VERLADERSENQUÊTE
INTERVIEW
Albert Veenstra (TNO, TU Eindhoven): ‘Crowdfunden om te kunnen innoveren’
18
Maut in de greep van ruziënde juristen DE KWESTIE WEEK 24 | 12-18 JUNI 2013 | JAARGANG 26
‘Vuile’ trucks langer op Maasvlakte WEGVERVOER Pas vanaf 1 oktober volgend jaar worden op de Maasvlakten 1 en 2 vrachtwagenchauffeurs beboet die zich niet aan de milieuzonering houden. Dat heeft de Rotterdamse havenwethouder Baljeu besloten. Er was al eerder een overgangsperiode tot 1 juni 2014 afgesproken voor het Verkeersbesluit dat vanaf 1 januari 2014 officieel in werking treedt en dat bepaalt welke trucks van welk bouwjaar nog welkom zijn. Omdat de opening van de eerste containerterminal op de Tweede Maasvlakte toch niet voor 1 oktober 2014 verwacht wordt, is nu besloten de overgangsperiode te verlengen.
5
Britten: Eurotunnel moet uit ferrymarkt DE MARKT
6
Minder volume, toch hogere tarieven Gejaagd door de wind met Streamline Scania DE PRAKTIJK
8 16
WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
‘Binnenvaart uit crisis met sloop 250 schepen’ ING BANK Regeling voor tankvaart is niet nodig
AIRCARGOSHOP IS (NOG) FLOP
7.800
kilo aan luchtvracht wist Aircargoshop vorig jaar in Nederland aan te trekken. Dat marginale resultaat was goed voor een te verwaarlozen omzet van 4.000 euro en 7.700 euro aan toeslagen. Daarmee figureerde de nieuwe webwinkel, waar verladers rechtstreeks bij airlines lading kunnen boeken, in de onderste regionen van de IATA lijst over 2012. De initiatiefnemers zeggen meer succes te hebben in Zwitserland en Duitsland.
f PAGINA 10 EN VOLGENDE: IATA TOP 100
Brussel bekijkt serieus plan België BINNENVAART De Europese Commissie buigt zich serieus over het voorstel van België om de binnenvaart uit de crisis te halen. België wil dat Brussel officieel vaststelt dat de markt in deze bedrijfstak, met name de drogeladingvaart, door overcapaciteit ernstig is verstoord, wat de weg voor onorthodoxe maatregelen zoals een oud-voor-nieuwregeling zou vrijmaken. De Commissie is inmiddels aan een feitenonderzoek begonnen en wil eind deze maand een hoorzitting over de problemen organiseren. Nederland steunt België in zijn pogingen, maar wil wel dat de uitkomst daarvan in welke vorm ook een ‘Europees’ karakter zal hebben.
Truck bevoorraadt strandtenten WEGVERVOER/STRANDVERVOER Peter Appel Transport heeft voor het beleveren van strandtenten een nieuwe Renault Kerax vrachtwagen in gebruik genomen. Het transportbedrijf uit Middenmeer doet dit in samenspraak met levensmiddelengroothandel Sligro. Exploitanten van strandtenten hebben tot nu toe altijd te maken met een omslachtige bevoorrading. Bij standaard wagens komt de bevoorrading niet verder dan de verharde strandopgang. De Renault kan de ‘de cruciale laatste meters’ door het rulle zand wél aan. Strandtenten zijn tegenwoordig vrijwel het hele jaar door open, aldus Peter Appel.
Verschroten van een paar honderd schepen zou de binnenvaartmarkt weer gezond kunnen maken.
Met de sloop van 200 tot 250 droge ladingschepen van rond de 2.000 ton kan de ergste nood in de binnenvaart worden gelenigd.
de grote schepen diep in de rode cijfers zitten. Schepen tot 86 meter zouden vorig jaar nog tussen 30.000 en 90.000 euro winst hebben gemaakt terwijl grote schepen een verlies van een halve tot twee ton leden.
Dit stelt de ING Bank in een recente analyse van de binnenvaartmarkt.De bijna een half miljoen ton die via een sloopplan uit de markt zou worden gehaald, komt overeen met de helft van de overcapaciteit in de droge ladingvaart, die de bank op 950.000 ton ofwel 14% schat. ‘Voor het terugbrengen van een gezond evenwicht is het niet nodig dat alle overcapaciteit verdwijnt, maar een deel’, stelt de bank. De bank erkent dat de overcapaciteit vooral veroorzaakt is door de nieuwbouwgolf aan zeer grote schepen van de afgelopen vijf jaar (de 135-meter klasse van 3.500 ton en meer), maar pleit ervoor om juist schepen van circa 2.000 ton uit de vaart te halen. Volgens ING ‘zou je grote droge-ladingschepen gezien de efficiëntie en de kwaliteit niet uit de vaart moeten nemen’. Dat is opvallend omdat kleinere schepen volgens de bank nog winst maken terwijl
Borgstelling
Zonder sloopplan stevent de sector af op een koude sanering, vreest ING. Die gaat niet alleen de binnenvaart zelf veel geld kosten, maar ook de banken en ‘de maatschappij’. Het leeuwendeel van de nieuwe schepen is onder Borgstellingskrediet gefinancierd, wat betekent dat een groot deel van de hypotheekschuld in geval van een faillissement bij de overheid terechtkomt. Complicatie is dat er verspreid over het land nog tientallen uit China geïmporteerde casco’s liggen, die naar verwachting ooit afgebouwd zullen worden. De bank vindt dat ‘in principe onwenselijk’, maar noemt de huidige lage nieuwbouwkosten een prikkel om ze af te bouwen. Tot nu toe zijn faillissementen in de binnenvaart vrijwel uitgebleven ‘doordat financieringen nog altijd worden opgerekt’, zoals de bank schrijft. In de praktijk bete-
kent dat (gedeeltelijke) opschorting van aflossingen en soms ook van de rentebetaling. Vorig jaar had één op de drie droge ladingschepen al een regeling met zijn bank en door de nieuwe tariefdaling begin 2013 ‘is het aantal schepen in de gevarenzone verder opgelopen’. Het rapport noemt geen bedragen van de hoogte van de schulden en het verschil tussen boek- en marktwaarde van de schepen, noch van het bedrag dat nodig is voor een sloopregeling. Duidelijk is wel dat de twaalf miljoen euro die mogelijk door Brussel kan worden vrijgemaakt verre van toereikend is. De bank schat de overcapaciteit in de tankvaart met 25 tot 30% nog beduidend hoger, naar acht een sloopregeling voor die sector niet nodig omdat enkelwandige tankers de komende jaren worden ‘uitgefaseerd’. Daarvan zijn er nog zo’n 350 in de vaart. Die moeten voor 2019 naar de sloop.
ROB MACKOR
NIEUWSBLAD TRANSPORT | POSTBUS 200 | 3000 AE ROTTERDAM | REDACTIE 010 280 1053 |
[email protected] | ABONNEMENTEN 010 280 1016 | ADVERTENTIES 010 280 1025 | WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
2 DEZE WEEK Geef adempauze voor milieumaatregelen Natuurlijk is het belangrijk om er voor te zorgen dat het milieu zoveel mogelijk wordt gespaard. Toch kunnen we het de vervoerders niet kwalijk nemen dat dit voor hen momenteel geen topprioriteit is. Dit geldt zowel op het niveau van Nederland en Vlaanderen als wereldwijd. Neem de binnenvaarders bijvoorbeeld. Zij zijn momenteel letterlijk en figuurlijk bezig het hoofd boven water te houden. Ze kunnen de eindjes amper aan elkaar knopen en nu lopen veel Nederlandse binnenvaarders ook nog vast in het hoge water van Duitsland. Nieuwe milieu-initiatieven hebben dus even wat minder prioriteit.
OPINIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
Met de grote reders van deze wereld is het feitelijk niet veel anders. De International Chamber of Shipping luidt momenteel de noodklok (zie pagina 6). Want de nieuwe milieuregels die van kracht worden tussen 2015 en 2020 zullen de maritieme industrie elk jaar 50 miljard dollar kosten. Het leeuwendeel van de kosten komen voort uit de nieuwe zwavelnormen voor brandstof. Vanaf 2015 geldt dit voor de hele Noord- en Oostzee en vanaf 2020 in de hele wereld.
ALEXANDER HEDDERICH, CEO DB SCHENKER RAIL DUITSLAND
‘Gecombineerd verkeer drijft de groei op het spoor’ DB Schenker timmert flink aan de weg in deze tijd van laagconjunctuur. Een winst van 87 miljoen in 2012 tegen 32 miljoen het jaar daarvoor. En er worden flinke investeringen gedaan zoals 130 nieuwe milieuvriendelijke locomotieven. Ceo Alexander Hedderich was op de transporten logistiekbeurs in München. Het kan niet op met DB Schenker als je naar de cijfers kijkt? We hebben inderdaad geen reden tot klagen. Zeker gezien de algemene economische situatie. Weliswaar gaat het in Duitsland relatief beter dan in andere landen, maar we vervoeren door heel Europa en daarbuiten en dan zie je dat het aantal aangeboden goederen onder druk staat.
De ICS betoogt terecht dat deze maatregelen zijn besloten in een tijd dat de betrokken economieën op een top zaten. Het kon niet op en financieringen waren een fluitje van een cent. Voorzitter Masamichi Morooka roept zijn leden op in eigen land keihard bij de overheid aan de bel te trekken, want hij vreest dat de maatregelen voor veel rederijen de genadeslag kan betekenen. Het ICS wil voor de lijnvaart terecht een verlenging van de crisis vermijden en dat geldt ook voor alle andere modaliteiten die met extra kosten voor het milieu worden geconfronteerd. Niemand wil het milieu uit het oog verliezen, maar in deze tijd is een meer pragmatische aanpak meer op zijn plaats dan een lawine van nog meer milieumaatregelen.
Hoe kan het dan dat het bij u zo goed gaat? Nou ja, het kan natuurlijk altijd nog beter. Maar een belangrijke reden is dat het spoor een groeimarkt is. Alles dat over het spoor kan, hoeft niet over de weg. Dat scheelt file en spoorvervoer is uiteraard veel milieuvriendelijker. Maar het belangrijkste is dat het intermodale vervoer steeds meer de norm wordt. Nu al is er bij een derde van het totale vrachtvervoer sprake van intermodaal verkeer. We verwachten dat dat tegen het jaar 2030 ongeveer de helft zal zijn. Spoorvervoer speelt daar een steeds belangrijkere rol in.
Laten we niet vergeten dat er de laatste jaren al enorm veel is bereikt. Niet alleen de maritieme industrie is veel milieuvriendelijker geworden, maar dat geldt ook voor binnenvaartschepen en vrachtwagens met hun nieuwe Euro 6 motoren. In het kader van economische duurzaamheid zou het verstandig zijn een adempauze in te lassen als het gaat om extra kosten voor het milieu. Er valt nog veel te verbeteren aan alleen al het milieubewustzijn van mensen. Laten we daar eerst aan werken zodat transportbedrijven ondertussen weer op (financiële) adem kunnen komen.
Is dat de strategie dan? Meewaaien met de intermodale wind? Nee, zeker niet. DB Schenker heeft een aantal belangrijke speerpunten. Onze grootste kracht is ons enorme netwerk. We zijn nou eenmaal de grootste in Europa met heel veel samenwerkingsverban-
den en dat betekent dat we enorm efficiënt kunnen werken. Het is niet meer de kunst om een berg kolen van de haven naar een energiebedrijf te vervoeren; de koningsdiscipline is tientallen ladingen bij
Helemaal niet. Natuurlijk konden wij niet door de getroffen gebieden rijden. Maar vrijwel alle ladingen konden wij prima afleveren en in verreweg de meeste gevallen ook nog binnen de tijd. Hoe naar de gebeurtenissen ook zijn, met name nu komt het voordeel om de hoek kijken dat wij de grootste van Europa zijn en het grootste netwerk hebben. Wij konden prima omrijden omdat wij overal materieel hebben zodat wij alles samen kunnen voegen en via een omweg op de plaats van bestemming kunnen brengen. Dat heeft veel gevergd van onze planners, maar ik durf te zeggen dat wij dan ook het beste personeel hebben. Oh ja? Hoe heeft u die bij elkaar verzameld? Wij hebben in totaal 31.770 mede-
‘Hoe naar de gebeurtenissen ook zijn, nu hebben we profijt dat we grootste zijn’ klanten te verzamelen, die te bundelen en in één keer samen te vervoeren om die vervolgens bij de eindbestemming weer te verdelen. Wij noemen dat het “Einzelwagenverkehr”. Verder investeren we in het modernste materieel dat alleen maar duurzamer is geworden. Ook innoveren we met nieuwe IT-systemen nu de communicatiesystemen in Europa steeds meer kunnen harmoniseren. Over een paar jaar kunnen klanten hun lading van deur tot deur live volgen. In Zuid-Duitsland was afgelopen week sprake van extreem hoog water. In hoeverre heeft het in Beieren stil gelegen wat DB Schenker betreft?
werkers en wij hebben steeds prioriteit gegeven aan onze positie als topwerkgever. Dat betekent niet alleen dat wij onze mensen goed honoreren. Maar wij zorgen er ook voor dat wij de mensen binnenhalen die goed passen bij onze ondernemende en collegiale cultuur. Wij hebben verder een naar Duitse begrippen zeer open collegiale cultuur. Samenwerken staat voorop en bij ons worden mensen niet aangesproken met Herr Dokter of andere titulatuur. Dat geldt ook voor mij. Duurzaamheid is ook een gemene deler bij ons. Ik verwacht dat iedereen een duurzame houding uitstraalt in alles wat ze doen. HARALD ROELOFS
HARALD ROELOFS
[email protected]
POLL Op www.nieuwsbladtransport.nl stemden 605 mensen op de stelling van 5 JUNI
Nederland spoorland is een flop 50 % 26 % 20 % 4%
Inderdaad! Denk aan Betuweroute en Fyra Klopt. Prima spoor, maar slechte diensten Nee, er gaat ook veel goed Anders, namelijk...
Dat zijn toch vooral anti-spoorstemmen. een greep uit de reacties.
ntainers o c k n a t m o t Als he aat! g e c i v r e s n e [T] 010-4161167 [F] 010-4380608
[E]
[email protected] [W] www.ntcbv.nl
depots: Moerdijk & Botlek
Erik van den Bos: Tja, innovatie kost tijd. Kinderziektes komen overal voor. We moeten niet zo zeuren. Hendrik Bouwknegt: Lekker klagen over wat er niet gaat, en niet zien hoe veel treinen er elke dag rijden. De Betuweroute kent zijn problemen (storingen met ERTMS, gedoe met
tunnels), maar de treinen die er rijden kunnen niet over het gemengde net rijden zonder de reizigersdienst vreselijk in de weg te zitten. Rijden maar! Irma Everaarts: Zo werkt dat nu eenmaal. Mensen zien alleen de dingen die verkeerd gaan. Iets wat goed gaat is niet interessant/saai. Tegenwoordig ‘leven’ de mensen van sensatie. Nol Mählman: Nederland slaat een
modderfiguur met dit soort fratsen. Zo’n klein landje en altijd is er wat! Trouwens: in België rijden de goederentreinen ook niet lekker door. Hoe vaak daar ongelukken mee zijn. Je zou bijna overstappen op wegvervoer! Hendrik de Gouw: Dit is weer een voorbeeld van Holland op zijn smalst. Voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten met de allergoedkoopste Fyra Italiaanse treinstellen en vervolgens jammeren en klagen.
NIEUWE POLL: Val transportondernemingen nu niet lastig met extra milieumaatregelen Reageer ook! Deze en alle andere reacties op onze polls kunt u vinden op: www.nieuwsbladtransport.nl/poll
DEZE WEEK 3 NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
Rush op scheepswerven FOTO CMA CGM
LIJNVAART UASC, CMA CGM en Costamare bestellen nieuwe containerschepen Ondanks de overcapaciteit in de lijnvaart blijven rederijen grote containerschepen bestellen om hun slotkosten te drukken. UASC en Costamare staan op het punt om nieuwe tonnage te bestellen. Ook voor CMA CGM zijn extra megaschepen in aanbouw, nu een oud dispuut met de Duitse reder Claus-Peter Offen is geregeld. De bestelling van UASC komt niet echt als een verrassing omdat de rederij een akkoord heeft met China Shipping om vanaf 2015 een wekelijkse dienst tussen het Verre Oosten en Europa te beginnen met schepen van 18.000 teu. De Chinese partner bestelde vorige maand al vijf eenheden van 18.400 teu bij Hyundai Heavy Industries en ook UASC kiest nu voor die ZuidKoreaanse scheepswerf omdat de prijzen er het laagst en de oplevertermijnen er het kortst zijn. De Arabische rederij tekende daar niet alleen een intentieverklaring voor de bouw van vijf eenheden van 18.000 teu met een optie op een zesde om desgewenst aan meer ‘slow steaming’ te kunnen doen, maar wil ook nog eens vijf eenheden van 14.000 teu hebben met opties voor zes extra zusterschepen. UASC heeft nu al negen schepen van 13.100 teu in de vaart, waarvan er
De ‘CMA CGM Jules Verne’ (16.020 teu) werd vorige week in Marseille gedoopt.
één is uitgecharterd aan China Shipping. Ze worden ingezet in twee diensten tussen het Verre Oosten en Noord-Europa en in de AGX-dienst tussen het Verre en Midden-Oosten. CMA CGM
Voor de Franse rederij CMA CGM zijn drie extra schepen van 16.000 teu in aanbouw, die gehuurd zullen worden van de Duitse reder Offen. Die bestelde in 2007 bij Samsung al vijf eenheden van 12.552 teu. De eerste twee schepen werden opgeleverd
SPOORVERVOER
als ‘CMA CGM Alaska’ en ‘CMA CGM Nevada’ en zijn door de rederij uit Marseille in lange-termijncharter genomen. Het was de bedoeling dat het derde, vierde en vijfde schip eigendom zouden worden van de Franse rederij. Toen de crisis eind 2008 uitbrak, wilde CMA CGM van de megaschepen af. Offen zat wel vast aan een contract met de Zuid-Koreaanse scheepswerf. De drie laatste schepen waarover een pittige discussie ontstond, zijn nooit gebouwd.
