrekking tot 2011 kan geconstateerd worden dat het relatieve aandeel van klachten op de arbeidsmarkt aanzienlijk is toegenomen. In 2010 maakten deze klachten circa 26% van het totaal aantal klachten uit, in 2011 vormen zij zelfs circa 37% van het totaal aantal klachten. In 2011 betrof 63% van de klachten op de arbeidsmarkt klachten van autochtone Nederlanders die met name discriminatie op de arbeidsmarkt meldden op de gronden handicap/chronische ziekte, leeftijd en geslacht. Allochtone burgers meldden discriminatie op de arbeidsmarkt met name op ras en godsdienst. In 2011 betrof het 93 klachten van discriminatie op de volgende deelterreinen:
Werving en selectie (40) Het betreft hier onder andere vacatureteksten en sollicitatieprocedures. De 40 klachten betreffen 45 discriminatiegronden: leeftijd (19), geslacht (10), ras (7), handicap/chronische ziekte (2), godsdienst (1), nationaliteit (1) en niet-wettelijke gronden (5). Bijna 75% van de klachten betreft de gronden leeftijd en geslacht.
Werkvloer (27) Het gaat hierbij om klachten van vijandige bejegening, omstreden behandeling, bedreiging en mishandeling inzake conflicten tussen collega’s onderling of tussen leidinggevenden en hun werknemers. Opvallend is dat de 67% van de klachten afkomstig is van niet-westerse allochtonen en ruim 75% betreft de gronden ras en godsdienst. De 27 klachten hebben betrekking op 29 discriminatiegronden: ras (19), godsdienst (3), handicap/chronische ziekte (1), seksuele gerichtheid (1) en niet-wettelijke gronden (5).
Uitstroom (14) Het betreft hier onterechte ongelijke behandeling bij ontslag, zoals ontslag omdat men te oud wordt geacht, zwanger is of een handicap of chronische ziekte heeft of meldt. De 14 klachten betreffen 15 discriminatiegronden: handicap/chronische ziekte (4), geslacht (3), leeftijd (2), ras (2), godsdienst (1) en niet-wettelijke gronden (3).
Arbeidsvoorwaarden/omstandigheden (6) Het gaat hier om onterechte verschillen in arbeidsvoorwaarden tussen groepen mensen, zoals tussen mensen met een vast en een tijdelijk contract of tussen mensen met en zonder handicap of chronische ziekte. De zes klachten betreffen zes discriminatiegronden: handicap/chronische ziekte (2), geslacht (1), godsdienst (1) en leeftijd (1).
Promotie/doorstroom (3) Het betreft hier bijvoorbeeld het niet krijgen van een vast contract omdat men zwanger is, of het steeds mislopen van promotie vanwege de etnische achtergrond. De drie klachten in deze categorie betreffen drie discriminatiegronden: geslacht (2) en handicap/chronische ziekte (1).
25
monitor gemeentelijke rapportage 2011
Bemiddeling/re-integratie (2) Bij deze categorie gaat het meestal om discriminatoir handelen van uitzendbureaus en met name het meegaan met discriminatoire eisen van werkgevers14. De twee klachten in deze categorie betreffen twee discriminatiegronden: godsdienst (1) en handicap/chronische ziekte (1).
Beloning (1) Het betreft hier onterechte ongelijke beloning, incidentele dan wel structurele beloningsverschillen tussen groepen mensen, zoals tussen mannen en vrouwen in het geval van hetzelfde werk en dezelfde werkervaring. De in 2011 bij ADV Limburg ingediende klacht gaat inderdaad over ongelijke beloningsverschillen tussen mannen en vrouwen.
Overig (1)
Het totaal aantal is 94 - één van de klachten had namelijk betrekking op twee deelterreinen. De 93 klachten op de arbeidsmarkt op genereerden in totaal 102 discriminatiegronden. De verdeling van klachten van discriminatie op de arbeidsmarkt over de respectievelijke gronden is als volgt: ras (28), leeftijd (22), geslacht (17), handicap/chronische ziekte (11), godsdienst (7), nationaliteit (1) en seksuele gerichtheid (1). Er werden 15 klachten ingediend op diverse niet-wettelijke gronden. Op pagina 27 en 28 vindt u een aantal voorbeelden van klachten van discriminatie op de arbeidsmarkt. 4.2 Collectieve voorzieningen (41) Bij discriminatie op het terrein collectieve voorzieningen gaat het om discriminatie of ongelijke behandeling in de bejegening of behandeling van cliënten, patiënten, deelnemers door medewerkers van bijvoorbeeld de landelijke overheid, de provincie of de gemeenten, of medewerkers van (semi) overheidsinstanties als het CWI, de IND, de belastingdienst, van instanties van sociale zekerheid (UWV), medewerkers van de gezondheidszorg (zorgverleners en zorgaanbieders), van instanties als Bureau Jeugdzorg en de Raad voor de Kinderbescherming, van het welzijnswerk en van zelfstandige bestuursorganen zoals het CBR, de RDW, het COA, het Kadaster en Staatsbosbeheer. In 2011 werden 41 klachten ingediend over discriminatie bij collectieve voorzieningen. Klachten over gemeenten (19) en het UWV (5) werden het meest ingediend. Andere instanties die genoemd worden zijn instellingen voor de geestelijke gezondheidszorg, Bureau Jeugdzorg en de Raad voor de Kinderbescherming, het CWI, DUO, de SVB en het CBR. Deze 41 klachten hebben betrekking op 42 discriminatiegronden. De meeste klachten over collectieve voorzieningen betreffen etnische discriminatie (15). Over de andere gronden zijn de klachten als volgt verdeeld: handicap/chronische ziekte (7), godsdienst (6), nationaliteit (6), geslacht (1), seksuele gerichtheid (1) en niet-wettelijke gronden (6). In de meeste gevallen betreft het omstreden behandeling (36) in de vorm van de toepassing of uitwerking van regels, maar soms (5) gaat het ook over discriminatoire bejegening door medewerkers van (semi-) overheidsinstanties. Op pagina 30 vindt u een vijftal voorbeelden van klachten op het maatschappelijk terrein van collectieve voorzieningen.
14
26
Het onderzoek ‘De klant is koning - Een onderzoek naar het honoreren van discriminerende verzoeken van werkgevers door intercedenten van uitzendbureaus in Nederland’ (2011, E. Loeters.) wees uit dat ruim 75% van de intercedenten van uitzendbureaus wel eens meegaan in de discriminatoire eisen van werkgevers.
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Klachten van discriminatie op de arbeidsmarkt Werving en selectie
Een vrouw meldt een vacature waarin gevraagd wordt naar een administratief medewerker tussen de 30 en 40 jaar.
Een Marokkaanse man wordt afgewezen voor een baan bij een callcenter en hij vermoedt dat hier sprake is van discriminatie aangezien de gegeven reden niet plausibel is.
Een islamitische jonge vrouw uit Sri Lanka zou een proefperiode gaan draaien bij een schoonmaakbedrijf maar de toezegging wordt teruggetrokken zodra de vestigingsmanager hoort dat de vrouw een hoofddoek draagt.
Een jonge vrouw in rolstoel wordt afgewezen voor vacature zonder dat op enigerlei wijze onderzocht wordt of zij ondanks haar fysieke handicap de baan kan vervullen.
Een vrouw wordt voor een callcenter functie afgewezen wegens haar Limburgse tongval.
Werkvloer
Een Marokkaanse vrouw werkt in de ‘bemoeizorg’ en wordt door een cliënt uitgemaakt voor ‘stomme buitenlander’ en hij voegt toe dat zij terug moet naar haar eigen land. Zij is geboren en getogen in Nederland.
Een Limburgse vrouw, werkend in de Randstad, stelt door collega’s en leidinggevenden discriminatoir bejegend te worden wegens haar Limburgse identiteit.
Een vrouw van Indonesische afkomst, werkzaam als souschef in de keuken van een hotel, krijgt van een tijdelijke collega te horen dat hij hoopt dat de nieuwe oven groot genoeg zal zijn zodat zij daarin kan gaan douchen. Tevens maakt hij regelmatig andere negatieve opmerkingen over haar afkomst.
Een Marokkaanse verpleegkundige, werkzaam in de thuiszorg, wordt door zoon van cliënte discriminatoir bejegend (‘kut-Marokkaan’, ‘vieze vuile moslimextremist, ga terug naar je eigen land’) en bedreigd met de woorden ‘ik maak je kapot’ en ‘ik wacht buiten op je!’.
Een Servische man, werkzaam in de bouw, meldt bij aankomst door uitvoerder op bouwplaats geweigerd en weggestuurd te worden als bouwvakker. De uitvoerder beledigt hem met de woorden ‘je bent niet welkom in de bouw en ook niet in Nederland, ga in je eigen land werk zoeken’.
Uitstroom
Een vrouw meldt dat haar tijdelijk contract niet verlengd wordt. Zij heeft onlangs bekend gemaakt dat zij zwanger is en heeft nooit een negatieve beoordeling van haar functioneren gehad.
Een vrouw stelt dat haar tijdelijk contract niet is verlengd wegens haar gehoorprobleem. Zij stelt dat de werkgever niet bereid was doeltreffende aanpassingen te verrichten om haar te behouden.
Een homoseksuele man stelt wegens zijn HIV infectie bij een zorginstelling ontslagen te zijn.
Een Marokkaanse man wordt op de werkvloer geconfronteerd met discriminatoire opmerkingen van collega’s over hemzelf en over andere Afrikaanse collega’s. Een incident daarover leidt uiteindelijk tot zijn ontslag.
27
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Arbeidsvoorwaarden/omstandigheden
Een man maakt melding van het feit dat zijn werkgever bij de uitvoering van een ‘fietsenplan’ mannen verplicht een medische verklaring aan te leveren als zij voor hun werk een vrouwenfiets willen kopen.
Een man - WSW geïndiceerd - stelt dat hij door de gemeente waar hij werkte als ‘slaaf’ werd behandeld en als WSW’er geen enkel recht had.
Promotie/doorstroom
Voor een man die reeds een jaar werkzaam is bij een autobedrijf ligt al een tweede jaarcontract klaar. Nadat een nieuwe leidinggevende hoort dat de man een kunstknie heeft, krijgt de man slechts een proefcontract voor drie maanden.
Een Marokkaanse man voelt zich gekleineerd en gediscrimineerd door ‘grapjes’ en uitlatingen van zijn leidinggevende over de islam. Hij kaart dit aan bij de directie en daardoor staat zijn contractverlenging meteen ter discussie.
Bemiddelingsfase
Een islamitische man van Turkse afkomst stelt dat diverse uitzendbureaus hem weigeren in te schrijven en te bemiddelen voor werk aangezien hij op grond van zijn religieuze overtuiging een baard draagt.
Een man meldt dat een uitzendbureau aangeeft dat hij voor de vacature als heftruckchauffeur - waarvoor ze hem proberen te bemiddelen - te oud is. Het bedrijf stelt een maximum leeftijd van 35 jaar. De man is slechts een paar jaar ouder.
Beloning
28
Een groep van vier vrouwen meldt dat zij bij hun werkgever minder salaris verdienen dan een man die dezelfde werkervaring en kennis heeft als zij en die tegelijkertijd met hen in dezelfde functie is begonnen.
monitor gemeentelijke rapportage 2011 4.3 Commerciële dienstverlening (22) Het betreft hier discriminatie in de behandeling of bejegening van (potentiële) klanten van commerciële dienstverleners. Bij commerciële dienstverlening gaat het om diverse consumentenzaken (detail- en groothandel, webwinkels, postorderbedrijven), internet- en telefoonproviders, private zorgverleners en aanbieders, (zorg)verzekeraars en banken, alsmede openbaar vervoer. In 2011 ontving ADV Limburg 22 klachten over discriminatie in de commerciële dienstverlening. De klachten hadden in 2011 onder andere betrekking op het handelen van ziektekostenverzekeraars (3) en banken (3), het handelen van chauffeurs en controleurs in het openbaar vervoer (3), op de toegang tot winkels voor mensen met handicap (3), op de bejegening van allochtone klanten door winkelpersoneel (2) en op uitsluiting door aanbieders van mobiele telefonie (2). Het aantal klachten op de discriminatiegrond handicap/chronische ziekte is het hoogst (8), gevolgd door godsdienst (3), ras (3), leeftijd (2) en nationaliteit (2), burgerlijke staat (1) en geslacht (1) en twee verschillende niet-wettelijke gronden. Op pagina 30 vindt u vier voorbeelden van klachten op het terrein van commerciële dienstverlening. 4.4 Buurt/wijk (21) Deze categorie klachten betreft discriminatie in de bejegening of behandeling van personen, groepen en/of organisaties door buren of buurtgenoten. Klachten kunnen burenruzies met discriminatoire achtergrond betreffen, maar ook doelgerichte acties tegen de komst van een asielzoekergezin of moskee en tevens het wegpesten van bewoners door één of meerdere buurtgenoten. Van de 21 klachten in 2011 is ruim 75% gerelateerd aan ras (16) waarvan negen van niet-westerse allochtonen en zeven van Europeanen (onder andere Duitsers, Polen en Kosovaren). De aard van de klachten liggen allen op het vlak van vijandige bejegening - zowel verbaal (belediging, bedreiging) als fysiek (mishandeling). De klachten gerelateerd aan de discriminatiegrond ras hadden alle betrekking op incidenten tussen autochtone en allochtone bewoners. De 21 klachten betreffen veelal burenruzies waarbij sprake is van discriminatie, inclusief gerichte treiterijen tegen homostellen (2) en tegen een echtpaar met handicap (1). Verbale discriminatie op grond van geslacht werd twee keer gemeld en betreft denigrerende uitlatingen tegenover vrouwen. Op pagina 30 vindt u vier voorbeelden van klachten op het maatschappelijk terrein buurt/wijk. 4.5 Onderwijs (16) Het betreft hier discriminatoir handelen of bejegenen door medewerkers van instanties op het gebied van onderwijs (onder andere gemeentelijke onderwijsdiensten, scholen/opleidingen) maar ook door docenten, ouders en leerlingen. Het gaat hierbij veelal om incidenten rondom toelating, inschrijving, bejegening (door zowel medeleerlingen/studenten als onderwijzend personeel) maar ook om het onzorgvuldig afhandelen van discriminatieklachten. De 16 klachten hadden in 2011 betrekking op 18 discriminatiegronden. Het ging daarbij om de discriminatiegronden ras (11), handicap/chronische ziekte (3), godsdienst (2), seksuele gerichtheid (1) en leeftijd (1). Vijf van de klachten betroffen leerlingen onderling, vier maal ging het om discriminatie bij toegang tot een opleiding - onder andere wegens leeftijd en de identiteit als woonwagenbewoner. Daarnaast speelden er problemen van discriminatie tussen docenten en leerlingen, tussen docenten en collega’s en tussen ouders en docenten of schoolleiding. Eenmaal werd gewag gemaakt van een (voor homoseksuelen) discriminatoire lesmethode. Op pagina 32 vindt u een drietal voorbeelden van klachten op het terrein van onderwijs.
29
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Klachten van discriminatie bij collectieve voorzieningen
Een Afrikaanse man klaagt over discriminatoire bejegening door een casemanager van de gemeente in het kader van zijn bijstandsuitkering, alsmede over discriminatoire toepassing van de regels met betrekking tot de sollicitatieplicht. De betreffende casemanager zou gesteld hebben dat hij Afrikanen anders behandelt dan autochtonen en legt de man de verplichting op 40 keer per maand te solliciteren.
Een Syriër klaagt over de in zijn ogen te ver gaande onderzoeksmethoden van een sociaal rechercheur en over uitlatingen die deze rechercheur gedaan zou hebben over buitenlanders tegen de buurvrouw van deze Syriër meneer zou crimineel zijn en ‘alle mensen met een donkere huidskleur zijn crimineel’, of woorden van gelijke strekking.
Een man maakt melding van het feit dat hij als blanke Nederlander veel minder rechten heeft dan allochtonen. De overheid is degene die hier schuld aan heeft doordat zij allerlei voorzieningen heeft getroffen die allochtonen zou bevoordelen ten opzichte van autochtonen.
Een autochtone moslima, met hijaab, wordt door een casemanager van de UWV met korting op haar WW uitkering gedreigd als zij haar hijaab niet afdoet om haar kansen op werk te vergroten.
Een man van Afro-Amerikaanse afkomst acht zich door Bureau Jeugdzorg en de Raad voor de Kinderbescherming discriminatoir behandeld. Hij stelt dat niet de feiten leidend zijn in de afhandeling van zijn zaak, maar racistische vooroordelen. Klachten van discriminatie in de commerciële dienstverlening
Een man in een scootmobiel mag kantoorboekhandel niet in; de scootmobiel zou beschadigingen kunnen veroorzaken aan de vloer.
Een Marokkaanse vrouw met hoofddoek stelt door buschauffeur onheus behandeld en bejegend te zijn. De chauffeur deed de achterdeuren van de bus dicht terwijl zij met zoontje in kinderwagen naar binnen ging. Toen zij de chauffeur daar op aansprak was hij erg defensief en onbeleefd. Hij verontschuldigde zich niet en gebaarde haar te gaan zitten. Zij stelt dat haar islamitische uiterlijk (hoofddoek) de oorzaak was van zijn gedrag.
Een man van 76 krijgt bij de bank geen lening wegens zijn gevorderde leeftijd. Hij heeft het geld nodig voor een verhuizing gerelateerd aan de ziekte van zijn vrouw.
Een vrouw heeft een zeldzame stollingsziekte. Zij stelt dat bepaalde behandelingen voor haar ziekte door haar ziektekostenverzekeraar niet vergoed worden. Zij acht zich gediscrimineerd op grond van haar chronische ziekte. Klachten van discriminatie in buurt en wijk
Een Egyptische man, reeds decennia woonachtig en werkzaam in Nederland, wordt door buren discriminatoir beledigd (‘je hoort hier niet thuis, ga terug naar je eigen land’), zijn auto wordt bekrast, zijn voordeur wordt door hen vernield en hij en zijn vrouw voelen zich continu angstig en bedreigd.
ADV Limburg ontvangt een anonieme brief van een homoseksueel stel dat meldt geconfronteerd te worden met discriminatoire beledigingen en pesterijen van meerdere autochtone buurtgenoten.
Buurtgenoten voeren actie tegen de komst van een Somalisch asielzoekergezin.
ADV Limburg ontvangt een anonieme brief van een buurtgenoot die stelt dat een echtpaar van personen met een handicap stelselmatig wordt getreiterd door diverse buurtgenoten.
