CGBrief CGBRIEF IS EEN UITGAVE VAN DE COMMISSIE GELIJKE BEHANDELING EN VERSCHIJNT DRIE MAAL PER JAAR IN EEN OPLAGE VAN CIRCA 2500 EXEMPLAREN

CGBrief

22

NUMMER 22, APRIL 2005

CGBRI EF IS EEN UITGAVE VAN DE COMMISSI E GELIJKE BEHAN DELI NG EN VERSCH IJNT DRI E MAAL PER JAAR I N EEN OPLAGE VAN CI RCA 2500 EXEMPLAREN Mensen worden nog steeds uitgesloten van werk, opleiding of het verkrijgen van bepaalde goederen of diensten op grond van irrelevante kenmerken. Om deze uitsluiting tegen te gaan, kent Nederland de gelijkebehandelingswetgeving. Deze wetgeving is complex en onderhevig aan verandering. Daarom werd in 1994 de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) ingesteld. Een onafhankelijk, landelijk college dat toeziet op de

naleving van haar oordelen, adviseert en voorlichting geeft over gelijke behandeling. Wilt u meer weten over deze wetgeving of wilt u een oordeel over een specifieke situatie? Neem contact op met het juridisch spreekuur van de CGB: iedere werkdag van 14.00 tot 16.00 uur op T 030 888 38 88. Of breng een bezoek aan onze website: www.cgb.nl

Gelijk Loon Ongelijke beloning blijkt een hardnekkig fenomeen. De Arbeidsinspectie brengt regelmatig rapporten uit over de arbeidsmarktpositie van werknemers, waarin beloningsverschillen tussen groepen werknemers in kaart worden gebracht. Steeds opnieuw is de conclusie dat er een grote beloningskloof (19% en meer) bestaat tussen mannen en vrouwen, allochtonen en autochtonen en deeltijders en voltijders.

adviseur beloning en functiewaardering van de CGB, kwamen in 2003/2004 de meeste verzoeken om een oordeel over beloning van vrouwen. Waarom allochtonen zich voor loononderzoeken minder vaak tot de CGB wenden is niet bekend. Ondanks hun achterstand op de arbeidsmarkt en de lagere beloning (19%), vragen allochtonen minder vaak dan vrouwen een oordeel van de CGB. Hun achterstand is tijdens de jaren dat het economisch goed ging slechts voor een klein deel ingelopen. Als gevolg van de verslechterde economische situatie is de verwachting dat de achterstand niet verder zal verkleinen en wellicht zelfs weer zal toenemen. Volgens de gelijkebehandelingswetgeving hebben werknemers die zich vergelijken met werknemers van een ander geslacht of andere afkomst recht op een loon dat berekend is op grondslag van gelijkwaardige maatstaven, mits zij (nagenoeg) gelijkwaardig werk verrichten. Het gaat hierbij niet alleen om dezelfde maar ook om andersoortige werkzaamheden, bijvoorbeeld administratieve tegenover technische taken. Het totaal van de werkzaamheden moet tot een (nagenoeg) gelijkwaardig functieniveau leiden. Om dit vast te stellen onderzoekt de CGB eerst het niveau van de functie-

Beloning is vooral gebaseerd op het functieniveau, maar

taken. Hierbij past zij het functiewaarderingssysteem

ook de dienstjaren spelen een belangrijke rol. Mede hierdoor

toe dat de organisatie normaliter gebruikt, mits dit

heeft loopbaanonderbreking (bijvoorbeeld voor de zorg voor

systeem deugdelijk is in de zin van de gelijkebehande-

kinderen) een substantieel nadelig effect voor vrouwen.

lingswetgeving. Als twee functies van gelijke waarde

Hierbij komt dat vrouwen vaak ook in lager beloonde secto-

zijn, hoeven de functievervullers nog niet hetzelfde

ren en beroepen werken dan mannen. De beloningskloof is

salaris te verdienen. Verschillen in dienstjaren of in

niet helemaal (4-7%) te verklaren door de genoemde factoren

functioneren kunnen gerechtvaardigde verklaringen

of door andere persoons- en functiekenmerken. Onderzoek

zijn. Wel moet de werkgever aantonen dat de bereke-

van de Arbeidsinspectie wijst uit dat de tot nu toe ingezette

ningswijze voor de functionarissen gelijk is en dat de

maatregelen niet hebben geleid tot een duidelijke afname

toegepaste maatstaven op zich niet tot onderscheid

van beloningsverschillen.

leiden. Zo kan een verschil in dienstjaren niet tot in lengte van jaren als rechtvaardiging voor beloningsverschil-

DE CGB-PRAKTIJK

len gelden. Immers, de invloed van dienstjaren op het

Uit de CGB-praktijk blijkt dat ongelijke beloning nog

functioneren, zal na verloop van tijd afnemen (een werk-

steeds veel voorkomt. Volgens Siebrand Bisschop, de

nemer functioneert met 25 dienstjaren waarschijnlijk vervolg op pagina 2

CGBrief | April 2005 | Pagina 1

vervolg pagina 1

niet beter dan met 15 dienstjaren). Op deze wijze onder-

mannen en vrouwen of tussen allochtonen en autoch-

zoekt de CGB alle beloningsmaatstaven om vast te stel-

tonen. Een functiewaarderingssysteem moet analytisch

len of de beloningsverschillen al of niet gerechtvaardigd

en doorzichtig zijn en met objectieve functiekenmerken

zijn.

wegen. De CGB stuit regelmatig op toepassingen die tot ongelijke beloningsvormen (kunnen) leiden. Binnen een

FUNCTIEWAARDERINGSSYSTEMEN

organisatie is er soms sprake van meer functiewaarde-

De Nederlandse gelijkebehandelingswetgeving stelt al

ringssystemen, die tot beloningsverschillen tussen

sinds 1975 eisen aan functiewaarderingssystemen. Deze

(groepen) werknemers leiden of is het functiewaarderings-

systemen moeten technische deugdelijk en neutraal zijn,

systeem zo opgebouwd dat ongelijke beloning niet wordt

zodat geen beloningsverschillen kunnen ontstaan tussen

uitgesloten.

Vreedzame samenleving Op 26 januari 2005 was er een bijeenkomst in de Ridderzaal georganiseerd door het kabinet. De bedoeling van deze bijeenkomst was om tot een actieprogramma te komen dat wordt beleefd als een gemeenschappelijk programma van overheid en maatschappelijke organisaties

bijdragen om de voorbereiding naar en toetreding tot de arbeidsmarkt te stimuleren en integratie op de werkplek te bevorderen. De CGB zal in samenwerking met andere organisaties waaronder het LBR, de ADB’s werkgeversorganisaties en vakbonden jaarlijks de gegevens omtrent ongelijke

Het actieprogramma moet zorgdragen voor een grotere

behandeling bijeenbrengen, zodat knelpunten goed in

binding van burgers aan de samenleving. De CGB was

kaart kunnen worden gebracht. Ook is gebleken dat er

één van de genodigden en heeft deelgenomen aan deze

onder de verschillende organisaties draagvlak bestaat

bijeenkomst. In de aanloop naar deze bijeenkomst is

voor een actievere rol van de CGB, indien een werkgever

in werkgroepen onderzocht wat elke organisatie kan

in de naleving van oordelen tekort schiet.

Mensenrechteninstituut Vier organisaties hebben het initiatief genomen om de oprichting van een Nederlands mensenrechteninstituut (NMI) te onderzoeken. Deze vier organisaties - het College bescherming persoonsgegevens, de Nationale ombudsman, het Studie- en informatiecentrum mensenrechten en de CGB - ondertekenden daarvoor op 9 maart 2005 een ‘Memorandum inzake samenwerking’.

Verenigde Naties beschrijft, worden vervuld. Het gaat dan bijvoorbeeld om de advisering aan overheden over de toepassing van mensenrechtenverdragen en bijdragen aan rapportages voor de toezichthoudende comités voor de verdragen en het volgen van de aanbevelingen. De initiatiefnemers gaan onderzoeken in welke vorm een NMI opgericht moet worden. Het uitgangspunt daar-

In Nederland bestaat geen nationaal mensenrechten-

bij is de resolutie van de Verenigde Naties. Die geeft aan

instituut. Een resolutie van de Verenigde Naties van 1993

dat een NMI bijvoorbeeld de regeringen en overheden

dringt daar wel op aan.

adviseert over wetgeving en wetsvoorstellen rond bescherming en bevordering van de rechten van de mens,

In Nederland houden diverse organisaties en instanties

meewerkt aan rapportages op verzoek van de Verenigde

zich bezig met de mensenrechten, zoals de vier initiatief-

Naties, rapporten publiceert over allerlei vormen van dis-

nemers van het Memorandum, het Nederlands Juristen

criminatie en deelneemt aan het internationale netwerk

Comité voor de Mensenrechten (NJCM), en het

van NMI’s en de Verenigde Naties.

Nederlands Helsinki Comité. Er is een inventarisatie gemaakt van hun werkzaamheden en bevoegdheden.

Het ministerie van Bestuurlijke Vernieuwing en

Hieruit blijkt dat de samenwerking en afstemming tus-

Koninkrijksrelaties is positief over het initiatief van de

sen de Nederlandse organisaties verbeterd kan worden.

vier organisaties. De initiatiefnemers zullen eind 2005

Ook blijkt dat niet alle taken die de resolutie van de

een advies uitbrengen aan de minister.


CGB Nieuws ECRI: gegevens verzamelen!

onderwijs snel duidelijk. Alleen met het bij-

namelijk objectieve criteria om werknemers

houden van deze statistieken kunnen volgens

als “allochtoon”aan te merken (geboorte-

Op 17 en 18 februari 2005 heeft de European

de ECRI minderheden beschermd worden.

plaats, geboorteplaats van ouders etc.) terwijl

Commission against Racism and Intolerance

Bovendien kun je discriminatie en de imple-

de ECRI streeft naar classificatie op grond van

(ECRI) een bijeenkomst gehouden in

mentatie van specifieke wetgeving zo moni-

“self identification”.

Straatsburg. De CGB was aanwezig bij dit

toren. Bij veel overheden bestaat er echter

seminar met als thema : data verzamelen om

weerstand tegen deze vorm van registratie.

discriminatie te kunnen bestrijden.Tijdens de

Het wordt vaak als negatief ervaren en niet als

bijeenkomst in februari hebben verschillende

een tool om kwetsbare groepen te monitoren

landen ideeën en ervaringen uitgewisseld.

zodat - als dit nodig is - beleid en wetgeving

Er werd veel gesproken over de definitie van

kan worden aangepast.

Symposium ‘wet leeftijd, bijna één jaar’ De wet gelijke behandeling op grond

discriminatie, om zo te zorgen dat we in geheel Europa werken aan betrouwbare informatie.

Alex Geert Castermans, voorzitter van de CGB

van leeftijd bij de arbeid (WGB L)

De conclusie van de bijeenkomst luidt dat

verzorgde een inleiding over de Nederlandse

bestaat op 1 mei 2005 één jaar.

iedereen het belang van de verzameling van

situatie. Hij sprak onder andere over de rede-

Reden voor een feestje of juist niet?

data ter bestrijding van discriminatie onder-

nen die door de Nederlanse overheid zijn aan-

Voor de Commissie is het een aan-

schrijft.

gevoerd om de wet SAMEN te beëindigen (per

leiding om op 26 april een symposium

1 januari 2004). Deze staan haaks op het beleid

te organiseren over de gevolgen van

Het ECRI geeft reeds sinds 1996 aan dat het

van de ECRI, gericht op een wettelijke verplich-

deze wet.Wat zijn de lijnen en de

voor overheden van belang is om gegevens

ting van dataverzameling. Ook de definities die

achtergronden van de uitspraken van

over de nationaliteit, etnische oorsprong, taal

ons Centraal Bureau voor de Statistiek han-

de CGB gedurende het afgelopen jaar?

en geloof van hun burgers te verzamelen.

teert bij het verzamelen van data over ras en

Met deze informatie worden de uitwerkingen

arbeid, kwamen aan bod. Ook deze voldoen

van beleidskeuzes op het gebied van arbeid en

niet aan wat de ECRI norm. Het CBS hanteert

Verzoeken om advies

Een werkgroep met vertegenwoordigers van

De Commissie Gelijke Behandeling (CGB)

zou onder ander aanbevelingen moeten doen

heeft in de maand december twee verzoeken

aan alle betrokken partijen (overheid, werk-

om advies ontvangen.

gevers, vakbonden) om beloningsverschillen

DATUM EN TIJD: 26 APRIL 2005 VAN 9.30 - 13.00 UUR LOCATIE: CGB, KLEINESINGEL 1-3 TE UTRECHT

Meer informatie vindt u op www.cgb.nl

het bedrijfsleven, sociale partners en overheid

tegen te gaan. De leden van de Equal Pay Force Gelijke beloning

zouden hun netwerk kunnen inzetten om

Het eerste verzoek komt van het Ministerie

gelijke beloning onder de aandacht te brengen

van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)

van een breed publiek.

en gaat over ongelijke beloning. SZW heeft in de Vierde Voortgangsbrief gelijke beloning

Inkomenseis

een aantal maatregelen genoemd om onge-

Het tweede verzoek gaat over het huis-

lijke beloning tegen te gaan. Onder meer

vestingsbeleid van Rotterdam. Een federatie

wordt hierin de suggestie gedaan om voor

van woningcorporaties legt aan de CGB de

één jaar een ‘Equal Pay Force’in het leven te

vraag voor of het stellen van een inkomenseis

roepen. SZW vraagt de CGB om haar visie

van 120% van het minimumloon bij de toe-

te geven op de aangekondigde maatregelen.

wijzing van woningen tot indirect onder-

Redactie: S. Rollfs of Roelofs

Daarnaast wil SZW graag weten op welke

scheid leidt. Hierbij worden als mogelijk

Vormgeving: www.raakontwerp.nl

wijze de ‘Equal Pay Force’kan worden opge-

gedupeerden bijstandmoeders, studenten,

Illustraties: Annet Scholten

richt en welke taken deze op zich zou moeten

ouderen, gehandicapten en bepaalde groepen

Fotografie: Jack Aarts

nemen.

allochtonen genoemd.

Druk: PlantijnCasparie IJsselstein

COLOFON

Aan deze nieuwsbrief is de grootst mogelijke zorg besteed. Echter, doordat juridische teksten (bijvoorbeeld oordelen) kort en vereenvoudigd zijn weergegeven, is de nieuwsbrief minder correct dan de teksten waarop hij is gebaseerd. Er kunnen dan ook geen rechten aan worden ontleend.

Commissie Gelijke Behandeling Kleinesingel 1-3 | Postbus 16001 | 3500 DA Utrecht | T 030 888 38 88 | F 030 888 38 83 | E [email protected] | W www.cgb.nl Telefonisch juridisch spreekuur iedere werkdag van 14.00 uur tot 16.00 uur. T 030 888 38 29 (teksttelefoon)

Selectie oordelen ZI EKTEKOSTEN NA AR RATO

scheid op grond van handicap of chronische

handelwijze leveren geen objectieve recht-

Een ambtenaar is vanwege een handicap

ziekte, omdat het onderscheidend criterium

vaardiging op voor dit indirecte onderscheid.

gedeeltelijk arbeidsongeschikt geraakt en

de omvang van de aanstelling is. Gedeeltelijk

Strijd met de wet. (2005-21)

zijn aanstelling is daarop teruggebracht

arbeidsongeschikte ambtenaren, die op basis

naar een deeltijdaanstelling. Hij krijgt van

van hun restcapaciteit werkzaam blijven,

SPEI DI NGSBELEI D

zijn werkgever een tegemoetkoming in de

worden in overwegende mate getroffen door

Drie schoolbesturen voor basisonderwijs

ziektekosten naar rato van zijn deeltijdaan-

de naar rato toekenning van de tegemoetko-

voeren op basis van een convenant met de

stelling. Hij is echter van mening dat dit

ming. De combinatie van een WAO-uitkering

gemeente een spreidingsbeleid waarbij zoge-

onderscheid is op grond van handicap of

en inkomen uit (resterende) arbeid leidt in de

noemde 1.9 leerlingen naar een andere school

chronische ziekte omdat hij als gedeeltelijk

tegemoetkoming ziektekosten tot benade-

worden verwezen als een school een streef-

arbeidsongeschikte niet vrijwillig in deeltijd

ling. Het bedrijf maakt dan ook indirect

percentage van deze leerlingen heeft bereikt.

werkt. De Centrale Raad van Beroep heeft

onderscheid op grond van handicap of chroni-

Omdat 1.9 leerlingen uitsluitend leerlingen

geoordeeld dat de ziektekostenregeling van

sche ziekte omdat het hebben van een handi-

van niet-Nederlandse afkomst zijn maken

het bedrijf geen verboden onderscheid op

cap of chronische ziekte vrijwel altijd ten

verweerders direct onderscheid op grond van

grond van arbeidsduur maakt. De ziekte-

grondslag ligt aan het hebben van een WAO-

ras waarvoor de wet geen rechtvaardiging

kostenregeling maakt evenmin direct onder-

uitkering. De aangedragen redenen voor deze

toelaat. Strijd met de wet (2005-25).

Follow-up GEEN HOOFDDOEK I N HA AGS

‘aan de deur’ bij sommige horecagelegen-

RESTAU RANT

heden in onder andere Utrecht en

Een restaurant in Den Haag heeft als huis-

Amersfoort. Een aantal Utrechtse agenten

regel dat personen met een hoofddeksel

zijn undercover gaan ‘stappen’ om moge-

niet worden toegelaten. Verschillende

lijke discriminatie te onderzoeken. Koppels

vrouwen met een hoofddoek werd te

bestaande uit jonge allochtone en autoch-

kennen gegeven dat zij hun hoofddoek

tone agenten in burger bezochten een

moesten af doen. Toen zij dit weigerden,

aantal kroegen en dansgelegenheden.

werden zij niet toegelaten. De CGB oordeel-

Uit dit veldonderzoek bleek dat in de

de dat dit in strijd is met de gelijkebehan-

meeste gevallen de allochtone agenten

delingswetgeving. Het restaurant houdt

niet binnen werden gelaten. Daarbij viel op

voet bij stuk en de huisregels werden (offi-

dat agenten met een ‘Marokkaans uiterlijk’

cieel) niet veranderd. De CGB heeft contact

vaker geweigerd werden dan agenten met

opgenomen met de gemeente Den Haag.

dat het feestcafé onderscheid maakt op

De gemeente bleek al in gesprek met de

grond van godsdienst. Inmiddels heeft het

restauranthouder met gunstige vooruit-

feestcafé de huisregels aangepast zodat er

Bij navraag blijkt dat in de praktijk vaak

zichten. Het restaurant heeft verandering

geen sprake meer is van onderscheid op

wordt gewerkt met een maximumpercen-

van de huisregels in het vooruitzicht

grond van godsdienst. De huisregels met

tage voor personen met een ‘Marokkaans

gesteld. Mocht dit toch niet gebeuren dan

betrekking tot kleding luiden nu:“... hoofd-

uitlijk’. De CGB heeft er tijdens het gesprek

is de CGB voornemens de zaak alsnog voor

deksels zijn niet toegestaan; uitsluitend zijn

op gewezen dat dit direct onderscheid op

de rechter te brengen. (2004-112)

die hoofddeksels toegestaan die uit hoofde

grond van ras oplevert en dat dit niet is

van een geloofsovertuiging worden gedra-

toegestaan. Gepleit werd voor structurele

H U ISREGELS FEESTCAFÉ

gen, mits de hoofddeksels niet gezichtsbe-

preventieve maatregelen, zoals een duide-

Ook een feestcafé in Maastricht had als

dekkend zijn”. (2004-129)

lijk deurbeleid, gedragscodes, huisregels,

huisregel dat personen met een hoofddek-

een ‘Aziatisch of Surinaams uiterlijk’.

e.d. die duidelijk en controleerbaar zijn en

sel niet werden toegelaten. Een groep van

RON DETAFELGESPREK DISCRIMI NATI E

consequent worden gehanteerd.

25 collega’s van de sectie arbeidsrecht

I N DE HORECA

Gemeentes, politie, OM en horecaonder-

wensten een bezoek te brengen aan het

Op 10 februari 2005 heeft de CGB deelge-

nemers kunnen ook een convenant sluiten.

feestcafé. Een van de collega’s werd door

nomen aan een rondetafelgesprek georga-

De gemeente Utrecht en Rotterdam hebben

de twee aanwezige portiers de toegang

niseerd door de Algemene commissie voor

al een convenant gesloten. Dit heeft al tot

geweigerd omdat zij een hoofddoek draagt.

Integratie van de Tweede Kamer. De aanlei-

verbetering geleid. De CGB krijgt binnen-

De hele groep werknemers heeft daarop

ding voor dit gesprek vormde de verschil-

kort het concept deurbeleid van de

afgezien van het bezoek. De CGB oordeelde

lende krantenberichten over discriminatie

gemeente Utrecht ter beoordeling.


Evaluatie AWGB Alle gelijkebehandelingswetten worden om de vijf jaar geëvalueerd. Het afgelopen jaar heeft de CGB de Algemene wet gelijke behandeling, de Wet gelijke behandeling m/v en de artikelen 7:646 en 647 van het Burgerlijk wetboek geëvalueerd. Tijdens de evaluatie zijn de werking van de bovengenoemde wetten afgezet tegen hun doelstelling. Hoe effectief is de wetgeving geweest bij het tegengaan van ongelijke behandeling op in de in deze wetten genoemde gronden1 in de sfeer van arbeid, onderwijs en het leveren van goederen en diensten?

gingen vanwege hun huidskleur of geslacht, betekent uitsluiting van belangrijke delen van het maatschappelijk leven. Dat is volgens de CGB niet in overeenstemming met het uitgangspunt van gelijke behandeling. Als laatste brengt de CGB de gelijke behandeling van alleenstaanden of andere leefvormen ten opzichte van twee of meer persoonshuishoudens wederom onder de aandacht. Dit was bij de vorige evaluatie (1999/2000) al een discussiepunt. Mede gelet op de verwachte grote toename van het aantal alleenstaanden, handhaaft de CGB haar verzoek om onderzoek te doen naar de noodzaak en mogelijkheden van aanpassing van haar bevoegdheden op dit punt. GOEDE OPVOLGING OORDELEN DOOR PARTIJEN EN RECHTER

De CGB heeft verder onderzoek gedaan naar de effecten van haar oordelen, adviezen, onderzoeken, voorlichting en publiciteit in de afgelopen vijf jaar. Hieruit blijkt dat de oordelen waarbij tot onderscheid is geconcludeerd, voorzover bekend, voor 75% worden opgevolgd. Om de mate van opvolging door partijen te verhogen, gaat de CGB harder optreden in situaties waar sprake is van een vast patroon van niet-opvolging, bijvoorbeeld door (uiteindelijk) zelf naar de rechter te gaan. Ook rechters volgen het oordeel van de CGB steeds vaker. In circa 80% van de zaken waar het oordeel van de CGB aan de orde is, betrekt de rechter (expliciet) het CGB De CGB concludeert dat met de bepalingen in de wetten

oordeel bij zijn beslissing en in bijna 60% van de zaken

in het algemeen goed valt te werken, ook in de verander-

volgt de rechter ook het oordeel.

de Nederlandse samenleving, waarin de spanningen tussen de verschillende grondrechten en gelijkheids-

MEER BEKENDHEID VAN DE CGB

rechten onmiskenbaar zijn toegenomen. Dat maakt de

Uit extern onderzoek blijkt dat de naamsbekendheid

afwegingen die de CGB moet maken niet gemakkelijk,

van de CGB bij de burger is toegenomen. Waarvoor men

maar wetswijzigingen zijn hiervoor niet noodzakelijk.

exact bij de CGB kan aankloppen is echter minder

De Commissie brengt binnenkort overeenkomstig haar

bekend. Dit geldt ook voor een deel van de intermediaire

wettelijke taak verslag uit van haar bevindingen aan de

organisaties en personen, zoals vertrouwenspersonen,

minister voor Bestuurlijke vernieuwing en Koninkrijks-

belangenverenigingen en dergelijke. De CGB gaat dan

relaties. Daarna zal het ministerie van BZK, samen met

ook een intensief voorlichtingsprogramma opzetten,

de overige betrokken ministeries, nog enkele onder-

gericht op zowel individuele potentiële slachtoffers,

zoeken laten verrichten, waarna de regering haar stand-

als op intermediaire instanties.

punt bepaalt, naar verwachting in 2006. Hieronder vast een aantal punten die uit de evaluatie naar voren zijn

MEER PRO-ACTIEF

gekomen.