Nu CMA CGM en Offen hun conflict uit de wereld hebben geholpen, zal de constructie toch starten. Op vraag van de Fransen worden de schepen een maatje groter. De rederij overweegt om zelf ook nog drie eenheden van 16.000 teu te bestellen, zodat ze eind 2015 negen identieke schepen zou kunnen inzetten. CMA CGM doopte vorige week in Marseille een derde vlaggenschip van 16.020 teu. Costamare tekende vorige week een intentieverklaring bij Hanjin voor de bouw van vijf schepen van 9.000 teu met vijf bijkomende opties. De Griekse rederij profiteert van de lage nieuwbouwprijzen om brede neopanamax-schepen te bestellen. De kostprijs bedraagt ‘slechts’ 80 miljoen dollar per schip. Het is niet bekend of Costamare al een huurder voor de schepen heeft. Indien alle orders en opties van vorige week effectief uitgevoerd zouden worden, impliceert dit dat er in één week tijd maar liefst 33 containerschepen werden besteld, samen goed voor 453.000 slots of 2,4% van de bestaande containervloot. De gemiddelde kosten per slot van deze nieuwe tonnage schommelt rond de 8.000 dollar. Dat is ongeveer een vijfde minder dan de slotkosten van de megaschepen van 13.000 teu die dit jaar in de vaart komen. STEFAN VERBERCKMOES
CONJUNCTUUR
Transportraad EU eens Herstel nog ver weg over interoperabiliteit Een sterke opleving van de vrachtvolumes zit er de komende tijd nog niet in.
De Europese ministers van transport zijn het maandag eens geworden over het verbeteren van de interoperabiliteit op het spoor in Europa. Door eisen aan techniek en veiligheid van het spoormaterieel te harmoniseren, moet een interne markt voor het vervoer over de rails dichterbij worden gebracht. Doel van de interoperabiliteit is het wegnemen van technische en administratieve obstakels voor het rijden met spoormaterieel in de verschillende lidstaten. Er komt een European Railway Agency (ERA) dat de vergunningen daartoe gaat uitgeven. Voor materieel dat alleen binnenlands wordt ingezet, blijft de mogelijkheid van nationale goedkeuring behouden. De invoering van de nieuwe proce-
dure verloopt wel trager dan de Europese Commissie had gehoopt. Eurocommissaris Siim Kallas had een overgangstermijn van twee jaar in gedachten, maar die is door de ministers verlengd naar vijf jaar. Interoperabiliteit is één aspect van het vierde spoorwegpakket dat de Europese Commissie in januari presenteerde. Over de andere, politiek meer gevoelige aspecten is nog geen overeenstemming. Die betreffen het stimuleren van concurrentie op het spoor (ten nadele van de huidige nationale spoorwegmaatschappijen) en de scheiding tussen netwerkbeheerders en vervoerders. De Transportraad komt daaraan pas later toe. Overigens wordt overwogen om niet over het vierde spoorpakket als één geheel te besluiten, maar het pakket op te knippen in onderdelen. | FRANK DE KRUIF
Spoorwegmaterieel krijgt een vergunning voor inzet in heel Europa.
Dat blijkt uit de conjunctuuronderzoeken van Progtrans/ZEW, Danske Bank en Capgemini/Transporeon. Progtrans voorziet voor het laatste halfjaar een vlakke volumeontwikkeling in het wegvervoer, het gecombineerd vervoer en de luchtvracht. Volumedalingen zijn niet uitgesloten in de binnenvaart en het klassieke spoorvervoer. Het best lijken de koeriers- en expresmarkt en die voor zeevracht er
bij te liggen. De prijsontwikkeling zal de rest van dit jaar stabiel tot licht opwaarts zijn. Alleen de prijzen voor expresvervoer en voor het luchtvervoer, alsmede de zeevrachten kunnen flink stijgen. Een meerderheid van expediteurs in de enquête van Danske Bank is voor de komende paar maanden gematigd optimistisch over de volumes, maar die ontwikkeling zet in hun ogen niet echt door. De zonnigste kijk op de economie hebben Capgemini en Transporeon. Volgens hen zal het lopende kwartaal flink prijsherstel tonen. Het eerste kwartaal was overigens zwak.
SPOORVERVOER
SBB naar Nederland De Zwitserse spoorwegmaatschappij SBB gaat rijden in Nederland. SBB Cargo wil containervervoer aanbieden tussen Rotterdam en Zwitserland. De Duitse dochter van SBB Cargo International heeft onlangs een licentie gekregen om over het Nederlandse spoor te mogen rijden. Het bedrijf heeft daartoe overeenkomsten gesloten met ProRail (voor het gemengde net) en met Keyrail (voor de Betuweroute). Voor de rangeertaken heeft SBB een samenwerkingsovereenkomst met Rotterdam Rail Feeding (RRF).
De vrachtdivisie van SBB vervoerde in 2012 ruim 12 miljoen tonkilometer aan goederen, 1,7% minder dan het jaar ervoor. Dat is te wijten aan de inkrimping van de industrie in Zwitserland, met name in papier en metaal. Het vrachtvervoer leverde een verlies op van ruim 50 miljoen Zwitserse frank (38,5 miljoen euro). Mogelijk verloopt 2013 voor SBB Cargo succesvoller omdat het met ingang van dit jaar voor DB Schenker Rail de tractie gaat verzorgen van transitotreinen door Zwitserland. Het Zwitserse bedrijf denkt dat de opdracht van DB Schenker goed is voor duizenden treinen per jaar.
KORT
Minder groei Belgisch goederenvervoer DE MARKT De vooruitzichten voor het goederenvervoer in België zijn minder goed dan aanvankelijk verwacht. Dit blijkt uit de prognoses van de Universiteit Antwerpen. Op basis van de macro-economische voorspellingen zal het goederenvervoer in 2013 niet of slechts zeer beperkt toenemen. Als de economie in 2014 herstelt, zal dit merkbaar zijn in het totale goederentransport. Dat zal dan opnieuw groeien, stellen de onderzoekers.
Nicaragua overweegt ‘Panamakanaal’ SCHEEPVAART De regering in Nicaragua wil een kanaal laten aanleggen van de Atlantische naar de Stille Oceaan. De oppositie is tegen de bouw, die tien jaar in beslag zou gaan nemen. China zal een concessie van 100 jaar krijgen om over het kanaal te varen. Dit zal de invloed van Peking op de wereldhandel vergroten. Het kanaal wordt 22 meter diep, 20 meter breed en 286 kilometer lang, groter dan zowel het Panamakanaal als het Suezkanaal.
WiFi-hotspots voor binnenvaart INTERNET Ongeveer twintig ligplaatsen en binnenhavens voor de binnenvaart worden van WiFi voorzien. Het gaat onder meer om de Maashaven in Rotterdam, Houthaven in Amsterdam, Zeeland Seaports, Zwijndrecht, Bergen op Zoom, Harlingen en Moerdijk. Connekt coördineert namens Rijkswaterstaat samen met Bureau Telematica Binnenvaart en de Nederlandse Vereniging van Binnenhavens de uitvoering van de WiFi-hotspots.
Europees netwerk voor voedingstransport LOGISTIEK Twaalf vervoerders gespecialiseerd in het transport van voedingswaren, hebben het European Food Network opgericht. Dit Europese netwerk vervoert nietbevroren voedingswaren. Elke partner heeft in eigen land een gronddekkend netwerk. Deelnemers zijn onder meer Dachser Food Logistics, Raben en Galliker. Reden voor de samenwerking is het feit dat de Europese voedingsmarkt alsmaar grensoverschrijdender wordt.
Nederland stapt in intelligent transport WEGVERVOER Nederland, Duitsland en Oostenrijk gaan nieuwe technologie inzetten om de doorstroming op de snelwegen te verbeteren. Zij doen dat op de corridor Rotterdam, Frankfurt en Wenen. Het gaat om verkeerssystemen waarbij gebruik wordt gemaakt van innovatieve technieken voor communicatie tussen leveranciers van informatie en individuele voertuigen en tussen voertuigen onderling. De inzet is om het systeem in 2016 in werking te hebben.
4
DEZE WEEK
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
München minder ‘Duits’
NT OP TWITTER
FOTO TRANSPORT LOGISTIC 2013
TRANSPORT LOGISTIC Ook Chinezen en Turken weten weg naar vakbeurs nu te vinden ‘Nieuw’ was lang niet alles op de vakbeurs Transport Logistic. Maar aardige nieuwtjes waren er voldoende te zien en te horen. De vakbeurs Transport Logistic, die vorige week in München is gehouden, trok een record van 53.000 bezoekers. De beurs wordt ook steeds internationaler. Van de exposanten kwam 45% uit het buitenland en van de bezoekers 40%. Er waren bijvoorbeeld flink wat meer bezoekers uit China, Rusland, Turkije en Frankrijk. Die zagen weliswaar niet zo heel veel keiharde primeurs, maar konden zich wel een goed beeld vormen van de stand van zaken in de wereld van transport en logistiek. Diverse bedrijven introduceerden nieuwtjes of gaven een uitvoerige toelichting op eerder al gemelde noviteiten. Zo pakte Hellmann Worldwide Logistics uit met zijn nieuwe treindienst tussen China en Europa. Sinds medio maart laat Hellmann een goederentrein rijden tussen Chengdu in de Chinese provincie Sichuan en het Poolse Lodz. Chengdu, in het westen van het land, geldt als één van de belangrijkste Chinese groeipolen van nu. In de regio zijn 200 van de Forbes 500-ondernemingen van de partij. Hellmann neemt ook de douaneafhandeling voor zijn rekening en kan natuurlijk in Europa het voor- en natransport uit eigen hand aanbieden. Spoorvervoer tussen China en Europa kan een alternatief worden voor vervoer overzee, zeker nu reders hun schepen steeds langzamer laten varen. Rhenus
Rhenus presenteerde op de beurs zijn nieuwe dochter, Rhenus Midi Data geheten, die is gespecialiseerd in logistieke dienstverlening in de hightech-sector. Het bedrijf werd
Lunchleestip: Het #Dinalog Yearbook 2013 http://bit. ly/12uf7X9 Tjokvol resultaten, filmpjes, interviews, tools en logistieke #innovatie. @DinalogNews Minister Schultz en meerderheid Tweede Kamer tegen verder vrijgeven #wegvervoer in EU. http://ow.ly/lLarT @EVO_nieuws De strategische waarde van de A’damse haven is optelsom van de ‘economische waarde’ en de ‘connectiviteitswaarde’. http://ow.ly/lNwC0 @HavenAmsterdam Alexander Hedderich, ceo DB Schenker: ‘Van onze medewerkers verwacht ik een duurzame houding in alles wat ze doen’. #munchen @HaraldRoelofs Geslaagde feestavond met Annemarie Jorritsma als zangeres en entertainer. wat een voorzitter! #binnenvaart @KSVSchuttevaer
De Messe München trok met Transport Logistic het record van 53.000 bezoekers.
anderhalf jaar geleden overgenomen van Wincanton en is nu geïntegreerd. Midi Data werd overgenomen in een veel grotere transactie, waarbij Rhenus een groot deel van
terde versies van vroegere noviteiten. De Duitse verkeersminister, Peter Ramsauer, mocht ClickApoint. com inwijden, een managementplatform voor alle modaliteiten, een
Hellmann pakte op de beurs uit met spoordienst naar China de activiteiten van Wincanton op het Europese vasteland in handen kreeg. Midi Data was dus een soort ‘bijvangst’, maar Rhenus is er zuinig op, omdat het grote verwachtingen heeft van de hightech-logistiek en zich daarin ook wereldwijd verder wil ontwikkelen. Natuurlijk waren er in München de nodige noviteiten en geheel verbe-
vrachtbeurs en een uitwisselaar van vrachtcapaciteit. Het mikt daarbij onder meer op vervoerders die bijlading zoeken omdat hun voertuig nog maar voor 80% gevuld is. Xrail, de Europese alliantie in het wagenladingvervoer per spoor, stelde een capaciteitsboekingssysteem in het vooruitzicht dat naadloos alle transporten en capaciteitsbehoeften
van de deelnemende spoorwegen aan elkaar kan knopen. Xrail liet verder weten in het vollewagenladingvervoer ook actief te worden in Noord-Italië, om het gat op te vullen dat Trenitalia heeft laten vallen. DB Schenker Rail en de Litouwse spoorwegen tekenden op de beurs een principeovereenkomst tot de gezamenlijke ontwikkeling van spoordiensten. De DB-spoordochter beschikt als eerste buitenlandse bedrijf over alle certificaten om in Litouwen goederentreinen te laten rijden. Voor stadsdistributie werd een speciaal navigatiesysteem geïntroduceerd: Urban Business Navigation. De meeste bestaande systemen zijn voor dit doel niet geschikt, dit systeem zou dat wel zijn.
Wilt u meedenken over nieuwe overnachtingsplaatsen voor #binnenvaart bij de Merwedes?We zijn benieuwd naar uw ideeën! http://bit.ly/11bUVmd @Rijkswaterstaat Vanmiddag bij de open dag van het Scheepvaart en Transport College geweest. Leuk! Daar ga ik me zeker bij inschrijven. @SMSteenwijk Aardige stijging van Transportindex http://www. transportindex.nl @TransportIndex Ook met uw tweet in de krant? met #NTnl springt u meer in het oog. Blijf op de hoogte en volg deze krant op www.twitter.com/ntnl
FOLKERT NICOLAI Nieuwsblad
ransport
WEGVERVOER
NT OP HET WEB
HAVEN ROTTERDAM
Schultz moet ‘dokken’ Vijf jaar werkzekerheid wegens Hollandse Brug in nieuwe cao bij EMO Minister Schultz van Infrastructuur en Milieu moet alsnog schadevergoeding betalen aan vervoerders die schade leden door de afsluiting van de Hollandse Brug in 2007 en 2008. Transportbedrijf Almere Distributie en Opslag en een transporteur van bloemen en planten, gesteund door Transport en Logistiek Nederland, hebben van de Raad van State te horen gekregen dat ze wel degelijk recht hebben op een schadevergoeding, ook al hadden ze eerder nul op het rekest gekregen bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu. De langdurige afsluiting van de brug (veertien maanden lang wegens gaten in het wegdek) was volgens de Raad van State zo ‘buitengewoon’ dat het redelijk is dat de minister toch een deel van de schade ver-
goedt. Van de geclaimde schadebedragen mag de minister nog wel een korting aftrekken vanwege regulier onderhoud waarmee je als ondernemer ‘van tijd tot tijd rekening moet houden’. De Raad van State heeft de minister enkele weken de tijd gegeven om een vergoeding vast te stellen. Eindelijk
TLN heeft verheugd op de uitspraak gereageerd en stelt dat alle vervoerders die schade hebben geleden als gevolg van de langdurige afsluiting van de Hollandse Brug nu alsnog recht hebben op een schadevergoeding. ‘TLN is bijzonder blij dat na bijna zes jaren procederen, de RvS eindelijk duidelijk heeft gegeven en vervoerders toch recht hebben op financiële compensatie.’ | PAUL JUMELET
FNV Havens heeft een nieuwe cao afgesloten met EMO, het grootste bulkoverslagbedrijf van Rotterdam. Volgens de bond is de werkgelegenheid daarmee voor vijf jaar gegarandeerd. De nieuwe cao gaat met terugwerkende kracht op 1 januari dit jaar in en heeft een looptijd van een jaar. Volgens bestuurder Niek Stam zijn er echter afspraken over werkzekerheid voor vijf jaar gemaakt. Bij het Europees Massagoed Overslagbedrijf op de Maasvlakte werken circa 350 werknemers in de operationele dienst. Volgens Stam wilde EMO ‘per se meer flexibiliteit in de cao om met minder werknemers hetzelfde werk te kunnen doen’. ‘Maar van die school zijn we niet. Dat hebben we geweigerd’, zegt hij. Volgens hem is
nu afgesproken dat er een uitgebreid onderzoek naar de belasting en belastbaarheid van de werknemers komt. ‘Vandaar zullen wij verder kijken wat slim en noodzakelijk is.’ Andere elementen in de nieuwe cao zijn automatische prijscompensatie, een verhoging met 35 euro van de basismaandsalarissen, werktijdverkorting voor oudere werknemers, een oplossing voor de ‘doorschuif van de AOW’ voor een groep werknemers en een eenmalige uitkering van circa € 2.400, aldus de bond. Eerder dit jaar werden in de haven van Rotterdam al nieuwe cao’s afgesloten bij agribulkstuwadoor ADM Europoort (60 werknemers) en containerstuwadoor ECT (2.400), die eveneens verregaande afspraken over het behoud van werkgelegenheid voor een periode van vijf jaar bevatten. | ROB MACKOR
Deze week op Nieuwsbladtransport.nl Crisis ‘kan zegen zijn’ voor logistieke sector Criminelen beroven rijdende vrachtwagens in België Eerste grote klant voor Zeebrugse ZIP ‘Vuile’ vrachtwagen langer welkom op Maasvlakte Rotra maakt weer kans op ondernemersprijs ECT stapt in Shore Tension Mogelijke drugssmokkelaars laten eigen schip zinken Meer nieuws kunt u vinden op
www.nieuwsbladtransport.nl
DEZE WEEK
5
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
DE KWESTIE In Duitsland is een rechterlijke uitspraak die vervoerders in staat stelt Maut terug te claimen, door de hogere rechter vernietigd. Zekerheid over die claims en over het systeem van tolheffing zal dus nog even op zich laten wachten. In Frankrijk dreigt de invoering van de Écotaxe veel gedoe op te leveren.
