Caleidoscoop. Wat de toekomst brengen moge

Caleidoscoop Kerkblad van de Protestantse (wijk)gemeente te Rotterdam-Kralingen

Jaargang 10 nr 5 – januari 2012

  Foto: Kinderen sluiten hun ogen voor gebed tijdens een doopdienst (foto van www.flickr.com, ergens in Mexico)   Denken over de toekomst van onze kerk, lees vanaf p 3 t/m p 14   Samenvatting van het V&T programma op p 11 De volgende Caleidoscoop komt uit op vrijdag 3 februari; kopijsluiting maandag 23 januari. Zie ook colofon p 2

Retouradres: Leendert Butterstraat 44 3062 XN Rotterdam

Wat de toekomst brengen moge ... Aan het begin van het nieuwe jaar kijken we vooruit. Velen met een bange vraag: wat zal er op ons af komen? Liever vraag ik: wat zal er naar ons toe komen? Dat kan van alles zijn, de toekomst is onzeker. Dit besef komt ons tegemoet in het bekende gedicht van Jacqueline van der Waals: Wat de toekomst brengen moge, mij geleidt des Heren hand. Ik moet bekennen dat ik dit lied lange tijd niet graag zong. Ik vond het een te berustende sfeer ademen. De zin: zie, ik vraag u niet: waarom? wekte zelfs mijn weerzin op. De laatste tijd heb ik weer meer met dit lied. Komt dat omdat ik ouder word en het met name bij ouderen geliefd is? Dat beeld klopt echter niet met de werkelijkheid. Toen ik eens een dienst samen met tieners voorbereidde moest van hen per se dit lied gezongen worden. Waarom? ‘Ik vind het zo mooi, het geeft mij een veilig gevoel’. En kort geleden was het de wens van doopouders om juist dit lied te zingen bij de doop van hun pasgeborene. Er spreekt vertrouwen uit, terwijl de toekomst onzeker is. Daar wist de dichteres alles van. Zij

verloor haar moeder al heel jong, op dertienjarige leeftijd. Dit verlies heeft haar voor het leven getekend. Maar ook de wijze waarop haar moeder haar sterfbed doorleefde heeft een onuitwisbare indruk gemaakt. Zij ging met vertrouwen haar einde tegemoet, er zeker van dat zij thuis mocht komen bij God. Dit voorbeeld heeft Jacqueline altijd voor ogen gehad. Toen zij zelf door maagkanker getroffen werd, putte zij hieruit haar kracht. In deze laatste periode van haar leven heeft zij dit gedicht gemaakt. Leer mij slechts het heden dragen met een rustig, kalme moed. Dat heeft zij kunnen doen vanuit het geloofsvertrouwen: Waar de weg mij brengen moge, aan des Vaders trouwe hand, loop ik met gesloten ogen naar het onbekende land. Na haar ontslapen is dit gedicht samen met andere uitgegeven in de bundel ‘Laatste verzen’. Opvallend is dat dit ook mensen aan het begin van hun leven aanspreekt. Vaak wordt het als lied in een trouwdienst gekozen. In dat geval vraag ik aan de trouwlustigen of zij ‘met gesloten ogen’ aan hun nieuwe levensweg begin-

nen. Dan worden ze wat lacherig, maar al gauw komt de ernst naar boven. Zij herkennen hierin dat zij de toekomst zelf niet kunnen maken. Dat is ook de diepste reden dat zij in de kerk willen trouwen. De grond van het vertrouwen ligt in God, die ons leven leidt. Het is geen wonder dat dit gedicht als kerklied werd opgenomen in de bundel 1938 onder het hoofdstuk: Oud- en Nieuwjaar. We hebben de jaarwisseling nog maar net achter de rug en we beseffen dat we ‘alleen de weg niet vinden’. Dat hoeft God-zij-dank ook niet. We kunnen ‘moedig de ogen opslaan naar het onbekende land’. Dat is geen berusting, maar ons actief toevertrouwen aan Gods leiding in ons leven. Wat er ook gebeurt, er is een toekomst die wij mogen verwachten. Ik ben er dan ook blij mee dat dit lied in het Liedboek een plaats heeft gekregen in de rubriek: koninkrijk Gods. Vertrouwen geeft immers verwachting. We hebben een toekomst om naar uit te kijken! ds L. Korevaar

Protestants Kralingen Predikanten

ds  L.  Korevaar, Kralingse Plaslaan 49b, 3061 BA; t: 212 00 34, e: [email protected]. Ma. t/m donderdag bereikbaar van 9 - 10 uur. ds Rian C. Veldman, Goosse van der Windstraat 57, 3062 XM; e: [email protected] t: 06 142 730 13. Dinsdag t/m vrijdag bereikbaar van 9 - 10 uur.

Secretariaat

Scriba van de gefedereerde kerkenraad: Jakob Brederveld, Postbus 4326, 3006 AH Rotterdam, e: [email protected].

Ledenadministratie

Melding van verhuizing, geboorte, huwelijk, overlijden svp doorgeven aan de wijkadministratie. Gereformeerd: dhr J.C. Buitelaar, ­ Admira­ liteitskade 74  Z 3063 ED Rotterdam, t: 453 20 44, e: [email protected]. Hervormd: dhr G.H. Heere, Mia van IJperenplein 55, 3065 JK, t: 447 14 30, e: [email protected]

Financiën

Activiteitenkas: dhr P. Andringa, t 433 18 97. Bankrekeningnummer: SKG 63.58.05.170, SoW-gemeente R’dam Kralingen inzake wijkkas. NH College van Kerkrentmeesters: p­ ostbus 4326, 3006 AH, e: [email protected] Algemeen bankrekeningnummer: 69.95.41.271. Uitsluitend Kerk­balans: rekeningnummer 63.58.14.498. NH Collectebonnen: verkrijgbaar in de waarden € 0,75, € 1,25 en € 2,50, in vellen van 20 stuks. Te bestellen via SKG bankrekening 69.95.41.271 van de Hervormde Gemeente Kralingen. Na ontvangst van uw betaling volgt toezending per post. GK College van Kerkrentmeesters: dhr N.J. van Veen, Prinses Julianalaan 90 B, t: 452 68 72. GK Commissie V.V.B: (tijdelijk) dhr B. Reinders, t: 411 65 10. Banknr v.b.b: ING 26800. GK Collectebonnen: dhr B. Reinders, Stalpaertstraat 102, 3067 XT Rotterdam, ING 3534794, t.n.v. Geref. Kerk van Kralingen Coll. Bonnen.

Diaconie

Secretaris diaconie: mw G. Mank-Mulder, Wildeveenstraat 36, 3061 GZ Rotterdam. ING 192658 ten name van Diaconie van de Protestantse Wijkgemeente Kralingen. ZWO: dhr G. Roodhorst, Jacques Dutilhweg 723, t 202 55 81, ING 400705 t.n.v. Zendingscomm. Protest. Wijkgem.

Kerkgebouwen

Hoflaankerk, Oudedijk 2, 3062 AE Rotter­dam, t: 411 20 75; e-gemeentewerk: [email protected] e-verhuur: [email protected] Pro Rege, Oudedijk 113, 3062 AD Rotterdam. Koster/beheerder: mw M. Gorissen, t : 452 78 60, e: [email protected] Oosterkapel, Ringvaartweg 125, 3065 AC Rotterdam, t: 06 19 46 10 59; koster: mw C. Voorvelt-Zwaal.

www.kerkomroep.nl

De kerkdiensten in Pro Rege en in de Hoflaankerk kunnen live of tot ongeveer 4 weken na de dienst worden beluisterd op www.kerkomroep.nl. Wie in aanmerking wil komen voor een kerkomroepradio wende zich tot de diaken H. Oosterhuis, t: 447 13 07. Voor technische vragen: dhr A. van Dijk, t:  212 25 15, e: [email protected].

Kinderoppas voor de kleinsten

Contactpersoon: mw A. Melching - de Bruijn, t: 202 23 42, e: [email protected]

Kindernevendienst

Contactpersoon: mw M.P. (Monique) van Hoof t: 841 41 78, e: [email protected]

Autodienst Protestantse wijkgemeente Pro Rege: dhr N.J. van Veen, t 452 68 72 Hoflaankerk: dhr H. Oosterhuis, t  447 13 07 Oosterkapel: vacature

www.protestantskralingen.nl

Wijzigingen adressenboekje Eén nieuw adres, twee verhuizingen en, om te beginnen, één correctie: mw Möhle moet zijn: mw Hannewijk-Möhle. Nieuw in het boekje: mw M.E. Boon-Hofman, Watertorenweg 185, 3063 HA, t (010) 212 20 30. Otto en Annemieke van der Meer-Spijker

zijn verhuisd. Ze wonen nu op de Hoflaan 97, 3062 JD, t (010) 840 38 56. Eveneens verhuisd: mw Janny Korpershoek, naar Voorschoterlaan 18 A, 3062 KN. Ik neem aan dat haar telefoonnummer ongewijzigd is. Leonard de Vos

www.ProtestantsKralingen.nl Op het moment van kopijsluiting voor deze Caleidoscoop waren de nieuwe pagina’s voor de website bijna gereed om gepubliceerd te worden. Tegen de tijd dat u dit leest staan ze hopelijk online. Als u een kijkje neemt zult u zien dat ‘gereed om gepubliceerd te worden’ nog lang niet betekent: ‘ze zijn af’. Maar u

heeft wel een beeld hoe de website verder uitgewerkt gaat worden. Misschien heeft u op- of aanmerkingen, suggesties, ideeën. Laat dat dan weten aan [email protected]. Leonard de Vos

2012: een jaar lang werkzaamheden aan de Oudedijk

Bereikbaarheid Pro Rege en Hoflaankerk In 2012 neemt Rotterdam de Oudedijk grondig onderhanden. Hij moet overzichtelijker, veiliger en groener worden. De rijbanen worden smaller, er komen vrijliggende fietspaden, de trambaan wordt helemaal vernieuwd. Het werk begint in januari en duurt tot in december 2012. In iedere geplande fase van de werkzaamheden zijn weer andere delen van de Oudedijk voor autoverkeer geheel of gedeeltelijk afgesloten. Voor fietsers blijft de Oudedijk steeds berijdbaar, volgens de gemeente. Vanaf 9 januari tot eind november 2012 rijdt tramlijn 7 niet meer over de Oudedijk, ’s Gravenweg en Burgemeester Oudlaan. Er komt wel een simpele vorm van vervangend vervoer, maar dat rijdt niet in de avonduren of op zondag. Nabij de Hoflaankerk is de Oudedijk van 9 januari tot 6 mei voor autoverkeer afgesloten. Die afsluiting is vanaf de Hoflaan tot aan de Voorschoterlaan. De Hoflaankerk blijft bereikbaar vanaf de Kortekade en de ’s-Gravenweg. Later, in juli en augustus zal er nog een afsluiting zijn vanaf de Hoflaan tot bijna aan de Vijverlaan. Dan is de kerk dus juist het best bereikbaar vanaf de kant van Pro Rege. Ten westen van Pro Rege wordt de Oudedijk tot aan de Jericholaan per rijrichting aangepakt. Van 23 januari t/m 3 juni kun je met de auto alleen richting Jericholaan en van maandag 18 juni t/m 5 augustus kun je juist richting Pro Rege rijden vanaf de Jericholaan. En wat gebeurt er dan tussen maandag 4 juni en donderdag 14 juni ? Dan is het kruispunt pal voor Pro Rege helemaal voor het autoverkeer afgesloten. (Op 10 juni is er overigens geen kerkdienst in Pro Rege.) Ten oosten van Pro Rege is van 6 augustus t/m 23 november de Oudedijk tussen de VoorCaleidoscoop – p. 2

schoterlaan en Pro Rege in zijn geheel voor autoverkeer afgesloten. Dit is allemaal de planning die Rotterdam op zijn website gepubliceerd heeft. Of het ook precies zo zal uitpakken is afwachten. Gedurende de werkzaamheden zal parkeren in de buurt van de kerken vermoedelijk knap lastig zijn. Vóór Pro Rege, aan de Oudedijk, kan het in ieder geval niet. Als u vragen heeft over de situatie bij Pro Rege kunt u bellen met koster-beheerder Marjolein Gorissen (06 531 436 74) of kerkmeester Laurens de Visser (06 401 160 12). Neem voor vragen over de situatie rond de Hoflaankerk contact op met Henny de Vos-Koerselman (010 4531690)

Colofon Caleidoscoop is een uitgave van de Protestantse (wijk)gemeente i.w. te Rotterdam-Kralingen.

Redactie:

ds L. Korevaar, mw J.D. Moerman-Schravesande, dhr G. Roodhorst, ds R.C. Veldman, dhr L.A. de Vos.

Adressenadministratie Caleidoscoop:

Marina Mekking, Kerkelijk bureau, Konings­laan 92, 3067 tg; t: (010) 420  66  84; e: [email protected].

Beheerscommissie:

Dhr C.J. Jacobse en dhr J.C. Buitelaar, p/a Admiraliteitskade 74 Z, 3063 ED Rotterdam. Caleidoscoop heeft een SKG bankrekeningnummer: 63.58.05.022 tnv Kerkblad Caleidoscoop te Rotterdam.

Eerstvolgende nummers:

Februari: kopijsluiting maandag 23 januari, bezorging vrijdag 3 februari. Maart: kopijsluiting maandag 20 februari, bezorging vrijdag 2 maart.

