centrum voor kunstcommunicatie museumnacht 2011 © Prospekta
Jaarverslag 2011 - jaargang 16
Prospekta is een initiatief van
Inhoudstafel Voorwoord
1
Deel 1: Uitgangspunten
3
1. Ontstaansgeschiedenis
3
2. Beheersstructuur
4
3. Algemene opdracht
5
4. Verankering
5
Deel 2: Activiteiten 2011 A. Collectieve marketing het jaar rond
7 8
1. Erfgoeddag: zondag 1 mei
8
2. Cultuurdag voor Onderwijs: woensdag 18 mei
9
3. Museumnacht: zaterdag 6 augustus
10
4. Cultuurmarkt van Vlaanderen: zondag 28 augustus
14
5. Balkanfestival: najaar 2011
24
6. Cobra Power of print: najaar 2011
25
7. 24 uur van het podium: 14 & 15 januari 2012
29
B. Platform voor ontmoeting en expertise-uitwisseling
30
1. Organisatie Prospekta
30
2. Samenwerken
32
3. Overleg organisatie derden
34
C. Faciliterend voor partners en sector
36
1. Ticketing Info Cultuur
36
2. Gidsenboekingen via Info Cultuur
37
3. Verzamelen en beheren van cultureel promotiemateriaal
40
4. Regionale coördinatie UiTdatabank
40
5. Museumkaart Antwerpen
47
6. Productie en beheer Cadeaubonnen Info Cultuur
48
7. Productieplatform voor administratieve en financiële begeleiding van provinciale evenementen 48
D. Ontsluiting van culturele informatie
49
1. Publieksbalie Info Cultuur
49
2. Website Info Cultuur
50
3. Publicaties
50
Deel 3: Zakelijk beheer
54
1. Personeelsbeleid
54
2. Organisatie Personeelsploeg
54
3. Financieel beleid
56
4. Prospekta vzw, een nieuw juridisch statuut
57
5. Huisvesting
58
DEEL 4: Raad van Bestuur
59
1. Algemene vergadering/leden Prospekta 2011
59
2. Raad van Bestuur 2011
60
3. Ledenlijst 2011
60
Bijlage 63 Prospekta dankt 64
Voorwoord Prospekta blijft in beweging. Het ligt in onze aard. Maar eigenlijk doen we niet meer of niet minder dan opvolgen wat zich aandient. De organisatie is flexibel en kan daardoor snel inspelen op de vraag van partners en cultuursector. We zijn niet met handen en voeten gebonden aan strakke schema’s en onze provinciale en stedelijke opdrachtgevers geven ons keer op keer voldoende marge om te doen wat we juist en relevant vinden. Het is een bijzonder fijne werkrelatie met stad en provincie. Ze is gebaseerd op wederzijds vertrouwen. De collectieve marketingactiviteiten evolueerden op 5 jaar tijd van 1 naar 7, de publicaties van 1 naar 3, en UiT in stad en provincie Antwerpen kregen vorm. Dankzij de samenwerking met CultuurNet Vlaanderen behoren vandaag 41 van de 70 steden en gemeenten tot het provinciale UiTnetwerk. En de ticketverkoop en de werking van Info Cultuur groeiden uit tot professionele, klantgerichte platforms. Naast de reguliere werking heeft elk jaar zijn focussen. Ook in 2011 waren er een aantal specials. De Cultuurnacht kreeg een nieuw kleedje en zal voortaan door het leven gaan als de 24 uur van het podium. Met dit evenement profileert Antwerpen zich als dé podiumkunstenstad van het land. De eerste editie ging door in januari 2012, maar het evenement werd bedacht en voorbereid in 2011. In de rand van de Cultuurmarkt van Vlaanderen onderzochten we de link tussen ecologie en cultuur. En het werk werd beloond! Cultuurmarkt won de Green Event Award 2011, de prijs voor het meest milieuvriendelijke evenement van Vlaanderen. Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad nodigde Prospekta uit om onze acties aan te scherpen in het kader van hun doelpubliek. Samen met hen organiseerden we met succes een jongerenjury voor Cobra Power of print, de culturele affiche- en folderwedstrijd. Ten slotte werd de arbeid van 2 jaar denkwerk verwerkt en geconsolideerd in het rapport 2025 ‘G02025-Toekomstverkenning van het culturele domein in Vlaanderen’ van Maya Van Leemput. Doordat de wereld rondom ons zo snel verandert, heroriënteerde Prospekta een aantal dossiers. In functie van het Bestuursakkoord formuleerde stad Antwerpen eind 2006 te halen doelstellingen. Hierdoor wordt werk – dat vroeger door Prospekta werd gedaan omdat het blinde vlekken waren – sinds enkele jaren opgenomen door stedelijke diensten die deze materie nu als core business hebben. Zo bijvoorbeeld werd in 2011 de Museumkaart geïntegreerd in de Citycard van Toerisme Antwerpen, is vanuit de dienst Cultuur, Sport & Jeugd het participatiebeleid grondig aangepakt en zet de Dienst Algemeen Onderwijsbeleid grootschalig in op het uitbouwen van de link tussen cultuur en onderwijs. Daar waar Prospekta deze dossiers enkele jaren geleden quasi alleen trok, maken we nu deel uit van een groter geheel, onder vorm van deelname aan stuurgroepen of partnerships. Hierbij blijft Prospekta focussen op de samenwerking tussen de respectieve beleidsniveaus en de stedelijke en niet-stedelijke partners. Deze wending creëerde ruimte. In 2010 werd voor het eerst thematisch gewerkt: Prospekta focuste – transversaal doorheen haar werking – op de promotie van de musea in Antwerpen met Museumnacht, Expobrochure, Museumkaart, centralisatie van de verkoop van vakantieateliers, en gidsentoewijzigingen en -boekingen. Dit model werd intern positief geëvalueerd en in 2011 werd eenzelfde traject opgestart voor de podiumkunsten. In dit kader werd begin 2012 de eerste editie van de 24 uur van het podium georganiseerd. Ook binnen het provinciebestuur waren er ingrijpende wijzigingen die een impact hadden op onze werking. De communicatiedienst van de administratie cultuur werd in 2010 geherstructureerd. Een aantal van zijn
1
oorspronkelijke taken stroomden door naar Prospekta. Zo werd Prospekta in 2011 voor het eerst ingeschakeld om het Balkanfestival, georganiseerd door het departement cultuur van de provincie, niet enkel administratief en zakelijk, maar ook communicatief te omkaderen. Een aantal dossiers zijn uitgesteld. Zo krijgen we voor het uitdokteren van de nieuwe juridische verzelfstandigde structuur respijt tot 1 januari 2014. Dit betekent dat we Prospekta in haar huidige vorm over de verkiezingen heen kunnen tillen. Dit sluit beter aan dan de initiële timing van de beheersovereenkomsten. Ook de aangekondigde verhuizing van Info Cultuur in samenwerking met MC en Toerisme Antwerpen is uitgesteld. Maar uitstel is geen afstel. Augustus 2012 openen de deuren van Info Cultuur in de Wisselstraat 12. Meer over dit alles leest u in onderhavig jaarverslag. En moest u toch nog vragen hebben? Dan nodigen wij u uit ons te contacteren. Annik Klaes directeur
2
Deel 1: Uitgangspunten 1. Ontstaansgeschiedenis In zitting van 13 april 1995 keurde de bestendige deputatie van de provincie Antwerpen de principiële opties goed voor de oprichting van vzw Prospekta, zoals besproken met verschillende actoren uit het (socio-) culturele veld: de 6de en 8ste directie van het provinciebestuur, de cultuurdirectie van de stad Antwerpen en talrijke theater- en museumdirecties. Deze opties werden geconcretiseerd in een beleidsplan dat werd toegelicht aan de raadscommissie voor cultuur in het najaar van 1995. De bestendige deputatie van 8 februari 1996 ondertekende de statuten van de vzw. Op 28 februari 1996 besliste het college (jaarnummer 2602) dat het stadsbestuur wenste toe te treden tot de nieuw op te richten vzw Prospekta. De gemeenteraad van 4 maart 1996 (jaarnummer 379) gaf zijn goedkeuring aan de statuten van de vzw. Diezelfde dag noteren we als stichtingsvergadering. Op 17 oktober 1996 werden de statuten gepubliceerd in het Staatsblad. Het stadsbestuur en het provinciebestuur werken sindsdien nauw samen binnen de vzw Prospekta – centrum voor kunstcommunicatie. De opdracht van Prospekta is een overkoepelende aanpak van cultuurcommunicatie- en marketing te ontwikkelen. De eerste jaren lag de focus op de verstrekking van culturele informatie en het oprichten van een centraal netwerk voor ticketverkoop voor Antwerpen. Na 10 jaar was een actualisering van de kerntaken van de vzw noodzakelijk. De missie, de strategische en de operationele doelstellingen van Prospekta werden daarom in het voorjaar van 2006 in samenspraak met het provinciale beleid en administratie geherformuleerd. Ze werden voorgelegd aan de Raad van Bestuur van 21 september 2006. Vertrekkende vanuit de hernieuwde missie en op basis van de bestuursakkoorden van provincie Antwerpen en stad Antwerpen na de provincie- en gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober 2006 werd uitvoerig overlegd tussen en met de 2 overheden. Uit deze gesprekken werden de krijtlijnen voor de toekomstige werking van Prospekta gedestilleerd. De inhoudelijke taakafspraken met beide overheden werden bevestigd in aparte beheersovereenkomsten. De beheersovereenkomst met provincie Antwerpen werd bekrachtigd op 14 december 2007. De beheersovereenkomst met de stad Antwerpen werd goedgekeurd op het college van 21 november 2008. Ten gevolge de richtlijnen van het nieuwe provinciale/gemeentedecreet werd in 2011 samen met het provinciaal en stedelijk cultuurbeleid, hun administraties en in nauwe samenwerking met de juridische diensten van de respectieve overheden het nieuwe juridische statuut voor vzw Prospekta voorbereid. De consolidatie hiervan was oorspronkelijk voorzien voor december 2011, maar is in samenspraak met de overheden uitgesteld tot januari 2014.
3
2. Beheersstructuur provincie Antwerpen
&
stad Antwerpen
Prospekta – centrum voor kunstcommunicatie
Algemene Vergadering Lidmaatschap en vertegenwoordiging van 187 culturele instellingen van Aartselaar, Antwerpen, Berchem, Beveren, Boom, Borgerhout, Bornem, Brasschaat, Brugge, Brussel, Deurne, Diest, Edegem, Ekeren, Geel, Gent, Haacht, Herzele, Hoboken, Kalmthout, Kontich, Lebbeke, Leuven, Lier, Mechelen, Merksem, Mortsel, Nijlen, Schaarbeek, Schelle, Schoten, Sint-Niklaas, Strombeek-Bever, Tervuren, Turnhout, Wilrijk, Zandvliet, Zele, Rijswijk (NL) (referentie leden: 2011)
Raad van Bestuur
Stakeholder
Vertegenwoordigers van
Stakeholder
provinciebestuur
– provinciebestuur Antwerpen (8)
stadsbestuur
– stadsbestuur Antwerpen (8)
Antwerpen
Antwerpen
– onafhankelijke deskundigen (3)
Dagelijkse werking
4
3. Algemene opdracht Missie Prospekta draagt, in de provincie Antwerpen maar ook daarbuiten, bij tot een hoogwaardigere samenleving en doet dit hoofdzakelijk door zich actief in te zetten op het vlak van cultuurcommunicatie. De missie is vertaald in 3 strategische doelstellingen. 1) Cultuurparticipatie, cultuurbeleving en cultuurspreiding promoten door het aanbod van delen of het geheel van de sector naar een ruim publiek te communiceren. 2) Tussen de culturele actoren in de provincie Antwerpen de wisselwerking, de informatie-uitwisseling en de samenwerking verbeteren (regionaal en/of sectoraal). 3) Een laboratoriumfunctie vervullen in het ontwikkelen van nieuwe ideeën en initiatieven. De strategische doelstellingen worden geconcretiseerd in 4 operationele gebieden. • Collectieve marketing • Platformwerking • Serviceorganisatie voor de sector • Ontsluiting van culturele informatie 4. Verankering Samenwerken met het beleid Prospekta draagt bij tot het realiseren van de strategische doelstellingen van het provincie- en stadsbestuur van Antwerpen. Hiertoe stemt Prospekta nauwgezet af op het cultuurcommunicatiebeleid van beide overheden en werkt Prospekta verbindend en complementair. 4.1. Provincie Antwerpen De beheersovereenkomst tussen provincie Antwerpen en Prospekta werd bekrachtigd op de deputatiezitting van 17 januari 2008 en geldt tot 31 december 2013. De werking van Prospekta is steeds meer ingebed in de structurele werking van het Departement Cultuur. Prospekta neemt sinds 2006 deel aan het wekelijkse overleg van het Museum Management Team (MMT) en sinds december 2008 aan het tweewekelijkse stafoverleg van het Departement Cultuur. Ook was er opnieuw driemaandelijks redactieoverleg over het provinciale cultuurmagazine Amuze. Met het hoofd van de stafdienst van de provincie Antwerpen wordt nauw samengewerkt middels de stuurgroep die de cultuurspreidingacties van het provinciebestuur, CultuurNet Vlaanderen en Prospekta op elkaar afstemt. Het doel is om – onder meer onder de noemer UiT in de provincie Antwerpen – een efficiënt en geïntegreerd beleid voor cultuurspreiding uit te werken. Hierbij worden maximale samenwerking en complementariteit nagestreefd. Dit dossier werd in 2011 verder uitgebouwd. Op de ontmoetingsmomenten en platformwerking die Prospekta organiseert, worden systematisch collega’s van de provincie en haar culturele instellingen uitgenodigd. Ook maken provinciale initiatieven als Terra Nova gebruik van de ticketingservice van Info Cultuur. Het dossier Toegankelijkheid in de provinciale musea kreeg in samenwerking met de provinciale Dienst Welzijn en Gezondheid bijzondere aandacht. In 2010 werd de Communicatiedienst van het Departement Cultuur grondig geherstructureerd. Daardoor stroomden een aantal taken door naar Prospekta. In 2011 omkaderden we voor het eerst een provinciaal festival communicatief. De krijtlijnen voor de communicatie van het Balkanfestival werden in 2010 uitgetekend. De actieve doelpubliekwerking en realisatie van het communicatieplan volgden in 2011. Ook op zakelijk vlak wordt nauw samengewerkt. Prospekta deed in 2011 voor het Balkanfestival de con-
5
tractopvolging en de administratieve en financiële afhandeling voor de logistiek, transporten, honoraria, huur en dergelijke. 4.2. Stad Antwerpen Met het oog op de realisatie en coördinatie van een overkoepelende cultuurcommunicatie voor stedelijke en niet-stedelijke culturele instellingen op het grondgebied van de stad Antwerpen, is Prospekta opgenomen als volwaardig partner in de organisatiestructuur van de stad en als lid van het directieteam van het bedrijf Cultuur, Sport & Jeugd (CS). Op de agenda staan de realisatie van programma’s, projecten en initiatieven zoals het meewerken aan een globaal CultuurCommunicatiePlan, het verlenen van gespecialiseerde culturele dienstverlening en het organiseren van activiteiten rond cultuurpromotie. De opdracht van Prospekta kadert binnen het totaalpakket van de te realiseren acties op het vlak van cultuurcommunicatie van de stad Antwerpen. De stedelijke opdracht van Prospekta is omschreven in het Cultuurbeleidsplan 2008-2013. Cultuur in Antwerpen. Een wereld van verschil. Op de collegezitting van 21 november 2008 werd de beheersovereenkomst tussen stad Antwerpen en Prospekta goedgekeurd. Deze geldt net als de provinciale beheersovereenkomst tot 31 december 2013. Met CS, Toerisme Antwerpen, Digipolis en CultuurNet Vlaanderen was overleg over de UiTdatabank binnen de stedelijke context en met Toerisme Antwerpen, Marketing & Communicatie (MC) en de districten werd verder samengewerkt rond de contentverzameling en validatie van culturele data voor de UiTdatabank. Met MC werd schouder aan schouder samengewerkt voor de productie van UiT in Antwerpen, cultuuragenda in De Nieuwe Antwerpenaar (DNA). Net als de provinciale partners, worden de stedelijke collega’s systematisch uitgenodigd voor de ontmoetingsmomenten en platformwerking die Prospekta organiseert. Maar ook wordt Prospekta op haar beurt steeds vaker uitgenodigd voor overleg. Zo namen medewerkers van Prospekta in 2011 actief deel aan de stuurgroep en werkgroepen ter realisatie van het Participatiebeleidsplan Antwerpen. December 2009 stelde Musea & Erfgoed Antwerpen de vraag om overkoepelend Erfgoeddag en Museumnacht te coördineren. Vermits deze vraag gepaard ging met voldoende productiemiddelen en middelen om een extra medewerker aan te werven, kon Prospekta deze nieuwe opdracht aanvaarden. Deze werd ook in 2011 georganiseerd door Prospekta.
