Business, maar niet 'as usual' in de zakenclubs De zakenclub vindt zichzelf opnieuw uit 04-04-15
7De Brusselse zakenclub De Warande ademt geschiedenis en discrete luxe uit. "We
hebben hier toch wel wat leden van een zeker niveau." ©Tim Dirven
Het lijken instituten uit een ver verleden, maar schijn bedriegt. Vlaanderen krijgt er zelfs twee nieuwe zakenclubs bij. Anders, moderner, minder elitair en vooral: inhoudelijker. "Er is behoefte aan een club waar je in real life kunt netwerken."
Begin mei opent in het Antwerpse kasteel Hof Ter Linden de nieuwe zakenclub Neuf. "Iedereen moet zich hier welkom voelen, zeker ook de kleine ondernemer met een start-up." ©Tim Dirven
Het kader is er alvast een uit de boekjes: een wit classicistisch kasteel, blinkend in de schrale voorjaarszon. Omzoomd door een fraaie kasteeltuin en toegankelijk via een prachtige, 400 meter lange lindedreef. Links en rechts van het kasteel wachten koetshuis en stallen op restauratie, en bij nader toezien heeft ook het kasteel zelf nood aan meer dan enkel maar een likje verf. Het lijkt haast onvoorstelbaar dat hier begin mei de gloednieuwe zakenclub Neuf de deuren opent, maar initiatiefnemer Jo Hageman, ooit mee aan de basis van IT-bedrijf Real Software, heeft er alle vertrouwen in. "De restauratie van het geheel verloopt in drie fasen, maar op termijn zal de voormalige kapel op de eerste verdieping van het kasteel worden omgetoverd tot een prachtige businesslounge, waar je vanuit de zetels een fraai uitzicht zult genieten op de dreef en op de kerk van Edegem in het verlengde daarvan. Daarnaast zijn er plannen voor drie vergaderzalen, een aantal werkplekken en - noblesse oblige - een ruime wijnkelder." Hageman steekt niet onder stoelen of banken dat het culinaire luik een topprioriteit is in zijn plannen. Blikvanger daarin wordt Yannick Van Aeken, het Belgische culinaire toptalent dat tot vandaag in de potten roert bij het Deense Noma. Samen met vriendin Louise Banon, chef patisserie bij Noma, zal hij in de oude stallen een restaurant openen. Op termijn moeten een brasserie en luxueuze B&B het plaatje vervolledigen.
Laagdrempelig SHARE
'We hebben hier alles, inclusief een prachtig park waar je zelfs kunt gaan joggen' JO HAGEMAN (NEUF)
Zakenclubs: het lijkt vandaag vooral een relikwie uit een ver verleden en het concept roept herinneringen op aan besloten salons waarin ondernemers, topbankiers en politici elkaar in alle discretie konden treffen om er schimmige deals af te sluiten. "Een misvatting", weerlegt Jo Hageman. "Meer nog, ook in tijden waarin sociale netwerken alomtegenwoordig lijken te zijn, is de behoefte aan een club waar je je thuis voelt en waar je in real life kunt netwerken en bijpraten groter dan ooit. Antwerpen kan prat gaan op een van de belangrijkste havens van West-Europa en heeft een gigantisch industrieel hinterland, maar toch was er in deze stad al jarenlang geen zakenclub meer die naam waardig. "Toen ik vernam dat er voor dit prachtige kasteel een vraag tot herbestemming was, ben ik met wat mensen gaan praten, en samen hebben we een businessplan van ruim 180 pagina's neergepend. Dit kasteel heeft paradoxaal genoeg alles wat je van een moderne, laagdrempelige zakenclub mag verwachten: vlot bereikbaar tussen Antwerpen en Brussel, een ruime parking, veel allure en een prachtig park waarin je zelfs kunt gaan joggen." Hageman zal het in de loop van het gesprek meermaals benadrukken: het concept van een besloten businessclub waar enkel zakenlui die het écht gemaakt hebben welkom zijn, is wat hem betreft totaal achterhaald. "Wie hier voor het eerst lid wordt, betaalt jaarlijks 300 euro lidgeld. Dat is niet enkel een pak minder dan wat je in de gereputeerde zakenclubs in het Brusselse neertelt, het is ook een uitgestoken hand naar jonge ondernemers. "Iedereen moet zich hier welkom voelen, en we zijn dan ook van plan om de meest uiteenlopende activiteiten te organiseren, van lezingen tot vernissages. Neuf moet uitgroeien tot een centrale ontmoetingsplaats in het Antwerpse. We willen af van het elitaire imago dat zakenclubs blijven
