CGBrief
16
NUMMER 16, MAART 2003
CGBRI EF IS EEN UITGAVE VAN DE COMMISSI E GELIJKE BEHAN DELI NG EN VERSCH IJNT DRI E MAAL PER JAAR I N EEN OPLAGE VAN CI RCA 3000 EXEMPLAREN
Iedereen die zich ongelijk behandeld voelt op grond van godsdienst, levensover-
gronden is verboden in arbeidsverhoudingen, bij het aanbieden van goederen
tuiging, politieke overtuiging, ras, geslacht, nationaliteit, seksuele gerichtheid,
en diensten, en bij het geven van advies over school- en beroepskeuze. De CGB
burgerlijke staat, arbeidsduur of tijdelijk contract kan de Commissie Gelijke
ziet toe op de naleving van de door haar uitgesproken oordelen, adviseert en
Behandeling (CGB) vragen om een oordeel. Onderscheid maken op deze
geeft voorlichting over gelijke behandeling.
Vernieuwingen Zoals u ziet is de CGBrief in een nieuw jasje gestoken. Ook de bijgaande oordelenladder is verbeterd. Het nieuwe logo en de nieuwe huisstijl springen direct in het oog. Maar ook binnen de organisatie zijn veranderingen te bespeuren. De in 2000 ingezette reorganisatie begint haar vruchten af te werpen. De beleidskaders zijn aangescherpt en de effectiviteit en productiviteit van de CGB neemt sterk toe.
viteiten. Hierbij staat voorop dat de kwaliteit van deze oordelen gehandhaafd moet blijven. Er is gekeken hoe de CGB efficiënter kan oordelen. Zo zal vaker gekozen worden voor een ‘enkelvoudige zitting’. Naast een secretaris, buigt zich dan maar één Commissielid over de zaak. Ook zal er bij eenvoudige zaken vaker voor gekozen worden om geen zitting te houden (zgn. vereenvoudigde
In 2000 heeft de Commissie een reorganisatietraject
afhandeling). Omdat de gelijkebehandelingswetgeving
opgestart. Doel van dit traject was om de efficiëntie en
ingewikkeld in elkaar zit, is niet altijd meteen duidelijk
daarmee de productiviteit van de Commissie te verho-
of de CGB zich over een zaak kan uitspreken. Tot nu toe
gen. Werkprocessen werden aangescherpt en het follow-
onderzocht de CGB deze ‘bevoegdheidsvraag’ bij de
up beleid kreeg vorm. Streven van het follow-up beleid is
geringste twijfel gedurende de procedure. In de praktijk
om meer inzicht te verkrijgen en geven in
bleek dan toch vaak, dat de CGB niets over de zaak kon
het aantal oordelen dat, met of zonder
zeggen. Dat was voor alle partijen frustrerend. In de
nadere activiteiten van de Commissie,
toekomst wordt daarom vóórdat de procedure wordt
wordt opgevolgd.
gestart strenger geselecteerd. De efficiëntere invulling
In 2002 begon de reorganisatie haar
van de oordelende taak geeft de CGB allereerst de moge-
vruchten af te werpen. Ondanks alle
lijkheid om meer zaken af te handelen. Voor 2002 was de
voorbereidingen in verband met de
productiedoelstelling gesteld op 165. Met 204 oordelen is
verhuizing werd de doelstelling ruim-
deze doelstelling ruimschoots gehaald. Verder wordt
schoots gehaald. Maar liefst 204 oordelen
door meer efficiëntie meer ruimte gecreëerd voor de
werden uitgebracht. In 2001 waren dat er
overige taken van de CGB: het toezien op de naleving van
nog 150. Ook was er in 2002 veel meer
de oordelen, adviseren van wetgever, het geven van voor-
aandacht voor het follow-up
lichting en cursussen en het uitbrengen van adviezen.
beleid. Van de belangwekkendste follow-up wordt melding gemaakt in deze nieuwsbrief. Een goed voorbeeld doet immers volgen.
