JAARVERSLAG 2014 - JAARGANG 19 C E N T R U M VO O R KU NSTCOMMUN ICATIE
VOORWOORD Beste lezer, Prospekta speelt een onontbeerlijke rol in het cultuurlandschap van onze provincie. Dankzij de communicatie op provinciale schaal bereiken we met Prospekta een breed publiek van kenners, liefhebbers en leken. Met 100% CULTUUR op ATV en RTV bieden we een platform voor uiteenlopende producties, concerten en tentoonstellingen uit de hele provincie. De hoge kwaliteit is voor de lezers van 100% EXPO geen verrassing. Net als in ons magazine gaat de toegankelijkheid van de items niet ten koste van de relevantie. Deze aanpak wordt ook binnen de sector sterk op prijs gesteld. In 2015 vieren we ook 20 jaar Cultuurmarkt van Vlaanderen, nog steeds een belangrijke dag voor grote en kleine culturele organisaties in ons land. In 2014 bereikten we meer dan 120.000 bezoekers op zoek naar cultuur, maar voor ons jubileum zijn we uiteraard ambitieuzer. Laat ons er een mooi feest van maken! Viert u mee? Luk Lemmens, Voorzitter Prospekta Gedeputeerde voor Cultuur Provincie Antwerpen
Prospekta promoot en ondersteunt culturele activiteiten in de provincie Antwerpen. Via onder meer de culturele infobalie Info Cultuur, de evenementen Cultuurmarkt van Vlaanderen & Museumnacht, het cultuurprogramma 100% CULTUUR op ATV & RTV en het magazine 100% EXPO vormt Prospekta een brug tussen publiek en culturele instellingen.
INHOUD
Alle medewerkers van Prospekta schreven mee aan dit jaarverslag. Samenstelling & coördinatie: Jef De Clerck Vormgeving: Anne Van De Genachte foto cover © Artur Eranosian Prospekta kiest voor milieuvriendelijk papier. De oplage is beperkt, maar downloadbaar op www.prospekta.be.
Voorwoord DEEL 1: WERKING 2014 A. COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG 1. Erfgoeddag 5 2. Museumnacht 6 3. Cultuurmarkt van Vlaanderen 10 4. Winterspelen 16 B. PLATFORM, EXPERTISE EN NETWERK 1. Green Track 17 2. Rhizomen 19 3. UiTdatabank 21 4. Groepsboekingen en gidsentoewijzingen 25 C. ONTSLUITING VAN CULTURELE INFORMATIE 1. 100% CULTUUR op ATV & RTV 26 2. 100% EXPO 28 3. 100% CULTUUR in de Kempen 30 4. Info Cultuur 31 5. Last Minute Ticket Shop 33 6. UiT in Antwerpen 34 D. TRANSVERSALE ASSEN 35 DEEL 2: ZAKELIJK BEHEER 1. Personeelsbeleid 38 2. Financieel beleid 39 3. BTW 40 4. Milieubeleid 40 DEEL 3: FUNDAMENTEN 1. Algemene opdracht 41 2. Juridische geschiedenis 41 3. Beheersstructuur 42 4. Raad van Bestuur 43 5. Algemene vergadering/leden Prospekta 43 Bijlage 1: Ledenlijst Prospekta Bijlage 2: Ticketverkoop 2011-2014
Prospekta - centrum voor kunstcommunicatie, Grote Markt 13, 2000 Antwerpen Prospekta promoot en ondersteunt culturele activiteiten in de provincie Antwerpen. Via onder meer de culturele infobalie Info Cultuur, de evenementen Cultuurmarkt van Vlaanderen & Museumnacht, het cultuurprogramma 100% CULTUUR op ATV & RTV en het magazine 100% EXPO vormt Prospekta een brug tussen publiek en culturele instellingen.
3
1
DEEL
WERKING
A.
EN OVERLEG
COLLECTIEVE MARKETING
MAS-depot © Artur Eranosian
4 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
1. ERFGOEDDAG Op zondag 27 april 2014 vond de veertiende editie van Erfgoeddag plaats. In Antwerpen namen 38 organisaties deel: musea, archieven, erfgoedbibliotheken, heemkundige kringen en andere culturele of erfgoedinstellingen.
toegankelijke en visueel aantrekkelijke manier. Voor de lezer werd in een oogopslag duidelijk dat het thema ‘grenzeloos’ op verschillende manieren aan bod kwam in het programma, en dat er dus voor elk wat wils was.
SAMENWERKING MET TOERISME ANTWERPEN GRENZELOOS Met het thema ‘grenzeloos’ werd opnieuw gekozen voor een breed inzetbaar en interpreteerbaar thema. Er kwam dan ook een waaier aan onderwerpen naar voren, van migratie, internationale correspondentie en toerisme tot archeologie (de ‘grenzen’ van de tijd).
PROSPEKTA ALS LOKALE COÖRDINATOR VOOR ANTWERPEN Prospekta werkte prettig samen met de lokale partners en begeleidde het Antwerpse programma. Hierbij werd nauw samengewerkt met FARO, het landelijke coördinatiepunt van Erfgoeddag. In de Antwerpse stuurgroep Erfgoeddag - Open Monumentendag stelde Prospekta de agenda op voor het luik Erfgoeddag. De stuurgroep kwam 3 keer bij elkaar in functie van Erfgoeddag. Bovendien werd besloten om voor de volgende editie intenser samen te werken. Als lokale coördinator verwerkte Prospekta de inschrijvingen van de deelnemers. Bij sommigen was extra hulp nodig in het helder verwoorden van het programma. Ook bij het herwerken van sommige programmavoorstellen – na de selectierondes van FARO – verleende Prospekta een helpende en mediërende hand.
BROCHURE De redactie en vormgeving van de Antwerpse programmabrochure is in handen van Prospekta. Aan journalist Thomas Abelshausen werd gevraagd om uitgebreider in te gaan op een 5-tal activiteiten. Hierdoor kreeg de brochure meer diepgang op een
5 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
Aanvullend op de nationale communicatiecampagne was Prospekta verantwoordelijk voor de lokale perscontacten. Bezoekers konden met vragen over het Antwerpse aanbod terecht bij Info Cultuur en Toerisme Antwerpen, of telefonisch via de lokale infolijn die Toerisme Antwerpen voorzag. Vooraf werd Toerisme Antwerpen door Prospekta gebriefd over de algemene opzet van Erfgoeddag en het programma in Antwerpen.
VERKEERSHINDER Erfgoeddag viel in 2014 samen met de Antwerp 10 Miles & Marathon. Dit zorgde voor verkeershinder, waardoor locaties in het stadscentrum met de auto onbereikbaar waren. Bij momenten was ook het openbaar vervoer geen evidente keuze. Desondanks vonden heel wat bezoekers hun weg naar de verschillende locaties. Prospekta vermeldde in haar infobrochure een link naar mobiliteitsinfo waardoor geïnteresseerden voorbereid waren op de gewijzigde situatie.
2. MUSEUMNACHT
© Artur Eranosian
Museumnacht een succesformule
Museumnacht is een toegankelijk initiatief dat de Antwerpse musea op een positieve manier in de kijker zet. Het is een ideale gelegenheid om met verschillende musea kennis te maken. Naast tentoonstellingen organiseren de musea bijzondere activiteiten, zoals muziek-, zang- en dansoptredens, vertellingen, zomerbars, workshops en rondleidingen. Deze extra activiteiten zijn de kracht van Museumnacht. Ze brengen een nieuw publiek naar de musea. De bezoeker heeft met één polsbandje toegang tot alle deelnemende musea en de pendelbussen. De tiende editie van Museumnacht vond plaats op zaterdag 2 augustus van 19.00 tot 1.00 uur. De musea ontvingen ruim 8.000 bezoekers tijdens Museumnacht (tegenover 7.497 in 2013), goed voor 29.378 bezoeken. Elk museum ontving dus gemiddeld 1.836 bezoekers op 1 avond. Speciaal voor de tiende verjaardag van Museumnacht werd voor het eerst een afterparty georganiseerd.
6 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
17 LOCATIES
• Cinema Zuid • Diamantpaviljoen • FotoMuseum • Havenpaviljoen • Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen in Koningin Fabiolazaal • MAS • Maagdenhuismuseum • M HKA • ModeMuseum • Museum Mayer van den Bergh • Museum Plantin-Moretus / Prentenkabinet • Museum Vleeshuis • Paleis op de Meir • Red Star Line Museum • Rockoxhuis • Rubenshuis • Zilvermuseum in het Umicore Zilverpaviljoen Nieuwe locaties waren het Paleis op de Meir en Red Star Line Museum.
30
AANTAL BEZOEKERS
Het Letterenhuis en het Middelheimmuseum namen in 2014 niet deel. AmuseeVous is een trouwe partner bij Museumnacht, in verschillende musea zetten zij een actie op om jongeren en musea dichter bij elkaar te brengen.
20
10 NACHTELIJK PROGRAMMA De musea stelden een gevarieerd programma samen met onder meer nachtelijke rondleidingen, zomerbars en workshops. Er was een betoverende voorstelling in de tuin van het Rubenshuis, slam poetry en een initiatie hofdans. Voor muziekliefhebbers waren er miniconcerten en bracht NoMoBS hiphop op het dak van het MAS. AmuseeVous organiseerde in 10 musea een kunstzinnige fotoshoot. Bezoekers konden er met behulp van accessoires en verkleedkleren een kunstwerk nabootsen. Tussen 19.00 en 21.00 uur was er een focus op activiteiten voor gezinnen met kinderen. In het M HKA konden jonge bezoekers een aangepaste rondleiding volgen en de paviljoenen rond het MAS werkten samen een speurtocht uit. Ter gelegenheid van de tiende verjaardag werd in het leegstaande museumgebouw in de Gildekamerstraat achter het stadhuis een afterparty georganiseerd. Hiervoor werd samengewerkt met AmuseeVous, MAS in Jonge Handen en het Zilvermuseum. Jonge kunstenaars kregen de kans om de ruimte kunstzinnig aan te kleden.
20
20
40
60 LEEFTIJD
“
Super. Zou 2 keer per jaar mogen, mensen ontdekken musea in een andere sfeer.” “Gezellige drukte en heel relaxte, aangename sfeer. Leuk om een museum in andere omstandigheden te zien.” “Dit was onze 2de keer en volgend jaar doen we opnieuw musea die we nog niet gezien hebben!
”
Reacties uit publieksonderzoek
drempel om een museum binnen te stappen. 67% van de bezoekers geeft aan door Museumnacht vaker een Antwerps museum te bezoeken en 90% komt volgend jaar zeker of waarschijnlijk terug naar Museumnacht. Meer dan 90% van de bezoekers is tevreden tot zeer tevreden over Museumnacht en bijna iedereen zou Museumnacht aanraden aan familie of vrienden. Ook jongeren vinden door dit evenement de weg naar het museum, met een piek bij de 26- en 27-jarigen. Museumnacht wil ook een nieuw publiek aanspreken. Het onderzoek geeft aan dat 18% van de bezoekers zelden of nooit een museum bezoekt.
PUBLIEKSONDERZOEK In samenwerking met Stad Antwerpen werd een publieksonderzoek georganiseerd. 426 bezoekers vulden de enquête in. Het onderzoek toont aan dat 47% van de bezoekers voor het eerst naar Museumnacht kwam. De anderen kwamen al eerder en meer dan 10% bezocht Museumnacht zelfs al 5 keer of meer. De gezellige sfeer en de toegankelijke activiteiten verlagen de
80
89% VAN DE BELGEN KWAM UIT DE PROVINCIE ANTWERPEN
49% WOONT IN STAD ANTWERPEN
© Artur Eranosian
7 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
6,6 % WOONT IN HET BUITENLAND
Door de aantrekkingskracht van Antwerpen en zijn musea heeft Museumnacht een bovenlokale uitstraling. De communicatiecampagne richt zich op mensen uit de provincie Antwerpen. Uit de publieksbevraging blijkt dat 50% van de bezoekers van buiten de stad Antwerpen komt.
GEMIDDELDE LEEFTIJD IS 47 JAAR
COMBITICKETS OP VOORHAND UITVERKOCHT
MET EEN PIEK BIJ DE 26/27-JARIGEN
90% KOMT TERUG NAAR MUSEUMNACHT
67% ZAL VAKER EEN ANTWERPS MUSEUM BEZOEKEN
BIJNA 97% ZOU MUSEUMNACHT AANRADEN AAN VRIENDEN OF FAMILIE
91% IS TEVREDEN TOT ZEER TEVREDEN
Prospekta organiseerde de voorverkoop voor tickets van Museumnacht. Geïnteresseerden konden vooraf tickets kopen via www.museumnacht.be, telefonisch of bij Info Cultuur in de Wisselstraat. Er werden vooraf 3.871 tickets gekocht, dit is 48% van de totale ticketverkoop. Om de organisatie van Museumnacht te bekostigen steeg de ticketprijs. Een ticket in voorverkoop kostte € 8 (tegenover € 7 euro in 2013). De avond zelf kostte een ticket € 10 (tegenover € 8 het jaar voordien). Jongeren tot 26 jaar betaalden € 5 (tegenover € 1 in 2013). Kinderen jonger dan 12 jaar konden opnieuw gratis binnen. Voor € 5 extra kon je in voorverkoop ook een combiticket voor Museumnacht + afterparty krijgen. Alle tickets voor de Afterparty waren al in voorverkoop uitverkocht. Na Museumnacht konden bezoekers in ruil voor hun polsbandje nog één van de deelnemende musea gratis bezoeken in augustus. 686 bezoekers (9%) maakten hiervan gebruik.
46% BEZOCHT MUSEUMNACHT VOOR HET EERST
© Artur Eranosian
53% BEZOCHT MUSEUMNACHT AL 2 KEER OF MEER
“
Geweldige nacht, 7 uur in een flits voorbij!” “Het was weer zeer leuk. Net thuis gekomen. Van al dat wandelen ga ik goed kunnen slapen.” “Volgend jaar terug!
”
Reacties van bezoekers op facebook
MEER DAN 10% KWAM AL 5 KEER OF MEER
TICKETVERKOOP PER LEEFTIJDSCATEGORIE: VOLWASSENEN
- 26 JARIGEN
6.429
1.489
- 12 JARIGEN
TOTAAL AANTAL BEZOEKERS 120
8.038
Opmerking: doordat kinderen gratis toegang hadden, werden ze niet allemaal geregistreerd.
EEN BREDE COMMUNICATIECAMPAGNE
BEZOEKCIJFERS
Het evenement werd ruim een maand op voorhand aan de potentiële bezoekers in de provincie Antwerpen gecommuniceerd. Door middel van een programmabrochure, een affichecampagne, radiospots en sociale media werden zij gestimuleerd om deze exclusieve avond mee te beleven. De programmabrochure werd gedrukt op 145.000 exemplaren en verspreid als inlage in Gazet van Antwerpen (115.000 ex.), via de musea, het stedelijk distributienetwerk en Aeolus.
Zo’n 8.000 mensen kwamen naar Museumnacht. De bezoekers stapten gemiddeld bijna 4 musea binnen. Samen telden de musea 29.378 bezoeken
AANTAL BEZOEKERS/ BEZOEKEN 30.000 22.500 15.000 7.500
8 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
aantal bezoekers aantal bezoeken
2012
2012
0
© Artur Eranosian
Enkele perskoppen Antwerpse musea ontvangen nachtelijke bezoekers (Nieuwsblad) U bent zelf een kunstwerk op tiende Museumnacht (GvA) Achtduizend bezoekers op tiende Museumnacht (De Morgen) Recordeditie Museumnacht (ATV) Museumnacht lokt steeds meer mensen (VTM) Meer dan 8.000 bezoekers voor 10de Museumnacht (deredactie.be)
SAMENWERKING TUSSEN VELE PARTNERS
10de editie 17 locaties 8.038 bezoekers 29.378 bezoeken 1.836 bezoeken/ museum
Museumnacht is een overkoepelend initiatief dat de samenwerking tussen de musea in Antwerpen versterkt. Er werd regelmatig overleg georganiseerd met de communicatie- en publieksmedewerkers van de musea. Door gezamenlijk deze publieksactiviteit te organiseren, worden de onderlinge banden aangehaald. Er werd ook samengewerkt met AmuseeVous, MAS in Jonge Handen, Toerisme Antwerpen en met sponsors Alpro, De Koninck, Gazet van Antwerpen, Radio 2, Openbaar Kunstbezit Vlaanderen, UiT in Vlaanderen en Velo Antwerpen. Dankzij de samenwerking met Alpro werden de bezoekers op cakejes getrakteerd. Het collectief van de deelnemende musea investeert financieel mee in de communicatie, logistieke ondersteuning en in gratis vervoer met pendelbussen voor de bezoekers. Hiervoor wordt per verkocht polsbandje € 3 voor het collectief voorbehouden.
9 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
MUSEUMNACHT IN DE PERS Museumnacht Antwerpen kreeg heel wat aandacht in de media. Er werd over Museumnacht bericht op het nieuws op Radio 1, Radio 2, Klara, MNM, Studio Brussel, JOEfm en Q-music. Er was een uitgebreid verslag en een aankondigende reportage over de opbouw van Museumnacht in het ATV-nieuws. Ook VTM-nieuws bracht verslag uit over Museumnacht.
