Busbuffer Oudwijk
Eindhalte en chauffeursvoorziening
Integraal Programma van Eisen en Functioneel Ontwerp 15 november 2013
COLOFON Busbuffer Oudwijk Integraal Programma van Eisen en Functioneel Ontwerp Projectnummer: 402. 34552 Datum: 15 november 2013 Opgesteld door: IBU Stadsingenieurs, gemeente Utrecht In opdracht van: Sector Milieu en Mobiliteit, Programma Openbaar Vervoer
Busbuffer Oudwijk
Akkoord namens IBU Stadsingenieurs Milieu en Mobiliteit
Naam
Datum
Paraaf
3 3.1 3.2 3.3
2
1
Functioneel Ontwerp Plantoelichting
Uitgangspunten Beleidskader Inpassingseisen Technische eisen
Situatie
Inleiding
15 15
9 11 11 13
7
5
Inhoudsopgave
4 4.1
3
Plangebied
Busbuffer Oudwijk
een eindhalte in omgeving van het Hogelandsepark nodig die bestaat uit een opstelplaats
uitgangspuntennotitie is de samenvoeging van lijn 3 en 4 in Utrecht-Oost. Hierdoor is
‘Uitgangspuntennotitie OV-dienstregeling 2014’ vastgesteld. Onderdeel van deze
Op 22 april 2013 heeft het dagelijks bestuur van Bestuur Regio Utrecht (BRU) de
Aanleiding
het geschikt maken van de route voor een (gelede) bus.
tot doel het goed inpassen van de bushalte en haltehaven in de parkachtige omgeving en
laan zelf en de groenstrook ernaast aanpassingen benodigd. Deze aanpassingen hebben
Om de busbuffer op deze locatie mogelijk te maken zijn aan het profiel van de Snellen-
spoorlijn. Het plangebied strekt zich uit van de Biltstraat tot Maliebaan incl. rotonde.
De beoogde locatie van de busbuffer ligt op de Snellenlaan, tussen bestaande rijbaan en
Plangebied
Inleiding
voor twee gelede bussen en een wachtvoorziening voor de chauffeurs. De eindhalte dient
1
zo dicht mogelijk nabij de halte Oorsprongpark (op de Biltstraat) te worden gerealiseerd, zodat hier een overstap mogelijk wordt. Ook dient de begraafplaats St. Barbara per bus
deel van de stad als “beschermd stads- en dorpsgezicht’ aan te merken. Kortom het gaat
begraafplaats Barbara zijn rijks- of gemeentemonumenten. Het voorstel ligt er om dit
van een “patte d’oie” van Oudwijk. Het grootste deel van de bebouwing hierlangs en de
samen de Maliebaan en de uitloper van het Wilhelminapark de hoofdstructuur in de vorm
stedenbouwkundig en landschappelijk bijzondere kwaliteiten. Het Hogelandsepark vormt
voor de chauffeursvoorziening is gewenst. Oudwijk is een 19e eeuwse wijk met
ruimtelijk kan worden ingepast. Een hogere ambitie dan de standaard, met name
In de ontwerpfase wordt onderzocht hoe de eindhalte en chauffeursvoorziening
is vanuit vervoerskundig opzicht besloten dat de eindhalte Snellenlaan de voorkeur heeft.
van de chauffeursvoorziening aan de eigenaar van deze voorziening.
- Uitgevende rol: uitgeven van de grond in de vorm van erfpacht/verhuur voor de locatie
realiseren van de eindhalte als de chauffeursvoorziening.
- Toetsende rol: toetsen van de aangevraagde omgevingsvergunningen, zowel voor het
de omvang en aanzicht van de chauffeursvoorziening.
- Kaderstellende rol: ruimtelijke eisen stellen aan zowel het ontwerp van de eindhalte als
de eindhalte realiseren waarbij voldaan wordt aan de normen van haltetoegankelijkheid.
