BUSINESS RULES
instrument en methode voor compliance en agility
NGI Den Haag 2008 S. Spreeuwenberg
PRESENTATOR
Drs. S. Spreeuwenberg has a background in artificial intelligence and 8 years of experience in business rules modeling and application development were business rules play an important role. She is the co-founder and director of LibRT. LibRT helps customers to assess and improve the quality of business rules. We believe that focus on quality is necessary to profit of all promises of the business rules approach.
Silvie is involved in the business rules work group of the OMG working on standardization of business rules and is editor of the European section of the Business Rules Community. LibRT is co-organizer of the European Business Rules Conference. She can be contacted at:
[email protected]
2
RuleArts, jointly and equally owned by: Business Rules Solutions Recognized world leader in the business rule approach. Provides the complete set of services and the expertise that enable organizations to apply the business rule approach. Offers public seminars, in-house training, publications, tools, and Proteus™, the internationally acclaimed and proven business rule methodology.
LibRT LibRT focuses on supporting the delivery of high quality business rules. Provides products and services targeted at effective knowledge management in business applications. Offers VALENS, the industry's first independent product targeted at verifying and validating business rules. RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
THE BUSINESS TOOL FOR EXPRESSING & COMMUNICATING BUSINESS RULES
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
DE ORGANISATIE VAN VANDAAG
wordt geconfronteerd met een toenemende vraag haar activiteiten en beslissingen te verantwoorden is afhankelijk van key-players met overzicht, inzicht en kennis van de operationele regels heeft behoefte aan flexibiliteit
compliance
s l e g e R r en st u rag ge d
e r a w t f So form co n e g e l s r e d
Re
e h e ge l b
g n i e rs
inzicht
R
h e b l e ge
n i s r ee
systeem ontwikkeling
5
g
AGENDA
THEMA 2
THEMA 1
THEMA 3
BELANG & RISICO'S
DE ROL VAN REGELS BINNEN EEN ORGANISATIE
PLAN VAN AANPAK
6
REGELS STUREN GEDRAG
leidraad voor gedrag of handeling
criterium voor besluitvorming
stuur element die een verplichting of noodzakelijkheid met zich mee brengt
bedrijfsregel
een bedrijf kan de regel opstellen, uitvaardigen, herzien of stopzetten
n ! e e n e g t t s e u w d r u u t a n
7
BEDRIJFSREGELS een heldere formulering
een bedrijfsregel is helder geformuleerd, geen proza, zonder onnodige bijzinnen.
gestructureerd, condities zijn duidelijk te onderscheiden
staat op zichzelf, heeft geen impliciete aannames over context, is declaratief.
is ondubbelzinnig, alle gebruikte woorden zijn eenduidig gedefinieerd. 8
Marketing
Beleid Wetgeving
Beleid en overige semigestructureerde en ongestructureerde informatie die niet direct uitvoerbaar is.
lsjdflsj dfl;sjdf ;aisjf oisa rjfopmwirrjvowrjfopasjgfl;d jfg,dfsvnoru rhtopweyh teoifhopwaurowjos lwjaeropwu ;sijdlsdkjflkjspidjfuoawu l;isajdf oawujr ksjdflasj oiffj woifj slkdfjopaiwjj foisaidjf paiwj
Architecturele business rule: een richtinggevend principe voor de inrichting van operationele processen.
BUSINESS RULES EN ….
requirements business process management enterprise architecture compliance corporate performance management service oriented architecture
10
REQUIREMENTS de verschillen tussen bedrijfsregels en requirements
de levensduur van een requirement is gelijk aan de levensduur van het systeem waarvoor de requirement is gefomuleerd requirements geven aan waar een systeem aan moet voldoen om naleving van de regels te ondersteunen / garanderen verschillende requirements kunnen de naleving van regels in meer of mindere mate ondersteunen
11
REQUIREMENTS hoe verhouden regels en requirements zich tot elkaar? regel 1: Een bestuurder van een auto moet een geldig rijbewijs hebben regel 2: Een rijbewijs is geldig indien aan alle volgende voorwaarden is voldaan: • Het rijbewijs is van de bestuurder • De geldigheidsdatum van het rijbewijs is later dan de datum van inspectie • De bestuurder rijdt in een type voertuig waarvoor het rijbewijs recht geeft.
