1
2006-2010 Werken aan een vitale gemeente
Collegeprogramma
INHOUD
Werken aan een vitale gemeente Woningbouw, bouwen om te leven Ruimte voor werken Veiligheid voorop Vitalisering landelijk gebied Vitalisering dorpscentra Zorg voor iedereen Recreatie en toerisme: kansen benutten Optimaliseren van de dienstverlening Overige punten
3 4 5 6 8 10 11 12 15 16
2
Werken aan een vitale gemeente
De uitdaging van het college in Wierden is deze gemeente vitaal te laten blijven. Daarnaast moet ze de nodige activiteiten gaan ontplooien om de vitaliteit te bevorderen waar dat kan en moet. Dat moet resulteren in wat van wezenlijk belang is voor onze gemeente: levendige kernen in Wierden, Enter, Hoge Hexel, Notter/Zuna en Rectum/Ypelo met voldoende voorzieningen in een leefbare woonomgeving. De afgelopen jaren is de basis gelegd om de komende periode met ambitie aan het werk te kunnen gaan. Uitgangspunt daarbij is de Ontwikkelingsvisie zoals die door de raad in 2005 is vastgesteld. Hierin zijn de bestuurlijke ambities voor de komende jaren vastgelegd. Deze visie en het achterliggende programma vormen de grond voor het besluit het beleid voor de komende vier jaren vorm te geven in een aantal concrete en werkbare programma’s: 1 2 3 4 5 6 7 8
Woningbouw: Bouwen om te leven Ruimte voor werken Veiligheid voorop Vitalisering landelijk gebied Vitalisering dorpscentra Zorg voor iedereen Recreatie en toerisme: kansen benutten Optimaliseren van de dienstverlening
Ambitieuze programma’s die vragen om betrokkenheid van bestuurders, ambtelijk medewerkers en inwoners. Betrokkenheid bij het nemen van besluiten en creativiteit bij de voorbereiding daarvan.
3
Vanuit deze ambities wordt van bestuurders verwacht dat zij: - zich realiseren dat burgers, organisaties en gemeenschappen nodig zijn om de gemeente op te bouwen en in stand te houden. - integer zijn bij het behartigen van publieke belangen; - aangesproken willen worden op hun politieke gedrag en daarover verantwoording willen afleggen; - betrouwbaar zijn door het nakomen van beloften en afspraken; - inspirerend en betrokken zijn en zich meer op mensen richten dan op dossiers; - gezagdragend zijn door blijk te geven kennis van zaken te hebben. De gemeentelijke organisatie als geheel: - is effectief; werkt doelgericht en slagvaardig; - is efficiënt; levert goede kwaliteit tegen redelijke kosten; - is dienstbaar en stelt wensen en behoeften van (groepen) burgers centraal; - is transparant en helder; opereert in openbaarheid opereren en legt tijdig verantwoording af; - is betrouwbaar; - geeft de burger ruimte om meningen te geven en waar mogelijk een actieve bijdrage te leveren aan de besluitvorming, -uitvoering en -evaluatie. - krijgt de (ook formatieve) ruimte om alle ambities waar te maken NB. Als voorbereiding op dit programma is een basis-programma gemaakt met het CDA-verkiezingsprogramma als uitgangspunt.
Kernpunten • Na een periode van relatief weinig woningbouw gaat de gemeente voortvarend aan het werk: er moet gebouwd worden. • Er worden woningen gebouwd om te leven: aangepast aan wensen en behoeften van de toekomstige bewoners (levensloopbestendig), waarbij kwaliteit voorop staat. • De Ontwikkelingsvisie en Woonvisie zijn uitgangs punt bij de bouw van nieuwe woningen. • Afspraken over aantallen te bouwen woningen met provincie zijn uitgangspunt: 650 woningen tot het jaar 2010. • Bouwen in Zuidbroek en Zenderink (Wierden) en De Berghorst (Enter). • Marktgericht bouwen (betekent bouwen in fasen).
Bestuurlijke uitgangspunten • Bij de bouw van nieuwe wijken en revitalisering van bestaande woningen is de woonvisie van de gemeente het uitgangspunt. • Wat betreft nieuwbouw wordt voldaan aan de prestatienormen die met de provincie overeen zijn gekomen. • De gemeente bouwt niet voor leegstand. Dat betekent dat woningbouw plaatsvindt in fasen, waarbij telkens wordt gekeken naar de behoefte aan (soorten) woningen. De snelheid van bouwen wordt daar dus ook op gebaseerd. • In de komende jaren zal gestart worden met de ontwikkeling van de Het Zenderink (in Wierden Noord) als toekomstig uitbreidingsgebied voor woningbouw. • Voor de kern Hoge Hexel wordt buurtschappenbeleid toegepast om de ruimtelijke structuur te versterken en een maatschappelijke behoefte in te vullen. Er wordt gestreefd dit ook voor Notter/Zuna en Rectum/Ypelo toe te passen.
Woningbouw: bouwen om te leven
Doelstellingen • Groei van de bevolking in de periode tot 2015/2020 tot 25.000 inwoners. • In de periode tot 2010 worden –conform de afspraken met de provincie- 650 woningen gebouwd: - 450 in de woonwijken Zuidbroek en Zenderink in Wierden - 200 in de woonwijk De Berghorst in Enter. • Vanaf 2005 wordt in de centra van de dorpen Wierden en Enter met name voorzien in de behoefte aan jongerenhuisvesting, starterswoningen en seniorenwoningen; dichtbij de voorzieningen
Voortgangsrapportage • De ambities en voorwaarden voor woningbouw zijn neergelegd in de woonvisie van de gemeente. Hierin wordt een groot aantal actiepunten op dit terrein genoemd. Deze punten worden voortvarend opgepakt en waar nodig gepland in de nota Meerjarenbeleid, zodat geld beschikbaar komt voor uitvoering. Aan de raad wordt elk jaar gerapporteerd (het eerst in 2006) hoe de stand van zaken is m.b.t. uitvoering van de actiepunten. De rapportage vindt plaats in de commissie Grondgebiedzaken aan de hand van een lijst met actiepunten met daarbij per punt aangegeven wat de stand van zaken is. • Na twee jaar wordt de woonvisie geactualiseerd (eerst in 2007) en na vier jaar is er een herziening waarbij er een integraal woningmarktonderzoek wordt uitgevoerd.