MUSEUMNACHT 2014 IN CIJFERS • 10de editie • 17 locaties • 8038 bezoekers • 29.378 bezoeken • gemiddeld 1.836 bezoekers per museum • 90% komt volgend jaar terug
3. CULTUURMARKT VAN Cultuur van in VLAANDEREN het De Cultuurmarkt van Vlaanderen gaf op zondag 31 augustus het feestelijke startschot van het nieuwe cultuurseizoen. Antwerpen werd overspoeld door regen, maar ook door cultuurliefhebbers die inspiratie kwamen opdoen voor een seizoen vol cultuurplezier. De focus bij de Cultuurmarkt 2014 lag op het kinderaanbod. Ook de nieuwe minister van cultuur Sven Gatz bracht een bezoek aan de Cultuurmarkt.
station tot aan de Schelde
“
Het wordt een druk cultureel najaar na bezoek @Cultuurmarkt” “@Cultuurmarkt fijn om hier vandaag te zijn, ondanks het wisselvallige weer. Al vele vrienden tegengekomen. Goed voor het culturele hart.
”
Bezoekers op Twitter
Grote Markt © Sonia Goicoechea
10 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
SFEERVOLLE INFOMARKT 172 cultuurhuizen en organisaties uit heel Vlaanderen presenteerden op de infomarkt hun aanbod voor het komende cultuurseizoen. Felle regenbuien teisterden de standhouders en moedige bezoekers, maar toen in de namiddag de zon er toch doorkwam, heerste meteen een gezellige sfeer en drukte op de pleinen van de Cultuurmarkt. Een van de meest opvallende infostands - en waarschijnlijk ook de meest gefotografeerde - was de ceremoniewagen van Musica Divina, waar je liggend in een doodskist naar treurmuziek van Mozart, Haydn en Bach kon luisteren. Het Mechelse Theater DE MAAN liet zijn vuurspuwende draak los op de infomarkt en in de gezellige tent van De Roma was er live mariachimuziek. Een groot succes waren ook de workshops op het Steenplein, van Braziliaanse percussie tot flamencodansen. Onder
meer de Vlaamse Opera deelde al zijn programmabrochures uit en verzamelde bovendien heel wat mailadressen van geïnteresseerde bezoekers. De infomarkt vulde zowat alle pleinen en straten in de Antwerpse binnenstad. Van aan het station tot aan de Schelde. De infostands werden gegroepeerd per discipline. Hierdoor kreeg ieder plein een eigen identiteit: • theater op de Groenplaats • muziek op de Grote Markt • musea, literatuur & erfgoed op de Meir • cultuur in Antwerpen op de Sint-Andriesplaats • vormingsaanbod op het Steenplein • cultuurcentra & circus op de Suikerrui
“
Het was een onvergetelijke dag. Voor het eerst sinds heel lang waren we terug op de Cultuurmarkt. Het ontmoeten van collega’s, het voelen van enthousiasme over wat je doet en het mogen voorstellen van je plannen was voor onze ploeg een ontzettend fijne ervaring. Dank dat jullie dit mogelijk hebben gemaakt!” “We zijn erg tevreden met onze deelname aan de Cultuurmarkt. Ondanks het weer was de publieksopkomst indrukwekkend en kende onze infostand veel bijval. Qua bereik, zowel kwalitatief als kwantitatief een schot in de roos! Bovendien was de omkadering en service excellent! Waarvoor onze oprechte dank.
”
Reacties van standhouders Infostand deSingel © Sonia Goicoechea
KWALITEIT OP DE PODIA
Uit de evaluatie van de standhouders blijkt dat zij tevreden zijn over de Cultuurmarkt. Cultuurmarkt krijgt een gemiddelde score van
7,7 10
Voor wie met de trein naar de Cultuurmarkt kwam, begon het feest al onderweg. Een flashmob door Jeugd & Muziek en Koor&Stem, met veel muzikanten, instrumenten, zangers en bekertjes verraste de mensen die toekwamen in Antwerpen Centraal. Liefhebbers van klassieke muziek genoten bij AMUZ van een saxofoonkwartet, een kamerkoor, sopranen, een strijkkwartet, verrassende accordeonmuziek, een klarinetensemble, een houtblaaskwintet … Het Huis Happaert zat tot de nok gevuld voor de optredens van Fernando González en Alcea Kwartet. Roselien en Quartier Cliché brachten veel sfeer aan het jazzpodium op de Meir. De percussionisten van VelotroniX zorgden voor ambiance op de Grote Markt. Veel succes hadden ook de verrassingsoptredens van Junior Musical Kadanza, Wickie de Musical en Els de Schepper in en op de container
11 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
Cultuurmarkt in de pers “Cultuurmarkt lief voor kleintjes” (Gazet van Antwerpen) “Opening cultuurseizoen doet Antwerpen bruisen” (Het Nieuwsblad) “Zonnige namiddag redt Cultuurmarkt” (Het Laatste Nieuws) “Start nieuwe cultuurseizoen met veel aandacht voor de kleinsten” (Gazet van Antwerpen)
Flashmob in het Centraal Station © Sonia Goicoechea
van de Sportpaleisgroep. In het Huis voor de Amateurkunsten was veel interesse voor de kinderactiviteiten zoals de initiatie zeefdruk en Kinderkoor Waelrant.
“
We hebben jullie (Assunta & The Light Orchestra) vandaag voor het eerst aan het werk gezien en hebben al direct tickets geboekt voor het optreden in oktober.” - bezoeker op Facebook “De organisatie, wat een mega-organisatie is, leek op geen enkel moment een gestresseerde bedoening, wat eigen is aan grootse manifestaties. Dit was alleen te wijten aan de professionele en menselijke aanpak van de organisatoren. Dikke Proficiat!” - reactie van manager van een van de artiesten “Een zalig dagje #Antwerpen achter de rug. Veel indrukken opgedaan tijdens de @Cultuurmarkt.” - bezoeker op Twitter “Kletsnat geregend, zelfs met paraplu, maar het was de moeite!!” bezoeker op Facebook
”
LOCATIE
PROGRAMMATOR
GENRE
AMUZ
Prospekta (jury audities)
klassieke muziek
Cafee Cabron
Cafee Cabron
muziek
Den Hopsack
Den Hopsack
muziek & poëzie
DE Studio
DE Studio
theater
Elzenveld
AMUZ
klassieke muziek
Fakkelteater Rode Zaal
Fakkelteater
theater & muziek
Fakkelteater Zwarte Zaal
Sophie De Somere / Prospekta
theater & dans
FelixPakhuis
FelixPakhuis
workshop tekenen
Groenplaats
Vlamo
fanfares & harmonieën
Grote Markt
Mourad Bekkour / Prospekta
wereldmuziek
Handschoenmarkt
Sportpaleisgroep & De Koninck
muziek
het Huis Happaert
Prospekta (jury audities)
klassieke muziek
HETPALEIS
HETPALEIS
kinder- en jongerentheater
Huis voor de Amateurkunsten
Fameus
amateurkunsten
KBC-toren
Nekka
Nederlandstalige muziek
Meir
Vincent Brijs / Prospekta
jazz
Sint-Andriesplaats
LCB Stad Antwerpen
cultuur in Antwerpen
Sint-Nicolaasplaats
Den Beulebak, De Violieren, Noordteater, Poppenschouwburg Van Campen en Teater De Peerdestal
amateurtheater
Steenplein + HETSTEEN
Prospekta + HETPALEIS
vorming & dans
Suikerrui
Ell Circo d’Ell Fuego
circusworkshops
Theater aan de Stroom
Theater aan de Stroom
theater & muziek
Toneelhuis
Toneelhuis
installatie
Tutti Fratelli
Tutti Fratelli & sociaal-artistieke sector
theater & muziek
Musea Antwerpen
Musea Antwerpen
beeldende kunst & erfgoed
12 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
MET HET HELE GEZIN NAAR DE CULTUURMARKT Er waren opvallend veel gezinnen met kinderen, buggy’s en fietskarren op de Cultuurmarkt. Kunst voor kinderen was dan ook de focus van editie 2014, met extra veel aanbod voor kinderen. Er waren meer dan 50 voorstellingen: musical, poppentheater, muziek om op te dansen, theatervoorstellingen, circusacts, kortfilms en rondleidingen achter de schermen, in een wereld waar anders enkel technici, regisseurs en acteurs mogen komen. De Vliegroute loodste de kleinste bezoekers over de Cultuurmarkt langs de leukste activiteiten: 590 enthousiaste kinderen brachten een volgestempelde kaart binnen. Er waren ook rustplekken en praktische voorzieningen zoals een potje, een verzorgingskussen en een microgolfoven, zodat de Cultuurmarkt ideaal was om er met het hele gezin op uit te trekken.
u
CULTUURMARKT WERKT AAN TOEGANKELIJKHEID Omdat de Cultuurmarkt van Vlaanderen een evenement is waar iedereen welkom is, levert organisator Prospekta extra inspanningen om het ook toegankelijk te maken voor personen met een handicap. Er wordt duidelijk gecommuniceerd over
parkeerplaatsen voor mensen met een handicap en toegankelijk sanitair op en rond de Cultuurmarkt. Tolken Vlaamse Gebarentaal worden ingezet op de infomarkt en bij voorstellingen en op 2 plaatsen ligt een ringleiding voor mensen met een hoorapparaat. Naar aanleiding van een van de getolkte voorstellingen op de Cultuurmarkt werd op vraag van een dove bezoeker een samenwerking opgestart tussen SignUp en De Violieren, om ook het volgende stuk van het gezelschap toegankelijk te maken voor doven en slechthorenden.
DUURZAAM EVENEMENT Ook in 2014 bleef de Cultuurmarkt voor en achter de schermen inzetten op een zo duurzaam mogelijk evenement. De artiesten en medewerkers kregen een lekkere vegetarische maaltijd en in de backstage aan het podium kregen artiesten water uit waterkoelers. De T-shirts voor de vrijwilligers zijn gemaakt uit 100% organisch katoen. Medewerkers, standhouders en artiesten kunnen gratis gebruik maken van fietsen van Velo Antwerpen om zich te verplaatsen op de Cultuurmarkt. Op de podia wordt minimale belichting voorzien en LED-verlichting gebruikt. Zo staan de artiesten energiezuinig in de kijker.
EEN BREDE COMMUNICATIECAMPAGNE Voor de Cultuurmarkt van Vlaanderen werd een brede campagne opgezet, waarbij naast de eigen communicatiemiddelen en betaalde distributie mediadeals en samenwerkingsverbanden werden uitgewerkt met verschillende partners. Partnerorganisaties, locaties, standhouders, optredende artiesten, sponsors, vrijwilligers … werden mee ingeschakeld in de promotiecampagne van de Cultuurmarkt. Er werd een samenwerking opgezet met (media)partners De Standaard (advertenties in de krant & online en de programmakrant als bijlage bij de krant), KBC (affiches en flyers in kantoren en aankondiging op geldautomaten en schermen), Radio 2, Klara en Canvas (spots op radio & tv), UiT in Vlaanderen en Aeolus. De affiches (9.550 exemplaren) en flyers (28.500 exemplaren) werden verspreid in heel Vlaanderen. De responsive site www. cultuurmarkt.be (die duidelijk leesbaar is op pc, smartphone en tablet) lokte in de week voor de Cultuurmarkt (24/08-31/08) 14.330 unieke bezoekers. Op
“
Affiche © Gaetan Teller
31/08 waren er 5.513 unieke bezoekers op de site. Vooral de programmapagina’s werden die dag bekeken. 17% van de bezoekers op de site gaf rechtstreeks de URL www.cultuurmarkt.be in, 20% kwam via een link op een andere site en 62% belandde op de site via een zoekmachine. Nieuw in 2014 was een digitale nieuwsbrief, waarin op 2 weken tijd 201 mensen inschreven. Via de facebookpagina van de Cultuurmarkt werden mensen op de hoogte gebracht van de laatste nieuwtjes en uitgenodigd voor de Cultuurmarkt. Eind augustus had de Cultuurmarkt 5.501 likes, een stijging met 1.278 likes op 2 weken tijd. Op het piekmoment (31/08) bereikte de Cultuurmarkt op Facebook 38.650 mensen. Na de Cultuurmarkt werd een filmpje van de flashmob in het station gepost. Hiermee werden 12.176 mensen bereikt, het filmpje werd al 95 keer gedeeld op Facebook.
Dit is een heel belangrijk evenement: alles op één plaats, een geweldige keuze, je kunt zien wat er allemaal leeft.
”
De nieuwe minister van Cultuur Sven Gatz op de Cultuurmarkt Workshop dans op het Steenplein © Sonia Goicoechea
13 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
SUCCES DANKZIJ SAMENWERKING MET VELE PARTNERS & SPONSORS Dankzij de samenwerking tussen Vlaamse cultuurhuizen en artiesten is het mogelijk de Cultuurmarkt van Vlaanderen te organiseren. Artiesten treden gratis op en gebruiken de Cultuurmarkt als promotieplatform. De infostandhouders betalen een bijdrage voor hun deelname en steunen hiermee het collectief. Prospekta coördineert het geheel en verzorgt de overkoepelende communicatie. Cultuurmarkt van Vlaanderen 2014 is gesubsidieerd en ondersteund door de Vlaamse gemeenschap, Provincie Antwerpen en Stad Antwerpen. Voor financiële sponsoring kon Prospekta opnieuw rekenen op KBC. Mediasponsors voor de editie 2014 waren De Standaard, Canvas, Radio 2, Cobra en UiT in Vlaanderen. Ook met Klara werd samengewerkt in het kader van het programma klassieke muziek & jazz. Naturasponsors waren Aeolus, De Koninck, Opel, piano’s Maene, het Huis Happaert en Velo Antwerpen. De NMBS stelde gratis het Centraal Station ter beschikking voor optredens.
BEDANKT AAN ALLE VRIJWILLIGERS Negentig vrijwilligers hielpen bij de totstandkoming van de Cultuurmarkt van Vlaanderen. Zij onthaalden de artiesten, maakten het publiek wegwijs, volgden het podiumprogramma op, begeleidden de standhouders op de infomarkt … Om de vrijwilligers vooraf goed te informeren organiseerde Prospekta een info- en ontmoetingsmoment. Als dank voor hun bijdrage kregen alle vrijwilligers een cadeaubon van Info Cultuur, een T-shirt en een warme maaltijd.
19de editie 23 locaties 264 activiteiten 600 optredens 172 infostands 90vrijwilligers 715 maaltijden 64 organisaties voor kinderen
Quator Arsys
CULTUURMARKT IN CIJFERS • 19de editie • 23 locaties met activiteiten of infostands • 264 activiteiten of optredens • meer dan 600 optredende artiesten • 172 culturele infostands • 12 musea gratis geopend • 135.000 programmakranten • 90 vrijwilligers • 715 vegetarische maaltijden voor artiesten, standhouders en vrijwilligers • 64 organisaties op de Vliegroute voor kinderen • 590 afgestempelde kaarten bij de Vliegroute
Cultuurmarkt 2014 © Sonia Goicoechea
14 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
Cultuurmarkt 2014 © Sonia Goicoechea
UITTREKSEL SPEECH OPENINGSMOMENT CULTUURMARKT VAN VLAANDEREN 2014 IN HETSTEEN: “Na evaluatie met de sector vonden we dat te weinig families met kinderen hun weg naar de Cultuurmarkt vonden. Een van de deelnemers aan het overleg – zelf een jonge ouder – merkte op: “Je moet maar eens met de buggy door zo’n mensenmassa duwen” Het publieksonderzoek – waar we overigens zeer goede punten kregen van het publiek – bevestigde dit: 14% van de Cultuurmarktbezoekers zijn families met kinderen. We vinden dat te weinig. Daarom maken we dit jaar de Cultuurmarkt ook op kindermaat. Een warme oproep aan het culturele veld om dit jaar het aanbod voor kinderen extra in de verf te zetten, oogstte meer dan 50 voorstellingen: muziek, theater, beeldende kunsten, circus … voor alle leeftijden. Baby’s zetten hun eerste voorzichtige stapjes in cultuur maar ook ouders en grootouders kunnen volop genieten. Kinderen en jongeren hebben recht op het beste. We vinden het allemaal vanzelfsprekend dat we voor onze kinderen de hipste trui kopen, het lekkerste eten, de nieuwste playstation … Maar een kind heeft ook recht op cultuur en op cultureel en intellectueel kapitaal om straks niet te verdwalen in onze materiële, moeilijke en soms verdrietige wereld. Hen weerbaar maken is nog belangrijker dan die hippe trui. En zeker belangrijker dan die playstation! Er zijn een aantal misverstanden die ik de wereld wil uithelpen. 1. Kunst voor kinderen heeft vreemd genoeg een lagere status dan kunst voor volwassenen. Ten onrechte: Artistiek moet kunst die gemaakt wordt voor kinderen echt niet onderdoen voor de grote broer. Veel ‘grote namen’ uit het volwassenencircuit maken trouwens ook regelmatig kindervoorstellingen. 2. Kindercultuur is enkel voor kinderen. Niet dus: Een kwalitatieve kindervoorstelling is ook voor ouders en grootouders een cadeau. Je mag als volwassene trouwens ook de zaal van een kindertheatervoorstelling of concert binnen zonder een kind om je te begeleiden als excuus. De huizen zullen je met open armen ontvangen.
