WIZO in een hogere versnelling
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
Amsterdam, maart 2009
Samenvatting
2. • • • • • • • • • 2.2.13 • • • • • • • •
3. • • •
4. • • •
5. •
•
WIZO Nederland (huidige situatie) vereniging met ruim 1.500 leden en donateurs bestaat uit 11 regionale afdelingen, AVIV en Gesher steunt ruim 800 WIZO projecten in Israël heeft 13 WIZO projecten in Israël geadopteerd hoofdbestuur bestaat uit vijf leden afdelingen zijn tamelijk autonoom en hebben een eigen manier van werken ontwikkeld organiseert fondsenwervende activiteiten (o.a. bazaars, bijeenkomsten, mailings) en exploiteert twee winkels organiseert ook culturele activiteiten (o.a. culturele dagen) publiceert Chadasjot (twee maal per jaar) Knelpunten (huidige situatie) aantal leden en donateurs loopt gestaag terug (te weinig jonge leden) veel leden vinden de stichting niet aantrekkelijk genoeg de doelstellingen (en WIZO projecten in Israël) zijn onvoldoende bekend bij de leden binnen de organisatie wordt te weinig efficiënt gewerkt communicatie tussen hoofdbestuur en afdelingsbesturen laat te wensen over het aanbod van de activiteiten van een aantal afdelingen is onvoldoende de organisatie treedt niet met één stem en één gezicht naar buiten fondsenwerving wordt steeds moeilijker omdat geven aan WIZO steeds minder vanzelfsprekend is en fondsenwerving binnen WIZO te versnipperd wordt aangepakt De Markt (huidige situatie) steeds groter aantal (professionele) instellingen is actief in Nederland met het werven van geld voor joodse doelen en projecten in Israël en daarbuiten jonge mensen geven liever aan kortdurende kleine projecten dan aan de ʻtraditioneleʼ organisaties transparantie, presentatie en inspelen op de actualiteit worden voor fondsenwervende organisaties met de dag belangrijker Missie (2009-2011) WIZO Nederland stelt (Wereld)WIZO in staat om haar doelstellingen te realiseren WIZO Nederland versterkt de joodse identiteit van joodse vrouwen in Nederland WIZO Nederland is de grootste Nederlandse joodse vrouwenorganisatie en laat haar stem duidelijk horen in de Nederlandse samenleving Doelstellingen (2009-2011) interne cultuuromslag: WIZO Nederland groeit uit tot een krachtigere organisatie die éénduidig naar buiten treedt en waar professioneel wordt gewerkt externe cultuuromslag: WIZO Nederland wordt sterker dan voorheen zichtbaar en hoorbaar in de Nederlandse samenleving
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 2
•
6.1
fondsenwerving, leden, donateurs etcetera: WIZO Nederland verwerft jaarlijks minimaal € 525.000 aan bijdragen, het ledental groeit jaarlijks met 5%, het aantal donateurs neemt jaarlijks met 50 toe, WIZO Aviv groeit uit tot 300 leden, WIZO Nederland verkrijgt de ʻverklaring van geen bezwaarʼ van het Centraal Bureau Fondsenwerving
•
Werkwijze/ interne cultuuromslag (2009-2011) het huidige hoofdbestuur gaat op in een groter algemeen bestuur waarin afgevaardigden zitten van alle WIZOafdelingen taakverdeling van leden van de besturen binnen WIZO Nederland worden aangescherpt WIZO Nederland gaat door met het geven van trainingen en workshops voor de leden de backoffice wordt uitgebouwd leden van WIZO Nederland worden gestimuleerd deel te nemen aan virtuele sociale netwerken WIZO Nederland stuurt haar leden twee maal per jaar het nieuwsblad de Chadasjot en twee maal per jaar een Nieuwsbrief er komt meer contact tussen de afdelingen onderling en kleine afdelingen worden extra ondersteund door WIZO Nederland of gaan een fusie aan onderzocht wordt of Gesher landelijk kan worden uitgebreid
• • • •
Werkwijze/ externe cultuuromslag (2009-2011) WIZO Nederland laat haar stem duidelijker dan voorheen horen in de media WIZO Nederland wordt aantrekkelijker voor jonge vrouwen de website wordt up to date gehouden eenheid in presentatie en het onderhouden van externe contacten
• • • • • • •
6.2
6.3 • • • • • • • • •
Inventarisatie leden- en donateursbestand en Fondsenwerving (20092011) ledenbestand en fondsenwervingspotentieel worden in kaart gebracht verbetering van de jaarlijks terugkerende fondsenwervende activiteiten één grote landelijke fondsenwervende activiteit per twee jaar afdelingen organiseren jaarlijkse Pesach en Chanoeka-markten op diverse plekken in Nederland jaarlijks minimaal vijf (nieuwe) lijfrentes voor WIZO Nederland jubileumreis 2010 trainingen en workshops fondsenwerving voor WIZO-leden werven en behouden van leden en donateurs door het organiseren van specifieke activiteiten doorvoeren van verbeteringen in de WIZOwinkels
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 3
Inhoudspopgave
pagina
1. Inleiding
6
2. WIZO en WIZO Nederland (huidige situatie)
6
2.1
WIZO (WereldWIZO)
2.2
WIZO Nederland 2.2.1 Algemeen 2.2.2 Organisatie 2.2.3 Leden en donateurs 2.2.4 Afdelingen 2.2.5 Aviv 2.2.6 Gesher 2.2.7 Culturele activiteiten 2.2.8 Financiën en fondsenwerving 2.2.9 Marketing (met uitzondering van fondsenwerving) 2.2.10 Chadasjot 2.2.11 Externe contacten/maatschappelijke verankering 2.2.12 Winkels 2.2.13 Knelpunten
3. De ʻMarktʼ
14
4. Missie (mission statement)
14
5. Doelstellingen
14
5.1
Interne cultuuromslag
5.2
Externe cultuuromslag
5.3
Fondsenwerving, leden, donateurs etcetera
6. Werkwijze 6.1
15
Interne cultuuromslag 6.1.1 Hoofdbestuur wordt Algemeen Bestuur 6.1.2 Aanscherping taakverdeling binnen het algemeen bestuur, dagelijks bestuur en afdelingsbesturen 6.1.3 Trainingen en workshops 6.1.4 WIZO backoffice uitbouwen 6.1.5 Deel uitmaken van virtuele sociale netwerken 6.1.6 Minimaal vier contactmomenten per jaar met alle leden 6.1.7 Meer contact tussen afdelingen
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 4
6.1.8 6.1.9
Kleine afdelingen ondersteunen Meer aandacht voor Gesher
6.2
Externe cultuuromslag 6.2.1 WIZO laat haar stem horen in de media 6.2.2 WIZO wordt aantrekkelijker voor jonge vrouwen 6.2.3 WIZO website up to date houden 6.2.4 Eenheid in presentatie 6.2.5 Eenheid bij onderhouden externe contacten
6.3
Inventarisatie leden- en donateursbestand en Fondsenwerving 6.3.1 In kaart brengen ledenbestand 6.3.2 In kaart brengen fondsenwervingspotentieel 6.3.3 Verbeteren jaarlijkse fondsenwerving 6.3.4 Jaarlijks minimaal vijf nieuwe lijfrentes 6.3.5 Eén grote landelijke fondsenwervende bijeenkomst per twee jaar 6.3.6 Jaarlijkse Pesach en Chanoeka-markten op vijf plekken in Nederland 6.3.7 Organiseren Jubileumreis 2010 6.3.8 Trainingen en workshops fondsenwerving 6.3.9 Werven én behouden van leden en donateurs 6.3.10 Aanpassingen winkels Amsterdam en Twente
6.4
Checklist
7.
Financiën
24
Bijlagen I
Historie WIZO Nederland
25
II
Exploitatieprognose WIZO Nederland 2009 – 2011 (en gerealiseerde jaarrekening 2007)
27
III
WIZO Nederland, feitelijke informatie
28
IV
Taken en verantwoordelijkheden Algemeen Bestuur, Dagelijks Bestuur en afdelingsbesturen
29
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 5
1.
