Coachen naar Gedragsverandering Van harte welkom Marianne Willy Wendy Jantine Rens Chris en Marie
Terugblik dag 1 … en wat is er ondertussen gebeurd?
Een realistisch doel is meestal
Wat is een reële doelstelling?
dat je een cliënt kan helpen 1 fase op te schuiven.
(Binnen bijvoorbeeld 1-2 maanden)
N.a.v. je eigen opname Succes is dus NIET: direct in actie komen.
Succes is WEL: één fase verder komen in dit proces.
Succes is NIET: een opname van een perfect gesprek
Succes is WEL: één stap verder komen in vaardigheden
Feedback Succesvolle feedback betekent NIET dat je een perfecte analyse hoeft te geven
Succesvolle feedback betekent WEL dat je ervoor zorgt dat de ander hiermee één stap vooruit kan zetten
Van feedback naar feedforward Feedback is effectiever wanneer:
Van feedback naar feedforward Feedback bestaat uit vorm en inhoud. Zonder de goede vorm bereikt de inhoud geen doel.
Thuis: Open vragen en reflecties Opdracht was: Bepaal in welke fase je collega zit
dit zo snel mogelijk wordt gegeven het gekoppeld wordt aan concreet gedrag het benadrukt wat goed gaat
Naar aanleiding van je opname Wat is de verhouding: Open en gesloten vragen? Vragen en reflectie?
Ben je aan het verkennen/verhelderen? Ben je ook al aan het beïnvloeden/oplossen?
Denk eraan: Open vragen Reflec%es gebruiken
Alleen verkennen (verhelderen) niet beïnvloeden (oplossen)
Naar aanleiding van je rol als coachee Wat ging goed? [benoem concreet gedrag] Wat was hiervan het resultaat? Wat zou ook anders kunnen? [benoem concreet gedrag] Wat zou daarvan het resultaat zijn?
Wat is jouw sterke punt?
Dag 2 Motiveren
Dag 2 Motiveren
5. Motiverende Gespreksvoering
5. Motiverende Gespreksvoering
6. Fase 1: Vooroverwegen (Pre-contemplatie)
6. Fase 1: Vooroverwegen (Pre-contemplatie)
7. Fase 2: Overwegen (Contemplatie)
7. Fase 2: Overwegen (Contemplatie)
8. Fase 3: Voorbereiden (Preparatie)
8. Fase 3: Voorbereiden (Preparatie)
Motiverende gespreksvoering..
Motiverende gespreksvoering
… is een directieve persoonsgerichte gespreksstijl,
Module 5
bedoeld om verandering van gedrag te bevorderen door ambivalentie ten opzichte van verandering te helpen verhelderen en oplossen
Motiverende gespreksvoering.. … is een directieve persoonsgerichte gespreksstijl, bedoeld om verandering van gedrag te bevorderen door ambivalentie ten opzichte van verandering te helpen verhelderen en oplossen
direc%eve persoonsgerichte gesprekss0jl Ondanks open vragen wil je toch het gesprek enigszins sturen: NIET richting een oplossing of verandering WEL richting hetgeen je wilt weten
Hiervoor wordt het woord ‘directief’ gebruikt Door goed reflecteren kan je het gesprek bijsturen
directieve persoonsgerichte gespreksstijl
directieve persoonsgerichte gespreksstijl Leiden / richting geven Volgen
Persoonsgericht / cliëntgericht
Gidsen versus
Het één is niet beter dan het ander Het gaat om de aansluiting van doel en stijl
taakgericht
Olifantenpaadjes
Motiverende gespreksvoering.. … is een directieve persoonsgerichte gespreksstijl, bedoeld om verandering van gedrag te bevorderen door ambivalentie ten opzichte van verandering te helpen verhelderen en oplossen
Waarde Perceptie
Doel
Waarde
Motiverende gespreksvoering..
Perceptie
Huidige situatie
… is een directieve persoonsgerichte gespreksstijl, bedoeld om verandering van gedrag te bevorderen door ambivalentie ten opzichte van verandering te helpen verhelderen en oplossen
Ambivalentie
Verhelderen en oplossen
Eérst verhelderen…
…..dan pas oplossen
Houd het simpel…
Belangrijk 1.
