Het fotograferen van mensen kunnen we onderverdelen in enkele groepen:

03

Mensen op de foto

Het fotograferen van Mensen is populair. Komt dit omdat we met zo velen zijn? Of is het omdat we de resultaten kunnen laten zien? of is het voor de herinneringen? Het staat vast dat mensen één van de meest gefotografeerde onderwerpen zijn. We kijken zelf ook graag in de spiegel.

Het fotograferen van mensen kunnen we onderverdelen in enkele groepen: Het PORTRET, wellicht de belangrijkste groep. De MENS in zijn OMGEVING, kan boeiender zijn , maar is ook moeilijker te verwezelijken. De MODEL- of GLAMOURfoto. Je bent ER voor of niet …...

Hoe kunnen we nu op een creatieve manier onze mede mensen het best in beeld brengen? Laten we starten met het PORTRET. Portretfotografie wordt als geslaagd beschouwd, als de persoonlijkheid van degene die u fotografeert, op de foto tot uitdrukking komt. Toch kan , een lachende foto van iemand die als ernstig te boek staat, veel waardering oogsten. Ga daarom vooral op uw gevoel af. En als u er vanuit gaat dat de eerste de beste foto echt niet altijd raak kan zijn, maar dat een goede portretfoto meestal na een serie foto's tot stand komt, kan het haast niet misgaan.

De meest voor de hand liggende manier is om iemand recht van voren te fotograferen. En face noemt men dat en de foto's die daarvan het resultaat zijn tonen een indringend oogcontact met de geportretteerde. U kunt ook iemand en profil fotograferen, waardoor vooral de vorm van (voor)hoofd, neus en kin tot uitdrukking komen. Wilt u een zo duidelijk mogelijke portretregistratie, dan fotografeert u iemand schuin van voren. Aldoende komt zowel de voorzijde als een deel van de zijkant van het gezicht op de foto.

Hoewel mensen soms gekscherend over hun 'fotogenieke kant' spreken, is het een feit dat ieder mens wel degelijk een mooiste kant heeft! Door rekening te houden met die fotogenieke kant, worden fotoportretten extra mooi. Als regel wordt aangehouden dat u bij rechtshandige mensen het best de linker gezichtshelft kunt fotograferen en bij linkshandigen de rechter gezichtshelft. Een ander aspect is de manier waarop u iemand in beeld gaat brengen aan de orde. Daarbij speelt het standpunt van de camera een grote rol. Normaal gesproken wordt een portretfoto op ooghoogte gemaakt. Dan komt de gelaatsuitdrukking het best op de foto tot uiting. Door van standpunt te veranderen, kunt u iets aan het beeld toevoegen. Wilt u iemand groot en machtig laten lijken, dan kunt u dat gevoel op de foto overbrengen, door uw camera van onderaf naar iemand te laten kijken. Deze wijze van kijken noemen we kikvorsperspectief. Daartegenover staat het van bovenaf op de dingen (neer)zien, het zogenaamde vogelperspectief. Met de camera boven ooghoogte kijkt u op iemand neer en dat geeft uw fotoportret al snel iets vertederends.

De sfeer van een portretfoto kunt u sterk beïnvloeden met licht. Zacht licht bijvoorbeeld zorgt ervoor, dat gezichten mooi gedetailleerd worden weergegeven. Het licht voegt niets aan het portret toe, maar brengt alleen een zo nauwkeurig mogelijke registratie binnen handbereik. Binnenshuis krijgt u zacht licht door een indirecte flits als voornaamste belichting te gebruiken. Buiten zorgt een bewolkte hemel voor een zachte belichting. Hard licht maakt niet alleen een gedetailleerde weergave mogelijk, maar kan ook het beeld beïnvloeden: het kan zware schaduwen veroorzaken en storende details overstralen .

In huis zorgt een (zonnig) raam voor hard licht. Als u iemand naast zo'n venster zet, ziet u direct wat het licht met het gezicht 'doet'. Ook kunt u een direct flitslicht op afstand van de camera plaatsen en op uw fotomodel richten. Buitenshuis zorgt een felle zon voor hard licht. In alle gevallen is het zaak om veel aandacht te besteden aan de juiste positie van uw foto onderwerp ten opzichte van het harde licht.

