Bestuurscomissie
Openbaar-Primair Onderwijs Amsterdam-Noord
Jaarverslag 2009
Inhoudsopgave Voorwoord ...................................................................................................................................3 1
Inleiding ...................................................................................................................................... 5
2
Management en organisatie ................................................................................................ 9
3
Onderwijs en leren ................................................................................................................. 13
4
Personeel en organisatie ...................................................................................................... 25
5
Onderwijshuisvesting .......................................................................................................... 33
6
Financieel en materieel beheer ......................................................................................... 39
7
Korte jaarverslagen van de openbare basisscholen ..................................................... 45
8
Rapport inzake hetjaarverslag 2009 ................................................................................. 77
Voorwoord Voor u ligt het bestuursverslag over 2009 van de bestuurscommissie openbaar primair onderwijs in Amsterdam-Noord. Voor het derde achtereenvolgende jaar is er ook in 2009 uitvoering gegeven aan de doelen van het strategisch meerjarenbeleidsplan ‘Verscheidenheid in eenheid’. Binnen het bestuur, met de directie, de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad en het stafbureau, heeft ook dit jaar in het teken gestaan van gericht kwaliteitsbeleid, de uitvoering van de schoolplannen, uitwerking van integraal personeelsbeleid, huisvestingsbeleid en van verbetering van de bedrijfsvoering. Onze organsiatie is gericht op de uitvoering van de ‘kwaliteitscyclus’. In dit bestuursverslag verantwoorden we de resultaten van de gezamenlijke inspanningen. Overigens zijn onze activiteiten erop gericht om ons gedurende het hele jaar, op gezette tijden, te verantwoorden. Een tweetal opmerkelijke gebeurtenissen in 2009 mogen niet ongenoemd blijven. Allereerst de open dag: voor het eerst in het bestaan van de bestuurscommissie hebben alle scholen op dinsdag 9 juni hun deuren open gezet voor ouders, de buurt en andere belangstellenden.
Een ander hoogtepunt was de personeelsdag van 28 oktober voor alle medewerkers van de scholen. Na een gezamenlijke opening hebben de personeelsleden deelgenomen aan inspirerende workshops. Verder is eind 2009 een aanvang gemaakt met de verkenning van de mogelijkheden van verdere verzelfstandiging van het schoolbestuur. Dus: dankzij de betrokkenheid en de inzet van de directeuren en de medewerkers van de scholen en dankzij het constructieve overleg met de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad is het jaar 2009 op veel punten succesvol verlopen en mogen we zelfs van een gedenkwaardig jaar spreken. Op deze plaats wil ik alle medewerkers en ook anderen, die zich hebben ingezet om 2009 tot succesvol onderwijsjaar te maken, bedanken voor hun bijdrage. Wij blijven ons steeds bewust van het feit dat onze inzet tot doel heeft de leerlingen maximale kansen te bieden om hun talenten te ontwikkelen. Laat dit ook voor 2010 weer het hoofddoel vormen! Robert Smid Algemeen directeur Bestuurscommissie Openbaar Primair Onderwijs Amsterdam-Noord
Jaarverslag 2009 3
1 Inleiding 1.1
Bestuur
In oktober 2007 heeft de stadsdeelraad van Amsterdam-Noord het besluit genomen het primair onderwijs te verzelfstandigen in de vorm van een bestuurscommissie ex artikel 83 van de Gemeentewet. Op basis van dit besluit is vanaf 1 januari 2008 de Bestuurscommissie Openbaar Primair Onderwijs Amsterdam-Noord eindverantwoordelijk voor het onderwijs dat in de openbare basisscholen wordt verzorgd. - In 2009 heeft de bestuurscommissie zeven keer vergaderd. Er is onder andere gesproken over de toekomst van de bestuurscommissie, het treasury statuut en de verantwoording aan het stadsdeel. Ook is aandacht gegeven aan de notitie strategische verkenningen personeel, het jaarverslag 2008, de begroting 2009 en de tussentijdse rapportage van 2009. Als thema’s stonden het integraal personeelsbeleid, het huisvestingsbeleid en de onderwijskundige ontwikkelingen op de agenda. Ook actuele ontwikkelingen zijn onderwerp van gesprek geweest. Van elke vergadering is een verslag met een besluitenlijst gemaakt. De bestuursverslagen zijn opgenomen op de website. - In 2009 heeft de bestuurscommissie twee keer overleg gevoerd met de portefeuillehouder onderwijs van stadsdeel Noord.
1.2
Meerjarenbeleid 2006-2010
uitnodigende leeromgeving waarin de kinderen zich optimaal en veelzijdig kunnen ontwikkelen. De school stimuleert de zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid van kinderen en van medewerkers. Competente medewerkers zorgen voor optimale ontwikkeling en resultaten van elk kind, waarbij de school en de ouders samenwerken. Ontmoetingen met erkenning van en waardering voor verschillen tussen kinderen, ouders en medewerkers maken een belangrijk onderdeel uit van het schoolleven. De school staat open voor de maatschappelijke ontwikkelingen die het onderwijs raken.’
1.3
Leerlingaantallen
Op 1 oktober 2009 waren er 4030 leerlingen op onze 15 openbare scholen ingeschreven, inclusief de school voor speciaal basisonderwijs. Dat zijn 88 leerlingen minder dan vorig jaar. Het totaal aantal basisschoolleerlingen in Amsterdam-Noord is verder gedaald. In 2009 bezocht 51% van het totaal aantal leerlingen op de basisscholen in Noord een openbare basisschool. In 2008 was dat ook 51% en in 2007 53%. Verschillende scholen hebben te maken met een terugloop van het aantal leerlingen doordat zij in stadsvernieuwingsgebieden staan. Aan de bouw van nieuwe woningen gaat sloop van de bestaande vooraf. Ouders verhuizen hierdoor de wijk uit.
In het meerjarenbeleidsplan (MJBP) ‘Verscheidenheid in eenheid’ zijn de hoofdlijnen geschetst van het onderwijsbeleid. In het MJBP is de volgende missie vastgesteld. ‘Het Openbaar Primair Onderwijs Amsterdam-Noord biedt onderwijs van goede kwaliteit. Ouders en kinderen voelen zich welkom op school en worden gewaardeerd. Onze scholen zorgen voor een veilige en Leerlingaantal 15 openbare scholen in Amsterdam-Noord per 1 oktober Jaar
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Aantal
4323
4366
4333
4296
4245
4202
4174
4118
4030
Jaarverslag 2009 5
1.4. De scholen Het schoolbestuur telt 15 basisscholen waarvan één school voor speciaal basisonderwijs ‘Universum’. De scholen hebben elk een eigen gezicht en eigen verantwoordelijkheden. In hoofdstuk 7 presenteren de scholen zich. De zakelijke schoolgegevens zijn in dit hoofdstuk opgenomen. Het Openbaar schoolbestuur heeft een aanvraag ingediend voor de oprichting van een openbare basisschool in het gebied Overhoeks. Zoals het er nu naar uit ziet, zal de school in augustus 2010 haar deuren openen op een tijdelijke locatie.
1.5. Personeel Aantal personeelsleden Op 31 december 2009 zijn 461 personeelsleden op de scholen werkzaam. Dat zijn 7 medewerkers minder dan het jaar ervoor. Van de 461 personeelsleden heeft 81% een aanstelling als onderwijsgevende (OP) en 19% als onderwijsondersteuner (OOP). Aantallen onderwijspersoneel per 31 december 2006, 2007, 2008 en 2009 Totaal 2006
%
Totaal 2007
%
Totaal 2008
%
Totaal 2009
%
OP
381
77
386
80
377
81
375
81
OOP
115
23
99
20
91
19
86
19
Totaal
496
100
485
100
468
100
461
100
6 Jaarverslag 2009
Leeftijdsopbouw De leeftijdsopbouw voor het onderwijsgevend (OP) en onderwijsondersteunend personeel (OOP) ziet er als volgt uit. Van het gehele personeelsbestand is 39% jonger dan 45 jaar. Voor de onderwijsgevenden ligt het percentage op 42% en voor het ondersteunend personeel is 38% jonger dan 45 jaar. Leeftijdopbouw OP 2006, 2007, 2008 en 2009 OP
% 2006
% 2007
% 2008
% 2009
< 45 jaar
41
41
43
42
≥ 45 jaar
59
59
57
58
100
100
100
100
Leeftijd OOP 2006, 2007, 2008 en 2009 OOP
% 2006
% 2007
% 2008
% 2009
< 45 jaar
62
49
48
38
≥ 45 jaar
38
51
52
62
100
100
100
100
In hoofdstuk 4 ‘Personeel en organisatie’ zijn gedetailleerde gegevens over het personeelsbestand opgenomen.
2
Management en organisatie
2.1. Interne organisatie De dagelijkse leiding van de bestuurscommissie is opgedragen aan de algemeen directeur. De scholen worden ondersteund door het stafbureau, dat is gehuisvest in een dependance van het stadsdeelkantoor aan de Papaverweg 33. Het stafbureau bestaat in 2009 uit: het secretariaat (0,8 fte), onderwijskundig beleid en advies (1 fte), personeelszaken (4,4 fte), planning en control / financiën (1,56), huisvesting (1 fte) en ICT (0,5 fte). Voor verbetering van de bedrijfsvoering, uitwerking van de verzelfstandiging en ontwikkelingen rondom dagarrangementen is gebruik gemaakt van externe deskundigen.
