Jaargang 18, nummer 2 APRIL 2007
Chadasjot Nieuwsblad van WIZO Nederland
In dit nummer onder andere:
Bezoek aan Rishon leZion en Afula Interview Margaret Mogendorff Nieuwe statuten ECWF Nieuws uit Israël Inleiding Culturele Dag April 2007
www.wizo.nl Chadasjot 1
COLOFON Chadasjot is het nieuwsblad van WIZO Nederland A.J. Ernststraat 735a 1082 LJ Amsterdam (020) 6463017 e-mail:
[email protected] internet: www.wizo.nl ABN-AMRO-bank: 54.47.01.216 Postbank: 535617
Inhoud Van de voorzitter .............................................................................................................................................................3 Bezoek aan Rishon leZion en Afula ...........................................................................................................................5 Interview met Margaret Mogendorff .......................................................................................................................7 Coëxistentie in Haifa ......................................................................................................................................................9 ECWF krijgt nieuwe statuten .................................................................................................................................... 11 Vicky Hollander ............................................................................................................................................................. 12
Redactie: Sylvia Stawski en Jansje Stodel Medewerkers: Puck Aronson, Heleen Bouscher, Hadassa Hirschfeld, Vicky Hollander, Tamara Linnartz, Lout Mogendorff, Margaret Mogendorff, Joyce Numann, Ahoevah van Praag, Riemke Reijners, Marguerite Weijel.
Afdelingsnieuws en Agenda .................................................................................................................................... 13 Nieuws uit Israël ............................................................................................................................................................ 15 Israël, de media en onze betrokkenheid .............................................................................................................. 15 Warm welkom voor WIZO in Weesp ...................................................................................................................... 17 Inleiding Culturele Dag .............................................................................................................................................. 18
Omslagfoto’s: WIZO Images en Margaret Mogendorff Lay-out en DTP: Seashore Media, Katwijk ZH (www.seashore.nl) Druk: drukkerij Noordhoek WIZO (Women’s International Zionist Organization), een internationale organisatie van Joodse vrouwelijke vrijwilligers, is in 1920 opgericht in Londen en heeft sinds 1948 haar hoofdkantoor in Tel Aviv. Er zijn WIZO Federaties in 52 landen. WIZO is als NGO erkend door de VN en heeft een adviserende status bij ECOSOC en Unicef. WIZO Nederland, in 1949 opgericht in Amsterdam, organiseert activiteiten ter bevordering van de Joodse identiteit van haar leden en onderhoudt negen projecten voor het welzijn van jeugd, kinderen, vrouwen, gezinnen en bejaarden in Israël. WIZO-Nederland heeft afdelingen in Amsterdam, Brabant- Limburg, Friesland, Gelderland, ’t Gooi- Amersfoort, Groningen, Den Haag, Kennemerland, Rotterdam, Twente, Utrecht, Zeeland. WIZO Gesher Amsterdam is er voor Israëlische vrouwen en WIZO AVIV, in Amsterdam, Den Haag en Rotterdam, is er voor jonge vrouwen. WIZO Nederland is aangesloten bij de ECWF (European Council of WIZO Federations). Hoofdbestuur WIZO Nederland: Joyce Numann-Durlacher (voorzitter), Margaret Mogendorff-Overweg (vice-voorzitter en cultuur), Margriet Bouscher-Snapper (vice-voorzitter en penningmeester), Debby Kater-Schipper (interne organisatie), Helen Lion (lid).
2 Chadasjot www.wizo.nl
Advertentie
Betrouwbaar internet op maat E-mail onder uw eigen domeinnaam, website, webmail, bezoekstatistieken, spam- en virusfilter en nog veel meer. Hosting op maat – vertel ons uw wensen, en wij hebben een passende hostingoplossing voor u. Vanaf € 8,73 per maand (incl. BTW). Maar ook: ontwerp en onderhoud van websites, digitale brochures op cd-rom en online, vormgeving van gedrukte media. Dat allemaal van de vormgevers van Chadasjot! Seashore Media – internet, digitale media, vormgeving en tekst op één adres.
Seashore Media – DoDigital Sandtlaan 36-D17, 2223 GG Katwijk ZH Tel. (071) 407 6002, fax (071) 407 4365 E-mail: offi
[email protected] www.seashore.nl – www.dodigital.nl
April 2007
Van de Voorzitter
Chawerot,
H
et jaar 2007 begon met een indrukwekkende ervaring voor WIZO. Besturen uit 30 verschillende landen waren in januari samen in Tel-Aviv om de jaarvergadering van Wereld WIZO en het Lapid seminar bij te wonen. Iedereen was vooral benieuwd om in Israël te zien en te horen wat er in de afgelopen maanden tijdens en direct na de oorlog is gebeurd. Bij deze vraag werd in het programma ruimschoots stilgestaan. We kunnen trots zijn op WIZO. Pas tijdens het verblijf in Israël is het ons echt duidelijk geworden hoe ernstig de situatie in de zomer is geweest en hoe onmisbaar de rol van een organisatie als WIZO was bij de opvang van meer dan 1.200.000 mensen die uit het noorden moesten vluchten. Binnen een paar uur na de eerste raketaanvallen was noodopvang geregeld voor complete gezinnen, die hals over kop huis en haard hadden moeten verlaten. Schuilkelders werden snel in gereedheid gebracht om bescherming te bieden tegen de Katjoesja-raketten die maar één doel hadden: het treffen van burgerbevolking. Onvermoeibaar werd gewerkt aan de realisatie van de opvang in de Jeugddorpen en de Community centers. Maar ook bij particulieren in huis. De directeur van een Jeugddorp vertelde hoe het was om op één dag 1000 vluchtelingen op te moeten vangen en we hoorden de verhalen van de vele vrijwilligers die een gastvrij onderdak mogelijk maakten. Bovenal waren we onder de indruk van de indringende verslagen van ouders, kinderen en alleenstaanden die een veilig onderkomen vonden. Stafleden moesten hun eigen gezin in de onzekere oorlogstijd achterlaten om zorg te bieden aan de jongeren voor wie WIZO hun thuis en hun familie is. In ons Community Center in Rishon LeZion hebben vrouwen duizenden maaltijden bereid. Men was bij dit alles afhankelijk van NGO’s omdat de regering geen hulp verleende.
Ron Edelheit geeft toelichting Professor Mooli Lahad heeft onder andere een therapie ontwikkeld voor getraumatiseerde jongeren, waarbij gekeken wordt hoe de angst zich uit. Is een jongere bijvoorbeeld bang voor een uniform, dan wordt hij of zij opgeleid om – zelf gekleed in uniform – eerste hulp te gaan bieden. Ieder jaar worden vijf groepen gevormd bestaande uit kinderen die hun angst op een gelijke manier uiten. Onder leiding van een therapeut en ondersteund door vrijwilligers begeleiden oudere kinderen deze groepen. De oudere kinderen leren daardoor wat het betekent om verantwoordelijkheid op zich te nemen. Deze therapie wordt gebruikt in Eshkol, een woongemeenschap die
We hoorden van het bestuur van Wereld-WIZO over de in allerijl gestarte WIZO “Open your Heart” Campagne, die de noodhulp financieel mogelijk moest maken en hoe de verschillende federaties op die oproep hebben gereageerd: als één grote familie. Hulp is nog steeds nodig, in de vorm van psychische begeleiding voor volwassenen en kinderen die moeten leren om met hun angst en stress om te gaan. Daarvoor zijn indrukwekkende therapieën ontwikkeld, onder andere door Professor Mooli Lahad, deskundige op het gebied van traumaverwerking. Onder zijn leiding deden ouders, kinderen, hulpverleners en directieleden van verschillende projecten op indrukwekkende wijze verslag van de angstige gebeurtenissen tijdens die zomerdagen en over de gevolgen die deze gebeurtenissen nog steeds hebben.
April 2007
www.wizo.nl Chadasjot 3
Van de voorzitter
gelegen is aan de grens met Egypte en met de Gazastrook. Het was een eye opener om te spreken met Tall Shamir, die aan het hoofd staat van de afdeling die zich richt op de begeleiding van 3000 kinderen in dit gebied. De begeleiders halen feilloos de beschadigde kinderen uit de groep en kunnen met de therapie zorgen dat de kinderen weer normaal gaan functioneren. Uiteraard zijn er ook voor dit project fondsen nodig om deze therapie te kunnen geven. WIZO Nederland wil dit project graag steunen. We maakten een tocht naar het hoge noorden, naar het Dan Day Care Center in Kiryat Shmona, gelegen binnen direct bereik van de Katjoesja’s. Er zijn in de zomer meer dan 1000 Katjoesja’s over het dak van dit kinderdagverblijf geschoten. Je kon de dreiging bijna lijfelijk voelen, vooral in de schuilkelders die vrolijk opgefleurd waren met wandschilderingen om het minder angstig te maken voor de kinderen. Ron Edelheit, zoon van een Nederlands WIZO-lid, was op deze tocht onze zeer bekwame gids. Met hem stonden we op een observatiepunt aan de grens met Libanon en Syrië, met uitzicht op het prachtige landschap waar
i5XFFWPMMFEBHFO FOESJFBWPOEFO JOUFOTJFG*WSJFUMFSFOu
uitkijkposten van de VN je eraan herinneren dat het oorlog is. We zagen het indrukwekkende monument voor de twaalf soldaten die door een lukraak afgeschoten raket werden geraakt en daarbij zijn omgekomen. Hij gaf ons details over situaties die we niet te zien en te horen hebben gekregen in de media in Nederland en hij deed een dringend beroep op ons om toch vooral te reageren op verkeerde berichtgeving in de pers. Elders in het blad treft u websites aan die nieuwsberichten over Israël publiceren met veel achtergrondinformatie. Op de Algemene Ledenvergadering op 14 mei a.s. zal ik, zoals dat ook gebruikelijk is, uitgebreid verslag doen van de Jaarvergadering van Wereld WIZO.