3. Er moet niet extra geïnvesteerd worden in kindercultuur. Integendeel: Kunst voor kinderen moet met extra zorg omringd worden en dat kost geld. Denk aan de educatieve pakketten, schoolwerkingen, voor- en natrajecten, de extra suppoosten … Bovendien wordt er – terecht – verwacht dat de ticketprijzen voor kindervoorstellingen democratisch laag blijven. Hogere kost dus, en lagere inkomsten. Bovendien is er een grote honger bij publiek en bij scholen naar een degelijk aanbod. Een Antwerps voorbeeld: Villanella bereikte in het eerste werkingsjaar 40.000 bezoekers. Dit had geen impact op de bezoekersaantallen van buurvrouw HETPALEIS. We hebben al die plekken nodig, waar jonge mensen kunnen leren hoe ze zich hun cultureel kapitaal eigen kunnen maken. Ondanks de onafwendbare besparingsrondes moet er niet minder maar meer geïnvesteerd worden in cultuur voor kinderen en jonge mensen. Het goede nieuws is, mijnheer de Minister, dat u dit niet alleen moet oplossen. Kunst voor kinderen moet hoe dan ook een groter maatschappelijk draagvlak krijgen. Ook de ministers van bijvoorbeeld Onderwijs en Sociale Zaken moeten samen met u kunst en kunsteducatie dragen en uitdragen. U hoeft kindercultuur alleen maar mee op de agenda te zetten. U hoeft alleen maar voor ons te vechten. Ik ben blij dat we hier vandaag in alle eerlijkheid kunnen spreken over de genomen politieke beslissingen die de volgende jaren impact zullen hebben op onze maatschappij en op de organisatie van ons cultuurbeleid en van onze culturele instellingen. We hebben geen keuze meer. Dit is het pad dat we zullen volgen. Bestaande structuren worden nu bruusk door elkaar gerammeld en sommigen onder ons gaan zich daar pijn aan doen. We zullen moedig moeten zijn. U weet dat Prospekta een brugfunctie heeft tussen Provincie en Stad Antwerpen. Ik wil benadrukken dat ik erg graag met het provinciebestuur van Antwerpen (en met de Stad ook natuurlijk) samenwerk. Of moet ik nu al zeggen ‘heb samengewerkt’. Er zijn bij de Provincie mooie verhalen geschreven. Denk aan het project kleuters naar cultuur of de serrefunctie voor jong talent. We kunnen het eens zijn met het cultuurbeleid van de Provincie of niet, maar we kunnen niet ontkennen dat
15 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
de Provincie Antwerpen steeds veel heeft geïnvesteerd in cultuur en haar instellingen als de Arenbergschouwburg, de Warande, het Foto- en het ModeMuseum met veel zorg omringde. Ik hoop dat die warmte maar ook – heel pragmatisch – de centen voor cultuur straks niet verloren zullen gaan in het geharrewar. Ik durf te hopen dat inhoud en zorg en goed beleid de uitgangspunten zullen zijn wanneer straks de koek verdeeld wordt. We gaan niet alleen een nieuw cultuurseizoen, maar ook een herfst en een winter tegemoet. Maar het zal uiteindelijk ook weer lente worden. Wij zijn als cultuursector misschien eenzame wolven, maar we zijn een balsem voor de samenleving. Het is door de eeuwen heen bewezen dat anders zijn betekent dat je aan de rand van nieuwe dingen staat. We kunnen een oorspronkelijke, nuttige en verbluffende bijdrage leveren aan deze wereld.
Elk kind heeft recht op cultuur
Wars van structuren zullen we opnieuw – misschien wel met dezelfde mensen werken. Hopelijk zullen we onze groep vinden, gekoesterd worden en tot ons recht komen. • Laat ons zorgen voor onze kinderen en jongeren. Laat ons hen een wereld geven waarin ze kunnen kiezen. • Laat ons zorgen voor ons culturele veld. Ik wil me geen wereld voorstellen zonder al die mensen met een artistieke mening die de wereld voeden met schoonheid, creativiteit en nieuwe ideeën. • Laat ons goed zorgen voor al die structuren, huizen, initiatieven maar vooral ook voor al die mensen die vandaag voor een grote verandering staan. …” Annik Klaes directeur Prospekta
4. WINTERSPELEN DE FIJNSTE SPELEN VAN HET JAAR Tijdens de kerstvakantie kon je je in Antwerpen verwarmen met het nieuwe kindertheaterfestival Winterspelen. Tussen 20 december 2014 en 4 januari 2015 speelden er op verschillende plekken in Antwerpen warme familievoorstellingen voor iedereen tot en met 12 jaar. Op het programma stonden voorstellingen voor alle leeftijden. Zelfs met je baby van 8 maanden kon je naar het theater. Theater De Spiegel nam hen mee op een ontdekkingstocht van beelden en klanken in een decor vol knikkers, ballen, drumvellen, trommels en water. HETPALEIS, Toneelhuis en kunstZ toonden een feestelijke familievoorstelling, gebaseerd op het gelijknamige boek ‘Het vertrek van de mier’ van Toon Tellegen, in een regie van Guy Cassiers. Lady Angelina presenteerde in Rataplan een muzikale trip vol leuke groenteliedjes en zotte instrumenten. Met kinderen van 7 jaar kon je naar ‘Twee vrienden’ van de Roovers, of naar ‘Cowboys huilen niet’, een voorstelling van Laika en BonteHond vol energie, pop-updecors en livemuziek. Voor de 9-jarigen speelde MartHa!tentatief ‘Dinska Bronska’, een verhaal over emigratie.
PROSPEKTA ZET DE SCHOUDERS MEE ONDER WINTERSPELEN Begin november werd Prospekta gevraagd om in sneltempo een overkoepelende communicatiecampagne uit te werken. Prospekta zette haar schouders onder het project, diende een projectdossier in bij de Stad Antwerpen en werkte een communicatiecampagne uit voor Winterspelen. Stad Antwerpen kende een projectsubsidie toe, zodat het nieuwe initiatief meteen goed op de kaart kon gezet worden. Prospekta zorgde voor het ontwerp van een logo, een affiche, postkaart en mailbanner. De affiches en postkaarten werden verspreid in de regio Antwerpen. Prospekta zorgde voor het ontwerp en de invulling van de www.winterspelenantwerpen.be en zette ook een promotiecampagne op via Facebook. Een persbericht resulteerde onder meer in een interview op Radio 2 Antwerpen in ‘Start je dag’ en een aankondiging op demorgen.be en www.cobra.be. Daarnaast werd een promotionele samenwerking opgezet met Vlieg (CultuurNet Vlaanderen) en ook de Stad Antwerpen zorgde voor een aankondiging op de website, facebookpagina en in de nieuwsbrief van de Stad Antwerpen.
Partners bij de eerste editie waren Laika, DE Studio, De Spiegel, Toneelhuis, luxemburg, HETPALEIS, MartHa!tentatief, de Roovers, kunstZ, Sprookjes enzo, FroeFroe, Theater Zuidpool, cc Berchem en Rataplan.
WINTERSPELEN 2014 IN CIJFERS • 13 theatergezelschappen • 39 voorstellingen • 5192 bezoekers
INITIATIEF VAN DE THEATERHUIZEN Vanaf half mei was er op initiatief van HETPALEIS regelmatig overleg tussen enkele kindertheatergezelschappen in Antwerpen om te bekijken hoe ze zich samen konden profileren. Al snel was er het idee om de voorstellingen tijdens de kerstvakantie gebundeld voor te stellen om het rijke aanbod van de kindertheatergezelschappen in Antwerpen op de kaart te zetten.
16 COLLECTIEVE MARKETING EN OVERLEG
13 theatergezelschappen 39 voorstellingen 5.192 bezoekers
1. GREEN TRACK “ Green Track Antwerpen is een lokaal netwerk van culturele instellingen die streven naar een duurzame kunstensector. De Green Trackleden willen samen bouwen aan een waardevolle toekomst. Dit doen ze door expertise uit te wisselen, de eigen werking duurzamer te maken en anderen te inspireren. Prospekta is coördinator van dit collectief, dat in 2014 officieel van start ging.
Als wij op jaarbasis 10 procent minder papier kunnen verbruiken, liters klassieke schoonmaakproducten vervangen door ecologische producten, het transport voor onze acteurs en decors efficiënter organiseren, ja, dan kunnen we zeker een verschil maken.
”
Rataplan
B. NETWERK
CHARTER
PLATFORM, EXPERTISE EN
Al 21 directeurs van culturele organisaties ondertekenden het Green Trackcharter. Hiermee verklaren ze dat ze actief inzetten op een duurzame kunstensector en daarvoor als organisatie de nodige inspanningen willen leveren. Elke organisatie duidde een ecoverantwoordelijke aan die toeziet op dit engagement en als aanspreekpunt fungeert voor collega’s en Green Track. Met het ondertekenen van het charter trekken ze eveneens duidelijk de kaart van samenwerking en uitwisseling binnen de Antwerpse kunstensector.
INDIVIDUELE GESPREKKEN & BEGELEIDING Prospekta had persoonlijke gesprekken met de leden om de individuele noden & verwachtingen te formuleren, maar ook om de reeds gedane inspanningen en opgebouwde expertise in kaart te brengen. Enkele concrete vragen konden door deze gesprekken meteen worden opgevolgd. Zo stelde AMUZ zich ernstig vragen bij het stijgende energieverbruik. Via Green Track kwamen ze in contact met een expert gebouwbeheer van de stad Antwerpen die dit verbruik onder de loep nam.
17 PLATFORM, EXPERTISE EN NETWERK
“
Bedankt voor de duidelijke uitleg over Green Track. De collega’s zijn het er allemaal over eens dat het een zeer goed initiatief is en dat Koor&Stem ook een steentje kan bijdragen tot een duurzame (culturele) samenleving.
”
Koor&Stem
“
De samenwerking met Green Track is een extra stimulans om aandacht te blijven schenken aan een groenere werking. Het dwingt ons om het nog concreter te maken. We gaan bijvoorbeeld bijhouden hoeveel afval we jaarlijks buitenzetten. Dat is een serieuze inspanning, maar omdat je het op papier zet, wordt het dwingender om er echt werk van te maken..
”
Toneelhuis
ACTIEPLANNEN EN BIJEENKOMSTEN Alle leden engageerden zich tot het opstellen van een actieplan. Twaalf partners dienden formeel een actieplan in. Ook de overige organisaties bleken wel degelijk acties uit te voeren en informeel aan milieuzorg te doen. Uit de bijeenkomsten blijkt dat de actieplannen en voornemens volop in uitvoering worden gebracht. Er werden 11 bijeenkomsten georganiseerd in 2014. In het voorjaar ging er vooral aandacht naar de opstart van het netwerk en werden praktische afspraken gemaakt. Vervolgens werd ingezet op het maken van de individuele actieplannen en het jaarthema. In het najaar kwam ook de communicatiewerkgroep voor het eerst samen en ging de tijdelijke werkgroep fietsenstalling van start. De leden stelden om beurten hun locatie open voor de overlegmomenten, waardoor de partners ook elkaars werkplek en werking beter leren kennen. Op de bijeenkomsten waren gemiddeld 13 leden aanwezig. Er werden zowel positieve als negatieve ervaringen uitgewisseld, er werden concrete vragen gesteld, tips gegeven en er was ook ruimte voor discussie.
uit bleek dat 68% van de verplaatsingen van het publiek op een duurzame wijze gebeurt. Een derde kiest echter nog voor de wagen. Ook dit onderzoek bevestigde het tekort aan fietsenstallingen: 60% van de fietsers kon zijn fiets niet stallen bij de culturele instelling. Opvallend was de slechte score van de Antwerpse fietspaden: meer dan de helft van de bevraagden vindt deze onvoldoende en onveilig. De moeilijke bereikbaarheid met het openbaar vervoer werd in dit onderzoek bevestigd: 1/4 van de bezoekers vindt dat je je niet altijd vlot kan verplaatsen met tram of bus in Antwerpen en 1/5 vindt dat het cultuurhuis niet vlot bereikbaar is met tram of bus. Bij de automobilisten is carpoolen goed ingeburgerd, 63 % zat met 2 of meer personen in de wagen. Bijna de helft van deze groep zou bereid zijn om over te stappen op openbaar vervoer als de uren van het programma aangepast zouden worden aan deze van De Lijn. Op basis van deze gegevens werd een werkgroep fietsenstalling opgericht die de noden van de instellingen en de buurt in kaart brengt en concrete oplossingen formuleert. Doel is om in het voorjaar van 2015 een aanvraag bij de Stad Antwerpen in te dienen voor een uitbreiding van het aantal fietsenstallingen.
JAARTHEMA MOBILITEIT In het kader van het jaarthema mobiliteit werden 2 onderzoeken gevoerd: 1. Onderzoek bij de leden naar de mobiliteit, bereikbaarheid en beschikbare faciliteiten voor zowel personeel als publiek Dit onderzoek legde de knelpunten bloot en op basis daarvan werden potentiële acties voorgesteld. Er werd vastgesteld dat het woon-werkverkeer binnen de culturele organisaties nu al voor bijna 80% duurzaam verloopt. De belangrijkste knelpunten blijken een tekort aan fietsenstallingen en beperkte bereikbaarheid met het openbaar vervoer. Stimulerende acties als fietsherstellingen voor personeel staan hoog op het verlanglijstje. 2. Onderzoek naar het verplaatsingsgedrag van culturele bezoekers De enquête, uitgevoerd in samenwerking met de Stad Antwerpen, liep van april tot september. 652 respondenten vulden de vragenlijst volledig in. Hier-
ONDERZOEK DUURZAAM MATERIAALBEHEER Ter voorbereiding van het jaarthema 2015 - Duurzaam materiaal en energiebeheer - onderzocht Jasmien Heyman voor haar masterscriptie Cultuurmanagement aan de Universiteit Antwerpen wat duurzaam materiaalbeheer inhoudt, welke maatschappelijke en wetenschappelijke evoluties plaatsvinden en hoe dit thema in 2014 een plek kreeg binnen de Antwerpse kunstenorganisaties. De scriptie ‘Onder constructie: Bouwen aan een duurzame kunstensector’ bevat bruikbare aanbevelingen die de basis zijn voor de gemeenschappelijke acties in 2015. Vast staat dat er binnen Green Track ingezet zal worden op het uitwisselen en delen van materialen. Een deelnemer formuleert de nood als volgt: “Soms ben je lang aan het zoeken naar materialen terwijl je even goed een mailtje kan sturen naar bevriende organisaties. Het is wel handig dat je weet: wat heb ik en wat kan je waar uitlenen.”
18 PLATFORM, EXPERTISE EN NETWERK
ECO-ATELIER EN DEPOT In het kader van duurzaam materiaalbeheer startte Prospekta gesprekken rond een gemeenschappelijk atelier en depot voor de Antwerpse kunstensector, waarbij kernwaarden duurzaam en modulair ontwerpen, het recupereren en hergebruik van materialen en uitwisseling centraal staan. Prospekta vond al snel Kopspel als partner en ook Toneelhuis, HETPALEIS, Kunsthuis Opera Vlaanderen Ballet Vlaanderen toonden interesse om aan te sluiten.
ONLINE KENNISCENTRUM Er werd een kennisplatform opgezet voor de leden van Green Track, waarop de ecoverantwoordelijken informatie kunnen raadplegen en aanvullen. Het kennisplatform bevat alle actieplannen en de verslagen van de bijeenkomsten, maar ook concrete tips of antwoorden op vragen die werden gesteld. Het platform is thematisch ingedeeld en groeit gestaag op basis van de aangebrachte kennis van al de leden.
COMMUNICATIE Bij de officiële start van Green Track Antwerpen werd een persbericht uitgestuurd, de website ging online en alle leden publiceerden berichten. Elke aangesloten organisatie ontving een signalisatiebord van Green Track om in de publieksruimte te hangen. In juni werd een interview met Green Track Antwerpen opgenomen in de transitiereeks van DeWereldMorgen. Even belangrijk als de overkoepelende communicatie is dat de leden van het netwerk in hun eigen kanalen aandacht besteden aan hun duurzame acties. Zo vertelde Walpurgis in haar tijdschrift over haar bijen in de tuin en postte deFilharmonie een foto van de fairtrade chocolade die de Sint had geleverd.
COLLECTIEF EN NETWERK Alle leden maken deel uit van het collectief en zijn mee verantwoordelijk voor het netwerk, de inhoudelijke invulling en de gemeenschappelijke acties. Prospekta faciliteert het transitienetwerk, organiseert expertise-uitwisseling, coördineert gemeenschappelijke acties en organiseert workshops. Daarnaast neemt ze de rol op van woordvoerder en vertegenwoordiger binnen andere netwerken.
LEDEN EN PARTNERS 2014
“
Ik vind dat we de transitie naar een duurzamere culturele sector moeten proberen wat minder ernstig te zien, wat speelser. Ik zeg maar iets: misschien zit er wel isolatiepotentieel in oude teddyberen of zo,” vertelt Orphee, “ik bedoel, we zijn toch de culturele sector? Het is aan ons om er inventief en speels mee om te gaan.”
”
Uit de transitiereeks van DeWereldMorgen
21 leden 11 bijeenkomsten 3 onderzoeken 18 individuele gesprekken
AMUZ, Berlin, Centrum voor Beeldexpressie, De Veerman, deFilharmonie, Fameus, FotoMuseum, I Solisti del Vento, Koor&Stem, M HKA, ModeMuseum, Museum Plantin-Moretus/Prentenkabinet, OPENDOEK, Prospekta, Rataplan, Stichting Lezen, toneelgezelschap luxemburg, Toneelhuis, Vlaams Architectuurinstituut, Walpurgis en Zilvermuseum. Green Track kan rekenen op de ondersteuning van de Stad Antwerpen. De milieudienst van de Stad is het primaire aanspreekpunt, maar er kan ook beroep gedaan worden op de expertise van andere stedelijke diensten. Green Track was als partner van stadslab 2050 aanwezig op het eerste Antwerps duurzaamheidsplatform, een samenkomst van 100 mensen uit bedrijven en organisaties die in Antwerpen duurzaamheid op de kaart zetten. Green Track probeerde ook het Antwerpse middenveld te steunen en inspireren door deel te nemen aan de Fietslabo’s van Antwerpen aan ’t woord. Green Track Antwerpen maakt ook deel uit van het Vlaamse Pulse - Transitienetwerk Cultuur.