Maut in greep ruziënde juristen KILOMETERHEFFING Hoogste bestuursrechter haalt streep door uitspraak lagere rechter; Maut-claims op losse schroeven De juridische strijd rondom de Duitse tol gaat door. Verhoging van de tarieven zit er daardoor voorlopig niet in. Goed nieuws voor Peter Ramsauer? Het Bundesverwaltungsgericht in Leipzig, de hoogste bestuursrechter in Duitsland, heeft een uitspraak van een lagere rechter naar de prullenbak verwezen. Die lagere rechter had een klacht van een wegvervoerder tegen de tarieven van de kilometerheffing, de ‘Maut’, goedgekeurd en geoordeeld dat de manier waarop de heffing in de jaren 2007-2010 werd vastgesteld, oneerlijk was jegens kleinere voertuigen. Het ging er om dat vrachtauto’s met twee assen waren ondergebracht in dezelfde tariefgroep als – vaak zwaardere – voertuigen met drie assen. De laatste reden per kilometer voor hetzelfde bedrag. Dat leidde tot scheve concurrentieverhoudingen, alsof je een bokser in het vedergewicht het laat opnemen tegen een halfzwaargewicht, oordeelde de lagere rechter. Maar in dat oordeel van het Oberverwaltungsgericht in Münster zat een vormfout, heeft nu de hoogste bestuursrechter bepaald. Buitendien was de verordening waarop destijds de tarieven van de tol werden vastgesteld, misschien niet zo onredelijk als de Münsterse rechter het heeft doen voorkomen. Vernietiging
Ramsauer, de Duitse verkeersminister, zou geneigd kunnen zijn de vernietiging van die uitspraak, met terugverwijzing van de zaak naar ‘Münster’, als goed nieuws op te vatten. Hij had nog in deze regeringsperiode een nieuwe Mautverordening willen aannemen, met hogere tarieven en een nieuwe categorie voor Euro VI-vrachtauto’s, die steeds massaler de weg op komen. Maar hangende het oordeel van ‘Leipzig’ moest hij de beslissing daarover tot na de komende Bondsdagsverkiezingen uitstellen. Ramsauer zat met een dilemma. De uitspraak in Münster had een reactie
De weg naar verhoging van de Maut- tarieven blijkt lang en moeilijk te zijn, zolang het systeem van de tariefspreiding juridisch omstreden is.
omdat rechters de beginselen van de verordening waarop die zouden zijn gebaseerd bij het oud vuil zouden zetten. Dan de zaak maar liever aan de volgende regering overgelaten. Tegelijk heeft Ramsauer geld nodig voor de infrastructuur. Zijn land komt de komende jaren miljarden tekort om in voldoende tempo vele honderden gammele bruggen en andere kunstwerken in het wegennet op te knappen, in nieuwe wegen te voorzien en intussen ook iets te doen aan de ondercapaciteit van het spoorwegnet. Tel daarbij de hoogstnoodzakelijke verdieping van veel vaarwegen en het onderhoud van sluizen op en je komt aan een bedrag dat zelfs Bill Gates met de nodige moeite van zijn vermogen zou kunnen afscheiden. In eigen kring, de Union van CDU
‘Het budget voor infrastructuur moet structureel hoger worden’ Peter Ramsauer, verkeersminister van Duitsland
uitgelokt van meer wegvervoerders, uit binnen- en buitenland, die claims wegens mogelijk te veel betaalde tol neerlegden bij de Duitse staat. Hij wilde koste wat het kost niet dat zoiets na invoering van nieuwe tarieven opnieuw zou kunnen gebeuren,
en zijn eigen Zuid-Duitse CSU, heeft Ramsauer zelfs al eens het ‘P’-woord in de mond genomen. Hij is voorstander van een ‘Pkw-Maut’, dus ook een tol voor personenauto’s, desnoods via een algemeen ‘Vignette’, dat geen rekening houdt met het
aantal feitelijk gereden kilometers. In zijn eigen partij zijn daar wel mensen voor te vinden – het maakt de Mercedes- en BMW-rijder weinig uit om naar rato te betalen -, maar het is natuurlijk verkiezingstijd en daarmee ‘Chefsache’. Mordicus
Bondskanselier Angela Merkel zegt, omdat een meerderheid van de kiezers er mordicus tegen is, niets voor een kilometerheffing voor de personenauto te voelen. Wolfgang Schäuble, haar minister van financiën, vindt dat Ramsauer zich voor de fi-
nanciering van infrastructuur maar bij de algemene kas moet vervoegen. Wat dat aangaat heeft Ramsauer op weinig te rekenen. Merkel wil in de komende jaren wel dertig miljard euro in de economie steken, maar heeft voor infrastructuur weinig meer over dan de impuls van een handvol miljarden die Ramsauer dit jaar en volgend jaar, niet structureel, aan infra mag besteden. Wat de magistraten in Leipzig dus, in afwijking van hun lagere collega’s in Münster, hebben bepaald, zou Ramsauer als een buitenkansje kunnen beschouwen. Maar hij heeft her-
haaldelijk laten weten dat er absolute juridische duidelijkheid moet komen over de status van de verordeningen waarop de Maut is gefundeerd. Zolang de zaak van de claims weer in ‘Münster’ aanhangig is, zal hij er zijn vingers niet meer aan willen branden. Slecht nieuws dus voor de Duitse verkeersminister. Want een nieuw gerechtelijk oordeel zal nog vele maanden op zich laten wachten, waarschijnlijk wel totdat Duitsland een nieuwe Bondsdag heeft gekozen. FOLKERT NICOLAI
Ook gedoe om Écotaxe niet gedaan Opdrachtgevers van vervoerders in Frankrijk zullen de kosten van de nieuwe kilometerheffing niet voor hun rekening willen nemen. Tobt Duitsland met zijn ‘Maut’, ook van het gedoe rondom de invoering van de Franse Écotaxe poids lourds zijn we nog niet af. Vervoerders zijn bij wet verplicht de tol die ze ingaande 1 oktober moeten afdragen, door te berekenen aan de opdrachtgever. Maar wat daarvan terecht komt? Transportconsultant Bp2r houdt zijn hart vast. Volgens dit bureau zullen veel opdrachtgevers proberen geheel of ge-
deeltelijk onder de tol uit te komen door de komende tijd met hun vervoerders de onderhandelingen te openen over de basisvrachttarieven. Die willen ze verlagen om compensatie te verkrijgen voor de tol zelf. Die tol moet hun bij wet door de vervoerder ‘forfaitair worden toegerekend’. Bestookt
Bp2r voorziet dat vervoerders de komende maanden zullen worden bestookt met verzoeken om een nieuw - lees: lager - tarief af te geven voor hun prestatie. Studie van de consultant leverde als uitkomst op dat 52%
van de vervoerders niet is geëquipeerd om aan zulke verzoeken te voldoen. Daarbij gaat het vooral om het midden- en kleinbedrijf, zegt ook wegvervoerorganisatie FNTR. Veel van haar leden zijn kleine bedrijven die al genoeg moeite hebben om het hoofd boven water te houden en geen tijd hebben voor tariefonderhandelingen met klanten. Onvermijdelijk zien vervoerders straks hun omzet stijgen met de betaalde tol en moeten ze nog maar zien dat terug te krijgen, zegt Bp2r. De consultant maakt zich ook zorgen over de kwaliteit van de dienst. | FOLKERT NICOLAI
6
CONJUNCTUUR & MARKT
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
INTERNATIONAL CHAMBER OF SHIPPING
‘Milieu kost rederijen honderden miljarden’ Nieuwe milieuregels voor de zeescheepvaart gaan de sector minstens vijftig miljard dollar per jaar kosten. Dit stelt de International Chamber of Shipping (ICS). Voorzitter Masamichi Morooka betoogde op de scheepvaartconferentie Nor-Shipping dat veel rederijen al moeten vechten voor hun voortbestaan. ‘Overheden moeten zich onthouden van nog meer nieuwe regels, die voor sommige rederijen de nekslag zouden kunnen betekenen’, aldus de Japanner. Het grootste deel van de extra kosten vloeit voort uit de nieuwe zwavelnormen voor scheepsbrandstoffen. Die verplichten reders om vanaf 2015 in de zogenoemde Emission Control Areas, onder meer de hele Noord- en Oostzee, op zwavelarme brandstof te varen. Vanaf 2020 geldt die verplichting wereldwijd. Morooka stelt dat de reders daardoor tot 2020 honderd miljard dollar extra aan brandstofkosten kwijt zijn en in de vijf jaar daarna zelfs 450 miljard. De kosten voor het verplicht zuiveren van ballastwater schat hij op nog eens honderd miljard dollar voor vijf jaar. Daarnaast stuurt het klimaatfonds van de Verenigde Naties (Unfcc) aan op een jaarlijkse bijdrage van nog eens honderd miljard dollar. Met dit fonds zouden maatregelen gefinancierd moeten worden om de CO2-
uitstoot door schepen terug te dringen. De ICS, waarbij naar eigen zeggen 80% van de wereldvloot is aangesloten, wil dat overheden en andere regelgevers meer rekening houden met de gevolgen van de nieuwe regels voor de maritieme industrie. Morooka riep zijn leden, nationale redersorganisaties, op om in eigen land aan de alarmbel te trekken. ‘Veel milieumaatregelen die nu van kracht worden, zijn goedgekeurd in een andere wereld, op een tijdstip dat de rederijen op de toppen van de
‘Overheden moeten zich onthouden van nog meer nieuwe regels’ golven zaten en er allerlei financieringsmiddelen voorhanden waren’, zei Morooka. Hij benadrukte niet tegen de bescherming van het milieu gekant te zijn, maar wil een ‘pragmatische aanpak in plaats van een lawine aan milieuregels’. Hij verwacht dat de strengere eisen ertoe zullen leiden dat sommige schepen vervroegd naar de sloper gaan. | GUY MINTIENS
Nieuwe milieu-eisen gaan de zeescheepvaart veel geld kosten.
LIJNVAART
Veel minder werkloze containerschepen Voor het eerst sinds eind 2011 zijn er weer minder dan tweehonderd containerschepen van meer dan 500 teu werkloos. Volgens de Franse databank Alphaliner waren er begin deze maand welgeteld 177 containerschepen buiten dienst omdat ze waren opgelegd, werden gerepareerd of geen charteropdracht hadden. Hun gezamenlijke capaciteit bedroeg 426.880 teu, wat overeenkomt met minder dan 3% van de totale containervloot. In amper drie maanden tijd is de werkloze containervloot gehalveerd, wat merkwaardig is omdat er op veel routes nog altijd overcapaciteit is. Het zijn vooral panamax-schepen van 3.000 tot 5.100 teu (44 eenheden), waarnaar weinig vraag is. De chartertarieven voor een maxipana-
max van 4.800 teu blijven dan ook onder de 9.500 dollar per dag. Van de 177 werkloze containerschepen zijn er overigens 142 beschikbaar voor nieuwe opdrachten op de chartermarkt. Begin deze maand waren slechts vier grote schepen met een capaciteit van meer dan 7.500 teu werkloos, maar die komen bijna allemaal weer snel in de vaart. Eén ervan is de ‘MSC Katie’ (13.000 teu), waarvan de afvaart begin mei uit China naar Noord-Europa werd geschrapt. De vraag naar very large container ships (vlcs) blijft groot. MSC huurde zopas nog vier schepen van 7.500 teu van Cosco en charterde ook HapagLloyds ‘Ningbo Express’ (7.506 teu), die intussen werd ingeschakeld in de pendulumdienst tussen het Verre Oosten, Zuid-Afrika en Noord-Europa. | STEFAN VERBERCKMOES
Britten: Eurotunnel FERRYVERVOER Eurotunnel zou met MyFerryLink tarieven op en onder Kanaal Eurotunnel moet binnen zes maanden het ferryvervoer op het Kanaal met schepen van het vroegere SeaFrance staken. Het bedrijf moet in die periode kopers voor twee van deze schepen zoeken. Dat heeft de Competition Commission (CC), de Britse mededingingsautoriteit, bepaald. Eurotunnel, ook exploitant van spoorverbindingen door de Kanaaltunnel, kocht uit de failliete boedel van ferrymaatschappij SeaFrance een drietal schepen en begon daarmee een eigen ferrydienst tussen Calais en Dover, MyFerryLink genaamd. De CC zegt nu, in een definitieve uitspraak over de zaak, dat Eurotunnel dat alleen maar deed om te voorkomen dat deze schepen in handen zouden vallen van de Frans-Deense ferryreder DFDS/LD, die er vervolgens tegen lage tarieven mee zou gaan varen. Intussen dreigt de overname van de schepen door Eurotunnel juist tot hogere tarieven voor zowel passagiers als vrachtvervoerders te leiden, zegt de concurrentietoezichthouder. Marktaandeel
Volgens de Britse kartelwaakhond is het niet in het belang van ferryklanten dat Eurotunnel
‘Het kan niet goed zijn voor de concurrentie als Eurotunnel, dat al een marktaandeel heeft van meer dan 40%, actief wordt in het ferryvervoer, met name als het dat deed om een concurrent ervan te weerhouden de schepen te kopen’, zegt Alasdair Smith, die het onderzoek leidde. Hij is vice-voorzitter van de CC. Hij overweegt daarbij dat Eurotunnel met zijn sterke positie in staat is eenzijdig de tarieven op te drijven. Begin dit jaar kwam de CC al met een voorlopige uitspraak met die strekking. Die is nu definitief gemaakt. De commissie gunt Euro-
tunnel overigens wel enige tijd om de van SeaFrance overgenomen schepen, of ten minste twee van de drie, weer van de hand te doen. De
concurrenten, dan wanneer één van die concurrenten een dochter is van Eurotunnel. Eurotunnel werd een jaar geleden
Eurotunnel moet van Britten iets doen wat het van Franse rechter niet mag commissie meent dat de consument beter af is als de schepen in handen komen van twee onafhankelijke
door de Franse handelsrechter aangezocht om de schepen van het failliet verklaarde SeaFrance over te ne-
LICHT OPGAANDE TENDENS TRANSPORTINDEX HOUDT AAN 100
80
60
40
20 Jan '13
Feb '13
TransportIndex
Zeevaart
Mar '13 Binnenvaart
Apr '13
May '13
Jun '13
Wegvervoer
De Transportindex is de afgelopen week een fractie gedaald. De daling was het gevolg van de overstromingen in delen van Duitsland en Oostenrijk, die leidden tot stremmingen in de binnenvaart. De binnenvaartindex daalde dan ook ruim negen punten, hetgeen een daling van de algemene index van slechts ruim een half punt veroorzaakte. De andere modaliteiten deden het beter dan een week eerder. Zo steeg de wegvervoerindex bijna anderhalf punt tot 97,24 en die voor de zeescheepvaart twee punten tot 94,89. Wel blijven alle indexen iets onder het niveau van precies twaalf maanden geleden. Tot dusver dit jaar was er in het aantal transportbewegingen een licht opgaande tendens, evenals vorig jaar het geval was. De Transportindex is een initiatief van Nieuwsblad Transport, Wolters Kluwer Transport Services/Teleroute, Royal Dirkzwager, NDW en Panteia/NEA. Volg de Transportindex dagelijks via www.transportindex.nl
7
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
moet uit ferrymarkt Beurs voor trailerbouw WEGVERVOER
krijgt andere naam
kunstmatig hoog willen houden Anders gezegd: het bedrijf kan onmogelijk voldoen aan beide eisen. Volgens Gounon was MyFerryLink mooi op streek met de uitvoering van het eigen businessplan. De reder kent een bezettingsgraad van 60% en vervoert 25.000 vrachtauto’s en trailers per maand. Gounon vreest wel dat de Britse uitspraak en de daardoor gerezen onzekerheid over de toekomst van MyFerryLinks de komende maanden een drukkend effect op het vrachtaanbod voor de dienst kan hebben. Optimistisch
zich nu ook als ferryrederij in de markt heeft gestort.
men, voor een bedrag van 65 miljoen euro. De schepen voeren onder de SeaFrance-naam tot november 2011 op het Kanaal. Toen Eurotunnel de schepen kocht, was er nog geen sprake van dat Eurotunnel plannen zou hebben om DFDS/LD uit de markt te drukken. Tegen het besluit van de CC heeft Eurotunnel onmiddellijk bezwaar aangetekend. Eurotunneltopman Jacques Gounon spreekt van een ‘excessieve, onlogische en disproportionele’ uitspraak. Gounon ziet maar twee mogelijkheden: of het wint het beroep tegen de
beslissing, of MyFerryLink gaat ten onder. Dat laatste zou dan wel 500 mensen hun arbeidsplaats kosten, terwijl de haven van Calais belangrijke inkomsten zal derven. Een bijkomende moeilijkheid is van juridische aard. Bij de overname van de drie schepen van SeaFrance moest Eurotunnel de Franse rechter beloven deze schepen voor een periode van ten minste vijf jaar in eigendom te houden. Zou moeten worden voldaan aan de uitspraak van de CC, dan dreigt Eurotunnel dus in conflict te komen met de Franse rechter.