2.2. Directies Op al onze scholen wordt leiding gegeven door de directeur die integraal verantwoordelijk is voor de dagelijkse gang van zaken en voor de ontwikkelingen van de school. Op 11 van de 15 scholen zijn adjunct-directeuren werkzaam. Vanaf augustus is op Universum een adjunct-directeur werkzaam. Gezien het relatief lage leerlingaantal is er op het Vogelnest en de Bongerdschool geen adjunct-directeur. Op de IJpleinschool en de Poolster nemen leerkrachten de adjunct-taken waar. Op de Buikslotermeerschool zijn twee adjunct-directeuren werkzaam.
2.3.
Communicatie
Directieoverleg Voor de directiebijeenkomsten van 2008-2009 is een jaarplanning gemaakt. Deze planning is gerealiseerd. De directies hebben voor het schooljaar 2008-2009 een jaarschema opgesteld, waarin per week een dagdeel is vrijgeroosterd voor het regulier directieoverleg, voor intervisie, voor de vier werkgroepen,
voor horizontaal overleg, voor schoolbezoeken en presentaties. Voor de inhoud van het directieoverleg is een planning gemaakt. De meeste agendapunten komen voort uit de doelen van het strategisch beleidsplan. Daarnaast zijn er jaarlijks terugkerende punten. In 2009 hebben zeven directiebijeenkomsten plaatsgevonden met o.a. de volgende onderwerpen: bestuursformatieplan, schooltijdenregeling, veiligheidsbeleid, jaarverslag, begroting en meerjarenbegroting, brede schoolontwikkeling, ouderbetrokkenheid en integraal personeelsbeleid (mobiliteit, scholing, ziekteverzuim). De notulen zijn na goedkeuring opgenomen op de interne website. De intervisie vindt onder deskundige leiding plaats. De werkgroepen werken met resultaatgerichte opdrachten, die voortkomen uit het strategisch beleidsplan. Elke directeur zit in een van de vier werkgroepen (onderwijsinhoudelijke zaken, personeel/organisatie, financiën/ huisvesting en communicatie). De schoolbezoeken en de bijbehorende presentaties worden door de directies onderling geregeld. Studiedagen Er zijn met de directies meerdere studiebijeenkomsten gehouden. Op de eerste studiedag stond onderwijskwaliteit (onderwijsresultaten, cultuureducatie en passend onderwijs) op de agenda. Tijdens de studiebijeenkomsten in mei is onder leiding van een externe opnieuw aandacht besteed aan dossiervorming. Ook zijn twee scholingsbijeenkomsten gehouden over financieel management. Nieuwsbrief Elke maand, behalve in juli, ontvingen de directies per mail een nieuwsbrief met informatie van de algemeen directeur en het stafbureau. De nieuwsbrieven zijn opgenomen op de website. Website De website voor de directies en het stafbureau is in 2009 geactualiseerd en uitgebreid.
Jaarverslag 2009 9
Het Schoolschrift Het Schoolschrift, het blad voor alle medewerkers, verscheen drie keer en besteedde o.a. aandacht aan: de functiemix, kweekvijver, cultuureducatie, feestelijke bijeenkomst en personeelszaken. Open dag 2009 Voor de eerste keer organiseerden de scholen een open dag op dinsdag 9 juni. De open dag was bedoeld voor ouders, buurtbewoners en andere belangstellenden. De open dag is aangekondigd via affiches, flyers, het digitale informatiebord bij de pont en persberichten. De scholen hebben elk een eigen invulling gegeven aan de open dag. De bezoekers konden in alle gevallen in de klassen rondkijken. Een aantal scholen organiseerde daarnaast een rondleiding van leerlingen, een kindervoorstelling of de uitvoering van een project. Hoewel het aantal bezoekers per school verschilde en in de meeste gevallen wat tegenviel, is de open dag een manier geweest om het openbaar onderwijs in Noord aandacht te geven. In 2011 zal opnieuw een open dag worden gehouden.
2.4. Organisatieontwikkeling Verzelfstandiging Eind 2009 is er een aanvang gemaakt met de verkenning naar (mogelijk) verdere verzelfstandiging van het Openbaar Primair Onderwijs Amsterdam-Noord. Het is de bedoeling om hierover in 2010 nadere besluitvorming te laten plaatsvinden. Werkzaamheden stafbureau Het managementteam vergadert eens per twee weken om beleidsbesluiten voor te bereiden. Naast de vier beleidsterreinen (onderwijsinhoudelijke ontwikkelingen, personeel en organisatie, huisvesting en financiën) zijn de schoolbesprekingen een vast agendapunt. De planning- en controlecyclus is als kwaliteitscyclus verder uitgewerkt. De verschillende onderdelen van het strategisch beleidsplan zijn vertaald in een jaarplan en een jaarbegroting. Op dit jaarplan is de inhoudelijke
10 Jaarverslag 2009
planning van de directiebijeenkomsten en van de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad gebaseerd. De medewerkers van het stafbureau hebben onder leiding van de algemeen directeur eens per twee maanden een overleg. Hierin doen zij verslag van de resultaten en ontwikkelingen van de verschillende beleidsterreinen. In 2009 is een deel van de vergadertijd ook besteed aan intervisie. Nieuw leerlingadministratie- en volgsysteem Tijdens een directieberaad is besloten om op alle scholen ParnasSys als leerling-administratiesysteem en als leerlingvolgsysteem te gaan gebruiken. Deze keuze heeft een aantal duidelijke voordelen. Alle scholen beschikken hiermee over eenzelfde systeem waardoor uitwisseling van gegevens mogelijk is en het schoolbestuur voortaan door middel van een bovenschoolse module inzicht krijgt in de onderwijsresultaten van de scholen. Een andere belangrijke verbetering is dat ParnasSys webbased is waardoor de toegankelijkheid voor een ieder toegenomen is. ParnasSys is hierdoor op elke werkplek met een internetaansluiting toegankelijk. De overgang van de bestaande (Esis en Cito) naar het nieuwe systeem verloopt in twee fasen. In de kerstvakantie vond de overgang plaats van de gegevens uit de leerling-administratie, de gegevens uit het leerlingvolgsysteem worden in het eerste kwartaal van 2010 overgezet. Vanuit het schoolbestuur is het invoeringsproces begeleid. In overleg met de scholen zijn de contracten voor het gebruik van ParnasSys en de contracten voor de scholing voorbereid. Hierdoor konden we voor alle scholen een financieel voordeel behalen. Ook zijn de benodigde data van alle scholen verzameld en verzonden. In 2010 worden drie gezamenlijke scholingen gehouden voor de administratief medewerkers, de IB-ers, de ICT-ers en de directies. De vierde scholing, die van het schoolteam, wordt door de individuele scholen zelf geregeld.
2.5. Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad De gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) wordt gevormd door personeel- en oudervertegenwoordiging van de scholen. De GMR kwam in 2009 acht keer bijeen. Een agendacommissie bereidde de vergaderingen voor. Elke vergadering kent een deel voor alleen de GMR-leden en een deel waarbij het schoolbestuur is vertegenwoordigd. Belangrijke agendapunten waren: het zorgplan, veiligheidsbeleid, bestuursverslag 2008 en de jaarrekening, het bestuursformatieplan, toelatingsbeleid en godsdienstles, terugdringing ziekteverzuim, pilot eigen risico vervangingsfonds, stand van zaken verzelfstandiging, diversiteit, passend onderwijs, begroting en meerjarenbegroting en de inrichting van GMR binnen de wet medezeggenschap scholen (WMS). Aan dit laatste punt is in meerdere vergaderingen aandacht besteed en zijn nieuwe samenstellingsmogelijkheden overwogen. Uiteindelijk is de keuze gemaakt om op de oude voet verder te gaan.
2.6. Overleg met besturen In 2009 is overleg gevoerd met vertegenwoordigers van de lokale overheid en van de andere schoolbesturen, de OBAN-vergaderingen. De onderwijskwaliteit en de -ambities, de kwaliteit van de VVE, ouderbetrokkenheid, brede schoolontwikkelingen, de 4e mei herdenking, de Day a Weekschool, het tienerpakket, kwaliteit van het schoolmaatschappelijk werk en de taken van het ouderkindcentrum waren de belangrijke agendapunten. Er werden in 2009 zes vergaderingen gehouden.
leerlingzorg, het schoolmaatschappelijk werk en de observatiefunctie en de voorbereiding van de studiedag voor directies en intern begeleiders. Verder is de bestuurscommissie vertegenwoordigd bij stedelijke (informatie)bijeenkomsten en vergaderingen. De uitwerking van het onderwijs en jeugdplan 2006-2010 ‘Jong Amsterdam’ heeft hier centraal gestaan met onderwerpen als de (eind)resultaten van het onderwijs, diversiteit in het primair onderwijs, dagarrangementen, het stedelijk taalbeleid, de monitor van leerlinggegevens en -resultaten en ICT-ontwikkelingen. In 2009 is voor het eerst in de geschiedenis een tweedaagse gehouden met alle Amsterdamse schoolbesturen. Aan de hand van de thema’s: de rol van het onderwijs, diversiteit in het onderwijs, de kwaliteit van het onderwijs en brede schoolontwikkeling is gesproken over de positie van de schoolbesturen in Amsterdam, is de agendabepaling opgesteld en zijn afspraken voor de toekomst gemaakt. De samenwerking binnen de federatie van de Amsterdamse openbare schoolbesturen is geïntensiveerd. Er functioneren drie taakgroepen: onderwijsinhoud, personeel en financiën. Naast uitwisseling van kennis en ervaring hebben de taakgroepen een aantal ontwikkelingen in gang gezet, waaronder de kweekvijver voor nieuwe directeuren, het opstellen van een functieboek voor het personeel van het openbaar onderwijs in Amsterdam, de uitwerking van de functiemix en de voorbereiding van een financiële risico-inventarisatie. Eind 2009 is besloten dat de algemeen directeur van de bestuurscommissie in 2010 voorzitter zal worden van de federatie.
