Breeam-case renovatie kantoorgebouw Waal
Het kantoorgebouw waar Waal sinds 1984 in is gehuisvest, is in de loop der jaren gedateerd geraakt. Niet alleen wat uitstraling betreft, maar zeker ook wat betreft klimaat, water- en energiegebruik betreft. Ook sloot niet meer aan op de manier van werken binnen de onderneming: in teams in plaats van in afdelingen. Met de transformatie is er een ruim kantoor gerealiseerd waar het prettig en gezond werken is in een energiezuinige omgeving. Betrokken partijen Opdrachtgever
Property A4
Hoofdaannemer
Waal
Architect
Van der Leur Vermeer Architecten
Binnenhuisarchitect
Van Ouwerkerk Architecten
Landschapsarchitect
Hollandschap
Breeam Expert
EGM Adviseurs
Commissioning Manager AVW Dordrecht Ecologisch Advies
ATKB
Breeam-assessment
Sannie Verweij Advies
Totaalinstallateur
Roodenburg Installatiebedrijf
E-installaties
Terberg Totaal Installaties
Vliesgevel
Blitta
Recycling
Beelen
Grondwerk en terreininrichting
Aannemingsbedrijf M.C. van der Spek & Zn.
Dakbedekking
HDO Dakbedekkingen
Indeling van het gebouw
Het bruto vloeroppervlak van het kantoor is 1.812 m², de 2 gebruiksoppervlakte is 1.494 m . Werkplekken
600
Vergader- en spreekruimte
260
Verkeersruimte
400
Technische ruimte
40
Sanitaire ruimtes
55
Kantine en pantries
60
Algemene bergruimte
45
Kopieerruimte
35
Grootte van het perceel
0,23 ha.
BREEAM-rating en score
De ambitie voor het project is een BREEAM Excellent score van 74% (BRL 2011-v1.0).
Belangrijkste innovatieve en milieuvriendelijke ontwerpmaatregelen van het gebouw
Door de toepassing van een WKO-installatie wordt het gebouw duurzaam verwarmd en gekoeld. De stroom voor deze installatie wordt opgewekt met 96 zonnepanelen, die op jaarbasis 17.000 kWh leveren.
Docsnr. 291485-v2
Verder zorgt de schaduwwerking van de zonnepanelen in combinatie met de witte dakbedekking ervoor dat het dak minder warm wordt, waardoor er in de kantoorruimte eronder minder hoeft te worden gekoeld. Het witte dak
Versiedatum: 16 juni 2015
2/5
Breeam-case renovatie kantoorgebouw Waal zorgt ook voor een hoger rendement van de zonnepanelen. De dakbedekking bestaat voor 25% uit gerecycled materiaal en is zelf volledig recyclebaar. Ook het gebruik van hoogwaardige isolatie en led-verlichting zorgt voor een lagere energiebehoefte. Verwacht energiegebruik in kWh/m² BVO;
82,4.
Verwacht verbruik van 0. fossiele brandstoffen in kWh/m² BVO Verwacht verbruik van Eigen productie: 96.784 MJ = 26.884 kWh (18% eigen productie met duurzame zonnecellen). energiebronnen in Inkoop: 537.688 MJ = 149.358 kWh (82% inkoop). kWh/m² BVO Inkoop energie: 100% duurzaam (Hollandse Wind). Energielabel
A+++ (EPC naar verwachting 36% lager dan de norm).
Verwacht waterverbruik in 3 m /F.T.E./jaar
7,12 (= 356 m per jaar voor het gehele kantoorgebouw).
Watergebruik via hemelwater of grijs water
0%.
Tijdens het bouwproces ondernomen stappen ter reductie van de impact op het milieu, bijvoorbeeld door innovatieve bouwmethodes
Waal heeft ervoor gekozen om zoveel mogelijk bouwdelen op maat te laten aanvoeren. Dat geldt met name voor de betonnen spouwbladen en de vliesgevel. Op deze manier hebben we het aantal bewerkingen en daarmee ook de hoeveelheid afval op de bouwplaats beperkt. Ook zijn er minder transportbewegingen nodig. Helaas hebben we tijdens de bouw ook bouwdrogers moeten gebruiken. Om het energiegebruik te beperken, is er gekozen voor een systeem waarbij de warme retourlucht werd gebruikt om de in te blazen lucht voor te verwarmen. Voor het aanstorten van de fundering en de vloeren is 78 ton Ecocrete gebruikt, een betonsoort waarin de helft van het grind in het mengsel is vervangen door een granulaat van gerecycled beton. Dit spaart het milieu omdat er minder nieuw grind hoeft te worden gewonnen en er een hoogwaardige toepassing is voor gerecycled beton.
Gepionierde/gerealisee rde duurzame maatregelen op sociaal of economisch gebied
Om de riolering te ontlasten, is onder de parkeerplaats aan de achterzijde van het gebouw een laag van 40 cm lavagesteente uit de Duitse Eifel aangebracht. In de 90 m3 poreus gesteente wordt het regenwater opgevangen dat op het dak van het kantoor valt. Het erin verzamelde regenwater wordt langzaam aan de grond afgegeven en niet op het riool geloosd. Bij de bepaling van de hoeveelheid lava is rekening gehouden met het feit dat het in de toekomst vaker en harder zal gaan regenen.
