Campus Vlissingen Hogeschool Zeeland
Campus Vlissingen Hogeschool Zeeland
18 juni 2009
Colofon Dit is een uitgave van de Gemeente Vlissingen. Deze uitgave is gemaakt door het projectbureau Scheldekwartier/ Kenniswerf i.s.m. Enno Zuidema Stedebouw en Joke Vos architecten
© 2009 Gemeente Vlissingen
Inhoud 1.0 Inleiding
7
2.0 In 7 stappen naar een nieuwe Hogeschool
11
3.0 Programma
21
4.0 Ontwerp van de nieuwbouw
25
5.0 Financiële onderbouwing
31
6.0 Realisatiestrategie
33
INHOUD
Kenniswerf vormt een venster op de binnenhaven
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
1.0 Inleiding De Gemeente Vlissingen, de Provincie Zeeland, ROC en de Hogeschool Zeeland werken aan de ontwikkeling van de Kenniswerf binnen Vlissingen Stadshaven. Het fundament van de Kenniswerf Vlissingen wordt gevormd door de nieuwe gebouwen van het ROC en de gebouwen van de Hogeschool. Met dit boekje wil de Gemeente Vlissingen aangeven op welke manier dit fundament kan worden versterkt door de nieuwbouw van een gezamenlijk bestuursgebouw voor het ROC en de Hogeschool, de vernieuwing van de onderwijspanden van de Hogeschool en de ontwikkeling van een campus. De Gemeente Vlissingen hoopt hiermee alle partijen te enthousiasmeren en wil graag samen met deze partijen dit ontwerp uitwerken tot realiseerbare bouwplannen. Ruimte voor de Campus Door bij nieuwbouw uit te gaan van een compacter ruimtegebruik van de Hogeschool en het parkeren komt op de locatie ruimte vrij voor andere functies van de Campus. Deze ruimte wordt ingezet voor: - Een nieuw gemeenschappelijk bestuursgebouw van de ROC en de Hogeschool; - Kantoren aan de Prins Hendrikweg; - Studentenhuisvesting aan de Edisonweg; - Een sportveld in het hart van de Campus. Zo kan een compleet en aantrekkelijk programma worden geboden aan studenten en het bedrijfsleven op de Kenniswerf.
1.0
INLEIDING
P P
P
Huidige situatie
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
Aan de binnenhaven Het compacte ruimtegebruik speelt de markante locatie van het voormalige PSD gebouw aan het water van de binnenhaven vrij voor nieuwbouw. Hier wordt ruimte gemaakt voor een beeldbepalend instituut voor hoger onderwijs op het gebied van water en energie. De vernieuwing maakt dat de unieke kwaliteiten van de plek (ligging aan de binnenhaven) kunnen worden gecombineerd met een aantrekkelijk campusprogramma. In combinatie met de snelle ontsluiting op de A58 en de nabijheid van het station is de Kenniswerf een ideale vestigingslocatie. Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt een voorstel voor fasering in beeld gebracht. Uitgangspunt hierbij is geweest om zo vroeg mogelijk, zoveel mogelijk kwaliteit in de openbare ruimte te realiseren. Om deze verbeelding te kunnen maken is uitgegaan van een programma, toegelicht in hoofdstuk 3, globaal gebaseerd op de huidige oppervlakten. Hoofdstuk 4 laat in drie artist’s impressions zien hoe de nieuwe gebouwen en openbare ruimte eruit kunnen zien. De globale kostenraming is verwoord in hoofdstuk 5, gevolgd door een voorstel van de Gemeente Vlissingen voor de realisatiestrategie in hoofdstuk 6. De stedenbouwkundige uitgangspunten zijn gebaseerd op het Stedenbouwkundig Plan Kenniswerf (d.d. 4 -1 -’08).
1.0
INLEIDING
Ontwerp van het eindbeeld 10
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
2.0 In 7 stappen naar een nieuwe Hogeschool Bij de voorgestelde fasering zijn twee uitgangspunten van belang: - Vernieuwing op de huidige locatie, inclusief de locatie aan de binnenhaven. - Zo snel mogelijk extra kwaliteit in de buitenruimte realiseren.