De resultaten van de evaluatie maken dat de CGB zich in de komende periode meer zal gaan richten op een

ONDERZOEKEN NAAR UITBREIDING VAN BEVOEGDHEDEN

preventieve en pro-actieve aanpak. Hierbij zal sterker

De CGB is op bepaalde terreinen niet bevoegd. Dit betreft

het accent komen te liggen op bewustwording van

allereerst het overheidshandelen, voor zover dit niet

gelijke behandelingsnormen bij betrokkenen en op

plaatsvindt in de arbeidsverhouding en niet vergelijkbaar

structurele verbetering van naleving van de gelijke

is met zakelijk handelen van een andere, niet-overheids-

behandelingswetten in organisaties door middel van

organisatie. De CGB acht deze grenzen discutabel, mede

adviezen en onderzoeken. Deze accentverschuiving

omdat zij voor de grond ras sinds kort overheidshandelen

neemt niet weg dat de CGB individuele verzoeken zal

op het gebied van onder meer sociale zekerheid wèl mag

blijven beoordelen.

toetsen. Daarnaast wenst de CGB onderzoek ten aanzien van verenigingen. De beoordelingsbevoegdheid van de CGB is hier zeer beperkt vanwege de verenigingsvrijheid. Het uitsluiten van mensen om deel te nemen aan vereniCGBrief | April 2005 | Pagina 4

1 ras, geslacht, godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, nationaliteit, hetero- of homoseksuele gerichtheid en burgerlijke staat.

Rechterlijke uitspraken VROUWELIJKE VRACHTWAGENCHAUFFEUR Bij het CWI vond een vrouw twee vacatures voor vrachtwagenchauffeurs bij één en hetzelfde bedrijf.Toen zij het bedrijf belde en naar de vacatures informeerde, werd haar verteld dat beide vacatures al waren vervuld.Toen haar echtgenoot even later belde, bleek één van de vacatures nog open te staan. De vrouw legde haar zaak voor aan de CGB. Deze oordeelde (2002-193) dat er sprake was van ongelijke behandeling op grond van geslacht. De rechtbank in Assen kwam tot eenzelfde conclusie als de CGB en veroordeelde het bedrijf de vrouw 6.000,00 euro te betalen en de kosten van het geding.

hebben afgewacht of de werknemer een officiële klacht zou indienen. Een dergelijke afwachtende houding kan niet als actieve inspanning worden beschouwd. De Commissie oordeelde (2004-93) dan ook dat het bedrijf zich onvoldoende heeft ingespannen en daarmee in strijd heeft gehandeld met de gelijkebehandelingswetgeving. De Kantonrechter in Leeuwarden deed op 5 januari 2005 uitspraak in deze zaak. Hij is van oordeel dat het ontstaan van de verstoorde arbeidsverhouding ligt in de risicosfeer van de werknemer. Het feit dat het bedrijf de klachten van zijn werknemer onvoldoende zorgvuldig heeft onderzocht, zou aanleiding kunnen zijn om de werknemer een vergoeding toe te

VERSTOORDE WERKRELATIE Een werknemer droeg een vijftal incidenten aan, die op de werkvloer hebben plaatsgevonden. Hij meent dat hij discriminatoir is bejegend door collega’s, zijn leidinggevenden en bij de toebedeling van werk. Het bedrijf waar de man werkte was al lang op de hoogte van gevoelens van discriminatie. Zij

kennen. De rechter heeft hier echter van af gezien omdat de werknemer ernstige beschuldigingen (“etnische zuivering”) heeft geuit richting het bedrijf. Dat er sprake was van een langdurig dienstverband van twintig jaar dat vele jaren zonder problemen is verlopen, doet daar volgens de rechter niets aan af.

LIFO advies De CGB heeft een advies uitgebracht aan de Stichting van de Arbeid over het lifo-beginsel. Dit beginsel wordt gehanteerd bij ontslag wegens bedrijfseconomische redenen.

sel. De CGB onderschrijft ook dat het door de Minister voorgestelde indeling in leeftijdsgroepen, de kans op verboden onderscheid op grond van leeftijd bij ontslagen om bedrijfseconomische redenen verkleint. Opmerkelijk is echter dat

In het huidige beginsel geldt dat per categorie uitwisselbare

het voorstel niet inspeelt op de behoefte aan en het behoud

functies van de bedrijfsvestiging, de werknemers met het

van diversiteit. Het huidige lifo-beginsel, maar ook de voor-

kortste dienstverband het eerst voor ontslag in aanmerking

gestelde afspiegelingsbeginsel kan daarmee in strijd zijn.

komen. Het zogenaamde ‘last in first out’ (lifo) beginsel. Dit

Daarnaast vindt de CGB het van belang dat de werkgevers

lifo-beginsel kent een aantal nadelen, zoals een ongelijkmati-

voldoende gegevens verstrekken aan het CWI over de

ge ontslagbescherming van diverse groepen van werknemers

samenstelling van het personeelsbestand voor en na het

(jongeren, herintredende vrouwen, allochtonen en arbeids-

voorgestelde ontslag. Bovendien zou de CWI de uitdrukke-

gehandicapten) die bescherming genieten onder de gelijk-

lijke opdracht moeten krijgen om te toetsen of bij meer-

ebehandelingswetgeving. Bovendien houdt het huidige

voudig ontslag wegens bedrijfseconomische redenen één

lifo-beginsel geen rekening met de behoefte aan meer flexi-

of meer beschermwaardige groep(en) in onevenredige mate

biliteit en diversiteit op de arbeidsmarkt. De minister van

wordt of worden getroffen. De CWI kan te allen tijde de

Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft een voorstel gedaan

expertise van de CGB hierbij inroepen.

voor een aanpassing van het huidige lifo-beginsel. Hij stelt een afspiegelingsbeginsel voor waarin het personeel per bedrijfsvestiging eerst wordt ingedeeld in leeftijdsgroepen. Binnen elke leeftijdsgroep wordt dan per uitwisselbare functie gekeken wie voor ontslag in aanmerking komt. De drempel - dat de groep die wordt ontslagen uit minimaal tien medewerkers moet bestaan - wordt weggenomen. Daarnaast wil hij ruimte voor afwijkende selectiecriteria creëren door in het Ontslagbesluit te bepalen dat deze regels gelden, behoudens voor zover daarvan bij CAO in objectief toetsbare regels is afgeweken. Zo kan rekening worden gehouden met specifieke omstandigheden in een onderneming of bedrijfstak.

HET CGB ADVIES De CGB onderschrijft de nadelen van het huidige lifo-beginCGBrief | April 2005 | Pagina 5

STAR ADVIES De Stichting van de Arbeid heeft in haar advies gesteld dat zij zich op het laatste punt niet aansluit bij het advies van de CGB. Zij stelt dat als de CWI rekening houd met de gelijkebehandelingsnorm van de ene groep zij afbreuk zou kunnen doen aan de gelijke behandeling van een andere groep. Bovendien stelt zij dat het streven is om werknemers die mogelijk worden ontslagen zo snel mogelijk zekerheid krijgen over hun rechtspositie. Een toetsing zoals de CGB voorstelt zou volgens de Stichting van de Arbeid leiden tot een aanzienlijke vertraging in de behandeling van de ontslagverzoeken. De navolgende oordelen van de CGB zijn in dit kader van belang: 2003-123, 2003-149, 2004-58

Oordelenladder B I J L A G E B I J C G B R I E F 2 2 • A L L E O O R D E L E N Z I J N I N T E G R A A L O P T E V R A G E N , O P T E S L A A N E N T E P R I N T E N VA N A F D E W E B S I T E VA N D E C G B : W W W. C G B . N L

Mensen worden nog steeds uitgesloten van werk, opleiding of het verkrijgen van bepaalde goederen of diensten op grond van irrelevante kenmerken. Om deze uitsluiting tegen te gaan, kent Nederland de gelijkebehandelingswetgeving. Deze wetgeving is complex en onderhevig aan verandering. Daarom werd in 1994 de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) ingesteld. Een onafhankelijk, landelijk college dat

•

04 - 144 | LEEFTIJD

toeziet op de naleving van haar oordelen, adviseert en voorlichting geeft over gelijke behandeling. Wilt u meer weten over deze wetgeving of wilt u een oordeel over een specifieke situatie? Neem contact op met het juridisch spreekuur van de CGB: iedere werkdag van 14.00 tot 16.00 uur op T 030 888 38 88. Of breng een bezoek aan onze website: www.cgb.nl

sprake zal zijn van onderscheid op grond van

de WGB h/cz. De Commissie concludeert in dit

Verzoekster vraagt de Commissie te beoorde-

leeftijd dat niet objectief is gerechtvaardigd,

oordeel voorts dat de regels inzake de verde-

len of sprake is van onderscheid op grond van

nu niet is voldaan aan de vereiste noodzake-

ling van de bewijslast niet alleen gelden voor

leeftijd indien zij (I) een nieuw systeem invoert

lijkheid van het middel.

individuen in wiens nadeel onderscheid is

van een collectieve ziektekostenverzekering

Strijd met de wet.

gemaakt, maar ook voor personen en organi-

–

met een leeftijdsafhankelijke premie en (II) in

saties die uit hoofde van hun functie en/of

•

dit nieuwe systeem aan de werknemers die

04 - 145 | HANDICAP/CHRONISCHE ZIEKTE

deelnemen aan deze verzekering 50% van de

Verweerster, een werkgever, hanteert sinds

van de Commissie.

premie vergoedt.

1999 een nieuw beoordelings- en belonings-

Geen strijd met de wet.

Uit de parlementaire geschiedenis volgt dat

systeem. Op grond hiervan komt een mede-

de vergoeding door de werkgever van (een

werker slechts voor een loonsverhoging in


deel van) de ziektekostenpremie valt onder

aanmerking indien op grond van een beoorde-

Een scholengemeenschap is op zoek naar een

het begrip arbeidsvoorwaarden in de zin van

ling blijkt dat de medewerker over het daar-

receptiemedewerker en wil deze inlenen via

+

doelstellingen belang hebben bij een oordeel

•

–

de WGB l. In het onderhavige geval valt -

aan voorafgaande jaar minimaal voldoende

een werkvoorzieningschap. De man die door

hoewel geen sprake is van verplichte

heeft gepresteerd. Medewerkers die onvol-

het werkvoorzieningschap wordt voorgedra-

deelname - ook het afsluiten en aanbieden

doende hebben gepresteerd of waarvan het

gen, heeft hydrocefalie, ook wel waterhoofd

van de collectieve ziektekostenverzekering

functioneren wegens verzuim niet kon worden

genoemd. Een gesprek met het hoofd facilitai-

onder het begrip arbeidsvoorwaarden in de

beoordeeld, krijgen geen salarisverhoging.

re zaken van de scholengemeenschap leidt tot

zin van de WGB l.

Verzoeker, de ondernemingsraad van verweer-

de afspraak dat de man enkele dagen later kan

Indien verzoekster overstapt naar een systeem

ster, stelt dat dit systeem onderscheid ople-

beginnen. Op de dag waarop hij zou beginnen,

van leeftijdsafhankelijke ziektekostenpremies

vert op grond van handicap of chronische

krijgt hij echter van de directeur te horen dat

zal zij onderscheid op grond van leeftijd gaan

ziekte. Medewerkers die vanwege ziekte lang-

hij alsnog wordt afgewezen.

maken, aangezien er door dit systeem een

durig afwezig zijn, kunnen immers niet worden

Volgens de man heeft de school in strijd

verschil in premie per leeftijdsgroep ontstaat.

beoordeeld op hun prestaties en krijgen

gehandeld met de Wet gelijke behandeling op

De Commissie concludeert dat in het onder-

volgens dit systeem geen loonsverhoging.

grond van handicap of chronische ziekte

havige geval geen sprake is van een daad-

De Commissie overweegt dat de WGB h/cz

(WGB h/cz). Hij is van mening dat hij is afge-

werkelijk bij verzoekster bestaande behoefte

juist het vooroordeel dat gehandicapten en

wezen vanwege zijn handicap omdat tijdens

dan wel een voldoende zwaarwegend belang

chronisch zieken vaker langdurig verzuimen

de gesprekken is gebleken dat de scholen-

om deze overstap te gaan maken. Het gaan

dan anderen beoogt weg te nemen. Door ver-

gemeenschap nare reacties van leerlingen

maken van onderscheid is dan ook niet objec-

zoeker zijn geen (andere) feiten aangevoerd

verwachtte op de handicap van de man.

tief gerechtvaardigd.

die kunnen doen vermoeden dat het door ver-

De scholengemeenschap heeft laten weten

De Commissie komt niet toe aan de beant-

weerster gehanteerde systeem met name of

dat zij de man heeft afgewezen omdat hij als

woording van de vraag of sprake is van onder-

in overwegende mate personen benadeelt

totale persoon niet geschikt is voor de functie.

scheid op grond van leeftijd indien verzoekster

die worden beschermd door de WGB h/cz.

Dit staat volgens de scholengemeenschap los

na de overstap 50% van de premie blijft

Het oordeel luidt dat er geen beschermde

van de handicap.

vergoeden. Ten overvloede overweegt de

grond in het geding is en dat er door verweer-

De Commissie stelt vast dat de handicap van

Commissie ten aanzien hiervan dat ook hierbij

ster geen onderscheid is gemaakt in strijd met

de man een (doorslaggevende) rol heeft

•

ARBEID

•

VRIJE BEROEPEN

•

GOEDEREN EN DIENSTEN

•

ADVIES SCHOOL- EN BEROEPSKEUZE + GEEN STRIJD MET DE WET – IN STRIJD MET DE WET

NB NIET BEVOEGD NO NIET ONTVANKELIJK TO TUSSENOORDEEL EO EENZIJDIG OVERHEIDSHANDELEN

Oordelenladder 04-144 t/m 05-57 | Commissie Gelijke Behandeling | 1

gespeeld bij de afwijzing en dat niet is geble-

van abonnement. Om als abonnee aange-

treden uit het arbeidsproces en zich zo te kun-

ken dat de man, los van zijn handicap, niet

merkt te worden, dient men zich akkoord te

nen voorbereiden op hun pensionering. Indien

geschikt is voor de functie. Zodoende is sprake

verklaren met het door verweerster opgestel-

het anciënniteitscriterium buiten beschou-

van direct onderscheid op grond van handicap.

de huisreglement. In het huisreglement van

wing wordt gelaten geldt dat het middel wel-

Strijd met de wet.

verweerster is opgenomen dat uitingen van

iswaar geschikt is, maar niet noodzakelijk.

religie (zoals hoofddoek, tulband etc.) binnen

Het voorbereiden van werknemers op hun

04 - 147 | ARBEID

•

het centrum niet zijn toegestaan. Verzoekster

pensioen kan namelijk ook worden bereikt

Verzoekster is in dienst getreden bij verweer-

wil haar hoofddoek ook tijdens het sporten

door het aanbieden van een speciaal daarvoor

ster als internationaal vrachtwagenchauffeur

dragen. Onder verwijzing naar het huisregle-

ontwikkelde cursus. Verzoekster maakt der-

op basis van een arbeidsovereenkomst voor de

ment is haar daarom een abonnement gewei-

halve verboden onderscheid op grond van

duur van een jaar. Verweerster heeft na afloop

gerd. Hiermee is verzoekster de mogelijkheid

leeftijd in de afbouwregeling.

van dat jaar geen nieuwe arbeidsovereen-

bij verweerster te sporten ontzegd. De

Op grond van de leeftijdsvakantiedagenrege-

komst aangeboden omdat verzoekster teveel

Commissie oordeelt hiertoe dat verweerster

ling hebben werknemers vanaf 50 jaar recht

ziek zou zijn geweest.

direct onderscheid maakt op grond van gods-

op extra vakantiedagen, oplopend van één dag

Verzoekster heeft aangevoerd dat zij tijdens

dienst.

voor werknemers van 50 tot 55 jaar, naar twee

een reis naar Roemenië discriminatoir is

Strijd met de wet.

dagen voor werknemers van 55 tot 60 jaar, tot

–

drie dagen voor werknemers ouder dan 60

bejegend door een collega-chauffeur, alsmede

•

dat verweerster haar klacht tegen die collega

04 - 149 | GODSDIENST

onzorgvuldig heeft behandeld. Verweerster

Verzoekster verzoekt de Commissie te beoor-

leeftijd. Het ziekteverzuim bij verzoekster is

zou geen nieuw contract hebben aangeboden

delen of een sportcentrum vrouwen met een

laag. Voorzover sprake is geweest van een

vanwege die klacht. Verzoekster is van mening

sporthoofddoek mag weigeren met een

relatief hoog ziekteverzuim van oudere werk-

dat verweerster hierdoor onderscheid heeft

beroep op de veiligheid. Het betreft hier geen

nemers, houdt dit geen verband met de factor

gemaakt op grond van geslacht.

klacht gericht tegen een verweerder maar een

leeftijd. Ook anderszins is niet gebleken van

De Commissie stelt vast dat verzoekster sek-

verzoek om een principe oordeel. Deze vraag

een relatief zware belasting van oudere werk-

sueel is geïntimideerd door de

is gerezen naar aanleiding van het oordeel

nemers. Ook uit recent TNO-onderzoek blijkt

collega-chauffeur. Verweerster is hiervoor

1997-149 van 24 december 1997 waarin de

dat het verband tussen leeftijd en gezondheid

verantwoordelijk. De Commissie heeft gecon-

Commissie heeft overwogen: “Hoewel in deze

in het algemeen zeer zwak is en niet leidt tot

stateerd dat verweerster geen onafhankelijk

zaak het handelen van verweerder objectief

afname van inzetbaarheid. Het doel van de

vertrouwenspersoon had ingesteld. Bovendien

gerechtvaardigd is, sluit de Commissie niet

regeling voldoet daarmee niet aan een werke-

heeft verweerster geen schriftelijke verslagen

uit dat een hoofddoek gemaakt kan worden,

lijke behoefte en is evenmin voldoende zwaar-

gemaakt van de gesprekken met beide colle-

die enerzijds voldoet aan minimalisering van

wegend.

ga-chauffeurs en van de maatregelen die naar

veiligheidsrisico’s tijdens de gymles en ander-

Het doel is derhalve niet legitiem. Verzoekster

aanleiding hiervan zijn getroffen. Mede op

zijds niet strijdt met de godsdienstige overtui-

maakt derhalve verboden onderscheid op

grond hiervan is de Commissie van oordeel

ging van verzoeksters”. De Commissie oordeelt

grond van leeftijd in de leeftijdsvakantie-

dat verweerster niet heeft voldaan aan de

dat het verzoek te onbepaald is en derhalve

dagenregeling.

vereisten van een zorgvuldige klachtbehande-

niet ontvankelijk.

Strijd met de wet.

ling. De Commissie concludeert uit de voor-

Niet ontvankelijk.

NO

jaar. Dit leidt tot onderscheid op grond van

04 - 151 | ARBEIDSDUUR

handen informatie dat niet het veelvuldige

•

•

–

ziekteverzuim van verzoekster, maar dat zij

04 - 150 | LEEFTIJD

na de ziekte onvoldoende zou hebben

Bij verzoekster is een afbouwregeling en een

32 uur per week, verdeeld over 4 dagen,

gepresteerd de reden is geweest voor het niet-

leeftijdsvakantiedagenregeling van kracht.

8 uur per dag. Hij is wekelijks op maandag vrij.

aangaan van een nieuwe arbeidsovereen-

Op grond van de afbouwregeling hebben

In geding is of verweerster onderscheid maakt

komst. Deze reden valt evenwel moeilijk te

werknemers van 57,5 jaar en ouder die ten-

op grond van arbeidsduur door verzoeker geen

rijmen met de voortdurende inzet van ver-

minste tien jaar bij verzoekster werkzaam zijn

compensatie te geven voor de nationale feest-

zoekster, het uitblijven van kritiek en dat er

de mogelijkheid om minder te gaan werken

dagen die onevenredig vaak op zijn vaste vrije

niets was aan te merken op haar functioneren.

tegen 50% van het brutoloon over de uren dat

dag, de maandag, vallen.

Verweerster heeft dan ook tevens onderscheid

minder zal worden gewerkt. Hierdoor ontstaat

Het jaarurensysteem van verweerster houdt

gemaakt op grond van geslacht jegens ver-

onderscheid op grond van leeftijd. Het doel

geen rekening met nationale feestdagen die

zoekster door geen nieuwe arbeidsovereen-

van de regeling is het werknemers mogelijk

op een vaste vrije dag van een deeltijder val-

komst met haar aan te gaan.

maken geleidelijk terug te treden uit het

len. Dit heeft tot gevolg dat voltijders volledig

Strijd met de wet.

arbeidsproces en zich

profiteren van feestdagen die op werkdagen

zo te kunnen voorbereiden op hun pensione-

vallen en dat deeltijders hiervan verschillend

ring. Dit doel is legitiem. Het middel is van-

profiteren, afhankelijk van de dag van de week

Verweerster exploiteert een sportaccommo-

wege het anciënniteitscriterium echter niet

waarop hun vaste vrije dag(en) valt/vallen.

datie. Verzoekster is moslim en draagt op

geschikt om het gestelde doel te bereiken.

Voor verzoeker, die een vaste vrije dag heeft

grond van haar godsdienstige overtuiging een

Oudere werknemers die niet tien jaar in dienst

op de maandag, geldt dat ieder jaar in elk

hoofddoek. Toegang tot de sportaccommoda-

zijn bij verzoekster kunnen immers een even

geval twee nationale feestdagen op zijn vaste

tie van verweerster is alleen mogelijk op basis

grote behoefte hebben om geleidelijk terug te

vrije dag vallen, terwijl daarnaast de kans


•

–

–


Verzoeker is bij verweerster werkzaam voor

bestaat dat andere nationale feestdagen ook

de vraag op of met de kleding, zwarte jurk en

dingvoorschrift van verweerster heeft zowel

op een maandag vallen. Dit heeft tot gevolg

hoofddoek, van de cliënte van verzoekster de

kenmerken van een arbeidsvoorwaarde, als

dat verzoeker naar verhouding een (gering)

neutraliteit van de instelling wordt uitgedra-

van een arbeidsomstandigheid en van een

aantal uren per jaar meer dient te werken dan

gen. De cliënte van verzoekster is voor de

voorschrift op grond van het instructierecht

een voltijder. Mitsdien maakt verweerster ten

stage afgewezen, omdat verweerster nog

van de werkgever. Het verzoek kan daarom

nadele van verzoeker onderscheid op grond

geen regels had omtrent ‘passende’ kleding.

worden getoetst aan artikel 7:646 BW.

van arbeidsduur.