6
Deel 2: Activiteiten 2011 2011 in een notendop A. De werking van Prospekta heeft tot doel cultuurparticipatie, cultuurbeleving en cultuurspreiding te ondersteunen en te bevorderen. Dit deel van de werking vertaalt zich voornamelijk in de organisatie van collectieve marketingactiviteiten. In 2011 stonden op de agenda (chronologisch gerangschikt): 1
Zondag 1 mei
Erfgoeddag
11de, voor Prospekta: 2de editie
2
Woensdag 25 mei
Cultuurdag voor Onderwijs
4de editie
3
Zaterdag 6 augustus
Museumnacht
7de, voor Prospekta: 2de editie
4
Zondag 28 augustus
Cultuurmarkt van Vlaanderen
16de editie
5
Najaar 2011
Balkanfestival
1ste editie
6
Najaar 2011
Cobra Power of print
6de editie
7
Januari 2012
24 uur van het podium
1ste editie
B. Prospekta is voor de sector een ontmoetingspunt en een platform voor overleg, ervaringsuitwisseling en samenwerking tussen vele partners. Sinds 2010 wordt de platformwerking gelieerd aan de praktijk. De meeste aandacht ging uit naar het overkoepelende overleg van de Antwerpse musea en een vergelijkbaar traject met de podiumkunstensector teneinde de 24 uur van het podium op te starten. C. De backoffice: dienstverlening voor partners en sector. • Beheer van verschillende ticketingsystemen • Gidsenboekingen en -toewijzingen • Verzamelen en beheren van cultureel promotiemateriaal • Regionale coördinatie UiTdatabank • Productie en beheer Museumkaart (medio 2011 overgedragen naar Citycard) • Productie en beheer cadeaubonnen Info Cultuur • Productieplatform voor administratieve en financiële begeleiding van provinciale evenementen D. De ontsluiting van culturele informatie gebeurt middels • Info Cultuur, publieksbalie • Info Cultuur, website • UiT in Antwerpen – kalenderinlage bij De Nieuwe Antwerpenaar – tweewekelijks • Amuze – UiT in de provincie Antwerpen – driemaandelijks • Expobrochure – halfjaarlijks
7
A. Collectieve marketing het jaar rond (chronologisch gerangschikt) 1. Erfgoeddag: zondag 1 mei 1.1. Vlaanderen De 11de editie van Erfgoeddag, op zondag 1 mei, was een succes. Het centrale thema was ‘Armoe troef’. 400 organisaties presenteerden samen meer dan 600 activiteiten. In musea, archieven, erfgoedbibliotheken, heemkundige kringen, cultuurdiensten, verenigingen kregen armen het woord. Tal van andere spelers peilden naar de sporen van armoede in het verleden. Erfgoeddag bood hiermee inzicht in een belangrijk onderdeel van onze geschiedenis. Centrale vraag was hoe armoede werd benoemd, geregistreerd, beoordeeld, bestreden of beleefd. En hoe zat (en zit) het met armencultuur? Welk erfgoed getuigt van deze bijzondere geschiedenissen? Erfgoeddag noteerde 240.000 bezoekers in Vlaanderen en Brussel.
1.2. Antwerpen Prospekta nam als lokale coördinator het initiatief om kansengroepen actief te betrekken bij Erfgoeddag. Hiervoor werd samengewerkt met Atlas en APGA (Antwerps Platform voor Generatiearmen). Met als resultaat dat 2 organisaties voor het eerst deelnamen aan Erfgoeddag. Vereniging Iben Sina organiseerde een presentatie en tentoonstelling over de migratiegeschiedenis van Marokkaanse gastarbeiders. Moskeevereniging Brotherhood Associaton bood een rondleiding aan met als rode draad armoede in de islam. Er was ook een bijzondere samenwerking tussen mensen in armoede en het ModeMuseum. Het museum werkte samen met Recht op (een vereniging waar armen het woord nemen) aan een fotoreportage met als titel Int nief voor €15. De reportage toonde dat creativiteit nodig is om je als kansarme goed te kleden.
8
1.3. Bezoekcijfers In Antwerpen namen 29 locaties deel aan Erfgoeddag. Doordat het evenement op feestdag 1 mei plaatsvond, konden de stedelijke musea niet deelnemen. Desondanks werden 13.000 bezoeken genoteerd. Dit is een gemiddelde van 448 bezoekers per locatie. Toppers waren ABVV-regio Antwerpen (3.000), de OnzeLieve-Vrouwekathedraal (2.705) en Diamantmuseum (1.144). 1.4. Stuurgroep Prospekta werkte prettig samen met de lokale partners, begeleidde het Antwerpse programma en werkte nauw samen met FARO, het landelijke coördinatiepunt van Erfgoeddag. In de Antwerpse stuurgroep Erfgoeddag / Open Monumentendag stelde Prospekta de agenda op voor het luik Erfgoeddag. De stuurgroep kwam 5 maal samen. 1.5. Communicatie De redactie, vormgeving en lay-out van de Antwerpse programmabrochure gebeurde door Prospekta. Het inhoudelijke hoofdstuk van de brochure werd om budgettaire redenen geschrapt. Aanvullend op de nationale communicatiecampagne was Prospekta persverantwoordelijke voor de lokale pers. Op Erfgoeddag voorzag Prospekta samen met Toerisme in een lokale infolijn. Aan de balies van Info Cultuur en Toerisme Antwerpen konden bezoekers terecht met vragen over het Antwerpse aanbod.
2. Cultuurdag voor Onderwijs: woensdag 18 mei De voorbije 3 jaar organiseerde de Dienst Algemeen Onderwijsbeleid van de stad Antwerpen samen met Prospekta de Cultuurbeurs voor Onderwijs. In de voormiddag was er een studiemoment en in de namiddag konden bezoekers kennismaken met het culturele aanbod op een infobeurs. Het aantal deelnemers voor het studiegedeelte groeide jaar na jaar. Dit gaf een duidelijke honger naar inhoud en verdieping aan. Deelname aan de infobeurs bleef eerder beperkt. Daaruit konden we afleiden dat het louter informeren over het schoolaanbod minder prioritair was. Editie 2011 werd het concept daarom aangepast. Het beursgedeelte werd vervangen door een netwerkmoment in de namiddag. De naam wijzigde in Cultuurdag voor Onderwijs. Op 18 mei vond de Cultuurdag voor Onderwijs plaats. Deze editie stond het thema ‘samenwerking tussen onderwijs en cultuur’ centraal. De studievoormiddag vond plaats in het FelixArchief. Hier werden de leerkrachten uit kleuter-, lager, secundair, buitengewoon en deeltijds kunstonderwijs geïnspireerd door projectvoorbeelden van collega’s in samenwerking met cultuurhuizen. In de daaropvolgende werkwinkels was er ruimte voor overleg met collega-leerkrachten en cultuurpartners over de drempels en succesformules van samenwerking. Aansluitend werden de deelnemers naar het pas geopende MAS gegidst om te lunchen. Tijdens de lunch startten speeddates tussen vertegenwoordigers van het onderwijs- en het culturele veld. Deelnemers konden zo op een actieve manier met elkaar kennismaken. In de 15 minuten durende date werd gezocht naar gemeenschappelijke invalshoeken, noden en bekommernissen. Na afloop bezochten de deelnemers het MAS. Voor basisinformatie over het culturele aanbod verwezen we de leerkrachten door naar de Cultuurmarkt van Vlaanderen.
9
In totaal namen 90 leerkrachten en 41 culturele partners deel aan de Cultuurdag voor Onderwijs. De nieuwe formule werd zowel door leerkrachten als door culturele partners overwegend positief beoordeeld. De Cultuurdag voor Onderwijs is het resultaat van een samenwerking tussen de dienst Algemeen Onderwijsbeleid van de stad Antwerpen en Prospekta. Ook het departement Onderwijs van de provincie Antwerpen ondersteunt het initiatief. Door de bundeling van krachten wordt een verbinding gemaakt tussen de verschillende netwerken.
3. Museumnacht: zaterdag 6 augustus Museumnacht is een jaarlijks evenement van de Antwerpse musea waarbij bezoekers met 1 toegangsticket van 19.00 tot 1.00 uur toegang krijgen tot alle deelnemende musea. Museumnacht zet de musea op een frisse manier in de kijker. Ook jongeren vinden door dit evenement de weg naar het museum. Bezoekers genoten op zaterdag 6 augustus 2011 van permanente opstellingen, tijdelijke tentoonstellingen en extra’s: een rondleiding bij nacht, een ludieke kunstruilbeurs of een dj-set. Voor dit overkoepelende evenement werden de krachten gebundeld. De gezamenlijke communicatie zorgde voor een sterke profilering van de musea in Antwerpen. 3.1. Deelnemende partners • AmuseeVous • Letterenhuis • Cinema Zuid • Diamantmuseum • FotoMuseum • Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen in Koningin Fabiolazaal • MAS • Maagdenhuismuseum • M HKA • Middelheimmuseum • ModeMuseum • Museum Mayer van den Bergh • Museum Plantin-Moretus / Prentenkabinet • Museum Vleeshuis | Klank van de Stad • Rockoxhuis • Rubenshuis • Zilvermuseum Sterckshof 3.2. Programma De musea kozen ervoor om niet langer te werken met een overkoepelend thema. Op deze manier kon elk museum zelf de sfeer creëren die het best bij de collectie past. Er werd opnieuw samengewerkt met AmuseeVous om een jongerenparcours uit te bouwen. Twaalf musea presenteerden werk van jonge kunstenaars. Dit initiatief viel in de smaak bij het publiek én bij de deelnemende musea.
10
Museum Vleeshuis | Klank van de Stad nodigde een Turkse Mehterfanfare uit. Dit was mogelijk dankzij de bemiddeling van de Turkse Consulaat-generaal. De groep kwam voor de gelegenheid uit Istanbul en gaf met een feestelijk optreden op de Grote Markt het startschot van Museumnacht. Dit unieke spektakel lokte honderden kijklustigen.
Istanbul Mehter © Jo Cools
Er werden initiatieven genomen om Museumnacht beter toegankelijk te maken voor personen met een handicap. Zilvermuseum Sterckshof stelde tijdens een rondleiding een tolk Vlaamse gebarentaal beschikbaar. Voor rolstoelgebruikers was er gratis vervoer tussen de musea. 3.3. Doelpubliek Door de aantrekkingskracht van Antwerpen en zijn musea heeft Museumnacht een bovenlokale uitstraling. De communicatiecampagne richt zich niet enkel op de stad, maar mikt op mensen uit de hele provincie Antwerpen. Museumnacht wil een breed en divers publiek bereiken. Museumnacht bereikt de trouwe museumbezoekers. Maar door het evenementiële karakter worden ook minder evidente doelgroepen aangesproken. Dankzij de keuze om de 1-eurocampagne ook door te trekken naar Museumnacht, werden jongeren tot en met 25 jaar gestimuleerd tot bezoek. De Turkse Mehterfanfare bood een mooie opportuniteit om de Turkse gemeenschap te betrekken bij het evenement. 3.4. Communicatie De overkoepelende communicatie zorgde voor een sterke profilering van de musea. De communicatiecampagne richtte zich op de provincie Antwerpen. De communicatiecampagne werd ruim een maand voor Museumnacht opgestart. Door middel van een programmabrochure en een affichecampagne werden bezoekers uitgenodigd om deze exclusieve avond mee te beleven. De programmabrochure werd gedrukt op 45.000 exemplaren en verspreid via de musea,
11
het stedelijk distributienetwerk en Aeolus. Mediapartners Gazet van Antwerpen en Openbaar Kunstbezit Vlaanderen ondersteunden de campagne met advertenties en Radio 2 zond 2 weken voor Museumnacht dagelijks een radiospot uit. Voor de communicatie over de Mehterfanfare werd nauw samengewerkt met het Antwerpse gemeenteraadslid Ergün Top en de Turkse Unie. Deze laatste maakte extra affiches en flyers op maat van hun achterban. Voor het campagnebeeld werd voortgebouwd op het beeld van editie 2010. Op vraag van de musea werd een persoonlijk element toegevoegd zodat het beeld minder abstract werd en een gepaste sfeer uitstraalde. Gratis pendelbussen brachten de bezoekers naar de musea. Om fietsen in de stad te stimuleren werd een combiticket met een Velo-dagpas aangeboden. Aan stands van Gazet van Antwerpen konden liefhebbers zich laten fotograferen met de Museumnachtster.
Museumnacht in FotoMuseum
Campangebeeld Museumnacht © Rob Marcelis Museumnacht in MAS
Publieksactie Museumnacht
Publieksactie Museumnacht
12
3.5. Bezoekerscijfers Museumnacht lokte 7.600 bezoekers. Een bezoekersaantal dat vergelijkbaar is met dat van editie 2010. Enkele hevige regenbuien zorgden ervoor dat vooral de last-minute beslissers afhaakten. De musea waren tevreden met dit aantal. De bezoekers namen langer de tijd om het museum te ontdekken en zo kwam de kwaliteit van het programma beter tot zijn recht. De gemiddelde bezoeker stapte deze avond net geen 3 musea binnen. Samen telden de musea 21.894 bezoeken. Bezoekers per leeftijdscategorie Volwassenen (+26)
- 26 jarigen
5.910 (78%)
- 12 jarigen
1.415 (19%)
Totaal bezoekers
275 (3%)
7.600
3.6. Ticketverkoop Prospekta organiseerde een ticketvoorverkoop voor Museumnacht via www.museumnacht.be, telefonisch en aan de balie van Info Cultuur. Er werden 3.500 tickets vooraf gekocht. Dit is 47% van de totale ticketverkoop. Een polsbandje in voorverkoop kostte 7 euro en had als bijkomend voordeel dat de bezoeker de avond zelf niet moest aanschuiven aan de kassa van het museum. De avond zelf kostte een polsbandje 8 euro. Jongeren tot en met 25 jaar betaalden slechts 1 euro (cf. 1-eurocampagne musea) en kinderen jonger dan 12 jaar mochten gratis binnen. Na Museumnacht konden bezoekers nog de hele maand augustus in ruil voor hun polsbandje een gratis bezoek brengen aan een van de deelnemende musea. 700 bezoekers maakten hiervan gebruik. 3.7. Partners Museumnacht is een collectieve samenwerking van de musea. Door gezamenlijk een publieksactiviteit te organiseren, worden de onderlinge banden versterkt. Er werd ook samengewerkt met Toerisme Antwerpen, AmuseeVous, mediapartners Gazet van Antwerpen, Radio 2, Openbaar Kunstbezit Vlaanderen en sponsor KBC. Er werd regelmatig overleg georganiseerd met de communicatie- en publieksmedewerkers van het privémuseum Rockoxhuis, het Maagdenhuismuseum, de provinciale, stedelijke en Vlaamse musea in Antwerpen. 3.8. Historiek In 2005 organiseerden de Antwerpse musea voor de eerste maal Zomernachten. Het publiek kon 4 avonden lang enkele musea rond een bepaald thema bezoeken. Dit bracht toen 6.148 bezoekers op de been. Het project werd in 2006 herleid tot 1 avond waarop alle musea van Antwerpen geopend waren. Met bijna 20.000 bezoeken werd toen al een prachtig resultaat bereikt.
13
4. Cultuurmarkt van Vlaanderen: zondag 28 augustus Zondag 28 augustus gaf de 16de Cultuurmarkt van Vlaanderen het startschot van het nieuwe cultuurseizoen. Overal in de Antwerpse binnenstad vonden bezoekers informatie om de culturele agenda van seizoen 2011 - 2012 te vullen. Op de podia kon het publiek kennismaken met smaakmakers van het nieuwe culturele seizoen. De ruime culturele infomarkt en liveoptredens promoten het culturele aanbod en de kunstenpraktijk in Vlaanderen. De collectieve presentatie overstijgt de individuele promotiewerking van de culturele organisaties. Het evenementiële karakter van de Cultuurmarkt prikkelt de nieuwsgierigheid van het publiek. Mensen worden uitgenodigd - én krijgen zin - om (vaker) aan cultuur te participeren. De feestelijke sfeer van het evenement draagt hiertoe bij. De Cultuurmarkt is een gratis evenement voor mensen van elke leeftijd en cultuur. Resultaten 2011 Vooropgestelde quota Bezoekers Locaties
Behaalde quota
160.000
170.000
20
18 + 14 musea (gratis geopend)
Optredens
160
191 (900 artiesten)
Infostands Vrijwilligers
210
202
80
65
4.1. Programma 900 artiesten traden gratis op omdat ze waarde hechten aan het promotieplatform dat de Cultuurmarkt hen biedt. Dat was goed voor 191 voorstellingen verspreid over 18 locaties (10 binnenlocaties en 8 pleinen). Daarnaast openden alle Antwerpse musea ter gelegenheid van de Cultuurmarkt van Vlaanderen gratis de deuren voor het grote publiek. Locaties Cultuurmarkt van
organisatie
programma
Vlaanderen 2011 1
Buster
Buster
stand-upcomedy
2
Den Hopsack
Den Hopsack
muziek & literatuur
3
De Studio
Villanella
theater & literatuur
4
Fakkelteater Rode Zaal
Fakkelteater
cabaret & theater
5
Fakkelteater Zwarte Zaal
Prospekta / Mokhallad Rasem
theater & dans
6
Groenplaats
Prospekta / Liliane Defossez
pop & wereldmuziek
7
Grote Markt & Suikerrui
Prospekta / Liliane Defossez
muziek
8
HETPALEIS
HETPALEIS
kindertheater
9
Huis voor de Amateurkunsten
OPENDOEK
amateurtheater
10
KBC-Toren
Nekka
Nederlandstalige muziek
11
Lessius Hogeschool (Kapel)
Prospekta / Riet Jaeken
klassieke muziek
14
Locaties Cultuurmarkt van
organisatie
programma
Vlaanderen 2011 12
Meir
Prospekta / Vlamo
fanfares & harmonieën
13
Meir Wapper
Prospekta / Liliane Defossez
jazz
14
Sint-Andriesplaats + coStA
Lokaal Cultuurbeleid Antwerpen
Cultuur in Antwerpen: muziek, literatuur
15
Sint-Nicolaasplaats
Noordteater e.a.
amateurtheater
16
Steenplein
17
Theater aan de stroom
& dans
Ell Circo d'Ell Fuego
circus
Theater aan de stroom
theater dans
18
Veemarkt
Danspunt
*
Musea Antwerpen
alle musea gratis geopend
ENKELE HIGHLIGHTS UIT HET PROGRAMMA Nieuwe programmatoren Prospekta stelde 2 nieuwe programmatoren aan. Riet Jaeken (werkzaam bij Muziektheater Transparant) programmeerde de klassieke muziek in de Kapel van de Lessius Hogeschool. Mokhallad Rasem (Iraakse theatermaker en regisseur) stelde het theaterprogramma in de Zwarte Zaal van het Fakkelteater samen. Liliane Defossez nam opnieuw de podia op Groenplaats en Grote Markt en het jazzpodium op de Meir voor haar rekening. Uitbreiding Op de Sint-Andriesplaats presenteerde Lokaal Cultuurbeleid Antwerpen een staalkaart van het lokale Antwerpse cultuurleven. Voor het eerst kon de bezoeker ook terecht op Linkeroever, waar Theater aan de Stroom zijn seizoensprogramma voorstelde. Cultureel wandelen Nieuw op het programma waren rondleidingen op het parcours van de Cultuurmarkt. - Onder begeleiding van Karel Vingerhoets en Koen De Cauter kon de bezoeker van de Groenplaats naar de Sint-Andriesplaats wandelen met een tussenstop op een prachtige historische locatie. Onderweg was er een hommage aan Wannes Van de Velde. - AMUZ en Musica namen het publiek mee op een concertwandeling langs bijzondere locaties in de Antwerpse binnenstad en presenteerden onderweg beloftevolle ensembles die werden geselecteerd voor de International Young Artists Presentation. Bazar des Arts: kunstkoopjes tussen 1 en 100 euro In De Studio bij Villanella werd een kunst- en vlooienmarkt voor 1 dag gehouden. Kunstenaars en creatievelingen verkochten hun werk onder de noemer ‘Young people making nice things’.
