leren. hoe? zo!
Inhoud
Dankwoord 11 Inleiding 13 1. Voor wie? 2. Wat is ‘leren leren’? 3. Aan de slag met Leren. Hoe? Zo!
13 14 15
DEEL 1: WAT MOET JE WETEN
17
Hoofdstuk 1 Een kijk in je brein
19
1. Een uniek controlecentrum 2. Hoe zit je brein in elkaar? 3. Hoe communiceert je brein? 4. De taakverdeling in je brein 5. Jong geleerd, oud gedaan! 6. Soms kom je bedrogen uit! 7. Weg met breinmythes! 8. Nieuwe inzichten = nieuwe leermethodes? 9. Aan de slag!
Hoofdstuk 2. Upgrade je geheugen! 1. Hoe feilloos is je geheugen? 2. Hoe verwerk je informatie? 3. Geheugen, what’s in a name?
20 21 24 26 28 30 31 33 36
39 40 40 42
5
6
4. Help, ik weet het niet meer! 5. Do’s en don’ts om niet te vergeten 6. Aan de slag!
Hoofdstuk 3. Intelligentie kun je ontwikkelen! 1. Wat is intelligentie? 2. IQ en IQ-testen 3. Slimme ouders, slimme kinderen? 4. Ben je meervoudig intelligent? 5. En wat met je EQ? 6. Hoe denk jij over intelligentie? 7. Aan de slag!
Hoofdstuk 4. Slimmer in bed! 1. Slaap: een opmerkelijke gewoonte 2. Hoe verloopt het slaapproces? 3. Waarom slaap je? 4. Waarom geraak je zo moeilijk uit bed? 5. Do’s en don’ts voor een goede nachtrust 6. Aan de slag!
Hoofdstuk 5. Op zoek naar je ‘verborgen’ motor 1. Wat is motivatie? 2. De behoeftetheorie van Maslow 3. Intrinsieke en extrinsieke motivatie 4. Motivatie, een mix van willen en moeten 5. Stuur je motivatie! 6. Aan de slag!
Hoofdstuk 6. Doorbreek je faalangst! 1. Wat is faalangst? 2. Welke vormen van faalangst bestaan er?
48 51 53
57 58 59 63 64 68 69 70
73 74 74 76 79 81 83
85 86 87 90 91 94 97
99 100 102
leren. hoe? zo!
3. 4. 5. 6. 7. 8.
Hoe ontstaat faalangst? Hoe herken je faalangst? Actieve en passieve faalangst Hoe werkt faalangst? Hoe pak je faalangst aan? Aan de slag!
Hoofdstuk 7. Leren doe je met stijl! 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Wat is een leerstijl? Leerstijlen volgens Kolb Leerstijlen volgens Vermunt GOLEWE, Goesting in leren en werken Horen, zien, voelen … en vergeten! Aan de slag!
103 104 106 108 110 115
117 118 119 121 124 125 127
DEEL 2: AAN DE SLAG 129 Hoofdstuk 8. Pak je kamer aan met een ‘slim’ design! 1. 2. 3. 4. 5.
Op zoek naar je eigen plek! Verhoog het rendement van je werkomgeving Hoe zet je afleidingen buitenspel? Vermijd stramme spieren en gewrichten! Aan de slag!
Hoofdstuk 9. Hoe haal je het maximum uit de les? 1. 2. 3. 4. 5.
Tien redenen om de les ‘actief’ bij te wonen Hoe haal je meer uit je les? Op weg naar goede lesnotities Je lesnotities verwerken Aan de slag!
131 132 132 134 135 138
141 142 143 144 149 153
7
8
Hoofdstuk 10. Hoe word je een goede timemanager? 1. Tien redenen om te plannen! 2. Hoe krijg je meer grip op je tijd? 3. Bepaal je prioriteiten met het Eisenhower-principe! 4. De eerste try-out 5. Tijd om te plannen 6. Hoe zorg je voor ‘motiverende’ deadlines? 7. Een slimme planner is ‘SMART’ 8. De kenmerken van een goede planning 9. Help, mijn planning faalt! 10. Aan de slag!
