Verschijnt 4 maal per jaar (kwartaaluitgave) in een oplage van 750 stuks

In Vogelvlucht, Reumamagazine

3e

kwartaal 2015

Verschijnt 4 maal per jaar (kwartaaluitgave) in een oplage van 750 stuks

Inhoudsopgave: 3

Proloog

4

Agenda Activiteiten

5

Bestuursmededelingen

6

Vakantierooster 2015/2016

7

Kerstviering 2015

9

In Beeld; Radiologisch onderzoek deel 9

12

Inzicht in uw leven met Mijnkwaliteitvanleven.nl

13

Jeroen Bosch

16

Pijnlijke injecties bij jeugdreuma mogelijk verleden tijd

17

Regionieuws

20

Van huisarts veranderen

27

Productiever aan de slag door zelf-management

28

Reumapatiënt blijft moe ondanks betere behandeling

30

Oproep aan gemeenten, doe mee met landelijke registratie

31

10 handige tips bij Reuma

33

Aan het werk blijven nu onderdeel reumabehandeling

34

Lezing; Prednison en botontkalking bij Reuma. 18 november as

35

Biosimilars.. niet hetzelfde als biologicals

38

Onderscheid bacteriën en virussen

40

Snel doorverwijzen bij mogelijk reuma in onderrug

42

Verstuikte enkel

44

Weet-je ?

45

Ledenmutaties

45

Andere verpakking, zelfde medicijn. Patiënt merkt toch bijwerkingen

46

Onze vereniging in beeld

1

Proloog Een persoonlijk woord van de voorzitter Gerrit van der Zalm

Fango in Italië Zomervakanties liggen alweer achter ons. Ik hoop dat u genoten hebt van het mooie weer (misschien af en toe iets te warm) en voor diegenen die weg zijn geweest in binnen- of buitenland, dat u het goed hebt gehad. Soms kom ik tijdens deze vakanties wel iets tegen, waarbij ik een link zie met reuma. Zo ook dit keer bij onze vakantie in Italië. Fango is een behandeling met al het goede wat de aarde te bieden heeft. Italië is bij uitstek geschikt voor deze kuren, daar het milde klimaat zeer bevorderlijk is voor reuma en gewrichten en hier veel vulkanische aarde te vinden is. Hier is Fangotherapie uitgevonden. Fango betekent in het Italiaans ‘helende aarde’. Bijna nergens komt deze mineraalhoudende aarde voor, behalve in Italië (en op sommige plaatsen in Duitsland). Wat is er dus beter dan deze Fango therapie te volgen in het land van herkomst, Italië? Fango therapie Fango di Battaglia is een natuurlijke vulkanische modder afkomstig van de bodem van vulkanische meren in Battaglia (Italië). Het gebruik van Fango in de medische wereld is al eeuwenoud en wordt aanbevolen bij reumatische klachten, jicht en chronische ontstekingen. Fango di Battaglia heeft een hoge warmtecapaciteit en een laag warmtegeleidingsvermogen. Dit betekent dat Fango bij verwarming veel warmte kan opnemen zonder van structuur te veranderen (warmtecapaciteit), en die opgenomen warmte lang kan vasthouden (geringe warmtegeleiding). Warme Fango die tijdens de therapeutische behandeling op het lichaam wordt aangebracht verliest dus maar weinig temperatuur en geeft een heilzame werking. Fango maakt o.m. spieren soepel , werkt ontgiftend en verlichtend bij gewrichtsaandoeningen en stimuleert de doorbloeding van de huid. Fango is vulkanisch poedervormig materiaal dat wordt gemengd met thermaalwater. Het resultaat is verwarmde modder met een temperatuur van 42 – 45 °C, dat gebruikt wordt voor pakkingen of baden. Chronische pijn wordt met warmte bestreden. Zo worden de weefsels onder het warme modderpak langzaam en langdurig verwarmd. Deze Fango behandelingen vinden plaats onder begeleiding van een arts en bestaan meestal uit Fango pakkingen of baden. Zo levert een vakantie toch steeds weer wat op zoals u ziet. Het mooiste is uiteraard om dit uit te proberen in……… juist, in het mooie Italië. Glaasje Italiaanse wijn erbij……… wat kan een mens nog meer wensen? Gerrit van der Zalm, voorzitter

2

Agenda

Activiteiten

Onze activiteiten vinden plaats in: Sociaal Cultureel Centrum PERRON-3 Hoff van Hollantlaan1 Rosmalen (tenzij anders vermeld)



23 september --- Voorlichtingsbijeenkomst (’s-avonds!) ‘ziekte van Dupuytren met artrose’ Zie bijgaande ‘losse info’



14 oktober --- Excursie Abdij Koningshoeven (bierbrouwerij ‘La Trappe Trappist’) Zie bijgaande’ losse info’

 18 november --- Voorlichtingsbijeenkomst (’s-avonds!) ‘Prednison en botontkalking bij Reuma’ info volgt t.z.t.



17 december --- Kerstviering bij de ‘Lachende Vis’ Deze wordt gehouden bij restaurant ‘de Lachende Vis ’ in Empel, van 16.00 uur tot ca. 19.30 uur. Zie pag. 7.



21 december t/m 3 januari --- Kerstvakantie Vakantie voor alle oefenlocaties.

Bestuur en redactie wensen al onze leden en relaties een fijne herfstvakantie

3

Bestuursmededelingen Mededelingen die vanuit de bestuursvergaderingen met u gecommuniceerd worden.

 ALV vragen Wij hadden u beloofd dat de vragen die in de Algemene Ledenvergadering van dit jaar werden gesteld, in een later stadium (na onze bestuursvergadering) nog beantwoord zouden worden. Het bestuur informeert u dan ook graag over het volgende. Vraagstelling: 

Aangezien de financiën zeer positief zijn, stelt de kascommissie voor de contributie te verlagen. Is dit mogelijk? Het bestuur heeft besloten hier zeker iets mee te gaan doen. In de volgende In Vogelvlucht zullen wij u hier uitsluitsel over geven!



Kan de vereniging (gezien de positieve financiën) wat doen voor mensen die de eigen bijdrage voor de oefengroepen niet kunnen betalen? Nee dit kan helaas niet, omdat er dan een inkomenspolitiek gevoerd zou moeten worden. Dat kunnen en mogen wij niet, afgezien van het feit hoe wij inkomens kunnen controleren.



Zou er een fonds opgericht kunnen worden (wellicht i.s.m. Reumafonds) t.b.v. ‘minderbedeelden’ ? Dat zou misschien kunnen, maar dan stuit je op dezelfde problemen als omschreven bij de vorige vraag. Ook dit gaat dus helaas niet lukken.



Doet de vereniging iets voor de therapeuten als extra bedankje voor hun inzet? Nee, dat vinden we niet nodig. De therapeuten zijn bij ons in dienst en worden daarvoor betaald. Enkel bij bijzondere aangelegenheden wordt iets extra’s gedaan voor de therapeuten. Uiteraard zijn wij alle therapeuten zeer dankbaar voor hun inzet en enthousiasme bij onze vereniging.

4

Vakantierooster oefengroepen 2015/2016 Voor al onze oefengroepen gelden op de aangegeven oefenlocaties voor het nieuwe seizoen de volgende vakantieperiodes.

Tijdens deze periodes wordt er géén oefentherapie gegeven. 

Kerstvakantie (alle oefenlocaties)

21 december t/m 3 januari



Carnavalsvakantie (alle oefenlocaties)

8 februari t/m 14 februari



Pasen (oefenlocatie Vlijmen)

28 maart



Mei (voorjaars) vakantie (alle oefenlocaties)

25 april t/m 8 mei



Pinksteren (oefenlocatie Vlijmen)

16 mei



Zomervakantie (alle oefenlocaties)

25 juli t/m 4 september

Verder willen wij alle deelnemers van onze oefengroepen verzoeken, zich even telefonisch (of anders) af te melden bij verhindering door bijvoorbeeld ziekte. Dit het liefst bij de desbetreffende coördinator van de oefengroep! Het is prettig en beter voor onze organisatie, als wij op de hoogte zijn waarom iemand niet aanwezig is.

5

Kerstviering 2015 Wij nodigen u graag uit voor onze jaarlijkse kerstviering op donderdagmiddag 17 december 2015. Evenals vorig jaar wordt deze gehouden bij “de Lachende Vis” Empelsedijk 21, 5235 AD 's-Hertogenbosch ( Empel). Vanaf 16.00 uur wordt u ontvangen met een kopje koffie/thee met kerstkrans. Ook krijgt u bij binnenkomst 2 muntjes uitgereikt voor bier, frisdrank, wijn of een borrel. De kerstmaaltijd is in buffetvorm en hierbij zal begeleiding aanwezig zijn. De viering zal om ca. 19.30 uur afgesloten worden met een kopje koffie/ thee met een heerlijke kerstbonbon. De bijdrage voor de kerstviering bedraagt: voor leden en partnerleden: € 15,voor niet leden en begeleiders: € 30.Stuur uw opgave zo snel mogelijk in, in ieder geval voor 7 december a.s. naar: RPV Den Bosch, Statenkwartier 208, 5235 KP, ‘s-Hertogenbosch. of doe dit digitaal via www.rpv-denbosch.nl/jaarprogramma/kerstviering. -----------------------------------------------------------------------------------Inschrijfformulier: s.v.p. volledig en duidelijk invullen Naam: ……………………………………………………………………………………… Adres: ……………………………………………………………………………………… Postcode en woonplaats: ………………………………………………………… Telefoon: …………………………………………………………………………………. Komt (aankruisen wat van toepassing is): O Alleen O Samen met partner O Samen met partner/begeleider geen partnerlid zijnde Dieetwensen: …………………………………………………………………………..

6

In onze vaste rubriek ‘In Beeld’ een invulling die in het teken staat van radiologisch onderzoek. In deze rubriek maken we een serie over diverse vormen van radiologisch onderzoek. Dit keer enkele radiologische onderzoeken die met het ruggenmerg te maken hebben.