Check-list Portret. De fotograaf              

Moet zich goed voorbereiden; Model moet zich prettig voelen, dus goed ontvangen; Model wat te drinken geven; Ideeën hebben voor de fotosessie; Verlichting, achtergrond, etc. in orde; Camera, geheugen, accu, etc. vooraf in orde maken; Praat met het model, er moet interactie en vertrouwen zijn; Ook al is de foto (nog) niet optimaal, positief blijven; Fotograaf ziet in de lens wat er gebeurt en is dus de persoon die aanwijzingen geeft aan het model; Model observeren en bepaalde houdingen, gezichtsuitdrukkingen versterken; Complimenten geven; Samen naar de foto’s kijken, een afdruk laten zien; Beginnen met fotograferen, knip maar raak, model wordt dan ontspannen; Denk bij de compositie aan kleding, haar, bril, oorbellen, sieraden, achtergrond, etc.

Houding en expressie model               

Stoel met rugleuning, (andersom) geeft een goede zithouding en steun voor armen en handen; opletten met clichés Natuurlijke houding aannemen; Handen moeten functie hebben om bijvoorbeeld gezicht te ondersteunen; Houding spannender maken door schouder te draaien; Niet lachen op foto (wel voor familiealbum), vriendelijk mag wel; In de lens kijken is kijker aankijken; Samen naar de foto’s kijken; Een afdruk laten zien; Beginnen met fotograferen, knip maar raak, model raakt gewend; De eerste zijn nooit de beste; Model moet gaan zitten zodat hij/zij lekker zit, van daaruit andere houding aannemen; Bril af, roken, etc.; Pop-foto, staren naar een punt achter de camera. Lege foto GEEN emotie; maar kan! Anticiperen op bewegingen model en als fotograaf compositie bepalen; Beste garantie voor goede foto’s is een model dat zich op haar gemak voelt

Plaats model t.o.v. lichtbron     

Groot raam bij noorderlicht is altijd goed, (schilders en fotografen doen het op het noorden); Zuider(zon)licht is harder; Bestaand licht is een hele zachte en natuurlijke lichtbron; Altijd met het licht mee fotograferen (camera bij het raam); Model heel/half naar het licht laten kijken.

Lichtbron:         

Er is altijd één lichtbron, (studio of bestaand) de rest toevoegen met reflectie en/of meerdere lichtbronnen; 1 lichtbron geeft hard licht, met veel schaduwen, met reflectiescherm (piepschuim, diascherm, wit laken etc) geeft lager contrast; Maak proeffoto ter beoordeling van het licht; Diascherm als reflectiescherm werkt perfect; Via (wit) plafond of reflectiescherm indirect flitsen (hoek van inval is hoek van uitval); Bestaand licht met flits in reflectiescherm geeft bijna studiolicht met 2 lampen; Bestaand licht (altijd minder licht) eventueel met statief fotograferen, ISO verhogen of lichtsterke lens gebruiken; Effect van het haar los van de achtergrond bereik je met een spotje achter het hoofd. 1/15 bij diafragma 4 + flits, programma: manueel instellen > resultaat kamer is verlicht.

Objectief     

50 mm lens (~75mm bij cropfactor 1.5) is een perfecte portretlens; Hoe kleiner het diafragma hoe meer speling met de sluitertijd; Brandpuntafstand voor portretten: tussen 70 en 150mm vertekenen het model niet ; Een groothoek gebruiken als achtergrond ook zichtbaar moet zijn; Bij korte brandpuntafstand (50-70) model smaller, langer >150 is het model dikker;

Instellingen van de camera 

   

Een goede portretfoto heeft bij handmatige instellingen in de studio nodig:  o Het juiste moment; o ISO waarde in studio 100-200, indien hoger is er meer kans overbelichte foto’s; o Diafragma van 5,6 of 8. Is bij flitsen de sluitertijd te snel dan heb je kans op half belichte foto’s; Bij flitsen sluitertijd te laag (1/30- 1/50) gaat omgevingslicht meedoen; Diafragma bepaald de hoeveelheid licht ; Langer belichten dan synchronisatietijd kan altijd (bv 15 sec), korter niet.