Dat dit voor de cliënte van verzoekster neer-

De Commissie stelt vast dat verweerster

Het onderscheid is niet objectief gerecht-

komt op een afwijzing op grond van haar

verschillende kledingvoorschriften hanteert

vaardigd. Het door verweerster gestelde doel,

uiterlijke verschijning, waaronder een als

voor mannen en vrouwen door uitsluitend

dat iedere werknemer een, naar verhouding

‘zwaar’ aangemerkte hoofddoek die zij droeg

vrouwen toe te staan een bermuda te dragen.

van de arbeidsduur, gelijk aantal uren dient te

uit religieuze overwegingen, is niet betwist.

Hierdoor zijn vrouwen beter dan mannen in

werken, kan niet met het middel, het jaaruren-

Dit brengt direct onderscheid op grond van

staat zich te beschermen tegen de hitte tij-

systeem van verweerster, worden bereikt. Het

godsdienst met zich mee.

dens hun werk. Bovendien stelt verweerster

middel is dan ook niet passend. Ten overvloe-

Verweerster heeft conceptrichtlijnen opge-

hogere representativiteitseisen aan mannen

de is geconstateerd dat er tenminste één jaar-

steld op het terrein van uiterlijke verzorging,

dan aan vrouwen. Dit is in strijd met artikel 5

urensysteem is waarbij geen, dan wel minder,

kleding en presentatie. Verweerster verbiedt

van het VN-Vrouwenverdrag, dat vooroorde-

onderscheid wordt gemaakt op grond van

religieuze kleding, waaronder de hoofddoek,

len, gewoonten en gebruiken verbiedt die zijn

arbeidsduur. Dit is het systeem dat in CGB

niet als zodanig, maar verbiedt kleding die de

gebaseerd op stereotiepe ideeën over mannen

13 februari 2002, oordeel 2002-11 is genoemd.

neutraliteit van de instelling en van de hulp-

en vrouwen.

Verboden onderscheid op grond van arbeids-

verlening kan belemmeren. De Commissie is

De Commissie is daarom van oordeel dat ver-

duur.

van oordeel dat dit indirect onderscheid op

weerster direct onderscheid maakt op grond

Strijd met de wet.

grond van godsdienst met zich meebrengt.

van geslacht door het mannen niet net als

Personen die vanwege hun godsdienstige

vrouwen toe te staan een bermuda te dragen.

overtuiging de voornoemde kleding dragen,

Strijd met de wet.

04 - 152 | RAS

•

+

Verzoeker is in Nederland geboren en van

kunnen niet aan de conceptrichtlijnen van

Turkse afkomst. Op 4 augustus 2003 is hij in

verweerster voldoen. Personen met geen of

04 - 155 | RAS

dienst getreden bij verweerster op basis van

andersoortige geloofsovertuigingen kennen

Verzoekster werkte als uitzendkracht bij ver-

een arbeidsovereenkomst voor een half jaar,

deze belemmering niet. Zodoende worden

weerster. Verzoekster vond op het faxapparaat

met uitzicht op een contract voor onbepaalde

door de toepassing van de conceptrichtlijnen

een faxbevestiging van een zogeheten ‘functi-

tijd bij goed functioneren.

mensen die met hun kleding uitdrukking

oneringsverslag’ dat haar leidinggevende aan

Verweerster exploiteert een klein bedrijf. In

willen geven aan hun (islamitische) geloofs-

het uitzendbureau had gestuurd. Daarin stond

het najaar van 2003 heeft verzoeker verweer-

overtuiging onevenredig zwaar getroffen ten

onder andere “haar houding is correct, maar

ster gevraagd om een intentieverklaring

opzichte van mensen die dat niet doen.

wel erg ‘Surinaams’. Slordige fouten.”

gericht op een vast dienstverband, in verband

Het indirect onderscheid is niet objectief

Verzoekster heeft hierover geklaagd bij het

met een hypotheekaanvraag. Verweerster zou

gerechtvaardigd, nu het middel, het stellen

hoofd personeelszaken.

bij de vraag van verzoeker over de stand van

van kledingeisen, niet passend en noodzake-

De leidinggevende heeft in een gesprek ver-

zaken hieromtrent opmerkingen hebben

lijk is. Dit leidt tot het oordeel dat verweerster

zoekster kwalijk genomen dat ze had

gemaakt over de afkomst van verzoeker.

onderscheid zou maken op grond van gods-

geklaagd en wilde in eerste instantie niet

Voorts zou verweerster op een onheuse wijze

dienst, indien de conceptrichtlijnen beleid

meer met haar verder. Niettemin heeft zij ver-

het conflict hebben aangepakt. Verzoeker en

zouden worden.

zoekster korte tijd gegund tot herstel van het

verweerster spreken elkaar tegen voor wat

Strijd met de wet.

onderlinge vertrouwen en om zich te bewijzen

betreft de aard van de gemaakte opmerkingen

•

–

op voorwaarde dat verzoekster eerst bij haar

•

die tot het conflict hebben geleid.

04 - 154 | GESLACHT

De Commissie kan derhalve niet vasttellen

Verzoeker is de ondernemingsraad van ver-

vond dat deze korte tijd haar geen eerlijke

wat er is gezegd en of dit te herleiden is tot

weerster, een aanbieder van openbaar vervoer.

kans bood. Zij vond dat haar klagen een der-

de afkomst van verzoeker. Geen onderscheid

Verweerster hanteert een kledingreglement,

mate grote rol had gespeeld bij de leidingge-

op grond van afkomst bij de bejegening.

waarin is bepaald dat het slechts aan vrouwen

vende dat zij zich genoodzaakt voelde haar

Verweerster heeft zich voldoende ingespan-

is toegestaan een bermuda te dragen.

werkzaamheden te beëindigen.

nen om de discriminatieklacht te behandelen.

Verzoeker is van mening dat verweerster hier-

Verweerster heeft voor het woordgebruik ‘erg


door verboden onderscheid maakt op grond

Surinaams’ en ‘slordige fouten’ als verklaring

van geslacht.

gegeven dat deze woorden verband hielden

De Commissie legt het begrip arbeidsvoor-

met de wijze waarop verzoekster telefoonge-

Cliënte van verzoekster is moslim en draagt

waarden van artikel 7:646 BW ruim uit op

sprekken met klanten voerde. Haar houding

een hoofddoek. Zij heeft gesolliciteerd bij

grond van de jurisprudentie van het Hof van

aan de telefoon zou als ongeïnteresseerd

verweerster voor een stageplaats maatschap-

Justitie van de Europese Gemeenschappen. Zij

overkomen. De Commissie is van oordeel dat

pelijk werk. Verweerster heeft de sollicitatie

begrijpt hieronder tevens arbeidsomstandig-

er sprake is van direct onderscheid op grond

intern besproken en daarbij kwam de kleding

heden, alsmede voorschriften op grond van

van ras bij de arbeidsvoorwaarden.

en presentatie aan de orde. Verweerster wierp

het instructierecht van de werkgever. Het kle-

De Commissie is van oordeel dat het opzeggen


•

–

–


met haar klachten moest komen. Verzoekster

van de arbeidsverhouding door verzoekster

voorts op aangedrongen gebruik te maken

delijk is voor meerdere personen.

gezien moet worden tegen de achtergrond

van de vertrekregeling. Deze middelen kunnen

De Commissie acht een vergelijking met een

van de als onderscheid aangemerkte bejege-

niet als passend worden beschouwd om het

collega in dienst van een academisch zieken-

ning. Dat kan onderscheid op grond van ras

gestelde doel te bereiken. Het gemaakte

huis niet mogelijk. Een vergelijking met een

doen vermoeden. Verweerster is er niet in

onderscheid is derhalve niet objectief gerecht-

collega in dienst van een andere universiteit is

geslaagd te bewijzen dat onderscheid op

vaardigd. Verweerster heeft door toepassing

in beginsel mogelijk. De vrouw kan zich ook

grond van ras geen rol heeft gespeeld. Dit

van het leeftijdsbewust personeelsbeleid

met haar afdelingshoofd vergelijken.

brengt onderscheid op grond van ras bij de

verboden onderscheid gemaakt op grond van

Op basis van hetgeen de vrouw naar voren

beëindiging van de arbeidsverhouding mee.

leeftijd.

heeft gebracht, ziet de Commissie onvoldoen-

Verweerster heeft voorts in strijd gehandeld

Het was verweerster duidelijk dat verzoeker

de aanleiding om een loontechnisch onder-

met de wet door bij de klachtbehandeling

behoefte had aan het bespreken van zijn

zoek te starten voor wat betreft de

verzoekster niet op de hoogte te houden van

klacht over leeftijdsdiscriminatie. De directeur

vergelijking met een collega in dienst van een

de conclusies en genomen maatregelen naar

heeft laten blijken dat hij de suggestie van

andere universiteit. De Commissie ziet wel

aanleiding van haar klacht.

leeftijdsdiscriminatie onzinnig vond. Door in

reden een loontechnisch onderzoek te verrich-

Tenslotte is sprake van victimisatie, nu ver-

deze situatie verzoeker niet te wijzen op de

ten met betrekking tot de vergelijking met het

zoekster zich mede vanwege de reactie op

bij verweerster bestaande klachtenregeling,

afdelingshoofd.

haar klagen gedwongen voelde de arbeids-

heeft verweerster gehandeld in strijd met de

Tussenoordeel.

verhouding met verweerster te beëindigen.

WGB l.

De Commissie doet aanbevelingen aan

Strijd met de wet.

04 - 159 | GESLACHT

•

–

Verzoeksters werken bij verweerder in de

verweerster. 04 - 157 | VAST OF TIJD. ARBEIDSCONTRACT

Strijd met de wet.

•

+

functie van praktijkcoördinator/ kwaliteits-

Een thuishulp is in dienst op basis van een

medewerker op de afdeling Radiotherapie. De

oproepovereenkomst voor onbepaalde tijd.

functie is ingedeeld in salarisschaal 50 van het

Verzoeker, 60 jaar, is bij verweerster in dienst

Zij is van mening dat haar werkgever haar als

functiewaarderingssysteem FWG 3.0. Daarbij

als wetenschappelijk medewerker.

een vaste kracht moet beschouwen en dat hij

krijgen beiden om redenen van ‘behoud van

Verweerster heeft een leeftijdsbewust perso-

haar ten onrechte een aantal rechten heeft

personeel en de regionale concurrentiepositie’

neelsbeleid. Onderdeel van dit beleid is

onthouden.

twee extra periodieken. De mannelijke collega

dat medewerkers vanaf 59 jaar op initiatief

De werkgever voert aan dat hij haar loon heeft

die door verzoeksters als maatman is aange-

van verweerster, dan wel met diens uitdrukke-

doorbetaald tijdens ziekte en dat hij haar een

wezen, vervult de functie van opleidingscoör-

lijke toestemming, kunnen deelnemen aan

arbeidsovereenkomst met vastgestelde

dinator op de afdeling Radiologie en Nucleaire

een deeltijdvertrekregeling.

arbeidsduur heeft aangeboden, maar dat de

Geneeskunde. Zijn functie is conform FWG 3.0

Met verzoeker is sinds 2002 gesproken over

thuishulp heeft geweigerd hier op in te gaan.

evenals de functie van verzoeksters ingedeeld

diens inzetbaarheid. Verzoeker is een aanbod

De thuishulp heeft dit niet weersproken.

in salarisschaal 50. Eveneens om redenen van

gedaan gebruik te maken van de vertrekrege-

De Commissie concludeert dat partijen niet

‘behoud van personeel en de regionale con-

ling. Voorts heeft verweerster verzoeker aan-

duidelijk met elkaar hebben gecommuniceerd.

currentiepositie’, is hij op persoonlijke titel

geboden mee te werken aan een detachering.

Hierdoor zijn de status van de overeenkomst

ingedeeld in salarisschaal 55.

Volgens verzoeker heeft verweerster hem

en de rechtspositie van de thuishulp voor

Verweerster voert aan dat verzoeksters en de

discriminerend bejegend en onderscheid

beide partijen onduidelijk gebleven.

maatman in dezelfde schaal vallen, maar dat

gemaakt bij de arbeidsvoorwaarden op grond


er toch dusdanige verschillen zijn in de functie

04 - 156 | LEEFTIJD

•

–

van zijn leeftijd en zijn klachten hieromtrent

dat dit een extra beloningsmaatregel recht-

•

niet zorgvuldig heeft behandeld.

04 - 158 | GESLACHT

Voorzover de door verzoekster gestelde

Een vrouw die als biologische-veiligheidsfunc-

De Commissie oordeelt echter dat verweerster

gebeurtenissen hebben plaatsgevonden vóór

tionaris (BVF) in dienst is bij een universiteit,

in feite aspecten van de functie die reeds door

1 mei 2004 is de Commissie niet bevoegd

klaagt over het feit dat haar functie lager is

het functiewaarderingssysteem zijn meege-

daarover te oordelen.

ingedeeld dan de functie van collega’s werk-

nomen, nogmaals beloont. Dit levert ongelijke

Het leeftijdsbewust leeftijdsbeleid geldt

zaam bij een andere universiteit respectieve-

beloning op grond van geslacht op.

alleen voor medewerkers van 59 jaar en ouder.

lijk een academisch ziekenhuis. Daarnaast

Strijd met de wet.

Verweerster zou nog steeds graag zien dat

vergelijkt zij zich met haar afdelingshoofd, die

verzoeker gebruik maakt van de vertrekrege-

voor 80% veiligheidskundige is en voor 20%


ling. Verweerster maakt daardoor jegens ver-

een coördinerende functie heeft. De vrouw

Verzoekster werkte als invalleerkracht op een

zoeker onderscheid op grond van leeftijd bij

is van mening dat zij meer verantwoordelijk-

school van verweerster, een islamitische

de arbeidsomstandigheden en de arbeids-

heden heeft dan het afdelingshoofd in zijn

onderwijsorganisatie. Verzoekster solliciteer-

voorwaarden.

veiligheidskundige functie.

de naar een functie als leerkracht maar werd

Het leeftijdsbewust personeelsbeleid heeft

Volgens de universiteit is de functie van de

hiervoor afgewezen door de school. In haar

ten doel de duurzame inzetbaarheid en

vrouw niet vergelijkbaar met die van BVF-en

sollicitatiegesprek kwam verzoeksters christe-

het behoud van verkregen expertise. Dit doel

bij andere universiteiten en is de functie van

lijke achtergrond niet ter sprake, maar er werd

is legitiem. Verzoeker is gewezen op de functie

het afdelingshoofd hoger ingedeeld omdat

wel gesproken over verzoeksters bereidheid

van docent wiskunde. Verweerster heeft er

hij, in tegenstelling tot de vrouw, verantwoor-

om schoolkinderen naar de moskee te begelei-

TO


vaardigt.

•

–

voldoet verweerster niet aan haar zorgver-

den. Tijdens de sollicitatieprocedure bleek uit

kostenverzekering. Docenten die wel zijn ver-

een ouderenquête dat de ouders de voorkeur

zekerd via de verplichte ziektekostenverzeke-

plichting en handelt zij in strijd met de wet.

gaven aan islamitische leerkrachten. Deze uit-

ring ontvangen van verweerster een bijdrage

Strijd met de wet.

komst is besproken in het afwijzingsgesprek

van 4,98% van het premieplichtig maandloon.

met verzoekster, met verwijzing naar haar

Vanaf 1 januari 2004 komt verzoekster voor

04 - 165 | GODSDIENST/GESLACHT

christelijke geloofsovertuiging. Hiermee heeft

een tegemoetkoming in aanmerking, maar zij

Verzoekster is moslima en draagt vanwege

verzoekster feiten aangevoerd die een ver-

blijft uitgesloten van deelname aan de collec-

haar geloofsovertuiging een hoofddoek.

moeden van onderscheid hebben gewekt.

tieve ziektekostenverzekering. Uitgangspunt

Verweerster exploiteert een schoonmaakbe-

Volgens verweerster functioneerde verzoek-

is dat aansluiting bij een collectieve ziekte-

drijf. Verzoekster werd benaderd door het uit-

ster onvoldoende en speelde haar geloofs-

kostenverzekering voordeliger is dan het

zendbureau met de vraag of zij gedurende

overtuiging geen rol bij de afwijzing.

afsluiten van een individuele ziektekosten-

drie dagen voor verweerster wilde schoon-

Verweerster stelt een personeelsbeleid te

verzekering. De uitsluiting leidt derhalve tot

maken op een afdeling binnen een psychia-

hanteren waarbij godsdienst geen rol speelt.

onderscheid op grond van arbeidsduur. Het

trisch ziekenhuis. Verzoekster heeft zich

Het staat evenwel vast dat verweerster zich

doel van de uitsluiting van werknemers met

gemeld bij verweerster. Verweerster vroeg

naar aanleiding van de ouderenquête op het

een arbeidsduur van minder dan 50% is het

verzoekster haar hoofddoek af te doen tijdens

standpunt heeft gesteld dat islamitische leer-

voorkomen van een lastenverzwaring van

het werk. Verzoekster heeft dit geweigerd,

krachten bij gelijke geschiktheid de voorkeur

verweerster. Het gehanteerde middel is niet

waarna zij niet voor verweerster mocht werken.

verdienen.

proportioneel, aangezien de uitsluiting ver-

Het ziekenhuis heeft schriftelijk laten weten

Verweerster heeft het vermoeden van onder-

zoekster als kleine deeltijder bijzonder hard

dat er binnen de instelling geen geschreven of

scheid niet kunnen weerleggen.

treft. Het doel kan ook op andere wijze worden

ongeschreven regel is die het dragen van

Al zou verweerster beroep hebben gedaan op

bereikt. Derhalve maakt verweerster vanaf

hoofddoeken of -deksels verbiedt. De

de uitzondering van artikel 5, tweede lid,

1 november 1996 onderscheid op grond van

Commissie is van oordeel dat verweerster

onderdeel c, Algemene wet gelijke behande-

arbeidsduur.De tegemoetkoming in de vorm

indirect onderscheid maakt op grond van

ling, dan nog zou er sprake zijn van onder-

van een percentage van het premieplichtig

godsdienst en geslacht. Het doel dat verweer-

scheid op grond van godsdienst.

maandloon moet worden gezien als belo-

ster nastreeft, het minimaliseren van de

Strijd met de wet.

ningscomponent. Door deze toe te kennen als

arbeidsrisico’s acht de Commissie legitiem en

percentage van het premieplichtig maand-

voldoende zwaarwegend. Vanwege de onbe-


•

•

–

loon, is geen sprake van onderscheid op grond

paaldheid van het middel acht de Commissie

Een man die op basis van de Wet Sociale

van arbeidsduur.

het middel echter niet geschikt om het doel te

Werkvoorziening (WSW) in dienst is van een

Strijd en geen strijd met de wet.

bereiken. Het gemaakte indirecte onderscheid

+

werkvoorzieningsschap, is van mening dat hij

is derhalve niet objectief gerechtvaardigd.

•

ten onrechte voor hetzelfde werk lager wordt

04 - 163 | LEEFTIJD/GESLACHT

beloond dan zijn niet-gesubsidieerde collega’s.

Geen onderscheid op grond van leeftijd of

De werkgever erkent dat er een verschil in

geslacht bij weduwepensioen omdat de


beloning bestaat tussen WSW-medewerkers

pensioenrechten waren opgebouwd voor 17

Artikel 4, onderdeel c, van de WGB h/cz

en niet-gesubsidieerde medewerkers. Dit

mei 1990 en voor inwerkingtreding van WGB l.

bepaalt in samenhang met artikel 1 WGB h/cz

vloeit voort uit de voor deze groepen geldende

Niet ontvankelijk.

dat onderscheid tussen personen op grond

NO

Strijd met de wet.

•

+

van een werkelijke of vermeende handicap of

verschillende rechtspositie en bijbehorende

•

arbeidsvoorwaarden.

04 - 164 | GODSDIENST/GESLACHT

De Commissie overweegt dat de WSW is

Verzoekster is moslima en draagt vanwege

het aanstellen tot ambtenaar. Vaststaat dat

bedoeld als een sociale beleidsmaatregel ten

haar geloofsovertuiging een hoofddoek.

een medewerker die werkzaam is op basis van

behoeve van - een bepaalde groep - gehandi-

Verweerster exploiteert een uitzendbureau.

de Wet sociale werkvoorziening

capten en chronisch zieken. De WGB h/cz

Verzoekster werd benaderd door verweerster

(WSW-medewerkers) evenals ieder ander naar

staat, bij wijze van uitzondering, toe dat in het

met de vraag of zij gedurende drie dagen in

een vacante ambtelijke functie kan sollicite-

kader van sociaal beleid onderscheid wordt

totaal, voor de inlener wilde schoonmaken in

ren. Hoewel een WSW-medewerker eerst een

gemaakt op grond van handicap of chronische

een psychiatrisch ziekenhuis. Verzoekster

herindicatietraject zal moeten volgen, staat

ziekte. De Commissie stelt vast dat de WSW-

stemde in. Op 22 september 2004 heeft ver-

dit traject het solliciteren naar de ambtelijke

medewerker zich voor wat betreft de beloning

zoekster zich gemeld bij de inlener. De inlener

functie niet in de weg. In genoemd artikel kan

niet kan vergelijken met zijn niet-gesubsidi-

vroeg verzoekster haar hoofddoek af te doen

voorts geen verplichting worden gelezen voor

eerde collega’s.

tijdens het werk. Verzoekster heeft dit gewei-

werkgevers om iemand als ambtenaar aan te


gerd, waarna zij niet voor de inlener mocht

stellen. Door de aanstelling van WSW-mede-

werken. De Commissie is van oordeel dat ver-

werkers, niet op verzoek om te zetten in een

weerster zelf geen onderscheid heeft gemaakt

ambtelijk dienstverband handelt verweerster

Verzoekster is sinds 1 december 1984 bij ver-

jegens verzoekster op grond van godsdienst

dan ook niet in strijd met de WGB h/cz.

weerster in dienst als docent. Werknemers

en/of geslacht. Echter door de reden van de

Op grond van artikel 4, onderdeel e, van de

met een arbeidsduur van minder dan 50%,

inlener het dragen van de hoofddoek te ver-

WGB h/cz is onderscheid verboden bij de

zoals verzoekster, zijn door verweerster uitge-

bieden niet nader te onderzoeken en de discri-

arbeidsvoorwaarden. De beloning behoort tot

sloten van deelname aan de collectieve ziekte-

minatieklacht niet als klacht te kwalificeren,

de primaire arbeidsvoorwaarden. Vaststaat


•

–/+

–


chronische ziekte is verboden bij onder meer

dat de arbeidsrechtelijke positie van een

zoekster geen onderscheid heeft gemaakt op

dienst zou komen. Nadat zij echter aan ver-

WSW-medewerker dermate afwijkt van die

grond van geslacht. Verboden onderscheid op

weerster meldde dat ze zwanger was, kreeg ze

van hun ambtelijke collega’s dat een vergelij-

grond van arbeidsduur. Geen onderscheid op

na korte tijd te horen dat haar dienstverband

king van de arbeidsvoorwaarden per onder-

grond van geslacht.

niet zou worden voortgezet, omdat haar team

deel tot onevenwichtige uitkomsten kan

Strijd en geen strijd met de wet.

werd opgeheven en er geen werk meer was voor haar.

leiden. De Commissie concludeert uit het

•

bovenstaande dat WSW-medewerkers, die


arbeid van gelijke of nagenoeg gelijke waarde

Verzoeker is als leerkracht verbonden aan de

feiten zijn die naar objectieve maatstaven

verrichten, zich voor wat betreft de arbeids-

school van verweerster, een instelling voor bij-

onderscheid kunnen doen vermoeden. Het

voorwaarde beloning niet kunnen vergelijken

zonder onderwijs. Verzoeker heeft verweerster

valt verweerster wel aan te rekenen dat door

met hun ambtelijke collega’s. Door verschil-

laten weten dat hij zich heeft vrijgemaakt van

haar handelen en nalaten zij onbedoeld heeft

lende arbeidsvoorwaardenregelingen toe te

de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt.

bijgedragen aan het bij verzoekster ontstane

passen op WSW-medewerkers en hun ambte-

Daarop heeft verweerster verzoeker ontslag

beeld dat zij vanwege haar zwangerschap niet

lijke collega’s handelt verweerster dan ook

aangezegd omdat hij niet langer voldoet aan

in aanmerking zou komen voor een nieuwe

niet in strijd met de WGB h/cz.

de door haar gestelde functie-eis van lidmaat-

arbeidsovereenkomst. De Commissie doet


schap van één van de Gereformeerde Kerken

aanbevelingen aan verweerster.