De bestuurscommissie is vertegenwoordigd in het bestuurlijk overleg van het samenwerkingsverband WSNS Amsterdam-Noord. Er zijn in 2009 vijf vergaderingen gehouden met onder meer de volgende agendapunten: de landelijke ontwikkelingen rond passend onderwijs, het zorgplan, de jaarrekening en de begroting, sluitende aanpak, de monitor van VIA Amsterdam, de positie van het SBO, de kwaliteit van de
Jaarverslag 2009 11
3
Onderwijs en leren
In 2009 is het strategisch beleidsplan ‘Verscheidenheid in eenheid’ 2006-2010 opnieuw richtinggevend geweest voor het beleid en onderwijsontwikkelingen op onze scholen. Elke school beschikt over een vastgesteld schoolplan en werkt die uit. Deze uitwerking vormt de belangrijkste basis voor het managementcontract dat is afgesloten tussen de algemeen directeur en de schooldirecteur.
de Krijtmolen dit jaar een subsidieaanvraag voorbereid bij de dienst maatschappelijke ontwikkeling (DMO) voor het project ‘Kwaliteitsaanpak Basisonderwijs Amsterdam’. Het project is gericht op de doel- en resultaatgerichte rol van de directie in de verbetering van het primaire proces in de klassen en de borging daarvan.
3.1. Passend onderwijs Op basis van een jaarlijkse risicoanalyse bepaalt de onderwijsinspectie welke vorm van toezicht voor de scholen passend is. Als de inspectie geen risico’s aantreft, is er geen noodzaak voor verdere toezichtactiviteiten op de onderwijskwaliteit van de school. Als er wel risico’s zijn, vindt aanvullend onderzoek plaats. De resultaten worden op de site van de inspectie gepresenteerd in de vorm van een toezichtkader (zie www.onderwijsinspectie.nl). Om tot een nieuw toezichtarrangement te komen heeft de onderwijsinspectie in november de onderwijskwaliteit van onze scholen met het schoolbestuur besproken. Beoordeling De schoolbesturen zijn eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs en daarom het eerste aanspreekpunt voor de inspectie. De inspectie heeft in november op veertien van de vijftien scholen de kwaliteit van het onderwijs met een ‘voldoende’ beoordeeld. Hier geldt het zogenaamde basisarrangement. De inspectierapportages maken duidelijk op welke terreinen verbeteringen nodig zijn. Deze liggen op het terrein van het taalonderwijs, passend onderwijs en de kwaliteitszorg op de school. Twee van de drie scholen die eerder door de inspectie als zwak werden beoordeeld hebben dit jaar voldoende beoordeling gekregen. Het gaat om het Vogelnest en de Krijtmolen. Op één van de vijftien scholen, de Piramide, heeft de inspectie in 2009 de resultaten nog als zwak beoordeeld. Begin 2010 wordt de school opnieuw bezocht. De school is door het schoolbestuur intensief gevolgd. Net zoals de Piramide en het Vogelnest in 2008 deden, heeft
De schoolbesturen en de scholen zijn er verantwoordelijk voor om leerlingen onderwijszorg op maat aan te bieden. Om dit te kunnen is intensievere samenwerking tussen schoolbesturen en de scholen nodig. Het uitgangspunt van het samenwerkingsverband WSNS AmsterdamNoord is, dat binnen de wettelijke kaders, de eerste uitwerking van passend onderwijs bij de basisscholen ligt. Dit betekent dat de school binnen haar specifieke situatie en aan de hand van (tussentijdse) resultaten kan benoemen welke doelen zij wil bereiken en welke middelen zij nodig heeft om de leerlingen het meest passende onderwijs te bieden. Het betekent ook, dat de school zich achteraf kan verantwoorden over de resultaten van de inzet van deze middelen. Het is de bedoeling dat het juiste aanbod van onderwijs en zorg zoveel mogelijk naar het kind wordt gebracht, waar nodig in combinatie met ouder- en opvoedingsondersteunende programma’s. Met de richtlijnen in de minimumstandaard, gegevens over leerlingresultaten en -stromen en met (bestaande) voorzieningen wil het SWV WSNS Noord samen met lokale zorginstellingen tot een samenhangend beleid en sluitende zorg komen. In mei publiceerde het schoolbestuur een notitie voor directies en de GMR waarin de visie op Passend Onderwijs wordt toegelicht. In oktober verscheen een brief van de staatssecretaris waarin duidelijk wordt dat Passend Onderwijs een zaak van de scholen zelf moet worden. Minimumstandaard Elke school werkt aan het bereiken van de minimumstandaard voor de zorg. De Amsterdamse standaard geeft de ondergrens aan die minimaal van alle basisscholen in het samenwerkingsverband (SWV) voor de
Jaarverslag 2009 13
leerling-zorg wordt verwacht. Een minimale kwaliteit van de interne zorgstructuur in de basisscholen is van belang voor het realiseren van een continuüm van zorg en een voorwaarde om voor externe hulp en middelen in aanmerking te komen. De scholen richten zich op versterking van de leerkrachtvaardigheden, op het taalbeleidsplan, op een structurele aanpak van de sociaal-emotionele ontwikkeling, op zelfstandigheid van leerlingen en op ouderbetrokkenheid. Uit de evaluatie blijkt dat scholen nog niet in alle opzichten voldoen aan de minimumstandaard. Stedelijk is afgesproken de standaard op een aantal aspecten aan te passen. Zorgbreedteoverleg Dit jaar heeft elke school zes keer een zorgbreedte-overleg gevoerd. Dit gebeurt aan de hand van de stedelijk vastgestelde richtlijnen. De directeur is de voorzitter van het overleg. Het voornemen is om komend jaar aandacht te besteden aan de kwaliteit van het overleg. Netwerk van intern begeleiders 2008-2009 Opnieuw zijn er vijf bijeenkomsten georganiseerd voor de intern begeleiders van de openbare scholen. Naast het uitwisselen van praktijkervaringen is onder meer aandacht besteed aan: het zorgplan, Day a Weekschool, VIA Amsterdam, de Amsterdamse leerlinggegevensset en de ontwikkelingen van passend onderwijs. Daarnaast zijn er twee bijeenkomsten georganiseerd voor alle IB-ers in het SWV waarin belangrijke beleidspunten in het kader van Passend Onderwijs aan de orde zijn gekomen. Zorgontwikkelbudget Het SWV WSNS Noord heeft een zorgontwikkelbudget aan de schoolbesturen toegekend, waarvan elke openbare school op basis van het ongewogen leerlingaantal een deel kan besteden. De middelen worden ingezet om passend onderwijs binnen de school te versterken. In 2009 hebben de scholen opnieuw eigen keuzes kunnen maken in de besteding van het zorgontwikkelbudget. In veel gevallen maken de scholen gebruik van de diensten van het team van collegiale consultanten (CC) van het speciaal basisonderwijs. De collegiale consultanten zijn leerkrachten van Universum, die de openbare scholen ondersteunen bij de inhoudelijke ontwikkeling van de zorgstructuur. SBO Universum heeft een aanbod voor de scholen opgesteld en daarnaast kan de CC-er maatwerk leveren. Ook kiezen scholen voor uitbreiding van het aantal beschikbare uren voor IB-taken.
14 Jaarverslag 2009
Deelnamepercentage speciaal basisonderwijs In het onderstaande overzicht is aanvankelijk een terugloop in het deelnamepercentage binnen het SWV te zien. Het SWV streefde met succes naar een deelnamepercentage van 3,2% per 1 oktober 2005. Dit percentage was gelijk aan het landelijk percentage. De laatste jaren laten in Noord weer een lichte stijging zien. Deelnamepercentage speciaal basisonderwijs SWV Noord 20002001
20012002
20022003
20032004
20042005
20052006
20062007
20072008
4,46%
4,05%
3,8%
3,8%
3,48%
3,21%
3,28%
3,37%
20082009
20092010
20102011
20112012
20122013
20132014
20142015
20152016
3,39 %
4,05%
3,8%
3,8%
3,48%
3,21%
3,28%
3,37%
Verwijzingspercentage speciaal basisonderwijs In 2008-2009 varieert het verwijzingspercentage naar het SBO per school tussen 0% en 3%. In het voorgaand jaar was dat tussen de 0% en 2,6%. Het Vogelnest heeft dit jaar het hoogste percentage SBOverwijzingen, namelijk 3% en de Weidevogel verwees als enige dit jaar geen leerlingen naar het SBO. Voor alle openbare scholen samen lag het percentage op 0,7% (29 leerlingen), terwijl het voor heel Noord op 0,6% lag (45 leerlingen). Het landelijk percentage ligt meestal op 0,65%. Het verwijzingspercentage heeft in eerdere jaren lager gelegen. In 20062007 was het voor heel Noord en bij de openbare scholen 0,48%. Leerlinggebonden budget De stedelijke monitor van VIA Amsterdam geeft aan dat in 2008/2009 113 leerlingen in het SWV Noord een leerlinggebonden budget hebben, de zogenaamde rugzakfinanciering. Dat is 1,4% van het totaal aantal leerlingen in het SWV. Binnen de openbare scholen maken in deze periode 56 kinderen gebruik van het leerlinggebonden budget. Hiervan hebben 25 leerlingen een indicatie voor een cluster 2-school, 12 een indicatie voor een cluster 3-school en 19 een indicatie voor een cluster 4-school. Er zijn verschillen per school te zien variërend van geen tot 8 ‘rugzakleerlingen’.