Redactie- en kopij-adres:

Leendert Butterstraat 44, 3062 XN e: [email protected] | t: (010) 453 16 90

Protestants Kralingen 2020 De kerken krimpen. Dat zie je gebeuren in heel Nederland, ook in Rotterdam, en helaas ook in Kralingen. Kerkgebouwen worden gesloten, predikantsplaatsen opgeheven. Bij ons gaat aan het eind van dit nieuwe jaar de Oosterkapel dicht. En het wordt een uitdaging om de predikantsplaatsen te behouden. Kijk op zondag in de kerkdienst om je heen en uit de leeftijdsopbouw van de kerkgangers kun je afleiden dat de krimp nog wel een tijdje door zal zetten. We hebben de bodem nog niet bereikt. Voltrekt zich hier een treurige, onvermijdelijke ontwikkeling? Verdwijnt onze kerk uit Rotterdam? Zal er binnen afzienbare tijd geen actieve protestantse gemeente meer zijn in Rotterdam? Of is dat een veel te treurige gedachte? Zou het ook helemaal anders kunnen gaan? De redactie van Caleidoscoop wilde wel eens weten wat het toekomstbeeld van de kerk is, de verwachting, de hoop van de mensen van onze gemeente. Gemeenteleden die regelmatig op zondag in de kerk zitten, maar ook mensen die wat meer op afstand meeleven. Geloven zij dat er nog een toekomst is voor onze christelijke gemeente? En zo ontstond bij de redactie van Caleidoscoop het plan om een achttal mensen te vragen of zij wilden schetsen hoe de gemeente er in 2020 uit zou kunnen zien. En om dan te bezien of we aan de hand van de reacties met elkaar verder kunnen praten over de vraag hoe we ons op de toekomst zouden kunnen instellen. De redactie heeft over dit plan overlegd met

2020 • De redactie vroeg aan acht gemeenteleden hoe zij verwachten in het jaar 2020 vorm te (kunnen) geven aan hun christen-zijn. • Hun bijdragen staan – van bladzijde 3 tot en met bladzijde 14 – bij elkaar en achter elkaar in een twaalftal kaders; op volgorde van achternaam van de auteurs. • De redactie heeft geen titels geplaatst bij de artikelen. Er staan wel ‘streamers’ in de tekst, soms door de redac­tie bedacht, soms uit het artikel gelicht. • Bij ieder stuk staat eerst de naam van de schrijver en een klein beetje informatie over hem of haar. • Reageer! Stuur uw reactie naar de redactie (zie colofon) of naar de scriba.

(het moderamen van) de kerkenraad. Want als je antwoord zoekt op de vraag hoe onze kerk er over een paar jaar uit zou kunnen zien, dan zul je jezelf ook moeten afvragen of die toekomst vanzelf naar je toe komt, of dat er stappen gezet moeten worden, maatregelen genomen, om naar die toekomst toe te werken. En dan komt de kerkenraad in beeld. Maar eerst en vooral beginnen we in deze Caleidoscoop met de beelden die mensen voor ogen hebben. Beelden waar anderen misschien op willen reageren, op willen variëren, of aanvullen. Toekomstbeelden waarover je kunt – of zelfs moet – discussiëren. Wij zijn heel blij dat er mensen zijn die wilden opschrijven hoe zij zich de toekomst verbeel-

den. Aan de lezers van Caleidoscoop de vraag om in de discussie te stappen, om te reageren. Want wij hebben discussie nodig, we moeten nadenken over hoe we de toekomst tegemoet willen gaan. Kortom: reageer op wat u in deze Caleidoscoop leest! De redactie en de kerkenraad willen een discussie. Om te beginnen in de kolommen van dit blad, of misschien zelfs in een speciale uitgave, een dossier Protestants Kralingen 2020. Het belang van het onderwerp is groot genoeg om er later een gemeenteavond aan te wijden. Pim van Loon, voorzitter kerkenraad

Jonge pelgrims, luisterend naar woorden voor onderweg

Inge en Karel Baggerman-Scherpenisse Inge is advocaat, 39 jaar, van hervormde huize. Karel is rechter, 46 jaar en van gereformeerde huize. Ze zijn sinds 2007 lid van deze gemeente.

Het zal waarschijnlijk nooit komen tot één protestantse Kerk in Nederland maar wij vinden het een goede zaak dat het tot de PKN is gekomen. Maar heel weinig mensen zullen  precies weten wat gereformeerden en  hervormden indertijd uit elkaar heeft gedreven  dus die scheiding is echt niet meer van deze tijd. Los daarvan is samengaan ook een kwestie van lijfsbehoud: voor een groot aantal afzonderlijke kerkgenootschappen die zich eigen­lijk nauwelijks van elkaar onderscheiden is naar onze overtuiging gewoonweg geen toekomst weggelegd en enige schaalvergroting is nu eenmaal noodzakelijk. De  kerken lijken steeds leger te worden en met name jongere generaties blijken in de kerk minder goed vertegenwoordigd te zijn dan vroeger. Voor een gedeelte zal deze ontwikkeling moeilijk of zelfs niet te keren zijn. Onze inCaleidoscoop – p. 3

druk is  dat het ook voor mensen die zichzelf beschouwen  als gelovig protestants-Christen bepaald geen automatisme meer is om iedere zondag ten minste één keer naar de kerk te gaan. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dat voor ons niet anders is. Je moet er – denken wij – ook niet op mikken om daarin verandering te brengen. Wel lijkt het voor de toekomst van de kerk zaak dat die erin slaagt om ook jonge mensen te blijven aanspreken. De vraag hoe dat moet gebeuren is nog niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Het klinkt  misschien wat onaardig maar jonge mensen trek je met en door andere jonge  mensen; wanneer je alleen omringd wordt door ouderen zul je je minder snel thuisvoelen dan wanneer je ook leeftijdsgenoten treft (dat  zal  overigens voor ouderen niet anders zijn). Wat dat betreft zijn initiatieven als 35+ (of 30+)-groepen prima. Cruciaal is dat de kerk goed is ingesteld op de  eventuele kinderen  van de jongere gemeenteleden. Wij hebben de indruk dat er wat dat betreft al  veel gebeurt in de vorm

»

In gesprek met

Koffiedrinken na kerktijd Op 29 januari mogen we te gast zijn bij Thalien Koopman en Koos van der Steenhoven met hun zonen Janjob en Rutger. Ze wonen Oranjelaan 46, om de hoek bij Pro Rege. In dit winterse seizoen een paar stappen maar. Terwijl ik dit schrijf ben ik aan het verhuizen en wie een verhuizing heeft meegemaakt weet dat je dan aan niets anders kan denken. Er gaat van alles door je hoofd en handen. Maar het koffiedrinken moet wel doorgang vinden, dus wordt dit een koffie- en verhuisberichtje. Het gevolg van mijn verhuizing is, aangezien ik op mijn nieuwe adres – Voorschoterlaan 18 A – een lift heb en omdat het dichterbij de kerk is, dat ik over een tijdje hopelijk de koffiedrinkers bij mij thuis kan ontvangen. Ook vind ik

het leuk als iemand zomaar bij me aanwipt, bijvoorbeeld na ’t winkelen of na de kerkgang. Welkom dus, als ik een beetje op orde ben. Maar op deze zondag 29 januari worden we gastvrij ontvangen door Thalien en Koos in hun mooie huis, waar bij wat lekkers al gauw een onderhoudend gesprek ontstaat. Een plezierige sfeer dus, aarzel daarom niet om mee te gaan. Welkom is ieder, zowel ouderen als jongeren, bekenden en onbekenden in de kerk. De weg erheen: uit het hek van Pro Rege rechtsaf en weer rechtsaf, bij nr 46 staat de deur open, of u belt aan. Een gezellig koffieuurtje, Janny Korpershoek

Oproep hulpbieders HiP Sinds kort ben ik de nieuwe contactpersoon van HiP (Hulp in Praktijk). Protestants Kralingen doet ook mee aan HiP. Binnen onze kerk heeft een aantal mensen zich aangemeld als hulpbieder om mensen die bij HiP hulp vragen te kunnen helpen. Graag wil ik binnenkort een avond organiseren met alle hulpbieders om ervaringen uit te wisselen. Daarom roep ik alle hulpbieders op zich bij mij te melden. Van sommige hulpbieders weet ik de naam. Hen zal ik ook persoonlijk benaderen. Maar ik heb geen compleet overzicht van alle hulp-

bieders en ik wil voorkomen dat ik mensen passeer. Als ik weet wie er allemaal hulpbieder zijn, kunnen we in overleg een datum vaststellen. Alvast bedankt. Albert Taco Molenaar e: [email protected] t: (010) 591 55 68

»

Riet Jelsma-van Sluis Ze kan over haar leven twee verhalen vertellen. Eén vol van verdriet en teleurstelling, het tweede vol vreugde en dankbaarheid. Dat was haar samenvatting van ons gesprek. Beide aspecten lopen door dit hele artikel heen. In 1929 zag ze in de Aegidiusstraat het levenslicht, daarna verhuisde het gezin naar Lambertusstraat 137. Ze was het vierde kind, gekoesterd, want vóór haar was er een doodgeboren tweeling en een overleden zusje van drie jaar. Dat laatste heeft haar ouders ongelooflijk veel verdriet gedaan. Haar vader werkte als wijnkopersknecht. Zwaar werk, daardoor én omdat hij chronische bronchitis had, moest hij vroegtijdig stoppen. In die jaren waren er geen sociale voorzieningen. Het gezin kreeg een redelijke tegemoetkoming van vaders werkgever. Moeder was huisvrouw, die haar soms rechtlijnige man zachtmoedig de weg wees. Het was een streng Gereformeerd gezin. Vanaf haar derde jaar woonde Riet de kerkdienst bij; vanaf haar zesde tweemaal per zondag. Haar Hervormde vriendinnetje Jojo Bol mocht wel naar de Gereformeerde diensten, maar Riet niet naar de Hervormde. Ach, als kind had je weinig aandacht voor de preek. Samen met vriendinnetje Lydia telde ze de orgelpijpen. Zo kon het gebeuren, dat toen dominee over Lydia de purperverkoopster sprak en uitriep “Lydia”, haar vriendinnetje boos riep: “ik doe toch niets”. De kerkgang heeft niet geleid tot afkeer. Het was zo vanzelfsprekend en het ging

van  kindernevendiensten, opvang voor de al- in  het formuleren van  vragen en twijfels om zij over en weer voor elkaar kunnen betekenen. lerkleinsten, acties waar kinderen bij wor- vervolgens tot verder nadenken aan te  zetten. Ook  wanneer de kerk erin zou slagen de teden betrokken (zoals de schoenendoosac- Een goede preek is een preek die je aan het rugloop in het kerkbezoek te doen keren zal tie – hartstikke leuk!) en wat dies meer zij. denken zet en waar je voor de rest van de week het misschien nog zo zijn dat  kerken moeten Iets  anders is dat  je jongere gemeenteleden (en misschien wel langer!) ook echt iets van samengaan. Dat is op zich jammer, al was het maar omdat gemeenteook door vorm en inleden dan waarschijnhoud van de kerkdienst Gedachten over de toekomst van onze kerk. lijk iets verder  moeten moet weten aan te spreken. Het is natuurlijk heel persoonlijk wat je meeneemt. Overigens: uit het feit dat wij dit zo reizen om hun kerk te bereiken.  Het heeft in een kerkdienst  hoopt  te  vinden maar  wij formuleren moet geenszins worden afgeleid dat echter ook voordelen: het kan leiden tot nieudenken aan  muzikale ondersteuning anders wij zouden vinden dat onze huidige predikan- we contacten en (daarmee) inspiratie. In ieder dan  alleen met orgel, maar ook aan preken ten  dat  allemaal niet zouden doen, maar  ons geval is het ook  meer inspirerend om in een waarin  nadrukkelijk een koppeling wordt ge- idee was dat dit stukje niet alleen  over onze goed gevulde kerk te zitten dan in een kerk die maakt met het leven van alledag. Wat betekent eigen kerk maar – meer in het algemeen – over maar voor een gedeelte gevuld is. het nu om als Christen in het leven en in de de protestantse kerk in Nederland zou moeten   Dit zijn onze gedachten over het aangedragen huidige maatschappij te staan, met welke vra- gaan.  gen en zelfs dilemma’s word je geconfronteerd Niet alleen voor jonge mensen, maar voor alle onderwerp. Erg  verrassend of zelfs baanbreen  geeft  de Bijbel of het geloof  daar een ant- nieuwe leden, geldt dat er misschien in onze kend is het natuurlijk allemaal niet. woord op – en zo ja, welk? Van een dominee eigen kerk nog enige verbetering kan worden Om in ieder geval positief af te sluiten: wij twijverwachten wij zeker niet dat die de wijsheid geboekt als het gaat om het verwelkomen,  in- felen er niet aan dat er ook in de toekomst voor in pacht heeft en  de antwoorden op alle mo- formeren  en bij de gemeente betrekken van een sterke en levendige protestantse kerkgelijke vragen paraat heeft. Integendeel: een nieuwe gemeenteleden. Het is belangrijk dat gemeenschap in Nederland (en ook in Kradominee is in onze optiek een voorganger die nieuwe leden zich zo snel mogelijk thuis voelen lingen!) een belangrijke rol is weggelegd.  « de weg probeert te wijzen, maar ook voorgaat in de gemeente en weten wat de gemeente en Caleidoscoop – p. 4

»

met ouderlijke aandacht gepaard. Ze trok op met een grote groep kerkelijke jongeren. Soms gingen die ’s zomers een week kamperen met ds Rietveld. Daar was ook een uitgebreid lied over bekend: “In Overberg gaan wij kamperen met 100 man”. In de Koninginnekerk waren er toen jeugddiensten over de Tien Geboden met ds M.C. Visser. Bij de dienst over “niet echtbreken” ging ook de gereformeerde club luisteren. “Misschien ging het over seks”. Dat bezoek kwam hen op een vermanende brief te staan van de kerkenraad: gereformeerden hoorden niet in de hervormde kerkdienst! Ze is blij, dat we nu één gemeente vormen. Haar levensloop: lagere school natuurlijk bij meneer Allaart. Ook toen al wist ze, dat ze later met kinderen wilde werken. Zolang ze daarvoor te jong was, eerst een aantal jaren

»

Willemijn Idema Willemijn 28 jaar, arts-onderzoeker, woont samen met Arno. Kerkelijke achtergrond: oecu­menisch. Sinds oktober 2010 bij protestants Kralingen betrokken.