GREEN TRACK 2014 IN CIJFERS • • • •
2. RHIZOMEN Rhizomen is een gratis vormingstraject in Antwerpen voor mensen die actief willen zijn in de culturele wereld, maar nog hulp kunnen gebruiken om verder te groeien. Het is een traject van 13 sessies, waarbij het inhoudelijk accent ligt op projectmatig werken en kennismaking met het culturele landschap van Antwerpen. De deelnemers ontwikkelen in groep hun organisatietalent, sociale en netwerkvaardigheden. Na het traject kunnen de Rhizomers als vrijwilliger in het culturele veld werken. Zo wordt er zowel voor de kandidaten als de culturele instellingen een dynamisch netwerk uitgebouwd. In 2014 werd er in het voorjaar een vormingstraject opgezet en werd in het najaar de tijd gecreëerd om Rhizomen als geheel te evalueren en bij te sturen.
21 leden 11 bijeenkomsten 3 onderzoeken 18 individuele gesprekken
Naast de bestaande Green Track afdelingen in Antwerpen, Gent en Leuven werd er in 2014 een afdeling opgericht in Kortrijk, en ook in Brussel en Luik werden de eerste stappen naar een overkoepelend netwerk gezet.
VORMING VOORJAAR 2014 Er werden 19 deelnemers geselecteerd die gedurende 13 dinsdagen op bezoek mochten bij sociale en culturele instellingen en er een introductie in de werking van de organisaties kregen. Daarnaast kwam er telkens een aspect van projectmatig werken aan bod: doelgroepen en hun drempels, het opmaken van een projectnota, publiekswerking, sociaalartistieke projecten, communicatie, subsidies … Daarnaast kregen ze de opdracht om een project van A tot Z uit te denken rond de kunstenaar Panamarenko in de Seefhoek. Als lid van de stuurgroep tekende Prospekta mee de lijnen uit van het vormingstraject en de samenwerking met de partners. Daarnaast zetelde Prospekta in de jury bij de selectie van de kandidaten. Tijdens het
19 PLATFORM, EXPERTISE EN NETWERK
“
We hebben nuttige informatie & inspiratie gehaald uit de projectvoorstellen van de Rhizomers. M HKA
“
”
Ik ben trots dat ik –nagenoeg alle- belangrijke personen van diverse cultuurhuizen doorheen het traject heb ontmoet.
”
een Rhizomer
vormingstraject nam Prospekta 4 van de 13 sessies voor haar rekening. In een communicatiesessie kregen de deelnemers tips om een goede communicatiecampagne op te zetten. Tijdens de 3 sessies ‘projectmatig werken’ werden de regels van het projectmatig werken toegelicht en werden de deelnemers begeleid bij uitdenken van het project. Tussen de voorstellen zaten interessante ideeën, die werden doorgegeven aan het M HKA.
TOEKOMSTBEVRAGING
“
Samenwerken met andere mensen betekent dat je dingen moet kunnen loslaten en delegeren. Het lukt me beter, maar het blijft moeilijk! een Rhizomer
“
”
Rhizomen startte in 2006 als een diversiteitsproject dat mensen van etnisch-cultureel diverse origine wenst toe te leiden naar de culturele sector. In 2009 werden er een aantal competentieverhogende doelstellingen aan toegevoegd en werd sterker ingezet op zelforganisatie. Na 14 trajecten en verschillende tussentijdse evaluaties bleek dat er door de veelheid aan doelstellingen en invalshoeken te weinig concrete resultaten werden geboekt. Tijd dus voor een grondige bevraging omtrent de toekomstige richting van het traject.
Hierbij werden zowel de ervaringen en verwachtingen van deelnemers, als de noden van de organisaties in kaart gebracht. Ook de verwachtingen en accenten van het lokaal cultuurbeleid werden opgenomen. De stuurgroep besliste daarom om het bestaande traject om te vormen en op te splitsen in 2 deeltrajecten: een roadshow en praktijksessies, aangevuld met een netwerkdatabase.
PARTNERS Rhizomen wordt georganiseerd door de cel lokaal cultuurbeleid en de dienst sociale netwerken van de stad Antwerpen, Prospekta en Vormingplus Antwerpen. Daarnaast ondersteunen vele Antwerpse organisaties Rhizomen als sprekers, gastlocatie of inspirator: Arenbergschouwburg, cc Berchem, Cultuurantenne Borgerhout, deFilharmonie, deSingel, De Roma, Fameus, HETPALEIS, KunstZ, M HKA, MAS, Atlas, oc Nova, Permeke, Red Star Line Museum, Sociale Netwerken Antwerpen, ’t Werkhuys, Toneelhuis, Zomer van Antwerpen …
RHIZOMEN 2014 IN CIJFERS • 14de vormingstraject sinds start in 2006 • 23 sociale en culturele instellingen • 19 deelnemers waarvan 26% met een etnisch-culturele diverse achtergrond • 121 leden op de facebookgroep
De effecten van een groepsmatig traject zoals Rhizomen zijn niet altijd zichtbaar of direct meetbaar … maar de boost aan goesting en zelfvertrouwen. Amai, goh!
”
een Rhizomer
Rhizomers 2014 © Sabine De Weser
20 PLATFORM, EXPERTISE EN NETWERK
14de vormingstraject 23 sociale en culturele instellingen 19 deelnemers 121 leden op fb
WORKFLOW
CORRESPONDERENDE VALIDATIEGROEPEN BINNEN DE STEDELIJKE DIENSTEN
Antwerpen Cultuur invoerders
PROSPEKTA
Antwerpen Vrije Tijd en Toerisme Invoerders
TOERISME & CONGRES
bv. 2100
POSTCODE
CULTUURANTENNE
EVOLUTIE VAN HET AANBOD Ten opzicht van de voorafgaande jaren is het stijgingpercentage opvallend afgenomen. Waar de evolutie in stijgingspercentage (steeds ten opzichte van het voorafgaande jaar) tot dusver steeds de nationale trend (in Vlaanderen en Brussel) volgde, is er vanaf 2014 een groot verschil vast te stellen.
JAARTAL
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
AANBOD
9.931
11.754
12.064
11.683
12.844
13.354
13.436
STIJGINGSPERCENTAGE AANBOD IN DE UiTDATABANK
UiTdatabank Antwerpen
18,7 18,4
17,2 15,0
11,0
11,1 9,9
4,0
2,6
2,3 0,6
21 PLATFORM, EXPERTISE EN NETWERK
2014
2013
2012
-3,2
2011
In 2014 werd opnieuw een stijging vastgesteld van het ingevoerde vrijetijdsaanbod in Antwerpen. Volgens de UiTdatabank vonden er in 2014 in de stad Antwerpen 13.436 evenementen plaats. 48% daarvan was cultureel van aard (theater, expo, film, dans, concert, circus of film), 32% socio-cultureel (cursus, lezing of rondleiding) en 20% vrijetijdsaanbod (sport, eten, markt, uitgaan, spel, recreatie, beurs of opendeurdag). Van alle Antwerpse evenementen vond 63% plaats in het district Antwerpen
GROEP
2010
Door de omvang van het aanbod verloopt deze gegevensverzameling op verschillende niveaus. Een aantal grote huizen (zoals de stedelijke cultuurcentra) exporteren hun aanbod rechtstreeks vanuit hun eigen websites naar de UiTdatabank. Ander aanbod wordt rechtstreeks ingevoerd via www.uitdatabank.be. De opvolging en controle van dit aanbod gebeurt door verschillende stadsdiensten, Prospekta, Toerisme Antwerpen en de cultuurantennes.
AUTOMATISCH
Antwerpen Open Openbare Bibliotheken Antwerpen Sport Stadsbestuur Stedelijke Musea
WORKFLOW
1. Stad Antwerpen Prospekta staat sinds 2009 in voor de werving en coördinatie van de invoer van het cultuur- en vrijetijdsaanbod in de UiTdatabank in de Stad Antwerpen. Hiervoor wordt samengewerkt met de betrokken stadsdiensten, de cultuurantennes in de districten en met CultuurNet Vlaanderen. Organisatoren voeren hun vrijetijdsaanbod in de UiTdatabank in vanwaar het automatisch wordt gepubliceerd over meer dan 500 publicatiekanalen, waaronder www. uitinvlaanderen.be en www.uitinantwerpen.be
CC’s, OC’s, Permeke (ZAP) Provant Vorming Plus GRAS (jeugddienst) Kinepolis
IMPORT
2009
3. UITDATABANK
EVENEMENTENDATA VERZAMELING IN DE UiTDATABANK IN DE STAD ANTWERPEN
AANTAL INGEVOERDE ACTIVITEITEN IN UiTDATABANK
2010
2011
5.684 DISTRICT ANTWERPEN 481 BERCHEM 155 BERENDRECHT LILLO ZANDVLIET 728 BORGERHOUT 755 DEURNE 357 EKEREN 284 HOBOKEN 706 MERKSEM 706 WILRIJK
2012
2013
2014
6.624
9.593
10.388
10.212
486
589
595
504
140
71
40
38
686
917
843
933
717
514
549
487
391
150
225
179
220
223
284
266
506
470
419
388
543
380
433
427
AANBOD IN UiTDATABANK
2013
In 2014 werd bij de Antwerpse districten enkel in Borgerhout een toename van het aanbod in de UiTdatabank vastgesteld (ten opzichte van het voorafgaande jaar).
-1,69
595
504
-15,29
40
38
-5,00
843
933
10,68
549
487
-11,29
225
179
-20,44
284
266
-6,34
419
388
-7,40
433
427
-1,39
eigen communicatie
aanbieder in vo er
do er
ex
elg ich te co mm un ica tie
UiTDATABANK TAALICONEN IN AGENDA’S nederlandsoefenen.be
22 PLATFORM, EXPERTISE EN NETWERK
STIJGINGS% 10.212
rt
g
2014 10.388
po
o p le id in
DISTRICT ANTWERPEN BERCHEM BERENDRECHT LILLO ZANDVLIET BORGERHOUT DEURNE EKEREN HOBOKEN MERKSEM WILRIJK
CULTUUR ALS TAALOEFENKANS Binnen de structurele samenwerking met CultuurNet Vlaanderen wordt sinds 2014 ook aanbod met taaliconen verzameld in de UiTdatabank. In 2014 waren in de stad Antwerpen 18.000 anderstaligen ingeschreven in een cursus Nederlands. Zij zoeken vaak vrijetijdsactiviteiten waar ze Nederlands kunnen oefenen. Met de taaliconen kan je als organisator aangeven welke kennis van het Nederlands vereist is om van cultuur- en vrijetijdsactiviteiten te kunnen genieten. Bovendien geef je met taaliconen aan dat je organisatie inzet op toegankelijk taalgebruik. Antwerpen speelde een voortrekkersrol om in samenwerking met de verschillende Huizen van het Nederlands het aanbod met taaliconen te verzamelen en te publiceren via de UiTdatabank. In 2014 werden in de UiTdatabank 484 Antwerpse activiteiten met taaliconen verzameld, van 57 verschillende organisatoren. Tien Antwerpse organisatoren, waaronder Zomer van Antwerpen, UiThuis Hoboken, cc Luchtbal, cc Deurne en bibliotheek Permeke, gebruikten de taaliconen structureel in hun communicatie. Er werden ook aanpassingen doorgevoerd aan de databankkoppelingen vanuit de stedelijke cultuurcentra en bibliotheken om taaliconen automatisch door te sturen naar de UiTdatabank. In samenwerking met het Huis van het Nederlands Antwerpen werd een online cultuuragenda met aanbod met taaliconen als taaloefenkans ontwikkeld. Daarnaast bood Prospekta ook ondersteuning bij de ontwikkeling van ‘Bijt in Antwerpen’, een gedrukte agenda voor anderstaligen in Antwerpen die op 13.000 exemplaren wordt verspreid. Samen met het Huis van het Nederlands en de dienst Lokaal Cultuurbeleid werd ook de verdere uitrol van taaliconen in 2015 bekeken.
TOP 10 VAN ORGANISATIES MET AANTAL INGEVOERDE TAALICONEN IN 2014 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
BIB.PERMKEKE
ZOMER VAN ANTWERPEN
CC DEURNE
CC LUCHTBAL UITHUIS HOBOKEN
AANTAL
6
18
HET STADSMAGAZIJN
CC LINK
EEN GROEIEND UITNETWERK Het Antwerpse UiTnetwerk groeide in 2014 van 45 naar 51 gemeenten. Nieuwkomers zijn Arendonk, Beerse, Borsbeek, Dessel, Hulshout en Rijkevorsel.
Voor de realisatie van dit project investeren CultuurNet en Prospekta
2009
252 CC EKEREN
De samenwerking in het UiTnetwerk zorgt ook voor een doorgedreven uitwisseling van expertise op het vlak van strategische cultuurmarketing. Zo werd de communicatiematrix van 100% CULTUUR uitgewerkt op basis van de principes inzake aanbodsanalyse, publieksanalyse en segmentering uit het UiTnetwerk. De daaruit opgedane ervaring werd vervolgens opnieuw geïnjecteerd in de begeleidingstools die binnen het UiTnetwerk worden aangeboden ter ondersteuning van de lokale gemeentelijke vrijetijdscommunicatie.
EEN GEDEELDE INVESTERING
2008
ATLAS
sinds 2009 samen in één voltijdse medewerker, aangeworven als projectcoördinator, die exclusief op de provincie Antwerpen werkt, en die concreet gestalte geeft aan het Antwerpse UiTnetwerk. Er wordt op structurele basis samengewerkt met lokale actoren en stedelijke en gemeentelijke beleidscoördinatoren.
2. Provincie Antwerpen Sinds 2009 werken Prospekta en CultuurNet Vlaanderen nauw samen om meer zichtbaarheid te genereren voor het cultuuraanbod in de provincie Antwerpen. Doel van deze samenwerking is een geïntegreerde werking tussen het lokale, het regionale en het Vlaamse niveau. Deze 3 hoofdstukken worden parallel ontwikkeld. Antwerpse steden en gemeenten worden gestimuleerd om te participeren aan het UiTnetwerk én er wordt een praktijkgerichte strategische visie ontwikkeld op collectieve cultuur- en vrijetijdscommunicatie in de provincie Antwerpen. Hierin kadert ook de ontsluiting van bovenlokaal relevante cultuurinformatie onder de noemer Provincie Antwerpen 100% CULTUUR. Indien cultuuraanbod, dat in het kader van het UiTnetwerk wordt verzameld in de UiTdatabank, een potentieel publiek kan aanspreken dat de gemeentegrenzen ruimschoots overschrijdt, dan komt dit in aanmerking voor redactionele ruimte in één van de publicatiekanalen van 100% CULTUUR.
JAARTAL
OC NOVA
2010
2011
31
2012
36
2013
40
45
2014 51
Agendamodule met taaliconen (bron: www.nederlandsoefenen.be) 50 40 30 20 10 0
2008
2009
23 PLATFORM, EXPERTISE EN NETWERK
2010
2011
2012
2013
2014
UiTpartner HOOGSTRATEN
ESSEN
TOG -HER RLE BAA KALMTHOUT
RAVELS
WUUSTWEZEL MERKSPLAS RIJKSEVORSEL
STABROEK
KAPELLEN
BRECHT
TURNHOUT BEERSE
BRASSCHAAT
VOSSELAAR
MALLE
ARENDONK OUD-TURNHOUT
RETIE SCHOTEN
ANTWERPEN HT EC DR IJN ZW
SCHILDE
EDEGEM
ZANDHOVEN RANST
MOL
GROBBENDONK HERENTALS
BOECHOUT NIJLEN
HOVE
AARTSELAAR
SCHELLE
KONTICH LINT
GEEL OLEN
MEERHOUT
LIER
NIEL
WESTERLO
DUFFEL
LAAKDAL
RUMST PUURS SINT AMANDS
K OE BR E L IL W
SINT KATELIJNE WAVER PUTTE
MECHELEN
BALEN
HERENTHOUT
BERLAAR
BOOM
DESSEL
KASTERLEE
VORSELAAR
WOMMELGEM
MORTSEL
BORNEM
ZANDHOVEN
WIJNGEM
BORSBEEK
HEMIKSEM
ZOERSEL
HEIST OP DEN BERG
HUL SHO UT
BONHEIDEN
Het UiTnetwerk in de provincie Antwerpen anno 2014
Voorbeeld geïntegreerde vrijetijdscommunicatie van nieuwe UiTpartner UiT in Beerse
24 PLATFORM, EXPERTISE EN NETWERK
HERSELT
4. GROEPSBOEKINGEN EN GIDSENTOEWIJZINGEN Sinds 1998 was Prospekta betrokken bij de gidsenwerking van de Antwerpse musea, met name voor de boekingen van de MuseJa!-pakketten en de workshops/ateliers. Er werd structureel samengewerkt met Museum Plantin-Moretus/ Prentenkabinet, Museum Mayer van den Bergh, MAS en Middelheimmuseum. Vanaf 2014 werden de scholenboekingen voor de stedelijke musea overgeheveld naar Toerisme Antwerpen. Nieuwe samenwerking met ModeMuseum
MoMu vroeg aan Prospekta om de boekingen voor groepen en scholen op zich te nemen. Vanaf februari 2014 werden de eerste aanvragen verwerkt voor de tentoonstelling ‘Birds of Paradise’ die van maart tot augustus liep. ‘MoMu Now’ opende eind september 2014 en liep tot begin januari 2015. Prospekta speelt een intermediaire rol bij al deze boekingen. De medewerkers van Info Cultuur trachten de vraag en verwachtingen van groepen en scholen af te stemmen op het aanbod van de musea. Ook themarondleidingen en geleide bezoeken aan de tentoonstellingen voor individuele bezoekers worden via Info Cultuur verkocht.