15
4.2. Infomarkt De infomarkt bood een staalkaart van de culturele instellingen uit Vlaanderen en Brussel. 202 instellingen reserveerden een standplaats op de infomarkt. De standhouders stelden hun nieuwe cultuurseizoen voor met folders en brochures, persoonlijke toelichting en allerlei extra’s. Steeds meer standhouders investeren in een grote interactieve infostand of delen gadgets uit. Sommigen spelen korte voorstellingen in hun stand. Indeling per discipline De infomarkt sierde straten en pleinen in de Antwerpse binnenstad. De standhouders werden opnieuw gegroepeerd per discipline. Hierdoor krijgt elke locatie een eigen identiteit, wat een intieme sfeer creëert. Meir = literatuur & erfgoed Groenplaats = podiumkunsten Grote Markt = muziek Sint-Andriesplaats = cultuur in Antwerpen Suikerrui = cultuurcentra & audiovisuele kunsten Steenplein = vorming & circus Veemarkt = dansscholen Prospekta maakte het publiek wegwijs in het ruime aanbod met infopunten op het terrein en bij Info Cultuur op de Grote Markt. Ook de programmabrochures en triptieken op het terrein toonden de weg. Nieuw: ARGUS Ecologieprijs Naar aanleiding van het thema ecologie werden de culturele standhouders bij inschrijving gevraagd hun belangrijkste ecologische acties te formuleren. De deelnemers ontvingen informatie over het thema en tips voor een meer verantwoorde invulling van hun infostand en drukwerk. Daarnaast werden ze gestimuleerd om mee te dingen naar de ARGUS Ecologieprijs voor de meest ecologische standhouder. De prijs werd gewonnen door De Roma.
“Eerst en vooral dank voor de organisatie! Het is telkens een mooie kans om als cultuurorganisator (nieuw) publiek op een laagdrempelige manier aan te spreken.” – cc De Steiger Boom “Dit jaar was de Cultuurmarkt voor ons een zeer positieve ervaring. De Meir is een toplocatie! Ideaal om onze werking voor te stellen, onze folders uit te delen ...” - Poëziecentrum “Veel volk gezien, veel glimlachen gecreëerd. Wij verzamelden alvast 400 nieuwe mailadressen voor onze nieuwsbrief, meer dan de voorbije jaren en wat ons betreft een groot succes. We deelden geen enkele flyer uit; onze flyer was dit jaar een stempel die we op de mensen drukten (handen, nekken, kale koppen, decolletés …). Veel milieuvriendelijker kon het niet. Wij denken er in elk geval over om elk jaar met een dergelijke actie uit te pakken. – “ Belgische Improvisatie Liga
16
4.3. Doelpublieken Het cultuurgeïnteresseerde publiek vond in groten getale de weg naar de Cultuurmarkt van Vlaanderen. Maar ook dagjesmensen en toevallige passanten werden door het evenementiële karakter aangesproken. Daarnaast waren er ook acties om leerkrachten, gezinnen met kinderen en mensen met een handicap toe te leiden naar culturele initiatieven. • Leerkrachten Op de Cultuurmarkt kunnen leerkrachten heel wat nuttige info verzamelen en contacten leggen. Om leerkrachten extra te bereiken werd een partnership met Algemeen Onderwijsbeleid Stad Antwerpen georganiseerd. • Gezinnen met kinderen Het culturele aanbod voor kinderen kreeg bijzondere aandacht. Na het succes van de vorige edities werkte Prospekta in 2011 opnieuw samen met CultuurNet Vlaanderen en werd een Vliegroute uitgestippeld op de infomarkt. 62 standhouders organiseerden een ludieke activiteit om hun kinderaanbod te promoten. Kinderen herkenden hun parcours aan het kinderen-en-cultuuricoontje Vlieg. Zo werd de ganse familie wegwijs gemaakt door het aanbod. HETPALEIS was de hele dag een podium voor het culturele kinderaanbod. • Toegankelijkheid voor personen met een handicap Prospekta werkte samen met VFG - Vereniging voor personen met een handicap, Intro, Dienst Welzijn en Gezondheid provincie Antwerpen en SignUp om voor personen met een handicap de drempels te verlagen om naar de Cultuurmarkt te komen. Promotiefilmpjes over de Cultuurmarkt, getolkt in Vlaamse Gebarentaal, werden verspreid via een elektronische nieuwsbrief over toegankelijke evenementen. Prospekta zorgde op verschillende locaties voor een ringleiding, stelde rolstoelen en CM1-apparaatjes ter beschikking. Er werden een voelstoel en tolken Vlaamse gebarentaal ingezet. Langs de verschillende pleinen van de Cultuurmarkt werd een toegankelijk parcours uitgewerkt. Ook werd gezorgd voor voldoende parkeergelegenheid en sanitaire voorzieningen voor personen met een handicap en er was een infopunt met specifieke toegankelijkheidsinformatie. 4.4. Communicatie Communicatieplanning 2011, een 360° campagne: print / online / media / evenement Voor de Cultuurmarkt 2011 werd een crossmediale campagne opgezet, waarbij naast de eigen communicatiemiddelen, mediadeals en samenwerkingsverbanden werden uitgewerkt met verschillende partners. De Cultuurmarkt wordt georganiseerd en ondersteund door vele partnerorganisaties, locaties, standhouders, optredende artiesten, sponsors, vrijwilligers … Zij werden allen mee ingeschakeld voor de promotie van de Cultuurmarkt. In de pers • Cultuurmarkt laat BV’s fietsen voor groen doel. Culturo’s op de broeikasfiets – De Standaard • 16de Cultuurmarkt lokt 170.000 bezoekers – Het Nieuwsblad • Regen en wind geen spelbreker voor zestiende editie. Cultuurmarkt lokt 170.000 bezoekers – Het Laatste Nieuws • BV’s trekken met ‘broeikasfiets’ door hele land – Gazet van Antwerpen • Cultuurmarkt is een schot in de roos – De Standaard • Buien of geen buien, Antwerpse cultuurmarkt trekt 170.000 bezoekers – De Morgen
17
Print Mediasponsors De Cultuurmarkt werd in De Standaard gepromoot met advertenties en de programmabrochure, die op dinsdag 23 augustus als bijlage bij De Standaard zat (100.000 exemplaren). Een overdruk van 25.000 exemplaren werd op het evenement zelf uitgedeeld. Affiches Er werden 10.000 A2-affiches verspreid in Vlaanderen. Distributie gebeurde door Agrafa, Rapid Affichage, Triangle Promotion, STIP (netwerk stad Antwerpen), provincie Antwerpen en alle deelnemende instellingen en organisaties. Flyers 55.000 A5-flyers werden verspreid in Vlaanderen. Distributiegebeurde via Aeolus, STIP, KBC-kantoren in Vlaanderen, alle deelnemers en de balie Info Cultuur. Daarnaast werd er, in overleg met Klara, een flyer over het aanbod klassieke muziek & jazz op de Cultuurmarkt gemaakt en verspreid via balie Info Cultuur, gebust in Antwerpen centrum en verdeeld op evenementen als Jazz Middelheim. Online Bannering op websites van mediasponsors www.standaard.be, www.klara.be, www.cobra.be, www. radio2.be, www.UiTinVlaanderen.be en www.UiTmetVlieg.be ter promotie van de Cultuurmarkt. Alle publieksinfo stond op www.cultuurmarkt.be: het volledige programma, een overzicht van de standhouders, praktische informatie, contactgegevens, persinfo … Ook de sociale netwerksites Facebook en Twitter werden ingeschakeld. Applicatie en mobiele site Steeds meer mensen bezitten een smartphone. Als alternatief voor de papieren programmabrochure stelde Prospekta alle praktische informatie en het programma ter beschikking via een applicatie voor iPhone en een mobiele site. Televisie & radio Op Canvas werden 20 spots getoond. Er liep ook een radiocampagne op Radio 2 en Klara. Fotowedstrijd Prospekta organiseerde ook in 2011 een fotowedstrijd. Ruth Govaerts zond de sterkste fotoreportage in en werd tot winnaar verkozen. Zij mag de volgende editie van de Cultuurmarkt tegen betaling de officiële fotoreportage maken.
18
4.5. Focus 2011: Ecologie Het gaat niet goed met de wereld. De aarde schudt en beeft en het water stroomt over. Dagelijks worden we met bange berichten rond de oren geslagen. Maar het verhaal is dubbel. Want de mensheid is slachtoffer én beul. We hebben zelf schuld aan de opwarming van de aarde, want we zijn met velen en letten bovendien niet op. We nemen onze verantwoordelijkheid niet. 25% van de mensen beseft al wel dat aarde en natuur ons respect verdienen. Ze leven bewust en weten dat het voortaan anders en beter zal moeten. Maar 75% van de mensen gaat gewoon door, onwetend of, erger nog, onverschillig. Ze vinden het wel lekker, zo wat warmer. Door te kiezen voor het thema ‘Ecologie’ wou Prospekta: - de cultuursector verder sensibiliseren en instrumenten aanreiken - het publiek sensibiliseren - de impact van het eigen evenement onderzoeken en bijsturen De Broeikasfiets, een cultureel engagement door Vlaanderen Gedurende 7 dagen trapten artiesten en milieuexperts in de Broeikasfiets samen van Blankenberge naar Antwerpen. Ze fietsten langs de imaginaire kustlijn die zou ontstaan indien we niet meer zorg besteden aan het milieu. Deze actie kon op de nodige belangstelling rekenen van media en publiek. Maar even belangrijk als de sensibiliseringscampagne waren de interessante gesprekken tussen de deelnemende artiesten, milieudeskundigen en gemeenten. De Broeikasfiets, ontworpen door Wesley Wolkman, bestond uit een gocart waarop een serreconstructie werd bevestigd. Want wie aan gocarts denkt, denkt aan een ritje op de dijk langs de Belgische kust. De serre verwees naar de gevolgen van het broeikaseffect. De trappers reden langs het ‘overstromingsgebied’ via fietsknooppunten. Muzikanten, acteurs, schrijvers, theatergezelschappen, culturele instellingen... trapten telkens een dagetappe van gemiddeld 25 kilometer. Hiermee maakte de cultuursector een statement, vanuit de overtuiging dat het beter moet. Bij aankomst op hun bestemming werden ze geïnterviewd en vertelden ze welke bijdrage zij leveren voor een beter leefmilieu. Milieuorganisaties leverden experts, gaven inhoudelijk advies en mobiliseerden publiek. Verschillende gemeenten en culturele partners op het traject ondersteunden het project op organisatorisch, logistiek en communicatief vlak. De communicatie verliep helemaal online. Op de Facebookpagina kon je dagelijks het traject en de stand van zaken volgen aan de hand van opvallende quotes, foto’s en filmpjes. Persberichten, nieuwsbrieven, tweets en andere vulden de campagne aan.
19
“Je moet niet in een lemen hut gaan wonen, dat mag hé … , het zou zelfs heel goed zijn als mensen dat willen doen. “ Bart Cannaerts, stand-up comedian “Het is beter inconsequent goed te doen dan consequent slecht.” Bart Cannaerts, stand-up comedian “Ik ben niet euforisch als ik in maart bij 25 graden een terrasje kan doen. We moeten durven zeggen dat dat niet klopt.” Jelle Cleymans, zanger/acteur “Ik ben blij met dit initiatief van de culturele sector, want dat zijn mensen die breed kunnen denken en niet vast geroest zitten in bepaalde strategieën.” Annick Ruyts, programmamaker “Maak geen kinderen, want met hoe minder we zijn hoe minder we vervuilen.” Dimitri Leue, acteur “De Broekasfiets is een geurspektakel dus heb ik samen gefietst met de persoon die het minst zweette.” Dimitri Leue, acteur
De Broeikasfiets
20
Ecologie als aandachtspunt bij de communicatiecampagne Ook binnen het communicatieluik was er aandacht voor het thema. De communicatiecampagnes van de vorige edities werden gescreend en bijgestuurd.
Ontwerp campagnebeeld: anders dan anders. Door collectief Wesley Wolkman. Het thema ecologie omgezet in de praktijk: papier met het FSC-label, 1 kleur, vegetale inkt, veel witruimte, de E van het woordbeeld ecologie wordt in de kringloop herbruikt. • Het zwart-wit campagnebeeld van de Cultuurmarkt van Vlaanderen stond volledig in het teken van het thema. Het woord ecologie was primair aanwezig op de affiches in het straatbeeld, op de flyers en de programmakrant. De keuze voor dit campagnebeeld was omstreden. Door de ene gelauwerd, door de andere verguisd. Dit zorgde voor enige animo en debat in de sector. • In persartikels werden het thema en enkele belangrijke acties uitgespeeld. Dit werd door verschillende media opgepikt. Daarnaast kon de Broeikasfiets op uitgebreide media-aandacht rekenen. • De programmakrant werd tijdens de Cultuurmarkt samen met de weekendkrant van De Standaard uitgedeeld in biologisch afbreekbare zakjes. • Er werd gedrukt op FSC-papier. Dit keurmerk geeft aan dat een product afkomstig is uit een duurzaam beheerd bos, waarbij de hele handelsketen tot bij de eindconsument wordt gecontroleerd. • De oplage van het drukwerk werd teruggeschroefd en er werd sterker ingezet op digitale alternatieven, zoals een iPhone-applicatie. • Voor de evenementiële communicatie werd de Broeikasfiets uitgewerkt.
21
Ecologie op de Cultuurmarkt 2011 De ecologische voetafdruk van de Cultuurmarkt werd berekend en alle gebruikte materialen werden gescreend. Op basis hiervan werden acties ondernomen op het gebied van logistiek, mobiliteit, communicatie en catering. Daarnaast werden standhouders, partners en leveranciers actief betrokken bij het realiseren van de ecologische maatregelen. Naast concrete aanpassingen in de organisatie was er ook in het programma aandacht voor het thema ecologie. Zo ging het debat ‘De kunst om vrijheid en grenzen samen te denken’ dieper in op de rol en bijdrage van de culturele sector en belichtte de tentoonstelling ‘Kunst & Ecologie’ de relatie tussen mens en natuur.
Cultuurmarkt 2011 © Jo Cools
22
Groenevent Award De Cultuurmarkt van Vlaanderen werd door Ovam uitgeroepen tot winnaar van de Groenevent Award in de categorie ‘festivals’. Uit het juryverslag: De jury looft het evenement omdat ze haar voorbeeldrol voor de culturele sector opneemt. De organisator (Prospekta), koos dit jaar voor de opening van het nieuwe cultuurseizoen als centrale thema ‘ecologie’. Het thema werd waar mogelijk doorgetrokken en het debat over de verantwoordelijkheid binnen de culturele sector werd aangewakkerd. Er werden gedurfde maatregelen genomen op alle terreinen.
Uitreiking Groenevent Award
4.6 Financiële en logistieke ondersteuning De Cultuurmarkt van Vlaanderen 2011 werd gesubsidieerd en ondersteund door de Vlaamse overheid, provincie Antwerpen en stad Antwerpen. Voor financiële sponsoring kon Prospekta opnieuw rekenen op KBC. Mediasponsors voor de editie 2011 waren De Standaard, Knack, Canvas, Radio 2, Cobra en UiT in Vlaanderen. Met Klara werd een samenwerking opgezet in het kader van het programma klassieke muziek & jazz. Naturasponsors waren Opel, De Koninck, Aeolus, Waagnatie en Terre Vert. Artiesten traden gratis op en de cultuursector betaalde naar goede gewoonte een bijdrage voor deelname aan de infomarkt vanuit een collectieve verantwoordelijkheid om dit promotionele platform mee te ondersteunen. Tijdens het VIP-ontbijt maakten sponsors, subsidiënten en culturele instellingen kennis met elkaar en bedankte Prospekta hen voor hun bijdrage aan de Cultuurmarkt. 4.7. Vrijwilligers 86 vrijwillige medewerkers hielpen bij de totstandkoming van de Cultuurmarkt van Vlaanderen. Mede dankzij hen kon Prospekta dit grootschalige evenement organiseren. De vrijwilligers assisteerden bij het onthaal van de artiesten, het wegwijs maken van het publiek, het opvolgen van het podiumprogramma, het opstarten van de infomarkt … Om alles in goede banen te leiden en de vrijwilligers voldoende te informeren werd een info- en ontmoetingsmoment georganiseerd. Er was aandacht voor kennismaking en ruimte voor diepgaande toelichting en vragen. Daarnaast werd een toelichting gegeven over ‘omgaan met mensen met een handicap’ door een expert van VFG - Vereniging voor personen met een handicap. De vrijwilligers ontvingen als dank voor hun bijdrage cadeaucheques van Info Cultuur, een T-shirt en een warme maaltijd.