Inleiding
WIZO in een hogere versnelling is het beleidsplan van de vereniging WIZO Nederland voor de periode 2009-2011. De naam van het document is ingegeven door de wetenschap dat WIZO Nederland al geruime tijd te kampen heeft met een teruglopend aantal leden en donateurs, terwijl de doelstellingen van de vereniging in de loop van de jaren zeker niet minder ambitieus zijn geworden. WIZO zal dus daadwerkelijk vóóruit moeten schakelen zodat zij een inhaalslag kan maken. De structuur van dit document is als volgt. In hoofdstuk 2, WIZO en WIZO Nederland, wordt de huidige situatie van zowel (Wereld)WIZO als haar Nederlandse federatie beschreven. In het derde hoofdstuk, De Markt, staat de omgeving beschreven waarin WIZO Nederland opereert zodat duidelijk is wie de andere spelers zijn en met welke trends organisaties als WIZO te maken hebben. Op basis van de huidige situatie en de markt zijn vervolgens in hoofdstukken 4 en 5 de missie en doelstellingen voor WIZO Nederland in de periode 2009-2011 bepaald, die in hoofdstuk 6, Werkwijze, worden uitgewerkt in concrete activiteiten. Hoofdstuk 7 is een korte beschouwing over de financiën van WIZO Nederland gedurende de jaren 2009-2011. Het is een beschrijving van de exploitatieprognose voor de jaren 2009-2011 die als Bijlage II bij dit document is gevoegd. Bijlage I is een schets van de geschiedenis van WIZO Nederland. Bijlage III bevat feitelijke informatie over de vereniging WIZO Nederland en in Bijlage IV worden de taken en verantwoordelijkheden van de WIZO besturen beschreven. Het document is tot stand gekomen op basis van een groot aantal gesprekken dat drie leden van het hoofdbestuur van WIZO Nederland: Joyce Numann-Durlacher, Margriet Bouscher-Snapper en Irene Lebram in de periode april - september 2008 hebben gevoerd met Ferry Jongbloed, de organisatiedeskundige.
2.
WIZO en WIZO Nederland (beschrijving van de huidige situatie)
2.1
WIZO (Wereld WIZO)
WIZO, Womenʼs International Zionist Organization, is een internationale – politiek onafhankelijke vrijwilligersorganisatie van joodse vrouwen (opgericht in Londen: 1920). WIZO zet zich in voor de emancipatie van vrouwen, voor het verhogen van welzijn in alle geledingen van de Israëlische samenleving en voor het bevorderen van joodse educatie In Israël en daarbuiten. Op dit moment telt WIZO ruim een kwart miljoen leden in 52 landen, zij zijn lid van de landelijke verenigingen, de WIZO federaties. WIZO streeft de volgende doelen na: • zorg voor het welzijn van babyʼs, kinderen, jongeren, vrouwen en ouderen in Israël; • verbeteren van de positie van vrouwen in Israël; • ondersteunen van immigranten bij hun integratie in Israël; • versterken van de band tussen Israël en de joodse wereld daarbuiten; • bestrijden van antisemitisme in de gehele wereld.
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 6
De lopende 800 projecten in Israël kosten jaarlijks circa 140 miljoen US dollar (cijfers 2007-08). De financiering van deze WIZO projecten wordt voor 85% gedragen door de Israëlische overheid, locale overheden en de gebruikers. Van de resterende 15% nemen de nationale WIZO federaties 11% voor hun rekening, WIZO Israël draagt 1,7% bij; de overige 2,3% komt uit diverse bronnen (peildatum 2006). In de loop der jaren heeft WIZO een uitstekende naam opgebouwd op het gebied van de emancipatie van vrouwen, mensenrechten, bestrijding van discriminatie, zorg en educatie in Israël. WIZO is door de Verenigde Naties erkend als Nietgouvernementele Organisatie (NGO) en adviseert sociale en economische raden zoals de Economische en Sociale Raad van de Verenigde Naties, ECOSOC en Unicef.
2.2
WIZO Nederland
2.2.1
Algemeen
De Nederlandse WIZO federatie, WIZO Nederland, is een vereniging met ruim 1.500 leden en donateurs (peildatum januari 2009). WIZO Nederland werkt met 11 regionale afdelingen een speciale afdeling voor jonge vrouwen: AVIV en een afdeling voor in Nederland woonachtige Israëlische vrouwen: WIZO Gesher. WIZO Nederland brengt geld bijeen om haar aandeel te leveren in de opzet en exploitatie van de ruim 800 WIZO projecten in Israël. Daarnaast heeft WIZO Nederland 13 projecten geadopteerd. Dit betekent dat de Nederlandse WIZO federatie jaarlijks extra financiële middelen bijeenbrengt voor de verbetering en/of uitbreiding van deze adoptieprojecten. Het gaat om de volgende projecten: • Ella Eldersheim Community Center (onder andere Ella Eldersheim jeugdclub en programmaʼs voor kansarme jeugd) in Afula; • Ina Kisch-Houthakker Huis in Eilat (kinderdagverblijf); • Shikun Jessie Cohen in Holon (multifunctioneel kinderdagverblijf); • Kinderdagverblijf in Kiriat Gat (met speciaal muziekonderwijs); • Family Club op de luchtmachtbasis Ramat David; • Jeugdclub en speelplaats op Ramat David; • Fieps van Emde Centre in Ramle (o.a. opvang voor ʻgirls in distressʼ)); • WIZO Community Centre in Rechaniya, Upper Galil (jeugdclub en bibliotheek); • Freddie Markx Centre in Rechaniya (vrouwenclub); • Channah en Michael Levin Kinderdagverblijf in Rishon le-Zion; • Channah en Michael Levin WIZO Center in Rishon le-Zion; • Eiser-Loeb Wing in Tel Aviv (geriatrische afdeling WIZO parents home); • Eshkol District (opvang en therapie voor getraumatiseerde jeugd). Bovendien worden, waar nodig, ook niet door WIZO Nederland geadopteerde projecten ondersteund.
2.2.2
Organisatie
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 7
WIZO Nederland is een vrijwilligersorganisatie. Het bestuur van WIZO Nederland (hoofdbestuur) bestaat uit vijf leden. Het Hoofdbestuur stuurt de 11 regionale afdelingen aan alsmede WIZO Aviv, WIZO Gesher, de medewerkers van de WIZO winkels en de twee betaalde krachten: een secretaresse (0,6 fte) en een boekhouder (0,15 fte). De afdelingen, Aviv en Gesher zijn geen aparte rechtspersonen maar hebben wel een eigen bestuur, dat ten minste bestaat uit een voorzitter, secretaris en penningmeester. Op dit moment is bij Aviv en Gesher een aantal bestuursposities vacant. Eenmaal per jaar wordt een Algemene Ledenvergadering gehouden waarin onder meer het bestuur van WIZO Nederland wordt benoemd en het algemeen en financieel jaarverslag wordt besproken en goedgekeurd. Het ledenbestand van WIZO Nederland wordt, in samenwerking met de afdelingen waartoe de leden behoren, centraal beheerd. Voor leden van het hoofdbestuur en afdelingsbesturen zijn de taken omschreven. Zie bijlage IV.
2.2.3
Leden en donateurs
Het lidmaatschap van WIZO Nederland staat uitsluitend open voor vrouwen die lid zijn of kunnen worden van een van de drie Nederlandse joodse kerkgenootschappen (PIG; NIG: LJG) en Masorti. Zowel personen als organisaties en bedrijven die WIZO Nederland een goed hart toedragen kunnen donateur worden. Het lidmaatschap en de bijdrage voor donateurs bedraagt minimaal € 40 per jaar. Zakelijke donateurs betalen €100 per jaar. WIZO Nederland kampt reeds meer dan een decennium met een gestaag afnemend aantal leden en donateurs. Om deze neergang een halt toe te roepen, is vorig jaar actie ondernomen. Om in de nabije toekomst naar leden en donateurs toe gerichter en efficiënter te kunnen werken, is WIZO Nederland in 2007 gestart met het in kaart brengen van haar achterban. Hiertoe zijn – met behulp van de afdelingen – door middel van een schriftelijk onderzoek relevante gegevens van de leden geïnventariseerd. Het gaat hierbij onder meer om: leeftijd, in welke sectoren zij actief zijn of waren, waar hun interesses liggen en of zij per e-mail te bereiken zijn. Deze inventarisatie wordt in 2009 afgerond. Een van de zaken die in het onderzoek naar voren zijn gekomen is dat de meeste WIZO leden zich in de eerste plaats gebonden voelen aan een afdeling (regio) en pas daarna aan WIZO Nederland. Teneinde de bestuurlijke slagkracht van WIZO Nederland te vergroten en verder te professionaliseren is WIZO Nederland in 2006 begonnen met het organiseren van workshops op het gebied van bestuur en organisatie. Aan deze workshops kunnen WIZO leden deelnemen die binnen de organisatie bestuurlijk actief zijn of dat willen worden.