VIA Amsterdam Scholen en ouders, die een vraag hebben over verwijzing van een kind naar een andere vorm van onderwijs of zorg, kregen in het verleden met zeer verschillende loketten en trajecten te maken. In 2008 heeft VIA Amsterdam haar loketfunctie voor Verwijzing, Indicatie en Advisering voor de onderwijs- en onderwijsgerelateerde zorgvragen van alle basisscholen in Amsterdam voortgezet. Het doel van VIA Amsterdam is de school en de zorginstellingen zo te koppelen dat er een samenhangende aanpak ontstaat. Nu nog lopen alleen de indicatie en verwijzing van het SBO en de cluster 4 leerlingen via VIA Amsterdam. Later volgen ook de cluster 2 en 3 scholen en is sprake van een integrale werkwijze voor Amsterdam. Behandeling dyslexie Het Spelkwartier, het dyslexiecentrum in SBO Universum, biedt leerlingen een gerichte dyslexie-aanpak. Het Spelkwartier wordt bekostigd uit WSNS- en uit stadsdeelmiddelen. Om voor behandeling in aanmerking te komen moet aan bepaalde voorwaarden worden voldaan. Per 1 januari 2009 kan de zorgverzekeraar de behandelingen bekostigen voor bepaalde leerlingen en onder bepaalde voorwaarden. De ervaring tot nu toe leert dat een zeer beperkt aantal leerlingen van de AWBZ gebruik kan maken. Noodprocedure Een schoolbestuur kan een beroep doen op een noodprocedure als op een basisschool een onhoudbare situatie is ontstaan met een leerling. Hiervoor is een stedelijk protocol opgesteld. De oplossing wordt gevonden in een tijdelijke spoedplaatsing op een S(B)O-school. In 20082009 hebben vier scholen een beroep gedaan op de noodprocedure. In 2007-2008 waren dat vijf scholen. Schoolmaatschappelijk werk Vanaf augustus 2006 maken de (openbare) basisscholen in Noord gebruik van schoolmaatschappelijk werk (SMW) dat door stichting Doras wordt verzorgd. Met de impulsregeling van het ministerie van OC&W en met stadsdeelmiddelen kon in 2009 opnieuw de stedelijke standaard voor SMW als voorziening gehandhaafd blijven.
scholen. De taalpilot is een integrale werkwijze voor het verbeteren van taalonderwijs. De directie draagt samen met het team zorg voor een taalbeleidsplan als onderdeel van het schoolplan. Nadruk ligt op een doorgaande taalleerlijn van VVE tot voortgezet onderwijs. De directie volgt een training en wordt gecoacht bij de implementatie van het taalbeleid. De taalcoördinator is de spin in het web voor het uitzetten van het taalbeleid in de school, is vrijgeroosterd voor een aantal uren per week, krijgt scholing of coaching en neemt deel aan het Amsterdams Platform Taalcoördinatoren. De leerkrachtvaardigheden worden vergroot door een teamtraining. De training wordt gevolgd door een implementatietraject op de werkvloer. Zeven openbare scholen in Noord nemen in 2009 deel aan de taalpilot. Schakelklassen Een schakelklas geeft een school de mogelijkheid om met toestemming van de ouders leerlingen met specifieke leervragen (op het gebied van taal) extra hulp te bieden. Vijf scholen hebben van DMO opnieuw subsidie voor schakelklassen ontvangen. De schakelklassen zijn op verschillende groepen gericht, variërend van onder-, midden- tot bovenbouw. Day a Weekschool Samen met twee andere Amsterdamse schoolbesturen en het ABC, de onderwijsbegeleidingsdienst, zijn er voorbereidingen getroffen voor de uitvoering van een tweejarige pilot ‘Day a Weekschool’. Dit houdt in dat getalenteerde leerlingen uit verschillende scholen een dag per week in een groep van ongeveer vijftien leerlingen onder leiding van een opgeleide leerkracht een speciaal onderwijsaanbod krijgen. De andere dagen zijn de kinderen in hun eigen klas. Er wordt gewerkt volgens een Engels concept. De Day a Weekschool is een kans om ervaring op te doen met een passend onderwijsaanbod voor talentvolle basisschoolkinderen. Er is door de schoolbesturen en het ABC een subsidie bij het ministerie aangevraagd in het kader van het excellentieprogramma basisonderwijs. De aanvraag werd helaas niet gehonoreerd. De verwachting is dat in maart 2010 de Day a Weekschool daadwerkelijk van start gaat.
Taalpilot De stedelijke stuurgroep Taalbeleid heeft een subsidie voor een driejarige taalpilot beschikbaar gesteld voor verschillende van onze
Jaarverslag 2009 15
3.2. Brede schoolontwikkelingen Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) In 2003 waren de eerste ontwikkelingen van VVE in het openbaar onderwijs in Noord zichtbaar. De VVE is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust om soepel in te stromen in het basisonderwijs, waardoor zij grote kans lopen achterop te geraken. De VVE biedt peuters en kleuters onderwijs en ondersteuning in een doorgaande methodische lijn. De sociale emotionele ontwikkeling en de leerresultaten op het gebied van taal krijgen vooral veel aandacht. Ouders worden bij de ontwikkeling van hun kind betrokken. Elf van 15 openbare basisscholen hebben een VVE. Dit jaar is de VVE bij Montessorischool Boven ’t IJ van start gegaan. Op een enkele school liep het aantal peutergroepen terug en op drie scholen was sprake van een uitbreiding. De onderwijsinspectie bezocht dit jaar de peuterklassen en de groepen 1 en 2 van twee openbare scholen in Noord, de Dorus Rijkers en de Vier Windstreken, voor een kwaliteitsonderzoek. Het onderzoek was gericht op de effectiviteit, de kwaliteit van de uitvoering en de ouderbetrokkenheid, voorwaardelijke aspecten en kwaliteit van de context. De inspectiebevindingen zijn beschreven in een eindverslag, waarin ook verbeterpunten zijn benoemd. Techniekonderwijs In 2009 maken drie scholen, de IJdoornschool, de Poolster en de Krijtmolen, gebruik van een subsidie om beleid voor techniek in te voeren in de school. De subsidie is besteed aan personele en materiële zaken. Clusters van brede scholen Samenwerking met externe partners levert een bijdrage aan de ontwikkeling van een positief zelfbeeld en helpen de onderwijskansen van leerlingen te vergroten. Daarnaast kan verbreding van het aanbod een rol spelen bij de sociale samenhang in (de omgeving van) de school. In 2009 zijn er zes clusters van scholen gevormd waarvan een deel volgens een wijkgerichte visie werkt. Dit geldt voor het gebied Noord-West waar de Krijtmolen, de Poolster en de Twiskeschool deel van uitmaken. Zij richten zich op ontwikkeling van de vreedzame wijk. Binnen dit gebied werken de twee scholen in de Molenwijk onder de naam ‘de Molen’ aan de afstemming van een gezamenlijk aanbod voor leerlingen tot 13 jaar. Ook voor de Kolibrischolen in Midden-Noord is al vanaf 2000 sprake van een wijkgerichte aanpak om de ontwikkelkansen van leerlingen
16 Jaarverslag 2009
te verbeteren. In dit gebied staan het Vogelnest, de IJpleinschool en de Klimop. Zij hebben zich voorbereid op een gezamenlijk project dat in 2010 wordt uitgevoerd. Dit cluster heroriënteert zich op mogelijkheden tot samenwerking. In het cluster Breedveld, waar de Buikslotermeerschool deel van uitmaakt, is ook sprake van wijkgerichtheid, waarbij talentontwikkeling en ontmoeting centraal staan. In de Banne zijn twee openbare scholen, de Vier Windstreken en de Dorus Rijkers. In dit cluster wordt via ‘Alles kids in de wijk’ aandacht besteed aan de pedagogische afstemming. In Nieuwendam-Noord met de IJdoornschool en in cluster de Wieden, met OBS Boven ‘t IJ en de Piramide, geven de scholen hoofdzakelijk een eigen invulling aan de brede school. Op zeven scholen vinden activiteiten in de verlengde schooldag plaats. Voor de coördinatie en activiteiten stelt stadsdeel Noord middelen beschikbaar. Bij presentaties door kinderen worden hun ouders betrokken.