Het is 2020, ik woon in Rotterdam-Kralingen. Ik ben Christen. Mijn christelijke gemeenschap waar ik deel van uitmaak is de afgelopen jaren volop in ontwikkeling geweest en is veranderd ten opzichte van die van 2010.

naar kantoor. Daarna begon ze in het Hervormde(!) Kindertehuis in de Van Speykstraat met kinderen uit probleemgezinnen. Ze volgde de opleiding Kinderbescherming A en B. Vervolgens een aantal jaren Kinderpolitie met bijpassende opleiding. Zoals gebruikelijk in die tijd werd ze ontslagen toen zij trouwde. Ze ging genieten van een zoon en een dochter. De opleiding maatschappelijk werker ging ze volgen toen ze 40 jaar was. Ze kon terecht bij Pro Juventute, waar ze 14 jaar werkte bij gezinsvoogdij en voogdijpupillen. Tot slot nog zeven jaar bij de Therapeutische Gezinsverpleging, speciaal voor de begeleiding van zeer jonge pleegkinderen. Na hun huwelijk woonden ze o.a. in Kralingen en Alexanderpolder. Daarna in Capelle a/d IJssel, waar ze, samen met de hervormden gingen meewerken bij het voorbereiden van de diensten. Toen – om welke reden wisten ze niet precies – de dominee uit het ambt werd ontheven was de teleurstelling en boosheid groot, waardoor de kerkgang verslofte. Zij noemt dit nadrukkelijk zeven magere jaren. Na de verhuizing in 1992 naar Prinsenland ging het gemis aan kerkgang knellen. Pro Rege – van ouds bekend – kwam in zicht. Na de eerste keer – bij de uitgang door Peter van Helden aangesproken, die haar uitnodigde vaker te komen – volgden er meerdere. Na een gesprek werd ze lid; echtgenoot Tjalling is bewust geen meelevend lid meer.

Tegenwoordig laat haar gezondheid de kerkgang niet meer toe. Gelukkig kan ze overweg met de computer. Want hun zoon heeft haar met veel geduld wegwijs gemaakt. Dankzij de starthulp van Elsa Oosterhuis is zij nu elke week via de Kerkomroep ‘aanwezig’ in onze diensten. Altijd op het moment van uitzending, want later op de dag ontbreekt het aan direct betrokken zijn. De trotse groot- en overgrootmoeder heeft mooie foto’s van het nageslacht. Hun dochter heeft de leiding in een groepje bij Multibedrijven, dat bloemen en planten voor gemeentebedrijven verzorgt. Hun zoon is officieel begeleider van verstandelijk gehandicapten met moeilijk verstaanbaar gedrag. Een taak die heel veel geduld vergt. Hij heeft twee dochters en één van hen heeft een zoon. Ik blik even terug: 80 jaar geschiedenis – 55 jaar getrouwd – de traditionele Gereformeerde Kerk heeft haar gevormd – heeft haar teleurgesteld en vreugde gegeven. Turbulente jaren tussen 1960 – 2011, wat er is snel veel veranderd! Haar levenswerk: jeugdzorg. Het geloof ging door een diep dal, het heeft haar in moeilijke jaren ook gesteund. Er is veel om dankbaar voor te zijn. Wat kan je toch veel opsteken in een uurtje luisteren.

We hebben contact gezocht met andere gemeenten. De katholieke kerk, de hervormde kerk en een aantal migrantenkerken; alle in voor een avontuur. Samen hebben we de stap gezet. Al onze gebouwen hebben we verkocht. Daarvoor in de plaats hebben we een herberg gekocht. Die ligt midden in Kralingen. We zijn daar opnieuw met elkaar verbonden.

nu en dan doordeweeks mee-eet in onze herberg. We hebben een grote houten picknicktafel staan. Elke keer dat ik daar zit, eet ik met andere mensen. Ieder heeft een eigen verhaal. De gesprekken verschillen van dag tot dag. Van dagelijkse belevenissen tot het wonder van God.

Gijs Roodhorst

Ook de jongeren hebben een plek. Aan de bar. Daar ontmoeten ze elkaar. Ook hebben ze een eigen alkoof; een kleine zijkamer met aan de muren een bank met middenin een Het begon in 2011, waarin we als gemeente tafel. Uren brengen ze geconfronteerd werden daar door, filosoferend met een aantal uitdaginGeloof doorgeven: een dorpskerk met stadsmensen. of pratend over de meest gen. Teruglopend aantal leden van de kerk. Financiële tekorten. Wei- tafel gezeten. Bedacht wat voor gemeente we uiteenlopende onderwerpen. Soms loopt de willen zijn. Het leek wel een beetje op hoe dominee even binnen. Dan komt het geluid nig jongeren. De wens om dat wat we hadden te behouden, Paulus het ontstaan van de eerste gemeen- in golven; van doodse stilte tot een ware kamaar ook de roep om vernieuwing. Verhel- ten beschreef. Praten, luisteren naar elkaar kofonie. dering van structuur. Ruimte voor iedereen. en plannen maken. Eigenlijk begonnen daar Warm contact. Verbinding tussen kerk en om- onze eerste tafelgesprekken. Hoe denk jij er- Op vrijdagavond is het een drukte van geving. Eenheid. Allemaal drijfveren voor de over? En wat zijn onze overeenkomsten? En jewelste in de herberg: de verteller komt eerste stappen in een ketting van veranderingen hoe kunnen we onze verschillen ook een plek langs. Het wordt zo langzamerhand een begeven? Ik hoor dezelfde gesprekken als ik zo grip. Een verteller die boeiende, inlevende die we hebben ondergaan. We zijn veranderd. Het opknappen van het gebouw. Samen bedenken hoe het eruit moest komen te zien. Een naam verzinnen. Samen hebben we om

Caleidoscoop – p. 5

»

Retraitecentrum de Spil

“Tussen herberg en klooster …” Afgelopen week viel de brochure van de Spil weer in de bus, met een aantrekkelijk programma. Voor mij aanleiding om de lezers van Caleidoscoop te vertellen over het retraitecentrum De Spil in Giessenburg in de mooie Alblasserwaard. Ik ben er zelf een aantal keren geweest en ervaar het telkens weer als plezierig en ik denk dat het binnen onze kerk ook mensen zal aanspreken. De Spil positioneert zichzelf tussen herberg en klooster. Bij de Spil kan je bezig zijn met geloof- en levensvragen en erover met elkaar in gesprek zijn met de overige bezoekers of met de gastheer of gastvrouw. Soms komen mensen een paar dagen, soms langere tijd. Individueel, als echtpaar of als groep. Je kunt zelf een paar dagen op retraite gaan zonder een vast programma of meedoen aan een themaretraite die een vast programma en thema heeft. Steeds is het weer een verrassing wie je ontmoet maar je kunt ook alleen zijn in de kapel, in alle rust een boek lezen of een eind gaan wandelen of fietsen. De Spil organiseert ook een aantal wandelretraites in binnen- en buitenland. Ikzelf heb meegedaan aan een themaretraite over ‘Eindelijk Thuis’, het boek van Henri Nouwen, een natuurretraite in de Alblasserwaard, en een aantal retraites zonder vast programma.

»

verhalen vertelt. Na afloop is het altijd even stil, met daarna een oorverdovend applaus. En dan het gesprek. Ik loop langs de verschillende groepen en merk dat ieder weer iets anders uit het verhaal heeft gehaald. Ieder is door iets anders geroerd of geraakt. Het creëert een nieuwe impuls voor het gesprek. Op zaterdag is de herberg de hele dag geopend. ’s Middags komt vooral de jeugd. ­Samen spelen, samen werken aan een project.

Een greep uit de retraiteonderwerpen in 2012: • Leiderschapsretraite • Bezinnen op Pasen met Passies • Jouw Spiritualiteit, boekretraite • Wandelretraites in Normandie en Ierland • Stilte als antwoord. De Spil is gehuisvest is een oude verbouwde boerderij waar dertien gasten kunnen verblijven. Er is een mooie tuin en een kapelletje waar dagelijks het morgen-, middag- en avondgebed wordt gebeden. Dit zijn gebeden die zijn vormgegeven met Taizé als inspiratie. Met de maaltijden geven zij het ritme van de dag aan. De gebeden kan je ook op verzoek per e-mail toegestuurd krijgen om thuis te doen en zo thuis tijd voor stilte te nemen. De Spil is niet gebonden aan een kerk en staat open voor iedereen die het geloof als waardevol beschouwt. De Spil is 15 jaar geleden opgericht door Victor van Heusden die nog steeds de leidende figuur is, samen met een groot aantal vrijwilligers. De Spil draait op giften en op de bijdrage die bezoekers betalen voor de retraites. Giften zijn daarom erg welkom. Albert Taco Molenaar Meer informatie: Stichting De Spil Peursumseweg 57, 3381 KT Giessenburg www.retraitecentrum.nl, t: (0184) 65 28 95

musical, soms een cursus, bijvoorbeeld over verhalen vertellen. Zondagsmiddags gebeurt er altijd wat anders. Vaak doen we wat in de wijk. Van cursussen tot het organiseren van activiteitenmiddagen. ’s Ochtends wordt de kerkdienst gehouden middenin de gelagkamer. De diensten lijken elke zondag op elkaar, maar verschillen onderling qua accent. De ene keer iets meer katholiek, de andere keer wat meer evangelisch

Onze herberg is een dorpskerk geworden. Wat hebben ze een plezier. De ouden van dagen zie je vaak even binnenkomen, voor een kop koffie in de hoek. Oude ogen volgen het jonge grut gretig. Prachtig toch, die levenslust! En van daaruit ontspringen de verhalen. Over vroeger. Van tijd tot tijd organiseren de jongeren een weekend. Dan blijven ze met zijn allen op zaterdagavond slapen in de herberg. Vaak combineren ze het. Soms is het resultaat een

en de volgende keer meer protestants. De overeenkomsten zijn belangrijker dan de verschillen. Verbinden. Dat is de essentie. Daar vinden we elkaar. Onze herberg is een dorpskerk geworden voor alle (stads)mensen.  «

Caleidoscoop – p. 6

De film is de meest religieuze van alle kunsten omdat ze de mens voor de essentie van dingen plaatst en de ziel in het lichaam laat zien. (Jean Luc Godard)

 Zin-in-film:   

Lourdes

Aansluitend aan de eetgroep elke laatste vrijdag van de maand, veranderen we Pro Rege in een kleine ­bioscoop waar films gedraaid worden met artistieke kwaliteit en levensbeschouwelijke diepgang.

Op vrijdagavond 27 januari zullen we om 20 uur in Pro Rege de film Lourdes vertonen. Deze film was een publiekstrekker tijdens het International Filmfestival Rotterdam 2010. In het strak en minimalistisch gefilmde Lourdes (2010) laat de Oostenrijkse cineaste Jessica Hausner met humor, maar zonder de bedevaartsindustrie belachelijk te maken, zien wat het betekent om in wonderen te geloven. In het drukbezochte bedevaartsoord Lourdes volgt de film de jonge MS patiënte Christine Testud. Hoewel ze niet gelovig is, hoopt ze in het Franse bedevaartsoord Lourdes op een miraculeuze genezing.

Dhr en mw Lagers-van Haselen George en Dieke Lagers zijn beide gepensioneerd. Dieke heeft wetenschappelijk onderzoek gedaan bij Neurosciences van het ErasmusMC, waar zij ook is gepromoveerd. Zij is sinds 1982 lid van de hervormde gemeente Kralingen. George is werkzaam geweest in Offshore Engineering, zowel in het bedrijfsleven als aan de TUD. Hij is RK gedoopt en opgevoed.