1.
Welke systemen kunnen wij bedenken om naleving van deze regels af te dwingen?
2.
Bestaan de regels ook als we geen systeem kunnen bedenken waarmee naleving aan de regels gegarandeerd wordt?
3.
Zal het implementeren van een systeem zorgen voor naleving van alle regels? 12
BUSINESS PROCESS MANAGEMENT regels moeten gescheiden worden van processen
proces geeft volgorde van handelingen aan en welke actoren nodig zijn.
het geeft aan wat er gedaan moet worden in reactie op een gebeurtenis
door het proces uit te voeren wordt een product of dienst afgerond
regels geven richting aan gedrag
regels geven aan hoe een stap in het proces uitgevoerd moet worden. EVENT
PRODUCT 13
PRODUCT VERSUS PROCES REGELS sommige regels gaan over het proces
product regels regels die een dienst of product definieeren
proces regels regels die beperkingen oplebgen aan de uitvoering van een proces.
iedere klacht moet binnen drie weken beantwoord worden.
14
TUSSENSTAND regels vullen bestaande methoden aan
een stukje geschiedenis over de computer van vandaag door het scheiden van de programma instructies en de verwerking van deze instructies werden computers programmeerbaar.
dit trucje hebben we een aantal keer herhaald en resulteert in:
meer flexibiliteit
minder redundantie / potentieel hergebruik
efficiënter werken 15
ENTERPRISE ARCHITECTURE twee benaderingen
(1) descriptieve: architectuur geeft weer wat een ontwerp is (2) de normatieve: architectuur geeft aan hoe een ontwerp moet worden. Architectuur (2) = een coherente en consistente set van principes en standaarden voor het ontwerp van een systeem IT architectuur voor het ontwerpen van IT systemen Enterprise architectuur voor het ontwerpen van enterprises
16
Aandachtsgebied Enterprise Architecture Aandachtsgebied Business Rules Marketing
Beleid
hoe ?
Wetgeving
Beleid en overige semigestructureerde en ongestructureerde informatie die niet direct uitvoerbaar is.
lsjdflsj dfl;sjdf ;aisjf oisa rjfopmwirrjvowrjfopasjgfl;d jfg,dfsvnoru rhtopweyh teoifhopwaurowjos lwjaeropwu ;sijdlsdkjflkjspidjfuoawu l;isajdf oawujr ksjdflasj oiffj woifj slkdfjopaiwjj foisaidjf paiwj
Architecturele business rule: een richtinggevend principe voor de inrichting van operationele processen.
17
COMPLIANCE het integreren van wet- en regelgeving in de dagelijkse gang van zaken. (H. Gelinck, de science of compliance)
opgelegde wet en regelgeving bedrijfsregels uitvoering handhaving
18
Aandachtsgebied Business Motivation Model
Marketing
Beleid Wetgeving
Beleid en overige semigestructureerde en ongestructureerde informatie die niet direct uitvoerbaar is.
lsjdflsj dfl;sjdf ;aisjf oisa rjfopmwirrjvowrjfopasjgfl;d jfg,dfsvnoru rhtopweyh teoifhopwaurowjos lwjaeropwu ;sijdlsdkjflkjspidjfuoawu l;isajdf oawujr ksjdflasj oiffj woifj slkdfjopaiwjj foisaidjf paiwj
waarom ?