30
monitor gemeentelijke rapportage 2011 4.6 Horeca en amusement (11) Deze categorie discriminatieklachten betreft discriminatie in de behandeling of bejegening van (potentiële) klanten van hotels/restaurants/cafés (horeca), discotheken, concerten en feesten, pretparken en amusementshallen. Het gaat hierbij met name om het buitensluiten van individuen of groepen, om discriminatoire toelatingsvoorwaarden (deurbeleid en huisregels) en om verschillen in toegangsprijzen voor verschillende groepen mensen. De klachten betroffen de gronden handicap/chronische ziekte (5), geslacht (3), ras (2) en nationaliteit (1). Het ging om mensen met handicap die vanwege een rolstoel of blindengeleidehond niet werden toegelaten tot de horeca (5), (single) mannen die niet welkom waren bij georganiseerde feesten en evenementen (3), allochtone jongeren die om onduidelijke redenen niet werden toegelaten tot een horecagelegenheid (2) en mensen van bepaalde nationaliteit die niet toegelaten zouden gaan worden in coffeeshops (1). Op pagina 32 vindt u drie voorbeelden van klachten op het terrein van horeca en amusement. 4.7 Openbare ruimte (10) Deze categorie klachten betreft bijvoorbeeld incidenten met een discriminatoir karakter tussen burgers in het openbaar (op straat, op de markt, in het openbaar vervoer), maar ook discriminatoire uitingen op flyers, posters of anderszins. ADV Limburg ontving hierover in 2011 tien klachten, zes daarvan hadden betrekking op discriminatoire bejegening op grond van ras en godsdienst op straat of in de bus, drie daarvan gingen over discriminatoire bejegening op grond van homoseksualiteit op straat en eenmaal werd gemeld dat een persoon met handicap in de openbare ruimte werd beledigd. Op pagina 32 vindt u drie voorbeelden van klachten op het terrein van de openbare ruimte. 4.8 Politie/OM/vreemdelingendienst (9) Onder deze noemer registreert ADV Limburg discriminatie in het handelen van (medewerkers/vertegenwoordigers van) politie, vreemdelingendienst, de Koninklijke Marechaussee of het Openbaar Ministerie, alsmede justitie en justitiële inrichtingen. Het kan hierbij gaan om zaken als bejegening, staande houden, boetes, identificatie en samenscholingsverbod. Twee klachten met betrekking tot de politie betreffen de wijze van aanhouden/staande houden, in beide gevallen zou sprake zijn van mishandeling. Beide gevallen hebben betrekking op de discriminatiegrond ras. Er waren drie klachten van het niet serieus nemen van een aangifte - tweemaal wegens de afkomst van de aangever en eenmaal vanwege de homoseksuele identiteit van de aangever. Door cliënten van ADV Limburg wordt het niet adequaat reageren van politiebeambten of het weigeren van het opnemen van een aangifte regelmatig genoemd, maar vormt in het grootste deel van de gevallen niet de eigenlijke klacht van discriminatie. Het gepleegde feit, bijvoorbeeld discriminatoire bejegening door een buurtgenoot, is doorgaans de eigenlijke klacht. Op pagina 34 vindt u een tweetal voorbeelden van klachten op het terrein van Politie/OM/vreemdelingendienst. 4.9 Publieke en politieke opinie (9) Het betreft hier discriminatie in opiniërende activiteiten die expliciet gericht zijn op het negatief beïnvloeden van de mening of opvatting over bepaalde groepen mensen. Klachten betreffen uitspraken van politici en publieke individuen, demonstraties van organisaties, publicaties en dergelijke. In de meeste gevallen voelt de melder zich persoonlijk aangesproken en gekwetst door bepaalde uitspraken gedaan door een politicus of publieke persoonlijkheid.
31
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Klachten van discriminatie in het onderwijs
Een Marokkaanse moeder ondervindt problemen met de nieuwe directrice van een school. Volgens haar weigert zij de kinderen vrij te geven voor bepaalde islamitische feestdagen en stelt zij dat mevrouw en haar kinderen ‘zich maar aan moeten passen’.
Een scholier van Armeense afkomst - in Nederland geboren - wordt door leerlinge vanwege zijn afkomst (‘wat doe je hier, ga terug naar je eigen land!’) en geloof (‘kut-geloof’) beledigd en stelt dat docenten hem als enige de schuld geven van een incident tussen beiden dat daarop volgt.
Een vrouw stelt geweigerd te worden voor een leerwerktraject in de ICT vanwege haar uiterlijk i.c. gewicht. Men acht haar ‘geen kostuumpersoon’ waardoor zij moeilijk plaatsbaar zou zijn.
Klachten van discriminatie in de horeca en amusement
Een slechtziende man met blindengeleidehond wordt regelmatig geweigerd bij diverse horecagelegenheden omdat men zijn hond niet binnen wil hebben.
Een vrouw klaagt over het feit dat haar man van de lokale organisator niet mee mag naar een voorstelling van het mannelijk stripperensemble de ‘London Knights’.
Een getuige meldt dat twee allochtone mannen bij een discotheek geweigerd worden omdat zij geen carnavalskleding dragen. De getuige zelf mag even later wel naar binnen - zonder carnavalskleding.
Klachten van discriminatie in de openbare ruimte
Een Marokkaanse vrouw - geboren en getogen in Nederland - wordt op straat discriminatoir beledigd (‘ga terug naar je eigen kutland’) en bedreigd (‘ik sla je in elkaar als je niet weggaat’, ‘ik trek je kopdoek eraf’).
In een Limburgse gemeente wordt een spoor van racistische leuzen aangetroffen op panden, verkeersborden en een bouwkeet.
Een Iranese man stuurt een anonieme brief waarin hij meldt dat hij na herhaalde discriminatoire beledigingen (‘ben jij nóg in ons land?!’, ‘hij gaat zeker drugs verkopen’, ‘hij is op weg naar de geitenslachterij’, ‘jij stinkt’, ‘kun jij wel werken?’) door jongeren in de bus van huis naar werk er uiteindelijk van heeft afgezien met het openbaar vervoer te reizen. Hij kocht een auto en gaat voortaan met zijn auto naar het werk.
32
monitor gemeentelijke rapportage 2011 De negen klachten uit 2011 hadden met name betrekking op de gronden ras (3) en godsdienst (4). De andere twee klachten hebben betrekking op de gronden levensovertuiging en politieke gezindheid. Op pagina 34 vindt u een tweetal voorbeelden van klachten op het terrein van publieke en politieke opinie. 4.10 Sport en recreatie (9) Het gaat in deze categorie klachten om discriminatie als gevolg van handelen en/of nalaten van handelen door instanties/organisaties of hun medewerkers op het gebied van sport en recreatie (onder andere sportverenigingen, fitnesscentra, culturele verenigingen, hobbyverenigingen, tuinverenigingen, zwembaden, campings). Het betreft klachten over bijvoorbeeld lidmaatschap, kledingvoorschriften en bejegening. Op dit maatschappelijk terrein werden in 2011 negen klachten ontvangen. Vijf klachten betroffen ras en godsdienst, twee klachten gingen over handicap/chronische ziekte, één over leeftijd en één over de niet-wettelijke grond woonplaats. Het ging feitelijk om discriminatoire bejegening van sporters (3), de weigering van vrouwen met hoofddoek bij een fitnesscentrum (2), discriminatoire uitsluiting van deelname aan een zangclub (eenmaal leeftijd, eenmaal handicap), de weigering toegang te verlenen tot een sauna wegens handicap en de uitsluiting van de koop van kaartjes voor een voetbalwedstrijd. Op pagina 34 vindt u twee voorbeelden van klachten op het terrein van sport en recreatie. 4.11 Huisvesting (8) Deze categorie klachten betreft discriminatie bij inschrijving, bemiddeling, woningtoewijzing, uitvoer van sociaal/technisch beheer en het niet optreden van bijvoorbeeld een woningcoöperatie bij een burenconflict. Het kan hierbij gaan om zowel het handelen van een woningbouwvereniging als van particuliere verhuurders. Acht klachten ontving ADV Limburg in 2011 in deze categorie. Ze hadden betrekking op tien discriminatiegronden, met name op de grond handicap/chronische ziekte (4) en diverse niet-wettelijke gronden (4). Daarnaast speelden ras en godsdienst beide eenmaal een rol. Vijf van de acht klachten hebben betrekking op het handelen van een woningbouwvereniging, twee op particuliere verhuurders en één op een Vereniging van Eigenaren. Klachten betroffen woningtoewijzing en bejegening door medewerkers van woningbouwverenigingen. Op pagina 34 vindt u twee voorbeelden van klachten op het terrein van huisvesting. 4.12 Media en reclame (2) Onder dit maatschappelijk terrein registreert ADV Limburg klachten over reclames op televisie of in bladen, klachten over nieuwsberichten, tv-programma’s en uitspraken op internetfora. De klachten betroffen in 2011 discriminatie op grond van homoseksualiteit (negatieve berichtgeving op webfora) en een klacht over de ondertiteling van TV programma’s in lokaal dialect. 4.13 Privésfeer (1) Onder de privésfeer wordt verstaan discriminatie door personen uit de directe omgeving van het slachtoffer. Het betreft onder andere voorvallen in de relatie- of familiesfeer. De enige klacht in deze categorie betrof verbale discriminatoire bejegening van een allochtone vrouw door haar autochtone schoonfamilie.
33
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Klachten van discriminatie door politie/OM/vreemdelingendienst
Een Marokkaanse vrouw stelt dat onprofessioneel en buitensporig is gehandeld bij het staande houden van haar veertienjarige zoon door de politie. Er zou sprake zijn van uitschelden, mishandeling en het verstrekken van verkeerde informatie.
Een Palestijnse man beklaagt zich over het feit dat hij tijdens een rechtszitting op basis van vooroordelen gestereotypeerd wordt als dominante vrouwonderdrukkende moslim man.
Klachten van discriminatie op het gebied van publieke en politieke opinie
Driemaal wordt melding gedaan van de vondst van stickers van de rechts-extremistische beweging ‘Voorpost’ met als tekst ‘Stop islamisering’. De stickers zijn geplakt in de openbare ruimte.
Een Duitse vrouw meldt haar ongenoegen over een voor Duitsers (mogelijk) kwetsende foto in een provinciale krant. Een Nederlandse man ontbloot zijn achterwerk bij een Duitse auto. Het voorval speelt ten tijde van de vriendschappelijke interland Nederland – Duitsland.
Klachten van discriminatie op het gebied van sport en recreatie
Een Antilliaanse vrouw meldt discriminatoire bejegening door medesporters in een fitnesscentrum. Van haar wordt gezegd dat ze stinkt en men maakt negatieve opmerkingen over ‘buitenlanders’. Ook werd tegen haar gezegd dat ze maar naar haar eigen land terug moest. Zij voelt zich vanwege haar afkomst weggepest uit het fitnesscentrum.
Een man meldt dat hem de toegang tot een sauna wordt geweigerd omdat hij een stoma heeft.
Klachten van discriminatie op het gebied van huisvesting
Een man meldt dat de Vereniging van Eigenaren hem wil verbieden zijn elektrische rolstoel in het flatgebouw te gebruiken en deze in de eigen woning te stallen.
Een man geeft aan dat hem geen woning wordt toegewezen vanwege zijn psychiatrisch verleden.
34
monitor gemeentelijke rapportage 2011 4.14 Maatschappelijke terreinen - samenvatting Resumerend kan het volgende gesteld worden. Het relatief grootste deel van de klachten gaat over discriminatie op de arbeidsmarkt, gevolgd door discriminatie bij collectieve voorzieningen. Beide terreinen nemen ruim 50% van het totaal voor hun rekening. Commerciële dienstverlening, buurt/wijk en onderwijs vormen de middenmoot, gevolgd door horeca en amusement, openbare ruimte, sport en recreatie, publieke en politieke opinie, huisvesting en politie/OM/vreemdelingendienst. Discriminatie op de overige terreinen werd per terrein minder dan driemaal gemeld. In het volgende overzicht geeft de correlatie tussen de terreinen en de gronden aan op welke gronden discriminatie op diverse terreinen het meest werd ervaren15: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.
Arbeidsmarkt: ras - leeftijd - geslacht - handicap/chronische ziekte. Collectieve voorziening: ras - handicap/chronische ziekte - godsdienst & nationaliteit. Commerciële dienstverlening: handicap/chronische ziekte - ras & godsdienst - leeftijd & nationaliteit. Buurt/wijk: ras - seksuele gerichtheid - geslacht. Onderwijs: ras - handicap/chronische ziekte - godsdienst. Horeca en amusement: handicap/chronische ziekte - geslacht - ras. Openbare ruimte: ras - seksuele gerichtheid. Politieke en publieke opinie: godsdienst - ras. Politie/OM/vreemdelingendienst: ras - seksuele gerichtheid. Sport en recreatie: ras - godsdienst & handicap/chronische ziekte. Huisvesting: handicap/chronische ziekte - ras & godsdienst. Media en reclame: seksuele gerichtheid & niet-wettelijke gronden. Privésfeer: ras.
Het terrein horeca en amusement is het enige terrein waarop ras niet het grootste aantal klachten genereert, maar handicap/chronische ziekte. In de monitor 2010 constateerde ADV Limburg reeds dat er sprake is van een relatief groot aandeel van discriminatieklachten op de arbeidsmarkt. In die monitor was de eerste aanbeveling aan de partners van ADV Limburg extra aandacht te besteden aan deze vorm van discriminatie. ADV Limburg heeft ook zelf activiteit op dit vlak ontplooid. ADV Limburg heeft in 2011 onderzoeksbureau I&O Research onderzoek laten verrichten naar problemen rondom diversiteit en discriminatie op de arbeidsmarkt16. 4.15 Maatschappelijke terreinen - vergelijking 2011 en 2010 Zoals reeds aangegeven is het bieden van een solide analyse en het aangeven van trends vooralsnog niet mogelijk. Echte trendanalyses kunnen pas op basis van het cijfermateriaal van drie volledige jaren worden gemaakt. Dat zal voor de eerste keer mogelijk zijn in 2013 over de cijfers van 2010, 2011 en 2012. Wel kan aangegeven worden of en in hoeverre het beeld in 2011 verschilt van het beeld in 2010 door een vergelijking te maken van de cijfers van 2011 en 2010. Een vergelijking van de absolute aantallen 2011 en de percentages 2011 van diverse gemelde maatschappelijke terreinen met die van 2010 en van de rangorde van de verschillende terreinen in beide jaren laat het volgende zien.
15
16
Een ‘&-teken’ impliceert dat de betreffende discriminatiegronden even vaak werden geregistreerd op het betreffende maatschappelijk terrein. Alleen de top-3 of top-4 wordt hier vermeld. I&O Research, Leerschool en Lempens (2011). ‘Diversiteit in het MKB in Limburg’.
35
monitor gemeentelijke rapportage 2011
Absolute aantallen. Een significante ontwikkeling in absolute aantallen is met name te zien op het terrein arbeidsmarkt - een stijging van 63 naar 93. Maatschappelijke terreinen als collectieve voorzieningen, commerciële dienstverlening en buurt/wijk bleven nagenoeg geheel gelijk. Op de terreinen die minder klachten genereren valt de stijging op bij het terrein horeca en amusement (van 6 naar 11) en de daling bij het terrein openbare ruimte (van 15 naar 10).
Percentages. Het beeld is bij de percentages nauwelijks anders dan bij de absolute aantallen, aangezien het verschil in aantallen klachten tussen beide jaren slechts 12 is. Bij de percentages is de grootste wijziging te zien bij ‘arbeidsmarkt’. Het aantal klachten op dit terrein stijgt flink van 26,25% (2010) naar 36,90% (2011). Het terrein arbeidsmarkt blijft verreweg de meeste klachten genereren. Ruim twee maal zoveel als het terrein dat op plaats twee staat, de collectieve voorzieningen (16,27%). De terreinen commerciële dienstverlening, buurt/wijk en onderwijs vormen de middenmoot (6-10%). De stijging van het percentage klachten op de arbeidsmarkt gaat gepaard met een afname in percentages op bijna alle andere maatschappelijke terreinen. Alleen op de maatschappelijke terreinen horeca en amusement, politie/OM/vreemdelingendienst en publieke en politieke opinie is sprake van een stijging van het percentage klachten.
Rangorde17. In 2011 werd discriminatie het meest gemeld op het terrein van de arbeidsmarkt, vervolgens collectieve voorzieningen, commerciële dienstverlening, buurt/wijk, onderwijs, horeca en openbare ruimte. In 2010 was de rangorde onder de eerste zeven terreinen als volgt: arbeidsmarkt, collectieve voorzieningen, commerciële dienstverlening, buurt/wijk, onderwijs, openbare ruimte, sport en recreatie. Opvallend is dat in beide jaren de rangorde met betrekking tot de eerste vijf terreinen identiek is.
Uit deze cijfers kan niet zomaar geconcludeerd worden dat de feitelijke discriminatie op de betreffende terreinen is toe- of afgenomen. Deze percentages geven vooral uitsluitsel over relatieve toe- en afname van de klachten bij ADV Limburg op de diverse terreinen. Correlatie terreinen en gronden In 4.14 werd de correlatie beschreven tussen de maatschappelijke terreinen en de discriminatiegronden. U leest daar welke discriminatiegronden het meest genoemd werden bij de diverse maatschappelijke terreinen. Zo blijkt bijvoorbeeld dat - in orde van grootte - achtereenvolgens de gronden ras, leeftijd en geslacht het meest worden genoemd bij discriminatie op de arbeidsmarkt. Een vergelijking van deze correlaties met die van 2010 levert de volgende inzichten op. Het beeld in 2011 wijkt niet veel af van het beeld in 2010, maar er is sprake van een klein aantal interessante verschillen. Op het terrein arbeidsmarkt levert de grond geslacht relatief meer klachten op dan in 2010. Dat heeft zowel te maken met een groter aantal klachten gerelateerd aan zwangerschap als met een groter aantal klachten van vacatures waarin specifiek naar een man of een vrouw werd gevraagd. Op het terrein buurt/wijk werden relatief minder klachten op grond van godsdienst gemeld, mensen werden door buurtgenoten relatief minder wegens hun religie beledigd. Daarentegen werden in 2011 relatief meer klachten op grond van seksuele gerichtheid gemeld en dat bevestigt de bovengenoemde vaststelling ten aanzien van de grond seksuele gerichtheid. Het enige maatschappelijke terrein waarop ras zowel in 2010 als in 2011 niet de meeste gemelde discriminatiegrond was, is het terrein horeca en amusement. Op dat maatschappelijk terrein werd in beide jaren namelijk discriminatie op grond van handicap of chronische ziekte het meest gemeld. Het gaat hierbij met name om klachten van ontoegankelijkheid van en weigeringen bij horecagelegenheden. 17
36
De diverse niet-wettelijke gronden worden hierbij buiten beschouwing gelaten.
monitor gemeentelijke rapportage 2011 5
De cijfers - aard van de voorvallen van discriminatie
ADV Limburg registreert voorvallen van discriminatie tevens op de aard van het voorval. De aard van het voorval betreft de specifieke uitingsvorm van de ervaren discriminatie. Bij de registratie daarvan gebruikt ADV Limburg de volgende categorieën: vijandige bejegening, omstreden behandeling, bedreiging, mishandeling, gewelddadige groepsconfrontatie, overige gewelddadige uitingen en ‘overig’. Deze categorieën zijn ook zelf onderverdeeld in een aantal subcategorieën (zie hieronder). De categorieën mishandeling, gewelddadige groepsconfrontatie en overige gewelddadige uitingen worden hieronder besproken onder de noemer ‘geweld’. Het totaal aantal registraties ‘aard voorval’ kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan slechts één aard voorval kan gaan. Bij een klacht kan bijvoorbeeld sprake zijn van zowel discriminatoire belediging als bedreiging. In 2011 is 275 keer een aard voorval geregistreerd over een totaal van 252 klachten. Hieronder volgt een weergave van de verdeling van de registraties ‘aard voorval’ over de verschillende categorieën in een cirkeldiagram.