Epiduroscopie Wat is een epiduroscopie? Een epiduroscopie is een kijkoperatie in de epidurale ruimte aan de binnenzijde van de wervelkolom. De epidurale ruimte is de ruimte tussen de wervelkolom en de zenuwbanen die hierin lopen. Een epiduroscopie wordt uitgevoerd met een epiduroscoop, een dun slangetje met een camera. Dit onderzoeksinstrument wordt via het stuitje ingebracht. Naast kijken in de epidurale ruimte kunnen tijdens de epiduroscopie ook verschillende behandelingen verricht worden, bijvoorbeeld behandeling van een hernia. Wanneer een epiduroscopie? Een epiduroscopie kan worden toegepast bij vermoedens van een hernia of een ander rugprobleem. Met dit onderzoek kan worden gekeken of er bepaalde zenuwbanen bekneld zijn. Verder kunnen littekenweefsel, vetweefsel of cyste bij de zenuwbanen worden opgespoord en eventueel tegelijkertijd worden verwijderd. Hoe gaat een epiduroscopie in zijn werk? Tijdens een epiduroscopie lig je op je buik en wordt je bloeddruk, hartslag en zuurstofgehalte goed in de gaten gehouden. Je krijgt pijnstillers toegediend via een infuus. Ook krijg je een infuus met antibiotica tegen eventuele infecties. Hierna wordt de huid ontsmet en verdoofd. Vervolgens

7

wordt de epiduroscoop in de epidurale ruimte gebracht via je stuitje. Voor het onderzoeken van de epidurale ruimte moet deze worden opgevuld met fysiologisch zout. Fysiologisch zout komt overeen met het zoutgehalte in je lichaam en kan daardoor goed verdragen worden. Om een beter beeld te krijgen kan er ook nog een contrastvloeistof worden ingebracht. Tijdens de kijkoperatie kunnen verschillende behandelingen verricht worden. Verklevingen of beknellingen van de zenuwen kunnen bijvoorbeeld losgemaakt worden. Ook kunnen er pijnstillende medicijnen ingespoten worden. Complicaties en bijwerkingen Enkele bijwerkingen die kunnen optreden zijn een bloeduitstorting en/of spierpijn op de plaats waar de epiduroscoop is ingebracht. Ook kun je last krijgen van pijn of hoofdpijn. Andere complicaties na een epiduroscopie zijn infecties, neurologische uitvalsverschijnselen, plasproblemen en krachtsverlies in de benen na de behandeling. Hiernaast zijn een aantal gevallen gekend van (tijdelijke) blindheid op hogere leeftijd na de behandeling. Herstel Na de epiduroscopie blijf je een nachtje in het ziekenhuis. De eerste drie uur moet je bedrust houden, daarna mag je onder begeleiding uit bed. Als alles naar wens verloopt, mag je de volgende dag naar huis. Als er een behandeling heeft plaatsgevonden, is het resultaat na een aantal weken tot maanden zichtbaar.

Myelografie (röntgenfoto ruggenmerg) Wat is myelografie? Door middel van myelografie kunnen röntgenfoto’s van het ruggenmerg gemaakt worden. Dit gebeurt met behulp van een contrastvloeistof, die in het ruggenmergkanaal wordt gebracht. Tegenwoordig kiezen artsen vaak liever voor een MRI- of CT-scan. Alleen wanneer deze onderzoeken niet mogelijk zijn, bijvoorbeeld als de patiënt een pacemaker heeft, of wanneer de resultaten onvoldoende zijn, wordt gekozen voor myelografie.

8

Wanneer myelografie? Een myelografie wordt ingezet om te achterhalen wat de oorzaak van bepaalde rugklachten, eventueel met uitstraling naar je armen en/of benen, is. Ook kan achterhaald worden of bepaalde zenuwwortels in je nek contact maken met het ruggenmerg. Als er geen contact is, kun je de spieren in je hand of arm niet meer goed aansturen. Hoe gaat myelografie in zijn werk? Tijdens een myelografie dient een arts de contrastvloeistof via een ruggenprik in het wervelkanaal toe. Hiervoor desinfecteert hij eerst de prikplaats. Tijdens het prikken moet je je rug bol houden. In sommige gevallen zal voordat de contrastvloeistof wordt ingebracht wat hersenvloeistof (wat zich ook in het ruggenmergkanaal bevindt) worden afgenomen om nader te onderzoeken in het laboratorium. Vervolgens wordt de contrastvloeistof ingebracht. De prikplaats wordt afgeplakt met een pleister en er worden foto’s gemaakt met een röntgenapparaat. Een myelografie duurt ongeveer vijftien tot dertig minuten. Complicaties bij een myelografie Na een myelografie kun je een paar dagen last hebben van hoofdpijn. Meestal helpen rust en pijnstillers hiertegen. Ook kun je door het contrastmiddel last krijgen van overgevoeligheidsreacties. Hiernaast kunnen röntgenstralen schadelijk zijn, vooral voor ongeboren kinderen. Daarom wordt dit onderzoek niet uitgevoerd bij zwangere vrouwen. Na de myelografie Na het myelografie blijf je een aantal uur in het ziekenhuis om bedrust te houden. Meestal moet je eerst twee uur rechtop zitten en daarna twee uur liggen. Hiernaast is het verstandig om veel water te drinken om hoofdpijn te voorkomen. Als alles naar wens verloopt, mag je hierna weer naar huis. Je mag nog niet deelnemen aan het verkeer. De uitslag van het onderzoek krijg je na ongeveer een week. Bron: o.a. Ziekenhuis.nl – juli 2015

9

Inzicht in uw leven met Mijnkwaliteitvanleven.nl Kunt u leven op een manier die bij u en uw gezondheid past? Wat voor impact hebben veranderingen in de zorg op uw leven? Deze vragen en meer u kunt beantwoorden op Mijnkwaliteitvanleven.nl. Door twee keer per jaar de online vragenlijst in te vullen, brengt u in beeld wat voor u belangrijk is. U doet ook mee aan een landelijk onderzoek om de zorg te verbeteren. De website Mijnkwaliteitvanleven.nl is een landelijk initiatief dat laat zien waar goede zorg om draait, juist nu de zorg verandert. Mijnkwaliteitvanleven.nl is bedoeld voor mensen met een chronische ziekte of beperking, mensen die door het ouder worden beperkingen ervaren én mantelzorgers. Twee keer per jaar een online vragenlijst Om mee te doen, meldt u zich allereerst aan via mijnkwaliteitvanleven.nl Twee keer per jaar ontvangt u een online vragenlijst. De vragen gaan over uw persoonlijke situatie, uw mogelijkheden en beperkingen. Ook kunt u aangeven hoe u uw gezondheid ervaart en hoe u de zorg en leefomgeving waardeert. Persoonlijk overzicht geeft houvast Na het invullen van de vragenlijst ontvangt u uw persoonlijke overzicht – Mijn Kwaliteitsmeter – met daarin de informatie over wat voor u belangrijk is. Dit overzicht geeft u houvast op momenten dat het niet altijd eenvoudig is om te verwoorden waar het echt om draait in uw situatie. Zo bent u goed voorbereid om in gesprek te gaan met uw familie, zorgverleners of de gemeente. U krijgt meer grip op uw eigen zorg en ondersteuning, zodat deze past bij uw manier van leven. Grootschalig onderzoek Door de vragenlijst van Mijnkwaliteitvanleven.nl in te vullen, doet u ook mee een landelijk onderzoek om de zorg te verbeteren. De anonieme resultaten worden onder de aandacht gebracht bij beleidsmakers, gemeenten en zorgorganisaties. Mijnkwaliteitvanleven.nl is een samenwerkingsverband van Patiëntenfederatie NPCF, Mezzo, Per Saldo, Zorgbelang Nederland en Ouderenkoepel CSO. Meld u aan! Wilt u meedoen aan Mijnkwaliteitvanleven.nl? Meld u dan aan via www.mijnkwaliteitvanleven.nl en vul de vragenlijst in. Bron: Reumafonds – aug. 2015

10

Deze vaste rubriek onder de naam ‘Jeroen Bosch’ (de wereldberoemde schilder uit Den Bosch en waaraan het ziekenhuis zijn naam verbonden heeft) geeft rechtstreekse informatie vanuit het ziekenhuis.



Jeroen Bosch Ziekenhuis lanceert JBZ Zorgapp

Het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) lanceert op woensdag 8 juli 2015 officieel de app ‘JBZ Zorg’. De JBZ Zorgapp maakt het mogelijk patiënten op het juiste moment te informeren over een bepaalde stap in hun behandeling, operatie of onderzoek. Het JBZ gaat als eerste ziekenhuis in Nederland een voorlichtingsapp organisatiebreed inzetten. De Health 2 Business Community van het JBZ financiert de app. De JBZ Zorgapp bestaat uit een tijdlijn die de verschillende stappen van een operatie, onderzoek of behandeling weergeeft. Patiënten krijgen vanuit de app door pushnotificaties berichten die voor hen van belang zijn. Zo krijgen ze de dag voor een operatie het bericht dat zij nuchter moeten zijn en vanaf een bepaald moment niet meer mogen eten en drinken. Na de operatie worden patiënten erop geattendeerd dat zij moeten starten met bepaalde oefeningen voor een goed herstel of krijgen zij informatie over wondverzorging. Van staar tot borstkanker In het JBZ gaat de app op den duur bij alle specialismen een vast onderdeel uitmaken van de voorlichting naar de patiënt. Op dit moment zijn er vier behandelingen beschikbaar in de JBZ Zorgapp: de staaroperatie, de operatie aan het neustussenschot, de kijkoperatie van de knie en de operatie bij borstkanker. De komende tijd gaat het JBZ aan de slag om in totaal 75 behandelingen in de JBZ Zorgapp te hebben staan. Daarmee geeft het JBZ de grootste patiëntgroepen via de app voorlichting. Patiënten kunnen de app ‘JBZ Zorg’ downloaden in Google Play en de App Store. Bas Op de Coul, KNO-arts en bestuurslid van de Health 2 Business Community: “Als vakgroep KNO zijn we zeer blij met de komst van deze nieuwe app. De JBZ Zorgapp geeft hopelijk een extra ‘zorggevoel’ vanuit het ziekenhuis en draagt voor de patient bij aan meer inzicht rondom de behandeling. De juiste informatie op de juiste tijd beklijft meer dan het

11

grote verhaal van de dokter op de polikliniek vier weken voor de behandeling.” Gedoseerde informatie Informatie wordt het best begrepen, onthouden en gebruikt, wanneer deze wordt aangeboden op het moment dat het van toepassing is. Het grote voordeel van de JBZ Zorgapp is dat de voorlichting nu gedoseerd kan worden aangeboden op het moment dat het voor de patiënt echt relevant is en dat deze informatie wordt gebracht op een apparaat dat een patiënt bijna altijd binnen handbereik heeft. Patiënten die goed geïnformeerd zijn, zijn gemotiveerder om afspraken met de arts over hun behandeling na te komen en herstellen sneller. Prijswinnende app De app is ontwikkeld door Interactive Studios, die met deze behandelpadapp de Dutch Interactive Award en de Health App Award won.