2.
3.
Coöperatief: gelijkwaardig gesprek en gezamenlijk proces van besluitvorming Evocatief: oproepen van motivatie die er al is
Coach
Expert
Respect voor autonomie: accepteren dat mensen zelf uitmaken hoe hun leven verloopt. Dit geeft ruimte voor verandering!
Basisprincipes 1.
Beweeg mee met de weerstand
2.
Verbeterreflex onderdrukken
3.
Ontwikkel discrepantie
4.
Ondersteun eigen-effectiviteit
5.
Druk empathie uit
Houd het simpel…
Coach
Expert
Gesprekstechnieken 1.
Stel open vragen
2.
Ondersteun en bevestig
3.
Geef samenvattingen
4.
Luister reflectief
5.
Nodig uit tot veranderingsuitspraken
Aan de slag: geef een reflectie
Aan de slag: stel een open vraag Pa)ënte:
“De oefeningen heb ik niet gedaan. Mijn ochtenden vliegen voorbij. Kinderen naar school, huishouden, boodschappen en voor ik het weet is het alweer 12 uur. Het lukt me gewoon niet om elke ochtend te oefenen.”
Aan de slag: stel een open vraag
Pa)ënte:
Pa)ënt:
“De oefeningen heb ik niet gedaan. Mijn ochtenden vliegen voorbij. Kinderen naar school, huishouden, boodschappen en voor ik het weet is het alweer 12 uur. Het lukt me gewoon niet om elke ochtend te oefenen.”
“Ik vind die tweede oefening helemaal niets. Het doet pijn om die 5 keer te doen en ik heb helemaal niet het gevoel dat dit nu helpt. Het ziet er ook niet uit ook trouwens, om dat elk uur te herhalen.”
Aan de slag: geef een reflectie
Aan de slag: stel een open vraag
Pa)ënt:
“Ik vind die tweede oefening helemaal niets. Het doet pijn om die 5 keer te doen en ik heb helemaal niet het gevoel dat dit nu helpt. Het ziet er ook niet uit ook trouwens, om dat elk uur te herhalen.”
Collega:
“Ik weet dat je je pauzes vrij wilt houden, maar het kon echt niet anders. Deze mevrouw moet morgen gezien worden.”
Aan de slag: geef een reflectie Collega:
Dag 2 Motiveren 5. Motiverende Gespreksvoering 6. Fase 1: Vooroverwegen (Pre-contemplatie)
“Ik weet dat je je pauzes vrij wilt houden, maar het kon echt niet anders. Deze mevrouw moet morgen gezien worden.”
7. Fase 2: Overwegen (Contemplatie) 8. Fase 3: Voorbereiden (Preparatie)
Dag 2 Motiveren
Pre-contemplatie
5. Motiverende Gespreksvoering 6. Fase 1: Vooroverwegen (Pre-contemplatie)
Module 6
7. Fase 2: Overwegen (Contemplatie) 8. Fase 3: Voorbereiden (Preparatie)
Fase 1
Herkenning [Horen] Je hoort de cliënt praten over een klacht, maar niet over het gedrag dat hier mogelijk de oorzaak van is.
Herkenning
Herkenning [Voelen] Je merkt dat de cliënt niet bezorgd is,
[Zien] De cliënt heeft een afwachtende en soms defensieve houding.
hij is zich onbewust dat er een probleem is. Als hij dit probleem wel ervaart ligt dit bij anderen. (Of buiten zijn eigen mogelijkheden)
Een voorbeeld: video
Wat viel je op? Agendering Technieken
Gesprek tussen huisarts en 70-jarige patiënt
Duur van het gesprek t.o.v. effect … … …
Agenderen of toestemming vragen Met toestemming houd je de verantwoordelijkheid bij de ander Na toestemming staat de ander meer open voor je informatie
Stel je voor: Wifi en tuinkers
Maar stel….
Op je linker been staan (of iets anders)
Er is nieuw onderzoek!