0,73% 2,18%
omstreden behandeling (167)
0,73%
1,82%
2,55%
vijandige bejegening (86) overig (7) bedreiging (6) mishandeling (5)
31,27%
geweldadige groepsconfrontatie (2) overige geweldsuitingen (2) 60,73%
Figuur 3: Verdeling klachten ADVL 2011 over aard voorval
In dit hoofdstuk zullen met name de categorieën omstreden behandeling en vijandige bejegening nader uitgewerkt worden aangezien zij veruit de hoofdmoot vormen (92%).
37
monitor gemeentelijke rapportage 2011 5.1 Omstreden behandeling (167) Deze categorie klachten betreft situaties waarbij mensen onterecht de toegang wordt geweigerd, of men onterecht wordt uitgesloten van een bepaalde voorziening of betrekking, of van diensten of goederen. Tevens heeft de categorie betrekking op de discriminatoire toepassing of uitwerking van regels, wetten of procedures. Het kan hierbij gaan om het weigeren van toegang tot een discotheek, het afwijzen voor een baan, het weigeren van een verzekering, hypotheek of abonnement. Het gaat ook om situaties waarin regels of wetten gelden die juist bepaalde groepen mensen treffen. De regel ‘geen hoofddeksels’ raakt bijvoorbeeld met name islamitische vrouwen met hoofddoek en kan wettelijk gezien discriminatoir zijn of als zodanig worden ervaren. In 2011 is ‘omstreden behandeling’ 167 keer geregistreerd op het totaal van 275 registraties aard voorval. Circa 61% van de klachten van discriminatie had aldus betrekking op ervaren omstreden behandeling. 5.1.1 Omstreden behandeling - gronden en terreinen Omstreden behandeling werd in 2011 met name ervaren op grond van ras (37), handicap/chronische ziekte (37), leeftijd (26) en geslacht (22) en op de maatschappelijke terreinen arbeidsmarkt (75), collectieve voorzieningen (36) en commerciële dienstverlening (18). Omstreden behandeling op grond van ras (37) werd met name ervaren op de arbeidsmarkt (14) en bij collectieve voorzieningen (14). De omstreden behandeling op de arbeidsmarkt (82) werd met name ervaren op de gronden leeftijd (22), geslacht (17), ras (14) en handicap/chronische ziekte (10). 5.1.2 Omstreden behandeling - etniciteit De 167 klachten van omstreden behandeling werden met name gemeld door autochtone Nederlanders (115), gevolgd door mensen met een etnische herkomst uit overig Europa (12), Marokko (9), overig Azië (8) en overig Afrika (7). Autochtone Nederlanders meldden met name omstreden behandeling op de terreinen arbeidsmarkt (54), collectieve voorzieningen (18), commerciële dienstverlening (14) en horeca (9). Allochtone Nederlanders klaagden met name over omstreden behandeling op de terreinen arbeidsmarkt (20) en collectieve voorzieningen (17). Omstreden behandeling op de arbeidsmarkt (75) werd met name gemeld door autochtone Nederlanders (54). Omstreden behandeling op grond van ras (37) werd met name gemeld door achtereenvolgens autochtone Nederlanders (8), mensen met een etnische herkomst uit overig Afrika (7), Marokko (5) en overig Europa (4). Niet alle melders zijn tevens slachtoffer, dat geldt met name voor het aantal autochtone Nederlanders in deze context, zij meldden zich ook als getuige. 5.2 Vijandige bejegening (86) De categorie vijandige bejegening betreft uitlatingen, gedragingen en daden die kwetsend en/of beledigend zijn, of als zodanig worden ervaren. Het gaat om beledigingen in woord of geschrift, maar ook om pesten, negeren, buitensluiten, bekladden en het verspreiden van discriminatoire en racistische pamfletten en graffiti. In 2011 is ‘vijandige bejegening’ 86 keer geregistreerd op het totaal van 275 registraties aard voorval. Ruim 31% van de klachten van discriminatie had aldus betrekking op ervaren vijandige bejegening. 5.2.1 Vijandige bejegening - gronden en terreinen Vijandige bejegening (86) werd in 2011 met name ervaren op de maatschappelijke terreinen arbeidsmarkt (22), buurt/wijk (20), onderwijs (10) en openbare ruimte (9) alsmede op de 38
monitor gemeentelijke rapportage 2011 discriminatiegronden ras (57), godsdienst (15), seksuele gerichtheid (10) en handicap/chronische ziekte (7). De vijandige bejegening op de arbeidsmarkt (22) werd met name ervaren op de grond ras (17). Vijandige bejegening op grond van ras (57) werd met name ervaren op de arbeidsmarkt (17), buurt/wijk (15) en in het onderwijs (8). 5.2.2 Vijandige bejegening - etniciteit De 86 klachten van vijandige bejegening worden met name gemeld door autochtone Nederlanders (32), gevolgd door mensen met een etnische herkomst uit Marokko (16), overig Europa (11), overig Azië (7) en overig Afrika (5). Autochtone Nederlanders (32) meldden vijandige bejegening met name op de terreinen buurt/wijk (7), publieke en politieke opinie (7) en arbeidsmarkt (6). Allochtone burgers klagen met name over vijandige bejegening op de terreinen arbeidsmarkt (16), buurt/wijk (13), onderwijs (7) en openbare ruimte (5). Vijandige bejegening op de arbeidsmarkt (22) wordt met name gemeld door Marokkanen (7), autochtone Nederlanders (6), mensen afkomstig uit overig Europa (2) en Arubanen/Antillianen (2). Vijandige bejegening op grond van ras (57) wordt met name gemeld door achtereenvolgens Marokkanen (13), mensen afkomstig uit overig Europa (11), overig Azië (7) en door autochtone Nederlanders (7). Niet alle melders zijn tevens slachtoffer, dat geldt met name voor het aantal autochtone Nederlanders in deze context, zij meldden zich ook als getuige. 5.3 Geweld (9) Deze categorie heeft betrekking op geweld en poging tot geweld om discriminatoire redenen. Het betreft vormen van geweld als mishandeling, gewelddadige groepsconfrontatie, vernieling en brandstichting. Het kan bijvoorbeeld gaan om mishandeling van personen wegens hun ras of seksuele gerichtheid en om gerichte gewelddadige acties tegen moskee of synagoge. In 2011 is ‘geweld’ negen maal geregistreerd op het totaal van 275 registraties aard voorval. Ruim 3% van de klachten van discriminatie had betrekking op ervaren geweld. In 2011 had de categorie geweld met name betrekking op geweld op grond van ras in buurt en wijk (6). Daarnaast was eenmaal sprake van geweld op grond van seksuele gerichtheid in de openbare ruimte, eenmaal van geweld op grond van godsdienst in de openbare ruimte en eenmaal van geweld op grond van ras op het terrein politie/OM/vreemdelingendienst. De incidenten van geweld werden met name ervaren door mensen van allochtone afkomst (8) en eenmaal door een autochtone Nederlander (op grond van seksuele gerichtheid). 5.4 Bedreiging (6) Deze categorie betreft mondelinge of schriftelijke uitingen van discriminatoire bedreiging of (seksuele) intimidatie. Het kan hierbij gaan om bedreigingen die gewoon verbaal geuit worden, maar ook telefonisch, via brieven of pamfletten en via internet. In 2011 is ‘bedreiging’ zes keer geregistreerd op het totaal van 275 registraties aard voorval. Ruim 2% van de klachten van discriminatie had betrekking op ervaren bedreiging. De incidenten speelden zich af in buurt en wijk (3), op de arbeidsmarkt (2) en bij de politie (1). De incidenten van bedreiging werden met name ervaren door mensen van allochtone afkomst (4) en tweemaal door een autochtone Nederlander (op grond van seksuele gerichtheid). 5.5 Overig (7) Deze categorie betreft voorvallen die niet onder te brengen zijn in bovenstaande omschrijvingen. Het gaat hier bijvoorbeeld om uitingen van algemeen ongenoegen. 39
monitor gemeentelijke rapportage 2011 5.6 Onbekend (0) Deze categorie heeft betrekking op voorvallen waarvan de aard onbekend is. Het betreft klachten waarbij geen nader contact met de melder heeft plaats gevonden. 5.7 Aard voorval - samenvatting In 92% van het totaal aantal voorvallen van ervaren discriminatie ging het in 2011 om omstreden behandeling en vijandige bejegening. Geweld en bedreiging maakten slechts 5% uit van het totaal. Omstreden behandeling vormde circa 61% van het totaal en vijandige bejegening ruim 31% van het totaal aantal registraties aard voorval. Omstreden behandeling werd met name ervaren op de arbeidsmarkt (49%) en op de gronden ras (22%) en handicap/chronische ziekte (22%). Vijandige bejegening werd vooral ervaren op de arbeidsmarkt (28%) en in buurt en wijk (24%) en met name op de grond ras (66%). Geweld speelde zich vooral af in buurt en wijk en in de openbare ruimte, bedreiging in buurt en wijk en op de arbeidsmarkt. Met name allochtone burgers meldden geweld (89%) en bedreiging (67%). Autochtone burgers die geweld (11%) en bedreiging (33%) meldden waren allen homoseksuele mannen. 5.8 Aard voorval - vergelijking 2011 en 2010 Een vergelijking van de cijfers van 2011 met die van 2010 laat het volgende zien. Evenals in 2011 (92%) vormden de categorieën omstreden behandeling en vijandige bejegening ook in 2010 veruit de hoofdmoot (bijna 88%). Daarbij kan aangetekend worden dat het percentage omstreden behandeling is gestegen van circa 52% naar circa 61% in 2011 en het percentage vijandige bejegening is gedaald van circa 36% naar 31% in 2011. Ook de percentages geweld en bedreiging namen af, respectievelijk van 5% naar ruim 3% in 2011 en van bijna 3% naar ruim 2% in 2011. Omstreden behandeling werd in 2011 evenals in 2010 het meest ervaren op achtereenvolgens de discriminatiegronden ras, handicap/chronische ziekte en leeftijd en op de maatschappelijke terreinen arbeidsmarkt, collectieve voorzieningen en commerciële dienstverlening. Bij de categorie vijandige bejegening is het beeld ook vergelijkbaar met 2010, hoewel er sprake is van een aantal kleine verschillen. Vijandige bejegening vond in 2011 evenals in 2010 veel plaats in buurt en wijk en op de arbeidsmarkt, maar in 2011 (in vergelijking met 2010) procentueel iets meer op de arbeidsmarkt en iets minder in buurt en wijk. Vijandige bejegening vond in 2011 eveneens met name plaats op de discriminatiegrond ras en vervolgens in mindere mate ook op seksuele gerichtheid. In 2011 was echter duidelijk meer sprake van vijandige bejegening op grond van godsdienst (5,5%) dan in 2010 (1,5%). Omstreden behandeling werd in 2011 evenals in 2010 het meest gemeld door achtereenvolgens autochtone Nederlanders, mensen met een etnische herkomst uit overig Europa en Marokko. Het beeld met betrekking tot vijandige bejegening is in 2011 ook vergelijkbaar met dat in 2010 - in beide jaren meldden achtereenvolgens met name autochtone Nederlanders, Marokkanen en mensen met een etnische herkomst uit overig Europa vijandige bejegening.
40
monitor gemeentelijke rapportage 2011 6
De cijfers - wijze van klachtbehandeling
ADV Limburg behandelt alle klachten conform landelijke, provinciale en regionale richtlijnen en vastgestelde protocollen en taakstellingen. ADV Limburg past - afhankelijk van de wensen van de cliënt en afhankelijk van de mogelijke opties voor handelen in een gegeven situatie - diverse wijzen van klachtbehandeling toe. In de wettelijke rapportage en daarmee ook in deze monitor worden de volgende wijzen van klachtbehandeling onderscheiden. ‘Registratie’, ‘advies en Informatie’, ‘bemiddeling’, ‘bijstaan in procedures’, ‘doorverwijzing’, ‘eigen onderzoek ADV’, ‘beïnvloeding beleid’ en ‘overige opties’. In 2011 heeft ADV Limburg 833 wijzen van klachtbehandeling geregistreerd voor 252 klachten. Per klacht kan meer dan één wijze van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Bij één klacht kan bijvoorbeeld zowel ‘registratie’, ‘advies en informatie’ als ‘bemiddeling’ van toepassing zijn. Niet alle 252 klachten zijn reeds afgehandeld. Er zijn nog 26 klachten uit 2011 in behandeling. De wijze van klachtbehandeling voor deze 26 gevallen is nog niet definitief bepaald. Als alle klachten zijn afgehandeld, kan het definitieve beeld van de wijze van afhandeling van klachten worden vastgesteld. In het volgende cirkeldiagram ziet u de voorlopige verdeling over de verschillende wijzen van klachtbehandeling voor 2011. In dit cirkeldiagram wordt ‘registratie’ niet meegenomen aangezien deze wijze van klachtbehandeling voor alle 252 klachten geldt. Het cirkeldiagram beslaat de overige 581 wijzen van klachtbehandeling.
3,61%
1,03%
1,72% Advies & informatie (520) Bemiddeling (24)
4,13%
Doorverwijzing (21) Bijstaan in procedures (6) Overige opties (10)
89,50%
Figuur 4: Verdeling klachten ADVL 2011 over wijze klachtbehandeling
41
monitor gemeentelijke rapportage 2011 In 6.1 wordt de registratie van klachten besproken, vervolgens wordt aandacht besteed aan de diverse andere wijzen van klachtbehandeling. 6.1 Registratie (252) Voor het jaar 2011 heeft ADV Limburg 252 klachten geregistreerd. ADV Limburg registreert klachten op datum van binnenkomst in het landelijke registratiesysteem. Een klacht dient minimaal uitsluitsel te kunnen geven over de volgende vijf verplichte registratiegegevens: discriminatiegrond, maatschappelijk terrein, woonplaats melder, plaats voorval en aard voorval. Als dat niet het geval is wordt een klacht niet in de registratie opgenomen. Het komt jaarlijks een enkele keer voor dat een klacht niet wordt geregistreerd omdat relevante informatie ontbreekt. Dit is het geval indien er geen nader contact is met de melder omdat deze aangeeft geen contact te wensen of omdat de klachtbehandelaar geen contact kan krijgen met de melder. 6.2 Advies en informatie (520) Op basis van landelijke afspraken omtrent registratie worden in de categorie ‘advies en informatie’ met name de volgende wijzen van klachtbehandeling geregistreerd: het bieden van een luisterend oor, het geven van morele ondersteuning, empowerment van de cliënt en uiteraard het feitelijk geven van advies en informatie.
Het bieden van een luisterend oor (170) en het geven van morele ondersteuning (133) zijn belangrijke pijlers in de gespreksvoering van de klachtbehandelaars van ADV Limburg met de cliënten. Sommige slachtoffers van discriminatie zijn verontwaardigd en strijdbaar, andere gaan zeer gebukt onder de ervaring en zijn juist erg bedrukt of angstig. In beide gevallen hebben ze een verhaal te vertellen dat stevige impact op hen heeft gehad. Het melden van discriminatie is voor veel slachtoffers geen vanzelfsprekende zaak. De drempel is voor velen hoog. De klachtbehandelaar biedt de cliënt in eerste instantie zonder oordeel of onmiddellijke oplossingen ruimte zijn of haar verhaal te vertellen en uiting te geven aan gevoelens en emoties. In sommige gevallen blijft de klachtbehandeling beperkt tot slechts deze wijze van klachtbehandeling omdat de cliënt aangeeft blij te zijn het verhaal te hebben kunnen vertellen, een serieuze luisteraar aangetroffen te hebben en zelf geen verdere actie wenst. Hier volgt een voorbeeld van een dergelijke klacht. Een Duitse vrouw is verbolgen over een foto in De Limburger op de dag van de vriendschappelijke voetbalwedstrijd van Nederland tegen Duitsland. De foto toont een Nederlander die zijn achterwerk ontbloot bij een Duitse auto (Mercedes). Voor haar is het de druppel die de emmer doet overlopen. Zij stelt regelmatig discriminatie en vooroordelen jegens Duitsers in Nederland te ervaren. Zij is kwaad en verdrietig. Zij neemt contact op met ADV Limburg. De klachtbehandelaar luistert naar haar grieven en de voorbeelden van discriminatie van Duitsers waarmee zij wordt geconfronteerd. De klachtbehandelaar en de vrouw bespreken mogelijkheden voor de omgang met dit soort voorvallen. Aan het einde van het gesprek geeft de vrouw aan blij te zijn met het luisterend en empathisch oor van de klachtbehandelaar en zich nu sterker te weten in de omgang met dit fenomeen.
42
ADV Limburg geeft in een groot aantal gevallen advies en informatie aan cliënten. In 2011 werd bij 208 van de 252 klachten feitelijk advies en informatie gegeven. Niet elke klacht leent zich daartoe. Niet alle melders willen nader contact, niet alle melders wensen advies en/of informatie. Het gaat in deze 208 gevallen ten eerste om de (juridische) inschatting van de situatie - is er sprake van discriminatie? Vervolgens adviseert ADV Limburg de cliënt wat hij of zij zelf, dan wel ADV Limburg in deze situatie zou kunnen doen. De cliënt kan zelf aangeven of en welke actie hij of zij wenst, waarbij ADV Limburg zelf ook de grenzen aan de eigen handelingsmogelijkheden zal aangeven. Sommige cliënten gebruiken de informatie en het advies om zelf het probleem aan te pakken, anderen vragen ADV Limburg om interventie. ADV Limburg geeft onder andere advies en informatie op het gebied
monitor gemeentelijke rapportage 2011 van wetgeving en jurisprudentie, juridische mogelijkheden, klachtenprocedures en de diverse mogelijke strategieën. Hier volgt een voorbeeld van een dergelijke klacht. Een Marokkaanse verpleegkundige in dienst van een thuiszorgorganisatie wordt door de zoon van een zieke vrouw in haar woning discriminatoir beledigd en bedreigd. De man heeft de bedreiging onmiddellijk gemeld bij de politie maar vond er naar eigen zeggen onvoldoende gehoor. De man was van mening dat de kwestie door zijn werkgever evenmin voldoende serieus werd opgepakt. De werkgever verwees hem onder andere naar de politie. Hij contacteerde vervolgens ADV Limburg. De man was met name geïnteresseerd in wat hij kon doen om zijn werkgever zover te krijgen de kwestie serieus aan te pakken. De klachtbehandelaar analyseerde de kwestie en won juridisch advies in. Het was van belang te weten of de juridische verantwoordelijkheid van een werkgever voor een discriminatievrije werkomgeving zich ook uitstrekt tot de woning van een patiënt en tot het handelen van familieleden van deze patiënten. Dat bleek inderdaad het geval te zijn. De klachtbehandelaar adviseerde de kwestie binnen de eigen organisatie op een hoger niveau aan te kaarten en daarbij aan te geven dat - ook in een dergelijke situatie - de werkgever een wettelijke verantwoordelijkheid heeft om een discriminatievrije werkomgeving te waarborgen. De werkgever zou in strijd met de Algemene wet gelijke behandeling handelen als de kwestie niet op een meer serieuze manier wordt aangepakt. De man voelde zich gesterkt door dit advies en heeft de kwestie vervolgens zelf binnen de organisatie nogmaals aangekaart.
