1
1e kwartaal 2012
In Vogelvlucht
Verschijnt 4 maal per jaar (kwartaaluitgave) in een oplage van 750 stuks
Inhoudsopgave: Voorspraak Lezing Comorbiditeit bij Reuma Agenda activiteiten Bestuursmededelingen Bezoek aan de rechtbank op 11 april a.s. Genetisch onderzoek geeft inzicht in ontstaan Reuma Shochwave therapie Kunstexpositie “Kunstenaren” Handhaving gesubsidieerde kilometers Valys-vervoer Dagreis naar Antwerrpen Inschrijfformulier dagreis RegioNieuws In Beeld Keurmerk voor seniorvriendelijk ziekenhuis Geef je mening Zorgkosten terug via uw belastingaangifte Reumafonds opent Meldpunt Fysiotherapie Vergoeding maagzuurremmers 2012 Infectiekans TNF-alpharemmers niet bijzonder hoog Nota deelname oefengroepen 2012 Bunion Nieuwe antistof voorspelt ernstiger verloop Reuma Gewichtspunctie Nieuwe inzichten botverlies bij Crohn-patienten Nog geen nieuw gewricht mogelijk Beeldverslag activiteiten 2e halfjaar 2011 Ibuprofen meest verstrekt bij apotheek Wees voorzichtig met paracetamol Te slap bindweefsel veroorzaakt spierzwakte Wetens(w)aardigheden
2
Voorspraak Toekomst van onze vereniging Een nieuw jaar voor onze RPV waarin we alweer in de derde maand zitten als u dit leest. Wij kunnen tevreden terugkijken op het jaar 2011 en als we vooruit kijken doen we dat met veel vertrouwen. Maar desondanks gaat er wel e.e.a. veranderen binnen reumaland. Daarom is onze jaarlijkse Algemene Ledenvergadering op 21 maart a.s. ook zo belangrijk. Onder de bestuursmededelingen kunt u lezen dat er bij deze ALV belangrijk nieuws wordt verteld. Wellicht hebt u al e.e.a. vernomen, maar het is nu definitief dat het overkoepelende orgaan de Reumapatiëntenbond ophoudt te bestaan. Wat dit allemaal in zal houden en vooral wat dit te betekenen heeft voor onze vereniging zal beknopt toegelicht worden tijdens onze ALV. Wat zullen deze veranderingen voor invloed hebben op bijvoorbeeld onze activiteiten? Daarom is het belangrijk dat u daarbij aanwezig bent, want het gaat tenslotte om u als lid van onze vereniging. Een jaar dus vol veranderingen, terwijl er in die eerste paar maanden al zoveel andere dingen gebeurd zijn. Maar u zult het ongetwijfeld met me eens zijn dat het reikhalzend uitkijken naar de Elfstedentocht een hoogtepunt was. Jammer, jammer, het mocht niet zo zijn en we zullen weer moeten wachten op nóg koudere tijden. Koudere tijden die wellicht niet voor iedere reumapatiënt welkom zijn. Ik weet niet hoe u op koud vriesweer reageert, maar voor mij voelt het in ieder geval beter aan dan vochtige natte tijden. Droge vrieskou met een zonnetje erbij doet de botten blijkbaar toch goed. Maar misschien hoor ik bij u nu wat gemopper?? Reuma kan immers verraderlijk zijn en uw lichamelijk welbevinden danig verstoren. De lichamelijke gevolgen bij reuma kunnen grote impact hebben op het dagelijks leven van mensen met reuma en hun omgeving. Simpele dingen zoals een brief openen of een sms sturen lukken vaak niet meer door de pijn en stijfheid. Sommige dagen ook weer wel, want reuma is erg grillig. Dit maakt het voor mensen met reuma moeilijk uit te leggen. Mede daardoor verliest een flink aantal mensen met reuma werk en inkomen. De oplossing komt uit onderzoek! De sleutel tot genezing van reuma ligt in wetenschappelijk onderzoek. Onderzoekers werken hard aan betere behandelmethodes en aan het achterhalen van de oorzaak van reuma. Er is nog veel onderzoek nodig om deze missie te kunnen realiseren: ‘reuma zo snel mogelijk de wereld uit’. De strijd tegen reuma wordt al jaren gevoerd, samen met de vele donateurs en vrijwilligers. Ook uw steun is hard nodig. Steun de collecteweek van het Reumafonds van 12 t/m 17 maart 2012. Gerrit van der Zalm, voorzitter
3
Voorlichtingsbijeenkomst (zie ook de losse aankondiging die u onlangs ontvangen heeft)
Tegelijkertijd meerdere aandoeningen bij Reuma Comorbiditeit
Op 21 maart 2012 (aansluitend op onze Algemene Ledenvergadering) organiseert onze vereniging een voorlichting over ‘Tegelijkertijd meerdere aandoeningen bij Reuma’…… oftewel…… ‘Comorbiditeit bij Reuma’. Regelmatig zie je bij reumapatiënten dat zij tegelijktijd met hun Reuma meerdere vaak chronische aandoeningen hebben. Dat kan bijvoorbeeld de ziekte van Crohn zijn, hart- en vaataandoeningen, ziekte van Graves, etc. Over dit thema wordt uitleg gegeven over oorzaken, welke combinaties, waar dient u op te letten, etc. Onze spreker dr. M.T. Nurmohamed is reumatoloog en doet aan onderzoek & onderwijs bij Reade (het voormalige Jan van Breemen Instituut) + VUmc in Amsterdam. Hij is specialist op dit gebied o.a. cardiovasculaire comorbiditeit bij reumatische ziekten. Dr. Nurmohamed komt graag naar onze vereniging om veel over dit thema te vertellen wat helaas nog onderbelicht is. Wij zien u graag op 21 maart a.s. U komt toch ook, want het is zeker een interessant en boeiend onderwerp! Datum: Tijd: Locatie: Toegang:
woensdag 21 maart 2012 (aansluitend op de ALV) 15.00 uur (tot ca. 16.30 u) Sociaal Cultureel Centrum PERRON-3,Rosmalen openbaar toegankelijk en gratis
Info: Gerrit van der Zalm - tel: 0411 – 607 193
4
Agenda Activiteiten Onze activiteiten vinden plaats in:
Sociaal Cultureel Centrum PERRON-3 Hoff van Hollantlaan1 Rosmalen, (tenzij anders vermeld)
21 maart --- Algemene Ledenvergadering RPV De uitnodiging en agenda werden u onlangs toegezonden, evenals de aankondiging voor onderstaande voorlichtingsbijeenkomst. 15.00 uur -- Voorlichting over “Tegelijkertijd meerdere aandoeningen bij reuma – Comorbiditeit”. Lees verder op pag. 4 en pag. 7
9 april --- Pasen Geen oefentherapie voor locaties Vlijmen en Zaltbommel.
11 april --- Voorlichtingsexcursie Rechtbank ’s-Hertogenbosch Lees verder op pag. 8
9 mei --- Dagreis naar Antwerpen Lees verder op pag. 14 + inschrijfformulier op pag. 15
28 mei --- Pinksteren Geen oefentherapie voor locaties Vlijmen en Zaltbommel.
20 juni --- Lotgenoten-/ontspanningsbijeenkomst Aanmelden bij Marian Bonke --- 073-5942077. Meer hierover in de volgende In Vogelvlucht.
30 juni t/m 12 augustus --- Zomervakantie!
5
Bestuursmededelingen Foto’s Onze dank gaat uit naar Henk Colet die de foto’s van de Kerstviering heeft gemaakt.
Afscheid van onze eindredacteur Willem van Riel
In januari hebben wij met een aantal bestuursleden Willem ‘uitgezwaaid’ bij een gezellige borrel in Oisterwijk. In de vorige In Vogelvlucht hebt u e.e.a. over het afscheid van Willem kunnen lezen. Tijdens dit leuke onderonsje werd hem een bos bloemen en een cadeaubon overhandigd. Willem heeft dit zeer op prijs gesteld en keek terug op een fijne tijd als eindredacteur van ons verenigingsblad. Het ga je goed Willem en nogmaals dank voor alles wat je voor de vereniging gedaan hebt.