- Realiserende rol: in opdracht van BRU een financieel haalbaar ontwerp en uitvoering van
De gemeente Utrecht heeft vier rollen:
Rolverdeling BRU is verantwoordelijk voor de lijnvoering in de regio Utrecht. Vanuit de nieuwe lijnvoering is BRU opdrachtgever en financierder voor de benodigde infrastructurele ingrepen, zoals de realisatie van de eindhalte Snellenlaan. Voor de realisatie is €100.000,- beschikbaar (excl. VAT-kosten en chauffeursvoorziening). Naast de (ruimtelijke) inpassing van de eindhalte dient ook een chauffeursvoorziening te worden gerealiseerd. In overleg met BRU en Qbuzz (vervoerder) wordt bepaald wie de chauffeursvoorziening bekostigd en realiseert.
ontsloten te blijven. In 2012/2013 is een variantenstudie uitgevoerd om te bepalen welke
om een bijzonder gebied, waar voorzichtig met ingrepen dient te worden omgegaan.
een reeks maatregelen in opdracht van BRU voor vernieuwen van haltes en actualiseren
daarom ongewenst. Hoewel de locatie Prinsesselaan ruimtelijk gezien de voorkeur heeft,
aan de Snellenlaan. Een eindhalte aan de Prinsesselaan is vervoerskundig niet logisch en
(spoorzijde) naar voren gekomen. Onderzocht is een eindhalte aan de Prinsesselaan en
Uit de variantenstudie d.d. 23 mei 2013 is als voorkeurslocatie de Snellenlaan
locatie voor de eindhalte hier het beste aan voldoet.
Doel Realiseren van optimale inpassing van de nieuwe busbuffer. Het project is onderdeel van
De eerste twee rollen worden vormgegeven binnen het projectteam. In het voorliggende IPvE-FO worden de eisen voor de inpassing van de eindhalte en de chauffeursvoorziening beschreven, alsook een functioneel ontwerp gepresenteerd. Op basis van dit IPvE en het Functioneel Ontwerp (FO) zal verdere uitwerking van het ontwerp (VO/DO) en engineering plaatsvinden waarna het plan kan worden uitgevoerd.
van de busroutes. De inpassing van de busbuffer wordt gezien als een functionele en ruimtelijke ontwerpopgave voor de gehele zone binnen het plangebied.
5
Oorsprongpark
Bestaande situatie
Titel of uitgave
Snellenlaan
Spoorlijn
Hogelandse park
2
Context
Situatie
De beoogde locatie voor de eindhalte ligt aan de Snellenlaan in een zone tussen OorBiltstraat
aba an
sprongpark en Hogelandse park. Samen met de Maliebaan en de groen uitloper van het
M
Wilhelminapark vormen ze de hoofdstructuur van Oudwijk met hoge landschappelijke kwaliteiten. Het Hogelandsepark en het Oorsprongpark worden doorsneden door de Museumspoorlijn. Aan weerszijden van de spoorlijn staat een hek. De strook tussen het hek en de weg bestaat uit hoge beplanting en een voetpad, waardoor de twee parken ruimtelijk worden gescheiden. De locatie voor de eindhalte/busbuffer is het resultaat van een integrale afweging tus-
Oorsprongpark
Mu seum lijn
sen vervoerslogistieke en ruimtelijke belangen. Aan de inpassing worden ruimtelijke en functionele eisen gesteld. lie
Context
7
Bomen
Kastanje
Busbuffer Oudwijk
Plataan
Plataan
Meidoorn Meidoorn Esdoorn
Esdoorn
Esdoorn
Snellenlaan De Snellenlaan heeft een profiel bestaande uit rijbaan met fietsstroken (snelheidregime 50 km/h). Bij de kruising met de Biltstraat staan fietsenrekken (circa 30 stuks), de gestalde fietsen zorgen voor een rommelig aanzien. Het voetpad is (te) smal op enkele plaatsen en loopt niet consequent door. In de groenstrook staan acht bomen. De Paardenkastanje en twee platanen zijn van monumentale kwaliteit gezien de leeftijd. De andere vijf bomen waarvan drie esdoorns en twee meidoorns zijn van wisselende kwaliteit. De bomen zijn van ruimtelijke en ecologische waarde. De groenstrook zelf bestaat uit gecultiveerde soorten met niet-noemswaardige ecologische betekenis.
Snellenlaan zijde Biltstraat
9
Referenties
Busbuffer Oudwijk
3
Uitgangspunten
3.1 Beleidskader Voor dit gebied zijn het Groenstructuurplan (GSP), het Bomenbeleid Utrecht en de welstandsnota de ruimtelijke beleidskaders. Daarnaast staat het gebied op de nominatie voor beschermd stads- en dorpsgezicht. Voor het verkeerskundig ontwerp is het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP) van toepassing en verder de algemene wet- en regelgeving zoals de richtlijnen volgens De eindhalte valt binnen de stedelijke groenstructuur. Het beleid van het GSP is het
de ASVV.