VOORU ITBLI K
Ook voor 2003 staan er de nodige verbeteringen op het programma. In het kader van de VBTB1 is de CGB een systeem aan het ontwerpen om de kostprijs van oorde-
A ANGESCH ERPTE BELEI DSKADERS
len en andere producten te kunnen bepalen. Eind 2003
Als onderdeel van het vernieuwingstraject
zal de organisatie ‘doorgelicht’ worden conform het
zijn de kaders waarbinnen de CGB ope-
Model Nederlandse Kwaliteit. Met andere woorden:
reert aangescherpt. Het geven van oordelen is en blijft de kerntaak van de CGB en de basis voor de overige acti-
de CGB blijft zich ontwikkelen en dat is ook noodzakelijk. Groeiende diversiteit en botsende grondrechten leiden tot steeds complexere verschijningsvormen van ongelijke behandeling en steeds ingewikkelder afwegingen. De wetgever zit ook niet stil. Zo komen er in de loop van
1 Van Beleidsbegroting Tot Beleidsverantwoording (VBTB) heeft tot doel om te komen tot een duidelijker
2003 nieuwe discriminatiegronden bij (handicap, chroni-
koppeling tussen beleid, prestaties en geld. Dit zal de informatiewaarde en de toegankelijkheid van de
sche ziekte en leeftijd). Dit leidt naast verdieping ook tot
begroting en het jaarverslag vergroten.
verbreding van het takenpakket van de Commissie. CGBrief | Maart 2003 | Pagina 1
Rechterlijke uitspraken MODE
Commissie Gelijke Behandeling. Zowel hij-
Een man werkte als verkoper in een heren-
zelf als de CGB vonden dat zijn positie het
modezaak. Toen deze winkel overging in een
best te vergelijken was met de positie van
damesmodezaak, werd hij ontslagen. Om
een militair met een gezin in Nederland en
bedrijfseconomische redenen, stelde de
daarom spitste het onderzoek van de CGB
werkgever. Een verkoopster die na de man
zich hierop toe. Het verschil in nettosalaris
was aangenomen mocht echter blijven, en
tussen beide groepen militairen is relatief
er werd zelfs een extra verkoopster aange-
beperkt. Bovendien zijn er feitelijke verschil-
steld. Het gaat met name om het functione-
len tussen een alleenstaande en een militair
ren van de man, verklaarde de werkgever
met een gezin in Nederland. Die laatste
vervolgens, en vrouwen worden liever
heeft daar immers doorlopende kosten.
geholpen door een vrouw dan door een
De CGB is dan ook van mening dat de
man. Dit laatste werd beaamd door de fran-
wederpartij jegens verzoeker geen indirect
chisegever van de winkel. Er waren ook geen
onderscheid op grond van burgerlijke staat
mannelijke verkopers werkzaam in de door
niet met de CGB eens en stelde dat de werk-
de werkgever geëxploiteerde damesmode-
gever niet gediscrimineerd had. De verkoper
zaken. De verkoper kon daarom aannemelijk
kreeg daarom geen financiële vergoeding.
maken dat zijn geslacht mede een rol had
heeft gemaakt (oordeel 2000-12). De rechtbank te ’s-Gravenhage meldt dat ‘de Commissie Gelijke Behandeling naar het oordeel van de rechtbank een grondig en
gespeeld bij zijn ontslag. De werkgever daar-
TOEL AGE
uitvoerig onderzoek heeft uitgevoerd’ en
entegen kon niet bewijzen dat het ontslag
Een alleenstaande militair die naar de
ziet daarom geen aanleiding anders te oor-
van de man op disfunctioneren was geba-
Antillen was uitgezonden vond het maar
delen dan de CGB. Onlangs sprak de CGB
seerd. Er waren bijvoorbeeld geen functio-
niets dat gehuwden en samenwonenden
zich uit in een soortgelijke zaak tegen het
neringsgesprekken gehouden en er stond
een hogere toelage kregen dan hij. Zijn
ministerie van Buitenlandse Zaken. Zij oor-
niets op papier. De Commissie concludeerde
werkgever had de hoogte van de toelagen
deelde toen, dat de vergoedingen voor
dan ook dat de werkgever in strijd met de
echter onderzocht en daarin ook de positie
gezinsleden van een uitgezonden ambte-
gelijkebehandelingswetgeving had gehan-
van alleenstaanden meegenomen. De mili-
naar niet in strijd zijn met de gelijkebehan-
deld (2002-71). De kantonrechter was het
tair legde de zaak toch voor aan de
delingswetgeving (oordeel 2002-188).