FFO$SBTI$PVSTFWBOA$SFTDBT
*73*&5*/ XBU XBOOFFS NFFS
%"(&/
VSFO*WSJFUMFT LPPTKFSFMVODIFT [POEBHNFJIFMFEBH NBBOEBHNFJ UNXPFOTEBHNFJBMMFFOATBWPOET EPOEFSEBHNFJ )FNFMWBBSUTEBH IFMFEBH BMMFJOGPSNBUJFWJOEUVPQXXXDSFTDBTOM
JOTDISJKWFOCJK$SFTDBT FNBJMDSFTDBT!DSFTDBTOM UFMFGPPO NFFSJOGPSNBUJFPQXXXDSFTDBTOM
4 Chadasjot www.wizo.nl
Er was tijd om twee van onze eigen projecten, de Ella Edersheim Jeugdclub in Afula en het Channah en Michael Levin Kinderdagverblijf in Rishon leZion, te bezoeken. Over de hartverwarmende ontvangst die we daar kregen heeft Margaret Mogendorff geschreven. WIZO slaat een brug tussen Israël en de Diaspora, een brug van vriendschap en wederzijds belang. Volgend jaar, in 2008, vindt de WIZO Wereld Conferentie plaats in TelAviv van 13 tot en met 17 januari. Het zou mooi zijn als we daar met een grote delegatie naar toe gaan om zelf te ervaren wat is het om lid te zijn van een wereldwijde organisatie met een groot netwerk. Een organisatie die zich met grote toewijding bekommert om het welzijn van de bevolking in Israël, maar ook om de versterking van onze eigen identiteit als joodse vrouwen. Joyce Numann-Durlacher (voorzitter WIZO-Nederland)
April 2007
Verslag
Bezoek aan Rishon leZion en Afula, januari 2007 Afgelopen januari waren wij met zeven Nederlandse WIZO vrouwen in Israël.
J
oyce Numann, Margriet Bouscher en Margaret Mogendorff waren er aanwezig namens hoofdbestuur WIZO Nederland voor de jaarlijkse MOR (Meeting of Representatives), een soort Algemene Ledenvergadering van WIZO bestuursleden uit de hele wereld en Israël. Margriet van Dam, Marianna Rijntjes en Patricia de Vos waren er als deelnemers aan het Lapid Seminar (voor nieuwe bestuursleden) en Lien Heijmans was er als President van de ECWF (European Council of WIZO Federations). Op zondag 14 januari, voordat de bijeenkomst officieel begon, bezochten wij twee Nederlands projecten. Rishon leZion Als eerste bezochten wij het Channa en Michael Levin kinderdagverblijf in Rishon leZion. Zoals u weet is er tijdens het WIZO Jubileum jaar 2005, ter gelegenheid van het 85 jarig bestaan van WIZO, $85.000 voor de renovatie van dit project opgehaald. Tijdens de noodzakelijke herstelwerkzaamheden werden o.a. de vloertegels in alle lokalen vernieuwd. Ook de keuken, de toiletten en de entree werden volledig opgeknapt en het zand van de buitenspeelplaats is vervangen door veilig, verend, zacht materiaal. Dit konden we nu allemaal met eigen ogen zien! We werden hartelijk ontvangen door directrice Irith en door Yardena, die de supervisie heeft over de WIZO kinderdagverblijven in de hele regio. De oudste peutergroep verwelkomde ons, samen met hun muziekjuf. Op de grond zittend en met gekleurde ringen zwaaiend, zongen ze ons toe: een ontroerend moment! We liepen verder door de drie klaslokalen en
April 2007
over de speelplaats. De kinderen waren er fijn bezig en alles zag er mooi, nieuw en fris uit! Vijf-sterrendagverblijf De 77 kinderen zijn in 3 groepen verdeeld: 18 baby’s vanaf 6 maanden, 26 peuters in de middengroep van 1 tot 2 jaar en 33 in de oudste groep
van 2- en 3-jarigen. Er zijn onder andere Ethiopische en Russische kindertjes en ook een autistisch kind. Dat laatste kan, omdat kinderen die extra aandacht nodig hebben zo veel mogelijk met extra ondersteuning op gewone kinderdagverblijven worden geplaatst. De leidsters worden voortdurend bijgeschoold. Ze omringen de
WIZO is going green Bij de renovatie van ons project in Rishon le Zion werden de nieuwe, zeer strenge veiligheidsnormen doorgevoerd, die door de overheid aan kinderdagverblijven zijn opgelegd. Zo zijn bijvoorbeeld alle deuren van een doorzichtige strip voorzien, zodat de kinderen hun vingertjes niet tussen de deur kunnen krijgen. Binnen afzienbare tijd moeten alle WIZO kinderdagverblijven aan deze zware veiligheidseisen voldoen, anders kunnen ze hun vergunning en verzekeringsgarantie kwijtraken en in het ergste geval dreigt er sluiting van het kinderdagverblijf. WIZO heeft dus geen keus. De veiligheid van onze kinderen kost geld. Enorme bedragen moeten er geïnvesteerd worden in de noodzakelijke aanpassingen van de WIZO kinderdagverblijven. Er zijn vergevorderde plannen om ten behoeve van deze onontkoombare renovaties een campagne te starten genaamd “WIZO is going Green” (WIZO voor milieu en veiligheid).
Aandacht voor de juf
www.wizo.nl Chadasjot 5
Verslag
kinderen met veel liefde en aandacht. In de keuken bereiden twee vrouwen verantwoorde melkkostmaaltijden. De ouders noemen dit een vijf-sterren kinderdagverblijf! Voor ons stond er allerlei lekkers klaar en als aandenken kregen we van de directrice een fotoboekje aangeboden met inscriptie, als dank aan WIZO Nederland voor onze enorme inzet voor dit kinderdagverblijf. Op de foto is duidelijk te zien hoe goed verzorgd het eruit ziet en hoe mooi alles geworden is na de renovatie. Afula Vervolgens bezochten we de stad Afula, gelegen in de Jisraëlvallei, vanaf Rishon een eind rijden naar het noorden. Het Community Center en de Ella Edersheim jeugdclub (de laatste is het project van WIZO Nederland) zijn onmisbaar in deze immigrantenstad met veel maatschappelijke problemen en een hoge werkloosheid. Ook hier werden wij weer gastvrij ontvangen door Dudu Muati, de jonge enthousiaste directeur. Tevens waren aanwezig Arik Katz (namens het gemeentebestuur van Afula) en Lily, de coördinator van het activiteitenprogramma. We maakten kennis met Nitzan, een 21-jarige dienst-
plichtige jonge vrouw, coördinator en begeleidster van het project voor meisjes uit achterstandsgezinnen. Nitzan doet dit maatschappelijk project tijdens haar diensttijd maar wil zich ook daarna als maatschappelijk werker voor de kansarme jeugd van Afula blijven inzetten. Helen Lion-Ziekenoppasser project Eerst gingen we naar de creatieve ruimte waar de jongeren van het speciale meisjesproject rond de tafel zaten en met grote, nieuwsgierige ogen naar ons zaten te kijken. Hier worden creatieve cursussen gegeven zoals schilderen, keramiek en knutselen. De ruimte is heel gedegen opgeknapt, geverfd en voorzien van nieuw meubilair en airconditioning. Rondom hangen planken die vol staan met allerlei creatieve werkstukken. Aan de muur is een kleurrijke wandschildering aangebracht met de tekst (vertaald): “Het hart is als de zee: diep, rustgevend en eindeloos”. Deze renovatie en de wandschildering zijn bekostigd van het cadeau dat Helen Lion is aangeboden bij haar afscheid als voorzitter van WIZO Nederland: het “Helen Lion-Ziekenoppasser project”. Vervolgens werd in de gerenoveerde ontvangstruimte van het Community Center een plaquette onthuld op naam van Helen Lion met de tekst: “In gratitude to Helen LionZiekenoppasser, past President of WIZO Holland, for her many years of inspiring leadership and dedication to WIZO”. Ethiopische jongeren In het gezellig ingerichte meisjesclublokaal kregen we een presentatie over het meisjesproject voor kansarme meisjes uit achterstandsgezinnen. Dit jaar bestaat de groep 14- en 15jarigen uit 12 Ethiopische meisjes en één jongen. De jongeren komen hier twee keer per week ‘s middags van half drie tot half zeven bij elkaar. Hun begeleidster Nitzan bezocht scholen en gezinnen en heeft zo, in samenwerking met een maatschappelijk
6 Chadasjot www.wizo.nl
werker, de groep samengesteld. De jongeren komen uit gezinnen met een lage sociaal-economische achtergrond, vaak eenoudergezinnen met alleen een moeder. Ze hebben aanpassingsproblemen op school en in de maatschappij. In de “meisjesclub” krijgen ze workshops over familieproblemen, maar ook theater- en dansworkshops en meditatie- en yogaoefeningen. Ze maken af en toe uitstapjes, waarbij ze leren over de natuur en de geschiedenis van het land. De jongeren praten veel met elkaar en maken ook hun eigen maaltijden. Door al deze sociale activiteiten en het gezamenlijk vieren van Israëlische en Joodse feestdagen ontstaan er vriendschappen. Zo kweken ze zelfvertrouwen en hebben ze kansen op een betere toekomst. Op hun beurt kunnen ze dan weer tot steun zijn aan hun Ethiopische achterban. Tijdens een gezamenlijke lunch, die door de jongeren zelf was gemaakt, raakten we in een geanimeerd gesprek. Ze waren heel trots toen we hun kookkunst prezen. Ze leerden van hun moeders typisch Ethiopische recepten te bereiden. Wij leerden, dat zij behalve een Hebreeuwse naam ook een Ethiopische naam hebben, die een belangrijke rol speelt bij het behouden van hun eigen identiteit. Voordat we vertrokken kreeg elk van ons de foto, genomen bij de onthulling van de plaquette, met door de jongeren mooie versierde lijstjes eromheen. Een speciale afsluiting van deze bijzondere dag! Margaret Mogendorff
April 2007
Interview
Margaret: mijn maatschappelijke carrière maakte ik in WIZO... … maar nu ik in mei na 11 jaar stop met mijn bestuurslidmaatschap als vice voorzitter van het HB blijf ik toch nog wel actief, hoor. Eens een WIZO-vrouw, altijd een WIZO-vrouw.