Halte •
•
Hogelandsepark. Het karakter beide parken is gazon met grote losse bomen en
Het karakter van de strook sluit aan op die van het Oorsprongpark en het mooie zichten.
stallingsvoorziening voor fietsen, de eindhalte, een abri en de busgebouw voor
In de strook komen de volgende functies: de voetgangersroute, zitgelegenheid,
de chauffeur. De voorzieningen worden zo geclusterd, dat verrommeling wordt
Het parkachtig karakter is leidend voor de inrichting en de materiaalkeuze.
tegengegaan. •
karakter. Uitgangspunt is dat de monumentale bomen gehandhaafd blijven.
•
•
Binnen de mogelijkheden van het parkachtig karakter de ecologische betekenis
met 2 stoelen, minikeukenblok en een toilet) en de hiervoor benodigde aanslui-
Het gebouw bevat niet toegankelijke functies (rustruimte voor chauffeurs: tafel
•
Het gebouw is integraal onderdeel van de strook. Het gebouw heeft een heldere
Indien mogelijk wordt de chauffeursvoorziening gecombineerd met de overdekte abri.
ting op gas, water, elektra en riolering.
•
De architectuur is eigentijds met kwalitatief hoogwaardige architectonische vormgeving.
vorm, is alzijdig en is onderdeel van de parkachtige omgeving. •
•
Chauffeursvoorziening
klaverbloemen in het gras.
te vergroten, zo kan gedacht worden -met behoud van het gewenste beeld- aan
Eventuele andere (nuts)voorzieningen zijn ondergeschikt aan het parkachtige
Het Bomenbeleid vraagt vooraf zorgvuldige afweging van alle belangen met evt. plicht tot ver- of herplant.
•
beschermen van de groenstructuur en bij eventuele aantasting compensatie van de •
In de Welstandsnota is het Hogelandsepark en het Oorsprongpark aangemerkt als
Inpassingseisen
van de sloop en/of aantasting van het bestaande.
vanaf eind 2013– regelt niet zozeer nieuwe ontwikkelingen als wel de bescherming
ken van de huidige kwaliteiten. De status beschermd stadsgezicht -naar verwachting
regime behoud. Dat betekent bij nieuwe ontwikkelingen behoud, herstel of verster-
groenstructuur.
•
3.2 Algemeen
De locatie van de eindhalte (met altijd twee halterende bussen) in een gebied met historische groene kwaliteiten heeft grote impact op de ruimtelijk kwaliteiten. Dit stelt hoge eisen aan de inpassing van de eindhalte en de vormgeving van de chauffeursvoorziening. De inpassing van de eindhalte moet worden aangegrepen om het Hogelandsepark en het Oorsprongpark ruimtelijk meer met elkaar te verbinden. Dat betekent bij de inpassing de hele strook tussen het hek en de weg betrokken worden vanaf de rotonde tot aan de Biltstraat.
11
Busbuffer Oudwijk
Route
3.3
Technische eisen
•
•
•
Ontwerpeisen bushaltes overeenkomstig afspraken Bestuur Regio Utrecht (BRU).
Handboek Inrichting Openbare ruimte (HIOR) versie: concept 3.1, maart 2007.
Gemeentelijk Verkeer- en Vervoersplan 2005-2020.
Algemene wet- en regelgeving.
Algemeen
•
•
Er moet voldoende opstelruimte zijn om twee gelede bussen te parkeren (2x18m +
De eindhalte dient te worden voorzien van een wachtruimte voor de chauffeur en een ABRI, al dan niet gecombineerd, conform eisen BRU.
Verkeer
•
Dit functioneel ontwerp is gebaseerd op een maatgevend voertuig van 18m (gelede
3 = 39m). •
• •
• •
De inrijhoek van de halte is 1:8 conform richtlijnen BRU. De uitrijhoek van de halte is circa 1:3. Dit is niet conform de meest actuele richt-
De halte goed aansluiten op de bestaande auto-, fiets en voetgangersroutes. De route voor de bus moet geschikt zijn voor gelede bus (rekening houdend met comfort reiziger).