WOBOT Heb je als werknemer met een tijdelijk contract recht op kinderopvang? Mag je als vakantiewerker (gedeeltelijk) worden uitgesloten van CAO-bepalingen?
als hij daar een goede reden (‘objectieve rechtvaardigingsgrond’) voor heeft. Via een ‘objectieve rechtvaardigingstoets’ (zie pagina 5) stelt de CGB vast of de reden zwaarwegend genoeg is.
Zomaar wat vragen, die sinds kort kunnen worden voor-
In het algemeen geldt, dat werkgevers arbeidsvoor-
gelegd aan de Commissie Gelijke Behandeling. Op 22
waarden zoveel mogelijk ‘pro rata temporis’ moeten toe-
november 2002 trad namelijk de WOBOT in werking, de
kennen aan werknemers met een tijdelijk contract.
‘Wet verbod Onderscheid Bepaalde en Onbepaalde Tijd’1.
Werkt iemand bijvoorbeeld een half jaar, dan krijgt hij of
In deze wet staat, dat werkgevers in de arbeidsvoor-
zij de helft van de eindejaarsuitkering.
waarden geen onderscheid mogen maken tussen werk-
Niet alleen mensen die zich benadeeld voelen kunnen
nemers met een vast en tijdelijk contract. De wet zal niet
de CGB om een oordeel vragen. Ook ondernemingsraden
gelden voor uitzendkrachten en ambtenaren en heeft
en belangenorganisaties kunnen bij de CGB terecht.
geen terugwerkende kracht. Het is een ‘symmetrische’
Verder kan een werkgever, een CAO-partij of een rechter
wet, wat wil zeggen dat zowel werknemers met een tij-
aan de CGB vragen of een regeling aan de WOBOT vol-
delijk contract als mensen met een vast contract er een
doet.
beroep op kunnen doen. De wet zal nogal wat impact hebben. Uit recent onder-
Heeft u vragen over de WOBOT? Bel dan het juridisch
zoek van de Arbeidsinspectie blijkt namelijk dat in bijna
spreekuur van de CGB, iedere werkdag tussen 14.00 en
25% van de onderzochte CAO’s onderscheid wordt
16.00 uur (T 030 888 38 88).
gemaakt naar de tijdelijke aard van de arbeidsovereenkomst. Overigens is dit onderscheid niet per definitie verboden. Een werkgever mag namelijk onderscheid maken CGBrief | Maart 2003 | Pagina 2
1 Staatsblad 2002, 560
Een selectie uit de oordelen JOODS ON DERWIJS
trum een instelling van bijzonder onderwijs
oordeelde dat er weliswaar onderscheid was
Een educatief centrum uit Amstelveen biedt
is en daarom bepaalde eisen mag stellen
gemaakt, maar dat het doel van dit onder-
cursussen en seminars aan over onder ande-
aan deelnemers. Het centrum heeft de rele-
scheid belangrijk en niet-discriminerend
re joodse tradities, klassiek en modern
vantie van deze eisen ook aangetoond. Niet-
was: de Koninklijke Marechaussee wilde
Hebreeuws en filosofie. Voor niet-joden zijn
joden hebben bovendien tal van andere
immers de integriteit en veiligheid van de
deze lessen niet toegankelijk, tenzij zij een
mogelijkheden om over het jodendom te
uit te zenden militair en zijn familie waar-
joodse partner hebben, zo ontdekte de
leren. De Commissie Gelijke Behandeling
borgen en onpartijdigheid garanderen. Bij
Stichting Meldpunt Discriminatie
concludeerde dat het educatief centrum
dat laatste was zowel de feitelijke onpartij-
Amsterdam. Het educatief centrum legde
niet in strijd handelt met de gelijkebehan-
digheid als de perceptie van de locale bevol-
uit dat het volgens de joodse tradities niet
delingswetgeving (oordeel 2002-157).