Vrijgemaakt. Verzoeker meent dat verweerster


04 - 167 | ARBEIDSDUUR/GESLACHT

•

–/+

+

De Commissie oordeelt dat er onvoldoende

hiermee onderscheid maakt op grond van

•

Verweerder kende tot 1 oktober 2004 een

godsdienst. Verzoeker stelt tevens dat ver-

04 - 170 | RAS

standaard (auto)reiskostenvergoeding.

weerster geen beroep meer toekomt op de

Verzoekers zijn van Marokkaanse afkomst. Zij

Daarnaast bestond de mogelijkheid om in

uitzondering op het verbod van onderscheid

zijn sinds vijf jaar bij verweerster in dienst.

aanmerking te komen voor een extra tege-

op grond van godsdienst, sinds verweerster

Verweerster is een klein familiebedrijf.

moetkoming in de reiskosten. Een werknemer

heeft besloten dat ook leden van Christelijk

De helft van het personeel is van niet-Neder-

diende hiervoor een OV-kaart,

Gereformeerde Kerken op haar school

landse afkomst.

OV-verklaring of een stamkaart met 10 maand-

benoembaar zijn. Daarmee heeft verweerster

Verzoekers stellen dat de directeur van ver-

kaarten te overleggen. De extra vergoeding

volgens verzoeker haar identiteit dusdanig

weerster hen discriminatoir bejegent op

werd uitgekeerd naar rato van het aantal

opgerekt dat zij zich daarop niet meer kan

grond van hun afkomst. Dit begon nadat zij

werkdagen per week. Verzoekster had

beroepen. Ten tweede stelt verzoeker dat hij

een vaste aanstelling hadden gekregen en ver-

aanspraak op drievijfde deel van de extra

feitelijk nog steeds voldoet aan de door ver-

ergerde toen verzoekers enige tijd ziek waren

vergoeding. Dit was voor verzoekster zodanig

weerster gestelde functie-eis.

geweest. De directeur zou discriminerende

ongunstig dat zij losse vervoersbewijzen

Onder verwijzing naar het in oordeel 2000-67

opmerkingen maken, niet optreden tegen

kocht. Zij kwam dan evenwel niet in aanmer-

door de Commissie ontwikkelde toetsingska-

het maken van seksueel getinte grappen door

king voor de extra tegemoetkoming maar voor

der oordeelt de Commissie dat, gelet op het

collega’s, en hen ten onrechte hebben

de - lagere - standaard (auto) reiskostenver-

doel van verweerster, de

beschuldigd van sabotage. Op de werkvloer

goeding. Op grond hiervan wordt geoordeeld

functie-eis kan worden beschouwd als nood-

mocht alles behalve Arabisch worden gespro-

dat sprake is van onderscheid op grond van

zakelijk voor de verwezenlijking van de grond-

ken. Alleen collega’s van Nederlandse afkomst

arbeidsduur. De vraag die beantwoord moet

slag van verweerster. Verzoeker betwist de

kregen een loonsverhoging. Verzoekers

worden is of dit onderscheid objectief is

consequentheid van het door verweerster

vermoeden dat verweerster eigenlijk alleen

gerechtvaardigd. De Commissie acht de door

gevoerde beleid. Verzoeker heeft daartoe

medewerkers van Nederlandse, althans

verweerder gestelde doelen, verminderen van

echter uitsluitend inhoudelijke argumenten

Europese afkomst wenst, maar destijds door

de parkeerdruk en de minimale belasting van

aangevoerd. Conform vaste jurisprudentie is

krapte op de arbeidsmarkt verzoekers wel

de administratie, legitiem en niet discrimine-

het niet aan de Commissie om te treden in

moest aannemen.

rend. Het middel wordt geacht geschikt te zijn

meningsverschillen over theologische leerstel-

Verweerster bestrijdt met klem dat zij verzoe-

om de doelen te bereiken. Er is echter in ieder

lingen. Omdat voor het overige de conse-

kers discriminatoir bejegent vanwege hun

geval één middel dat niet, dan wel tot minder

quentheid van het door verweerster gevoerde

Marokkaanse afkomst en heeft verklaringen

onderscheid leidt ten aanzien van deeltijders,

beleid niet is betwist, stelt de Commissie vast

van medewerkers overgelegd die de stellingen

namelijk de huidige reiskostenregeling, zoals

dat verweerster zich mag beroepen op de

van verzoekers op diverse punten weerspreken.

die geldt vanaf 1 oktober 2004, van verweer-

uitzondering op het verbod van onderscheid

In het bijzijn van verzoekers zijn een keer

der met het individuele reiskostenbudget.

op grond van godsdienst voor identiteits-

seksueel getinte opmerkingen gemaakt, maar

Het middel is dan ook niet noodzakelijk.

gebonden instellingen.

onbetwist is dat verweerster onmiddellijk

Ten aanzien van de vraag of verweerder

De tweede stelling van verzoeker treft even-

heeft gereageerd op de klacht van verzoekers

onderscheid heeft gemaakt op grond van

min doel nu deze feitelijk overeenkomt met

hierover. Een medewerker van Nederlandse en

geslacht is vast komen te staan dat verzoek-

zijn eerste stelling.

een van niet-Nederlandse afkomst hebben

ster door haar zwangerschaps- en bevallings-


een loonsverhoging gekregen in verband met

+

functieverandering.

verlof geen persoonlijk nadeel heeft

•

ondervonden van de betreffende reiskosten-

04 - 169 | GESLACHT

vergoedingsregeling. De Commissie oordeelt

Verzoekster stelt dat aan haar is toegezegd

directeur wel of niet heeft gezegd nu partijen

op grond hiervan dat verweerder jegens ver-

dat ze na afloop van haar jaarcontract in vaste

elkaar op dit punt weerspreken. Vast staat dat

+


De Commissie kan niet vaststellen wat de

•

verweerster verzoekers min of meer expliciet

kan worden aangenomen dat ongehuwden in

04 - 173 | GESLACHT

heeft beschuldigd van sabotage. Verzoekers

overwegende mate worden getroffen door de

Verweerder heeft voor de functie van hoofd

hebben echter geen feiten aangevoerd die een

aftrek van de franchise en dat er daarom geen

personeel en organisatie een vacaturetekst

verband tussen de beschuldiging en hun

sprake is van indirect onderscheid op grond

uitgezet waarin wordt aangegeven dat deze

afkomst kunnen doen vermoeden.

van burgerlijke staat.

functie voor een vrouw is gereserveerd.

Verweerster heeft de overige door verzoekers

Geen strijd met de wet/deels niet ontvankelijk.

Verweerder geeft aan een voorkeursbeleid te

–

voeren binnen zijn organisatie.

aangevoerde stellingen afdoende weerlegd.

•

Bovendien weerspreken de overlegde verkla-

04 - 172 | BURGERLIJKE STAAT

ringen van medewerkers de door verzoekers

Verzoeker, alleenstaand, heeft de Commissie

de wens om meer vrouwen in de organisatie

geschetste sfeer in het bedrijf.

verzocht om een oordeel over de vraag of de

te krijgen, maar meent dat de reservering van


pensioenverzekeraar, die de pensioenregeling

een functie voor vrouwen in strijd is met de

van zijn werkgever uitvoert, (verweerster)

gelijkebehandelingswetgeving.

onderscheid op grond van burgerlijke staat

De Commissie is van oordeel dat niet is vol-

Verzoeker, alleenstaand, heeft de Commissie

maakt, door bij de pensioenberekening een

daan aan de criteria inzake voorkeursbeleid op

verzocht om een oordeel over de vraag of zijn

franchisebedrag ter hoogte van 10/7e maal

grond waarvan van het verbod van onder-

werkgever (verweerster) onderscheid op

de AOW voor alleenstaanden af te trekken.

scheid mag worden afgeweken. Verweerder

grond van burgerlijke staat maakt, door bij de

De aftrek van dit franchise-bedrag resulteert

heeft verboden onderscheid gemaakt op

pensioenberekening een franchisebedrag ter

voor een kostwinnersrelatie in een pensioen

grond van geslacht door de functie te reserve-

hoogte van 10/7e maal de AOW voor alleen-

(optelsom van de AOW en de door verweerster

ren voor een vrouw. Verweerder heeft tevens

staanden af te trekken. De aftrek van dit

aangeboden pensioenregeling) van 84% van

in strijd met de wet gehandeld door uit de

franchise-bedrag resulteert voor een kostwin-

het inkomen, voor een alleenstaande 70% van

tekst van de advertentie niet te laten blijken

nersrelatie in een pensioen (optelsom van de

het inkomen en voor een tweeverdienersrelatie

dat zowel mannen als vrouwen voor de betref-

AOW en de door verweerster aangeboden

58% van het inkomen. Verzoeker is van mening

fende betrekking in aanmerking kunnen

pensioenregeling) van 84% van het inkomen,

dat er tussen hem en gehuwde collega’s waar-

komen en niet uitdrukkelijk de grond voor de

voor een alleenstaande 70% van het inkomen

van de partner geen betaalde arbeid verricht

voorkeur voor een vrouw te vermelden.

en voor een tweeverdienersrelatie 58% van

onderscheid op grond van burgerlijke staat

Strijd met de wet.

het inkomen. Verzoeker is van mening dat er

wordt gemaakt. De Commissie oordeelt met

04 - 171 | BURGERLIJKE STAAT

•

+/NO

+/NO

Verzoeker, de ondernemingsraad, onderschrijft

•

tussen hem en gehuwde collega’s waarvan de

betrekking tot de periode voorafgaand aan 1

04 - 173 | LEEFTIJD

partner geen betaalde arbeid verricht onder-

januari 2002, dat het verzoek niet-ontvankelijk

Verzoekster, een pensioenverzekeraar, heeft

scheid op grond van burgerlijke staat wordt

is omdat het verbod op het maken van onder-

de Commissie verzocht om een oordeel over

gemaakt.

scheid op grond van burgerlijke staat tot 1 janu-

de vraag of de twee door haar voorgelegde

De Commissie oordeelt met betrekking tot de

ari 2002 niet gold voor pensioenvoorzieningen.

beschikbare premieregelingen in strijd met de

periode voorafgaand aan 1 januari 2002, dat

Ten aanzien van de periode na 1 januari 2002

WGB l zijn. De eerste regeling is een voor de

het verzoek niet-ontvankelijk is omdat het ver-

oordeelt de Commissie dat er geen sprake is

werknemers verplichte beschikbare premie-

bod op het maken van onderscheid op grond

van direct onderscheid op grond van burgerlijke

regeling, waarbij de eigen bijdrage van de

van burgerlijke staat tot 1 januari 2002 niet

staat, nu de verschillende pensioenuitkomsten

werknemer 40% bedraagt van de fiscaal

gold voor pensioenvoorzieningen.

niet direct samenhangen met de burgerlijke

optimale staffel uit het Staffelbesluit. De

Ten aanzien van de periode na 1 januari 2002

staat van de werknemers, maar met diens

Commissie oordeelt dat deze leeftijdsafhanke-

oordeelt de Commissie dat er geen sprake is

woon- en leefomstandigheden. Evenmin is

lijke werknemersbijdrage onderscheid op

van direct onderscheid op grond van burger-

sprake van indirect onderscheid. Indien de

grond van leeftijd tot gevolg heeft. In het

lijke staat, nu de verschillende pensioenuit-

alleenstaanden ten opzichte van alle paren

kader van de vraag of het onderscheid objec-

komsten niet direct samenhangen met de

minder pensioen zouden opbouwen, zou sprake

tief gerechtvaardigd is, heeft de Commissie de

burgerlijke staat van de werknemers, maar

kunnen zijn van indirect onderscheid op grond

vier door verzoeker aangevoerde doelen in

met diens woon- en leefomstandigheden.

van burgerlijke staat. Nu alleenstaanden over

relatie tot het middel onderzocht en is zij tot

Evenmin is sprake van indirect onderscheid.

het algemeen ongehuwd zijn en paren voor een

het oordeel gekomen dat deze geen objectieve

Indien de alleenstaanden ten opzichte van alle

groot deel gehuwd, zouden ongehuwden dan

rechtvaardiging kunnen vormen voor het

paren minder pensioen zouden opbouwen,

in overwegende mate getroffen worden door

gemaakte onderscheid. De verplichte beschik-

zou sprake kunnen zijn van indirect onder-

de aftrek van de franchise en zou er daarom

bare premieregeling, waarbij een leeftijdsaf-

scheid op grond van burgerlijke staat. Nu

sprake kunnen zijn van indirect onderscheid op

hankelijke werknemersbijdrage wordt

alleenstaanden over het algemeen ongehuwd

grond van burgerlijke staat. Nu er ook paren

gevraagd, is derhalve in strijd met de WGB l.

zijn en paren voor een groot deel gehuwd,

zijn die minder pensioen opbouwen, omdat

De tweede regeling is een vrijwillige beschik-

zouden ongehuwden dan in overwegende

beide partners werken, is de Commissie van

bare premieregeling, in aanvulling op de

mate getroffen worden door de aftrek van de

oordeel dat niet kan worden aangenomen dat

basisregeling, waarbij een leeftijdsafhanke-

franchise en zou er daarom sprake kunnen zijn

ongehuwden in overwegende mate worden

lijke premie wordt gevraagd van de werk-

van indirect onderscheid op grond van burger-

getroffen door de aftrek van de franchise en dat

nemer. De Commissie oordeelt dat met het

lijke staat. Nu er ook paren zijn die minder

er daarom geen sprake is van indirect onder-

vragen van een leeftijdsafhankelijke premie

pensioen opbouwen, omdat beide partners

scheid op grond van burgerlijke staat.

onderscheid op grond van leeftijd wordt

werken, is de Commissie van oordeel dat niet

Geen strijd met de wet/deels niet ontvankelijk.

gemaakt. Ten aanzien van de vraag of dit


–/+

onderscheid objectief gerechtvaardigd is,

tot het gehanteerde verschil in loopprestaties,

ontbreken van voldoende ervaring voor de

wordt geoordeeld dat het doel van het onder-

is niet voldaan aan de voorwaarde voor een

betreffende seniorfunctie.

scheid, het bewerkstelligen dat werknemers,

beroep op de uitzondering.

Verweerster erkent echter dat zij bij het

naarmate zij ouder worden, voldoende moge-

Strijd met de wet.

bemiddelingsbureau de indruk kan hebben gewekt dat leeftijd een afwijzingsreden was.

lijkheden behouden om door middel van vrij-

•

willig bijsparen tot de opbouw van een

04 - 176 | GESLACHT

adequaat pensioen te komen, legitiem is. Het

Verzoeker was werkzaam bij verweerster, een

gesprek met het bemiddelingsbureau ook de

vragen van een leeftijdsafhankelijke premie is

elektronicabedrijf, op basis van een detache-

leeftijd van verzoeker in relatie tot de team-

een passend middel. Aangezien niet is geble-

ringsovereenkomst. Volgens verzoeker heeft

samenstelling aan de orde is geweest als

ken dat er een alternatief middel bestaat

verweerster hem vervangen door een vrouwe-

eventuele belemmering voor het functioneren

waarmee geen of minder onderscheid wordt

lijke medewerker omdat zij de voorkeur zou

van verzoeker. Op grond hiervan is de

gemaakt en waarmee het doel eveneens kan

geven aan een vrouw. Verweerster maakt

Commissie van oordeel dat verweerster niet

worden bereikt en het middel vanwege de vrij-

daarmee verboden onderscheid op grond van

heeft bewezen dat leeftijd niet (mede) een rol

willigheid in evenredige verhouding tot het

geslacht.

heeft gespeeld bij de behandeling bij de ver-

doel staat, is het middel noodzakelijk. Het

Verzoeker heeft echter geen feiten aange-

vulling van de betrekking en bij de afwijzing

onderscheid in de vrijwillige aanvullende

voerd die onderscheid tussen mannen en

van verzoeker. Verweerster heeft verboden

regeling is derhalve objectief gerechtvaardigd

vrouwen kunnen doen vermoeden.

onderscheid op grond van leeftijd jegens ver-

en daarom niet in strijd met de WGB l.


zoeker gemaakt. Verzoeker heeft ook een oor-

+

deel gevraagd over het bemiddelingsbureau

Strijd en geen strijd met de wet. 04 - 177 | GESLACHT 04 - 175 | GESLACHT

Bovendien erkent verweerster dat in dit

•

•

–

en deze zaken zijn ter zitting gevoegd behan-

Verzoekster is sinds september 1992 in dienst

deld. In deze gevoegde zaak is een oordeel

Verzoeker heeft deelgenomen aan een door

bij verweerster, een bedrijf dat zich bezig-

gegeven met het nummer 2004-179.

verweerder georganiseerd wandelevenement.

houdt met de in- en verkoop van staalproduc-

Strijd met de wet.

Verzoeker diende dagelijks de reglementaire

ten. Sinds augustus 1995 is zij bij verweerster

afstand van 50 kilometer af te leggen om in

werkzaam als office sales manager. Zij verge-

04 - 179 | LEEFTIJD

aanmerking te komen voor een officiële

lijkt zich wat betreft de beloning met twee

Verweerster is een bemiddelingsbureau.

beloning, in de vorm van het zogenaamde

mannelijke collega’s, die na haar in dienst

Verzoeker is vijftig jaar. Verzoeker reageerde

Vierdaagsekruis. Voor vrouwen, geboren in

kwamen en bij indiensttreding een hoger

op een vacature die door verweerster op een

hetzelfde jaar als verzoeker, gold een regle-

salaris kregen dan verzoekster op dat moment

website werd aangeboden. Verweerster heeft

mentaire afstand van 40 kilometer per dag.

verdiende.

verzoeker als kandidaat voor de betreffende

Verzoeker heeft met succes de afstand van

De Commissie heeft haar functiewaarderings-

functie voorgedragen bij de opdrachtgever.

40 kilometer per dag afgelegd. Volgens ver-

deskundige verzocht een loononderzoek uit te

Verweerster erkent dat de opdrachtgever

zoeker heeft verweerder jegens hem onder-

voeren. Uit dit onderzoek, de schriftelijke stuk-

tegen verweerster heeft gezegd dat verzoeker

scheid op grond van geslacht gemaakt, door

ken en hetgeen ter zitting door partijen naar

vanwege zijn leeftijd werd afgewezen voor de

hem geen medaille toe te kennen. Ten aanzien

voren is gebracht, concludeert de Commissie

functie. Verweerster heeft dit aan verzoeker

van het door verweerder gevoerde ontvanke-

dat verweerster verschillende beloningsmaat-

doorgegeven. Volgens vaste jurisprudentie

lijkheidsverweer geldt dat de AWGB dwingend

staven toepast en dat niet kan worden uitge-

hebben bemiddelende instanties als verweer-

recht is en bedingen in strijd met deze wet

sloten dat het beloningsverschil tussen

ster een eigen verantwoordelijkheid die

nietig zijn. Verzoeker kan zijn recht op gelijke

verzoekster en de twee door haar aangewezen

inhoudt dat zij erop moeten toezien dat de

behandeling daarom niet, zoals verweerder

maatmannen (mede) kan zijn toe te schrijven

opdrachtgever zich van verboden onderscheid

stelt, verwerken door in te stemmen met de

aan de factor geslacht.

in de zin van de gelijke behandelingswetge-

reglementen. Verweerder heeft jegens ver-

Verboden onderscheid vanwege geslacht.

ving onthoudt. Uit deze verplichting vloeit

zoeker direct onderscheid gemaakt op grond

Strijd met de wet.

voort dat verweerster in een dergelijke situa-

–

van geslacht. In oordeel 2004-6 heeft de

•

–

tie de opdrachtgever in ieder geval dient te

•

Commissie geoordeeld dat van het verbod van

04 - 178 | GESLACHT

onderscheid naar geslacht slechts mag wor-

Verzoeker is vijftig jaar. Verzoeker reageerde

naar leeftijd bij de arbeid is verboden, tenzij er

den afgeweken indien sprake is van één van

op een vacature voor een functie bij verweer-

een goede reden voor is (een objectieve recht-

de wettelijke uitzonderingen. In verband met

ster die door een bemiddelingsbureau op een

vaardiging). Verder dient de verweerster te

de uitzondering met betrekking tot geslachts-

website werd aangeboden. Na een gesprek

vragen naar de reden/rechtvaardiging voor

bepaaldheid bij de deelname aan activiteiten

met verzoeker heeft het bemiddelingsbureau

het gemaakte onderscheid. Verweerster

op het terrein van spel of sport heeft verweer-

hem als kandidaat aan verweerster voorge-

erkent dat zij dit niet heeft gedaan.

der advies gevraagd aan deskundigen op het

steld.

Dit leidt tot de conclusie dat verweerster

gebied van de inspanningsfysiologie. Nu het

Vervolgens deelde het bemiddelingsbureau

onderscheid op grond van leeftijd bij de

samengevatte advies geen onderbouwing

verzoeker mede dat hij door verweerster van-

bemiddeling heeft gemaakt. Het feit dat ver-

bevat van de stelling van verweerder dat

wege zijn leeftijd was afgewezen voor de

weerster niet op de hoogte was van de wette-

sprake is van een relevant verschil tussen de

functie. Verweerster ontkent echter dat leef-

lijke norm, rechtvaardigt dit niet. Verweerster

gemiddelde prestaties van mannen en vrou-

tijd de werkelijke reden was voor de afwijzing.

heeft dan ook in strijd met de wet gehandeld.

wen en dat deze verschillen vervolgens nopen

Die was volgens verweerster gelegen in het

Verzoeker heeft ook een oordeel gevraagd

–


wijzen op het uitgangspunt dat onderscheid

•

over de opdrachtgever en deze zaken zijn ter

opgezegd wegens disfunctioneren.