De halte en voetgangersroutes dienen goed bereikbaar te zijn voor mindervaliden. In ontwerp dient aandacht te worden besteed aan de voetgangersroute tussen de Biltstraat - Snellelaan ivm overstappen.
bus Van Hool AG 300). Op het moment van afronden van dit rapport is er nieuwe informatie ter beschikking gekomen met betrekking tot het voertuigtype (naar aanleiding van concessiewissel). In de vervolgfase dient te worden getoetst of het plan voldoet aan de rijcurven van het nieuwe voertuig.
• •
lijnen van BRU. Uit verkeerskundig oogpunt is dit wel haalbaar en BRU is akkoord omdat er geen goed alternatief is op deze locatie.
Chauffeursvoorziening dient te worden voorzien van de benodigde bekabeling, aan-
Kabels en leidingen •
Er zijn ter plaatse van de eindhalte kabels en leidingen gesitueerd waarover met
sluitend op de functies. •
betreffende beheerder(s) afspraken dienen te worden gemaakt. Mogelijk dienen er kabels en leidingen te worden verlegd om de eindhalte op deze locatie mogelijk te maken. Dit wordt in de vervolgfase nader onderzocht.
13
Busbuffer Oudwijk
4
4.1
Functioneel Ontwerp
Plantoelichting
De aanleg van de eindhalte wordt benut om de strook tussen Biltstraat en rotonde op te knappen en openbare ruimte met hoge kwalteit en de parksfeer van Oorsprongpark en Hogelandse park door te trekken in de strook langs het spoor. Belangrijk uitgangspunt hiervoor zijn het handhaven van de grote (monumentale) bomen aan de zijde van de Bilstraat. Ruimtelijke samenhang tussen het Oorsprongpark en Hogelandse park wordt verbeterd door de opgaande beplanting te verwijderen waardoor zich ontstaat op de beide parkdelen. In geval van de toekomstige ontwikkeling met betrekking tot de Museumlijn zou ruimtelijke samenhang van parkdelen verder kunnen worden geoptimaliseerd door de spoorlijn in gras te leggen. Deze oplossing is niet verder uitgewerkt omdat dit valt buiten de scope van dit project. Verkeerkundig dient de halte goed aan te sluiten op bestaande Snellenlaan met een profiel bestaande uit een rijbaan voor autoverkeer in twee richtingen (snelheidsregime 50 km/h), fietsstroken en voetpaden. Voor de halte dient een haltehaven te worden gerealiseerd waarin twee (gelede) bussen kunnen halteren. Voorgesteld wordt om een haltehaven te ontwerpen met een vloer die aansluit bij bestrating van de Snellenlaan (klinkers) of parkverharding (asfalt) waardoor de halte minmale impact heeft in het bestaande profiel. De voetgangersroute tussen Biltstraat en Snellenlaan wordt verbeterd door de rijbaan van de Snellenlaan circa 0,60m te versmallen ten gunste van een verbreding van het trottoir nabij de monumentale platanen. Dit is nodig omdat deze route na aanleg van de eindhalte gebruikt kan worden om over te stappen op de halte Biltstraat (belangrijke busroute
naar de Uithof) en om de route toegankelijk te maken voor mindervaliden. Het uitwerken van de chauffeursvoorziening is een aparte opdracht. Voorstel is een bouwwerk van kwalitatief hoogwaardige architectonische vormgeving, ‘op maat’ voor de locatie in verlengde van de Maliebaan. Voorgesteld wordt om de chauffeursvoorziening met wachtgelegenheid te combineren. De halte en wachtgelegenheid moeten een plek vormen met verblijfskwaliteit.
Om de eindhalte op de beoogde locatie mogelijk te maken zullen er enkele bomen moeten wijken. Het betreft twee meidoorns van matige kwaliteit (stamdiameter 25 cm) en een Noorse esdoorn van matige kwaliteit (stamdiameter 25 cm).
15
Stadsingenieurs
Bezoekadres Ravellaan 96, Utrecht Postbus 8375, 3503 RJ Utrecht Telefoon 030 - 286 43 23 Fax 030 - 286 43 48 E-mail
[email protected] www.utrecht.nl/ibu
FO DEFINTIEF wijziging 21-01-2013.dgn 7-2-2014 12:44:23
FO DEFINTIEF wijziging 21-01-2013.dgn 7-2-2014 12:48:58
FO Busbuffer Oudwijk.dgn 7-2-2014 13:21:50