Piet-Hein Buiting nieuwe bestuursvoorzitter JBZ

Met ingang van 1 september a.s. is H.P.J. (Piet-Hein) Buiting (53) benoemd tot nieuwe voorzitter van de Raad van Bestuur van het Jeroen Bosch Ziekenhuis in ’s-Hertogenbosch. Hiermee volgt hij Willy Spaan op die per 1 mei voorzitter van de Raad van Bestuur van het Leids Universitair Medisch Centrum is geworden. De functie van voorzitter van de Raad van Bestuur werd sindsdien tijdelijk waargenomen door Peter Langenbach, die lid van de Raad van Bestuur van het JBZ was en blijft. Met de komst van Piet-Hein Buiting is de tweehoofdige Raad van Bestuur van het JBZ weer volledig. ‘Een hele eer om te gaan werken voor dit prachtige nieuwe ziekenhuis, zegt Piet-Hein Buiting. ‘Het Jeroen Bosch Ziekenhuis heeft de afgelopen jaren een uitstekende positie opgebouwd, met name op het gebied van kwaliteit en veiligheid van zorg. Een goede uitgangspositie voor de komende periode, waar er snelle ontwikkelingen zullen zijn in de zorg. Technologische innovaties, zoals e-health en gen-technologie zullen nieuwe mogelijkheden voor patiënten bieden. Zij zullen meer op hun persoonlijke situatie toegesneden behandelingen kunnen krijgen en veel meer regie over hun eigen zorg kunnen nemen. Zaak om als ziekenhuis samen met patiënten en andere zorgverleners, zoals de huisartsen, hier vorm aan te geven.’

12

Piet-Hein Buiting studeerde geneeskunde, geschiedenis en bedrijfskunde en heeft ruime ervaring in de ziekenhuiswereld en zorgsector. De afgelopen twintig jaar was hij bestuurder van verschillende ziekenhuizen en werkt momenteel als interim bestuurder van het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam. Buiting startte zijn carrière als arts maar richtte zijn aandacht al vrij snel op de bestuurlijke kant van de ziekenhuiszorg, onder meer als staflid Patiëntenzorg bij het Academisch Ziekenhuis Utrecht. Hij heeft in het verleden deelgenomen aan diverse onderzoeksprojecten, onder andere voor de Onderzoeksraad van de Veiligheid en de Europese Unie. Hij is lid geweest van meerdere landelijke commissies, onder meer op het gebied van verpleegkundige beroepsontwikkeling, veiligheid en opleidingen. Daarnaast is Buiting al jarenlang zelf actief als opleider, onder meer als kerndocent bij het Centrum voor Zorgbestuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR), ten behoeve van MBA-Health, Topclass en Masterclass met als aandachtsgebieden internationalisering, strategie, verandermanagement, kwaliteit en veiligheid. Ook leidt hij, vanuit Tranzo (Tilburg University) en vanuit de Academie voor Medisch Specialisten, leergangen voor bestuurders en medisch specialisten in de zorg. ‘We zijn blij dat we voor deze rol van voorzitter van de Raad van Bestuur een in de ziekenhuissector ervaren persoon als Piet-Hein Buiting hebben kunnen benoemen. We zijn ervan overtuigd dat hij met zijn kennis en ervaring ons ziekenhuis nog verder kan helpen ontwikkelen. Met zijn persoonlijkheid, die zich kenmerkt als faciliterend, inspirerend en gericht op samenwerken, kan hij de gewenste rol van bruggenbouwer naar alle stakeholders prima invullen’, geeft Peter Beckers, voorzitter van de Raad van Toezicht van het Jeroen Bosch Ziekenhuis, als toelichting op de keuze voor Piet-Hein Buiting. ‘De Raad van Toezicht heeft ook alle vertrouwen in een vruchtbare samenwerking met Peter Langenbach, de zittende bestuurder. Om in wielertermen te spreken: wij verwachten dat ze samen hoge toppen zullen beklimmen.’

13

Pijnlijke injecties bij jeugdreuma mogelijk verleden tijd Goed nieuws voor kinderen met reuma: het project ‘nooit meer prikken’ van het Reumafonds onderzoekt of de gebruikelijke pijnlijke injecties bij jeugdreuma vervangen kunnen worden door een pijnloze methode. Het nieuwe apparaatje ‘Stick2me’ biedt mogelijk uitkomst. De Stick2me injecteert de benodigde reumamedicijnen met micronaaldjes in de bovenste laag van de huid. In deze opperlaag van de huid bevinden zich geen pijnzenuwen wat deze behandeling pijnloos maakt. In de toekomst kan dit de zeer pijnlijke injecties met medicijnen voor kinderen met reuma mogelijk stoppen en vervangen. Verder onderzoek met behulp van Vriendenloterij Voordat het nieuwe apparaatje ingezet kan worden is verder onderzoek nodig. Een donatie van 367.000 euro van de Vriendenloterij maakt dit mogelijk. Directeur van het Reumafonds Lodewijk Ridderbos is blij met deze gift: ‘De omschakeling naar de Stick2me betekent heel veel voor kinderen met reuma. Geen pijnlijke injecties meer, maar een snelle, makkelijke en vooral pijnloze toediening van je medicijnen.’ Fabrikanten laten het afweten De Stick2me-methode werd al eerder ontwikkeld in Groot-Brittanië, maar fabrikanten voelden er om financiële redenen weinig voor om deze methode verder te onderzoeken. Ridder: ‘Helaas zijn de fabrikant van de micronaaldjes en de leveranciers van de moderne medicijnen niet geïnteresseerd om deze methode voor de relatief kleine groep kinderen verder uit te werken.’ Optimaal inzetten Stick2Me Dankzij de gift van de Vriendenloterij kan nu alsnog verder onderzocht worden wat te beste manier is om de Stick2Me te gebruiken. Verder moet onderzocht worden hoe de medicijnen vanuit de bovenste huidlaag optimaal in het bloed terechtkomen. Na dit onderzoek kan het apparaatje landelijk worden uitgerold via kinderartsen, behandelaars, ouders en kinderen. Bron: Gezondheidsplein – juli 2015

14

RegioNieuws Nieuwsfeiten uit onze regio rondom Den Bosch en de Bommelerwaard



Cliëntondersteuning voor informatie, advies of ondersteuning in de langdurige zorg

Heb je te maken met langdurige zorg? Vanaf 1 januari 2015 is de Wet langdurig zorg (Wlz) van kracht. Onder deze wet vallen verpleging en verzorging, gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidszorg. Ontvang je deze zorg of ga je hier binnenkort gebruik van maken? Dan heb je recht op een onafhankelijk cliëntondersteuner. Heb je vragen of behoefte aan ondersteuning? Zorgbelang heeft onafhankelijke cliëntondersteuners die je kosteloos helpen met al je vragen rond het regelen en de uitvoering van zorg. We gaan uit van jouw vraag en wat jij nodig hebt. Samen kijken we welke oplossingen je wenst en bieden we ondersteuning bij het realiseren hiervan. Waar nodig betrekken we ook je netwerk. We zijn onafhankelijk en werken altijd vanuit jouw belang. Ook je familie, kennissen of professionals kunnen ons raadplegen. Wat kunnen we voor je doen? We geven je informatie en advies over het zorgaanbod in jouw omgeving, eventuele wachtlijsten, of over jouw rechten als cliënt. We ondersteunen je in het vinden van een passende zorgaanbieder Of het nu gaat om een verblijf in een instelling of om een zorgpakket thuis. We helpen je bij het opstellen van je persoonlijk plan In dit plan staat beschreven welke zorg en ondersteuning je nodig hebt om zo goed mogelijk te functioneren. Dit kan helpen bij het bepalen van een passend zorgaanbod: een volledig (VPT) of modulair pakket thuis (MPT) of een persoonsgebonden budget (PGB).

15

We bieden hulp bij het opstellen van een zorgplan Een zorgaanbieder maakt samen met jou afspraken over de invulling van de zorg die je krijgt. Dit wordt vastgelegd in een zorgplan. Wij kunnen je helpen bij het opstellen, evalueren en bijstellen van jouw zorgplan. We kunnen ook met je meegaan wanneer je het plan gaat bespreken. We kunnen voor je bemiddelen We helpen je wanneer je het met jouw zorgaanbieder niet eens wordt over de invulling van jouw zorgvraag. Als je bijvoorbeeld van mening bent dat de zorgaanbieder de met jou gemaakte afspraken in het zorgplan niet nakomt of als de zorgaanbieder te weinig zorg levert. Hoe kun je ons vinden? Je kunt ons rechtstreeks bellen via telefoonnummer 013-20 20 055 (op werkdagen tussen 9.00 en 17.00 uur). Je kunt ook het contactformulier op onze website invullen: www.adviespuntzorgbelang.nl.



