Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Toelichting tabel met projecten: Stand van zaken nov 2013 Afgerond
Loopt
Niet doorgegaan
november 2013
Toelichting Project is afgerond. Dit kan betekenen: - realisatie van wat vooraf afgesproken is - haalbaarheidsstudie is afgerond (hieruit kan ook blijken dat iets niet haalbaar is) Project loopt. Hierin is onderscheid te maken in: - project loopt zoals vooraf verwacht - project loopt voorspoediger dan verwacht - project loopt vertraging op - project is anders ingestoken vanwege gewijzigde inzichten. Project is niet doorgegaan. Dit kan zijn om diverse redenen (zoals: niet haalbaar, bedrijf failliet).
Vanaf 1: Energieneutraliteit, duurzaam bouwen, klimaatbestendigheid, toonaangevend cluster Vanaf 67: Schoon vervoer Vanaf 94: Duurzaam inkopen & aanbesteden en fair trade Vanaf 105: Nieuwe projecten na 24 juni 2011 Nr
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
Trekker
Partners
(Tussen)resultaat november 2013
Eindresultaat gereed
Niet doorgegaan: te hoge investering
Nvt
Afgerond, Kennis uitgewisseld met de kopers via de gemeente
2014
Afgerond, beperkt resultaat
2012
Energieneutraliteit, duurzaam bouwen, klimaatbestendigheid, toonaangevend cluster 1
Duurzaamheidshuis St. Marten: partners zoeken om tot een mooi voorbeeldhuis van duurzame renovatie te komen.
Stg. Kom op voor een duurzame wijk (Petra Lettink)
2
Verduurzamen kluswoningen St. Marten naar label A of B o.a. uitwisseling ervaring Huis in de watten/Apeldoorn (TK10) Opgedane ervaring inzetten bij meerdere projecten: olievlekprincipe
Nexit (Wilbert de Haan)
3
Verduurzamen Bakkerstraat: energiezuinige winkels (warmte, electra, koeling) duurzame producten groene marketing vergroenen panden (inclusief bovenwoningen zie 4) verduurzamen van de winkelstraat / buitenruimte: gevels, balkons, straat zelf ook link met Groene Agenda Arnhem en citymarketing (groen
Stg.Duurzame Winkelstraat (de Bovenkamers) Niels Götz en Daan Overeem
Alliander (Jan Berkhout) Stg. Dubonetwerk (Clarence Rose): biedt netwerk aan om partners te vinden als projectvoorstel gereed is Ledshine (Tom Prop): toepassen van Ledverlichting Hegeman Ecobouw (Frans Hegeman) HAN Duurzame Winkelstraat (Niels Götz): wanneer komt de consument in beweging Stg. Dubonetwerk (Clarence Rose) Stg. Kom op voor een duurzame wijk (Petra Lettink) TKE 10 (Carola Hoogland) Gemeente (Betty Jacobi) Nexit (Wilbert de Haan), Ledshine (Tom Prop) studenten Helicon en HAN WUR-Alterra (Barry de Vries) EVS Ecovrede (Marien Faasse) gemeente (vooral winkelstraat zelf en gevels; Hans van Ammers), Ledsdoitnow (Rick van Viersen)
1/18
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
4
5
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen) en creativiteit) Verduurzamen Bakkerstraat: betrekken bewoners en relatie leggen met ‘wonen boven winkels’. Daarbij ook kijken naar wooncomfort en geluidoverlast. Inventarisatie van wensen / ideeën van bewoners door HAN-studenten Duurzaam en klimaatbestendig Centrum: opschalen project 3 / 4 naar andere delen van de binnenstad (en vervolgens wellicht andere winkelcentra / buurtcentra) Eerste stap: opzetten informatiecentrum Bakkerstraat, opstellen plan van aanpak op basis van resultaten 3 en 4
november 2013
Trekker
Partners
(Tussen)resultaat november 2013
Eindresultaat gereed
Stg. Duurzame Winkelstraat (de Bovenkamers) Niels Götz en Daan Overeem
Portaal (project Wonen boven Winkels; Marco de Wilde) studenten HAN (Jan Oosting) Ecomakelaar (Richard de la Roy) Gemeente Arnhem (Betty Jacobi)
Zie project 3, Afgerond, beperkt resultaat
2013
Stg. Duurzame Winkelstraat (de Bovenkamers) Niels Götz en Daan Overeem
HAN (Jan Oosting) Gemeente (Hans van Ammers, Betty Jacobi) Arcadis (Rob Sjerps) Ecomakelaar (Richard de la Roy) EVS Ecovrede (Syne Fonk) CASA (Edwin Verdurmen) IWO (Rob Ross) Schraven, uitbater Looveer bij Huissen
Dit project is opgenomen in het energiedienstenbedrijf en heeft geen apart resultaat.
Nvt
Niet doorgegaan, niet haalbaar
Nvt
6
Realiseren pontje/voet-fietsveer over de Rijn bij Malburgen op zonnePV: - Eerst een varend fiets-voet-pontje exploiteren - Daarna proberen een zo duurzaam mogelijk pontje te exploiteren
Volkshuisvesting Arnhem (Henk van Ramshorst)
7
Onderzoek haalbaarheid verduurzaming energieopwekking Industriepark Kleefse Waard
Nuon Industry Parks (Eelco Vrieling)
Gemeente (Albert Anijs) Industriepark Kleefse Waard (IPKW)
Afgerond, niet haalbaar
2012
8
Onderzoek haalbaarheid koppeling AVR Duiven met de WKC Kleefse Waard
Nuon Warmte (Rick van Diest)
Onderzoek is uitgevoerd, verdere besluitvorming naar verwachting in 2014
2014
9
Na koppeling AVR Duiven met WKC Kleefse Waard onderzoek koppelen van KWO op IJsseloord 2 met stadswarmtenet (eventueel invoering en lokale buffering van warmte) Ijsseloord 2, uitbreiding parkmanagement met o.a. benutten zonne-energie via afvalberg: opgewekte energie goed bestemmen, waar gaat de stroom naar toe?
Nuon Warmte (Rick van Diest)
AVR (Michiel van Schravendijkleverancier warmte) Nuon Industry Parks Gemeente nodig voor vergunningen Nuon Warmte (Rick van Diest) Giesbers (Vincent Hofs)
Onderzoek is uitgevoerd, verdere besluitvorming naar verwachting in 2014
2014 en later
VVE Ijsseloord 2 GB Energy Woningbouwcorporaties Gelderse Milieufederatie (Maarten Visschers) Provincie Gelderland: eigenaar afvalberg IF Technology VVE Ijsseloord 2 NUON Warmte Waterschap AVR (Michiel van Schravendijk) Giesbers (Park 15-locatie) Provincie Gelderland Gemeenten Arnhem + Nijmegen
- Vaststellen businesscase (positief) voor panelen en de af te nemen partijen (bv trolleybussen?) - Verkennen mogelijkheden oprichten energiebedrijf Ijsseloord 2 Besluitvoriming in 2014 verwacht
2014
Inventarisatie van kansen voor positieve businesscase Besluitvorming in 2014 verwacht
2014
Er is een akkoord om door te gaan met ontwikkeling regionaal warmtenet, op basis van praktische kansen. Er komt een update studie kansen en mogelijkheden, strategie wordt vormgegeven. Samenwerking Arnhem Nijmegen, Stadsregio, Provincie en Alliander. Niet doorgegaan, onderzoek loopt naar andere invulling warmtelevering, zie 14
2015 – 2020
10
Giesbers (Vincent Hofs)
11
Toevoeging koudenet aan warmtenet Ijsseloord 2 + opslag van koud water van de Ijssel in de winter op Ijsseloord 2
Giesbers (Vincent Hofs)
12
Visieontwikkeling koppeling stadswarmtenetten Arnhem met Nijmegen (via A15 en A325)
Nuon Warmte (Rick van Diest)
13
Haalbaarheidstudie aansluiten Centrum Oost op stadswarmte
Nuon Warmte (Rick van Diest)
Volkshuisvesting Arnhem Gemeente (Albert Anijs)
2/18
Nvt
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem
november 2013
Nr
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
Trekker
Partners
14
Ontwikkelen Centrum oost met EPL 8
Kuiper Bouw Gemeente Arnhem
15
Haalbaarheidsonderzoek energieneutraliteit en schone mobiliteit Burgers Zoo
Volkshuisvesting Arnhem (Henk van Ramshorst) Imtech (Stephan van ’t Wout)
16
Duurzame nieuwbouw KEMA hoofdkantoor met hoge Breeam ambitie + benutten restwarmte Arnhems Buiten en koeling door oppervlaktewater Rosandepolder voor nieuwbouw hoofdkantoor KEMA Onderzoeken haalbaarheid smart-grid netwerk op Arnhems Buiten
17
18
Realisatie van 1 of 2 laadpalen voor electrische auto’s op businesspark Arnhems Buiten
19
Bouw nieuw hoofdkantoor TenneT op Arnhems Buiten, met duurzame toepassingen en inpassing: de nieuwbouw wordt niet hoger dan de bestaande bomen. Het gebruik van duurzame, natuurlijke materialen moet de wisselwerking tussen het pand en het landschap verder versterken. Verduurzamen bedrijventerrein ’t Broek, zowel op gebiedsniveau als op kavelniveau
20
21 22
23
24
KEMA (Rudy Rooth) ism parkeigenaar TCN Arnhems BuIten (Raymond Stijkel) TCN Arnhems BuIten (Raymond Stijkel) TenneT (Jelle Wils)
Arcadis (Rob Sjerps)
Realiseren EMT broedplaats (incubator) voor bedrijven Dak verduurzamen (groen + zon PV) bij panden van Presikhaaf bedrijven en IPKW; Lokale hoveniers inschakelen Ontwerpen en monitoren (proeftuinen) + proberen coöperatie zonPV te organiseren voor bewoners aanpalende woonwijken + smart energy collective?