23
5. Balkanfestival: najaar 2011 Sinds het uiteenvallen van voormalig Joegoslavië in 1989 komt de Balkan zelden positief in het nieuws. In het kader van het diversiteitsproject ‘Open Culturele Centra’ bracht het provinciebestuur daarom deze regio op een positieve manier in beeld. De focus lag op de grote diversiteit en de rijke cultuur en geschiedenis van Balkanlanden Bosnië, Herzegovina, Bulgarije, Hongarije, Kosovo, Kroatië, Macedonië, Moldavië, Montenegro, Roemenië, Servië en Slovenië. Er werd voor de organisatie van dit festival onder meer aansluiting gezocht bij de grote groep migranten uit de regio die in de provincie Antwerpen wonen. Op het programma stonden: podium, film, beeldende kunst, tentoonstellingen, lezingen en een cursusaanbod. Prospekta stond in voor het uitwerken en organiseren van de communicatiecampagne en van de administratieve en financiële begeleiding van het festival. De meeste verenigingen waren meer dan bereid om samen te werken. Door de krappe timing en het feit dat het volledige programma reeds vastgelegd was door het departement cultuur van de provincie Antwerpen, bleef deze samenwerking echter meestal beperkt tot promotionele acties. De Belgisch-Roemeense socioculturele vereniging Miorita ondersteunde het Balkanfestival actief en ontpopte zich tot belangrijke partner. Daarnaast werd ook samengewerkt met Tsigani, de ambassade van Bulgarije, OCMW Antwerpen dienst Vrije tijd, Unie Turkse Verenigingen en het Internationaal Comité. De bezoekers en de cultuurpartners waren tevreden over de kwaliteit van het aanbod. Het Balkanfestival vervulde ook zijn netwerkfunctie. Muzikanten en organisatoren werden met elkaar in contact gebracht, mensen maakten kennis met het verenigings- en culturele leven in de provincie en planden nieuwe initiatieven. Heel wat activiteiten waren volledig volzet. In totaal bezochten 4.774 mensen een podiumvoorstelling in het kader van het Balkanfestival, 1.068 mensen zagen een film, 164 mensen kwamen luisteren naar een van de volksverhalen in de bibliotheken en 625 mensen volgden een vormingssessie zoals ‘Roma en de Balkan’, ‘Gerechten zonder grenzen’ of ‘Balkan voor beginners’. Een van de toppers was het slotmoment met Goran Bregovic in de Arenbergschouwburg.
Gaetan Teller
24
6. Cobra Power of print: najaar 2011 Omwille van financiële redenen werd begin 2011 aangekondigd dat er in 2011 geen editie van Cobra Power of print zou plaatsvinden. Er werd echter gezocht naar bijkomende middelen en mogelijkheden om te besparen op de uitgaven, waardoor toch een -minimale- versie uitgewerkt kon worden. Zo werd de continuïteit van de wedstrijd gegarandeerd. 6.1. Deelnemers De werving startte begin juni met een mailing naar een ruim adresbestand van cultuurhuizen en grafisch ontwerpers. De oproep werd ook verspreid via de juryleden en via steunpunten en koepelorganisaties. Tot 16 september konden affiches en folders worden ingestuurd. 91 cultuurhuizen stuurden 240 culturele affiches in. Er werden 168 wervende folders ingezonden door 87 verschillende instellingen. 6.2. Vakjury Een onafhankelijke jury, samengesteld uit telkens 6 leden, beoordeelde de ingezonden affiches en folders. Er werd naar gestreefd om via overleg een gegronde inhoudelijke discussie tot een consensus te komen. Jury affiches • Kristien Gerets, verantwoordelijke communicatie deSingel • Rob Marcelis, zelfstandig grafisch ontwerper • Randoald Sabbe (winnaar 2010), zelfstandig grafisch ontwerper • Karl Scheerlinck (juryvoorzitter), kunsthistoricus, lesgever Sint-Lievenscollege Antwerpen • Mieke Smalle, zelfstandig grafisch ontwerper • Anni Van Landeghem, chef opinie De Standaard Jury folders • Britt Grootes, zelfstandig ontwerpcriticus (NL) • Stefan Loeckx, zelfstandig grafisch ontwerper • Johan Vandebosch, docent grafisch ontwerp MAD-faculty Hasselt en zelfstandig grafisch ontwerper • Johan Vansteenkiste, kunstenbeleidscoördinator stad Antwerpen • Don Verboven (juryvoorzitter), freelance medewerker culturele projecten • Johan Wambacq, verantwoordelijke communicatie Kaaitheater Beide jury’s kwamen bijeen op 7 oktober in het Antwerpse Provinciehuis. In een eerste fase kregen de juryleden de kans om individueel elke inzending te beoordelen. De folders werden hiervoor op voorhand naar de juryleden opgestuurd. Daarna werden de resultaten van de juryleden samengevoegd. Op basis daarvan nomineerden beide jury’s 18 inzendingen en kozen ze hieruit elk 1 winnaar. De jury voor affiches koos voor Nero van NTGent & Gert Dooreman. “Dooreman blijft met dit werk trouw aan zichzelf maar tracht ook altijd iets nieuws te brengen.” In de categorie folders won het Montyplan van Kultuurfaktorij Monty. “Vormgeefster Ann Schoeters kent het huis door en door en dat lees je in de grafische schriftuur die naadloos vertaalt waar de instelling voor staat. Uit de inhoud spreekt een groot respect voor de artistieke productie.”
25
6.3. Prijzenpakket De winnende culturele instellingen én hun grafisch ontwerpers vielen in de prijzen. Het prijzenpakket bestond uit distributieruimte voor affiches of folders. De grafisch ontwerper kreeg een bedrag dat besteed kan worden aan drukwerk, een aankoopbon voor fonts of afbeeldingen en een tweedaags fabrieksbezoek aan Arctic Paper Munkedals in Zweden. 6.4. Jongerenjury Naar aanleiding van Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad 2011 werd een jongerenjury samengesteld die een dag na de vakjury dezelfde oefening maakte. Het opzet was om na te gaan of jongeren andere keuzes zouden maken. De werving van de jury gebeurde via Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad. Het resultaat was een diverse groep jongeren, met interesse in grafisch ontwerp. • Jannes Callebaut, student multimedia en communicatietechnologie (19 jaar) • Mohamed El Khalfioui, student politieke wetenschappen (25 jaar) • Louis Janssens, student Woordkunst-Drama (15 jaar) • Evelien Meulemeester, leerkracht (24 jaar) • Laurie Mottie, studente grafische vormgeving (21 jaar) • Yves Torbeyns, Master Mediacultuur (24 jaar)
26
De keuze van de Jongerenjury was even verfrissend als verrassend. Er werden 19 affiches en 20 folders genomineerd. De jongerenjury koos voor Oresteia van de Roovers, ontworpen door Tom Hautekiet als beste affiche van seizoen 2010-2011. Voor de categorie folders kozen ze 2 winnaars omdat de seizoensbrochure van de Warande, ontworpen door Ties Goos, en de postkaart van Lucifer, van Theater Zuidpool en Jef Cuypers nu eenmaal niet tegen elkaar af te wegen zijn. 6.5. Publieksprijs In samenwerking met Cobra en Aeolus organiseerde Prospekta ook een publiekswedstrijd. De genomineerde affiches werden in Brussel en Antwerpen in de publieke ruimte gepresenteerd. Zo kon het publiek de affiches beoordelen zoals ze bedoeld zijn. Voorbijgangers konden via sms hun stem uitbrengen. Stemmen kon ook via de websites www.powerofprint.be en www.cobra.be. Uiteindelijk kreeg de affiche Klopterop van BRONKS en Braakland/ZheBilding, ontworpen door Françoise Beck de publieksprijs.
Op de folders kon online worden gestemd. Het publiek koos voor de maandbrochures van de Beursschouwburg, ontworpen door Joris Kritis & Julie Peeters. Wie een stem uitbracht, maakte kans op een jaar gratis cultuur in de vorm van cultuurcheques van Info Cultuur.
27
6.6. Debat en prijsuitreiking De prijsuitreiking vond plaats op 8 december in het Letterenhuis. Met de prijsuitreiking wil Prospekta het inhoudelijk debat aanzwengelen. Er werd een gesprek georganiseerd over jongeren en vormgeving: welke vormgeving spreekt jongeren aan? En hebben jongeren nog nood aan drukwerk in dit digitale tijdperk? Franky Devos begeleidde als moderator het gesprek. Gastsprekers waren Laurie Mottie (jongerenjury), Mohamed El Khalfioui (jongerenjury), Rob Marcelis (vormgever en vakjury affiches), Ine Van Baelen (communicatieverantwoordelijke BRONKS) en Luc Rerren (vormgever, docent Hogeschool voor Media, Arts & Design Genk). Er ontstond een boeiende discussie die het belang van drukwerk voor jongeren in de verf zette. Aansluitend maakten Annik Klaes en Kristin Verboven (VRT, Cobra) de winnaars bekend.
28
6.7. Tentoonstelling en overzichtspublicatie Om de collectie van de meest in het oog springende affiches en folders van het afgelopen culturele seizoen met het publiek te delen, organiseerde Prospekta met de selectie van de jury gedurende een maand een expositie. De folders werden tentoongesteld in het Letterenhuis, de geselecteerde affiches waren te ontdekken op het plein voor de Antwerpse Academie voor Schone Kunsten. Aanvullend werd een publicatie uitgegeven met daarin een overzicht van de geselecteerde werken. De brochure geeft een stand van zaken van de evolutie van de vormgeving in Vlaanderen. Ook de juryrapporten en de selectie van de jongerenjury zijn erin opgenomen. De vormgeving van de overzichtspublicatie werd uitbesteed aan Gert Dooreman, winnaar Juryprijs folders 2010. 7. 24 uur van het podium: 14 & 15 januari 2012 Na evaluatie van de return on investment van de Cultuurnacht werd beslist deze af te bouwen en een nieuw evenement te ontwikkelen met een mogelijk groter publieksbereik en uitstraling. Bedoeling blijft om halverwege het cultuurseizoen een extra activiteit te organiseren die het publiek verleidt om te participeren aan cultuur. Prospekta vertaalde de format van de geslaagde Museumnacht naar het podiumgebeuren in Antwerpen. Bezoekers kunnen met 1 polsbandje verschillende culturele instellingen, theaters en podiumcafés overdag én ’s nachts ontdekken. Ze kunnen genieten van voorstellingen, muziekoptredens, rondleidingen achter de schermen, verrassingsacts, dj’s, tekstlezingen en veel meer. Het evenementiële kan een breed publiek aanspreken. Sectoroverleg, conceptontwikkeling, het aanspreken van partners, het samenstellen van het programma en het opmaken van de communicatie startte in februari 2011.
29
B. Platform voor ontmoeting en expertise-uitwisseling Prospekta organiseert overleg tussen culturele instellingen en partners, stimuleert de dialoog tussen culturele instellingen, werkt samen met steden en gemeenten van de provincie Antwerpen, gaat allianties aan en zetelt in tal van stuurgroepen (zie bijlage). Volgende acties leest u in alfabetische volgorde. 1. Organisatie Prospekta 1.1. Communicatie Overleg Cultuur Antwerpen (COCA) Met het Communicatie Overleg Cultuur Antwerpen wil Prospekta (potentiële) partners aan elkaar voorstellen en expertise-uitwisseling stimuleren. Hierbij wordt vooral inclusief en praktijkgericht gewerkt. In 2011 behandelden de COCA’s zeer uiteenlopende onderwerpen. Nu de COCA’s meer praktijkgericht zijn en afgebakend in de tijd, zijn ze succesrijk en noteren we een groot engagement van de deelnemers. 1.1.1. COCA Cultuur en ecologie In het kader van het thema ecologie op de Cultuurmarkt van Vlaanderen werd met milieuorganisaties en -deskundigen overlegd om het inhoudelijke luik mee te stutten en de communicatie naar het brede publiek helder te formuleren. Betrokken partners waren onder meer Oikos, Argus, Greenpeace, Bond Beter Leefmilieu, MO en milieudiensten van provincie en stad Antwerpen. We kwamen 1 maal samen. Nadien werden de contacten telefonisch en per mail onderhouden. 1.1.2. COCA met de podiumkunstensector Ter voorbereiding van de 24 uur van het podium werden 4 COCA’s georganiseerd voor de podiumkunstensector. Er waren gemiddeld 18 deelnemers per COCA. Het principe is bottom up. Prospekta is voorwaardenscheppend en coördineert. De beslissingen omtrent concept en uitwerking werden door de podiumkunstensector zelf genomen. Eén COCA had aandacht voor anderstalige nieuwkomers. Prospekta voorzag er een toelichting van het Huis van het Nederlands. 1.1.3. COCA Jazz in de provincie Departement cultuur van de provincie Antwerpen en Prospekta kregen de vraag van jazzorganisatoren om een provinciaal communicatieplatform voor jazzmuziek te creëren en te coördineren. Er werden in het najaar 2 COCA’s georganiseerd met de organisatoren van de provinciale jazzscene teneinde de noden en behoeften van deze discipline in kaart te brengen en de opportuniteiten van dergelijk communicatieplatform te onderzoeken. Mogelijk wordt in 2012 een traject opgestart. 1.2. Consultancy Prospekta is het aanspreekpunt voor organisaties inzake communicatie, doelgroepwerking, ticketing ... Er wordt advies gevraagd of er wordt gevraagd om samen te werken. Vragen worden ad hoc behandeld. Doordat Prospekta een centraal aanspreekpunt is, wordt het netwerk steeds groter en kan ook naar andere partners worden doorverwezen. 1.3. G02025. Toekomstverkenning van het culturele domein in Vlaanderen In de beheersovereenkomst tussen Prospekta en stad Antwerpen is gestipuleerd dat Prospekta de aanzet zou geven voor het schrijven van een cultuurcommunicatieplan voor de stad Antwerpen. In overleg met CS werd deze opdracht mei 2010 geherdefinieerd. Er werd afgesproken dat Prospekta eerder haar actieve medewer-
30
king verleent bij het ontrollen van het Participatieplan stad Antwerpen (zie B.1.). Maar ook werd geïnvesteerd in een toekomstverkenning om een kader te hebben voor het uittekenen van een toekomstig cultuurcommunicatieclan. Dit plan zal een aantal mogelijke toekomstscenario’s omschrijven, die als basis kunnen dienen voor nieuwe denkpistes. Prospekta nam samen met Dr. Maya Van Leemput van Reelfutures het initiatief voor een toekomstverkenning in het culturele veld met een tijdshorizon van 15 jaar. Deze termijn gaf ruimte voor het afronden van de huidige en het uitzetten van de 2 daaropvolgende legislaturen. Het werd een leerrijke zoektocht naar oriëntaties voor cultuur op middellange termijn. Doel was om verschillende toekomstmogelijkheden zo duidelijk mogelijk voor ons zien, zodat we strategische vragen kunnen formuleren die betekenisvol zijn voor de toekomst van het culturele gebied. We streefden naar anticipatorische intelligentie om steviger in onze schoenen te staan op weg naar 2025. Ook wilden we nieuwe inzichten en attitudes bewerkstelligen, tot een gedeeld begrip van toekomstmogelijkheden komen en instrumenten uitwerken voor de ontwikkeling van toekomstoriëntaties die ook het heden ten goede komen. Het parcours dat in zijn geheel 2 jaar duurde, werd gaandeweg opgebouwd. Na de eerste organisatorische en inhoudelijke afstemming werden 2 voorbereidende bijeenkomsten georganiseerd met mensen uit het Antwerpse cultuurbeleid en enkele collega’s uit Antwerpse huizen. Daarop volgden 4 bijeenkomsten met een bredere groep deelnemers, allemaal actoren uit het culturele gebied. De eerste bijeenkomst werd gehouden de dag vóór de Cultuurmarkt van 2010. In de voormiddag zaten we met 18 rond de tafel om eerst en vooral van elkaar te weten te komen waarom de toekomst ons interesseert en om een eerste reeks motoren van verandering samen te bespreken. In de namiddag was er een grotere bijeenkomst die we Perspectieven/Prospectieven noemden. Een 80-tal actoren uit het culturele domein kwam hierop af. Dr. Maya Van Leemput als toekomstverkenner en procesbegeleider, en Patrick Van der Duyn, een Nederlandse collega uit het vakgebied Futures Studies, leidden de activiteiten in en moedigden de deelnemers aan verder te kijken dan de dagelijkse beslommeringen en kwesties waarmee ze in hun professionele praktijk te maken krijgen. Na die plenaire introductie kregen de deelnemers gelegenheid tot open gesprekken in 5 thematische groepen die we units noemden. Als basis voor de ongemodereerde gesprekken, waren voor elke unit een aantal stellingen over het jaar 2025 voorbereid die de deelnemers konden bespreken. De 4 hoofdthema’s waren: middelen en doelen; creatie; publieksdeelname; generatiepolen. De 3 daaropvolgende sessies werden in de loop van 2011 georganiseerd. De bij elkaar gebrachte ideeën en inzichten over cultuur in de toekomst werden met Futures Studies methodes uitgebreid en verwerkt tot een reeks van 4 scenario’s voor het jaar 2025. Als conclusie werd een reeks strategische vragen voorgesteld en kwamen mogelijke invalshoeken om die vragen in de komende 15 jaar op een efficiënte wijze te behandelen aan bod. In december 2011 leverde Dr. Maya Van Leemput het eindrapport af. Het document presenteert elementen uit het doorgemaakte proces en inhoudelijke ideeën voor 2025, zodat wie geïnteresseerd is om de oefening verder te zetten, uit te breiden of te gebruiken in het eigen werk, zich kan baseren op wat wij al leerden,
31
ook met betrekking tot methoden voor toekomstdenken en de mentale barrières die daarvoor soms overwonnen moeten worden. 2. Samenwerken 2.1. Kunstkamer De Antwerpse kunstensector en economische wereld ontmoeten elkaar op structurele basis in de Kunstkamer. Deze werd opgericht door Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland - als uniek platform voor de wisselwerking tussen kunst en economie. De deelnemers reflecteren er samen over wat morgen mogelijk is en wat daarvoor vandaag nodig is. De economische globalisering doet de concurrentiedruk toenemen. Het Routeplan 2020 van Voka omschrijft de samenwerking tussen kunst en economie als essentieel om Antwerpen leefbaar en aantrekkelijk te maken én om de regio nationaal en internationaal te profileren als creatief, innovatief en kwalitatief. Net als de bedrijfswereld hecht ook het kunstenveld grote waarde aan internationale werking en citymarketing. Het culturele veld is bovendien bezorgd over de impact van de mondiale financiële crises op het volume van overheidsmiddelen voor kunst en cultuur. Daarom wordt proactief uitgekeken naar een combinatie van overheidsmiddelen en nieuwe bronnen van inkomsten Leden van de Kunstkamer zijn deFilharmonie, deSingel, HETPALEIS, Toneelhuis, Koninklijk Ballet van Vlaanderen, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, ModeMuseum, M HKA, Musea Stad Antwerpen en Vlaamse Opera. Vanaf augustus 2011 vervoegde Prospekta het overleg. Directe aanleiding was de organisatie van de ontmoetingsdag Kunst onderneemt! 2.1.1. Kunst onderneemt! “Wat kunnen ondernemers leren van een kunstinstelling en welke voordelen kan een kunstinstelling halen uit een samenwerking met bedrijfsleiders?” Dit was de centrale vraag op het ontmoetingsmoment van maandag 14 november. Deelnemers waren bedrijven en 10 grote kunstinstellingen van de Antwerpse regio. Plaats van afspraak was het MAS. De organisatie was in handen van VOKA. Prospekta assisteerde achter de schermen. Bedrijfsleiders vertelden die avond heel open over hun samenwerking met MoMu, M HKA en Vlaamse Opera en werden exclusief rondgeleid door het MAS met als gids cultuurschepen Philip Heylen, opera-intendant Aviel Cahn, kunstenares Anne-Mie Van Kerkhoven, directeur van het M HKA Bart Debaere, administrateur-generaal van het KMSKA Paul Huvenne, regisseur Guy Cassiers, schrijver Bart Moeyaert, acteur Pieter Embrechts en Eric Sleichem, de huiscomponist van het MAS. Alle partijen waren opgetogen over de schitterende samenwerking en beoordeelden de organisatie als uitstekend. Zowel de getuigenissen, de ondertekening van het charter als de rondleidingen werden sterk gesmaakt. Na deze symbolische start is er duidelijk animo om het netwerk tussen de kunstensector en het bedrijfsleven te versterken en op een duurzame manier naar een win-winverhouding te streven. 2.1.2. Charter. Akkoord voor nieuw ondernemen Op 18 augustus werd ook het charter Akkoord voor nieuw ondernemen ondertekend. Hierin stipuleerde de Kunstkamer zich actief te willen inzetten voor de ontwikkeling van een duurzaam ondernemerschap en kunstenbeleid. Het onderschreef het netwerk tussen de kunstensector en het bedrijfsleven te willen versterken en op een structurele manier te streven naar een win-winverhouding: door samen Kunst onderneemt! te organiseren, een gemeenschappelijk debat te voeren over mogelijke synergieën en door toekomstige samenwerkingsverbanden tussen kunst en economie te initiëren.