3.3. Kleurrijk onderwijs In 2007 is het Amsterdamse convenant Kleurrijke Basisscholen ondertekend. Het convenant staat voor een stadsbrede aanpak om segregatie in het primair onderwijs tegen te gaan. Uitgangspunt van het convenant is dat scholen een afspiegeling vormen van de buurt. Beoogd resultaat is om via pilots het aantal te witte en te zwarte scholen substantieel te verminderen. In 2009 is in het breed bestuurlijk overleg geconstateerd dat het convenant niet leidt tot voldoende zichtbare resultaten. De verwachting is dat in het eerste kwartaal van 2010 de gezamenlijke Amsterdamse basisschoolbesturen een voorstel voor aanpassing van het convenant hebben opgesteld. Uit onderzoek in 2008 is gebleken dat in Amsterdam van 47 scholen de etnische samenstelling van de school afwijkt van de samenstelling in de buurt. Acht Amsterdamse scholen zouden ‘te wit’ zijn. In Noord ging het om zeven scholen waarvan twee openbare scholen, namelijk de Dorus Rijkersschool die in vergelijking met de buurtsamenstelling te ‘zwart’ en Montessorischool Boven ’t IJ die te ‘wit’ is. Dit gegeven is onderwerp van gesprek met de directies van de beide scholen. De Dorus Rijkersschool wil in de nieuw ontwikkelde wijk een gevarieerde groep leerlingen goed onderwijs bieden. De school ontwikkelt zich nu tot een Daltonschool. Voor Montessorischool Boven ’t IJ worden meer leerlingen aangemeld dan dat er plaatsen zijn. Na oriënterende gesprekken hierover worden in 2010 stappen gezet om dit knelpunt op te lossen.
3.4. Bewegingsonderwijs
3.5. Ouderbetrokkenheid
In 2009 werd er in de scholen bewegingsonderwijs verzorgd. Alle scholen hebben van de lokale overheid middelen voor bewegingsonderwijs ontvangen. Op jaarbasis stelt zij voor elke leerling van 6 jaar en ouder een bedrag van €115,- beschikbaar. De vakleerkrachten bewegingsonderwijs voeren de lessen bewegingsonderwijs uit en plaatsen hun lessen in een vakplan. Opnieuw is twee keer een studieochtend voor de vakleerkrachten georganiseerd over vakinhoudelijke ontwikkelingen en ‘sportinitiatieven’ in de regio. De bijeenkomsten worden samen met het sportbuurtwerk georganiseerd. Aan deze bijeenkomsten namen ook vakleerkrachten van een aantal bijzondere scholen in Noord deel. De lokale overheid verwacht van alle scholen dat de vakleerkracht zeker eenmaal per schooljaar aan een bijeenkomst deelneemt.
Het schoolbestuur en de scholen zien ouders als klant en als partners in de opvoeding, omdat wederzijdse betrokkenheid tussen school en ouders de onderwijskansen van kinderen kan helpen vergroten. In het strategisch beleidsplan is als doel gesteld dat elke school beleid voor ouderbetrokkenheid heeft opgesteld en hier uitvoering aan geeft.
Schoolzwemmen Leerlingen in groep 5 krijgen zwemonderwijs. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen leerlingen met en zonder diploma. Voor kinderen, die in groep 6 geen diploma hebben, bestaat de mogelijkheid om tijdens een nacursus alsnog een diploma te halen. Amsterdam heeft zich tot doel gesteld dat in 2012 95 % van de leerlingen in groep 8 een zwemdiploma heeft. In 2009 is 90% van de 8e groepsleerlingen van de scholen in Noord in het bezit van een zwemdiploma. Vorig jaar was dit 92%. In het openbaar onderwijs is een terugloop van 5% te zien. Op de individuele scholen varieert het percentage in groep 8 tussen de 73% en 98%. Vorig jaar lag dit tussen 61% en 100%. Het stedelijk gemiddelde ligt dit jaar in groep 8 op 89,9%. Bezit zwemdiploma groep 8 in percentages 2005
2006
2007
2008
2009
Amsterdam
79
82,7
87,7
88,9
89,9
Noord
89
91
90
92
90
91
87,7
94
89
Openbaar
Binnen de VVE De ouders van de peuters en kleuters worden in de VVE betrokken bij de begeleiding en het onderwijs van hun kind. Daarom is in de VVE een oudercontactfunctionaris werkzaam en is er een ouderkamer waar ouders aan cursussen en bijeenkomsten kunnen deelnemen. Taal en ouderbetrokkenheid Met het oog op het vergroten van de ouderbetrokkenheid heeft het bestuur de initiatieven voor Nederlandse taallessen aan ouders ondersteund. Met financiële steun van de gemeente Amsterdam liepen in 2009 op twee scholen lessen taal- en ouderbetrokkenheid voor ouders. DMO heeft na de zomervakantie te kennen gegeven dat er geen middelen voor dit project meer beschikbaar zijn. Klachten Meerdere malen namen ouders contact op met het schoolbestuur met vragen, opmerkingen of klachten over de school van hun kind. Deze gingen onder andere over de aanpak in de klas, onveilige situaties, het plaatsingsbeleid, individuele begeleiding en de wijze van communiceren. De vragen, opmerkingen en klachten konden zodanig worden besproken dat in de meeste gevallen oplossingsgerichte afspraken met de scholen zijn gemaakt. Bij klachten kan een klager een beroep doen op ondersteuning van de externe vertrouwenspersoon. Hiervan is in 2009 twee maal gebruik gemaakt. Dit jaar heeft de landelijke klachtencommissie een advies gegeven over een in 2008 in behandeling genomen klacht. Tussenschoolse opvang Het schoolbestuur is eindverantwoordelijk voor de tussenschoolse opvang (TSO). Met behulp van een standaardhuishoudelijk reglement geven de scholen een schoolspecifieke invulling aan de TSO. Dit jaar is het reglement geactualiseerd en besproken in de GMR. In 2010 zal het definitief worden vastgesteld.
Jaarverslag 2009 17
3.6. Leerlingkenmerken Uit de gegevens van de Amsterdamse Monitor Primair Onderwijs (AMPO) van maart blijkt dat het percentage autochtone leerlingen in het openbaar basisonderwijs in Noord 35% is. Dat is bijna gelijk aan het stedelijk gemiddelde (36%) in dezelfde periode. De leerlingen met een Marokkaanse herkomst vormen de grootste groep (21%), terwijl dit in Amsterdam 19% is. Het opleidingsniveau van de ouders geldt als één van de meest bepalende factoren voor onderwijsachterstand. Kinderen met hoog opgeleide ouders maken meer kans op een succesvolle schoolloopbaan dan kinderen met minder geschoolde ouders. Het percentage laag opgeleide ouders (alleen basisonderwijs) ligt voor het openbaar onderwijs in Noord op 33%. Voor Amsterdam geldt hetzelfde percentage. De verschillen bij de openbare scholen variëren tussen 1% en 61%. Het opleidingsniveau van de ouders komt ook tot uiting in het zogenaamde leerlinggewicht. In de nieuwe gewichtenregeling, die gefaseerd wordt ingevoerd, wordt het gewicht uiteindelijk geheel bepaald door het opleidingsniveau van de ouders. Elk jaar worden meer leerlingen volgens de nieuw gewichtenregeling gewogen. Het percentage leerlingen met een gewicht in het openbaar onderwijs in Noord is 44%, terwijl het in Amsterdam 46% was. Bovenstaande percentages uit de AMPO voor allochtonen, opleidingsniveau en leerlinggewicht zijn gebaseerd op schoolgegevens van 2006/2007. Schoolwisselaars Het percentage schoolwisselaars over de schooljaren 2003/2004 tot en met 2006/2007 (vier jaren) is in Amsterdam gemiddeld 34%. Voor de openbare scholen in Noord is het percentage over 2003/2004 tot en met 2007/2008 gemiddeld 40%. Het laagste percentage schoolwisselaars per school ligt op 23% en het hoogst op 69%. Dit laatste percentage betreft de in 2006 gestichte OBS de Bongerd. Het is van belang dat de school goed zicht heeft op het instapniveau van de tussentijds instromende leerling om aan de hand hiervan een passend onderwijsaanbod te bieden.
18 Jaarverslag 2009
3.7. Resultaten Tussentijdse resultaten In de rapportage over 2007-2008 van de Amsterdamse monitor primair onderwijs (AMPO) is naast ouder- en leerlinggegevens informatie uit de leerlingvolgsystemen van de scholen opgenomen. Uit de rapportage van de vakgebieden rekenen, wiskunde, woordenschat en begrijpend lezen kan worden opgemaakt dat er behoorlijke verschillen zijn tussen de resultaten in de groepen 4 en de groepen 6. Duidelijk is dat de woordenschatontwikkeling en begrijpend lezen op veel scholen aandacht verdienen. Cito-eindtoets Veertien scholen van het OSB namen deel aan de Cito-eindtoets. Zij volgen hierbij de Amsterdamse kernprocedure. Van SBO Universum worden de resultaten niet verwerkt in de stedelijke rapportage. Landelijk is de gemiddelde CITO-score gelijk gebleven met die van 2008, terwijl hij stedelijk is gedaald. Verder blijkt dat de score van 2009 in Noord gelijk loopt met het landelijk gemiddelde van 2009. Hoewel de gemiddelde Cito-score in Noord in 2009 nog onder het stedelijk gemiddelde ligt, is er een verbetering ten opzichte van voorgaande jaren te zien. De eindscore in het openbaar basisonderwijs in Noord is vergeleken met 2008 met 0,8 toegenomen. De resultaten van de CITO-eindtoets van de leerlingen van groep 8 in Amsterdam worden door de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO) verzameld en jaarlijks gepubliceerd in de ‘Stedelijke rapportage basisschooladviezen en CITO-resultaten’. Sinds 2008 wordt het Amsterdams gemiddelde berekend op basis van de leerlingen met het advies VMBO (zonder LWOO), HAVO of VWO.