4
Ruimte voor werken
Kernpunten • Door verschillende oorzaken heeft het de gemeente te lang ontbroken aan voldoende terreinen voor bedrijven. Daarin gaat de komende vier jaren verandering komen. • Binnen de gemeente is er ruimte voor nieuwe bedrijven op aantrekkelijke locaties, die zonodig worden gerevitaliseerd. • Er komt een strategische visie m.b.t. werken/ bedrijventerreinen • Ruimte voor werken is het uitgangspunt in het Bedrijvigheidsplan van de gemeente. Daarin worden actiepunten genoemd om de bedrijvigheid in onze gemeente te waarborgen en waar nodig uit te breiden.
Bestuurlijke uitgangspunten • Binnen twee jaar wordt een strategische visie ontwikkeld voor bedrijventerreinen. Daarbij wordt aandacht besteed aan de aanleg van nieuwe terreinen (aansluitend aan bestaande), bedrijfsverplaatsingen, revitalisering van bedrijventerreinen, parkmanagement e.d. • De vestiging van schone arbeidsintensieve en dienstverlenende bedrijven heeft de voorkeur. • Het college is tegen de 24uurs economie en de openstelling van winkels op zondag. • Onderzocht wordt hoe een vlottere afwikkeling van vragen en een adequate reactie op initiatieven van ondernemers kan worden gerealiseerd; ook in relatie tot verbetering van de digitale dienstverlening (bedrijvenloket, coördinatiefunctie op het terrein ven recreatie en toerisme). • Bevorderen ondernemers-vriendelijk klimaat door regelgeving kritisch te beschouwen.
5
Doelstellingen • Er wordt lokaal ruimte geschapen voor ontwikkeling van bedrijvigheid en werkgelegenheid. Dit is neergelegd in een bedrijvigheidsplan met daarin een actueel beeld van de huidige situatie op het gebied van bedrijfsvestigingen en de ruimtebehoefte van de bedrijven in de (nabije) toekomst: Tot 2010 is er een ruimtebehoefte in netto volumes van 11,6 ha. voor de kern Wierden en 10,8 ha. voor de kern Enter. Indien in Wierden het in ontwikkeling zijnde bedrijfsterrein Weuste-noord in mindering wordt gebracht, geldt voor deze kern een tekort tot 2010 van netto 2,1 ha. Voor Enter geldt, na aftrek van in ontwikkeling zijnd terrein een tekort tot 2010 van netto 5,6 ha. • Er moet nadrukkelijk aandacht komen voor de revitalisering van bestaande bedrijfsterreinen, ook al door het vertrek van een aantal bedrijven naar elders (terreinen Kluinveen en Hoge Lucht).
Voortgangsrapportage Ruimte voor werken is het uitgangspunt in het Bedrijvigheidsplan van de gemeente. Daarin worden actiepunten genoemd om de bedrijvigheid in onze gemeente te waarborgen en waar nodig uit te breiden. Deze punten worden voortvarend opgepakt en waar nodig gepland in de nota Meerjarenbeleid, zodat geld beschikbaar komt voor uitvoering. Aan de raad wordt elk jaar gerapporteerd (het eerst in 2006) hoe de stand van zaken is m.b.t. uitvoering van de actiepunten. De rapportage vindt plaats in de commissie Grondgebiedzaken aan de hand van een lijst met actiepunten met daarbij per punt aangegeven wat de stand van zaken is.
Veiligheid voorop
Kernpunten • Veiligheid in brede betekenis blijft speerpunt van beleid: het staat voorop waar het gaat om een optimale woon- en leefomgeving • Actualisatie verkeersplannen Wierden, Enter en buitengebied • Actualisatie fietspadenplan • Communicatie over positieve ontwikkelingen moet onveiligheidsgevoelens terugdringen • Veilige woonwijken zonder vrachtverkeer
Bestuurlijke uitgangspunten Algemeen • De kadernota Integrale veiligheid wordt jaarlijks voorzien van een actieplan. • Het college stelt (voor intern gebruik) een jaarlijkse veiligheidsatlas op. Een dergelijke atlas verschijnt in 2006 voor het eerst. Een veiligheidsatlas geeft een overzicht van onveilige plekken binnen onze gemeente en wordt gebruikt bij de ontwikkeling van veiligheidsmaatregelen
Verkeersveiligheid • Verkeersveiligheid scoort het hoogst als onze inwoners wordt gevraagd wat zij op veiligheidsgebied het belangrijkst vinden. Alleen daarom al is extra aandacht geboden. De komende raadsperiode (2006 – 2010) worden de verkeersplannen voor Wierden, Enter en het buitengebied geactualiseerd. In deze actualisatie speelt het veiligheidsaspect de belangrijkste rol. • Verkeers- en vervoersbeleid leggen prioriteit bij de veiligheid, vooral wat betreft de meest kwetsbare deelnemers aan het verkeer: kinderen, ouderen, gehandicapten, voetgangers en fietsers. • In het verkeer en vervoer zijn duurzame veiligheid en publieksvriendelijk beleid van grote waarde.
• Verkeersstromen worden, voor zover dat nog niet is gebeurd, systematisch in kaart gebracht. Zo mogelijk worden verkeersstromen gewijzigd (vanwege aspecten van verkeersveiligheid en verkeersefficiëncy). Uitgangspunt daarbij is dat zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van de herinrichting van bestaande wegen. • Het gebruik van openbaar vervoer moet worden gestimuleerd; zonodig sluit de gemeente aan bij alternatieve vervoersplannen in de regio. • Een goede noord-zuid-verbinding in Wierden is noodzakelijk. Naast aanleg van de Loonderesweg wordt in de komende jaren beleid ontwikkeld op de verbetering van deze verbinding door middel van een ondertunneling van het spoor. • Het niet-bestemmingsverkeer moet om de bebouwde kom van Wierden respectievelijk Enter geleid worden. • Transportlijnen van vrachtverkeer lopen niet door woonwijken (zoals de Stouweweg). In de te herziene verkeersplannen wordt hiermee rekening gehouden. • Daar waar mogelijk wordt het autogebruik binnen de kernen Wierden en Enter ontmoedigd en tegelijkertijd het gebruik van andere vervoersmogelijkheden gestimuleerd. Wel moet worden geaccepteerd dat, om dat de gemeente Wierden een uitgestrekt gebied omvat, juist daarom sommige doelgroepen voor hun primaire vervoersbehoefte (woon/werkverkeer evenals sociale contacten) noodgedwongen zijn aangewezen op een auto. • Door de aanleg van de doorgetrokken A35 ontstaan nieuwe verkeerssituaties met mogelijk ongewenste ontwikkelingen. Te denken valt aan het ontstaan van een bottleneck bij de aansluiting van de A35 op de N35 van en naar Wierden en Nijverdal. Die ontwikkelingen worden tijdig gesignaleerd en zo mogelijk voorkomen.