32
In het charter werden eveneens een aantal strategische vragen geformuleerd waarop de Kunstkamer in de toekomst antwoorden zal zoeken: “Hoe blijft een regio vitaal op economisch en cultureel gebied?”, “Hoe behoud je kwaliteit en uitstraling van het culturele leven in de hedendaagse context?”, “Welke uitdagingen zijn er in een duurzame samenwerking tussen kunst en economie?”, “Welke zijn werkzame samenwerkingsmodellen tussen beide sectoren?” 2.2. Participatieplan stad Antwerpen “De stad is een culturele metropool met culturele organisaties en instellingen in alle soorten en maten en met een groot en divers aanbod. Iedereen is welkom, maar participeert ook elke Antwerpenaar?” Vanuit deze vraagstelling deed de dienst Cultuur, Sport en Jeugd in 2009 een onderzoek naar de cultuurparticipatie in Antwerpen. Op basis van de resultaten en bevindingen werd de beleidsnota Op weg naar een meer diverse cultuurparticipatie in Antwerpen. Stand van zaken. Aanbevelingen opgesteld, waarin de stad Antwerpen samen met culturele instellingen en welzijnsorganisaties streeft naar een meer diverse cultuurparticipatie. Prospekta ondersteunde het onderzoek en het tot stand komen van de beleidsnota. In 2011 zetelde Prospekta in de stuurgroep. Op basis van de beleidsnota organiseerde Prospekta enkele concrete acties. Medewerkers gaven opleidingen in het gebruik van UiTagenda’s (online en print) om de toeleiding naar het cultuuraanbod te verhogen. Deze lessen werden gegeven aan de lesgevers van de digipunten, die dit op hun beurt integreerden in de computerlessen voor mensen in kansarmoede. En in 2011 werd in samenwerking met het Huis van het Nederlands een gelijkaardig opleidingspakket uitgewerkt, dat vanaf 2012 zal worden geïntroduceerd in de opleidingen Nederlands voor anderstaligen in Antwerpen. Hiervoor werden verscheidene oefeningen en opdrachten gemaakt, aangepast aan de verschillende taalniveaus. Cursisten leren met dit lessenpakket om cultuur- en vrijetijdsactiviteiten op te zoeken, en in een volgende fase worden ze ook gestimuleerd om cultuuractiviteiten bij te wonen en die nadien te bespreken in de les. 2.3. Rhizomen Rhizomen is een competentieverhogend traject voor een diverse groep actieve mensen. Het is een traject van 13 sessies gespreid over 13 weken. Het inhoudelijke accent ligt op projectmanagement en kennismaking met het culturele landschap van Antwerpen. Tweemaal per jaar wordt een groep van een 20-tal kandidaten gecoacht. Hun organisatietalent, sociale en netwerkvaardigheden worden verder ontwikkeld. Na het traject kunnen de Rhizomers als vrijwilliger werken in het culturele veld. Zo wordt er zowel voor de kandidaten als voor de instellingen een dynamisch netwerk uitgebouwd. Verschillende personen die het traject doorliepen zijn ondertussen tewerkgesteld in de culturele of sociale sector. Prospekta maakt deel uit van de stuurgroep, verspreidt mee de oproep, zetelt in de jury bij de selectie van de kandidaten, neemt enkele lesvakken voor haar rekening en begeleidt de natrajecten. Rhizomen wordt continu door de stuurgroep geëvalueerd en bijgestuurd. In 2011 coachte Prospekta 3 natrajecten. 2.4. Troef! This Is My Statement De stad wil experimentele, vernieuwende, uitzonderlijke en originele ideeën stimuleren, onder meer door het toekennen van een projectsubsidie aan de winnaars van Troef! Olja Rudic en Joke Van Loon wonnen met hun idee This is my statement, een jongerenkrant voor en door jongeren. Het doel is om jongeren te laten kennismaken met het cultuuraanbod in Antwerpen, en hen de kans te geven hun stem te laten horen over zelfgekozen, apolitieke onderwerpen.
33
Prospekta begeleidt de jongeren op administratief, inhoudelijk en logistiek vlak en is verantwoordelijk voor de financiële opvolging en afrekening van het project. In 2011 werden de voorbereidingen voor het eerste nummer getroffen, dat begin 2012 moet verschijnen. 2.5. Turnhout 2012 Het stadsbestuur van Turnhout optimaliseerde in 2011 in functie van het feestjaar Turnhout 2012 een aantal van zijn diensten. Zo werd het stedelijk toeristisch infokantoor uitgebouwd tot UiTloket. Hiermee werd de toeristische dienstverlening en UiT in Turnhout op 1 locatie geïntegreerd. De werking van het UiTloket moet sectoroverschrijdend worden en een meerwaarde bieden aan de bewoner en bezoeker van Turnhout en haar regio met zowel een digitale component als een fysieke balie. In eenzelfde beweging wil Turnhout haar toeristisch onthaal professionaliseren om het label van A-infokantoor van Toerisme Vlaanderen dragen. 13 juli 2011 werd er een bestek uitgeschreven voor de overheidsopdracht voor diensten met als voorwerp Procesbegeleiding, ontwikkeling en implementatie UiTloket. Prospekta solliciteerde en kreeg de opdracht toegewezen. Doelstelling was om naast de ontwikkeling van het UiTloket een aantal korte termijnopties in praktijk te brengen, zoals het automatiseren van de ticketing, het organiseren van gidsenboekingen en -toewijzingen, image building, communicatie met partners en publiek, UiTloket als label voor kwaliteit, de uitbreiding en kwaliteitsverbetering van de communicatie, gedifferentieerde verspreiding van informatie, versterking van de digitale communicatie, differentiatie in strategieën, inzetten op nieuwe doelgroepen en publieksbinding. De opdracht liep van september tot en met december 2011. Na een warme start, bleek het erg moeilijk voor Prospekta om het vertrouwen van de lokale partners te winnen en in te breken in de lokale dynamiek. Na verloop van tijd leidde dit tot onduidelijkheid over de eindverantwoordelijkheid van het project. Hierdoor was het vaak moeilijk was om sturend op te treden. De communicatie verliep wederzijds moeilijk. In onderling overleg werd de opdracht halverwege het traject beëindigd. Ook werd de financiële vergoeding bijgestuurd in functie van de reeds geleverde prestaties. 3. Overleg organisatie derden 3.1. Antwerps Kunstenoverleg (AKO) AKO is de vereniging van Antwerpse artistieke organisaties die gezamenlijke standpunten en projecten binnen de professionele podiumkunstensector ontwikkelt in verhouding tot de stad en de samenleving. Klappen in A is de algemene noemer waaronder informatiemomenten, debatten of studiedagen worden georganiseerd. Stad Antwerpen vroeg in 2011 aan AKO om gesprekspartner te zijn voor de podiumkunsten in het uittekenen van het nieuwe Kunstenbeleidsplan 2013-2018. De centrale gedachte hierbij is: “Wat kan de podiumkunstensector voor de stad betekenen en wat wil de podiumkunstensector van de stad.” Sinds oktober 2011 wordt Prospekta mee uitgenodigd op het overleg. 3.2. Mestizo Arts Festival 2011 Het Mestizo Arts Festival (MAF) is een multidisciplinair performing arts festival. Organisator is Fiëbre vzw. Partners zijn Arenbergschouwburg, Kopspel/KunstZ, Vlaams Theater Instituut, Demos en Prospekta. Prospekta adviseert voornamelijk op het vlak van de communicatie. De doelgroepen van het festival zijn artiesten, publiek en de kunstensector. De artiesten zijn zowel nieuwkomers, allochtonen als autochtonen. De voorkeur gaat uit naar artiesten die zich met een specifieke ‘nieuwe’ kunstdiscipline bezighouden, met multidisciplinaire of cross-over creaties. Door de uitstraling van het festival,
34
de veelheid aan disciplines en soorten voorstellingen wordt het publiek geprikkeld om nieuwe dingen te ontdekken. MAF wil een kwalitatief artistiek programma presenteren, nieuwe artistieke trends destilleren en de kunstensector sensibiliseren. Deze doelstellingen werden bereikt door: - podiumkansen te bieden aan diverse artiesten die nieuwe producties brengen, - het begeleiden en in contact brengen van artiesten met vertegenwoordigers van de kunstensector, - de samenwerking met diverse partners te bevorderen, - een gerichte communicatiecampagne te voeren. Het festival vond plaats in de Arenbergschouwburg van 22 tot en met 30 oktober 2011. 3.3. Murga 2011 Murga vzw vertaalde het concept van de Argentijnse straatmurga’s naar - in eerste instantie - de Antwerpse context. Murga is een laagdrempelig participatieproject dat de sociale cohesie en de cultuurparticipatie bevordert en waarbij ook ruimte is voor eigen artistieke ontwikkeling. De hedendaagse straatfanfare Murga werkt rond muziek, dans, woord en kostuum en is gelieerd aan een straat, buurt of omgeving. Een Murga heeft de identiteit van zijn makers en gebruikt de individuele talenten van de deelnemers. In 2007 vond de eerste Murga Parade plaats in het centrum van Antwerpen met 9 enthousiaste en kleurrijke Murga’s. In 2011 namen 16 murga’s deel aan de Parade, onder hen ook enkele buitenlandse. Ondertussen bouwde Murga een stevige jaarwerking uit. Door het jaar organiseert de vzw verschillende evenementen en wordt er gewerkt in het teken van een jaarthema. Sinds 2008 zetelt Prospekta in de stuurgroep Antwerpen en stelt zij haar expertise ter beschikking. 3.4. Toegankelijkheid bij de provinciale musea In samenwerking met de dienst welzijn en gezondheid van de provincie Antwerpen is een traject afgelegd met de provinciale musea. Het opzet is om het aanbod van de musea toegankelijk te maken voor doven en slechthorenden. Diamant- en ModeMuseum werkte voor een tijdelijke tentoonstelling samen met een professionele dove gids. De dienst welzijn en gezondheid kocht draagbare ringleidingen aan zodat mensen met gehoorproblemen een gegidste rondleiding beter kunnen volgen. Voortaan kan de museumbezoeker ook (zonder meerkost) een tolk Vlaamse gebarentaal reserveren als hij een rondleiding in de provinciale musea reserveert. Prospekta neemt deel aan de overlegmomenten met de provinciale musea en tracht hiervoor aansluiting te vinden bij de andere musea in de stad. Tijdens Museumnacht konden bezoekers in het Zilvermuseum beroep doen op een tolk Vlaamse gebarentaal. 3.5. Vila Cabral Vila Cabral is een initiatief van 11.11.11 - koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging - in samenwerking met stad en provincie Antwerpen en de districten Antwerpen, Deurne en Merksem. Met dit activiteitenprogramma willen de initiatiefnemers het thema ‘Noord-Zuid’ begrijpbaar en beleefbaar maken voor iedereen. Onder de koepel Vila Cabral vonden in het najaar van 2011 meer dan 150 activiteiten plaats die de verhoudingen tussen Noord en Zuid centraal stellen. Ze werden georganiseerd door verenigingen, buurtwerkingen, scholen, cultuurcentra en andere organisaties. Samen presenteren zij een uniek programma: een film, tentoonstelling, optreden, een spannend spel, een etentje, een goed gesprek of een feest. Onderwerpen als culturele gewoonten, vluchtelingen, oorlog en vrede, eerlijke handel ... kwamen aan bod. Prospekta maakt deel uit van de stuurgroep van Vila Cabral en gaf communicatieadvies.
35
C. Faciliterend voor partners en sector De cultuursector is een moeilijk af te bakenen sector met verschillende professionele niveaus, verschillende disciplines, (hele) grote, (hele) kleine huizen en individuele artiesten. Prospekta gaat hier pragmatisch mee om en zoekt samen met de diverse organisaties een service op maat. 1. Ticketing Info Cultuur 1.1. Beheer van verschillende ticketingsystemen In 2011 heeft Prospekta 3 softwarepakketten in huis: Provenue, SRO en Ticketmatic. Hiermee wordt het gebundelde aanbod van een groot aantal culturele instellingen in het Antwerpse te koop aangeboden bij Info Cultuur op de Grote Markt. Prospekta is exclusief verkooppunt of voorverkooppunt van deFilharmonie, Ballet van Vlaanderen, Arenbergschouwburg, Openluchttheater Rivierenhof, deSingel, Cultuurcentra Antwerpen, Vlaamse Opera, Kunstenfaktorij Monty, Kunstencentrum Vlaams Fruit, Felixpakhuis, vakantie-ateliers voor individuele bezoekers van de Antwerpse musea, de Poesje van de Repenstraat ... De stedelijke musea Plantin-Moretus/Prentenkabinet en Mayer van den Bergh doen voor hun publieksactiviteiten (schoolbezoeken, themarondleidingen, lezingen) beroep op Info Cultuur. Nieuwkomer is het MAS, waarvoor Prospekta via het SRO-systeem van Toerisme Antwerpen de gidsentoewijzing en de scholenboekingen doet, naast de boekingen voor individuele bezoekers in het kader van de vakantie-ateliers. Nieuw is ook de samenwerking met de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience die voor de ticketverkoop van de Nottebohmlezingen beroep doet op Info Cultuur. Prospekta ondersteunt kleinere en tijdelijke culturele evenementen voor kaartverkoop en ontsluit informatie naar het publiek zoals bijvoorbeeld Terra Nova van de provincie Antwerpen (Ticketmaticsoftware). 1.2 Omzet ticketverkoop In 2011 werd een stijging van 27% van de ticketverkoop gerealiseerd. Ticketverkoop 2011
2011 2010 2009 2008 2007 0
5000 10000 District Antwerpen
15000
20000
Musea Antwerpen
25000
30000
Occasionele partners
Structurele partners - voorverkoop
36
35000
40000
45000
50000 55000
Structurele partners - exclusieve voorverkoop
Info Cultuur verwelkomde 8 nieuwe occasionele partners in 2011: Pro Voce, Vox Amicorum, GZA Ziekenhuizen, Euregio Jeugdorkest vzw, Swells bvba, Voodoo Chile vzw en Helicon. In 2011 werden er opnieuw na een jaar afwezigheid beklimmingen van de kathedraaltoren georganiseerd, waarvoor Info Cultuur de boekingen verzorgde. Voor deFilharmonie verzorgt Info Cultuur sinds 2000 exclusief de verkoop. Het contract voor het seizoen 2011-2012 werd opnieuw verlengd. Van de extra service voor kleinere organisatoren om de organisatie van de (avond)kassa op locatie te organiseren werd in 2011 geen gebruik gemaakt. 1.3 Verkoop hard tickets In het kader van de algemene dienstverlening levert Info Cultuur ook ‘hard tickets’, voorgedrukte tickets die de organisator kan gebruiken om bijvoorbeeld nog te verkopen aan de avondkassa. Vaak worden deze ook gebruikt om aan familie, genodigden, leden … tickets te kunnen geven. Organisatoren maken hier steeds meer gebruik van. In 2011 werden door Info Cultuur 6.654 hard tickets afgedrukt, een stijging van 20% tegenover 2010. Aantal verkochte hard tickets Europees Belcanto Organisatie – Melodieën voor Miljoenen: 2.069 Vox Amicorum – Valentijnsconcert: 50 Rotary Club Antwerpen – Best Movie Soundtracks: 606 Benefietconcert GZA Ziekenhuizen: 436 Pro Voce concerten: 1.064 Euregio Jeugdorkest vzw – jubileumconcert: 399 Voodoo Chile vzw – Rhythm ‘n’ Blues Festival: 300 Swells bvba – Requiem van Mozart: 650 Ben Roels – Klassiek voor Iedereen: 265 Helicon - Weihnachtsoratorium: 695 Nottebohmlezingen: 120 2. Gidsenboekingen via Info Cultuur 2.1. Algemene werking Sinds 1998 is Prospekta betrokken bij de gidsenwerking van de Antwerpse musea, met name voor de boekingen van de MuseJa!-pakketten en de workshops/ateliers. Er wordt structureel samengewerkt met Museum Plantin-Moretus/Prentenkabinet, Museum Mayer Van den Bergh en het MAS. Prospekta speelt een intermediaire rol bij de boekingen. Ook themarondleidingen en geleide bezoeken aan tijdelijke tentoonstellingen voor individuele bezoekers worden via Info Cultuur verkocht en/of genoteerd. Veel musea doen ook een beroep op Info Cultuur voor de verkoop van tickets voor de vakantieateliers.