Cito 2004
Schoolscoregroepen Voor de Cito-eindscores zijn de scholen ingedeeld in zeven categorieën, de zogenaamde schoolscoregroepen (SSG). Deze indeling is gebaseerd op het opleidingsniveau van de ouders (1 is hoogst opgeleid en 7 is laagst opgeleid). Als het gaat om de schoolscoregroep laten de openbare scholen een gevarieerd beeld zien: één school valt in SSG 1, één school in SSG 2, drie scholen in SSG 5, vier in SSG 6 en vijf in SSG 7. Vergeleken met 2008 is er een aantal wijzigingen in de SSG-indeling te zien: de Krijtmolen ging van SSG 3 naar SSG 5, de Vier Windstreken en de Piramide van 6 naar 7 en de IJpleinschool van 7 naar 6. Vergelijking met stedelijke en landelijke scores 2009, 2008, 2007 en 2006 Uit de gegevens van de Cito-eindtoets blijkt dat in 2009 11 van de 14 openbare scholen in Noord boven het landelijk gemiddelde en dat 6 van de 14 scholen in 2009 boven het stedelijk gemiddelde van de eigen SSG scoren. In 2008 lagen deze aantallen respectievelijk op 8 en 6 van de 13 scholen. In 2007 scoorden 11 van de 13 scholen boven het landelijk gemiddelde van hun SSG en scoorden 7 scholen boven het stedelijk gemiddelde van hun SSG. In 2006 scoorden 8 scholen boven het landelijk gemiddelde van hun SSG uit en 3 scholen boven het stedelijk gemiddelde van hun SSG. Ons streven is dat elke school voor de Cito-eindtoets minstens scoort op het landelijk gemiddelde van de eigen SSG en bij voorkeur op het stedelijk gemiddelde van de eigen SSG.
Cito 2005
Cito 2006
Land
Adam
Noord
OSB
Land
Adam
Noord
OSB
Land
Adam
Noord
OSB
535,9
535,7
533,2
533,5
535,5
536,4
533,6
534,4
536
536,8
534,8
535,3
Cito 2007
Cito 2008
Cito 2009
Land
Adam
Noord
OSB
Land
Adam
Noord
OSB
Land
Adam
Noord
OSB
536
536,3
535,1
534,8
536,2
537,4
535,9
535,7
536,2
537,1
536,2
536,5
20 Jaarverslag 2009
Aantal scholen die scoren boven landelijk en boven stedelijk gemiddelde in 2006 en 2007 (13 scholen)en 2008 en 2009 (14 scholen) 2006
2007
2007
2009
> landelijk
8
11
8
11
> stedelijk
3
7
6
6
Driejaarsgemiddelde Ook is het gemiddelde van de scholen over de laatste 3 schooljaren afgezet tegen het gemiddelde van de eigen stedelijke SSG van 2009. De gemiddelde schoolscores in de jaren 2007/2009 laten zien dat 5 van de 14 openbare scholen in Noord boven de Amsterdamse score van de eigen schoolscoregroep scoren. In de jaren 2006/2008 waren dat 6 en in 2005/2007 ging om 5 van de 13 scholen Over de jaren 2004 t/m 2006 scoort 1 van de 13 scholen boven het stedelijk gemiddelde van 2006 van de schoolscoregroep.
Plaatsing voortgezet onderwijs In 2009 zijn 458 leerlingen van het openbaar onderwijs Noord in het voortgezet onderwijs geplaatst. Uit de gegevens van DMO blijkt dat de percentages van plaatsing naar de verschillende typen van voortgezet onderwijs er in 2008 en 2009 als volgt uitzien. De DMO-gegevens laten zien dat in 2008 het verwijzingspercentage naar HAVO/VWO in Amsterdam 51 procent is. In stadsdeel Centrum ligt het percentage het hoogst (77%) en in Geuzenveld/Slotermeer het laagst (30%). In Amsterdam-Noord is het 42 procent. In 2009 heeft het openbaar onderwijs in Noord 46 procent van de leerlingen verwezen naar HAVO/VWO.
Percentage plaatsing in verschillende typen voortgezet onderwijs in 2008 en 2009 Type VO
pro lwoo
vmbo b
vmbo b/k
vmbo k
vmbo g
vmbo t
vmbo-t havo
havo
havo vwo
vwo
2008
27
3
2
8
2
17
8
13
12
9
2009
21
2
6
5
1
18
11
12
11
12
22 Jaarverslag 2009
Praktijkonderwijs en Leerwegondersteunend onderwijs Het verwijzingspercentage naar het praktijkonderwijs en het leerwegondersteunend onderwijs ziet er de afgelopen jaren in Nederland, in Amsterdam, in Noord en bij het openbaar onderwijs in Noord als volgt uit. Verwijzing PRO/LWOO in percentages Nederland
%PRO
% LWOO
2004-2005
4
12
2005-2006
4
13
2006-2007
3
12
2007-2008
?
?
2008-2009
?
?
Amsterdam
%PRO
% LWOO
2005-2006
3
19
2006-2007
2
19
2007-2008
2
18
2008-2009
2
16
Noord
%PRO
% LWOO
2005-2006
2
27
2006-2007
2
27
2007-2008
2
27
2008-2009
2
21
Openbaar
%PRO
% LWOO
2004-2005
4
24
2005-2006
2
29
2006-2007
3
28
2007-2008
2
25
2008-2009
2
21
Hoewel het verwijzingspercentage naar het LWOO in Noord hoger ligt dan het stedelijk percentage, is in vergelijking met voorgaande jaren een terugloop in het percentage LWOO-verwijzingen te zien. In 2008-2009 varieert het verwijzingsper centage naar het PRO/LWOO per school tussen 0 en 35 procent. In 2007-2008 was dat tussen 9 en 56 procent, in 2006-2007 tussen 4 en 47 procent en in 2005-2006 tussen 3,3 en 55 procent. Vertraging Niet alle leerlingen ronden het basisonderwijs na acht jaar af. Sommigen lopen vertraging op. De vertragingen blijken uit de leeftijd waarop de leerlingen het basisonderwijs verlaten en naar het voortgezet onderwijs gaan. Gerekend vanaf schooljaar 2003/2004 ligt het gemiddelde percentage leerlingen in het openbaar onderwijs in Noord, dat met een vertraging de basisschool doorloopt, op 23%. Stedelijk is dit 22%. Er zijn over de genoemde periode grote verschillen in de vertraging per school te zien, variërend tussen 5% tot 43%.
Jaarverslag 2009 23
4 Personeel en organisatie Het bestuur hecht groot belang aan beleidsontwikkeling op het terrein van personeel en organisatie. In het strategisch beleidsplan verwoorden we dit als volgt: ‘Ons personeelsbeleid richt zich op diversiteit en ontwikkeling en op het boeien en binden van competente en professionele medewerkers’. En ook ‘We bieden getalenteerde leerkrachten de mogelijkheid zicht te oriënteren op een managementfunctie’. In 2009 is verder invulling gegeven aan mobiliteitsbeleid. Hierbij sluiten we aan bij de afspraken die hierover zijn gemaakt binnen de Federatie Openbaar Onderwijs Amsterdam. Uitgangspunt hierbij is om vrijwillige mobiliteit onder de personeelsleden binnen het openbaar onderwijs van Amsterdam te bevorderen. In samenwerking met de Federatie werd ook een functieboek voor het personeel opgesteld. De bestuurscommissie neemt deel aan de kweekvijver directeuren van de Federatie. In oktober 2009 is het personeel uitgenodigd voor een personeelsdag met het thema ‘Flow’. De verdere professionalisering van het management van de scholen kreeg onder meer gestalte in een studiedag over dossiervorming. Ook in 2009 is veel aandacht en tijd van de scholen, het stafbureau en de ID-medewerkers zelf uitgegaan naar het bevorderen, stimuleren en verkrijgen van een reguliere baan voor de ID-medewerkers. Dit komt voort uit de strengere subsidievoorwaarden en de beslissing van de Gemeente Amsterdam om vanaf 2008 om de ID-regeling in Amsterdam af te bouwen. Deze inspanningen hebben succes gehad. In 2009 zijn elf ID-medewerkers uitgestroomd. Ook veel aandacht is uitgegaan naar het terugdringen van het ziekteverzuim. Inzet loonkostenbudget met lumpsum Bij de invoering van het lumpsumsysteem is, net als in het voortgezet onderwijs, het primair onderwijs enigszins terughoudend geweest bij de besteding van het beschikbare loonkostenbudget. In de eerste twee jaar was er daarom sprake van een onderbesteding. In de schooljaren
2008-2009 en 2009-2010 is de onderbesteding door een aantal scholen ingezet om personeel ‘boventallig’ in dienst te houden, vooruitlopend op het natuurlijk verloop in het daaropvolgende jaar. In het vroegere systeem hadden scholen deze mogelijkheid niet. Ook zetten scholen een deel van het personele budget in voor materiële zaken of laten in sommige gevallen voor personeel beschikbaar budget in hun reserves vloeien. Leeftijdsopbouw Bij onze bestuurscommissie is 61 procent van het personeel ouder dan 45 jaar. Bij een gemiddeld Nederlands schoolbestuur van dezelfde grootte is 49 procent van het personeel ouder dan 45 jaar. De leeftijdsopbouw heeft gevolgen voor de kosten van de regeling Bevordering Arbeidsparticipatie Ouderen (BAPO) De extra kosten bedragen inmiddels ongeveer € 180.000. Planning en control-cyclus Er is verder gewerkt aan de toegankelijkheid en beschikbaarheid van de managementinformatie over de inkomsten, uitgaven en reserveringen uit de begroting van het bestuursformatieplan.