6
Sociale veiligheid • Veiligheidsbeleid wordt ondersteund door een goed communicatiebeleid. Want niet alleen de feitelijke veiligheid is in het geding. Ook het gevoel van onveiligheid is onbehaaglijk. Gevoelens van onveiligheid worden in onze gemeente vooral veroorzaakt door invloeden van buitenaf (krant, TV). Positieve communicatie (b.v. aan de hand van de jaarcijfers van de politie) kan wellicht de negatieve gevoelens iets wegnemen.
Handhaving • Intensivering van toezicht op en handhaving van de veiligheid; • Toezicht en handhaving van reële vergunningsvoorschriften prioriteit te geven. Daartoe bundelt de gemeente haar deskundigheid op dit gebied zowel intern als in regionaal verband.
Doelstellingen • De verkeersplannen voor Wierden, Enter en buitengebied worden herzien. • Ten aanzien van het begrip “zich veilig voelen” hanteren wij als doelstelling dat aan het eind van deze raadsperiode uit een vergelijkbaar onderzoek als in 2001 moet blijken dat gevoelens van onveiligheid niet zijn toegenomen ten opzichte van deze twee onderzoeken. • Onveiligheidsgevoelens worden weggenomen door concrete maatregelen en waar nodig ook door het genereren van positieve publiciteit en door gerichte voorlichtingsactiviteiten. • Gevoelens van onveiligheid t.a.v. het verkeer (met name te hard rijden) nemen in deze raadsperiode af als gevolg
7
van uitvoering van het verkeersbeleidsplan. Voortgangs rapportage en vergelijking vinden plaats op basis van gelijksoortig onderzoek als in 2001.
Voortgangsrapportage • Veiligheid wordt voor een belangrijk deel vorm gegeven in de Kadernota Integrale Veiligheid van de gemeente. Deze nota ondersteunt het gegeven dat de woon- en leefomgeving veilig moet zijn: actiepunten worden genoemd om de veiligheid in onze gemeente te waarborgen en waar nodig uit te breiden. Deze punten worden voortvarend opgepakt en waar nodig gepland in de nota Meerjarenbeleid, zodat geld beschikbaar komt voor uitvoering. Aan de raad wordt elk jaar gerapporteerd (het eerst in 2006) hoe de stand van zaken is m.b.t. uitvoering van de actiepunten. De rapportage vindt plaats in de commissie Algemene Zaken/Financiën aan de hand van een lijst met actiepunten met daarbij per punt aangegeven wat de stand van zaken is. • De actiepunten uit de actualisaties van de verkeersplannen worden voortvarend opgepakt en waar nodig gepland in de nota Meerjarenbeleid, zodat geld beschikbaar komt voor uitvoering. Aan de raad wordt elk jaar gerapporteerd hoe de stand van zaken is m.b.t. uitvoering van de actiepunten. De rapportage vindt plaats in de commissie Grondgebiedzaken aan de hand van een lijst met actiepunten met daarbij per punt aangegeven wat de stand van zaken is.
Vitalisering landelijk gebied
Kernpunten • De vitaliteit van onze gemeente wordt voor een groot deel bepaald door de kwaliteit van het landelijk gebied. Kwaliteit op het gebied van wonen, werken en leven. Extra inspanningen om die vitaliteit te vergroten zijn geboden. • Kwaliteit van wonen, leven en werken in het landelijk gebied versterken • Instelling van een plattelandsloket • De agrariër moet in staat worden gesteld tot een goede economische bedrijfsvoering • Een nieuw, geïntegreerd bestemmingsplan buiten gebied.
Bestuurlijke uitgangspunten De gemeente heeft een relatief groot buitengebied. Dit buitengebied wordt hoofdzakelijk bewoond en bewerkt door agrariërs. Daarnaast vinden daar steeds meer andere activiteiten plaats; hetzij verbonden aan een agrarisch bedrijf of als zelfstandige onderneming. Het college streeft naar een vitaal platteland en vindt dat agrariërs de ruimte moeten hebben of krijgen om hun bedrijven duurzaam te ontwikkelen, om zodoende bij te kunnen dragen aan een economisch vitaal platteland. Schaalvergroting is een noodzakelijke economische ontwikkeling, de reconstructiewet is echter leidend voor het aanwijzen van gebieden waar de verschillende activiteiten kunnen plaatsvinden. Om de vitaliteit van het landelijk gebied te behouden en versterken wordt enerzijds een programma opgesteld en (deels) anderzijds inrichting van een plattelandsloket. De gemeente werkt daarbij samen met name met de provincie.
Het huidige bestemmingsplan Buitengebied is verouderd en moet hoognodig worden aangepast. In 2006 wordt hiertoe de eerste aanzet gegeven. Het plan moet breed van opzet zijn en ook aandacht besteden aan zaken die niet rechtstreeks met ruimtelijke ordening hebben te maken. De volgende punten worden daarbij onder meer betrokken: • De agrariër moet in staat worden gesteld tot een goede economische bedrijfsvoering. Daarbij wordt de combinatie met landschapsbeheer, -onderhoud en waterbeheer steeds actueler. • De agrarische sector is primair de beheerder van de plattelandsruimte. Daarbij hanteert ze een geactualiseerd Landschap Ontwikkelingsplan (LOP) en de reeds ingezette plattelandsontwikkeling/ reconstructie. • Bedrijvigheid in de vorm van kleinschalige recreatie (b.v. in voormalige agrarische bebouwing) kan een positieve impuls betekenen voor de leefbaarheid en de kwaliteit van het platteland. Vanuit deze achtergrond staat het college positief tegenover recreatieve activiteiten, mits ze geen belemmering zijn voor de bestaande agrarische bedrijven. • Bij de beoordeling van het toestaan van nieuwe activiteiten spelen zaken als de (beeld)kwaliteit van het landschap en de woonomgeving in het landelijk gebied de belangrijkste rol. Als agrarisch of ander bedrijfsmatig gebruik niet mogelijk is, is een woonfunctie een acceptabel alternatief. Een agrarische bedrijfswoning mag, mits de omvang zich ervoor leent, in twee of drie wooneenheden gesplitst worden. • In het buitengebied wordt nieuwbouw (woningen) toegestaan met een volume passend binnen de provinciale kaders.