Het doel is NIET om in actie te komen
Hieruit blijkt:
Het doel is WEL commitment om hierover na te denken
Méér op je linker been staan maakt gezond! Als je 5x per dag 5 minuten op je linker been staat, draagt dit bij aan preventie van allerlei aandoeningen
Opdracht: vind commitment om erover na te denken
Nodig voor de volgende fase
Kan jij er in 5 minuten voor zorgen dat iemand na wil gaan denken over iets waar hij nog helemaal niet over was geïnformeerd?
Beslissen
Bedenken
Richting
Informatie
Waarom? Hoe? Nieuwsgierigheid naar andere mogelijkheden Bereidheid om er eens over na te denken
Wat? Wie? Erkenning
Instructie
Uitvoeren
Beïnvloeden
Bron: Q4 Profiles
Gemotiveerd voor de lunch? ;-)
Motiveren
Wil je lunchen?
Motivatie is datgene wat een individu tot bepaald gedrag drijft.
Denk je dat (je) dit nu kan?
Motivatie bestaat uit 3 aspecten:
Heeft het nu prioriteit en ben je er klaar voor?
Willen Kunnen Er klaar voor zijn
Waarde
Waarde
Perceptie
Motiveren: kunnen
Perceptie
Doel
Huidige situatie
“Ik wou dat ik het kon” Groot belang
Motiveren: willen
Motiveren: er klaar voor zijn “Ik wil wel, maar niet nu”
Klein vertrouwen
De cliënt is niet gemotiveerd? “Lack of mo0va0on is not a fault for which to blame your clients:
Relatieve prioriteiten
It is a challenge for your therapeutic skills”
Is geen afweer, maar informatie over de volgende stap naar verandering
Miller & Rollnick, 1991
© Shannan Muskopf via flickr.com
Dag 2 Motiveren
Dag 2 Motiveren
5. Motiverende Gespreksvoering
5. Motiverende Gespreksvoering
6. Fase 1: Vooroverwegen (Pre-contemplatie)
6. Fase 1: Vooroverwegen (Pre-contemplatie)
7. Fase 2: Overwegen (Contemplatie)
7. Fase 2: Overwegen (Contemplatie)
8. Fase 3: Voorbereiden (Preparatie)
8. Fase 3: Voorbereiden (Preparatie)
Fase 2
Contemplatie Module 7
Herkenning
Herkenning
[Horen]
[Zien]
Je hoort de cliënt (soms uitgebreid) praten over zijn dilemma.
Je ziet dat de cliënt nadenkt terwijl hij praat.
Hij noemt voordelen van veranderen,
Hij kijkt je niet voortdurend aan,
maar ook nadelen.
zijn ogen bewegen verschillende kanten op.
Herkenning
Chronical contemplators Wat is de beste sport of het beste dieet voor mij? (zekerheid)
[Voelen] Je merkt dat er twijfel en ambivalentie is over actief iets doen aan het probleem. Je ervaart nog geen commitment voor een verandering.
Zo gauw mijn kinderen uit huis zijn, ga ik voor mezelf beginnen (magic moment) Ik wil graag fitter worden, maar geen tijd investeren in meer bewegen (wishful thinking) Ik heb het geprobeerd, maar het lukt niet (te vroege acties)
Ambivalentie
Bron: wikifysio
Aan de slag… Denk aan iets wat je al een tijdje wilt veranderen Vaker pauze nemen Meer opruimen Vriendelijker zijn voor collega’s Vroeger opstaan
Vul nu het werkformulier ‘Voor- en nadelen van veranderen’ in
Het doel achter het doel… Wat wil je veranderen? “X”
Wat verandert er voor je als je X hebt? “Y”
Wat maakt Y voor jou zo belangrijk? “Z”
Belemmeringen / Barrières
Gebaseerd op Dilts, 2006
Gebaseerd op Dilts, 2006
Aan de slag… Cliënt heeft overgewicht Heeft vorige week toegezegd bij je leefstijlprogramma te komen Belde ‘s middags via de assistente af Je ziet haar bij jullie afspraak, een paar dagen later
Aan de slag….. A speelt een cliënt uit zijn eigen dagelijkse praktijk (óf van een casus) B onderzoekt op welk niveau de belemmeringen zich bevinden
Nodig voor de volgende fase Inzicht bij de cliënt waar de gedragsverandering goed voor is Overtuiging dat deze gedragsverandering zijn probleem oplost Overtuiging dat de begeleiding voor hem passend is
Zelfvertrouwen / Self-efficacy
Dag 2 Motiveren 5. Motiverende Gespreksvoering 6. Fase 1: Vooroverwegen (Pre-contemplatie) 7. Fase 2: Overwegen (Contemplatie) 8. Fase 3: Voorbereiden (Preparatie)
Dag 2 Motiveren
Preparatie
5. Motiverende Gespreksvoering 6. Fase 1: Vooroverwegen (Pre-contemplatie)
Module 8
7. Fase 2: Overwegen (Contemplatie) 8. Fase 3: Voorbereiden (Preparatie)
Fase 3
Herkenning [Zien] Je ziet dat de cliënt energie uitstraalt. Hij heeft meer zelfvertrouwen.