Empowerment (7) betekent voor ADV Limburg de bevordering van de zelfredzaamheid van de cliënt. ADV Limburg vindt het belangrijk dat cliënten meer vertrouwen in hun eigen handelen en probleemoplossend vermogen ontwikkelen om mogelijkerwijs zelf het probleem aan te pakken. Niet iedere klacht leent zich daartoe, niet iedere cliënt staat daar voor open, niet iedere cliënt is daartoe in staat. Hier volgt een voorbeeld van empowerment. Een zwangere vrouw krijgt van haar werkgever geen contract voor onbepaalde tijd aangeboden terwijl haar collega’s die tegelijkertijd met haar zijn begonnen dat aanbod wel krijgen. De werkgever stelt expliciet dat de zwangerschap daarvan de reden is. De vrouw is verbaasd en teleurgesteld en meent dat er sprake zou kunnen zijn van discriminatie. Zij neemt contact op met ADV Limburg. De klachtbehandelaar informeert haar dat dergelijk handelen in strijd is met de Algemene wet gelijke behandeling en stimuleert haar deze informatie te gebruiken in een gesprek hierover met haar werkgever. De vrouw belt twee weken later op met de mededeling dat ze de betreffende informatie heeft doorgegeven aan haar werkgever en hem verzocht heeft ook haar een contract voor onbepaalde tijd te geven. De werkgever reageerde enerzijds geschrokken op de informatie dat hij in strijd met de wet handelde en anderzijds positief op haar verzoek om een contract voor onbepaalde tijd.
6.3 Bemiddeling (24) Indien de zojuist besproken wijzen van klachtbehandeling niet afdoende zijn, besluiten de klachtbehandelaar en de cliënt vaak tot bemiddeling. Het uitgangspunt daarbij is het principe van hoor en wederhoor. De ‘aangeklaagde’ partij wordt de mogelijkheid geboden om te reageren op de klacht. Afhankelijk van de reactie van de wederpartij wordt samen met de cliënt het vervolgtraject bepaald. ADV Limburg verkiest in principe bemiddeling boven het opstarten van formele procedures. Daar waar mogelijk zal bemiddeling ingezet worden om tot een oplossing te komen. Bemiddeling kan zowel telefonisch, schriftelijk of in een persoonlijk gesprek plaatsvinden. ADV Limburg bemiddelde in 2011 bijvoorbeeld tussen een getuige van een weigering van toelating van een Afrikaanse jongeman tot een bar en de eigenaar van deze horecagelegenheid; tussen een ontslagen werkneemster (die stelde dat haar gehoorprobleem de reden was voor haar ontslag) en haar werkgever; tussen een werkzoekende vrouw (die stelde dat zij zich niet in mocht schrijven bij een uitzendbureau vanwege haar leeftijd) en de betreffende intercedente; tussen een schooldirecteur en de vader van een zoon (die door een klasgenote discriminatoir werd bejegend); tussen een uitzendbureau en een man van allochtone afkomst die stelde dat het uitzendbureau geen enkele moeite deed hem voor werk te bemiddelen; tussen een werkgever en een werkzoekende die stelde vanwege zijn leeftijd voor een vacature geweigerd te zijn; tussen een aanbieder van mobiele telefonie en een man die zijn 43
monitor gemeentelijke rapportage 2011 abonnement niet kon verlengen wegens een fysieke handicap waardoor hij zijn nieuwe contract niet kon ondertekenen; tussen een busmaatschappij en een Marokkaanse vrouw die zich door een buschauffeur discriminatoir bejegend voelde. Hier volgt een uitgebreidere weergave van een bemiddeling door ADV Limburg. Twee vrouwen meldden onafhankelijk van elkaar dat hen niet werd toegestaan met hoofddoek op te sporten in één en hetzelfde fitnesscentrum. Ook op de website van het fitnesscentrum was op dat moment in de huisregels te lezen dat hoofdbedekking verboden is. ADV Limburg nam schriftelijk contact op met het betreffende fitnesscentrum. Men reageerde echter niet. De rappelbrief leidde evenmin tot een reactie. Vervolgens nam de klachtbehandelaar telefonisch contact op met de eigenaar en had een gesprek met de man. De klachtbehandelaar wees de eigenaar nog eens op het feit dat dergelijk handelen in strijd is met de Nederlandse wet en verzocht hem het beleid aan te passen. De man gaf aan dat hij het beleid zou veranderen en dat vrouwen ook met hoofddoek aldaar zouden mogen sporten. De eigenaar liet ook de huisregels op de eigen website aanpassen. Beide vrouwen waren blij met het resultaat van deze bemiddeling, maar hadden zich beide reeds bij een ander fitnesscentrum aangemeld.
6.5 Doorverwijzing (21) Indien de klachtbehandelaar vaststelt dat er geen sprake is van discriminatie, maar de cliënt toch hulp behoeft dan wordt deze doorverwezen naar een instantie die deze persoon beter van dienst kan zijn, zoals het juridisch loket, de advocatuur, maatschappelijk werk of andere hulpverlenende instanties. Cliënten die bij de verwerking van discriminatie ernstige psychische problemen ondervinden worden doorverwezen naar slachtofferhulp, de huisarts of eventueel de GGZ. Landelijk is afgesproken dat klachten van discriminatie op internet (inclusief Twitter) worden afgehandeld door het Meldpunt Discriminatie Internet. ADV Limburg verwijst mensen met dergelijke discriminatieklachten door naar dit meldpunt. Hier volgt een voorbeeld van doorverwijzing. Een docent van Afrikaanse afkomst, tijdelijk werkzaam in Limburg, heeft problemen met zijn voormalige huisbaas. De man lijkt onterecht navorderingen voor huur te verlangen voor een periode waarin de man niet meer woonachtig was in de betreffende woning. De cliënt koppelt de kwestie aan discriminatie aangezien de huisbaas af en toe vooroordelen uit over mensen van buitenlandse afkomst. De man neemt contact op met ADV Limburg. De klachtbehandelaar analyseert de kwestie en verwijst de man door naar verleners van juridische bijstand voor hulp bij dit financiële probleem. De klachtbehandelaar geeft aan dat de koppeling tussen de vooroordelen en de financiële eisen van de huisbaas niet bewezen zal kunnen worden en dat de financiële kwestie niet middels de thematiek van discriminatie opgelost kan worden. De klachtbehandelaar geeft wel aan dat de kwestie van het uiten van vooroordelen tegenover hem en de andere buitenlandse huurders eventueel wel aangekaart kan worden.
6.4 Bijstaan in procedures (6) Indien bemiddeling niet gewenst of mogelijk is, of als de bemiddeling nergens toe leidt dan beraden de klachtbehandelaar en de cliënt zich op een andere wijze van klachtbehandeling. Al naar gelang de aard en inhoud van de klacht kan er gekozen worden voor bijvoorbeeld een procedure bij de Commissie Gelijke Behandeling, de Nationale Ombudsman, de Raad voor Journalistiek, de Reclame Code Commissie, het voorleggen van de klacht bij een geschillencommissie of begeleiding bij het doen van aangifte bij de politie. In 2011 heeft ADV Limburg drie mensen ondersteund bij een procedure bij de Commissie Gelijke Behandeling. Eenmaal heeft ADV Limburg een persoon begeleid bij het doen van aangifte van discriminatie bij de politie. Hieronder volgen twee voorbeelden van het bijstaan in procedures. Vier vrouwen meldden dat zij een lager salaris ontvangen dan een man die dezelfde functie als zij heeft. De vijf zijn tegelijkertijd begonnen en hebben hetzelfde niveau van kennis en ervaring. De vrouwen hebben de klacht voorgelegd aan de Commissie Gelijke Behandeling, maar achten zich niet competent genoeg hun zaak tijdens de zitting bij deze commissie te bepleiten. Zij nemen contact op met ADV Limburg. De klachtbehandelaar spreekt met
44
monitor gemeentelijke rapportage 2011 de vrouwen, onderzoekt de zaak en neemt de taak op zich deze vrouwen bij te staan in deze procedure. De vrouwen geven aan blij te zijn dat zij hierin ondersteund worden door ADV Limburg. De zaak diende in februari 2012. Een oordeel laat doorgaans acht weken op zich wachten. Een autochtone islamitische vrouw wordt samen met haar Nederlands-Marokkaanse zoontje op een voetbalveld discriminatoir beledigd door familie van een teamgenootje van haar zoontje. De vrouw neemt contact op met ADV Limburg. De klachtbehandelaar adviseert de kwestie in de sfeer van bemiddeling op te lossen, ook al betreft het in principe strafbare feiten. Als blijkt dat bemiddeling niet mogelijk is kiest de vrouw ervoor aangifte te doen bij de politie. De politie stelt volgens de vrouw in eerste instantie dat aangifte niet mogelijk zou zijn. De klachtbehandelaar neemt contact op met de politie en een afspraak voor aangifte wordt gemaakt. De klachtbehandelaar begeleidt de vrouw en ondersteunt haar bij het doen van aangifte. De vrouw is blij dat ze toch aangifte heeft kunnen doen en dat ze niet alleen door ADV Limburg maar ook door de politie serieus is genomen.
6.6 Wijze van klachtbehandeling - samenvatting Bijna 90% van de diverse wijzen van klachtbehandeling valt in 2011 in de categorie advies en informatie. Veel cliënten zijn tevreden met hieronder vallende wijzen van klachtbehandeling zoals het bieden van een luisterend oor, het geven van morele ondersteuning, het geven van advies en informatie en empowerment van de cliënt. De redenen daarvoor zijn als volgt. Soms wil een cliënt enkel zijn of haar verhaal kwijt aan iemand die begrijpt wat discriminatie is en wat voor impact het kan hebben. ADV Limburg biedt uiteraard de mogelijkheid hiertoe. Vaak wenst een cliënt te weten of er inderdaad sprake is van discriminatie en of en wat hij of zij daar tegen zouden kunnen doen. ADV Limburg geeft dan een (juridische) inschatting van de betreffende situatie en advies op maat om het probleem zelf op te lossen. Cliënten wensen vaak geen verdere stappen van ADV Limburg. Soms speelt angst voor represailles een rol, wil men het gebeuren zo snel mogelijk vergeten, ontbreekt het aan motivatie om een (langdurige) procedure in te gaan of denkt de melder dat verdere stappen ondernemen toch geen zin heeft. De wens van de cliënt staat voorop. ADV Limburg onderneemt alleen actie als de cliënt dat daadwerkelijk wil. Het komt ook voor dat ADV Limburg zelf aangeeft dat verdere actie niet mogelijk is terwijl een cliënt verdere actie wenst. ADV Limburg kan bijvoorbeeld van mening zijn dat het voorval (juridisch gezien) niet als discriminatie te beoordelen valt waardoor verdere formele stappen geen zin hebben. Zoals uit de cijfers blijkt, zijn er relatief veel klachten van ervaren discriminatie op de arbeidsmarkt. Uit de praktijk blijkt dat melders van discriminatie op de arbeidsmarkt vaak enkel een melding willen maken van het voorval - omdat ze bang zijn voor represailles van de werkgever of collega’s - óf dat ze enkel advies en informatie willen om de zaak zelf op te lossen zonder zichtbare bemoeienis van ADV Limburg. Desalniettemin leidt een melding over discriminatie op de arbeidsmarkt regelmatig tot actie van ADV Limburg, in de vorm van bemiddeling tussen cliënt en wederpartij of het begeleiden van een cliënt bij formele procedures. 6.7 Wijze van klachtbehandeling - vergelijking 2011 en 2010 Het beeld van de wijze van klachtbehandeling is in 2011 nauwelijks anders dan het beeld in 2010. Zowel in 2010 als in 2011 vormde de categorie advies en informatie veruit de hoofdmoot met respectievelijk ruim 85% en bijna 90% van het totaal. Saillant detail en verschil is dat ADV Limburg in 2011 driemaal een cliënt heeft bijgestaan bij het voorleggen van de klacht aan de Commissie Gelijke Behandeling (CGB). Het betreft eenmaal een klacht die in 2010 is ingediend, maar waarvan pas in 2011 duidelijk werd dat na het mislukken van de bemiddeling het onafhankelijk oordeel van de CGB nodig was om uit de impasse te komen. ADV Limburg
45
monitor gemeentelijke rapportage 2011 heeft het verzoek om een oordeel aan deze commissie voorgelegd en de zaak ter zitting bepleit. De CGB heeft in december 2011 het oordeel geveld: ‘verboden indirect onderscheid’, discriminatie dus. In een tweede geval heeft een cliënt zelf de zaak aan de Commissie Gelijke Behandeling voorgelegd en heeft hij ADV Limburg daarbij om input gevraagd. De CGB oordeelde in deze zaak dat er geen sprake was van discriminatie. In een derde zaak is ADV Limburg eveneens betrokken geraakt bij een verzoek om oordeel aan de CGB en heeft de klachtbehandelaar tijdens de zitting in februari 2012 de zaak bepleit in naam van de cliënt. Klachtbehandeling en klanttevredenheid Klachtbehandeling is voor ADV Limburg de wettelijke taak nummer één op basis van de Wet gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen. Het cijfermatige beeld dat in deze monitor wordt gepresenteerd, berust op deze klachtbehandeling. ADV Limburg verricht doorlopend onderzoek naar de klanttevredenheid van de melders. Na afsluiting van een dossier ontvangt iedere melder daartoe een enquêteformulier. De uitkomsten van het klanttevredenheidsonderzoek voor 2011 worden in 2012 bekendgemaakt.
46
monitor gemeentelijke rapportage 2011 7
De cijfers - etniciteit melder
De verdeling van de klachten over de etniciteit van de 252 melders vindt u in het volgende cirkeldiagram. 1,19% 1,59%
1,19%
0,40% 0,40% 0,79% 0,40% 0,79% 0,40%
Nederland - autochtoon (145) Marokko (25)
1,59%
Overig Europa (24) Overig Azië (14)
3,57%
Overig Afrika (13) 5,16%
Onbekend (9) NL Antillen/Aruba (4)
5,56%
Turkije (4) Iran (3) Noord-Amerika (3)
9,52% 57,54%
Indonesië (2) Suriname (2) Egypte (1)
9,92%
Irak (1) Overig Zuid-Amerika (1) Somalië (1)
Figuur 5: Verdeling klachten ADVL 2011 over etniciteit melder
In 2011 is 57,54% van het aantal klachten afkomstig van autochtone Nederlanders, 145 van de 252 klachten. Een dergelijk aandeel klachten van autochtone Nederlanders hoeft geen verbazing te wekken gezien het feit dat ADV Limburg klachten registreert op alle gronden van discriminatie. Autochtone Nederlanders meldden discriminatie met name op de gronden handicap/chronische ziekte, leeftijd, geslacht en seksuele gerichtheid, maar ook - in beduidend geringere mate - op de gronden ras, godsdienst en nationaliteit (24). Autochtone burgers meldden discriminatie op deze drie gronden met name als getuige (18) en minder als slachtoffer (6) van dergelijke discriminatie. Allochtone burgers meldden met name op de gronden ras, godsdienst en nationaliteit. Het feit dat allochtone burgers vooral melden op die gronden is wellicht opmerkelijk aangezien iemand van allochtone afkomst natuurlijk net zo goed discriminatie kan ervaren en melden op grond van handicap/chronische ziekte, leeftijd, geslacht en seksuele gerichtheid. Autochtone burgers doorbreken deze dichotomie in meldgedrag vaker dan allochtone burgers - hoewel in 2011 in beduidend geringere mate (24) dan in 2010 (35). De groep autochtone melders bevat tevens vijf mensen die kwesties rondom Limburgs accent, Limburgs dialect en Limburgse identiteit meldden, drie woonwagenbewoners en één Sinti-man. 47
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Circa tien procent van de melders is van Marokkaanse afkomst (25 klachten). Geen andere individuele etnische groep is zo vaak als melder geregistreerd - behalve de autochtone Nederlanders. Relatief veel melders zijn te vinden in de categorieën Overig Europa, Overig Azië en Overig Afrika, respectievelijk 24, 14 en 13 melders. In de categorie Overig Europa zijn mensen met een Midden- en Oost-Europese achtergrond oververtegenwoordigd (Bulgarije, Polen, voormalig Joegoslavië), maar ook Duitsers meldden relatief vaak (5). In circa 3,6% van de klachten is de etnische herkomst van de melder onbekend. Het betreft hier klachten waarbij geen contact met de melder is geweest of waarbij de melder aangaf de bekendmaking van de etniciteit niet te wensen of niet relevant te achten. 7.1 Etniciteit - gronden, terreinen en aard voorval Autochtone Nederlandse burgers meldden met name op de volgende discriminatiegronden: handicap/chronische ziekte (41), leeftijd (24), geslacht (20), ras (14) en seksuele gerichtheid (11). Daarnaast meldden zij discriminatie op diverse niet-wettelijk gronden (30). Hierbij dient tevens vermeld te worden dat de meeste autochtone Nederlanders die in 2011 discriminatie op grond van ras meldden, zich niet als slachtoffer beschouwden, maar als getuige van de gemelde discriminatie. Zoals eerder aangegeven is in 2011 het aantal autochtone klachten van ras waarbij men zichzelf als slachtoffer beschouwde, aanzienlijk gedaald (3). Autochtone Nederlandse burgers meldden in 2011 discriminatie met name op de maatschappelijke terreinen arbeidsmarkt (59), collectieve voorzieningen (21) en commerciële dienstverlening (14). Autochtone Nederlandse burgers meldden met name omstreden behandeling (115) en vijandige bejegening (32). Marokkanen (25) meldden discriminatie het meest op de gronden ras (18) en godsdienst (9). Het maatschappelijk terrein waarop hun klachten het vaakst betrekking hadden, is de arbeidsmarkt (10). De andere klachten zijn min of meer gelijkelijk verdeeld over de andere meest geregistreerde terreinen (collectieve voorzieningen, buurt/wijk, commerciële dienstverlening, onderwijs, sport en recreatie, openbare ruimte). Marokkanen meldden met name omstreden behandeling (16) en vijandige bejegening (9), maar ook bedreiging (2) en geweld (2). Burgers met etnische herkomst uit overig Europa (24) meldden discriminatie in 2011 het meest op de gronden ras (16) en nationaliteit (4). Zij ervaren de discriminatie het meest op de arbeidsmarkt (7), buurt/wijk (5) en bij collectieve voorzieningen (5). Omstreden behandeling wordt door deze groep twaalf keer gemeld en vijandige bejegening elf keer. 7.2 Etniciteit melder - vergelijking 2011 en 2010 In grote lijnen is het beeld in 2011 zeer vergelijkbaar met 2010. Het aandeel klachten van autochtoon Nederlandse burgers is in beide jaren duidelijk het grootst. In 2011 is het aandeel klachten van autochtone Nederlanders gestegen naar bijna 57,54%, een stijging van ruim 7% in vergelijking met 2010 (53,59%). Evenals in 2010 vormden Marokkanen ook in 2011 qua grootte de tweede groep melders. Op de derde plaats volgde ook in 2011 de categorie Overig Europa, evenals in 2010 beduidend groter dan de daarop volgende twee categorieën Overig Azië en Overig Afrika. Het aandeel van de categorie ‘onbekend’ is in 2011 (3,6%) substantieel lager dan in 2010 (10,13%).