Achtergrond en kleur        

Achtergrond dicht op model reflecteert de kleur op het model; Grijze of zwarte achtergrond is neutraal; Model verder van de achtergrond plaatsen geeft een strakkere achtergrond (geen kreukels en vouwen van het fotodoek). Bij zwarte kleding op een zwarte achterwand is het mooi om een shirt/blouse aan te trekken met een mooie halsuitsnede; Witte kleding en pastelkleurige kleding geeft ook een heel mooi effect, heel naturel op een witte achterwand, in sepia, zwart-wit of kleur; Jeans geeft een tijdloos casual effect. Het belangrijkste is het om iets aan te trekken waarbij u zich op uw gemak voelt. Let wel op de drukte van de kleding. Bv strepen of velle kleuren. Kinderen. Het mooiste is het als u uw kind(eren) zoveel mogelijk effen kleding aangeeft, dit komt mooier over dan drukke prints, de aandacht gaat dan uit naar het kind; Baby’s fotografeer ik het liefste helemaal naturel… bloot dus. Juist dit soort foto’s worden prachtige kunstwerkjes in zwart-wit of sepia.

Scherptediepte     

Hoe langer de lens (tele), hoe kleiner het scherptediepte vlak; Hoe groter het diafragma, bijvoorbeeld 1.4, hoe kleiner het scherptediepte vlak; Zwarte jurk is moeilijk om tekening in te krijgen, blauw, rood of grijs gaat veel beter; Ogen scherp geeft indruk hele foto scherp; Diafragma op 11 of 16 alles scherp.

Extra Tips     

Hoog standpunt geeft vriendelijk model, laag standpunt geeft strenger beeld; Niet teveel bling-bling; Haar opsteken geeft mooiere gezichtscontouren. Kaaklijn en jukbeenderen komen dan beter uit; Licht in de ogen doet het altijd goed; Bij concertfoto’s en overige portretten, probeer contact met model te krijgen. Wat niet altijd lukt.

Tot slot een nadenkertje:

"Als portretfotograaf registreer je de emotie van één moment. Een portret waar fototechnisch gezien misschien iets op te zeggen valt, kan toch een ontzettende zeggingskracht hebben. Maar de foto die je als fotograaf het mooist vindt, is niet altijd diegene die de geportretteerde het meest waardeert. De confrontatie met een foto van jezelf roept steeds emoties op, van waardering of afkeuring. Soms kom je bij mensen binnen en voel je je daar meteen goed. Op zulke momenten kiezen we vaak beiden onbewust voor dezelfde foto. Het 'klikt' en de camera doet dat dan haast vanzelf ook op het goede moment."

De MENS in zijn omgeving foto’s. Veel van voorgaande tips zijn ook van toepassing op deze groep. Hier laten we echter de omgeving / achtergrond meewerken aan de foto. Het is ook zo dat we, hoe meer informatie we krijgen, hoe beter een beeld kunnen schetsen van de geportretteerde. Zeker met reisfotografie kunnen we ons de plaats beter indenken, en ons wat eigen maken met de omgeving van de geportretteerde. Dus hier ligt meer de nadruk op de wereld naast de persoon. Al blijkt dit niet steeds zo gemakkelijk weer te geven. Hier geldt dus ook weer, observeer je omgeving en sla een praatje met je onderwerp. En als het niet met woorden lukt, dan maar met een blik of gebaren.

echte MODEL en/of GLAMOUR foto’s ?

Hier is ook veel over te vertellen ….. maar laten we bovenstaande tips en onze ogen gebruiken waarbij we andere beelden analyseren. Over modelfotografie is er en wordt er nog steeds veel geschreven. Hier verder op ingaan is een aparte cursus. Laten we het maar creatief houden.

Hier volgen vijf eenvoudige tips voor het maken van de mooiste foto's:

Blijf dicht bij uw onderwerp Als u het kader vult met het gezicht (of het figuur, afhankelijk van hoeveel u van het lichaam wilt laten zien), wordt een portret veel krachtiger en kunt u de persoonlijkheid van de gefotografeerde beter vastleggen. Een goede oefening is om één foto te maken vanaf een normale afstand en om vervolgens van hetzelfde onderwerp een foto van dichtbij te maken. Het zal u verbazen hoeveel mooier de tweede foto wordt dan de eerste. Deze techniek is eenvoudiger als u een zoomlens hebt, want dan kunt u op onderwerpen inzoomen zonder dat u er met uw neus boven op hoeft te staan. Als u een lens met groothoek en een vaste brandpuntafstand hebt, maak dan geen foto's van alleen het gezicht. Met deze lenzen worden gezichtstrekken namelijk vaak vervormd als de foto van te dichtbij wordt gemaakt.