Volgens Gounon zal de beroepszaak die nu tegen de uitspraak van de CC is aangespannen, aan het eind van het derde kwartaal van dit jaar tot een uitspraak leiden. Gounon toont zich optimistisch over de beroepszaak. Intussen echter houdt de directie van MyFerryLink ernstig rekening met een tegenvallende uitslag. De bedrijfsleiding van de rederij is op zoek gegaan naar ‘financiële oplossingen’ voor het geval Eurotunnel zich uit de ferrymarkt zou moeten terugtrekken. De zaak heeft inmiddels ook de politiek aan het werk gezet. De Franse minister van transport, Frédéric Cuvillier liet daags na de CC-uitspraak weten zich met de Britse autoriteiten in verbinding te hebben gesteld om de mogelijkheden van een gezamenlijke arbritrageprocedure te onderzoeken. De CC zelf beseft ook terdege dat haar oordeel MyFerryLink en Eurotunnel in grote verlegenheid brengt. De commissie hoopt dat de Franse handelsrechter het verbod op verkoop van oud-SeaFrance-schepen, dat tot 2017 van kracht is, zal willen opheffen om Eurotunnel in staat te stellen de grootste twee ferryschepen te verkopen. FOLKERT NICOLAI
De Carrosserie Vakdagen gaan onder een nieuwe naam verder en richten zich voortaan ook op het personenvervoer. De nieuwe naam wordt Transport Compleet. De beurzen in Nederland worden ook in de toekomst op dezelfde plaatsen gehouden, namelijk Hardenberg, Gorinchem en Venray. Nieuw is een soortgelijke beurs die in Duitsland zal plaatsvinden. De vakbeurs voor de truck-, traileren carrosseriebouw ondergaat bovendien een inhoudelijke uitbreiding. Voortaan zal ook aandacht worden besteed aan het personenvervoer en aan lichte bedrijfswagens, zo heeft organisator Evenementenhal medegedeeld. Begin dit jaar besloot een aantal Nederlandse carrosserie- en trailerbouwers de beurzen dit jaar te mij-
den. Het betrof onder meer Broshuis, BURG/LAG, Floor Trailers, Nooteboom en Pacton. Ze waren niet te spreken over de kwaliteit van de vakbeurzen. Hun ontevredenheid gold verder de toename van het aantal beurzen, wat versnippering in de hand zou werken. Ook zonder deze aanbieders gaan de vakbeurzen gewoon door. De organisator zegt ook niet te klagen te hebben over de belangstelling, zowel van fabrikanten als van bezoekers. Enkele van de afgehaakte trailerbouwers besloten bovendien uiteindelijk toch maar weer present te zijn, omdat ze ruime aandacht zochten voor hun noviteiten. De beurs wordt volgend jaar in Hardenberg gehouden op 1, 2 en 3 april, in Gorinchem op 2, 3 en 4 september en in Venray op 11, 12 en 13 november. | FOLKERT NICOLAI
BINNENVAART
Contargo zet netwerk op portal InlandLinks InlandLinks, het platform voor verbindingen tussen Rotterdam en het achterland, slaat een grote slag met de toevoeging van het terminalnetwerk van Contargo.
terdam ziet in de toetreding van Contargo een bevestiging dat marktpartijen de toegevoegde waarde van het project inzien. Routeplanner
Daarmee stijgt de dekking van InlandLinks tot ongeveer de helft van de markt in Nederland, Duitsland en België. Vanaf medio juni zullen de terminals in Duitsland, Frankrijk en Zwitserland worden aangesloten, te beginnen met de elf die Contargo volledig in eigen beheer heeft. Emmerich was al aangesloten bij InlandLinks. Contargo noemt InlandLinks ‘een uitstekende marketing tool’, waarmee terminals objectief vergeleken kunnen worden. Havenbedrijf Rot-
Inland Links heeft verder een nieuwe intermodale routeplanner. Die geeft vanaf zeeterminals een overzicht (met lijst en kaart) van de beste intermodale routes van en naar het achterland, compleet met transittijden en CO2-uitstoot. De Contargo-terminals zijn: Basel, Frankfurt-Ost, Frankfurt Höchst, Germersheim, Gustavsburg, Karlsruhe, Ludwigshafen, Mannheim, Prouvy, Koblenz en Wörth. In totaal staan er nu 53 terminals op Inland Links. | ROB MACKOR
OVERNAMES
Deutsche Post verkocht dochterbedrijf ITG aan LGI. Er ontstaat een forse speler in de Europese logistiek, met een gezamenlijke omzet van bijna 400 miljoen euro. Het kind dat Willi Betz op de wereld zette, wordt groot. Logistics Group International ontstond in 1995, toen wegvervoerder Willi Betz de logistieke activiteiten van Hewlett-Packard in Duitsland voortzette. Daarmee zette de transportondernemer uit het Duitse Zwabenland een flinke stap in de contractlogistiek. LGI bleef zestien jaar in handen van Willi Betz. Begin vorig jaar werd het overgenomen door Kajo Neunkirchen, een familiebedrijf dat is gespecialiseerd in de overname van middelgrote familiebedrijven en afsplitsingen van concerns, en Cap Finance Mittelstandsfonds. De strategische achtergrond was dat LGI zich snel had ontwikkeld in de
FOTO LGI
Kind van Willi Betz groeit als kool onder nieuwe eigenaars contractlogistiek, terwijl Willi Betz intussen had besloten zich vooral op transport en expeditie in Oost-Europa toe te leggen. Toen de nieuwe eigenaren aantraden, behoorde LGI al tot de tien grootste spelers in de contractlogistiek in Duitsland en had het ook internationaal zijn vleugels uitgeslagen. Het bedrijf werkt voor de autoindustrie, producenten van elektronica en gezondheidsartikelen en is ook actief in de zee- en luchtvrachtexpeditie. Het duo Neunkirchen/Cap wil vooral de internationale ontwikkeling door de overname van ITG verder versterken. De combinatie LGI/ITG behaalt een omzet van 400 miljoen euro.
Textiel en kleding
ITG is voor een niet onthuld bedrag gekocht van Deutsche Post DHL. De transactie is voorgelegd aan de mededingingsautoriteiten; hun oordeel wordt in de loop van deze maand verwacht. Aan de eigen omzet van
LGI, zo’n 245 miljoen euro vorig jaar, wordt 150 miljoen omzet toegevoegd. ITG, dat zich onder meer heeft gespecialiseerd in de textiel- en kledinglogistiek, beschikt over vestigingen in Amsterdam en Rotter-
dam en elders bijvoorbeeld in Moskou en in de Verenigde Staten. In Duitsland, waar beide bedrijven hun oorsprong vonden, is het gezamenlijke vestigingsnetwerk het dichtst. LGI, dat naar eigen zeggen jaarlijks
een omzetgroei van 20% weet te realiseren, is ook wel eens als verkoper opgetreden. Begin 2010 deed het dochter TechProtect van de hand aan Geeen, een Canadees recycleringsbedrijf. De twee werkten al een paar jaar samen bij de reclyclering van elektrisch gereedschap. ITG moet een financieel kerngezond bedrijf zijn. Jaarlijks wordt de kredietwaardigheid van Duitse bedrijven beoordeeld door het bureau Hoppenstedt. Dit jaar wist ITG zich voor het derde jaar op rij te kwalificeren voor de kopgroep van zeer gezonde bedrijven. Hoppenstedt heeft onderhand al zo’n 4,7 miljoen bedrijven doorgelicht en nog maar zelden meegemaakt dat één bedrijf tot drie keer toe de hoogste score weet te behalen. Nog geen 5% van alle bedrijven slaagt daar zelfs maar één keer in. LGI heeft dus een ijzersterke dochter in huis gehaald. | FOLKERT NICOLAI
8 NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
Minder volu De economische crisis mist haar uitwerking niet op de volumes die verladers uitbesteden aan het vervoer. Toch houden die de tarieven redelijk overeind.
N
Waardering vervoerders 10 8 7,9
7,4
7,2
7,5
7,8
7,8 6,9
6 4 2 0 weg zee vervoer vervoer
kust vaart
binnen lucht spoor express vaart vervoer vervoer diensten
■ 2013 ■ 2012 ■ 2011 Vervoerders krijgen gemiddeld een voldoende op het rapport. Bij de meeste modaliteiten neemt de waardering jaar op jaar toe.
ederland is in crisis, en de somberheid slaat ook bij het verladende bedrijfsleven toe, zo lijkt het wel. Wie de resultaten van De Grote Verladersenquête van verladersorganisatie EVO en Nieuwsblad Transport van de laatste jaren naast elkaar legt, ziet dat verladers steeds pessimistischer worden over het volume dat zij verwachten te gaan vervoeren. Was in 2011, toen de enquête voor het eerst werd gehouden, nog meer dan de helft van de respondenten ervan overtuigd dat hun volumes in dat jaar zouden stijgen, nu, in 2013 is het aantal optimisten geslonken tot ongeveer een kwart. Hadden destijds de zwartkijkers die dalende volumes voorzagen, een aandeel van ongeveer 10%, nu denkt zo’n 25% dat het volume in het huidige jaar dat van vorig jaar niet zal overtreffen. Overigens, zowel toen als nu is de groep die gelijkblijvende hoeveelheden lading verwacht het omvangrijkst. Die somberheid komt natuurlijk niet uit de lucht vallen. Ruim een derde van de verladers heeft in 2012 het volume daadwerkelijk zien terugvallen, meer dan in 2011, toen het onge-
veer een kwart was. Precies omgekeerd – van een derde in 2001 tot een kwart in 2012 - daalde het percentage dat wel meer goederen had te vervoeren. Overcapaciteit
Bij een dalend ladingaanbod zou je een toenemende overcapaciteit bij de vervoerders verwachten en daarmee een druk op de tarieven. Toch is dat niet wat uit de Grote Verladersenquête blijkt. Op de vraag hoe de tarieven zich in 2012 hebben ontwikkeld, antwoorden meer respondenten dan vorig jaar dat het transport duurder is geworden. Met name voor zeevracht is de uitslag opvallend: maar liefst 85% van de zeeverladers zegt een hogere rekening te hebben ontvangen. Dat lijkt een correctie op 2011 te zijn, toen juist een relatief hoog percentage (18%) zeeverladers het genoegen smaakte van dalende tarieven. In de luchtvracht deed zich een correctie in omgekeerde richting voor: in 2012 een grotere (zij het met 19% nog steeds kleine) groep die dalende prijzen signaleerde dan het jaar ervoor. Ook in het wegvervoer daalde het percentage met stijgende tarie-
ven en steeg het percentage met dalende tarieven. Binnenvaart en spoor volgden de trend van stijgende tarieven. Voor het huidige jaar verwachten verladers over het algemeen eerder een stijging dan een daling van de tarieven, maar wel minder dan in 2012. Opvallende uitschieter hierbij is de binnenvaart, waar het percentage dat een stijging verwacht met 30% een stuk lager ligt dan bij de overige modaliteiten. Kleintjes
Al zitten lagere vervoerstarieven er dan niet altijd in, de economische situatie noopt bedrijven er wel toe om op de kleintjes te letten, ook in de logistiek. Iets meer dan de helft (53%) geeft aan door de crisis gedwongen te zijn om kosten besparen. De meeste verladers hebben dat al gedaan door (nog) meer vervoer uit te besteden. Die mogelijkheid raakt nu uitgeput: nog maar 10% ziet hiertoe nog mogelijkheden. Het omgekeerde – vervoer juist weer in eigen hand nemen – is voor de meesten nog minder een optie. Automatisering, het kiezen voor aan andere vervoerder en een efficiëntere supply chain
Het afgelopen jaar zijn de vervoerstarieven voor het vervoer.........
Ontwikkeling vervoersvolumes in 2012
2012
2011
100%
2013 verwachting
80% 60% 2012 werkelijk
40% 20% 0%
2012 verwachting
spoor
0%
20%
40%
60%
80%
bv
zee
lucht
weg
spoor
bv
zee
lucht
weg
100%
■ gestegen ■ gelijk gebleven ■ gedaald
■ gestegen ■ gelijk gebleven ■ gedaald
De vervoersvolumes zijn in 2012 tegengevallen. Voor 2013 zijn de verwachtingen minder hoog gespannen dan ze voor 2012 waren.
Vindt u de dienstverlening van containerrederijen betrouwbaar?
Meer respondenten dan in 2012 geven aan dat het transport het voorgaande jaar duurder is geworden. Met name voor zeevracht is de uitslag opvallend.
Ik verwacht dat de transportprijzen voor ons totale vervoer in het komende jaar zullen.........
2012
2013
2012
100% 80% 2013
60% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
■ ■ ■ ■
Ja, mijn goederen komen op tijd aan Ja, alleen bij calamiteiten gaat het soms mis Nee, te vaak moet ik lang wachten op de goederen Nee, het is volledig onduidelijk wanneer je goederen op bestemming aankomen ■ Anders / weet niet Verladers zijn minder tevreden geworden over de prestaties van de containerrederijen.
40% 20% 0% spoor
bv
zee
lucht
weg
spoor
bv
zee
lucht
weg
■ stijgen ■ gelijk blijven ■ dalen
Dit jaar verwachten verladers over het algemeen eerder een stijging dan een daling van de tarieven, maar wel minder dan in 2012.
ENQUÊTE
9
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
FOTO BERNADET GRIBNAU
me, toch hogere tarieven
worden het vaakst genoemd als middel om te bezuinigen. Om die efficiëntere keten te bereiken, zijn steeds meer verladers bereid de handen ineen te slaan. Was in de enquête van vorig jaar nog bijna de helft niet bereid tot ketensamenwerking, dit jaar is dat percentage gehalveerd tot ongeveer een kwart. Ook is het aantal verladers die aangeven er al toe over te zijn gegaan, gestegen van 20 naar 25%. Veelal zijn dat wel de wat grotere verladers, en wordt het initiatief nog al eens overgelaten aan de logistieke dienstverlener. Ook staan vaak praktische bezwaren in de weg. Slechts een enkeling meldt zelfverzekerd: ‘Het kan niet efficiënter’. Kostenbesparingen, efficiëntie: sommigen vinden het maar ‘domme vragen’ die erover werden gesteld. ‘Kostenbesparingen zijn aan de orde van de dag en zijn natuurlijk niet crisis-afhankelijk’, was een van de reacties. En een ander: ‘Een echte ondernemer heeft kostenbesparing in zijn DNA. Gaat u kosten besparen? ‘Ehh, nou vroeger gooide ik geld over de balk, daar ben ik nu maar eens mee gestopt…Haha, dan ben je toch geen ondernemer?’ Rapport
Als kosten zo belangrijk zijn, krijgen verladers dan waar voor hun geld? Naar eigen zeggen wel want het rapportcijfer dat zij geven, schommelt zo tussen de 7 en een 8. Opvallend is ook dat de waardering elk jaar ietsje hoger wordt. Alleen het vervoer over water (zee- en binnenvaart) werd dit jaar iets minder gewaardeerd dan in de enquête van vorig jaar. Nog altijd is het spoor de minst gewaardeerde modaliteit, maar zit wel in de stijgende lijn: een 6,9 is al bijna een 7. Voor het eerst is ook specifiek gevraagd hoe verladers de rol van de expediteur beoordelen. Zij lijken hun toegevoegde waarde waar te
maken, want de waardering voor de expediteur ligt bij elke modaliteit net iets hoger dan voor de vervoerder. Niet alles gaat even goed. Een opmerkelijke respons kwam er op de vraag hoe de dienstverlening van de containerrederijen wordt ervaren. In 2012 vond een overgrote meerderheid die betrouwbaar genoeg. Dit jaar is het percentage dat het antwoord ‘Nee, te vaak moet ik lang wachten op de goederen’ heeft aangekruist, aanzienlijk toegenomen. Minder verladers dan voorheen beschouwen een ontijdige levering van een container als een incident. Hoe komen verladers tot hun keuze voor een vervoerder of expediteur? Evenals vorige jaren blijken kwaliteit en betrouwbaarheid voor bijna alle verladers (96%) het belangrijkste criterium te zijn, gevolgd door flexibiliteit en service (88%) en, als derde, prijs (87%). Snelheid heeft in vergelijking met vorig jaar iets aan belang ingeboet (van 83 naar 70%), evenals duurzaamheidsbeleid. In 2012 vond de helft het beleid van de vervoerder op dit punt nog belangrijk, dit jaar nog maar 19%. Ondanks alle onvrede die er in de markt te horen is over tenderen – zowel bij dienstverleners als bij verladers – laat de enquête vooralsnog geen afname van dit fenomeen zien. Sterker, deze manier om vervoerders te selecteren lijkt nog steeds in opmars. Weliswaar bleef het aantal verladers dat zegt systematisch of alleen voor langlopende contracten te tenderen nagenoeg gelijk, het percentage dat aangeeft af en toe een tenderprocedure uit te schrijven nam fors toe, van 19 naar 32%. En het aandeel verladers dat nooit tendert nam ook fors af: van iets meer dan de helft naar 40%. FRANK DE KRUIF
Wij tenderen......... 2012
2013 0% ■ ■ ■ ■
20%
40%
60%
80%
100%
systematisch alleen voor langlopende contracten af en toe nooit
Vooral het aantal verladers dat aangeeft 'af en toe' te tenderen, is flink toegenomen.
10 DOSSIER En de grote verliezer is? Aircargoshop Online rechtstreeks luchtvracht boeken bij een luchtvaartmaatschappij is nog steeds een utopie. Dat is een van de harde conclusies die uit de resultaten van de IATAlijst over 2012 kunnen worden getrokken. Met spanning was uitgezien naar de eerste jaarresultaten van de web winkel Aircargoshop en de impact die dit digitale initiatief heeft op de Nederlandse luchtvrachtmarkt. Deze pionier van het elektronisch boeken van luchtvrachtzendingen opende eind 2011 en het jaaroverzicht van de IATA 2012 zou dan ook volgens initiator Paul Parramore een belangrijke graadmeter zijn. Helaas is een vergrootglas nodig om de impact van Aircargoshop op de Nederlandse export te ontdekken. Het bedrijf komt niet voor in de top-100 en ook als we afzakken naar de onderste regionen van vrachtbedrijven met een omzet van 100.000 euro schittert de webwinkel door afwezigheid. Ook de lijst van de eerste 200 bedrijven op de lijst levert geen Aircargoshop op. Het heeft zelfs een tijdje geduurd om het bedrijf tussen allerlei obscure buitenlandse namen als IQS, Constatine, Wital en Planet te vinden. Pas op plaats 255 staat het bedrijf vermeld met een totaal exportvolume van 7.853 kilo en een omzet van 3.887 euro. Welgeteld goed voor een modaal bruto maandsalaris. De post toeslagen is met 7.699 euro zelfs twee keer groter en geeft de prestatie nog enig cachet, maar eigenlijk mag het allemaal geen naam hebben op een totale Nederlandse exportomzet van 394 miljoen euro.
