BETER FOTOGRAFEREN Tips voor het fotograferen van vuurwerk O UDEJAARSAVOND KOMT ER AAN De afgelope n dagen is aa n het aan zwellend geknal al te merken dat we over een paar dagen het nieuwe ja ar weer zullen inluiden. Ja, er is al weer een jaar vo orbij en he t nieu we jaar staa t voo r de deur. Naast een gezellige avond is ou dejaar savond natuurlijk o ok erg geschikt voor he t f otogra feren va n vu ur werk. Veel dagen voor he t vastleggen van dit kleu r rijke spek takel zijn er niet, dus wan neer het niet wil lukken , moe t er weer lang gewacht worden o p een herkansing . Van daar dat ik u vandaag alvas t wat tips en tr ucks wil geven voo r he t fotografere n van vuurwerk. Uiteraard zijn wij als f otograaf niet geïnte resseerd in he t knal werk, maar gaat het on s om de mo oie sierpo tten en de meest ui tbundigste v uurpijlen. Vuurwerk is fa ntas tisch om op fo to's te zien, maar best moeilijk om he t goe d vas t te leggen. Gelukkig zijn er een aan tal tech nieken, die u kun nen helpen om er een aantal specta culaire f oto 's van te maken. Da arom in dit artikel een p aar tips om de bes te vuurwerkfo to's te maken.
W ELKE C AMERA ? Voor het beste ef fect moe t u e ch t een cam era gebruiken waar op u zelf de sluiter tijd en he t diafragma ku nt in stellen. Sommige goedkopere P oint & Sho ot camera ’s biede n da t niet e n zullen u niet in de gelegenheid stellen om d e bes te res ulta ten te krijgen. Maar dit gezegd he bbend , laat u niet weerh ouden om het toch te probere n. U ku nt geluk heb ben e n h et is altijd de moeite waard te pr oberen om te zien h oe het gaat.
V AN TEVOREN TE PLANNEN . Zorg da t u vrij uitzich t op het vuurwerk hee ft doo r g oed op tijd, ruim voorda t de s how begint , op de lo ca tie waar het v uurwerk z al worden a fgestoken aanwe zig te zijn.
Zoek een plek ui t die uit de bu urt van lich tb ronnen (bor den, lampen, au to verlichting) is en ga daar sta an, w aar mensen niet vo or u langs z ullen lopen. Tot slo t, z org erv oor da t u bovenwinds van het vu urwerk staa t. Vuurwerk geef t r ook en die zal het beeld ver duisteren als de rook tussen u e n de explosies in is. Aan de an dere k ant z al r ook achter de expl osies he t licht refle cteren e n z orgen v oor een be ter sch ot.
B ELICHTING S LUITERTIJD Gebruik lange belichtings tijden ( houd de sl uiter ope n voor een langere tijd). U wilt immers zowel de initiële explosie en de p aden die zijn a ch tergelaten doo r de bra ndend e deeltjes op vangen. Sluitertijden va n bijna een se conde to t m eer dan 15 se con den zullen werken. Pr obeer een paar verschillende o pties uit en gebruik wat voo r u he t bes te is. Om mooie bogen va n het licht te krijgen hee ft u een langere slu itertijd nodig. U zou k unnen beginnen met bijvoorbeeld een halve seconde , en d an kijken of het res ultaa t u aan staa t. Speel een beetje met de sluite rtijd to tda t u het bes te resultaa t heef t. De beste sluiter tijd hang t af van uw omstan digheden en varieert per type vu urwerk. Anderzijds is het vuu rwerk zelf zo lich t in vergelijking met de donkere nacht da t het niet zo veel zal uitma ken of u een op name 3 o f 20 seconden belich t. Bij de la ngere beli chtings tijden he eft u echter de kans dat u op eenzelfde l oca tie m eerdere verschillende vuurwerkexplosies vas t legt. Het han digst is dan ook om gebruik te maken va n de bulb-mo de va n uw camera. In de bulb -mode kun t u zelf de sluiter z o lang open ho uden als u w ilt. Bij gebruik van de bulb m ode moe t o p de meeste camera's de ontsp ankno p ingedruk t blijven. Di t kan mogelijk bewegingso nscherp te opleveren in de f oto. Ge bruik da arom in dien m ogelijk een draa don tspan ner of a fstan dsbediening. Wilt u een erg lange belichtings tijd gebruik en om veel vuurwerk (in bijvoorbeeld een overzich tsfo to) vast te kunnen leggen, maar wil de buurma n zijn vuurwerk maar niet snel genoeg aans teken? Dan ku nt u in de tussen periodes ee n s tuk z wart pa pier of kar ton of do nkere hoe d voo r de lens hou den om he t strooilich t te bepe rken.