Architecturele business rule: een richtinggevend principe voor de inrichting van operationele processen.
waarom ? 19
CORPORATE PERFORMANCE MANAGEMENT uitvoering van de bedrijfsstrategie optimalizeren en bewerkstelligen dat ook op de werkvloer de strategische doelstellingen worden nagestreefd. (BPM magazine 2007)
meten is weten
regel:
Hoe goed doen we het ?
Key Performance Indicators
Een klacht moet binnen 3 weken worden behandeld.
Centraal gegevens verzamelen
kpi:
Noodzaak uniforme definities
doorlooptijd klacht afhandeling 20
Aandachtsgebied Corporate Performance Management
Marketing
Beleid
hoe ?
Wetgeving
Beleid en overige semigestructureerde en ongestructureerde informatie die niet direct uitvoerbaar is.
hoe ?
lsjdflsj dfl;sjdf ;aisjf oisa rjfopmwirrjvowrjfopasjgfl;d jfg,dfsvnoru rhtopweyh teoifhopwaurowjos lwjaeropwu ;sijdlsdkjflkjspidjfuoawu l;isajdf oawujr ksjdflasj oiffj woifj slkdfjopaiwjj foisaidjf paiwj
Architecturele business rule: een richtinggevend principe voor de inrichting van operationele processen.
21
SERVICE ORIENTED ARCHITECTURE
afstemming klant - leverancier interactie impliceert afstemmen bedrijfsregels
1. 2.
verdeling regels over services: generieke service met klant specifieke regels per onderwerp / domein een kennis service
22
SERVICE ORIENTED ARCHITECTURE
Ministerie van Onderwijs
Salaris administratie kantoor
web request Staal industrie
web service
web request cao regels 23
AGENDA
THEMA 2
THEMA 1
THEMA 3
BELANG & RISICO'S
DE ROL VAN REGELS BINNEN EEN ORGANISATIE
PLAN VAN AANPAK
24
Marketing
Beleid Wetgeving
Beleid en overige semigestructureerde en ongestructureerde informatie die niet direct uitvoerbaar is. key players
KEY PLAYERS
schrijven systeem specificaties zijn betrokken bij organisatie ontwerp processen herkomst regel wordt niet vastgelegd een ‘regel’ kan in verschillende specificaties terechtkomen de specificaties zijn niet goed valideerbaar door de business onduidelijk op basis van welke regels een beslissing of dienst tot stand is gekomen
26
PROBLEMEN
moeilijkheden bij het aantonen dat de regels in de operationele uitvoering worden nageleefd, zelfs als ze zijn geautomatiseerd moeilijkheden met de uitleg van wat het 'systeem' heeft berekend moeilijk business verantwoordelijk te maken voor specificaties
geen expliciete relatie tussen operationeel gedrag en beleid geen toegankelijk overzicht van de geïmplementeerde regels gevolgen wijzigingen in wet en regelgeving dus ook moeilijk te overzien
27
EEN KWESTIE VAN BALANS gevolg minder wendbaar compliance moeilijk aantoonbaar telkens dezelfde (hoge) kosten bij wijzigingen risico’s voor bedrijfsvoering als key players de organisatie verlaten
28
PROCESSEN - REGELS -KPI'S
KPI : doorlooptijd klacht afhandeling
$ $
Een klacht moet binnen 3 weken worden behandeld.
Iedere deelnemer heeft recht op de aanvullingsregeling 55 – indien de deelnemer op 1 januari 2005 jonger is dan 55 jaar …..