IPKW (Louis de Boer) Nexit (Wilbert de Haan)
Opstellen duurzaamheidsvisie voor herstructurering Het Dorp (project 3Noord), waarbij gezondheid en duurzaamheid kwaliteitspijlers zijn Burgerduurzaamheidscentrum in duurzaam
SIZA (Rob de Redelijkheid) EVS Ecovrede
Instituut voor Wetenschap en Ontwikkeling-IWO (Rob Ross) Burgers’ Zoo (Alex van Hooff) Giesbers (Martijn Bax) BAM Utiliteitsbouw Gemeente nodig voor vergunningen (met name lozing warm water op riool) Kema (Frits Verheij) Alliander (Jan Berkhout)
Eventueel in combinatie met TenneT en Kema
Gemeente (Matthijs Kop) Ondernemers OKA Services NUON Ebatech (Susanne Klawer) Ondernemers Nuon Industry Parks (Eelco Vrieling) Presikhaaf Bedrijven (Adri Breure) en IPKW (Haike van der Vegte) zijn opdrachtgever/klant GMF (Maarten Visschers) biedt aan te helpen om ‘de afzet’ van zonnewarmte/elektriciteit georganiseerd te krijgen De gemeente vertelt dat KEMA (Frits Verheij) en Portaal (Marco de Wilde) mogelijk in Presikhaaf aan het werk gaan met zon PV en ‘slimme energienetwerken, met als suggestie: zoek/bied samenwerking aan. EVS Ecovrede (Syne Fonk) wil ook graag hierin meedenken Gemeente Arnhem (Marion Visser) Nederlands Instituut voor bouwbiologie en ecologie Helicon (Rob Janssen)
3/18
(Tussen)resultaat november 2013 Loopt, VHV onderzoekt inpassing energienotaloze woningen (energieneutraal)
Eindresultaat gereed 2020
Loopt
Een besluit wordt één dezer weken door de (nieuwe) organisatie DNVGL genomen. Het zal dan gaan tussen nieuwbouw of renovatie van een reeds bestaand gebouw. TCN is failliet gegaan. Arramanagement beheert nu Arnhems Buiten. Zij denken na over projecten voor Energie made in Arnhem. Afgerond
2013-2014
Afgerond, bij in oplevering
2013
Loopt Afgerond medio 2014, afhankelijk van fasering en financiering
Medio 2014
Afgerond, de broedplaats is in bedrijf
2013
Loopt
Nog niet bekend
Afgerond, Duurzaamheidsvisie gereed. Vervolgtraject loopt i.s.m. Gelders Transitiecentrum, (DNV-Kema).
2011
Loopt,
2014
2012
2012
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
25
26
november 2013
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
Trekker
Partners
(Tussen)resultaat november 2013 EVS Ecovrede heeft plan gemaakt voor duurzame renovatie toren Presikhaaf. Er zijn plannen van een investeerder om deze toren duurzaam te renoveren en om te vormen tot studentenhuisvesting. Investering in aankoop pand + bodemverontreiniging zijn tot nog toe een bottleneck.
Eindresultaat gereed
gerenoveerd kantoorgebouw (eerste optie: toren Presikhaaf): - Duurzaam renoveren kantoorlocatie (toren Presikhaaf). Eetbare gevel, energieneutraal, mogelijkheid tot broedplaats duurzame bedrijven. Bij succes: vertalen naar andere locaties in Arnhem - In duurzaam gerenoveerd gebouw inrichten van een burgerduurzaamheidscentrum waar burgers geactiveerd en gefaciliteerd worden op het gebied van duurzaamheid tot zelfstandigheid. Loskomen van economische benadering en omschakelen naar een menselijke, gezonde benadering. Samen vormgeven aan een gezonde samenleving, in gezonde gebouwen met verantwoordelijkheid voor de eigen leefomgeving. Kinderspeelnatuur in wijk Presikhaaf en samen met kinderen speeltoestellen ontwerpen die met energie te maken hebben. Koppeling met groen, speelbaar en eetbaar maken van schoolpleinen, ook link met omgeving balkonprojecten en voorbeeld/trainlocatie “”Eetbaar Arnhem”. “Eetbaar Arnhem”: eetbare balkons en vensterbanken inrichten op een aantal plaatsen in Arnhem dmv: - balkoncursussen door “Gezonde Gronden” en trainers die getraind zijn voor verdere verspreiding. Enkele voorbeeldlocaties ingericht, balkons, maar ook een voorbeeldlocatie/trainingscentrum “Eetbaar Arnhem” in Presikhaafpark bij Milieucentrum en HAN - Aanbod advies bij scholen, buurtcentra etc
(Syne Fonk)
Arcadis (Rob Sjerps) TCN Arnhems Buiten (Raymond Stijkel) Leds do it now (Rick van Vierzen)
EVS Ecovrede (Syne Fonk))
Presikhaaf bedrijven (Adri Breure) HAN (Pjotr Timmermans) Natuurcentrum Arnhem (Jan Smit)
Loopt, opgenomen Arnhems platform Stadslandbouw Project loopt door in het kader van Groene Agenda Arnhem initiatieven
2014
EVS Ecovrede (Marien Faasse, Syne Fonk en Gabri Steentjes)
HAN (Pjotr Timmermans) Natuurcentrum Arnhem (Jan Smit)
Eetbaar Arnhem is inmiddels opgenomen in de armoedenota: minimatuinen. Ook aangehaakt bij Arnhems platform Stadslandbouw. Het wachten is op de gemeente die plekken in de stad gaat aanwijzen waar groente en fruit gekweekt kan worden op een natuurlijke manier. Daarnaast gaat een groot deel van de opbrengst naar de Voedselbank Arnhem en overige mensen in de regio die geen ruimte hebben om verse groenten en fruit te kopen. 19-11-2013 start met 1e meeting diverse partijen (van Kernteam Stadslandbouw , de voedselbank tot ondernemers) in de stad om bovengenoemde op te pakken.
Eerste resultaat zomer 2012 gereed.
Project loopt door in het kader van “Eetbaar Arnhem” en Groene Agenda Initiatieven
27
Duurzame renovatie 400 bestaande woningen in Presikhaaf m.b.v. marktpartijen en onderzoek naar aansluiting op lokaal energie-/warmtenet. Welke kansen liggen er voor ons bezit in Presikhaaf op gebied van duurzaamheid.
Portaal (Frank Evers))
28
Verduurzamen IJsseloord 1 door verdieping/uitwerking van in 2010 uitgevoerde energiescan. Studenten denken en doen mee via HAN Smart
OKA Services (Bob Kobessen)
Nuon Warmte (Rick van Diest) Alliander (Jan Berkhout) Gemeente (Kirsten van Reijen en Albert Anijs) Stg. Dubonetwerk (Cynthia van der Hoeven): biedt kennis en bedrijven energieneutraal bouwen Bedrijventerrein Contactgroep IJsseloord 1 (voorz. Timmo Terpstra) HAN (Jonathan van Deutekom) Provincie (Theo Froon)
4/18
Loopt, deels renovatie met verbetering 2 labelstappen, deels (100 woningen) energieneutrale renovatie (project “Stoomversnelling”)
Eind 2012: gereed eerste 36 woningen
Loopt; svp overal contactgegevens wijzigen: StAB / Stichting Arnhemse Bedrijventerreinen; contactpersoon: Paméla Zeylstra (
[email protected])
Nog niet bekend
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
29
Trekker
Partners
(Tussen)resultaat november 2013
Business Centre. Verduurzamen De Overmaat door bundeling van specifieke (energie)kennis op het bedrijventerrein en uitwerken voorstellen voor concrete maatregelen.