Info Cultuur verkoopt ook ateliers voor het MoMu, alsook de MoMu By Night, MoMu Lazy Sunday, verjaardagsfeestjes voor kinderen en rondleidingen met een Tolk Vlaamse Gebarentaal.
Prospekta noteert de (school)reservaties, neemt contact op met gidsen en wijst ze toe. Ook voor de privénocturnes die het MoMu zelf organiseert en rondleidingen voor individuele bezoekers op donderdagavond en zondagochtend (1ste van de maand) neemt Prospekta contact op met de gidsen. Expo Antwerpse Forten Voor de belevingstentoonstelling ‘Antwerpse Forten 1914’ in de Scaldiszaal van de KBC-toren vroeg Simon Stevin (Vlaams Vestingbouwkundig Centrum) aan Info Cultuur om de gidsenpool samen te stellen en de boekingen voor groepen en scholen te doen. De expo opende eind maart en liep tot eind juni.
SOORT BOEKING
# ROND- # BOEKINGEN # PERSONEN/ LEIDINGEN GROEP
GROEPEN Antwerpse Forten 1914 - gids Antwerpse Forten 1914 - zonder gids
28
17
20
0
0
7
3
0
5
35
25
104
64
20
57
40
20
Birds of Paradise
7
6
20
MoMu Nu
5
2
20
SCHOLEN Antwerpse Forten 1914 - gids Antwerpse Forten 1914 - zonder gids
20
GROEPEN MoMu - gids
MoMu - zonder gids
Birds of Paradise (maart - augustus) MoMu Nu (eind sept 2014 - begin jan 2015)
SCHOLEN MoMu - gids
Birds of Paradise MoMu Nu
117 112
52 42
15 15
MoMu - zonder gids
Birds of Paradise
43
22
15
MoMu Nu
46
19
15
Birds of Paradise
10
10
12
12 513 -
12 269 21
12 40
-
10
40
MoMu - verjaardagsfeest
MoMu Nu Poesjenellentheater 2014 Poesjenellentheater 2015
31
25 PLATFORM, EXPERTISE EN NETWERK
100% CULTUUR “
C.
Als bovenlokale promotor en partner van de culturele sector verlagen we drempels voor de beleving van erfgoed en kunsten in de provincie Antwerpen. [...] We helpen mensen over sociaal-culturele drempels: aanreiken van de nodige culturele competenties, openheid, inspelen op culturele verschillen, doelgerichte informatie. [...] De Provincie Antwerpen ontpopt zich als betrouwbare cultuurgids. Vanuit onze neutrale positie belichten we zaken van bovenlokaal belang die anders ondergesneeuwd raken tussen de veelheid van aanbod. [...] Daarnaast neemt de provincie Antwerpen een regierol op in bestaande initiatieven voor regionale cultuurcommunicatie. De expertise van Prospekta is hierbij een grote troef om de blinde vlekken in kaart te brengen.
”
Uit de Beleidsbrief Cultuur van de Provincie Antwerpen
ONTSLUITING VAN CULTURELE INFORMATIE
Provincie Antwerpen voert sinds 2012 haar overkoepelende cultuurcommunicatie onder de noemer 100% CULTUUR. Doelstelling is om de grote groep van kansrijk publiek te motiveren om (meer) deel te nemen aan het cultuuraanbod in de provincie. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de principes van cultuurmarketing. Met 100% CULTUUR hanteert Provincie Antwerpen een 360°-communicatie. Brede communicatie gaat boven volledigheid en de keuzes maken het verschil. 100% CULTUUR zet in op niches en regio’s. Actieve kanalen zijn het magazine ‘Provincie Antwerpen 100% EXPO’ en het cultuurprogramma ‘Provincie Antwerpen 100% CULTUUR’ op ATV en RTV. In 2014 werd voor het eerst structureel samengewerkt met de Kempense regionale cultuurkrant Suiker.
26 ONTSLUITING VAN CULTURELE INFORMATIE
De verschillende kanalen worden op elkaar afgestemd en werken complementair. Zo kan een spraakmakende tentoonstelling aandacht krijgen op ATV en RTV, een diepte-interview in het tijdschrift 100% EXPO en een focus in de regionale communicatie. De verschillende kanalen kunnen diverse doelpublieken aanspreken en het bereik van de acties vergroten. Op de Cultuurmarkt van Vlaanderen werden alle 100% kanalen gezamenlijk aan het publiek gepresenteerd. Voor 100% CULTUUR werkt Provincie Antwerpen samen met de steden en gemeenten aangesloten bij het UiTnetwerk (2014: 52 aangesloten steden en gemeenten) en met de cultuursector, om onder meer via de UiTdatabank de nodige cultuurinformatie te verzamelen. Zo kan ook het juiste evenwicht gevonden worden tussen de gerichte communicatie van de individuele cultuurhuizen, de nationale overkoepelende communicatie en de cultuurinformatie die steden en gemeenten middels hun gemeentelijke UiTagenda’s organiseren voor hun inwoners. Het Prospekta Content Team is verantwoordelijk voor het actief opvragen, opzoeken, samenbrengen, scannen en labellen van culturele informatie van het ganse grondgebied van de provincie Antwerpen. De informatie wordt samengebracht in een Google kalender.
P
1. 100% CULTUUR OP ATV & RTV 100% CULTUUR is een positief en toegankelijk cultuurprogramma met een agenda en aankondigende reportages over cultuuractiviteiten in de provincie Antwerpen. Het toont een brede kijk op cultuur. De originele reportages, vlotte presentatie en de creatieve vormgeving geven de kijker zin om op stap te gaan.
FORMAT Het programma duurt 11 minuten en bevat 3 aankondigende reportages. 100% CULTUUR wordt afgesloten met een agenda waarin 5 cultuuractiviteiten voor de komende week worden aangekondigd. Het programma wordt van oktober tot april wekelijks na het nieuws op RTV (op dinsdagavond) en ATV (op woensdagavond) uitgezonden.
PROVINCIE ANTWERPEN
VANAF OKTOBER ELKE WEEK OP ATV EN RTV
WERKWIJZE Prospekta zoekt onderwerpen voor de reportages, maakt een selectie, doet research en brieft de reportagemakers. Bij het maken van de selectie wordt gekeken naar het bovenlokale belang van een cultuuractiviteit en de spreiding ervan in de provincie. Daarnaast wordt gestreefd naar een goede mix in onderwerpen, zodat het programma een breed publiek aanspreekt. Prospekta verzamelt beeldmateriaal voor de agenda en schrijft de teksten voor de voice-over en de aankondiging op de websites. Reportages worden 3 tot 6 weken vooraf ingepland in overleg met de reportagemakers. Per reportage formuleert Prospekta invalshoeken en richtvragen waarmee de programmamakers aan de slag kunnen. ATV zorgt voor de opnames en spreekt dit rechtstreeks af met het betrokken cultuurhuis. Daarnaast is ATV verantwoordelijk voor de postproductie zoals: montage, toevoegen van audio en grafische elementen. Twee keer per jaar komt een redac-
29 afleve- “ ringen 11 min. uitzending 3 reportages, 5 agendatips en 1 Last Minute-tip
Hartelijk dank. Het is een prachtige reportage die zeker zal bijdragen tot de belangstelling.
”
Eugeen Van Mieghem Museum
tieraad samen om te waken over de kwaliteit en spreiding van het cultuurprogramma. Hierin zijn ATV, RTV, Departement Cultuur Provincie Antwerpen, UiT in Mechelen, Cultuurkrant Suiker (regio Kempen) en Prospekta vertegenwoordigd.
100% CULTUUR IN CIJFERS • 29 afleveringen • 11 minuten per uitzending • Telkens 3 reportages, 5 agendatips en 1 Last Minute-tip (met 50% korting in Last Minute Ticket Shop)
27 ONTSLUITING VAN CULTURELE INFORMATIE
CULTUURSPREIDING Het tv-programma wil onderwerpen tonen die voor kijkers over heel de provincie Antwerpen relevant zijn. 34% van de programma-items gaat over een activiteit die doorgaat op meerdere locaties verspreid over de provincie. Daarnaast worden er ook concerten of theaterproducties aangekondigd die van bovenlokaal belang zijn, maar exclusief in een bepaald arrondissement te zien zijn: arrondissement Antwerpen (43%), arrondissement Mechelen (7%) of arrondissement Turnhout (16%).
43
34
38
40
2. 100% EXPO Prospekta maakt het driemaandelijkse magazine 100% EXPO in opdracht van de Provincie Antwerpen. Het tijdschrift is gratis en wordt ook gratis naar abonnees binnen België verzonden. 100% EXPO is eveneens kostenloos beschikbaar in musea, openbare bibliotheken … in de stad en de provincie Antwerpen. De oplage bedraagt 14.000 exemplaren.
45
31
16
7
10
11
19
Leven en kunst tijdens een wereldgebeurtenis
5
De Modernen. Kunst in de Groote Oorlog
Soms doet de wereldgeschiedenis het leven slagzij maken. In het geval van Wereldoorlog I was dat niet anders. Miljoenen levens veranderden richting, ook die van kunstenaars en schrijvers. De Modernen. Kunst in de Groote Oorlog is de zevende tentoonstelling van werken uit de moderne collectie van het KMSKA in de tijdelijke expositieruimte van de Koningin Fabiolazaal.
PROVINCIE 100% CULTUUR
ARR. ANTWERPEN REPORTAGES
ARR. MECHELEN
ARR. TURNHOUT
Deze keer zijn het echter niet de werken die centraal staan. De oorlogszomers en -winters van Cyriel Buysse, André De Ridder, Paul Van Ostaijen, Jules Schmalzigaug, Emile Verhaeren en Rik Wouters worden rijkelijk belicht met brieven, foto's, publicaties, schilderijen en sculpturen. Een lezingenreeks over de kunstenaars geeft meer inzicht in hoe hun leven en werk veranderde door toedoen van de Groote Oorlog.
AGENDA
Podiumactiviteiten en expo’s lenen zich het best om een reportage over te maken, vooral door de lange expositieperiode van tentoonstellingen en de mogelijkheid om vooraf repetities van een theaterproductie te filmen. Concerten en evenementen worden dan weer vaker weerhouden voor de agenda, omdat daar minder mogelijkheden zijn om vooraf te filmen. Onderstaande grafiek toont welke cultuurdisciplines vaak aan bod kwamen in het tv-programma. 36
40
Nanny Schrijvers, collectieonderzoeker bij het KMSKA, is één van de drie curatoren van de tentoonstelling. Tijdens de lezingenreeks verzorgt zij ook een avond over avant-garde bij de oorlogsbannelingen.
34 Oscar Jespers, Ontwerp voor omslag van dichtbundel Bezette Stad van Paul van Ostaijen, (1921) (Collectie Letterenhuis, Antwerpen)
28
33
25
“De tentoonstelling is een bundeling losse verhalen doorheen dezelfde grote wereldgebeurtenis”, vertelt Nanny Schrijvers, “we focussen op de persoonlijke levensloop omdat die voor elk van de kunstenaars zo verschillend is. Neem kunstschilder Rik Wouters. In 1914 vecht hij als soldaat in Luik. Hij wordt gevangengenomen maar ontsnapt. Hij komt uiteindelijk terecht in een gevangenenkamp in
- 46-
INHOUD 26
23
28
8
2
11
1 PODIUM 100% CULTUUR
EXPO REPORTAGES
MUZIEK
EVENT
1
LITERATUUR
1
1 FILM
AGENDA
28 ONTSLUITING VAN CULTURELE INFORMATIE
0
1
100% EXPO belicht via interviews, (beeld)reportages en aankondigende stukjes, tentoonstellingen in de provincie Antwerpen. Dit gebeurt in de ruime zin: ook Antwerpse kunstenaars die elders exposeren, erfgoed, kunstonderwijs, kunst gericht op kinderen, andersvaliden … komen aan bod. Voor elk nummer wordt inhoud gezocht in de UiTdatabank, de reguliere mediakanalen en in het aanbod van de Antwerpse kunstgaleries. Dat aanbod wordt samen met een inspiratiegroep van kunstenaars en deskundigen overlopen en aangevuld.
Door de stijgende bekendheid van het magazine in de culturele sector krijgt de redactie ook tips vanuit de organiserende instellingen. 100% EXPO werkt samen met een 10-tal freelance journalisten en fotografen. In 2014 kwamen hier een aantal nieuwe namen bij, onder wie fotograaf Nick Hannes.
“
gemiddeld 275 correcte antwoorden per prijsvraag ingestuurd.
DOELGROEP Het magazine richt zich op een cultuurgeïnteresseerd publiek dat vertrouwd is met kunst, graag nieuwe namen in de wereld van de beeldende kunsten wil leren kennen en geïnformeerd wil worden.
Ik was zeer tevreden met de aandacht die jullie aan mijn tentoonstelling in het FoMu hebben gegeven. Bedankt daarvoor. Ik vroeg me af of jullie nog een fotograaf kunnen gebruiken, voor reportagewerk of portretten (…). Nick Hannes
”
foto links Rik Wouters, Het kamp in Zeist, 1914, KMSKA/Lukasweb
LEZERSCIJFERS Om specifiek leerkrachten aan te spreken, werd 100% EXPO vermeld in een nieuwsbrief van de dienst Cultuur en Onderwijs van de Stad Antwerpen. Met direct resultaat: een 30-tal verzoeken tot abonnement volgden. Ook op de Cultuurmarkt van Vlaanderen werden potentiële lezers aangesproken, door het uitdelen van flyers en proefexemplaren van 100% EXPO. Ook deze actie was een succes. De abonneecijfers van het tijdschrift blijven in stijgende lijn gaan: In december 2013 had 100% EXPO 5.672 abonnees. In december 2014 waren dat er al 6.172.
Georges Henri Tribout,Verhaeren met wandelstok, 1908, Provinciaal Museum Emile Verhaeren, © Sabam foto onder Jules Schmalzigaug, Pier in Scheveningen, KMSKA/Lukasweb
Nederland. Wouters maakt prachtige tekeningen van wat hij op weg naar Nederland ziet. Het zijn uiteindelijk zijn hevige hoofdpijnen – een voorbode van kanker aan de bovenkaak – die ervoor zorgen dat hij het kamp mocht verlaten en samen met zijn vrouw in Amsterdam gaat wonen. Ook tijdens de oorlogsjaren na zijn vrijlating organiseert hij nog verschillende tentoonstellingen. Uiteindelijk sterft hij in 1916.” Rik Wouters geldt in deze tentoonstelling als voorbeeld van een kunstenaar wiens stijl nauwelijks veranderde, ondanks de oorlog. Enkel het leven verandert. Er zijn ook voorbeelden van kunstenaars wier stijl door toedoen van de oorlog tot bloei kwam. Nanny Schrijvers: “Marthe Donas leefde min of meer onder het juk van haar ouders – ze konden de belangstelling van hun dochter voor kunst niet echt appreciëren. Tijdens de oorlog vluchtten de ouders naar Goes terwijl de dochters in een gezin in Dublin terechtkwamen. Daar leerde Marthe de glassnijkunst ken-
nen waardoor ze uiteindelijk terechtkwam in de wereld van de hedendaagse kunst. Ze vestigde zich kort daarop in Parijs en begon abstract te schilderen. Of Hippoliet Daeye: die was gevlucht naar Londen en zag daar een tentoonstelling van Modigliani die zijn stijl van schilderen voor eeuwig zou veranderen.”
goed wat er ondertussen in Londen gaande was. Kunstenaars steunden elkaar over de grenzen heen. Er was zelfs een netwerk voor het versturen van verf.” | D.B.
De Modernen. Kunst in de Groote Oorlog 20.09.2014-13.01.2015 www.kmska.be
DAGELIJKSE TAFERELEN
De taal van Raveel
Maar bovenal geeft de tentoonstelling weer hoezeer kunstenaars tijdens de oorlog verbonden bleven met elkaar. “Dat blijkt uit de brieven”, vertelt Nanny Schrijvers, “de bannelingen in Nederland wisten heel
Cultuurcentrum De Werft in Geel toont zestig schilderijen, tekeningen en objecten van Roger Raveel in tentoonstellingsruimte De Halle. Thomas Abelshausen interviewt curator Piet Coessens. Die schreef zich halverwege jaren ‘60 als tienjarige in op de academie van Deinze, waar Raveel lesgaf. Sinds 2005 staat de collectie van het Roger Raveelmuseum in Machelen-aan-de-Leie onder zijn hoede.
- 47-
De vormgeving en eindredactie van het tijdschrift gebeurt door Prospekta. Vaste rubrieken in 2014 waren onder meer een column, een opinies-gesprek met insiders, een agendarubriek, interviews met kunstenaars, galeriehouders of museumdirecteurs, het belichten van een topstuk uit een Antwerpse collectie, ‘breedbeelden’ waarbij een expo wordt getoond aan de hand van een sprekend beeld. Vaste afsluiter van het magazine is ‘Speel & Win’, een kruiswoordraadsel waarmee een lezer een prijs (bijvoorbeeld een kunstboek of tickets voor een expo) kan winnen. In 2014 werden
6.172 abonnees 14.000 gedrukte exemplaren 4 edities per jaar 52 pagina’s
- 30-
- 31-
“
Via de school waar ik werk heb ik kennis gemaakt met 100% EXPO. Ik vind het een zeer interessant blad om tentoonstellingen te bezoeken en kennis te maken met nieuwe kunstenaars.” “Een waardevol blad, met liefde en vakkennis gemaakt.” “Ik vind 100% EXPO 1 van de beste tijdschriften die ik ken. Interessant, leesbaar en laagdrempelig. Ik lees het steeds van voor naar achter (moet ook voor de wedstrijd ;-) ). Doe zo voort!