H
et belangrijkste dat WIZO doet, zijn de projecten voor de zwakkeren en minderbedeelden in de Israelische samenleving. We mogen nooit vergeten, dat één op de vier volwassenen er onder de armoedegrens leeft en één op de drie kinderen zonder eten de deur uitgaat. De kloof tussen arm en rijk wordt steeds groter. Alles wat WIZO in Israël doet, gaat in samenwerking met de overheid. Als de overheid bezuinigt, dient de bijdrage van WIZO verhoogd te worden. Je bent er dus nooit klaar mee.”
In de ruime lichte kamer waar Margaret Mogendorff-Overweg ons ontvangt, staat een piano. Op een muziekstandaard staat bladmuziek klaar om zo te beginnen met spelen. Sinds haar tiende speelt Margaret viool. Zij speelt graag kamermuziek in verschillende samenstellingen en maakt deel uit van Salonorkest Bagatel. Gedreven en met kennis van zaken vertelt ze ons over haar jarenlange werk voor WIZO. “Op 2 juli 1946 ben ik in geboren in Southport, Engeland. Om van mij te bevallen ging mijn moeder naar haar ouders, mijn grootouders dus, die al voor de oorlog naar Engeland waren geëmigreerd. Mijn ouders bleven tijdens de oorlog in Nederland en doken apart van hun twee jonge kinderen onder, die verraden werden. Na de oorlog zijn mijn broer Frank en ik geboren. Vanwege de Koreacrisis en dreiging van opnieuw een oorlog woonden wij begin jaren ‘50 negen
April 2007
Margeret Mogendorff: “Het belangrijkste dat WIZO doet, zijn de projecten voor de zwakkeren en minderbedeelden in de Israëlische samenleving.” (foto Lout Mogendorff) jaar op Curaçao. Toen we terugkwamen, was ik 13 jaar en ging ik naar het gymnasium in Den Haag.Van zonnig Curaçao naar het Nederland van de jaren vijftig met een school die op een gevangenis leek was voor mij een heel grote overgang. Later begon ik in Leiden aan een studie Engels en werd secretaris van de NZSO, de Nederlandse Zionistische Studenten Organisatie. Ik maakte veel muziek en ik zat onder andere in het NSO, het Nederlands Studentenorkest.” Zionistisch “Direct na de middelbare school maakte ik een rondreis van een
maand door Israël met een jeugdgroep van de Engelse afdeling van de Jewish Agency. Van jongs af aan was ik al zionistisch en wilde ik mij blijvend in Israël vestigen. Door deze reis werd mijn verlangen nog veel sterker. We logeerden een week in kibboets Malkiya in Galilea, waar we perziken plukten. Ik had toen nog geen idee dat het gezin dat zich over mij ontfermde, familie was van mijn latere echtgenoot Lout, met wie ik nu 38 jaar getrouwd ben. Trouwen met Lout betekende dat ik mijn Israël-plannen moest opgeven. Als directeur van een Nederlands familiebedrijf kon Lout immers niet weg uit
www.wizo.nl Chadasjot 7
Interview
Nederland. We kregen twee zonen, Daniel en Gideon. Daniel, de oudste, is kortgeleden getrouwd. Traditiegetrouw gaf WIZO afdeling Amsterdam daarna aan zijn vrouw een gratis lidmaatschap van een jaar. Misschien kan deze gewoonte ook door andere afdelingen worden overgenomen?” Het goede doel “Na ons huwelijk in 1969 gingen wij in Arnhem wonen waar ik een tijd lang probeerde om studie, werk, muziek en gezin te combineren. Al spoedig bleek dat toch niet te lukken. Ik gaf mijn doctoraalstudie op en heb slechts korte tijd op een school Engelse les gegeven. Natuurlijk werd ik lid van WIZO, dat sprak vanzelf in die tijd, maar actief was ik niet. Toen ik ‘uit de kleine kinderen’ was heb ik een opleiding tolk/vertaler gedaan. Maar WIZO slokte me op, en ik ben voor het goede doel aan de gang gegaan. Ik ben begonnen op de tweedehands boekenstand op de jaarlijkse bazaar van WIZO Gelderland en in 1986 werd ik voorzitter van WIZO Gelderland. Het was echt leuk om samen met de andere bestuursleden van alles te organiseren, zoals succesvolle Muziekfestivals in de grote hal van het Stadhuis in Arnhem. In 1996 werd ik gevraagd voor het Hoofdbestuur.” Voldoening “Het werken voor WIZO gaf mij direct veel voldoening, omdat ik mij graag wilde inzetten voor Israël. Ik ben praktisch ingesteld en houd van organiseren. Bovendien kwam ik door WIZO in contact met joodse vrouwen en met elkaar vormden we zo een netwerk.” Margaret vertelt enthousiast hoe ze in 1992 voor het eerst naar een Wereld WIZO-conferentie in Israël ging en hoe er in 1996 met WIZO Gelderland een Israëlreis georganiseerd werd, waarbij ze alle Nederlandse projecten bezochten. “Het was een openbaring om met eigen ogen de projecten te zien waar je voor bezig bent in Nederland. Ik kan iedereen aanraden om met zo’n reis mee te gaan zodat je kennis kunt
8 Chadasjot www.wizo.nl
maken met de mensen voor wie je het allemaal doet. Op een WIZOconferentie ontmoet je mensen uit de hele wereld die allemaal hetzelfde doel voor ogen hebben. Zo ontstaat er een enorme verbondenheid met WIZO en kun je contacten leggen. Heel leerzaam bovendien. Toen Freddy Markx z’’l, destijds voorzitter van WIZO Nederland, mij voorstelde om naast de gewone afdeling een WIZO AVIV afdeling op te richten in Gelderland hebben we dat gedaan.” Naast haar bestuurswerk voor WIZO Gelderland was ze in 1996 ook al vice-voorzitter van het HB. Bescheiden zegt Margaret, “Dat was wel wat zwaarder dan ik had gedacht.” Taken Op onze vraag wat ze in HB deed, barst Margaret los in een enthousiast relaas. “In een afdelingsbestuur ken je je leden, je woont dicht bij elkaar in de buurt en bent bezig met activiteiten en fondsen werven in je eigen omgeving. Mijn taken binnen het HB waren zoveel meer omvattend en te veel om op te noemen. Zo heb ik de vorige projectmappen met de bijhorende foto’s verzorgd. Het is onvoorstelbaar hoeveel zorg, tijd en aandacht er nodig was om de vorige en huidige folders hun fraaie, eenduidige, aanlokkelijke aanzien te geven.” Als lid van de Culturele commissie van het HB was het organiseren van evenementen zoals de culturele dagen een van mijn belangrijkste taken. Ook had ik de verantwoordelijkheid voor de Chadasjot. Zes jaar lang was ik afgevaardigde naar, en later vicevoorzitter van de ECWF (European Council of WIZO Federations), die twee keer per jaar bijeenkomt, telkens in een andere Europese stad. In mijn functie van afgevaardigde en bestuurslid van de ECWF hielp ik met de organisatie van de bijeenkomsten in Praag, Berlijn en Amsterdam. Alles bij elkaar kost het werk voor het HB mij 20 tot 25 uur per week. Elke dag ben ik er wel mee bezig, zoals nu met de WIZO Saga 1991-2006. Dat
is een overzicht waarin alle federaties iets over zichzelf over deze periode schrijven.” Belangrijke momenten Margaret kan niet kiezen als we haar vragen naar het leukste, dan wel ontroerendste wat ze ooit in WIZOverband meemaakte. Dus worden het verschillende momenten … “In jeugddorp Hadassim zag ik hoe al die kwetsbare kinderen uit ontwrichte gezinnen, oorspronkelijk afkomstig uit diverse landen van Oost-Europa tot Ethiopië, opgroeien tot zelfbewuste mensen. Ze leren er een eigen leven leiden en zelfvertrouwen opbouwen. De liefde en vakkundigheid waarmee ze worden opgevangen en gekoesterd is onvoorstelbaar. Ik heb Michal Modai, voorzitter van Wereld WIZO van nabij meegemaakt toen ze in 2003 naar Nederland kwam. Dat was ter gelegenheid van het feestelijk afscheid van onze toenmalige voorzitter Annelies Cohn en vicevoorzitter/secretaris Lien Heijmans. Wat een indrukwekkende, bijzondere vrouw. Ze leidde echt een “multinational”. Want dat is Wereld WIZO. Jongstleden januari kreeg ik geheel onverwacht tijdens de Meeting of Representatives in Israël de pin “Woman of Valour”opgespeld als erkenning voor mijn werk. Heel leuk. Tenslotte herinner ik me 4 november 1995. In het gebouw van de Joodse Gemeente in Arnhem worden voorbereidingen getroffen voor de WIZO bazaar die de volgende dag zal plaatsvinden. Een witte duif stort vlak voor de deur neer. Iemand raapt hem op en ziet dat hij gewond is. Een rode bloedvlek kleurt zijn hals. Het diertje krijgt wat te eten, maar ’s avonds als het bericht van de dood van Rabin ons bereikt, sterft ook de witte duif.” “Ik heb enorm veel geleerd van mijn bestuurslidmaatschap, zoals organiseren, spreken in het openbaar, discussiëren, mijn standpunten goed verwoorden en verslagen maken.