Negen jaar vooruitzien … niet eenvoudig. Terugkijkend naar 9 jaar geleden constateer ik, dat er in essentie niet veel veranderd is in mijn geloofsbeleving, en ook niet in waarneembare zaken van de kerk, zoals het zondagse kerkbezoek. Misschien dat ik als onregelmatig bezoeker van de zondagsdienst nu nog makkelijker dan tien jaar geleden voorrang geef aan andere dingen op zondag: reizen, op kleinkinderen passen en dergelijke. Dat heeft te maken met een voortgaande individualisering van de geloofsbeleving, een trend die naar ik meen breed aanwezig is in de Nederlandse christelijke kerken. Ik denk dat in de toekomst die trend zich voortzet en dat het daardoor moeilijker

»

God en geweld Er zijn mensen die zeggen: ‘Wat is die god van het oude testament toch vreselijk!’ En dan worden dingen genoemd als list en bedrog, oorlogen en andere gruwelen. Deze worden zonder meer rechtstreeks in verband met god gebracht. Ja, hier staat ‘god’ met een kleine letter omdat bovengenoemde uitspraak toch niet kan slaan op de God van Israël die wij via het

Eerste (Oude) Testament leren kennen? Wat betekent dat God liefde is, vol van genade en ontferming in de harde geschiedenis die Hij met ons gaat? Hoe is geweld te rijmen met het Evangelie dat vrede predikt? Op deze vragen zal ds Korevaar ingaan op een speciaal hiervoor belegde bijeenkomst. Plaats en tijd: dinsdag 31 januari 20.00 uur. Pro Rege

Ruth, een vrouw die hoop geeft Vrouwen spelen in de bijbel vaak de hoofdrol. Een van hen is Ruth, een migrante die in Bethlehem terechtkomt. Zij is als zodanig een van de vele kansarmen. Temeer omdat haar man is overleden. Menselijke tragiek maar ook spannende relaties (met schoonmoeder en minnaar) spelen een belangrijke rol. Bijzondere aandacht krijgen ook de sociale voorzieningen in een periode van schaarste. Door al dit menselijke heen is God verborgen aanwezig. Maar op zo’n manier dat een leven zonder perspectief uitloopt op een geschiedenis van hoop. Ruth wordt de voormoeder van

Week van gebed 2012 De Week van Gebed, dit jaar van 15-22 januari, heeft zeer oude wortels. Zij is ontstaan in 1846. Dit jaar is het thema: “Winnen met gevouwen handen” (1 Korintiërs 15:57).

»

de grote koning David, ja zelfs van Jezus. Het kan verkeren, of is dit nu net Gods manier van doen? Hebben kansarme migranten een speciale plaats in zijn plannen? We zullen het zien op vier donderdagen. Ieder is welkom, en u kunt ook iemand meenemen. Plaats en tijd: 5 januari, 2 februari, 1 en 29 maart om 15.30 en 20.00 uur in de Hoflaankerk. Leiding en inlichtingen: ds L. Korevaar

wordt mensen bijeen te brengen in een ere- Voor mij geldt hetzelfde als hetgeen mijn man dienst. Misschien zou meer afwisseling in schreef wat betreft het kerkbezoek en kijk op de dienst zelf helpen om mensen te “trek- de kerk. ken”. Tenslotte zit de kerk een stuk voller bij speciale gelegenheden: Kerst, Pasen, Toen ik eens aan ds Nico ter Linden vroeg hoe een doopdienst, een huwelijk. Me lijkt, dat hij die grote Westerkerk in Amsterdam zo vol de behoefte aan liturgie Het wordt moeilijker mensen bijeen te en ceremonie op dat soort speciale momenten blijft. in een eredienst. In 2020 dus, een kleine gemeente met naast trouwe oude mensen kreeg, was zijn antwoord: “Ach, het moet geook jonge, die zich aangetrokken voelen door zellig zijn”. Natuurlijk is dat niet eenvoudig een Christendom dat meer nadruk legt op de te duiden, wat “gezellig” is, maar ik denk dat praktische kanten van de filosofie van Jesus een onderlinge band tussen gemeenteleden Christus, het beoefenen van naastenliefde, en een sterke stimulans is in het bestaan van de minder op de theologie. Een sta-in-de-weg kerk. In de wekelijkse eredienst wordt daardaarbij zijn de verschillen van opvattingen aan gewerkt: er staan bloemen, de kinderen van de verschillende christelijke kerken, diep hebben een eigen plek, het orgelspel vult de geworteld in traditie en opvoeding. Ik hoop ruimte met muziek, het koor zorgt voor een dat we in 2020 in Kralingen dichter bij elkaar extra invulling. En na afloop is er koffie, hetzullen zijn gekomen; op wereldschaal zal dat geen ook een vorm van opvang kan zijn. En in acht of negen jaar niet lukken. als je wilt, kun je aan veel activiteiten meedoen. Wat zou er dan nog meer gedaan kun(George Lagers) nen worden om mensen te trekken? Caleidoscoop – p. 7

Samen eten: een feest!

In de maand december wordt er veel samen gegeten. Dat is een goede zaak: samen eten is feestelijk en werkt verbindend. Ook in onze geloofsgemeenschap zijn er vele maaltijden gevierd. In de Oosterkapel was de traditionele Adventsbijeenkomst, die steeds begint met een eenvoudige maaltijd. Vijftig gemeenteleden en enkele gasten namen deel. Nog 35 bezoekers kwamen rond half acht en toen begon de viering met zang, bijbellezingen, kerstverhaal (hetzelfde als in Pro Rege), een gedicht en een korte overdenking. Een feestelijke voorbereiding op het komende kerstfeest. In Pro Rege hebben we met elkaar gegeten en gezongen tijdens de adventsmaaltijd voor ouderen die meestal niet meer in de kerk kunnen komen. Joachim Keppel en Natalie Merfort traden voor ons op met stemmige muziek. Er klonk ook een mooi kerstverhaal, met ditmaal niet het kindeke, maar een man op leeftijd in de hoofdrol. De kinderen en de tieners van de catechesegroepen hebben ook samen gegeten. Zij namen zelf eten mee, en beide keren was het een feest en werden we meer dan verzadigd (we hielden net geen 12 manden over). Bij de tieners hebben we geluisterd naar het kerstverhaal in straattaal, uit de torrie van Mattie, rauw en verfrissend! Rian Veldman en Gijs Roodhorst

Wat verwacht je van de kerk van 2020? • Maatschappelijke betrokkenheid • Een ontmoetingsplek • In praktijk brengen van de christelijke leer • Eredienst op de levensvragen van de mens gericht •  Misschien vanuit de kerk brengen iets organiseren, waar bij jonge mensen veel behoefte aan is, ik denk bijvoorbeeld aan een crèche voor kinderen, waardoor jonge mensen contact krijgen met de kerk. Ik besef, dat deze tips weinig nieuw zijn. Eigenlijk zijn er al veel inventieve mensen geweest om een kerkgebouw rendabel te houden (door verhuur voor lezingen etc) en is er al veel werk verzet om met de tijd mee te gaan. (Dr. G.C. Lagers-van Haselen)

»

Afscheid van Marleen Scherpenisse Aan het begin van 2012 gaan Jos en Marleen Scherpenisse-Teeuwen verhuizen naar Heerjansdam. Marleen is een echt buitenmens, ze houdt enorm van tuinieren en heeft nu in Prinsenland haar volkstuin. Ook Jos is een groot natuurliefhebber. Geen wonder dus dat ze de stad gaan verlaten. Dat kan nu goed, omdat zowel Gertie als Bas de deur uit zijn. Marleen komt ook uit die buurt en vindt het fijn dichter bij haar familie te wonen, vooral bij haar broer die ernstig ziek is. We kennen Marleen vooral als actief kerklid: ze was lid van de Kritische Kerk Kralingen

(lang geleden), is actief in de werkgroep Duurzaamheid, verkoopt Fair Trade producten in de wereldwinkelkraam in de kerk, zong lange tijd mee in de cantorij van Pro Rege en zo kan ik geloof ik nog wel even doorgaan. Marleen blijft wel werken op de Nieuwe Park Rozenburgschool. U zult haar dus nog wel eens zien in Kralingen. Jos en Marleen: veel geluk in jullie nieuwe woonplaats. Jeannette Moerman

Corrie van Maanen stopt … Ja, haar officiële dienstverband is al enkele jaren geleden beëindigd, maar op 31 december stopte zij met haar taak als pastoraal medewerkster in Kralingseveer. Haar hele leven heeft gestaan in het teken van het uitdragen van het Evangelie. In 1933 geboren in Gouda, is zij opgegroeid in Sluipwijk. Eerst werd zij opgeleid tot kantoorbediende en daarna tot jeugdwerkleidster. Haar werkelijke ‘roeping’ ging zij volgen toen ze in dienst trad als evangeliste bij de Inwendige Zendings Bond. Zij ging werken in Utrecht, volgde de catechetencursus en behaalde haar colloquium (toelating tot het predikambt). Na Utrecht kwam ze werken in Kralingen-West, Delfshaven en de Pauluskerk, waar vooral het crisispastoraat onderdeel was van haar taak. Gewapend met

»

al deze kennis en ervaring kreeg zij in Kralingen haar aanstelling. Het emeritaat van dominee E.L. Ruitenberg – voor wie geen opvolger beroepen kon worden – was daarvoor aanleiding. Op 28 december 1986 werd zij bevestigd in de Laankerk. Na 25 jaar is het tijd om haar taak neer te leggen, maar ze zal zeker nog een aantal gemeenteleden in Kralingseveer blijven bezoeken. Ze heeft vele, nauwe, banden! In die 25 jaar heeft zij zich vooral geconcentreerd op huisbezoek, want dat is zo belangrijk. Helaas blijven op de avonden vele deuren gesloten, zo zegt ze. Velen kennen haar van de diensten die ze in de Oosterkapel en in de Laankerk heeft geleid en de talloze begrafenisdiensten, waarin zij troostrijke woorden mocht doorgeven. Met

pijn in het hart heeft zij ook in Kralingseveer het aantal kerkgangers zien afnemen. Ik denk dat dit niet aan haar gebrek aan inzet is toe te schrijven. Sluiting van kerkgebouw, ouderdom en overlijden: het zijn allemaal oorzaken. Wat blijft in de herinnering is haar altijd aanwezige trouw en het doorgeven van het Evangelie. Vaak in blijde, maar vooral in droevige dagen. Wij mogen als gemeente dankbaar zijn voor haar werk. Wij hopen dat ze nog lang mag nagenieten over het feit, dat ze zo lang haar ‘roeping’ mocht volgen. Gijs Roodhorst

nl/pkn/kralingen, waarop je met je eigen DIKaccount kon inloggen. Otto en Annemieke zijn allebei 30 jaar oud. Otto is softIedereen leek tevreden. Toch bleek tijdens de ware-ontwikkelaar en Annemieke is advocaat. Met elon­line evaluatiebijeenkomst in 2016 dat velen kaar getrouwd in september 2011. Otto is van huis uit de sfeer van een kerkgebouw misten. De ICThervormd en Annemieke gereformeerd. Ze zijn sinds oncommissie ontwikkelde daarop de Virtuele geveer twee jaar bij protestants Kralingen betrokken, vanaf Kerk Omgeving. Deze VKO bevatte grafische vorig jaar allebei in de Wegwijs-groep en zij hebben toen ook weergaves van de vroegere Hoflaankerk en Pro belijdenis gedaan. Rege. Maar via de iTunes-store kon men ook de Notre Dame of Sint Pieter downloaden. Via Eind 2020 ontvangen de gemeenteleden van de iTunes-store werd overigens ook het collecProtestants Kralingen per Caleidoscoop-mail tegeld geïnd. Met Pasen een bericht van de kerwas de eerste digitale kenraad. Het is een teDe DIK-diensten waren een groot succes ... belijdenis een feit en dit rugblik op de afgelopen zondagse kerkdiensten kon men thuis achter haalde zelfs de belangrijkste landelijke nieuwsjaren: « Het jaar 2020 was een bewogen jaar. Maar de computer of iPad9 volgen. Aan de kinderen Apps. na alle veranderingen van vorig jaar, is de rust was ook gedacht. Via de Kindernevendienst- Er kwamen steeds meer DIK-functies bij. Tot ook weergekeerd in Protestants Kralingen. De App konden zij hun eigen dienst volgen. Al het jaar 2019. Toen stond er een groep jongeren tijd van avondvullende discussies via Skype is gauw bleek dat deze manier van kerken vooral op, die elkaar kenden van hun Virtuele Catevoorbij. En (bijna) iedereen heeft zich neerge- handig was voor al die gemeenteleden met een chesegroep. In hun Facebookgroep was een legd bij de vernieuwingen. Vernieuwingen; ei- overvolle agenda. Anders dan bij de ouderwet- idee ontstaan. Ze zouden een real life bijgenlijk is dat niet helemaal het goede woord. se kerktelefoon of kerkomroep, was het name- eenkomst organiseren waarbij de hele groep Het is wellicht meer een stap terug in de tijd. lijk mogelijk om de kerkdienst op elk gewenst elkaar voor het eerst in het echt zou onttijdstip te volgen via www.kerkdienstgemist. moeten. Omdat er al jaren geen kerkgebouw Maar wel een positieve. Een korte terugblik.