OKA Services (Bob Kobessen)
Bedrijventerrein Contactgroep De Overmaat (Carel Derksen) Provincie (Theo Froon) Instaan en andere bedrijven Volkshuisvesting Arnhem Stg. Kom op voor een duurzame wijk (Petra Lettink) 2Switch HAN (Frits Schultheiss)
Loopt;
30
Haalbaarheidsonderzoek naar opzetten van servicepunt voor uitleen van gereedschap en geven van voorlichting over duurzaamheid
Gemeente (Betty Jacobi)
31
Onderzoek naar energiebesparende en genererende maatregelen (incl. opslag) in het Paleis van Justitie Arnhem. Kantoor Volkshuisvesting Arnhem beschikbaar stellen voor promotie duurzaamheid door zichtbare maatregelen op dak en gevel
Paleis van Justitie (Nicole Klein Middelink) Volkshuisvesting Arnhem (Annemiek van Zantvoort) Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster) Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster) Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster) Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster) Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster)
32
33
34
35
36
Proef: Personeelsparkeergarage van Rijnstate Ziekenhuis voorzien van LED verlichting gevoed door zonnepanelen op het dak. Ontwikkelen van LED verlichting voor hoogwaardige toepassingen (voldoende kwaliteit voor medisch onderzoek). Onderzoek naar mogelijkheden terugwinning fosfor (eindige grondstof) i.v.m. de realisatie van een vrouw kind centrum in 2013 Pilot scheiding afval, plastic om te bezien of dit structureel voordelen oplevert.
37
Mogelijkheden onderzoeken voor een betere afvalverwerking met meerdere ziekenhuizen
38
Grondwaterinfiltratie: onderzoek naar ondergrondse stromingen na piekbuien en mogelijkheden voor buffering en infiltratie op eigen terrein.
39
Haalbaarheidsonderzoek koude-warmte opslag: bureaustudie afgerond, binnenkort boring verrichten op locatie Rijnstate Haalbaarheidsonderzoek structurele warmteterugwinning met warmtewielen in luchtbehandelingskast Verkennen haalbaarheid aansluiten Rijnstate ziekenhuis op warmtenet
40
41
november 2013
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
42
Haalbaarheidsonderzoek en partners zoeken voor geothermie
43
Realisatie groendak en zonne-energie op dak van gemeentehuis Arnhem en publicitair benutten richting
Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster) Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster) Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster) Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster) Frisse Energie (Maarten
Eindresultaat gereed
Afgerond
2013
Afgerond
2013
Afgerond, Dak van Volkshuisvesting is groen gemaakt Diverse partijen hebben al gebruik gemaakt van het dak om aandacht te vragen voor hun produkt of evenement. LED verlichting gereed, Crowdfunding zonnepanelen geslaagd, project zo goed als afgerond
2012
Afgerond, LED verlichting onderzoekslampen OKC en SEH, 1 onderzoekskamer kaakchirurgie uitgevoerd met LED tl verlichting Afgerond. Onderzoek naar implementatie pharmafilter
2013
Sita
Afgerond, Pilot succesvol afgerond, scheiding van plastic doorgevoerd in afvalstoffenplan.
2013
Andere ziekenhuizen
Afgerond, Mogelijk via pharmafilter winst haalbaar
2013
Afgerond, Onderzoek heeft opgeleverd dat ondergrond niet zeer geschikt is voor infiltratie; plan wordt uitgewerkt met Grontmij voor ‘overloop’ naar wadi aan Parkweg. Afgerond, Onderzoek afgerond; KWO is mogelijk, maar complex (4 bronnen), mogelijk voorkeur voor warmtepompen. Afgerond
2013
Afgerond, toepassing alleen mogelijk bij nieuwe ontwikkelingen zoals wegreconstructies, aanleg OVbaan en dergelijke Afgerond, Vooralsnog getaxeerd als niet haalbaar vanwege kosten
2013
Afgerond, Groen dak is gerealiseerd op de Bennisallee. Zonnepanelen bleken voor dat deel van
Eind 2011
Ledshine (René Prop)
IF Technology
NUON Warmte
Burgers Zoo (Alex van Hooff)
Gemeente Arnhem (Hans van Ammers) Gemeente Arnhem (manager
5/18
2013
2013
2013
2013
2013
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
44
45
46
47 48
november 2013
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
Trekker
Partners
een zo groot mogelijk publiek Relatie met projecten “Laten plaatsen van 1.000 m2 zonnepanelen of zonnefolie – met een vermogen van 60 kWp – op bestaand en/of nieuw gemeentelijk vastgoed)” en “Aanleg groene daken en gevels, voorbeeldfunctie gemeente door toepassing op (minimaal) één pand” uit Programmaplan Arnhem Energiestad Biovergistingsinstallatie realiseren. Doel is het produceren van groen-gas. Het groene gas zal gebruikt worden door de industrie gevestigd op Industriepark Kleefse Waard. Doel is het zelfvoorzienend worden door productie van gas en besparen fossiele brandstoffen.
Reichgelt) Groene Steden (Geert Elemans)
Vastgoedbedrijf)
Industriepark Kleefse Waard (louis de Boer)
Nieuwbouw (8000m2), renovatie jaren 80 gebouw (3000m2) en renovatie jaren 40 gebouw (8000m2) met hoge Breeam ambitie op Industriepark Kleefse Waard. Drie gebouwen die dicht bij elkaar staan waarbij een hoge duurzaamheidsambitie waargemaakt wordt. Initiëren overleg over vormgeving duurzame transformatie, met als doel versnelling. Clustering van duurzame transformatie leegstand, herinrichting kerken en opzetten bedrijfsverzamelgebouw Opzetten broedplaats voor duurzame bedrijven (dienstverlening) rond een stationslocatie Infrastructuur voor kennisopbouw en implementatie energieneutrale nieuwbouw en renovatie
49
Uitstippelen energietour langs bestaande projecten (letterlijk meters maken); verschillende doelgroepen mogelijk: basisschool, middelbare school, vakbroeders
50
Step2Save: Nuon leidt kansarme jongeren op tot energieadviseur. Samen met woningbouwcorporaties en gemeente worden er dan E-adviezen gegeven + een energiebox. (MVO). Afstemmen met overige initiatieven en mogelijk verbreden ‘opdracht’ voor de
(Tussen)resultaat november 2013 het dak niet geschikt.
Eindresultaat gereed
E kwadraat
Niet doorgegaan, Haalbaarheidsstudie is uitgevoerd. Niet haalbaar.
Nvt
Industriepark Kleefse Waard (louis de Boer)
Wepro Special Projects Office Schipper Bosch Projectontwikkeling
Loopt Nieuwbouw start eind 2012 Renovatie jaren ‘80 gebouw gereed eind 2013
gepland eindresultaat 2013
Duurzame winkelstraat (de Bovenkamers) Niels Götz en Daan Overeem MVOplossingen (Menno Kuiper) Stg. Dubonetwerk Arnhem Nijmegen (Cynthia van der Hoeven) Gelderse Milieufederatie (Maarten Visschers)
(A)Platform, Louis Banning De Stroomplantage (Marco Savelsbergh) Movares (Arjen van Weert) EVS Ecovrede (Jasper Lindhout) EVS Ecovrede (Syne Fonk)
Niet doorgegaan.
Nvt
Niet doorgegaan
Nvt
Pollmann Architecten (Huub Pollmann) HAN Expertisecentrum energieneutraal bouwen K+R consultants (Mark Kok)
Loopt, Nieuwe trekker is “Vereniging DNA in de bouw”. Samen met Stadsregio Arnhem-Nijmegen volop in uitvoering.
