Inleiding
1.1
1
Wat is leren en coachen?
Jij gaat leren, jouw coach gaat je coachen. Je gebruikt hiervoor dit boek met cd-rom. Jouw coach gaat je helpen om te leren. Net zoals de coach (zie figuur 1.1) op het voetbalveld.
Figuur 1.1 De coach vertelt wat je kunt doen om goed te voetballen. De coach vertelt hoe je het beste kunt voetballen. De coach voetbalt niet. Dat doet het voetbalteam. De coach maakt geen doelpunten. Dat doet het voetbalteam.
zelf leren
Hetzelfde gebeurt bij jou op school. Jouw coach vertelt hoe jij kunt leren. Jij gaat zelf leren. zelf leren
1
9
Inleiding
De coach vertelt steeds minder hoe jij kunt leren. Jij gaat steeds meer vragen stellen. Jij laat steeds meer zien dat je zelf kunt leren. Jij gaat ervoor zorgen dat je plezier hebt in het leren. Dat kan de coach niet voor jou doen. De coach kan naar jou luisteren, en je vertellen wat je het beste kunt doen. De coach kan jou niet vertellen wat jij leuk vindt. Jij gaat leren om je diploma te halen. Door je diploma kun je verder. diploma halen Met een diploma kun je gaan werken of je kunt verder gaan met een volgende opleiding.
diploma halen
Figuur 1.2 Je voetbalt op school met je boeken en computer. De coach doet nog meer De coach helpt jou, zodat je zelf steeds beter kunt leren. De coach hoeft steeds minder te vertellen wat jij het beste kunt doen. Jij leert het zelf . de coach vertelt minder Je gebruikt dit boek met de cd-rom om te leren leren. Leren en coachen is een boek en een cd-rom. In het boek staan tips boek je de cd-rom kunt gebruiken. De cd-rom zit in het omslag van hoe cd-rom
de coach vertelt minder
boek cd-rom
10
Leercoaching in het beroepsonderwijs 1 & 2 Deelnemer
het boek. Je kunt hiermee testen en opdrachten maken. Kijk maar eens wat er op staat. Jouw coach op school overlegt met jou wanneer je het beste leren en coachen kunt gebruiken. Je mag ook tegen jouw coach zeggen wat je wilt gebruiken. 1.2
chatten leren
Hoe werkt leercoaching?
Leren doe je elke dag. Denk maar eens aan die eerste keer dat je ging chatten. Je leerde heel snel hoe je dat moest doen. Door gewoon te chatten leer je hoe je het beste kunt chatten. Je denkt dus chatten lerende manier waarop je dat het beste kunt doen. na over Leren is soms gemakkelijk. Een van de manieren om te leren is door iets te doen, bijvoorbeeld chatten. Daar heb jij geen coach voor nodig. Je vraagt aan je vriend(in) hoe het moet. Daarna ga je het gewoon doen. Door veel te chatten leer je het steeds beter. Leren is dan leuk.
Figuur 1.3 Wat is makkelijker? Leren chatten of vertellen wat in een boek staat?
1
11
Inleiding
Soms is leren lastig. Een boek lezen bijvoorbeeld. Als je wilt vertellen wat in het boek staat, is lezen niet genoeg. Je moet goed lezen om te kunnen vertellen wat in het boek staat. Als je iets leest wat je leuk vindt, onthoud je dat. Als je iets leest wat lezen kan leuk je niet leukzijnvindt, doe je het boek vlug dicht. De boeken die je op school leest zijn niet allemaal leuk. Toch wil je weten wat erin staat. Alleen dan kun je goed leren om je beroep te leren. Maar dat is niet makkelijk. Je coach helpt je te leren leren. Leren met vallen en opstaan Leren gaat met vallen en opstaan. Denk maar eens aan een kind van een jaar dat door vallen en opstaan leert lopen. Jij denkt dat je daar vanaf bent. Dat is niet zo. Ook jij blijft leren met leren met en vallen en opstaan Je leert bijvoorbeeld te vertellen wat je gelezen vallen opstaan. hebt. Als je dat vaak doet, kun je dat steeds beter.
lezen kan leuk zijn
leren met vallen en opstaan
12
Leercoaching in het beroepsonderwijs 1 & 2 Deelnemer
Figuur 1.4 Fietsen op een zandweg, een weg met stenen en op een snelweg.