April 2007
Interview
Ook heb ik geleerd tactvol met mensen om te gaan. Ik ben bevoorrecht dat ik het heb mogen doen. Het werk is zo divers. Ik stop als bestuurder, maar ik blijf nog wel in de culturele commissie en zal mijn bijdrage leveren aan de Chadasjot. En januari 2008 wil ik mee naar de wereldconferentie. Ik verheug me er wel op om meer tijd te hebben voor muziek ma-
ken. Ik zal mijn vele contacten in het land en met mijn medebestuursleden gaan missen.” Jonge vrouwen “Om de continuïteit van WIZO te waarborgen is het hoog tijd dat de bakens verzet worden. We moeten inspelen op het feit dat vrouwen niet meer full time vrijwilliger kunnen
zijn. Voor ons als bestuurders is het zaak op tijd het estafettestokje door te geven aan jongere vrouwen. Daarbij moeten zij alle ruimte krijgen om het op hun eigen manier te doen. Dan kan WIZO Nederland een sterke organisatie blijven.” Jansje Stodel en Sylvia Stawski
WIZO Israël
Coëxistentie in Haifa – ondanks de oorlog Terwijl Katjoesja-raketten neerdalen op Haifa, de grootste stad van Noord-Israël, bewijzen de activiteiten in ‘Haifa’s Welfare Department’, het Joods-Arabisch Centrum van WIZO, dat samenleven mogelijk is en zelfs van wezenlijk belang.
Kansen op succes Hoe verbeter je de mogelijkheden van een jong Arabisch meisje op gelijke kansen als die van een even oud Joods meisje dat in dezelfde stad, namelijk Haifa, is geboren? Voor Colette Obeid, coördinator voor Arabische vrouwen van WIZO Haifa, is die vraag duidelijk overbodig. “Er moet vreselijk veel gedaan worden met en voor deze meisjes, zelfs al lijken alle mogelijkheden ook voor hen open te staan. De maatschappij is tegenwoordig wel veel gemakkelijker en toegankelijker geworden. Maar voor een Arabisch meisje is het niet zo eenvoudig, vooral niet in een grote stad als Haifa. Wat moet ze doen na voltooien van haar studie? En als ze een keuze heeft gemaakt, hoe moet ze dat dan aanpakken en kan ze het aan om het warme gezinsnest te verlaten? Er is vaak sprake van verwarring, onwetendheid en angst. En daar schiet WIZO haar te hulp” aldus Colette.
April 2007
In het WIZO versterkingsproject voor vrouwen en meisjes in het Arabische deel van Haifa zijn de activiteiten gericht op middelbare schoolleerlingen. De bedoeling is om hen in de gelegenheid te stellen feministische ideeën op te doen die stroken met hun praktische behoeften. Obeid leert ze om vaardigheden te ontwikkelen als assertiviteit, ze helpt hen hun toekomst te plannen en hun identiteit te versterken. “Het is een plaats waar ze hun professionele horizon kunnen verbreden,” legt ze uit. “Er zijn meisjes die aanpassingsproblemen hebben in hun niet-Arabische omgeving en bang zijn hun persoonlijke identiteit te verliezen. Of ze lopen thuis tegen problemen aan die hun kansen op een hogere opleiding beperken. Misschien zijn ze er nog niet eens zo zeker van of ze wel een betere opleiding willen. Wij proberen hen te ondersteunen en te adviseren bij het plannen van hun toekomst.”
Obeid zoekt voor haar project sociaal zwakke meisjes en stelt hun potentiele leiderschapskwaliteiten vast. “We kiezen geen meisjes met sterk negatieve neigingen, omdat we geen therapeuten zijn. We willen vooral meisjes trainen die de ambitie hebben om vooruit te komen en leiding te geven. In iedere klas zitten er wel een paar die in dit profiel passen.” Vervolgens wordt contact gezocht met de ouders, aan wie de doelstellingen van het project heel duidelijk worden uitgelegd. Zij moeten toestemming geven voor deelname van hun dochter. Het project begint met een groep van ongeveer zevenentwintig meisjes waarvan er, na bijeenkomsten gedurende veertien weken, zo’n tien tot dertien overblijven. Obeid vindt dat prima. Ze heeft behalve geduld, het vertrouwen dat de boodschap echt overkomt en dat meer meisjes de cursus willen gaan doen. “De meisjes die de cursus voltooien hebben een richting gevonden. Ze hebben geleerd dat er een plek is voor vrijwilligerswerk en dat ze zich dienstbaar kunnen opstellen. Het is een keerpunt voor ze. De meisjes die de eerste cursus hebben afgesloten doen vrijwilligerswerk in allerlei programma’s en dat is een
www.wizo.nl Chadasjot 9
WIZO Israël
ongebruikelijk fenomeen in de Arabische sector.” Vrijwilligerswerk Ora Bahat, voorzitter van WIZO Haifa, is zich hiervan bewust. “Vrijwilligerswerk als een manier van leven is onbekend in de Arabische cultuur. Mensen helpen wel buren of een familielid, maar vrijwilligerswerk binnen een gevestigd kader is niet de norm. Het werk van Colette is erop gericht dit te ontwikkelen en we kunnen de resultaten al zien; ons werk met deze meisjes brengt vrijwilligerswerk in hun leven.” Hoewel Haifa bekend staat vanwege de hoge levensstandaard en integratie tussen de verschillende culturen zijn er recentelijk spanningen en problemen ontstaan ten gevolge van de tweede Intifada en de oorlog in Libanon. Toch, het project van Colette blijft doorgaan en de meisjes doen nog steeds vrijwilligerswerk. Bahat is zich bewust van de problemen, maar gelooft in de boodschap van WIZO zelfs in de vreselijk moeilijke, door
Denkt U bij een verjaardag eens aan het nieuwe WIZO-verjaardagscertificaat à € 7,50
oorlog verscheurde, realiteit. “WIZO staat voor het werken aan een betere samenleving en het krachtiger maken van vrouwen en dat is precies wat we hier doen, in alle sectoren, met nieuwe immigranten uit de SovjetUnie en Ethiopië en met Joodse en Arabische Israëli’s. We trachten iedereen te bereiken met onze boodschap: vrouwen sterker maken en hun omstandigheden verbeteren.” Zakelijke initiatieven Het Centrum voor de versterking van Joodse en Arabische vrouwen in Haifa is betrokken bij nog een ander project binnen de afdeling WIZO Haifa. “We zijn begonnen met cursussen voor vrouwen in de Arabische sector die een eigen bedrijf willen beginnen. Tot dusverre hebben drie groepen de cursus voltooid. De cursus staat open voor zowel Joodse als Arabische vrouwen. Hoewel het begin moeilijk was – ieder zat apart – duurde het niet lang voordat de cursisten zich onderling gingen mengen en vriendschap met elkaar
sloten.” Vijftien vrouwen hebben de laatste cursus afgerond en een aantal is voor zichzelf begonnen. Dan gaat het om bijvoorbeeld een kinderspeelgroep, een modeontwerpbedrijfje, kapsalons, een vertaalbureau, een adviesbureau voor civiele techniek. Er is zelfs een vrouw die clown is geworden en voor allerlei festiviteiten wordt geboekt. Zij heeft haar weg in het leven helemaal gevonden. Belangrijkste reden voor Colette om dit werk te doen is haar opvatting dat een vrouw die thuiszit haar kansen niet ten volle benut. “Ik ben volledig overtuigd van de noodzaak vrouwen krachtiger te maken. Sterke vrouwen, zeker van zichzelf en van wat zij voor zichzelf kunnen doen, zijn ook goed voor anderen. Alleen deze vrouwen kunnen iets van zichzelf geven, iets dat vanuit een zwakke positie onmogelijk is.” Pnina Kamon Vertaling en bewerking uit de WIZO Review: Tamara Linnartz
Steunen van projecten U kunt meewerken aan het fantastische werk dat WIZO in Israël doet, door het steunen van projecten of het schenken van een vast bedrag (via een notaris). Voor u aftrekbaar! Voor Israël onmisbaar! Hierover en over legaten en testamenten adviseren wij u graag.