king van belang. Door de ‘sociale binding’
altijd toegestaan is om het jodendom te
van de militair met het uitzendgebied kon
praktiseren in aanwezigheid van niet-joden.
bij de plaatselijke bevolking een schijn van
Daarnaast hebben joden vanwege hun
BOSN IË
partijdigheid ontstaan. Het gebruikte
geschiedenis behoefte aan een veilige leer-
Een militair meldde zich aan voor een missie
middel was daarom noodzakelijk en het
omgeving. Het centrum is in Nederland de
in Bosnië. Deze missie had als doel de lokale
onderscheid gerechtvaardigd. De Koninklijke
enige instelling die aan deze behoefte tege-
politie te ondersteunen en te evalueren. De
Marechaussee handelde dan ook niet in
moet komt. Niet overtuigd legde de
Koninklijke Marechaussee wees hem echter
strijd met de wet (oordeel 2002-204).
Stichting Meldpunt Discriminatie de zaak
af. De militair is namelijk getrouwd met een
voor aan de Commissie Gelijke Behandeling.
Bosnische vrouw. De man diende een klacht
De volledige tekst van de oordelen is te
Deze constateerde dat het educatief cen-
in bij de Commissie Gelijke Behandeling. Die
vinden op www.cgb.nl.
Reacties op de oordelen PENSIOEN
PENSIOEN
Jonger zijn dan je man kan gevolgen hebben voor je pensioen. Dat ontdekte een vrouw toen in
Een lerares werkte lange tijd op basis van
1996 haar echtgenoot overleed. Omdat zij 17 jaar jonger was dan haar partner, werd haar wedu-
kortlopende tijdelijk contracten. Ze werd
wepensioen gekort met 23% (0,25% voor elke maand dat het leeftijdsverschil meer bedroeg
daarom uitgesloten van de pensioenregeling
dan 10 jaar). Naar aanleiding van oordeel 1998-93 van de CGB had het pensioenfonds al beslo-
van haar werkgever. Deze gaf aan dat hij
ten om de regeling te schrappen, maar het verleende hieraan geen terugwerkende kracht,
flexibel wilde inspringen op de behoefte van
waardoor de bovengenoemde weduwe nog steeds te kampen had met een verlaagd pensioen.
de school en daarom tijdelijk contracten aan-
De Commissie Gelijke Behandeling oordeelde, dat het pensioenfonds hiermee de gelijkebehan-
bood. Volgens de Commissie Gelijke
delingswetgeving overtrad (oordeel 2002-36). Dat de korting voor zowel mannen als vrouwen
Behandeling was het aanbod van leerlingen
gold maakte niet uit, omdat in de praktijk vooral vrouwen werden benadeeld.
echter niet zo wisselend dat de baan van de
Het pensioenfonds heeft laten weten, het pensioen van de weduwe met terugwerkende
lerares jaarlijks ter discussie moest worden
kracht aan te vullen tot 100%. Verder zal het in zijn informatiekrant voor deelnemers en pensi-
gesteld. Wel moest naar het aantal lesuren
oengerechtigden een oproep plaatsen, om zo andere benadeelden op te sporen en te vergoeden.
worden gekeken. De CGB vond dat de werkgever de door hem gezochte flexibiliteit anders had kunnen vormgeven, bijvoorbeeld
ANALISTEN
taken uitvoerden als voorheen. Daarom wer-
door de lerares een vast contract met een
Dat je minder salaris ontvangt als je minder
den zij benadeeld door het deeltijdbeleid van
wisselend aantal uren aan te bieden. De
gaat werken ligt voor de hand. Maar een aan-
het laboratorium. Het laboratorium kon het
werkgever kon het gemaakte onderscheid
tal vrouwelijke analisten werd tegelijkertijd
gemaakte onderscheid niet rechtvaardigen
dan ook niet rechtvaardigen en handelde in
teruggezet in rang en salarisschaal, terwijl
en overtrad daarom de gelijkebehandelings-
strijd met de wet (oordeel 2002-14).