Houd de achtergrond eenvoudig Hoe meer er te zien is op de achtergrond, des te meer leidt het af van het onderwerp. Als de achtergrond bijdraagt aan de foto, houd deze onderwerpen dan klein, ver weg en enigszins onscherp. Dit werkt als volgt. Zorg ervoor dat de persoon zich dichtbij de camera bevindt, maar op een redelijke afstand van de andere mensen. Selecteer vervolgens de modus Portrait (Portret) op uw camera (aanwezig op de meeste Point-and-Shoot-camera's). De modus Portrait (Portret) stelt automatisch een hoger diafragma van de lens in, waardoor de scherptediepte van de foto wordt verkleind. Dit zorgt ervoor dat de camera scherpstelt op uw onderwerp en dat de achtergrond enigszins wazig wordt. Als uw camera een handmatig instelbaar diafragma heeft, selecteert u de f-stop met het kleinste f-getal (f/2, f/4 enz.), waardoor u de grootste lensopening en de kleinste scherptediepte krijgt.

Maak er een mooi plaatje van Een portretfoto is uiteraard het best gelukt als deze er aantrekkelijk uitziet. Professionele fotografen plaatsen hun onderwerpen op aantrekkelijke locaties, zoals een tuin, strand, binnenhof of mooie houten trap. Kleding is ook belangrijk. Natuurtinten zoals bruin, grijs of geelbruin zorgen voor een subtielere foto en laten het gezicht beter uitkomen. In sommige situaties zijn heldere kleuren zoals geel, rood en blauw juist mooi, bijvoorbeeld bij het fotograferen van peuters. Vermijd echter opzichtige patronen, want deze leiden af van uw onderwerp. Als u met uw foto een verhaal wilt vertellen, gebruikt u rekwisieten zoals een teddybeer of pop, of locaties die met interesses of iemands levensstijl te maken hebben. Zo kan het onderwerp bijvoorbeeld naast een geliefd bezit staan of met een huisdier spelen.

Vul de schaduwen Houd rekening met scherp zonlicht; het werpt donkere schaduwen over gezichten! De beste oplossing voor dit probleem is om de ingebouwde flitser van de camera te gebruiken om donkere oogkassen lichter te maken en gezichtslijnen en rimpels te vereffenen. Dit werkt het best als uw camera beschikt over de functie Fill flash (Altijd flitser), die het aanwezige licht beoordeelt en de flitser aanpast zodat er precies genoeg licht wordt toegevoegd om de schaduwen te vullen zonder dat het gezicht te fel belicht wordt. Als de camera niet is voorzien van de functie Fill flash (Altijd flitser), of als u de voorkeur geeft aan een natuurlijke lichtbron, probeer uw onderwerp dan dichtbij een grote witte muur of een groot wit hek te plaatsen, zodat het zonlicht wordt weerkaatst in het gezicht. Voor individuele portretfoto's kunt u een kleine witte of zilveren reflector gebruiken, zoals een stuk karton. Houd het onder de kin van uw onderwerp zodat het zonlicht erop valt en wordt weerkaatst op het gezicht (hiervoor hebt u hulp nodig van iemand anders).

Maak geen profielfoto's! Er zijn verscheidene technieken die u helpen portretten er natuurlijker uit te laten zien. Laat uw onderwerpen eerst enigszins naar één kant draaien (met de knieën 45 tot 90 graden van de camera), zodat ze niet recht voor de camera zitten of staan. Als u een groep fotografeert, laat iedereen zich dan naar het midden van de groep draaien. Spreid de personen zodat ze niet in een rechte lijn staan. Laat een aantal mensen zitten en laat anderen staan of knielen. Praat vervolgens met hen over iets anders dan de foto. Mensen ontspannen zich meer als u tegen hen praat en als u dan foto's maakt, kunt u een leuke reeks gezichtsuitdrukkingen vastleggen. Laat uw onderwerpen ook contact met elkaar maken. Ouders en kinderen zijn bijvoorbeeld fotogenieker als ze elkaar aankijken. Wissel vrolijke foto's af met serieuze foto's om verschillende stemmingen vast te leggen. Vergeet niet dat er eindeloos veel mogelijkheden zijn. Hoe persoonlijker en creatiever u bent, hoe dierbaarder uw foto's worden en blijven. Veel plezier!