Zaaknummer: 00421740 Onderwerp:
subsidie restauratie molen Drunen
Collegevoorstel Inleiding In april 2014 verzocht de eigenaar van de Drunense molen ‘Hertogin Johanna van Brabant’ de gemeente Heusden om een bijdrage in de restauratie daarvan. Hij vroeg om een aanvulling op een provinciale subsidie. Feitelijke informatie In de afgelopen jaren ondernam de eigenaar van de molen ‘Hertogin Johanna van Brabant’ pogingen om de restauratie van dit rijksmonument van de grond te krijgen. In het afgelopen decennium leek restauratie nabij: in 2008 en 2010 had de provincie Noord-Brabant de eigenaar al subsidies toegekend voor de restauratie van de molen en de gemeente had ingestemd met een garantstelling bij de financiering. Omdat de uitvoering van de restauratie niet werd gestart, trok de provincie Noord-Brabant de beschikkingen in en verviel de garantstelling van de zijde van de gemeente. In 2014 is opnieuw een start gemaakt met een restauratieplan. In overleg met verschillende belangenorganisaties werd een plan van aanpak opgesteld en zijn de kosten van de voorgenomen restauratie in beeld gebracht. De provincie Noord-Brabant kende een subsidie toe voor het draaivaardig en maalvaardig maken van de molen voor 70% van de begrote kosten. Vervolgens wendde de eigenaar zich tot de gemeente voor aanvullende financiering vanuit de gemeente. In een brief aan de raad gaf hij aan dat het tekort nog meer dan € 100.000 zou zijn en deed hij met een indirect subsidieverzoek een beroep op financiële ondersteuning vanuit de gemeente. Nadien is de gemeente ook namens de eigenaar verzocht een garantie te verstrekken voor de financiële middelen die hij uit andere subsidies zou verkrijgen. Gemeente en Molenstichting Noord-Brabant wezen de eigenaar vervolgens nog op aanvullende fondsen om subsidie te verkrijgen. Naar aanleiding van het (indirecte) subsidieverzoek zegde de portefeuillehouder in de Informatievergadering Bestuur en Beheer, toe dat de raadsleden over uw besluit op het verzoek worden geïnformeerd. De raadsleden werden in de gelegenheid om kennis te nemen van de onderhoudsstaat van de molen. Zo brachten raadsleden, op uitnodiging van de eigenaar en diens adviseur, op 2 juli 2014 een bezoek ter plaatse. Inmiddels kenden verschillende aangeschreven fondsen en organisaties diverse subsidies toe. Deze subsidies waren in zekere zin voorzienbaar. In afwachting van deze toekenningen werd behandeling van de aanvraag daarom al eerder opgeschort. Het was daarbij de bedoeling om de gemeentelijke bijdrage als een sluitpost te laten fungeren. Na aftrek van de bijdragen van de overige subsidiënten, nog reëel te verwachten subsidies en de eigen bijdrage van de eigenaar, resteert op de begrote kosten nu nog een financieel tekort van circa € 25.000. De eerder gedane aanvraag is daarmee te bepalen op dit bedrag en dat is maximaal, want het zou nog verminderd kunnen worden met een al bij een fonds aangevraagde, maar niet te verwachten, subsidiebeschikking. De restauratie is ondertussen al daadwerkelijk gestart op 25 augustus 2014. Volgens de planning zal de molen deze maand draaivaardig zijn. Afweging Gezien de stand van zaken is nu het moment om een besluit te nemen op het verzoek van de eigenaar. Het betreft hier een bijzondere situatie. De molen vertegenwoordigt een meer dan lokale monumentale en cultuurhistorische waarde. Dat komt niet alleen tot uiting in de status van rijksmonument, maar ook in de zeldzaamheidswaarde van de molen en pregnante situering langs de A59, de voormalige ‘Halve Zolenlijn’ en de diverse omgevende dijklichamen ter plaatse. De dijken rondom de gemeente verbinden bijzondere plekken van uiteenlopende (hogere) waarden, waarbij de molen ‘als een bestaande parel aan het snoer’ te beschouwen is volgens de nota ‘De dijken van Heusden, beleving van cultuurhistorie en landschap, verbinding voor mens en natuur’, van juli 2012. De molen is voor onze gemeente een bijzondere identiteitsdrager met iconische kwaliteiten. Daarmee is gezegd dat de restauratiewerkzaamheden van de
1
Zaaknummer: 00421740 Onderwerp:
subsidie restauratie molen Drunen
molen, zoals de ‘Algemene Subsidieverordening gemeente Heusden’ dat vraagt ‘van belang zijn voor de 1 gemeente Heusden en/of haar inwoners’ . Evenzo betreft het hier werkzaamheden aan een monument die het ‘normale onderhoud te boven gaan’, en ‘voor de instandhouding van het monument noodzakelijk zijn’, 2 criteria uit de ‘Subsidieverordening gemeentelijke monumenten’ . Daarmee past de aanvraag om een financiële bijdrage nog niet aan al het bepaalde uit genoemde regelingen, maar wel aan de inhoudelijke doelstellingen daarvan. Toekenning van een financiële bijdrage ligt daarmee in de rede. Gezien bovengenoemd belang en waarde van de molen, en daarmee het unieke karakter, hoeft bovendien van het toekennen van een financiële bijdrage aan de molenrestauratie geen precedentwerking uit te gaan. In dat verband is het ook nog goed om op te merken dat het hier de enige molen in de gemeente betreft die in particulier bezit is. Zoals opgemerkt, voldoet de aanvraag aan de inhoudelijke doelstellingen van de ‘Algemene Subsidieverordening gemeente Heusden’. Immers, het staat vast dat de restauratieactiviteiten van de aanvrager zich richten op de gemeente Heusden en in immateriële zin (ook) ten goede komen aan de inwoners van de gemeente Heusden. Voor zover andere aspecten niet mochten voldoen aan de verordening, is voorstel hiervoor de hardheidsclausule toe te passen. De verordening geeft hierover aan: ‘In bijzondere gevallen, en voor zover toepassing van deze verordening zal leiden tot een onbillijkheid van 3 overwegende aard, kan het college afwijken van het in deze verordening bepaalde.’ Gezien vorenstaande, en in het bijzonder de voorgeschiedenis met vervallen subsidies en garantstelling, en het feit dat het hier nog om een laatste, relatief klein, bedrag gaat om de restauratie geheel te verwezenlijken, zou strikte toepassing van de verordening hier inderdaad leiden tot een onbillijkheid van overwegende aard. Het voorstel is daarom een subsidie van maximaal € 25.000 te verlenen en 80% daarvan als voorschot uit te keren. Definitieve vaststelling volgt dan na de verantwoording door de eigenaar aan de gemeente, met verrekening van eventuele resterende laatste bijdragen van fondsen en meerwerk, echter zodanig dat de maximale bijdrage niet uitkomt boven de € 25.000. Garantstelling In de voortgangsrapportage van 17 november 2014 wordt verzocht een subsidiegarantie te verstrekken voor nog extra ontbrekende financiën. Een dergelijke garantie is, gezien de inmiddels verkregen subsidies, echter niet meer aan de orde. Inzet van Middelen De subsidie, ter grootte van genoemd financieel tekort van maximaal € 25.000, kan ten laste worden gebracht van de reguliere post Monumentenzorg. Via budgetoverheveling van € 23.000 uit 2014 is er in 2015 voldoende dekking binnen deze post voor een bijdrage voor de molen in Drunen. Besluitvorming over de budgetoverheveling vindt plaats bij de raadsbehandeling van de jaarrekening 2014 in juni 2015. De budgetoverheveling van 2014 naar 2015 is mogelijk doordat een aantal monumentgerelateerde budgetten binnen de (totaal-)post Monumentenzorg in 2014 zijn onderbenut. Bijvoorbeeld doordat er minder subsidieuitkeringen gemeentelijke monumenten en minder afgenomen diensten op de terreinen van monumenten en archeologie zijn geweest. Risico's Er zijn geen risico’s verbonden aan dit voorstel. Extra kosten en meerwerk blijven ten laste van de eigenaar komen. Procedure Vervolgstappen 1
Artikel 3, lid 4 van genoemde verordening, http://decentrale.regelgeving.overheid.nl/cvdr/XHTMLoutput/Historie/Heusden/48730/48730_1.html 2 Artikel 1, letter c van genoemde verordening. 3 Artikel 15 van genoemde verordening.
2
Zaaknummer: 00421740 Onderwerp:
subsidie restauratie molen Drunen
Als u volgens dit voorstel besluit, worden de raadsleden overeenkomstig de gedane toezegging geïnformeerd met bijgevoegd memo. Voorgenomen besluit Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen.
3
Zaaknummer: 00421740 Onderwerp:
subsidie restauratie molen Drunen BESLUIT
Het college van Heusden heeft in de vergadering van 10 maart 2015, gelet op de Algemene Subsidieverordening gemeente Heusden en in het bijzonder artikel 15, besloten: op aanvraag van de eigenaar een voorlopige subsidie te verlenen voor de restauratie van de molen ‘Hertogin Johanna van Brabant’ in Drunen en deze te bepalen op (maximaal) € 25.000 inclusief niet verrekenbare btw; de subsidie definitief vast te stellen na gereedmelding van de restauratie en ontvangst van de financiële verantwoording; bijgaande memo toe te sturen aan de leden van de raad en daarmee te voldoen aan de toezegging die werd gedaan tijdens de Informatievergadering Bestuur en Beheer van 13 mei 2014.
namens het college van Heusden, de secretaris,
mr. J.T.A.J. van der Ven
4
MEMO RAAD
Aan: Van: Datum: Onderwerp: Doel: Aanleiding: Aard informatie:
de leden van de raad college van Heusden 10 maart 2015 subsidie restauratie molen 'Hertogin Johanna van Brabant' in Drunen ter kennisname/ter informatie toezegging babs nr. 1138 openbaar
Aanleiding In de Informatievergadering Bestuur en Beheer van 13 mei 2014 deed wethouder W. van Engeland een toezegging over de ontvangen subsidieaanvraag voor de molen ‘Hertogin Johanna van Brabant’ in Drunen. Hij zegde toe ons besluit, met de overwegingen, ter kennis te brengen van de raad. Bij deze wordt aan die toezegging voldaan. Informatie Wij hebben overwogen dat het hier een bijzondere situatie betreft, met een bijzondere voorgeschiedenis, en dat de molen een meer dan lokale monumentale en cultuurhistorische waarde vertegenwoordigt. De molen is voor de gemeente Heusden een bijzondere identiteitsdrager met iconische kwaliteiten. De restauratiewerkzaamheden van de molen zijn daarmee van belang voor de gemeente Heusden en haar inwoners. Wij hebben daarom vandaag besloten om een maximale subsidie van € 25.000 te verlenen voor de restauratie. Alle informatie leest u desgewenst in het collegevoorstel dat via de openbare besluitenlijst op de website van de gemeente wordt ontsloten.