IATA TOP 100
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
Het experiment lijkt daarmee voorlopig nog de meeste kenmerken te dragen van een flop en op een manier krijgt ondernemer Parramore gelijk toen hij een aantal jaren geleden tegenover deze krant zei dat de expeditie op Schiphol aartsconservatief is. De agenten op Schiphol, die het initiatief steevast hebben afgekraakt, kunnnen gezien de schrale resultaten van Aircargoshop met enig leedvermaak de overwinning op het als ‘revolutie in de markt ‘ gepresenteerde Aircargoshop nu vieren. Van een bedreiging voor het huidige verdienmodel van de luchtvrachtexpeditie is voorlopig geen sprake. Toch dient er niet te hard worden gejuicht. Het kan net zo goed zijn dat Aircargoshop zijn tijd ver vooruit is en dat de commerciële doorbraak nog even op zich laat wachten. Als experiment heeft het zich immers technisch en operationieel bewezen en hikt het alleen aan tegen de ingesleten marktverhoudingen. Of, zoals een grote verlader het onlangs zei: ‘Voor grote verladers is het nog een te grote stap om de luchtvrachtstromen toe te vertrouwen aan iets nieuws, terwijl de kleine verlader afhankelijk is van zijn expediteur en het niet durft.’
De totale luchtvrachtprijs op Schiphol bestond in 2012 voor ruim 45% uit brandstof-en veiligheidstoeslagen. Dat blijkt uit de exportcij
NL Luchtvracht hou De Nederlandse luchtvrachtexport bleef in het crisisjaar 2012 met een verlies van slechts 2,6% naar 406.500 ton redelijk overeind.
Het is aan een grote marktpartij om deze impasse te doorbreken. Die partij is in Nederland niet gevonden. Parramore zoekt die nu in Duitsland en Zwitserland, het thuisland van eigenaar Rhenus Alpine.
JOHN VERSLEIJEN
[email protected]
Deze week in Nieuwsblad Transport, altijd online via www.nieuwsbladtransport.nl/ dossier_IATA en www.nieuwsbladtransport.nl/IATA
D
e krimp van nauwelijks 11.000 ton kan gezien de forse daling in het internationale luchtvrachtaanbod een meevaller worden genoemd. Het had voor de Nederlandse expeditie veel slechter kunnen uitpakken. De bescheiden volumedaling van de IATA-cijfers over 2012 vertaalde zich in een afnemende omzet van 12 miljoen euro ofwel 3% naar een totale exportsom van 394 miljoen euro. Uit die exportsom blijkt dat de vrachtprijzen per kilo nauwelijks iets hebben ingeleverd ondanks de overcapaciteit in de markt en het mindere aanbod.
Toeslagen
Een aardige noviteit in de cijfers over 2012 van CASS, de IATA-bank die het betalingsverkeer verzorgt tussen
expediteurs en luchtvaartmaatschappijen, is dat de toeslagen voor brandstofkosten en security nu apart zijn vermeld. Dat betekent dat de totale verzendkosten van de luchtvrachtverladers in Nederland nu aardig in kaart kunnen worden gebracht en ook de verhouding tot het vrachttarief. Zo betaalde verladend Nederland naast de bijna 400 miljoen aan luchtvrachtpenningen vorig jaar nog eens een bedrag van grofweg 326 miljoen euro aan toeslagen, blijkt na doorrekening van de IATA-cijfers over 2012. Dat betekent dat de totale vrachtrekening op luchtvrachtgebied van 720 miljoen euro voor ruim 45% bestaat uit toeslagen. Ook dit jaar blijven Kuehne +Nagel (K+N), DHL Global Forwarding, Rhenus, UPS en Panalpina net zoals
in voorgaande jaren de topvijf op de Nederlandse IATA-lijst domineren Daarbij wordt wel de koppositie van K+N, dat drie jaar geleden ten koste van DHL marktleider werd, met 47.714 ton steeds steviger. De Zwitserse netwerkexpediteur en perishable-specialist leverde vorig jaar met een marginale groei van 0,2% met 47.637 ton bijna identieke volumecijfers af als in 2011. Verlies
Het was dan ook niet deze consoldatie maar het grotere verlies van de achtervolgers die K+N aan een grotere voorsprong hielp. Zo werd vooral de naaste rivaal van K+N, DHL. met aanzienlijk slinkende exportvolumes geconfronteerd. De nummer twee van Nederland zag het tonnage met meer dan 19% afnemen vergele-
11
FOTO BERNADET GRIBNAU
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
Verschil winst/verlies is vaak maar één klant De grote verlies- en winstrekening op de Nederlandse IATA-lijst laat dit jaar geen absurde uitschieters van 1.000% zien zoals in voorgaande jaren. Het bedrijf Lift Freight Services was met een groei van 264% de grootste winnaar. Grootste verliezer (-65,5%) was Freight Broker Specialist (FBS). Dat grote verlies voor de luchtvrachtmakelaar komt geheel voor rekening van het verlies van een grote klant, een producent van communicatie-apparatuur, aldus mede-directeur Hans van Veen van FBS. Collega Jochem Stap, directeur en
(-60%). In 2011 maakte hij met zijn bedrijf nog een topjaar door met diverse projecten, zegt hij. ‘Helaas heeft dat in 2012 geen vervolg gekregen. Moeilijk had ook Aircargo.NL (-56,7%) uit Aalsmeer het. De luchtvrachtagent behoorde de afgelopen jaren tot de snelst groeiende luchtvrachtexpediteurs van Nederland, maar moest in 2012 duidelijk gas terugnemen. ‘Steeds meer grote spelers zijn door onze grote groei van de afgelopen jaren op ons gaan letten’, zei directeur André van Soest vorig jaar nog. Hij heeft ook het gevoel dat hij als redelijke kleine speler niet de ‘juiste deals op tarief- en capaciteitgebied’ van de airlines krijgt om te kunnen concurreren met de grote expediteurs. ‘Daar zie je toch de druk van de grote inkopende partijen’. Aircargo.NL laat zich niet ont-
‘Ik ga weer voor een plek in de top van de IATA-lijst’ Roland Branderhorst, Aviair
fers van CASS, de IATA-bank die het betalingsverkeer regelt tussen expediteurs en luchtvaartmaatschappijen.
udt schade beperkt
eigenaar van het zes jaar oude Lift Freight Services had juist de grote klapper in 2012 te danken aan de komst van een grote verlader van groenten op de VS. ‘Daarnaast is vorig jaar een aantal transporten op projectbasis losgekomen’, zegt hij. Stap schoof met deze nieuwe contracten als kleine Nederlandse expediteur meer dan 34 plaaten op en wist zich te nestelen op positie dertig
moedigen en blijft aan de weg timmeren. Zo is een eigen webproduct ontwikkeld waar verladers direct bij de airlines kunnen boeken. Van Soest hoopt daarbij samen met kleinere agenten invulling te geven aan dit initiatief door koopkracht te bundelen. Ook Derrick Wiebers, directeur van het relatief jonge luchtvrachtbedrijf J-Air leverde vorig jaar bijna 50% van het tonnage in. Hij
‘Steeds meer grote spelers zijn op ons gaan letten’ André van Soest, Aircargo.NL
Agriairlogistics
De grip van K+N op de Nederlandse luchtvrachttop is zelfs nog groter omdat de tonnages van dochter Agriairlogistics (13), onderdeel van het in 2012 overgenomen Flowerport, nog apart zijn verwerkt op de lijst. Het is voor het eerst en tegelijkertijd voor het laatst dat dit volume op de lijst figureert. Dit jaar al zal dit tonnage onder het IATA-nummer van K+N komen, zegt zijn luchtvrachtdirecteur Dennis Verkooy.
2011 al een sprong van een twaalfde naar een zeven plek en schoof vorig jaar nog een positie op door een bescheiden volumegroei van 2%. Schenker
Blue Sky Cargo (7), onderdeel van het veilingbedrijf The Greenery, blijft ook dit jaar de enige Nederlandse vertegenwoordiger in de toptien en wist na een slecht jaar in 2011 (-16,5%) zich in 2012 te herstellen met een plusje van 1,3%. Het Duitse DB Schenker (8) zette binnen de toptien het beste resultaat neer met een groei van bijna 15%. Ook in 2011 deed de expediteur van zich spreken met een forse groei van 34%. In een sterk concurrerende markt is dat een hele prestatie. Schenker is daardoor Copex Air (9) gepasseerd en heeft ook een aanzienlijk gat (2.000 ton) geslagen met deze Rhenus-zuster. Copex moest in 2011 al een verlies incasseren van 9% en levert nu nog eens 12% in. Het Amerikaanse Expeditors sluit net als in 2011 de toptien af, ofschoon het bedrijf met een groei van 5% een mooi resultaat neerzette. Een troost is dat het bedrijf het tonnage van Copex Air dicht is genaderd. JOHN VERSLEIJEN
van de IATA-lijst. Ook zalmspecialist Aviair (16) maakte vorig jaar een forse groei (54%) door en steeg meer dan tien plaatsen. Het bedrijf van Roland Branderhorst vertoefde in een ver verleden al in de hoogste regionen van de IATA-lijst met zijn bedrijf Panlogistics. Enkele jaren geleden maakte hij zijn rentree op Schiphol met de profetische woorden: ‘Ik ga weer voor een plek in de top’. De zalmexpediteur is nu aardig onderweg. Minder goed verging het directeur Francois Verhaart van Gelders Air
WINNAARS
➔
Bij UPS SCS (3) en Rhenus (4), het oude Road Air, was het in 2012 weer stuivertje wisselen. Dit keer stak de Amerikaanse logistieke dienstverlener met duizend ton Rhenus de loef af. Opvallend was dat de twee bedrijven met respectievelijk -5% en -10,3% veel exportvolume verloren, maar zich desalniettemin wisten te handhaven in de bovenste regionen van de IATA-lijst. UPS maakte zelfs een klein sprongetje in de luchtvrachthiërarchie door het verlies te beperken vergeleken bij Rhenus, dat onlangs zonder veel toelichting afscheid nam van zijn topman Ivo Aris. Panalpina (5) wist niet te profiteren van het verlies bij Rhenus. De Zwitserse agent leed een gevoelig verlies van 7,5% na in 2011 met een volumegroei van 22% nog tot de winnaars te hebben behoord. Nog steeds lijkt de miljoeneninvestering van Panalpina in een nieuwe afhandelingsloods aan het vrachtplatform van Schiphol zich niet terug te betalen in forse volumestijgingen. Vraag is ook of het bedrijf nog gelooft in de Europese gatewayfunctie op Schiphol. Het Franse Geodis (6) heeft vorig jaar nadrukkelijk de aansluiting met de topvijf in de Nederlandse markt gevonden. De expediteur maakte in
schrijft de daling toe aan een uitzonderlijk jaar 2011 waarin hij als vertegenwoordiger van Japan Airlines betrokken was met een groot aantal bijzonder transportprojecten voor het door een tsunami getroffen Japan. ‘Daarnaast werden wij confronteerd met een halvering van de beschikbare capaciteit.’ Dat werd hoofdzakelijk veroorzaakt doordat Emirates, waar Wiebers vrachtcapaciteit inhuurde, vorig jaar de B777 verruilde voor de A380 op Schiphol met een aanzienlijk kleinere vrachtcapaciteit | JOHN VERSLEIJEN
VERLIEZERS
➔
ken met 2011. Ook dat jaar behoorde de Duitse expediteur met een afname van 1% tot de verliezers in de toptien. De vertrokken luchtvrachtmanager Carsten Pellicaan van DHL Global Forwarding schreef destijds in een toelichting de afkalvende gewichtcijfers toe aan het feit dat DHL min of meer meelift op de conjuncturele golven van de mondiale semiconductor-industrie. ‘Gaat het daar goed, dan gaat het ook met ons goed. Indien het daar slecht gaat, zie je dat direct terug in onze cijfers. Zo simpel is het gewoon’, zei hij destijds. Zijn analyse geldt nog steeds en toont aan hoe kwetsbaar deze netwerkexpediteur is bij een zwakke vraag naar luchttransport in de mondiale hightechindustrie.