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 8
2.2.4
Afdelingen
In onderstaande tabel staat het aantal leden en donateurs van de 11 afdelingen van WIZO Nederland vermeld: Afdeling Amsterdam-Kennemerland (inclusief Gesher) Brabant-Limburg Friesland Gelderland ʻt Gooi-Amersfoort Groningen ʻs-Gravenhage Rotterdam Twente Utrecht Zeeland totaal
Aantal leden (8/2008)
Aantal donateurs (9/2008) 710
39
35 22 96 98 14 192 73 67 52 11
10 6 17 9 8 11 4 16 10 5
1370
135
Zoals uit bovenstaand overzicht blijkt, is Amsterdam-Kennemerland met 710 leden verreweg de grootste afdeling binnen WIZO Nederland. Omdat de afdelingen tamelijk autonoom zijn hebben zij in de loop van de jaren een eigen manier van werken ontwikkeld, vaak ook met activiteiten die specifiek zijn voor de desbetreffende afdelingen. Zo organiseert de afdeling Den Haag iedere paar jaar een kunstverkoop, Twente heeft een muziekfestival en een golfdag, ʻt Gooi is op dit moment de enige WIZO afdeling die een bazaar organiseert, Amsterdam kent de jaarlijkse theateravond en Utrecht, Den Haag en Twente organiseren een pesachmarkt, Brabant-Limburg en ʻt Gooi-Amersfoort organiseren een tweedehands boekenbeurs, Gelderland het WIZO muziekfestival; Friesland is een actieve organisator op het gebied van workshops. Doordat de WIZO afdelingen tamelijk zelfstandig werken en de leden een sterkere band hebben met de afdeling dan met de WIZO organisatie (wereld WIZO en WIZO Nederland) is het beeld van WIZO in verschillende delen van het land bepaald niet eenvormig en zijn de afdelingen niet automatisch geneigd met elkaar samen te werken. Nadeel van deze manier van werken is dat de beeldvorming van WIZO in het land niet eenduidig is en dat goede initiatieven die door één afdeling worden ontwikkeld niet snel door andere afdelingen worden opgepakt. In de afgelopen jaren is door het slinkend aantal bestuursleden een aantal afdelingen gefuseerd en het ziet ernaar uit dat ook in de komende jaren een aantal afdelingen zal besluiten tot samenvoeging in goed overleg met het hoofdbestuur. WIZO Nederland steunt deze gang van zaken, mits de fuserende afdelingen hun ʻeigenʼ identiteit behouden, de fysieke afstand tussen de leden en de activiteiten van de desbetreffende afdeling niet te groot wordt en de sociale correspondentie bij speciale gebeurtenissen van leden en het bezoekje en bloemetje voor zeer oude en zieke leden niet in het gedrang komt om de binding met de leden te behouden.
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 9
Met de opdracht aan de afdelingen om met ingang van 2008 hun financiële gegevens op een uniforme manier aan WIZO Nederland aan te leveren, is een belangrijke stap genomen in het kader van het stroomlijnen van de WIZO organisatie.
2.2.5
Aviv
In het verleden hadden de meeste afdelingen van WIZO Nederland een eigen Avivgroep (voor vrouwen tot 40 jaar). De afgelopen jaren is de belangstelling van jonge vrouwen voor WIZO sterk aan het afnemen hetgeen een gevaarlijke ontwikkeling is voor de continuïteit van de organisatie. WIZO Nederland onderkent dit als een van de grote problemen van de organisatie en ziet het als een van haar grootste opdrachten het tij te keren.
2.2.6
Gesher
Gesher is een groep in Amsterdam gevestigde Israëlische vrouwen die permanent of tijdelijk in Nederland wonen lid zijn. Bezoekers van Gesheractiviteiten worden vaak niet officieel lid van WIZO Nederland. Het is jammer dat er geen Geshergroepen buiten Amsterdam actief zijn, dat de leden van Gesher te weinig in contact komen met (Nederlandse) WIZO leden en dat de activiteiten van de Gesherafdeling binnen WIZO Nederland teruggelopen zijn.
2.2.7
Culturele activiteiten
Tot en met 2008 heeft WIZO Nederland jaarlijks twee culturele dagen voor haar leden georganiseerd. In 2008 is de Stichting WIZO Cultuur opgericht omdat het voor WIZO Nederland in de praktijk lastig was om extern gelden te verwerven voor culturele activiteiten omdat geldgevers WIZO Nederland vooral zien als een organisatie die fondsen werft voor haar activiteiten in Israël. De Stichting WIZO Cultuur heeft een veel beperkter doel, namelijk: joodse vrouwen, in het bijzonder leden van WIZO Nederland, in contact te brengen met hun rijk cultureel erfgoed. Het is de verwachting dat de Stichting WIZO Cultuur succes zal hebben met fondsenwerving voor culturele activiteiten.
2.2.8
Financiën en fondsenwerving
WIZO Nederland is een van de grote fondsenwervende instellingen in Nederland ten behoeve van doelen in Israël. WIZO heeft een goede, betrouwbare naam en veel gevers weten dat er bij WIZO als vrijwilligersorganisatie minimale kosten zijn. Een deel van de fondsenwerving wordt door het hoofdbestuur georganiseerd, maar de meeste activiteiten op dit gebied zijn het werk van de afdelingen. Voor haar inkomsten is WIZO Nederland voor een deel afhankelijk van begrootbare inkomsten, zoals de lidmaatschapsgelden, bijdragen van donateurs en inkomsten uit fondsenwervende activiteiten als mailings en acties alsmede inkomsten uit winkelverkopen. Maar het grootste deel van de inkomsten van WIZO is niet te
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 10
begroten, zoals inkomsten uit erfstellingen en legaten alsmede inkomsten uit giften en schenkingen.
Afgezien van de nalatenschappen die aan WIZO Nederland toevallen, komen de inkomsten in de afgelopen jaren vooral uit de volgende bronnen: • giften en schenkingen, • opbrengsten van bazaars en andere verkopen, • opbrengsten van feestavonden en andere bijeenkomsten, • contributies van leden, inkomsten uit loterijen, • mailings ter gelegenheid van Pesach, Rosj Hasjana en Chanoeka, • inkomsten uit de twee WIZO winkels (in Amsterdam en Twente). Op basis van inkomsten in het verleden heeft WIZO Nederland met (Wereld) WIZO een afspraak gemaakt over het minimale streefbedrag dat zij jaarlijks bijdraagt aan WIZO in Israël voor de exploitatie van de projecten. In de afgelopen jaren was dit circa € 525.000. Doordat WIZO Nederland de afgelopen tijd een aantal grote erfenissen en legaten heeft ontvangen, kon tevens worden bijgedragen aan een aantal specifieke WIZO projecten in Israël (onder andere de renovatie van gebouwen en het financieren van een traumaverwerkingsproject). WIZO Nederland voldoet aan de regels om bij de Belastingdienst geregistreerd te staan als een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) en betaalt dus geen successie- en schenkingsrechten.
2.2.9
Marketing (met uitzondering van fondsenwerving)
Onder marketing wordt hier verstaan: de activiteiten die WIZO Nederland onderneemt om haar diensten/activiteiten onder de aandacht te brengen van haar bestaande en potentiële relatiegroepen. In onderstaand schema wordt dit – in hoofdlijnen – in kaart gebracht: relatiegroep leden en donateurs WIZO Nederland
marketingdoelstelling • • •
Wereld WIZO, projecten, ECWF, joodse organisaties in Nederland etc.
• •
joodse vrouwen in Nederland
• • • • •
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
marketingactiviteiten
fondsenwerving versterken joodse identiteit informatie
•
Informatie belangenbehartiging (inclusief naamsbekendheid) fondsenwerving naamsbekendheid versterken joodse identiteit werving leden en donateurs informatie
•
•
adverteren, Chadasjot, activiteiten, nieuwsbrieven, website, voorlichtingsfilm website, publicaties, voorlichtingsfilm, etc.
website, adverteren, infostands, voorlichtingsfilm, etc.
pagina 11
Nederlandse joden
Nederlandse maatschappij Andere Nederlandse (vrouwen)organisaties
• • • • • • • •
fondsenwerving naamsbekendheid werving leden en donateurs informatie informatie naamsbekendheid informatie naamsbekendheid
•
website, adverteren, infostands, voorlichtingsfilm, etc.
•
website, voorlichtingsfilm website, voorlichtingsfilm
•
2.2.10 Chadasjot Chadasjot, het nieuwsblad van WIZO Nederland verschijnt twee maal per jaar. Het wordt per post aan alle leden en donateurs gestuurd en is ook te lezen op de website van WIZO Nederland. Een driehoofdige redactie, waaronder een lid van het hoofdbestuur, stelt de inhoud van het blad samen. De eindverantwoordelijkheid voor het blad ligt bij het hoofdbestuur. De redactie maakt een blad dat informatief en prettig leesbaar is en er aantrekkelijk uitziet. In Chadasjot wordt aansluiting gezocht bij de actualiteit. In Chadasjot staat onder meer nieuws uit Israël, informatie over Wereld WIZO, de projecten, afdelingsnieuws en een activiteitenagenda. Er wordt gestreefd naar actualiteit.