Herkenning [Voelen]
Herkenning [Horen]
Je ervaart dat de cliënt commitment heeft met zijn plan.
Je hoort de cliënt over de toekomst praten.
Hij heeft echt een beslissing genomen.
Hij heeft een plan.
[Horen] Verandertaal Verlangen
à
Willen
Focus op de toekomst
Vermogen
à
Kunnen
Doelen behalen is aantrekkelijk omdat Y
Redenen/argumenten
Y = visie = motivatiebron
Noodzaak
Cliënt bepaalt het (eerstvolgende) doel
Doelen
SMART
Uitdagend én haalbaar
Specifiek
Een eerste (mini)doel behalen vergroot het zelfvertrouwen en de kans van slagen
Meetbaar
Zelf laten formuleren
Relevant
Maak het doel SMART
Tijdsgebonden
Aanwijsbaar en Bereikbaar
Tussen doel en resultaat…
Aan de slag…..
Wat?
Welk doel heb jij over een week behaald?
Waar?
Vriendelijker tegen buurvrouw Administratie weggewerkt Elke dag een sinaasappel Kast opgeruimd
Wanneer Wie?
Maak dit concreet met bijvoorbeeld SMART à
Een concreet actieplan!!
Aan de slag…..
Kijk naar je actieplan In welke mate wil je het?
Maak een concreet actieplan voor jouw doel: Wat? Waar? Wanneer Wie?
à
In welke mate kan je het? à
Beter dagelijks 2 minuten dan één ochtend per week
Barrières oplossen
Belang
Vertrouwen / self-efficacy
Ben je er klaar voor? Is dit het juiste moment?
Barrières oplossen door goalsetting Een strategie waarbij je:
Twee mogelijke strategieën: 1.
Goalsetting
2.
Herstructureren
Alternatieven zoekt, of Barrières omzeilt
à
Je gaat je doel aanpassen
Aan de slag…..
Barrières oplossen door herstructureren Een strategie waarbij je: De barrière verkleint, en
A vertelt over zijn eigen (SMART) doel en actieplan
Vooral werkt aan gedachten en emoties
B interviewt om te ontdekken:
à Je verlaagt de intensiteit van de ervaring van de barrière
Aan de slag…..
Waar zitten mogelijke belemmeringen? Wat is de natuurlijke stijl van A? Goalsetting of herstructureren?
Thuis – opdracht Onderzoek jouw natuurlijke strategie ten opzichte van je cliënt, wanneer deze een doel niet denkt te halen / niet gehaald heeft: Goalsetting Herstructureren
Begin met het actieplan Vergroot je leereffect door ook tijd voor reflectie te nemen Neem minimaal 1 gesprek op en neem het mee
En verder…
Dag 3 Volhouden 9. Fase 4: Actie
Haal alles eruit! Bepaal wat je nog wilt leren.
10. Fase 5: Gedragsbehoud
Mail (voor 4 maart) wat JIJ nog nodig hebt om je cliënten effectief te gaan begeleiden
11. Opdracht 12. Handvatten voor implementatie
Ter voorbereiding op dag 3 Lees hoofdstuk 6, 7 en 9 Voer opdracht 1 en 2 uit Mail wat jij nog nodig hebt om effectief aan de slag te gaan
Bedankt en tot 11 maart!
Nabespreking dag 2