05 - 04 | LEEFTIJD

zitting gevoegd behandeld. In deze gevoegde

Verzoeker is van mening dat verweerster

Verzoeker was werkzaam bij een stichting, op

zaak is een oordeel gegeven met het nummer

onderscheid heeft gemaakt op grond van han-

basis van de Wet inschakeling werkzoekenden

2004-178.

dicap of chronische ziekte door de opzegging

(WIW), via verweerster als uitlener.

Strijd met de wet.

van zijn arbeidsovereenkomst. Verzoeker heeft

Volgens verzoeker wilde de stichting hem

hiertoe aangevoerd dat de opzegging is geba-

geen arbeidsovereenkomst aanbieden omdat


•

+

seerd op aspecten van zijn functioneren die

hij vanwege zijn leeftijd toch geen ander werk

Verzoeker is werkzaam als senior applicatie-

voortvloeien uit handicap of chronische ziek-

zou krijgen dan via de WIW. Daarnaast is ver-

beheerder op basis van een arbeidsovereen-

te. Verzoeker is van opvatting dat verweerster

zoeker van mening dat het bestuur van de

komst voor onbepaalde tijd. Verzoeker heeft

had moeten zorgen voor coaching en begelei-

stichting van een andere politieke gezindheid

ADHD en lijdt tevens aan gezelschapshard-

ding en voor de aanpassing van zijn functie.

is dan hij, wat ook een rol zou hebben

horendheid. Het UWV heeft verzoeker de

Verweerster heeft aangevoerd dat zij de

gespeeld bij het besluit met hem geen

status van arbeidsgehandicapte verleend, als

arbeidsovereenkomst heeft opgezegd op basis

arbeidsverhouding aan te gaan, dan via de

bedoeld in de Wet REA. De werkgeefster heeft

van de argumenten waarop de CWI de ont-

WIW.

verweerster, een CWI, toestemming gevraagd

slagvergunning heeft verleend, te weten

Verzoeker stelt dat verweerster het besluit

de arbeidsovereenkomst met verzoeker op te

gebreken in de technische kennis en zijn

van de stichting en de reden voor dat besluit

zeggen wegens disfunctioneren. Verweerster

onvermogen om zijn werk te plannen en te

zonder meer heeft overgenomen.

heeft het UWV om een toelichting gevraagd

organiseren. Verweerster heeft onder meer

Omdat verzoeker echter geen feiten heeft

op de arbeidsgehandicaptenstatus van ver-

verklaard dat een groot aantal bestanddelen

aangevoerd die onderscheid op grond van

zoeker en vervolgens zowel verzoeker als zijn

van de functie van verzoeker wordt geraakt

leeftijd kunnen doen vermoeden, zoals geoor-

werkgeefster in de gelegenheid gesteld te

door de gebrekkige technische kennis.

deeld in de ter zitting gevoegde zaak waarin

reageren op de toelichting van het UWV.

Verzoeker heeft niet weersproken dat deze

de Commissie een oordeel heeft gegeven

Verweerster heeft de werkgeefster toestem-

werkzaamheden een belangrijk onderdeel

onder nummer 2005-3, heeft verweerster

ming verleend de arbeidsovereenkomst met

vormen van zijn functie. Tevens staat vast dat

jegens verzoeker geen onderscheid gemaakt

verzoeker op te zeggen.

verzoeker in een gesprek met verweerster

in strijd met de wetgeving gelijke behande-


heeft aangegeven de functie van senior

ling.

door onderscheid heeft gemaakt op grond van

applicatiebeheerder, zoals deze thans wordt


handicap of chronische ziekte.

ingevuld, niet te ambiëren.

De Commissie oordeelt dat verzoeker onvol-

Mede op grond hiervan is de Commissie van

05 - 05 | SEKSUELE GERICHTHEID

doende feiten heeft aangevoerd die onder-

oordeel dat verweerster geen onderscheid

Verzoekster is van mening dat verweerder

scheid kunnen doen vermoeden. Verzoeker

heeft gemaakt op grond van handicap of chro-

onderscheid maakt naar homoseksuele

heeft met name geen feiten aangevoerd die

nische ziekte door de arbeidsovereenkomst

gerichtheid door zowel in de advertentie als

verweerster niet over het hoofd had mogen

met verzoeker op te zeggen.

bij het onderzoek homoseksuele koppels uit te

zien in haar beoordeling van het advies van


sluiten van het onderzoek dat tot doel heeft

+

•

–

een geneesmiddel te ontwikkelen tegen een

het UWV en de reacties van partijen daarop.

•

De Commissie acht tevens van belang dat

05 - 03 | LEEFTIJD/POLITIEKE GEZINDHEID

naar haar oordeel de werkgeefster geen ver-

Verzoeker was werkzaam bij verweerster, een

seksuele mannen last hebben. Vroegtijdige

boden onderscheid heeft gemaakt op grond

stichting, op basis van de Wet inschakeling

zaadlozing is niet gebonden aan hetero- of

van handicap of chronische ziekte door de

werkzoekenden (WIW) via een uitlener.

homoseksuele gerichtheid.

arbeidsovereenkomst met verzoeker op te

Volgens verzoeker wilde verweerster hem geen

Verweerder heeft aangegeven dat voor het

zeggen wegens disfunctioneren (oordeel

arbeidsovereenkomst aanbieden omdat hij

onderzoek van belang is dat er sprake is van

2005-2).

vanwege zijn leeftijd toch geen ander werk zou

een seksuele relatie waarbij de ene partner

Geconcludeerd wordt dat verweerster geen

krijgen dan via de WIW. Daarnaast is verzoeker

van het vrouwelijke geslacht is en de andere

onderscheid heeft gemaakt op grond van

van mening dat het bestuur van verweerster

van het mannelijke. Homoseksuele relaties

handicap of chronische ziekte en dus ook niet

van een andere politieke gezindheid is dan hij,

voldoen dus niet aan de criteria van de studie-

in strijd heeft gehandeld met de WGBH/CZ.

wat ook een rol zou hebben gespeeld bij het

populatie. Daarom worden zij ook niet gese-


besluit met hem geen arbeidsverhouding aan te

lecteerd voor deelname aan het onderzoek.

gaan, dan via de WIW. Verzoeker heeft echter

Wat betreft de opzet van het onderzoek is de

geen feiten aangevoerd die onderscheid op

Commissie van oordeel dat het uitsluiten van

Verzoeker is werkzaam bij verweerster als

grond van leeftijd of politieke overtuiging kun-

homoseksuele paren van het onderzoek direct

senior applicatiebeheerder op basis van een

nen doen vermoeden. Verweerster heeft jegens

onderscheid oplevert, nu niet wordt uitgeslo-

arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.

verzoeker derhalve geen onderscheid gemaakt

ten dat het te onderzoeken middel in de

Verzoeker heeft ADHD en lijdt tevens aan

in strijd met de wetgeving gelijke behandeling.

praktijk ook zal worden voorgeschreven aan

gezelschapshardhorendheid. Het UWV heeft

Verzoeker heeft ook een oordeel gevraagd over

homoseksuele mannen, die de tijd tussen

verzoeker de status van arbeidsgehandicapte

de uitlener en deze zaken zijn ter zitting

anale penetratie en de zaadlozing willen

verleend, als bedoeld in de Wet REA. Na verkre-

gevoegd behandeld. In deze gevoegde zaak is

verlengen. Wat betreft de advertentie is de

gen toestemming van de CWI heeft verweer-

een oordeel gegeven met het nummer 2005-4.

Commissie van oordeel dat door de oproep in

ster de arbeidsovereenkomst met verzoeker


de tekst van de advertentie te richten op


•

+

+


aandoening waarvan zowel hetero- als homo-

heteroseksuele koppels, homoseksuele paren

niet objectief gerechtvaardigd worden geacht

gegaan dat de hantering van een lage reken-

uitdrukkelijk worden uitgesloten mee te doen

en is deze derhalve in strijd met de WGBL.

rente beleggingsopbrengsten boven de 4% zal

aan het onderzoek. Verweerder maakt ook

Geen en wel strijd met de wet.

opleveren die kunnen worden gebruikt om

hierbij direct onderscheid op grond van homo-

onder meer de inflatie te compenseren.

•

seksuele gerichtheid.

05 - 07 | LEEFTIJD

Strijd met de wet.

Verzoekster, een pensioenverzekeraar, heeft de

rente van 4% te verminderen met een door

Commissie verzocht om een oordeel over de

verzoekster verwacht inflatiepercentage van

vraag of een beschikbare premieregeling,

2%. Met een rekenrente van 2% kan niet meer

Verzoekster, een pensioenverzekeraar, heeft de

waarbij de staffel is gebaseerd op een reken-

gelijkheid in de uitkeringen worden bereikt,


rente lager dan 4%, te weten op 3% of 2%, in

waardoor het middel niet geschikt is om het

vraag of een beschikbare premieregeling,

strijd is met de WGBL.

doel te bereiken. Op grond hiervan kan een

waarbij de staffel is gebaseerd op een reken-

De rekenrente van 4% in het Staffelbesluit is

staffel met een rekenrente van lager dan 3%

rente lager dan 4%, te weten op 3% of 2%, in

een uitwerking van de wettelijke uitgang-

niet objectief gerechtvaardigd worden geacht

strijd is met de WGBL.

punten, zoals neergelegd in de Wet op de

en is deze derhalve in strijd met de WGBL.

De rekenrente van 4% in het Staffelbesluit is

loonbelasting, dat een rekenrente van tenmin-

Geen en wel strijd met de wet.

een uitwerking van de wettelijke uitgangpun-

ste 4% in aanmerking wordt genomen.

ten, zoals neergelegd in de Wet op de loonbe-

Historisch gezien moet de rekenrente van 4%

05 - 08 | GESLACHT

lasting, dat een rekenrente van tenminste 4%

reëel worden geacht, zodat de beoogde pensi-

Verzoekster, een gemeente, heeft de

in aanmerking wordt genomen. Historisch

oenresultaten op het moment van pensione-


gezien moet de rekenrente van 4% reëel wor-

ring voor alle leeftijdsgroepen naar

vraag of zij in strijd met de wetgeving gelijke

den geacht, zodat de beoogde pensioenresul-

verwachting gelijk zullen zijn. De rekenrente

behandeling handelt indien zij de functie van

taten voor alle leeftijdsgroepen naar

van 3% wordt door de Pensioen- en

Raad en Daadwinkelier voorbehoudt aan

verwachting gelijk zullen zijn. De rekenrente

Verzekeringskamer voorgeschreven nu, van-

vrouwen. De Raad en Daadwinkel is een voor-

van 3% wordt door de Pensioen- en

wege het langdurig lage niveau van de markt-

ziening waar inwoners van de gemeente

Verzekeringskamer voorgeschreven nu, vanwe-

rente, een lange termijnrente van 3% wordt

terecht kunnen met hun vragen, klachten of

ge het langdurig lage niveau van de marktren-

verondersteld. Op grond hiervan is het aanne-

problemen over (gemeentelijke) instanties.

te, een lange termijnrente van 3% wordt

melijk dat de rekenrente van 3% zal resulteren

Verzoekster is van mening dat de functie van

verondersteld. Op grond hiervan is het aanne-

in gelijke pensioenaanspraken voor verschil-

Raad en Daadwinkelier geslachtsbepaald is en

melijk dat de rekenrente van 3% zal resulteren

lende leeftijdsgroepen. De staffels met een

dat het daarom is toegestaan de functie

in gelijke pensioenaanspraken voor verschil-

rekenrente van 4% en 3% vallen daarom onder

slechts open te stellen voor vrouwen.

lende leeftijdsgroepen. De staffels met een

de uitzondering van artikel 8, derde lid, WGBL

Om tot het oordeel te kunnen komen dat een

rekenrente van 4% en 3% vallen daarom onder

en zijn daarom niet in strijd met de wet.

functie geslachtsbepaald is moet worden

de uitzondering van artikel 8, derde lid, WGBL

De Commissie heeft geen aanwijzingen dat

voldaan aan een aantal voorwaarden. In de

en zijn daarom niet in strijd met de wet.

een rekenrente lager dan 3% over de lange

eerste plaats moet op basis van objectieve

De Commissie heeft geen aanwijzingen dat

termijn reëel moet worden geacht, waardoor

gegevens kunnen worden vastgesteld dat de

een rekenrente lager dan 3% over de lange ter-

het niet aannemelijk is dat hiermee voor ver-

betreffende activiteiten slechts door een man

mijn reëel moet worden geacht, waardoor het

schillende leeftijdsgroepen gelijke resultaten

of een vrouw kunnen worden uitgevoerd. In de

niet aannemelijk is dat hiermee voor verschil-

zullen worden behaald. Hieruit volgt dat een

tweede plaats moeten deze gegevens actueel

lende leeftijdsgroepen gelijke resultaten zullen

staffel met een rekenrente lager dan 3%

zijn. In de derde plaats moet worden nage-

worden behaald. Hieruit volgt dat een staffel

onderscheid op grond van leeftijd tot gevolg

gaan of de werkzaamheden zodanig kunnen

met een rekenrente lager dan 3% onderscheid

heeft. Ten aanzien van de vraag of dit onder-

worden ingericht dat het voor een goede uit-

op grond van leeftijd tot gevolg heeft. Ten aan-

scheid objectief gerechtvaardigd is, overweegt

oefening van de functie niet noodzakelijk is

zien van de vraag of dit onderscheid objectief

de Commissie dat het doel, het bewerkstelli-

dat deze wordt vervuld door een vrouw.

gerechtvaardigd is, overweegt de Commissie

gen van gelijke pensioenaanspraken voor

De Commissie meent dat verzoekster overtui-

dat het doel, het voorkomen van een versobe-

verschillende leeftijdsgroepen, legitiem is.

gend heeft betoogd dat een bepaalde groep

ring van de pensioenregeling en het bewerk-

Verzoekster heeft gesteld dat van de reken-

vrouwen, die behoort tot de doelgroep van de

stelligen dat pensioenregelingen qua kosten

rente van 4% die in het Staffelbesluit wordt

Raad en Daadwinkels, weg zal blijven of ten-

beheersbaar blijven, een legitiem doel is.

gehanteerd nog 2% inflatie moet worden

minste bepaalde problemen onbesproken zal

Verzoekster heeft echter onvoldoende feiten

afgetrokken, waardoor er een rekenrente van

laten, indien de functie wordt vervuld door

aangevoerd die tot het oordeel kunnen leiden

2% overblijft. Nu bij die 4% geen rekening

een man. Niettemin voldoen de door verzoek-

dat het middel geschikt is. Bovendien acht de

wordt gehouden met de inflatie, zal dit

ster overgelegde gegevens niet aan de eis van

Commissie het middel niet noodzakelijk nu

volgens verzoekster leiden tot ongelijke pensi-

objectiveerbaarheid, nu geen gedegen onder-

verzoekster heeft aangegeven dat het doel ook

oenresultaten voor verschillende leeftijds-

zoek is verricht. Bovendien constateert de

kan worden bereikt met een staffel die is geba-

groepen.

Commissie dat niet kan worden uitgesloten

seerd op een rekenrente van 3%, hetgeen zoals

De Commissie overweegt ten aanzien van

dat een onbekend aantal mannen in de huidige

hiervoor vermeld geen onderscheid op grond

deze stelling dat bij de vaststelling van de

situatie wellicht wordt weerhouden van een

van leeftijd oplevert. Op grond hiervan kan een

rekenrente van 4% rekening is gehouden met

bezoek aan de Raad en Daadwinkels doordat

staffel met een rekenrente van lager dan 3%

de inflatie, in die zin dat er destijds vanuit is

er uitsluitend vrouwen werken. Ook indien de

05 - 06 | LEEFTIJD

•

+/–

+/–


Daardoor bestaat er geen reden om de reken-

•

–

geslachtsbepaaldheid van de activiteiten ech-

doen vermoeden. In de afwijzingsbrief is op

de bevindingen van de interne klachtencom-

ter wel objectief had kunnen worden vastge-

geen enkele wijze aan de nationaliteit van

missie van de universiteit en de bijbehorende

steld, is niet voldaan aan de derde voor-

verzoeker gerefereerd. De advertentie was in

verslagen op te vragen.

waarde, nu niet is onderzocht of het werk

verschillende talen gepubliceerd waarbij uit-

Strijd met de wet.

zodanig kan worden ingericht dat toch ook

drukkelijk was vermeld dat niet Nederlanders

mannen als winkelier kunnen worden aange-

ook konden solliciteren. Aan het feit dat de

05 - 12 | GESLACHT

steld. Op grond hiervan maakt verzoekster

tuba bij verweerster decennialang door een

Verweerster drijft een opvangcentrum voor

verboden onderscheid op grond van geslacht

Amerikaan is bespeeld kan niet de conclusie

zeehonden. Verzoekster is sinds

indien zij de functie van Raad en

worden verbonden dat Amerikanen thans

18 maart 2002 werkzaam bij verweerster als

Daadwinkelier voorbehoudt aan vrouwen.

juist niet meer voor de functie in aanmerking

medewerker zorg met uitzicht op een arbeids-

Strijd met de wet.

komen. Het argument van verzoeker dat de

overeenkomst voor onbepaalde tijd. Haar oor-

sfeer in het algemeen nationalistischer is

spronkelijke arbeidsovereenkomst voor één

geworden kan evenmin leiden tot een andere

jaar werd, vanwege de financiële positie van

Een dove man heeft een arbeidsovereenkomst

conclusie. Verzoeker heeft dit niet kunnen toe-

verweerster op dat moment, verlengd met

voor een jaar. Het bedrijf heeft hem laten

spitsen op de situatie bij verweerster. Ten slot-

nogmaals één jaar. Met ingang van juni 2003

weten dat zijn arbeidsovereenkomst niet

te kan verzoeker niet gevolgd worden in zijn

is verzoekster in deeltijd gaan werken.

wordt verlengd. De man is van mening dat

stellingname dat, als hij niet op zijn muzikale

Verzoekster heeft in november 2003 meege-

deze beslissing samenhangt met zijn handi-

kwaliteiten is afgewezen, de afwijzing dus uit-

deeld dat zij zwanger was. Op 13 februari 2004

cap omdat het bedrijf deze beslissing heeft

sluitend op zijn nationaliteit kan berusten.

is tegen verzoekster gezegd dat haar arbeids-

toegelicht door kenbaar te maken dat hij niet

Het is immers ook mogelijk dat andere gege-

overeenkomst niet zou worden verlengd,

voldeed aan de verwachtingen en dat er com-

vens uit zijn curriculum vitae een rol hebben

omdat zij niet goed genoeg functioneerde.

municatieproblemen waren. Het bedrijf acht

gespeeld. Verzoeker had met hetzelfde argu-

Verzoekster had niet eerder gehoord dat ver-

hem niet geschikt voor de functie.

ment kunnen betogen dat hij ongelijk is

weerster twijfels had over haar functioneren.

Het staat vast dat er veel problemen zijn

behandeld vanwege zijn geslacht of leeftijd.

Daardoor is bij verzoekster de indruk ontstaan

geweest binnen het bedrijf die te maken heb-

Immers, ook zijn leeftijd en geslacht zijn in het

dat het besluit van verweerster om de

ben met de overname door een Engels bedrijf.

curriculum vitae vermeld.

arbeidsovereenkomst niet te verlengen,

De functie was nieuw en er bestond onduide-

Geen onderscheid. Wel aanbeveling om in de

samenhing met verzoeksters mededeling dat

lijkheid over de invulling ervan.

toekomst de afwijzingsreden(en) duidelijker

zij zwanger was. De Commissie acht dat niet

Omdat communicatieproblemen in de praktijk

in de afwijzingsbrieven te formuleren en om

onbegrijpelijk, maar concludeert niettemin

ter plekke werden opgelost en de man geen

alle selectiecriteria op te nemen in de adver-

dat de enkele omstandigheid dat verzoekster

duidelijk verband heeft kunnen leggen tussen

tentietekst en deze op een inzichtelijke en

niet op de hoogte was van de kritiek op haar

de problemen die hebben geleid tot de beslis-

objectieve wijze te toetsen.

functioneren in combinatie met het feit dat zij

sing om het dienstverband niet te verlengen


behoorde tot een door de gelijkebehande-


•

+

en zijn handicap, oordeelt de Commissie dat

•

+

lingswetgeving beschermde groep, niet vol-

•

het bedrijf niet in strijd met de wet heeft


gehandeld.

Een gehandicapte student die gebruik maakt

vereiste vermoeden van onderscheid. Daartoe


van een rolstoel, volgt onderwijs en legt toet-

is noodzakelijk dat feiten worden aangevoerd

sen af in het kader van een colloquium doc-

die een verband kunnen doen vermoeden tus-

05 - 10 | NATIONALITEIT

•

–

doende is voor het vestigen van het wettelijk

tum voor de universitaire studie psychologie.

sen het besluit om de arbeidsovereenkomst

Verweerster heeft verzoeker afgewezen voor

Hij klaagt onder meer over de ontoegankelijk-

niet te verlengen en de zwangerschap.

de functie van tubaïst zonder hem voor een

heid van de zalen waarin het onderwijs en de


proefspel uit te nodigen. Verzoeker meent dat

toetsen plaatsvinden, over de onbereikbaar-

zijn Amerikaanse nationaliteit hierbij (mede)

heid van een toegezegde parkeerplaats en

05 - 13 | RAS

een rol heeft gespeeld. Ingevolge de bewijs-

over intimidatie door medewerkers van de

Vier van de kinderen van verzoeker hebben op

+

•

+

verdeling is het aan verzoeker om feiten aan

universiteit. De universiteit stelt daar tegeno-

de school van verweerder gezeten of zitten er

te voeren die onderscheid kunnen doen ver-

ver dat de problemen zijn veroorzaakt door

nog. Verzoeker meent dat verweerder onder-

moeden.

interne communicatiestoornissen en een inci-

scheid op grond van ras heeft gemaakt bij de

Het is gebleken dat de afwijzingsbrief aan

dent. Daarnaast heeft de universiteit aange-

te lage schooladviezen van zijn kinderen, bij

verzoeker niet duidelijk was geformuleerd.

voerd dat zij alles in het werk zet om de

de verwijzing van zijn kinderen naar het speci-

Hierdoor is bij verzoeker de indruk ontstaan

toegankelijkheid te verbeteren en dat zij pro-

aal onderwijs, bij de begeleiding van zijn

dat zijn nationaliteit een rol heeft gespeeld bij

blemen zo snel mogelijk oplost nadat ze bij

kinderen en bij de toegang naar een andere

de afwijzing. Hoewel de Commissie waarde

haar zijn gemeld.

school.

hecht aan een inzichtelijke en objectieve

De Commissie stelt vast dat de universiteit

De Commissie oordeelt dat verzoeker geen

sollicitatieprocedure - een sollicitant heeft er

ondanks de lange voorbereidingstijd onvol-

van zijn vier stellingen met feiten heeft onder-

immers belang bij om de selectiecriteria te

doende heeft gedaan om de toegankelijkheid

bouwd die onderscheid kunnen doen vermoe-

kennen en over de redenen van zijn afwijzing

voor de student zo veel mogelijk te waarbor-

den.

te worden geïnformeerd - is dit geen feit dat

gen. De Commissie besluit het verzoek met


onderscheid op grond van nationaliteit kan

betrekking tot intimidatie aan te houden om



•

•

+

toekenning van een bepaald aantal verlof-

05 - 17 | LEEFTIJD/HANDICAP/CHRON. ZIEKTE

Een leerlinge aan een onderwijsinstelling voor

dagen in een jaar of in de mogelijkheid om

Verzoeker, 57 jaar, heeft de Commissie ver-

VMBO wil na het halen van haar diploma een

verlofdagen op te bouwen. Deze bepaling

zocht om een oordeel over de vraag of hij

opleiding toerisme en recreatie gaan volgen

voorziet alleen in een specifieke, los van de

ongelijk wordt beloond door verweerster van-

bij een MBO-school. Zij heeft visuele beperkin-

duur van de betrekking staande, omschrijving

wege zijn leeftijd en/of handicap.

gen en heeft daarom aanpassingen nodig om

dat in periodes waarin geen onderwijs wordt

Op grond van de Wet gelijke behandeling op

software en lesmateriaal te vergroten.

gegeven, te weten gedurende de schoolvakan-

grond van leeftijd (WGBL) en de Wet gelijke

De decaan van de MBO-school heeft de leer-

ties, vakantieverlof wordt genoten. Nu het

behandeling op grond van handicap/chroni-

linge schriftelijk laten weten dat zij niet kan

Besluit niet voorziet in de toekenning van een

sche ziekte (WGBH/CZ) dient verzoeker feiten

worden toegelaten omdat zij niet de juist

bepaald aantal verlofdagen in een jaar of in de

aan te dragen die onderscheid op grond van

vooropleiding heeft. Daarnaast heeft hij in dit

mogelijkheid om verlofdagen op te bouwen,

leeftijd en/of handicap kunnen doen vermoe-

schrijven twijfels geuit over de beroepsmoge-

levert het niet toekennen door verweerder -

den. Indien verzoeker hierin slaagt, dient

lijkheden die de leerlinge zou hebben.

naar evenredigheid - van verlofdagen gedu-

verweerster te bewijzen dat niet in strijd met

De leerlinge concludeert dat zij is afgewezen

rende schoolvakanties geen onderscheid op.

de WGBL en WGBH/CZ is gehandeld.

op grond van haar handicap.