hun taken hetzelfde bleven. Het laboratori-
wetgeving (oordelen 2002-182 t/m 185).
um waar zij werkten vond dat de functie van
Intussen heeft de werkgever van de ana-
De werkgever heeft intussen aangeboden de vrouw met terugwerkende kracht voor
analist A niet in minder dan 32 uur kon wor-
listen laten weten dat zij weer worden aan-
het pensioenfonds aan te melden en de ver-
den vervuld en stelde dat ‘gewone’ analisten
gesteld als analist A en met terugwerkende
eiste premies te betalen.
andere werkzaamheden verrichten dan ana-
kracht het verschil in loon krijgen uitbetaald.
listen A. De werkneemsters stapten naar de
Aangezien de functieverlaging 10 jaar gele-
Commissie Gelijke Behandeling. Die conclu-
den plaatsvond, gaat het hierbij om een flink
deerde, dat de analisten nog steeds dezelfde
bedrag. CGBrief | Maart 2003 | Pagina 3
Quickscan gelijke beloning Regelmatig ontvangt de CGB klachten over ongelijke beloning. In het daarop volgende beloningsonderzoek beperkt de CGB zich tot degene die een klacht heeft ingediend en de personen waarmee hij of zij zich vergelijkt. In sommige gevallen ontvangen echter meer mensen binnen de organisatie een te laag salaris. Om de effecten van bepaalde salarismaatregelen in beeld te krijgen zou de CGB dus de hele organisatie moeten doorlichten. Zeker bij grote organisaties gebeurt dit niet, omdat dergelijke beloningsonderzoeken te arbeidsintensief zijn en het buiten het kader van de individuele zaak valt. In reactie op het Plan van Aanpak gelijke beloning van de vorige staatssecretaris van SZW heeft de Commissie gevraagd om de mogelijkheden te mogen onderzoeken om salarisgegevens via een computerprogramma te kunnen doorzoeken. De CGB kreeg van het ministerie van
technische aspecten ook menselijke aspecten een rol
SZW subsidie om een vooronderzoek naar de (techni-
zullen spelen. Om de Quickscan succesvol te laten ver-
sche) haalbaarheid van dit plan te laten verrichten. Dit
lopen, zal binnen de onderzochte organisatie draagvlak
vooronderzoek naar een zogenoemde ‘Quickscan gelijke
moeten worden gecreëerd. Goede voorlichting is hierbij
beloning’ is eind vorig jaar afgerond en werd uitgevoerd
onmisbaar. Inmiddels is de daadwerkelijke realisatie van de Quick
door Teelen Kennismanagement b.v. Het onderzoek wees uit, dat het technisch mogelijk is
Scan via een Europese Aanbesteding opgedragen aan
om een gebruiksvriendelijke Quickscan te ontwerpen die
Deloitte & Touche. Ook de realisatie wordt door het
ongelijke beloning op kan sporen. Naar verwachting kun-
Ministerie van SZW bekostigd. Het is de bedoeling dat
nen de meeste salarissystemen hierop aangesloten wor-
het programma eind 2003 in gebruik kan worden geno-
den. Overigens wezen de onderzoekers erop, dat naast
men door de Commissie.
Europese richtlijn m/v Uiterlijk 5 oktober 2005 moet Nederland voldoen aan de tweede herziene EG richtlijn over de gelijke behandeling van mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt en de werkvloer.1
In de richtlijn staat tenslotte, dat lidstaten moeten zorgen voor de instelling van één of meer organen die gelijke behandeling op grond van geslacht bevorderen en analyse-
Een greep uit de bepalingen van deze richt-
tijdens hun afwezigheid aanspraak had-
ren, toezicht houden en aan gedupeerden
lijn:
den kunnen maken op een verbetering
ondersteuning verlenen. In de rasrichtlijn
• Seksuele intimidatie moet worden gezien
van hun arbeidsvoorwaarden, dan moet
staat iets soortgelijks m.b.t. gelijke behan-
deze alsnog toegekend worden.
deling op grond van ras. Steeds meer
als discriminatie op grond van geslacht. • Lidstaten moeten werkgevers aanmoedi-
• Personen die worden gediscrimineerd
Europese richtlijnen verplichten lidstaten
gen om maatregelen te nemen ter bestrij-
moeten in aanmerking komen voor een
dus om een soort ‘Commissie Gelijke
ding van seksuele discriminatie.
vergoeding die in verhouding staat tot de
Behandeling’ op te richten.