2.2.11 Externe contacten/maatschappelijke verankering De voorzitter van het hoofdbestuur van WIZO Nederland is qualitate qua bestuurslid van het CIDI en een afgevaardigde van WIZO Nederland woont de reguliere vergaderingen van de Nederlandse Vrouwenraad bij. WIZO is lid van de NVR en de voorzitter neemt deel aan het voorzittersoverleg. Daarnaast houdt de voorzitter contact met de Israëlische ambassade in Nederland en participeert zij in een informeel overleg tussen Joods-Nederlandse partijen ter bestrijding van antisemitisme en verkeerde berichtgeving in Nederland over joodse aangelegenheden en de staat Israël. Namens het bestuur heeft zij nauw overleg met de afgevaardigden van WIZO Nederland in de ECWF, de Europese WIZO Federatie. De voorzitter bezoekt de vergadering van voorzitters van Europese WIZO Federaties. De voorzitter woont, samen afgevaardigden uit het hoofdbestuur, de jaarlijkse vergadering (AGM) van WIZO Federaties en de vierjaarlijkse Wereld WIZO Conferentie (EGM) in Israel bij.
2.2.12 Winkels Momenteel zijn er twee WIZO winkels. Zij zijn ondergebracht in de Stichting WIZO Winkels, die is opgericht op 28 juni 1973. De winst van de winkels komt volledig ten goede aan WIZO Nederland. De omzet van de winkels bedraagt circa € 115.000 per jaar en de winst cira € 25.000 per jaar. Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 12
De winkels zijn gevestigd aan de A.J. Ernststraat 735a te Amsterdam en in het gebouw van de synagoge in Enschede. In het verleden waren er nog andere landelijke depots, maar deze zijn opgeheven. In de WIZO winkels worden artikelen verkocht die te maken hebben met het joodse leven, zoals artikelen voor de joodse feest- en treurdagen, judaica, kaarsen, boeken, kalenders, kaarten en keppeltjes. In de WIZO winkels worden veel boeken over het jodendom en van joodse schrijvers verkocht. Anderen weten de winkel weer te vinden vanwege het aanbod aan cosmetica uit de Dode Zee. Artikelen uit het assortiment van de winkels worden ook verkocht door de afdelingen, bijvoorbeeld op WIZO verkoopdagen en bazaars.
2.2.13 Knelpunten Ledenaantal • het aantal leden van WIZO Nederland loopt dramatisch terug ondanks uitgezette acties om het tij te keren. Imago • veel leden vinden WIZO Nederland niet aantrekkelijk genoeg; • de doelstellingen van Wereld WIZO en WIZO Nederland zijn niet voldoende bekend bij de leden én niet-leden, dit geeft veel verwarring en onduidelijkheid. Organisatie • het werven van nieuwe bestuursleden gaat moeizaam; • er wordt binnen de organisatie te weinig efficiënt en planmatig gewerkt, mede hierdoor is op sommige plekken de werkdruk ongezond hoog; • de communicatie tussen hoofdbestuur en afdelingsbesturen is voor verbetering vatbaar; • er is te weinig ondersteuning voor hand- en spandiensten; Communicatie (intern) • Veel WIZO informatie bereikt niet alle besturen en alle leden; • Bij de leden is relatief weinig bekend over de WIZO projecten; • De aansluiting van de ledenadministraties van de afdelingen op het landelijk systeem is niet optimaal. Communicatie (extern) • WIZO Nederland treedt niet met één stem en één gezicht naar buiten; • Doordat WIZO Nederland geen professioneel bemand kantoor heeft is de organisatie niet altijd goed bereikbaar (bijvoorbeeld voor gevers en sponsors). Activiteitenaanbod • Er is een groot verschil in het aanbod van activiteiten tussen de afdelingen; • In een aantal afdelingen is het aanbod van activiteiten onder de maat; hierdoor hebben de afdelingen (leden) weinig binding met WIZO Nederland. Fondsenwerving • Het werven van sponsors loopt niet goed;
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 13
• • •
WIZO Nederland heeft niet voldoende inzicht in het sponsorbestand van de afzonderlijke afdelingen; Steeds meer organisaties vissen in dezelfde vijver; De ʻautomatischeʼ binding met een organisatie als WIZO is minder vanzelfsprekend dan in het verleden.
Winkel in Amsterdam: • • • •
Het interieur is aan modernisering toe. De winkel kampt met gebrek aan ruimte Het werven van medewerkers gaat moeizaam. Te weinig bekend bij het grote publiek
3. De ʻMarktʼ WIZO Nederland is bepaald niet de enige organisatie in Nederland die zich bezighoudt met fondsenwerving voor projecten in Israël. Wat WIZO Nederland wel bijzonder maakt is dat zij een vereniging is met trouwe leden. Helaas zijn veel leden niet goed op de hoogte hoe ongelofelijk belangrijk en steunwaardig de WIZO projecten zijn waarvoor ʻhunʼ vereniging zich inzet. In Nederland zijn tientallen fondsenwervende instellingen actief voor projecten in Israël, en duizenden instellingen werven geld voor projecten en andere doelen. Al deze grote en kleinere instellingen dingen naar de gunst van de gever, die zijn geld slechts één keer kan uitgeven. De grootste collega-fondsenwervende instellingen voor joodse doelen en projecten in Israël zijn: de Collectieve Israel Actie (CIA), het Joods Nationaal Fonds, Cefina, Magen David Adom Nederland en Bnai Brith Nederland. Maar ook bijvoorbeeld de Joodse kerkgenootschappen, de synagoges, scholen, educatieve instellingen, het Joods Historisch Museum en tientallen kleine organisaties met een specifiek Joods doel doen uitgebreid aan fondsenwerving en vissen daarbij uit dezelfde vijver als WIZO Nederland. In de context van de ʻmarktʼ is WIZO Nederland dan wel een grote en bekende speler, maar WIZO Nederland is in vergelijking met een aantal van haar collegaorganisaties niet goed zichtbaar en niet altijd even transparant over de specifieke doelen waaraan de gelden worden besteed. Bij het geven aan goede doelen tekent zich een trend af dat met name jonge mensen liever kortdurend willen bijdragen aan projecten die klein zijn en die zij kennen, dan langdurig aan grote fondsenwervende organisaties. Zaken als actualiteit en presentatie zijn voor jonge gevers dan ook belangrijkere motieven om te geven dan trouw aan een organisatie met een goede naam.
4. Missie (mission statement) De missie van WIZO Nederland voor de jaren 2009 – 2011 is drieledig:
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 14
1. WIZO Nederland stelt Wereld WIZO in staat om haar doelstellingen te realiseren. 2. WIZO Nederland versterkt de joodse identiteit van joodse vrouwen in Nederland. 3. WIZO Nederland is de grootste Nederlandse joodse vrouwenorganisatie en laat haar stem duidelijk horen in de Nederlandse samenleving.
5. Doelstellingen Uitgaande van de huidige opzet en werkwijze van Wereld WIZO en WIZO Nederland (hoofdstuk 2), de markt waarin WIZO Nederland opereert (hoofdstuk 3) en de missie die WIZO Nederland voor de periode 2009-11 voor ogen heeft (hoofdstuk 4), komt WIZO Nederland voor de jaren 2009-2011 voor de gehele organisatie tot de volgende doelstellingen:
5.1
Interne cultuuromslag 1. WIZO Nederland groeit uit tot een nog krachtigere organisatie die met één stem spreekt en op één manier werkt. 2. Ook professionele vrouwen voelen zich in toenemende mate aangesproken hun schaarse vrije tijd voor WIZO Nederland in te zetten omdat ze de doelstellingen ondersteunen én omdat binnen de organisatie efficiënt en projectmatig wordt gewerkt en professionele ondersteuning aanwezig is. 3. De backoffice en de website worden de centrale informatiemedia binnen WIZO Nederland; ze worden intensief gebruikt door de afdelingen, het algemeen bestuur, dagelijks bestuur, commissieleden en winkelmedewerkers.
5.2
Externe cultuuromslag
WIZO Nederland wordt veel sterker dan voorheen zichtbaar en hoorbaar in de Nederlandse samenleving.
5.3
Fondsenwerving, leden, donateurs etcetera 1. WIZO Nederland verwerft in 2009, 2010 en 2011 jaarlijks minimaal € 525.000 aan bijdragen. 2. Het ledental van WIZO Nederland groeit jaarlijks met minimaal 5%. 3. WIZO AVIV groeit uit tot minimaal 300 leden. 4. WIZO Nederland werft in de jaren 2009, 2010 en 2011 jaarlijks minimaal 50 donateurs.