2.0
IN 7 STAPPEN NAAR EEN NIEUWE HOGESCHOOL
11
Stap 1 Om te kunnen bouwen wordt eerst ruimte gemaakt. Hierbij wordt gedacht aan het vervangen van het parkeren op maaiveld door het parkeren in een parkeergebouw tussen het ROC en de Oude Veerhavenweg. Ook wordt ruimte gemaakt aan de binnenhaven. Hiertoe wordt het voormalige PSD gebouw (provinciale stoomdienst) gesloopt.
P
12
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
Bestuursgebouw
Stap 2 Op de nu vrijgekomen locaties kan worden gebouwd. Een gebouw aan de Oude Veerhavenweg biedt ruimte aan onder andere het gemeenschappelijke bestuursgebouw van het ROC en de Hogeschool. Aan het water wordt een gebouw gemaakt met een stevig en stoer volume en een spannende architectuur. Naast ruimte voor het bestuursgebouw bieden de gebouwen ruimte voor de Hogeschool met een academie voor water en energie. Aan de Prins Hendrikweg is ruimte voor particuliere ontwikkeling met kantoren en/ of bedrijfshuisvesting.
2.0
IN 7 STAPPEN NAAR EEN NIEUWE HOGESCHOOL
13
Stap 3 Door de nieuwbouw komt de HTS en de huidige bestuursvleugel vrij. De HTS, de laboratoria en de bestuursvleugel worden gesloopt. De ruimte die nu beschikbaar is gekomen, wordt ingezet voor een nieuw programma: - Studentenhuisvesting - Parkeren - Sportaccommodatie - Aantrekkelijk ingerichte buitenruimte.
14
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
Stap 4 In deze stap wordt het campuskarakter van de locatie waargemaakt. Aanleg van het Kennisplein, het Waterplein, een wandelroute tussen deze pleinen en een sportveld maakt het hart van de Campus tot een bijzonder gebied, aantrekkelijk voor studenten en het bedrijfsleven. In deze fase kunnen de studentenhuisvesting en starterskantoren worden gebouwd aan de Edisonweg.
2.0
IN 7 STAPPEN NAAR EEN NIEUWE HOGESCHOOL
15
Stap 5 Voor de tweede (en laatste) fase van de nieuwbouw is sloop nodig van de schoolgebouwen aan de Oude Veerhavenweg.
16
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
Stap 6 Op de vrijgekomen ruimte wordt de nieuwe hogeschool afgebouwd. Een nieuw compact en flexibel gebouw is het resultaat. Het gebouw aan het water biedt nu ruimte voor de Zeevaartschool*. Een bijzondere plek aan de binnenhaven, onderdeel van de Hogeschool en tegelijkertijd voldoende autonoom. De bestaande locatie van de Zeevaartschool aan de Boulevard kan worden hergebruikt voor een nieuwe functie. * Het gebouw aan de binnenhaven kan worden gebruikt voor huisvesting van de academie voor water en energie en/ of voor huisvesting van de Zeevaartschool.
Academie voor water en energie en/of Zeevaartschool
2.0
IN 7 STAPPEN NAAR EEN NIEUWE HOGESCHOOL
17
Stap 7 In deze stap kan het profiel van de Prins Hendrikweg worden opgewaardeerd tot een echte ‘Kennis-Boulevard’.