2014
!-link (Inge van der Vaart) partners die iets te laten zien hebben, zoals EVS Ecovrede (tijdmachine) Peeze Helianthos HAN (Automotive Lab)
Loopt, maar vertraagd
2014
NUON Warmte (Rick van Diest)
Gemeente Arnhem Woningbouwcorporaties (Volkshuisvesting Arnhem, Vivare); EVS Ecovrede (Syne Fonk)
Niet doorgegaan
Nvt
6/18
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
51
52
53
54
55
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen) jongeren. - Proeftuin concept voor slim energienetwerk en – diensten op locatie voor 400-500 gebruikers; Smart Energie Collective (SEC) - Partners denken na over conceptontwikkeling behoefte 2020-2025 Uitwerken idee/visie voor EMT museum/ demonstratiecentrum voor groot publiek en/of business to business contacten/faciliteiten N.B.: de gemeente geeft aan dat een smart grid Envision Centre in maart door KEMA als (mogelijk) project is ingebracht; lijkt handig om relatie te leggen. Quick scan van alle gemeentelijke panden waarbij de mogelijkheden worden bekeken op het gebied van duurzame dakontwikkeling (focus: energie, groen en water, maar volgens een integrale aanpak). Deze vervolgens samenvatten in een kansen- en prioriteitenkaart (welke kansen zijn aanwezig, waar hangt het laaghangend fruit?). Naast de directe aanpak op het gebied van energie en de andere duurzaamheidsambities, geeft de gemeente Arnhem hiermee tevens 'het goede voorbeeld' in de uitrol van het beleid. Resultaten kunnen eventueel gebruikt worden in project 55, Groene Solar Atlas. Relatie met projecten “Laten plaatsen van 1.000 m2 zonnepanelen of zonnefolie – met een vermogen van 60 kWp – op bestaand en/of nieuw gemeentelijk vastgoed” en “Aanleg groene daken en gevels, voorbeeldfunctie gemeente door toepassing op (minimaal) één pand” uit Programmaplan Arnhem Energiestad Voor de woningcorporaties, maar ook andere gebouweigenaren (denk ook aan ziekenhuizen, instellingen, onderwijsgebouwen, etc.), kosteloos een aantal van onze workshops 'Anders denken over daken' te verzorgen. In een combinatie van presentatie en workshop leiden we de deelnemers in een dagdeel op inspirerende wijze in op het gebied van daktransitie. We informeren, enthousiasmeren en inspireren. En laten de deelnemers zelf ontdekken op welke wijze zij de tot nog toe onbenutte vierkante meters dakoppervlak kunnen gaan benutten. Inventarisatie Arnhems platte daklandschap opstellen en op basis daarvan Groene solar atlas opstellen (waarin de mogelijkheden van de daken voor duurzame energiewinning en van groen voor waterbuffering, koeling, isolatie, bijdrage aan stedelijk
november 2013
Trekker
Partners
(Tussen)resultaat november 2013
Eindresultaat gereed
Alliander (contactpersoon nader in te vullen)
KEMA (Frits Verheij en Caroline Faasen) Smart Energy Collective Gemeente (Ilja Jansen)
Loopt.
Nog niet bekend
Giesbers (Martijn Bax)
HAN (Tinus Hammink) EVS Ecovrede (Marien Faasse), Giesbers legt ook contact met KEMA (Frits Verheij) ivm envision centre TCN (Gabrielle van Galen)
Niet doorgegaan
Nvt
Daklab (Cock de Jong en Sietse Hylkema)
Gemeente Arnhem (Hans van Ammers) Gemeente Arnhem (manager vastgoedbedrijf)
Niet doorgegaan
Eind 2011
Daklab (Cock de Jong en Sietse Hylkema)
Directie, management, beleidsmakers en beleidsadviseurs (duurzaamheid en vastgoed) woningcorporaties, ziekenhuizen, onderwijs- gebouwen , onderwijsgebouwen
Niet doorgegaan
Nvt
Nexit (Wilbert de Haan) Daklab (Cock de Jong)
Gemeente Arnhem (Hans van Ammers) En verder nog geïnteresseerde partners zoeken, bv: Presikhaaf bedrijven Kleefse Waard/IPKW
Project is niet gerealiseerd en uiteindelijk gestopt vanwege ontbreken interesse bij partners (gebruikers) en financiering om ‘groen solar atlas’ op te stellen
Nvt
7/18
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
Trekker
ecosysteem worden aangegeven)
56
57
58
Invoering GPR Stedenbouw: een hulpmiddel voor een prestatie gerichte werkwijze duurzame Stedenbouw. Het GPR stedenbouw vervangt het nationaal pakket duurzame Stedenbouw. Het GPR Stedenbouw sluit naadloos aan op het GPR gebouw. Gemeente Arnhem stelt programmalicenties beschikbaar. Met GPR Stedenbouw worden duurzaamheidsscores voor 5 thema’s in beeld gebracht: Energie, Ruimte & Voorraden, Welzijn & Gezondheid’, Gebruikswaarde en Toekomstwaarde. Het GPR Stedenbouw, is eenvoudig te gebruiken en biedt keuze vrijheid. Het geeft duidelijke scores 0 t/m 10 en is hierdoor goed monitoringsinstrument. Duurzame bedrijfsvoering (planning, onderhoud van de hoogspanningsverbindingen) + investeringen in netuitbreidingen voor windparken en tuindersgebieden in Nederland en Duitsland Meer ingenieurs (duurzame) energietechniek op de (Arnhemse) arbeidsmarkt brengen
Gemeente Arnhem (Wim Mulders en Betty Jacobi)
november 2013 Partners Arnhems Buiten Woningbouwcorporaties Paleis van Justitie Architecten, stedebouwers
TenneT (Jelle Wils)
HAN (Tinus Hammink)
Tennet (Jelle Wils) Alliander (Jan Berkhout) Andere bedrijven
8/18
(Tussen)resultaat november 2013
Eindresultaat gereed
Afgerond, in 2013 is het Groene Akkoord gesloten met GPR als instrument.
2013
Loopt
2020
Afgerond: De instroom van de energieopleidingen bij de HAN is in september 2013 met ruim 50% toegenomen t.o.v. vorig jaar. Mede door de start van een uniek leerwerk traject waarbij kandidaten hun deeltijd studie (2dagen/week) combineren met een nieuwe baan in de energiesector(3 dagen/week). Resultaat van dit project is meer dan gerealiseerd en ook duurzaam verankerd. (Continue groei van instroom) Het belangrijkste resultaat is echter dat vanuit de han het “sustainable electrical energy centre of expertise” (SEECE) is opgericht met foundingpartners als DNVKEMA, Tennet, Alliander en MKB bedrijven (oa via KIEMT). Dit publiekprivate samenwerkingsverband is erkend door het ministerie en uniek in Nederland. Het werkt aan de innovatie- en human capital agenda van de topsector energie (EZ), de gemeente Arnhem (EMIA) en provincie (EMT). In nauwe samenwerking met de gemeente Arnhem wordt in 2014 vanuit de SEECE partners gestart met het (international) Energy College Arnhem. Hiermee wordt Arnhem nog meer geprofileerd als HET centrum van elektrisch Nederland met een uniek innovatie, studie en vestigingsklimaat. Studenten, cursisten en (toegepast) onderzoekers die toegelaten worden tot dit Energy College krijgen een top opleiding op bachelor of master niveau in nauwe samenwerking met de onderzoeksgroepen en specialisten van de seece parteners. Een eerste aanvraag voor de benodigde
Eind 2013
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
Trekker
59
Isoleren bestaande woningvoorraad. Minstens 2 labelstappen vooruit. CO2 reductie 20 25 % Jaarlijksbudget ruim €1 mio Realiseren van het nieuwe groene werken: van economisch gericht werken naar mens- en motivatiegericht werken. Verlies aan milieukennis in organisaties en bedrijven (door ontslagen bij economische tegenwind) opvangen door nieuwe manier van werken Initiatief Arnhem Transition Town
Volkshuisvesting (Michel van Dalen) EVS Ecovrede (Syne Fonk)
60
61
62 63
64
65
66
Organiseren Energie Battle tussen medewerkers van toonaangevende bedrijven Kennisvalorisatieaanvraag: ontwikkeling van een regionale infrastructuur voor kennisvalorisatie, o.a. voor duurzame energie Aanvraag wordt in zomer 2011 beoordeeld en hopelijk goedgekeurd Lokaal organiseren collectieve inkoop van energie / lokale energiecentrales. Bewustwording creëren bij burgers over energie(on)afhankelijkheid Pilot Arnhem Van Afval Naar Grondstof (AVANG). Pilot in wijk St Marten-Sonsbeekkwartier om de hoeveelheid restafval drastisch te verminderen en tevens in te zetten op preventie en cradle-to-cradle. Met meer gft-afval apart wordt meer groene energie opgewekt. Omslag in denken van afvalstoffeninzameling naar grondstoffeninzameling. Met gescheiden inzameling van al het papier, glas, kunststof en textiel in Nederland kan 20% van de landelijke CO2-doelstellingen worden bereikt (rapport DHV, 2011). Uitbouw De Groene Vos tot stedelijk/regionaal servicecentrum. Intermediair tussen burgers, overheid, bedrijven en onderwijs. Functies: loket, service, faciliteiten, winkel, netwerk, platform.
november 2013 Partners
(Tussen)resultaat november 2013 startfinanciering is inmiddels via de gemeente ingediend. Op korte termijn zal deze verder worden uitgewerkt (projectleider bram steennis) in een concreet projectplan waarin de gemeente een belangrijke stakeholder is van dit Energy College Arnhem.