8
• Het college in de gemeente Wierden zet in op het verminderen van leegstaande landschapsontsierende gebouwen. We willen de ruimtelijke kwaliteit verbeteren en gaan dus voor minder stenen.·
Doelstellingen • Het doel van vitalisering van het landelijk gebied is: het in samenwerking met betrokken inwoners en organisaties leefbaar houden van het platteland in de gemeente Wierden. Dat betekent dat alle aspecten van het wonen, leven, werken en recreëren in het buitengebied van de gemeente in samenhang aan de orde komen en accenten worden gelegd op de punten die daarin het belangrijkst zijn. • Binnen twee jaren is er binnen het gemeentehuis een plattelandsloket gerealiseerd, sterk gericht op de burger. Daarbij gaat het om het eenduidig uitvoeren van beleid van gemeente, provincie en Rijk, dat wordt neergelegd in een programma.
Voortgangsrapportage Voortgangsrapportage over de doelstelling vindt plaats door middel van tevredenheidsonderzoek onder de bevolking, alsmede een jaarlijks terugkerende rapportage van behaalde successen door middel van een uit te brengen nieuwsbrief.
9
Vitalisering dorpscentra
Kernpunten • Er is en wordt hard gewerkt aan het realiseren van de centrumplannen van Wierden en Enter, dit om de dorpscentra vitaal en levendig te houden. De komende jaren wordt verscherpt ingezet op de vitaliteit van het centrum van Enter.
Bestuurlijke uitgangspunten • Vitale dorpscentra zijn onontbeerlijk voor en in een gezonde samenleving. Daarbij gaat het uiteraard om economische aspecten. Maar dat niet alleen; een dorpscentrum gaat pas leven als er voldoende voorzieningen zijn voor verpozing en recreatie. • Het college hecht sterk aan een bloeiende samenleving waarin mensen elkaar ontmoeten en met elkaar opgroeien en zich kunnen ontplooien. De centra van dorpen en kernen dienen hieraan op een goede wijze plaats en ruimte te bieden.
Doelstellingen en voortgangsrapportage Aan het programma “vitalisering dorpscentra” is gevolg gegeven als uit onderzoeken aan het eind van deze raadsperiode blijkt dat de inwoners significant tevredener zijn over de inrichting van hun dorpscentrum.
10
Recreatie en toerisme: kansen benutten
Kernpunten • Recreatie en toerisme gaan een steeds belangrijker rol spelen in onze gemeente. In het landelijk gebied is het toerisme zich aan het ontwikkelen als een belangrijke economische sector. De gemeente Wierden wordt in onderzoeken grote toeristische potentie toegedicht. De gemeente gaat de kansen op dit terrein benutten. • Bedrijvigheid in de vorm van kleinschalige recreatie (bijvoorbeeld in voormalige agrarische bebouwing) kan een positieve impuls betekenen voor de leefbaarheid en de kwaliteit van het platteland. Vanuit deze achtergrond staat het college positief tegenover recreatieve activiteiten, mits ze geen belemmering zijn voor de bestaande agrarische bedrijven.
Bestuurlijke uitgangspunten • De gemeentelijke overheid heeft een stimulerende rol in het ontwikkelen van nieuwe en hoogwaardige initiatieven op het gebeid van recreatie en toerisme. • Recreatie en toerisme worden positief verbonden met natuur en landschap. • Initiatieven voor wat betreft de Enterse Zomp (bereikbaarheid van het dorp met deze schuit, aanleg van een steiger, bouw botenhuis, e.d.) worden ondersteund. • Oude karakteristieke gebouwen blijven met het oog op hun toeristische aantrekkingskracht, zoveel mogelijk in de oorspronkelijke staat bewaard. Waar mogelijk worden ze voorzien van informatieborden. • Het college staat terughoudend tegenover verdere uitbreiding van het aantal vakantiewoningen op recreatieparken, alsmede permanente bewoning van dergelijke woningen. • Het college staat positief tegenover recreatieve activitei-
11
ten in het landelijk gebied, mits ze geen belemmering zijn voor de bestaande agrarische bedrijven. • Er komt een onderzoek naar de stichting van een educatief park (doe- en speelpark) in samenwerking met de Universiteit Twente.
Doelstellingen en voortgangsrapportage • In de nota Toerisme van de gemeente staan de kansen en mogelijkheden voor de gemeente beschreven. Op dit terrein wordt een groot aantal actiepunten genoemd. Deze punten worden voortvarend opgepakt en waar nodig gepland in de nota Meerjarenbeleid, zodat geld beschikbaar komt voor uitvoering. Aan de raad wordt elk jaar gerapporteerd (het eerst in 2006) hoe de stand van zaken is met betrekking tot uitvoering van de actiepunten. De rapportage vindt plaats in de commissie Grondgebiedzaken aan de hand van een lijst met actiepunten met daarbij per punt aangegeven wat de stand van zaken is. • Hetzelfde geldt de nota PR en promotie, waarvan de resultaten ook worden teruggekoppeld naar de commissie Algemene Zaken en Financiën.
Zorg voor iedereen
Bestuurlijke uitgangspunten Uitvoering Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)
Sociaal beleid
Op 1 januari 2007 wordt de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) ingevoerd. De gemeente wordt verantwoordelijk voor de uitvoering van deze wet. Het college is van mening dat: • de financiële verplichtingen voortvloeiend uit de WMO in principe niet hoger mogen zijn dan de toegezegde geldmiddelen vanuit de rijksoverheid; • de financiële risico’s vanuit de WMO continue in beeld moeten zijn met een frequente rapportage naar de Raad. Als het echt niet lukt binnen de beschikbare financiën te blijven, dan creatief omgaan met geld en mogelijkheden kan dit niet zonder meer worden afgewenteld op de burger. • er bij de uitvoering van de WMO gestreefd moet worden naar samenwerking met andere gemeenten.
