Master of Strategic Urban Studies
Speech bul uitreiking 3 September 2010 David van Keulen, Gemeente Den Haag
Dames en heren Zeer gewaarde studiegenoten,
Bijzonder om vandaag namens de groep te mogen spreken.
Hier – aan het prachtige Lange Voorhout – zijn wij weer terug op die plek vanwaar wij vertrokken op maandag 15 september 2008. Nu met een bul op zak en – dat is het belangrijkste – met veel kennis en inzichten wijzer, én goede onderlinge relaties rijker.
In zeer korte tijd wil ik u meenemen op de reis die wij de afgelopen twee jaar hebben gemaakt als team.
1
We begonnen onze reis op 29 september 2008 met de module ‘De Magnetische stad’. Wim Hafkamp nam ons virtueel mee naar ‘Miraculous Melbourne’ waar hij een fascinerend beeld schetste van een nieuw verbond tussen gemeente, vastgoedbezitters en ondernemers. De subtitel van zijn betoog was: ‘crises is the mother of innovation’.
Realiseert u dat uitgerekend op deze dag de AEX met -8,75% daalde, de vierde diepste daling ooit in de geschiedenis. Een paar dagen later zijn ABN AMRO en Fortis Bank genationaliseerd en daarmee was de kredietcrises een hard feit.
Deze gebeurtenis is als een sluipende én ongeplande rode draad continue aanwezig geweest: de voortdurende spanning tussen sociale én economische vraagstukken. Minder geld in de markt voor investeringen én verminderde belastinginkomen, leidt tot nieuwe vraagstukken voor overheid, markt en civil society. Denkt u aan: • toenemende werkloosheid,
2
• stagnerende bouwprojecten en • versterking van etnisch-culturele spanningen. De snelkookpan waarin dit alles – ook nog bij voorkeur tegengesteld ontwikkelt – is de stad. Dat maakt een studie naar ‘urban issues’ dan ook zo ontzettend interessant.
Om die ‘urban issues’ te ontleden zijn we op reis geweest: om te proeven, te vragen, te vinden, te ruiken, te discussiëren. Ons basisstation was en is Den Haag, zowel afwisselend hier op het klassieke Lange Voorhout, als bij het moderne gebouw van het NICIS.
Urenlang hebben we hoorcolleges gehad, afgewisseld met groepsdiscussies. Veelal 12 uur op een dag. Twee voorbeelden: • bij NSOB hebben we bijvoorbeeld college gehad van Geert Teisman, de verteller waar we ademloos naar luisterden. Hij: handen op de rug ‘schaatsend tussen de collegetafels’ om de dynamiek van netwerken te verbeelden.
3
• En bij NICIS spraken we bijvoorbeeld met Hugo Priemus, die een enigszins, eigenzinnig betoog hield over sociaal ruimtelijke vraagstukken en de zin- en onzin van sociale stijging.
Vanuit die veilige omgeving hebben we gereisd. Deze reizen brachten ons op bijzondere plekken én veelzijdige fantastische ontmoetingen in onder meer Sheffield, Hamburg, Boston, New York met wetenschap, bedrijven, overheid en bewoners. Een toelichting.
Sheffield was volgens mij de meest intens theoretische module geweest van deze studie. Lange dagen van 08:00 tot 22:30 met een afwisselend programma op de Sheffield Hallam University en de vele werkbezoeken, zoals naar het afgelegen, geïsoleerde mijnwerkersdorpje buiten de stad. Prof. Ronald van Kempen was zeer bij ons betrokken: hij hoede over ons, zelfs tot laat in de pub.
Het record snelwandelen én het record vroeg opstaan hebben we verbroken in Hamburg. Prof. Hans de Jonge was een heuse
4
slavendrijver. Daar kunnen Theo, Barend en Martijn het roerend mee eens zijn! “Jongens, kom gewoon op tijd”, was zijn veel gehoorde kreet. Van ons prachtige hotel in Hamburg hebben we weinig kunnen genieten. Daarentegen zijn we overweldigd door de enorme bouwdrift met publiek en privaat geld in HafenCity. Wie ons ook heeft overweldigd is cowboy Dick die helemaal los ging op zijn project van ‘De Brugwachter’ naar een ontwerp van Erik Egeraat in Groningen.
We hebben college gehad in de boardroom van de John F. Kennedy School of Government aan Harvard University. Gil Kelley Een Harvard research fellow en planning director van de stad Portland, heeft ons een boeiende inleiding gegevens over de urban and strategic planning in zijn stad. Lionel’s ware aard is naar boven gekomen in een rollenspel waar hij de zeer autoritaire burgemeester speelt. En geef toe: de rondleiding in New York City, het lopen door de straten van Jane Jacobs en het loungen op The High Line was geweldig!
5
Dames en heren,
We zijn aan het eind gekomen van een mooie periode. Het is fantastisch dat deze opleiding toegangen creëert tot niveaus en invalshoeken die je niet altijd zomaar tot je netwerkpartners kunt rekenen. En dat wetenschap, beleid en politiek echt te combineren zijn en elkaar ondersteunen.
Die afronding ging niet zonder slag of stoot. • Door Jos werd de opzet van het afstuderen niet zomaar geaccepteerd; • Theo en ik hebben zaterdagmiddagen bij hem thuis lang achter onze laptops gezeten om het werk te klaren; • Murat, Martijn en Barend hadden een zeer stevige eindspurt nodig, maar behaalden een klinkend eindresultaat; • Noord- en Zuid ontmoeten elkaar virtueel én fysiek om een goed eind resultaat te bereiken: hulde aan Marjo, Huub en Dick die zo’n
6
300 kilometer bij elkaar vandaag wonen én toch de scriptie succesvol hebben afgerond! • En dan Gerie en Carine uit 020 hebben zich bloed-zweet-en-tranen gewerkt achter dichte gordijnen, om Lands belangrijkste stadsdeel weer te de-normaliseren.
Dames en heren,
Onze bijzondere dank gaat uit naar prof. Wim Hafkamp als animator én inspirator en naar prof. Mark van Twist als strenge scheidsrechter én abstract denker.
Wouter Jan jij was onze ongekende steun en toeverlaat als leermanager! Dank voor al je haarlemmerolie die jij rijkelijk hebt gebruikt om ons leerproces naar ongekende hoogte te brengen. Bovenal danken wij Linda voor de uitstekende ondersteuning en de lekker mueslibollen die altijd klaar staan!
7
Dames en heren, ik ga nu afsluiten
De verandering is de constante, wij moeten daarop blijven inspelen. Mark van Twist liet ons in de laatste module proeven aan een nieuw soort van schijnrealiteit. In het Disney-dorp: ‘Celebration’ in Flordia elimineren bewoners de onzekerheid van het bestaan door in een super gated-community te gaan wonen. Een bijzondere waarneming is dat zij meer vertrouwen hebben in de Disney dan in de overheid.
Dit is een voorbeeld van een ‘new urban issues’, waar wij nieuwe antwoorden op moeten bedenken. Het is onze opdracht nee, onze plicht om met deze mooi bul hier blijvend naar te zoeken!
Wij zijn er klaar voor! Op uitnodiging van Dick gaan wij onze reis vervolgen, te beginnen in Groningen.
Ik wens u nog een mooie avond toe, dank u wel.
8