meedragen. "In die zin is onze nieuwe club ook een soort statement: een businessclub anno 2015 is toegankelijk voor iedereen, niet in de laatste plaats voor de kleine ondernemer die een technologie-start-up runt. Dat soort mensen zul je vandaag niet snel in De Warande of de Club Lorraine aantreffen. En toegegeven: zonder het culinaire luik zou dit project wellicht ook niet leefbaar zijn. Lekker tafelen hoort er vandaag gewoon bij." Actua lunch
De Warande is gehuisvest in een prachtig gerestaureerd Emain-huis. Je wordt er een eeuw terug in de tijd gekatapulteerd. ©Tim Dirven
'De grote ambitie is onze leden intellectueel te prikkelen' KATJA BORGERHOFF (DE WARANDE)
De statige trap, de parkethouten vloeren, de warme en stijlvolle bar: in de Brusselse zakenclub De Warande, al bijna dertig jaar ondergebracht in een prachtig gerestaureerd Empain-huis tegenover het Warandepark, stap je niet binnen, je schrijdt er naar binnen. Weliswaar nadat je eerst - al heeft dat minstens evenveel te maken met de nabijheid van de zwaarbewaakte Amerikaanse ambassade als met de stijl van het huis zelf - de sleutels van je wagen hebt afgegeven aan de voiturier. Die de wagen eigenhandig zal parkeren, om hem enkele uren later, netjes gestofzuigd, weer voor te rijden. Of hoe klasse soms in de kleinste details zit. Het Empain-huis ademt geschiedenis en discrete luxe uit, met hier en daar een opvallend moderne toets: een bar die niet zou misstaan in een hip hotel, een strakke, haast hoogtechnologisch ogende wijnkoelinstallatie. Maar toch: meer old style businessclub dan De Warande, ooit opgericht als een baken van de Vlaamse aanwezigheid in Brussel, vind je ze vandaag niet meer, denk je dan. Waarop haast onwillekeurig die tweede bedenking volgt: wie zit hier vandaag nog op te wachten, zeker als je weet dat je alleen al voor het recht om hier aanwezig te zijn jaarlijks 1.500 euro moet neertellen? "We zijn geen echte businessclub meer, sterker nog, daar streven we ook helemaal niet naar", verrast Katja Borgerhoff ons al meteen bij het aperitief. Medio veertig, bevlogen, al ruim vijftien jaar lid van de club en er sinds kort ook aan het roer. En dat ze niet bepaald uit is op een status quo, lijkt een understatement: "De Warande wil álle Vlamingen verbinden. Zakenlui, jazeker, maar net zo goed politici, ambtenaren, artiesten of professoren. Eén rode draad daarin: mensen die iets te betekenen hebben in hun sector. Met als grote ambitie onze leden intellectueel te prikkelen. Bijvoorbeeld via de lunchgesprekken die we hier wekelijks organiseren. "Maar ook willen we dit prachtige pand beter in de markt zetten als een ontmoetingsruimte waar je mensen van allerlei slag kunt treffen. Dit gaat dus veel verder dan het klassieke zakelijke netwerken; de nadruk ligt echt
wel op de inhoudelijke verrijking. We hebben hier de voorbije maanden bijvoorbeeld zowat de hele Vlaamse regering zien passeren, en de laatste weken krijgen we ook regelmatig federale toppers over de vloer. Dat zijn haast altijd inhoudelijk bijzonder diepgaande gesprekken en debatten. Een vakminister vindt het zelf doorgaans heel verfrissend om eens met ondernemers of professoren uit zijn vakgebied de degens te kunnen kruisen en een klankbord te krijgen. "Dat kan hier ook zonder al te veel risico's, want één gouden regel moet altijd gerespecteerd worden: wat hier binnenskamers verteld wordt, blijft ook binnenskamers. Namen of bronnen worden niet onthuld. "Binnenkort starten we ook met wekelijkse 'actua lunches', waarbij we mensen willen samenbrengen om van gedachten te wisselen rond één actueel thema. Een zakenclub, of hoe je het nu ook noemen wil, kan anno 2015 niet meer overleven zonder een soort van centrale missie die de leden bindt en bij elkaar brengt. Wat mij betreft vallen wij dan ook in niets te vergelijken met bijvoorbeeld de Club Lorraine hier een boogscheut verderop."