KPI : consistente toepassing regel
29
CONTINUE VERBETERING IN EEN CLOSED LOOP uitdagingen
meten is achteraf weten
certificering vraagt om vooraf weten
tuurinformatie versus stuurinformatie
transformatie stuurinformatie in gedrag
korte termijn perspectief
transparantie en klantvriendelijkheid
Ui
tle
ge
nb eg
r ip
Inzicht in handelen
$$
valkuilen
F
d ee
ba
c
v ko
er
pe
a rm rfo
nc
e
30
AGENDA
THEMA 2
THEMA 1
THEMA 3
BELANG & RISICO'S
DE ROL VAN REGELS BINNEN EEN ORGANISATIE
PLAN VAN AANPAK
31
WAT BIEDT DE BUSINESS RULES AANPAK ? methodiek voor het opstellen van regels templates, vocabulaire, structuur, mapping naar IT en processen
proces voor regelwijzigingen verantwoordelijkheden, verificatie en validatie
administratie voor regels, traceerbaarheid en nalevinginformatie snel kunnen vinden van de juiste regels, compliance aantonen, rapportage, naleving
technologische hulpmidellen
diverse producten die beheer en implemementatie ondersteunen 32
METHODIEK BUSINESS RULES voor de business begrijpelijke taal
geen syntax of programmeer paradigma
onafhankelijk van technologie regel kan gebruikt worden in software, in procedure, in handboek of in folder
precies, niet ambigu terminologie wordt gedefinieerd in vocabulaire definities, synoniemen en homoniemen vastleggen relaties tussen concepten vastleggen "Businesspeople" are the ultimate owners of business rules. The IT department should use business rule technology to lead the business to a rule . Gartner 2007 33
BEGIJPELIJKE TAAL business rules in IT systemen namespace klant { public class Klant { void BepaalKlantStatus() { if( besteedbedrag_dit_jaar > 100 && besteedbedrag_vorig_jaar > 100 && besteedbedrag_tweejaargeleden > 100) status = KlantStatusEnum.VasteKlant; }
program vaste klant; update set where
klant status = 'vaste klant' besteedbedrag_dit_jaar > 100 besteedbedrag_vorig_jaar > 100 besteedbedrag_tweejaargeleden > 100;
StatusVasteKlant(Klant) if Besteedbedrag_dit_jaar_min_100(Klant), Besteedbedrag_vorig_jaar_min_100(Klant), Besteedbedrag_tweejaargeleden_min_100(Klant)
34
ONAFHANKELIJK VAN TECHNOLOGIE IT
Webmaster
Business Expertise
Call center
Operations
Quality Assessment 35
METHODIEK voorbeeld term
definitie "klant"
marketing afdeling een organisatie of individu die in het afgelopen jaar minimaal één bestelling geplaatst en betaald heeft.
verkoop afdeling een organisatie of individu die in de afgelopen drie maanden interesse heeft getoond in de aanschaf van minimaal één product. 36
EEN UITSTAPJE NAAR DE TAALKUNDE
37
METHODIEK feiten
relaties tussen concepten definieren betekenis prijs
totaal bestel bedrag
heeft
heeft
bestel items
bestaat uit
bestelling
plaatst
klant
heeft
is
bestel datum
vaste klant
38
METHODIEK regels
regels gebruiken de termen uit het vocabulaire regels leggen beperkingen op aan feiten een klant is altijd een vaste klant indien de klant een bestelling plaatst met een totaal bestel bedrag van 10.000 Euro benodigde feit typen: • klant is een vaste klant • klant plaatst bestelling • bestelling heeft totaal bestelbedrag 39
METHODIEK de regel formulering in natuurlijke taal
natuurlijk, natuurlijk, maar wel gecontroleerd een regel heeft een onderwerp een regel heeft tenminste één rule-key-word een regel kan een conditionele uitdrukking bevatten
is altijd indien
40
PROCES VOOR REGELBEHEERSING best practices besteed aandacht aan een wijzigingsproces voor regels bedenk welke rollen en verantwoordelijkheden betrokken zijn incorporeer diverse feedback momenten naar opsteller van beleid en wetgeving besteed veel aandacht aan verificatie en validatie onderken verschillende soorten wijzigingen met bijbehorende doorlooptijden integreer een 'closed loop' op basis van nalevinginformatie en KPI’s
41
ADMINISTRATIE BUSINESS RULES compliance, nalevinginformatie, zachman
groepeer regels naar herkomst en gebruik administreer welke regels betrokken zijn bij welke beslissing management informatie over regels: wat:
wat is de regel?