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 15
5. WIZO Nederland verkrijgt de ʻVerklaring van geen bezwaarʼ van het Centraal Bureau Fondsenwerving.
6.
Werkwijze
In dit hoofdstuk worden de in hoofdstuk 5 benoemde doelstellingen vertaald in haalbaar beleid voor WIZO Nederland in de jaren 2009-2011. Het voorgestelde beleid is gesplitst in activiteiten om een interne cultuuromslag te bewerkstelligen (6.1), een externe cultuuromslag teweeg te brengen (6.2) en om een aantal zaken op het gebied van fondsenwerving, leden, donateurs etcetera te verbeteren (6.3). Aan het einde van iedere paragraaf staat aangegeven of het voorgestelde beleid geldt voor de gehele periode van dit beleidsplan of dat het gekoppeld is aan een einddatum en wie de projectmanager van de desbetreffende activiteit is.
6.1
Interne cultuuromslag
6.1.1
Hoofdbestuur wordt Algemeen Bestuur
Voor de proefperiode van één jaar wordt het hoofdbestuur uitgebreid van vijf tot circa 15 leden en gaat het algemeen bestuur heten. Het vergadert circa vier maal per jaar. Gekozen is voor een constructie waarbij uit iedere afdeling één bestuurslid zitting neemt in het algemeen bestuur. Kleine afdelingen kunnen ook gezamenlijk een bestuurslid afvaardigen. Intern zal dit leiden tot het vervagen van hiërarchie. Beleid en besluiten worden niet van “bovenaf” opgedragen maar zijn een gevolg van gemeenschappelijke inspanning. Extern zal dit leiden tot eenheid van de boodschap, zowel wat de inhoud betreft als de vormgeving. Dit zal de organisatie sterker maken en een professionele uitstraling geven. Indien de omvorming van hoofdbestuur tot algemeen bestuur in de praktijk goed blijkt aan te slaan, dan wordt deze situatie gecontinueerd. Het algemeen bestuur delegeert de dagelijkse, meer uitvoerende taken, alsmede de taken en beslissingen die geen of weinig uitstel verdragen aan een dagelijks bestuur. Het dagelijks bestuur wordt samengesteld uit de leden van het algemeen bestuur en is aan het algemeen bestuur verantwoording schuldig. Een overzicht van de verdeling van taken en verantwoordelijkheden van het algemeen bestuur, het dagelijks bestuur en de afdelingsbesturen wordt gegeven in Bijlage IV. Gedacht wordt aan de volgende samenstelling van het algemeen bestuur en dagelijks bestuur: • voorzitter AB/DB
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 16
• penningmeester, vicevoorzitter lid AB/DB, • secretaris lid AB/DB, belast met interne organisatie • lid AB/DB belast met communicatie • lid AB/DB belast met fondsenwerving • lid AB belast met externe contacten • lid AB namens de Afdeling Amsterdam en Kennemerland • lid AB namens Gesher Amsterdam • lid AB namens afdeling Brabant-Limburg en Zeeland • lid AB namens de afdelingen Groningen en Friesland • lid AB namens de afdeling Gelderland • lid AB namens de afdeling Twente • lid AB namens de afdelingen ʻt Gooi & Amersfoort en Utrecht • lid AB namens de afdelingen Den Haag en Rotterdam • lid AB namens Chadasjot • lid AB namens WIZO winkel • lid AB namens Stichting Cultuur • lid AB namens AVIV Het rooster van aftreden zal worden opgesteld conform de statuten. *gerealiseerd: 2e kwartaal 2009 *projectmanager: voorzitter AB/DB
6.1.2
Aanscherping taakverdeling binnen het algemeen bestuur, dagelijks bestuur en afdelingsbesturen
Alle besturen binnen WIZO Nederland bestaan ten minste uit een voorzitter, secretaris en penningmeester. Kwesties met betrekking tot communicatie, fondsenwerving en marketing worden binnen het AB gecoördineerd. *gerealiseerd: 4de kwartaal 2009 *projectmanager: leden AB/DB
6.1.3
Trainingen en workshops
WIZO Nederland gaat door met het organiseren van trainingen en workshops voor besturen, winkelmedewerkers, commissieleden en geïnteresseerden en speelt daarbij in op de behoeften in de organisatie. Alle bestuursleden (afdelingen en algemeen bestuur) committeren zich met zekere regelmaat, doch ten minste één maal per jaar, aan deze activiteiten deel te nemen. Daarnaast stelt WIZO Nederland 2 actieve (bestuurs)leden in staat als afgevaardigde de jaarlijkse Lapid Seminar in Tel Aviv bij te wonen. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: lid AB
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 17
6.1.4
WIZO backoffice uitbouwen
Het algemeen bestuur zorgt ervoor dat de WIZO backoffice verder wordt uitgebouwd en gevuld met informatie: draaiboeken, voorbeeldbrieven, handleidingen, protocollen ten aanzien van contacten met de pers, bestuursopvolging etcetera. Alle afdelingen gaan de backoffice actief gebruiken, onder andere voor het delen van goede ideeën met andere afdelingen. Het algemeen bestuur en de afdelingsbesturen zorgen ervoor dat de backoffice steeds wordt gevoed met actuele informatie. De backoffice zal een belangrijke plaats innemen in de communicatie tussen AB/DB en afdelingen. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: secretaris AB/DB
6.1.5
Deel uitmaken van virtuele sociale netwerken
WIZO Nederland stimuleert haar leden deel te nemen aan virtuele sociale netwerken zoals WIZO/Facebook. Virtuele sociale netwerken kunnen leden van WIZO Nederland bewust maken van het feit dat zij deel uitmaken van een internationale organisatie. Dergelijke netwerken zijn ook van belang voor het aantrekken en behouden van jonge leden. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: voorzitter AB/DB
6.1.6
Minimaal vier contactmomenten per jaar met alle leden
Momenteel ontvangen de leden en donateurs twee maal per jaar Chadasjot. In de toekomst ontvangen zij tevens minimaal twee maal per jaar een Nieuwsbrief (digitaal en geprint), die wordt vervaardigd door het algemeen bestuur. Er vindt dus minimaal vier maal per jaar schriftelijke informatieoverdracht plaats tussen WIZO Nederland en haar leden en donateurs. *gerealiseerd: 4de kwartaal 2009 *projectmanager: lid AB/DB belast met de communicatie
6.1.7
Meer contact tussen afdelingen
De afdelingen zorgen ervoor dat er actieve onderlinge samenwerking tussen de afdelingen ontstaat. Hierbij kan worden gedacht aan het uitwisselen van ideeën, organiseren van gezamenlijke activiteiten etcetera. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: lid AB/DB belast met interne organisatie
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 18
6.1.8
Kleine afdelingen ondersteunen
WIZO Nederland wil de komende tijd meer aandacht en steun geven aan de kleine afdelingen opdat zij ondanks een gering ledental toch zo lang mogelijk vitaal en zelfstandig blijven, goede ʻeigenʼ activiteiten kunnen organiseren en blijven groeien. WIZO Nederland gaat een blauwdruk maken voor de organisatie van de kleine afdeling en onderzoeken welke taken kleine afdelingen kunnen uitbesteden bijvoorbeeld aan WIZO Nederland of een grotere afdeling. WIZO Nederland wil ervoor waken dat bij fusies tussen grote en kleine afdelingen, de kleine afdelingen hun eigenheid behouden. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: lid AB/DB belast met interne organisatie
6.1.9
Meer aandacht voor Gesher
Onderzocht wordt of Gesher uitgebreid kan worden. Meer Israëlische vrouwen in Nederland die wel aan Gesher activiteiten deelnemen, moeten overtuigd raken van het belang van een WIZO lidmaatschap. Voornamelijk Israëlische vrouwen uit Amsterdam sluiten zich aan bij Gesher. Het streven is ook elders in Nederland wonende Israëlische vrouwen te bereiken en hen bij Gesher te betrekken. *gerealiseerd: 4de kwartaal 2009 *projectmanager: lid AB
6.2
Externe cultuuromslag
6.2.1
WIZO laat haar stem horen in de media
Contacten met de landelijke media zijn uitsluitend voorbehouden aan de voorzitter van WIZO Nederland. Bij contacten met de regionale media is het aan te bevelen dat de desbetreffende afdelingsvoorzitter vooraf contact opneemt met de landelijk voorzitter. Als afdelingsvoorzitters in gesprek zijn met de media, bijvoorbeeld om het eigen activiteitenveld onder de aandacht te brengen, is het van wezenlijk belang WIZOʼs doelstellingen te benadrukken. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: voorzitter AB/DB
6.2.2
WIZO wordt aantrekkelijker voor jonge vrouwen
WIZO Nederland wordt door veel jonge vrouwen vooral gezien als een organisatie voor hun moeders en grootmoeders. Jonge vrouwen onderschrijven de doelstellingen van WIZO Nederland vaak wel, maar de manier van werken niet. Pogingen van WIZO Nederland de afgelopen jaren om meer jonge leden te werven hebben slechts een bescheiden resultaat gehad. Het is tijd om de zaken op dit gebied dus anders aan te pakken.