48
monitor gemeentelijke rapportage 2011 8
De cijfers - woonplaats melder
ADV Limburg registreert klachten op basis van de woonplaats van de melder. Op deze manier wordt bepaald of ADV Limburg verantwoordelijk is voor de afhandeling van een klacht. Als de klacht afkomstig is van een inwoner van een gemeente buiten Limburg dan wordt de klacht wel geregistreerd, maar niet door ADV Limburg afgehandeld. De klacht wordt in dat geval afgehandeld door het antidiscriminatiebureau verantwoordelijk voor inwoners van de betreffende gemeente. In onderstaande tabel ziet u de verdeling van de melders over de respectievelijke gemeenten. Maastricht Heerlen Venlo Sittard-Geleen Roermond Weert Venray Kerkrade Brunssum Valkenburg Nuth Roerdalen Meerssen Landgraaf Gulpen-Wittem Stein Vaals Schinnen Maasgouw Leudal Bergen Beesel Beek Peel en Maas Echt-Susteren Eijsden-Margraten Onderbanken Voerendaal Heerenveen St Michielsgestel Amsterdam Alkmaar
50 31 24 23 15 12 10 9 8 7 7 5 5 5 5 4 3 3 3 3 3 3 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 0
10
20
30
40
50
60
Figuur 6: Verdeling klachten ADVL 2011 over woonplaats melder
De grote gemeenten genereren in Limburg in principe de meeste klachten. Negen gemeenten hebben meer dan 40.000 inwoners18. Acht van deze gemeenten genereerden in 2011 inderdaad de meeste klachten. Slechts de gemeente Peel en Maas - achtste gemeente qua inwoneraantal - genereerde voor 18
Inwoneraantal groter dan 40.000 inwoners. In orde van grootte: Maastricht, Venlo, Sittard-Geleen, Heerlen, Roermond, Weert, Kerkrade, Peel en Maas, Venray.
49
monitor gemeentelijke rapportage 2011 haar grootte een relatief laag aantal klachten in 2011 (2). De gemeente Brunssum neemt qua aantal klachten (8) de plaats in van Peel en Maas bij de eerste negen gemeenten. ADV Limburg registreerde voor deze negen grootste gemeenten het volgende aantal klachten - in orde van grootte naar inwoneraantal: Maastricht (50), Venlo (24), Sittard-Geleen (23), Heerlen (31), Roermond (15), Weert (12), Kerkrade (9), Peel en Maas (2), Venray (10). De grootste gemeente, Maastricht, genereert veruit het grootste aantal klachten (50). Heerlen, de vierde gemeente qua inwoneraantal, staat met 31 klachten op de tweede plaats en Venlo, de tweede gemeente qua inwoneraantal, op de derde plaats met 24 klachten. Het zwaartepunt in aantallen klachten ligt in de regio Zuid-Limburg. In het volgende cirkeldiagram ziet u de verdeling over de twee regio’s Zuid-Limburg en Noord- en Midden-Limburg. 1,59% Zuid-Limburg (166) Noord-en Midden-Limburg (82) Overig (4)
32,54%
65,87%
Figuur 7: Verdeling klachten ADVL 2011 over regio’s Zuid-Limburg en Noord- en Midden-Limburg
Qua inwoneraantal van de deelnemende gemeenten is de verhouding Noord- en Midden-Limburg in relatie tot Zuid-Limburg als volgt: circa 43% - circa 57%. In 2011 genereerde circa 57% van de inwoners (Zuid-Limburg) 67% van de Limburgse klachten. Circa 43% van de inwoners (Noord- en Midden-Limburg) meldde 33% van de Limburgse klachten. In relatie tot haar inwoneraantal lijkt de regio Noord- en Midden-Limburg ondervertegenwoordigd qua aantal klachten. Primair geeft ADV Limburg de aangesloten gemeenten inzicht over de klachten van ingezetenen. Daarnaast wordt er inzicht gegeven in de klachten van niet-ingezetenen om te voldoen aan het doel van de Regeling Registratieformulier Antidiscriminatievoorzieningen, namelijk het verkrijgen/verschaffen van een zo compleet mogelijk beeld van klachten over discriminatie. In de categorie ‘overig’ bevinden zich vier klachten van inwoners uit andere dan Limburgse gemeenten. Een klacht uit Alkmaar over een voorval in Landgraaf, een klacht uit Amsterdam over een voorval in Maastricht, een klacht uit Heerenveen over een voorval in Vaals en een klacht uit St. Michielsgestel over een voorval in Stein. 50
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Door inwoners van twee gemeenten zijn in 2011 bij ADV Limburg geen klachten ingediend. Het betreft de gemeenten Nederweert en Simpelveld. 8.1 Woonplaats melder - vergelijking 2011 en 2010 In 2010 genereerden de negen grootste gemeenten de meeste klachten. In 2011 was dat ook bijna zo, zij het dat Peel en Maas als achtste gemeente qua inwoneraantal een relatief laag aantal klachten (2) kende. De top vijf werd in 2010 gevormd door achtereenvolgens Heerlen, Maastricht, Roermond, Sittard-Geleen en Venlo. Ook in 2011 stonden deze vijf gemeenten eveneens in de top vijf, zij het in andere rangorde: Maastricht, Heerlen, Venlo, Sittard-Geleen en Roermond. ADV Limburg signaleert een zestal saillante ontwikkelingen (wijzigingen > 25% in vergelijking met 2010) met betrekking tot de negen grootste gemeenten:
De stijging van het aantal klachten gemeld door inwoners van Maastricht, van 33 naar 50, een stijging van ruim 50%. De stijging van het aantal klachten gemeld door inwoners van Venlo, van 19 naar 24, een stijging van ruim 26%. De daling van het aantal klachten gemeld door inwoners van Roermond, van 26 naar 15, een daling van bijna 35%. De daling van het aantal klachten gemeld door inwoners van Weert, van 16 naar 12, een daling van 25%. De daling van het aantal klachten gemeld door inwoners van Kerkrade, van 13 naar 9, een daling van 30%. De daling van het aantal klachten gemeld door inwoners van Peel en Maas, van 10 naar 2, een daling van 80%.
ADV Limburg signaleert de volgende drie saillante en relevante ontwikkelingen met betrekking tot de 21 kleinere gemeenten:
De stijging van het aantal klachten gemeld door inwoners van Valkenburg, van 1 naar 7, een stijging van 600%. De stijging van het aantal klachten gemeld door inwoners van Nuth, van 2 naar 7, een stijging van 250%. De daling van het aantal klachten gemeld door inwoners van Eijsden-Margraten, van 7 naar 1, een daling van bijna 86%. Zowel in 2011 als in 2010 werden door inwoners van de gemeente Simpelveld geen klachten van discriminatie ingediend.
51
monitor gemeentelijke rapportage 2011 9
De cijfers - plaats voorval
ADV Limburg registreert van elk voorval van ervaren discriminatie tevens de gemeente waarin het voorval zich afspeelt. De woonplaats van de melder hoeft niet overeen te komen met de plaats van het voorval. Inwoners van de ene gemeente kunnen discriminatie in een andere gemeente melden. Klachten waarbij geen specifieke plaats voorval is worden geregistreerd in de categorie ‘landelijk’. Het betreft hier onder andere klachten over landelijke wetgeving, landelijke media, reclame en tvprogramma’s. In onderstaande tabel ziet u de verdeling naar de gemeenten waarin de incidenten van discriminatie zich afspeelden. Maastricht Heerlen Sittard-Geleen Venlo Roermond Landelijk Weert Kerkrade Venray Valkenburg Nuth Landgraaf Leudal Roerdalen Peel en Maas Vaals Gulpen-Wittem Echt-Susteren Brunssum Stein Meerssen Maasgouw Eijsden-Margraten Eindhoven Beesel Beek Bergen Horst aan de Maas Zaandam Uden Heusden Helmond Gennep Dilsen-Stokkum (België) Den Haag Boxmeer Arnhem Amsterdam Almere
44
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0
2 2 2 2 2 2
3 3 3 3
4 4
5
6 6
8 8
10 10
10
17
19 19
20
32
22
30
40
50
Figuur 8: Verdeling klachten ADVL 2011 over plaats voorval
In het algemeen kan gesteld worden dat de grootste gemeenten19 het hoogst scoren op de ranglijst van gemelde voorvallen van discriminatie. Met betrekking tot de negen grootste gemeenten constateert ADV Limburg het volgende. In orde van grootte naar inwoneraantal met daarachter tussen haakjes het 19
52
Inwoneraantal groter dan 40.000 inwoners. In orde van grootte: Maastricht, Venlo, Sittard-Geleen, Heerlen, Roermond, Weert, Kerkrade, Peel en Maas, Venray.
monitor gemeentelijke rapportage 2011 aantal klachten: Maastricht (44), Venlo (19), Sittard-Geleen (22), Heerlen (32), Roermond (19), Weert (10), Kerkrade (10), Peel en Maas (4), Venray (8). De zeven grootste gemeenten hebben tevens het relatief grootste aandeel aan gemelde incidenten van discriminatie. Peel en Maas (achtste gemeente van Limburg qua inwoneraantal) heeft er slechts vier, maar Valkenburg daarentegen heeft evenals Venray ook acht klachten. Zeventien burgers meldden een voorval van discriminatie dat zich op landelijk niveau afspeelde. Elf burgers meldden een voorval dat zich in een andere dan Limburgse gemeente afspeelde. In vijf van de dertig deelnemende Limburgse gemeenten heeft er - gebaseerd op de klachten bij ADV Limburg - geen voorval van discriminatie plaatsgevonden. Het betreft Nederweert, Onderbanken, Schinnen, Simpelveld en Voerendaal. 9.1 Plaats voorval - vergelijking 2011 en 2010 Een vergelijking van de cijfers van 2011 en 2010 met betrekking tot de plaats van het voorval van discriminatie levert de constatering op dat het beeld in beide jaren grotendeels overeenkomt. Zowel in 2011 als in 2010 genereerden de grootste steden de meeste voorvallen van ervaren discriminatie, behalve de gemeente Peel en Maas die als achtste gemeente qua inwoneraantal in 2011 slechts vier voorvallen van ervaren discriminatie kende - gebaseerd op de klachten bij ADV Limburg. Daarentegen registreerde ADV Limburg voor de gemeente Valkenburg - 19e gemeente qua inwoneraantal - in 2011 acht voorvallen van ervaren discriminatie. ADV Limburg signaleert één saillante ontwikkeling (wijziging > 25% in vergelijking met 2010) met betrekking tot de negen grootste gemeenten:
De stijging van het aantal klachten gemeld voor Sittard-Geleen, van 14 naar 22, een stijging van ruim 57%.
ADV Limburg signaleert met betrekking tot de 21 kleinere gemeenten de volgende twee saillante ontwikkelingen:
De stijging van het aantal klachten gemeld voor Valkenburg, van één naar acht, een stijging van 700%. De stijging van het aantal klachten gemeld voor Nuth, van twee naar zes, een stijging van 200%. Zowel in 2011 als in 2010 werden geen klachten van discriminatie ingediend over voorvallen in de gemeenten Voerendaal en Simpelveld.
53
monitor gemeentelijke rapportage 2011 10
Conclusies en aanbevelingen
Conclusies Uit de cijfers en de monitor kunnen tot slot ook de volgende conclusies worden gedestilleerd. In de pas met het landelijke beeld In deze monitor is een aantal kanttekeningen geplaatst (1.1) bij het beeld dat de cijfers van ADV Limburg kan geven van het vóórkomen van discriminatie. Echter, tevens kan worden geconstateerd dat de Limburgse cijfers in de pas lopen met het landelijke beeld. Op basis van de landelijke cijfers van 201020 kan worden gesteld dat zowel in Limburg als in de rest van Nederland discriminatie in 2010 op grond van ras het meest werd gemeld en dat discriminatie volgens deze melders het meest voorkwam op de arbeidsmarkt. Met betrekking tot de andere discriminatiegronden en maatschappelijke terreinen is het beeld veelal vergelijkbaar - met een klein aantal verschillen. De verwachting is dat dezelfde parallelle ontwikkeling zal kunnen worden geconstateerd met betrekking tot de cijfers van het jaar 2011. Verschillen met het landelijke beeld Een vergelijking met de landelijke cijfers kan echter ook interessante verschillen laten zien. In 2010 werd in Limburg discriminatie op grond van handicap/chronische ziekte procentueel tweemaal zoveel gemeld als op landelijk niveau. De discriminatiegrond handicap/chronische ziekte genereert in 2010 15% van de klachten, terwijl deze grond op landelijk niveau in 2010 slechts 7,2% van de klachten uitmaakt. Ook in 2011 genereert deze discriminatiegrond in Limburg weer ruim 15% van de klachten. In 2010 werd in Limburg discriminatie op het terrein van collectieve voorzieningen procentueel tweemaal zoveel gemeld als op landelijk niveau. Het terrein collectieve voorzieningen genereert in 2010 ruim 17% van de klachten, terwijl dit terrein op landelijk niveau in 2010 slechts 8,8 % van de klachten uitmaakt. Ook in 2011 genereert dit terrein in Limburg weer ruim 16% van de klachten. Aandeel discriminatie op de arbeidsmarkt sterk gestegen Het aandeel discriminatie op de arbeidsmarkt was in 2011 opnieuw hoog en is in vergelijking met 2010 zelfs sterk gestegen, i.c. met circa 40%. Leeftijd - een veel ervaren vorm van discriminatie De discriminatiegrond leeftijd genereert niet alleen volgens de cijfers van ADV Limburg veel klachten, maar is volgens het I&O Research onderzoek ‘Discriminatieklimaat Limburg’ de meest ervaren vorm van discriminatie in Limburg. Feitelijk aantal klachten relatief laag in verhouding tot aantal inwoners Het feitelijke aantal klachten (252) is in relatie tot het potentieel aantal klachten in een provincie met meer dan één miljoen inwoners relatief laag. Een vergelijking met de landelijke cijfers laat dat zien. In 2010 waren er landelijk ruim 6.000 klachten en in Limburg 240 klachten. Een grove calculatie op basis van circa 16,5 miljoen inwoners in Nederland en circa 1 miljoen inwoners in de deelnemende gemeenten van Limburg zou leiden tot een potentieel van circa 400 klachten voor de dertig deelnemende gemeenten in Limburg. Het I&O Research onderzoek ‘Discriminatieklimaat Limburg’ stelt dat zelfs één op de zes inwoners van Limburg in 2011 ervaringen van discriminatie had.
20
54
Dr. M. Coenders (november 2011). ‘Klachten en meldingen over discriminatie in 2010’.
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Aanbevelingen De conclusies uit de ADV Limburg monitor 2011, de beide I&O Research onderzoeken alsmede de ministeriële brief over de aanscherping van de bestrijding van discriminatie, wijzen op de noodzaak van voorlichting & educatie en preventie en een sterk antidiscriminatiebeleid. ADV Limburg stelt daarom voor om actief verdere stappen te zetten gericht op het tegengaan van discriminatie in Limburg. De bovenstaande conclusies geven indicaties ten aanzien van benodigde inzet. ADV Limburg pleegt op een aantal vlakken reeds de benodigde inzet. In 2011 zijn de nodige inspanningen verricht om de naamsbekendheid en daarmee de meldingsbereidheid te verhogen en wordt deze koers in 2012 vervolgd. Het nader stellen van prioriteiten leidt tot de volgende aanbevelingen met betrekking tot de algemene doelstellingen van ADV Limburg, twee discriminatiegronden en twee maatschappelijke terreinen. Algemene doelstellingen
Het formuleren en implementeren van een actief antidiscriminatiebeleid op lokaal, regionaal en provinciaal niveau in nauwe samenwerking met gemeenten en maatschappelijke organisaties. Het verdient onder andere aanbeveling om de huidige ontwikkeling van het Regionaal Discriminatie Overleg (RDO) tussen ADV Limburg, gemeenten, politie en OM te bestendigen en verder te ontwikkelen en mede hierdoor een actief antidiscriminatiebeleid te formuleren en te implementeren. ADV Limburg wil hierin een actieve rol op zich nemen.
Het doorontwikkelen en verder versterken van voorlichting, educatie en preventie teneinde een bijdrage te leveren aan de burgerschapsagenda en het bevorderen van leefbaarheid en veiligheid. Voorlichting & educatie en preventie dragen bij aan de bestrijding van discriminatie, alsmede aan de verhoging van naamsbekendheid en meldingsbereidheid. Ten behoeve van de taak die ADV Limburg op dit vlak heeft, zijn in 2011 en worden in 2012 met behulp van provinciale middelen diverse instrumenten en activiteiten ontwikkeld en geïmplementeerd. ADV Limburg ontwikkelt zich op dit vlak tot kenniscentrum voor de provincie Limburg. Met een verdere versterking en intensivering van voorlichting & educatie en preventie kan ADV Limburg een bijdrage leveren aan het op lokaal, regionaal en provinciaal niveau realiseren van de burgerschapsagenda en het bevorderen van leefbaarheid en veiligheid. Voorgesteld wordt om deze versterking en intensivering te ontwikkelen en vorm te geven in een projectmatig meerjarig traject.