Strijd met de wet.

De Commissie oordeelt dat de stelling van

De Commissie stelt vast dat de school door

verzoeker, dat er onderscheid op grond van

•

bovengenoemd schrijven de indruk heeft

05 - 16 | VAST OF TIJD. ARBEIDS CONTRACT

gewekt dat de afwijzing samenhing met de

Verzoekster heeft de Commissie Gelijke

onderbouwd met feiten die onderscheid op

handicap van de leerlinge. De adjunct direc-

Behandeling verzocht om een oordeel over de

grond van leeftijd of handicap kunnen doen

teur van de school heeft deze indruk echter

vraag of verweerder, de Minister van OCW, ver-

vermoeden.

weggenomen door contact op te nemen met

boden onderscheid maakt op grond van de

Verzoeker heeft derhalve geen vermoeden

de leerlinge en haar moeder, excuses aan te

tijdelijkheid van haar arbeidsovereenkomst bij

van onderscheid kunnen vestigen, hetgeen

bieden en uitleg te geven over de toelatings-

de beloning en/of het toekennen van verlof.

leidt tot het oordeel dat verweerster niet in

eisen en de mogelijkheden van aanpassingen.

Verzoekster heeft gesteld dat het verschil in

strijd met de gelijkebehandelingswetgeving


beloning is terug te voeren op het verschil in

handelt.

vakantieverlof. Het onderzoek beperkt zich dan


05 - 15 | GESLACHT

•

+

+

+

leeftijd of handicap wordt gemaakt, niet is

ook tot het verlof. Verweerder heeft het

•

Verzoekster heeft de Commissie Gelijke

Rechtspositiebesluit Wet op het primair onder-


Behandeling verzocht om een oordeel over de

wijs/Wet op de expertisecentra (het Besluit)

Verzoeker is dyslectisch en heeft gedurende

vraag of verweerder, een school, verboden

vastgesteld. Verweerder dient te worden

het studiejaar 2003/2004 de opleiding fysio-

–

onderscheid maakt op grond van de tijdelijk-

beschouwd als normadressaat ten aanzien van

therapie aan de hogeschool van verweerder

heid van haar arbeidsovereenkomst bij de

bovengenoemd verbod op onderscheid.

gevolgd. De theorievakken van de opleiding

beloning en/of het toekennen van verlof.

Op grond van het Besluit profiteert verzoekster

worden getoetst door middel van Integrale

Verzoekster heeft gesteld dat het verschil in

op basis van een tijdelijke arbeidsovereenkomst

Kennistoetsen (IKT). De stellingen dienen te

beloning is terug te voeren op het verschil in

niet van de verloven die buiten haar contractpe-

worden beantwoord met ja, nee of een vraag-

vakantieverlof. Het onderzoek beperkt zich

riode vallen, waaronder de zomervakantie. Aan

teken. Nadat verzoeker de IKT 1 en de herkan-

dan ook tot het verlof.

de orde is of de (vakantie)verloven die onder-

sing daarvan niet had behaald, heeft hij zich

Verweerder past op verzoekster het

wijsgevenden met een overeenkomst voor

tot verweerder gericht met het verzoek om

Rechtspositiebesluit Wet op het primair

onbepaalde tijd genieten een deelbaar recht is

nader te onderzoeken of het niet behalen van

onderwijs/Wet op de expertisecentra (het

waar verzoekster rechten aan kan ontlenen. In

de IKT samenhing met zijn dyslexie of zijn

Besluit) toe, dat door de Minister van

navolging van de Centrale Raad van Beroep en

gebrek aan kennis. De Commissie oordeelt

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is opge-

de Hoge Raad oordeelt de Commissie dat het

dat verweerder niet op adequate wijze heeft

steld. Voorop staat dat, volgens vaste jurispru-

Besluit niet voorziet in de toekenning van een

gereageerd op het verzoek van verzoeker om

dentie van de Commissie, een werkgever een

bepaald aantal verlofdagen in een jaar of in de

de mogelijkheid van een alternatieve toets-

eigen verantwoordelijkheid heeft wat betreft

mogelijkheid om verlofdagen op te bouwen.

vorm te onderzoeken.

de naleving van de gelijke behandeling. Op

Deze bepaling voorziet alleen in een specifieke,

Strijd met de wet.

grond van de toepassing door verweerder van

los van de duur van de betrekking staande,

het Besluit, profiteert verzoekster op basis van

omschrijving dat in periodes waarin geen


haar tijdelijke arbeidsovereenkomsten niet

onderwijs wordt gegeven, te weten gedurende

Verzoekster draagt vanwege haar geloofsover-

van de verloven die buiten haar contractperio-

de schoolvakanties, vakantieverlof wordt geno-

tuiging een hoofddoek. Zij heeft telefonisch

des vallen, waaronder de zomervakantie.

ten. Nu in het Besluit geen deelbaar recht is ver-

bij verweerder geïnformeerd naar stagemoge-

Aan de orde is of de (vakantie)verloven die

vat waar verzoekster een beroep op kan doen,

lijkheden op school. Zij kreeg te horen dat het

onderwijsgevenden met een overeenkomst

en de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek

dragen van een hoofddoek niet bij het neutrale

voor onbepaalde tijd genieten een deelbaar

niet tot een ander oordeel leiden, maakt ver-

karakter van de school past.

recht is waar verzoekster rechten aan kan ont-

weerder jegens verzoekster geen onderscheid

Verzoekster kan vanwege haar hoofddoek

lenen. In navolging van de Centrale Raad van

op grond van de tijdelijkheid van haar arbeids-

geen stage lopen. Verweerder maakt daarmee

Beroep en de Hoge Raad oordeelt de

overeenkomst.

direct onderscheid op grond van godsdienst.

Commissie dat het Besluit niet voorziet in de


Direct onderscheid is verboden, tenzij een van


•

–

de wettelijke uitzonderingen van toepassing

personeelsbeleid. De Commissie oordeelt

punten en de hoeveelheid vereiste punten de

is. Een instelling van bijzonder neutraal onder-

daarentegen dat verzoekster verboden onder-

conclusie getrokken dat de student niet

wijs kan in beginsel een beroep doen op de

scheid maakt op grond van leeftijd door

geschikt is voor de studie. De Commissie

uitzondering van artikel 5, tweede lid, AWGB.

ambtenaren van 55 jaar of ouder onder

oordeelt dat de universiteit op basis van dit

De in het EVRM neergelegde vrijheid van

bepaalde voorwaarden een financiële com-

puntenverschil in redelijkheid tot het stand-

godsdienst omvat ook de vrijheid om geen

pensatie te verstrekken.

punt heeft kunnen komen dat de student niet

godsdienst of levensovertuiging te belijden.

Wel en geen strijd met de wet.

geschikt is voor de studie. Toegestane aanpassingen hebben niet tot hogere cijfers geleid en

Het gevrijwaard willen blijven van iedere vorm

•

van godsdienst of levensovertuiging is daar-

05 - 21 | HANDICAP / CHRONISCHE ZIEKTE

om als een aspect van godsdienstvrijheid te

Verzoeker is vanwege een handicap gedeelte-

niet gehaald. Daarnaast heeft de Commissie

beschouwen en valt onder het begrip gods-

lijk arbeidsongeschikt geraakt. Zijn voltijdse

niet kunnen vaststellen dat de universiteit de

dienst of levensovertuiging uit de AWGB.

aanstelling is daarop teruggebracht naar een

student onheus heeft bejegend op grond van

Verweerder kan echter niet als een instelling

deeltijdaanstelling. Verweerder kent verzoeker

zijn handicap.

van bijzonder onderwijs, als bedoeld in de uit-

een tegemoetkoming in die ziektekosten toe


zondering, worden aangemerkt, nu hiervan

naar rato van zijn deeltijdaanstelling.

onvoldoende blijkt uit de statuten of andere

Verzoeker is van mening dat verweerder

05 - 23 | LEEFTIJD

bescheiden. Hiermee is echter niet gezegd dat

jegens hem onderscheid maakt op grond van

Verzoeker is werkzaam als huisarts en is

het voor verweerder onmogelijk zou zijn om

handicap of chronische ziekte omdat hij als

gehouden avond-, nacht- en weekeinddien-

een instelling als bedoeld in de uitzondering

gedeeltelijk arbeidsongeschikte niet vrijwillig

sten (ANW-diensten) te verrichten.

te worden. Indien verweerder de gestelde

in deeltijd werkt.

Verweerster is een beroepsvereniging voor

grondslag statutair zou vaststellen zou het

Zoals de Centrale Raad van Beroep reeds heeft

huisartsen. Verzoeker is van mening dat ver-

oordeel van de Commissie op dit punt moge-

geoordeeld wordt in de ziektekostenregeling

weerster onderscheid maakt op grond van

lijk anders luiden.

van verweerder geen verboden onderscheid

leeftijd door het voeren van een ouderenbe-

Strijd met de wet.

gemaakt op grond van arbeidsduur.

leid, waarbij oudere huisartsen worden vrij-

De ziektekostenregeling van verweerder

gesteld van ANW-diensten. Hiertoe heeft

maakt evenmin direct onderscheid op grond

verzoeker erop gewezen dat verweerster het

Een gemeente heeft de Commissie verzocht

van handicap of chronische ziekte, omdat het

kabinet om geld heeft verzocht voor het

om een oordeel eigen handelen over de vraag

onderscheidend criterium de omvang van de

voeren van een ouderenbeleid. De Commissie

of zij onderscheid maakt op grond van leeftijd

aanstelling is.

oordeelt dat het voeren van een beleid waarbij

door het verstrekken van extra verlofuren bij

Gedeeltelijk arbeidsongeschikte ambtenaren,

oudere huisartsen worden vrijgesteld van

het bereiken van een bepaalde leeftijd of een

zoals verzoeker, die op basis van hun restcapa-

ANW-diensten invloed kan hebben op de

bepaalde anciënniteit en vanaf een bepaalde

citeit werkzaam blijven, worden in overwe-

mogelijkheden tot uitoefening van het beroep

salarisschaal. Tevens heeft de gemeente de

gende mate getroffen door de naar rato

door jongere huisartsen. Het verzoek valt dan

Commissie verzocht om te beoordelen of zij

toekenning van de tegemoetkoming ingevol-

ook onder de reikwijdte van artikel 4 WGBL.

onderscheid maakt op grond van leeftijd door

ge de ziektekostenregeling. De combinatie van

Tevens oordeelt de Commissie dat uit het

ambtenaren vanaf

een WAO-uitkering en inkomen uit (resteren-

actiepunt van verweerster, waarbij het kabi-

55 jaar een blijvende financiële compensatie

de) arbeid leidt in de tegemoetkoming ziekte-

net om geld is verzocht voor de vermindering

te verstrekken voor het wegvallen van een

kosten tot benadeling. Verweerder maakt

van nachtdiensten door oudere huisartsen,

onregelmatigheidstoeslag.

indirect onderscheid op grond van handicap of

niet kan worden afgeleid dat verweerster een

De gemeente heeft desgevraagd aangevoerd

chronische ziekte omdat het hebben van een

ouderenbeleid voert met (rechts)gevolgen

dat zij niet weet wat het doel is van het onder-

handicap of chronische ziekte vrijwel altijd

voor huisartsen. Nog daargelaten dat het ver-

scheid op grond van leeftijd door het verstrek-

ten grondslag ligt aan het hebben van een

weerster sedert 2002 niet meer is toegestaan

ken van extra verlofdagen bij het bereiken van

WAO-uitkering. De door verweerder aangedra-

dergelijke bindende afspraken te maken, is

een bepaalde leeftijd of anciënniteit. Hierdoor

gen redenen voor deze handelwijze leveren

niet gebleken dat verweerster daadwerkelijk

is de Commissie niet in staat een zorgvuldige

geen objectieve rechtvaardiging op voor dit

dergelijke afspraken heeft gemaakt.

toetsing uit te voeren. De Commissie houdt

indirecte onderscheid.


daarom haar oordeel aan en vraagt de

Strijd met de wet.

05 - 20 | LEEFTIJD

•

–/+

–

de student heeft de kernvakken van de studie

05 - 24 | LEEFTIJD

gemeente binnen drie maanden helderheid te

•

•

•

+

+

verstrekken over de doelen van haarzelf en


van de vertegenwoordigers van haar ambte-

Dyslectische student krijgt na twee jaar studie

gehouden avond-, nacht- en weekeinddien-

naren van het gemaakte onderscheid.

een bindend afwijzend studieadvies van een

sten (ANW-diensten) te verrichten.

Tevens oordeelt de Commissie dat verzoekster

universiteit. De student is van mening dat de

Verweerder is een brancheorganisatie van

geen onderscheid maakt op grond van leeftijd

afwijzing samenhangt met zijn handicap.

de zorgverzekeraars. Verzoeker is van mening

vanwege het bepaalde in de Vakantieverlof-

Hij heeft een aantal aanpassingen gevraagd.

dat verweerder onderscheid maakt op grond

regeling op grond waarvan ambtenaren vanaf

De universiteit heeft deze niet allemaal gerea-

van leeftijd door het voeren van een ouderen-

schaal 9 meer recht hebben op vakantieverlof

liseerd. Daarnaast voelt hij zich onheus beje-

beleid, waarbij oudere huisartsen worden

dan ambtenaren tot en met schaal 8, alsmede

gend. De universiteit heeft op basis van het

vrijgesteld van ANW-diensten. Hiertoe heeft

vanwege het invoeren van leeftijdsbewust

verschil tussen de hoeveelheid behaalde

verzoeker erop gewezen dat verweerder van-

+


Verzoeker is werkzaam als huisarts en is

ouds is betrokken bij het opstellen van beleid

haar stelling dat verweerster bij het aanbie-

reservefunctie is geplaatst. Verzoekster heeft

voor huisartsen. De Commissie oordeelt dat

den van scholings- en opleidingsmogelijkhe-

haar stelling dat verweerster bij het aanbie-

het voeren van een beleid waarbij oudere

den onderscheid maakt niet met voldoende

den van scholings- en opleidingsmogelijkhe-

huisartsen worden vrijgesteld van ANW-dien-

feiten onderbouwd. De Commissie is op grond

den onderscheid maakt niet met voldoende

sten invloed kan hebben op de mogelijkheden

van het bovenstaande van oordeel dat ver-

feiten onderbouwd. De Commissie is op grond

tot uitoefening van het beroep door jongere

weerster noch op grond van arbeidsduur noch

van het bovenstaande van oordeel dat ver-

huisartsen. Het verzoek valt dan ook onder de

op grond van geslacht onderscheid heeft

weerster noch op grond van arbeidsduur noch

reikwijdte van artikel 4 WGBL. Tevens oordeelt

gemaakt door verzoekster haar vaste werk-

op grond van geslacht onderscheid heeft

de Commissie dat uit het gegeven dat ver-

plek te ontnemen en door haar geen scholing

gemaakt door verzoekster haar vaste werk-

weerder vanouds is betrokken bij het opstel-

en opleiding aan te bieden.

plek te ontnemen en door haar geen scholing

len van een beleid voor huisartsen, niet kan

De eigen verantwoordelijkheid voor het

en opleiding aan te bieden.

worden afgeleid dat verweerder thans een

oplossen van roosterproblemen voor werk-

De eigen verantwoordelijkheid voor het

ouderenbeleid voert, waaraan huisartsen en

nemers die in een duobaan werken moet

oplossen van roosterproblemen voor werk-

zorgverzekeraars zijn gebonden. Nog daarge-

worden opgevat als een verzwaring van de

nemers die in een duobaan werken moet

laten dat het verweerder sedert 2002 niet

voorwaarden waaronder het werk wordt ver-

worden opgevat als een verzwaring van de

meer is toegestaan dergelijke bindende

richt. Verzoekster is daarmee in het nadeel in

voorwaarden waaronder het werk wordt ver-

afspraken te maken, is niet gebleken dat ver-

vergelijking met medewerkers met een volle-

richt. Verzoekster is daarmee in het nadeel in

weerder daadwerkelijk dergelijke afspraken

dige aanstelling of grote deeltijdaanstelling.

vergelijking met medewerkers met een volle-

heeft gemaakt.

Aangezien dit onderscheid naar arbeidsduur

dige aanstelling of grote deeltijdaanstelling.


uitsluitend vrouwelijke medewerkers in deel-

Aangezien dit onderscheid naar arbeidsduur

tijd treft, maakt verweerster tevens indirect

uitsluitend vrouwelijke medewerkers in deel-

onderscheid naar geslacht. Het onderscheid is

tijd treft, maakt verweerster tevens indirect

Drie schoolbesturen voor basisonderwijs

niet objectief gerechtvaardigd, aangezien het

onderscheid naar geslacht. Het onderscheid is

voeren op basis van een convenant met de

door verweerster aangevoerde doel, het berei-

niet objectief gerechtvaardigd, aangezien het

gemeente een spreidingsbeleid waarbij zoge-

ken van een 100% bezetting van de ploegen in

door verweerster aangevoerde doel, het berei-

noemde 1.9 leerlingen naar een andere school

de ploegendienst, ook op een andere manier

ken van een 100% bezetting van de ploegen in

worden verwezen als een school een streef-

kan worden bereikt. Dit blijkt uit de wijze

de ploegendienst, ook op een andere manier

percentage van deze leerlingen heeft bereikt.

waarop roosterproblemen bij de overige deel-

kan worden bereikt. Dit blijkt uit de wijze

Omdat 1.9 leerlingen uitsluitend leerlingen

tijdwerkers worden opgelost.

waarop roosterproblemen bij de overige deel-

van niet-Nederlandse afkomst zijn maken

De Commissie concludeert dat verweersters

tijdwerkers worden opgelost.

verweerders direct onderscheid op grond van

onderscheid maakt op grond van arbeidsduur

De Commissie concludeert dat verweersters

ras waarvoor de wet geen rechtvaardiging

door aan werknemers met een duobaan

onderscheid maakt op grond van arbeidsduur

toelaat.

zwaardere eisen te stellen dan aan andere

door aan werknemers met een duobaan

Strijd met de wet.

werknemers.

zwaardere eisen te stellen dan aan andere

05 - 25 | RAS

•

–

Strijd met de wet. 05 - 26 | GESLACHT / ARBEIDSDUUR

•

werknemers. Strijd met de wet.

–

•

Verzoekster en haar collega werken samen in

05 - 27 | GESLACHT / ARBEIDSDUUR

een duobaan bij een brouwerij. Samen met

Verzoekster en haar collega werken samen in

05 - 28 | LEVENSOVERTUIGING

–

•

NO

nog twee vrouwelijke collega’s zijn zij de

een duobaan bij een brouwerij. Samen met

Verweerder heeft verzoeker de toegang tot

enigen die in een duobaan werken. De overige

nog twee vrouwelijke collega’s zijn zij de

zijn eetgelegenheid ontgezegd omdat andere

deeltijders zijn allen man en werken meer dan

enigen die in een duobaan werken. De overige

klanten hinder zouden ondervinden van

50%.

deeltijders zijn allen man en werken meer dan

verzoekers uiterlijk en/of lichaamsgeur.

Verzoekster verzocht de Commissie te oorde-

50%.

Verzoeker hangt oud-Joodse denkbeelden aan

len dat de werkgever onderscheid maakt op

Verzoekster verzocht de Commissie te oorde-

die hij kent onder de naam ‘Nazireeërschap’.

grond van geslacht en arbeidsduur door ver-

len dat de werkgever onderscheid maakt op

Hij geeft uiting aan het Nazireeërschap door

zoekster en haar collega haar vaste plaats aan

grond van geslacht en arbeidsduur door ver-

zich niet te scheren en zijn haar niet te knip-

een productielijn te ontnemen, haar minder

zoekster en haar collega haar vaste plaats aan

pen zonder zeer dringende noodzaak. Hij han-

scholingsmogelijkheden te bieden en door

een productielijn te ontnemen, haar minder

teert bij het reinigen geen onverantwoorde

zwaardere eisen aan hen te stellen dan aan

scholingsmogelijkheden te bieden en door

reinigingswijzen zonder duidelijke noodzaak.

de overige werknemers, onder meer door hen

zwaardere eisen aan hen te stellen dan aan

Volgens verzoeker maakt verweerder jegens

ten opzichte van elkaar verantwoordelijk te

de overige werknemers, onder meer door hen

hem onderscheid op grond van levensovertui-

houden voor problemen bij het inroosteren in

ten opzichte van elkaar verantwoordelijk te

ging of godsdienst door hem de toegang tot

de ploegendienst.

houden voor problemen bij het inroosteren in

de eetgelegenheid te ontzeggen onder verwij-

Gelet op de door verweerster overgelegde

de ploegendienst.

zing naar zijn uiterlijke verschijning welke

stukken acht de Commissie het aannemelijk

Gelet op de door verweerster overgelegde

samenhangt met zijn levensovertuiging dan

dat het functioneren van verzoekster de reden

stukken acht de Commissie het aannemelijk

wel godsdienst.

is geweest dat zij door verweerster in een

dat het functioneren van verzoekster de reden

Met betrekking tot de vraag of verzoeker

reservefunctie is geplaatst. Verzoekster heeft

is geweest dat zij door verweerster in een

beroep kan doen op de grond levensover-


tuiging en/of godsdienst, overweegt de

klaringen van werkgevers en/of opdracht-

die niet gevaccineerd wensen te worden niet

Commissie dat, los van het al dan niet aan-

gevers heeft kunnen overleggen waaruit zou

noodzakelijk om het doel te bereiken.

wezig zijn van een opperwezen, bij zowel

blijken dat in ieder geval een substantieel

Strijd met de wet.

godsdienst als levensovertuiging sprake moet

inkomen uit journalistieke werkzaamheden

zijn van een existentiële gemeenschappelijke

•

wordt verkregen. Dat is niet het geval. Verder

05 - 32 | LEEFTIJD

overtuiging, dat wil zeggen een min of meer

heeft verweerster de omvang van de journa-

Een uitzendbureau heeft een vacature op de

coherent stelsel van ideeën, waarbij het gaat

listieke activiteiten en de tijd die daaraan

website van de Centrale Organisatie voor

om fundamentele opvattingen over het men-

wordt besteed getoetst. Op basis van deze

Werk en Inkomen geplaatst. In deze adverten-

selijk bestaan die verzoeker niet slechts indivi-

beoordelingen heeft verweerster geconclu-

tie werd een leeftijdsgrens van maximaal

dueel huldigt.

deerd dat verzoeker niet van hoofdberoep

35 jaar gesteld, zonder nadere motivering.