18
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
2.0
IN 7 STAPPEN NAAR EEN NIEUWE HOGESCHOOL
19
Inventarisatie programma
20
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
3.0 Programma Trends Uit een verkenning van recent gebouwde scholen voor hoger onderwijs hebben we twee trends gedestilleerd: - De bebouwing heeft een flexibele indeling. Inrichting en grootte van lesruimtes en van plekken voor zelfstudie kunnen tijdens de levensduur van de schoolgebouwen eenvoudig worden veranderd en zo worden aangepast aan nieuwe inzichten. - Grote gemeenschappelijke ruimtes als restaurant/kantine en de bibliotheek/mediatheek zijn belangrijk als ontmoetingspunt en als studieplek. Het ontwerp biedt ruimte voor beide trends Keuze voor een eenvoudig, compact en diep volume maakt de school flexibel indeelbaar en toekomstbestendig. Voor kantine en mediatheek zijn meerdere opties denkbaar. Zo kan het studentenrestaurant centraal gelegd worden in het hoofdgebouw. De studieruimten liggen er in wisselende configuraties omheen. Door bovendien een café aan de kop van de binnenhaven te situeren ontstaat een prachtige plek aan het water. Studenten van alle faculteiten kunnen hier gebruik van maken. Ook de mediatheek/bibliotheek kan in het kopgebouw worden ondergebracht. Rustige studieplekken die voor de afwisseling mooi uitzicht op het water bieden.
3.0
PROGRAMMA
21
Fasering met programma
Vloeroppervlakten De artist’s impression die voor de Campus Vlissingen is gemaakt heeft een programma dat grotendeels gebaseerd is op de bestaande oppervlakten. Bij de laboratoria is echter uitgegaan van de trend naar een kleinere
22
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
Mogelijke eindsituatie met programma
ruimtebehoefte voor laboratoria. Hier is in de artist’s impression 25% van het huidige progamma teruggebouwd.
3.0
PROGRAMMA
23
24
Impressie van de Hogeschool aan de binnenhaven
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
4.0 Ontwerp van de nieuwbouw Het volume van de Hogeschool Zeeland toont zich als een eenheid, maar is wel opgedeeld in delen met verschillende bouwhoogten en verschillende gevelbeelden. De wandelroute verbindt op maaiveld alle gebouwdelen. Dit is extra benadrukt door de materialisatie ervan terug te laten komen in de gevels aan de route. Het kopgebouw markeert de nieuwe ontwikkelingen als stoer baken aan de binnenhaven. De afwerking met metalen platen verwijst naar de maritieme historie van Vlissingen. De ‘boardwalk’ loopt hier over in het terras van het café en snijdt de onderhoek uit het gebouw, zodat een open, transparante begane grond ontstaat. De metalen platen zijn geperforeerd. Uitzicht naar buiten is gegarandeerd, maar de gevel geeft niet meteen prijs welke functie erachter ligt. Omdat de verlichting van de ruimten erdoorheen schijnt, ontstaat een verrassende, levendige gevel. In de betonnen gevelplaten is de kwaliteit van deze bijzondere locatie aan de Zeeuwse wateren poëtisch tot uitdrukking gebracht in enkele gedichtfragmenten.
4.0
VERBEELDING VAN DE NIEUWBOUW
25
26
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
Impressie van het bestuursgebouw Hogeschool/ROC en de Hogeschool
27
Impressie van de studentenhuisvesting
Ontwerp van het eindbeeld 30
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
5.0 Financiële onderbouwing Gelijktijdig met de stedenbouwkundige verkenning heeft een financiële verkenning plaatsgevonden. Deze financiële verkenning is gesplitst in een raming voor de grondontwikkeling en een raming voor de bouwkosten van de onderwijspanden. De raming voor de grondontwikkeling omvat alle kosten min de opbrengsten die gemaakt moeten worden om het gebied geschikt te maken voor de realisatie van de nieuwe gebouwen. Uitgangspunt daarbij is dat benodigde gronden met gesloten beurzen overgaan naar de gemeente, en dat de bouwrijpe gronden, behoudens de locatie aan de binnenhaven, op dezelfde wijze naar de onderwijsinstellingen gaan. Met de totale grondontwikkeling is een bedrag gemoeid van circa 6 miljoen euro (netto contante waarde) waarin de opbrengsten voor studentenhuisvesting en kantoren al zijn verdisconteerd. Deze kosten bestaan uit de sloop van de bestaande gebouwen, het saneren van de gronden en grondwinning om het hoofdgebouw aan de haven te kunnen realiseren. Daarnaast is er rekening gehouden met een hoogwaardige inrichting van het totale terrein om te komen tot een prettige leef- en leeromgeving. De opbrengsten bestaan uit uitgifte van gronden voor kantoren en studentenhuisvesting aan de Prins Hendrikweg, respectievelijk de Edisonweg en uitgifte van gronden aan de binnenhaven.