Inlichtingen: WIZO Nederland, A.J.Ernststraat 735a, 1082 LJ Amsterdam (020) 646 30 17 – E-mail:
[email protected] – Internet: www.WIZO.nl Postrek.: 53.56.17 t.n.v. penningmeester WIZO Nederland, Amsterdam. Ingeschreven in het verenigingsregister van de K.v.K. Amsterdam onder nr. 40.53.03.07.
10 Chadasjot www.wizo.nl
April 2007
ECWF
Ondanks tumultueuze discussies:
ECWF krijgt nieuwe statuten Op 3 en 4 december 2006 vond de halfjaarlijkse bijeenkomst van de ECWF plaats, de European Council of WIZO Federations. Plaats van handeling: Wenen. Programma: overladen, indrukwekkend en uitermate interessant.
I
n de ECWF is een groot aantal Europese nationale WIZO’s vertegenwoordigd. Elke nationale afdeling kan twee mensen afvaardigen. Dat levert een samenkomst op van zo’n 40 actieve Europese Joodse vrouwen. Hoe bevlogen zij ook zijn voor hetzelfde ideaal, ze zijn het lang niet over alles met elkaar eens. Dat bleek op de tweede dag van de conferentie toen de statuten werden besproken. De eerste dag, zondag 3 december, was vrijgehouden voor lezingen in de ochtend en een forum in de middag. Dat zich onder de sprekers de voormalige Oostenrijkse kanselier Franz Vranitzky, Eurocommissaris voor Externe Betrekkingen, Benita Ferrero-Waldner en de voorzitter van het Oostenrijkse parlement Barbara Prammer bevonden laat zien dat de ECWF een NGO (‘non-governmental organization’) is die meetelt in de Europese NGO-wereld. De ECWF heeft de afgelopen jaren duidelijk zijn sporen verdiend in de Raad van Europa en de Europese Vrouwenlobby. Vanuit Israël namen onder anderen Brenda Katten, voorzitter NGO-department van Wereld WIZO, en Daniel Taub, adviseur Buitenlandse Betrekkingen van Buitenlandse Zaken, deel aan het forum. De Israëlische ambassadeur in Oostenrijk, Dan Ashbel, opende de middagsessie. Window of opportunities De speech van Eurocommissaris Ferrero zorgde voor commotie. Niet zo zeer over haar uitspraak dat onderwijs voor vrouwen belangrijker
April 2007
is dan voor mannen: (“To educate a man is to educate an individual, to educate a woman is to educate a family”). De opwinding ging vooral over haar visie dat zij voor de regio een ‘window of opportunities’ zag. Net terug van de politieke top over het Midden-Oosten in Amman, stelde zij dat daartoe wel eerst de ‘moeder van alle conflicten’ [Arabisch-Palestijns-Israëlisch conflict, red.] moest worden opgelost. Met beide opmerkingen waren haar toehoorders het hartgrondig oneens. In de discussie verduidelijkte zij wat zij bedoelde met de omschrijving ‘moeder van alle conflicten’. Ze vindt dat het conflict de Arabische landen irriteert en oplossingen voor andere problemen in de weg staat. Voor de Europese Unie ziet zij een rol weggelegd, zodra er een Palestijnse regering is met welke onderhandeld kan worden. Voor de EU geldt nog steeds de road map als de weg naar vrede. Zij stelde duidelijk dat, zolang de in juni ontvoerde Israëlische soldaten niet zijn vrijgelaten, men bezig is zich voor te bereiden op een volgende oorlog. Ambassadeur Ashbel wees in zijn speech op de invloed die de EU zijn inziens op het conflict kan hebben, maar niet uitoefent. Hij noemde dat de soft power van de EU, bijvoorbeeld het onder druk zetten van Syrië door geen associatieverdragen met de EU af te sluiten. Daniel Taub schetste een beklemmend beeld van de situatie waarin Israël zich bevindt en wees op het belang vooral de gematigde krachten te versterken. Brenda Katten focuste haar inleiding vooral op educatie en hoe urgent het is de haat tegen Joden en Israël aan te pakken door bijvoorbeeld aanpassen van Palestijnse schoolboeken. Anti-Israël De maandag was gereserveerd voor het vaststellen van de statuten, met als
heet hangijzer een nieuwe naam en het toevoegen van de doelstelling dat de ECWF een zionistische organisatie is die zich verzet tegen onevenwichtige anti-Israël- en anti-zionistische politiek. De naam ‘European Council of WIZO-federations’ kan leiden tot een volledig onafhankelijke koers van World-WIZO. Het voorstel om ECWF om te dopen tot ‘WIZO-Europe’ heeft het niet gehaald. De discussie over het tweede amendement werd gevoerd op het scherpst van de snede, maar haalde het uiteindelijk ook niet. Er waren veel argumenten tegen: immers, wat voor de één antiIsraël en/of anti-zionistisch is hoeft dat voor de ander nog niet te zijn. Bovendien zullen de deelnemers het ook eens moeten zijn of politiek bij bepaalde kwesties inderdaad “onevenwichtig anti-Israël” is. Ook dat zal voor iedereen anders zijn. Belangrijkste argument tegen was dat het gevaar dreigt dat de ECWF haar accreditatie bij de Raad van Europa en de Europese Vrouwenlobby zal verliezen omdat NGO’s niet landgebonden mogen zijn. Tot op heden is het voor alle NGO’s duidelijk waarvoor de ECWF staat: dat punt behoeft voor de tegenstanders van het amendement dan ook geen nadere specificatie in de statuten. Het feit dat World WIZO in haar doelstelling heeft staan op te komen tegen anti-zionistische en anti-Israëlische politiek, vond de meerderheid ook niet doorslaggevend om dat in de Europese statuten op te nemen. De voorstellen tot wijziging op de overige bepalingen waren soms weliswaar essentieel, maar konden toch in goede discussies snel besproken worden. Dit verslag zou niet volledig zijn zonder nog enkele persoonlijke regels. Het was voor het eerst dat wij deelnamen aan een Europees WIZO-eve-
www.wizo.nl Chadasjot 11
ECWF
nement. Wij zijn er beiden met gemengde gevoelens naar toe gegaan. Die gevoelens waren niet nodig: de ECWF bleek een sterke vrouwenorganisatie te zijn die het reilen en zeilen van het Europese lobbycircuit goed bleek te kennen. De volgende
ECWF bijeenkomst zal in mei in Nederland plaatsvinden. Wij verheugen ons er op al deze Europese vrouwen opnieuw te ontmoeten. Heleen Bouscher Hadassa Hirschfeld
Vicky Hollander, ECWF afgevaardigde bij de Europese Vrouwenlobby Vicky Hollander is een dynamische en energieke Belgische WIZO-vrouw. Zij zal na de Algemene Leden Vergadering op 14 mei a.s. iets over haar werk voor de EWL (European Women’s Lobby) en haar activiteiten voor Hasbara in België vertellen.