Wat betreft het armoedebeleid wordt uitgegaan van twee concrete punten waaraan aandacht moet worden besteed: 1. Opsporen van de doelgroep. 2. Het beschikbaar stellen van voorzieningen en het verminderen van het niet-gebruik daarvan.
De gemeente Wierden heeft al heel wat taken op het terrein van wonen, zorg en welzijn. Samen met ondersteunende taken uit de huidige AWBZ kan onze gemeente een breed aanbod van diensten leveren aan mensen. Dit kan winst voor de burger opleveren door en betere afstemming op de vraag van de burger. Mensen moeten zich kunnen melden aan één loket, waar ze worden geholpen voor zowel de WMO als de AWBZ. Er is meer maatwerk mogelijk.
• Werkloze jongeren in een leeftijd van 18 tot 27 worden binnen 6 maanden werk in een gemeentelijk traject aangeboden met behoud van uitkering, maar met een verplichtend karakter. Dit kan bestaan uit een werkleertraject of werkervaringsplaats, bij voorkeur in samenwerking met het bedrijfsleven. • Voor langdurig werklozen wordt een traject ontwikkeld om ze te stimuleren weer aan het werk te gaan. Het stimuleren kan eruit bestaan dat een deel van de inkomsten niet wordt gekort op de uitkering.
Kerken De lokale kerken zijn ook actief in sociaal, pastoraal en diaconaal opzicht. Zij weten dan ook goed van de zorgen en de problemen onder de mensen. Een voorbeeld hiervan is dat de kerken zich inzetten voor de situatie van vluchtelingen in de gemeente. Dat maakt ze tot een belangrijke gesprekspartner voor de gemeente. Een regelmatig contact tussen kerken en de gemeente is daarom evident.
Uitvoering op lokaal niveau heeft het voordeel dat nadrukkelijk rekening gehouden kan worden met de omstandigheden dicht bij de mensen. Dat werkt het best wanneer organisaties van cliënten, zoals ouderenorganisaties en gehandicaptenorganisaties, betrokken worden bij het opstellen, uitvoeren en evalueren van jaarplannen WMO.
12
13
Lokaal gezondheidsbeleid
Verslaafdenzorg
Hoofdpunten in het lokaal gezondheidsbeleid zijn: a. Inventarisatie van de vergrijzingproblematiek. b. Preventie ongezond gedrag jeugd (overgewicht, alcohol, roken en lichaamsbeweging). c. Aandacht voor sociale omgeving van kwetsbare groepen in Wierden. d. Aandacht voor fysieke omgeving • In het Lokaal gezondheidsbeleid wordt aandacht gegeven aan kwetsbare groepen, waaronder in het bijzonder de doelgroep mensen met een laag inkomen, ouderen, chronisch zieken en gehandicapten. Het zijn juist deze (inkomens)groepen die een extra risico lopen op ongezondheid en vaak minder makkelijk toegang hebben tot gezondheidsinformatie en - zorgvoorzieningen; • Naast ‘zorg’ is er ook aandacht voor de preventie van ongezondheid en ongezond gedrag. Speciale aandacht is hierbij noodzakelijk voor het voorkomen van lichamelijke en psychische ongezondheid van de doelgroep jeugd (op lange en korte termijn); • Burgers (c.q. ouders of verzorgers) hebben ook zelf een belangrijke verantwoordelijkheid. Immers, de gemeente kan niet voor alle gezondheidszaken van burgers opkomen en moet keuzes maken. Burgers kunnen vooral veel zelf doen om hun gezondheid te bevorderen en risico’s te vermijden. De gemeente dient er wel voor te zorgen dat deze keuzes makkelijk worden gemaakt en waar nodig worden gefaciliteerd. • Het college vindt dat mensen met een chronische ziekte of een handicap zelf met hun persoonsgebonden budget zorg mogen inkopen, als zij dat willen en kunnen. • Handhaving van een vervoersvoorziening voor gehandicapten.
• De verslaafdenzorg wordt namens de gemeente in regionaal verband uitgevoerd door de GGD. • Een goede handhaving van regelgeving voor alcoholgebruik, drugsgebruik en gokverslaving.
Jeugd en jongeren De directe leefomgeving voor kinderen is het gezin of andere samenlevingsvorm. Dit is de basis van waaruit kinderen zich ontwikkelen en meer en meer leren meedoen aan onze samenleving. Situaties kunnen daarin sterk verschillen. De eisen die gesteld worden aan ouders of opvoeders, zijn vaak hoog. Er moet een balans worden gevonden tussen werk en zorg; ook in het geval van éénoudergezinnen. In sommige gevallen is er sprake van vervangende gezinnen of gezinsvervangende tehuizen. • Jongerenbeleid is een specifiek en apart onderdeel in een portefeuille. • Werkloosheid onder jongeren wordt krachtig bestreden door een actief beleid m.b.t. (bij)scholing, werkervaringsplaatsen, e.d.. • Jongeren voelen zich in onze gemeente thuis en worden actief betrokken bij het gemeentelijk jongerenbeleid. • Organisaties die zich richten op jongeren worden ondersteund.
Ouderenbeleid • Versterken van de mantelzorg. De ondersteuning van de mantelzorgers is binnen de WMO een verantwoordelijkheid van de gemeente. Ook de inzet van vrijwilligers en mantelzorgers speelt een belangrijke rol. De gemeente kan relatief weinig invloed uitoefenen op de mantelzorg, die wordt immers in directe sociale verbanden georgani-
Doelstellingen en voortgangsrapportage seerd. Maar er zijn wel mogelijkheden om mantelzorgers en het vrijwilligerswerk te ondersteunen en faciliteren. Met de komst van de WMO is de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers een belangrijke verantwoordelijkheid van de gemeente. • De gemeente dient tweejaarlijks de afstemming tussen mobiliteit en bereikbaarheid (vervoer i.c. ook de invoering van de regiotaxi) te toetsen. Bijzonder aandachtspunt daarbij zijn de kleine kernen.