Werkgevers moeten ook worden gestimu-
geleden schade. Lidstaten moeten sanc-
leerd om regelmatig informatie verstrek-
ties vaststellen in geval men inbreuk
ken over gelijke behandeling binnen de
maakt op de richtlijn. Deze sancties moe-
onderneming (zoals statistieken en maat-
ten doeltreffend, evenredig en afschrik-
regelen ter verbetering van de situatie).
wekkend zijn.
• Vrouwen die met bevallingsverlof zijn
1 Richtlijn 2002/73/EG van 23 september 2002 tot wijziging van richtlijn 76/207/EEG van de Raad betref-
geweest hebben het recht om terug te
Wat betreft het laatste punt, ziet het er
fende de tenuitvoerlegging van het beginsel van gelijke
keren naar dezelfde baan of een gelijk-
niet naar uit dat de CGB dergelijke sancties
behandeling van mannen en vrouwen t.a.v. de toegang
waardige baan onder dezelfde arbeids-
kan gaan vaststellen. Hiervoor moet men
tot het arbeidsproces, de beroepsopleiding en de promo-
voorwaarden en omstandigheden. Als zij
naar de rechter.
tiekansen en t.a.v. de arbeidsvoorwaarden.
CGBrief | Maart 2003 | Pagina 4
Objectieve rechtvaardigingstoets De gelijkebehandelingswetgeving verplicht bij indirect onderscheid te toetsen of er sprake is van objectieve rechtvaardiging. Hoe doet de CGB dat!?
leert dat de schade van de woningbouwvereniging hoogstens één woning per jaar op een woningbestand van 7500 woningen zal zijn.
Een man uit Sierra Leone wil een woning huren via een
STAP 2: TOETSI NG VAN H ET MI DDEL
woningbouwvereniging. Hij komt hier echter niet voor in
Het middel moet ‘passend’ zijn. Dit betekent, dat het
aanmerking, omdat hij een tijdelijke verblijfsvergunning
moet leiden tot het beoogde doel. In het voorbeeld van
heeft.
de woningbouwvereniging is het middel:‘weigeren een
Er is geen sprake van direct onderscheid op grond van
woning te verhuren aan mensen met een tijdelijke ver-
nationaliteit: een man uit Sierra Leone met een vaste
blijfsvergunning’. Op deze manier sluit de woningbouw-
verblijfsvergunning zou geen problemen hebben onder-
vereniging inderdaad de mogelijkheid uit, dat zij schade
vonden. Er is wel sprake van indirect onderscheid, want
zal leiden. Of zij bij het wél verhuren aan vluchtelingen
alleen niet-Nederlanders hebben een tijdelijke verblijfs-
schade zal leiden is echter niet zeker. De woningbouw-
vergunning. Indirect onderscheid is niet per definitie
vereniging verklaarde namelijk geen ervaring te hebben
verboden: heb je er een goede reden voor, dan handel je
met huurders zonder vaste verblijfsgunning. Daarnaast moet het middel noodzakelijk zijn. Er mag
niet in strijd met de wet. Om zo objectief en consistent mogelijk vast te stellen wat nu een ‘goede reden’ is,
geen niet-discriminerend alternatief zijn en het middel
wordt een ‘objectieve rechtvaardigingstoets’ gebruikt.
moet in een evenredige verhouding staan tot het doel. Er is een niet-discriminerend alternatief voorhanden:
STAP 1: TOETSI NG VAN H ET DOEL
de woningbouwvereniging zou een tijdelijke huurover-
Het doel van het gemaakte onderscheid moet belangrijk
eenkomst kunnen sluiten, de huur laten vooruitbetalen
en op zichzelf niet discriminerend zijn. In het bovenge-
of de gemeente vragen om borg te staan.