Bernhoven en huisarts werken samen in behandeltraject prikkelbare darmsyndroom

Prikkelbare darm syndroom (PDS) komt veel voor, maar hoeveel mensen er precies last van hebben is niet duidelijk. Vermoedt wordt dat 5 tot 20 procent van de Ned. bevolking er last van heeft. Bij PDS is sprake van een overgevoelige darmwand en/of verstoorde bewegingen van de darm. Zeurende buikpijn, met soms met heftige uitschieters, een problematische stoelgang (diarree of juist verstopping), opgeblazen gevoel, winderigheid en gerommel in de buik, zijn enkele van de meest voorkomende klachten. Vaak komt daar ook nog moeheid en maag- en hoofdpijn bij, Voor PDS bestaan verschillende behandelmethoden, juist ook omdat de aandoening in meerdere varianten voorkomt. Maar wát PDS nu precies betekent, dát is feitelijk nog een vraag. In Bernhoven is een traject gestart met als doel patiënten waarbij van PDS sprake is zo snel mogelijk de juiste behandeling te geven. In het ziekenhuis heet dit project ‘Reduce PDS traject’. De Nederlandse vertaling van reduce is letterlijk verminderen. Juiste behandeling op maat Als de MDL-arts in Bernhoven de diagnose PDS stelt, gaat de patiënt naar de MDL-verpleegkundige. Deze gespecialiseerde verpleegkundige neemt ruim de tijd (een uur) om de patiënt te informeren over wat er met het lichaam gebeurt bij PDS. Er is een tiental behandelopties die aan de patiënt worden uitgelegd. Naast reguliere behandelingen, zijn er ook wat alternatieve opties zoals hypnotherapie. Alle informatie die de patiënt

16

tijdens dit gesprek krijgt, ontvangt hij/zij ook per mail om thuis nog eens rustig door te nemen. Daarna kan de patiënt drie opties kiezen die hem /haar aanspreken en die bij de klachten passen. Daarna wordt iedere behandeling twee maanden getest. Wanneer de eerste optie al meteen de juiste blijkt te zijn, is het natuurlijk niet nodig de andere twee opties nog te testen. Uitgangspunt is dat de patiënt de behandeling kiest die het beste bij hem of haar past. Dat is belangrijk omdat de patiënt daardoor ook echt achter de behandeling kan staan. De samenwerking met de huisarts is heel belangrijk. De diagnose PDS wordt in het ziekenhuis gesteld. Ook het eerste gesprek met de MDLverpleegkundige en het gesprek over welke behandeling nu gekozen wordt, vinden in het ziekenhuis plaats. Daarna neemt de huisarts de begeleiding over. Deze strategie past in de visie op toekomstbestendige zorg van Bernhoven waarin de patiënt de juiste zorg op het juiste moment en op de juiste plaats ontvangt. Dat is behalve efficiënt met name een verbetering van de kwaliteit van zorg. Want door de uitgebreide uitleg over de aanpak is de behandeling uiteindelijk veel effectiever. Alleen al het feit dat PDS als ziekte wordt erkend, stelt veel patiënten gerust. Maar al te vaak krijgen ze te horen dat ‘het’ tussen de oren zit.  Onderzoekster wint prijs voor reuma-onderzoek Angst, depressieve klachten of het gevoel dat het leven niet zinvol is. Uit een studie van Universiteit Twente (UT) blijkt dat een derde van de reumapatiënten niet goed kan leven met de aandoening. UT-onderzoeker Roos Arends ontwikkelde een programma voor patiënten om toch met hun aandoening om te gaan. Arends ontving onlangs een prijs voor haar onderzoek op het Europese reumacongres EULAR in Rome: de Abstract Award in de categorie Health Professionals in Rheumatology. Oefeningen Arends ontwikkelde het psycho-educatieve programma Doelbewust!, dat bestaat uit oefeningen voor reumapatiënten in de verschillende strategieën. Getrainde reuma verpleegkundigen leiden het programma. Zo leert een doorzetter b.v. wanneer het tijd is om op te geven, het doel naar beneden bij te stellen, of er een ander doel voor in de plaats te zoeken. Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis Tilburg Het programma wordt toegepast bij patiëntengroepen in vier ziekenhuizen, namelijk, Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (locatie St. Elisabeth), Medisch Spectrum Twente, Beatrix Winterswijk en Gelderse Vallei Ede. Patiënten reageren enthousiast op het programma van Arends. Het onderzoek van Arends valt onder de vakgroep Psychologie, Gezondheid en Technologie van onderzoeksinstituut IGS van de Universiteit Twente.

17

Van huisarts veranderen Van huisarts veranderen doe je niet zomaar. Maar als je verhuist naar een andere wijk, dorp of stad ver weg van je huidige dokter, moet je er toch echt aan geloven. Hoe vind je nu een goede, nieuwe huisarts? En wat moet je doen om van huisarts te veranderen? En geeft dit een hoop rompslomp? In dit artikel komen deze vragen uitgebreid aan bod en geven we je enkele praktische tips. Andere reden om van huisarts te veranderen Een verhuizing is de meest voorkomende reden om van huisarts te wisselen. Maar je kunt ook een andere motivatie hebben om op zoek te gaan naar een nieuwe dokter, bijvoorbeeld:  Liever een vrouwelijke of mannelijke arts.  Voorkeur voor een gezondheidscentrum.  Voorkeur voor een zelfstandige huisarts.  Onenigheid over een behandeling.  Voorkeur voor huisarts die speciale zorg kan leveren voor een chronische aandoening (bijvoorbeeld COPD of diabetes).  Er is geen vertrouwensrelatie meer mogelijk.  Ontevreden over de huisarts of zijn assistentes. Het kiezen van een nieuwe huisarts In alle gevallen ben je vrij om zelf een nieuwe huisarts te kiezen. Let wel op: als je een naturapolis bij je zorgverzekeraar hebt afgesloten, moet je er wel één kiezen die een contract heeft met je zorgverzekeraar. Anders wordt je zorg niet volledig vergoed. Je zorgverzekeraar kan vertellen met welke huisartsen zij een overeenkomst heeft. Heb je een andere huisarts op het oog, neem dan altijd eerst telefonisch contact op om te vragen of de huisarts nieuwe patiënten aanneemt. Vraag ook naar de mogelijkheden om eerst een kennismakingsgesprek te hebben. Indien u besluit over te stappen, licht uw oude huisarts dan ook in. Dat kan zowel mondeling of schriftelijk. Vraag dan ook meteen of hij of zij uw dossier aan uw nieuwe huisarts stuurt.

18

Hoe vind ik een goede huisarts in de buurt? Het is belangrijk goed na te denken over wat je van je nieuwe huisarts verwacht. Je huisarts is immers een vertrouwenspersoon die je niet alleen helpt als je ziek bent, maar je ook bijstaat als je ongerust bent over je eigen gezondheid of dat van je naasten. Maar hoe kan ik het kiezen van een nieuwe huisarts het beste aanpakken? Hieronder geven we je enkele praktische tips. Maak vooraf een lijstje met verwachtingen De juiste diagnose stellen en behandeling voorschrijven staat bij iedere huisarts voorop. Maar de manier om hier tot te komen verschilt per huisarts. Waar de één een luisterend oor biedt en ook na het bezoek een vinger aan de pols houdt door een huisbezoek af te leggen, beperkt een ander de nazorg tot een kort telefoontje. Zo’n soort verschil is belangrijk om mee te wegen in de keuze voor een andere huisarts. Daarbij moet je ook praktische zaken niet uit het oog verliezen. Want is er alleen spreekuur op afspraak of organiseert de huisarts ook inloopspreekuren? En zit er ook apotheek bij de huisarts? Denk van tevoren in ieder geval na over:  

    

Het geslacht van de huisarts. Wil je liever een mannelijke of vrouwelijke arts? Of heb je geen voorkeur? Zelfstandig werkende huisarts of huisartspraktijk. Wil je een huisarts die een eigen praktijk heeft of eentje die verbonden is aan een huisartsenpraktijk waar meerdere huisartsen werken? En wil je dan een klein- of grootschalige huisartsenpraktijk? Gezondheidscentrum. Vind je het belangrijk dat de huisarts(enpraktijk) in een gezondheidscentrum gevestigd is, vlak bij andere zorgverleners, zoals fysiotherapeut en tandarts? Openingstijden. Is de huisarts ook buiten kantoortijd bereikbaar? Soorten spreekuren. Kun je alleen op afspraak komen? Of zijn er ook inloopspreekuren of telefonische spreekuren? Maken van afspraken. Moet je afspraken telefonisch maken of kan het ook via internet? Receptlijn in de afspraak. Zit er ook een apotheek bij de huisarts of moet je daarvoor naar een andere apotheek in de stad of het dorp?

Zoek informatie over huisarts op De volgende stap is op een rijtje zetten welke huisartsen bij jou i n de buurt zitten. Je kunt hiervoor je zorgverzekeraar raadplegen. Zij kan je een lijst geven met hierop de gegevens van huisartsen en andere zorgverleners. Ook kun je zelf op zoek gaan door te kijken op/in:

19

  

De site Kiesbeter.nl. Dit is een onafhankelijk website van de overheid waar je onder meer informatie vindt over zorgverleners en de kwaliteit van zorg. De gemeentegids of de Gouden Gids. Ook hierin vind je vaak een overzicht van nabije zorgverleners. De site Zorgbelangnederland.nl. In Nederland zijn dertien regionale Zorgbelangorganisaties actief. Zij behartigen de belangen van zorgvragers in de regio en zetten zich in voor de kwaliteit van de zorg. Zij zijn met elkaar en met de landelijke patiëntenorganisaties verbonden via Zorgbelang Nederland.

Tot slot kun je via je oude huisarts informatie krijgen over dokters in je nieuwe woonomgeving. Of vraag het je buren, familie of kennissen. Let er wel op dat het dan om persoonlijke ervaringen gaat. Wat voor hen prettig is, hoeft voor jou niet te prettig te zijn. Vraag een kennismakingsgesprek aan Als je een huisarts op het oog hebt, is het goed om een kennismakingsgesprek aan te vragen. Jij krijgt dan niet alleen een indruk van de praktijk en van de persoon, maar de dokter krijgt ook een indruk van jou. En dat is wel zo prettig voor een eventuele vertrouwensrelatie. De huisarts kan meer vertellen over zijn werkwijze, terwijl jij hem vragen kunt stellen en je verwachtingen en voorkeuren uit kunt spreken. Op basis van het gesprek kun je besluiten om je er in te schrijven of nog even verder te kijken. Let op: Een kennismakingsgesprek kost de huisarts tijd. Daarom mag hij hiervoor een vergoeding vragen. In de meeste gevallen vergoedt de zorgverzekeraar deze kosten. Hoe verander ik definitief van huisarts? Definitief van huisarts veranderen geeft een hoop rompslomp. Tenminste, dat denken veel mensen. Maar in de praktijk valt dit reuze mee. Hieronder enkele tips. 1. De beoogde huisarts vragen of hij jou als nieuwe patiënt accepteert. Dit gebeurt meestal zonder problemen, maar er zijn situaties dat hij je kan weigeren, bijvoorbeeld: a. Als de praktijk te vol is. Er zijn landelijke afspraken aan hoeveel patiënten een huisarts zorg mag leveren. Deze afspraken zijn niet strikt; de huisarts bepaalt uiteindelijk zelf of zijn praktijk vol is.