hoe:
hoe wordt de regel uitgevoerd?
waar:
voor welke rechtseenheden geldt deze regel?
wie:
welke partijen zijn betrokken bij naleving van de regel?
wanneer:
welke wijzigingen zijn van invloed op naleving van de regel?
waarom:
wat is de motivatie voor deze regel? 42
BEHEER REGELS IS CONTINU PROCES
Stel, applicatie A en applicatie D hebben dezelfde regels nodig. Wie is de eigenaar van de regels? En hoe zorgen we voor een consistente interpretatie?
We vervangen na een aantal jaar de applicatie A in project 5. Wie heeft dan de regels beheerd in de periode tussen project 1 en project 5? bron: Tony Morgan 43
ERVARINGEN
verbetering communicatie
wederzijds begrip IT / Business
meer samenwerking
duidelijker beeld bij wijzigingen
44
HELP, gaat dit allemaal niet teveel tijd kosten ?
NEE de tijd die je verliest met organiseren, win je met zoeken en vinden EN als je de denkstappen niet expliciet maakt dan wordt je afhankelijk van key players de interpretatie van beleid en regelgeving wordt traceerbaar en daardoor is minder review tijd nodig en wie gaat dat dan doen? het zal gemakkelijker zijn medewerkers te vinden met competenties op 1 niveau dan met competenties op alle drie de niveaus 45
ONDERSTEUNENDE HULPMIDDELLEN diverse producten onder de noemer(s):
rule engine business rule engine business rules management suite (BRMS) requirements management repository Business rules platforms are an increasingly business proces management suite popular alternative to conventional programming to automate decisions, analysis to action, and policy compliance. Forrester, enterprise architecture repository 2006
markt heeft traditie met het automatiseren van regels, dit is aan het veranderen synergie met diverse gerelateerde producten mogelijk 46
TECHNIEK
47
TECHNIEK business rules in IT systemen namespace klant { public class Klant { void BepaalKlantStatus() { if( besteedbedrag_dit_jaar > 100 && besteedbedrag_vorig_jaar > 100 && besteedbedrag_tweejaargeleden > 100) status = KlantStatusEnum.VasteKlant; }
program vaste klant; update set where
klant status = 'vaste klant' besteedbedrag_dit_jaar > 100 besteedbedrag_vorig_jaar > 100 besteedbedrag_tweejaargeleden > 100;
StatusVasteKlant(Klant) if Besteedbedrag_dit_jaar_min_100(Klant), Besteedbedrag_vorig_jaar_min_100(Klant), Besteedbedrag_tweejaargeleden_min_100(Klant)
48
TECHNIEK business rules in IT systemen
bedrijfsregels
technische regels
mapping
49
TECHNIEK
50
TECHNIEK business rules engines met inferentie strategie
wat is een inferentie strategie? een algoritme, die een redenering met regels op een efficiënte manier kan uitvoeren, voor een specifieke situatie.
twee redeneer methoden: data gedreven
welke regels moet ik toepassen op deze situatie?
doelgedreven
welke regels moet ik toepassen als ik deze uitkomst wil weten?
51
TECHNIEK business rules engines met inferentie strategie
regels moeten aan bepaalde syntax voldoen klant.status = 'vaste klant' IF klant.bestellingbedrag_dit_jaar > 100.000 EN klant.bestellingbedrag_vorig_jaar > 100.000 EN klant.bestellingbedrag_twee_jaar_geleden > 100.000
bovenstaande wordt ook wel de formele versie van de business rule genoemd.
de meeste inference engines ondersteunen regels die iets afleiden of berekenen 52
TECHNIEK business rules engines zonder inferentie strategie
vaak gekoppeld aan een database tool business rules worden vertaald naar: database constraints, triggers, stored procedures, queries, relatie tabellen.