I
k ben geboren op 15 juli 1955 in Brussel, België, als enige dochter en jongste kind in een gezin met vier kinderen. Daar komt misschien mijn latere inzet voor een vrouwenorganisatie vandaan, ondanks het feit dat ik echt verwend was! Mijn ouders waren allebei zionisten; mijn vader was reeds actief lid van de sportbeweging Maccabi Hatzair voor de Tweede Wereldoorlog in Antwerpen. Als kinderen werden we met liefde voor Israël opgevoed en ieder van ons kreeg als verjaardagscadeau op zijn 18de een reis naar Israël aangeboden. Daarvoor werd jarenlang gespaard! Actief Ik ben in 1980 met Charly Hollander getrouwd en toen naar Antwerpen verhuisd. We hebben 3 kinderen: Jeremy (24), Michael (21) en Sandra (19). Ik ben vertaalster van beroep maar na mijn huwelijk ben ik niet meer professioneel actief geweest. Ik heb heel snel na mijn huwelijk over de WIZO organisatie en -projecten geleerd: mijn schoonmoeder (Fanny Hollander) was toen voorzitter van de Federatie WIZO België-Luxem-
12 Chadasjot www.wizo.nl
Vicky Hollander-Schonberg burg. Ik ben dus langzamerhand actief geworden bij de WIZO: helpen in de organisatie van de jaarlijkse Bijbeldag, opstarten van een leesatelier, oprichten van een afdeling Hasbara in Antwerpen (informatie over Israël en het Jodendom), afgevaardigde voor België bij de ECWF (European Council of WIZO Federations) en afgevaardigde van de ECWF bij de EWL. Vice-voorzitter Afgelopen februari werd ik tot vicevoorzitter van de Federatie BelgiëLuxemburg benoemd. Ik ben ook ac-
tief in een onafhankelijk project voor benadeelde jongeren in Morasha, Israël. Mijn hobby’s zijn lezen, reizen en koken. Mijn familie en mijn vrienden nemen een zeer belangrijke plaats in mijn leven in. Dankzij hun liefde, steun en aanmoedigingen heb ik de kracht gevonden om mijn eigen grenzen te verleggen en nieuwe uitdagingen te aanvaarden. Mijn inzet voor de WIZO geeft mij de mogelijkheid om mensen te ontmoeten, mezelf vaak te overtreffen en actief te zijn in en buiten mijn gemeenschap.”
April 2007
Afdelingsnieuws
Afdelingsnieuws WIZO ’t Gooi/Amersfoort Zondag 12 november 2006 vond de traditionele WIZO bazaar plaats in ‘Spant!’ te Bussum. Het aanbod van nieuwe artikelen was dit jaar overweldigend: twee verhuisauto’s vol geladen met o.a. (merk)kleding, huishoudartikelen, parfumerie en kerstartikelen. Waarvoor onze dank aan de goede gevers, de gulle bedrijven die grote hoeveelheden artikelen schonken voor het goede doel. Alle vrijwilligers (vrouwen, mannen en zelfs kinderen) hebben voor, tijdens en na de bazaar ontzettend veel werk verzet met het uitprijzen, de opbouw, verkoop en opruimen.
WIZO Den Haag In Den Haag is een nieuwe WIZO-traditie gestart: Nordic Walking. Op een prachtige dag verzamelde zich de eerste groep deelnemers. Het evenement was zo geslaagd dat het in maart herhaald is. En ook WIZO Rotterdam heeft afgelopen maart een Nordic Walking proefles georganiseerd.
WIZO Zeeland
Veel dozen
Uitloten van de loterij
WIZO Zeeland heeft 21 november j.l. helaas afscheid moeten nemen van Els van Tongeren-van Raalte, penningmeester van de afdeling. Op haar geheel eigen wijze, met WIZO-tasje en beursje altijd bij zich, en met haar markante persoonlijkheid heeft zij gedurende vele jaren het penningmeesterschap ingevuld. Toen zij zelf juist weer een beetje opgeknapt was van een zware hartoperatie, is plotseling haar man overleden. Haar eigen gezondheid ging toen ook snel achteruit. Ze is enige maanden na haar man overleden. Tijdens onze Chanoeka-bijeenkomst hebben we Els herdacht. Ieder van ons had een speciale relatie met haar door haar sociaal gevoel, haar trouw en haar altijd warme belangstelling. Wij missen Els! Ter nagedachtenis hebben wij in het WIZO-woud een boom geplant. Moge haar aandenken tot zegen zijn. Puck Aronson, voorzitter
Evenals vorige jaren was de verkoop voortreffelijk, mede dankzij de omzet van de loterij, het rad en het (eigen) buffet. De bazaar werd dit jaar door ca. 750 personen bezocht. Greetje en Joop Sealtiël, al vele jaren de stuwende krachten achter de bazaar, werden bij deze gelegenheid in het zonnetje gezet. De voorraad tweedehands boeken en de nieuwe aanvoer van kwalitatief mooie, interessante boeken was aanleiding om een speciale boekenmarkt te organiseren op zondag 25 februari 2007 in het gebouw van de NIG in Bussum. Hartelijk dank aan allen die belangeloos hebben bijgedragen en meegewerkt om deze evenementen tot een succes te maken. Ahoevah van Praag
April 2007
www.wizo.nl Chadasjot 13
Afdelingsnieuws
Agenda April 18
Utrecht
Huishoudelijke vergadering, bovenzaal synagoge, Springweg, Utrecht.
18
Brabant-Limburg
Jom Ha’atsmaoet-bijeenkomst in de synagoge, Eindhoven i.s.m. de Joodse Gemeente Eindhoven. Nathan Bouscher, stafmedewerker CIDI, zal spreken over de actuele politieke situatie in Israël en de grensgebieden. Introducés welkom. Aanvang 20:00 uur.
22
Den Haag
Huishoudelijke vergadering.
26
Amsterdam
Huishoudelijke vergadering. Beth Shalom, Kastelenstraat 80. Meld u aan als bestuurslid van de afdeling Amsterdam! Aanvang:10:30 uur.
29
Rotterdam
Beautymiddag. Stijl- en kleurenpresentatie en presentatie anti-aging, injectables en peeling, uitgebreid en gedegen make-up advies. Stijl- en kleurenconsulent aanwezig en producten van Ahava.
14
Amsterdam
Algemene Ledenvergadering
31
Gelderland
Excursie naar Zutphen met o.a. museumbezoek. Aanmelden bij Onnie de Graaf, tel: 0264433144 of
[email protected] en bij Siny Thuis, tel: 0314-330774 of s.natkiel@ chello.nl.
10
Utrecht
Stadswandeling door Joods Utrecht o.l.v. Chana Cassuto. Introducés toegestaan.
21
Twente
9e WIZO Golfdag, ‘t Sybrook, Veendijk 100, Enschede Aanmelden voor 1 juni 2007. Info: Liberta Overweg tel: 053-4282280 en Irene Berg, tel: 053-4318443. Aanvang: 10:45 uur.
Gelderland
De “Velleper” Boekendag. Hulp en “Koopwaar” is welkom! Contactpersoon: Emmy Drop tel. 026 – 4451533.
Gelderland
Velleper curiosa markt ( ook boeken). Hulp en “Koopwaar” is welkom! Contactpersoon: Emmy Drop, tel. (026) 445 15 33.
Rotterdam
Soeka-lunch met bijzondere gastspreker
6
Nog niet bekend
Culturele Dag. Meer informatie volgt.
18
Den Haag
Kunstverkoop. Wilt u meehelpen? Meld u aan op tel. 070-331 8732 of wizohaag@yahoo. com.
Rotterdam
Chanoeka tombola
Mei
Juni
Juli 19 Augustus 9 Oktober 3 November
December 9
Op de nieuwe website van WIZO wordt een actuele agenda bijgehouden. Kijk op www.wizo.nl
14 Chadasjot www.wizo.nl
April 2007
Nieuws uit Israël
WIZO bouwt ‘rocketproof’ kinderdagverblijf Op de dag in november 2006 dat zeven Kassam-raketten neerkwamen op Sderot, kondigde Wizo aan plannen te hebben voor een extra beveiligd kinderdagverblijf in de belegerde stad. De voorzitter van de Wereld WIZO, Tova Ben-Dov, vertelde de Jerusalem Post dat een grote eenmalige schenking van 700.000 Dollar door de Zwitserse familie Rapoport al twee jaar geleden de aanleiding was voor een dergelijk project in Sderot. BenDov: ”ouders kunnen nu rustig naar hun werk gaan in de wetenschap dat hun kinderen veilig zijn”. Bescherming Dit is het eerste kinderdagverblijf in Israël dat speciaal ontworpen werd om kinderen bescherming te bieden tegen Kassam raketten. Volgens Ben-Dov is de infrastructuur van het gebouw, evenals de electriciteit en watervoorziening, zodanig dat deze 100% bescherming biedt tegen de dagelijkse aanvallen. Door de raketaanvallen zijn veel mensen te bang om de straat op te gaan en missen veel kinderen school of opvang. Het gebouw werd ontworpen in samen-
werking met de “Home Front Command”. Volgens Haim Zamorvski van WIZO heeft het nieuwe centrum, dat februari 2007 werd opgeleverd, 40 cm dikke muren van gewapend beton, een speciaal versterkt dak en ramen die bestand zijn tegen raketten. Ben-Dov zegt verder dat dit project belangrijk is voor WIZO en een symbool is voor het werk van 150 jaar Wereld-WIZO. Ze zegt “Ik ben enorm trots dat WIZO direct kan inspelen op de behoeften van de bevolking van deze gemeenschap. Het nieuwe centrum in Sderot ligt in de buurt Naot Rabin, een van de meest getroffen wijken. Meer mogelijkheden De organisatie die het kinderdagverblijf leidt, heeft ook een gebouw in het centrum van Sderot, maar dit nieuwe centrum biedt plaats aan ca. 90 kinderen van drie verschillende leeftijden en biedt meer mogelijkheden aan gezinnen met gemiddeld een laag inkomen om hun dagelijks leven weer op te pakken”, aldus Ben-Dov.