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 19
WIZO Nederland wil met nadruk graag jonge leden en donateurs aan zich binden: zij zijn de toekomst. Hiervoor is het nodig, in samenwerking met jongeren, interessante activiteiten te ontwikkelen en ʻzichtbaarʼ te zijn op veel plekken van de Nederlands Joodse samenleving. WIZO Nederland zorgt ervoor dat potentiële jonge leden en donateurs voelen dat WIZO hen een meerwaarde biedt die zij elders niet kunnen vinden, zoals bijvoorbeeld door deel uit te maken van een groot (internationaal) joods vrouwennetwerk. Om dit te bereiken gaat een aantal leden van WIZO Nederland samen met een aantal jonge vrouwen onderzoeken hoe WIZO Nederland dit het best kan gaan doen. AVIV krijgt –binnen de WIZO doelstellingen- een grote mate van autonomie om nieuw beleid en activiteiten te ontwikkelen die wél tot de verbeelding van jonge vrouwen spreken. Zoals reeds gebruikelijk was, stelt WIZO Nederland jaarlijks 2 AVIV leden in staat om als afgevaardigde de AVIV conferentie in Tel Aviv bij te wonen. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: lid AB
6.2.3
WIZO website up to date houden
WIZO Nederland zorgt er voor dat haar website constant wordt geactualiseerd en up to date gehouden. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: lid AB/DB belast met de communicatie
6.2.4
Eenheid in presentatie
Het algemeen bestuur en de afdelingsbesturen zorgen ervoor dat er een eenheid wordt aangehouden in vormgeving van alle drukwerk, brieven en virtuele informatie die namens WIZO de deur uit gaat. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: lid AB/DB belast met de communicatie
6.2.5
Eenheid bij onderhouden externe contacten
Ten aanzien van de externe contacten wordt maximaal gebruik gemaakt van de bestaande protocollen. Voorbeelden hiervan, zoals sponsorcontracten en brieven staan op de backoffice *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: lid AB/DB belast met de communicatie
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 20
6.3 Inventarisatie leden- en donateursbestand en Fondsenwerving
6.3.1
In kaart brengen ledenbestand
WIZO Nederland gaat de ingezette werkzaamheden ten aanzien van het in kaart brengen van haar ledenbestand afronden, zodat bijvoorbeeld bekend is wat de emailadressen van de leden zijn, over welke specifieke deskundigheden zij beschikken die wellicht binnen de organisatie kunnen worden gebruikt. *realisatie 4e kwartaal 2009 *projectmanager: lid AB/DB belast met communicatie.
6.3.2
In kaart brengen fondsenwervingpotentieel
WIZO Nederland gaat de kansen en mogelijkheden in kaart brengen voor fondsenwerving. Daarbij wordt gedacht aan het inventariseren van het geversgedrag van leden, donateurs, sponsors, andere geïnteresseerden en stichtingen *gerealiseerd: 3de kwartaal 2009 *projectmanager: lid AB/DB belast met fondsenwerving
6.3.3
Verbeteren jaarlijkse fondsenwerving
WIZO Nederland verbetert haar jaarlijks terugkomende fondsenwervende activiteiten. De bekende Pesach-, Rosj Hasjana- en Chanoeka-acties worden gecontinueerd. Hiernaast wordt ieder jaar door de afdelingen ten minste één éénmalige fondsenwervende activiteit georganiseerd. WIZO Nederland gaat de fondsenwerving meer dan voorheen afstemmen op specifieke WIZO projecten. Ten behoeve van deze projecten wordt actieve fondsenwerving ontplooid binnen WIZO en wordt een indringend beroep gedaan op fondsen en andere financiers. *gerealiseerd: 4de kwartaal 2009 *projectmanager: lid AB/DB belast met fondsenwerving
6.3.4
Jaarlijks minimaal vijf nieuwe lijfrentes
WIZO Nederland zet actief in op fondsenwerving door middel van de fiscaal aantrekkelijke schenkingen in de vorm van termijnen van lijfrente. Vanaf 2009 verwerft WIZO Nederland jaarlijks minimaal vijf van dergelijke schenkingen, elk voor de duur van minimaal 5 jaar. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: lid AB/DB belast met fondsenwerving
6.3.5
Eén grote landelijke fondsenwervende bijeenkomst per twee jaar
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 21
WIZO Nederland organiseert één grote fondsenwervende bijeenkomst per twee jaar (afstemmen met CIA), bijvoorbeeld een gala, veiling, diner en dergelijke. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: voorzitter AB/DB of lid AB/DB belast met fondsenwerving
6.3.6 Jaarlijkse Pesach en Chanoeka-markten op diverse plekken in Nederland WIZO Nederland stimuleert haar afdelingen om jaarlijks regionale Pesach- en Chanoeka-markten op diverse plekken in Nederland te houden: zoals Amsterdam, Den Haag-Rotterdam, Utrecht-Het Gooi, Groningen-Friesland, Twente, BrabantLimburg-Zeeland. Op de markten worden alle artikelen verkocht die mensen voor deze feestdagen willen aanschaffen. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: lid AB/DB belast met fondsenwerving
6.3.7
Organiseren Jubileumreis 2010
Ter gelegenheid van het 90-jarig bestaan van Wereld WIZO organiseert WIZO Nederland in 2010 voor haar leden een reis naar Israël. Op deze reis wordt een bezoek gebracht aan een aantal WIZO projecten waaraan WIZO Nederland financieel bijdraagt. Wij streven naar een minimale deelname van 25 personen. De reis is zowel fondsenwervend als educatief van karakter. *gerealiseerd: 4de kwartaal 2010 *projectmanager: lid AB
6.3.8
Trainingen en workshops fondsenwerving
WIZO Nederland zorgt ervoor dat er binnen de organisatie op bestuursniveau (algemeen bestuur, dagelijks bestuur, afdelingsbesturen) trainingen en workshops worden georganiseerd op het gebied van fondsenwerving. *gerealiseerd: 3de kwartaal 2009 *projectmanager: lid AB/DB belast met fondsenwerving
6.3.9
Werven én behouden van leden en donateurs
Teneinde de bestaande WIZO leden en donateurs te behouden en nieuwe te werven, onderneemt WIZO onder meer de volgende acties: 1. organiseren van culturele activiteiten; 2. organiseren van activiteiten met een inhoudelijke noemer, zoals symposia, workshops, de algemene ledenvergadering etcetera; 3. organiseren van sociale activiteiten zonder inhoudelijk doel: bridgedrives, golfdagen etcetera. (2009-2011)
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 22
4. organiseren van incidentele activiteiten met een bepaald thema; 5. zorgen voor redactionele aandacht en plaatsen van advertenties in onder andere het NIW, Benjamin, Levend Joods geloof, Hakehilla, Loeach; 6. plaatsen van gerichte artikelen/informatie in eigen uitgaven: Chadasjot en Jaarverslag. *realisatie: 2009-2011 *projectmanager: lid AB
6.3.10 Aanpassingen winkels Amsterdam en Twente 1. De WIZO winkels worden sterker dan voorheen onder de aandacht gebracht van de lezers van het NIW, Chadasjot, Benjamin, Levend Joods Geloof, Hakehillot, Loeach etcetera (advertenties en redactionele aandacht). 2. De winstgevendheid van de winkels wordt verbeterd (winst 2009: minimaal € 25.000, 2010: minimaal € 35.000 en 2011: minimaal € 50.000). 3. De prijsstelling in beide winkels wordt gelijkgetrokken 4. Met de leiding van beide winkels worden nieuwe duidelijke afspraken gemaakt ten aanzien van de bedrijfsmatige continuïteit, met name over de opvolging van de winkelleiding, de voorraadadminstratie, de scholing van vrijwilligers en het aankoopbeleid. 5. Protocols worden ontwikkeld voor de inkoop en de uitgifte van artikelen voor verkoopdagen. 6. De presentatie van de winkel in Amsterdam wordt gemoderniseerd. *gerealiseerd: 2009-2011 *projectmanager: penningmeester AB/DB
6.4 Checklist De onderstaande checklist is een opsomming van het voorgestelde beleid. Per onderdeel staat aangegeven of dit geldt voor de gehele periode van het beleidsplan of dat er een einddatum aan gekoppeld is. Met deze checklist kan het algemeen bestuur in de jaren 2009-2011 nagaan of de voorgenomen wijzigingen zijn doorgevoerd. Dit wordt een vast agendapunt van de agenda op de vergadering van het AB. activiteit 6.1 6.1.1 6.1.2 6.1.3 6.1.4 6.1.5 6.1.6 6.1.7 6.1.8 6.1.9
Interne cultuuromslag Hoofdbestuur wordt Algemeen Bestuur Aanscherping taakverdeling leden AB, DB en afdelingsbesturen Trainingen en workshops WIZO backoffice uitbouwen Deel uitmaken van virtuele sociale netwerken Minimaal vier contactmomenten per jaar met alle leden en donateurs Meer contact tussen de afdelingen Kleine afdelingen ondersteunen Meer aandacht voor Gesher