5.0
FINANCIËLE ONDERBOUWING
31
Het parkeren wordt voor het grootste deel inpandig opgelost en deels door parkeren op openbaar gebied te realiseren. De kosten voor de nieuwe parkeergarage naast het bestuursgebouw bedragen circa 3,5 miljoen Euro. Uitgangspunt daarbij is realisatie door de overheid en de exploitatie door de onderwijsinstellingen, waardoor het voor de gemeente een kostenneutrale investering betreft. Het parkeren onder de studentenhuisvesting betreft een private investering en exploitatie. Het parkeren op maaiveld aan de Edisonweg behoort tot de inrichting van het openbare gebied.
bergingen
Principe doorsnede van de studentenhuisvesting
Voor de gebouwen is rekening gehouden met een hoogwaardige architectonische uitstraling. Hiervoor zijn hoogwaardige materialen en bouwtechnische oplossingen opgenomen. De bouwkosten worden bepaald door de gekozen stappen. Als alle stappen worden uitgevoerd bedragen de bouwkosten van de onderwijsgebouwen en het gezamenlijke bestuursgebouw ongeveer 46 miljoen Euro (prijspeil 2009). Hiervoor zijn (rijks-) bijdragen noodzakelijk. Verder zal ook herbestemming van de panden aan de boulevard geld opleveren om te investeren in de nieuwe huisvesting. Daarnaast zullen de mogelijkheden van financiële constructies zoals ‘built en lease – back’ onderzocht worden. Ook zullen er middelen vrijgemaakt kunnen worden die anders voor onderhoud en vervanging aangewend zouden moeten worden. De exploitatie van een gezamenlijk bestuursgebouw maakt verder een efficiëntere bedrijfsvoering mogelijk.
32
CAMPUS VLISSINGEN - HOGESCHOOL ZEELAND - JUNI 2009
6.0 Realisatiestrategie Om ruimte te creëren voor de ontwikkeling van de Campus Vlissingen zal er eerst een parkeergarage gerealiseerd worden. Hiermee kan een belangrijk deel van het parkeren worden opgelost waarmee ruimte wordt gecreëerd voor een gemeenschappelijk gebouw van het ROC en de Hogeschool. Hierdoor kan er een efficiëntere bedrijfsvoering ontstaan. Afhankelijk van de beschikbare dekking voor de kosten van de bouw kan de ontwikkeling fasegewijs, in stappen worden ontwikkeld. Elke fase heeft een volwaardig eindplaatje. Het biedt de ruimte om met een plek aan het water een gezichtsbepalend instituut neer te zetten. Een markante locatie die uitermate geschikt is voor een academie voor water en energie. Vlissingen kan zich op deze manier onderscheiden van andere hogescholen. Dit wordt versterkt door een campus met daarin volop mogelijkheden voor huisvesting van studenten en startende ondernemers en aandacht voor het studentenleven. Voor Vlissingen, als studentenstad zijn deze ontwikkelingen van grote waarde. Het is ook van groot economisch belang om de Hogeschool in Vlissingen steeds verder te ontwikkelen. Op de campus zijn er mogelijkheden voor symbiose tussen het ROC, Hogeschool en het bedrijfsleven. Voor de realisatie van dit plan is samenwerking tussen alle betrokken partijen: ministerie van Onderwijs, Provincie Zeeland, Gemeente Vlissingen, Hogeschool Zeeland,ROC en het bedrijfsleven- een absolute voorwaarde.
6.0
REALISATIESTRATEGIE
33