Eindresultaat gereed
Loopt
2014
Belastingdienst UWV
Afgerond. Inmiddels worden 25 tot 30 mensen, met een afstand tot de arbeidsmarkt, begeleid door EVS Ecovrede, volgens het principe van het nieuwe groene werken.
2013
EVS Ecovrede (Syne Fonk en Jasper Lindhout)
Gemeente nodig
Transition town initiatief staat ‘on hold’ vanwege te lage flexibiliteit van landelijke Transition Town organisatie.
Nog niet bekend
Imtech (Hendrik Smeenk) HAN (Noel Maertens)
Imtech Fair Climate Andere bedrijven en instellingen Artez RU KIEMT Gemeente Arnhem
Niet doorgegaan
Nvt
Loopt
2016
EVS Ecovrede (Syne Fonk)
burgers
Afgerond, Loopt via Rijn en IJssel Energiecoöperatie
Continu proces
Stg. Kom op voor een duurzame wijk (Jan Schreur)
burgers
Loopt
Stg. Kom op voor een duurzame wijk (Jan Schreur)
p.m. (hopelijk vele, nader in te vullen)
Niet doorgegaan
9/18
Nvt
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
november 2013
Trekker
Partners
(Tussen)resultaat november 2013
Eindresultaat gereed
Gemeente Arnhem (Peter Swart)
AgentschapNL Stadsregio Arnhem Nijmegen
Afgerond
2013
Stadsregio Arnhem Nijmegen (Theo Tijsse Klasen) Stadsregio Arnhem Nijmegen (Theo Tijsse Klasen) Provincie Gelderland / Stadsregio Arnhem Nijmegen (Erik Thoonen) Gemeente Arnhem / Stichting E-laad (Peter Swart)
Gemeente Nijmegen, Stadsregio Arnhem Nijmegen Provincie Gelderland
Loopt, vervolg in groene hub 2.0 (E-vervoer).
2011- 2015
Fuwell (Enne-Jacob Wierda)
Loopt, mede dankzij subsidieregelingen provincie en stadsregio
2014
Gemeente Arnhem Gemeente Nijmegen
Loopt
2014
Loloo
Afgerond, 19 palen geplaatst = > 100 % gehaald
Eind 2011
Hectas Bedrijfsdiensten (Edo Konings) Vivare (Rob vd Laan)
Gemeente Arnhem HAN Autotechniek
Afgerond, 5 groengas auto’s aangeschaft
Zomer 2011
Afgerond 5 groengas auto’s aangeschaft
Voorjaar 2011
Sita (Ton Gradussen)
Ander ondernemers op Roelofshoeve Gemeente Duiven
Loopt, groene hub
1 juni 2011
Sita (Ton Gradussen) Sita, (Ton Gradussen)
Niet doorgegaan
Nvt
Afgerond
2012
AVR (Michiel van Schravendijk) Gemeente Arnhem (Cobus Jansen) NH Rijnhotel
Niet doorgegaan
Nvt
Loopt
Voor 2015
Afgerond
2011
Samenwerking met Het Groene Hert in Nijmegen in stadsregionaal verband.
Schoon vervoer 67
68
69
70
71
72
73
74
75 76
77
Proeftuinregeling voor groen gas voertuigen tot 3500 kg. Subsidie voor minimaal 3 voertuigen per aanvrager, en max €100.000 per project. De voertuigen mogen pas na goedkeuring van de subsidie worden aangeschaft. Gemeente werft deelnemende ondernemers en faciliteert aanvraag. Groene Hub: groen gas productie uit regionaal groenafval en GFT, gemeenten Arnhem en Nijmegen samen afzetmarkt ontwikkelen Van 200 voertuigen nu naar 1600 voertuigen op groen gas en van 2 naar 8 vulpunten in 2013 (met geld uit Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit NSL) Subsidieregeling voor elektrische scooters
Realisatie van 10 laadpunten voor elektrische auto’s in Arnhem (winkelcentra Kronenburg en Presikhaaf, Gelredome, Beekstraat, De Markt, Jansbuitensingel, Velperbuitensingel, Van Rhoonstraat (privé), Paul Krugerstraat (privé), Westerveldstraat (privé) Aanschaf 3 – 5 groengasauto’s die in regio Arnhem gaan rijden en meewerken aan haalbaarheidsstudie ombouwen bestelauto naar waterstof; Aanschaf elektrische scooters (al gestart) en kleine elektrische busjes; verder serieus nadenken over grotere bussen op groen gas. Subsidieaanvraag Truck van de Toekomst voor 2 LNG-vrachtwagens (niet kraak/pers). Deze worden vergroend (naar LBG) als groengas beschikbaar is. Wm-aanvraag ingediend voor productie van groen gas in Duiven Sita is één van de mogelijk inschrijvers op het Arnhemse inzamelcontract voor huisvuil en zal desgewenst inschrijven met groengasperswagens. Wm-aanvraag ingediend voor productie van groen gas in Duiven
78
Vergroenen wagenpark gemeente: 30 wagens op duurzame energie
79
NH Rijnhotel gaat een parkeerplaats inrichten voor
Gemeente Arnhem, E-laad
10/18
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
80 81
82 83
84
85
86
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
Trekker
elektrisch laden Inrichten parkeerplaats met electrische laadpaal bij ziekenhuis Rijnstate voor personenauto’s Realisatie van 3 electrische laadpalen op Industriepark Kleefse Waard.
(mw Dirks) Rijnstate (Marc Koster) Industriepark Kleefse Waard (Hinke van Weperen) HAN (Paul Claessen) TenneT (Jelle Wils)
Internationale wedstrijd Shell Eco Marathon (urban concept) Duurzaam mobiliteitsprogramma en een nieuwe vorm van werken, waarbij autokilometers worden verminderd door stimuleren OV en locatieonafhankelijk werken. Gebruik duurzaam vervoer stimuleren in Arnhem door aanschaf elektrische bedrijfsfietsen en elektrische scooter Garage van de Toekomst, een centrum voor de opleidingen de MBO - opleidingenduurzame mobiliteit in Arnhem e.o.