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
gerealiseerd
realisatie
e
2 kwartaal 2009 de 4 kwartaal 2009 2009-2011 2009-2011 2009-2011 4
de
kwartaal 2009 2009-2011 2009-2011
4
de
kwartaal 2009
pagina 23
6.2 6.2.1 6.2.2 6.2.3 6.2.4 6.2.5 6.3 6.3.1 6.3.2 6.3.3 6.3.4 6.3.5 6.3.6 6.3.7 6.3.8 6.3.9 6.3.10
Externe cultuuromslag WIZO laat haar stem horen in de media WIZO wordt aantrekkelijker voor jonge vrouwen WIZO website up to date houden Eenheid in presentatie Eenheid bij onderhouden externe contacten Inventariseren leden- en donateursbestand en fondsenwerving In kaart brengen ledenbestand In kaart brengen fondsenwervingspotentieel Verbetering jaarlijkse fondsenwerving Jaarlijks minimaal vijf lijfrentes Eén grote landelijke fondsenwervende bijeenkomst per twee jaar Jaarlijse Pesach en Chanoeka-markten op diverse plekken in Nederland Organiseren Jubileumreis 2010 Trainingen en workshops fondsenwerving Werven en behouden van leden en donateurs Aanpassingen winkels Amsterdam en Twente
2009-2011 2009-2011 2009-2011 2009-2011 2009-2011
de
4 kwartaal 2009 de 3 kwartaal 2009 de 4 kwartaal 2009 2009-2011 2009-2011 2009-2011 de
4 kwartaal 2010 de 3 kwartaal 2009 2009-2011 4
de
kwartaal 2009
7. Financiën In Bijlage II van dit document is de exploitatieprognose van WIZO Nederland voor de jaren 2009–2011 opgenomen. Het spreekt vanzelf dat de inkomsten uit nalatenschappen, die op de begroting een substantieel deel van de inkomsten kunnen uitmaken niet kunnen worden begroot. Ze zijn dan ook pro memorie opgenomen. De inkomsten laten in de jaren 2009-2011 een duidelijke stijging zien. Deze is het gevolg van het toenemend aantal leden en donateurs en hogere inkomsten uit fondsenwervende activiteiten en winkelverkopen. De uitgaven blijven in grote lijnen gelijk: er zit een lichte stijging in een aantal kostenposten, maar de afdracht aan Wereld-WIZO, verreweg de grootste uitgavenpost blijft in deze begroting gedurende de drie boekjaren gelijk. Per saldo laat de exploitatieprognose voor de jaren 2009-2011 een geleidelijke stijging zien, ten opzichte van elkaar, maar ook ten opzichte van de voorgaande jaren.
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 24
Bijlage I
Historie WIZO Nederland
Met bewonderenswaardige veerkracht werd reeds in 1947 op initiatief van Ella Edersheim-Levenbach, Fieps van Emde en Phine Polak-van Emde een zionistische vrouwenorganisatie opgericht: de Vrouwengroep van de Nederlandsche Zionistenbond, aangesloten bij WIZO. Een jaar later sloot de Vrouwengroep zich als federatie bij de WIZO aan. De publiciteit liep via het tweewekelijks verschijnende blad van de Nederlandse Zionisten Bond (NZB): De Joodse Wachter. In 1953 ging de Vrouwengroep - met Ella Edersheim als voorzitter - als WIZO Nederland verder. Men stelde: ʻOnder joods nationaal bewustzijn wordt verstaan binding met het jodendom in de ruimste zin des woordsʼ en ʻhet daadwerkelijk aandeel hebben in de opbouw van Israël door het WIZO programma in Israël te steunenʼ. In 1957 werd Ella Edersheim opgevolgd door Fieps van Emde die in 1960 trots kon verklaren, dat de vereniging die in Amsterdam na de oorlog met 60 vrouwen van start was gegaan, al 2.000 leden had, verdeeld over 33 plaatsen in Nederland. De aanvankelijke verwevenheid met de NZB werd steeds verder ontrafeld en vanaf 1960 ging WIZO Nederland zelfstandig een organisatiebijdrage betalen aan de zionistische wereldorganisatie en liepen de afdrachten niet langer via de NZB. Veel WIZO leden wilden geen persoonlijk lid zijn van de NZB en in 1975 werd uiteindelijk geheel afstand genomen. In de periode tussen 1950 en 1970 was er sprake van een grote onderlinge solidariteit en ontwikkeling van de zionistische vrouwenbeweging in Nederland. De omstandigheden in Israël dwongen tot actie: in een zeer zwakke economische situatie moest opvang en onderdak worden verzorgd van vervolgde immigranten uit Noord Afrika. Tussen 1948 en 1961 stroomde 1 miljoen immigranten Israël binnen, waarvan 51% uit islamitische landen. Deze veelal laaggeschoolden kregen zorg van hulpverleningsorganisatie WIZO. Nederland deed wat het kon, maar de kleine joodse gemeenschap was kort na WO II zelf nog druk bezig een bestaan op te bouwen, zodat slechts bescheiden kon worden bijgedragen aan WIZO doelen. Lange tijd had WIZO Nederland het Ina Kisch Houthakker huis, aanvankelijk in Naharija en later verplaatst naar Ramat Gan, als enig project in Israël. Er werden goederen naar Israël verzonden, er vonden huiskamerbijeenkomsten plaats en tijdens bijvoorbeeld handwerkbijeenkomsten werd uit zionistische lectuur voorgelezen. Om zo toch nog iets op te steken. Dit alles in de geest van de tijd. Gaandeweg werd het traditie een landelijke culturele zomerbijeenkomst te organiseren, waarvoor veel belangstelling bestond. Evenals het leren van Iwriet diende dat ter onderstreping van de tweede taak van WIZO: onderlinge solidariteit en bevordering van joodse kennis. Bijeenkomsten, zoals lezingen en leesclubs die door de verschillende afdelingen werden georganiseerd in de periode 1955 -1970, vonden zeer regelmatig plaats en waren van een goed niveau. Rond de jaren zestig ging het programma, zoals tegenwoordig nog gebruikelijk is, steeds meer vorm krijgen. WIZO artikelen werden verkocht, bridgedrives, bazaars en excursies werden gehouden. Kledingacties leverden kisten vol ter verzending naar Israël op. Deze acties zijn overigens nu afgeschaft.
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 25
De welvaart in Nederland groeide en de tendens was dat men het steunen van de WIZO projecten in Israël de moeite waard vond. Hoewel de inkomsten stegen, klaagde men er toen al over dat de belangstelling voor WIZO als organisatie afnam. Na de Zesdaagse Oorlog ondervond Israël veel sympathie van de buitenwereld. De nasleep, de bezetting van de Westbank, de Jom Kippoeroorlog, de Intifada - de Palestijnse volksopstand - en de Libanonoorlog, zou evenwel tot op de huidige dag een enorme druk op de Israëlische samenleving leggen. De houding van de buitenwereld veranderde, waarbij Israël en degenen die haar steunen vaak in het defensief werden gedrongen. In de jaren tachtig van de vorige eeuw werd ook WIZO in beslag genomen door verdere uitbouw van haar projecten. De Russische immigrantenstroom kwam op gang nadat eerst gevochten was voor de bevrijding van joden die te kennen hadden gegeven Rusland te willen verlaten om naar Israël te gaan. Wij denken in dit verband aan de vrijlating van Ida Nudel na 4 jaar verbanning in Siberië en de demonstratie voor de Russische Ambassade in Den Haag in maart 1982, waaraan WIZO deelnam. De voortdurende immigrantenstroom - in dit verband mag ook Ethiopië bepaald niet onvermeld blijven - stelt hoge eisen aan een hulpverleningsorganisatie als WIZO. Niet alleen eerste opvang en absorptie, maar meer in het bijzonder het leveren van een bijdrage aan vorming, ontwikkeling en emancipatie zijn zaken waarvoor WIZO zich geplaatst ziet. WIZO biedt tevens bescherming aan kinderen, vrouwen en meisjes die in een gewelddadige omgeving dreigen ten onder te gaan en begeleiding bij traumaverwerking voor diegenen die geconfronteerd zijn met aanslagen in verschillende verschijningsvormen. Het bovenstaande maakt duidelijk dat zich in de afgelopen jaren zowel nationaal als internationaal een groot aantal veranderingen heeft voltrokken, waardoor ook aan WIZO Nederland andere eisen werden gesteld. Deze ontwikkeling zet zich ongetwijfeld ook in de nabije toekomst voort. Reden genoeg om juist nu kritisch te kijken naar het beleid zoals dat in de komende 3 jaar door WIZO Nederland moet worden gevoerd. Wij zullen zichtbaar moeten zijn voor de ons omringende samenleving, krachtig, slagvaardig en goed georganiseerd. Om dit tot stand te brengen zal oa ons ʻaanbodʼ aantrekkelijk moeten zijn en zal optimaal gebruik gemaakt moeten worden van de ons ter beschikking staande huidige communicatiemiddelen waardoor wij ook in staat zullen zijn jonge vrouwen aan ons te binden.