37
Aantal boekingen voor de stedelijke musea (inclusief Poesje) en het Provinciehuis
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
600 550 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0
Poesje
Museum
Museum
Mayer van
Plantin-Moretus
den Bergh
Prentenkabinet
Totaal aantal boekingen aantal boekingen
1200 1000 800 600 400 200
38
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
0
Provinciehuis
MAS
2011
In 2011 werden de volgende activiteiten voor CS/MNE/PB geboekt via Info Cultuur Activiteiten per museum
Aantal boekingen
Aantal bezoekers
Plantin Moretus Museum/Prentenkabinet
museJa!-pakket
47
987
275
3311
Dagprogramma volwassenen/jongeren
1
15
Gedichtendag 27/01/2011
1
25
Vakantieateliers
- Krokusateliers
2
20
- Paasateliers
4
31
- Zomerateliers
8
95
- Herfstateliers
5
13
- Kerstateliers
6
66
Museum Mayer Van den Bergh
museJa!-pakket
7
154
16
309
Workshop etsen/drukken/boekbinden
Interactieve themarondleiding voor scholen
Themarondleidingen
- Engelen
5
35
- Toegepaste kunsten
4
17
- Pasen: Als balsem op de wonde
4
19
- Op stap
4
19
- Bloemen en landschappen
4
24
- Portretten
4
9
- De Burcht
10
34
- Heiligen
4
14
- Moeder & Zoon (Kerstvisite)
4
1
Vakantieateliers
- Krokusateliers
1
4
- Paasateliers
1
7
- Zomerateliers
4
31
- Herfstateliers
- Kerstateliers
2
15
MAS
Vakantieateliers
- Zomerateliers
12
- Herfstateliers
2
26
- Kerstateliers
6
121
Ateliers volwassen
- Meesterwerken
5
60
Rondleidingen & bezoeken scholen
202
- met gids - zonder gids
142
8969
57
4098
Museum Vleeshuis | De klank van de stad
Zomerateliers
4
31
Torenbeklimmingen
38
Museum Rubenshuis
Zomerateliers
2
Middelheimmuseum
Zomerateliers
29
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience
Nottebohmlezingen
4
Alle musea
Museumnacht
1
TOTAAL
39
533 18 172 344 3446
725
23275
boekingen
bezoekers
2.2. MAS In de aanloop naar de opening van het MAS bleek dat Toerisme Antwerpen de gidsentoewijzingen (behalve voor de Quicktours) en de scholenboekingen niet op zich zou nemen. Aan Prospekta werd gevraagd om deze omvangrijke taak op zich te nemen. Omwille van het enorme werkvolume werd in oktober een extra personeelslid vanuit het MAS aan Prospekta ter beschikking gesteld. Er wordt schouder aan schouder samengewerkt met de collega’s van MAS, MNE/publieksbeleid en Toerisme Antwerpen. 2.2.1. Gidsentoewijzing In maart begonnen de medewerkers van Info Cultuur met terugwerkende kracht gidsen toe te wijzen aan MAStours, Architectuurtours en de verschillende themarondleidingen die sinds januari geboekt werden via het callcenter van Toerisme Antwerpen. In 2011 werden er in totaal ruim 3.000 gidsen gekoppeld aan rondleidingen. 2.2.2. Scholenboekingen Vanaf de opening van het MAS was er ook vanuit het onderwijs grote belangstelling voor het museum. Hoewel educatieve rondleidingen en ateliers pas na de herfstvakantie of zelfs krokusvakantie werden aangeboden, noteerde Info Cultuur in 2011 toch al heel wat reservaties: 142 reservaties voor bezoeken met gids (komt overeen met 512 rondleidingen) en 57 reservaties voor bezoeken zonder gids. In totaal werd voor 13.067 leerlingen en leerkrachten een bezoek aan het MAS gereserveerd. MAS
aantal scholen
met gids zonder gids TOTAAL
aantal tickets
aantal gidsen
142
8969
57
4098
199
13067
512
512
3. Verzamelen en beheren van cultureel promotiemateriaal Het is nu traditie dat culturele instellingen op hun distributietoer een pakje folders en 1 à 2 affiches afgeven aan de balie van Info Cultuur. Affiches worden opgehangen, folders in de rekken en in de stock gelegd. Wanneer de voorraad uitgeput is, wordt er gebeld en gevraagd aan te vullen. Daarnaast wordt actief materiaal opgevraagd, bijvoorbeeld bij nieuwe partners, wanneer er een concrete vraag is van het publiek of wanneer de baliemedewerkers inschatten dat bepaalde informatie ontbreekt. De bundeling van cultureel promotiemateriaal op een centrale plek in Antwerpen is een meerwaarde. 4. Regionale coördinatie UiTdatabank 4.1. UiTdatabank Prospekta werkt structureel samen met CultuurNet Vlaanderen voor de implementatie van UiT in stad en provincie Antwerpen. Prospekta staat in voor de werving en coördinatie van de invoer van de data in de UiTdatabank voor de provincie en voor de niet-stedelijke culturele instellingen op het grondgebied van de stad Antwerpen. Ook Toerisme Antwerpen, Dienst marketing & communicatie en de districten van de stad Antwerpen zijn verantwoordelijk voor de invoer van de Antwerpse stedelijke kalendergegevens. Er wordt complementair gewerkt. Bedoeling is dat eenieder de eigen activiteiten in de UiTdatabank invoert én potentiële invoerders stimuleert dit ook te doen. Prospekta legt zich toe op de organisatie van de decentrale invoer en validatie van de niet-stedelijke actoren
40
van de stad Antwerpen. Naar schatting worden in het Antwerpse dagelijks een 60-tal activiteiten in de UiTdatabank gevalideerd (= totale workload voor alle validatoren van het Antwerpse). Bedoeling blijft hier groei te generen en nieuwe partners voor decentrale invoer te werven. Voor de provincie ligt het accent eerder op het mee onderbouwen van de culturele regio’s, de implementatie van het UiTmerk in de steden & gemeenten van de provincie en het voeden van de website Info Cultuur met kalendergegevens van de ganse provincie aan de provinciale website. Ook voor het gebruik van de kalendergegevens voor de website van Info Cultuur werd in 2011 verder samengewerkt met CultuurNet Vlaanderen. 4.2 UiT Onderzoek toont aan dat cultuur- en vrijetijdsbesteding grotendeels gebeurt in een straal van 30 kilometer of 30 minuten rond de eigen woonplaats. Dicht bij huis dus, maar niet enkel in de eigen gemeente. Lokale UiTpartners verzamelen en verspreiden het lokale vrijetijdsaanbod in de eigen gemeente of regio. Via het UiTnetwerk van CultuurNet Vlaanderen wordt deze informatie voor heel Vlaanderen en Brussel aan elkaar gekoppeld en doorzoekbaar gemaakt. De portaalsite UiTinVlaanderen.be, die in 2009 gelanceerd werd, is het sluitstuk van dit netwerk. De UiTdatabank, waarin alle UiTinformatie centraal opgeslagen wordt, is de bron van het netwerk. Naast publieksgerichte informatie biedt het UiTnetwerk ook ondersteuning aan steden en gemeenten voor een meer strategische aanpak van hun cultuur- en vrijetijdscommunicatie. Voor de provincie Antwerpen is Prospekta intermediair voor de lancering en implementatie van het UiTmerk van CultuurNet Vlaanderen. 4.2.1. Een gedeelde investering Het provinciebestuur van Antwerpen wil (meer van) haar bewoners aanzetten om (vaker) deel te nemen aan het culturele leven in haar regio. Cultuurspreiding en intergemeentelijke en regionale samenwerking zijn daarom belangrijke dossiers. Tools zijn onder meer collectieve cultuurmarketing en -communicatie. De ontwikkeling van een provinciaal UiTnetwerk (geïnspireerd door en aansluitend bij het UiTnetwerk van CultuurNet Vlaanderen) wordt als een belangrijke potentiële hefboom beschouwd. Prospekta neemt hierin een aantal taken op. Zo is de organisatie onder meer betrokken bij de uitgave van het provinciale magazine Amuze, dat de ondertitel ‘UiT in de provincie Antwerpen’ draagt. Tussen Prospekta en Cultuurnet Vlaanderen werd al eerder een overeenkomst afgesloten: Prospekta vertegenwoordigt de provincie Antwerpen als UiTpartner. Naast Amuze is er ook een provinciale online UiTagenda gerealiseerd met de website Info Cultuur als intermediair. Vanaf 2009 werken Prospekta en CultuurNet nauw samen voor de introductie, begeleiding en opvolging van een “UiT in de provincie Antwerpen”-werking, met het oog op het bekomen van meer visibiliteit voor het cultuur- en vrijetijdsaanbod in de provincie. De samenwerking moet leiden tot een geïntegreerde werking tussen het lokale en het Vlaamse niveau. Twee hoofdstukken worden parallel ontwikkeld: Antwerpse steden en gemeenten worden gestimuleerd om te participeren aan het Antwerpse UiTnetwerk én er wordt een praktijkgerichte strategische visie ontwikkeld op
41
collectieve cultuur- en vrijetijdscommunicatie/marketing in de provincie Antwerpen. Hierbij wordt maximaal rekening gehouden met mogelijke synergieën tussen de provincie, Prospekta en CultuurNet; diverse beleidsdomeinen (cultuur, jeugd, toerisme, recreatie, sport …); diverse beleidsniveaus (niveau Vlaanderen, niveau provincie, niveau regio’s en niveau steden & gemeenten) en bestaande en eventueel te ontwikkelen initiatieven en kanalen. Voor de realisatie van dit project investeren CultuurNet en Prospekta vanaf 5 januari 2009 samen in 1 voltijdse medewerker, aangeworven als projectcoördinator, die exclusief op de provincie Antwerpen werkt. Deze staat in voor het concreet gestalte geven aan het Antwerpse UiTnetwerk en is de verbindingspersoon tussen de provincie Antwerpen, Prospekta en CultuurNet. Voor de ontwikkeling van een geïntegreerde strategische visie is er een stuurgroep samengesteld bestaande uit vertegenwoordigers van de Dienst cultuurspreiding van de provincie Antwerpen, de Partnercel van CultuurNet Vlaanderen en de Directie en Backoffice van Prospekta. Deze stuurgroep begeleidt ook de projectcoördinator. Daar waar relevant, wordt regelmatig samengewerkt met diverse lokale actoren en stedelijke en gemeentelijke beleidscoördinatoren. 4.2.2. UiT In Antwerpen In het collegebesluit 14883 van vrijdag 21 november 2008 besloot ook stad Antwerpen UiTpartner te worden. Sindsdien is UiT binnen de stad de referentie geworden voor het verzamelen en publiceren van cultuuren vrijetijdsevenementen. Dit wordt ook bevestigd door de cijfers uit de UiTdatabank voor 2011. In 2011 vonden volgens de UiTdatabank 10.423 evenementen plaats in de stad Antwerpen. Daarvan was 52% cultureel van aard (theater, expo, film, dans, concert, circus en film), 30% socio-cultureel (cursus, lezing en rondleidingen), 16% vrijetijdsaanbod (sport, eten, markt, uitgaan, spel, recreatie, beurs, opendeurdag) , en 2% anders of onbekend. Evenementen per domein 2011
Cultureel Socio-Cultureel Vrije tijd Rest
 Bij de culturele evenementen zijn film (33%), concert (31%), theater (18%) en expo (12%) het best vertegenwoordigd. 
42
Cultuurevenmenten per type in 2011
Circus Concert Dansvoorstelling Festival Film Tentoonstelling Theatervoorstelling
Bij de socio-culturele evenementen overheersen cursussen en workshops (72%) 
Socio-culturele evenmenten per type in 2011
Begeleide uitstap of rondleiding Cursus of workshop Lezing of gesprek
Waar Van al het vrijetijdsaanbod in 2011 vonden 6.682 evenementen, of 64%, plaats in het district Antwerpen. 
43
Evenementen per district in 2011
Antwerpen Berchem Borgerhout BZL Deurne Ekeren Hoboken Merksem Wilrijk
Binnen het district Antwerpen vonden 3.135 evenementen (47%) plaats binnen de postcode 2000 en 1.718 (26%) in 2018. Evenementen in district Antwerpen in 2011
Antwerpen 2000 Antwerpen 2018 Antwerpen 2020 Antwerpen 2030 Antwerpen 2050 Antwerpen 2060
Opmerkelijk is dat de procentuele verhouding tussen de verscheidene domeinen (cultuur, socio-cultureel en vrije tijd) aanzienlijk verschilt per district. Het culturele aanbod vertegenwoordigt in de meeste districten het grootste deel van het vrijetijdsaanbod, met een uitschieter in Borgerhout, waar 70% van het aanbod in de UiTdatabank cultureel van aard is. Hierbij dient te worden opgemerkt dat meer dan de helft van het ingevoerde cultuuraanbod in Borgerhout plaatsvond in de Roma of Rataplan. Eveneens opmerkelijk is dat er in Berchem in 2011 meer socio-cultureel aanbod plaatsvond dan cultureel, en dat enkel in Hoboken het vrijetijdsaanbod even groot was als het cultuuraanbod. 
44
Percentage per domein per district in 2011 80
Cultuur Socio-cultureel
70
Vrije tijd Onbekend
60 50 40 30 20 10 0 Antwerpen
Berchem
BZL
Borgerhout
Deurne
Ekeren
Hoboken
Merksem
Wilrijk
Wanneer Gespreid over het hele jaar blijft de tendens dat er minder evenementen plaatsvinden tijdens de zomermaanden. Aantal evenementen per maand in 2011

1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200
december
november
oktober
september
augustus
juli
juni
mei
april
maart
februari
januari
0
Ten opzichte van de voorgaande jaren (gemeten vanaf het begin van de structurele samenwerking van de stad Antwerpen met de UiTdatabank in 2008),valt niet enkel een nog grotere stijging in de hoeveelheid aanbod op tegenover de vorige jaren. Ook de terugval in het aantal evenementen tijdens de wintermaanden speelt merkelijk minder dan tijdens de 3 voorgaande jaren. 
45
Een analyse van het aantal evenementen per maand gesegmenteerd per domein, geeft aan dat culturele en socio-culturele evenementen voornamelijk pieken tijdens het najaar en het voorjaar, met een sterke terugval tijdens de zomermaanden. Vrijetijdsevenementen daarentegen blijven het jaar door vrij constant, met een lichte terugval in de winter.
Cultuur
Aantal evenenementen per maand per domein in 2011
Socio-cultureel Vrije tijd
900
Onbekend

800 700 600 500 400 300 200 100
46
december
november
oktober
september
augustus
juli
juni
mei
april
maart
februari
januari
0
5. Museumkaart Antwerpen Voor 20 euro bood de Museumkaart gedurende 48 uur onbeperkte toegang tot de permanente collectie van de musea en monumentale kerken van Antwerpen. De kaart gaf ook reductie bij tijdelijke tentoonstellingen en De Lijnkaart was in de prijs inbegrepen. Toerisme Antwerpen lanceerde in 2011 de Antwerp Citycard. Deze kaart biedt bezoekers van Antwerpen verschillende kortingen en aanbiedingen. Het aanbod van de musea is hierin opgenomen, waardoor het niet langer relevant is een afzonderlijke Museumkaart aan te bieden. De verkoop van de Museumkaart werd daarom stopgezet. Er werden in 2011 nog 211 kaarten verkocht, waarvan de meerderheid via de balies van Toerisme Antwerpen. Sinds 2007 werden er 3.201 Museumkaarten verkocht. Aantal verkochte museumkaarten in 2011
211 944 788
2011 2010 2009 2008 2007
894 600
0
200
400
600
800
1000
Verkoop Museumkaart per verkooppunt 1ste kw 140 120 100 80 60 40
47
Maagdenhuis
Rockoxhuis
Stedelijke musea
Zilvermuseum
Momu
Fotomuseum
Diamantmuseum
M HKA
KMSKA
St. jacobs
Kathedraal
De Lijn
Info Toerisme
0
info Cultuur
20
6. Productie en beheer Cadeaubonnen Info Cultuur De cadeaubon van Info Cultuur blijft een interessant product. Het aanbod om de bon in te wisselen was in 2011 nog groter dan in 2010, vooral wat het aantal losse organisatoren betreft. In totaal werden 1.130 cadeaubonnen verkocht, een stijging van ruim 25% ten opzichte van 2010.