”
Reacties van lezers
29 ONTSLUITING VAN CULTURELE INFORMATIE
3. 100% CULTUUR IN DE KEMPEN Door samen te werken met cultuurkrant Suiker en door de principes voor een overkoepelend cultuurcommunicatieoverleg voor de Kempen uit te tekenen zette Prospekta de eerste stappen naar een structurele samenwerking met deze regio.
KENNISMAKING MET SUIKER Suiker werd opgericht in 2009. De laagdrempelige gratis cultuurkrant voor de Kempen covert een brede inhoud. De krant wordt verdeeld op 10.000 exemplaren in het arrondissement Turnhout via meer dan 600 verdeelpunten en verschijnt 10 keer per jaar op 28 (tot 36) pagina’s. 90% van de inhoud focust op het cultuurleven in de Kempen. Suiker kiest voor kunst en cultuur met een gevarieerde mix van aankondigingen, interviews, columns en agenda-informatie. De cultuurkrant richt zich op een breed publiek. Door het fijnmazige distributienet (van frituren, cafés tot cultuurcentra) bereikt Suiker lezers uit alle geledingen van de bevolking. Organisator is vzw Kempense cultuurpromotie. Suiker is het werk van een gedreven team journalisten, fotografen en vormgevers. De huidige ploeg wil Suiker voorbij de pioniersfase trekken en een duurzame toekomst uittekenen, met een gemengde financiering uit subsidies, sponsoring, mecenaat en reclame. Suiker bouwde in 4 jaar tijd een uitgebreid netwerk op in de Kempense cultuursector. Partners van allerlei slag zorgen voor een draagvlak, inhoud, uitstraling, zichtbaarheid, relevantie, medestanders, distributie
én inkomsten. Van bij de opstart van Suiker was er een prominente rol weggelegd voor de grote Kempense cultuurcentra. Ze zijn bevoorrechte partners en kregen met Suiker een instrument in handen waarmee ze gemeenschappelijk hun aanbod in de ruime regio konden verspreiden.
OVEREENKOMST EN AFSTEMMING TUSSEN SUIKER, PROVINCIE ANTWERPEN EN PROSPEKTA Kruisbestuiving en overleg zijn de basis voor een geïntegreerde cultuurcommunicatie in de Kempen. De samenwerking tussen de Provincie, de cultuurcentra van de regio en Suiker werd in 2014 verankerd: Suiker werd ingebed in de cultuurcommunicatie 100% CULTUUR van de provincie Antwerpen. De cultuurcentra van Mol, Geel, Herentals, Turnhout en Heist-opden-Berg engageerden zich structureel voor Suiker. In februari rolde Suiker in haar nieuwe vorm van de persen met een nieuwe cover en een gecombineerd Suiker/100% CULTUUR-logo. Suiker, Provincie Antwerpen en Prospekta maakten in 2014 een aantal basisafspraken:
Financieel Provincie Antwerpen voorziet een jaarlijkse subsidie die wordt doorgestort aan Prospekta. Prospekta treedt op als tussenpersoon tussen Provincie Antwerpen en vzw Kempense cultuurpromotie, stort de subsidie door en evalueert per kwartaal de tussentijdse resultatenrekening. Daar staat tegenover dat vzw Kempense cultuurpromotie de cultuurkrant 100% CULTUUR/ Suiker produceert, het 100%-sjabloon (100% CULTUUR in gele vlak) in een gemeenschappelijk kader plaatst met het logo ’Suiker’ en het logo van Provin-
30 ONTSLUITING VAN CULTURELE INFORMATIE
cie Antwerpen op de cover plaatst. Formeel Prospekta is vertegenwoordigd in de Algemene Vergadering en Raad van Bestuur van de vzw Kempense cultuurpromotie. Deze laatste maakt op haar beurt deel uit van de inspiratiegroep 100% EXPO en van de redactieraad voor 100% CULTUUR op ATV en RTV. Lay-out & redactie Prospekta waakt erover dat het concept optimaal in functie staat van de doelstellingen inzake publieksontwikkeling en dat de regionale cultuurkrant inhoudelijk en vormelijk in de lijn ligt van de visie en de andere producten van Provincie Antwerpen 100% CULTUUR. Prospekta screende daarom Suiker/100% CULTUUR op vorm en tekst. Tekst en beeld kunnen wederzijds, vrij van auteursrecht, uitgewisseld worden tussen de verschillende kanalen van 100% CULTUUR.
KEMPENS CULTUURCOMMUNICATIEOVERLEG Prospekta had in 2014 gesprekken om de opstart van het Kempens CultuurCommunicatieOverleg voor te bereiden, waarop de geïntegreerde cultuurcommunicatie voor de cultuurregio Kempen onderwerp van gesprek is. In het voorjaar van 2015 zal het eerste overleg plaatsvinden. Het is een overlegmoment met de Kempense partners RTV, lokale cultuurcentra, vertegenwoordiging van steden en gemeenten, cultuurkrant Suiker en Prospekta. Het overleg onderzoekt welke culturele informatie via welk medium het best kan verspreid worden: eerder lokaal, regionaal, van bovenlokaal belang of combinaties ervan en hoe de diverse kanalen optimaal op elkaar afgestemd kunnen worden.
4. INFO CULTUUR Bij Info Cultuur kan het publiek terecht voor culturele informatie en het kopen van tickets. Info Cultuur maakt samen met Toerisme Antwerpen en de stadswinkel deel uit van het bezoekerscentrum. De baliemedewerkers geven advies op maat en maken de bezoeker wegwijs in het gevarieerde cultuuraanbod van provincie en stad Antwerpen. Info Cultuur bestaat uit een website, een info- en ticketbalie en een telefonische service. De promotiefolders van de sector worden er aan het publiek aangeboden en de affiches krijgen een plaats aan de affichewand. De bundeling van cultureel promotiemateriaal op een centrale plek in Antwerpen is een meerwaarde.
Eind september 2014 werden de openingsuren aangepast. Info Cultuur is bereikbaar: 7 op 7 www.infocultuur.be 5 op 7 03 338 95 85 dinsdag t/m zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur 2 op 7 info- & ticketbalie vrijdag en zaterdag van 11.00 tot 17.45 uur
REORGANISATIE EN NIEUWE OPENINGSUREN In 2014 moest Prospekta noodgedwongen haar werking saneren. De reorganisatie had grote gevolgen voor de werking van Info Cultuur, hoewel Prospekta de impact ervan wist te beperken. Enkel de werking van de fysieke balie werd versmald. Zo kon Prospekta de dienstverlening aan de cultuursector blijven garanderen.
geeft een overzicht van het aanbod in de regio Antwerpen. Ook de cadeaubonnen van Info Cultuur kunnen online gekocht worden. Een extra dienstverlening aan het publiek is de mogelijkheid om online culturele brochures en folders te bestellen. De site telde 9.767 unieke bezoekers.
TICKETVERKOOP INFO CULTUUR Prospekta heeft 3 softwarepakketten in huis: Provenue, SRO en Ticketmatic. Hiermee wordt het gebundelde aanbod van een groot aantal culturele instellingen in het Antwerpse te koop aangeboden bij Info Cultuur. Prospekta is exclusief verkooppunt of voorverkooppunt van deFilharmonie, Arenberg, Openluchttheater Rivierenhof, deSingel, Kunsthuis Opera Vlaanderen en Ballet Vlaanderen, Kultuurfaktorij Monty, vakantieateliers voor individuele bezoekers
WEBSITE INFOCULTUUR.BE www.infocultuur.be is het virtuele verlengstuk van de publieksbalie. Op de site vindt het publiek informatie over de producten die bij Info Cultuur worden aangeboden: online ticketverkoop, informatie over educatieve pakketten & rondleidingen van de Antwerpse musea, informatie over de Antwerpse Poesje, een uitgebreide linkbibliotheek en een cultuurkalender. De cultuurkalender wordt gevoed vanuit de UiTdatabank en
Folderdisplay Info Cultuur
31 ONTSLUITING VAN CULTURELE INFORMATIE
deFilharmonie, Arenberg, olt Rivierenhof, deSingel, Opera Vlaanderen en Ballet Vlaanderen, Monty, vakantieateliers, de Poesje van de Repenstraat …
van de Antwerpse musea, de Poesje van de Repenstraat … Door de invoering van de nieuwste versie van SRO was de ticketverkoop voor Opera en Ballet, deSingel en Arenberg vanaf half 2014 technisch niet mogelijk. Het softwarebedrijf vond begin oktober eindelijk een oplossing om de voorverkoop opnieuw mogelijk te maken. De stedelijke musea Plantin-Moretus/Prentenkabinet, Middelheimmuseum en Mayer van den Bergh doen voor hun publieksactiviteiten voor individuele bezoekers (themarondleidingen en lezingen) beroep op Info Cultuur. Ook de samenwerking met de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience werd verdergezet, waardoor de abonnement- en ticketverkoop van de Nottebohmlezingen via Info Cultuur gebeurde. Voor de verkoop van de Beiaardconcerten in de tuin van de Kathedraal en de rondleidingen ‘Zaterdagklanken’ in Kallo, schakelde Museum Vleeshuis Info Cultuur in als verkooppunt. Daarnaast werden ook de beklimmingen van de toren van de Kathedraal via Info Cultuur verkocht. Voor de boekingen van de zomerwandeling ‘Tuin der Poëten’ rekende het Letterenhuis opnieuw op onze medewerking. Prospekta ondersteunt kleinere en tijdelijke culturele evenementen met de kaartverkoop en ontsluit informatie naar het publiek zoals bij Terra Nova van de Provincie Antwerpen.
TICKETVERKOOP 2014 Musea Antwerpen Themarondleidingen Mayer van den Bergh Torenbeklimming Krokusateliers Krokuskriebels Kerstateliers Paasateliers Zomerateliers Herfstateliers Nottebohmlezingen Erfgoedbibliotheek Workshops Middelheimmuseum Workshops MoMu Zomerwandeling ‘Tuin der Poëten’ Filosofische Brunch Middelheimmuseum Zondag in het MAS Zaterdagklanken Beiaardconcerten (Vleeshuis) Occasionele partners Partners in Crime vof Sint-Pauluskerk Koen Broucke Graindelavoix Werfbezoek KMSKA Structurele partners - exclusieve voorverkoop deFilharmonie Museumnacht Mode Academie - Modeshow Structurele partners - voorverkoop
2.800 26 463 94 49 102 116 240 41 660 73 114 57 1 41 80 643 2.499 23 516 38 22 1.900 7.898 1.854 3.859 2.185 311
Opera en Ballet Vlaanderen
50
deSingel Monty Cultuurcentra Antwerpen Vlaams Fruit Terra Nova Arenbergschouwburg LMTS
6 19 35 124 9 68 2.175 15.683
TOTAAL
Voor de verkoop van de concerten in de Sint-Pauluskerk werd Info Cultuur ingeschakeld als fysiek voorverkooppunt. Ook om de ticketverkoop van de bezoeken aan de werf in het KMSKA in goede banen te leiden werd Info Cultuur gecontacteerd (100% van de tickets werd verkocht). Prospekta was tevens verheugd om het beheer van de ticketverkoop voor de Modeshow van de Academie na enkele jaren weer op zich te nemen. Nieuwe occasionele partners waren Graindelavoix, met een optreden in de Sint-Pauluskerk, en de happening Interchange van beeldend kunstenaar Koen Broucke.
OMZET TICKETVERKOOP Vanaf begin mei 2014 werd de reservatiekost, die 10 jaar lang ongewijzigd bleef, opgetrokken van € 1 naar € 2 per ticket. De samenwerking met enkele nieuwe partners en de stijging van de reservatiekost zorgden dat de vooropgestelde cijfers behaald werden, ondanks het dalend aantal verkochte tickets (daling van meer dan 40% tegenover 2013). Deze daling was het gevolg van de gedaalde ticketverkoop voor deFilharmonie (daling van 89% tegenover 2013). Als gevolg van de implementatie van een nieuw ticketingsysteem bij deFilharmonie, is de workload voor de backoffice van Info Cultuur verminderd en werd een nieuw contract met deFilharmonie onderhandeld.
TICKETVERKOOP 2007-2014 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 0
5000 District Antwerpen
10000 Musea Antwerpen
15000
20000
Occasionele partners
25000
30000
35000
Structurele partners - exclusieve voorverkoop
32 ONTSLUITING VAN CULTURELE INFORMATIE
40000
45000
Structurele partners - voorverkoop
50000
55000 LMTS
5. LAST MINUTE TICKET SHOP
VERKOOP HARD TICKETS Info Cultuur levert ook ‘hard tickets’: voorgedrukte tickets die de organisator kan gebruiken om te verkopen aan de avondkassa of om aan familie, genodigden, leden … tickets te kunnen geven. Organisatoren maken hier graag gebruik van. In 2014 werden door Info Cultuur niet minder dan 2.537 hard tickets afgedrukt. Dit is meer dan een verdubbeling tegenover 2013.
Iedere vrijdag en zaterdag biedt Last Minute Ticket Shop (LMTS) voorstellingen en concerten in Antwerpse theaters en concertzalen tegen halve prijs. Zowel dans, theater, musical, popconcerten, comedy als opera en klassieke concerten zitten in het aanbod dat elke week anders is. De klant betaalt altijd 50% van de normale ticketprijs (+ € 1 reservatiekost).
CADEAUBONNEN INFO CULTUUR De cadeaubon van Info Cultuur blijft een interessant product. In totaal werden 808 cadeaubonnen verkocht.
AANTAL VERKOCHTE CADEAUBONNEN 2005-2014: 2014
808
2013
1202
2012
1066
2011
1130
2010
898
2009
521
2008
1389
PARTNERSHIPS
Het aantal partners werd uitgebreid met een mooie mix tussen commerciële en niet-commerciële 2006 631 instellingen, tussen amateur- en professionele gezelschappen. In totaal werken nu 61 partners samen 2005 783 met LMTS (tegenover 41 partners in 2013). Top0 300 600 900 1200 maanden in de verkoop waren februari, maart, mei en oktober met meer dan 300 verkochte tickets. Last Minute Ticket Shop wordt ondersteund door Gazet van Antwerpen en De Koninck. Mensen die een voucher kochten in de LMTS konden met het afscheurstrookje dat aan de voucher hangt, in de deelnemende foyers een gratis bolleke De Koninck drinken. Deze actie liep tot eind juni 2014.
2007
1200
Gazet van Antwerpen kondigde wekelijks op vrijdag en zaterdag het aanbod van LMTS aan. Dit betekende extra aandacht voor het culturele aanbod in Antwerpen en was dus een grote meerwaarde voor het culturele veld. Vanaf september 2014 werd de samenwerking aangepast en werd een nieuwe deal ontwikkeld onder de vorm van advertentieruimte.
COMMUNICATIECAMPAGNE Vanaf september 2014 werd de nieuwsbrief door Prospekta zelf uitgestuurd en vormgegeven, daarvoor gebeurde dit via Gazet van Antwerpen. De
33 ONTSLUITING VAN CULTURELE INFORMATIE
nieuwsbrief wordt gemiddeld door meer dan 35% van de ontvangers daadwerkelijk geopend. Eind 2014 zijn er 5.336 abonnees. De Facebookpagina telde eind 2014 al 2.283 likes. De website www.lastminuteticketshop.be werd (vooral op vrijdag en zaterdag) druk bezocht, er werden 11.699 unieke bezoekers genoteerd. Nieuw was ook de extra aandacht op ATV. Vanaf oktober 2014 werd iedere week een voorstelling uit het LMTS-aanbod getipt in het programma 100% CULTUUR op ATV, wat een positief gevolg had voor de verkoop.
PARTNERS De Last Minute Ticket Shop is een initiatief van Prospekta. Opvallend is de meer dan bereidwillige medewerking van de deelnemende instellingen. Het partnership met Prospekta qua ondersteuning van de podiumkunsten wordt erg gewaardeerd en brengt nieuwe klanten naar de theaters en concertzalen. Partners in 2014 waren AMUZ, Antwerpen Gitaarfestival (AMUZ/ CC Deurne), Antwerps Kathedraalkoor (De Kathedraal), Arenberg, Berlin (Platform Bernaerts), Bevrijding (Fakkelteater), BIL (Theater Het klokhuis), BOTS Compagnie (TAS), CC Berchem, CC De Kern, CC Deurne, CC Deurne Rix, CC Luchtbal, CC Merksem, co Sint Andries, de Bühne (Theater Het Klokhuis), De Komedie Compagnie (zaal Elckerlyc), deFilharmonie (de Roma/ deSingel), De Studio/Villanella, De Zwarte Komedie, deSingel, EWT-theater, fABULEUS (De Studio), Fakkelteater, FelixPakhuis, Het huis van Take Twee (Zaal Zirkus), Het Prethuis (zaal Elckerlyc), Kleine Fakkel, Stijn Kolacny (Zaal Elckerlyc), Lazarus (Monty), Marco Martinez, Monty, Noordteater, Nova, Ontmoetingscentrum Nova, Oude Badhuis, Paljas Producties, Parkloods Park Spoor Noord, Peeping Tom (deSingel), Rataplan, Salomee speelt (Arenberg), Seefteater, Sportpaleis (Nekka), Stadsschouwburg Antwerpen, Diontheater (Steytelinckpark), Theater aan de Stroom, Theater De Nieuwe Vrede, Theater Gloriant (Leftbanq), Theater PEG, Theater Vonk (CoStA /De Zwarte Komedie), Theater Zeemanshuis (Fakkelteater), Theater Zuidpool, Toneelhuis, TRIX, Vlaams Fruit, Kunsthuis Opera Vlaanderen en Ballet Vlaanderen, Vlaams Symfonisch Orkest (Academie Ekeren), Waagnatie, zaal Elckerlyc, Zaal Extra Time – Hoboken en Zuiderkroon.