3
3
De dakbedekking zuivert 130 miljoen m lucht per jaar van schadelijke stikstof- en zwaveloxiden, waarmee het dak voor 30.000 Nederlanders schone lucht produceert. Bovendien is het regenwater van het dak dat onder de parkeerplaats wordt geïnfiltreerd, zo ook veel schoner. Tegenover het kantoorgebouw ligt al jaren een braakliggend stuk grond van ongeveer driekwart hectare zonder bijzondere natuurwaarden. Het terrein wordt omgevormd tot een b(l)oeiend leefgebied voor inheemse flora en fauna. Zeldzame en minder zeldzame planten en dieren, vooral insecten als bijen en vlinders, moeten er van het voor- tot het najaar voedsel kunnen
Docsnr. 291485-v2
Versiedatum: 16 juni 2015
3/5
Breeam-case renovatie kantoorgebouw Waal vinden. Voor solitaire bijen wordt er een bijenhotel geplaatst als broedgelegenheid. De bloemen en planten leveren niet alleen voedsel voor de insecten, maar ook voor vogels en kleine zoogdieren. Vogels zullen niet alleen afkomen op het zaad van de bloemen en de grassen, maar ook op de bessen van de inheemse kruisbes en de bottels van de wilde rozen. Tussen de gedoornde takken van de meidoorn kunnen kleine dieren een schuilplaats vinden, Ook voor mensen is er genoeg te doen: het wordt niet alleen een kleurrijk schouwspel, maar de meeste planten hebben ook voor de mens een toegevoegde waarde: een deel van de kruiden is toepasbaar in de keuken, andere hebben een medicinale werking, sommige kunnen ook dienst doen als grondstof voor de chemische of de voedingsmiddelenindustrie. Het beheer van het terrein is gericht op verdere verschraling van het voedsel in de bodem. Het gebied wordt één keer per jaar gemaaid, het maaisel wordt afgevoerd. Direct voor het gebouw zijn vier “plantenbakken” ingericht. Diverse soorten grassen geven een met de seizoenen wisselend kleurrijk schouwspel. Bij de keuze van de grassen is er specifiek voor gekozen om soorten te planten die met weinig water toe kunnen. De natuurlijke neerslag moet voldoende zijn om ze te laten groeien en bloeien. Water geven is niet nodig. Recycling
Zowel bij de sloop van het “oude” pand als bij de nieuwbouw is samen met Beelen scherp gelet op afvalscheiding en recycling.
De vloerbedekking is terug genomen door Desso, die ook de leverancier is van de nieuwe vloerbedekking. De oude vloerbedekking is deels opgenomen in het productieproces van Desso en deels gebruikt als hoogwaardige grondstof voor energieopwekking. Waar mogelijk zijn producten verwerkt die geheel of gedeeltelijk bestaan uit gerecyclede grondstoffen en/of die zelf recyclebaar zijn: beton, dakbedekking, vloer en wandtegels, plaatmaterialen, staal, aluminium, glas. De bestrating rond het gebouw is gelicht en voor een belangrijk deel hergebruikt. Ambities, planvorming Het is de ambitie om het BREEAM certificaat Excellent te behalen voor de uitvoeringsfase. Deze ambitie is in de loop van het ontwerpproces van Very Good naar boven bijgesteld. Technische oplossingen
Energiebemetering wordt gebruikt voor monitoring in exploitatiefase en voor controle van geleverde kwaliteit van installaties. WKO-installatie en zonnepanelen op het dak.
BREEAM-NL-credits
Er word gestreefd naar 86 credits. Alle credits zijn belangrijk, omdat hget geheel de waarde van het gebouw bepaalt. Degene met de meeste punten hebben te maken met duurzame energie.
Kosten/baten
Maatregelen met een hogere investering, maar met een korte terugverdientijd zijn in de meeste gevallen zonder meer opgenomen in het ontwerp. Maatregelen met een hoge investering en een lange of onzekere terugverdientijd zijn afgevallen (bijvoorbeeld gebruik van gerecycled water).
Docsnr. 291485-v2
Versiedatum: 16 juni 2015
4/5
Breeam-case renovatie kantoorgebouw Waal Vooral van de WKO in combinatie met de zonnepanelen en de isolatie wordt een besparing verwacht op de energierekening. Ook het waterverbruik moet drastisch teruglopen door de waterbesparende maatregelen die zijn getroffen in de sanitaire ruimtes. Een deel van de extra uitgaven zal niet direct kunnen worden gerelateerd aan besparingen: een gezond werkklimaat en werkplezier. Mogelijk dat dit terug te vinden is in het ziekteverzuim… Proces/organisatie en Tips voor volgend project
Ambitie niet te laag stellen in het begin van het project. Ambitie naar boven bijstellen tijdens het proces, is lastig in het vervolg van het traject. Voor een bouwbedrijf is kennis hebben van de Breeam-materie essentieel voor start van het project. Dat maakt een soepel lopend proces beter realiseerbaar.
Docsnr. 291485-v2
Versiedatum: 16 juni 2015
5/5