noemde voorbeeld voerde de woningbouwvereniging
De verhouding tussen middel en doel is niet redelijk.
aan dat zij de vluchteling weigerde, om haar bedrijfsrisi-
Eén van de doelstellingen van de woningbouwvereniging
co te beperken. Dit doel is niet discriminerend. Het is ech-
is namelijk mensen die economisch of sociaal moeilijk in
ter de vraag of het belangrijk genoeg is. Een rekensom
hun eigen woonruimte kunnen voorzien, aan een woning te helpen. Vluchtelingen behoren tot deze doelgroep. De woningbouwvereniging doet haar eigen doelstelling dus geweld aan om haar bedrijfsrisico te beperken. Tel daarbij op dat de financiële schade hoogstens één woning per jaar op een woningbestand van 7500 woningen zal zijn en het is duidelijk dat het gebruikte middel niet noodzakelijk is. Conclusie: het gemaakte onderscheid is niet gerechtvaardigd.
Organisaties op het gebied van gelijke behandeling Ieder EU-land moet vóór juli 2003 een organisatie op het gebied van gelijke behandeling oprichten, zo staat in de Rasrichtlijn. Een onafhankelijk onderzoeksbureau heeft voor de Europese Commissie onderzoek gedaan naar bestaande organisaties die zich met gelijke behandeling bezighouden. Het bureau deed de volgende aanbevelingen m.b.t. dergelijke organisaties: • Een duidelijk mandaat en statuten die de
• Een jaarlijks budget zodat continuïteit
• De mogelijkheid onderzoek te doen naar
en onafhankelijkheid gewaarborgd zijn.
de mate van discriminatie in een land en
• Formalisering van de politieke rol van de
naar de problemen die gelijke behande-
organisatie. Op die manier kan gebruik worden gemaakt van haar expertise bij
ling oproept. • Verschillende discriminatiegronden
de totstandkoming of aanpassing van
binnen één organisatie zorgen voor wet-
wetgeving.
telijke coherentie en eenduidigheid.
• Gratis hulp aan slachtoffers en getuigen van discriminatie. Geef organisaties de
Ook is het voor de burger dan duidelijker wat zijn of haar rechten zijn.
mogelijkheid algemenere zaken te behandelen. Op die manier kunnen ze
Het rapport is te vinden op:
onafhankelijkheid van de organisatie
maatschappelijk relevante kwesties aan
http://europa.eu.int/comm/employment
garanderen.
de orde stellen.
_social/fundamri/news_en.htm
CGBrief | Maart 2003 | Pagina 5
CGB Nieuws Cursussen en internationale contacten
CGB zoekt nieuwe (onder)voorzitter en leden
Dat de Commissie Gelijke Behandeling oor-
Jenny Goldschmidt, de voorzitter van de CGB, neemt in
delen uitspreekt weten de meeste mensen
september 2003 afscheid van de Commissie. Haar
wel. De CGB doet echter ook veel aan infor-
ambtstermijn is dan afgelopen. Naast een voorzitter
matieoverdracht. Vaak gaat het dan om
zoekt de Commissie Gelijke Behandeling ook een
rechtenstudenten, advocaten, etc. Zo ver-
tweede ondervoorzitter en nieuwe leden.
zorgden twee Commissieleden een cursus gelijke behandeling voor de Haagse Orde van Advocaten. De voorzitter van de CGB gaf een soortgelijke cursus aan leden van de Hoge Raad. Zij gaf verder post-academische colleges in het kader van de leergang
te gaan of het, gelet op de maatschappe-
Arbeidsrecht aan de Universiteit van
lijke ontwikkelingen, gerechtvaardigd is de
Leiden. Aan de Universiteit van Utrecht gaf
in de wet genoemde uitzonderingen te
Commissielid mr. J.R. Dierx heeft de
de CGB een lezing over de Commissie en de
handhaven. Met het oog op de evaluatie
Commissie per 1 maart j.l. verlaten om zich
gelijkebehandelingswetgeving aan
van deze wettelijke uitzondering, bekeek
met haar gezin voor een aantal jaren te
rechtenstudenten. Tenslotte werd voor
de Commissie vanuit haar eigen ervaring
vestigen in Argentinië. Mevrouw Dierx was
personeels-functionarissen de WOBOT
en expertise in hoeverre het wenselijk is de
sinds de oprichting van de CGB in 1994
uitgelegd (zie ook pagina 2) .