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 26
Bijlage II
Exploitatieprognose WIZO Nederland 2009 – 2011 (en gerealiseerde jaarrekening 2007)
jaar aantal leden aantal donateurs
2007 (gerealiseerd)
2009 1586 100
2010 1665 150
2011 1748 200
€ 43.755 € 292.378 € 1.394.969 € 3.000 € 15.463 € 2.000 € 30.975 € 1.000
€63.440 €300.000 pm €5.000 €20.000 €5.000 €25.000 €2.000
€66.600 €310.000 pm €10.000 €20.000 €6.000 €26.000 €2.500
€69.920 €320.000 pm €15.000 €20.000 €7.000 €28.000 €3.000
€ 154.995
€150.000
€175.000
€150.000
opbrengsten overige activiteiten: feestavonden, culturele- en sportactiviteiten
€ 59.979
€50.000
€52.500
€55.000
uit gelieerde instellingen: WIZO winkel WIZO Gesher
€ 17.613 €-
€25.000 €1.000
€35.000 €1.000
€50.000 €1.000
beleggingen en rente totaal inkomsten
€ 101.205 € 2.117.332
€15.000 €661.440
€15.000 €719.600
€15.000 €733.920
Uitgaven besteed aan doelstelling: transfers naar Wereld-WIZO bijdragen en subsidies
€ 1.307.315 € 1.520
€525.000 €1.500
€525.000 €1.500
€525.000 €1.500
€ 3.775 € 15.169 € 11.840
€10.000 €20.000 €12.000
€15.000 €25.000 €12.000
€10.000 €20.000 €12.000
€ 774 € 6.752 € 359
€1.000 €5.000 €300
€1.000 €5.500 €300
€1.000 €6.000 €300
verkoopactiviteiten
€ 96.545
€93.000
€108.000
€93.000
overige activiteiten incl. beveiliging
€ 28.400
€21.500
€22.575
€23.650
€ 2.706 € 2.290 € 1.343 € 264 € 16.640 € 1.495.692
€3.000 €2.500 €1.500 €300 €10.000 €706.600
€3.200 €2.750 €1.750 €300 €10.000 €733.875
€3.400 €3.000 €2.000 €300 €10.000 €711.150
€ 621.640
(€45.160)
(€14.275)
€22.770
Inkomsten fondsenwerving: lidmaatschap giften en schenkingen nalatenschappen lijfrenten loterijen sponsoring opbrengsten mailings overige opbrengsten opbrengsten verkopen: bazaars en overige verkopen
maatschappelijke beinvloeding: voorlichting en educatie, incl website en PR leden en donateurs (incl Chadasjot) incl. PR conferenties en seminars incl. PR kostenwerving baten: werven en behoud leden fondsenwervende akties incl. PR beleggingen
beheer en administratie: huisvesting kantoor bestuur (AB, DB, afdelingsbesturen) bankkosten overige kosten (incl. professionele ondersteuning) totaal uitgaven toevoegen/onttrekken aan bestemmingsreserves
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 27
Bijlage III
WIZO Nederland, feitelijke informatie
Internationale Organisatie van Zionistische Vrouwen Nederland “WIZO-Nederland” is een vereniging naar Nederlands recht. De geldende statuten zijn verleden op 9 januari 2006 ten overstaan van de in Amsterdam gevestigde notaris mr R.H. Meppelink. De vereniging heeft haar zetel in de gemeente Amsterdam. Doel van de vereniging (volgens artikel 3 van de statuten) is: 1. Het aankweken van joods bewustzijn bij joodse vrouwen in Nederland. Onder joods bewustzijn wordt verstaan binding met het joodse volk en het joodse land in de ruimste zin van het woord; 2. het daadwerkelijk aandeel hebben in de opbouw van Israël door het WIZO programma in Israël te steunen; 3. het bevorderen van de vestiging van joden in Israël; 4. het bevorderen van de studie van het modern hebreeuws, de kennis van Israël benevens de studie van de joodse traditie en de joodse geschiedenis.
Hoofdbestuur verenigingsjaar 2008-2009: Joyce Numann-Durlacher, voorzitter Margriet Bouscher-Snapper, vice voorzitter en penningmeester Irene Lebram, lid belast met de communicatie Debby Kater-Schipper, lid belast met de interne organisatie Loes van den Bergh-Weijl, lid Vestigingsadres
WIZO Nederland A.J. Ernststraat 735a 1082 LJ Amsterdam
Telefoon
020-646 30 17
Internet
www.wizo.nl
E-mail
[email protected]
Bankrelatie
ABN-AMRO-bank 54.47.01.216 ING betaalrekening : 535 617
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 28
Bijlage IV
Taken en verantwoordelijkheden van het Algemeen Bestuur, het Dagelijks Bestuur en de afdelingsbesturen
Algemeen Bestuur: • is verantwoordelijk voor beleid van de organisatie (o.a. leden, financieel, marketing, fondsenwerving) • is verantwoordelijk voor de afdelingen en de winkel • organiseert een keer per jaar de algemene ledenvergadering • houdt de centrale leden- en donateurs administratie bij • geeft twee keer per jaar Chadasjot en twee maal per jaar een nieuwsbrief uit (i.s.m. afdelingsbesturen) • informeert leden via internet • benoemt en informeert afgevaardigden voor de ECWF • onderhoudt contacten met joodse en niet-joodse organisaties en Ambassade Israël • benoemt afgevaardigde Nederlandse Vrouwen Raad • coördineert de jaarlijkse bloemenactie • ontwikkelt certificaten • benoemt bestuursleden voor de Stichting Cultuur • onderhoudt contact met Wereld WIZO • maakt jaarverslag en financieel jaarverslag WIZO Nederland • organiseert werkvergaderingen en workshops voor besturen en commissies
Dagelijks Bestuur: (de leden van het dagelijks bestuur zijn lid van het algemeen bestuur; aan hen zijn de volgende bestuurstaken gedelegeerd) • centraal aanspreekpunt • coördineert activiteiten • behandelt telefonische berichten en correspondentie (digitaal en per post). • uitvoering van PR, marketing fondsenwerving • zorgt voor informatievoorziening naar de afdelingen • incasseert erfstellingen en legaten en onderhoudt contact met de notaris en andere afwikkelaars • verantwoordelijk voor de uitvoering van de financiële administratie • geeft leiding aan secretaresse en boekhouder • is verantwoordelijk voor de inhoud van de website en de backoffice • vraagt fondsen aan bij stichtingen
Afdelingsbestuur: • draagt lid Algemeen Bestuur voor • stelt jaarprogramma op • organiseert fondsenwervende activiteiten • organiseert culturele activiteiten • verantwoordelijk voor ledenwerving in de regio • maakt nieuwsbrieven voor leden i.s.m. algemeen bestuur • onderhoudt contact met leden inclusief de sociale correspondentie • onderhoudt contacten met AB/DB • geeft agenda door aan redactie Chadasjot en beheerder site
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 29
• • • • • • • • • •
maakt een jaarverslag van de afdeling geeft actuele informatie door tbv de website en de backoffice houdt eigen financiële administratie bij, de boekhouding wordt centraal geadministreerd houdt een huishoudelijke vergadering benoemt afgevaardigden voor de algemene ledenvergadering houdt mutaties bij van leden en donateurs in samenwerking met secretariaat WIZO Nederland vraagt fondsen van lokale stichtingen aan in overleg met AB/DB om doublures te voorkomen. organiseert de jaarlijkse acties, zoals bloemenactie en pesachmarkt of -lunch verkoopt certificaten bezoekt jaarlijkse WIZO seminars.
Beleidsplan WIZO Nederland 2009 – 2011
pagina 30