Nieuwe redactie In Vogelvlucht Vanaf 1 februari 2012 is de nieuw gevormde redactie van dit blad van start gegaan. Wij stellen ons graag aan u voor: − Nelly Theunissen is nieuw binnen onze redactie. Zij zal zich samen met Gerrit van der Zalm bezig gaan houden met de inhoud van het blad. Nelly zal zeker proberen haar schrijftalent verder uit te bouwen en u kennis laten maken met haar ideeën en inzichten over allerlei zaken rondom reuma. − Peter Lammers is eveneens nieuw binnen onze redactie. Hij neemt de technische kant van Willem over en zal het blad gaan samenstellen en indelen. Ook zal hij zaken als Onze vereniging, agenda, etc. voor zijn rekening nemen. Peter is al gewend aan het projecteren van In Vogelvlucht op onze website, dus deze klus gaat hij zeker ook klaren. − Dirk Brugmans is al jaren een vast onderdeel van de redactie. Hij neemt de verzending van In Vogelvlucht voor zijn rekening en zorgt dat u het blad steeds keurig op tijd in de brievenbus krijgt. Dirk heeft daarbij de onmisbare steun van Jack van Hemert en zijn vrouw Thea, die steeds zo’n 700 boekjes door hun handen laten gaan. Ook is Dirk betrokken bij de eindcontrole van In Vogelvlucht.
6
Gerrit van der Zalm is eveneens al jaren een vast onderdeel van de redactie. Hij is verantwoordelijk voor de inhoud van In Vogelvlucht en zal samen met Nelly Theunissen vele interessante artikelen voor u proberen te vinden/schrijven/samenstellen. De eindcontrole doet hij samen met alle redactieleden. Zoals u ziet, ontbreekt een eindredacteur. De redactie heeft besloten dat we gezamenlijk het blad gaan verzorgen en daar ook verantwoordelijk voor zijn. Wij wensen u veel leesplezier en als u op- of aanmerkingen heeft……… schroom niet deze kenbaar te maken!! −
Algemene Ledenvergadering 2012 Woensdagmiddag 21 maart a.s. houden wij onze jaarlijkse ALV. Belangrijk dat zoveel mogelijk leden hierbij aanwezig zijn om te horen hoe onze vereniging het jaar 2011 vergaan is en hoe zij ervoor staat. Bovendien wordt er belangrijk nieuws verteld over de Reumapatiëntenbond en onze Reumapatiëntenvereniging!!
Geen nieuwe sportgroep volleybal/korfbal/badminton Via een artikel in de vorige In Vogelvlucht riepen wij mensen op zich aan te melden die belangstelling hadden voor een nieuw te vormen sportgroep volleybal/korfbal/badminton. Dit n.a.v. de ReumaBeweegdag van het JBZ die in oktober 2011 gehouden werd. Hierbij werd de vraag gesteld door een aantal deelnemers of dit mogelijk zou zijn. Bij voldoende belangstelling wilde het bestuur kijken of een dergelijke sportgroep opgestart zou kunnen worden. Helaas hebben wij slechts enkele reacties mogen ontvangen, wat tot gevolg heeft dat is besloten hier verder van af te zien. Jammer voor de aanmelders, maar een dergelijke groep dient minstens uit zo’n 12 personen te bestaan i.v.m. het kostenplaatje.
Geen ontspanningsactiviteiten meer! We hebben het al vaker kenbaar gemaakt via dit blad, maar de belangstelling voor ontspanningsactiviteiten is steeds verder teruggelopen. De kaartmiddag die in februari j.l. gehouden zou worden werd om die reden geannuleerd. Het bestuur heeft dan ook besloten dat zij stopt met het organiseren van dergelijke bijeenkomsten. Het kost enkel geld en veel energie bij de voorbereiding daarvan en het is dan frustrerend dat er nauwelijks belangstelling is. Beter kunnen wij ons concentreren op activiteiten die wel goed lopen. De voorlichtingsbijeenkomsten doen het goed, het
7
reisje en de kerstviering hebben voldoende belangstelling en ook de jaarlijkse afsluitingsbijeenkomst van de activiteiten in juni zal blijven. Over eventuele alternatieven houden wij u t.z.t. op de hoogte.
Advertenties in dit blad Zoals u kunt zien zijn onze advertenties hier en daar gewijzigd. Enkele advertenties hebben andere afmetingen gekregen en weer anderen zijn verdwenen. Kijkt u s.v.p. eens naar de adverteerders, wellicht dat er voor u wat tussen zit dat interessant kan zijn. Mocht u iemand weten die interesse heeft om te adverteren in ons blad, geef het ons door s.v.p. Graag zien wij tips of adviezen van onze leden tegemoet. —————◄►—————
Bezoek aan de rechtbank In de vorige In Vogelvlucht hebt u de aankondiging al kunnen lezen. Op 11 april aanstaande om 10.30 uur willen wij u graag in de gelegenheid stellen een bezoek te brengen aan de Rechtbank in Den Bosch. Een vrijwilliger van slachtofferhulp zal u dan meer informatie geven over het reilen en zijlen van de dagelijks gebeurtenissen in de rechtbank. Tevens hopen we u dan ook een zitting bij te laten wonen! Het is altijd afwachten wat voor zittingen er dan zijn. Dit kan bij een politie rechter zijn of een meervoudige kamer (3 rechters). De rechtbank Den Bosch heeft ook prachtige wandkleden. Om hier meer over te weten is het mogelijk om iemand te vragen die alles over deze wandkleden weet. Wij houden het nu echter alleen bij de rechtspraak. Zoals u in deze In Vogelvlucht kunt lezen gaan wij stoppen met het aanbieden van bijzondere activiteiten. Dit bezoek aan de rechtbank stond al gepland. Echter deze activiteit gaat alleen door bij voldoende deelname. Voor geïnteresseerden vragen wij dan ook zich aan te melden bij Nelly Theunissen. Het bezoek gaat door bij een minimale aanmelding van 10 personen. Graag schriftelijk aanmelden bij voorkeur via e-mail;
[email protected] Het is dan ook eenvoudiger om eventuele wijzigingen aan u door te geven. Wij hopen op voldoende animo voor dit bezoek aan de rechtbank!!