Otto en Annemieke van der Meer-Spijker

Het begon in 2015. De kerkgebouwen werden te duur en veel banken bleven leeg op zondag. Het aantal vrijwilligers bleef teruglopen. Er waren best veel jongeren, maar die bleven op zondagochtend liever in hun bed liggen. De ideale oplossing leek de Digitale Interactieve Kerk, kortweg DIK. Op Startzondag in september 2015 begon de DIK-pilot. Rotterdam-Kralingen had daarmee een primeur. Iedereen kreeg een DIK-inlogcode en password. Daarmee kon men thuis inloggen op zijn of haar DIK-account. De

Caleidoscoop – p. 8

»

Pastoralia

Onvergetelijk blijven bepaalde gebeurtenissen, die ons raken. Zeker aan het begin van een nieuw jaar zijn we ons daarvan bewust. Waarvan we ons minder bewust zijn, zijn de mensen die uit ons gezichtsveld zijn verdwenen. Zo zijn er diverse gemeenteleden die indertijd actief meeleefden en veel betekend hebben. Na hun terugtreden en soms ook verhuizen komen zij gemakkelijk in de vergetelheid terecht. Dat willen we voorkomen door hun geregeld aandacht te geven. Dat gebeurt in ieder geval bij de bloemengroet in het voorjaar en de oogstbakjes in het najaar. Een derde contactpunt is het brengen van een boekje rond Kerst en Nieuwjaar. Dit jaar is bij een vijftigtal (oud) gemeenteleden het boekje Liefde bezorgd. Hierin staan mooie teksten en afbeeldingen die iets van Liefde laten ervaren. Zo’n klein gebaar betekent heel veel, het is maar dat we het weten.

Meeleven met & bloemen Dhr J.C. Buitelaar, Admiraliteitskade 74 Z, moest voor een onverwachte operatie naar het ziekenhuis en is nu thuis weer nieuwe krachten aan het verzamelen • De familie HirschfeldRoodhorst, Voorschoterlaan 145 B, kreeg twee plotselinge verliezen te verwerken; zij ontvingen de bloemen • Mw C. Hoogstad-Kamerling, Nancy Zeelenbergsingel 333, heeft een zware operatie ondergaan en is herstellende • Mw C. Oorschot-Doolaard, ’s-Gravenweg 79, kwam plotseling in het ziekenhuis en is nu thuis aan het bekomen • Dhr D. Post, Nieuwehaven 85, moest in het ziekenhuis worden opgenomen • Mw N.D. Roskamp-Bergman, Merulaweg 1 H,

»

Samen eten in Pro Rege Menu:

is in behandeling en kreeg de bloemen • De echtgenoot van Cobi Voorvelt, Jacques, kreeg kort voor de jaarwisseling een hersenbloeding. Hun adres is Bentincklaan 55. In verband met een verjaardag of jubileum ont­ vingen de bloemen: • dhr en mw Van de BasOuwendijk, Waterloostraat 21 • dhr en mw Hoogerbrugge - de Kruyk, Jacq. Dutilhweg 773 • dhr en mw De Jong - Maurik, Giraffestraat 10 • mw M. de Jongh - v.d. Berg, de Lairesselaan 155. Dhr I. de Vin, Anatole Franceplaats 174. De kosteres van de Oosterkapel, Cobi VoorveltZwaal, de koster-beheerder van de Hoflaankerk Tineke van der Ziel en vrijwilliger-koster Pieter van Drunen kregen bloemen uit de kerk.

Overleden Op 12 december is Johanna Maria Dorsmanvan Beek overleden in de leeftijd van 82 jaar. Zij woonde lange tijd aan de Ottergracht 24. Na een aantal maanden verzorgd te zijn in Antonius Binnenweg vond zij haar thuis in Rijckehove, waar zij haar ogen heeft gesloten. Een ander oud lid van de gemeente in Kralingseveer, Marinus van Ingen, is op dezelfde dag heengegaan. Hij woonde de laatste jaren in Crimpenersteijn (Krimpen a/d/ IJssel) waar hij de leeftijd van 97 jaar bereikte en is overleden. In de nacht van 5 op 6 december is op 87-jarige leeftijd Jeanette (Netty) Rothuizen, na een periode van achteruitgang van krachten, in haar slaap overleden. Zij was jarenlang diaken in de gereformeerde kerk in Kralingen. Ook heeft zij veel werk verricht voor de PCOB, voor alle arbeid heeft zij postuum nog erkenning ­gekregen.

meer was, moest dit bij één van de deelnemers vieren. Ook hun ouders spraken van een ‘nosthuis. Het was even wennen, zo’n ontmoe- talgisch gevoel’ en ‘ouderwetse gezelligheid’. ting zonder digitale hulpmiddelen, maar de Al snel volgden er meer van zulke diensten. jongeren vonden het erg leuk en ook zinvol. Uiteindelijk werden deze zó populair dat het Er volgden meer van die avonden, al durfden aantal actieve DIK-accounts snel begon terug te lopen. Halverde jongeren wege 2020 werd er niet openlijk ... evenals de VKO en de gehoor gegeven over te praten virtuele catechisatie aan de wens van tijdens de reguveel gemeenliere kerkactiviteleden om wekelijks op zondag een analoge teiten die allemaal via DIK plaatsvonden. Tijdens de slotavond van hun catechesejaar kerkdienst te houden. Daarmee raakte zelfs de vertelden de jongeren toch aan de dominee wat ooit zo populaire KindernevendienstApp in zij misten: het saamhorigheidsgevoel. Het was onbruik. heel relaxed om de DIK-dienst thuis te volgen Gemeenteleden, zo is het gekomen dat we het op zondagmiddag, maandagavond of zaterdag- Kerstfeest van 2020 weer met elkaar in de kerk ochtend, maar ook best eenzaam. Er werd een vierden. En wat was het een mooie dienst! Voor plan bedacht. In september 2019 vond de eer- 2021 staan er diverse activiteiten op het proste analoge jongerendienst plaats. Op zondag- gramma. We hopen dat u in groten getale aanmiddag om 13:00 uur in de Hoflaankerk. Het wezig zult zijn. kinderdagverblijf dat daar sinds enkele jaren De kerkenraad 2020 » huisde, was op dat tijdstip toch gesloten. De dienst werd een razend succes. Niet alleen de jongeren genoten van het samenzijn en samen Caleidoscoop – p. 9

Nog niet bekend vrijdag 27 januari 17.30 uur ontvangst 18.00 uur eten

aanmelden bij Nico van Veen, t 452 68 72 inschrijven 22 januari € 5,–

Groet In onze stad en in onze geloofsgemeenschap hebben vele mensen elkaar kaarten gestuurd, ook naar ons predikanten. Veel dank voor deze blijken van verbondenheid! Ook vanuit Berlijn zijn er tijdens de Europese Jongerenontmoeting door de 30.000 pelgrims vele duizenden kaarten verzonden over de hele wereld. Juist naar mensen die dat nodig hebben, eenzamen, gevangenen, zieken. Ook hielden zij een gebedswake voor vrede tijdens de jaarwisseling. Daarom tot slot dit lied dat uit duizenden kelen klonk op de drempel van het nieuwe jaar: Behoed mij, O God, ik vertrouw op u. U wijst mij de weg ten leven. Bij u is vreugde, blijvende vreugde. Een gezegend en vreugdevol 2012! Met hartelijke groet, Ds Laurens Korevaar & ds Rian Veldman

Hartelijk dank

voor de prachtige bloemen, kaarten en aandacht. Het heeft mij goed gedaan. Willy Koedoot- v.d. Kaaden

Annemieke Melching-de Bruijn Annemieke is juriste, 39 jaar, Nederlands Hervormd, getrouwd, vier kinderen, sinds ’92 lid van de gemeente, actief sinds 2003.

Stel, dit is het jaar 2020. Ik besluit een stukje te schrijven over protestants Kralingen, de gemeente waar ik al een tijdje deel van uitmaak. Hoe zag het eruit? Ik herinner me de samenvoeging van gereformeerd en hervormd Kralingen met destijds de dominees Van Helden en Korevaar. Een combinatie van individuen welke afwisselend, maar in mijn ogen daardoor fijn inspringend en aanvullend, omgingen met begeestering en kerkelijk ondernemerschap. Ik herinner me de Oosterkapel aan de Ringvaartweg waar destijds twee van mijn kinderen gedoopt zijn, waar ik deelnam aan de inspirerende gesprekken in de plezierige 30+kring met de smakelijke buffetjes ter afsluiting, waar ooit de kinderkerstviering werd gehouden en de kapel meer dan propvol zat, waar ook de ouderen een sfeervolle adventsavond beleefden en ik vele verkiezingsstem-

»

Bericht van de Algemene Kerkenraad (hervormd)

Toekomst hervormde gemeente Kralingen Bij een nieuw jaar horen goede wensen en voornemens. Laten we met de wensen beginnen: u en jullie allemaal een gezegend nieuw jaar toegewenst. Een jaar met veel veranderingen en aanpassingen, maar met een vaste constante: de boodschap van het heil in Christus!

Sluiting Oosterkapel In september berichtten wij u over de gemeenteavonden die op verzoek van de algemene kerkenraad in elke wijk zijn gehouden. We zijn vier keer in een goede sfeer bijeen geweest. Ieder van de aanwezigen dacht mee over mogelijke oplossingen voor de grote financiële problemen waarmee onze gemeente te kampen heeft. Toen was het woord aan de algemene kerkenraad. De vergaderingen van 13 oktober en 24 november waren grotendeels aan de toekomst van onze gemeente gewijd. In de oktobervergadering viel het besluit om eind 2012 de Oosterkapel te sluiten. Dit besluit en de motivatie daartoe is d.m.v. een kanselboodschap in alle wijken meegedeeld op zondag 30 oktober jl. In een vorige editie van dit blad hebben wij daarover uitvoerig bericht.

Andere maatregelen Wat betreft de overige maatregelen kan het volgende gemeld worden: • Het kerkelijk bureau zal eind 2012 verhuizen van het huidige pand aan de Koningslaan naar een van de eigen gebouwen. • Zoals bekend is er een flinke besparing op de kostersbezetting voor de Hoflaankerk bereikt

»

door de benoeming van een nieuwe parttime beheerder/koster en de inzet van vrijwilligers uit de Protestantse wijkgemeente en uit Kralingen-West. • Een onderzoek naar het onderbrengen van de Hoflaankerk in een beheerstichting is in gang gezet. Er is contact met andere beheerstichtingen en er is oriënterend overleg met een notaris gepleegd. Ook wordt gedacht aan een Vereniging Vrienden van de Hoflaankerk, al dan niet in combinatie met een beheerstichting. • Er is een commissie Kerkbalans aan het werk gegaan om de inkomsten uit levend geld te vergroten. In de novembervergadering zijn ook de begroting 2012 en de meerjarenbegroting van het college van kerkrentmeesters goedgekeurd. De algemene kerkenraad gaf de opdracht mee om in de volgende meerjarenbegroting bezuinigingstaakstellingen per onderdeel op te nemen, met als doel om op elke begrotingspost bezuinigingen door te voeren. Er was grote waardering voor het vele werk dat de kerkrentmeesters in deze begrotingen en in de financiële begeleiding van het proces Toekomst hervormde gemeente Kralingen hebben gestoken. Nu de begrotingen zijn goedgekeurd, kan het overleg met de Regionale Commissie voor de Behandeling van Beheerszaken worden voortgezet. Dit RCBB verleent na beoordeling van de financiële positie al dan niet goedkeuring om te gaan beroepen. En dat is voor de bestaande

vacature van ds Zeemeijer intussen zeer urgent, maar ook voor de komende vacature van ds Korevaar van het grootste belang. Het proces Toekomst is dus volop aan de gang. Veel zal ons ook in het jaar 2012 bezig houden. Hierboven is een aantal zaken al genoemd. We zullen binnenkort alle tips nagaan die tijdens de gesprekken in de wijkavonden zijn gegeven. Kortom: volop werk om ons in het nieuwe jaar mee bezig te houden. We houden u van de voortgang op de hoogte! Namens het moderamen van de ak, Paul Breevaart, preses Arnold Zonnenberg, scriba

Gebed ... Kinderen in kampongs in Yogyakarta Heer, wilt u bij kinderen zijn die opgroeien in de kampongs van Yogyakarta en zoveel minder kansen hebben in het leven dan kinderen in Nederland. Geef hen mensen met aandacht en liefde om hen heen. Wilt u de medewerkers van organisatie Anak Wayang helpen om deze kinderen  te laten  opgroeien tot sterke en evenwichtige volwassenen. Help ons om onze welvaart beter te delen, zodat kinderen in Yog­ yakarta dezelfde kansen kunnen krijgen als onze kinderen. Amen

men uitbracht. Ik herinner me Pro Rege, het relende sneeuwvlokken naar huis na een mooie len. We huizen in één mooie kerk waar eenieverenigingsgebouw wat ik langzaamaan heb kerstnachtdienst begeleid door trompetten, pi- der zich fijn en welkom voelt. Dubbele functies leren waarderen, waar ik oppasdiensten heb ano en cantorij. Ik herinner me de actievelin- en activiteiten zijn op natuurlijke wijze samengedraaid, bloed heb laten prikken en de vele gen, een grote groep mensen die met elkaar al gevoegd. De eetgroepen hebben zich verenigd, bloemen- en fruitbakjes feestelijk stonden te die activiteiten samen mogelijk maakten, hele ze zitten voortaan gezamenlijk aan tafel en zorwachten om naar alle oudere gemeenteleden te inspirerende families, enthousiaste eenlingen, gen ook nog voor maaltijden voor de behoeftiworden gebracht en waar de kinderen zo fijn om de hoek wonend en buiten Rotterdam, jong ge. Er is één dominee die zich meer kan wijden aan zijn spirituele, pastorale, missionaire en een flesje prik mochten bestellen. Ik herinner en nog meer ouderen. me de Hoflaankerk, die mooie blikvanger, ‘de Wat is daar nu van geworden? Uit twee zoe- leidende taken, doordat veel administratieve, witte kerk’, een Waterstaatskerk uit 1842, oud- kende, elkaar aftastende gemeenten is één le- bestuurlijke werkzaamheden zijn overgeheveld ste in Kralingen. Hier werden nummer een en vendige kerkgemeenschap ontstaan, met beide naar een goedkopere medewerker. De cantorijen zingen samen uit vier gedoopt, volgde ik naar aanleiding Uit twee zoekende, elkaar aftastende gemeenten is één volle borst onder leiding van één dirigent, daarvan de introduc­levendige kerkgemeenschap ontstaan. die op zondagen zorg tiecursus “Wegwijs tot draagt voor het orgel het geloof” samen met andere zoekende twintigers, werden de start- benen in de huidige maatschappij, met oog en tijdens jeugddiensten met de jongeren aanzondagen en afsluiting seizoen gehouden met voor de omgeving, hulp biedend aan de sociale sprekende songs ten gehore brengt. De diverse verdieping, toneel, zang, creativiteit, werden nabije omgeving, garant voor een stuk verdie- activiteiten, commissies en taakgroepen wormet pasen en kerst voor de kleinsten de sfeer- ping in het dagelijks leven van allen die bij haar den voortaan zuiniger bemand en overlappen veel meer, zin in film werd door tieners, stuvolle zaterdagochtenden gehouden, heb ik vele betrokken zijn. vergaderingen bijgewoond, heb ik de Nacht Hoe kwam dit praktisch tot stand? De geeste- denten en jong van geest opgepakt met na der Kerken en Carol Evensong beleefd met veel lijke versmelting werd praktisch vormgegeven afloop een spiritueel café, caleidoscoop, de mooie muziek en liep ik tussen de eerste dwar- door zuinig om te gaan met mensen en midde- website, aankondigingen, digitale berichtCaleidoscoop – p. 10