264,0%
1
FBS
64,5%
92,0%
2
Penske
60,5%
BTS
67,8%
3
Gelders Air
59,5%
FedEx Trade
64,0%
4
Aircargo NL
56,7%
5
Senator
55,6%
5
Altrex
52,2%
6
Falcon
55,5%
6
Varekamp
51,5%
1
Lift Freight
2
Cargo Partner
3 4
7
JAS
54,4%
7
Nado
49,9%
8
Aviar
54,0%
8
J-Air
48,8%
9
Rulewave
44,2%
9
Seko
44,3%
10
ECS Livestock
40,2%
10
DHL International 42,2%
Pagina 12
12 DOSSIER NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
Luchtvracht top 100 in 2012
+ KLIMMERS -- DALERS * NIEUWKOMERS = GELIJK GEBLEVEN BRON: IATA CASS
8ZOXFKWYUDFKWVSHFLDOLVW :DUHKRXVLQJ'RXDQHDFWLYLWHLWHQ6XSSO\&KDLQ=HHYUDFKW:HJWUDQVSRUW
7LOEXUJ5RWWHUGDP6FKLSKRO ZZZPROORJLVWLFVQO
naam expediteur 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51
K+N DHL UPS Rhenus Panalpina Geodis Blue Sky Cargo Schenker Copex Expeditors Uti Aerocar Agriairlogistics Ceva Toll Aviair VCK Fast Forward DSV TNT Saco Groupair Agility Copex Hill Yusen Air IAA Best Global Hellmann Jas Forwarding Nippon Express Lift Freight Kintetsu IJS Global Cyber Freight ML Milestone Seltech Kerry Logistics ECS Livestock J-air Vantec Cavalier SDV NL Merzario KDS ITG Nado Altrex Rotra MOL Broekman VAT Aramex
klim/ daal = = + -= + -+ -= + + * + -+ -+ -+ + -+ + -+ + + -+ --+ -+ + + -= + + + + ---+ + -+ --
gewicht kilo 2012 47.714.888 33.365.662 23.689.563 22.511.174 18.896.451 13.775.383 13.734.709 13.123.881 11.502.703 11.331.124 11.095.952 10.115.522 9.922.398 8.488.512 7.980.716 7.490.103 6.897.159 6.419.675 5.898.617 5.717.307 4.128.976 4.070.577 3.958.411 3.918.321 3.859.510 3.641.566 3.539.483 3.148.621 3.141.048 3.137.784 3.088.422 2.871.834 2.689.054 2.338.024 2.318.974 1.856.917 1.617.292 1.602.858 1.591.544 1.582.970 1.541.662 1.512.010 1.419.779 1.360.617 1.262.338 1.262.189 1.258.524 1.255.485 1.180.412 1.117.380 1.117.118
gewicht kilo 2011
verschil kilo
verschil
Omzet 2012 in euro
47.637.284,50 41.393.299,00 24.952.660,70 25.110.804,50 20.427.265,90 13.493.488,00 13.554.575,10 11.437.413,70 13.046.019,60 10.798.398,70 9.337.193,30 9.553.379,70
77603,5 -8027637,00 -1263097,70 -2599630,50 -1530814,90 281895,00 180133,90 1686467,30 -1543316,60 532725,30 1758758,70 562142,30
0,16% -19,39% -5,06% -10,35% -7,49% 2,09% 1,33% 14,75% -11,83% 4,93% 18,84% 5,88%
7.004.924,20 9.855.649,00 4.861.367,00 5.837.806,00 5.402.693,70 5.441.569,50 5.095.199,30 3.767.280,50 5.141.053,10 3.709.422,30 3.637.999,20 5.638.050,00 3.353.057,20 3.329.084,90 2.038.602,00 3.539.596,50 860.882,50 2.388.680,30 3.055.919,90 2.257.323,50 2.435.507,10 2.240.451,00 1.713.036,20 1.153.289,60 3.129.382,50 2.041.669,90 1.426.506,40 1.696.768,60 1.194.397,50 1.515.031,20 1.713.036,20 2.468.351,10 2.641.495,80 1.440.854,90 905.967,10 1.442.551,90 944.057,00 1.939.997,60
1483587,80 -1874933,00 2628736,00 1059353,00 1016981,30 457047,50 622107,70 361695,50 -1070476,10 248988,70 280321,80 -1778540,00 288508,80 210398,10 1110019,00 -398548,50 2276901,50 699.741,70 -184085,90 431730,50 -97483,10 78523,00 143880,80 464002,40 -1526524,50 -450125,90 156463,60 -155106,60 317612,50 -95252,20 -352419,20 -1206013,10 -1379306,80 -182330,90 349517,90 -262139,90 173.323,00 -822879,60
21,18% -19,02% 54,07% 18,15% 18,82% 0,08% 12,21% 9,60% -20,82% 6,71% 7,71% -31,55% 8,60% 6,32% 54,45% -11,26% 264,48% 29,29% -6,02% 19,13% -4,00% 3,50% 8,40% 40,23% -48,78% -22,05% 10,97% -9,14% 26,59% -6,29% -20,57% -48,86% -52,22% -12,65% 38,58% -18,17% 18,36% -42,42%
39.271.767 33.231.232 24.467.960 21.772.350 23.824.484 10.168.496 6.226.945 12.767.040 13.183.573 9.851.866 12.727.535 13.451.168 5.265.768 13.463.717 4.586.801 3.550.712 8.994.132 7.151.491 5.632.470 5.981.562 6.318.083 3.772.855 4.238.231 3.670.510 3.852.006 3.913.289 3.409.740 3.855.512 3.298.745 2.254.753 3.005.600 3.584.207 2.472.613 5.522.927 1.347.940 1.477.044 3.962.102 753.233 2.104.490 2.218.726 2.429.400 1.580.559 1.816.660 1.297.916 968.041 903.370 1.406.168 1.061.531 1.049.218 1.213.487 958.703
HET COMPLETE HANDBOEK VOOR DE STARTENDE EN ERVAREN EXPORTEUR
€ 32,
50
304 pagina’s ISBN 9789490415105
BESTEL NU www.exporterendoejezo.nl
Pagina 13
13
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
naam expediteur 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100
Falcon A.Hartrodt Cargo Masters C.H. Robinson Rulewave FedEx Trade Damco Dimerco BTS Penske Nat air Cargo Partner AML Aircargo Nedairfreight Remiro Freight Seko BDP Dachser World Asia Blue Crown Hankyu Senator Blue Water Gelders Unique Rohlig Spare Cargo Your Cargo DHL Intern. Senior Air NNR Global Speedmark Gondrand A.F.S Maurica Ward Intervracht Varekamp Malenstein Ziegler Rotterdam Air Intertrans DTC Int. FBS Eagle Logwin Tandem Global Cargofriends Racon
klim/ daal + -+ + + + + + + --+ --* + -= + --+ + + -+ + -+ ---------+ + -* + -+ * * * + Totaal
gewicht kilo 2012
gewicht kilo 2011
verschil kilo
verschil
Omzet 2012 in euro 1.442.532 1.118.668 1.238.339 965.280 1.268.307 870.418 1.220.684 581.127 1.021.667 567.722 826.218 1.078.992 377.318 1.148.667 687.478 1.113.335 942.368 878.257 733.366 533.884 1.256.413 500.474 788.065 798.329 701.859 589.475 786.702 679.968 665.108 932.076 645.982 549.677 566.897 447.744 813.235 403.485 466.248 582.994 913.534 484.460 586.376 448.311 1.452.537 620.917 595.492 314.791 368.196 440.932 404.118
1.087.087 1.042.430 965.737 964.524 960.470 956.695 946.841 941.691 931.156 912.567 909.008 903.031 896.189 892.591 876.943 872.696 865.300 840.328 788.874 739.040 732.029 719.029 712.733 710.191 665.553 659.178 627.426 626.994 610.645 608.506 606.122 597.866 585.151 536.961 528.852 509.228 492.512 479.014 459.197 458.560 453.296 434.470 429.240 424.307 417.486 394.087 386.160 378.689 375.310
699.259,20 1.273.415,00 845.052,00 668.676,40 769.439,00 584.496 840.019,00 823.176,00 554.853,80 2.312.870,50 1.033.869,70 470.486,70 876.747,50 2.064.760,20
387827,80 -230985,00 120685,00 295847,60 191031,00 372199,00 106822,00 118515,00 376302,20 -1400303,50 -124861,70 432544,30 19441,50 -1172169,20
55,46% -18,14% 14,28% 44,24% 24,83% 63,68% 12,72% 14,40% 67,82% -60,54% -12,08% 91,94% 2,22% -56,77%
621.893,70 1.553.526,10 762.920,50 675.731,70 932.214,00 726.046,40 572.668,00 458.176,50 544.594,80 1.645.283,40 549.356,60 525.725,50 640.050,00 580.442,80 1.052.053,10 596.221,70 726.220,50 861.070,00 617.793,50 570.857,30 591.382,10 595.555,10 988.100,00 365.969,20 448.336,40 477.248,80
250802,30 -688226,10 77407,50 113142,30 -193174,00 5982,60 146361,00 254556,50 165596,20 -979730,40 109821,40 101700,50 -13056,00 30202,20 -443547,10 9900,30 -128354,50 -275919,00 -80832,50 -42005,30 -82154,10 -103043,10 -509086,00 93227,80 10223,60 -23952,80
40,33% -44,30% 10,15% 16,74% -20,72% 0,82% 25,56% 55,56% 30,41% -59,55% 19,99% 19,34% -2,04% 5,20% -42,16% 1,66% -17,67% -32,04% -13,08% -7,36% -13,89% -17,30% -51,52% 25,47% 2,28% -5,02%
411.879,50 1.193.624,00 370.134,90
17360,50 -769317,00 47351,10
4,21% -64,45% 12,79%
310.047,70
65262,30
21,05%
406.503.463
417.280.731
-10.777.268
-2,58% 394.786.288
$06+ $06+$0)5$'86%58 +$0)5$'86%58
$QFKRUDJHODDQ_/'6FKLSKRO_7_) LQIR#DPVVD DFRJURXSDLUFRP_ZZZVDFRJURXSDLUFRP LQIR#DPVVDFRJURXSDLUFRP_ZZZVDFRJURXSDLUFRP
6SHFLDOL]HGLQ$XVWUDODVLDDQG6RXWK$IULFD
14 DOSSIER NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
FOTO LUFTHANSA
Schiphol beleeft revival bij export van perishables Perishables leken tot voor kort verloren voor de luchtvrachtsector. Niet dus. Rederijen zijn uit de gratie. ‘Te groot risico’, vindt Blue Sky.
W
ie in groente en fruit zit, gooit hoge ogen op de Nederlandse IATA-lijst De kilo’s groente en fruit tellen immers flink mee op de gewichtsschaal vergeleken met de lichtgewicht zendingen hitech-chips, iPads en mobieltjes. Dat betekent dat de resultaten op de IATA aan de ene kant soms een vertekend beeld geven van de krachtsverhoudingen, maar aan de andere kant maakt dat de Nederlandse exportmarkt op luchtvrachtgebied een beetje crisis-proof. Niet voor niets wist Schiphol zich vorig jaar met dalende vrachtvolumes wereldwijd redelijk te handhaven op vrachtgebied door onder meer het segment perishables. Alleen het onderdeel bloemen leek wat minder te draaien. ‘Eten moeten we per slot van rekening allemaal. Oook in een crisis’, luidt niet voor niets de boodschap van Dennis Verkooy, luchtvrachtdirecteur van marktleider Kuehne +Nagel.
J. van de Put
Verkooy was ook vorig jaar druk bezig om het netwerk van perishableklanten uit te bouwen. Dat gebeurt met acquisities en autonome groei. Zo werd eind vorig jaar Flowerport en dochter AgriAir op Schiphol overgenomen nadat eerder al bloemenspecialist J. van de Put Fresh Handling werd gekocht. De exportvolumes van dit laatste bedrijf werden vorig jaar al geheel geïntegreerd in de cijfers van de nieuwe eigenaar en daarmee verdween wederom een historische Hollandse naam uit de IATA top 100. Hetzelfde lot is Flowerport en AgriAir overigens eind van dit jaar beschoren, aldus Verkooy. De luchtvrachtdirecteur van K+N heeft de laatste tien jaar het grootste perishable-bedrijf op Schiphol mee helpen opbouwen. In 2003 tekende hij als general manager van het toenmalige NCS met een groei van meer dan 45% voor een van de grootste groeipercentages in de groente-export. Reden voor K+N om het Nederlandse expeditiebe-
Tomaten en paprika’s werden vorig jaar weer volop door de lucht via Schiphol over de wereld vervoerd. Opmerkelijk was de verre bestemming Nieuw-Zeeland.
drijf te kopen. Verkooy was zelf daarvoor, eind 2002, overgestapt van Hellman Perishable Logistics naar NCS met een aantal grote klanten. Daarnaast had NCS in 2003 een goede slag weten te slaan door de bloemenafdeling van Schenker in Aalsmeer over te nemen. Door de geplande consolidatie dit jaar van Flowerport en AviaAir zal
wacht dit wel aan het eind van dit jaar weer te hebben ingehaald, zegt hij optimisch. Blue Sky Cargo (7), de huisexpediteur van veilingbedrijf The Greenery, had in 2012 ook een goed jaar. Luchtvrachtdirecteur Harry van Buyten van Blue Sky zag het luchtvrachtvolume weer licht toenemen met 1,3% na jaren van afkalvende cijfers. Nieuw-Zeeland
’Eten moeten wij per slot van rekening allemaal, ook in een crisis’ K+N naar verwachting ook dit jaar weer een groter gat slaan met de nummer twee op de lijst, DHL. Het is dan de vraag of de Zwitserse expediteur op exportgebied aan zijn groeigrenzen zit. Als het aan Verkooy ligt zeker niet. Hij wijst er wel op dat misschien het accent iets meer zal verschuiven naar import maar als de gelegenheid zich voordoet, zal de persihable-specialist elke kans op exportgebied met beide handen aangrijpen. Weer
Dit voorjaar heeft de onbetwiste marktleider op de Nederlandse IATA-lijst net zoals de overige specialisten een tegenvaller moeten verwerken door het koude weer en de mindere aanvoer van versproducten. ‘Dat heeft een grote impact gehad op onze volumes de eerste vijf maanden van dit jaar.’ Verkooy ver-
Volgens Van Buyten maakt luchtvracht bij het intercontinentaal transport van perishables ‘een revival door’ ten koste van de containervaart. ‘De containers met paprika’s uit Nederland naar de VS zijn vorig jaar definitief verdwenen’, zegt hij. Van Buyten wijt dat aan de prijsrisico’s voor de handelaars tijdens de lange zeereis naar onder meer de VS. ‘Dan kan er veel wijzigingen.’ Daarnaast is de luchtvracht door de overcapaciteit veel goedkoper geworden
en sluit het beter aan op de betrouwbaarheid van de sector om snel te kunnen leveren aan klanten. Zo was er vorig jaar sprake van een paprikaluchtbrug naar het Nieuw-Zeeland omdat het land plotseling zonder deze groente was komen te zitten, zegt hij. ‘Met een all-in tarief van rond de drie euro per kilo is dan luchtvracht niet de goedkoopste transportmodaliteit maar zonder parika’s was geen optie voor de Nieuw-Zeelander. Een ander opmerkelijk bestemming vorig jaar was Japan, waar Blue Sky Cargo profiteerde van een mislukte oogst in Zuid-Korea. ‘Nederland is het enige land dat behalve Zuid-Korea paprika mag exporteren naar Japan. Daarmee hadden wij een unieke exportpositie.’ Blue Sky Cargo profiteerde verder sterk van de luchtvrachtexport naar het Midden-Oosten voor hotelketens. Zelfs sommige Afrikaanse lan-
den werden bediend met Nederlandse groentes. Alleen op de export naar de VS lijkt Nederland het af te leggen tegen Mexico en Canada, aldus Van Buyten. Mexico levert nu veel langer door het jaar heen perishables aan het grote noordelijke buurland en daarnaast is er Canada. ‘Het wordt voor de Nederlandse exporteurs steeds lastiger om daar als land tussen te komen.’ Ook Nedairfreight (66), de hoogste nieuwkomer op de IATA-lijst, schrijft dit voor ‘60 tot 70 %’ toe aan perishables, aldus directeur Klaas Mast. Alleen agro-specialist Copex Air (9) zag het groente-pakket slinken. Het bedrijf zegt geen klanten te hebben verloren maar ‘kleinere volumes te hebben gedraaid’. Ook zijn farma- en dierentransport, met kleinere tonnages, veel belangrijker geworden, aldus Copex. JOHN VERSLEIJEN
‘Fyra was bij ons ook geen succes’ De webwinkel Aircargoshop heeft het niet gered in Nederland, blijkt uit de IATA-cijfers. Het initiatief wist nauwelijks 7.800 kilo te vergaren. De tegenvaller betekent niet dat initiatiefnemer Paul Parramore de plannen heeft opgegeven. Ze zijn hoogstens verplaatst en overgeheveld naar zijn tweede thuisland, Zwitserland. Daar slaat zijn idee,
waarbij verladers rechtstreeks zendingen digitaal kunnen boeken bij airlines zonder tussenkomst van een expediteur, wel aan, zegt hij. ‘Daar zijn nog grote verladers die nog zelf kunnen beslissen hoe ze de logistiek inkopen en niet afhankelijk zijn van een hoofdkantoor in een ver buitenland.’ Dat laatste zorgde ervoor dat grote partijen op de Nederlandse markt waarvoor Aircargoshop was gebouwd een afwachtende houding aannamen. Daarnaast had het initiatief heel veel tegenwerking van de expeditie. Het mislukt dan. Jammer,
maar dat zie ik met meer projecten. De Fyra was bij ons ook geen succes, maar elders is de HSL dat wel’, aldus Parramore. Duitsland
Volgens de luchtvrachtondernemer slaat de digitale luchtvrachtwinkel wel aan in Noorwegen, Italië, Duitsland en Zwitserland. ‘Daar zit nog veel maakindustrie en partijen die geloven in innovatie. Ik zie de dag dan ook komen dat bedrijven zich rechtstreeks melden bij de carriers, ook in Nederland.’ | JOHN VERSLEIJEN
OVERHEID & REGELGEVING 15 NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
NIEUWS OVER BESTEMMINGEN
De grootste tariefsverhoging uit de geschiedenis van de lijnvaart lijkt weinig kans van slagen te hebben. Op 1 juli willen de containerrederijen hun tarieven tussen het Verre Oosten en Noord-Europa fors verhogen. Het bedrag van de aanpassing verschilt van carrier tot carrier en schommelt tussen de 800 en 1.000 dollar per teu. De spottarieven zijn vorige week verder gedaald naar 558 dollar all-in per teu. Uit de contracten die nu al op de Shanghai Shipping Exchange worden onderhandeld voor transporten in juli, blijkt dat de Chinese exporteurs bereid zijn om gemiddeld 430 dollar per teu extra te betalen. Zij gaan er vanuit dat de tariefsverhoging slechts voor de helft zal slagen. In het verleden bleek dat de tarieven van vooraf onderhandelde contracten meestal redelijk goed de effectieve prijsevolutie voorspelden. MSC heeft vorige week het ultra large container ship (ulcs) ‘MSC Valeria’ van 14.036 teu een proefaanloop laten maken in Mundra. De Zwitserse rederij verpulverde daarmee haar eigen record van het grootste containerschip in India, want tot nu toe waren de schepen van 8.800 teu uit MSC’s IPAK-dienst tussen Noord-Europa en India de grootste die ooit een Indische haven hebben aangelopen. De ‘MSC Valeria’ vaart in de Dragon Express Service tussen het Verre Oosten en het Middellandse Zeegebied. De proefaanloop werd ingelast tijdens de terugreis van de Med naar Singapore. Met de aanloop van 4 juni wilde de
rederij uit Genève testen of ze in de toekomst meer ulcs naar India kan sturen. MSC heeft inmiddels al 49 schepen van meer dan 12.500 teu in de vaart en zoekt nieuwe routes om die allemaal aan het werk te zetten.
Cargolux opent een wekelijkse vrachtdienst Atlanta en de Beierse hoofdstad München via Luxemburg. De vrachtvlucht wordt grotendeels uitgevoerd voor de Duitse expediteur Senator International Spedition en vindt plaats op maandag. Volgens Cargolux biedt München ook mogelijkheden om vracht uit de Duitse markt te consolideren. Qatar Airways Cargo heeft van de Italiaanse overheid rechten gekregen om vluchten uit te voeren vanaf Doha via Milaan naar de VS. De vrachtmaatschappij heeft de eerste vluchten afgelopen week uitgevoerd. Het gaat daarbij om een vrachtdienst die twee keer per week met een B777F wordt uitgevoerd. Qatar Airways Cargo vliegt al
via Amsterdam naar Chicago. De nieuwe rechten betekenen dat de maatschappij haar aanwezigheid op Chicago verdubbeld. DB Schenker vervoert vanaf september onder de naam ‘Bosporus Shuttle’ vracht tussen Duitsland en Turkije. De vrachttrein zal in de aanloopfase drie keer per week heen en weer sporen. Later worden dat vijf shuttlediensten heen en weer. De nieuwe shuttledienst zal zowel container- als conventionele lading vervoeren. De Amsterdamse haven is een nieuwe frequente railverbinding rijker, nu een cacaotrein wekelijks van Amsterdam naar Berlijn rijdt. De Amsterdamse haven versterkt met deze nieuwe verbinding haar positie als grootste cacaohaven ter wereld en breidt hiermee de op- en overslag van cacao uit. Ladingstromen worden gebundeld op de trein. Een trein kan een hoeveelheid cacao vervoeren die gelijk staat aan de lading van vijftig vrachtwagens. De trein wordt gelost bij railterminaloperator Behala in Berlijn. De spoorshuttle wordt toegevoegd aan het Europese netwerk van achterlandverbindingen van de Amsterdamse haven.