8
Genetisch onderzoek geeft inzicht in ontstaan reuma Dankzij grootschalig genetisch onderzoek beschrijft een team van internationale onderzoekers welke genen reuma veroorzaken. Prof. dr. Paul de Bakker van het UMC Utrecht leidde het onderzoek. De Bakker en collega’s analyseerden de genetische eigenschappen van 5.000 reumapatiënten en 15.000 gezonde mensen. Ze kwamen zo vijf eiwit-varianten op het spoor die een belangrijke rol spelen in reumatoïde artritis. Geneticus prof. dr. Paul de Bakker werkt bij het UMC Utrecht en is een van de hoofdonderzoekers van de studie. ‘Onze resultaten verklaren welke onderdelen van het immuunsysteem betrokken zijn bij de afweerreactie tegen het eigen lichaam. Dit fundamentele inzicht is essentieel om uiteindelijk betere medicijnen te ontwikkelen.’ Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met geneticus dr. Soumya Raychaudhuri van Harvard Medical School in Boston. De resultaten zijn beschreven in het tijdschrift Nature Genetics van zondag 29 januari. Afweerreactie Bij de meeste patiënten met reumatoïde artritis (reuma) maakt het immuunsysteem antistoffen tegen het eigen kraakbeen. Daardoor treedt gewrichtsschade en pijn op. Zogenaamde HLA-eiwitten spelen een sleutelrol bij de afweerreactie tegen het lichaamseigen kraakbeen. Sommige varianten van de HLA-eiwitten vergroten de kans op zo’n afweerreactie enorm. De onderzoekers analyseerden zeer grondig het verband tussen HLAeiwitten en reuma. Daardoor ontdekten ze in drie verschillende HLAeiwitten vijf varianten die samen het risico voor reuma verhogen. Deze varianten beïnvloeden allemaal het onderdeel van het HLA-eiwit waarmee het lichaamseigen stukjes of vreemde stukjes moet vastpakken. ‘Dankzij onze resultaten is het iets makkelijker geworden om uit te vinden welke lichaamseigen stukjes worden aangevallen in reumapatiënten’, aldus De Bakker. 150.000 patiënten In Nederland lijden meer dan 150.000 mensen aan reumatoïde artritis. Zij hebben chronische ontstekingen van meerdere gewrichten. De belangrijkste symptomen zijn pijn en stijfheid. Een echte behandeling bestaat niet. Het remmen van de ontsteking en pijn verlicht alleen de symptomen. Bron: Medicalfacts – jan. 2012
9
Shockwave therapie Beproefde doeltreffendheid van shockwave therapie Behoort u tot de talloze patiënten die aan chronische pijn lijden en die al het mogelijke hebben geprobeerd om ervan verlost te raken? Heeft u al injecties, medicatie, fysiotherapie, relaxatiemethodes enz. geprobeerd? Keerde uw pijn altijd na korte tijd weer terug, vaak erger dan voorheen? Diverse wetenschappelijke studies tonen aan dat shockwave therapie bij diverse aandoeningen vaak erg goede resultaten geeft. Chronische pijn wordt vaak veroorzaakt door ontstekingen of verkalkingen van pezen of van de slijmbeurs. Ook verkrampte spieren of spierknopen (trigger points) kunnen veel pijn veroorzaken. Extracorporale shockwave therapie (ESWT) wordt beschouwd als een van de meest innoverende ontwikkelingen in de recente pijnbehandeling. In tegenstelling tot conventionele behandelingsmethodes kan bij ESWT de oorzaak van de pijn worden bestreden, zonder medicatie of chirurgie. Succesvolle resultaten worden reeds bereikt na enkele behandelsessies. Heeft u één van deze klachten? − Chronische schouderklachten, met of zonder kalkafzetting op de pezen − Chronische elleboogpijn (tennis- of golferselleboog) − Pijn net onder de knieschijf − Chronische pijn aan de achillespees (achillodynie) − Hielpijn (hielspoor) − Ziekte van Peyronie − Chronische nek-, schouder- of rugpijn en spanning (trigger points) − Andere vormen van tendinitis Hoe ziet een shockwave behandeling er uit? Allereerst wordt op basis van een gesprek en een lichamelijk onderzoek het pijngebied door de fysiotherapeut of arts gelokaliseerd. In een groot aantal gevallen wordt aanvullend onderzoek gedaan door middel van echografie. Nadat de diagnose gesteld is en gebleken is dat shockwave therapie geïndiceerd is, wordt het pijngebied blootgesteld aan korte shockwave impulsen. Dit gebeurt met behulp van een ‘ behandelpistool’ of ‘behandelkop’. De behandeling duurt kort, zo’n 5-10 minuten per sessie. De hoogenergetische akoestische impulsen verbeteren de stofwisseling en de bloedcirculatie in het pijngebied. Op die manier wordt het herstelmechanisme van het lichaam gestimuleerd. Met andere woorden, ESWT heeft alles te maken met het activeren van de eigen genezingskracht van het lichaam. De zittingen
10
hebben meestal een behandelinterval van zo’n 7-10 dagen, afhankelijk van het probleem. Voordelen van shockwave therapie − Behandeling zonder geneesmiddelen of chirurgie − Kortdurende behandeling (5 tot 10 minuten per sessie) − Uitstekend therapiesucces na gemiddeld 4 tot 5 behandelingen − Behandeling van de oorzaken in plaats van de symptomen − Pijnverzachting en herstel van de volledige mobiliteit na enkele dagen − Weinig bijwerkingen. Wel kan direct na de behandeling een lichte roodheid of zwelling ontstaan − Dankzij shockwave therapie kan een injectie of zelfs een operatie overbodig blijken Waar kunt u terecht voor een onderzoek of behandeling? Wilt u weten of uw klachten behandelbaar zijn met shockwave therapie? Neemt u dan contact op met een shockwave therapeut bij u in de buurt. Hij of zij kan u onderzoeken, behandelen en/of advies geven. Kijk op www.shockwavenet.nl om een shockwave therapeut bij u in de buurt te zoeken. De meeste verzekeringen vergoeden de behandeling nog niet, ondanks goede resultaten. Vraag bij uw shockwave therapeut naar de kosten voor de behandeling. Bron: NVMST (Ned. Vereniging van Musculo Skeletale Shockwave Therapie)
—————◄►—————
Kunstexpositie ‘Kunstenaren’ Nu al weer enkele jaren geleden ontstond het idee om een expositie te houden van kunstwerken gemaakt door leden van de reumapatiënten-vereniging. Inmiddels zijn we ervaringen en een expositie verder. Deze ervaringen waren heel positief, zowel door de exposanten als door de toeschouwers. Dit betekent dat we weer gaan proberen een expositie op touw te zetten. Waar, wanneer en door wie moet allemaal nog uitgewerkt worden. Eerst willen we echter weten of er onder de leden weer voldoende belangstelling is voordat we met de organisatie hiervan gaan starten. Daarom de vraag aan u; Wanneer u creatief bent in de vorm van "kunst" en dit aan anderen wilt laten zien, meldt u dan aan bij: • Nelly Theunissen >> e-mail:
[email protected] of bel 073 – 6566741 Wij zijn erg benieuwd naar reacties.
11
CSO pleit voor handhaving gesubsidieerde kilometers Valys-vervoer
Ouderen met mobiliteitsproblemen kunnen goed met het openbaar vervoer reizen, vindt het kabinet. Met die motivatie brengt het kabinet aantal gesubsidieerde kilometers Valys-vervoer voor deze groep omlaag van 750 naar 450 per jaar. Namens de ouderenorganisaties vraagt de koepel CSO de Tweede Kamer er alles aan te doen om het huidige kilometerbudget van 750 kilometer in 2012 te handhaven.
Ouderen met een mobiliteitsbeperking krijgen, als zij hiervoor zijn geïndiceerd, een persoonlijk kilometerbudget (pkb). Voor 18 cent per kilometer kunnen ze reizen van deur tot deur, of tot aan het openbaar vervoer om daarmee verder te reizen. Het pkb is ingesteld om vereenzaming onder ouderen tegen te gaan. Ze kunnen er sociale en recreatieve uitstapjes mee maken buiten de regio (meer dan vijftien kilometer). Als ze boven het kilometerbudget komen, betalen ze 1,19 euro per kilometer. Nu is de huidig vastgestelde 750 kilometer al niet veel. Als iemand vanuit Scheveningen op bezoek gaat in de regio Eindhoven, is tweevijfde van zijn jaarbudget al gebruikt. Dit wordt in dit voorbeeld zelfs tweederde van het budget. Velen van hen — vaak tachtig jaar en ouder — zijn zo immobiel en/of kwetsbaar dat ze helemaal niet van het openbaar vervoer gebruik kunnen maken. Het OV is lang niet overal toegankelijk, treinen zijn vaak te vol, grote stations zijn druk en onoverzichtelijk, en veel perrons ontberen mogelijkheden om te zitten. Een groot aantal treinen heeft tegenwoordig geen toilet. Ook (alleen) reizen en overstappen met een bus is voor mensen met beperkte fysieke mogelijkheden geen optie. Kortom, ouderen die met dit nieuwe beleid geacht worden het OV te gebruiken, worden volstrekt aan hun lot overgelaten. De telefoons bij de CSO-lidorganisaties PCOB en Unie KBO staan roodgloeiend, nu de betreffende ouderen hebben gehoord dat hun budget met 40 procent wordt verlaagd. Voor veel ouderen is het huidige budget belangrijk en vaak ook de enige mogelijkheid om nog enkele reizen per jaar te kunnen maken, bijvoorbeeld om zieke naasten voor het laatst te bezoeken. Bron: Unie KBO – dec. 2011
12
Dagreisje gaat over de grens! Dit jaar gaan we op woensdag 9 mei (dus niet op de eerder vermelde datum van 16 mei) een reisje maken naar Antwerpen. We hebben een leuk dagprogramma waarbij rekening gehouden is met de wensen die we de laatste jaren zoal in de bus hoorden. Op woensdag 9 mei vertrekken we vanaf de volgende locaties: • Transferium De Vliert in Den Bosch - uiterlijk om 8.30 uur • Lion Cars, Bernseweg 22a, 5324 JW te Ammerzoden - uiterlijk 8.30 uur Natuurlijk is er onderweg weer een koffie/thee stop met een combinatie bezoek aan de Bakkersmolen in Essen Wildert. Om 12.15 volgt dan de Kempische koffietafel. Daarna vertrekken we via een toeristische route naar Antwerpen. Van 14.30 tot 16.45 uur is er een vrije pauze in Antwerpen. Wanneer we dan weer huiswaarts gaan zal er gestopt worden in Terheyden of Tilburg voor een 3gangen diner. Rond 20.30 uur hopen we dat iedereen weer op de plaats van vertrek is en welvoldaan weer naar huis gaat. Zoals in Nederland is het ook in Belgie verplicht een geldig legitimatiebewijs bij je te hebben!!! Antwerpen is een prachtige stad die vele musea kent. Wilt u zich voorbereiden op deze dag, kijk dan eens op internet naar de mogelijkheden die Antwerpen biedt voor een kort bezoekje. De bijdrage voor de (partner)leden is……€ 45, -Voor niet leden…… € 59,95 U kunt het opgaveformulier inzenden vóór 1 mei a.s. naar: • RPV 's-Hertogenbosch e.o. Secretariaat Maasdijk 40 5317 KR Nederhemert U kunt zich eveneens voor 1 mei a.s. aanmelden via de website: www.rpv-denbosch.nl, onderdeel jaarprogramma, dagreis.