Vrijwilligers Veel mensen zetten zich vrijwillig en belangeloos in voor familie, buren, verenigingen, nieuwkomers en belangengroepen zoals ouderenbonden, patiëntenorganisaties of milieuorganisaties. Zonder de inzet van vrijwilligers zouden grote delen van onze samenleving afbrokkelen. Het doen van vrijwilligerswerk betekent vaak veel voor mensen die dat werk doen. Het geeft de mogelijkheid om iets te doen, om mee te doen en om iets op te bouwen. Voor velen betekent dit sociale betrokkenheid of zelfs het voorkomen van sociaal isolement. Vrijwilligerswerk is vrijwillig, maar meestal niet vrijblijvend.
De zorg voor iedereen wordt deels vormgegeven in een aantal nota’s over: • lokaal gezondheidsbeleid • ouderenbeleid • vrijwilligersbeleid In deze nota’s worden actiepunten genoemd om met name het het lokaal gezondheidsbeleid verder vorm te geven, ouderen te ontwikkelen en vrijwilligerswerk te ondersteunen. Deze punten worden voortvarend opgepakt en waar nodig gepland in de nota Meerjarenbeleid, zodat geld beschikbaar komt voor uitvoering. Aan de raad wordt elk jaar gerapporteerd (het eerst in 2006) hoe de stand van zaken is m.b.t. uitvoering van de actiepunten. De rapportage vindt plaats in de commissie Zorg aan de hand van een lijst met actiepunten met daarbij per punt aangegeven wat de stand van zaken is.
Vrijwilligers hebben vaak verantwoordelijke taken en de benodigde kennis en vaardigheden zijn vaak niet gering. In sommige gevallen werkt regelgeving daarin belemmerend. Een betere ondersteuning van vrijwilligers en meer waardering van het vrijwilligerswerk is noodzakelijk. Als lokale overheid heeft de gemeente hierin een belangrijke taak. Onnodig belemmerende regelgeving moet worden voorkomen.
14
Optimalisering van de dienstverlening
Kernpunten • De gemeente is een klantgerichte organisatie. • De notitie Kiezen voor Kwaliteit (heroriëntatie op de organisatie) is uitgangspunt. • Kanteling van de organisatie naar klant- en probleemgericht. • Integrale handhaving en vergunningverlening. • Meetbare resultaten (monitoring). • Optimaal gebruik maken van de mogelijkheden voor digitale dienstverlening.
• Speerpunt binnen de kwaliteit van de dienstverlening is het gemeentelijk garantiebewijs. • Een systeem om de kwaliteit van de dienstverlening blijvend te controleren door verschillende soorten onderzoek op verschillende momenten. In ieder geval in mei 2007 en 2009. • Vereenvoudiging van regelgeving en vergunningvoorwaarden.
Doelstellingen Bestuurlijke uitgangspunten • Verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening is een permanent gegeven. Hierbij verwachten wij van de ambtelijke organisatie een actieve en open houding t.a.v. nieuwe ontwikkelingen. Te denken valt aan: het gaan werken met een omgevingsvergunning, versnelling van bouwprocedures, integrale handhaving en vergunningverlening. • De uitgangspunten in de notitie “Kiezen voor Kwaliteit” (heroriëntatie op de organisatie) worden onderschreven. Dat betekent onder meer: - Verdere scheiding van beleid en uitvoering binnen die afdelingen in combinatie met een meer publieksen probleemgerichte clustering van werkzaamheden - Instelling van een centrale publieksfunctie, die gaat fungeren als de vooruitgeschoven post van de gemeente. - Integrale vergunningverlening en handhaving. • Er moet een stroomlijning en efficiëncyverbetering plaatsvinden binnen de administratieve en de bedrijfsprocessen binnen de gemeentelijke organisatie met specifieke aandacht voor de mogelijkheden van digitale dienstverlening. • De gemeentesecretaris is ambtelijk verantwoordelijk voor het functioneren van de organisatie en daarbinnen de kwaliteit van de dienstverlening. Daarnaast wordt één collegelid wordt specifiek bestuurlijk belast met de portefeuille dienstverlening. 15
• Wat betreft de kwaliteit van de dienstverlening is de doelstelling: het regelmatig toetsen hoe de kwaliteit van de dienstverlening is. Op basis van deze onderzoeken de dienstverlening verder verbeteren. • Door uitvoering te geven aan het gestelde in de nota “Kiezen voor Kwaliteit” (heroriëntatie op de organisatie) kan de gemeentelijke organisatie een slag maken van een te veel intern naar een veel sterker extern gerichte organisatie. Instelling van een publieksfunctie is daarbij een belangrijk onderdeel. • Digitale dienstverlening heeft en behoudt een speerpuntfunctie. Ontwikkelingen worden op de voet gevolgd en waar mogelijk geïmplementeerd. Op de ranglijst van websites van gemeenten blijft Wierden een positie innemen binnen de eerste tien.
Voortgangsrapportage • Regelmatige voortgangsrapportage aan de raad van de kwaliteit van de dienstverlening door het houden van onderzoeken. • Speerpunt binnen de kwaliteit van de dienstverlening is het gemeentelijk garantiebewijs. Over (de gevolgen van) dit garantiebewijs wordt periodiek teruggekoppeld naar de raad en eenmaal per jaar verslag gedaan in het burgerjaarverslag van de burgemeester. • De staat van de gemeente wat betreft digitale dienstverlening wordt mede bepaald door de plek van de gemeente op de ranglijst van overheidwebsites.
Overige punten
De Regio Twente/ intergemeentelijke samenwerking • Wat betreft samenwerking in het algemeen en samenwerking binnen de Regio Twente gelden de uitgangspunten zoals die zijn genoemd in onder meer brieven (2003) van de gemeenten Hellendoorn, Rijssen-Holten en Wierden aan het Regiobestuur. • Het is de taak van het gemeentelijke bestuur (raad + college) te inventariseren welke zaken voor verdere samenwerking in aanmerking komen; • Er wordt onderzocht hoe de huidige intergemeentelijk samenwerking (o.a. brandweer) verbeterd kan worden met als doel de eigen voorziening te versterken; • Het college zal zoveel als mogelijk doen om de openeind financiering van de Regio te beëindigen. • De geldende uitgangspunten voor samenwerking binnen de Regio en met andere gemeenten blijven vooropstaan.