‘OM niet uit op waarheid in zaak havenschandaal’ Het Openbaar Ministerie heeft in de strafzaak tegen Joep van den Nieuwenhuijzen diens rechten met voeten getreden en moet daarom niet-ontvankelijk worden verklaard. Met dat verzoek aan de rechtbank begon vorige week het drie dagen durende pleidooi van de verdediging van Van den Nieuwenhuijzen, die wordt verdacht van onder meer faillissementsfraude en het omkopen van de voormalige directeur van het Havenbedrijf Rotterdam, Willem Scholten. Het OM eiste twee weken geleden 5,5 jaar celstraf tegen Van den Nieuwenhuijzen. Maar volgens de verdediging is wat het OM Van den Nieuwenhuijzen ten laste legt gebaseerd op ‘sfeerbeelden’ en een ‘zelf ontworpen scenario’. Het OM heeft niet aan waarheidsvinding gedaan en verzuimd om naar ontlastend materiaal te kijken. Door Van den Nieuwenhuijzen met ‘holle retoriek’ af te schilderen als iemand die bedrijven opzettelijk ten onder liet gaan en de werkgelegenheid van vele mensen op het spel zette, heeft het OM ‘karaktermoord’ gepleegd, aldus de verdediging. De verdachte zou een deel van de door het Havenbedrijf Rotterdam gegarandeerde bankleningen in eigen zak hebben laten verdwijnen, luidt de beschuldiging van het OM. Volgens de verdediging heeft Van den Nieuwenhuijzen echter tussen 2002 en 2006 een vermogensverlies van 130 miljoen euro geleden. ‘Dat is
Joep van den Nieuwenhuijzen: rechten met voeten getreden.
het antwoord op de vraag wat er met het geld is gebeurd’. ‘Onjuistheden’
Niet alleen Joep van den Nieuwenhuijzen, ook Willem Scholten voelt zich onheus door het OM bejegend, zo bleek tijdens het pleidooi. De verdediging haalde een brief aan die zijn advocaat eind mei heeft geschreven aan de officieren van justitie om-
Willem Scholten ondervindt grote hinder van ‘aperte onjuistheden’
dat die ‘een aantal aperte onjuistheden in de openbaarheid hebben gebracht waar de heer Scholten grote hinder van ondervindt’. De advocaat doelt op beweringen over geldstromen van Van den Nieuwenhuijzen via de Egyptische zakenrelatie Shilbaya richting Scholten. Onjuist zou zijn dat Scholten nauwelijks huur heeft betaald voor het huis dat Shilbaya van hem had gekocht. Van een getuige die verklaard heeft geld van Shilbaya voor Scholten te hebben ontvangen, stelt de advocaat dat die ‘bepaald niet bekend staat om zijn betrouwbare uitlatingen’. Via zijn advocaat heeft Scholten het OM verzocht ‘om in de openbaarheid uw onjuiste opmerking terug te nemen’. FRANK DE KRUIF
MARCO POLO NIEUWE WEGEN NAAR EEN GROENERE TOEKOMST
DIT IS UW KANS
Al meer dan 700 bedrijven hebben met behulp van het Marco Polo-programma van de EU vracht van de weg gehaald door over te stappen op groenere vervoerswijzen. Soms is subsidie nodig om de volgende stap te zetten. ER IS IN 2013 € 67 MILJOEN BESCHIKBAAR. WORDT DIT UW JAAR? Kijk op http://ec.europa.eu/marcopolo
16 DE PRAKTIJK Achter de wolken schijnt toch altijd de zon? Eurocommissaris De Gucht zal zich een hoedje zijn geschrokken toen hij naast de Chinezen ook de Fransen, de Spanjaarden en de Italianen achter zich aan kreeg. Dat terwijl hij met de beste bedoelingen (voorlopige) antidumpingmaatregelen instelde bij de invoer van zonnepanelen uit China. Wat begon als een ‘eenvoudige’ beschermingsmaatregel voor EU-producenten lijkt uit te groeien tot een politiek schouwspel.
OPINIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
Wat betreft technologische ontwikkeling is China vaak afhankelijk van andere landen, maar zodra het product is uitontwikkeld, ligt productie in China voor de hand. Er zijn weinig landen die zo efficiënt en goedkoop kunnen produceren. Voordelig voor de EU-consument, nadelig voor de EU-producent. De goedkope productie in China is voor EU-producenten vaak moeilijk bij te benen. Zeker als de Chinese regering daar een schepje bovenop doet door extra steun te geven om Chinese producten nog goedkoper op de EU-markt te kunnen brengen. Dat laatste heet ‘dumping’ en wordt vaak tijdelijk gedaan om de lokale concurrentie op achterstand te zetten. Naderhand worden de prijzen weer verhoogd, maar dan zonder druk van de inmiddels geëlimineerde concurrentie. Dat klinkt hard, maar is praktijk van alledag. Maar soms loopt de discussie hoog op, zo ook in het geval van de zonnepanelen. De EU heeft inmiddels besloten om voorlopige antidumpingmaatregelen te treffen tegen goedkope zonnepanelen uit China. En dat stuit op weerstand. De Chinezen klagen steen en been omdat de extra maatregelen kunnen oplopen tot 47% extra heffingen en dat maakt invoer uit China bijzonder onaantrekkelijk. Maar uit onverwachte hoek klagen ook EU-ondernemers over de maatregelen, want door de goedkope zonnepanelen en de lokale subsidies was het plaatsen van zonnepanelen erg aantrekkelijk geworden. En daar profiteren met name importeurs en installateurs van. Maar de grootste pijn wordt waarschijnlijk geleden door de EU-wijnproducenten. Zonnepanelen en wijn? Wat heb ik gemist? Het waren met name de zuidelijke EU-lidstaten die zich achter de anti-dumpingmaatregelen schaarden. Dus wat deed China? Die stelde ogenblikkelijk een onderzoek in naar vermeende dumping van EU-wijn op de Chinese markt. Laat die wijn toevallig hoofdzakelijk uit die zuidelijke lidstaten komen... Het lijkt op een ordinaire maar uiterst effectieve represaillemaatregel. Gaan de Chinezen overstag en maken ze prijsafspraken met de EU of beginnen we een waar handelsconflict met China? Ik kan me goed herinneren dat de EU hetzelfde kunstje uithaalde toen de Verenigde Staten extra heffingen oplegden op de invoer van staal uit de EU. Het duurde niet lang voordat Bush bakzeil haalde en de maatregelen terugdraaide. De geschiedenis lijkt zich te herhalen. Wie doet er in dit geval, hoe toepasselijk, water bij de wijn? RAOUL RAMAUTARSING, CONSULTANT www.deloitte.nl
12 juli: Turkije 19 juli: De Cargadoor Adverteren? Bel: 010 280 10 25. Iedere week in Nieuwsblad Transport, altijd online via www.nieuwsbladtransport.nl/dossiers
Gejaagd door wind m VRACHTWAGEN Rij-impressie gefacelifte G450 en R520 Scania lanceerde een paar maanden geleden zijn jongste Streamline van de G- en R-serie. Onlangs konden we in Zweden onze eerste indrukken opdoen met een G450 en R520. Bij de Streamline ligt de klemtoon op het aerodynamisch design en een complete luchtgeleiding. Zo is de luchtstroming rondom de voor- en zijkanten van de cabine verbeterd. Daarvoor werden de cabinehoeken vloeiender gemaakt. Er is wel enige turbulentie behouden om ophoging van vuil en vocht op de deurgrepen te voorkomen. Als oplossing hiervoor heeft Scania een spoilerlip aangebracht net boven de koplampen. Ook de daklijn werd aerodynamischer met een nieuwe zonneklep die voor een fraaier uiterlijk zorgt. De nieuwe, in optie leverbare spotverlichting is stijlvoller en prettiger. Aan de uiteinden van de zonneklep bevinden zich uitsparingen waardoor de lucht langs de zijkanten van de cabine kan ontsnappen. Een aanpassing die normaal gezien het windgeluid zou moeten verlagen, maar wat niet altijd het geval is, ondervonden we. Nog meer stijlwijzigingen zijn te vinden in de vernieuwde koplampunits met nieuwe facetvlakken, LED-richtingaanwijzers en dagrijverlichting. Voor de verlichting heeft de klant de keuze uit H4, H7 en Xenon. In Europa wordt standaard H7 gemonteerd op zowel de G- als R-serie. Aanpassingen cabine
Aan het interieur heeft Scania slechts minieme wijzigingen aangebracht. Dat was ook niet nodig want de cabines van de Zweedse constructeur zijn een toonbeeld van comfort en
Bij de Streamline ligt de klemtoon op het aerodynamische design.
functionaliteit. Wel is in optie een nieuwe serie premium Recaro-stoelen leverbaar. Die hebben een brede stoelzitting en geprononceerde lendensteun. Ze zitten erg comfortabel en zijn makkelijk verstelbaar. Er bestaat een lichte en een donkere bekleding en kan ook in leer worden geleverd. Voor de dak- en wandpanelen is een nieuw materiaal gebruikt en in het slaapgedeelte zijn de wanden donkerder om een intiemere sfeer te creeren. Er zijn ook speciale dashboarden dorpelstrips aangebracht. Het uittrekbare bed heeft een extra dik springverenmatras gekregen. Bij de R-serie behoort dit tot de standaarduitrusting. De breedte van het bed varieert van 730 tot 900 mm. Voor het nieuwe model heeft de Zweedse constructeur diverse uitrustingspakketten geïntroduceerd
voor verschillende toepassingen. Men heeft de keuze uit volgende pakketten: Driver, Prestige, Lighting, Styling, Comfort, Leather en V8 Leather. Niveauregeling
Scania heeft zijn Streamline verder voorzien van een nieuw, elektronisch niveauregelingssysteem voor de luchtvering. De nieuwe afstandsbediening heeft vier geheugentoetsen en er is keus uit twee versies, namelijk basis en snel. Deze laatste is geschikt voor toepassingen waarbij het luchtveringssysteem vaak wordt gebruikt. Een ander nieuw kenmerk is de ladingverdelingsfunctie. Scania introduceert nu ladingverdeling over de triple bogie. Dit gaat in twee stappen: eerst wordt het gewicht van de sleepas op de bogie-assen overge-
AGENDA Dag van het Eigen vervoer 18 juni Als eigen vervoerder moet u met allerlei regels rekening houden. Het kost veel tijd om hier goed van op de hoogte te blijven. EVO organiseert daarom de Dag van het Eigen vervoer. Op deze dag wordt u geïnformeerd over alle relevante onderwerpen en regelgeving op het gebied van eigen vervoer. U kunt aan vier sessies deelnemen. Bekijk het programma voor een volledig overzicht van de invulling van deze dag en de inhoud van de workshops. Na afloop is er een borrel. • www.evo.nl/site/evenementen
TVM ledendag 22 juni Transportverzekeraar TVM viert zijn 50-jarig bestaan met een ‘Dag van Transport’ vol bekende Nederlanders. Zanger Guus Meeuwis verzorgt op het evenement, dat toegankelijk is voor TVM-leden, een muzikaal optreden.Astronaut André Kuipers vertelt
het TVM-publiek over zijn ruimteavonturen, Frits en Barbara Barend en Frits Wester leiden talkshows waarin topsporters (onder wie schaatser Sven Kramer), ondernemers en politici praten over de toekomst van Nederland en de rol van transport daarin. Ook worden de resultaten van een onderzoek naar de toekomst van de transportsector gepresenteerd. Buiten zullen bijzondere voertuigen worden opgesteld. • www.tvm50jaar.nl/nl/nieuws/update-programma
Piraten Tentoonstelling Maritiem Museum 29 juni - 1 september Van 29 juni tot en met 1 september is het Maritiem Museum Rotterdam geënterd door piraten. De allerkleinsten (4 tot 10 jaar) gaan op zoek naar de gestolen schat in de kinderexpo ‘Professor Plons’ die is omgetoverd tot piratennest. Volwassenen en kinderen vanaf 8 jaar ontdekken de waarheid over piraten in de familietentoonstelling ‘Echte piraten’. • www.maritiemmuseum.nl
The Port-Centric Container Supply Chain Event
Truckstar Festival
25 t/m 27 juni
27 en 28 juli
De TOC Container Supply Chain beurs en conferentie is een wereldwijde ontmoetingsplaats voor havens, terminals, rederijen, 3PL & verladers. De tentoonstelling is een showcase voor havens en terminals technologie en operaties en de conferentie richt zich op samenwerking binnen de container supply chain. • www.tocevents-europe.com
Het grootste transportfeest van Europa laat 2.000 opgepoetste vrachtwagens zien. Er zijn ook klassiekers, zware bergers, kranen en zwaar transport-voertuigen te bezichtigen. Het lintdorp is vier kilometer lang. Behalve trucks is er onder meer muziek, en een chauffeursbraderie. en voor de kinderen het Kinderdorp. • www.truckstarfestival.nl
17
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
et Streamline Scania
Het interieur is veel sfeervoller dan voorheen.
Net boven de koplampen is een spoilerlip aangebracht.
bracht en daarna wordt het over de aangedreven bogie-assen verdeeld ter vergroting van de tractie. Motoren
De Streamline is voorzien van tweede generatie Euro6-motoren (450 en 460 pk) en van nieuwe Euro6 V8motoren (520 en 580 pk). Scania heeft ook een nieuwe 410 pk zescilindermotor met alleen SCR. De V8-motoren zijn gebaseerd op het 16,4-liter platform dat Scania met de 730 pk motor introduceerde. Kenmerkend is de grote trekkracht bij lage toeren, wat we zelf konden vaststellen met de 520 pk. Die heeft een koppel van 2.700 Nm bij 1.000-
1.300 omw/min. Bij de 580 pk is dat 2.950 Nm bij 1.000-1.350 omw/min. De Euro6 V8-motoren hebben common-rail brandstofinspuiting (Scania XPI) en een aan de achterkant gemonteerde turbo met variabele geometrie (VGT). Laag onder de rechter cilinderrij is een nieuw owatergekoeld EGR-systeem aangebracht. De demper voor de V8-motoren is groter en heeft een hogere capaciteit dan bij de lijnmotoren. De 450 en 490 pk gangmakers zijn gebaseerd op verfijningen van de 440 en 480 pk units. Zij zijn op verschillende punten doorontwikkeld, inclusief het motormanagementsysteem en een aangepast inlaatsys-
teem, dat ervoor zorgt dat de temperatuur van de uitlaatgastemperaturen hoog genoeg is zonder de noodzaak van een inlaatregelklep. De uitlaatrem levert 256 kW bij 2.400 omw/ min. Op de gehele Euro 6 motorenserie is een uitschakelbare luchtcompressor met een pneumatisch gestuurde koppeling geïntroduceerd. Die schakelt de compressor uit als hij stationair draait. De 410 pk versie heeft een turbo met vaste geometrie en een elektrische inlaatregelklep. Door het ontbreken van EGR is de motor 40 kg lichter dan een met EGR en SCR. Daardoor kan er meer AdBlue worden meegenomen. Er zijn nieuwe AdBluetanks beschikbaar, waarbij één serie op een verborgen plaats aan de binnenkant van de linker framebalk wordt aangebracht. Zo blijft er aan de zijkant ruimte over voor extra brandstof of andere uitrusting. Voor de Streamline is Opticruise standaard. Deze geautomatiseerde versnellingsbak is nu uitgebreid met het voorspellend Active Prediction systeem en de nieuwe Economy-modus om zo zuinig mogelijk te rijden. Om altijd stroom te hebben bij het wegrijden, heeft Scania een nieuw systeem met dubbele accu’s ontwikkeld. Dat bestaat uit vier onderhoudsvrije accu’s van twee verschillende types. De twee startaccu’s van het AGM-type (Absorbed Glass Mat) kunnen gedurende korte tijd een hoog startvermogen leveren. Zij worden altijd volledig opgeladen gehouden en alleen gebruikt voor het starten. De twee service-accu’s van het geltype zijn geschikt voor een intensiever stroomverbruik. Ze blijven gescheiden van het startcircuit en doen dienst voor de verlichting, opbouwfuncties, verwarming, enz. GUY BEYENS, DE LLOYD
BEDRIJFSNIEUWS Transportbedrijf Simon Loos uit Wognum bestaat dit jaar 75 jaar. De bodedienst van toen is uitgegroeid tot een logistiek dienstverlener die zich bij de top-20 logistiek dienstverleners in Nederland mag scharen, met Transport, Warehouse, Value Added Logistics en Logistieke Consultancy. Eén ding is niet veranderd: het is nog steeds een familiebedrijf. Simon Loos beschikt over een wagenpark van zo’n 500 trekkende eenheden. Duurzaam transport over weg en water staat voorop bij
containervervoerder BCTN, met binnenlandse container terminals in Nijmegen, Venray en Den Bosch. Daarom nam het bedrijf vijf MAN-trekkers in gebruik die voldoen aan de emissienorm Euro 6, die pas per 1 januari 2014 van kracht wordt. De auto’s rijden ook op de Maasvlakte in Rotterdam. BCTN koos voor trucks van het type TGS 18.400 4x2 BLS EfficientLine. Hansen Logistiek BV heeft zich gevestigd op Fresh Park Venlo. Op deze nieuwe locatie kunnen de synergievoordelen maximaal worden benut. Bovendien heeft de ligging van Fresh Park Venlo ten opzichte van Duitsland en de aanwezigheid van binnenhaven en railterminal grote voordelen voor Hansen Logistiek.
De eerste vrachtwagen op gas is in gebruik genomen op de MCS terminal in Leeuwarden. Hiervoor is gekozen om de logistieke stromen binnen de gemeente Leeuwarden te verduurzamen. Dit gebeurt mede op initiatief van Friesland Campina. MCS vervoert containers van en naar zijn terminals door gebruik te maken van de binnenvaart. Met terminals in Westerbroek, Meppel en Leeuwarden wordt Noord-Nederland bediend. Heeft u ook logistiek of transportnieuws over uw bedrijf? Mail naar:
FAILLISSEMENTEN Slütter Internationale Transporten BV Enschede Rechtbank Oost-Nederland Staned B.V. Eindhoven Rechtbank Limburg
Zeinstra Uithoorn Rechtbank Amsterdam Oldenburger Transport & Distributie Oude Pekela Rechtbank Noord-Nederland
PERSONALIA Peter Goedvolk is onverwacht opgestapt als topman en wordt commissaris van de door hem opgerichte Argos Group, de grootste onafhankelijke oliehandelaar van West-Europa. Een nieuwe ceo is er nog niet. Volgens Argos wordt die ‘op korte termijn gepresenteerd’. De groep wordt voorlopig geleid door Henry Holterman, voorzitter van de raad van commissarissen en schoonzoon van grootaandeelhouder Dick Wessels. Hij controleert ongeveer de helft van de aandelen. Atlas Invest van onder meer Marcel van Poecke en Rijkman Groenink heeft net als Goedvolk ongeveer een kwart in handen.