»

Vorming & toerusting

Programma j­ anuari – juni De overwegend goede deelname in het eerste deel van het seizoen aan de geplande onderdelen geeft alle reden om door te gaan met de kringen, cursussen en gespreksgroepen. Ook al omdat de meeste deelnemers aangaven dóór te willen gaan. Voor alle activiteiten geldt dat nieuwe deelnemers van harte welkom zijn. Ze kunnen zonder bezwaar aanschuiven! Voor de komende maanden staan geprogrammeerd:

Jeugd en jongeren De basis- en tienercatechese Alle deelnemers weten wanneer en waar. Laat wie nieuw is even bellen met ds Rian Veldman 06-142730123 of e: [email protected] Gespreksavond 16-25 jarigen De kerk en ik / jij en de kerk (zie ook p 13) Taizé Geïnspireerd door de Europese Jongerenontmoeting een maandelijkse Taizégebedsviering voor jong en oud. Nu eerst op 15 januari, maar vanaf februari elke tweede zondag van de maand om 19.30 uur in Pro Rege. Na afloop van het gebed op 15-01 zullen de Taizé-Berlijn pelgrims hun ervaringen, en misschien beeldmateriaal, met belangstellenden delen. Wegwijs in geloven Een cursus over het christelijke geloof olv. ds L. Korevaar; woensdag 11 januari en 1 februari, 20.00 uur Hoflaankerk.

KRINGEN EN ONTMOETINGEN Bijbelkring Ruth Zie ook pagina 7. Plaats en tijd: 5 januari, 2 februari, 1 en 29 maart om 15.30 en 20.00 uur in de Hoflaankerk. Leiding en inlichtingen: ds L. Korevaar De 30+ groep Elke derde dinsdag van de maand in de Oosterkapel. Start

»

geving en allerhande communicatie kwam in één hand en zo werd er nog veel meer samen en eenvoudiger ondernomen. Meer en meer werd vertrouwd op elkaars kunnen en bedoelingen. Bijzondere uitkomst? Dit alles bleek niet eenvoudig, vaak pijnlijk maar dralen werd afgestraft, lage inkomsten en vermoeide vrijwilligers. Vaak waren de financiën de leidende prikkel, immers het actief donerende ledenbestand is kleiner. Dan weer was menselijk kunnen de prikkel, immers in een moderne stad wordt meer dan waar ook ter wereld, bijkans, zeven dagen per week en 24 uur per dag een beroep gedaan op je aanwezigheid. Met deze dwingende omstandigheden bleek een andere route eenvoudigweg niet mogelijk en is de uitkomst dan ook niet bijzonder te noemen. Maar dat dit moeilijke pad heeft geleid tot één warme levendige kerkgemeenschap met een frisse blik naar buiten de toekomst, dat is zeker bijzonder!  «

op dinsdag 17 januari om 20.00 uur. Het gesprek over De zeven hoofdzonden wordt voortgezet; ook nieuwe leden kunnen zonder meer deelnemen. Informatie: Annemieke Melching-de Bruijn, t: 202 23 42 Ontmoetingskring Oosterkapel Elke 2e dinsdag van de maand een bijeenkomst 10 uur t0t 11.30 uur (inloop 9.30 uur). Op 10 januari: Jakob Bredeveld heeft tijdens zijn zeiltocht Christoforus ontmoet. Wie dat was/is, illustreert hij met talloze foto’s. Spiritueel Café Maandag 13 februari om 20.00 uur in Pro Rege, ds L. Korevaar: ‘Onbehagen in het Paradijs’. Naar aanleiding van het boek: “Het land is moe” van Tony Judt een verhandeling over onze ontevredenheid. Anders dan de titel doet vermoeden geeft de auteur een hoopvolle uitweg uit de huidige vertrouwenscrisis. God en geweld Zie ook pagina 7. Op dinsdag 31 januari 20 uur, Pro Rege.

Gezamenlijk eten / zingen / film kijken De Eetgroep Oosterkapel Iedere tweede donderdag, start donderdag 12 januari. Informatie en inschrijven: Anneke Schollaart, t: 450 08 37, uiterlijk de zaterdag voorafgaand aan de maaltijd. Samen Eten in Pro Rege: Laatste vrijdag van iedere maand. Eerste keer: vrijdag 27

Erik-Jan Teunissen Leeftijd: 42 jaar. Ondernemer. Getrouwd met Petra en vader van Coen, Claire en Eline. Kerkelijke achtergrond: PKN, voorheen gereformeerd. Petra van huis uit RK. Sinds 1990 bij onze kerk betrokken.

Als echtgenoot, vader van 3 opgroeiende kinderen en ondernemer woonachtig in Prinsenland is het ook niet eenvoudig om een Aan dynamiek blik te werpen voor over 10 jaar in onze gemeente en de kerk daaromheen. Wat ik wel weet is, dat het toentertijd ook een moeilijke periode was in onze toenmalige gemeente. Nu ruim 20 jaar geleden stond er een jonge actieve predikant, Peter van Helden. Hij heeft ervoor gezorgd dat de gemeenschap, waarbij ik samen met mijn (toen nog prille en Katholieke) wederhelft aansluiting vond en in de langzaam “rijdende trein” zijn gestapt vol met seniore kerkgangers, pas afgestudeerden en een handvol jonge gezinnen uit Kralingen en ­Prinsenland. Caleidoscoop – p. 11

januari. Info en inschrijven: Nico van Veen, t: 452 68 72. Inschrijven bij het uitgaan van de kerkdienst de zondag ervoor. Zin-in-Film De laatste vrijdag van de maand, als het Samen Eten in Pro Rege is afgelopen, gaan de tafels aan de kant en wordt Pro Rege veranderd in een kleine bioscoop waar films gedraaid worden met artistieke kwaliteit en levensbeschouwelijke diepgang. Vrijdagavond 27 januari om 20 uur in Pro Rege de film Lourdes. (Zie ook pagina 6.) Cantorij Hoflaankerk De Hoflaancantorij oefent elke woensdagavond 19.30 uur in de Hoflaankerk o.l.v. Wouter v.d. Wilt, t: 707 09 44. Cantorij Pro Rege De cantorij van Pro Rege oefent op projectbasis op zaterdagmorgen vanaf 9.45 uur. Informatie en leiding: Laurens de Visser, 06 40116012 of (010) 840 47 60.

verder Wake uitzetcentrum Zestienhoven Elke eerste zondag van de maand een korte wake om 19.00 uur bij Uitzetcentrum Zestienhoven. Informatie: Leonard de Vos – [email protected]. Gemeente-beraadslaging Hoe gaan we op weg naar 2020? Iedereen wordt uitgenodigd om mee te denken. Leidraad daarbij zijn de artikelen in dit januarinummer van Caleidoscoop, waar een achttal gemeenteleden hun visie geven en de reacties die daarop zijn binnengekomen. Maandag 5 maart: 14.30 uur en 20.00 uur in Pro Rege/ Hoflaankerk. De situatie toen was niet bepaald dynamisch te noemen en zeker niet aansprekend voor jongeren. Toch ontstond er een groep, die er eigenlijk al was, vol nieuwsgierigheid naar elkaar en het woord van God. In de loop der jaren zijn de gezinnen gegroeid en zijn de jongeren van toen, de ouders van nu. Onze kinderen geven het stokje weer door en leren van de senikun je werken. ore groep in onze gemeenschap. Catechese is in de loop der jaren beter ontwikkeld, evenals de jongerendiensten en kindervieringen. Naast het liturgisch belang zijn deze diensten een bindende factor en motivatie om het geloof te beleven op een eigentijdse en toch traditionele wijze. Opvallend dat kinderen zo hun eigen mening hebben en genieten van de oudere predikant met een rol als verteller/vertolker. Natuurlijk hebben we te maken met materiële zaken, als gebouw en middelen. Hierop zie ik de afgelopen periode ‘samen op weg’ tussen de twee gemeenten als voorbeeld om

»

Hoi jongens en meiden, De afgelopen adventsweekenden hebben we een heleboel leuke dingen met elkaar gedaan. We hebben een adventskrans gemaakt, wel 313 schoenendozen naar binnen gedragen voor actie schoenendoos en natuurlijk kerstfeest met elkaar gevierd. Net zoals in de afgelopen weken bij het adventproject kwam er een aantal bijzondere koningen langs. Gelukkig hadden we met elkaar door dat de echte vredeskoning wel helpt en deelt. In het nieuwe jaar staan er natuurlijk weer een hoop leuke activiteiten op ons te wachten. We hopen dat jij daar ook weer bij bent! Groetjes en gelukkig nieuwjaar!

»

De leiding van de kindernevendienst

de mogelijke stap te maken met Alexander en wanneer dit nodig mocht zijn, open te staan voor een volgende stap in de vereenvoudiging van de PKN. Er zijn bestuurders, accountants, financieel deskundigen en managers in ons midden en hiervoor moet zeker een oplossing te vinden zijn. Het sentiment met gebouwen is begrijpelijk, maar mag geen reden zijn om niet te veranderen en te zoeken naar nog meer samenwerking met naaste geloofsgenoten. De ervaring van de afgelopen 20 jaar spreekt voor zich en ik had onze mede-gemeenteleden voor geen goud willen missen. Wat we kunnen leren uit het verleden in een positivisme, waarbij we in de afgelopen jaren veel hebben bereikt met samen op weg en een goede invulling van jeugd en jongeren en een jonge nieuwsgierige predikant die de berg weer op gaat.  «

Hamburg bezoek ik in een van de zogenaamde Hauptkirchen de wekelijkse Lutherse kerkdienst Christina is 45 jaar, beeldend kunstenaar van beroep, woont waar muziek en orgel een grote rol spelen. Als in Crooswijk. Kerkelijke achtergrond: eerst gereformeerd/ onregelmatige bezoeker kan ik toch naadloos luthers, nu protestant. Vanaf ongeveer 1985 betrokken bij aanschuiven omdat er in de liturgie vrijwel niets onze gemeente. verandert, wat maakt dat ik me er telkens metIn 2020 zal alles vast anders zijn gelopen dan een thuis voel en mee kan doen. De vier hoofdverwacht, maar ik denk hieronder na over wat kerken organiseren regelmatig speciale avonden lijkt te komen: een kleinere PKN in Rotterdam met sprekers die een christelijk thema belichten en deze avonden worden op posters (o.a. op de Kralingen. metrostations) bekendgemaakt. Ook hangen op Zelf ben ik de afgelopen jaren veranderd: van de kerkgebouwen spandoeken. Deze spandoeeen kerkgangster die vrijwel elke zondag in Pro ken en de eenvoudige kleine posters maken dat de kerken zichtbaar Rege of de Hoflaankerk zat, werd ik een Een rondreizende gelovige ... zijn in de stad. Ook wie niet naar de rondreizende gelovige. Ik ben veel onderweg en luister dan naar avonden gaat, ziet waarover nagedacht gaat radiodominees, kijk tv-kerkdiensten, lees een worden. Ook in de kleinere buurtkerken geboek of tijdschrift over geloofsonderwerpen, beurt veel. Ik bezocht een kerk in een van de luister via internet of bandjes naar Kralingse “moeilijkere” wijken van de stad met een keer kerkdiensten (ook dominee Lems en dominee per maand een extra dienst, waar naast Snoek hoor ik nog regelmatig preken). Wanneer “vaste” kerkgangers veel mensen met aids en ik kan, bezoek ik de kerkdienst in Rotterdam hun vrienden/familie komen om met elkaar Kralingen, maar ook elders kom ik graag. In avondmaal te vieren. Indrukwekkend. En

Christina de Vos

Caleidoscoop – p. 12

»

Schoenendoosactie Op zondag 4 december moesten de kinderen hun spierballen en conditie tonen om alle schoenendozen de kerk in te kunnen dragen … Het waren er 313! Een recordaantal! Er zijn 139 prachtig versierde en goed gevulde schoenendozen binnengebracht door de Nieuwe Park Rozenburg School; 15 mooie dozen via de Oosterkapel; 24 dozen door inwoners van Kralingen via de Anglican Church St. Marys in Rotterdam en 135 door Pro Rege en de Hoflaankerk ! Aan verzendkosten is 1266 euro overgemaakt en aan giften om dozen te vullen is 515 euro ontvangen! Geweldig! Zonder jullie steun had dit fantastische resultaat nooit bereikt kunnen worden. Dus voor ieder die dozen heeft geleverd, versierd, gevuld of gecontroleerd: heel hartelijk

dank! Ook de gevers van giften, groot en klein, heel hartelijk dank: door jullie steun zijn alle schoenendozen zeer goed gevuld. Dankzij de vrachtwagen met chauffeur en de sjouwers zijn al onze dozen terechtgekomen in Woerden dus ook daarvoor veel dank! Vanuit Woerden zijn onze schoenendozen, samen met 7487 andere dozen, in een grote container, half december vervoerd naar Sierra Leone waar ze rond de Kerst zijn uitgedeeld! Dat moet een feest zijn geweest! Wat een mooi gebaar dat wij dit feest met elkaar mogelijk hebben gemaakt! Nogmaals dank! Edith Stapelkamp Ps. Heeft u lege schoenendozen? U kunt deze dozen het hele jaar bij mij inleveren!