4.1. Onderwijspersoneel De leeftijdsopbouw van het gehele personeelsbestand ziet er als volgt uit (zie grafiek bovenaan p. 26). Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen directieleden, onderwijsgevend personeel (OP) en het onderwijsondersteunend personeel (OOP). Door terugloop in het leerlingaantal zijn er minder formatieplaatsen beschikbaar. Door natuurlijk verloop onder de groepsleerkrachten is het aantal formatieplaatsen teruggebracht en hoefden geen leerkrachten uit vaste dienst te worden ontslagen.
Jaarverslag 2009 25
Personeelsbestand per 31 december 2009 Directie
%
OP
%
OOP
%
Totaal
%
0-24
11
3
2
2
13
3
25-34
79
23
11
13
90
20
54
15
20
23
77
17
35-44
3
45-54
10
36
99
29
37
43
146
32
55-59
8
29
55
16
10
12
73
16
60-99
7
25
49
14
6
7
62
13
Totaal
28
100
347
100
85
100
461
100
11
Instroom-doorstroom-medewerkers (ID) Eind 2009 zijn bij de bestuurscommissie 15 ID-medewerkers in dienst, waarvan 5 mannen. Voor de bekostiging van de loonkosten is het bestuur afhankelijk van de subsidie van de gemeente. De loonkosten worden voor gemiddeld 85 procent gesubsidieerd en per kalenderjaar toegekend. De gemeente Amsterdam heeft besloten om met ingang van 5 juni 2008 het beleid voor de In- en Doorstroombanen te wijzigen. De wijziging is bedoeld om de uitstroom naar regulier werk te bevorderen. In grote lijnen komt het erop neer dat kansrijke ID-medewerkers binnen een periode van negen maanden na 1 januari 2009 geacht worden op de reguliere arbeidsmarkt een baan te vinden. De loonkostensubsidie stopt dan ook op dat moment. Voor alle andere ID-ers wordt de loonkostensubsidie met 10% per jaar verminderd.
4.2. Onderwijs ondersteunend personeel De aanwezigheid van onderwijsondersteunend personeel stelt de school in staat om in de lesgroepen meer maatwerk te leveren en bij ziekte van leerkrachten leerlingen een korte periode op te vangen. Naast het onderwijsondersteunend personeel in de groepen vervullen andere onderwijsondersteuners conciërgetaken en administratieve werkzaamheden. In vergelijking met het landelijke gemiddelde wordt er tot nog toe bij de bestuurscommissie meer onderwijsondersteunend personeel ingezet. Dit wordt veroorzaakt door de instroom- en doorstroombanen, de ID-medewerkers. Hun loonkosten worden voor ongeveer 85 procent gesubsidieerd door de gemeente Amsterdam (zie verder onder IDmedewerkers). Dankzij een subsidie van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen en een aanvullende subsidie van de gemeente Amsterdam konden meer administratieve krachten en conciërges worden aangesteld. Dit waren bijna allemaal voormalig IDmedewerkers. Dat was ook de voorwaarde voor de (aanvullende) subsidie van de gemeente. Hierdoor konden er negen ID-medewerkers in een reguliere baan worden benoemd. Ook op andere manieren worden (tijdelijke) conciërges en administratieve krachten ingezet. Zij kunnen tegen een gunstig tarief worden ingeleend bij Pantar. Het voordeel van deze constructie is dat de bestuurscommissie geen werkgever is van deze medewerkers. Zij werken als ‘uitzendkrachten’.
26 Jaarverslag 2009
Van de 15 ID-ers die aan het eind van het jaar in dienst zijn heeft ongeveer de helft een marktprofiel. Dit betekent dat zij kansrijk zijn op de reguliere arbeidsmarkt of dat zij dat in de loop van 2010 worden. Deze ID-medewerkers zullen dan ook in de loop van 2010 uitstromen. Zij zijn over het algemeen op MBO-niveau opgeleid (SPW). Hiermee kunnen zij in de zorgsector vrijwel onmiddellijk aan de slag. Zij worden hierbij intensief begeleid door het bestuur en door Pantar. Voor de overige ID-medewerkers geldt dat de loonkostensubsidie voor de komende zes jaar gegarandeerd is. De korting van 10 procent is niet van toepassing omdat de uitstroom in deze periode gemiddeld meer dan 10 porcent van het bestand is. Er is opnieuw besloten de ID-medewerkers per 1 augustus 2009 in het risico dragend deel van de formatie (RDDF) te plaatsen, omdat bij toekenning van een marktprofiel en daardoor beëindiging of substantiële vermindering van de subsidie namelijk pas tot ontslag kan worden overgegaan na plaatsing in het RDDF gedurende één schooljaar. Bij plaatsing in het RDDF zijn de werkgever en de werknemer verplicht om zich in te spannen een andere werkplek voor het personeelslid te vinden. Bovendien heeft elke werkgever, die een loonkostensubsidie van de gemeente Amsterdam ontvangt, de inspanningsverplichting om actief mee te werken aan uitstroom van ID-medewerkers naar regulier werk zodra deze mogelijkheid zich voordoet. Daarom is aan ID-medewerkers met een marktprofiel een intensief begeleidingstraject naar regulier werk aangeboden. In aanvulling op dit traject krijgen ID-medewerkers, die daar behoefte aan hebben, een
cursus Nederlandse taal en rekenen aangeboden. Eind 2008 waren er 25 ID-medewerkers in dienst . Dit aantal is in 2009 met 10 verminderd. De inspanningen om hen te begeleiden naar een reguliere werkplek hebben succes gehad. Niet in de laatste plaats omdat ID-medewerkers daar ook zelf moeite voor hebben gedaan. Toekomst ID-banen Een aantal ID-medewerkers zal blijvend afhankelijk zijn van gesubsidieerde arbeid. Ze hebben om verschillende redenen weinig kans op regulier werk. Wij kunnen hen alleen in dienst houden als de gemeente garant staat voor de loonkostensubsidie. Bij de bestuurscommissie gaat het om ongeveer 3 medewerkers. Als IDmedewerkers hun baan verliezen bij hun huidige werkgever stelt de gemeente zich garant voor het vinden van nieuwe banen voor de ontslagenen.
4.3. Vertegenwoordiging van vrouwen In het onderwijs vormen vrouwen het merendeel van het personeel. De landelijke trend geeft een daling van het aantal mannelijke personeelsleden aan. Enigszins tegen de trend in is het percentage mannelijke personeelsleden bij ons bestuur vergeleken met vorig jaar gelijk gebleven. Aantallen en percentages man/vrouw 2007, 2008 en 2009 Totaal 2007
%
Totaal 2008
%
Totaal 2009
%
Vrouw
404
83
374
80
368
80
Man
81
17
94
20
93
20
Totaal
485
100
468
100
461
100
Recent onderzoek geeft aan dat het beroep van groepsleerkracht basisonderwijs onaantrekkelijk is voor mannen. Zoals gezegd is er tot nu toe toch nog sprake van enige instroom. De groep die de komende jaren uitstroomt vanwege (flexibel) pensioen en uittreden bestaat voor een relatief groot deel uit mannen. We verwachten daarom dat het aandeel mannen in de personeelsbezetting de komende jaren daalt.
Leeftijdsopbouw 31 december 2009 Man
Vrouw
Totaal
0-24
1
12
13
25-34
10
80
90
35-44
13
64
77
45-54
26
120
146
55-59
18
55
73
60-99
25
37
62
Totaal
93
368
461
Vrouwelijke directeuren De directietaken op onze scholen worden voor 57 procent door vrouwen uitgevoerd. Landelijk ligt het gemiddelde op 29 procent. Vrouw
Man
Totaal
Directeur
8
8
16
Adjunct-directeur
8
4
12
16
12
28
Van de 16 directeursfuncties wordt 50 procent door een vrouw vervuld en van de 12 adjunct-directeurfuncties wordt 67 procent door een vrouw vervuld. Twee scholen hebben zowel een vrouwelijke directeur als adjunctdirecteur en 2 scholen hebben zowel een mannelijke directeur als adjunct-directeur.
4.4. Personele zorg en personeelsactiviteiten Op de volgende wijze is vanuit het schoolbestuur aandacht en zorg uitgegaan naar het onderwijspersoneel. - Op alle scholen is uitvoering gegeven aan de IPB-kadernotitie. De directies voerden gesprekken met personeelsleden waarin de persoonlijke ontwikkeling van de medewerkers centraal stond in relatie tot de schoolontwikkeling. - Alle directies hebben de cyclus van functionerings- en beoordelingsgesprekken gevolgd.