De Warande wil méér zijn dan een fijn restaurant en een gezellige bar. "Het is de bedoeling om zakenlui, politici, artiesten en professoren met elkaar te verbinden." ©Tim Dirven
Een zeker niveau
©Tim Dirven De Warande • Opgericht in 1988 • 1.583 leden, waarvan 1.332 mannen • 2 miljoen euro jaaromzet • 30 couverts/dag gemiddeld in restaurant
Al enkele jaren doen er hardnekkige geruchten de ronde dat De Warande het knap lastig zou hebben om de financiële eindjes nog aan elkaar geknoopt te krijgen. Toch schommelt het ledenaantal al een hele tijd stabiel rond 1.600 leden en volgens Katja Borgerhoff is de financiële situatie vandaag ook weer gezond, met een jaaromzet van om en bij de 2 miljoen euro. Sterker: De Warande denkt aan uitbreiden en blikt daarvoor - waar hebben we dat nog gehoord - naar Antwerpen. "We gaan binnenkort regionaal, en de eerste nieuwe uitvalsbasis wordt Antwerpen, waar we tegen het jaareinde nog een vestiging willen openen. Min of meer op aandringen ook van toonaangevende zakenlui en kunstenaars uit het Antwerpse. "En, geloof het of niet, dit plan staat totaal los van de opening van een andere nieuwe zakenclub in Edegem. Qua locatie blikken wij voorlopig richting Linkeroever, en op termijn denken we ook aan een pied-à-terre in Gent of West-Vlaanderen." Er is Voka - toch het netwerkinstrument bij uitstek van ondernemend Vlaanderen -, er zijn de andere grote Brusselse zakenclubs, er zijn de Lions en andere Rotary's van deze wereld: de jacht op de ietwat gefortuneerde meerwaardezoeker lijkt een versnelling hoger te schakelen? "Op het gevaar af arrogant te klinken - want dat is wel het laatste wat we willen -, we hebben hier toch wel wat leden van een zeker niveau", countert Katja Borgerhoff. "Je kunt bij ons, in een besloten en aangename omgeving, heel rustig en discreet met elkaar van gedachten wisselen. Dat is nog iets anders dan een babbeltje slaan op een receptie waar vijfhonderd man rondloopt. "Toch willen wij als De Warande ook meer naar buiten komen en een andere, jongere invulling geven aan de club. We willen niet enkel een ruimer, maar ook jonger publiek bereiken, het ledenaantal moet de hoogte in. Facebook en LinkedIn zijn prachtige instrumenten, maar jongeren willen graag ook eens buiten het eigen kringetje treden. Ik zie het als onze missie om dat soort mensen met elkaar te verbinden."
Geen concurrentie Lid worden van De Warande, of van vergelijkbare zakenclubs, doe je niet zomaar. Je moet voorgedragen worden door minstens twee andere leden, meters of peters, waarna je kandidatuur bekeken wordt door het zogeheten aanvaardingscomité. Zij moeten finaal het licht op groen zetten. Daarbij betaal je een eenmalige toetredingsvergoeding van 1.000 euro én een jaarlijks lidgeld dat gemiddeld nog eens 1.000 euro bedraagt. Wie jonger is dan 45 betaalt enkel de jaarlijkse bijdrage. Borgerhoff: "Maar eerlijk: veel kandidaat-leden moeten we jaarlijks echt niet afwijzen, ik denk dat de drempel al behoorlijk hoog ligt en dat heel wat mensen ons gewoon ook niet kennen." Nieuwe leden, en dan vooral jongeren, lijken dus wel zeer welkom? "Dat klopt, maar dat is geen puur financiële afweging. We denken dat er voor een club als de onze, met een duidelijk vernieuwde missie tegenover de traditionele zakenclub, gewoon ook een veel ruimer potentieel bestaat. Wij willen méér zijn dan een fijn restaurant met gezellige bar waar je kan socializen. "Want natuurlijk kun je hier ook lekker eten, enkel voor het restaurant zitten we toch al vlot aan een dertigtal couverts per dag. Maar alleen daarmee lok je vandaag geen meerwaardezoekers meer. Het is de inhoud die telt. (fijntjes) En nee, die ander club in Edegem zie ik echt niet als potentiële concurrentie. Daarvoor moeten ze eerst ook inhoudelijk in dezelfde vijver vissen, en daar heb ik nog niets van gehoord." Verdubbeld ledental
©Tim Dirven
Cercle de Lorraine • Opgericht in 1998 • 2.000 leden • 5 miljoen euro jaaromzet • 100 couverts/dag gemiddeld in restaurant