Discriminatiegronden
De discriminatiegrond handicap/chronische ziekte genereert veel klachten en in vergelijking met de rest van Nederland zelfs onevenredig veel. ADV Limburg stelt voor te onderzoeken waarom deze discriminatiegrond juist in Limburg zo hoog ‘scoort’ en welke instrumenten kunnen worden ingezet dan wel moeten worden ontwikkeld om het voorkomen van deze vorm van discriminatie in Limburg te reduceren.
De discriminatiegrond leeftijd genereert volgens de cijfers van ADV Limburg circa 10% van de klachten, maar volgens het I&O Research onderzoek ‘Discriminatieklimaat Limburg’ is het de meest ervaren vorm van discriminatie. ADV Limburg stelt voor deze vorm van discriminatie nader te onderzoeken.
55
monitor gemeentelijke rapportage 2011 Maatschappelijke terreinen
De klachten van discriminatie hadden ook in 2011 in aanzienlijke mate betrekking op de arbeidsmarkt. Klachten op de arbeidsmarkt hadden met name betrekking op ‘werving en selectie’ (circa 43%) en incidenten op de werkvloer (circa 29%). In 2011 is in opdracht van ADV Limburg onderzoek uitgevoerd naar diversiteit en discriminatie in het Limburgse Midden- en Kleinbedrijf. ADV Limburg wil samen met koepel- en brancheorganisaties, werkgevers- en werknemersorganisaties nagaan op welke wijze diversiteit in het bedrijfsleven kan worden bevorderd en discriminatie bestreden. Daarbij is - gegeven de bevolkingssamenstelling en de ontwikkeling daarvan in Limburg - ook een duidelijk economisch belang gemoeid.
Het maatschappelijk terrein collectieve voorzieningen genereert veel klachten en in vergelijking met de rest van Nederland bijna dubbel zo veel. Voorgesteld wordt deze categorie nader te onderzoeken en te onderzoeken of actie op dit vlak nodig en/of gewenst is en welke rol de lokale overheden daarin zou kunnen vervullen.
56
monitor gemeentelijke rapportage 2011 11
Nawoord
Deze monitor biedt een handleiding om de wettelijk verplichte gemeentelijke rapportage 2011 te kunnen lezen en nader te interpreteren. Deze gemeentelijke rapportage dient door de gemeenten te worden toegestuurd aan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties21. Deze gemeentelijke rapportage biedt slechts een summier cijfermatig overzicht van de klachten van discriminatie. ADV Limburg biedt met deze monitor een uitgebreide weergave en nadere duiding van de cijfers in het rapportageformulier. Met deze monitor verschaft ADV Limburg een waardevolle indicatie met betrekking tot het vóórkomen van ongelijke behandeling en discriminatie in Limburg. Om een omvattender beeld te kunnen geven van discriminatie in Limburg is het nodig meer informatie te hebben dan alleen de cijfers omtrent de klachten bij ADV Limburg. De reeds vermelde onderzoeken van I&O Research en de cijfers van de politie en OM omtrent klachten van discriminatie kunnen het beeld verfijnen. Dat is ook het geval wanneer in de toekomst de gegevens uit verschillende registratiesystemen (kunnen) worden gekoppeld. Daarmee wordt de mogelijkheid vergroot dat gemeenten en andere organisaties, instellingen en het bedrijfsleven beleidsmatig kunnen reageren op ontwikkelingen en trends met betrekking tot discriminatie in Limburg. ADV Limburg kan daartoe vanuit haar inmiddels ontwikkelde expertise een belangrijke bijdrage leveren. Het is aan de Limburgse overheden als opdrachtgever van ADV Limburg om te bepalen of en zo ja welke voorstellen ter zake ter hand kunnen worden genomen. Maastricht/Roermond, februari 2012
21
De centrumgemeenten Maastricht en Roermond nemen deze taak op zich.
57
Beek Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Beek Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 1 2
Totaal
2.
Antidiscriminatievoorziening Limburg Beek 2011
Totaal 3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Beek 0
Totaal 3
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
Klacht van ingezetene Beek Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1 0 1 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Beek
Totaal
0 0 0 1 1 1 1
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 1 1 1 1
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 1
0 3
0 2
0 5
0 0
0 5
1 Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Beek Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1 0 0 0 1
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Beek
Totaal
1 0 1
0 0 0
1 0 1
0
0
0
0
0
0 1 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0 0 1
0 0 0 2
0 0 0 3
0 0 0 0
0 0 0 3
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 2 1 0 0 1 0 2
0 0 0 0 0 2
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
2
0
2
1 0 0 1 0 4
0 0 0 0 0 0
1 0 0 1 0 4
2 Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. 3 Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Beek Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 1 2
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Beek
Totaal
3
0
3
3
4
7
0
7
0 0 0 0 0 0 4
0 0 1 0 0 0 7
0 0 0 1 0 0 11
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 1 0 0 11
4 Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. 5 De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). 6 Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Beesel Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Beesel Over voorval in de Over voorval in gemeente andere gemeente 2 1
Totaal
2.
Totaal 3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Beesel 0
Totaal 3
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Beesel 2011
Klacht van ingezetene Beesel Over voorval in de Over voorval in gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1
0
0
0
0
0
2
0
2
0
2
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0 2
0 1
0 3
0 0
0 3
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
3
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
1 1
0 0
1 1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 1
0 0 0 0 0
0 0 0 0 1
0 0 0 0 0
0 0 0 0 1
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 2
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 3
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
2
Klacht van ingezetene Beesel Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1 1 0
Klacht van ingezetene Beesel Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 1
Totaal 1 2 0 0 0 0 3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente 0 0 0 0 0 0 0
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Totaal 1 2 0 0 0 0 3
5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Beesel Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 2 1
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
6 0 0 0 1 0 1 10
1 0 0 0 0 0 0 2
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
3
0
3
7 0 0 0 1 0 1 12
0 0 0 0 0 0 0 0
7 0 0 0 1 0 1 12
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail).
Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Bergen Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011
Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 1 2
Totaal
2.
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
3
0
3
Tota0al
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Bergen 2011
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
1
1
2
0
2
0 1
0 2
0 3
0 0
0 3
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 1 0 0 0
1 0
0 0
1 0
1
1
0
1
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0
0
0
0
0
0 0 0 1
1 0 0 2
1 0 0 3
0 0 0 0
1 0 0 3
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
1
2
3
0
3
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 2
0 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 3
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 1 2
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
2 0 0 0 0 0 0 3
7 0 0 0 1 0 1 11
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
3
0
3
9 0 0 0 1 0 1 14
0 0 0 0 0 0 0 0
9 0 0 0 1 0 1 14
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Brunssum Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Brunssum Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 3 5
Totaal
2.
Totaal 8
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Brunssum 0
Totaal 8
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Brunssum 2011
Klacht van ingezetene Brunssum Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Brunssum
Totaal
0 0 0 0 4 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 4 0
0
0
0
0
0
2 0 0 0 0 1
2 2 0 0 0 0
4 2 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0
4 2 0 0 0 1
0
0
0
0
0
0 3
0 8
0 11
0 0
0 11
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Brunssum Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 4 0 0
Totaal 4 0
0
1
0
1
0
1
1
0
1
0 0 0 1 1
0 0 0 0 0
0 0 0 1 1
0 0 0 0 0
0 0 0 1 1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 3
0 0 0 5
0 0 0 8
0 0 0 0
0 0 0 8
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
1
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
4 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Brunssum 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
1
4
5
0
5
2 0 0 0 0 3
1 0 0 0 0 5
3 0 0 0 0 8
0 0 0 0 0 0
3 0 0 0 0 8
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Brunssum Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 3 5
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Brunssum
Totaal
8
0
8
7
8
15
0
15
0 0 0 0 0 0 10
0 3 0 0 0 0 16
0 3 0 0 0 0 26
0 0 0 0 0 0 0
0 3 0 0 0 0 26
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Echt-Susteren Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Antidiscriminatievoorziening Limburg Echt-Susteren 2011
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Echt-Susteren Over voorval in de gemeente 1
Totaal
Over voorval in andere gemeente 1
Totaal 2
2
Totaal 4
Discriminatiegrond11
2.
Klacht van ingezetene Echt-Susteren
1
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Echt-Susteren
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Echt-Susteren
Totaal
Over voorval in de gemeente
Over voorval in andere gemeente
Antisemitisme
0
0
0
0
0
Arbeidsduur
0
0
0
0
0
Arbeidscontract
0
0
0
0
0
Burgerlijke staat
0
0
0
0
0
Geslacht
0
1
1
0
1
Godsdienst
0
0
0
0
0
Handicap/chronische ziekte
0
0
0
0
0
Herkomst / kleur / ras
1
0
1
0
1
Leeftijd
0
0
0
1
1
Levensovertuiging
0
0
0
0
0
Nationaliteit
0
0
0
0
0
Politieke gezindheid
0
0
0
0
0
Seksuele gerichtheid
0
0
0
0
0
Overige (niet wettelijke) gronden
0
0
0
1
1
Onbekend
0
0
0
0
0
Totaal
1
1
2
2
4
Totaal
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
3.
Maatschappelijk terrein Klacht van ingezetene Echt-Susteren Over voorval in andere gemeente
Arbeidsmarkt
0
1
1
2
3
Buurt / wijk
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Horeca/amusement
0
0
0
0
0
Huisvesting
0
0
0
0
0
Media en reclame
0
0
0
0
0
Onderwijs
0
0
0
0
0
Openbare ruimte
1
0
1
0
1
Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst
0
0
0
0
0
Privésfeer
0
0
0
0
0
Publieke/politieke opinie
0
0
0
0
0
Sport/recreatie
0
0
0
0
0
Overig
0
0
0
0
0
Onbekend/n.v.t.
0
0
0
0
0
Totaal
1
1
2
2
4
Totaal
Aard3
4.
Klacht van ingezetene Echt-Susteren
3
Totaal
Over voorval in de gemeente
Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening
2
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente EchtSusteren
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Echt-Susteren
Totaal
Over voorval in de gemeente
Over voorval in andere gemeente
Omstreden behandeling
0
1
1
2
3
Vijandige bejegening
1
0
1
0
1
Geweld
0
0
0
0
0
Bedreiging
0
0
0
0
0
Overig
0
0
0
0
0
onbekend
0
0
0
0
0
Totaal
1
1
2
2
4
Totaal
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
5.
Klachtbehandeling4 Klacht van ingezetene Echt-Susteren Over voorval in andere gemeente
1
1
2
2
4
6
0
3
3
6
9
Beïnvloeding beleid
0
0
0
0
0
Bemiddeling
0
0
0
0
0
Bijstaan in procedure
0
1
1
0
1
Doorverwijzing
0
0
0
0
0
Eigen onderzoek ADV
0
0
0
0
0
Overig
1
0
1
0
1
Totaal
2
5
7
8
15
5
Advies / informatie
5
6
Totaal
Over voorval in de gemeente Registratie
4
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Echt-Susteren
Totaal
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Eijsden-Margraten Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Eijsden-Margraten Over voorval in Over voorval in Totaal de gemeente andere gemeente 0 1 1
Totaal
2.
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente EijsdenMargraten 2
Totaal 3
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Eijsden-Margraten 2011
Klacht van ingezetene Eijsden-Margraten Over voorval in Over voorval in Totaal de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente EijsdenMargraten
Totaal
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 1
0
1
1
0
1
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
1 1 0 0 0 0
1 1 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0 0
0 1
0 1
0 3
0 4
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Eijsden-Margraten Over voorval in Over voorval in Totaal de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0
2 0
0
0
0
0
0
1
1
0
1
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0
0 0 0 1
0 0 0 1
0 0 0 2
0 0 0 3
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente EijsdenMargraten 2 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
0
1
1
1
2
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 1
1 0 0 0 0 2
1 0 0 0 0 3
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
1
2
3
0
2
2
6
8
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 1 0 0 4
0 0 0 1 0 0 4
0 0 0 0 0 0 8
0 0 0 1 0 0 12
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Gulpen-Wittem Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Gulpen-Wittem Over voorval in Over voorval in Totaal de gemeente andere gemeente 2 3 5
Totaal
2.
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente GulpenWittem 1
Totaal 6
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Gulpen-Wittem 2011
Klacht van ingezetene Gulpen-Wittem Over voorval in Over voorval in Totaal de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente GulpenWittem
Totaal
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
1
0
1
1
2
0 0 0 0 0 0
0 2 0 0 0 0
0 2 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 2 0 0 0 0
1
1
2
0
2
0 2
0 3
0 5
0 1
0 6
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Gulpen-Wittem Over voorval in Over voorval in Totaal de gemeente andere gemeente 0 3 3 0 0 0
3 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 1 0 0 0
0 0 0 0 0
0 1 0 0 0
1 0 0 0 0
1 1 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 0 0 2
0 0 0 3
1 0 0 5
0 0 0 1
1 0 0 6
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente GulpenWittem 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
2
3
5
1
6
0 0 0 0 0 2
0 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 5
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 6
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Gulpen-Wittem Over voorval in Over voorval in Totaal de gemeente andere gemeente 2 3 5
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente GulpenWittem
Totaal
1
6
4
6
10
2
12
0 0 0 0 0 0 6
0 0 0 0 0 0 9
0 0 0 0 0 0 15
0 0 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 0 18
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Heerlen Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Heerlen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 22 9
Totaal
2.
Totaal 31
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Heerlen 10
Totaal 41
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Heerlen 2011
Klacht van ingezetene Heerlen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 1
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Heerlen
Totaal
0 0 0 0 1 2
0 0 0 0 4 0
0 0 0 0 5 2
5
2
7
3
10
9 1 1 2 0 1
3 0 0 0 0 0
12 1 1 2 0 1
1 3 0 0 0 1
13 4 1 2 0 2
3
3
6
0
6
0 24
0 9
0 33
0 12
0 45
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Heerlen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 7 2 1 0
Totaal
9 1
8 0
17 1
2
6
0
6
3
0
3
0
3
1 0 0 2 1
1 0 1 1 2
2 0 1 3 3
0 0 0 2 0
2 0 1 5 3
2
0
2
0
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 0 0 22
0 0 0 9
1 0 0 31
0 0 0 10
1 0 0 41
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Heerlen
4
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
Totaal
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
17
4
21
9
30
6 0 0 0 0 23
3 0 1 2 0 10
9 0 1 2 0 33
3 0 0 0 0 12
12 0 1 2 0 45
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Heerlen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 22 9
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Heerlen
Totaal
31
10
41
46
20
66
17
83
0 1 1 3 0 1 74
0 0 0 0 0 0 29
0 1 1 3 0 1 103
0 2 0 0 0 0 29
0 3 1 3 0 1 132
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Kerkrade Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Kerkrade Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 7 2
Totaal
2.
Totaal 9
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Kerkrade 3
Totaal 12
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Kerkrade 2011
Klacht van ingezetene Kerkrade Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Kerkrade
Totaal
0 0 0 1 0 1
0 0 0 0 1 1
0 0 0 1 1 2
2
0
2
1
3
2 0 0 1 0 1
1 0 0 0 0 0
3 0 0 1 0 1
1 1 0 0 0 0
4 1 0 1 0 1
1
0
1
0
1
0 8
0 2
0 10
0 5
0 15
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Kerkrade Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 2 1 0 0
Totaal 6 0
0
3
0
3
0
1
1
0
1
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
2
0
2
0
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 7
0 0 0 2
0 0 0 9
0 0 0 3
0 0 0 12
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
3
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
3 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Kerkrade 3 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
6
1
7
3
10
1 0 1 0 0 8
1 0 0 0 0 2
2 0 1 0 0 10
0 0 0 0 0 3
2 0 1 0 0 13
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Kerkrade Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 7 2
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Kerkrade
Totaal
9
3
12
19
4
23
4
27
0 0 0 0 0 0 26
0 0 0 0 0 0 6
0 0 0 0 0 0 32
0 1 0 0 0 0 8
0 1 0 0 0 0 40
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Landgraaf Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Landgraaf Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 4 1
Totaal
2.
Totaal 5
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Landgraaf 2
Totaal 7
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Landgraaf 2011
Klacht van ingezetene Landgraaf Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Landgraaf
Totaal
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1
3
0
3
1
4
1 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0
0
0
0
1
1
0 4
0 1
0 5
0 2
0 7
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Landgraaf Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 2 1 0 0
Totaal 4 0
0
1
0
1
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
1 0 0 0 0
1 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 0 0 4
0 0 0 1
1 0 0 5
0 0 0 2
1 0 0 7
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
1
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
3 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Landgraaf 1 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
3
1
4
2
6
1 0 0 0 0 4
0 0 0 0 0 1
1 0 0 0 0 5
0 0 0 0 0 2
1 0 0 0 0 7
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Landgraaf Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 4 1
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Landgraaf
Totaal
5
2
7
11
0
11
2
13
0 0 0 1 0 0 16
0 0 0 0 0 0 1
0 0 0 1 0 0 17
0 0 0 0 0 0 4
0 0 0 1 0 0 21
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Leudal Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Leudal Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 3 0
Totaal
2.
Totaal 3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Leudal 2
Totaal 5
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Leudal 2011
Klacht van ingezetene Leudal Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Leudal
Totaal
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1
1
0
1
0
1
1 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
1 1 0 0 0 0
1
0
1
1
2
0 4
0 0
0 4
0 2
0 6
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Leudal Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 1 0
Totaal
0 1
2 0
2 1
0
2
0
2
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 3
0 0 0 0
0 0 0 3
0 0 0 2
0 0 0 5
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Leudal
2
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
Totaal
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
1
0
1
2
3
2 3 1 0 0 7
0 0 0 0 0 0
2 3 1 0 0 7
0 0 0 0 0 2
2 3 1 0 0 9
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Leudal Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 3 0
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Leudal
Totaal
3
2
5
5
0
5
4
9
0 0 0 0 0 0 8
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 8
0 0 0 0 0 0 6
0 0 0 0 0 0 14
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Maasgouw Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Maasgouw Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 1 2
Totaal
2.
Antidiscriminatievoorziening Limburg Maasgouw 2011
Totaal 3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Maasgouw 1
Totaal 4
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
Klacht van ingezetene Maasgouw Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Maasgouw 0 0 0 0 0 0 0
Totaal
Totaal 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1 0
0 0 0 0 0 0 2
0 0 0 0 0 1 2
1 0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 1 2
0 1
0 2
0 3
0 1
0 4
1 Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
1 0 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Maasgouw 1 0 0
Totaal
Totaal 3 1 0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0 0 1
0 0 0 2
0 0 0 1
0 0 0 1
0 0 0 4
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
2 3
Klacht van ingezetene Maasgouw Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 2 1 0 0 0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 2 1 0 1 0 0 2
0 0 0 0 0 2
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
2
0
2
1 0 1 0 0 4
1 0 1 0 0 2
2 0 2 0 0 6
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Maasgouw Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 1 2
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Maasgouw 1
3
4
7
3
10
0 0 0 1 0 0 5
0 0 0 0 0 0 6
0 0 0 1 0 0 11
0 0 0 0 0 0 4
0 0 0 1 0 0 15
Totaal
4 Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. 5 De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). 6 Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Totaal 4
Maastricht Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Maastricht Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 35 15
Totaal
2.