13
Dagreis naar Antwerpen op woensdag 9 mei 2012 Naam: ……………………………………………………………………………………………………… Tel. nr.: ………………………………………………………………… Tel. nr. thuisblijver (contactpersoon bij calamiteiten): …………………………………………………………………………………………………………………… Adres: ……………………………………………………………………………………………………… Postcode:………………………… Woonplaats:………………………………………………… Uw huisarts: ……………………………………………… Tel. nr.: ……………………………… Neemt mee: Partnerlid:………………………………………………………………………………………………… Partner / begeleider geen lid zijnde:……………………………………………………… Dieet:
Ja / Nee*
Soort dieet: ……………………………………………………………………………………………… Neemt rolstoel mee: Ja /Nee* Opstapplaats: ´s-Hertogenbosch / Ammerzoden*
* doorstrepen wat niet van toepassing is Inschrijving inzenden…… vóór 1 mei a.s. …… naar: RPV ‘s-Hertogenbosch e.o. Secretariaat - Maasdijk 40 - 5317 KR Nederhemert Geeft hierbij toestemming het verschuldigde bedrag af te schrijven van zijn/haar rekening via automatische incasso ná 1 mei 2012.
Datum:
Handtekening:
14
RegioNieuws Beperkte opnamestop maag-, lever-, darmartsen JBZ De maatschap Interne Geneeskunde/Maag-, Darm-, Leverziekten (MDL) voerde met ingang van 9 januari 2012 een beperkte patiëntenstop in. Deze patiëntenstop houdt in dat alleen urgente MDL-verwijzingen door een MDLarts gezien kunnen worden. Een deel van de overige patiënten kan eerst door een collega-internist gezien worden; de overige patiënten worden helaas doorverwezen naar een ander ziekenhuis. De maatregel geldt alleen voor nieuwe patiënten en niet voor patiënten die reeds in behandeling zijn bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis kampt, net als veel andere Nederlandse ziekenhuizen, met een substantieel tekort aan MDL-artsen. Dat heeft geleid tot overbelasting op de polikliniek MDL met als gevolg dat de wachttijden zijn opgelopen. Hierdoor dreigt goede zorg in het gedrang te komen. Een onderzoek door het Department of Health Services Research van de Universiteit van Maastricht heeft uitgewezen dat het JBZ bij de huidige instroom van patiënten twee MDL-artsen tekort komt. De maatschap Interne Geneeskunde/MDL zoekt samen met de Raad van Bestuur van het JBZ naar oplossingen om de instroombeperking zo snel mogelijk weer op te heffen. De omringende ziekenhuizen en de huisartsen in de regio zijn over de instroombeperking geïnformeerd en worden tussentijds op de hoogte gehouden over de voortgang. Bron: JBZ- jan. 2012
VGZ en TNO meten effect e-health De gezondheidszorg wordt steeds meer geholpen door de technologie van internet en de computer. Dit noemen we e-health. Soms merkt u dat heel concreet, bijvoorbeeld als u via internet uw gezondheid controleert met behulp van een online coach. En soms merkt u het minder, omdat doktoren zich achter de schermen laten ondersteunen door e-health. Als zorgverzekeraar willen we dat de e-health producten die we u aanbieden, van goede kwaliteit zijn. VGZ ontwikkelt daarom samen met onderzoeksorganisatie TNO: eASI. Dit staat voor e-health Analyse en Sturings-Instrument. Met eASI meten en verbeteren wij de effectiviteit van de e-health-producten die u kunnen ondersteunen bij uw gezondheid. Aan de hand van deze meetresultaten kunnen wij u de beste e-health aanbieden. Vorig jaar is in opdracht van VGZ door TNO een eerste versie van eASI ontwikkeld. Momenteel wordt met experts aan een tweede versie gewerkt. Het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie draagt hier
15
financieel aan bij. Veel organisaties tonen inmiddels hun belangstelling voor eASI. De tweede versie van eASI wordt eind 2012 opgeleverd. Kijk voor meer informatie op www.vgz.nl / nieuws Bron: VGZ
Consumentenbond: Máxima Medisch Centrum beschikt over certificaat voor goede reumazorg Máxima Medisch Centrum in Eindhoven beschikt over een certificaat van de Commissie kwaliteitsvisitatie van de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie, omdat de reumazorgkwaliteit goed op orde is. Een certificaat van de Commissie kwaliteitsvisitatie van de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie is een goede aanwijzing dat de reumazorgkwaliteit van een ziekenhuis goed op orde is. In de Consumentengids van de Consumentenbond van de editie februari/maart 2012 staat een overzicht van ziekenhuizen die sinds 2010 wel of niet over zo’n certificaat beschikken.
Bron: MMC – febr. 2012
St. Elisabeth Ziekenhuis beste ziekenhuis van Brabant Het St. Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg is wederom uitgeroepen tot beste ziekenhuis van Brabant. Dit is te lezen in de nieuwe Jaargids 2012 van Dr. Yep. Ook vorig jaar werd deze onderscheiding aan het St. Elisabeth Ziekenhuis toegekend. Dr. Yep heeft het St. Elisabeth onder meer beoordeeld op patiënttevredenheid en medische kwaliteit. In de lijst van dertig beste ziekenhuizen van Nederland staat het ziekenhuis op de zestiende plaats. Het St. Elisabeth scoort bij 3 van de 24 beoordeelde aandoeningen de maximale score van vier sterren: vaataandoeningen, verwijde buikslagader en bloeding in het maag-darmkanaal. De volgende aandoeningen scoren bijna maximaal (3½ ster): bevalling, borstkanker, incontinentie, knievervanging, licht traumatisch hoofdletsel en slaapapneu. Drie sterren zijn toegekend aan: beroerte, blaaskanker, diabetes, eczeem, heupfractuur, heupvervanging, keel- en neusamandelen, liesbreuk en rughernia. .
16
In onze vaste rubriek ‘In Beeld’ dit keer een invulling die geheel in het teken staat van het blad wat u nu leest n.l. In Vogelvlucht.
25 jaar In Vogelvlucht
Maart 1987; de eerste uitgave van het contactblad In Vogelvlucht verschijnt. Reden dus om de vlag(getjes) uit te hangen.
Zoals u in bovenstaande afbeelding kunt zien, in een blauwgrijze uitvoering en met zo’n 20 pagina’s. In 1981 werd door het toenmalige bestuur het besluit genomen om een contactblad te maken. Het duurde echter tot maart 1987 voordat de eerste uitgave verscheen. Vanaf 1994 wordt overgestapt naar een ander uiterlijk in de lichtgele kleur zoals u hierboven kunt zien. Deze uitvoering heeft lang dienst gedaan, totdat in 2004 de derde uitvoering verscheen. Deze kleuren worden nog steeds toegepast en liggen in het verlengde van de kleuren van het Reumafonds. Vanaf 2008 ziet het blad er uit zoals u het nu nog steeds in de bus krijgt met zo’n 44 pagina’s.
17
Vanaf 2003 wordt het blad geheel door onze huisdrukker de fa. Rokema in Ammerzoden gemaakt in een oplage van 750 stuks. Onze adverteerders blijven ons gelukkig lang trouw en ondersteunen op die manier het blad waar toch aanzienlijke kosten mee gemoeid zijn. Zeker in de huidige onzekere financiële tijden is dit een welkome bron van inkomsten. De verdere geschiedenis van het blad zal u wellicht bekend zijn aangezien Peter Lammers in 2009 al een beschrijving voor u heeft gemaakt over het ontstaan van In Vogelvlucht. Over de huidige nieuwe redactie kunt u lezen in de rubriek ‘Bestuursmededelingen’ evenals over de betrokken vrijwilligers.