De Commissie oordeelt dat verzoeker niet

journalist is.

Volgens verzoeker, 58 jaar, is dit in strijd met

heeft kunnen aantonen dat het Nazireeër-

De stelling van verzoeker, dat zijn aanvraag is

de wet.

schap een min of meer coherent stelsel van

afgewezen omdat zijn journalistieke werk niet

Het is wettelijk verplicht om leeftijdseisen in

ideeën, waarbij het gaat om fundamentele

méér opbrengt dan zijn inkomen uit pensioen,

personeelsadvertenties te motiveren.

opvattingen over het menselijk bestaan,

is feitelijk betwist. Verzoeker heeft geen ande-

Aangezien dit niet is gebeurd, heeft het uit-

omvat en dat daarbij sprake is van een

re feiten aangevoerd die enig ander verband

zendbureau in strijd met de wet gehandeld.

gemeenschappelijke opvatting. Verzoeker

kunnen doen vermoeden tussen de afwijzing

De stelling van het uitzendbureau dat verzoe-

heeft niet willen ingaan op het verzoek van

van verzoekers aanvraag en zijn leeftijd.

ker hierdoor niet zou zijn benadeeld omdat hij

de Commissie om informatiebronnen aan te


uiteindelijk als gewone sollicitatiekandidaat is

–

behandeld, doet hier niet aan af.

geven en kan groepsgewijze beoefening niet

•

aantonen. Verzoeker heeft derhalve niet kun-

05 - 30 | RAS

nen aantonen dat het ‘Nazireeërschap’ als

Verzoeker meent dat hij op grond van zijn ras

die belast was met de plaatsing van de vacature

bedoeld in de bijbel of daarbuiten heden ten

discriminatoir is bejegend door collega’s op de

nieuw en onervaren was, komt voor rekening

dage als godsdienst of levensovertuiging in de

werkvloer en dat hij vanwege redenen die ver-

en risico van verweerster.

zin van de AWGB kan gelden. De Commissie

band houden met zijn afkomst is ontslagen.

Strijd met de wet.

heeft uit openbare bronnen ook voor het

Het door verzoeker gestelde wordt voor het

overige geen aanwijzingen gevonden voor

grootste gedeelte door verweerster gemoti-

05 - 33 | LEEFTIJD

het bestaan van een zodanige godsdienst of

veerd betwist. De Commissie oordeelt dat ver-

De Centrale Organisatie voor Werk een

levensovertuiging.

zoeker geen feiten heeft aangevoerd die

Inkomen (de CWI) beheert een website

Nu verzoeker niet heeft kunnen aantonen dat

onderscheid op grond van ras kunnen doen

www.werk.nl waarop werkzoekenden en

er sprake is van godsdienst of levensovertui-

vermoeden. Anderszins is evenmin gebleken

werkgevers respectievelijk vacatures zoeken

ging in de zin van de AWGB kan de Commissie

dat verweerster in strijd met de gelijkebehan-

en plaatsen.

niet beoordelen of de uiterlijke verschijning

delingswetgeving heeft gehandeld.

Verzoeker, 58 jaar, was geïnteresseerd in een

van verzoeker kan worden beschouwd als een


personeelsadvertentie op deze website.

+

Dat de medewerkster van het uitzendbureau

•

–

In deze advertentie werd een leeftijdsgrens

gedraging die rechtstreeks uitdrukking geeft

•

aan een godsdienstige of levensbeschouwe-


lijke overtuiging.

Verzoekster is lid van de Gereformeerde

motivering. Volgens verzoeker is dit in strijd

Daarmee komt de Commissie tevens niet toe

Gemeenten in Nederland. Zij solliciteerde als

met de wet.

aan de vraag of er voor het bestreden hande-

leerling-verpleegkundige bij het ziekenhuis,

De CWI is van mening dat het verbod om

len een objectieve rechtvaardiging bestaat,

maar werd afgewezen omdat zij zich wegens

onderscheid te maken op grond van leeftijd

zoals door verweerder is aangevoerd, gelegen

gewetensbezwaren niet wilde laten vaccine-

alleen geldt voor werkgevers en niet voor

in de hinder die klanten van de cafetaria zou-

ren tegen hepatitis B, een eis die door het

de CWI en dat er geen sprake is van arbeids-

den ondervinden van verzoekers uiterlijk en/of

ziekenhuis wordt gesteld aan onder meer leer-

bemiddeling omdat de advertentie zonder

lichaamsgeur.

ling-verpleegkundigen.

tussenkomst van een van haar medewerkers is

Niet ontvankelijk.

De Commissie heeft eerder geoordeeld dat

geplaatst. De CWI ziet zichzelf in zo’n situatie

een werkgever indirect onderscheid maakt op

als een soort doorgeefluik.

grond van godsdienst als hij als aanstellings-

De CWI stelt dat zij niet wettelijk verplicht is

Verzoeker heeft bij verweerster een politie-

beleid een vaccinatie-eis stelt.

er voor te zorgen dat geen vacatures met niet

perskaart aangevraagd. Dit verzoek is afgewe-

Het doel dat het ziekenhuis hanteert met de

gemotiveerde leeftijdseisen op haar website

zen. Volgens verzoeker hanteert verweerster

vaccinatie-eis, het beschermen van werkne-

worden aangeboden, maar dat zij zich alleen

voor het verstrekken van de politieperskaart

mers - onder wie leerling-verpleegkundigen -

zoveel mogelijk moet inspannen om derge-

een inkomenscriterium, waaraan gepensio-

en patiënten tegen besmetting met het

lijke advertenties te voorkomen. Zij doet dit

neerden vrijwel onmogelijk kunnen voldoen.

hepatitis B-virus is legitiem.

door de vacatures op verschillende wijze te

Verweerster maakt daardoor indirect onder-

Omdat er echter geen vaccinatieplicht bestaat

controleren. Zij maakt hierbij onder meer

scheid jegens gepensioneerden die werk-

voor ziekenhuizen en er voldoende alternatie-

gebruik van een verboden woordenfilter.

zaamheden willen ontplooien als vrije

ven zijn waarmee geen indirect onderscheid

Vanwege het grote aantal vacatures en de

beroepsuitoefenaar.

wordt gemaakt op grond van godsdienst, is

snelheid van het medium is het aldus de CWI

Verweerster heeft getoetst of verzoeker ver-

het middel van het uitsluiten van werknemers

onmogelijk alle geplaatste vacatures vooraf te

05 - 29 | LEEFTIJD

•

+

–


van maximaal 35 jaar gesteld, zonder nadere

controleren. De Commissie oordeelt dat er

het stellen van deze voorwaarden onderscheid

voor een opleiding tot operator.

sprake is van onderscheid bij het aanbieden

op grond van arbeidsduur maakt.

Ten aanzien van het onderscheid op grond

van een betrekking. Voorts is - mede gelet op

De Commissie is van mening dat het stellen

van leeftijd oordeelt de Commissie als volgt.

de specifieke taakstelling van de CWI als

van deze extra voorwaarden objectief gerecht-

Verzoeksters hebben gereageerd op een

publieke arbeidsvoorziening - sprake van

vaardigd is en derhalve niet in strijd met de

advertentie voor een schoolverlatersproject,

arbeidsbemiddeling. Op de website worden

wet. Van belang hierbij is dat de werkgever

waarvoor zij op 13 april 2004 zijn afgewezen.

immers vraag en aanbod van arbeid bij elkaar

de werknemer een alternatief in de vorm van

Verzoeksters zijn van mening dat zij onder

gebracht is. De CWI maakt ook bij de arbeids-

werken in dagdienst heeft aangeboden dat

meer vanwege hun leeftijd zijn afgewezen.

bemiddeling onderscheid op grond van leef-

de werknemer heeft afgeslagen. Vervolgens

Nu de afwijzing echter heeft plaatsgevonden

tijd door een advertentie met een (niet

heeft de werkgever verzoeker toch ter wille

voor de inwerkingtreding van de WGBL is het

gemotiveerde) leeftijdseis op haar website

willen zijn terwijl dit gelet op de specifieke

verzoek ten aanzien van dit onderdeel niet-

te (laten) plaatsen.

werkomstandigheden eigenlijk niet goed

ontvankelijk.

Voorts stelt de Commissie vast dat er een

mogelijk is. Het stellen van de extra voor-

Verweerster heeft vervolgens in een ander

wettelijke motiveringsplicht is voor leeftijds-

waarden is - mede gelet op de belangen van

traject (hierna: vervolgtraject) geprobeerd

eisen in personeelsadvertenties. Deze plicht

de andere medewerkers - noodzakelijk.

een oplossing te zoeken voor verzoeksters,

is dwingend gesteld.


hetgeen niet is gelukt. Verzoeksters zijn van mening dat ook hierbij onderscheid op grond

Strijd met de wet. 05 - 36 | LEEFTIJD 05 - 34 | RAS

•

•

–

van leeftijd is gemaakt. Verweerster heeft

Een eenmansbedrijf heeft op internet een

deze stelling gemotiveerd betwist en heeft

Een tandarts vroeg aan een patiënte van niet-

personeelsadvertentie geplaatst waarin de

gesteld dat is afgezien van een verdere bemid-

Nederlandse afkomst om contante betaling

eis werd gesteld: leeftijd tussen 24 en 34 jaar.

deling van verzoeksters omdat hun vooroplei-

voor een behandeling. Verzoekster, een Anti

Voor deze leeftijdseis werd in de advertentie

ding onvoldoende was. De Commissie

Discriminatie Bureau, meende dat de tandarts

geen grond vermeld.

oordeelt dat de leeftijd van verzoeksters geen

deze eis stelde vanwege de afkomst van de

Verzoeker, 57 jaar, was geïnteresseerd in enke-

rol heeft gespeeld bij de beslissing af te zien

patiënte. De tandarts verklaarde dat hij con-

le in deze advertentie vermelde functies.

van verdere bemiddeling. Verweerster heeft

tante betaling vraagt aan elke patiënt die niet

Toen verzoeker telefonisch contact opnam

immers na de afwijzing voor het schoolverla-

bij hem is ingeschreven en niet woonachtig is

met het bedrijf werd hem medegedeeld dat

tersproject, terwijl hij op de hoogte was van

in zijn werkgebied.

hij vanwege zijn leeftijd niet hoefde te sollici-

de leeftijden van verzoeksters, in het vervolg-

Verzoekster heeft de verklaring van de tand-

teren. Hieraan werd toegevoegd dat dit duide-

traject getracht voor hen een andere mogelijk-

arts voor de reden van het vragen van contan-

lijk in de advertentie had gestaan.

heid te vinden om te worden opgeleid tot

te betaling niet heeft weersproken en


procesoperator. Verweerster heeft derhalve in

vaststaat dat de tandarts niet heeft gewei-


het vervolgtraject geen onderscheid op grond

gerd om de patiënte te behandelen.

Aangezien dit niet is gebeurd, heeft het

van leeftijd gemaakt.

Verzoekster heeft derhalve geen feiten aange-

bedrijf in strijd met de wet gehandeld.

Uit de opmerkingen van verweerster dat het

voerd die onderscheid op grond van afkomst

Tevens heeft het bedrijf verboden onder-

beroep van procesoperator een fysiek zwaar

kunnen doen vermoeden.

scheid op grond van leeftijd jegens verzoeker

beroep is, hebben verzoeksters opgemaakt dat


gemaakt door hem in het telefoongesprek

verweerster van mening is dat de functie van

vanwege zijn leeftijd af te wijzen.

procesoperator niet geschikt is voor vrouwen.

Strijd met de wet.

Verweerster heeft deze stelling gemotiveerd


•

+

+

Een werknemer vraagt aan zijn werkgever om

betwist en heeft aannemelijk gemaakt dat hij,

•

een arbeidsduurvermindering van 10%.

05 - 37 | LEEFTIJD

De werknemer werkt in een eenmansploeg in

Verweerder heeft in een dagblad een perso-

vrouwen in het beroep van procesoperator,

volcontinudienst. Vanwege deze omstandig-

neelsadvertentie geplaatst. In deze adverten-

juist bijzonder geïnteresseerd in gekwalifi-

heden is het onmogelijk om - zoals bij een

tie werd als leeftijdseis +/- 18-20 jaar gesteld,

ceerde vrouwen. De feiten die door verzoek-

reguliere kantoorbaan gebruikelijk is - aan de

zonder nadere motivering.

ster zijn aangevoerd kunnen geen

arbeidsduurvermindering gestalte te geven

Volgens verzoeker, 57 jaar, is dit in strijd met

onderscheid op grond van geslacht doen ver-

door het vast stellen van een vaste tijdsblok

de wet.

moeden. Verweerster heeft bij de afwijzing

per week waarop niet wordt gewerkt.


van verzoeksters voor de opleiding tot proces-

Afgesproken is daarom dat de medewerker de


operator dan ook geen onderscheid op grond

10% tijd die vrije komt zal opnemen in vrije

Aangezien dit niet is gebeurd, heeft verweer-

van geslacht gemaakt.

dagen. De werkgever heeft aan het opnemen

der in strijd met de wet gehandeld.


van deze dagen extra voorwaarden gesteld die

Strijd met de wet.

–

vanwege de ondervertegenwoordiging van

05 - 39 | LEEFTIJD / GESLACHT

niet worden gesteld aan het opnemen van

•

•

NO

reguliere vrije dagen van voltijders. Zo mogen

05 - 38 | LEEFTIJD / GESLACHT

de dagen enkel worden opgenomen wanneer

Verzoeksters hebben de Commissie verzocht

om een oordeel over de vraag of verweerster

de werknemer reservedienst heeft en niet in

om een oordeel over de vraag of verweerster

in strijd heeft gehandeld met de wetgeving

het zomerseizoen.

onderscheid op grond van leeftijd en/of

gelijke behandeling door de klacht van ver-

De werknemer vindt dat de werkgever met

geslacht heeft gemaakt door hen af te wijzen

zoeksters over een opleidingsinstituut, dat

+


Verzoeksters hebben de Commissie verzocht

producten afneemt van verweerster, niet in

immers in de e-mail aan het uitzendbureau,

dag in de week toekent. In dezelfde brief

behandeling te nemen. Verweerster is een

waarin zij verzoeker afwijst, uitgebreid inge-

schrijft verweerder dat is besloten verzoek-

kenniscentrum op het gebied van de proces-

gaan op de ziekte van verzoeker. Zo had het

sters dienstverband na afloop niet te verlen-

techniek. Verzoeksters hebben gereageerd op

feit dat verzoeker binnen zijn vorige functie

gen omdat verzoekster mede vanwege de

een wervingsadvertentie van het opleidings-

weinig promotie had gemaakt waarschijnlijk

geringe beschikbaarheid de bij haar functie

instituut, waarin wordt gevraagd naar jonge

alles te maken met zijn ziekte, en was het

behorende werkzaamheden niet in volle

mensen die een opleiding tot operator willen

ziektebeeld moeilijk te combineren met de

omvang uit kan voeren. Op 16 juni 2004 heeft

volgen. Verzoeksters zijn beide afgewezen

verantwoordelijkheden die behoren bij de

verzoekster een functioneringsgesprek gehad

voor een opleidingsplaats.

functie.

waarin haar leidinggevende blijkens het

Uit de schriftelijke stukken kan niet worden

Strijd met de wet.

verslag van het gesprek heeft toegelicht dat het niet-verlengen van de aanstelling “niets

opgemaakt dat verzoekster 2 een klacht heeft

•

ingediend bij verweerster tegen het oplei-


dingsinstituut. Om die reden wordt het ver-

Verweerster is het uitzendbureau waarbij ver-

het geleverde werk, maar alleen met afwezig-

zoek van verzoekster 2 tegen verweerster

zoeker stond ingeschreven. Verzoeker had via

heid door ziekte (wegens zwangerschap),

niet-ontvankelijk verklaard.

een verweerster gesolliciteerd bij een bedrijf

zwangerschap en ouderschapsverlof”.

Verzoekster 1 heeft wel een klacht ingediend

op het gebied van de mobiele telefonie, hier-

De Commissie is van oordeel dat verzoekster

bij verweerster over het opleidingsinstituut.

na: de inleenster, naar de functie van assistent

voldoende feiten heeft aangevoerd die onder-

Verweerster heeft deze klacht niet in behan-

shop manager. Aan het eind van het sollicita-

scheid op grond van geslacht kunnen doen

deling genomen, waardoor verweerster vol-

tiegesprek vertelde verzoeker dat hij een

vermoeden. Verweerder heeft aangevoerd

gens verzoekster 1 onderscheid op grond van

manisch depressieve stoornis heeft. Hij heeft

dat hij de verslaglegging en communicatie

leeftijd en geslacht heeft gemaakt.

in het gesprek uitgelegd wat zijn stoornis

betreurt en dat juist het functioneren van

De Commissie oordeelt dat er geen sprake is

inhoudt. Na het gesprek heeft hij verweerster

verzoekster de reden was van niet-verlenging

van enige juridische verhouding tussen ver-

opgebeld en haar op de hoogte gesteld van

van de aanstelling.

weerster en verzoekster 1 en dat verweerster

het verloop van het sollicitatiegesprek en

De Commissie is van oordeel dat het enkele

ook geen feitelijke invloed op het handelen

tevens melding gemaakt van zijn ziekte. De

stellen dat de reden van niet-verlenging

van het opleidingsinstituut heeft ten aanzien

medewerkster van verweerster was ontsteld

anders was dan welke expliciet schriftelijk is

van de toelatingseisen. Het verbod op het

dat verzoeker niet eerst bij verweerster mel-

vastgelegd niet voldoende is voor het bewijs

maken van onderscheid in de zin van de gelijke-

ding had gemaakt van zijn ziekte. De volgende

daarvan. Dit geldt ook voor het argument van

behandelingswetgeving strekt niet zo ver dat

dag werd verzoeker opgebeld door een mede-

verweerster dat het functioneren van verzoek-

verweerster verantwoordelijk kan worden

werkster van verweerster die verzoeker mee-

ster tot de beslissing heeft geleid de aanstel-

gehouden voor het handelen van het oplei-

deelde dat hij was afgewezen voor de functie

ling van verzoekster niet te verlengen.

dingsinstituut.

omdat hij niet in het ‘plaatje’ paste dat de

Verweerder heeft derhalve niet bewezen dat

Op grond hiervan wordt geoordeeld dat het

inleenster voor ogen had. Dit kwam groten-

de afwezigheid van verzoekster wegens haar

verzoek van verzoekster 1 eveneens niet-

deels door verzoekers ziekte. Volgens verzoe-

zwangerschap, bevalling en moederschap

ontvankelijk is.

ker vertelde de medewerkster van verweerster

geen rol heeft gespeeld bij de beslissing de

Niet ontvankelijk.

hierbij dat de inleenster dit waarschijnlijk niet

aanstelling niet te verlengen.

had mogen zeggen.

Strijd met de wet.


•

–

+

te maken heeft gehad met de kwaliteit van

De Commissie oordeelt dat verzoeker geen

•

Verweerster is een bedrijf op het gebied van

feiten heeft aangedragen die kunnen doen

05 - 43 | GESLACHT

de mobiele telefonie. Verzoeker had via een

vermoeden dat verweerster haar verantwoor-

Verzoeksters functie bij verweerster is na een

uitzendbureau bij verweerster gesolliciteerd

delijkheid om verzoeker te vrijwaren van

reorganisatie boventallig verklaard. Volgens

naar de functie van assistent shop manager.

discriminatie niet is nagekomen.

verzoekster heerst bij verweerster een vrouw-

Aan het eind van het sollicitatiegesprek vertel-


onvriendelijk klimaat en werd zij lager

de verzoeker dat hij een manisch depressieve

+

beloond dan haar mannelijke voorganger.

•

stoornis heeft. Hij heeft in het gesprek uitge-

05 - 42 | GESLACHT

legd wat zijn stoornis inhoudt. De medewerk-

Verzoekster trad op 14 april 2003 in dienst bij

onderscheid op grond van geslacht bij haar

ster van verweerster gaf verzoeker te kennen

verweerder op basis van een aanstelling voor

boventalligverklaring kunnen doen vermoe-

dat zijn ziekte gevolgen zou kunnen hebben

bijna twee jaar, te weten tot 1 april 2005,

den en uit een beloningsonderzoek door de

voor de sollicitatie. De volgende dag werd ver-

met uitzicht op een vast dienstverband.