Totaal 50
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Maastricht 9
Totaal 59
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Maastricht 2011
Klacht van ingezetene Maastricht Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1 0 0 0 0 0 0 6 2 3 1
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Maastricht
Totaal
1 0 0 0 8 4
0 0 0 0 3 0
1 0 0 0 11 4
4
5
9
2
11
15 4 0 1 0 1
3 1 0 2 0 1
18 5 0 3 0 2
1 4 0 0 0 0
19 9 0 3 0 2
4
1
5
0
5
0 38
0 17
0 55
0 10
0 65
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Maastricht Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 17 6 3 0
Totaal 31 3
1
3
1
4
3
3
6
0
6
3 1 0 3 2
2 0 0 1 0
5 1 0 4 2
0 0 0 0 0
5 1 0 4 2
1
0
1
0
1
0
0
0
0
0
0
1
1
0
1
0 0 0 35
1 0 0 15
1 0 0 50
0 0 0 9
1 0 0 59
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
2
Klacht van ingezetene Maastricht Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
23 3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Maastricht 8 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Maastricht
Totaal
24
12
36
7
43
10 3 0 1 0 38
5 0 0 0 0 17
15 3 0 1 0 55
2 0 0 0 0 9
17 3 0 1 0 64
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Maastricht Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 35 15
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Maastricht
Totaal
50
9
59
70
24
94
19
113
0 4 0 3 0 0 112
0 0 0 1 0 0 40
0 4 0 4 0 0 152
0 1 0 0 0 0 29
0 5 0 4 0 0 181
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Meerssen Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Meerssen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 2 3
Totaal
2.
Totaal 5
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Meerssen 0
Totaal 5
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Meerssen 2011
Klacht van ingezetene Meerssen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Meerssen
Totaal
0 0 0 0 1 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 1 0
0
1
1
0
1
2 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0
3 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
3 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0 2
0 3
0 5
0 0
0 5
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Meerssen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1 1 0
Totaal 1 1
1
1
0
1
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
2
0
2
0 0 0 2
0 0 0 3
0 0 0 5
0 0 0 0
0 0 0 5
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
1 1
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Meerssen 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
0
1
1
0
1
2 0 0 0 0 2
2 0 0 0 0 3
4 0 0 0 0 5
0 0 0 0 0 0
4 0 0 0 0 5
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Meerssen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 2 3
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Meerssen
Totaal
5
0
5
1
6
7
0
7
0 0 0 0 0 0 3
0 0 0 1 0 1 11
0 0 0 1 0 1 14
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 1 0 1 14
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Nederweert Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Nederweert Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0
Totaal
2.
Totaal 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Nederweert 0
Totaal 0
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Nederweert 2011
Klacht van ingezetene Nederweert Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Nederweert
Totaal
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Nederweert Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0
Totaal 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
0 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Nederweert 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Nederweert Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Nederweert
Totaal
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Nuth Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Nuth Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 5 2
Totaal
2.
Totaal 7
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Nuth 1
Totaal 8
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Nuth 2011
Klacht van ingezetene Nuth Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Nuth
Totaal
0 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 3
1
1
2
0
2
1 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
1 1 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
1 1 0 0 0 0
0
0
0
1
1
0 5
0 2
0 7
0 1
0 8
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Nuth Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 1 2 0 0
Totaal
3 0
1 0
4 0
0
1
0
1
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
0
3
0
3
0 0 0 5
0 0 0 2
0 0 0 7
0 0 0 1
0 0 0 8
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Nuth
1
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
Totaal
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
1
2
3
1
4
4 0 0 0 0 5
0 0 0 0 0 2
4 0 0 0 0 7
0 0 0 0 0 1
4 0 0 0 0 8
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Nuth Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 5 2
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Nuth
Totaal
7
1
8
5
6
11
1
12
0 3 0 0 0 2 15
0 1 0 0 0 0 9
0 4 0 0 0 2 24
0 0 0 0 0 0 2
0 4 0 0 0 2 26
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Onderbanken Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Onderbanken Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1
Totaal
2.
Totaal 1
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Onderbanken 0
Totaal 1
Discriminatiegrond11
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Onderbanken 2011
Klacht van ingezetene Onderbanken Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Onderbanken
Totaal
0 0 0 0 1 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 1 0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0 0
0 1
0 1
0 0
0 1
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Onderbanken Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0
Totaal 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
1 0 0 0 0
1 0 0 0 0
0 0 0 0 0
1 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0
0 0 0 1
0 0 0 1
0 0 0 0
0 0 0 1
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
0 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Onderbanken 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
0
1
1
0
1
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Onderbanken Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Onderbanken
Totaal
1
0
1
0
1
1
0
1
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 2
0 0 0 0 0 0 2
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 2
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Peel en Maas Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Peel en Maas Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 2 0
Totaal
2.
Totaal 2
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Peel en Maas 2
Totaal 4
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Peel en Maas 2011
Klacht van ingezetene Peel en Maas Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Peel en Maas
Totaal
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
1
0
1
0
1
1 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0
2 0 0 0 0 0
3 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0 2
0 0
0 2
0 2
0 4
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Peel en Maas Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0
Totaal 2 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 1 0 0 1
0 0 0 0 0
0 1 0 0 1
0 0 0 0 0
0 1 0 0 1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 2
0 0 0 0
0 0 0 2
0 0 0 2
0 0 0 4
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
0 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Peel en Maas 2 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
1
0
1
2
3
1 0 0 0 0 2
0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 2
1 0 0 0 0 3
2 0 0 0 0 5
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Peel en Maas Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 2 0
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Peel en Maas
Totaal
2
2
4
5
0
5
5
10
0 1 0 0 0 0 8
0 0 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0 8
0 0 0 1 0 0 8
0 1 0 1 0 0 16
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Roerdalen Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Roerdalen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 4 1
Totaal
2.
Totaal 5
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Roerdalen 0
Totaal 5
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Roerdalen 2011
Klacht van ingezetene Roerdalen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Roerdalen
Totaal
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
3 0 1 0 0 0
0 1 0 0 0 0
3 1 1 0 0 0
0 0 0 0 0 0
3 1 1 0 0 0
0
0
0
0
0
0 4
0 1
0 5
0 0
0 5
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Roerdalen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1 2 0
Totaal 1 2
0
1
0
1
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
1
0
1
0 0 0 4
0 0 0 1
0 0 0 5
0 0 0 0
0 0 0 5
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
1
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
1 2
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Roerdalen 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
2
1
3
0
3
3 0 0 0 0 5
0 0 0 0 0 1
3 0 0 0 0 6
0 0 0 0 0 0
3 0 0 0 0 6
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Roerdalen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 4 1
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Roerdalen
Totaal
5
0
5
10
3
13
0
13
0 1 0 2 0 0 17
0 0 0 0 0 0 4
0 1 0 2 0 0 21
0 0 0 0 0 0 0
0 1 0 2 0 0 21
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Schinnen Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Schinnen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 3
Totaal
2.
Totaal 3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Schinnen 0
Totaal 3
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Schinnen 2011
Klacht van ingezetene Schinnen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Schinnen 0 0 0 0 0 0
Totaal
Totaal 0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 0 0
3 0 0 0 0 0 0
3 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
3 0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
3
3
0 0
0 3
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Schinnen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1 0 0
Totaal 1 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
0 0 0 2 0
0 0 0 2 0
0 0 0 0 0
0 0 0 2 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0
0 0 0 3
0 0 0 3
0 0 0 0
0 0 0 3
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
1 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Schinnen 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
0
1
1
0
1
0 0 0 0 0 0
2 0 0 0 0 3
2 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 0
2 0 0 0 0 3
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Schinnen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 3
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Schinnen
Totaal
3
0
3
0
7
7
0
7
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 10
0 0 0 0 0 0 10
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 10
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Simpelveld Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Simpelveld Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0
Totaal
2.
Totaal 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Simpelveld 0
Totaal 0
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Simpelveld 2011
Klacht van ingezetene Simpelveld Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Simpelveld
Totaal
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Simpelveld Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0
Totaal 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
0 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Simpelveld 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Simpelveld Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Simpelveld
Totaal
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Sittard-Geleen Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Sittard-Geleen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 14 9
Totaal
2.
Totaal 23
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente SittardGeleen 8
Totaal 31
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Sittard-Geleen 2011
Klacht van ingezetene Sittard-Geleen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 3 0
0 0 0 0 2 3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente SittardGeleen 0 0 0 1 1 0
Totaal
Totaal 0 0 0 1 3 3
2
2
4
2
6
6 1 0 0 0 0 2
0 3 0 1 0 2 0
6 4 0 1 0 2 2
4 0 0 0 0 0 0
10 4 0 1 0 2 2
0
0
0
15
9
24
0 8
0 32
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Sittard-Geleen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 5 5 2 0
Totaal 13 2
0
2
0
2
2
0
2
2
4
0 1 0 1 1
1 0 1 2 0
1 1 1 3 1
0 0 0 3 0
1 1 1 6 1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 14
0 0 0 9
0 0 0 23
0 0 0 8
0 0 0 31
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
2
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
10 2
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente SittardGeleen 3 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
5
7
12
6
18
9 1 0 0 0 15
2 0 0 0 0 9
11 1 0 0 0 24
2 0 0 0 0 8
13 1 0 0 0 32
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Sittard-Geleen Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 14 9
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente SittardGeleen
Totaal
23
8
31
36
12
48
19
67
0 1 0 2 0 0 53
0 0 0 1 0 1 23
0 1 0 3 0 1 76
0 0 1 0 0 0 28
0 1 1 3 0 1 104
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Stein Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Stein Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 1 3
Totaal
2.
Totaal 4
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Stein 1
Totaal 5
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Stein 2011
Klacht van ingezetene Stein Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Stein
Totaal
0 0 0 0 1 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 1 0
1
2
3
0
3
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0 1
0
0
0
1
3
4
0 1
0 5
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Stein Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1 0 0
Totaal
1 0
0 0
1 0
0
0
0
0
1
1
2
0
2
0 0 0 0 0
1 0 0 0 0
1 0 0 0 0
0 1 0 0 0
1 1 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 1
0 0 0 3
0 0 0 4
0 0 0 1
0 0 0 5
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Stein
0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
Totaal
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
1
3
4
1
5
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 4
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 5
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Stein Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 1 3
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Stein
Totaal
4
1
5
3
7
10
2
12
0 1 0 0 0 0 5
0 0 0 0 0 0 10
0 1 0 0 0 0 15
0 0 0 0 0 0 3
0 1 0 0 0 0 18
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Vaals Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Vaals Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 2 1
Totaal
2.
Totaal 3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Vaals 1
Totaal 4
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Vaals 2011
Klacht van ingezetene Vaals Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Vaals
Totaal
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1
0
0
0
0
0
1 0 0 1 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
1 0 0 1 0 0 0
0 0 0 0 0 0 1
1 0 0 1 0 0 1
0
0
0
2
1
3
0 1
0 4
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Vaals Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 1 0
Totaal
0 1
0 0
0 1
0
1
0
1
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 1 0 0 0
0 1 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
0
1
0 0 0 2
0 0 0 1
0 0 0 3
0 0 0 1
0 0 0 4
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Vaals
1
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
Totaal
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
1
0
1
1
2
1 0 0 0 0 2
1 0 0 0 0 1
2 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 1
2 0 0 0 0 4
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Vaals Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 2 1
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Vaals
Totaal
3
1
4
3
1
4
0
4
0 0 0 0 0 0 5
0 0 0 0 0 0 2
0 0 0 0 0 0 7
0 0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0 8
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Valkenburg aan de Geul Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Valkenburg Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 5 2
Totaal
2.
Totaal 7
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Valkenburg 3
Totaal 10
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Valkenburg 2011
Klacht van ingezetene Valkenburg Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0
0 0 0 0 0 2
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Valkenburg 0 0 0 0 1 0
Totaal
Totaal 0 0 0 0 1 2
1
0
1
0
1
2 0 0 0 0 0 1
0 1 0 0 0 0 1
2 1 0 0 0 0 2
0 1 0 0 0 0 1
2 2 0 0 0 0 3
0
0
0
6
2
8
0 3
0 11
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Valkenburg Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 2 1 0
Totaal 3 1
0
1
1
2
1
0
1
0
1
0 1 0 1 0
0 0 0 0 0
0 1 0 1 0
1 0 0 0 0
1 1 0 1 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 5
0 0 0 2
0 0 0 7
0 0 0 3
0 0 0 10
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Totaal
1
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
2 1
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Valkenburg 1 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
3
1
4
3
7
2 0 0 0 0 5
1 0 0 0 0 2
3 0 0 0 0 7
0 0 0 0 0 3
3 0 0 0 0 10
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Valkenburg Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 5 2
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Valkenburg
Totaal
7
3
10
12
6
18
5
23
0 0 0 1 0 0 18
0 0 0 0 0 0 8
0 0 0 1 0 0 26
0 0 0 0 0 0 8
0 0 0 1 0 0 34
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Venlo Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Venlo Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 18 6
Totaal
2.
Totaal 24
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Venlo 1
Totaal 25
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Venlo 2011
Klacht van ingezetene Venlo Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Venlo
Totaal
0 0 0 0 1 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 1 0
0
0
0
1
1
10 1 0 1 0 2 3
3 2 0 0 0 0 1
13 3 0 1 0 2 4
0 0 0 0 0 0 0
13 3 0 1 0 2 4
0
0
0
18
6
24
0 1
0 25
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Venlo Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 3 6 4 0
Totaal
9 4
0 0
9 4
0
5
0
5
2
0
2
1
3
0 0 0 1 0
0 0 0 0 0
0 0 0 1 0
0 0 0 0 0
0 0 0 1 0
1
0
1
0
1
1
0
1
0
1
0
0
0
0
0
1 0 0 18
0 0 0 6
1 0 0 24
0 0 0 1
1 0 0 25
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Venlo
5
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
Totaal
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
9
6
15
1
16
8 1 1 1 0 20
2 0 0 0 0 8
10 1 1 1 0 28
0 0 0 0 0 1
10 1 1 1 0 29
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Venlo Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 18 6
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Venlo
Totaal
24
1
25
38
11
49
3
52
0 1 3 0 0 0 60
0 1 1 1 0 0 20
0 2 4 1 0 0 80
0 0 0 0 0 0 4
0 2 4 1 0 0 84
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Venray Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Venray Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 8 2
Totaal
2.
Totaal 10
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Venray 0
Totaal 10
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Venray 2011
Klacht van ingezetene Venray Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 1
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Venray
Totaal
0 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 3
1
0
1
0
1
3 1 0 0 1 0 0
1 1 0 0 0 0 0
4 2 0 0 1 0 0
0 0 0 0 0 0 0
4 2 0 0 1 0 0
0
0
0
8
3
11
0 0
0 11
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
Klacht van ingezetene Venray Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 1 1 1 0
Totaal
2 1
0 0
2 1
0
1
0
1
1
0
1
0
1
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
1
1
0 0 0 0 0 2
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 2
0
0
1
0
0 1
0 0
0 1
2 0 0 8
0 0 0
2 0 0
0 0 0
2 0 0
2
10
0
10
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
3
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Venray
1
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente
2
Totaal
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
5
2
7
0
7
2 0 0 1 0 8
1 0 0 0 0 3
3 0 0 1 0 11
0 0 0 0 0 0
3 0 0 1 0 11
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Venray Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 7 2
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Venray
Totaal
9
0
9
18
2
20
0
20
0 3 0 2 0 2 32
0 0 0 0 0 0 4
0 3 0 2 0 2 36
0 0 0 0 0 0 0
0 3 0 2 0 2 36
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Voerendaal Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Voerendaal Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1
Totaal
2.
Totaal 1
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Voerendaal 0
Totaal 1
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Voerendaal 2011
Klacht van ingezetene Voerendaal Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Voerendaal 0 0 0 0 0 0 0
Totaal
Totaal 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 1
0 0
0 1
0 1
0 0
0 1
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
3
1 0 0
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Voerendaal 0 0 0
Totaal
Totaal 1 0 0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0 0 0
0 0 0 1
0 0 0 1
0 0 0 0
0 0 0 1
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
2
Klacht van ingezetene Voerendaal Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1 0 0 0 0
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
1
0
1
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Voerendaal Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 1
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
1
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Voerendaal 0
0
2
2
0
2
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 3
Totaal
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
Totaal 1
Rapportage voorlichting- en preventieactiviteiten 2011 ....................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
Januari 2012
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
rapportage voorlichting en preventie 2011 Voorwoord In het voorwoord van de monitor 2011 komt naar voren dat naast klachtbehandeling ook aandacht gegeven wordt aan de verhalen achter de cijfers. Klachtbehandeling is in feite een curatieve handeling om achteraf recht te doen. Minstens zo belangrijk is een preventieve aanpak om burgers bewust te laten ervaren wat discriminatie is en wat uitsluiting voor mensen en hun directe omgeving betekent, en zo oog te krijgen voor de persoonlijke verhalen achter de cijfers. Dit vraagt omen weloverwogen aanpak, door middel van voorlichting, trainingen en pers- en publiciteitscampagnes, om die bewustwording tot stand te brengen. Investeren en ontwikkelen Met de start van een tweejarige provinciaal project kon ADV Limburg in 2011 en 2012 een grote investering doen in het ontwikkelen van materialen, methodieken en campagnes om de preventieve taak van ADV Limburg gestalte te geven. Een projectteam is in nauwe samenspraak met de reguliere consulten 2011 aan de slag gegaan om die ontwikkeling vorm te geven. De aandacht en inzet worden primair gericht op intermediaire organisaties en instellingen in de Limburgse samenleving waarbij zowel specifieke doelgroepen als thema’s rond veiligheid, leefbaarheid, burgerschap en participatie centraal staan. Om deze intermediairs te ondersteunen wordt een kennisbank ontwikkeld waar netwerkpartners via overleg, trainingen en digitale werkgroepen zelf actief aan de slag kunnen om discriminatie te signaleren, voorkomen en bestrijden. De prioriteiten die het projectteam en de consulenten in hun aanpak benadrukken zijn mede gebaseerd op de verhalen achter de cijfers en de conclusies uit de jaarlijkse monitoren n.a.v. de gemeentelijke rapportages. Ook is in 2011 onderzoek uitgevoerd dat nadere informatie heeft opgeleverd over het door de burgers ervaren discriminatieklimaat in de provincie. Een tweede onderzoek naar diversiteit en discriminatie in het Limburgse midden- en kleinbedrijf, dit vanwege het feit dat uit het maatschappelijk terrein arbeidsmarkt de meeste meldingen afkomstig zijn, heeft aanknopingspunten opgeleverd voor een meer actieve benadering van die arbeidsmarkt. In deze rapportage kunt u lezen welk scala aan activiteiten, netwerken en nieuwe media in 2011 ontwikkeld en uitgevoerd zijn in vijf verschillende maatschappelijke domeinen: wonen/wijk, welzijn en veiligheid (WWV), sport/recreatie, horeca, arbeidsmarkt en zorg waarbij zij opgemerkt dat voorlichting en preventie in de domeinen sport/recreatie en horeca eerst in 2012 worden opgepakt.