1
13
Inleiding
Leren is: – net fietsen op een zandweg; – net fietsen op een weg met stenen; – net fietsen op een snelweg (zie figuur 1.4). De ene keer vind je leren echt leuk (fietsen op een snelweg). Een andere keer heb je echt totaal geen zin om te leren en wil je niet leren. Wat je moet leren is erg moeilijk en niet leuk (fietsen op een weg vol met stenen). Je hebt het gevoel dat je niet vooruit komt. Meestal leer je zoals fietsen op een zandweg. Elke keer weer kom je iets tegen waar je over na moet denken. Je weet niet gelijk wat je moet doen en hoe je het aan moet pakken. Je vindt leren lastig. Of, je vindt andere dingen veel leuker en verzint iets (een smoes?) om het niet te doen. Het doel van leren en coachen is jou te helpen leren leuk te vinden. Het gevoel te hebben dat je op de snelweg fietst. Op de snelweg leer snelweg je als een speer. Je hebt het dan echt naar je zin op school en je krijgt de hulp die jij nodig hebt. Aan jou de uitnodiging om leren en coachen te gebruiken om op de snelweg te komen, en te blijven tot je je doel bereikt hebt. Leren en coachen is meer dan een boek. In de kaft zit een cd-rom. In het boek staan allerlei tips, op de cd-rom staan opdrachten en testen om te kijken of je op de goede weg zit. De hoofdstukken van het boek zijn hetzelfde als het menu op de cd-rom. Jouw coach praat met jou hoe je leren en coachen kunt gebruiken. Jij schrijft in je agenda wat je gaat doen. Samen met jouw coach kijk je naar wat je wilt doen en hoe je dat wilt doen. Je gaat samen met jouw coach na wat nodig is om je diploma te halen. Je kijkt samen met jouw coach: – of je de opdrachten kunt maken; – of je de opdrachten wilt doen; – of je de opdrachten doet; – of je laat zien dat de opdrachten goed gegaan zijn. Samen met anderen ga je leren. De coach gaat jou daarin helpen. Je plant samen met anderen wanneer je wat gaat doen.
snelweg
14
Leercoaching in het beroepsonderwijs 1 & 2 Deelnemer
1.4
vier kanten model
Wat staat er in dit boek?
Leren, coachen en het vier kanten model worden uitgelegd in hoofdstuk 2. De coach gebruikt het vier kanten model om naar jou te kijken. De vier kantenwil model coach het volgende weten: – Wat wil je? – Wat kun je? – Wat doe je? – Wat presteer je?
leerweg
Hoofdstuk 3 gaat over de leerweg. Je wilt deze opleiding halen. leerweg met jouw coach ga je kijken naar wat je kunt doen en hoe je Samen dat gaat doen. Je bent bezig om een beroep te leren. Op een later tijdstip kijk je terug of dit de goede opleiding voor je is. Je hebt de vier stappen van de leerweg gedaan. In dit hoofdstuk leer je met deze leerweg om te gaan.
samenwerken
Hoofdstuk 4 gaat over samenwerken. Je gaat samenwerken met samenwerkenuit je groep. Samen met anderen ga je deze opleiding tot anderen een succes maken. In dit hoofdstuk ga je onderzoeken wat voor jou belangrijk is bij samenwerken. Je onderzoekt hoe je samen met anderen kunt leren. Je gaat samen leren. Je gaat na wat jij kunt doen om samen de goede weg te zoeken. Jij leert steeds beter hoe je samen met deze groepsgenoten kunt leren.
zelfstandig leren
Van jou wordt verwacht dat je steeds zelfstandiger leert en je ontzelfstandig leren wikkelt. Het uiteindelijke doel is dat je er zelf voor kunt zorgen dat je je diploma haalt. Dan kun jij verder. Zelfstandig leren wordt in hoofdstuk 5 verder toegelicht.
beroep leren
Je zult je hele leven leren en jezelf ontwikkelen, maar je zult niet je hele leven op school zitten. Je haalt je diploma en je gaat een vervolgopleiding doen of je beroep uitoefenen. beroep leren