20

b. De afstand tussen praktijk en jouw huis is te groot. De huisarts heeft een inspanningsverplichting om bij spoed binnen 15 minuten bij de patiënt te zijn. In overleg met jou kan hij ook van deze grens afwijken. c. Verschil in visie op zorg. Als jij bijvoorbeeld van zorg gebruik wil maken die de huisarts vanuit zijn overtuiging of professionele handelen niet acceptabel vindt. Denk aan alternatieve geneeswijzen of euthanasie. d. Recent consult. Als hij u kortgeleden nog hulp heeft verleend als waarnemer van uw oude huisarts. 2. Inschrijven bij nieuwe huisarts. Dit doe je voordat je je uitschrijft bij de oude huisarts, zodat je verzekerd blijft van huisartsenzorg. Inschrijven gebeurt vaak telefonisch. Naast je adresgegevens en BSN-nummer geef je onder meer door bij wie je verzekerd bent. Zelf hoef je niet bij je zorgverzekeraar aan te geven dat je een andere huisarts hebt. 3. Uitschrijven bij oude huisarts. Bij een verhuizing of ontevredenheid geef je mondeling, schriftelijk of telefonisch door dat je overstapt naar een andere huisarts. Je laat dan het volgende weten: a. De reden waarom je overstapt (verhuizing of ontevredenheid). b. Per wanneer je overstapt (per direct of over enkele dagen of maanden). c. De naam en het (e-mail)adres van je nieuwe huisarts. Je oude huisarts moet je medisch dossier overdragen aan je nieuws huisarts. Dit kan hij doen door:  Het dossier persoonlijk over te dragen.  Het dossier (aangetekend) per post te versturen.  Of het op een veilige manier digitaal versturen. Moet mijn medisch dossier ook worden overgedragen als ik toestemming voor het EPD heb gegeven? Ook als je toestemming hebt gegeven voor het Elektronisch Patiëntendossier (EPD) (vanaf 1 januari 2013) moet er een overdracht van je medisch dossier plaatsvinden. Het EPD is namelijk slechts een overzicht van de belangrijkste en meeste recente medische gegevens. Andere zorgverleners kunnen dit overzicht inzien als jij bijvoorbeeld in een noodsituatie bij hen komt. Alleen je huisarts beschikt over jouw volledige medische dossier. Bron: Gezondheidsplein – maart 2015

21

Productiever aan de slag door Zelf-management voor werknemers met een chronische aandoening Als coaches en trainer opgeleid en gecertificeerd bij het Centrum Chronisch Ziek en Werk bieden wij i.s.m. De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN SENECA) een zelfmanagementtraining aan voor werknemers met een chronische aandoening. Het doel van de training is dat deelnemers beter kunnen omgaan met de aandoening op hun leven en werk door deze een plaats te geven in de dagelijkse arbeidssituatie. Gezondheid heb je niet volledig zelf in de hand maar door het toepassen van zelfmanagement heb je zelf meer invloed over hoe je met je gezondheid omgaat en neem je meer het heft in eigen handen, ook op het werk. Het gaat over denken in mogelijkheden in plaats van beperkingen en versterkt het zelfvertrouwen en eigen regie. De training bestaat uit 8 bijeenkomsten van 2,5 uur en wordt verzorgd door een erkend ervaringsdeskundig professionele trainer in de regio Zuid Oost Brabant. Enkele topics in de training zijn:  Accepteren van de aandoening  Kwaliteiten en valkuilen  Arbeid en belastbaarheid, draagkracht versus draaglast  Omgaan met vermoeidheid, pijn en stress  Communicatief vaardiger worden richting leidinggevende en collega´s  Timemanagement  Gezonde leefstijl  Persoonlijk actieplan Voorwaarden: Wekelijks wordt een actieplan opgesteld om persoonlijke doelen te bereiken. Dit kan met de aandoening te maken hebben maar ook op een ander vlak liggen. Voorafgaand aan de training wordt een intakegesprek met de deelnemer gehouden. De training wordt gegeven door een ervaringsdeskundig coach, d.w.z. een professionele coach die zelf ervaring heeft met het leven en werken met een chronische aandoening. Kosten: Kosten training voor leden van patiëntenorganisatie bedraagt 250,00 Vraag na voor vergoeding bij de ziektekostenverzekeraar (normale prijs 395,00) Contactpersonen Trainers/Coaches:

22

Lara Smit 06 -1379702 [email protected] Loes Reijnen 06-39296192 mailto:[email protected]



Voor alle duidelijkheid: deze cursus staat los van de cursus ‘Reuma Uitgedaagd’ die door het Reumafonds gefinancierd wordt. De opzet is vergelijkbaar, want ‘Reuma Uitgedaagd’ staat voor de zelfmanagementtraining voor mensen met reuma. Die trainingen worden zowel online, in een weekend als in een midweek gegeven. ===========◄►==========

Reumapatiënt blijft moe ondanks betere behandeling Moe zijn……… het is een bekend probleem voor mensen met reumatoïde artritis (RA) en andere vormen van reuma. Uit nieuw onderzoek door promovendus Hanna van Steenbergen in het LUMC in Leiden, blijkt dat vermoeidheid voor veel RA-patiënten een blijvend probleem is. 'Het is belangrijk dat artsen reumapatiënten erop voorbereiden dat moeheid ondanks goede behandelingen niet altijd weggaat.' Hanna van Steenbergen zit in het laatste jaar van haar promotietraject en begint eind dit jaar aan de opleiding tot reumatoloog. Wat heeft u precies onderzocht? 'We hebben de gegevens van meer dan 600 patiënten onderzocht die in de periode 1993-2007 in Leiden zijn behandeld. Het zijn patiënten van de polikliniek voor beginnende reuma, de zogeheten Early Arthritis Clinic (EAC). Deze patiënten zijn dus vanaf de eerste gewrichtsontstekingen behandeld en hun gegevens zijn bijgehouden. Ik heb onderzocht hoe effectief de behandelingen door de jaren heen zijn geweest en of er verschillen in vermoeidheid bij patiënten te meten waren. 'In de loop van de tijd zijn behandelingen sterk verbeterd. Zag u dat terug? 'Ja, we hebben patiënten uit 3 behandelperioden genomen in de afgelopen 20 jaar. De nieuwste behandelstrategieën waren duidelijk het beste.

23

De ontstekingen bij RA worden veel beter onderdrukt. De modernere behandelmethoden zijn beter in het voorkomen van gewrichtsschade en gezwollen en pijnlijke gewrichten. De patiënten die de nieuwere behandelingen kregen, hadden ook minder beperkingen door reuma. Ze hebben er dus baat bij gehad.' Wordt vermoeidheid minder door de ontstekingen aan te pakken? 'Nee, helaas vaak niet. Vermoeidheid bij mensen met RA lijkt voor een groot deel los te staan van de behandeling tegen ontstekingen. Hoewel verbeterde behandelmethoden wel een afname van ontsteking liet zien, was er gemiddeld genomen geen verandering in de vermoeidheid die de patiënten zelf aangeven. Oftewel, patiënten die in 1993 zijn behandeld, waren gemiddeld even moe als die de afgelopen tien jaar zijn behandeld.' Als ontstekingen niet de belangrijkste oorzaak van vermoeidheid zijn, wat dan wel? 'Dat weten we helaas nog niet. We denken dat er andere mechanismes zijn die de vermoeidheid veroorzaken. We zagen bijvoorbeeld dat vrouwelijke patiënten gemiddeld genomen wat meer last hebben van vermoeidheid. Maar we gaan ervanuit dat bij reuma vermoeidheid diverse oorzaken heeft die we nog niet kennen.' Gelden de resultaten ook voor andere vormen van reuma? 'Vermoeidheid komt in ieder geval veel voor bij mensen met reuma. We hebben vooral onderzoek gedaan naar vermoeidheid bij RA. Maar, we kunnen wel zeggen dat patiënten met de ziekte van Bechterew of artritis psoriatica gemiddeld genomen minder last hebben van vermoeidheid. Er zijn weer andere vormen van reuma waarbij mensen méér vermoeid zijn dan RA-patiënten. Dan denk ik bijvoorbeeld aan SLE of Sjögren.' Wat kan de arts doen aan vermoeidheid? 'Reumatologen behandelen patiënten met het doel om ontstekingen te remmen en schade aan gewrichten te voorkomen. Zij kunnen op dit moment nog niet zoveel doen aan vermoeidheid, omdat die voor een groot deel lijkt los te staan van ontstekingen. Het is in ieder geval belangrijk dat artsen patiënten erop voorbereiden dat de vermoeidheid mogelijk niet weggaat, ook al gaat het met de ontstekingen wel de goede kant op.' Bron: Reumafonds – mei 2015

24

Oproep aan gemeenten: doe mee met landelijke registratie GPK’s! (gehandicaptenparkeerkaarten) De landelijke registratie van gehandicaptenparkeerkaarte n (GPK’s) levert veel voordelen op. Voor zowel gemeenten als voor mensen met een beperking. Al 300 gemeenten vinden dit ook en hebben de gegevens van hun uitgegeven kaarten geregistreerd in het Nationaal Parkeer Register (NPR). Een goede zaak vinden we. Want registratie is gemakkelijk en gratis en voorkomt veel rompslomp bij GPK-houders. Helaas zijn er nog altijd circa 100 gemeenten die nog niet zijn geregistreerd. In een brief roepen we deze gemeenten met klem op om zo spoedig mogelijk alsnog mee te doen. GPK’s zijn namelijk veel geld waard op de zwarte markt, omdat er bijna overal gratis mee geparkeerd kan worden. Jaarlijks worden dan ook veel GPK-houders de dupe van auto-inbraken. Voordelen van registratie Als alle gemeenten gebruikmaken van het registratiesysteem, krijgen veel gebruikers het een stuk gemakkelijker. De kaart wordt bij diefstal direct geblokkeerd en gebruikers hoeven geen aangifte meer te doen bij de politie. Bovendien kunnen ze direct naar het gemeentehuis om een nieuwe kaart aan te vragen. Door mee te doen aan registratie leveren gemeenten dus een belangrijke bijdrage aan de veiligheid van kwetsbare burgers. Bron: Ieder(in) – mei 2015

25

10 handige tips bij reuma Met reuma kunnen simpele handelingen ineens niet meer zo simpel zijn. Gelukkig zijn er voor veel ‘obstakels’ kleine handigheden te bedenken. Van praktische hulpmiddelen die te koop zijn bij de apotheek en thuiszorgwinkel tot vondsten in de eigen keukenlade! Handig! Denk bijvoorbeeld aan bestek met extra dikke stevige handgrepen die niet uit je handen glijden als ze nat worden. Of een kaasschaaf die met een ergonomische handgreep ervoor zorgt dat u uw pols minimaal belast. Ook voor het aan- en uittrekken van kleding – één van de grote frustraties bij reumapatiënten – zijn vernuftige producten bedacht: een knopenhaak of een sokaantrekker bijvoorbeeld.