2
rapportage voorlichting en preventie 2011 Inhoudsopgave Voorwoord........................................................................................................................................ 2 1.
Voorlichting .............................................................................................................................. 4 1.1 Domein wonen en wijk, welzijn en veiligheid .................................................................. 4 1.2 Domein onderwijs ............................................................................................................ 4
2
Bewustwording......................................................................................................................... 5 2.1 Domein arbeidsmarkt ....................................................................................................... 5 2.2 Domein wonen en wijk, welzijn en veiligheid .................................................................. 5
3
Activiteiten ............................................................................................................................... 6 3.1 Bevrijdingsfestival Limburg .............................................................................................. 6 3.2 Expertmeeting ‘De vrijheid van meningsuiting en het verbod op discriminatie’ ............. 6 3.3 Dag van de dialoog ........................................................................................................... 6 3.4 Trainingen Nuansa, kennis- en adviescentrum polarisatie en radicalisering ................... 7
4
Communicatie .......................................................................................................................... 7
5
2012 .......................................................................................................................................... 7
3
rapportage voorlichting en preventie 2011 1. Voorlichting Klachtbehandeling en voorlichting, preventie vullen elkaar in hun wisselwerking wederzijds aan. Beide zijn onderdeel van de opdracht van ADV Limburg. Dankzij een tweejarige bijdrage van de provincie Limburg is de ontwikkeling van preventieve voorlichtingsactiviteiten in 2011 voortvarend ter hand genomen. Kennisoverdracht en bewustwording zijn twee belangrijke elementen bij de voorlichtingsactiviteiten van ADV Limburg. Binnen de vijf domeinen (welzijn, wonen/wijk, veiligheid, sport/recreatie, horeca, zorg en onderwijs) heeft ADV Limburg in 2011 diverse activiteiten verzorgd. Een overzicht hiervan wordt per thema en domein beschreven. Gezien haar beperkte omvang en personeelscapaciteit moet de reguliere organisatie van ADV Limburg haar inzet bij voorlichting strategisch inzetten om met minimale mogelijkheden maximale resultaten te bereiken. Daarom is gekozen om de voorlichting binnen de onderscheiden domeinen vooral te richten op intermediairs uit netwerken van maatschappelijke organisaties. Deze personen worden door ADV Limburg getraind en ondersteund om binnen de eigen organisatie of instelling de voorlichting zelf ter hand te kunnen nemen. ADV Limburg zorgt dat deze intermediairs door de consulenten en via digitale communities en de kennisbank ondersteund worden. Op deze manier wordt een zo maximaal mogelijk bereik mogelijk gemaakt.
1.1
Domein wonen en wijk, welzijn en veiligheid
In 2011 is binnen dit domein voorlichting gegeven aan de juridische loketten te Maastricht, Heerlen en Roermond. Hierbij zijn tevens samenwerkingsafspraken gemaakt over wederzijdse doorverwijzing. Met het politiedistrict Noord Limburg zijn afspraken gemaakt met betrekking tot voorlichting en training aan medewerkers en verdere samenwerking. Voorlichtingen hebben plaatsgevonden bij een scala aan organisaties zoals Proteion, het vrouwennetwerk Zijactief en de jongerenmanifestatie Young Experience te Brunssum. Er is een start gemaakt met een train de trainer programma bij welzijnsinstelling Synthese gericht op polariserende jongeren op het platteland. Ook het bespreekbaar maken van seksuele diversiteit in de buurthuizen was daarbij een thema. Daarnaast is met Synthese de afspraak gemaakt om samen te werken bij het ontwikkelen van een ‘film’ over discriminatie onder jongeren waarbij ook het Raayland college Venray en omroep Venray zijn betrokken. ADV Limburg heeft een bijdrage geleverd aan de landelijke zomerschool van het Oranje Fonds en Movisie bij de verdere professionalisering van jongerenwerkers.
1.2
Domein onderwijs
Binnen het domein onderwijs heeft ADV Limburg diverse voorlichtingen gegeven in het basisonderwijs, middelbaar- en speciaal onderwijs en aan de Hogeschool Zuyd. Naar aanleiding van vragen is een train de trainer traject ontwikkeld om discriminatie bespreekbaar te maken in groep 8 van het basisonderwijs. Binnen Hogeschool Zuyd richt de aandacht zich vooral op de studenten als toekomstige professionals die als intermediairs kunnen optreden in de bestrijding van discriminatie. Daartoe werden colleges gegeven en workshops begeleid binnen diverse opleidingstrajecten van de Faculteit Social Work. Ook is een workshop gegeven tijdens een alumnibijeenkomst en is ADV Limburg binnen afstudeerprojecten als praktijkdeskundige opgetreden. Tevens was ADV Limburg 4
rapportage voorlichting en preventie 2011 opdrachtgever voor twee onderzoeksprojecten van studenten naar methodieken om te leren omgaan met polarisatie bij plattelandsjongeren. Voor de Universiteit Maastricht is ADV Limburg actief als praktijkdeskundige binnen het project Stolpersteine, een praktisch onderzoeksproject van de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen gericht op de deportaties tijdens de tweede wereldoorlog.
1.3
Domein zorg
Binnen het domein zorg ontvangt ADV Limburg voornamelijk meldingen op grond van chronische ziekten en handicap. Op basis van deze gegevens heeft ADV Limburg voorlichtingsbijeenkomsten verzorgd bij Stichting Onbeperkt Vrij en de Federatie van gehandicaptenorganisaties in Limburg (FGL). In deze bijeenkomsten werd specifiek ingegaan op de diverse soorten gronden en terreinen waar chronisch zieken of gehandicapten mee geconfronteerd kunnen worden. Ook werd de werkwijze en het indienen van een klacht of melding bij ADV Limburg uitvoerig besproken. De samenwerking met het Huis voor de Zorg is gecontinueerd.
2 Bewustwording 2.1
Domein arbeidsmarkt
Het maatschappelijk domein arbeidsmarkt is de hoofdrolspeler binnen de ontvangen meldingen en klachten van ADV Limburg. Dit feit is in de rapportage van 2010 al geconstateerd, niet alleen binnen ADV Limburg maar ook landelijk. ADV Limburg heeft in reactie op dit gegeven in 2011 een onderzoek laten uitvoeren door I&O Research naar diversiteit en discriminatie binnen het midden en klein Bedrijf (MKB) in Limburg. Naar aanleiding van de resultaten zal ADV Limburg in gesprek gaan met de diverse koepelorganisaties om te kijken hoe een rol kan worden vervuld bij eventuele discriminatie in en rondom het werk en diversiteit binnen het bedrijfsleven. Daarnaast heeft ADV Limburg eind 2011 deelgenomen aan de tweedaagse Bedrijven Kontakt Dagen (BKD) in het MECC te Maastricht. Op deze beurs zijn voornamelijk ondernemers vanuit het MKB vertegenwoordigd, alsook verschillende gemeenten en de provincie. Hiervoor is specifiek foldermateriaal ontwikkeld over de thema’s diversiteit en discriminatie op en rondom het werk. Het doel van ADV Limburg op deze beurs was drieledig. Ten eerste het bespreekbaar maken van de thema’s diversiteit en discriminatie binnen het bedrijfsleven en hoe ADV Limburg hierbij van dienst kan zijn. Ten tweede, bezoekers van de beurs de onderzoeksenquête van I&O Research te laten invullen. Als derde heeft ADV Limburg haar naamsbekendheid kunnen vergroten binnen het domein arbeidsmarkt.
2.2
Domein wonen en wijk, welzijn en veiligheid
Uit de monitor van 2010 bleek dat de meeste meldingen afkomstig zijn van autochtone Nederlanders (54%). Hierop volgen de niet-westerse allochtone Nederlanders met een Marokkaanse en Turkse achtergrond (12%). Uit het landelijk overzicht van klachten en meldingen1 blijkt dat het merendeel van de meldingen (42%) is gebaseerd op grond van ras. De Provincie Limburg wijkt niet af van deze landelijke tendens.
1
Coenders, M. rapportage klachten en meldingen over discriminatie in 2010. Universiteit Utrecht, november 2011
5
rapportage voorlichting en preventie 2011 Vanuit de groep niet-westerse allochtone Nederlands komen vaak meldingen en klachten binnen die gebaseerd zijn op de gronden ras en godsdienst maar feitelijk beter passen binnen andere terreinen of gronden. Op grond van dit gegeven is de islamitische gemeenschap binnen Limburg benaderd. Uit die contacten blijkt dat de meldingsbereidheid met betrekking tot ervaren discriminatie bij mensen met een allochtone achtergrond erg laag is. Daarom heeft ADV Limburg besloten om via een community-benadering bewustwording te creëren en zodoende de meldingsbereidheid te verhogen. Met behulp van voorlichters, getraind door ADV Limburg, zullen in 2012 binnen een groot aantal moskeeën in Limburg voorlichtingen worden verzorgd voor en door mensen uit de islamitische gemeenschap. Daarnaast heeft ADV Limburg deelgenomen aan bijeenkomsten voor islamitische jongeren georganiseerd door het Provinciaal Platform Minderheden (PPM) en Stichting Marokkaans Platform (SMP).
3 Activiteiten 3.1
Bevrijdingsfestival Limburg
Op 5 mei 2011 was ADV Limburg, net als in 2010, aanwezig bij het provinciale bevrijdingsfestival op 5 mei in Roermond. De aanwezigheid bij dit festival had een tweeledig doel. Enerzijds bewustwording creëren met behulp van het thema ‘Iedereen heeft vooroordelen’. Binnen dit thema konden bezoekers een test doen om te bekijken hoe tolerant zij eigenlijk zelf zijn. Anderzijds was het doel het vergroten van de naamsbekendheid van ADV Limburg door middel van informatievoorziening, dialoog en het uitreiken van promotiemateriaal.
3.2
Expertmeeting ‘De vrijheid van meningsuiting en het verbod op discriminatie’
In samenwerking met het Expertisecentrum Maatschappelijke Ondersteuning Limburg (EMOL), de gemeente Maastricht, de landelijke organisatie Forum en de Universiteit Maastricht vond op 30 juni de expertmeeting 'De vrijheid van meningsuiting en het verbod op discriminatie' plaats bij de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Deze bijeenkomst werd gehouden in het kader van de Landelijke Gemeenschappelijke Integratie Agenda. Onder leiding van dagvoorzitter emeritus hoogleraar internationaal recht, prof. Mr. Th. Van Boven discussieerden de dertig aanwezigen over de mate van vrijheid van meningsuiting die gewenst is in relatie tot het verbod op discriminatie. Vertegenwoordigers van politie, gemeenten, het ministerie van binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties, minderhedenorganisaties, antidiscriminatievoorzieningen en academici stimuleerden elkaar tot een vruchtbare discussie, geholpen door inspirerende bijdragen van mr. D. Houtzager van de Commissie Gelijke Behandeling en de studenten mevrouw P. Bertus en de heer R. Diederen, beide van het Maastrichtse Pleitgenootschap 'Gaius'.
3.3
Dag van de dialoog
Het doel van ‘Nederland in Dialoog’ als beweging is, om door inzet van een dialoog, mensen met elkaar tot een inspirerend, betekenisvol gesprek te brengen. Door in kleine groepen aan dialoogtafels ervaringen, ideeën en dromen uit te wisselen, ontstaat ruimte voor nieuwe inzichten en het benoemen van persoonlijke actie. De uiteenlopende achtergronden van de deelnemers dragen bij aan het vergroten van kennis over elkaar en vormt de basis voor prettig samenleven, wonen en werken.
6
rapportage voorlichting en preventie 2011 In november 2011 hebben binnen Limburg drie gemeenten deelgenomen aan de Dag van de Dialoog: Maastricht, Sittard-Geleen en Meerssen. In 2010 heeft ADV Limburg actief deelgenomen en tafels georganiseerd in haar twee centrumgemeentes (Maastricht en Roermond), in 2011 heeft ADV Limburg gekozen voor een meer ondersteunende rol voor alle dialooginitiatieven in de provincie.
3.4
Trainingen Nuansa, kennis- en adviescentrum polarisatie en radicalisering
Nuansa, tot eind 2011 het bestaande kennis- en adviescentrum polarisatie en radicalisering van de rijksoverheid, bood in de 25 veiligheidsregio’s van het land trainingen aan voor eerste en tweedelijns professionals. Binnen de provincie Limburg zijn deze trainingen aangeboden in samenwerking met ADV Limburg. Deelnemers aan deze trainingen waren afkomstig vanuit de politie, onderwijs, welzijnsorganisaties, jongerenwerk en gemeenten. Uit deze trainingen kwam duidelijk naar voren dat ketensamenwerking tussen de verschillende aanwezigen zeer gewenst is. ADV Limburg gaat in 2012 de mogelijkheid bekijken om via social media deze onderlinge samenwerking verder vorm te geven.
4 Communicatie In 2011 heeft ADV Limburg diverse acties ondernomen op het gebied van publiekscommunicatie. Buiten het vergroten van de naamsbekendheid is het generen van meer meldingen daarbij een belangrijke afgeleide doelstelling. Om jongeren meer bewust te maken van discriminatie en vooroordelen heeft ADV Limburg een artikel geplaatst in de tijdschriften LEES en GET, jaarlijkse magazines gericht op scholieren. Op het terrein van de arbeidsmarkt heeft ADV Limburg geadverteerd in het tijdschrift ‘Het ondernemersbelang’ om de naamsbekendheid te vergroten binnen, met name, het midden- en kleinbedrijf in Limburg. Aan de 30 deelnemende gemeenten is een toolkit aangeboden die zij kunnen inzetten op hun websites en in diverse andere media-uitingen. Om de islamitische gemeenschap beter te bereiken heeft ADV Limburg een artikel geschreven dat geplaatst is op diverse monitoren binnen de Limburgse moskeeën. Ook heeft ADV Limburg in nieuwsbrieven en tijdschriften geadverteerd van diverse maatschappelijke organisaties en belangenverenigingen. Tenslotte heeft ADV Limburg zowel advertorials als advertenties geplaatst in huis-aan-huis kranten door heel Limburg.
5 2012 In 2012 zal ADV Limburg haar taak op het terrein van voorlichting en preventie verder uitbouwen. De ervaringen die in 2011 zijn opgedaan worden vertaald in een doorontwikkeling van voorlichting, preventie- en communicatieactiviteiten. De verdere uitbouw van netwerken en werving van intermediairs is daarbij essentieel om de gestelde doelen te bereiken. Op die manier verwacht ADV Limburg middels een brede samenwerking en de inzet van verschillende technieken en methodieken een brede aanpak in alle maatschappelijke domeinen te realiseren. Ook in de sfeer van publiekscommunicatie zullen in 2012 activiteiten worden ontplooid. Gedacht wordt aan het continueren van communicatie via huis-aan-huis bladen maar ook aan het inzetten van social media en het deelnemen aan publieksmanifestaties.
7
Weert Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 ........................................................................
Antidiscriminatievoorziening Limburg
februari 2012
...................................................................
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 Naam antidiscriminatievoorziening Rapportage ten behoeve van gemeente Jaar van registratie
1.
Totaal aantal klachten Klacht van ingezetene Weert Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 10 2
Totaal
2.
Totaal 12
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Weert 0
Totaal 12
Discriminatiegrond1
Antisemitisme Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Geslacht Godsdienst Handicap/chronische ziekte Herkomst / kleur / ras Leeftijd Levensovertuiging Nationaliteit Politieke gezindheid Seksuele gerichtheid Overige (niet wettelijke) gronden Onbekend Totaal
1
Antidiscriminatievoorziening Limburg Weert 2011
Klacht van ingezetene Weert Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Weert
Totaal
0 0 0 0 1 0 2
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 1 0 2
6 1 0 0 0 1 0
1 0 0 0 0 0 0
7 1 0 0 0 1 0
0 0 0 0 0 0 0
7 1 0 0 0 1 0
0 10
0 2
0 12
0 0
0 12
Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op meerdere gronden gaan, waardoor er verschillen ontstaan tussen de twee totalen.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 3.
Maatschappelijk terrein
Arbeidsmarkt Buurt / wijk Collectieve voorzieningen Commerciële dienstverlening Horeca/amusement Huisvesting Media en reclame Onderwijs Openbare ruimte Politie/OM/ 2 Vreemdelingendienst Privésfeer Publieke/politieke opinie Sport/recreatie Overig Onbekend/n.v.t. Totaal
4.
3
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Weert
Totaal
4 0 5
0 0 0
4 0 5
1
1
2
0
2
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0 0 10
0 0 0 2
0 0 0 12
0 0 0 0
0 0 0 12
Aard3
Omstreden behandeling Vijandige bejegening Geweld Bedreiging Overig onbekend Totaal
2
Klacht van ingezetene Weert Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 4 0 0 0 4 1
Klacht van ingezetene Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 6 2 3 1 1 1 0 12
0 0 0 0 0 2
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente
Totaal
8
0
8
3 1 1 1 0 14
0 0 0 0 0 0
3 1 1 1 0 14
Onder de categorie ‘politie/OM/vreemdelingendienst’ valt ook Justitie. Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat een klacht over meer dan één aard kan gaan.
Registratieformulier gemeentelijke rapportage 2011 5.
Klachtbehandeling4
Registratie
Klacht van ingezetene Weert Over voorval in Over voorval in de gemeente andere gemeente 10 2
5 6
Advies / informatie Beïnvloeding beleid Bemiddeling Bijstaan in procedure Doorverwijzing Eigen onderzoek ADV Overig Totaal
4
5
6
Totaal
Klacht van niet ingezetene over voorval in de gemeente Weert
Totaal
12
0
12
21
5
26
0
26
0 1 0 0 0 0 32
0 0 0 0 0 0 7
0 1 0 0 0 0 39
0 0 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0 39
Per klacht kunnen meerdere wijzen van klachtbehandeling worden toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van klachtbehandeling niet of niet volledig ingevuld zijn voor de op het moment van rapportage nog lopende klachten. Het totale aantal geregistreerde werkwijzen van klachtbehandeling kan om die redenen dan ook afwijken van het totale aantal klachten. De werkwijze ‘registratie’ betekent dat de klachtbehandeling heeft bestaan uit het registreren van de klacht of melding en uit het geven van een korte reactie (telefonisch of per e-mail). Onder de klachtbehandelingswijze ‘advies en informatie’ vallen: informeren en adviseren, ‘het bieden van een luisterend oor’, ‘morele ondersteuning’ en ‘empowerment’. Het totaal aantal geregistreerde klachten naar wijze van klachtbehandeling ‘advies en informatie’ kan om die reden afwijken van het totaal aantal klachten.