Milieubeheer Daar waar de gemeente Wierden hier invloed op heeft, moet zij het milieubeheer bevorderen en handhaven. De regels moeten echter wel werkbaar zijn en niet onredelijk in strijd met andere belangen. • Het milieubeleid is gericht op terugdringing van belasting van het milieu, met als doel een gezonde en veilige leefomgeving. • Bugers en bedrijfsleven moeten erop kunnen rekenen dat regels niet telkens veranderen of anders worden geïnterpreteerd. • De overheid heeft een voorbeeldfunctie bij het oplossen van concrete milieuproblemen. • De inzameling van ”her” te gebruiken stoffen wordt gestimuleerd, waarbij particulieren ingeschakeld kunnen worden.
• Een verdere verfijning van de gescheiden afvalinzameling vindt plaats, zodra dit mogelijk is. • De gemeente Wierden ontwikkelt een energiebeleid en geeft daarin zelf het goede voorbeeld. Het is zaak in beeld te brengen welke mogelijkheden er zijn voor energiebesparing, duurzaam bouwen, vormen van duurzame energie, en waar mogelijk deze te stimuleren. • Het huidige beleid van plaatsen van bladkorven in de bebouwde kom wordt gehandhaafd en behoefte in het buitengebied wordt bekeken. • Het zonder kosten storten van groenafval bij het Exoo door de inwoners van de gemeente Wierden kan worden verhoogd als op basis van evaluatie blijkt dat daarvoor de financiële mogelijkheden bestaan.
Onderwijs De rol van de gemeente in het onderwijsbeleid is in de afgelopen periode veranderd. De verantwoordelijkheid is van het Rijk grotendeels naar de gemeente verschoven. Over het algemeen hebben ook scholen een grotere autonomie gekregen. Wezenlijk voor het gemeentelijk onderwijsbeleid is het wettelijk voorgeschreven overleg tussen de gemeente en de schoolbesturen dat op overeensteming gericht dient te zijn. De gemeente werkt met verschillende partners samen op het gebied van: voor- en naschoolse opvang. • Scholen hebben een belangrijke buurtfunctie. Ook daarom blijven de basisscholen in de kernen Hoge Hexel, Ypelo en Notter bestaan • De veiligheid rondom scholen is cruciaal: routes naar en de verkeerssituatie rondom de basisscholen worden geoptimaliseerd, zodat de veiligheid van schoolkinderen gewaarborgd is.
16
• De mogelijkheid van peuterspeelzaalwerk bij de scholen in Ypelo en Notter wordt onderzocht. • Onderzoek of het nodig is een vangnetvoorziening te treffen voor kinderen die in groep 7 nog geen zwemdiploma hebben. • Wat betreft De Passie wordt het beleid gecontinueerd, zoals dat in eerdere raadsbesluiten is vastgelegd.
• • • •
Sport Naast het bestaande sportbeleid en de bestaande voorzieningen is er een aantal punten waaraan op sportgebied de komende jaren aandacht besteed moet gaan worden: • Een goed sportbeleid is gebaseerd op nauwe contacten met sportverenigingen, sportstichtingen, scholen, ouderenbonden en andere betrokkenen. • Vergroten van het aantal actief bewegende mensen. • Een goed functionerend Platform Sport. • Onderzoek naar de mogelijkheden en voorwaarden tot privatisering van de buitensportaccommo- daties in de gemeente Wierden.
•
Financiën
De op te stellen nota Kunst en cultuur geeft uitgangsen actiepunten die door ons zullen worden uitgevoerd. Daarnaast zal het in uitvoering zijnde onderzoek naar de stichting van een multifunctioneel cultureel centrum in Wierden uitsluitsel bieden of een dergelijk centrum in onze gemeente haalbaar is.
De afgelopen jaren is een goed en degelijk financieel beleid gevoerd, waarvan de gemeente nog steeds de vruchten plukt. Het financiële beleid van de gemeente is helder en transparant. Inzichtelijk moet zijn hoe kosten en baten zich tot elkaar verhouden, zowel vanuit de (meerjaren)begroting als vanuit de jaarrekening. Voorts moet inzichtelijk zijn welke kosten aan bepaalde taken worden toegerekend en welke factoren nu precies van invloed zijn op de gemeenschappelijke lastendruk. Op deze wijze zal het college een financieel beleid voeren, waarbij de te maken keuzes beter kunnen worden gemotiveerd. Het beleid zal erop gericht zijn om door een goede voorlichting aan onze burgers duidelijk te maken hoe de gemeentelijke tarieven en heffingen zijn opgebouwd.
• Kunst en cultuur worden gedragen door vele organisaties, zoals muziek- en zangverenigingen, toneelverenigingen, muziekschool, bibliotheek, musea, creatief centrum, culturele raad, Historische kring en vele andere particuliere initiatieven. Een goed contact met deze organisaties
Het financiële beleid van de gemeente is gericht op effectieve en efficiënte besteding van middelen. Een heldere begrotingsopzet met integrale toerekening van kosten naar producten is een noodzakelijke voorwaarde voor verantwoorde en eerlijke beleidsafweging.
Kunst en cultuur
17
•
is belangrijk om te komen tot een goed gemeentelijk kunst- en cultuurbeleid. Een permanent cultuurpodium in Wierden. Onderzoek naar een nieuw mobiel cultuurpodium in Enter. Realisatie van een Kulturhus in Hoge Hexel. Een goede vaste plek voor de Historische Kring Wederden, museum Striek(w)iezer en andere vergelijkbare organisaties. Er wordt gestreefd naar de realisatie van een agrarisch museum. Uitbreiding van het aantal openbare kunstwerken in de gemeente.
Beleidsruimte
Risicomanagement
Omdat het in de visie van het college noodzakelijk is de collectieve lasten die op de burgers drukken te beperken, moet de financiële ruimte voor nieuw beleid primair worden gezocht in beleidsombuigingen en meer efficiënt functioneren van het gemeentelijke apparaat. Duidelijk is dat als er bestuurlijk gevraagd wordt om nieuw beleid, dat ook repercussies heeft voor de omvang van het ambtelijk apparaat. Dezelfde mensen kunnen niet steeds meer werk leveren. Als het noodzakelijk is, zal uitbreiding van het personeelsbestand plaatsvinden.