De kerk en ik / jij en de kerk Op donderdagavond 26 januari organiseren we vanuit de taakgroep Jeugd en Jongeren een speciale avond voor jongeren van 15-25 jaar. Centraal staan de volgende vragen: • Wat zoek jij in de kerk? • Waar word je ­enthousiast van? • Wat heb jij de kerk te bieden? • Waarom kom je er graag … of niet? We gaan met elkaar in debat, brainstormen en meer, want we horen graag hoe jij hier over denkt. Je bent van harte welkom in Pro Rege, vanaf 19.45 uur. We starten om 20.00 uur en sluiten af met een hapje en een drankje. Graag horen we of je erbij kan zijn of niet, dat kan door een mailtje te sturen naar [email protected]

Tot de 26 e! ds Rian Veldman, Willemijn Idema, Hiddo Oosterhuis & Monique van Hoof (taakgroep jeugd & jongeren)

»

een vriendin nam me mee naar de vredesdienst in haar kerk: een handjevol mensen komt er elke woensdagavond een half uur bijeen om te lezen uit de bijbel, te bidden voor mensen of landen in zware tijden, een lied te zingen en tenslotte kan iedereen een kaars branden voor wie of wat hem aan het hart gaat. Elke week dezelfde eenvoudige toegankelijke vorm. De rijkdom van deze regelmatige, door... zal kunnen deweekse avonden is niet afhankelijk van hoeveel eraan deelnemen. Ik stel me voor hoe in 2020 wekelijkse bijeenkomsten een mogelijkheid tot studie, verdieping en uitwisseling bieden, in een kerk of elders. Misschien zijn er dan verder alleen nog zondagse kerkdiensten in enkele grote hoofdkerken. Ik hoop dat ik ook in de toekomst nog kerkdiensten kan bijwonen in zo’n warme hechte gemeente als Kralingen. Maar gelukkig vind ik overal om me heen mensen die met het geloof bezig zijn, al bezoeken ze zelden of nooit een kerkdienst. Helaas is er in Nederland nauwelijks kerkelijk

nieuws in de media en alleen een schandaal wordt uitvoerig belicht. Ik merk dat velen een benauwd, ouderwets beeld hebben van de kerk en het is jammer dat er alleen geëvangeliseerd lijkt te worden door groepen die rondstrooien met dogma’s en iets zeker zeggen te weten waar bescheidenheid en nieuwsgierigheid zouden passen. Ik hoop dat de kerk een weg vindt naar al die mensen die ook zoeken en verlangen aanschuiven. naar meer dan de alledag. Het helpt niet mee dat voor de protestantse kerk als organisatie en voor de christelijke politiek & omroepen het gezin (de hetero man en vrouw met kinderen) het middelpunt van Nederland blijft. Als ik om mij heen kijk, zie ik daar niet veel van terug maar juist een groeiende groep die zich hierdoor niet aangesproken voelt. Eén ding weet ik zeker: ik zou me beslist niet thuis voelen in een grote, machtige kerk die leidt en oordeelt en heerst. Die tijden zijn gelukkig voorbij, waarin (naar een lied van Wannes Van de Velde) de kerk veel te sterk was om goed te zijn.  « Caleidoscoop – p. 13

Christiaan van der Ziel Student, woonachtig in Utrecht, 21 jaar. Gemiddeld 2 maal per maand in Rotterdam (bij ouders). Protestants. Ruim zes jaar bij gemeente Kralingen betrokken, daarvoor in ­O verschie.

Het is al verscheidene keren voorgekomen dat ik aan het begin van een kerkdienst de zaal doorkeek en constateerde dat onze familie voor een significante verlaging van de gemiddelde leeftijd zorgde. Het is nou eenmaal een feit dat er steeds minder jongeren de kerk bezoeken en dat kerken verouderen, voor de gemeente Kralingen zal dit niet anders zijn. Hoewel ik zeker niet pessimistisch ben ten aanzien van het belang van de kerk in onze samenleving, denk ik dat het traditionele en constante kerkbezoek voor de jongeren minder vanzelfsprekend is. Ook in 2020 is er bij mensen behoefte aan zingeving en het gevoel te behoren tot een (kerkelijke) gemeente, ik denk echter dat jongere mensen dit anders gaan invullen dan de oudere generatie tot nu toe. Ik merk het duidelijk in mijn

»

Actie Kerkbalans 2012

Kerkbalans, daar geef je voor In de derde week van januari wordt er weer een beroep gedaan op uw vrijgevigheid. In de brief en de folder die u ontvangt, wordt duidelijk gemaakt wat er met uw bijdrage gedaan kan worden. Die bijdrage is hard nodig om de predikanten hun werk te kunnen laten doen.

Collectes wijkgemeente Protestants Kralingen Hoflaankerk 6 november Kerk Najaarscollecte 20 november Kerk Jeugdwerk

€ € € €

184,32 210,89 228,14 216,11

€ € € € € €

71,80 59,56 38,40 37,10 98,90 51,85

Oosterkapel 13 november Kerk Kerk-in-Actie, diaconaat 20 november Kerk Jeugdwerk 27 november Kerk Havenpastoraat

Veel vrijwilligers helpen bij het ronddelen van de enveloppen. Ze halen graag de antwoordenveloppe ook bij u op. We hopen dat u ze hartelijk ontvangt. De kerkrentmeesters

De opbrengst uit het bloemenbusje in de Ooster­ kapel bedroeg in november € 40,50. Uit de zendingsbussen in Oosterkapel en de Hoflaankerk kwam in in deze periode in totaal € 66,60. Dan waren er nog wat giften. Van de stichting Steun kerkelijke doelen ontving Kralingen-Oost € 500,– en via ds Korevaar ontvingen wij € 150,–.

Pro Rege 13 november Kerk Kerk-in-Actie 27 november Kerk Hoop doet leven

Gun uzelf (en anderen) een prachtig concert !

Muziek in de Hoflaankerk ... Op zaterdag 14 januari is er weer een zaterdagmiddagconcert. Solist is Federico Mosquera uit Spanje. Hij volgt de masteropleiding aan het Codarts Conservatorium in Rotterdam en wordt beschouwd als een groot talent. Hij speelt werk van Bach, Brahms, Mozart en Chopin. Aanvang: 16.00 uur (zaal open: 15.30 uur). Toegang € 10,–. In voorverkoop en voor studenten € 5,–. Kaarten via: [email protected] of via Boekhandel Amesz.

€ 182,52 € 228,55 € 137,57 € 225,25

Activiteitenkas De activiteitenkas ontving via ds L. Korevaar € 20 (S), € 50 (J), € 10 (K) en € 20 (M). Via mw Van Hoof € 10 (B) en € 15 (H). De opbrengst van de verkoop van de DVD van de Musical was € 62,50. De opbrengst van de acceptgiroactie ten behoeve van de activiteitenkas bedraagt op dit moment € 5680 en dit is € 150 meer dan vorig jaar. Ik wil alle gulle gevers hartelijk bedanken voor het goede in 2011. Met een vriendelijke groet, Peter Andringa, penningmeester

»

omgeving in Utrecht dat maar weinig (in dit worden. Net als bij vrijwel alle andere in- mensen (bijvoorbeeld ouderen) die je anders geval) studenten de stap maken om daar lid stellingen (ik merk het bijvoorbeeld bij mijn waarschijnlijk niet snel zou spreken. te worden van een kerk en kerkdiensten universiteit) zal er worden afgeslankt en met bij te wonen ondanks herhaaldelijke ver- minder geld geprobeerd worden het draaien- Ik zie dus zeker nog een belangrijke taak zoeken via brieven van kerken in Utrecht. de te houden. Hoewel dit vervelend is, kan je voor de kerk weggelegd in de toekomst voor de kerk in het algeDat wil niet zeggen meen en zeker voor dat 20’ers van nu Er ligt zeker nog een belangrijke taak voor de kerk de gemeente Kraniet bezig zijn met lingen. Al vind ik zingeving, er zijn in de toekomst. Maar met minder middelen. het lastig om duideechter weinig mensen in mijn omgeving die de stap naar een dit ook zien als een gegeven. Misschien zijn lijk te maken hoe ze meer jongeren kunnen kerk ook daadwerkelijk maken. Misschien we wel een beetje verwend geraakt vanuit het trekken naar de kerk. Belangrijk is wel dat zou je daarom moeten zeggen dat de kerk in verleden, en is het hebben van verschillende de kerk een open houding blijft hebben naar de toekomst zich actiever moet opstellen om gebouwen een luxe die je je eigenlijk niet de buitenwereld en dat het voor nieuwe kerkgangers makkelijk en ongedwongen dient te jongeren binnen te halen. Hoewel deze ini­ kunt permitteren. zijn om eens binnen te lopen en een dienst tia­t ieven vaak goed bedoeld zijn, ben ik bang dat dit niet werkt. Natuurlijk moet de kerk Ik denk dat het belangrijk is om duidelijk te bij te wonen. Er zullen ongetwijfeld veel dinopenstaan voor nieuwe mensen, Ik ben ech- maken naar jongeren dat naast de prakti- gen veranderen maar ik ben ervan overtuigd ter bang dat als de kerk zich heel nadrukke- sche voordelen van het lid zijn van een kerk dat er over 10 jaar en daarna nog steeds een lijk gaat inzetten voor het binnenhalen van (bijvoorbeeld trouwerij) het deel zijn van actieve gemeente in Kralingen is!   « een kerkelijke gemeente zeker in deze steeds jongeren dat dit eerder afschrikt. individuelere samenleving een waardevol Logisch gevolg van deze ontwikkeling is en mooi iets is. Naast kerkelijke motieven dat de structuur van de kerk gewijzigd gaat kom je in een gemeente ook in contact met Caleidoscoop – p. 14

Leesrooster januari

Kerkdiensten in Kralingen

zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

1 januari 2 januari 3 januari 4 januari 5 januari 6 januari 7 januari

Psalm 67 1 Korintiërs 1:1-17 1 Korintiërs 1:18-31 1 Korintiërs 2:1-16 1 Korintiërs 3:1-15 1 Korintiërs 3:16-4:5 1 Korintiërs 4:6-21

Diensten met een • vallen ­(mede) onder de verantwoordelijkheid van de kerkenraad van onze ­Pro­testantse (wijk)gemeente i.w. te Rotterdam-Kralingen.

zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

8 januari 9 januari 10 januari 11 januari 12 januari 13 januari 14 januari

1 Korintiërs 5:1-13 1 Korintiërs 6:1-11 1 Korintiërs 6:12-20 Psalm 66:1-9 Psalm 66:10-20 Johannes 1:19-34 Johannes 1:35-51

zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

15 januari 16 januari 17 januari 18 januari 19 januari 20 januari 21 januari

Johannes 2:1-11 1 Korintiërs 7:1-11 1 Korintiërs 7:12-24 1 Korintiërs 7:25-40 1 Korintiërs 8:1-13 1 Korintiërs 9:1-14 1 Korintiërs 9:15-27

zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

22 januari 23 januari 24 januari 25 januari 26 januari 27 januari 28 januari

Psalm 63 Handelingen 8:4-25 Handelingen 8:26-40 Handelingen 9:1-19a Handelingen 9:19b-31 Deuteronomium 12:1-12 Deuteronomium 12:13-28

zondag maandag dinsdag

29 januari Deuteronomium 12:29–13:6 30 januari Deuteronomium 13:7-19 31 januari Deuteronomium 14:1-21

Februari 2012 woensdag 1 februari donderdag 2 februari vrijdag 3 februari zaterdag 4 februari

Deuteronomium 14:22-29 Deuteronomium 15:1-11 Deuteronomium 15:12-23 Deuteronomium 16:1-17

Zondag 8 januari

Hoflaankerk • 10.00 uur ds L. Korevaar 17.00 uur ds J. Reijm uit Alblasserdam oosterkapel 09.30 uur ds S.J. van der Vlies uit Rotterdam immanuelkerk 10.00 uur ds B.J.S. Jonker TERMAAT 16.30 uur ds L. Korevaar

Zondag 15 januari

hoflaankerk 10.00 uur ds M.C. van Pelt   17.00 uur ds G.J. Röben, uit Fijnaart pro rege • 10.00 uur ds R.C. Veldman   Oosterkapel • 09.30 uur ds L. Korevaar   immanuelkerk 10.00   uur ds E-J. Vledder

Zondag 22 januari

hoflaankerk • 10.00 uur ds R.C. Veldman 17.00 uur ds M.C. van Pelt Oosterkapel • 09.30 uur ds E-J. Vledder immanuelkerk 10.00 uur ds B. ter Haar

     

Zondag 29 januari

hoflaankerk 10.00 uur ds M.C. van Pelt, Heilig Avondmaal 17.00 uur ds C.B. Stam, uit Woudenberg pro rege • 10.00 uur ds L. Korevaar  

Programma V&T; vergaderingen; etc.