53
Gespecialiseerde rule management producten
Management ondersteuning
PRODUCTEN
Sterk in executie
Low
Geen executie
Algemene edit en beheer omgevingen
Begint te komen
Bijna alle rule engines voor programmeurs
54
ROI Harvest rules on a project basis
Re-use your rules between projects
Needed resources at moment in time
Time line
Accumulated investment in time 55
BUSINESS RULES COMMUNITY links
www.business-rules.info
business rules journal en portal (portal voor Europa)
www.businessrulesportal.org
duitse business rules portal
www.eurobizrules.org / www.ebrc.com
europese business rules conferentie
www.businressrulesforum.org amerikaanse business rules conferentie 56
BUSINESS RULES COMMUNITY auteurs
roger burlton oprichter business process group
barbara von hall
bedrijfsregels en requirements analyse
tony morgan
goede en praktische inleiding voor IT-ers
ron ross
'father of the business rules' voor de business 57
BUSINESS RULES COMMUNITY in nederland
nederlands business rules platform www.brplatform.org 5 bijeenkomsten per jaar en werkgroepen
special issue BPM magazine
oktober / november
SDU ICT reeks
te verschijnen zomer 2008 gaat in op de organisatorische en strategische consequenties van de Business Rules Aanpak 58
MORGEN BIJEENKOMST BRPN 15:30 – 18:00 nbc-greenvillage nieuwegein
Lothar Kleinhaarhuis van ELQ i.s.m. Leo Hermans van Everest. Hoe is ELQ erin geslaagd om snel te penetreren in de Nederlandse markt voor risicovolle hypotheken en om haar business snel aan te blijven passen aan het groeiende inzicht in de (nieuwe) markt en aan de wijzigingen daarin? Er is sprake van ongebruikelijke wendbaarheid in de praktijk zowel wat betreft de bedrijfsvoering en het risicobeleid als wat betreft de business applicaties. Met de nog steeds alom gebruikelijke software engineering aanpak voor implementatie van business logica was dit onmogelijk geweest. [email protected]
59
VRAGEN
More on what ruleXpress is and isn’t Business perspective ...
RuleXpress is to business people and business analysts … as MS Word is to writers. IT perspective ...
RuleXpress is to business people and business analysts ... as MS Visual Studio is to software developers. RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
What RuleXpress is not?! a rule or inference engine. a modeling environment (e.g., UML tools such as Rational Rose). a text processor. a spreadsheet. a taxonomy/terminology tool. a controlled English tool. a traditional requirements management tool. a general knowledge management tool. RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
RuleXpress: what’s new Built for use by business people and business analysts on their terms. Easy to use. Extensible, customizable, localizable. As-you-go quality assessment. As-you-go teaching ... self-instructional. Rule verification at the business level. Visualization at the business level. True natural-language support and deep semantic analysis. Down-to-earth knowledge management for everyday business activities. Completely methodology-independent.
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
RuleXpress, screen-prints
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
communication
COMMUNITY company
customers
collaboration
Easy and business friendly user interface Activities and Tasks
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Helper: Manageable Items
Specialized Editor
Your Rules at Your Fingertips
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Consistent Use of Terminology in Your Rules When you write rules: Drag and drop defined terms See definitions of terms Formatting of rule statement indicates which terms are undefined
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Organize Your Rules in Groups
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Find Your Rules using Filters
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Assess the quality for your vocabulary and rules
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Assess the quality, quality rules
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Assess the quality, individual quality grade
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Your Business Metadata Extensible
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Dictionary lookup to help you defining terms
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Drill down dependency between rules and terms
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Add and view relationships between rules
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Collaboration in a team
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Automatically detect conflicting edits
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Report to your peers (based on XML)
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress
Graphical fact modelling
RuleArts presents it’s business tool …RuleXpress