Hoofdstuk 11. Haal meer uit je tekst! 1. Lezen kan op meer dan één manier 2. Hoe haal je snel informatie uit de tekst? 3. De SQ3R-methode: met een plan onthoud je er meer van 4. Als een wervelwind door je tekst! 5. Aan de slag!
155 156 157 159 160 162 171 173 174 176 177
179 180 182 186 190 194
Hoofdstuk 12. Schematiseren: get ‘the big picture’!
197
1. Wat zijn de voordelen van schematiseren? 2. Van inhoudsopgave tot mindmap 3. Een schema voor allerlei activiteiten 4. Do’s en don’ts bij het opstellen van een schema 5. Op zoek naar de overkoepelende structuur! 6. Specifieke schema’s! 7. Aan de slag!
198 198 199 201 202 204 208
Hoofdstuk 13. Mindmapping: breng de leerstof in kaart 1. Wat is mindmapping? 2. Is je brein gek op mindmaps? 3. Hoe stel je een goede mindmap op?
211 212 213 215
leren. hoe? zo!
4. Digitale mindmaps! 5. Waarvoor kun je mindmaps gebruiken? 6. Aan de slag!
Hoofdstuk 14. Hoe word je een geheugenkampioen? 1. 2. 3. 4.
Wat zijn mnemotechnische middelen? Waarin schuilt de kracht? Welke methodes bestaan er? Aan de slag!
Hoofdstuk 15. Weg met je writer’s block! 1. 2. 3. 4.
Help, ik zit vast! Misvattingen over schrijven Verdeel en heers met een stappenplan! Aan de slag!
Hoofdstuk 16. Hoe word je een ‘digitale’ expert? 1. Ben jij een digital native? 2. Maken sociale media je slimmer? 3. Waar kun je terecht op het internet? 4. Hoe word je een vlotte Google-gebruiker? 5. Hoe beoordeel je de kwaliteit van een website? 6. Hoe bewaar je je zoekresultaten? 7. Vermeld je bronnen! 8. Aan de slag!
Hoofdstuk 17. Hoe breng je een overtuigende presentatie? 1. De succesformule van een vlotte presentatie 2. De voorbereiding 3. De uitwerking 4. De presentatie 5. Laat zien wat je zegt!
217 219 223
225 226 227 229 238
241 242 242 245 250
253 254 254 256 258 262 264 266 267
269 270 270 272 275 280
9
10
Hoofdstuk 18. Op weg naar een succesvol examen 1. Voor je aan de slag gaat 2. Stel per vak een controlelijst op 3. Stel je examenplanning op 4. Aan de slag!
283 284 285 286 288
Hoofdstuk 19. Hoe word je een examenexpert?
291
1. Ben je er klaar voor? 2. Welke soorten examens bestaan er? 3. Ontdek de strategie van een examenexpert 4. Multiple choice, een vloek of een zegen? 5. Mondelinge examens
292 293 295 299 300
Hoofdstuk 20. En het resultaat is… 1. 2. 3. 4.
Hoe verklaar jij je resultaten? Een eerste indruk … is niet altijd de juiste! Wat moet je doen als je resultaat tegenvalt? Leer uit je successen!
Hoofdstuk 21. Op naar het hoger onderwijs! 1. Een bewuste studiekeuze = hogere slaagkansen 2. Ken jezelf! 3. Do’s en don’ts voor een bewuste studiekeuze 4. De fasen in het studiekeuzeproces 5. De structuur in het hoger onderwijs 6. Waar kun je terecht voor informatie? 7. Een nieuwe leer- en leefsituatie 8. Help, mijn keuze valt tegen! 9. Aan de slag!
305 306 308 309 311
313 314 314 315 317 319 320 321 323 324
Literatuurlijst 327