Als u o p uw camera geen con trole heeft ove r de sluitertij d, neem dan veel f oto 's. Geb ruik de c ontin u-modus van de camera om te blijven fotograferen. Een beho orlijk deel v an de sho ts z al niet goed uitwerken , maar u zult zo toch een aa n tal goede fo to ’s moeten ku nnen krijgen.
ISO De IS O mag zo laag mogelijk (meestal ISO 10 0), wan t we willen u iteraard een minimum aan ruis. Heeft u ee n camera van betere kwaliteit dan kun t u de lichtgevoeligheid op bijv. 400 ISO instellen, wan t ruis is bij de nieuwere en mo dern e camera's geen pr obleem op deze sta nd. Afha nkelijk van uw camera en de omsta ndigheden ku nt u de lichtgevoeligheid miss chien zelfs nog verder opsch roeven.
R U ISR E D U CT IE Sommige camera's beschikken over een ruis reductie stand. Deze optie maakt na elke foto nog een zwarte op name om ruis weg te halen. Helaas duu rt elke fo to hierdo or twee keer z o lang en ku n t u dus veel van he t vuurwerk missen. S cha kel deze ruisredu ctie stand dus uit!
O BJECTI EF Moch t u de neiging heb ben om me t uw tele objectief a an de slag te gaa n tijdens de nieuwjaarsna ch t, d an raa d ik u da t af. Ook me t een zakcamera moe t u niet te ver in zoomen . De reden hiervo or is dat u bijna n ooit wee t waar het vu urwerk g aat on tplof fen. Wanneer u een teleo bjectief gebruik t, of ver inzo omt, is d e ka ns gr oot dat u er naas t zit e n alleen de zwa rte luch t f otogr afeer t. Alles onder de 70mm is een betere ke uze. Toegegeven, u krijgt hierdoor wel meer zwar t in uw f oto dan u misschien lief is. Maar u zult o ok meer vuurwerk vastleggen.
D IAFR AGMA Wat overblijft is he t diafragma. Als he t donk er is kiest uw camera automa tisch v oor een groo t diafragma (la ag getal) om zo veel mogelijk licht binnen te laten komen. In dit geval zoeke n w e da t niet, omdat we alleen de felle flitsen willen vastleggen. Daar om mag het diafragma bes t ver dich tgeknepen worden tot bijvoo rbeeld een waar de van f/8 o f f/11 ( Mo cht h et v uurwerk toch onderbelicht zijn , z ak da n iets in diafragmawaa rde.) De grote re scherp tediepte helpt er tevens voor da t het s cher pstellen zelf minder nauwke urig luister t.
S CHERPSTELLING Scherps tellen in het do nker kan uite raard p roblemen opleveren. Automatisch sche rpstellen zal in de mees te gevallen dan o ok geen succes zijn. Gebr uik daarom handma tige scherpstelling of stel de lens scher p op een lichter o ppervl ak (bv een stra atla ntaarn) op ongeveer de a fsta nd waa rop u het vuurwerk verwa cht. Uiteraard ku nt u ook eenmalig op he t vu ur werk zelf s cher pste llen. Do or vervolgens de s cher pstelling o p handmatig te ze tten gaat de camera niet no deloos zoeken bij een volgende o pn ame. Doord at het z o donker is heeft je camera m oeite met s cher ps tellen. Vaak is het op (bijna) onein dig sche rps tellen een j uiste ke uze.
H ANDMATIG Zoals uit he t bovens taan de wel duidelijk zal zijn g ewor den moet u vuurwerk o p de han dmatige (M ) s tand fo togr af eren.
G EBRUIK EEN STATIEF . Dit is essen tieel vo or vuurwerk fo tografie omdat de meest gebruikte slui tertijden zullen liggen tussen de 1 en 15 se conde n. Als u geen sta tief bij de han d hee ft , krijg t u vrij zeker bewegingsonscherp te. U kunt n atu urlijk ook een speciaal effect creeren d oor he t overdrijven van de beweging d oor de camera in een cirkelvormige beweging te bewegen, of in te z oomen terwijl de sluiter ope n s taat. Maar u zult nooit goede vuurwerk foto's k ri jgen zon der een s tatief of ie ts a nders om je camera op te zitten. Doord at u me t lange sluite rtijden werk t is he t gebruik van een statief dus echt een mu st. Uitera ard k unt u o ok gaan klungelen op een muur tje, maar eigenlijk is dit gewoo n af te raden , bij mij gaf dit in de meeste gevallen toch steeds w eer wat bewegingso nscherp te.