Volkshuisvesting Arnhem (Evelien van Keeken) ROC Rijn IJssel Arnhem (Hans Duifhuizen)
november 2013 Partners
(Tussen)resultaat november 2013
Eindresultaat gereed
Gemeente Arnhem, E-laad
Afgerond
2011
Loloo
Afgerond
December 2011
Gemeente Arnhem (hoofdsponsor)
Loopt Loopt
Afgerond
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Electude, Nuenen Automotive Centre of Expertise, Arnhem/Eindhoven The Good Car Company, Zevenaar Kenniscentrum Beta Techniek, Arnhem IvDM, Nieuwegein B-style & BUSiness
Afgerond Garage van de toekomst sinds januari 2012 open! Nieuwe naam: de E-garage. Werkt met partners aan paktijkgericht top-personeel op voor de automotive op mbo niveau
31 juli 2013
Niet verder doorgegaan
Nvt
Uitbreiding assortiment toepassingen van ons brandstofcelsysteem ZEREX® 10.1 met een 21 persoons lage vloerbus op waterstof een bestelbus 1,5 ton op waterstof Uitbreiding assortiment toepassingen van ons brandstofcelsysteem ZEREX® 10.1 met • een vierpersoons invalidentaxi op waterstof
Silent Motor Company (Erik de Nie) Silent Motor Company (Erik de Nie)
B-style & BUSiness
Niet verder doorgegaan
nvt
88
Pilot Schoon Bustaxivervoer
Silent Motor Company (Erik de Nie)
Niet verder doorgegaan
Nvt
89
Pilotproject Schone Pakketdistributie in stad en regio
Niet verder doorgegaan
Nvt
90
Project “Invalidenvervoer schoon mobiel”
Niet verder doorgegaan
Nvt
91
Demonstratieproject Hybride scooters. Electrische voertuigen in het algemeen en electrische scooters in het bijzonder hebben een beperkte actieradius. Het hybridiseren biedt een oplossing voor dit probleem. Bestaande electrische scooters worden uitgebreid met een “range extender” in de vorm van een brandstofcel. Stroom tanken de scooters thuis of op de zaak; waterstof wordt bij het Arnhemse
Silent Motor Company (Erik de Nie) Silent Motor Company (Erik de Nie) Jacques Smolenaars (TotalHy BV)
Nog niet benaderd: - Taxibus ondernemingen Arnhem - Concessieverleners gemeente en Stadsregio Nog niet benaderd: - Besteldiensten in Arnhem - Groothandelfirma’s Nog niet benaderd: - Taxibus ondernemingen Arnhem - Gemeente en Stadsregio HAN Nedstack VéBé van Steijn
Niet verder doorgegaan
Nvt
87
11/18
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
92
waterstoftankstation getankt. Een vloot van 25 – 100 scooters zal dan gaan rijden op stroom en/of waterstof. Vervolgproject voor waterstofelektrisch vervoer met Made in [Arnhem] technologie ; vier a vijf OV-bussen en een bijpassen openbaar waterstoftankstation op Kleefsewaard
93
Opzetten Automotive Centre of Expertise HAN Fontys (ACE HAN Fontys)
november 2013
Trekker
Partners
(Tussen)resultaat november 2013
Eindresultaat gereed
HyMove (Theo Hendriks)
Consortium Partners: Technologie: Nedstack Hygear E-traction Vossloh Kiepe Paceas VDL (technisch project leider) HAN VTT Exploitatie: Ballast Nedam (algemeen project leider) Connexxion Fontys Automotive Bedrijfsleven Provincie Gelderland Provincie Noord Brabant Gemeentes Helmond Gemeente Arnhem
Begin 2014 beslissen gemeente, provincie en stadsregio over een voorstel dat in de maak is bij Connexxion.
2015 / 2020
Afgerond Automotive Centre of expertise open sinds 2011. Bedrijven uit de regio kunnen hier terecht voor kennis en menskracht bij vragen rond innovaties in vervoer.
2011
Via allerlei partners zoals As we speak MVOplossingen Wordt Green Guide gevuld Stg. Duurzame winkelstraat (Niels Götz)
Afgerond
2012
Niet doorgegaan
Nvt
Afgerond
2011
Afgerond
2012
Afgerond Mogelijkheden cradle tot cradle in komende aanbestedingen geïnventariseerd Eén aanbesteding afgerond waarin cradle tot cradle is opgenomen (2013) Afgerond
2013
Afgerond
Continu proces
Afgerond, continu proces
Continu proces
HAN (Bram Veenhuizen)
Duurzaam inkopen & aanbesteden en fair trade 94
Regionale Green Guide met keurmerken en MVOprestatieladder ISO certificeringen, als hulp en advies bij keuzes in aanbestedingen
P-inc (Pauline Waltmann)
95
Bakkerstraat 1e Faire Trade winkelstraat
96
Luchtkussenfeest Sonsbeek Festival 19 juni 2011 (met zintuigelijke verrassingen en luchtkussens)
97
Training opzetten voor en geven aan lokale ondernemers met als onderwerp inschrijven op aanbestedingen, met accent op duurzaamheidscriteria
Stg. Faire Trade (Rob Gietema) Stg. Ezelshoren (Rob van Sprang) Gemeente Arnhem (Coen Gribbroek)
98
Cradle to cradle meenemen in aanbestedingen als gunningscriterium
Gemeente Arnhem (Coen Gribbroek)
99
In de komende twaalf maanden bij 5 aanbestedingen duurzaamheidsadvies betrekken in de voorfase van een aanbesteding. Trachten zo duurzaam mogelijk aan te besteden. Werken aan een instrument om duurzame inkoop en diensten verder te brengen (criteria + bewustwording). Liefst verder dan de AgentschapNL-criteria voor duurzame inkoop. Kennis MVO delen, best practises uitdragen en
Gemeente Arnhem (Coen Gribbroek)
EVS Ecovrede (Lonneke Alsema) MVOplossingen (Menno Kuiper) MWH (Pouwel Inberg)
Paleis van Justitie (Nicole Klein Middelink)
Gemeente Arnhem (Coen Gribbroek)
100
101
P-inc (Pauline Waltmann) MVOplossingen (Menno Kuiper): deze training aankondigen op een Greendrinks-avond
Peeze (Timmo
12/18
Eind 2012
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
102 103
104
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
Trekker
netwerk vergroten Opdrachten aanbesteden bij bedrijven uit de regio Arnhem Verder uitwerken pilot om relatie tussen duurzame bronnen en gebruik in beeld te brengen met een openbaar net er tussen. Bevorderen duurzame samenleving: Werken aan de bevordering van een duurzame samenleving (economisch, ecologisch en sociaal) door mensen te informeren, enthousiasmeren en initiatieven te nemen, te verbinden, te versterken en te versnellen. De partijen doen dat ieder op hun eigen wijze.
Terpstra) Volkshuisvesting (Albert Sluiter) GPX (Egbert Bouwhuis) Diverse partijen, zoals: 2Switch, As we speak, !link, Milieudefensie Peeze, Stg. Fair Trade Arnhem
november 2013 Partners
(Tussen)resultaat november 2013
Eindresultaat gereed
Afgerond, continu proces
Continu proces
Imtech
Loopt
2Switch (Jip Peper), Almadis (Wilma Koghee), As we speak (Willem Hofstede), Awearness Fashion Events (Wilma Mulder & Jeanette Oink), Cocomat (Jos Neppelenbroek),!-link (Inge van der Vaart), Kastanjelaan 11 (Siglinde Schäfer), La Pura (Karen Korff de Gidts), Let’s Coffee (Dunja Hirsch), Medeia (Ria Borst), Milieudefensie (Joop van Steenbergen), Peeze (Timmo Terpstra), Platform Arnhem Mondiaal (Ed Bruinvis), Puur! Uit eten (Jeanette van Mullem), Raad van Kerken (Henny de Beijer), Robbers & Van den Hoogen (Astrid Donders), Stg. Ezelshoren (Rob van Sprang), Stg. Fair Trade Arnhem (Yvonne Renckens, Rob Gietema), Stoere Vrouwen (Anne Marie Pronk), Wereldwinkel Arnhem (Wilko van Loon)
Veel acties van diverse partijen. Loopt goed.
Nieuwe projecten na 24 juni 2011 105
Het realiseren van grootschalige windenergie projecten binnen de regio Arnhem
Outsmart (Maarten de Keijzer)
106
Het oprichten van een lokaal duurzaam energiebedrijf
107
Verbinding tussen Boer & Burger en Stad & Platteland, bijvoorbeeld via de organisatie van een Streekgala; uitvoeren van een draagvlakverkenning;
Rijn IJssel Energiecoöperati e (Jan de Wit) Stichting Landwaard (Annette Weeda), CASA,
Green Spread (Martin Marquering) Outsmart (Maarten de Keijzer) Bclimate (Barbera van der Hoek)
13/18
De gemeenteraad heeft in januari 2013 besloten tot het faciliteren van marktinitiatieven van windenergie. Inmiddels heeft een marktpartij, Pleij B.V., interesse getoond voor het opwekken van windenergie in Arnhem. In oktober 2013 hebben de gemeente en Pleij B.V. een intentieovereenkomst gesloten over gronduitgifte voor de ontwikkeling van windmolens op Koningspleij Noord. Pleij B.V. gaat eerst de nodige onderzoeken uitvoeren en verwacht het komende jaar meer informatie te hebben over de ruimtelijke kwaliteit, ecologische inpasbaarheid en financiële haalbaarheid. Bovendien zal Pleij B.V. het maatschappelijk draagvlak voor coöperatieve windmolens verkennen, samen met Rijn en IJssel Energiecoöperatie.
2014 en verder
Afgerond, Zie ook 117: energiecoöperatie is opgericht in mei 2012
2012
Afgerond
2013
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
108
Haalbaarheidsonderzoek duurzaam en gezond voedsel uit de regio naar de stad.