Een mens zou het bij al deze drang naar vernieuwing haast vergeten: nauwelijks een kilometer verderop, in de schaduw van het Brusselse justitiepaleis, huist een zo mogelijk nog legendarischer zakenclub: de Club van Lotharingen ofte Cercle de Lorraine. Eeuwenoud, zo lijkt het in ons collectief geheugen, maar eigenlijk pas opgericht in 1998, en sinds 2010 ondergebracht in het voormalige paleis van de prinsen van Merode op het Poelaertplein. Op het plaatje dat bij het fraaie smeedijzeren hek prijkt, in alle bescheidenheid, 'The Brussels Business Club' en binnenin vertoont het prachtige pand bij momenten zelfs koloniale allures. Als we puur op de cijfers mogen afgaan, is dit vandaag ook veruit de grootste zakenclub van het land, met goed 2.000 leden en een jaaromzet van zowat 5 miljoen euro. De helft van de inkomsten is afkomstig van de jaarlijkse ledenbijdragen, de andere helft zijn opbrengsten van het restaurant en van de verhuur van zalen aan eigen leden of kennissen daarvan. De 'Cercle', zoals hij in Franstalige kringen over de tongen gaat, geniet ook een reputatie. Een reputatie als dé place to be voor al wie in - voornamelijk Brusselse - Franstalige kringen iets in de pap te brokken heeft, een plek ook waar in de coulissen heel veel wordt beslist. Daar dient eerlijkheidshalve aan toegevoegd dat de Cercle de voorbije jaren flink wat moeite deed om zich veel meer als een zakenclub voor iedereen te profileren, en dat ook flink wat Vlaamse toppers uit het bedrijfsleven er kind aan huis zijn. "Sinds onze verhuis van Ukkel naar hier is het ledenaantal zelfs verdubbeld", weet voorzitter Baudouin Velge. "Dat geeft toch wel aan dat
zakenclubs ook anno 2015 echt nog een reden van bestaan hebben. Dé uitdaging daarbij: je business doen leven. Met lunchgesprekken en conferenties uiteraard - ik denk dat we op dat vlak afgetekend marktleider zijn - maar net zo goed doordat de club vooral voor Vlamingen een soort uitvalsbasis is geworden voor als ze in Brussel moeten zijn voor zaken. Ze komen hier dan lunchen - niet onbelangrijk - maar vinden het ook fijn dat ze hier wat kunnen werken of gelijkgezinden vinden rond een of andere passie. Fervente reizigers, tennissers of golfers, noem maar op, ze hebben allemaal hun eigen clubje binnen de club. Ook ambassades organiseren hier regelmatig events of diners, met dank aan het cachet van deze plek, en de leden zelf kunnen tegen betaling ook gebruikmaken van onze zalen."
"Op het gebied van lunchgesprekken en conferenties is de Cercle marktleider", weet voorzitter Velge. ©Tim Dirven
Levend adresboekje SHARE
'Fervente reizigers, tennissers of golfers, ze hebben allen hun eigen clubje binnen de club' BAUDOUIN VELGE (CERCLE DE LORRAINE)
Net zoals in De Warande moeten nieuwe leden voorgedragen worden door twee peters of meters en volgt er dan een soort intakegesprek. "Als er al mensen geweigerd worden, dan is dat meestal omdat we vermoeden dat ze hier vooral uit commerciële overwegingen neerstrijken omdat ze hier een ruim potentieel aan klanten vermoeden. Dat kan niet de bedoeling zijn. Natuurlijk is zo'n club voor nogal wat mensen gewoon ook een soort levend adresboekje, dat zal ik niet ontkennen. "Maar als je me nu vraagt wat onze grootste troef is, dé reden waarom mensen lid willen zijn van de club, dan is dat toch vooral de inhoudelijke rijkdom of meerwaarde die we bieden, veel meer dan het pure netwerken. De voorbije maanden hebben we hier onder meer Carlos Brito en JeanFrançois Van Boxmeer, de ceo's van respectievelijk AB Inbev en Heineken over de vloer gehad, dat zijn toch geen kleine jongens. "We werken hier met een vaste ploeg van zowat twintig mensen. Zowat de helft daarvan staat in de keuken, maar de rest is echt wel bezig met inhoudelijk werk." Mocht u er nog aan twijfelen: de zakenclub is anno 2015 still alive and kicking. Al mag het voorvoegsel 'zaken' daarin stilaan wel met een stevige korrel zout worden genomen.