Steeds probeert de redactie talloze artikelen voor u samen te stellen die met reuma van doen hebben of in ieder geval een link met reuma hebben. Natuurlijk zal het ene artikel interessant voor u zijn en het ander geheel niet aanspreken. Maar wij denken dat iedereen wel wat kan vinden in ons blad waar hem of haar aanspreekt. Wij hebben het echter al vaker aangegeven dat de redactie zo graag input van buitenaf zou willen ontvangen. En dan speciaal van u als lid van onze vereniging. Dus waag de gok een keer en schrijf gewoon over iets wat volgens u ook eens belicht dient te worden. Het dient uiteraard wel in het verlengde te liggen van de chronische aandoening reuma. Wij hopen nog vele jaren het blad voor u te mogen maken en willen u en de redactie van harte feliciteren met het huidige jubileum.
18
Keurmerk voor seniorvriendelijk ziekenhuis Een verblijf in het ziekenhuis is nooit prettig. Maar voor kwetsbare ouderen is het vaak extra vervelend. Kwetsbare ouderen lijden doorgaans aan meer aandoeningen tegelijkertijd en dit maakt hun situatie binnen het ziekenhuis bijzonder. Hun specifieke behoeften staan nog vaak te weinig centraal. Op dit moment bestaat de ziekenhuispopulatie voor bijna 60 procent uit senioren. En het aantal senioren dat een beroep moet doen op ziekenhuiszorg zal de komende jaren alleen maar verder toenemen. De samenwerkende ouderenorganisaties Unie KBO, PCOB, NOOM en NVOG willen dat ziekenhuizen meer rekening houden met de ongemakken en beperkingen van ouderen. Op donderdag 26 januari j.l. werd bij de Unie KBO in ‘s-Hertogenbosch de aftrap gegeven voor het project ‘keurmerk seniorvriendelijk ziekenhuis’. De samenwerkende organisaties gaan de komende tijd alle 137 ziekenhuislocaties screenen op seniorvriendelijkheid. Dit gaat uiteindelijk leiden tot een officieel keurmerk seniorvriendelijke ziekenhuizen, met als uiteindelijke doel de ziekenhuiszorg voor kwetsbare ouderen te verbeteren. Ziekenhuizen die zich nu al goed richten op kwetsbare ouderen, kunnen zich met dit keurmerk onderscheiden. De ouderenorganisaties staan niet alleen in hun mening dat de zorg voor kwetsbare ouderen in ziekenhuizen onvoldoende is. Ook de medisch specialisten binnen het KNMG geven aan dat ziekenhuizen niet goed zijn voorbereid op de vergrijzing. Maar liefst 10 tot 15 procent van de oudere patiënten gaat er in het ziekenhuis op achteruit in plaats van vooruit, aldus de KNMG in een rapport van april 2010. Een vast contactpersoon en aanspreekpunt, de beschikbaarheid van een geriatrisch team, de mogelijkheid om meerdere consulten op dezelfde dag te plannen en een duidelijke bewegwijzering in het ziekenhuis. Het zijn zaken die voor kwetsbare ouderen van groot belang zijn en waar op dit moment nog te weinig oog voor is in ziekenhuizen. In een seniorvriendelijk ziekenhuis wordt rekening gehouden met de behoeften van kwetsbare ouderen én hun mantelzorgers.
19
Ouderen zelf worden nadrukkelijk betrokken bij het project. De samenwerkende organisaties gaan ook zogenaamde seniorscouts opleiden, die alle ziekenhuizen in Nederland gaan bezoeken om op een aantal zichtbare punten te screenen. Het keurmerk wordt ontwikkeld door de Unie KBO, PCOB, NOOM (Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten), de NVOG (Nederlandse vereniging van Organisaties van Gepensioneerden) en onderzoeksbureau MediQuest. De eerste resultaten worden nog dit najaar verwacht. Bron: Unie KBO – januari 2012 —————◄►—————
Ingezonden artikel ! Door Piet Lunenburg, lid RPV Geachte leden, Met dit ingezonden stukje wil ik uw aandacht vragen voor het volgende. Ondanks het feit dat ons bestuur er alles aan doet om voor ons leden leuke bijeenkomsten te organiseren, blijkt telkens weer dat de animo om hieraan deel te nemen bijna nihil is! Het bestuur organiseert interessante middagen, regelt en huurt er een locatie voor en verzet veel werk om er iets leuks van te maken. En wij leden denken: “een ander zal er wel naar toe gaan, ik blijf lekker thuis”. Met de eerste ontspanningsmiddag in het nieuwe jaar was het gelijk al mis. Slechts vijf personen vonden het de moeite waard om zich aan te melden, zodat het bestuur zich genoodzaakt voelde deze activiteit maar te schrappen. Heel erg jammer. Nu zal iedereen wel een reden hebben om niet te komen, daar kan en wil ik niet over oordelen. Maar ik vind het jammer als er straks geen ontspanningsactiviteiten meer georganiseerd worden omdat de animo hiervoor nihil is! Niet alleen is het er steeds gezellig, je steekt er altijd ook wel iets op als je met elkaar in gesprek bent. En daar gaat het toch ook om bij deze bijeenkomsten? Laten we samen trachten de initiatieven van het bestuur te ondersteunen, zodat ook deze mensen plezier blijven houden in hun werk voor onze vereniging!
20
Zorgkosten terug via uw belastingaangifte 2011 Chronisch zieken en gehandicapten maken jaarlijks veel extra kosten voor bijvoorbeeld medische hulp. Gelukkig zijn die kosten voor een groot deel aftrekbaar via de belastingen. Op de website www.meerkosten.nl van de CG-Raad kunt u precies zien, hoe u dat aan moet pakken. Voor mensen met hoge zorgkosten geeft deze site een praktische handleiding bij de aangifte inkomstenbelasting over het jaar 2011, die voor 1 april ingediend moet zijn bij de Belastingdienst. Met behulp van de site kunt u honderden euro’s terugverdienen. De aftrek geldt voor zogenaamde ‘specifieke zorgkosten’, zoals medische hulp, voorgeschreven medicijnen, dieet op doktersadvies en vervoer van en naar het ziekenhuis. Praktisch In begrijpelijke taal geeft de site uitleg over het invullen van de belastingaangifte 2011. De site volgt de opbouw van het elektronische aangifteformulier van de Belastingdienst, waardoor het gelijktijdig en stapsgewijs te gebruiken is. Rekenvoorbeelden verduidelijken hoe gemaakte kosten terug te verdienen zijn. Hoe hoog dat bedrag is, hangt af van het inkomen en dat van de eventuele fiscale partner. Andere tegemoetkomingen De site geeft ook informatie over andere tegemoetkomingen en financiële regelingen voor chronisch zieken en gehandicapten. Zoals de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg). Geen internet Voor mensen die geen internet hebben, heeft de CG-Raad de brochure Belastingvoordeel 2011 uitgebracht. Die kunt u bestellen door € 5,80 over te maken op rekeningnummer 3188522 ten name van de CG-Raad te Utrecht. Daarbij moet u vermelden: Belastingbrochure 2011, uw naam, adres, postcode en woonplaats. Bron: CG-Raad – febr. 2012 —————◄►—————
Het is soms beter ergens een punt achter te zetten dan er een punt van te maken. Pieter Stepaniak
21
Reumafonds opent Meldpunt Fysiotherapie Het Reumafonds heeft een meldpunt geopend voor mensen met reuma die per 1 januari 2012 geen fysiotherapie meer vergoed krijgen vanuit de basisverzekering. Het Reumafonds wil dit jaar monitoren hoeveel mensen vanwege de kosten gestopt zijn met fysiotherapie en welke gevolgen dit voor hun dagelijks leven heeft. Algemeen directeur van het Reumafonds, Lodewijk Ridderbos: “Van de 2,3 miljoen mensen die leven met reuma (inclusief artrose), heeft 1,1 miljoen zodanig ernstige klachten dat zij gebruik maken van fysiotherapie (TNO, 2011). Door de therapie hebben mensen met reuma een behoorlijke kwaliteit van leven, en kunnen zij vaak blijven deelnemen aan het arbeidsproces. Uit TNO-onderzoek blijkt dat 44% van de mensen met reuma een huishoudinkomen heeft van maximaal 1700 euro netto per maand. Het is dus de vraag of zij de extra kosten van fysiotherapie zelf kunnen opbrengen”. Verandering vergoeding fysiotherapie in 2012 Het kabinet heeft besloten om met ingang van dit jaar langdurige fysiotherapie voor zes reumatische aandoeningen van de Lijst Borst te halen. Daarmee vervalt het recht op vergoeding van fysiotherapie voor deze aandoeningen vanuit de basisverzekering. Bij het Reumafonds zijn hier inmiddels vele reacties over binnengekomen. Reumapatiënten met alleen een basisverzekering hebben twee opties: 1) Zij hebben inmiddels een aanvullende verzekering afgesloten waarin onbeperkt fysiotherapie zit. Gemiddeld kost zo’n pakket vanaf 55 euro per maand extra en dat betekent op jaarbasis al gauw een verdubbeling van hun kosten voor fysiotherapie. 2) Als zij door een verzekeraar geweigerd zijn voor een aanvullende polis, dan zijn ze genoodzaakt de fysiotherapie uit eigen zak te betalen. Uitgaande van een wekelijkse therapie à 30 euro, kom je al snel op 1500 euro per jaar, bovenop de kosten van de basisverzekering. Reumafonds vreest extra druk op de gezondheidszorg Het Reumafonds wil onderzoeken hoeveel mensen dit jaar gestopt zijn met fysiotherapie, omdat zij de extra kosten niet kunnen betalen. Onze voorzichtige schatting is 300.000 mensen; dat zijn de mensen uit de laagste inkomensgroep en de helft van de mensen uit de daaropvolgende inkomensgroep.