wettelijke uitzonderingen te handhaven en
Commissielid en heeft zich vooral bezig
deed hiervan verslag in een ongevraagd
gehouden met gelijke behandeling bij de
Zo werden er door de Commissie o.a. ver-
advies gericht aan de staatssecretaris van
arbeidsvoorwaarden (gelijke beloning,
schillende lezingen gehouden in Brussel,
Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
functiewaardering en pensioenen).
Ook in het buitenland was de CGB actief.
Nieuwe uitdagingen
De conclusie was dat er zich in de prak-
Boedapest en Dublin.
tijk geen belangrijke knelpunten voordoen
J.N. Helmond MPM gaat de Commissie
bij de implementatie en naleving van de
medio mei verlaten. Bij de Gemeente
Advies inzake evaluatie regelgeving geslachtsbepaalde beroepsactiviteiten
uitzonderingen. In slechts vier procent van
Middelburg zal hij aantreden als Directeur
het totaal aantal oordelen met betrekking
Maatschappelijke Zaken. Voor de overdracht
tot seksediscriminatie werd een beroep
en afronding van werkzaamheden zal hij na
gedaan op de uitzondering. De Commissie
mei nog zeer beperkt beschikbaar zijn voor
Geslachtsbepaaldheid van beroepsactivitei-
oordeelde in een nog kleiner aantal geval-
de CGB. Een passend afscheid (ook voor allen
ten is één van de wettelijk toegestane uit-
len dat de uitzondering mocht worden
buiten de CGB die met hem hebben samen-
zonderingen op het verbod van onderscheid
ingeroepen, onder andere bij beroeps-
gewerkt) zal uiteraard op een nader te bepa-
op grond van geslacht. In de bij de wet
activiteiten binnen de hulpverlening, het
len tijdstip plaats vinden. Naar een opvolger
genoemde gevallen is het toegestaan uit-
gastouderschap en werkzaamheden op
wordt gezocht.
sluitend een man (of een vrouw) aan te
een onderzeeboot. De aanbevelingen van
nemen, zonder dat dit verboden onder-
de Commissie hadden voornamelijk
scheid op grond van geslacht oplevert.
betrekking op het verbeteren van de struc-
Het gaat hierbij onder andere om beroeps-
tuur en de toetsing van de uitgezonderde
activiteiten van artiesten, modellen, werk-
beroepsactiviteiten.
Redactie: S. Rollfs of Roelofs. Vormgeving: www.raakontwerp.nl.
zaamheden in de persoonlijke verpleging of opvoeding, of bij beroepsactiviteiten waar-
COLOFON
Het volledige advies kunt u vinden op
Illustraties: Annet Scholten.
bij sprake is van ernstige schaamtegevoe-
www.cgb.nl onder publicaties, bestel/
Fotografie: Jack Aerts.
lens. Nederland is verplicht regelmatig na
download, adviezen.
Druk: Plantijn Casparie Vlaardingen.
Aan deze nieuwsbrief is de grootst mogelijke zorg besteed. Echter, doordat juridische teksten (bijvoorbeeld oordelen) kort en vereenvoudigd zijn weergegeven, is de nieuwsbrief juridisch minder correct dan de teksten waarop hij is gebaseerd. Er kunnen dan ook geen rechten aan worden ontleend.
Commissie Gelijke Behandeling Kleinesingel 1-3 | Postbus 16001 | 3500 DA Utrecht | T 030 888 38 88 | F 030 888 38 83 | E
[email protected] | W www.cgb.nl Telefonisch juridisch spreekuur iedere werkdag van 14.00 uur tot 16.00 uur.