Het college pleit voor een tijdige en meer systematische inventarisatie en inschatting van de potentiële financiële risico’s. Mede gezien ervaringen uit het verleden is nodig om achteraf zo weinig mogelijk te worden geconfronteerd met financiële tegenvallers. Daarbij gaat het om: • Voorgenomen beslissingen, uitspraken en toezeggingen door college en raad; • Voorgenomen besluiten in regioverband; • De financiële gang van zaken bij verenigingen, stichtingen en maatschappelijke organisaties waar in geval van financiële tekorten de gemeente in laatste instantie toch zal moeten “aanzuiveren”. Tijdige periodieke rapportage van de uitkomsten gaan naar de Raad ter beoordeling. Geconstateerde materiële risico’s worden direct gerapporteerd.
Belastingbeleid Het streven blijft de gemeentelijke belastingen jaarlijks niet meer te verhogen dan met het algemeen geldende inflatiepercentage van het voorgaande jaar. Dit geldt niet voor kosten die van buiten op ons afkomen vanwege niet te beïnvloeden zaken en ook niet voor de kosten van door de raad noodzakelijk gevonden nieuw beleid.
Uitvoering Rijksbeleid • Activiteiten van rijksbeleid waarvoor de gemeente belast is met de uitvoering dienen minimaal kostendekkend te worden verricht. • Onderhoud kapitaalgoederen; er wordt naar gestreefd de onderhoudssituatie van de gemeentelijke kapitaalgoederen (gebouwen, riolering, wegen en groen) op peil te houden. Het streven is erop gericht de lasten hiervan gelijkmatig op de begroting te laten drukken.
Aanbestedingen Met het oog op kosten en bestuurlijke en ambtelijke integriteit, wordt bij aanbestedingen zo veel mogelijk gekozen voor openbare, doorzichtige procedures. Lokale ondernemers krijgen altijd een uitnodiging mee te doen aan een aanbesteding.
Financieel management Het college pleit voor een dynamische en systematische afstemming van de rentepercentages van uitstaande geldmiddelen (beleggingen) op korte en lange termijn ten opzichte van de geleende geldmiddelen op korte en lange termijn. Daarbij gebruik makend van concurrerende aanbiedingen van verschillende financiële instellingen, zoals banken en verzekeringsmaatschappijen. Een dynamische beheersing van de geldmiddelen kan aanzienlijke rentebesparingen opleveren. Als uiterste middel om financiële klappen op te vangen, heeft de gemeenteraad een bodem gelegd in de algemene reserve. Dit bedrag (2,5 miljoen euro) mag niet worden ingezet om een begroting sluitend te maken.
Inkomsten uit dienstverlening Het verrichten van diensten voor derden behoort in de regel plaats te vinden tegen de gemaakte kosten.
18
Beeldende Zaken bureau voor grafische vormgeving en webdesign grafisch ontwerper. Logo’s, huisstijlen, boeken, brochures, affiches, kalenders, fotografie, teksten Reclamebureau Wolvega, www.beeldendezaken.nl www.beeldendezaken.nl Beeldende Zaken bureau voor grafische vormgeving en webdesign grafisch ontwerper. Logo’s, huisstijlen, boeken, brochures, affiches, kalenders, fotografie, teksten Reclamebureau Wolvega, www.beeldendezaken.nl Beeldende Zaken bureau voor grafische vormgeving en webdesign grafisch ontwerper. Logo’s, huisstijlen, boeken, brochures, affiches, kalenders, fotografie, teksten Reclamebureau Wolvega, www.beeldendezaken.nl Beeldende Zaken bureau voor grafische vormgeving en webdesign grafisch ontwerper. Logo’s, huisstijlen, boeken, brochures, affiches, kalenders, fotografie, teksten Reclamebureau Wolvega, www.beeldendezaken.nl www.beeldendezaken.nlwww.beeldendezaken.nl www.beeldendezaken.nl Beeldende Zaken bureau voor grafische vormgeving en webdesign grafisch ontwerper. Logo’s, huisstijlen, boeken, brochures, affiches, kalenders, fotografie, teksten Reclamebureau Wolvega, www.beeldendezaken.nl www.beeldendezaken.nl Beeldende Zaken bureau voor grafische vormgeving en webdesign grafisch ontwerper. Logo’s, huisstijlen, boeken, brochures, affiches, kalenders, fotografie, teksten Reclamebureau Wolvega, www.beeldendezaken.nl www.beeldendezaken.nl Beeldende Zaken bureau voor grafische vormgeving en webdesign grafisch ontwerper. Logo’s, huisstijlen, boeken, brochures, affiches, kalenders, fotografie, teksten Reclamebureau Wolvega, www.beeldendezaken.nl www.beeldendezaken.nl Beeldende Zaken bureau voor grafische vormgeving en webdesign grafisch ontwerper. Logo’s, huisstijlen, boeken, brochures, affiches, kalenders, fotografie, teksten Reclamebureau Wolvega, www.beeldendezaken.nl www.beeldendezaken.nl Beeldende Zaken bureau voor grafische vormgeving en webdesign grafisch ontwerper. Logo’s, huisstijlen, boeken, brochures, affiches, kalenders, fotografie, teksten Reclamebureau Wolvega, www.beeldendezaken.nl www.beeldendezaken.nl Beeldende Zaken bureau voor grafische vormgeving en webdesign grafisch ontwerper. Logo’s, huisstijlen, boeken, brochures, affiches, kalenders, fotografie, teksten Reclamebureau Wolvega, www.beeldendezaken.nl www.beeldendezaken.nlBeeldende Zaken bureau voor grafische vormgeving en webdesign grafisch ontwerper. Logo’s, huisstijlen, boeken, brochures, affiches, kalenders, fotografie, teksten Reclamebureau Wolvega, www.beeldendezaken.nl
19
Colofon Dit is een uitgave van de Gemeente Wierden Tekst- en zetfouten voorbehouden. Tekst Gemeente Wierden Fotografie Gemeente Wierden Vormgeving Beeldende Zaken
Gemeente Wierden Bezoekadres Plantsoenlaan 1, 7642 EC Wierden Postadres Postbus 43, 7640 AA Wierden Telefoon 0546 580800 Fax 0546 575915 E-mail
[email protected] Website www.wierden.nl
20