Te doen in januari maandag 9 januari, 20.00 uur, Pro Rege

dinsdag 24 januari, 20.00 uur, Pro Rege

informatie: Leonard de Vos, t: (010) 453 16 90

informatie: mw Atty de Bruin, t (010) 214 07 36

Caleidoscoop, uitgebreide redactie

Taakgroep Eredienst

dinsdag 10 januari 2012, 20.00 uur, Pro Rege

dinsdag 24 januari, 20.00 uur, Hoflaankerk

informatie: Pim van Loon, t: (010) 414 42 19

informatie: Jakob Brederveld, t: 06 547 009 29

Moderamen kerkenraad

Taakgroep Communicatie

dinsdag 10 januari, 20.00 uur, Pro Rege

donderdag 26 januari, 20.00 uur, Hoflaankerk

informatie: Hennie van der Linden, t: (010) 452 98 46

informatie: Arnold Zonnenberg

Vergadering Migrantengroep

donderdag 26 januari, 20.00 uur, Pro Rege

informatie: ds L. Korevaar, t (010) 212 00 34

info: Willemijn Idema, e: [email protected]

Jongerengespreksavond (zie ook p 13)

donderdag 12 januari, 18.00 uur, Oosterkapel

vrijdag 27 januari, v.a. 17.30 uur, Pro Rege

informatie: Anneke Schollaart, t: (010) 450 08 37

informatie en aanmelden: Nico van Veen, t: (010) 452 68 72

Eetgroep Oosterkapel

Samen eten in Pro Rege (zie ook p 9)

dinsdag 17 januari, 20.00 uur, Pro Rege

vrijdag 27 januari, 20.00 uur, Pro Rege

informatie: Monique van Hoof, t: (010) 841 41 78

informatie: ds R.C. Veldman, 06 142 730 13

Kindernevendienstleiding

Zin-in-film: Lourdes (zie ook p 6)

dinsdag 17 januari, 20.00 uur, Oosterkapel

dinsdag 31 januari, Pro Rege, 20.00 uur

informatie: Annemieke Melching-de Bruijnt: (010) 202 23 42

informatie: ds L. Korevaar, t (010) 212 00 34

Bijeenkomst 30+-groep (zie ook p 11)

God en geweld (zie ook p 7)

donderdag 19 januari 2012, 20.00 uur, Pro Rege

woensdag 1 februari, 20.00 uur, Hoflaankerk

informatie: Pim van Loon, t: (010) 414 42 19

informatie: ds L. Korevaar, t (010) 212 00 34

Kerkenraadsvergadering

Zondag 5 februari

hoflaankerk • 10.00 uur ds L. Korevaar   17.00 uur ds G. van de Brink, uit Woerden Oosterkapel 09.30 uur ds H.G. de Graaff, uit Rotterdam verrijzeniskerk 09.30 uur ds E-J.Vledder / ds G. Geitenbeek

Zondag 12 februari

hoflaankerk 10.00 uur ds M.C. van Pelt   17.00 uur ds M.C. Batenburg, uit Waddinxveen Pro Rege • 10.00 uur ds R.C. Veldman, Heilig Avondmaal Oosterkapel • 09.30 uur ds L. Korevaar, Heilig Avondmaal immanuelkerk 10.00 uur ds G. de Kruijf

EETGROEP OOSTERKAPEL AANMELDEN VÓÓR 8 JANUARI ANNEKE SCHOLLAART T 450 08 37 KOSTEN � 5,– DONDERDAG 12 JANUARI, ONTVANGST VANAF 18 UUR, 18.30 UUR ETEN

Oud papier De Commissie Oud Papier spaart voor de Hoflaankerk. Wij hopen dat u door blijft gaan met het brengen van uw oude papier (geen karton), op de bekende adressen ’s-Gravenweg 650 en de blauwe containers naast de Hoflaankerk, Oudedijk 2. Chiel Bakker, commissie Oud papier

Moderamen Algemene kerkenraad

woensdag 11 januari, 20.00 uur, Hoflaankerk

Leergroep Wegwijs (zie ook p 11)

• Oosterkapel 09.30 uur ds R.C. Veldman   immanuelkerk 10.00 uur ds E-J. Vledder, Heilig Avondmaal

Leergroep Wegwijs (zie ook p 11) Caleidoscoop – p. 15

donderdag 2 februari, 15.30 uur, Hoflaankerk

Bijbelkring over het boek Ruth (zie ook p 7)

middagkring; informatie: ds L. Korevaar, t (010) 212 00 34 donderdag 2 februari, 20.00 uur, Hoflaankerk

Bijbelkring over het boek Ruth (zie ook p 7)

avondkring; informatie: ds L. Korevaar, t (010) 212 00 34 maandag 6 februari, 20.00 uur, Hoflaankerk

Taakgroep Pastoraat

informatie: Annie van Hoof, t: (010) 452 49 51 maandag 13 februari, 20.00 uur, Pro Rege

Spiritueel Café (zie ook p 11)

informatie: ds L. Korevaar, t (010) 212 00 34

Zie ook www.protestantskralingen.nl  (agenda)

Kerkdiensten van wijkgemeente

Protestants Kralingen In de Hof­laan­kerk en in Pro Rege is er oppas voor de allerkleinsten en er zijn kindernevendiensten voor de wat oudere kinderen. Iedere maand zijn er tiener­ nevendiensten.

In deze maand is het in de kerk Epifanieëntijd. Epifanie betekent ‘verschijning’: we vieren de verschijning van de Heer. Daar horen drie kernverhalen bij: de openbaring in de doop (Jezus als de geliefde Zoon), de openbaring aan de volkeren (de drie Magiërs of Koningen uit het Oosten) en de openbaring in de tekenen (bruiloft te Kana). Jezus is ook verschenen aan Paulus, zo lezen we in brief aan de Korintiërs (1 Kor 15: 8). Daarom lezen we deze maand uit de evangeliën en uit de brief aan de Korintiërs.

Zondag 8 januari Eerste zondag van Epifanie • Lezingen: Mattheüs 2: 1-12 en 1 Korintiërs 6: 9-20 • 2de collecte: Jeugdwerk

Oosterkapel, 9.30 uur, ds S.J. van der Vlies dienst van Kralingen-West Hoflaankerk, 10.00 uur, ds L. Korevaar Wat is wijsheid? Deze vraag is zeker van belang aan het begin van een nieuw jaar vol onzekerheden. Staat die in de sterren geschreven zoals oude en moderne wijzen ons willen doen geloven? Is het wijsheid om de feiten te laten spreken op de manier van koning Herodes? Paulus zet op z’n Rotterdams al die wijzen aan de kant en geeft heel praktisch aan waar het op aankomt. Hij begint met een opsomming van een tiental gedragingen die niet wijs zijn: hoerenlopen, knapenschenden, uitbuiten en nog zeven andere. Om vervolgens duidelijk te maken dat het erom gaat om in verbinding te ­leven met de vrijheid die God geeft.

Zondag 15 januari Tweede zondag van Epifanie • lezingen: Johannes 2: 1-11 en 1 Korintiërs 7: 25-40 • 2de collecte in de Oosterkapel: Kerktelefoon; in Pro Rege: Childrens home Sri Lanka

Oosterkapel, 9.30 uur, ds L. Korevaar Pro Rege, 10.00 uur, ds R.C. Veldman Deze zondag staat het huwelijk centraal. We horen het verhaal van de bruiloft te Kana, het eerste wonderteken dat Jezus laat zien in het Johannesevangelie. Dit wordt verbonden met Paulus adviezen en richtlijnen omtrent het al dan niet getrouwd zijn. Paulus geeft zijn adviezen ‘vanwege de huidige beproevingen’. Paulus denkt en leeft ‘op weg naar het einde’, hij verwachtte een spoedige komst van Gods Koninkrijk. Wij leven nu met andere verwachtingen en andere ideeën van het huwelijk. Maar Paulus’ woorden zijn wél interessant

om eens na te denken of onze huidige leefvormen (huwelijk, single, samenwonen, celibaat) dienstbaar zijn, of ze werken ten dienste van dat Koninkrijk van God. Het huwelijk niet als eindpunt, maar als eerste teken. zondag 15 januari, Pro Rege, 19.30 uur Taizé gebedsviering

Zondag 22 januari Derde zondag van Epifanie • lezingen: Marcus 1: 14-20 en 1 Korintiërs 8: 1-13 • 2de collecte: Oecumene

Oosterkapel, 9.30 uur, ds E-J. Vledder Hoflaankerk, 10.00 uur, ds R.C. Veldman en ds L. Korevaar ontheffing en bevestiging ambtsdragers • koffie na de dienst Deze zondag gaat het over het volgen van ­Jezus en het besef dat anderen jou navolgen. Hoe belangrijk het is het goede voorbeeld te geven. Negatief geformuleerd, zorgen dat je naaste zich niet aan jouw gedrag kan ergeren. Paulus’ vraagstelling – over het eten van heidens offervlees – is lang de onze niet meer. Maar de onderliggende gedachte is wel meer dan actueel: rekening houden met andermans geloofsovertuiging. We vieren deze zondag dat mensen nog steeds vormgeven aan de navolging van Christus, ook in de kerk. Dat doen we door dankbaar afscheid te nemen van de aftredende ambtsdragers. Tevens bevestigen we een nieuwe ambtsdrager in een nieuw ambt. We verwelkomen Willemijn Idema als jeugdouderling.

Zondag 29 januari Vierde zondag van Epifanie • lezingen: Marcus 1: 21-28 en 1 Korintiërs 9 • 2de collecte in de Oosterkapel: MIK/Present/ HVD; in Pro Rege: stichting Niños Unidos Peruanos.

Oosterkapel, 9.30 uur, ds R.C. Veldman Pro Rege, 10.00 uur, ds L. Korevaar koffie na kerktijd bij Thalien Koopman en Koos van der Steenhoven, zie p 4. Een van de vele crises van onze tijd betreft het gezag. Leraren en ouders, maar ook politieke leiders hebben niet vanzelf iets te vertellen. Zij moeten ook echt iets te zeggen hebben. Wat of

wie geeft iemand zeggingskracht, gezag? Jezus heeft het geheim hiervan, zo horen wij volgens Marcus 1. Hij heeft een geestelijk gezag wat zich heel concreet uit in het weerstand bieden aan onreine geesten. Gaat dit geestelijke gezag niet verloren wanneer een geestelijke betaald wordt voor zijn diensten? Op deze vraag gaat Paulus in en dit komt wel heel dichtbij ons wanneer in deze tijd een beroep gedaan wordt op onze bijdrage aan ondermeer het levens­ onderhoud van de predikanten! Spanning te over dus.

Gebed bij de tijd God, onze Vader voor alles wat gebeurt is er een tijd, zo heeft Prediker het gezegd. Maar wij denken heel vaak dat de tijd ons toebehoort: wij voelen ons verantwoordelijk voor de goede gang van zaken in de geschiedenis. U heeft ons het goede beheer van de tijd  ­toevertrouwd. Dat is de verantwoordelijkheid van de mens. Maar wij geloven dat wij er de baas en de ­   eigenaren van zijn. En wij zijn vervuld van een  superverantwoordelijkheid, die ons alle dagen en nachten bezighoudt. Zo handelen wij. God, onze Vader, sta niet toe dat wij vergeten dat de tijd van U is; het is het meest kostbare cadeau dat U ons geeft. Geef ons de genade en de moed, al onze activiteiten met dankbaarheid uit te voeren. En in alle drukte een rustpunt te scheppen voor het gebed vol lofprijzing, en ruimte voor geloof en hoop. Amen Gebed uit een kleine Franse parochie

Pro Rege, de collecte op 29 januari: Stichting Niños De Stichting Niños geeft directe hulp aan extreem verwaarloosde kinderen in Cusco te Peru, hoog in het Andesgebergte. Zo krijgen ze een warme maaltijd, doktershulp of een lekkere douche. Om inkomsten te genereren wordt er een fantastisch hotel gerund. Alle inkomsten hieruit worden direct besteed aan de kinderen. Dit is echter nog niet voldoende en daarom doen we een beroep op u. Kijk voor meer informatie op www.ninoshotel.com. Of informeer bij diaken Erik de Jong, die weet er alles van. Bij voorbaat dank voor uw bijdrage. Caleidoscoop – p. 16