6. UIT IN ANTWERPEN DE NIEUWE ANTWERPENAAR Van april 2009 tot december 2013 verzorgde Prospekta de vrijetijdskalender UiT in Antwerpen in het succesvolle wekelijkse magazine De Nieuwe Antwerpenaar. De Nieuwe Antwerpenaar werd gratis huis-aan-huis bezorgd in heel Antwerpen. Het had een oplage van 265.000 exemplaren. Het toegankelijke tijdschrift informeerde de inwoner van Antwerpen over het leven in de stad, in de breedst mogelijke zin – steeds met een grote openheid en positieve instelling.
ACTIVITEITEN VOOR EEN BREED PUBLIEK In een vaste bijlage van 12 pagina’s maakte Prospekta een selectie uit de UiTdatabank met culturele en vrijetijdsactiviteiten: van opera en ballet tot volkstheater, van film tot spelletjesnamiddagen en infomomenten. In een korte en heldere toelichting en met vermelding van alle nodige praktische info werd de lezer geprikkeld om aan het grote aanbod deel te nemen.
EINDE VAN DE SAMENWERKING Toen beslist werd om De Nieuwe Antwerpenaar grondig om te vormen – er werd gekozen voor een digitaal platform dat focust op dienstverlening – was de medewerking van Prospekta bij de selectie en redactie van artikels niet langer nodig. Van de redactie van De Nieuwe Antwerpenaar kreeg Prospekta 5 jaar lang positieve respons over de samenwerking.
Er werden 2.175 tickets verkocht tijdens kalenderjaar 2014, voor 373 voorstellingen. De verkoop liep van 10 januari tot 14 juni (46 verkoopdagen) en van 26 september tot 20 december (25 verkoopdagen). In totaal werden gemiddeld 30 tickets per verkoopdag verkocht.
LMTS 2014 IN CIJFERS • 2.175 verkochte tickets in 2014 • 316 verkochte tickets in topmaand mei • 61 partners • 373 voorstellingen • 71 verkoopdagen • 5.336 abonnees op de LMTS-nieuwsbrief
2.175 tickets 61 partners 373 voorstellingen 34 ONTSLUITING VAN CULTURELE INFORMATIE
© Evy Raes
D. ASSEN
TRANSVERSALE
Prospekta streeft naar een hoogwaardige samenleving waar iedereen toegang krijgt tot cultuur. Om dit mogelijk te maken wordt er doorheen de hele werking ingezet op toegankelijkheid, kinderen en etnisch culturele diversiteit. Daarnaast speelt ook duurzaamheid een belangrijke rol. Een terugblik met Toon (UiT), Jef (Communicatie en Collectieve Marketing), Job (Museumnacht en 100% CULTUUR) en Orphee (Green Track en Cultuurmarkt van Vlaanderen).
Hoe geeft Prospekta vorm aan toegankelijkheid? Job: “Voor mensen met een beperking passen we ons cultuuraanbod aan hun noden aan.” Jef: “Hiervoor werken we samen met organisaties en verenigingen die
35 TRANSVERSALE ASSEN
werken met en voor mensen met een handicap. Belangrijk hierbij is om niet enkel in te zetten op de voornamelijk praktische zaken (Tolk Vlaamse Gebarentaal, toegankelijk sanitair, ringleiding …) waarop we zelf directe impact hebben, maar ook de partners (deelnemers Erfgoeddag, partners Winterspelen, locaties bij de Cultuurmarkt, musea bij Museumnacht …) te stimuleren om hiervoor aandacht te hebben en voldoende aanbod te voorzien. Want te vaak wordt - met goede bedoelingen - gezegd dat mensen met een handicap beter kunnen komen op momenten dat het rustiger is en niet op een druk evenement zoals Museumnacht. Maar net als alle andere Museumnacht-bezoekers willen zij de tentoonstelling niet op een ander moment bezoeken, zij willen de sfeer proeven op de Cultuurmarkt of Museumnacht, ze willen het evenement meemaken.” Orphee: “Toch zie ik nog een werkpunt naar de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers bij Museumnacht. Want niet alle musea zijn toegankelijk en ook het busvervoer is niet afgestemd, dat moeten we volgend jaar beter aanpakken. Naast de fysieke drempels zetten we ook in op mentale drempels. Het gaat er dan over dat mensen zich welkom voelen en dat je activiteiten zijn afgestemd op een breed publiek. Ik geloof dat we er op onze evenemen-
ten in slagen om zo’n sfeer te creëren, met de Cultuurmarkt van Vlaanderen op kop.” Toon: “Je kan die sociale drempels die verschillende kansengroepen ervaren niet overschatten. Ook het taalgebruik en de vormgeving die gehanteerd worden, zorgen vaak voor extra drempels. Dit benadruk ik ook steeds als ik infosessies geef aan gemeenten omtrent de vrijetijdspas. Met de marketing tool ‘Er op UiT’ en het pakket van Duidelijke taal, help ik hen alvast op weg.”
faciliteiten. Hierdoor hebben we zowel naar het publiek als naar de culturele sector het belang van kunst voor kinderen naar voren geschoven.”
Hoe wil Prospekta etnisch culturele Waarom is het diversiteit sticommu- extra niceren muleren? over het kinderaanbod zo belangrijk? Jef: “Als jong gezin is het niet evident om tijd vrij te maken voor museumbezoek of kindertheater. Je bent druk bezig met het zorgen voor de kinderen en het huishouden en blij als er even een rustmoment is. Maar toch is het belangrijk om met een gerichte communicatie jonge ouders te overtuigen om te participeren en zo samen met hun kinderen fijne culturele ervaringen op te doen en dingen te ontdekken. Want ‘jong geleerd is oud gedaan’, aldus Vlieg.” Toon: “Dat kan ik alleen maar beamen. Op dit principe is de hele cultuureducatie gebaseerd.” Job: “Maar we kunnen dit ook zelf doen door in onze eigen projecten na te gaan wat er voor kinderen interessant is.” Orphee: “Met Museumnacht zijn we erin geslaagd om ons evenement ook een kindvriendelijke uitstraling te geven door workshops voor hen te programmeren. Bij de Cultuurmarkt 2014 hebben we kinderen als centrale gast naar voren geschoven en hen verwend met extra veel programma, duidelijke communicatie en aangepaste
Job: “We proberen om meer samen te werken met ‘diverse’ kunstenaars en cultuurmedewerkers. En het aanbod dat er is via onze verschillende communicatiekanalen bekend te maken.” Toon: “What you show is what you get.” Jef: “Daarom neemt Prospekta een voorbeeldfunctie op in heel onze werking: bij de vrijwilligerswerving en –werking, bij de programmatie van de Cultuurmarkt, het betrekken van partners voor Erfgoeddag of Cultuurmarkt, de volledige communicatiecampagne afstemmen op verschillende doelgroepen … En daarnaast ook door stimulansen te geven aan de sector, bijvoorbeeld door hierover met hen na te denken op onze ronde langs alle musea voor Museumnacht.” Orphee: “Maar we merken toch dat het aanbod niet altijd aansluit bij de bewoners van de stad. Daarom moeten we in 2015 extra inzetten op de aanbodzijde. Welke acties nemen culturele instellingen, waarom werkt het, waarom niet? Maar ook: welk aanbod voor een divers publiek bereikt ons nu niet en hoe kunnen we dit extra verzamelen? Maar ook aan publiekszijde kunnen we onze communicatie toch nog meer screenen op leesbaarheid en laagdrempeligheid.” Toon: “We leggen in de stad een heel traject af rond de taaliconen. Het is raar dat we deze zelf nog niet geïmplementeerd hebben bij onze evenementen. Er is nog werk aan de winkel.”
36 TRANSVERSALE ASSEN
Duurzaamheid staat sinds 2011 op de agenda. Is werken aan duurzaamheid ondertussen een evidentie geworden?
Toon: “Het is zeker evident dat we het moeten doen maar minder evident soms hoe we het moeten doen.” Jef: “Klopt. Het moeilijke is dat er geen eenduidig antwoord is op heel wat ecologische vragen en dat we met beperkte financiële middelen werken. Dat maakt het soms moeilijk om duurzame beslissingen te nemen.” Orphee: “Ik vind toch dat duurzaamheid nu vaak nog gezien wordt als iets extra dat we er bovenop doen en dat soms zelfs conflicteert met onze opdracht. We zijn nog niet in die fase dat we bij elke nieuwe actie die we bedenken automatisch uitgaan van duurzaamheid. Het is nu vaak nog eerder een vervelend stemmetje in je hoofd dat je vraagt om bij te sturen. Dat stemmetje zorgde ondertussen wel al voor belangrijke ingrepen: we hebben ons drukwerk aangepast, denken na over onze ecologische voetafdruk en proberen ook anderen te inspireren met onze goede en slechte ervaringen.” Job: “Het is inderdaad nog nodig om er blijvend aan herinnerd te worden. Maar ik denk dat het wel een reflex wordt in onze dagelijkse handelingen.”
2
DEEL
ZAKELIJK BEHEER
12 personeelsleden 310.180 euro werkingssubsidies van Provincie Antwerpen 25.000 euro voor 100% CULTUUR in de Kempen 150.000 euro voor 100% CULTUUR op ATV en RTV 195.000 euro subsidies van Stad Antwerpen 1 gedetacheerde werknemer van Antwerpen Toerisme & Congres 100-den liters thee
37 ZAKELIJK BEHEER
1. PERSONEELSBELEID De CAO van het sociaal-cultureel werk, gesloten onder paritair comité 329 is van toepassing. Voor de financiële barema’s en de vakantieafspraken wordt de provinciale regeling gevolgd. Het personeel dat door de Stad ter beschikking gesteld wordt, valt onder de rechtspositieregeling die van toepassing is op het stadspersoneel.
ORGANISATIE PERSONEELSPLOEG In 2014 onderging de personeelsploeg van Prospekta ingrijpende wijzigingen. • Ward Jacobs, gedetacheerd werknemer van Stad Antwerpen is na een loopbaan van 18 jaar bij Prospekta vzw in januari 2014 overgeplaatst naar Antwerpen Toerisme & Congres. Ward Jacobs was stafmedewerker en een van de drijvende krachten achter de backoffice en publieksbalie Info Cultuur. • Ook Jackie De Beuckelaer, gedetacheerd werknemer van Stad Antwerpen staat sinds januari 2014 op de loonlijst van Antwerpen Toerisme & Congres en wordt van daaruit ter beschikking gesteld aan Prospekta. • Hilde Lenaerts, werknemer op de loonlijst van het MAS en tot december 2013 werkzaam bij Prospekta, werd eveneens in januari 2014 overgeplaatst naar Antwerpen Toerisme & Congres. • Rik Senden heeft – ten gevolge de beperking van de openingstijden van Info Cultuur - sinds 1 augustus 2014 een halftijdse loopbaanonderbreking. De Prospektaploeg telt nu nog 12 personeelsleden. • Ieder personeelslid heeft een eigen taak die bepaald is in een functieomschrijving.
• De personeelsploeg is polyvalent. Voor het maken van basisafspraken is er op regelmatige basis een algemeen personeelsoverleg. • Het stafoverleg gebeurt 3-wekelijks. Door het vertrek van Ward Jacobs bestond de stafvergadering uit Annik Klaes, Viviane Spiessens en Jef De Clerck. In oktober 2014 werd beslist om Orphee Mariën mee op te nemen in de stafvergadering. • Op de werkvloer is telkens op dinsdag en donderdag een halfuur overleg met alle medewerkers. Zo kunnen snel beslissingen genomen worden. Dit werkt snel en efficiënt en medewerkers zijn op de hoogte van wie waarmee bezig is. In het najaar van 2014 werd beslist het overleg op dinsdag op te schorten en om op regelmatige basis thematische werkgroepen te organiseren om heel concreet een aantal zaken aan te pakken.
• •
•
•
•
• •
•
FUNCTIES Medewerkers met een overkoepelend of transversaal takenpakket • Directeur: Annik Klaes (fulltime) • Zakelijk leider: Viviane Spiessens (fulltime) • Directiesecretariaat/office manager (halftime) en boekhouding (halftime): Mieke Marivoet • Communicatieverantwoordelijke: Jef De Clerck (halftime) • Redactiemedewerker: Isabelle De Cock (halftime) Medewerkers met een gericht takenpakket Publieksbalie Info Cultuur: • Baliebediende, gedetacheerd vanuit
38 ZAKELIJK BEHEER
• •
Antwerpen Toerisme & Congres: Jackie De Beuckelaer (halftime) Baliebediende: Rik Senden (halftime) Backoffice: Medewerker voor de backoffice met focus op ticketing, Last Minute Ticket Shop, onderhoud van de website Info Cultuur, voor de ontwikkeling van ICT en back-up baliemedewerker Info Cultuur: Sven Verlinden (fulltime) Medewerker voor de opvolging van de gidsenboekingen en vakantieateliers: Jackie De Beuckelaer (halftime) Medewerker UiTdatabank en publicaties, focus lay-out: Anne Van De Genachte (halftime) Medewerker UiT, in samenwerking met CultuurNet Vlaanderen: Toon Beullens (fulltime waarvan 50% gefinancierd door Prospekta en 50% door CultuurNet Vlaanderen) Medewerker publicaties, focus redactie: Isabelle De Cock (halftime) Medewerker 100% CULTUUR op ATV en RTV, coördinator: Job Van Bortel (halftime) Organisatie evenementen: Stafmedewerker collectieve marketing voor de organisatie van Cultuurmarkt van Vlaanderen, Erfgoeddag, Museumnacht en Winterspelen: Jef De Clerck (halftime) Platformwerking en evenementen: Orphee Mariën (fulltime) Evenementen: Job Van Bortel (halftime)
HARMONICA-EFFECT De structurele ploeg wordt in functie van het werk ad hoc aangevuld met tijdelijke werknemers. Voor de Cultuurmarkt van Vlaanderen werkte Prospekta samen met 3 programmatoren: Sophie De Somere, Mourad Bekkour en Vincent Brijs. Daarnaast zou Prospekta geen Museumnacht of Cultuurmarkt van Vlaanderen kunnen organiseren zonder de inzet van
een 100-tal vrijwilligers die zich belangeloos inzetten om de evenementen mee te ondersteunen. Prospekta begeleidt regelmatig stagiairs. In 2014 was dit Jasmien Heyman, studente Cultuurmanagement aan de Universiteit Antwerpen.
OPLEIDINGEN EN STUDIEDAGEN Prospekta blijft investeren in de professionele groei van haar medewerkers. Er werden verschillende opleidingen en studiedagen gevolgd: • Schrijven en Usability voor internet – Jef De Clerck en Job Van Bortel • Colloquium Bilsen Fonds voor Cultuurmanagement: ‘Draagt de beleveniseconomie bij tot een duurzame participatie?’ – Annik Klaes en Orphee Mariën • Transitiefestival Middenveld – Orphee Mariën • Trefdag Pulse Cultuur: (on)gemeen goed! – Orphee Mariën • Opleiding MoMu Recreatex - Sven Verlinden, Ward Jacobs, Mieke Marivoet, Rik Senden, Jackie De Beuckelaer, Annik Klaes en Viviane Spiessens • International lecture studies on Cultural Marketing UA: Zahava Doering: ‘Do Museum Users Matter? Reflections on Museum Management, Programs and Exhibitions.’ – Annik Klaes • Fiscaal Informatief: Herstructureren van vzw’s – Annik Klaes en Viviane Spiessens
2. FINANCIEEL BELEID STAD ANTWERPEN
ORGANISATIE FINANCIEEL BELEID Prospekta voert een analytische boekhouding die intern driemaandelijks getoetst wordt aan de vooropgestelde begroting. Deze begroting geeft de algemene werking van de organisatie weer. Daarnaast worden voor intern gebruik per project deelbegrotingen gemaakt. De boekhouding wordt omgezet in de voor de Raad van Bestuur en Algemene Vergadering meer leesbare financiële stukken. Deze geven precies weer aan welke projecten en op welke manier de middelen besteed worden. Prospekta is geen producerende organisatie. De energie van de organisatie gaat voornamelijk naar het uitbouwen en verzamelen van expertise, het organiseren van onder meer collectieve marketingactiviteiten en het mediëren tussen diverse partners. De werkingskost vertaalt zich daarom hoofdzakelijk in de personeelskost.
SUBSIDIES PROVINCIE ANTWERPEN Prospekta ontving van de Provincie Antwerpen in 2014 volgende toelages: • Een structurele werkingstoelage van € 310.180 • Een toelage voor de druk en verwerking van het magazine 100% EXPO t.b.v. € 28.000 • Een toelage voor het maandblad Suiker – 100% CULTUUR in de Kempen van € 25.000, volledig door te storten aan vzw Kempense Cultuurpromotie • Een toelage voor het tv-programma 100% CULTUUR op ATV en RTV t.b.v. € 150.000, volledig door te storten aan ATV
39 ZAKELIJK BEHEER
Prospekta ontving van de Stad Antwerpen in 2014: • Een structurele werkingstoelage van € 195.000 • Via Musea & Erfgoed een toelage t.b.v. € 35.000 voor de lokale coördinatie van Erfgoeddag en de organisatie van Museumnacht • Via Antwerpen Toerisme & Congres wordt een personeelslid (Jackie De Beuckelaer) ter beschikking gesteld van Prospekta vzw.
VLAAMSE GEMEENSCHAP Prospekta ontving in 2014 van voormalig minister van Cultuur Joke Schauvliege een projectsubsidie voor de Cultuurmarkt van Vlaanderen t.b.v. € 28.000.