Israël, de media en onze betrokkenheid Israël bevindt zich in moeilijke omstandigheden. Regionaal dreigen grote gevaren en in de rest van de wereld ligt Israël politiek onder vuur. Ook in Nederland, waar mede door de aanhoudende Israël-kritische houding van de media, de publieke opinie zich langzamerhand in meerderheid tegen Israël keert. Daarmee kan op de duur de politieke steun voor Israël wegvallen. Het is van groot belang dat allen in Nederland, die Israël een goed hart toedragen met behoud van een gezonde kritische instelling, zich ook daadwerkelijk inspannen om een tegenwicht te vormen tegen de vaak eenzijdige en overmatig kritische houding van de pers ten aanzien van Israel. Het CIDI doet veel maar kan niet alles. Woorden zijn minder onschuldig dan ze lijken. Vorm zelf uw mening over de situatie in Israël en omgeving door op de volgende websites te kijken: – www.ironcomb.nl – www.cidi.nl – www.mfa.gov.il – www.debka.com – www.jpost.com – www.haaretz.com – www.honestreporting.com Positief nieuws over Israël is te vinden in de Fuller picture, de Engelstalige nieuwsbrief die wordt samengesteld door Brenda Katten. Zie www.wizo.org/ newsletter/
Door Ruth Eglash in de Jerusalem Post
‘Happy Directors’: cursus voor ‘Gelukkige Directeuren’ Met een feestelijke opening begon op 14 september 2006 de eerste WIZO cursus “Training voor vrouwelijke directeuren van bedrijven en corporaties”. Deze cursus wordt gegeven in samenwerking met het Cursuscentrum van de Bar-Ilan Universiteit in Ramat Gan. De bijeenkomsten worden vanuit WIZO bijgewoond door Rachel Korlansky, vice voorzitter WIZO Jeruzalem en voorzitter afdeling cultuur, en algemeen secretaris Iris Yaffe. Na een strenge selectie werden 35 kandida-
April 2007
ten ingeschreven. Allemaal hebben ze indrukwekkende CV’s, een HBO- of MBO-opleiding en veel praktijkervaring in de sectoren onderwijs, recht, gezondheidszorg, economie en media. De vrouwen komen uit verschillende bevolkingsgroepen: nieuwe immigranten, Arabisch-Israëlisch, religieus en seculier. WIZO vindt de cursus heel belangrijk omdat er te weinig vrouwen zitten op hoge posten. De vrouwen krijgen door de cursus meer kennis en vaardigheden om op sleutelposities
te kunnen werken in onder andere overheidsdiensten. Mevrouw Simmy Mor, voorzitter van WIZO Jeruzalem, zei op de openingsceremonie: “Ons doel is een gelijke vertegenwoordiging van mannen en vrouwen in alle geledingen van de maatschappij. Als er meer vrouwen komen op belangrijke, invloedrijke posten leidt dat tot een eerlijker verdeling van middelen”. Er konden maximaal 35 vrouwen aan de cursus deelnemen. Er waren echter zoveel aanmeldingen dat er in januari 2007 alweer een nieuwe cursus is begonnen.
www.wizo.nl Chadasjot 15
Nieuws uit Israël
Eer de ouderen
E
en van de aandachtsgebieden van WIZO in het jaar 2006/2007, is “geweld in de Israëlische samenleving” en dan vooral geweld tegen ouderen. Vroeger werden “stamoudsten” met respect behandeld. Ze hadden een speciale plaats in de gemeenschap. Halverwege de 20ste eeuw begint het marginaliseren van ouderen door de fixatie op jong zijn en door de veranderingen in onze manier van leven. Geweld treft de zwakkeren in de samenleving: kinderen, vrouwen en bejaarden. ”Ik ben geen klein kind” zegt een van de senioren in een film over bejaarden. Oude mensen zijn volwassenen, verantwoordelijk voor zichzelf. Ze hebben net als iedereen rechten en verantwoordelijkheden, al is dat niet
16 Chadasjot www.wizo.nl
altijd voor iedereen duidelijk. Sommige mensen denken dat ze beslissingen kunnen nemen voor ouderen zonder hen daarin te betrekken. De afdeling ‘Training, ontwikkeling en cultuur’ van WIZO Israël heeft een programma opgesteld over de verwaarlozing van ouderen en het voorkomen van geweld. Het programma is bestemd voor vrouwen die in de ouderenzorg werken, met nadruk op de bewustwording van speciale problemen en dilemma´s van ouderen in hun familie en in de maatschappij. Van de ongeveer 4000 WIZO-vrijwilligers in de ouderenzorg, die aan dit programma meedoen spreken 2174 Hebreeuws. In juni 2006 deden 19 vrijwilligers mee aan een cursus van
zes bijeenkomsten. De cursus werd gegeven door een professional en het doel was de vrijwilligers te leren hoe ze activiteiten voor ouderen kunnen organiseren. Door middel van films en discussie kwamen diverse thema´s aan de orde: eigen verantwoordelijkheid van de oudere, loketten voor ouderenzorg, verzorging zieke partner, financiële problemen en bewindvoering. “Het was een intensieve cursus” zei een van de deelneemsters. “Ik heb op een andere manier leren kijken naar de problemen van ouderen”. Ze vond de films en de discussies daarna zeer leerzaam voor haar werk met ouderen. Vertaling: Marguerite Weijel
April 2007
Culturele dag
Van sjoel, via kerk naar café
Warm welkom voor WIZO in Weesp “Gisteren hebben we onze stem uitgebracht in de verkiezing voor de Provinciale Staten. Hebt u ook op een vrouw gestemd?” Vice-voorzitter Margaret Mogendorff zette in haar toespraak de toon voor de Culturele Dag op donderdag 8 maart 2007, Wereldvrouwendag.
V
oor de derde maal koos WIZO juist deze datum voor de halfjaarlijkse landelijke WIZO-bijeenkomst. Dat de culturele commissie goed is in het bedenken van geslaagde programma’s wisten we al. Op 8 maart bleek de keuze voor zowel de synagoge als voor sprekers, lunch en stadswandeling, opnieuw een schot in de roos. Zangeres/actrice Heddy Lester beet de spits af met de introductie van haar theaterprogramma ’10 Duizend zakdoeken’. De titel ontleende ze aan haar vaders woorden vanuit kamp Vught in de oorlog: een zakdoek voor elke traan. “De voorstelling is een monumentje voor mijn ouders en voor de andere overlevenden”.