109
Invoering van meetmethodes voor het beoordelen van alle projecten (van BD Architectuur) op duurzaamheid. Doel is een eis te stellen op GPR en Breeam, afhankelijk van het project kan een keuze gemaakt worden voor de meest geschikte methode. Voor GPR wordt de eis minimaal: energie 8,0 / Milieu 7,0 / Gezondheid 7,0 / Gebruikskwaliteit 7,5 / Toekomstwaarde 7.0. Hiermee sluiten we ook aan bij de ambitie welke de gemeente heeft. De eis voor Breeam wordt minimaal een twee sterren score, ofwel Good. Deze score t.o.v. bouwbesluit is vergelijkbaar met die van GPR. De aanwezige duurzaamheid wordt hierdoor meetbaar. Daarnaast de kennis welke hierbij wordt opgedaan delen in samenwerkingen met andere partijen Duurzame verbouw en nieuwbouw, alsmede de duurzame exploitatie van onze zorghoeve en theeschenkerij op het landgoed Mariëndaal. Realisatie groen dak. Aanbieden van leskisten en projecten aan basisscholen, op het gebied van energie en stadsvervoer. Duurzame nieuwbouw van derde vestiging Dirkzwager aan Velperweg 2. Voor dit pand, dat is gefinancierd door Triodos Bank, wordt o.a. gebruik gemaakt van duurzame materialen en warmte/koude opslag en wordt ingezet op hoge energieprestaties (energielabel A). Het gebouw voldoet aan de eisen van de Maatlat zeer duurzaam utiliteitsgebouw (MIA). Na oplevering wordt getoetst of de Energie Investerings Aftrek van toepassing is. De nieuwe juridische bibliotheek Dirkzwager open te stellen als studie- en ontmoetingsplek voor deelnemers aan het convenant (m.i.v. juli 2012, na opening nieuwbouw). Jaarlijks twee lezingen organiseren over juridische aspecten van duurzame vormen van energieopwekking (bv. WKO, windenergie) voor de deelnemers aan het convenant. “Arnhem zoekt zon”, campagne opzetten en begeleiden van bedrijven en instellingen bij aanschaf van zonnepanelen Solix BV bijdrage in het leveren van
110
111
112
113
114
115
116
Trekker
november 2013 Partners
(Tussen)resultaat november 2013
Eindresultaat gereed
CASA, Gemeente,Hoeve Klein Mariendaal
Afgerond
2013 actieplan
Alle partners uit de bouwkolom waarmee we samenwerken in onze projecten. Dus opdrachtgever, diverse adviseurs en de diverse aannemers.
Loopt
2014
Strategie architecten Van Middendorp Bouwbedrijf
Afgerond
2013
Natuurcentrum Arnhem (Jan Smit) Dirkzwager advocaten en notarissen (Mark Jansen)
Afgerond, continu
2013
Afgerond, Per 1 juli 2012 nieuwbouw geopend
2012
Dirkzwager advocaten en notarissen (Mark Jansen) Dirkzwager advocaten en notarissen (Mark Jansen) Inenergie (Martin Marquering)
Afgerond
2012
Afgerond, continu
2014
Afgerond, is geen campagne geworden, maar wel veel bedrijven en instellingen begeleid bij de aanschaf van zonnepanelen. Afgerond
2013
DTO, Mariendaal, WUR Stichting Landwaard (Annette Weeda) BD Architectuur (Andrea de Boeij)
Hoeve Klein Mariëndaal (Ellen Oomen)
Solix bv
De Groene Vos
14/18
2013
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
117
118
119
120
121
122 123
Trekker
Partners
zonneenergieproducten en diensten tegen scherpe lokale tarieven en het stimuleren van de lokale werkgelegenheid Oprichting van een energiecoöperatie. De coöperatie bevordert lokale productie en levering van duurzame energie en stimuleert energiebesparing, in de kop van het stroomgebied Rijn en IJssel. Vestiging smart grid expertise en demonstratiecentrum in Arnhem. Hier kunnen politici, bestuurders en energieprofessionals kennis maken met de opzet, inrichting en effecten van ‘slimme energienetwerken en –apparaten’. Realisatie van de Energy Club; een laagdrempelige werk- en ontmoetingsplek voor energieprofessionals en –bedrijven op Arnhems Buiten. De Energy Club is ingericht op het stimuleren van samenwerken, kennisdelen en ontmoeten en is gevestigd op Arnhems Buiten. Verduurzamen van basisscholen: aanbrengen van zonnepanelen en LED-verlichting. Incl bewustwordings-programma basisschoolleerlingen: een bewustwordings-platform waarop op kindervriendelijke wijze de opbrengst van duurzaamheid inzichtelijk is gemaakt. Zonatlas voor Arnhem: voor elk gebouw in Arnhem is de geschiktheid voor het opwekken van zonneenergie te bekijken. Tevens wordt een indicatie gegeven van de kosten van aanleg en opbrengst Roofgarden – mobiele daktuin
(Bernard van Dam)
(Petra Lettink)
Rijn IJssel Energiecoöperati e (Jan de Wit)
Green Spread (Martin Marquering) Outsmart (Maarten de Keijzer) Bclimate (Barbera van der Hoek)
DNV KEMA (Frits Verheij)
Liander, TenneT en TCN gemeente en provincie/stadsregio. Naam van het centrum wordt : WaTTConnecTs.
126
Energetic City 2050 - Ontwerpwedstrijd energetisch panorama Arnhem 2050 Future City Festival - voor breed publiek gratis toegankelijk festival met verrassende doorkijkjes naar de stad in 2050 met oa projectpresentaties van EmiA partners, inspirerende lezingen, tentoonstellingen, futuristisch eten en diverse kinderactiviteiten Realisatie van een tijdelijk groen op diverse plekken in de stad: groene achterwand abri Willemsplein, Vijfzinnenstraat en Utrechtstraat ter bewustwording van de meerwaarde van groen voor de stad en specifiek het stadsklimaat. Duurzaamheidsambitie formuleren
127
Participatie in Europees project RES hospitals
128
Aandacht voor duurzaamheid
124
125
november 2013
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
TCN (Willem van der Ven)
(Tussen)resultaat november 2013 Collectieve inkoopactie Zonnestroom made in Arnhem, samen met de Groene Vos, loopt door, en houdt met regelmaat informatie-avonden in Arnhem. Afgerond, energiecoöperatie is opgericht in mei 2012
Eindresultaat gereed
2012
Ligt op koers uitbouw naar EU-niveau in onderzoek
2014 Centrum volledig in bedrijf
TCN is failliet en opgevolgd door Arra management. Activiteiten liggen op koers.
2012 gestart
Slim opgewekt!
Schoolbesturen, gemeente Arnhem (Huib Joosten)
Afgerond: Op 27 mei 2013 feestelijke opening van de eerste 5 verduurzaamde basisscholen, in aanwezigheid van minister Kamp. Eind 2013/begin 2014 weer drie basisscholen verduurzamen. Continu proces
2014
Klimaatverbond, Tetraeder.solar
Gemeente Arnhem, provincie Gelderland
Afgerond
2012
Aswespeak
2e editie in juni/juli 2013 gerealiseerd, Afgerond , continu Afgerond
2013 2e editie
Alliander
Oa Landwaard, Casa, Groene Steden, Fair Mobile, gemeente Gemeente, Willem Hofstede/aswespeak
Willem Hofstede/aswes peak, gemeente en Alliander
Gemeente Arnhem, Landwaard, Alliander, , HAN, I-Link, Roofgarden, aswespeak, Zonnestroom, Sita, 2Switch, Kema,…
Afgerond
Oktober 2012
Groenesteden.nl
Bewonersplatform Binnenstad Arnhem (BBA), gemeente Arnhem, JCDecaux
Afgerond
2012
Loopt
2014
Loopt
2014
Is gerealiseerd. Zie visie en realisatie zonnepanelen
2013
Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster) Rijnstate Ziekenhuis (Marc Koster) Rijnstate
TNO
15/18
Oktober 2012
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
129
Bronzen medaille Milieu Platform Zorg in 2013
130
Activiteiten voor 5 basisscholen in Arnhem in aanloop naar en tijdens het Future City Festival (college van de HAN + wedstrijd duurzame voertuigjes) Activiteiten voor 3 middelbare scholen in Arnhem in aanloop naar en tijdens het Future City Festival w.o fietstocht door de stad + verbeelden van hun toekomst Kinderactiviteiten tijdens Future City Festival
131
132 133 134
135
136 137 138
139
140 141
142
Fair trade ontbijt tijdens Nationaal voorleesdagenvoor de groepen 7 en 8 van 2 basisscholen. Tijdens World Fair Trade Day de verzorgers van de giraffen van Burgers Zoo een Fair Trade ontbijt aangeboden, op de savanne met enkele partners van EMiA en topkok Ramon Beuk (ambassadeur Eerlijk Eten) aan een met fair trade producten gedekte tafel gezeten, onder toeziend oog van giraffen stier Waldo Actie om titel Fair Trade gemeente in 2013 te behouden (actieve benadering organisaties, ondernemers, scholen etc) Montessoricollege 1e Faire Trade school in Arnhem Verduurzamen Kunstbedrijf, fair trade, energiebesparen Workshop Energiemonitoring voor middelgrootverbruikers en grootverbruikers in Arnhem met behulp van systeem LIFT; Onderdeel daarvan is optimaliseren van bestaande WKO’s Wijs met Energie, Het educatieproject combineert een technisch energiemanagementprogramma met een educatief traject gericht op het aanpassen van gedrag van kinderen op de basisscholen en het voortgezet onderwijs. Minisymposium organiseren over de verduurzaming van de woningvoorraad. Onderzoeken of de bewoners van Arnhem interesse hebben in de biodiversiteitsmeter. De biodiversiteitsmeter heeft als doelstelling de biodiversiteit van een bepaald gebied of een wijk in kaart te brengen en bewoners voor langere termijn te betrekken bij hun leefomgeving. Met bewoners wordt na het opnemen van de 0 situatie gezocht naar mogelijkheden om de biodiversiteit te vergroten. Dit wordt gedaan door workshops. workshop voor de groot en middelgrootverbruikers in regio Arnhem teneinde deze organisaties te
Trekker
november 2013 Partners
(Tussen)resultaat november 2013 op het dak
Eindresultaat gereed
M.P.Z.