22
Als deze groep mensen met ernstige reumatische klachten geen fysiotherapie meer volgen, dan zal de druk op de gezondheidszorg verschuiven en zullen patiënten een groter beroep gaan doen op de tweedelijnszorg, zo vreest het Reumafonds. Mensen worden minder mobiel, gebruiken meer medicatie, hebben meer verzuim op het werk, moeten gebruik maken van thuiszorg of mantelzorgers. Als de klachten heel ernstig zijn, kan dat een toename veroorzaken op de intramurale zorg, bijvoorbeeld via de revalidatiearts. De verslechterde kwaliteit van leven kan zelfs leiden tot een toename van de psychosociale zorg. Dat zou betekenen dat de bezuinigingsmaatregel op de lange termijn niet alleen duur uitpakt, maar ook heel negatief uitpakt voor mensen met reuma. Meldpunt Fysiotherapie Via www.reumafonds.nl kunnen mensen met reuma deelnemen aan een onderzoek over fysiotherapie en (aanvullende) verzekeringen. In de enquête wordt onder meer gevraagd of mensen geweigerd zijn voor een aanvullende verzekering. Het Reumafonds wil ook van zorgverzekeraars weten hoeveel mensen met reuma zij afgewezen hebben. Afhankelijk van de uitkomsten zal het Reumafonds met zorgverzekeraars en politiek in gesprek gaan over de fysiotherapievergoeding. Bron: Reumafonds – jan. 2012 —————◄►—————
Vergoeding maagzuurremmers 2012 De vergoeding van maagzuurremmers verdwijnt met ingang van 1 januari 2012 uit het basispakket. De vergoeding van maagzuurremmers bij chronisch gebruik, dat wil zeggen langer dan zes maanden, blijft wel bestaan. Vraag uw arts, bij het voorschrijven van een maagzuurremmer, om op het recept te vermelden dat het om chronisch gebruik gaat. Maagzuurremmers in injectievorm worden volledig vergoed. Meer informatie leest u in de brochure: • ‘Maagzuurremmers op recept vergoeding gewijzigd’ (bij de apotheek) —————◄►—————
Er gaat meer boven je petje dan eronder. Ineke van den Berg-de Lange
23
Infectiekans TNF-alpharemmers niet bijzonder hoog Het risico op het krijgen van een ernstige infectie bij gebruik van TNF-alpharemmers (biologicals) blijkt niet veel groter dan bij andere medicijnen. Dit is de uitkomst van een Amerikaans onderzoek bij een grote groep patiënten. Tot nu toe dacht men dat het risico op infecties hoger was. Maar feitelijk was dit gewoon niet bekend. De uitkomsten van het onderzoek zijn op 6 november gepubliceerd in de Journal of the American Medical Association (JAMA). Uit een aantal onderzoeken blijkt dat sommige patiënten bij het gebruik van biologicals ernstige infecties ontwikkelen. Op zich is dat zorgelijk. Maar het was niet bekend of de biologicals in vergelijking met niet-biologicals leiden tot een verhoogd risico op deze infecties. Om dat uit te zoeken telden Amerikaanse onderzoekers het aantal ernstige infecties waarvoor een ziekenhuisopname noodzakelijk was. Zij deden dit bij drie grote groepen patiënten: reumapatiënten, patiënten met een darmontstekingsziekte en patiënten met psoriasis of een spondylartropathie. De uitkomst was opvallend. In alle 3 de groepen was het risico op ernstige infecties bij patiënten die TNF-alpharemmers gebruikten vergelijkbaar met het risico bij patiënten die met niet-biologicals werden behandeld. TNF alpha is een eiwit dat overactief is bij auto-immuunziektes zoals reumatoïde artritis. heeft. Daardoor valt het afweersysteem lichaamseigen cellen aan. TNF alpharemmers maken dit eiwit minder actief. Het Reumafonds geeft voorlichting over de medicijnen bij reuma, ook over biologicals. Medicalfacts – dec. 2011
—————◄►—————
Nota deelname oefengroepen 2012 Wij brengen u nogmaals onder de aandacht dat de nota voor deelname aan de oefengroep voor het jaar 2012 gelijktijdig met In Vogelvlucht van december as wordt verstuurd.