1. Krantenstandaard/boekensteun Bent u dol op lezen, maar kunt u uw boek of tijdschrift maar moeilijk vasthouden? Gebruik dan een krantenstandaard of boekensteun. Zet deze op tafel neer en het enige wat u hoeft te doen, is de volgende bladzijde omslaan. 2. Brievenvanger Heeft u een brievenbus in de deur? Hang er dan een brievenvanger aan, zo hoeft u niet meer te bukken voor uw post. 3. Wasknijpers zonder veer en de wringemmer Gebruik wasknijpers zonder veer en hang kleding zoveel mogelijk aan kleerhangers om te drogen. Ook handig: de wringemmer, voor al die vaatdoekjes en natte lappen die u anders met pijn en moeite met de hand uitwringt.

26

4. The helping hand bij het schoonmaken Als bukken lastig is, biedt de ‘helping hand’ uitkomst: een handige verlengde grijptang, waarmee u dingen op de grond kunt oppakken. Kies verder voor schoonmaakgereedschap met een verlengde stok. Is het handvat te dun? Er zijn speciale handvatverdikkers te koop. Werkt goed bij een stoffer of dweilstok. 5. Vlees bevroren snijden Vlees snijden kost veel kracht. Laat het vlees daarom voorsnijden bij de slager of vries het in. Half ontdooid vlees snijdt namelijk makkelijker. 6. Hulp in de keuken Gebruik een keukenmachine om groente en fruit klein te maken. En een eiersnijder? Die kunnen we ook prima gebruiken voor bijvoorbeeld champignons. Nog zo’n handig hulpmiddel: de kaasschaaf. Voor kaas én komkommers, courgettes, aubergines, asperges etc. Appels en aardappels ontdoen we van hun jasje met de dunschiller, die er ook is met een dik handvat. Net als ander keukengerei overigens. 7. De toiletverhoger Een te laag toilet is een ware worsteling. Plaats een toiletverhoger om makkelijker te kunnen zitten en opstaan. 8. De tubeknijper Met een speciale houder voor tubes kunt u zonder veel kracht te zetten de inhoud uit een tube knijpen. Handig voor tandpasta, spier- en gewrichtsgel of een tube crème. 9. Klittenband Is schoenen strikken een worsteling? Kies dan voor schoenen met klittenband. Moeite met de bh-sluiting? vervang de sluiting door klittenband. Lastige knopen in de broek? Klittenband. 10. Tabletuitdrukkers en medicijndoseerdozen Medicijnverpakkingen kunnen behoorlijk lastig zijn. Helemaal als de fijne motoriek en kracht in de handen te wensen overlaat. Gelukkig zijn er speciale tabletuitdrukkers, tablettenflacons met speciale dop, tablettensplijters of medicijn-doseerdozen te koop. Staat hét hulpmiddel wat u zoekt er niet tussen? Klop dan eens aan bij de apotheek of thuiszorgwinkel. Zij hebben voor elke vraag – hoe gek u hem zelf ook vindt – vaak een passende oplossing. Bron: Vogel / Krista van der Horst – juli 2015

27

Aan het werk blijven nu onderdeel reumabehandeling Aan het werk blijven met reuma is vaak mogelijk en heel belangrijk. Zo belangrijk dat er nu een richtlijn voor reumatologen is over werk en reumatoïde artritis (RA). Aan het werk blijven is daarmee onderdeel geworden van de reumabehandeling voor mensen met RA. Een praktische brochure helpt patiënten op weg om aan het werk blijven. Ook voor mensen met een andere vorm van reuma staat de brochure vol nuttige adviezen. 'Het is ongelooflijk belangrijk dat reumatologen met regelmaat aan de RA-patiënt vragen hoe het op het werk gaat', vertelt prof. dr. Willem Lems, reumatoloog in het VUmc Amsterdam. Lems was voorzitter van de werkgroep die de nieuwe richtlijn voor reumatologen opstelde. 'De patiënt ervaart het als prettig en de reumatoloog is een belangrijke schakel in het blijven werken.' Net zo logisch als vragen naar pijn, stijfheid en vermoeidheid Volgens Lems helpt de nieuwe richtlijn voor reumatologen om systematisch na te vragen naar hoe het met de patiënt gaat op het werk. 'Wat voor werkt doet u? Hoeveel uur werkt u? Lukt het om alle uren te werken? Hoe vaak meldt u zich ziek? Dat soort vragen. En natuurlijk: wat kan ik als reumatoloog doen om u te helpen aan het werk te blijven? Voor reumatologen moet vragen naar het werk net zo logisch worden als vragen naar pijn, stijfheid en vermoeidheid', aldus de hoogleraar reumatologie. Signaalfunctie ook belangrijk Werk - en dan vooral aan het werk blijven - wordt dus onderdeel van de reumabehandeling. Toch kan de reumatoloog niet alle problemen oplossen die mensen met RA op het werk tegen komen. 'De reumatoloog kan wel de eerste zijn die problemen signaleert en hulp in gang zet. Dan denk ik bijvoorbeeld aan ondersteuning door de reumaverpleegkundige of reumaconsulent in zijn team, maar ook door bijvoorbeeld een arbeidsdeskundige', legt Lems uit. Brochure 'Reuma en behoud van werk' helpt patiënt Drs. Marieke Voshaar is als RA-patiënt betrokken geweest bij de nieuwe richtlijn voor reumatologen. Voshaar, in het dagelijks leven communicatiedeskundige, hierover: 'Als werkgroep vonden we dat er ook goede informatie voor de patiënt zelf moet komen. Allereerst over de rol van de reumatoloog: hoe kan mijn arts mij helpen om mijn werk te behouden? Maar, we hebben ook een richtlijn gemaakt voor patiënten, gebaseerd op de richtlijn voor reumatologen. Met de brochure 'Reuma en

28

behoud van werk' willen we mensen met reuma zelf handvatten geven om werk van werk te maken.' Kennis nodig om voor jezelf op te komen op het werk 'Aan het werk blijven heeft vaak een positieve invloed op hoe patiënten hun ziekte ervaren', legt Voshaar verder uit. 'Tegelijkertijd is het niet makkelijk om erover te beginnen bij je werkgever. Vaak zijn er aanpassingen nodig - zoals meer flexibiliteit in werkuren - en steun van collega's. Wil je voor jezelf kunnen opkomen op je werk, dan moet je voldoende kennis hebben over wat er allemaal mogelijk is. Daar is 'Reuma en behoud van werk' voor bedoeld. Er staan veel tips in, die ook voor mensen met een andere vorm van reuma heel nuttig zijn!' Download gratis de brochure ‘Reuma en behoud van werk’ op de website van het Reumafonds. Bron: Reumafonds – mei 2015 ===========◄►==========

Voorlichtingsbijeenkomst

‘Prednison en botontkalking bij Reuma’ Op 18 november 2015 organiseert onze vereniging een voorlichting over ‘Prednison en botontkalking bij Reuma’. Medewerking verlenen:



dr. R.N.J.T.L. de Nijs, reumatoloog in het Elkerliek Ziekenhuis te Helmond

Noteer alvast in uw agenda !!! Datum: woensdagavond 18 november 2015 Tijd: 19.00 – 21.00 u Locatie: Sociaal Cultureel Centrum PERRON-3 te Rosmalen. Info:

Gerrit van der Zalm - tel: 0411– 607193

29

Biosimilars…… niet precies hetzelfde als biologicals Zo’n vijftien jaar geleden betekende de introductie van etanercept (Enbrel), infliximab (Remicade) en adalimumab (Humira) een enorme doorbraak bij de behandeling van ontstekingsreuma. Tot de komst van deze biologicals (anti-TNF-middelen) werden patiënten behandeld met traditionele DMARDs zoals methotrexaat, sulfasalazine en goud. Nu het patent op die eerste anti-TNF-middelen (infliximab en niet veel later etanercept) verloopt, mogen andere fabrikanten middelen gaan verkopen die sterk lijken op de biologicals. Deze ‘look-a-likes’ worden b i o s i m i l a r s genoemd. Biosimilars mogen in Europa alleen in de handel worden genomen als er afdoende bewijs is dat deze middelen qua structuur, effectiviteit, veiligheid, kwaliteit en werkingsmechanisme soortgelijk zijn aan de oorspronkelijke biological. Met de komst van de biosimilars wordt een nieuw hoofdstuk toegevoegd aan de behandeling van reumatische aandoeningen. De behandeling met anti-TNF-middelen zal goedkoper worden, terwijl de veiligheid en effectiviteit niet in het geding zijn. Het merkgeneesmiddel Voltaren werd na het verlopen van het patent het generieke geneesmiddel diclofenac, Arava ging vaak over in leflunomide en sinds kort is er naast Celebrex ook celecoxib. Van de traditionele geneesmiddelen zijn we gewend dat het patent op een gegeven moment verloopt en dat er naast het merkgeneesmiddel ook een generieke (vaak goedkopere) variant in de handel komt. Deze traditionele geneesmiddelen zijn relatief eenvoudig van chemische structuur. 

Generiek geneesmiddel Een generiek geneesmiddel is een geneesmiddel dat dezelfde werkzame stof of stoffen bevat als een oorspronkelijk op de markt gebracht merkgeneesmiddel.



DMARD DMARD’s zijn Disease-modifying antirheumatic drugs (ziekteverloopbeïnvloedende geneesmiddelen tegen reuma). Deze middelen verminderen de activiteit van ontstekingen in de gewrichten.