2011
1130
2010
898
2009
521
2008
1389
2007
1200
2006
631
2005
783
0 300 600 900 1200 1500
7. Productieplatform voor administratieve en financiële begeleiding van provinciale evenementen (Zie A. Collectieve marketing het jaar rond, 5. Balkanfestival)
48
D. Ontsluiting van culturele informatie 1. Publieksbalie Info Cultuur Voor culturele informatie en het kopen van tickets kan het publiek terecht bij Info Cultuur op de Grote Markt 13. De baliemedewerkers geven advies op maat en maken de bezoeker wegwijs door het gevarieerde cultuuraanbod van provincie en stad Antwerpen. De publieksbalie geeft praktische en inhoudelijke informatie. De promotiefolders van de sector worden er aan het publiek aangeboden en de affiches krijgen een communicatieve plaats. Info Cultuur bestaat uit een balie en een telefonische service en is geopend van dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot 17.45 uur, zaterdag van 12.00 tot 17.00 uur en gesloten op zondag en maandag.
49
2. Website Info Cultuur www.infocultuur.be is het virtuele verlengstuk van de publieksbalie. Op de site vindt het publiek informatie over de producten die bij Info Cultuur worden aangeboden: online ticketverkoop, informatie over educatieve pakketten & rondleidingen van de Antwerpse musea, informatie over de Antwerpse Poesje, een uitgebreide linkbibliotheek, informatie en aanvraagformulieren voor de BIG-kaart en een cultuurkalender. De cultuurkalender wordt gevoed vanuit de UiTdatabank van CultuurNet Vlaanderen en geeft een overzicht van het culturele aanbod van de regio Antwerpen. Ook de cadeaucheques van Info Cultuur kunnen online gekocht worden. Een extra dienstverlening aan het publiek is de mogelijkheid om online culturele brochures en folders te bestellen. 3. Publicaties 3.1. Amuze – UiT in de provincie Antwerpen Sinds januari 2008 geeft Prospekta vorm en inhoud aan het driemaandelijkse cultuurmagazine Amuze van de provincie Antwerpen. Amuze wordt gedrukt op 15.000 exemplaren en wordt verspreid in de provincie Antwerpen. Geïnteresseerden kunnen zich gratis abonneren. Het magazine is ook beschikbaar in de balie van Info Cultuur, in openbare bibliotheken en culturele instellingen verspreid over de provincie. 3.1.1. Inhoud en doelpubliek Amuze is thematisch gestructureerd: een hoofdartikel dat het thema van het nummer behandelt, kortere artikels of interviews en kalenders over expo & erfgoed, podiumkunsten, klassieke muziek en provinciale initiatieven. In 2011 werd voor het eerst ook een vaste rubriek ‘jazz’ geïntroduceerd in Amuze. In overleg met organisatoren van jazzconcerten in de provincie werd besloten samen te werken en in elk nummer een artikel en een kalender met jazzconcerten te publiceren. In samenwerking met CultuurNet Vlaanderen bevat elk nummer 2 Vliegpagina’s met activiteiten voor kinderen tot 12 jaar. In korte ‘wist je dat?’-stukjes komen interessante weetjes aan bod. Een uitgebreide adressenlijst sluit elk nummer af: het bevat de contactgegevens van alle vermelde instellingen en belangrijkste provinciale culturele instellingen. Op deze manier richt Amuze zich tot cultuurliefhebbers met verschillende interessevelden en van verschillende leeftijden. Zowel evenementen van de provinciale instellingen als niet-provinciale initiatieven worden opgenomen. Een 50/50 verdeling wordt nagestreefd. De inhoud wordt gekozen voor zijn bovenlokale uitstraling of omdat voorstellingen op verschillende plaatsen in de provincie te zien zijn. De kalenderitems worden uit de UiTdatabank geselecteerd. In het blad kunnen organisatoren lezen dat hun evenement kans maakt om te worden opgenomen indien ze invoeren in de UiTdatabank. Dit stimuleert meteen ook de invoer in de UiTdatabank. Op de achtercover krijgt de slogan ‘UiT in de provincie Antwerpen’ steeds een prominente vermelding. De redactieraad is samengesteld uit vertegenwoordigers van het departement cultuur van de provincie en Prospekta. De provincie vult 12 pagina’s in. Prospekta staat in voor de andere 12 pagina’s en verzamelt tekst en beeld van highlights van het culturele leven in de provincie Antwerpen, maakt afspraken en coördineert de inbreng van de regionale partners. Voor de regionale kalenderinlage voor regio Turnhout wordt samengewerkt met de Kempische Cultuurspiegel.
50
3.1.2. Vormgeving Qua vormgeving kreeg het cultuurmagazine in de loop van 2008 een min of meer definitieve format. Per editie wordt echter bekeken hoe een aantrekkelijke lay-out nog verder kan worden gecombineerd met een heldere indeling in rubrieken. Eind 2010 werd beslist dat voor- en achtercover een geheel moeten vormen. De Kempische Cultuurspiegel kreeg 4 pagina’s extra toegewezen. Dit komt de kalender visueel ten goede.
3.1.3. Abonnementen en verzending Sinds voorjaar 2010 beheert Prospekta het adressenbestand van de Amuze-abonnees. Ook de verzending wordt door Prospekta georganiseerd. In de publieksbalie Info Cultuur wordt actief promotie gemaakt voor het cultuurmagazine. Het aantal abonnees groeide met 11 %.
51
3.2. Expobrochure Als kruispunt van informatie voor collectieve cultuurcommunicatie heeft Prospekta vanaf 2008 de viertalige Expobrochure geproduceerd. De productiekost werd verdeeld tussen stad en provincie Antwerpen, waarbij elk de helft betaalde. Doelstelling was het overkoepelend en efficiënt vergaren van informatie en het tijdig produceren van de brochure. Het concept werd bewaakt door Musea & Erfgoed. De Expobrochure verscheen zesmaandelijks. 3.2.1. Inhoud en doelpubliek Halfjaarlijks heeft Prospekta het tentoonstellingsaanbod van alle Antwerpse musea verzameld. Deze werden allemaal vermeld in een handige overzichtslijst met begin- en einddatum. De tentoonstellingen die voldeden aan de criteria vooropgesteld door Musea & Erfgoed (geen projecten of permanente tentoonstellingen) werden opgenomen met aantrekkelijk beeldmateriaal en een toegankelijke, informatieve tekst. Ook wandelingen die in het kader van een expo worden georganiseerd, werden vermeld. Een selectie van de tentoonstellingen werd vertaald. Hiervoor nam Prospekta contact op met Toerisme Antwerpen, die beoordeelde welke toptentoonstellingen van belang zijn voor de toeristische markt. Na deze selectie ging het geheel naar Musea & Erfgoed die bijstuurde en de eindbeslissing had. Prospekta verzorgde redactie en eindredactie en coördineerde de vertaling van de teksten naar het Frans, Duits en Engels. De Expobrochure van augustus 2011 tot januari 2012 werd de laatste editie van de reeks. Musea & Erfgoed besloot om financiële redenen de uitgave van de Expobrochure te stoppen. 3.2.2. Vormgeving Prospekta heeft in deze koepelcommunicatie naar een consensus tussen de provinciale en stedelijke huisstijl gezocht. De logoplaatsing beantwoordde aan de afspraken die door beide overheden werden gemaakt in functie van de coproductiehuisstijl. In de 2 edities van de Expobrochure die in 2011 verschenen werd creatief verdergewerkt met de ster en de letter M (van museum/musea). Dit format werd in 2010 bedacht door
52
vormgever Rob Marcelis, voortbouwend op de affiches van Museumnacht. Ook in 2011 toonden de musea zich zeer tevreden met de frisse en duidelijke vormgeving van de Expobrochure.
3.2.3. Verspreiding Van de Expobrochure werden per editie 35.000 exemplaren gedrukt. Dienst Toerisme en Info Cultuur verspreidden samen 1/3 van de productiehoeveelheid. 3.3. De Nieuwe Antwerpenaar Tweewekelijks verschijnt het gratis stadsmagazine De Nieuwe Antwerpenaar. In elke editie verzorgt Prospekta de 16 bladzijden tellende UiT in Antwerpen-kalender die een selectie biedt van de culturele activiteiten in Antwerpen per dag. In de maanden juli, augustus en december verschijnen 3 extra uitgebreide zomer- of winternummers, die volledig uit kalenderitems bestaan. Twee hiervan worden door Prospekta gemaakt. 3.3.1. Inhoud en doelpubliek Prospekta selecteert een lijst met activiteiten uit de UiTdatabank. Telkens worden een 100-tal activiteiten redactioneel bijgeschaafd en gecontroleerd op contactgegevens, data en beschikbaarheid van tickets. Een zo evenwichtig en gevarieerd mogelijke keuze wordt gemaakt, aangezien De Nieuwe Antwerpenaar voor elke inwoner van de stad bestemd is en op 258.000 exemplaren wordt verspreid in heel Antwerpen. Ook de taal is aangepast aan een zo breed mogelijk publiek. 3.3.2. Vormgeving Een ruwe lay-out versie wordt aan de redactie van De Nieuwe Antwerpenaar bezorgd, die de verdere afwerking op zich neemt. 3.3.3. Samenwerking met Marketing & Communicatie stad Antwerpen Prospekta en de redactie van De Nieuwe Antwerpenaar proberen zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen voor de samenstelling en uitwerking van de kalender. Prospekta bezorgt de redactie een lijst met activiteiten uit de UiTdatabank waaruit de redactie haar keuze maakt voor de ‘focusstukken’ in elk nummer. In 2011 werd vlot samengewerkt in een prettige sfeer.
53
Deel 3: Zakelijk beheer 1. Personeelsbeleid Prospekta volgt inzake het personeelsbeleid de bepalingen die opgelegd worden door het kunstendecreet en de uitvoeringsbesluiten. De CAO van de podiumkunsten, gesloten in het Paritair comité 329 voor het vermakelijkheidsbedrijf is van toepassing. Voor de financiële barema’s en de vakantieafspraken wordt de provinciale regeling gevolgd. De door de stad ter beschikking gestelde personeelsleden vallen volledig onder de rechtspositieregeling die van toepassing is op het stadspersoneel. In 2010 besliste het college dat gedetacheerd stadspersoneel wordt uitgesloten van de functioneringstoelage die het overige stadspersoneel krijgt uitbetaald in geval van een gunstige waardering. In 2011 investeerde Prospekta in een 2-daagse teambuilding voor de ganse ploeg. 2. Organisatie Personeelsploeg De Prospektaploeg telt 14 personeelsleden. – Ieder personeelslid heeft een eigen taak die bepaald is in een functieomschrijving. – De personeelsploeg is polyvalent. Voor het maken van basisafspraken is er 3-maandelijks een algemeen personeelsoverleg. – Het stafoverleg is 3-wekelijks. De stafvergadering bestaat uit Annik Klaes, Ben Dedrie, Jef De Clerck en Ward Jacobs. – Op de werkvloer is telkens op dinsdag en donderdag een halfuur overleg met alle aanwezige medewerkers. Zo kunnen snel beslissingen worden genomen. Voor zaken die meer tijd vergen wordt meteen een afspraak gepland met de betrokkenen. Dit werkt snel en efficiënt en medewerkers zijn op de hoogte van wie waarmee bezig is. 2.1. Functies 2.1.1. Medewerkers met een overkoepelend / transversaal takenpakket – Directeur: Annik Klaes – Zakelijk leider: Ben Dedrie – Directiesecretariaat / office manager (halftime) en boekhouder (halftime): Mieke Marivoet. – Communicatie- en persverantwoordelijke: Jef De Clerck (halftime) – Redactiemedewerker: Isabelle De Cock (halftime) 2.1.2. Medewerkers met een gericht takenpakket Publieksbalie Info Cultuur: – Stafmedewerker publieksbalie en backoffice Info Cultuur: Ward Jacobs (fulltime) – 2 baliebedienden: Jackie De Beuckelaer (fulltime) en Rik Senden (fulltime). Ward Jacobs en Jackie de Beuckelaer zijn gedetacheerd door stad Antwerpen. Het loon van Rik Senden wordt voorlopig uit eigen middelen voorzien. Backoffice: – Medewerker voor de backoffice met focus op ticketing, onderhoud van de website Info Cultuur, voor de ontwikkeling van ICT en als back-up baliemedewerker Info Cultuur: Sven Verlinden (fulltime) – Medewerker voor de opvolging van de gidsenboekingen voor het MAS: Hilde Lenaerts. Loonlijst MAS. Werkzaam bij Prospekta (halftime van 17/10/2011 tot 30/11/2011 en fulltime vanaf 01/12/2011).