Loopt
2014
HAN
Afgerond
Okt. 2012
Afgerond
Okt. 2012
HAN, Burgers Zoo
Afgerond
Okt. 2012
gemeente
Afgerond
Jan. 2012
Burgers Zoo, Puur!uit eten, aswespeak, gemeente
Afgerond
Mei 2012
Stichting Fair Trade Arnhem
gemeente
Febr. 2013
Stichting fair Trade Arnhem Kunstbedrijf (nog geen partner) Unica
gemeente
Afgerond Titel 2013 behouden: Continue proces + plan van aanpak/campagne opgesteld Afgerond Fairtrade afgerond
2013 2014
Grontmij
NME
Loopt, Unica denkt mee in proces en stappen tav verduurzamen van bedrijven. Workshop was geen animo voor. Samen op zoek naar andere aanpak, bv branchegerichte benadering. Loopt Loopt. Grontmij en Natuureducatie Arnhem hebben linken gelegd en kijken naar opname in lesprogramma basisscholen. Loopt.
Grontmij
Corporaties
Loopt, mogelijk in 2014
2014
Grontmij
Gemeente
Project is gestart. De Laar (oost of west) leek de meest geschikte wijk de biodiversiteitsmeter te realiseren. Op dit moment wordt gezocht naar aanvullende financiering voor de realisatie
2014
Van Beek
gemeente Evt samen met andere partners
Van Beek denkt mee in proces en stappen tav verduurzamen van bedrijven. Workshop was geen
2014
Ziekenhuis (Marc Koster) Rijnstate (Marc Koster) I-link en gemeente I-link en gemeente I-link en gemeente Stichting Fair Trade Arnhem Stichting Fair Trade Arnhem
Stichting fair Trade Arnhem, gemeente Arnhem gemeente Evt samen met andere partners
16/18
2013
2014
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
143
144
145
146
147 148
149
150
151
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
Trekker
ondersteunen/ inzicht te geven bij het verkrijgen van grip op energie. een collectief starten voor inkoop zonnepanelen in Schuytgraaf
Infinitus Energy Solutions Group
Trekt samen met bewoners in Sint Marten op om Stadslandbouw van de grond te krijgen, deelname aan in de Begeleidingscommissie Stadslandbouw van CASA &WUR om Stadslandbouw en regioproducten verder te krijgen, oprichter van Stichting Ortus op Kweekland in Arnhem Noord (combi: reïntegratieproject en stadslandbouw) Naast diverse duurzame projecten en bewustwording in Arnhem ook aanjager om Stadslandbouw in Arnhem verder te krijgen Bijdrage aan Fairtrade voorleesontbijt bij de Bibliotheek & andere bijeenkomsten (naast reguliere PPP werkzaamheden vanuit de Bakkerij) Diverse projecten, meedenken over duurzame acties + organisatie van Kinderklimaattop september 2013 Diverse projecten w.o. zonatlas, meedenken over duurzame acties + organisatie van Kinderklimaattop september 2013 - De binnenstad van Arnhem meetbaar minder te belasten. - Zakelijke pakketbezorgingen te verduurzamen door het aantal onnodige ritten (mede door bundeling) terug te brengen en met duurzaam vervoer in één keer goed uit te voeren. - Een duurzame oplossing te bieden voor de logistieke vraagstukken rondom “Het nieuwe winkelen” en internetaankopen voor particulieren. een onderzoek uitvoeren naar een gebiedsgerichte aanpak op het vlak van energie binnen een nog nader te benoemen bedrijventerrein in Arnhem. Welke kansen liggen er binnen het bedrijventerrein ten aanzien van slimme infrastructuur voor energie? Welke reststromen zijn er binnen het bedrijventerrein? Hoe kunnen die slim worden benut? Kansen worden gezocht op het vlak van energiebesparen, hernieuwbare energie opwekken en innovatie. Spijkerenergie is een initiatief van buurtbewoners om het energie verbruik van de Spijkerbuurt te verminderen en te verduurzamen. Onder het moto "door de buurt, voor de buurt" wordt door een aantal enthousiaste buurtbewoners advies gegeven over de aanschaf van zonnepanelen, de mogelijkheden van led verlichting en hoe andere duurzame ontwikkelingen toe te passen.
november 2013 Partners
(Tussen)resultaat november 2013 animo voor. Samen op zoek naar andere aanpak, bv branchegerichte benadering. Loopt Afgerond. Schuytgraaf zoekt zon en Arnhem zoekt zon zijn nu collectieve inkoopacties. Inkoopacties lopen door. Afgerond, Continue- lid v Kernteam Stadslandbouw
Eindresultaat gereed
2013
Puurland
Kom op voor een Duurzame wijk, CASA, gemeente Arnhem
Bezoekerscentru m Sonsbeek
CASA, gemeente Arnhem, Puurland,
Afgerond, Continu + lid van Kernteam Stadslandbouw
2013
Bakkerij Tom van Otterloo
Stichting Fairtrade gemeente Arnhem, gemeente Arnhem
Loopt
doorlopend
Groene Transitie
Gemeente Arnhem. Klimaatverbond
Afgerond, Continu + sept 1e Kinderklimaattop
Klimaatverbond
Gemeente Arnhem, Groene Transitie
e
Afgerond, Continu + Sept 1 Kinderklimaattop Arnhem
ZZZoof
Pas opgestart
Cofely & Royal HaskoningDHV
Start onderzoek november 2013
Spijkerenergie
Zijn op ca. 20 woningen inmiddels zonnepanelen gelegd.
17/18
2013
doorlopend doorlopend
Bijlage 2
Projecten Partners Energie Made in Arnhem Nr
Wat (eindresultaat, evt met tussenstappen)
Trekker
152
met Stichting Wireless Arnhem zorgen dat de geplande wifi-palen in Arnhem een groene stroomvoorziening krijgen Het Montessoricollege op diverse terreinen te verduurzamen, werken aan bewustwording ogv duurzaamheid en de 1e Fairtrade school van Arnhem worden Ontwikkelen en produceren van een fairtrade Arnhempje in Bangladesh
SURE Sustainable Returns Leerlingenraad en directie
153
154
155
Verder brengen van Stadslandbouw in Arnhem + lid van Kernteam Stadslandbouw Arnhem
november 2013 Partners
(Tussen)resultaat november 2013 Is opgestart. 1e Fairtrade school van Arnhem, diverse projecten afgerond w.o.lichtledpaneel stroompunt mbv zonne energie ontworpen door Arnhemse kunstenaar Opgestart
Samenwerking tussen ontwerpster Lotte Voorend (leerlinge Montessoricolleg e) st. F-trade, st. Pani en de gemeente Arnhem Kernteam Stadslandbouw Arnhem (div. partners Energie made in Arnhem + gem.)
Opgestart
18/18
Eindresultaat gereed