EIGEN INKOMSTEN Prospekta genereert eigen inkomsten, onder meer: • Lidgelden • Ticketverkoop Info Cultuur • Ticketverkoop Museumnacht • Deelnamebijdrage standhouders infomarkt Cultuurmarkt van Vlaanderen • Actief sponsorbeleid • …
3. BTW
4. MILIEUBELEID
In samenspraak met de revisor en een advocatenkantoor werd in 2013 gestart met een screening van de BTW-procedures binnen Prospekta. Na een doorlichting die een jaar tijd in beslag nam, werd beslist naar de BTW-administratie te stappen met een spontaan regularisatievoorstel voor de jaren 2011, 2012 en 2013. Dit voorstel werd in 2014 goedgekeurd door de BTW-administratie en er werd tevens een ruling bekomen voor de toekomstige werking.
Prospekta kiest voor een duurzame kunstenpraktijk en werkt een milieuzorgplan uit om de milieubelasting van haar activiteiten te beheersen en waar mogelijk te verminderen. Begin 2014 werd een ecoteam samengesteld dat zich inzet om de werking te screenen en aan te passen. Het ecoteam stelde een actieplan op voor de periode 2014-2015 en stond in voor de uitvoering, implementatie en bijsturing van deze acties. Enkele concrete resultaten: een afname van het gebruikte printpapier met 11%, reductie van het sluimerverbruik door elektronica, ontwikkeling van een duurzame huisstijl en een aansluiting bij Blue Bike.
40 ZAKELIJK BEHEER
3
DEEL
FUNDAMENTEN
1. ALGEMENE OPDRACHT MISSIE Prospekta draagt, in de provincie Antwerpen maar ook daarbuiten, bij tot een meer hoogwaardige samenleving en doet dit hoofdzakelijk door zich actief in te zetten op het vlak van cultuurcommunicatie. De missie is vertaald in 3 strategische doelstellingen. 1 Cultuurparticipatie, cultuurbeleving en cultuurspreiding promoten door het aanbod van delen of het geheel van de sector naar een ruim publiek te communiceren. 2 Tussen de culturele actoren in de provincie Antwerpen de wisselwerking, de informatie-uitwisseling en de samenwerking verbeteren (regionaal en/of sectoraal). 3 Een laboratoriumfunctie vervullen in het ontwikkelen van nieuwe ideeën en initiatieven. De strategische doelstellingen worden geconcretiseerd in 3 operationele gebieden. A. Collectieve marketing en overleg B. Platform, expertise en netwerk C. Ontsluiting van culturele informatie
2. JURIDISCHE GESCHIEDENIS In zitting van 13 april 1995 keurde de bestendige deputatie van de Provincie Antwerpen de principiële opties goed voor de oprichting van vzw Prospekta, zoals besproken met verschillende actoren uit het (socio-)culturele veld: de 6de en 8ste directie van het provinciebestuur, de cultuurdirectie van de Stad Antwerpen en talrijke theater- en museumdirecties. Deze opties werden geconcretiseerd in een beleidsplan dat werd toegelicht aan de raadscommissie voor cultuur in het najaar van 1995. De bestendige deputatie van 8 februari 1996 ondertekende de statuten van de vzw.
41 ZAKELIJK BEHEER
3. BEHEERSSTRUCTUUR PROVINCIE ANTWERPEN
&
STAD ANTWERPEN
PROSPEKTA – CENTRUM VOOR KUNSTCOMMUNICATIE
ALGEMENE VERGADERING In 2014 lidmaatschap en vertegenwoordiging van 175 culturele instellingen uit: Aartselaar, Amsterdam (NL), Antwerpen, Berchem, Bonheiden, Boom, Borgerhout, Bornem, Brasschaat, Brugge, Brussel, Deurne, Dendermonde, Dworp, Edegem, Ekeren, Geel, Genk, Gent, Grimbergen, Heist-op-den-Berg, Hoboken, Kalmthout, Kapellen, Kontich, Lier, Lint, Lokeren, Mechelen, Merksem, Mortsel, Nijlen, Schaarbeek, Schelle, Schoten, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Niklaas, Tervuren, Tremelo, Turnhout, Wilrijk, Zandvliet, Zoersel.
Stakeholder Provinciebestuur Antwerpen
RAAD VAN BESTUUR
Vertegenwoordigers van – Provinciebestuur Antwerpen – Stadsbestuur Antwerpen – Onafhankelijke deskundigen
_
Op 28 februari 1996 besliste het Antwerpse college (jaarnummer 2602) dat het stadsbestuur wenste toe te treden tot de nieuw op te richten vzw Prospekta. De gemeenteraad van 4 maart 1996 ( jaarnummer 379) gaf zijn goedkeuring aan de statuten van de vzw. Diezelfde dag noteren we de stichtingsvergadering. Op 17 oktober 1996 werden de statuten gepubliceerd in het Staatsblad. Het stadsbestuur en het provinciebestuur werken sindsdien nauw samen binnen de vzw Prospekta. De opdracht van Prospekta is een overkoepelende aanpak van cultuurcommunicatie- en marketing te ontwikkelen. De eerste jaren lag de focus op de verstrekking van culturele informatie en het oprichten van een centraal netwerk voor ticketverkoop voor Antwerpen. Na 10 jaar was een actualisering van de kerntaken van de vzw noodzakelijk. De missie, de strategische en de operationele doelstellingen van Prospekta werden daarom in het voorjaar van 2006 in samenspraak met het provinciale beleid en administratie geherformuleerd. Ze werden voorgelegd aan de Raad van Bestuur van 21 september 2006. Vertrekkende vanuit de hernieuwde missie en op basis van de bestuursakkoorden van Provincie en Stad Antwerpen na de provincie- en gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober 2006 werd uitvoerig overlegd tussen en met de 2 overheden. Uit deze gesprekken werden de krijtlijnen voor de toekomstige werking van Prospekta gedestilleerd. De inhoudelijke taakafspraken met beide overheden werden bevestigd in beheersovereenkomsten: met de Provincie Antwerpen bekrachtigd op 14 december 2007 en met de Stad Antwerpen goedgekeurd op het college van 21 november 2008. Ten gevolge de richtlijnen van het nieuwe provinciale/gemeentedecreet wordt vanaf 2011 samen met het provinciaal en stedelijk cultuurbeleid, hun administraties en in nauwe samenwerking met de juridische diensten van de respectieve overheden het nieuwe juridische statuut voor vzw Prospekta voorbereid. In 2013 werd in samenspraak met Provincie en Stad Antwerpen beslist Prospekta vzw om te vormen tot een provinciale EVAP (Extern Verzelfstandigd Agentschap Privaat). Deze transitie zou plaatsvinden in de loop van 2014 en de nodige voorbereidingen werden hiervoor opgestart. Het regeerakkoord van juli 2014 bepaalt echter dat persoonsgebonden materies (waaronder cultuur) geen bevoegdheid blijven van de Provincies. Hiermede werden alle plannen voor de omvorming van Prospekta bevroren. In de loop van 2015 zullen nieuwe toekomstscenario’s voor Prospekta vzw onderzocht worden.
DAGELIJKSE WERKING:
2014: 12 personeelsleden
42 ZAKELIJK BEHEER
Stakeholder Stadsbestuur Antwerpen
4. 5. RAAD VAN ALGEMENE BESTUUR VERGADERING/ LEDEN PROSPEKTA VOOR DE PROVINCIE ANTWERPEN WERDEN VOLGENDE PROVINCIERAADSLEDEN AFGEVAARDIGD:
De heer gedeputeerde Luk Lemmens (voorzitter) De heer gedeputeerde Rik Röttger (ondervoorzitter) Mevrouw Yolande Avontroodt Mevrouw Mireille Colson De heer Bert Corluy De heer Koenraad De Cock Mevrouw Hilde De Lobel Mevrouw Ilse Jacques De heer Patrick Janssen
VOOR DE STAD ANTWERPEN WERDEN VOLGENDE GEMEENTERAADSLEDEN AFGEVAARDIGD: De heer schepen Philip Heylen (ondervoorzitter) De heer Danny Feyen De heer André Gantman Mevrouw Eline Joukes De heer Johan Klaps Mevrouw Danielle Meirsman Mevrouw Ann Vylders
DAARNAAST HEEFT PROSPEKTA EEN AANTAL ONAFHANKELIJKE EXPERTS DIE ZETELEN IN DE RAAD VAN BESTUUR De heer Guido Van den Bogaert De heer Pierre Van Diest De heer Luc Van Hove De heer Gilbert Van Nuffel De heer Jo Vermeulen Op de gemeenteraad van 15 december 2014 werd beslist om Lisa Geets af te vaardigen namens de Stad Antwerpen ter vervanging van Johan Klaps, en dit tot het einde van de legislatuur.
De Algemene Vergadering is samengesteld uit de leden van de Raad van Bestuur en de leden van Prospekta vzw. De Algemene Vergadering benoemt de Raad van Bestuur en beoordeelt het jaarverslag en de rekeningen. Leden van Prospekta zijn automatisch lid van de Algemene Vergadering én kunnen genieten van enkele concrete voordelen, zoals korting bij deelname aan de Cultuurmarkt van Vlaanderen, gratis brochureservice op www.infocultuur.be, korting op advertentieruimte in de verschillende programmabrochures en het magazine 100% EXPO, een korting op het printen van tickets voor eigen verkoop, gratis gebruik van het
persbestand en van adreslijsten met culturele instellingen en begeleiding bij invoer in de UiTdatabank. De Antwerpse provinciale en stedelijke culturele instellingen zijn als subsidiërende overheden vrijgesteld van betaling van het lidmaatschap. Ook cultuurinstellingen van buiten de provincie Antwerpen kunnen lid worden van Prospekta. Totaal aantal leden in 2014: 175 Provinciale en stedelijke instellingen: 45 Betalende leden: 130 Na een lichte daling van het ledenaantal in 2013 blijft het ledenaantal nu status quo.
200 150 100 50 0 1996
2000 2004
43 ZAKELIJK BEHEER
2006
2007 2008
2009 2010
2011
2012
2013 2014
BIJLAGE 1
LEDENLIJST 2014 11.11.11-Antwerpen Vila Cabral 5voor12 Academie voor Spel en Theater ACTS Producties Aeolus Productions Agrafa Communications ALMO Auteursbureau Amarant AMUZ ANNA3 Antwerpen Open Antwerps Sportpaleis Antwerpse Kathedraalconcerten AP Hogeschool Arenbergschouwburg Arti Vocali Artiestenfonds Bad van Marie Behoud de Begeerte Belgische Improvisatie Liga Bibliotheken Antwerpen Boek.be BOZAR - Paleis voor Schone Kunsten Calcant Carte Blanche CC De Kern Wilrijk CC De Schelde CC De werft CC Luchtbal Champ d’Action Circant CO Sint-Andries - coStA Cofena Contour Mechelen Cultuurantennes Stad Antwerpen Cultuurcentra Antwerpen Cultuurcentrum Berchem Cultuurcentrum Brasschaat Cultuurcentrum Deurne Cultuurcentrum Merksem Cultuurcentrum Schoten Cultuurcentrum Ter Dilft Cultuurdienst Edegem Cultuurraad Antwerpen Cultuurraad Deurne Cultuurraad Ekeren Cultuurraad Hoboken Cultuurraad Wilrijk Curieus Damiaanactie Dansstudio 1-2-3 Dansstudio Arlekino Danzateljee De Kathedraal de Roma De Spelerij de Warande deFilharmonie Demos Den Beulebak Design Vlaanderen
deSingel internationale Kunstcampus Diamantmuseum Provincie Antwerpen Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders Ell circo d’ell fuego Ensemble Leporello Euregio Jeugdorkest Europees Jeugdfilmfestival Vlaanderen EWT-Theater Fakkelteater Fameus FelixArchief FelixPakhuis Forum voor Amateurkunsten FotoMuseum Geitestoet Gelber HERMESensemble Het Domein Bokrijk Het Gevolg het Huis van Alijn Het Oude Badhuis HETPALEIS Jeugd en Dans Jeugd en Muziek Antwerpen Kaleidoscoop Kunstencentrum Kalligrafia Kasteel d’Ursel Kindermuseum KMSKA Koningin Fabiolazaal Koninklijk Museum voor Midden-Afrika Koninklijke Gidsenvereniging Antwerpen Kunst in Huis Kunstencentrum Vlaams Fruit Kunsthuis Opera Vlaanderen en Ballet Vlaanderen Kunstkamer (Voka-Kamer voor Koophandel Antwerpen-Waasland) L.C.L De Korenbloem Ladanation Laika Leesweb Lekker Antwerpen Letterenhuis Liers Cultuurcentrum Look & Smile M HKA Maagdenhuismuseum OCMW Antwerpen MAS | Museum aan de Stroom Middagconcerten van Antwerpen Middelheim Openluchtmuseum Mineralogisch Museum - Academie voor Mineralogie ModeMuseum Provincie Antwerpen MoMu Monty MOOOV Multatuli Theater Musea en Erfgoed Antwerpen Museum Mayer van den Bergh Museum Plantin-Moretus /Prentenkabinet Museum Vleeshuis Music Hall
44
Muziektheater Transparant Nekka Nieuw Antwerps Toneel Noordteater NTGent Opendoek - Amateurtheater Vlaanderen Paljas Produkties Patrimoniumonderhoud / Bijzondere opdrachten en feestmateriaal Peña al Andalus Podiumkunsten Bis Produkties Politiemuseum Oudaan Poppentheater Jojo Provinciaal Domein De Schorre Provinciaal Suske en Wiske-Kindermuseum Provinciale Groendomeinen Regio Antwerpen Provincie Antwerpen - Dienst Cultureel Erfgoed Provincie Antwerpen - Dpt. Cultuur Provincie Antwerpen - Dpt. Recreatie, Sport en Toerisme Quilombo Rasa Rubenshuis School voor Filosofie Seeftheater Stedelijk Deeltijds Kunstonderwijs Stoomtrein Dendermonde-Puurs Strip Turnhout Studio 100 t Arsenaal Teatertentog tg STAN Theater Cartouche Theater De Spiegel Theater FroeFroe Theater Propop Theater Stap Theater Zeemanshuis Theater Zuidpool Theatertainment Toneelhuis Toneelstudio Gloriant Triangle Promotion Troubleyn / Jan Fabre Uitgezonderd. Theater! UiThuis Hoboken Universiteit Antwerpen Villanella Vlaams Architectuurinstituut Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond Vlaams Muziek Theater Vlamo Vormingplus Antwerpen Vredescentrum van Provincie en Stad Antwerpen vtbKultuur WACCO (Wase Cultuurcentra Overlegplatform) Zilvermuseum Sterckshof
BIJLAGE 2
TICKETVERKOOP INFO CULTUUR
2011
Musea Antwerpen
2012
2.657
Dulle Gulle Griet (Museum Mayer van den Bergh)
2013
2.319
2014
1.912
2.800
74
26
171
Themarondleidingen (Museum Mayer van den Bergh) Themarondleidingen (KMSKA) Torenbeklimming
159
115
60
12
498
463
Klassedag Krokusateliers
44
164
140
Krokuskriebels
94 49
Kerstateliers
265
146
118
102
Paasateliers
89
158
157
116
Zomerateliers
852
668
418
240
Herfstateliers
62
175
97
41
628
686
474
660
Nottebohmlezingen Erfgoedbibliotheek Workshops Middelheimmuseum
18
102
73
Workshops MoMu
4
114
114
Workshops Museum Plantin Moretus (Ziel v/d Meester)
2 149
57
20
1
Zomerwandeling ‘Tuin der Poëten’ Filosofische Brunch Middelheimmuseum Hongerspelen in Middelheimmuseum
4
Zondag in het MAS
45
Kunstendag voor Kinderen Middelheimmuseum
53
Zaterdagklanken
41 80
Beiaardconcerten (Museum Vleeshuis)
643
Occasionele partners
1.464
1.227
EBeO
169
50
Klassiek voor Iedereen - Ben Roels
195
339
Haydn Genootschap
470
2.499
17
Octopus vzw
219
Vox Amicorum
15
Pro Voce
200
GZA Ziekenhuizen
254
Euregio Jeugdorkest vzw
172
Swells bvba
198
Voodoo Chile vzw
93
91
13
61
Helicon
181
IRSC België
2
Key Minnebo - Antwerpse Stadsvertellingen
4 186
Keizerskapel vzw
28
Cirque du Soleil
163
Vonk & Zonen
303
Scoop
48
Free Music vzw (Rob Leurentop)
52
Partners in Crime vof
41
Ensemble Polyfoon
67
Sint-Paulus
23 516
Koen Broucke
38
Graindelavoix
22
Werfbezoek KMSKA
1.900
45
TICKETVERKOOP INFO CULTUUR
2011
2012
2013
2014
Herdenking Groote Oorlog 14-18 Structurele partners - exclusieve voorverkoop
45.935
41.638
20.581
7.898
deFilharmonie
42.140
36.976
16.514
1.854
Ballet van Vlaanderen Museumnacht 24 uur van het Podium
200
88
256
3.446
2.842
2.682
149
1.732
1.129
Mode Academie - Modeshow
3.859 2.185
Structurele partners - voorverkoop
1.455
1.054
1.228
311
Opera en Ballet Vlaanderen
84
82
77
50
deSingel
95
104
66
6
Monty
10
19
9
19
Culturele Centra Antwerpen
730
130
99
35
Vlaams Fruit
141
271
519
124
FelixPakhuis
81
64
12
Terra Nova
20
49
71
9
294
335
375
68
806
2.422
2.175
51.511
47.044
26.613
15.683
Ticket Antwerpen: Arenberg/OLT/Modeshow LMTS Totaal
46
PROSPEKTA DANKT
PROSPEKTA IS EEN INITIATIEF VAN