30

Biologicals moeilijker ‘na te maken’ Bij biologicals ligt het produceren van een generiek middel minder eenvoudig. Biologicals zijn namelijk eiwitten die door levende cellen worden gemaakt. Eiwitten bestaan echter uit veel meer ‘onderdelen’ dan gewone geneesmiddelen: doorgaans heeft een eiwit duizend keer meer atomen (de bouwstenen van alles om ons heen) dan een gewoon geneesmiddel. Atomen worden gevormd door moleculen. De lange eiwitmoleculen zijn in een driedimensionale structuur gevouwen. De manier waarop zo’n eiwit is gevouwen, zorgt ervoor dat het eiwit wordt herkend in het lichaam en dat het zijn werk kan doen. Door de complexe structuur van eiwitten zijn biologicals minder makkelijk na te maken. Sterker nog: omdat biologicals een complexe structuur hebben, is niet elke originele biological hetzelfde. Dus ook nu kunnen er al (kleine) verschillen zijn tussen de verschillende verpakkingen anti-TNF-middelen van één fabrikant die bij de apotheek liggen. Soortgelijk maar niet identiek Fabrikanten zijn al jaren bezig om de bestaande anti-TNF-middelen na te maken. Hiervoor kopen de biosimilarfabrikanten verschillende partijen biologicals om die zo goed mogelijk te kunnen onderzoeken en reproduceren. Een 100 procent ‘kopie’ is haast onmogelijk. De definitie van biosimilar is dan ook niet voor niets: ‘Een biosimilar is een biological die qua kwaliteit, biologische activiteit, veiligheid en effectiviteit soortgelijk is aan een andere actieve substantie die al op de markt is’. Soortgelijk dus, maar niet identiek. Langdurig onderzoek Om te bewijzen dat de biosimilar soortgelijk is aan het originele product moet de fabrikant laten zien dat (1) de biosimilar bestaat uit dezelfde (volgorde van) atomen en driedimensionale structuur als het originele product, (2) de biosimilar zich in reageerbuisproeven hetzelfde gedraagt als het gaat om farmacologische activiteit en (3) in minimaal één groot onderzoek bij patiënten hetzelfde effect en veiligheid te zien is. Ook als een biosimilar eenmaal in de handel is, gaat het onderzoek naar de veiligheid en effectiviteit van deze geneesmiddelen door. Studies op basis van praktijkervaringen en databases dienen vervolgens de langetermijnveiligheid in grote groepen mensen te bevestigen. Wanneer een biosimilar in Europa is erkend als geneesmiddel zijn er zoveel tests gedaan, dat de effectiviteit en veiligheid van het geneesmiddel is gewaarborgd.

31

Andere indicaties Het onderzoek naar de effectiviteit en veiligheid van de biosimilar hoeft de fabrikant van het biosimilar niet te herhalen voor elke aandoening waarvoor deze is voorgeschreven. Veel anti-TNF-middelen worden gebruikt bij reumatoïde artritis maar ook bij de ziekte van Bechterew of artritis psoriatica. Wanneer de aandoeningen sterk op elkaar lijken qua mechanisme (en er geen grote verschillen zijn in geneesmiddelen die naast de biological moeten worden gebruikt), dan volstaat het vaak dat de fabrikant slechts de werking bij één aandoening onderzoekt. De toestemming om de biosimilar te gebruiken bij andere aandoeningen krijgt de fabrikant er dan bij, mits hij kan aantonen dat deze aandoeningen lijken op aandoeningen die wel onderzocht zijn. Vaak is dan wel weer aanvullend onderzoek na de registratie en/of aanvullende monitoring vereist om de effectiviteit en veiligheid van het geneesmiddel te bevestigen. Wat betekent dat voor jou? Als je gaat starten met een biological, kan de arts ervoor kiezen een biosimilar voor te schrijven. Er is namelijk geen verschil in effect en bijwerkingen tussen de originele biological en de biosimilar. De Nederlandse Vereniging voor Reumatologie (NVR) bevestigt dit. Van biological naar biosimilar? Op dit moment wordt er nog wel discussie gevoerd of je patiënten die al een tijdje goed effect hebben van een originele biological, kunt omzetten naar een biosimilar. Als geld geen rol speelt, is er geen aanleiding om een patiënt van zijn bestaande therapie af te halen. Maar vanuit het maatschappelijk perspectief is het omzetten van de patiënt naar een andere goedkopere biological/biosimilar nuttig om de zorg betaalbaar te houden. Verschillende onderzoeken kijken nu of het verantwoord is om een patiënt die goed reageert op een biological om te zetten naar een andere (biosimilar) biological. Een ding is zeker: zo’n omzetting kan alleen plaatsvinden als de arts en de patiënt dit samen zijn overeengekomen. Tot slot Biosimilars lijken er voor te zorgen dat de medicamenteuze behandeling van reumatische aandoeningen een stuk goedkoper wordt; bij nieuwe patiënten kan men meteen starten met een biological of biosimilar. Bij het switchen van patiënten die goed reageren op bestaande therapie, moet men terughoudend zijn. Dat kan alleen in onderling overleg met de patiënt en nadat de patiënt toestemming heeft gegeven. Bron: Reumamagazine.nl / Bart van den Bemt, apotheker van de Maartensapotheek, de poliklinische apotheek van de St Maartenskliniek in Nijmegen

32

Onderscheid bacteriën en virussen Met het blote oog kan je ze niet zien, maar toch weten we dat ze er zijn. Bacteriën en virussen zijn er in de meest uiteenlopende soorten en maten en velen ervan waren er al voordat er groter leven op aarde bestond. Maar de meesten onder ons weten niet wat de twee van elkaar onderscheidt. Wat zijn virussen? Virussen zijn de kleinste ziekteverwekkers. Ze bestaan uitsluitend uit genetisch (erfelijk) materiaal, omgeven door een eiwitmantel. Virussen hebben geen eigen stofwisseling en kunnen zich dus niet zelfstandig voortplanten. Ze hebben daarvoor altijd een gastheer nodig, dat wil zeggen een cel van een levend wezen. Een virus is dus een parasiet. Tijdens een infectie dringt het virus de cel van de gastheer binnen, geeft zijn genetisch materiaal vrij en de cel produceert nieuwe virussen. Ze doen vaak een aanval op de slijmvliezen van bijvoorbeeld de luchtwegen. Het is erg moeilijk om virussen te bestrijden, omdat men dan de eigen cellen zou moeten bestrijden. Het virus bevindt zich immers in de eigen cellen. Meestal behandelt men alleen de symptomen zoals koorts, pijn, verkoudheid of diarree. Wat zijn bacteriën? Bacteriën bestaan uit één cel en ze kunnen zichzelf vermenigvuldigen. Ze delen zich daarvoor gewoon in tweeën. Bacteriën zijn echter niet alleen schadelijk voor ons lichaam. In de darm bijvoorbeeld, hebben we ze nodig voor de spijsvertering. Maar nemen ze de overhand of is ons immuunsysteem verzwakt, dan kunnen ze een infectie veroorzaken. Sommige bacteriën zijn echter altíjd ziekmakend en hebben niets te zoeken

33

in het lichaam en worden dan ook direct tegengewerkt door het immuunsysteem. Bestrijding van bacteriën Bacteriële ziekten worden meestal behandeld met antibiotica. Antibiotica leggen de stofwisseling van bacteriën stil. Die worden daardoor gedood of hun vermeerdering wordt gestopt. De laatste jaren echter zijn infectieziekten weer duidelijk in opmars. De reden: steeds meer resistente bacteriën (die bestand zijn tegen antibiotica). Bestrijding van virussen Antibiotica zijn niet effectief tegen virussen, want virussen hebben geen stofwisseling. Om die reden is alleen ons eigen immuunsysteem (afweersysteem) in staat om het virus te bestrijden. Een virale infectie kan worden voorkomen als het immuunsysteem wordt voorbereid om het virus te bestrijden. Om die reden worden dode, verzwakte of zelfs delen van virussen geïnjecteerd. Het lichaam heeft nu de gelegenheid om zich voor te bereiden op dat specifieke virus en om antilichamen aan te maken. Komt het ooit tot een daadwerkelijke infectie, dan kan het lichaam het betrokken virus al meteen vanaf het begin effectief bestrijden voordat de infectie zich kan uitbreiden. Een probleem met virussen is, dat die zeer flexibel zijn en hun genetische informatie snel kan wijzigen. Om die reden moet bijvoorbeeld bij het griepvaccin het lichaam elk jaar worden voorbereid op andere virussen. Ben ik besmet met een bacterie of een virus? Of men ziek is door een bacterie of door een virus, is moeilijk te zeggen. Maar er zijn enkele tekenen die enig houvast kunnen bieden, bijvoorbeeld slijm. Is het slijm uit de neus doorzichtig dan duidt dat doorgaans op een virale infectie. Is er sprake van gele of zelfs groene slijm, dan kan het iets bacterieels zijn. Of zijn er bijvoorbeeld kleine witgele vlekjes op de amandelen te zien, dan wijst dat zelfs op een bepaald type bacteriën: de streptokokken. De overeenkomst tusen bacteriën en schimmels Schimmels bestaan net als bacteriën uit één enkele cel. Schimmels vermeerderen zich bijzonder goed in een warme en vochtige omgeving. Daar vormen ze draden die ze tot een schimmelvlechtwerk verbinden. Schimmelinfecties worden voornamelijk gevormd op de huid, de geslachtsdelen en het mond-maag-darmkanaal. Een goed werkend immuunsysteem zorgt ervoor dat schimmels niet leiden tot ziekte. Bron: mens-en-gezondheid.infonu.nl – juli 2015

34

Snel doorverwijzen bij mogelijke reuma in onderrug Zo'n 16 procent van de mensen tussen de 18 en 45 jaar die zich met chronische lage rugklachten bij de huisarts melden, blijkt een vorm van reuma te hebben: axiale spondyloartritis. Dit is een groep aandoeningen waarvan de ziekte van Bechterew de bekendste is. Arts-onderzoeker Lonneke van Hoeven (Erasmus MC, Maasstad Ziekenhuis Rotterdam) heeft een eenvoudige vragenlijst voor huisartsen ontwikkeld om patiënten met mogelijk deze vorm van reuma snel door te verwijzen. Voorzitter Gerrit van der Zalm heeft zijn medewerking verleent aan genoemd onderzoek en namens de Stichting Bechterew in Beweging gesprekken gevoerd met arts-onderzoeker Lonneke van Hoeven en reumatoloog dr. A.E.A.M. Weel in het Erasmus MC Rotterdam. Vroeg opsporen en daarna snel behandelen van reuma is belangrijk om schade aan gewrichten te voorkomen. Huisartsen kunnen zich in de toekomst baseren op een vragenlijst die werkt voor axiale spondyloartritis. 'Dat er nooit eerder onderzoek naar is gedaan, komt doordat axiale spondyloartritis tot voor kort moeilijk op te sporen was in een vroeg stadium', legt Van Hoeven uit. 'Tegenwoordig kunnen wij dit met een MRIscan veel eerder en is snel doorverwijzen belangrijk.' Ontstekingen eerder zichtbaar en beter behandelbaar Met een MRI-scan kan een ontsteking in de onderrug 7 tot 10 jaar eerder zichtbaar worden dan met een röntgenfoto. 'Inmiddels weten we ook dat de aandoening heel goed te behandelen is met oefentherapie en een langdurige kuur van NSAID's. Dit zijn ontstekingsremmende pijnstillers zoals diclofenac en ibuprofen', aldus Lonneke van Hoeven. 'En als die niet helpen, kunnen we biologicals voorschrijven. Veel patiënten met axiale spondyloartritis komen op die manier van de pijnklachten af en kunnen weer normaal functioneren.' Doorverwijzen als 2 van de 4 vragen met ja wordt beantwoord Om huisartsen in staat te stellen om snel te beoordelen of de chronische lage rugklachten bij jonge mensen mogelijk wordt veroorzaakt door axiale