Verder lezen: ■ ■ ■ ■
■ ■
toespraak Margaret Mogendorff elders in deze Chadasjot inleiding Prof. Ibsch: binnenkort op de WIZOwebsite www.ibsch.nl (biografie, onderzoeksprojecten en publicaties) de WIZO-voorpremière ’10 Duizend zakdoeken’ was 17 maart in Baarn. Zie speellijst: www.affolterproductions.nl meer internet: www.jhm.nl/nederland. aspx?ID=177 en www.historischekringweesp.nl
Heddy Lester en Prof. Elrud Ibsch Met grote aandacht werd in de Weesper synagoge vervolgens geluisterd naar de lezing van ‘key-note speaker’ Prof. Elrud Ibsch (Hannover, 1935), emeritus hoogleraar literatuurwetenschap, specialist sjoa-literatuur, gelauwerd onderzoeker, publicist en “slapend WIZO-lid”. In haar inleiding passeerden belangrijke joodse schrijvers in Nederland na 1945 de revue. Is hun werk literatuur of geschiedschrijving? “Beide” vond mevrouw Ibsch. Ze wees op de verschillende vormen en stijlen waarin over de Holocaust geschreven wordt. Aan de hand van drie begrippen: herinnerde ervaring, herinnerde geschiedenis en verbeelde geschiedenis vergeleek mevrouw Ibsch de generatie die vanuit eigen waarneming schreef met de volgende generaties Nederlandse schrijvers van joodse afkomst. Warm en kritisch van toon was ook de laatste inleiding. Gedreven vertelde Cor Draijer hoe de Historische
April 2007
Kring probeert recht te doen aan de eeuwenlange geschiedenis van Weesp. Hoe kon hij dat beter illustreren dan met een rondgang langs de historische bijzonderheden in de oude straatjes en gebouwen van de schilderachtige vestingstad, met zijn grote kerk en zijn synagoge? Onder de 58 chawerot die naar Weesp waren gekomen, was een 5koppige delegatie uit Enschede die ondanks aanvankelijk oponthoud nog kon aanschuiven. Margaret liet weten dat HB-voorzitter Joyce Numann en oud-voorzitters Helen Lion en Annelies Cohn er tot hun spijt niet bij konden zijn. Vanuit Weesp wenste het gezelschap Annelies en Helen alle goeds, en Joyce “mazzeltov” met de geboorte van Levi Maduro, haar eerste kleinkind. De waardering voor de vrijwilligers was groot. De dames van de Weesper synagoge leidden de bijeenkomst in goede banen, hadden gezorgd voor heerlijke! koffie en hiel-
www.wizo.nl Chadasjot 17
Culturele dag
pen met het serveren van de uitstekende koosjere lunch, verzorgd door Nira Hess en Channa Kuker. Tenslotte bleek amateur-historicus Cor Draijer (Zandvoort, 1928), voormalig voor-
man van de Historische Kring, alles te weten van de rijke geschiedenis van zijn woonplaats. Riemke Reijners
Inleiding Margaret Mogendorff Chawerot, Het is alweer de derde keer dat de WIZO landelijke culturele dag georganiseerd wordt in het teken van Internationale Vrouwendag. Deze actiedag van de vrouwenbeweging werd voor het eerst uitgeroepen op de internationale vrouwenconferentie in Kopenhagen in 1910. In de vorige eeuw zetten veel vrouwen zich in voor de vredesbeweging en voor het vrouwenkiesrecht. In 1978 werd Internationale Vrouwendag door de Verenigde Naties officieel als feestdag erkend. Door veel vrouwengroepen wordt gezamenlijk 8 maart gevierd, om de gemeenschappelijke strijd- en aandachtspunten van de vrouwenbeweging naar voren te brengen. Ook in Israël wordt in de Knesset en bij alle vrouwenorganisaties aandacht besteed aan deze dag. Nu zult u zich afvragen: Is het nog steeds nodig om te strijden voor de rechten van de vrouw? Is discriminatie van vrouwen niet verleden tijd? Zolang er nog zulke misstanden bestaan als de verminking van vrouwen door vrouwenbesnijdenis en zolang er nog vrouwenhandel plaatsvindt, waarbij vrouwen als slavinnen verkocht worden om tegen hun zin in de prostitutie terecht te komen, zolang moeten wij blijven opkomen voor de rechten van de vrouw. Ik heb het afgelopen jaar de kranten kritisch gevolgd op het gebied van vrouwendiscriminatie. Wat te denken van dit fenomeen, zoals vermeld in het artikel in de NRC van juli 2006: “Prof., dr. of ir. is zelden een vrouw. De Nederlandse wetenschap is in de EU het minst geëmancipeerd. In geen enkel land werken zo weinig vrouwen in onderzoeksbanen als in Nederland. Deeltijdwerk remt de carrières en vrouwelijke hoogleraren winnen moeilijk het vertrouwen”. En wat moeten we hiervan denken, uit de NRC Wetenschapsbijlage van 24 februari 2007: “Alleen de vróuw uit de toplijst werd geen professor”. Bij een onderzoek naar een aantal wetenschappelijke artikelen tussen 1982 en 2006 werden 20 van deze artikelen meer dan 300 keer geciteerd. Een artikel op het gebied van Kankeronderzoek van de Nederlandse promovenda Annelies de Klein, samen met haar collega’s van de Erasmus Universiteit, werd gepubliceerd in het beroemde wetenschappelijke tijdschrift Nature. Dit artikel werd in de loop der jaren 862
18 Chadasjot www.wizo.nl
keer geciteerd, en is zo het meest geciteerde artikel uit 1982. Onder de top-8 van meest geciteerde auteurs uit 1982 is Annelies de Klein de enige vrouw en ook de enige die geen hoogleraar geworden is. De Erasmus Universiteit heeft dan ook slechts 5% vrouwelijke hoogleraren. Wij prijzen ons gelukkig met de uitzondering op de regel: Professor Elrud Ibsch, hier vandaag in ons midden! De Europese Vrouwenlobby in Brussel komt in Europees verband op voor de rechten van de vrouw. Na de WIZO Algemene Ledenvergadering op 14 mei a.s. zal Vicky Hollander uit Antwerpen, de ECWF-afgevaardigde bij de Europese Vrouwenlobby, ons iets komen vertellen over haar werk bij de Lobby. WIZO werkt al 87 jaar aan de verbetering van de status van de vrouw. Er is net weer een nieuwe versie van de folder “Women” uitgekomen waarin staat wat WIZO allemaal voor vrouwen doet. Ook in onze eigen brochuremap kunt u er het blad “Vrouwen” op naslaan. Het stimuleren van de ontplooiing en de opvoeding van vrouwen en het bevorderen van hun juridische en maatschappelijke status in de maatschappij is altijd één van de kerntaken van WIZO geweest. In het verleden vertelde ik al eens over onze oud-voorzitter Freddy Markx z”l, die gezorgd heeft dat WIZO lid werd van de Nederlandse Vrouwenraad. Als lid van de NVR heeft zij de Internationale Vrouwenconferenties in Nairobi, Mexico en Kopenhagen bijgewoond. Zo verwierven we ook buiten eigen kring bekendheid. Zoals bekend heeft WIZO in Israël vier centra opgericht voor “Leiderschap voor Vrouwen”. Ook zijn er sinds 1999 “Centra voor politiek leiderschap voor vrouwen”. Door deze opleidingen vergroot WIZO de kansen voor vrouwen op leidinggevende functies en ook op functies bij de overheid. In Israël is op het ogenblik de voorzitter van de Knesset een vrouw: Dalia Itzik. Ook zal de naam van de geliefde politica Tzipi Livni u niet ontgaan zijn, zij is de Israëlische minister van Buitenlandse zaken. Er stond laatst een foto van haar in het NIW, samen met de Amerikaanse minister van Buitenlandse zaken, Condoleezza Rice. Tzipi Livni zou wel eens de opvolger kunnen worden van de bekritiseerde premier Olmert…. Toen we in januari in Israël waren hebben we met eigen
April 2007
Culturele dag
ogen kunnen zien wat een traumatisch effect de 2e Libanon-oorlog vooral op Noord-Israël heeft achtergelaten. De kinderen in de 30 WIZO kinderdagverblijven, hun ouders en de staf hebben hier zeer onder geleden. Er wordt nu een uniek programma voor traumabegeleiding opgezet, voor begeleiding van de staf, de ouders en de kinderen. Naast dit programma worden er in heel Noord Israël, speciale workshops voor vrouwen opgezet, ook voor alleenstaande moeders. Deze workshops moeten de vrouwen sterker maken en hun leren hoe ze in stressvolle omstandigheden kunnen functioneren. Gedurende de 2e Libanon-oorlog werd weer eens duidelijk dat de vrouwen de ruggegraat van de familie vormen en dat zij degenen zijn die in tijden van spanning de touwtjes in handen nemen. Tijdens ons verblijf in Israël in januari, sprak Helena Glaser, President van de Wereld WIZO, o.a. over de armoede in Israël. De cijfers zijn bekend: nog steeds leeft één op de vier personen er in armoede en één van de drie kinderen. De meerderheid van de mensen die parttime werken en ónder het minimum loon verdienen, zijn vrouwen. Één van de twee mishandelde vrouwen kan haar gewelddadige echtgenoot niet verlaten, of zal uit geldgebrek naar hem terugkeren.
In het kader van Inter nationale De volgende landelijke Culturele Dag is op dinsdag 6 november 2007. Vrouwendag is het interessant om te vertellen over een heel belangrijk programma voor werkloze vrouwen, dat tot WIZO’s meest succesvolle prestaties van het afgelopen jaar mag worden gerekend. Vorig jaar is er namelijk begonnen met een Computer Training Programma voor werkloze vrouwen. Het gaat om een samenwerkingsverband tussen WIZO en Microsoft, samen met de Dienst Werkgelegenheid van het Ministerie van Handel en Arbeid. De eerste resultaten van de opleiding zijn zeer veelbelovend, tot tevredenheid en trots van alle betrokken partijen. Door dit programma hebben veel meer vrouwen de gelegenheid om financieel onafhankelijk te worden. Zij hebben zodoende de kans op een betere toekomst voor zichzelf en hun gezin. Ook deze vrouwen zullen dit jaar Internationale Vrouwendag bewust beleven en voor het eerst van hun leven voelen dat ze deel uitmaken van een organisatie die zich inzet voor de vooruitgang van de vrouw! Ik wens jullie allen toe Internationale Vrouwendag nog vele jaren in gezondheid te mogen vieren, als strijdbare en zelfbewuste WIZO vrouwen! Margaret Mogendorff-Overweg (wegens plaatsgebrek ingekort). Advertentie
April 2007
www.wizo.nl Chadasjot 19
Afzender: WIZO Nederland A.J. Ernststraat 735a 1082 LJ Amsterdam
Steun de WIZO-projecten Giro 535617 20 Chadasjot www.wizo.nl
April 2007