Commissie blijkt niet dat de lagere beloning

zoeker opgebeld door een medewerkster van

Verzoekster heeft zich op 24 juni 2003 ziek

van verzoekster ten opzichte van haar maat-

het uitzendbureau die verzoeker meedeelde

gemeld. Deze ziekte hield verband met de

man werd veroorzaakt door ongelijke behan-

dat hij was afgewezen voor de functie omdat

zwangerschap van verzoekster. Op 8 septem-

deling op grond van geslacht.

hij niet in het ‘plaatje’ paste dat verweerster

ber 2003 was verzoekster weer geheel


voor ogen had.

arbeidsgeschikt. Op 31 december 2003 ging

De Commissie oordeelt dat verweerster niet

verzoekster met zwangerschapsverlof. Op


heeft kunnen bewijzen dat de ziekte van ver-

15 april 2004 heeft verweerder verzoekster een

Een vrouw die vanaf 1984 onafgebroken in de

zoeker geen rol heeft gespeeld bij het besluit

brief gestuurd waarin hij het door verzoekster

gezondheidszorg heeft gewerkt, treedt als

om verzoeker af te wijzen. Verweerster is

aangevraagde ouderschapsverlof voor één

leerling verpleegkundige in dienst bij een zie-

–


Verzoekster heeft geen feiten aangevoerd die

•

–

kenhuis. Drie maanden daarvoor is bij haar de

citeerd naar de functie hoofd softwareontwik-

niteitsbeginsel niet is toegepast, omdat dit tot

diagnose narcolepsie gesteld. De leerling ver-

keling. Op 25 augustus 2004, na twee positief

een andere uitkomst zou hebben geleid.

pleegkundige vertelt dit in de proeftijd aan

verlopen sollicitatiegesprekken, een asses-

Dat er niettemin voor is gekozen het dienst-

haar teammanager. Het ziekenhuis ontslaat

ment en een kennismakingsgesprek met haar

verband van verzoeker te beëindigen, wijst er

de leerling verpleegkundige vervolgens in

nieuwe collega’s, heeft verzoekster thuis een

op dat de reden voor de beëindiging zijn deel-

haar proeftijd. Volgens de leerling verpleeg-

concept arbeidsovereenkomst ontvangen.

tijdaanstelling was. Voorts meent verzoeker

kundige handelt het ziekenhuis in strijd met

Voordat zij deze ondertekend had geretour-

dat er geen bedrijfseconomische noodzaak

de Wet gelijke behandeling op grond van han-

neerd aan verweerster, heeft zij op 9 septem-

was voor de beëindiging van zijn dienstver-

dicap of chronische ziekte (WGBH/CZ).

ber 2004 telefonisch contact gezocht met

band. Deze feiten kunnen volgens de

Volgens het ziekenhuis is de leerling verpleeg-

verweerster, onder meer om te vertellen dat

Commissie niet bijdragen aan het bewijs dat

kundige vanwege haar aandoening niet

zij inmiddels tijdens haar vakantie had gecon-

de arbeidsduur van verzoeker een rol heeft

geschikt voor de functie.

stateerd dat zij zwanger was. Verweerster

gespeeld bij het besluit het dienstverband

De Commissie stelt vast dat het ziekenhuis

heeft op 14 september 2004 per brief laten

te beëindigen. Het enkele feit dat verzoeker

geen zorgvuldig onderzoek heeft laten doen

weten af te willen zien van de arbeidsovereen-

als enige in deeltijd werkte is niet voldoende

door de bedrijfsarts of een andere ter zake

komst. Op 15 september 2004 heeft verzoek-

om een verband tussen de arbeidsduur en

deskundige naar de geschiktheid van de leer-

ster een miskraam gehad, waarna zij direct

de beëindiging aannemelijk te maken.

ling verpleegkundige voor de betreffende

contact heeft opgenomen met verweerster en

Verweerster heeft verklaard de anciënniteits-

functie. Het ziekenhuis heeft zich vooral laten

heeft verzocht het arbeidscontract alsnog in

regel wel te hebben toegepast, maar daarbij

leiden door algemene informatie over narco-

te laten gaan. Verweerster heeft geweigerd

niet de dienstjaren van alle rij-instructeurs,

lepsie en, na beëindiging van het dienstver-

verzoekster in dienst te nemen. Als redenen

doch slechts van de instructeurs in de catego-

band, door een verklaring van een bij haar

voor het niet willen aangaan van een arbeids-

rieën waarin verzoeker werkzaam was, te

werkzame neuroloog. Het ziekenhuis heeft

verhouding met verzoekster heeft verweerster

hebben meegerekend. Partijen verschillen

niet kunnen bewijzen dat de leerling verpleeg-

genoemd de voorzienbare afwezigheid van

van mening over de uitwisselbaarheid van

kundige ongeschikt is voor de functie.

verzoekster tijdens het eerste jaar en het

de verschillende functies. Het is niet aan de

Strijd met de wet.

beschaamde vertrouwen daar verzoekster

Commissie om te beoordelen of verweerster

tijdens de werving en selectieprocedure haar

het anciënniteitsbeginsel in dit geval goed

kinderwens niet kenbaar had gemaakt.

heeft toegepast. Ook een oordeel over het

Verzoekster, 62 jaar, is bij verweerder, een zie-

Volgens de vaste lijn in de Europese jurispru-

ontbreken van bedrijfseconomische noodzaak

kenhuis, werkzaam geweest als klinisch ver-

dentie en de daarop gebaseerde vaste oorde-

voor de beëindiging is in zichzelf geen aanwij-

loskundige op basis van twee opeenvolgende

lenlijn van de Commissie, wordt

zing dat verzoekers arbeidsduur daarbij een

arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd.

(voorzienbare) afwezigheid vanwege zwan-

rol heeft gespeeld. Het is aan de rechter om

Volgens verzoekster heeft verweerder onder-

gerschaps- en bevallingsverlof gezien als een

te beoordelen of er, vanwege het ontbreken

scheid gemaakt op grond van leeftijd door het

direct en onlosmakelijk gevolg van zwanger-

van een dergelijke noodzaak, wellicht sprake

besluit om met haar geen nieuwe arbeids-

schap en moet het daarom op één lijn worden

is van een kennelijk onredelijk ontslag.

overeenkomst aan te gaan.

gesteld met de zwangerschap zelf.

De Commissie concludeert dat de stellingen

Verweerder heeft niet betwist dat aanvanke-

Verweerster maakt derhalve direct onder-

en feiten die verzoeker heeft aangevoerd noch

lijk aarzeling bestond de arbeidsovereenkomst

scheid op grond van geslacht. Ten overvloede

afzonderlijk noch in onderlinge samenhang

met verzoekster te verlengen in verband met

overweegt de Commissie dat nu verzoekster

beschouwd leiden tot het oordeel dat er bij

haar leeftijd. Het grote aantal extra verlof-

niet verplicht is haar kinderwens te melden

de beëindiging onderscheid op grond van

uren, de beperkte formatie van klinisch verlos-

aan verweerster en het verweerster verboden

arbeidsduur is gemaakt.

kundigen en de leeftijdsopbouw van het

is ernaar te vragen, het argument dat het ver-


team, veroorzaakten problemen bij het

trouwen van verweerster beschaamd was,

vaststellen van het rooster. Verweerder treft

geen rol had mogen spelen bij het al dan niet

05 - 48 | GESLACHT

voorbereidingen in verband met een fusie.

aangaan van een arbeidsovereenkomst met

Verzoekster is met verweerster een arbeids-

In verband hiermee heeft verweerder besloten

verzoekster.

overeenkomst voor één jaar aangegaan met

tot 1 januari 2006 louter nog arbeidsovereen-

Strijd met de wet.

uitzicht op een dienstverband voor onbepaal-

05 - 45 | LEEFTIJD

•

+

•

+

de tijd onder de voorwaarde dat er budget-

komsten voor bepaalde tijd aan te gaan. Op de

•

beslissing verzoekster geen nieuwe arbeids-


overeenkomst aan te bieden, welke zou moe-

Verzoeker was bij verweerster, een rijschool, in

loop van het jaar verzoekster meegedeeld dat

ten worden aangegaan voor onbepaalde tijd,

dienst als instructeur voor het vrachtwagen-

onder andere vanwege budgettaire redenen

is de besluitvorming rond de fusie gebaseerd.

en motorrijbewijs. Verzoeker heeft naast zijn

haar dienstverband niet gecontinueerd zou


functie als rij-instructeur een voltijdse functie

worden, maar dat zij zeer tevreden is met

elders. Verzoeker is als enige van alle instruc-

verzoeksters functioneren.

teurs ontslagen. Hij meent dat de reden voor

Verzoekster meent dat het niet continueren

Verweerster exploiteert een onderneming die

zijn ontslag verband houdt met het feit dat hij

van het dienstverband te maken heeft met

gespecialiseerde software ontwikkelt. Bij ver-

de enige deeltijder in dienst van verweerster

haar zwangerschap. Verweerster heeft de stel-

weerster werken 120 werknemers. Op 11 juli

was. Om deze stelling te onderbouwen heeft

lingen van verzoekster gemotiveerd betwist.

2004 heeft verzoekster bij verweerster gesolli-

verzoeker onder meer betoogd dat het anciën-

Dit brengt mee dat verzoekster er niet in is

05 - 46 | GESLACHT

•

–

+


taire ruimte zou zijn. Verweerster heeft in de

geslaagd feiten aan te voeren die kunnen

handelt met de WGBL. Door het handelen van

De Commissie oordeelt op grond hiervan,

doen vermoeden dat haar zwangerschap

verweerster wordt een gedeelte van de zorg-

conform vaste jurisprudentie, dat het besluit

(mede) een rol heeft gespeeld bij de beslissing

markt voor verzoekster feitelijk afgesloten.

om voor vrouwen een lagere contributie vast te

van verweerster om geen nieuwe arbeidsover-

Verzoekster wordt daardoor belemmerd in de

stellen dan voor mannen, een kwestie is van

eenkomst (voor onbepaalde tijd) met haar aan

uitoefening van haar vrije beroep. Verweerster

intern verenigingsrecht, hetgeen buiten de reik-

te gaan.

maakt jegens verzoekster onderscheid

wijdte van de gelijkebehandelingswetgeving


op grond van leeftijd. Volgens verweerster is

valt. De Commissie is daarom niet bevoegd een

dit onderscheid echter gerechtvaardigd.

oordeel te geven over dit handelen.

Verweerster beoogt met de gestelde leeftijds-

Niet bevoegd.

•

05 - 49 | LEEFTIJD

–

Verzoeker is tachtig jaar oud en is werkzaam

grens onder meer de kwaliteit van het aanbod

als huisarts. Hij heeft een praktijk van onge-

van AWBZ-gefinancierde zorg te waarborgen.

05 - 52 | GESLACHT

veer 2000 patiënten. Verweerster is een zorg-

Verweerster wijst op het afnemen van krach-

Anne is twaalf jaar oud. Zij heeft groep 4 van

verzekeraar. Verweerster heeft vanaf 1994

ten en creativiteit op gevorderde leeftijd.

de basisschool overgeslagen. In het voetbal-

geen zorgovereenkomsten meer afgesloten

De Commissie is van oordeel dat dit doel legi-

seizoen 2001/2002 is zij ingedeeld in een elftal

met verzoeker omdat hij de 65-jarige leeftijd is

tiem is. Ten aanzien van de passendheid van

van een hogere leeftijdsgroep, zodat zij kon

gepasseerd.

het middel overweegt de Commissie dat kan

spelen met klas- in plaats van leeftijdgenoten.


worden aangenomen dat er een verband

In het voetbalseizoen 2004/2005 heeft ver-

door jegens hem in strijd heeft gehandeld met

bestaat tussen de leeftijd van een beroeps-

weerster besloten Anne te in te delen in de D1.

de WGBL.

beoefenaar en de kwaliteit van zijn beroeps-

Haar klas- en voormalig teamgenoten zijn

Door het handelen van verweerster onder-

uitoefening. Gelet op het in zijn algemeenheid

ingedeeld in de C4.

vindt verzoeker beperkingen in het verwerven

geldende verband tussen ouderdom en het

Verzoeker is van mening dat verweerster

van inkomsten en daarmee in de mogelijkhe-

afnemen van kwaliteit en gezien de instem-

onderscheid maakt door Anne niet in te delen

den tot uitoefening van het vrije beroep van

ming van de beroepsgroep met de gestelde

in de C4, terwijl twee jongens die ook twaalf

huisarts. Verweerster maakt jegens verzoeker

leeftijdsgrens, acht de Commissie het gekozen

jaar zijn wel zijn ingedeeld in de C4.

onderscheid op grond van leeftijd. Volgens

middel passend om de kwaliteit van de AWBZ-

Volgens verweerster is de indeling in een elftal

verweerster is dit onderscheid echter gerecht-

gefinancierde zorg te bewaken. Aangezien

geschiedt op basis van leeftijd en de kwaliteit

vaardigd.

geen alternatieve middelen voorhanden zijn

van de spelers. Omdat Anne twaalf jaar oud is,

Het doel van het onderscheid is onder meer

om de kwaliteit van de AWBZ-gefinancierde

is zij ingedeeld in de D-klasse.

de bewaking van de kwaliteit van de huisarts-

zorg te toetsen, acht de Commissie het gehan-

De twee jongens van twaalf jaar zijn op grond

geneeskundige zorg.

teerde middel vooralsnog noodzakelijk om

van hun specifieke voetbalkwaliteiten doorge-

De Commissie is van oordeel dat de beroeps-

het gestelde doel te bereiken.

stroomd.

groep de kwaliteit van de huisartsgeneeskun-


De Commissie constateert dat Anne niet

NB

wordt uitgesloten van deelname aan de

dige zorg afdoende bewaakt door een tweetal

•

methoden. De eerste methode is dat de

05 - 51 | GESLACHT

NB

KNVB-voetbalcompetitie. Evenmin wordt haar

Huisarts en Verpleeghuisarts Registratie

Verzoekster, een hengelsportvereniging, heeft

belet te spelen in een gemengd team. De kern

Commissie eens in de vijf jaar toetst of de

de Commissie gevraagd te beoordelen of zij in

van het verzoek betreft verweersters beslis-

huisarts nog voldoet aan de voorwaarden voor

strijd met de gelijkebehandelingswetgeving

sing Anne niet in te delen in het team van

inschrijving in het register van Huisartsen van

handelt door van vrouwen een lagere contri-

haar keuze. De Commissie is van oordeel dat

de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot

butie te vragen dan van mannen. Verzoekster

het indelingsbesluit tot het domein van het

bevordering der Geneeskunst. De tweede

voert dit beleid omdat het in 90% van de

interne verenigingsleven behoort en derhalve

methode is het accreditatiesysteem. Er is der-

gevallen gaat om echtgenotes van leden, die

buiten de reikwijdte van de AWGB valt.

halve een alternatief middel voorhanden voor

hun man slechts zo nu en dan naar de water-

Daarom is de Commissie niet bevoegd om te

het waarborgen van de kwaliteit van de huis-

kant vergezellen. Zij vissen hoogst zelden zelf.

oordelen of verweerster jegens verzoekers

artsgeneeskundige zorg, waarmee geen of

Artikel 8 Grondwet beschermt de vrijheid van

dochter onderscheid op grond van geslacht

anders minder onderscheid wordt gemaakt.

vereniging. Niettemin zijn ook verenigingen in

heeft gemaakt.

Verweerster heeft dan ook in strijd gehandeld

beginsel gehouden aan de gelijkebehande-

Niet bevoegd.

met de WGBL door geen nieuwe zorgovereen-

lingswetgeving.

komst aan te gaan met verzoeker.

De Commissie constateert dat verzoekster uit-


Strijd met de wet.

sluitend activiteiten organiseert voor haar

Verzoekster is islamitisch en draagt een

eigen leden; er zijn geen activiteiten die ook

hoofddoek om godsdienstige redenen.

openstaan voor niet-leden. Daarnaast is het

Zij heeft tijdens een informatiegesprek voor

Verzoekster is zeventig jaar oud en werkzaam

lidmaatschap van de vereniging van verzoek-

een stage van één week van verweerster te

als psychotherapeut. Verweerster is een zorg-

ster niet een vereiste voor deelname aan een

horen gekregen dat er Nederlandse kleding-

verzekeraar. Verweerster is met verzoekster

belangrijk deel van het maatschappelijk leven,

voorschriften en gewoontes gelden in het

geen nieuwe zorgovereenkomst aangegaan

nu er ook andere mogelijkheden zijn om de

bedrijf. Hierbij is het dragen van een hoofd-

vanaf het moment dat zij de 65-jarige leeftijd

hengelsport te beoefenen. Dit leidt tot de

doek niet toegestaan. Verweerster vindt een

had bereikt. Verzoekster is van mening dat

conclusie dat de vereniging van verzoekster

hoofddoek een extreme uiting van het islami-

verweerster hierdoor jegens haar in strijd

geen open en zakelijk karakter heeft.

tisch geloof en vindt ook dat moslima’s door

05 - 50 | LEEFTIJD

•

+


•

–

•

het dragen van een hoofddoek zichzelf beper-


kingen opleggen.

Verzoekster, Stichting Meldpunt Discriminatie

van leeftijd jegens hem gemaakt omdat de

De Commissie oordeelt dat het dragen van

Amsterdam, heeft de Commissie gevraagd om

intercedente zijn leeftijd heeft gevraagd en

een hoofddoek door een moslima een uiting is

een oordeel over de vraag of verweerder, een

vervolgens heeft gezegd dat alleen mensen

van haar geloofsovertuiging. Door verzoekster

Sociale Dienst, in strijd handelt met de Wet

tussen 18-20 jaar voor dit werk in aanmerking

een stageplaats te weigeren vanwege haar

gelijke behandeling op grond van leeftijd bij

kwamen. Het uitzendbureau heeft erkend dat

hoofddoek, heeft verweerster jegens verzoek-

de arbeid, bij de uitvoering van zijn beleid

het goed mogelijk is dat de intercedente dit

ster direct onderscheid gemaakt op grond van

inzake het al dan niet verlenen van toestem-

heeft gezegd. Verweerster heeft aangetoond

godsdienst.

ming tot het volgen van een opleiding/scho-

dat niet leeftijd, maar het feit dat verzoeker

Strijd met de wet.

ling voor cliënten met een bijstanduitkering.

niet beide dagen beschikbaar was de reden

Verweerder draagt zorg voor het aanbieden

was voor de afwijzing. De Commissie conclu-

–

van voorzieningen aan personen in het kader

deert dat de intercedente weliswaar de indruk

Verzoekster, een 58-jarige werkzoekende, heeft

van ondersteuning bij de toeleiding tot werk.

kan hebben gewekt dat verzoeker vanwege

de Commissie gevraagd om een oordeel over

Bij de afweging welke voorziening hiervoor

zijn leeftijd niet in aanmerking kwam voor de

de vraag of verweerder, een Sociale Dienst, in

het meest geschikt is weegt verweerder de

werkzaamheden, maar dat dit berustte op een

strijd heeft gehandeld met de Wet gelijke

mogelijkheden en belemmeringen van de

vergissing. Dit blijkt ook uit de overgelegde

behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid,

persoon en het belang van de gemeente tegen

cijfers van het horecapersoneel dat op de

door haar geen toestemming te verlenen om -

elkaar af. Hiernaast speelt de situatie op de

betreffende dagen bij de concerten werkzaam

met behoud van uitkering - een secretaresse-

arbeidsmarkt een rol.

was en dat de afgelopen jaren bij het uitzend-

opleiding te volgen. Verweerder draagt zorg

Verweerder heeft in een individueel geval aan-

bureau werkzaam was. Het uitzendbureau

voor het aanbieden van voorzieningen aan

toonbaar leeftijd een rol laten spelen bij zijn

heef niet in strijd met de wet gehandeld.

personen in het kader van ondersteuning bij

beslissing om geen ondersteunend traject aan


de toeleiding naar werk. Bij de afweging welke

te bieden. Mede op grond hiervan oordeelt de

voorziening hiervoor het meest geschikt is

Commissie dat verweerder onderscheid heeft


weegt verweerder de mogelijkheden en belem-

gemaakt. Ten aanzien van de objectieve recht-

Verweerster exploiteert horeca-activiteiten

meringen van de persoon en het belang van

vaardiging van dit onderscheid oordeelt de

en heeft een uitzendbureau opdracht gegeven

de gemeente tegen elkaar af. Hierbij speelt de

Commissie dat het doel dat verweerder

tot het werven van horecapersoneel bij

situatie op de arbeidsmarkt een rol. In deze

nastreeft, het ondersteunen van een cliënt

concerten.

zaak heeft verweerder aantoonbaar verzoek-

gericht op de kortste route naar duurzame

Verzoeker, 26 jaar, staat al enkele jaren inge-

sters leeftijd meegewogen bij de afwijzing

arbeid, legitiem is. Voor zover het middel om

schreven bij dit uitzendbureau en ontving van

voor de secretaresseopleiding. Geoordeeld

het doel te bereiken, mede ligt in het criterium

het uitzendbureau een sms-je om te komen

wordt derhalve dat verweerder jegens verzoek-

‘arbeidsmarktpositie’, ten aanzien van welk

werken bij deze concerten.

ster onderscheid heeft gemaakt. Ten aanzien

criterium de leeftijd van een cliënt een rol

In het hierop volgende telefonische contact

van de objectieve rechtvaardiging van dit

speelt, is het middel niet geschikt om het

liet de intercedente weten dat verzoeker niet

onderscheid oordeelt de Commissie dat het

doel te bereiken. Door bij het bepalen van de

voor dit werk in aanmerking kwam.

doel dat verweerder nastreeft, het ondersteu-

arbeidsmarktpositie van een cliënt, rekening

Volgens verzoeker is er onderscheid op grond

nen van verzoekster gericht op de kortste route

te houden met de mogelijkheid dat een werk-

van leeftijd jegens hem gemaakt omdat de

naar duurzame arbeid, legitiem is. Voor zover

gever bij het vervullen van vacatures leeftijds-

intercedente zijn leeftijd heeft gevraagd en

het middel om het doel te bereiken, mede ligt

grenzen stelt, draagt verweerder zelf bij aan

vervolgens heeft gezegd dat alleen mensen

in het criterium ‘arbeidsmarktpositie’, ten aan-

het bestendigen van op de arbeidsmarkt

tussen 18-20 jaar voor dit werk in aanmerking

zien van welk criterium de leeftijd van verzoek-

gehanteerde leeftijdsgrenzen. Deze handel-

kwamen.

ster een rol heeft gespeeld, is het middel niet

wijze kan de afstand van een cliënt tot de

In de zaak tegen het uitzendbureau (zie oor-

geschikt om het doel te bereiken. Door bij het

arbeidsmarkt niet verkleinen waarmee niet

deel 2005-56) heeft het uitzendbureau erkend

bepalen van de arbeidsmarktpositie van ver-

de korte route naar duurzame arbeid wordt

dat het goed mogelijk is dat de intercedente

zoekster, rekening te houden met de mogelijk-

bereikt. Op grond hiervan is het onderscheid

dit gezegd heeft, maar de Commissie heeft in

heid dat een werkgever bij het vervullen van

niet objectief gerechtvaardigd.

deze zaak vastgesteld dat het hier om een

vacatures leeftijdsgrenzen stelt, draagt ver-

Verboden onderscheid op grond van leeftijd.

vergissing ging. Het uitzendbureau heeft uit-

weerder zelf bij aan het bestendigen van op de

Strijd met de wet.

drukkelijk ontkend dat zij van verweerster


•

–

Volgens verzoeker is er onderscheid op grond

•

+

opdracht zou hebben gekregen tot het werven

arbeidsmarkt gehanteerde leeftijdsgrenzen.

•

Deze handelwijze kan de afstand van verzoek-


ster tot de arbeidsmarkt niet verkleinen waar-

Een uitzendbureau kreeg de opdracht om

Aangezien op geen enkele manier is gebleken

mee niet de korte route naar duurzame arbeid

horecapersoneel te werven bij concerten.

dat verweerster bij het geven van de opdracht

wordt bereikt. Het onderscheid op grond van

Verzoeker, 26 jaar, is ingeschreven bij dit uit-

aan het uitzendbureau leeftijdseisen heeft

leeftijd is derhalve niet objectief gerecht-

zendbureau en ontving een sms-je over werken

gesteld, oordeelt de Commissie dat verweer-

vaardigd. Verboden onderscheid op grond van

bij deze concerten van het uitzendbureau.

ster niet in strijd met de wet heeft gehandeld.

leeftijd.

In het hieropvolgende telefoongesprek liet de


Strijd met de wet.

intercedente weten dat verzoeker niet in aan-

+

merking kwam voor deze werkzaamheden.


van personeel in een bepaalde leeftijdsgroep.

CGBrief CGBRIEF IS EEN UITGAVE VAN DE COMMISSIE GELIJKE BEHANDELING EN VERSCHIJNT DRIE MAAL PER JAAR IN EEN OPLAGE VAN CIRCA 2500 EXEMPLAREN

Recommend Documents