35

spondyloartritis, heeft arts-onderzoeker Van Hoeven samen met reumatoloog dr. Angelique van Weel (Maasstad Ziekenhuis Rotterdam) een eenvoudige vragenlijst ontwikkeld. Daarop staan vragen over de aard van de pijn en over ontstekingsziekten in de familie. Als 2 van de 4 vragen met ja worden beantwoord, kan de huisarts doorverwijzen naar een reumatoloog. Van Hoeven onderzoekt nu verder of deze vragenlijst effectief is. 'Als blijkt dat deze vragenlijst goed werkt, kan het misschien worden opgenomen in de NHG-standaard, het protocollenboek van de huisartsen.' 16 procent van jonge mensen met rugklachten heeft vorm van reuma Ongeveer 20 procent van de 18- tot 45-jarigen die naar hun huisarts gaan, klopt daar aan omdat ze chronische last hebben van hun onderrug. Dat zijn er jaarlijks meer dan 100.000. Bij naar schatting 16,4% blijken de klachten veroorzaakt te worden door axiale spondyloartritis. De ziekte van Bechterew is de bekendste vorm van deze groep van aandoeningen. Die komt in het onderzoek van Van Hoeven bij een kwart van deze groep patiënten voor. Meer informatie Lonneke van Hoeven heeft de bevindingen van haar onderzoek gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift PLOS ONE. Eerder heeft reumatoloog dr. Celina Alves, ook van het Erasmus MC, een vragenlijst ontwikkeld die huisartsen moet helpen om mensen met mogelijke reumatoïde artritis (RA) snel door te verwijzen naar de reumatoloog. Het Reumafonds heeft uitgebreide voorlichting over de ziekte van Bechterew en over spondyloartritis. Bron: Reumafonds – juli 2015 ===========◄►==========



Kijk ook op de website: http://www.jongenrugpijn.nl

36

Verstuikte enkel (Enkeldistorsie) Wat is een verstuikte enkel? Een misstap op oneffen terrein, een rare beweging met sporten en pats! je enkel klapt naar binnen of naar buiten terwijl je er net je volle gewicht op zet. Door die plotselinge beweging rekken je enkelbanden en het gewrichtskapsel ineens flink uit en kunnen kleine bloedvaatjes knappen. Daardoor wordt je enkel blauw, dik en pijnlijk. Dit noem je een verstuikte enkel, ook wel enkeldistorsie genoemd. In Nederland verstuiken ongeveer 340.000 mensen per jaar hun enkel. Bijna een kwart van alle sportblessures zijn verstuikingen van de enkel. Je kunt overigens ook andere gewrichten verstuiken, zoals een knie of pols. Gekneusd, verzwikt of verstuikt De termen kneuzing, verzwikking of verstuiking worden vaak door elkaar gebruikt, maar ze betekenen feitelijk niet precies hetzelfde. Kneuzing Met de term kneuzing wordt de beschadiging van het onderhuidse weefsel bedoeld die ontstaat door een plotselinge klap. Een kneuzing geeft zwelling, pijn en een bloeduitstorting (blauwe plek). Verzwikking Verzwikken of verstuiken gaat meestal samen met een kneuzing. Bij verzwikken rekken je enkelbanden even flink op, maar je kunt er daarna weer vrij snel weer op lopen. Verstuiking Bij een verstuiking rekken je enkelbanden op en ontstaan er ook kleine scheurtjes in de enkelbanden. Je enkel wordt dan snel dik en pijnlijk. Soms scheurt de enkelband zelfs helemaal. Je kunt er dan echt niet meer op staan. Dit komt echter maar zelden voor. Oorzaak van een verstuikingJe kunt een gewricht verstuiken als je een ongelukkige beweging maakt. Hierdoor kunnen de gewrichten verschuiven of ontwrichten en zo de banden oprekken. Een verstuiking van de enkel kun je oplopen als je voet te ver naar binnen of buiten klapt. Hierdoor rekken de enkelbanden uit, waardoor kleine

37

scheurtjes in de banden ontstaan. Het gevolg is een pijnlijke, gezwollen verzwikte enkel. Symptomen van een verstuikte enkel Als je je enkel verstuikt doet dat een paar minuten flink pijn. Je kunt er niet direct op staan en het wordt al snel dik rond de knokkel. Binnen een paar uur neemt de zwelling fors toe en worden je voet en enkel blauw van kleur. De dagen hierna heb je kans dat je hele voet dik wordt. De blauwe verkleuring zakt langzaam naar beneden tot aan de buitenste voetrand en je tenen. Na een tot twee weken is de ergste zwelling en verkleuring weggetrokken en kun je de voet meestal weer redelijk goed gebruiken. Behandeling van een verstuiking Als eerste behandeling bij een verstuiking kun je EHBO toepassen. EHBO bij een verstuiking bestaat uit hoogleggen en koelen met ijs in een doek. Om een onderhuidse bloeding te voorkomen kun je hierna een drukverband aanleggen. De volgende dag kun je dit vervangen door steunverband. Door je verzwikte gewricht omhoog te houden, verminderen de zwelling en pijn. Hiernaast is rust belangrijk. In de meeste gevallen is verdere behandeling overbodig en geneest de verzwikking vanzelf. Als de verstuiking ernstig lijkt en warm aanvoelt, is het verstandig een arts te raadplegen. Bron: Gezondheidsplein – juli 2015



38

Weet-je… Waarde door weten

Er zijn veel meningen, maar er is weinig weten. Daarom heeft weten een blijvende en unieke waarde. Onze kennis zorgt ervoor dat we betere, gefundeerde beslissingen kunnen nemen. Kennis is de bron van vooruitgang en succes.

 Weet je dat… Het iedere tweede zaterdag van september Wereld EHBO dag is? Deze dag is in het leven geroepen door het Rode Kruis en speciaal bedoeld om mensen bewuster te maken van het belang van eerstehulpverlening.  Weet je dat… Verwacht wordt dat het aantal hand- en polsaandoeningen steeds verder toeneemt? Veel voorkomende klachten zijn een triggerfinger, ganglion, de ziekte van Dupuytren, chronische polsklachten en het carpaal tunnel syndroom.  Weet je dat… De voeten voor veel mensen een beetje een vergeten gebied is? Ze zitten meestal ingepakt in sokken en (strakke) schoenen en krijgen vaak niet zo heel veel aandacht. Je merkt vaak pas dat ze er zitten als je er problemen mee krijgt: wratten, likdoorns of schimmelnagels; allemaal kwalen die je voeten kunnen plagen.  Weet je dat… Knieklachten vele oorzaken kunnen hebben? Zo kan er sprake zijn van meniscus klachten, een ontsteking in de knie of vocht in de knie. Zelfs reuma of artrose behoren tot de mogelijkheden. Al deze klachten beperken je in het dagelijkse functioneren. Een MRI-scan van de knie kan meer inzicht geven in je specifieke klachten.  Weet je dat… Het hart bij de mens in het midden van de borstkas zit en niet links? Als je aan iemand vraagt waar zijn hart zit zullen velen de linkerborst aanwijzen. De eigenlijke plaats is echter niet links in het lichaam maar in het midden ervan. Het hart bevindt zich goed beschermd achter het sterke borstbeen. Wel bevindt tweederde deel van het hart zich links van het midden en éénderde deel rechts, waardoor het hart zich als geheel dus net iets links in het midden bevindt.  Weet je dat… Als je je rechteroog sluit nooit over je rechterschouder kunt kijken? Probeer het maar eens! Als je je rechteroog dicht doet en je probeert over je rechterschouder te kijken zul je direct merken dat je neus in de weg zit. Hetzelfde geldt natuurlijk voor het linkeroog + schouder.

39

Andere zelfde medicijn; patiënt merkt toch bijwerkingen

verpakking,

De werking van medicijnen kan worden beïnvloed door de manier van verpakken. Dat valt af te leiden uit een onderzoek van Bijwerkingencentrum Lareb. Dat bekeek meldingen van patiënten nadat eind 2013 een schildkliermedicijn niet langer in glazen potjes, maar in doordrukstrips werd geleverd. Ruim 1600 patiënten meldden bij het Lareb dat zij bijwerkingen ondervonden nadat de verpakking veranderde. De meeste klachten waren hartkloppingen, vermoeidheid en hoofdpijn. Bij de helft van de klagers werd na bezoek aan huisarts, specialist, apotheker of fysiotherapeut de dosering van het medicijn aangepast. Patiënten lieten weten dat de klachten gevolgen hadden voor hun kwaliteit van leven. Na melding van de klachten gaf de fabrikant aan dat de werkzame stof en samenstelling van het medicijn niet waren gewijzigd. Wel werden de pillen nu geleverd in een doordrukstrip in plaats van een bruin glazen potje. Volgens de fabrikant kunnen de klachten mogelijk worden verklaard doordat de tabletten in de stripverpakking minder gevoelig zijn voor omgevingsfactoren die de actieve stof in de tablet kunnen afbreken. De actieve stof wordt dus minder snel afgebroken wat kan leiden tot een hogere concentratie in de tabletten in de stripverpakking. Op dit moment loopt daar nog onderzoek naar. Patiëntenfederatie NPCF constateert dat dit eens te meer aangeeft dat patiënten alert moeten zijn op veranderingen. Directeur Wilna Wind: “Je ziet nu dat zelfs een kleine verandering in de wijze van verpakken al gevolgen kan hebben. Patiënten moeten daarom altijd aan de bel trekken als zij merken dat ze anders reageren op medicijnen.” Bron: NPCF – aug. 2015

40

41