Richard H. Anderson, ceo van Delta Air Lines, wordt voor een jaar voorzitter van IATA. Hij volgt Alan Joyce op, de ceo en gedelegeerd bestuurder van Qantas Airways. Anderson werd in 2007 ceo van Delta, dat hem weghaalde bij UnitedHealth Group. Zijn carrière in de luchtvaartsector ging van start bij Continental Airways in 1987. John Batten is de nieuwe gedelegeerd bestuurder van de vrachtmaatschappij Coyne Airways. Batten heeft ruim 35 jaar ervaring in de luchtvrachtsector. Zijn meest recente positie was die van executive vice-president Global Cargo bij het grondafhandelingsbedrijf Swissport. Hij was ook actief bij Qatar Airways en werkte 25 jaar bij TNT. Batten werkt vanuit Dubai.
Kees Pieters is benoemd tot lector Informatie in de Haven bij het Kenniscentrum Mainport Innovation van Hogeschool Rotterdam. Pieters gaat zich richten op het identificeren en analyseren van datastromen in en rond de haven van Rotterdam en deze omzetten in bruikbare informatie. Het gaat hierbij om data in logistieke ketens, de procesindustrie, het beheer van assets of voor het grote publiek.
Isabelle Ryckbost is benoemd tot secretaris-generaal van de Europese vereniging van zeehavens (ESPO). Ze volgt in die functie Patrick Verhoeven op die naar ECSA gaat. Ryckbost was sinds 2009 director van de Europese vereniging van Binnenhavens EFIP. Ze heeft ruime ervaring met Europees beleid en havens.
Vanaf oktober zal Timo Huges de Nederlandse Spoorwegen (NS) leiden. De directievoorzitter van FloraHolland, de grootste bloemenveiling ter wereld, verlaat dan de flora voor het vervoerbedrijf. Huges (48) heeft als afgestudeerde bedrijfskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen, veel ervaring in de logistiek en het transport. Zo werkte hij veertien jaar voor het transportbedrijf Frans Maas, voordat hij in 2006 ging werken bij FloraHolland.
Stefan Delacher volgt Stephan Jöbstl op als ceo van het Oostenrijkse transportbedrijf JCL Logistics. Jöbstl is sinds 1 juni voorzitter van de toezichthoudende raad. Tot dusver was Delachter coo van de onderneming uit Graz die zich sinds 2010 sterk ontwikkelt. Toen werd Logwin Road+Rail in Oostenrijk, Zwitserland en Hongarije overgenomen, evenals de transportactiviteiten van Logwin AB in Frankrijk en diens filialen in Italië en Spanje. Vorig jaar kwam daar de acquisitie van Wincanton BV in Nederland bij.
[email protected] Bent u iemand? www.nieuwsbladtransport.nl/NTIntelligence/personalia.aspx
18 INTERVIEW NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
ALBERT VEENSTRA Hoogleraar handel en logistiek:
FOTO BERNADET GRIBNAU
‘Samen investeren in innovatie’
ALBERT VEENSTRA Albert Veenstra studeerde econometrie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij is gepromoveerd op het thema internationale scheepvaart. Tot 2011 werkte Veenstra bij de Erasmus Universiteit als docent en projectmanager bij verschillende faculteiten. Daarbij stonden internationale handel en logistiek steeds centraal. Tussen 2006 en 2008 woonde de wetenschapper in China waar hij naar eigen zeggen dicht op het werkveld van internationale goederenstromen zat. Sinds 2010 is Veenstra senior business consultant bij TNO. De TU Eindhoven heeft hem per 1 april benoemd tot (deeltijd) hoogleraar internationale handel en logistiek.
De logistieke sector wil best innoveren, maar het is moeilijk om financiers te vinden. Veel vraagstukken zijn collectief. Daarom zou collectieve financiering bijvoorbeeld via crowdfunding een oplossing zijn. Dit betoogt Albert Veenstra, onderzoeker bij TNO en sinds kort (deeltijd)hoogleraar internationale handel en logistiek aan de TU Eindhoven.
Hoe gaat u de nieuwe leerstoel aan de TU Eindhoven invullen? Ik ga mij vooral toeleggen op de relatie tussen internationale handel en logistiek. De logistiek heeft sterk de neiging alleen naar het eigen deeltje te kijken, maar het gaat om de hele keten. Dat gaat terug tot de VOC. Daar hield de handelsmaatschappij zich ook bezig met het internationale vervoer. De belangrijkste focus bij mijn leerstoel ligt op het toezicht op de handel door douane en andere instanties. Er is niet één overheid die toezicht houdt op een internationale goederenstroom. Je hebt te maken
met verschillende landen. Wat ontbreekt, is vaak het overzicht. Hier bij TNO zijn wij betrokken bij een groot project, gefinancierd door de Europese Unie, dat gericht is op de vraag hoe we dat toezichtsysteem beter kunnen inrichten en wat de consequenties daarvan zijn. Bij de TU Eindhoven ga ik me bezighouden met onderzoek naar deze thematiek en ik begeleid studenten en assistenten-in-opleiding. Een duidelijke opdracht is ook de link te leggen tussen TNO en de TU Eindhoven. TNO is een kennisinstituut en het is onze taak innovatieve kennis naar de markt te brengen. We
INNOVATIECONTRACT Het ministerie van Economische Zaken heeft transport en logistiek aangewezen als een van de topsectoren van de Nederlandse economie. Om die te versterken, wordt gefinancierd in innovatie. Bedrijfsleven, overheid en kennisinstellingen hebben daartoe een innovatiecontract afgesloten. Een van de thema’s daarin is de rol van de Douane. Albert Veenstra doet hier bij TNO en de TU Eindhoven onderzoek naar.
bouwen tools voor het bedrijfsleven. Samen met de TU kunnen we er wetenschappelijke verdieping aan geven. Welke zaken spelen bij toezicht op internationale goederenstromen? De vraag is: gaat de douane alle transacties controleren of ga je toe naar een systeem van horizontaal toezicht waarbij je bepaalde bedrijven vertrouwt en overheid en bedrijfsleven meer samenwerken? Die kant gaat het nu al een beetje op. Daar is ook een ketenfocus voor nodig. Hoe laat je het hele proces vlekkeloos verlopen? Je kunt aan de importkant alles goed organiseren, maar hoe is het aan de andere kant, aan de exportkant? Heb je het aan beide kanten goed ingericht? Het gaat om het matchen van de informatie over de handelsstroom met de logistieke stroom. Die mindset komen we bij logistieke bedrijven nog niet vaak tegen. Ze zijn te veel gericht op hun eigen stukje. Er zijn overigens wel voorbeelden van expe-
diteurs, zoals Meerendonk, die daarmee bezig zijn. Dit onderzoek maakt deel uit van het innovatieprogramma van de topsector logistiek. Recent onderzoek wijst uit dat die sector relatief weinig aan innovatie doet. Is dat ook uw indruk? Tja, het is hoe je de vraag stelt. De structuur van de logistieke sector is zodanig dat er veel midden- en kleinbedrijven zijn. Die hebben vaak weinig tijd en geld voor innovatie. Daar lopen wij ook tegen aan. Bedrijven staan niet te dringen bij dit soort initiatieven. Hoe kun je bedrijven over de streep trekken? Binnen het innovatiecontract van de topsector logistiek is afgesproken dat overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen gezamenlijk innovatie financieren. Bedrijven willen best investeren, maar dan moet het wel direct op hen van toepassing zijn. Probleem is dat het vaak vraagstuk-
ken zijn die op de hele sector van toepassing zijn. Het is moeilijk bedrijven bereid te vinden die daarin geld willen steken. Ik loop al een tijdje te roepen dat er collectieve financiering nodig is, via bijvoorbeeld - maar dat zeg ik heel voorzichtig - brancheorganisaties of crowdfunding. Het topconsortium logistiek, dat in oprichting is, zou daarop toezicht kunnen houden. Natuurlijk helpt de econonomische crisis niet mee. Aan de andere kant moet je juist in tijden van crisis nadenken over hoe je dingen anders kan doen en over nieuwe manieren om geld te verdienen. Je ziet ook wel dat bedrijven best bereid zijn mensen ter beschikking te stellen om daarover na te denken. We moeten ook niet doen alsof er helemaal niet wordt geïnvesteerd. Kijk bijvoorbeeld naar de nieuwe terminals op de tweede Maasvlakte en de investeringen in informatiesystemen van grote pakketvervoerders. KARIN KOSMEIJER
COLOFON NT Nieuwsblad Transport is een uitgave van
Hoofdredactie
[email protected] Publishing Manager
[email protected]
Paul Krugerstraat 181, 3072 GJ Rotterdam Postbus 200, 3000 AE Rotterdam T. 01o 280 10 00 F. 010 280 10 05 I. www.nieuwsbladtransport.nl
Redactie
[email protected] [email protected] wegvervoer en marge
[email protected] politiek en beleid
Manager online development
[email protected]
Beeldredactie
[email protected] [email protected] [email protected]
Klantenservice T. 01o 280 10 16 F. 010 280 10 05
[email protected]
Advertentieverkoop T. 010 280 10 25 F. 010 280 10 05
[email protected] Traffic traffi
[email protected]
jaarabonnement
incl. NT e-mail €467,excl. NT e-mail €404,-
half jaarabonnement
incl. excl. kwartaalabonnement incl. excl. introductieabonnement incl.
NT e-mail €253,NT e-mail €216,NT e-mail €149,NT e-mail €124,NT e-mail €15 , -
Prijzen zijn exclusief BTW. Annulering: schriftelijk een maand voor aanvang van de nieuwe abonnementsperiode.
Office Management T. 010 280 10 00 F. 010 280 10 05 Mainport Mail T. 010 280 10 30 F. 010 280 10 05
[email protected]
[email protected] [email protected] Druk Wegener Nieuwsdruk Gelderland © 2013 NT Publishers B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
2013
Managing Director
[email protected]
Eindredactie
[email protected] [email protected]
[email protected] havens, maritiem en spoor
[email protected] wegvervoer, binnenvaart en economie
[email protected] scheepvaart
[email protected] luchtvracht en expeditie
MARGE 19
Main()freight Het Rotterdamse bedrijf Main Freight, wie kent het niet, heeft de jackpot gewonnen. Het Haagse gerechtshof heeft bepaald dat Mainfreight, de NieuwZeelandse moeder van Wim Bosman, anderhalf miljoen euro moet overmaken op de rekening van Main Freight. Pas dan mag Mainfreight in Nederland van zijn eigen naam gebruikmaken. Dat kon er nog wel bij voor Mainfreight. Het nam Wim Bosman een paar jaar terug voor meer dan honderd miljoen euro over. Het beloofde Wim nog eens een miljoenenbonus als Wim Bosman in het jaar na de overname minimaal dezelfde winst zou behalen als in het jaar van de overname zelf. Dat lukte net niet – waarschijnlijk omdat het kritische oog van Wim op de werkvloer moest worden gemist – en zo spaarde Mainfreight zich dus een bedrag uit waar de afdracht aan Main Freight ongeveer zeven keer kan worden betaald.
COLUMN
NIEUWSBLAD TRANSPORT 12-18 JUNI 2013
Bezige baas Bruce AIRLINE Iron Maiden-zanger wil snel de lucht in met Cardiff Aviation
Wees er zeker van dat Mainfreight op de Nederlandse markt allang, kennelijk wederrechtelijk, gebruik maakt van de eigen in Nieuw-Zeeland bedachte naam. Het gaat dat nu, zodra Main Freight is afbetaald, ‘full scale’ en rechtsgeldig doen, zodat je mag aannemen dat de naam Wim Bosman op zeker ogenblik van de vrachtauto’s zal verdwijnen. Voor Wim zal dat een sentimenteel moment zijn. Aan de andere kant is hij alweer met heel andere spannende dingen bezig, zoals het volautomatisch laden en lossen van dozen in en uit containers. Je mag aannemen dat Main Freight een serieus bedrijf is dat ernstige schade ondervond door het gebruik van zijn naam door een Nieuw-Zeelandse nieuwkomer. Zo luidt ook ongeveer het dictum van het vonnis van het Haagse Hof. We gaan, zeker met de opkomst van internet, de komende jaren nog veel van deze juridische kwesties meemaken. Goed dus, voor Main Freight, dat hier recht is gedaan. Het rare is dat je stiekem in een loods in Rotterdam de champagnekurken hoort knallen. Er wordt een flinke partij bitterballen in de frituurpan gegooid en voor ’s avonds een tafel gereserveerd in Parkheuvel. Anderhalf miljoen! Stop, sorry, zelfcensuur. Ik liet me even meeslepen. Ik wens Main Freight nog prachtige jaren onder de eigen naam, die nu heel vertrouwd klinkt. FOLKERT NICOLAI
[email protected]
QUOTE VAN DE WEEK
Binnen twaalf maanden zullen E-commercebedrijven eigen logistieke diensten gaan aanbieden Michael Lierow, partner bij consultant Oliver Wyman, verwacht dat bedrijven als Amazon.com hun logistiek meer in eigen hand gaan nemen
Bruce Dickinson (midden): zanger, zombieliefhebber, piloot, luchtvaartondernemer, familieman en (meestal) dol op zijn fans.
Hij is gek op zombies, maakt trommelvliesverpulverende muziek en is grootgebruiker van ‘the F-word’. Dat kan dus wat worden, nu Iron Maiden-zanger Bruce Dickinson een eigen airline gaat oprichten. Een heavy metal zanger die in 2009 nog de live-cd ‘Flight 666’ vol heeft gebruld en die nu bekend maakt dat hij een luchtvaartmaatschappij wil gaan oprichten. Verontrustend nieuws, foute boel, een directe bedreiging voor de wereldorde, zou je normaal gesproken zeggen. Toch is de kust (of in dit geval: het luchtruim) redelijk veilig, want we hebben het over Bruce Dickinson, de zanger van Iron Maiden, een man die al jaren een geheel eigen invulling geeft aan het predicaat ‘ruwe bolster, bl a nke pit’. Dickinson’s hoedanigheid als kortgek nipte gent lema npi loot met stropdas is onderhand al even bekend als zijn rol als langharige zanger van heavy metal meedeiners als ‘Bring your daughter . . . to the slaughter’.
autoriteiten) het luchtruim moeten kiezen met een stuk of drie privévliegtuigen, later uit te breiden met grotere passagierstoestellen. Dickinson hoopt met zijn eigen luchtvaartmaatschappij in deze zware economische tijden niet alleen circa duizend Britten aan een baan te helpen, maar ook zelf weer wat vaker achter de stuurknuppel plaats te kunnen nemen. De zanger vloog als piloot het vaakst voor British World Airlines en Astraeus, maar beide Britse airlines gingen failliet. Dickinson vloog zelfs hoogstpersoonlijk de allerlaatste vlucht van Astraeus. In het Telegraph-interview vertelt de zanger dat de luchtvaartmaatschappij in haar nadagen zo weinig geld had, dat hij
Toilet
4 weken voor slechts €15 www.nieuwsbladtransport.nl/probeer
Bel 010 280 10 16 of mail
[email protected]
Nadat hij als piloot inmiddels al ruim zevenduizend vlieguren heeft gemaakt en in Wales een onderhoudsbedrijf voor vliegtuigen heeft opgericht, heeft Dickinson in een interview met de Britse krant The Telegraph bekendgemaakt binnenkort ook een eigen luchtvaartmaatschappij op te willen richten. Cardiff Aviation zou nog deze zomer (het wachten is alleen nog op toestemming van de Britse luchtvaart-
zich op de luchthaven van Manchester op het toilet van een café in zijn pilotenuniform moest hijsen. Een gang van zaken die je met wat goede wil als ‘rock & roll’ zou kunnen omschrijven. Dat Dickinson als een kameleon van gedaante kan wisselen, bleek vorig jaar bij een Amerikaans
concert, toen de zanger in het publiek een man zag staan die ‘for the last fucking three songs’ bezig was met zijn mobiele telefoon. ‘You’re a wanker!’, zo schold de zanger zijn ‘fan’ in niet echt ‘ceo-achtig’ taalgebruik uit. Als luchtvaartondernemer blijft Dickinson, met een geschat vermogen van 90 miljoen euro, het schoolvoorbeeld van de Britse gentleman. In het interview vertelt hij graag ook zijn oud-werkgever Astraeus nieuw leven in te willen blazen. Drummer
Verder vertelt de zanger in het interview dat hij zes weken lang aan het bier proeven is geweest in de Robinsons Brewery, met het oog op de lancering van een eigen biermerk van Iron Maiden. Als het lugubere etiket van het biermerk (zie, moeilijk over het hoofd te zien, hiernaast) een voorbode is van het logo dat Dickinson in gedachten heeft voor Cardiff Aviation, is het niet ondenkbaar dat de luchtvaartsector toch wat klandizie van jonge gezinnen kwijt zal gaan raken. In het Telegraphinterview onthult de allesbehalve zoetgevooisde Iron Maiden-zanger verder nog hoe hij destijds, ruim twintig jaar geleden, op het idee kwam om piloot te worden. ‘Ik mocht een keer meevliegen met onze drummer, die in de jaren 80 zijn brevet had gehaald. De onaardige gedachte kwam toen bij me op, dat als zelfs een drummer kan leren vliegen, iedereen dat moet kunnen.’
PAUL JUMELET
Pagina 20