24
Bunion Ontstoken, verdikt zacht weefsel en botuitgroei aan de basis van de grote teen. Een bunion is een harde knobbel (exostose) aan de basis van de grote teen. Vaak raakt deze ontstoken en wordt pijnlijk, waardoor het lopen moeilijker gaat. De oorzaak is meestal een geringe botdeformatie, bekend als hallux valgus, waardoor het gewricht aan de basis van de grote teen naar buiten gaat stulpen, terwijl de grote teen zelf naar binnen, naar de andere tenen toe, wordt gedrukt. De oorzaak van hallux valgus is onbekend; wel is bekend dat de afwijking familiair is. Als gevolg van druk op de misvorming raken de omringende weefsels verdikt. De naam bunion verwijst naar de harde eeltknobbel die ontstaat door de combinatie van de botmisvorming en de verdikking van het omringende zachte weefsel. De aandoening komt meer voor bij jonge vrouwen die smalle puntschoenen met hoge hakken dragen. De behandeling Zonder behandeling zal een bunion erger worden. De pijn kan worden verlicht door het dragen van beter schoeisel en door een corrigerend inlegzooltje dat de grote teen recht houdt. Hiervoor kan men bij een podotherapeut terecht. Als de bunion ernstige hinder veroorzaakt, kan het uitstekende bot chirurgisch worden verwijderd (zie Chirurgie bij een bunion, hierboven). Als de bunion geïnfecteerd raakt, schrijft de arts antibiotica voor. Een bunion verhoogt de kans dat men op latere leeftijd last krijgt van artrose van het teengewricht. Risicofactoren Leeftijd − Meestal bij jonge volwassenen en ouderen Geslacht − Frequenter bij vrouwen Erfelijkheid − Komt vaak familiair voor Leefwijze − Dragen van nauwe puntige schoenen, vooral met hoge hakken, is een risicofactor Bron: kiesBeter.nl
25
Nieuwe antistof voorspelt ernstiger verloop Reuma Onderzoekers van het LUMC in Leiden hebben met steun van het Reumafonds een nieuwe antistof ontdekt. De stof komt voor bij mensen bij wie een al bekende antistof voor reumatoïde artritis (RA) niet wordt gevonden. Patiënten die positief testen op de nieuwe antistof, zouden eerder en met forsere medicijnen kunnen starten om de ziekte tot rust te brengen. De stof voorspelt namelijk waarschijnlijk ook een ernstiger verloop van de ziekte. De nieuw ontdekte antistof heet anti-CarP. In meer dan 40% van de onderzochte buisjes bloed van mensen met RA waren deze antistoffen aanwezig. Bij de mensen uit deze groep ontwikkelde zich in een periode van 7 jaar meer gewrichtsschade dan bij de groep mensen bij wie geen anti-CarP werd gevonden. Het is nog niet duidelijk of deze antistoffen alleen voorkomen bij mensen met reumatoïde artritis of misschien ook bij mensen met andere (reumatische) aandoeningen. Bij gezonde mensen worden ze bijna nooit gevonden. Vergelijkbaar met anti-CCP De nieuwe antistof is vergelijkbaar met de al langer bekende antistof antiCCP, tegenwoordig ACPA genaamd. "Ongeveer de helft van de reumapatiënten heeft ACPA-antistoffen in het bloed", vertelt prof. dr. René Toes van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). "Zij worden ernstiger ziek. Toch is gebleken dat een deel van de patiënten zonder ACPA ook ernstige klachten ontwikkelt. Daarvoor was nog geen voorspellende antistof bekend. Met anti-CarP is dat nu veranderd. Deze 'marker' wordt namelijk ook gevonden bij een deel van de patiënten zonder ACPAantistof." Tijd nodig Als andere studies de voorspellende waarde van anti-CarP bevestigen, dan zou de behandeling van reumatoïde artritis misschien aangepast kunnen worden voor RA-patiënten met anti-CarP in het bloed. Zij zouden dan eerder forsere medicijnen kunnen krijgen. Het zal nog even duren voordat anti-CarP onderdeel is van de dagelijkse praktijk. De uitkomsten van dit eerste onderzoek moet namelijk ook in vervolgonderzoek bevestigd worden. "We weten dat het 6 tot 10 jaar kan duren voordat een dergelijke vondst daadwerkelijk in de praktijk toegepast kan worden", aldus professor Toes Bron: LUMC – dec 2011
26
Gewrichtspunctie 1 2 3
Scheenbeen Vloeistof Knieschijf
4 5
Naald Dijbeen
Vocht in een gewricht kan het gevolg zijn van onder andere een ontsteking, een bloeding of infectie. Door vocht dat uit een gewricht is gehaald via een prik (punctie) te onderzoeken, kan duidelijk worden wat de oorzaak is van het probleem. De reumatoloog kan door de microscoop zien of er ontstekingscellen in zitten en/of kristallen. Zo kan b.v. meteen worden vastgesteld of er sprake is van jicht. Daarnaast kan het vocht naar het laboratorium worden gestuurd. Laboratoriumtesten kunnen aantonen of er bacteriën en ontstekingscellen in het vocht zitten. Tot slot kunnen er via een gewrichtspunctie medicijnen in het gewricht worden gespoten. Voorbereiding De patiënt hoeft zich niet voor te bereiden. Na medicatie toediening via een gewrichtspunctie kan het van belang zijn om een periode rust te nemen. Overleg dit met de behandelaar. Onderzoek De reumatoloog of nurse practitioner zorgt er voor dat de patiënt in een makkelijke houding zit of ligt waarbij het aangedane gewricht makkelijk is aan te prikken. Eerst wordt de huid bij het gewricht schoongemaakt met een desinfecterend middel. Vervolgens wordt er in het gewricht geprikt met een steriele, gewone naald. Via de spuit die aan de naald vastzit, kan het vocht worden opgezogen. Het verkregen vocht kan vervolgens voor verder onderzoek worden gebruikt (zie inleiding). Eventueel wordt na het optrekken van het vocht de spuit verwisseld (de naald blijft dus in het gewricht zitten). Een andere spuit met medicijnen wordt op de naald gezet waarmee meteen ontstekingsremmende medicatie in het gewricht kan worden gespoten. Complicaties De kans op complicaties is zeer klein. In zeer zeldzame gevallen ontstaat er een infectie als er via de prik bacteriën in het gewricht komen. Door een prik kan er een bloeding in het gewricht ontstaan, met name bij mensen die bloedverdunners gebruiken Bron: JBZ
27
Nieuwe inzichten botverlies bij Crohn-patiënten Patiënten met de ziekte van Crohn, een ontstekingsziekte van het maag- en darmstelsel, hebben een verhoogd risico op osteoporose en daardoor meer kans op fracturen. Aldus Angela Oostlander die op 8 september 2011 bij VUmc promoveerde op osteoporoseproblematiek bij Crohn-patiënten. Osteoporose is een veelvoorkomende ziekte bij ouderen. De ziekte komt echter ook vaak voor bij patiënten met een chronische ontstekingsziekte, zoals reuma. Ook patiënten met de ziekte van Crohn, een ontstekingsziekte van het maag- en darmstelsel, hebben een verhoogd risico op osteoporose en daardoor meer kans op fracturen. Lagere botmassa Metingen in het botweefsel van Crohn-patiënten toonden aan dat patiënten inderdaad een lagere botmassa hebben dan gezonde controles. Het gevonden botverlies bleek niet alleen het gevolg te zijn van afwijkingen in cellen die bot kunnen afbreken (osteoclasten) - zoals voorheen aangenomen werd, maar ook van afwijkingen in cellen die bot kunnen aanmaken (osteoblasten). Deze bevinding duidt erop dat een directe stimulering van de botaanmaak mogelijk een efficiëntere behandeling is voor het beperken of zelfs voorkomen van osteoporose bij Crohn-patiënten dan de huidige therapieën die zijn gericht op remming van de botafbraak. Ontstekingsfactoren Een andere belangrijke bevinding van Oostlander was dat diverse ontstekingsfactoren, die onder andere aanwezig zijn in het bloed van Crohn-patiënten, de gevonden afwijkingen lijken te veroorzaken. Daarom zouden ook therapieën gericht tegen bepaalde ontstekingsfactoren geschikt kunnen zijn voor het beperken en voorkomen van osteoporoseproblematiek bij Crohn-patiënten. Info Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de dienst communicatie van VU medisch centrum, Jan Spee (020) 444 3444. www.VUmc.nl/journalisten Bron: VU MC Amsterdam – sept. 2011 —————◄►—————
Als je de beperkingen kent, kun je daarbinnen onbeperkt te werk gaan. Maaike Schuur
28
Nog geen nieuw gewricht mogelijk Lang niet iedereen met heup- of knieartrose krijgt een adequate behandeling in de jarenlange periode voordat zij in aanmerking komen voor een nieuw gewricht. Terwijl er wel degelijk mogelijkheden zijn, aldus Gijs Snijders die op 17 nov. 2011 promoveerde in Nijmegen. Uitleg over artrose, oefentherapie en een goede pijnstilling bleken in zijn onderzoek een effectieve behandeling en bovendien goed uitvoerbaar via de huisarts. Jarenlange klachten Omdat een prothese niet zo lang meegaat, moeten mensen van 40 of 50 jaar vaak wel twintig jaar overbruggen voordat zij in aanmerking komen voor een gewrichtsvervanging. Snijders is reumatoloog in opleiding aan de St Maartens Kliniek in Nijmegen en ziet regelmatig patiënten in het ziekenhuis die nog geen nieuw gewricht kunnen krijgen. Hij deed onderzoek naar de klachten van deze groep en het effect van het gestructureerd toepassen van een conservatieve behandeling. Veel patiënten krijgen nooit fysiotherapie Een conservatieve behandeling betekent een behandeling waarbij er geen chirurgie plaatsvindt. Die behandeling bestond ten eerste uit goede uitleg over wat artrose is. Ten tweede kregen de patiënten fysiotherapie. Maar liefst een derde van hen had nooit eerder fysiotherapie gehad, terwijl dat de klachten wel degelijk verlicht. En ook werd onderzocht welke pijnstillers het beste hielpen. Tot slot gaf Snijders advies over het op peil houden van het lichaamsgewicht. Minder verwijzen en beter behandelen Uit zijn onderzoek bleek dat de verschillende behandelingen effectief waren bij het merendeel van de patiënten, ook wanneer zij last hebben van ernstige artrose. Bovendien zijn ze prima uitvoerbaar voor huisartsen, volgens Snijders. Momenteel loopt er een landelijk onderzoek naar de mogelijkheden huisartsen deze verschillende conservatieve behandelingen stapsgewijs te laten uitvoeren.De bedoeling is uiteindelijk dat zij alleen mensen doorverwijzen die ook echt in aanmerking komen voor een behandeling in het ziekenhuis, zoals een gewrichtsvervanging Bron: Reumafonds – nov. 2011
29
Beeldverslag 2e halfjaar 2011
Op 8 okt 2011 werd door het JBZ de eerste ReumaBeweegdag georganiseerd in revalidatiecentrum Tolbrug met maar liefst 450 bezoekers
Informatiestand van onze Reumapatiëntenvereniging
Opening ReumaBeweegdag
Voorlichtingsbijeenkomst ‘Orthopedische hulpmiddelen bij Reuma’ in sept. 2011, die helaas matig bezocht werd.