D RAADONTSPANNER Indien u een dra adon tspa nner of afsta ndsb ediening heeft is he t handig om deze te gebruiken. Di t is een kn op die u in s taa t stel t om de camera te vertellen de foto te nemen zonde r da t u de camera zelf aanraak t en dit v oorkom t het be wegen van de camera zelf. Want ook het afd rukken k an een trilling in de camera geven en veel ongewens te ef fecten ver oorzake n. Als u echt geen s tatief bij de han d heeft dan zou u een wat h og ere ISO waarde kun nen gebruiken zoda t u va n snellere sluiter tijden
gebruik kun t maken , en dan to ch maar he t mu urtje dat ik ne t noemde. Het res ultaa t zal dui delijk minder zijn, maar u kun t o ok zo n og wel f oto 's va n vuu rwerk maken.
T IMER Eventueel zou u gebruik kunnen maken van de timer fun ctie van de camera. Da n duur t het een paar se cond en voo rdat de sluiter opengaat nad at u op de o ntsluite rknop dr ukt e. Het zal moeilijk zijn om op deze manier go ede fo to ’s te krijgen omdat u s teeds een p aar seconden v oorui t m oet lope n op he t vuurwerk, zo dat de camera slui ter open is o p he t juiste moment . Maar he t is te pr oberen.
C OMPOSITIE Wanneer u alleen maa r f oto's he eft van vu urwerk in verder een zwart vlak ku nt u al snel iets missen. Prob eer daarom ook een paar f oto ’s te maken wa arin de omgeving w aar he t vu urwerk g efotografee rd is word t vastgelegd. D oor ook de omgeving toe te voegen maakt u de fo to al s nel veel interess anter om naar te ki jken. Zoals ik al noemde , het is slim om van te vo ren te bedenken vanuit welke positie u het vu urwerk het bes t ku nt vastleggen en we lke loca tie inte ressan t genoeg is om mee o p te nemen gecombineerd me t vu urwerk. U kun t dan voo raf zor gen da t u op de voor meest geschik te plek staa t.
L ET OP ! Wanneer u in tensief met uw camera bezig bent is de k ans groo t dat u wa t minder s cher p let o p wa t er in u w omgeving gebeurd. Maar d at is wel belangrijk ! Waarschijnlijk wor dt er overal om u heen vuurwerk afgest oken. Als u ne t do or uw zoeker aan he t ki jken bent terwijl de buurman zijn vu urpijlen afschiet vanuit een loss taan d e fles dan z ou da t wel eens mis kun nen gaa n.. Let dus o p dat u o ok de omgeving goed in d e gaten h oud t. Wie is er vuurwerk aan het afsteken en zou u daar gevaar bij kun nen lopen?
O VERIG Zeker niet onbelangrijk : Maak veel fo to's en zorg voor een gr oo t geheugenkaartje! Er bes taa t een g oede kans dat u misschien wel
80% van de op namen weg zult gooien, maar als er een paar goe de bij zitten is het de moeite al tijd waa rd. Zoals ik al me t dit artikeltje bego n: U krijgt niet heel vaak de k ans om vuu rwerk te fo tografere n en vaak is he t ook al weer binnen een half u urtje vo orbij. He t is da arom slim om erg veel fo to 's te schieten. Bij een vuurwerkf oto ha ng veel af van een goede timing. U moet voor het moois te effect het j uiste moment i n de o ntplo ffing p roberen vas t te leggen.
N ABEWERKING In Photo shop kun t u a ch teraf natuurlijk uw foto 's n og wat ver beteren. Door bijvo orbeeld de levels iets aa n te passen maak t u die net te grijze achtergro nd weer zwar t. U kunt wan neer u veel zwar truimte om he t vuurwerk ziet natuurlijk gaan kro ppen om alleen de geslaagde vuurwerklijnen te tonen, maar u kun t er o ok voo r kiezen om een aantal op namen met elkaar samen te voegen. Zo kun t u een aan ta l verschillende f oto's met een enkele vuu rpijl samenvoegen z oda t de lucht wat be ter gevuld is. Verder wens ik u alvast een p rettige jaa r wisseling en de beste wensen voo r he t v olgende jaar !