54
– Medewerker UiTdatabank en publicaties, focus lay-out: Anne Van De Genachte (halftime) – Medewerker UiT, in samenwerking met CultuurNet Vlaanderen: Toon Beullens (fulltime waarvan 50 % gefinancierd door Prospekta en 50 % door CultuurNet Vlaanderen) – Medewerker UiTdatabank en publicaties, focus redactie: Isabelle De Cock (halftime) Organisatie evenementen: – Stafmedewerker collectieve marketing voor de organisatie van Cultuurmarkt van Vlaanderen, 24 uur van het podium, Cobra Power of print, Cultuurdag voor Onderwijs, Erfgoeddag en Museumnacht: Jef De Clerck (halftime) – Platformwerking & evenementen: Orphee Mariën (fulltime) – Evenementen: Job Van Bortel (fulltime) 2.1.3. Harmonica-effect De structurele ploeg wordt in functie van het werk ad hoc aangevuld met tijdelijke werknemers. – Voor de Cultuurmarkt van Vlaanderen werkte Prospekta samen met 3 programmatoren: Liliane Defossez, Riet Jaeken, Mokhallad Rasem en met 86 vrijwilligers. Ook voor de overige collectieve marketingactiviteiten wordt samengewerkt met vrijwilligers. Er wordt gewaakt over de diversiteit van de vrijwilligersploeg. – Voor de doelpubliekwerking, projectcommunicatie en coördinatie van het Balkanfestival werd samengewerkt met Mulanga Nkolo (halftime van 30/03/2011 tot 30/09/2011 en fulltime van 01/10/2011 tot 31/12/2011). – Prospekta begeleidt regelmatig stagiairs. Voor 2011 was dat Anne-Sophie Declercq, master Bedrijfscommunicatie Katholieke Universiteit Leuven, van 18/07/2011 tot 30/08/2011. 2.2. Personeelswissel Najaar 2011 kondigde zakelijk leider Ben Dedrie aan dat hij per 1 mei 2012 met pensioen gaat. De procedure voor de aanwerving van een nieuw zakelijk leider werd aansluitend opgestart. We laten Ben met spijt in ons hart gaan. Samen met hem vertrekken een heleboel expertise en geschiedenis van onze organisatie. 2.3. Opleidingen Er werd in 2011 opnieuw geïnvesteerd in de persoonlijke groei van de medewerkers van Prospekta.. Studiedag Onderzoek Participatiesurvey – CJSM – Jef, Job, Orphee Expertmeeting digitaal erfgoed - Commissie Cultureel Verdrag Vlaanderen-Nederland – Jef, Job Het Groene Boek – wcc Zuiderpershuis en Oikos – Orphee Opleiding eBesluitvorming – stad Antwerpen – Annik, Job, Orphee Lezingenreeks Climate Change - Ucsia – Annik, Orphee Cultuurdebat 3.0 – VUB – Orphee Cultuurforum 2020 – CJSM – Orphee, Ward Van denken naar doen, cultuur als motor van transitie – Atelier Eco-cultuur – Orphee Lezing Grenzen aan Groei – Oikos – Orphee Jongeren & communicatie – Plantijn Hogeschool – Job Viral Marketing event – Viewseeder – Jef, Job Groot Onderhoud cultureel erfgoed – FARO – Job The Un-Economic Summit – Kaaitheater – Annik, Orphee Omgaan met personen met een beperking – VFG, Vereniging voor personen met een handicap – Annik,
55
Jef, Job, Mieke, Orphee, Sven Klantendag – Marketing & Communicatie stad Antwerpen – Jef, Job Big Brains for Life – Karel de Grote Hogeschool – Job Ticketing Software – LOCUS, oKo, VVC – Sven, Ward Opleiding taalniveaus – Huis van het Nederlands – Orphee, Job, Jef 3. Financieel beleid 3.1 Organisatie financieel beleid Er wordt een algemene begroting opgemaakt die de algemene werking weergeeft. Daarnaast worden voor intern gebruik deelbegrotingen gemaakt per project. Een gedetailleerd overzicht van de bestedingen wordt in de financiële stukken opgesomd. Prospekta is geen producerende organisatie. De energie van de organisatie gaat voornamelijk naar het uitbouwen en verzamelen van expertise, het organiseren van onder meer collectieve marketingactiviteiten en het intermediëren tussen diverse partners. De werkingskost vertaalt zich daarom hoofdzakelijk in de personeelskost. 3.2. Structurele subsidies 3.2.1. Provincie Antwerpen Prospekta ontving van de provincie Antwerpen in 2011 een structurele toelage van € 336.000. Deze toelage bevat de basissubsidie van € 250.000 aangevuld met € 50.000 voor de programmering van het Balkanfestival, € 9.000 voor de 24 uur van het podium, € 15.000 voor de Expobrochure en € 12.500 voor Museumnacht. Daarbovenop werd er € 58.500 gestort voor de communicatie van het Balkanfestival (inbegrepen de loonkost van de tijdelijk aangeworven communicatiemedewerkster). De resttoelage Stadsklanken 2010 ten bedrage van € 34.527,90 en de resttoelage Chopin/Balkan 2010 ten bedrage van € 23.793,99 werden overgedragen naar 2011. 3.2.2. Stad Antwerpen Stad Antwerpen begrootte voor Prospekta in 2011 een subsidie van € 317.000 (€ 232.000 werkingstoelage + € 85.000 voor 2 gedetacheerde personeelsleden). Als solidaire bijdrage van Prospekta wordt € 4.400 ingeleverd op het bedrag van € 236.400, dat oorspronkelijk als werkingstoelage was vastgelegd in de beheersovereenkomst met de Stad Antwerpen. Einde 2011, ondanks meermaals aandringen door de Raad van Bestuur en directie van Prospekta, was er nog steeds geen oplossing voor financiering van de derde baliemedewerker. 3.3. Projectsubsidies Naast de structurele subsidies van provincie en stad Antwerpen ontvangt Prospekta voor enkele evenementen ook nog bijkomende projectfinanciering van onder andere de Vlaamse Gemeenschap en stedelijke vzw’s. 3.4. Financial care 3.4.1. Voor provincie Antwerpen Stadsklanken 18 De provincie Antwerpen organiseerde ook in 2011 het Festival Stadsklanken 18, dat de 18de-eeuwse stadsmuziek in de provincie belicht. Dit gebeurt door de promotie en ondersteuning van muzikale uitvoeringen en een wetenschappelijke publicatie. In nauwe samenwerking met de verantwoordelijke van het Departement
56
cultuur van de provincie neemt Prospekta de financiële en administratieve afhandeling van dit festival voor haar rekening. Voor de financiering werd het restbedrag van 2010 opgebruikt. Balkanfestival, algemene programmering In het kader van de ‘Provinciale subsidiëring van initiatieven inzake culturele diversiteit’ organiseert het provinciebestuur het Balkanfestival 2011. In een gelijkaardige samenwerking zoals “Stadsklanken 18” doet ook hier Prospekta de financiële afhandeling voor de logistiek, transporten, honoraria, huur locaties, catalogi … op diverse locaties in de provincie Antwerpen. Deze activiteiten werden – in samenspraak – verrekend door het gedeelte Balkanfestival in de structurele toelage en het restbedrag 2010 van Polen/Chopin. Balkanfestival, programmering provinciale bibliotheken Met het Provinciaal Bibliotheekcentrum Vrieselhof werd een overeenkomst afgesloten voor de administratieve en financiële afhandeling van de voordrachten en een striptentoonstelling die voor het Balkanfestival werden georganiseerd in de provinciale bibliotheken. De kosten die aan Prospekta werden aangerekend (€ 17.672,46) zijn via facturatie volledig doorgerekend. Balkanfestival communicatie Voor het Balkanfestival kreeg Prospekta ook de nieuwe opdracht om het volledige communicatieluik van het Balkanfestival uit te tekenen en uit te voeren. Hiervoor werd een tijdelijke projectmedewerkster aangeworven. In samenwerking met de zakelijk leider en de communicatiemedewerker was zij onder andere verantwoordelijk voor de advertentieplanning, drukwerken, distributie, pers, logistiek … en was zij ook systematisch aanwezig op de activiteiten. Voor de communicatiekosten en de loonkosten van deze projectmedewerkerster ontving Prospekta in totaal € 58.500. 3.4.2. Voor stad Antwerpen Voor stad Antwerpen beheerde Prospekta in 2011 het projectenbudget ‘Presentatie van Antwerpse kunstenaars in het buitenland’ ten bedrage van € 41.000. 4. Prospekta vzw, een nieuw juridisch statuut Prospekta werd op 28 februari 1996 met vzw-statuut opgericht in een samenwerkingsverband tussen provincie Antwerpen en stad Antwerpen met gedeelde financiering en gedeelde opdrachten. Dit resulteerde in de loop der jaren in een productieve brugfunctie tussen de beide overheden die op alle domeinen van cultuurcommunicatie vruchtbaar bleek. De steeds uitgebreidere opdrachten, ondertussen bekrachtigd door beheersovereenkomsten, droegen ertoe bij dat vzw Prospekta aanzienlijk groeide in haar werking en personeelsbezetting. In het kader van de omvorming naar een verzelfstandigd agentschap, zoals opgelegd in het provinciedecreet / gemeentedecreet van de Vlaamse Gemeenschap, kan het huidige juridische statuut niet behouden blijven. Dit betekent dat 1 van beide overheden het ‘voogdijschap’ over vzw Prospekta op zich zal nemen indien ze voldoet aan de verplichting van een financiële structurele meerderheidsinbreng. Om de brugfunctie in praktijk te vrijwaren en om de huidige overkoepelde taken te kunnen blijven uitvoeren, zal het noodzakelijk zijn simultaan met de andere overheid een convenant af te sluiten. Verschillende organisatievormen van verzelfstandiging zijn mogelijk, elk met eigen bevoegdheden en verantwoordelijkheden: intern publiekrechterlijk (IVA), extern publiekrechterlijk (APB/AGB), extern privaatrechterlijk
57
(EVA). Met het oog op de continuïteit van haar werking gaat de voorkeur van vzw Prospekta uit naar een privaatrechterlijk zelfstandig agentschap (EVA). Deze optie maakt het mogelijk het vzw-statuut aan te houden en een vereffening te vermijden. Uiteraard is er plaats voor nieuwe evoluties en inhoudelijke taakafspraken, die dan opnieuw worden vastgelegd in een beheersovereenkomst en convenant. In 2011 was er verder overleg met de betrokken diensten van de provincie en de stad Antwerpen in verband met de diverse opties tot omvorming van Prospekta naar een verzelfstandigd agentschap. De Vlaamse Gemeenschap heeft ondertussen beslist dat naar aanleiding van de gemeente- en provincieraadsverkiezingen in oktober 2012, de uiterste datum voor indiening van een dossier wordt verplaatst van 31 december 2012 naar 31 december 2013. Voor Prospekta sluit dit beter aan op de afronding van de Beheersovereenkomsten met provincie en stad Antwerpen in 2013. 5. Huisvesting Stad Antwerpen engageerde zich van bij de start om Prospekta te voorzien van de nodige infrastructuur en logistiek. De kantoren van Prospekta bevinden zich op de hoek van Grote Markt 13 en Wisselstraat 14. De publieksbalie Info Cultuur bevindt zich op de Grote Markt 13 en wordt sinds 1 april 2002 gedeeld met Toerisme Antwerpen. Reeds in 2010 werd een aanzet gegeven om ook nauwer te gaan samenwerken met de Stadswinkel. Stadswinkel heroriënteerde zich in 2011. Er is een accentverschuiving van informatiepunt naar productverkoop. Stadswinkel verbouwt om in te spelen op deze nieuwe koers. Doordat de werking meer geconcentreerd zal zijn, komt er ruimte vrij in de Wisselstraat 12. Vermits Stadswinkel, Toerisme Antwerpen en Info Cultuur gehuisvest zijn in aangrenzende panden is het vrij eenvoudig om – letterlijk – muren te slopen en een interne doorstroom voor het publiek mogelijk te maken. Najaar 2011 werd de vernieuwde Stadswinkel geopend. De ruimte voor de publieksbalie van Info Cultuur werd in eenzelfde beweging klaargemaakt. Met de stadsdienst Patrimonium en Onderhoud wordt de inrichting voor de balie van Info Cultuur nu verder uitgetekend. Streefdatum voor de feestelijke opening van het vernieuwde Info Cultuur is zondag 26 augustus 2012 tijdens de Cultuurmarkt van Vlaanderen. Voorjaar 2013 zou ook Toerisme Antwerpen zijn publieksbalie opfrissen en zouden de doorgangen tussen de 3 ruimtes opengemaakt worden zodat het publiek kan doorstromen en makkelijk gebruik kan maken van de 3 gespecialiseerde diensten. Vanaf de opening van Info Cultuur zal er reeds een doorgang zijn met de Stadswinkel.
58
DEEL 4: Raad van Bestuur 1. Algemene vergadering/leden Prospekta 2011 De Algemene Vergadering is samengesteld uit de leden van de Raad van Bestuur en de leden van de vereniging. De Algemene Vergadering benoemt de Raad van Bestuur en beoordeelt het jaarverslag en de rekeningen. Leden van Prospekta zijn meteen ook lid van de Algemene Vergadering en kunnen genieten van concrete voordelen verbonden aan het lidmaatschap van Prospekta: • Een korting van € 40 op een standplaats tijdens de Cultuurmarkt van Vlaanderen. • Gratis gebruik van het persbestand en van adreslijsten met culturele instellingen. • De website wordt automatisch toegevoegd aan de linkbibliotheek op de sectorgerichte website www. prospekta.be en op de publiekswebsite www.infocultuur.be. • Gratis brochureservice op de website www.infocultuur.be. Niet-leden betalen hiervoor € 15 per jaar. • Een korting van 33 % op het printen van tickets voor eigen verkoop. • Begeleiding bij de invoer in de UiTdatabank. Totaal aantal leden in 2011: 187 waarvan provinciale en stedelijke instellingen: 46 diverse (betalende leden): 141
200
150
100
50
0
1996
2000
2004
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Het ledenaantal van Prospekta stijgt. We hechten hier belang aan, daar dit een barometer is voor de waardering van het geleverde werk. Daarom ook de vraag om het lidmaatschap jaarlijks te (her)bevestigen. Sinds 2008 kunnen ook cultuurinstellingen van buiten de provincie Antwerpen lid worden van Prospekta, vanwege de groeiende belangstelling vanuit Vlaanderen in functie van onder meer de Cultuurmarkt en Cobra Power of print. In 2011 komt ongeveer 15 % van de leden van buiten de provinciale grenzen. De Antwerpse provinciale en stedelijke culturele instellingen zijn als subsidiërende overheden vrijgesteld van betaling van het lidmaatschap.
59
2. Raad van Bestuur 2011 Ludo Helsen, voorzitter, gedeputeerde provincie Antwerpen Philip Heylen, ondervoorzitter, schepen stad Antwerpen Inga Verhaert, ondervoorzitter, gedeputeerde provincie Antwerpen Chantal Pauwels, directeur communicatie KBVV Gilbert Van Nuffel, districtsschepen Jan van der Vloet, bediende Tatjana Scheck, districtsschepen Youssef Slassi, gemeenteraadslid Koenraad De Cock, provincieraadslid Peter Raats, provincieraadslid Tessa Op De Beeck, provincieraadslid Lidwina Van Onckelen, provincieraadslid Jan Huijbrechts, provincieraadslid Livia Moreau, provincieraadslid Hugo H. Michiels, districtraadslid Arthur Vandervee, OCMW-raadslid Pierre Van Diest, zakelijke leiding deSingel Guido Van den Bogaert, schepen stad lier Luc Van Hove, docent conservatorium Op 1 december 2011 ging voorzitter Ludo Helsen met pensioen. Ondervoorzitter Inga Verhaert werd door de Raad van Bestuur op 5 december 2011 aangesteld als waarnemend voorzitter. Mevrouw Verhaert zal deze functie waarnemen tot de volgende Algemene Vergadering van Prospekta (28 maart 2012), waar dan de opvolging door gedeputeerde Peter Bellens formeel kan worden bevestigd. De provincieraad heeft deze vervanging goedgekeurd in zijn zitting van 14 december 2011.
3. Ledenlijst 2011 11.11.11-Antwerpen Vila Cabral
Artiestenfonds vzw
CC Schoten
5voor12 vzw
Belgische Improvisatie Liga
Champ d’Action
Academie voor Spel en Theater
Beroepsantwerpenaar.be
CO Sint Andries - coStA
Aeolus Productions nv
Bibliotheken Antwerpen
Cofena
Agrafa Communications bvba
Boek.be
Contour Mechelen vzw
Algemeen-Nederlands Verbond
BOZAR - Paleis voor Schone
Cultuurantennes Stad Antwerpen
ALMO bvba - Auteursbureau
Kunsten
Cultuurcentra Antwerpen
AMUZ
Buster vzw
Cultuurcentrum Berchem
Antwerpse Kathedraalconcerten
Calcant
Cultuurcentrum Brasschaat
Arenbergschouwburg
Carte Blanche vzw
Cultuurcentrum Brugge
Art Of Children Foundation
Casa Louisa Hoboken
Cultuurcentrum De Steiger
ArtConnections vzw
CC De Kern - Wilrijk
Cultuurcentrum Deurne
Artesis Hogeschool Antwerpen -
CC De Schelde
Cultuurcentrum Merksem
Koninklijk Conservatorium
CC De Werft
Cultuurcentrum Ter Dilft
Artforum vzw
CC Luchtbal
Cultuurraad Hoboken
Arti Vocali
CC Mortsel
Cultuurraad Antwerpen
60
Cultuurraad Deurne
Kant in Vlaanderen vzw
Nekka vzw
Cultuurraad Ekeren
Kasteel d’Ursel
Noordteater vzw
Cultuurraad Wilrijk
Kay fou
NTGent
Damiaanactie
Kindermuseum
Open Doek vzw
Dancehall vzw/Danzateljee
Kindertheater Petatje
Opendoek Amateurtheater Vlaan-
De Kathedraal
KMSKA
deren vzw
De Komedie Compagnie
Koningin Fabiolazaal
Paljas Produkties
De Peerdestal van Napoleon
Koninklijk Ballet van Vlaanderen
Peña al Andalus vzw
De Roma vzw
Koninklijk Museum voor Midden-
PGRA Sprookjeshuis
De Veerman vzw
Afrika
Piazza dell’ Arte vzw
De Warande
Koninklijke Balletschool Antwer-
PMR / ACS (Aertssens Copy
deFilharmonie
pen/SGN SO/GGB
Services)
Demos
Koninklijke Muntschouwburg
Podiumkunsten Bis Produkties
Design Vlaanderen
Kunst in Huis
Politiemuseum Oudaan
deSingel internationale Kunstcampus Kunstencentrum Vlaams Fruit
Poppentheater Jojo vzw
Diamantmuseum Provincie Antwer-
Kunstkamer (Voka-Kamer voor
Project Liefhebber
pen
Koophandel Antwerpen-
Provinciaal Domein De Schorre
Documentatiecentrum Antwerpse
Waasland)
Provinciaal Suske en Wiske-Kinder-
Noorderpolders
L.C.L De Korenbloem
museum
Ell circo d’ell fuego
La Piscine d’Activité vzw
Provincie - Dept. Recreatie, Sport
Ensemble Leporello vzw
La Verda Stelo vzw
en Toerisme
Euregio Jeugdorkest vzw (EJO vzw) Laika
Provincie Antwerpen - Dienst
Europees Jeugdfilmfestival
Leesweb
Erfgoed
EWT-Theater vzw
Lekker Antwerpen
Provincie Antwerpen dpt. Cultuur
Fakkelteater
Les Liseuses Fabuleuses
Rasa
FelixArchief
Letterenhuis
Respect for your Audience nv
Felixpakhuis
Liberaal Archief vzw
Rockoxhuis
Figurentheater Propop vzw
Liers Cultuurcentrum
Rubenshuis
FotoMuseum Provincie Antwerpen
Maagdenhuismuseum
School voor Filosofie
Geitestoet
OCMW Antwerpen
Schrijverspodium Vlaanderen vzw
GOEDENAVOND
Mano Mundo
Serbica.EU vzw
Gynaika vzw
MAS | Museum aan de Stroom
Sering vzw
HERMESensemble
Middagconcerten van Antwerpen
Stadsschouwburg Antwerpen
Het Gevolg
(vzw)
Studio 100
Het Huis van Alijn
Middelheim Openluchtmuseum
‘t Arsenaal
Het Oude Badhuis
ModeMuseum Provincie Antwerpen ‘t Feektheater
HETPALEIS
Monty
‘t Kwartier
Incar Dansspektakel vzw
Moussem
Teatertentog vzw
Ishtar
Musea en Erfgoed Antwerpen
tg STAN
Jeugd en Dans vzw
Museum Mayer van den Bergh
Theater aan de Stroom vzw / de
Jeugd en Muziek Antwerpen
Museum Plantin-Moretus / Prenten- fluistercompagnie vzw
Jeugdtheater Ondersteboven
kabinet
Theater Cartouche
Kabinet Schepen voor Cultuur &
Museum Vleeshuis
Theater De Spiegel vzw
Toerisme
Museum voor Hedendaagse Kunst
Theater Froe Froe
Kaleidoscoop bvba
Antwerpen (M HKA)
Theater Stap
Kalligraffia vzw
Muziekcentrum Trix
Theater Zeemanshuis
61
Theater Zuidpool
Villanella
vtbKultuur vzw
Toerisme Vlaanderen
Vlaams Architectuurinstituut
WACCO (Wase Cultuurcentra
Toneelhuis
Vlaamse Opera
Overlegplatform)
Triangle Promotion
Vlaams-Nederlands Huis deBuren
WCC Zuiderpershuis
Vereniging voor Ontwikkeling en
Vlamo
Wim Geysen Producties
Emancipatie van Moslims vzw
Vlinders & Co Figurentheater
ZebrArt
(VOEM)
Vormingplus Antwerpen
Zilvermuseum Sterckshof Provincie
VIAT vzw
Vormingplus Kempen
Antwerpen
62
Bijlage Vertegenwoordiging in Bestuursraden en stuurgroepen ORGANISATIE
FUNCTIE
Rhizomen
Stuurgroep
Maf
Stuurgroep
Vila Cabral
Stuurgroep
Erfgoeddag/Open Monuenten-
Stuurgroep
dag Antwerpse cultuurraad - Advies-
Voorzitter
groep Musea & Erfgoed
63
Prospekta dankt:
Aer tssens
FULL RANGE OF DIGITAL PRINTING SERVICES
64