30
Voorlichtingsbijeenkomst ‘Multidisciplinaire aanpak Fibromyalgie’ in nov. 2011. Dr. Cats sprak op een interessante en humorrijke wijze zo’n 160 bezoekers toe.
Zwarte Piet bezocht onze informatiestand tijdens de ‘Open Dag’ van het JBZ. Maar liefst 9.000 bezoekers kwamen naar het nieuwe ziekenhuis.
Kerstviering in dec. 2011 bij ‘De Lachende Vis’
31
Ibuprofen meest verstrekt bij apotheek De pijnstiller ibuprofen was in 2011 het meest verstrekt in poliklinische apotheken. Deze apotheken zijn in of op het terrein van een ziekenhuis en behandelen voornamelijk voorschriften van specialisten. Dit blijkt uit onderzoek van de Stichting Farmaceutische Kengetallen naar verstrekte medicijnen in de eerste negen maanden van 2011. De pijnstiller en ontstekingsremmer ibuprofen voert de lijst aan. Een verstrekking van deze NSAID vindt gemiddeld 123 keer per maand per apotheek plaats. Ook plaats twee is voor een NSAID, namelijk diclofenac. Maag NSAID's gaan vaak gepaard met beschadiging van de maagwand als bijwerking. Om de maagwand te beschermen worden vaak protonpompremmpers voorgeschreven. Dit verklaart waarom plaats drie en vier in de ranglijst ingenomen worden door de protonpompremmers antoprazol en omeprazol. Darm Op plaats vijf komen de laxeermiddelen op basis van combinaties met macrogol. Deze middelen worden ingezet om de patiënt thuis zijn darmstelsel te laten legen ter voorbereiding op een darmonderzoek. Prednisolon, een corticosteroïde dat ontstekingsremmend werkt en bij verschillende soorten aandoeningen wordt toegepast, staat op plaats zes. Bron: Gezondheidsnet.nl – okt. 2011 —————◄►—————
Wees voorzichtig met paracetamol Een paracetamolletje tegen pijn. Wie heeft dat nog nooit genomen? Toch kan regelmatig te veel paracetamol slikken leiden tot gevaarlijke situaties. Het slikken van paracetamol lijkt misschien onschuldig, maar de University of Edinburg heeft de gegevens van 663 patiënten geanalyseerd en kwam tot de conclusie dat het regelmatig te veel slikken van de pijnstiller in het ergste geval overlijden tot
gevolg kan hebben. Onderzoeker Kenneth Simpson legt uit dat het niet om een bewuste overdosis gaat, zoals bij mensen die een poging tot zelfdoding doen. “In de loop van de tijd kan er nier- of leverbeschadiging optreden en het uiteindelijk effect kan fatale gevolgen hebben.”
32
Volgens de onderzoeker is de gespreide overdosis lastig te herkennen, waardoor artsen het vaak over het hoofd zien. Bij een overdosis waarbij in een keer veel tabletten worden geslikt, zijn grote hoeveelheden paracetamol in het bloed aanwezig, maar bij een gespreide overdosis niet. Ook dr. H. Cats (reumatoloog Maartenskliniek) waarschuwde tijdens de door onze RPV onlangs gehouden voorlichting over Fibromyalgie voor overmatig gebruik van medicijnen o.a. paracetamol. Het lijkt onschuldig, maar is dat in wezen niet. Bron: GezondNu.nl – dec. 2011 —————◄►—————
Te slap bindweefsel veroorzaakt spierzwakte Het Ehlers-Danlossyndroom en Marfansyndroom zijn de twee meest voorkomende erfelijke bindweefselaandoeningen. Ze worden veroorzaakt door een tekort of defect van bepaalde eiwitten in het bindweefsel van diverse weefsels en organen. Daardoor is dit bindweefsel slapper dan bij gezonde mensen. Beide aandoeningen kenmerken zich door een toegenomen beweeglijkheid van de gewrichten, abnormale rekbaarheid en/of kwetsbaarheid van de huid, toegenomen kwetsbaarheid van diverse weefsels en/of abnormale verwijdingen van bloedvaten die kunnen leiden tot levensbedreigende slagaderlijke bloedingen. Veel patiënten met het Ehlers-Danlossyndroom en Marfansyndroom patiënten hebben last van spierzwakte en snelle spiervermoeidheid. Tot nu toe werd dit geweten aan de geringe lichamelijke conditie omdat deze patiënten meestal niet veel sporten. Voermans toont in haar onderzoek bij patiënten en proefdieren aan dat deze en andere spierklachten inderdaad vaak voorkomen bij deze patiënten, en dat ze deels veroorzaakt worden door het slappere bindweefsel in en rondom spieren en zenuwen die de spieren aansturen. Daarnaast is de aansturing van de spieren door de hersenen en zenuwen verminderd bij patiënten met Ehlers-Danlos syndroom. Biografie Nicol Voermans studeerde o.a. geneeskunde en filosofie in Nijmegen. In 2005 kreeg Voermans een AGIKO-beurs van de Nederlandse Organisatie van Wetenschappelijk Onderzoek waarmee ze bovenstaand promotieonderzoek kon uitvoeren. Sinds 2008 is ze neuroloog in Medische Wetenschappen aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Bron: Medicalfacts – sept. 2011
33
Wetens(w)aardigheden
Apothekers waarschuwen voor maagzuurremmer Gebruikers van maagzuurremmers moeten het nummer op de medicijnverpakking controleren. Daartoe heeft de apothekersorganisatie KNMP woensdag opgeroepen. De KNMP vermoedt dat de tabletten pantoprazol 40 mg Ranbaxy met de nummers 2297556, 2293914 en 2293796 zijn verontreinigd. Laboratoriumtesten hebben uitgewezen dat de pillen stinken in vergelijking met andere tabletten van hetzelfde middel. Volgens de apothekers gaat het om een maagzuurremmer die veel wordt gebruikt. Volgens de KNMP worden de pillen van de markt gehaald. De apothekers hebben onder meer de Inspectie voor de Gezondheidszorg op de hoogte gebracht. Bron: © ANP – febr. 2012
Ouderen slikken te veel pillen Jaarlijks kan er 100 miljoen euro bespaard worden op medicijnkosten van ouderen. Dat meldde het tv-programma Nieuwsuur. De berekening is gemaakt door het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid. Het onderzoek is nog niet gepubliceerd. Zeker 800.000 mensen boven de 70 jaar gebruiken dagelijks vijf of meer geneesmiddelen. Een deel van dat gebruik is gebaseerd op herhalingsrecepten die meestal niet worden herzien. Ook hebben ouderen vaak meerdere kwalen. Volgens het IVM wordt daar onvoldoende rekening mee gehouden bij het uitschrijven van medicijnen. Het IVM pleit voor een verplichte jaarlijkse 'APK' van het medicijngebruik. Dat zou niet alleen een forse kostenbesparing zijn, maar ook veel gezondheidswinst opleveren en tot minder acute ziekenhuisopnames leiden.
Blijf schrijven Even een telefoonnummer, een adres opschrijven, een verjaardagskaartje sturen, een boodschappenlijstje maken etc.. We schrijven wat af. Als u reuma in uw hand hebt, wordt het schrijven op een gegeven moment lastig. U maakt het zichzelf makkelijker door een dikke pen te gebruiken. U hoeft dan niet zo te ‘knijpen’. Er zijn speciale reumapennen, maar ook verdikkingsmateriaal dat u om een gewone pen kunt schuiven. Als het schrijven toch nog moeilijk is, is een lichtgewicht laptop een oplossing, zeker voor mensen die veel (moeten) schrijven.
34
35