Jaarverslag 2009 27
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Op 5 maart 2009 is in samenwerking met de Federatie en de Algemene Onderwijsbond een informatiebijeenkomst georganiseerd over de invoering van de Functiemix. Op 19 mei 2009 hebben de directies een training dossiervorming gevolgd. Op 28 oktober 2009 is voor alle personeelsleden een personeelsdag georganiseerd met als thema ‘Flow’. In vele inspirerende workshops heeft het personeel een persoonlijke flow kunnen beleven. Op 11 november 2009 was er een kennismakingsbijeenkomst voor nieuwe medewerkers, die vanaf augustus 2008 in dienst zijn van de bestuurscommissie. Tijdens de bijeenkomst is uitleg gegeven over het schoolbestuur, de wijze van begeleiden, de verschillende scholen en over enkele rechtspositionele zaken. Drie nieuwe medewerkers maakten van de uitnodiging gebruik. De medewerkers van het stafbureau waren vrijwel dagelijks beschikbaar om personeelsleden te woord te staan over rechtspositionele zaken. Elke startende leerkracht kreeg een standaardbegeleiding aangeboden van een van de onderwijsconsulenten. Dit aanbod bestaat uit een kennismaking, 3 klassenbezoeken met nagesprekken, een afsluitend gesprek en een terugkomgesprek. Door het benoemen van de sterke punten en de verbeterpunten krijgt de leerkracht zicht op het eigen functioneren. De begeleiding richt zich vooral op de interactie met de groep en het pedagogisch-didactisch handelen. In 2009 hebben 24 leerkrachten dit aanbod gekregen. Niet alleen de startende leerkrachten kunnen een beroep doen op de onderwijsconsulent. In overleg met de directeur kan coaching, supervisie of video-interactie op maat worden verzorgd. Hiervan is in 2009 door 29 medewerkers gebruik gemaakt, waarvan 7 videotrainingen, 2 supervisietrajecten en 2 groepsbegeleidingstrajecten en 18 andere vormen van coaching. Daar waar extra zorg voor medewerkers nodig was, bijvoorbeeld in de vorm van reïntegratie-, begeleidings- en outplacementactiviteiten, heeft de afdeling personeelszaken deze taken van de directies overgenomen. Er zijn 2 studiebijeenkomsten voor de vakleerkrachten bewegingsonderwijs georganiseerd. Voor de interne begeleiders van de openbare scholen zijn er 5 studieochtenden geweest. Daarnaast waren er 2 bijeenkomsten voor de intern begeleiders in het gehele samenwerkingsverband WSNS Amsterdam-Noord. Aan alle medewerkers is een kerstpakket uitgereikt.
28 Jaarverslag 2009
-
Op de dag van de leerkracht is er een kleine attentie voor het schoolteam naar alle scholen gestuurd. Het Schoolschrift, het blad voor alle medewerkers, verscheen 3 keer.
Personeelsdag Op woensdag 28 oktober 2009 organiseerde het bestuur een personeelsdag voor alle medewerkers van de scholen. Het thema van de dag was “Flow”. De deelnemers konden tevoren via een website een keuze maken uit 12 verschillende workshops. Deze varieerden van djembé spelen, een eigen rap maken, salsadansen, acteren tot de lezing over interculturele communicatie. Er was dus een evenwichtige verdeling van serieuze en speelse elementen binnen deze workshops. ‘s Morgens was er een gezamenlijke ontvangst in het mooi ingericht voormalige kerkgebouw door een spectaculaire band en met een inspirerende toespraak van de algemeen directeur. Daarna ging men uiteen naar de verschillende workshops op 2 locaties in de buurt: de IJdoornschool en de Muziekschool. Door het prachtige weer was het wisselen van locatie een genoegen en konden verschillende activiteiten, zoals het jongleren, buiten plaatsvinden. Aan het eind van de ochtend kwam iedereen terug naar de startlokatie voor de lunch. Veel medewerkers hebben positief op deze dag gereageerd. Er is een foto impressie gemaakt die gebruikt is voor een speciale uitgave van Schoolschrift.
4.5. Bevordering arbeidsparticipatie ouderen (BAPO) Van alle personeelsleden is 61 procent 45 jaar of ouder. Vanaf 52 jaar bestaat de mogelijkheid om gebruik te maken van de BAPO-regeling. Eind 2009 werd voor 64% van deze rechten gebruik gemaakt. BOPO 31 december 2008 en 2009 BAPO-recht
2008
2009
Aantal werknemers met BAPO-recht
164
170
Recht op verbruik in fulltime-eenheden
23
24,2
Feitelijk gebruik in fulltime-eenheden
12,8
15,6
Van het BAPO-verlof wordt 35 procent door het personeelslid bekostigd en 65 procent door het schoolbestuur als werkgever. Dit betekent dat het schoolbestuur 65% van de kosten voor herbezetting voor haar rekening neemt. In de lumpsumbekostiging wordt 2 procent opslag gegeven voor de kosten van deze regeling. Meerkosten worden door het schoolbestuur gedekt uit het budget voor personeel en arbeidsmarkt (PAMB). In 2009 bedragen de BAPO-kosten 3,05 procent van de lumpsumbekostiging. Door verdere vergrijzing van het personeelsbestand stijgen de kosten voor BAPO.
4.6. Ziekteverzuim Sinds maart 2005 is Tredin NV als Arbo-dienst aangetrokken. Er is een doelstelling geformuleerd om het ziekteverzuimpercentage terug te brengen tot in ieder geval het Amsterdams gemiddelde. Het ziekteverzuimpercentage bij de bestuurscommissie loopt weliswaar terug, maar steekt nog boven het stedelijk gemiddelde uit. Ziekteverzuim*
Amsterdam
BC Noord
Schooljaar
%
%
2003 - 2004
11,21
11,80
2004 - 2005
9,35
11,28
2005 - 2006
7,97
9,52
2006 - 2007
7,27
9,49
Kalenderjaar 2008
onbekend
8,5
Kalenderjaar 2009
onbekend
8,33
* Het ziekteverzuim van langer dan een jaar valt buiten de berekening. Het ziekteverlof, inclusief zwangerschap en ziektegevallen langer dan 1 jaar ligt in 2009 op 10,1 procent, terwijl dit in 2008 9,5 procent was. De gegevens zijn gebaseerd op de kengetallen uit de centrale salarisadministratie van het onderwijspersoneel (CASO), zoals die jaarlijks aan de Stichting Vervangingfonds worden geleverd. In 2009 is er een toename geweest van langdurige ziektegevallen. Deze zijn niet werk gerelateerd. Hiervoor worden intensieve reintegratietrajecten gevolgd.
30 Jaarverslag 2009
De directieleden van de scholen nemen elk tweemaal deel aan de bijeenkomsten van het sociaal medisch team (SMT). Het ziekteverzuim op de betreffende school wordt besproken en er vindt afstemming plaats over het re-integratietraject van de zieken. Ook is er in het SMT aandacht voor de preventie van ziekteverzuim en voor verbetering van de verzuimregistratie. Het jaar 2009 stond in het teken van de Mexicaanse griep. We hebben in samenwerking en overleg met de arbodienst ouders en personeel schriftelijk geïnformeerd over preventieve maatregelen. Alle ontwikkelingen werden nauwlettend gevolgd om zo nodig snel te kunnen reageren. De effecten van de Mexicaanse griep zijn uiteindelijk beperkt gebleven. Er zijn geen aparte maatregelen nodig geweest.
4.7. Ontwikkelingen De verwachting op termijn is dat door pensionering een lerarentekort merkbaar zal worden. In de invulling van directiefuncties is een tekort aan geschikte kandidaten al aan de orde. Voor de komende periode is het belangrijk dat het bestuur persoonlijke ontwikkelmogelijkheden stimuleert en goed functionerende personeelsleden aan zich weet te binden. Hierbij denken we aan leeftijdsbewust personeelbeleid en bevordering van vrijwillige mobiliteit. Voor de komende vier jaar willen we aan de volgende punten aandacht geven. Personeelstekort Landelijk en ook stedelijk is er veel aandacht voor het (komende) personeelstekort in het onderwijs. In het primair onderwijs in Amsterdam is tot op heden nauwelijks sprake geweest van een tekort. Zelfs lang tijdelijke vervangingen konden worden bezet. Wel kunnen/ konden kort tijdelijke vervangingen moeilijk worden ingevud. Dat er nog geen sprake van een tekort is, is wellicht te verklaren uit de daling van het leerlingaantal die zich over de hele stad heeft voorgedaan. Bovendien heeft de wijziging in de gewichtenregeling ook een rol gespeeld. Er is per saldo meer formatiebudget beschikbaar gekomen ook dankzij de compensatieregeling. Doordat regelingen om eerder te stoppen met werken onaantrekkelijker zijn geworden, blijft een aantal personeelsleden ook langer werken. De terugloop van beschikbare formatie kan worden opgevangen door het natuurlijk verloop. Tot nog toe behoeven er geen personeelsleden
in vaste dienst te worden ontslagen. De eventuele (beperkte) vacatureruimte kan nog steeds worden opgevuld door instroom van nieuwe leerkrachten. We verwachten in de komende vier jaar dat het leerlingaantal stabiel blijft en dat de beschikbare formatie als gevolg van de huidige gewichtenregeling nog iets zal afnemen. Uit recente inventarisatie blijkt dat de verdere terugloop van formatie kan worden opgevangen door natuurlijk verloop. Scholen proberen wel talenten te spotten onder hun stagairs en deze te interesseren voor eventuele vacatures. Op deze manier wordt een deel van de instroom verzorgd. Toch blijkt dat er voor sommige vacatures minder kandidaten beschikbaar zijn. Dit geldt vooral voor leerkrachten in de bovenbouw en voor interne begeleiders. Ziekteverzuim De verdere reductie van het ziekteverzuim heeft alle aandacht. We richten ons vooral op het langdurig verzuim en de re-integratietrajecten. In het SMT wordt extra aandacht gegeven aan verzuimpreventie en de aanpak van het frequent kortdurend verzuim. In een aantal gevallen heeft dit al tot concrete resultaten geleid. De doelstelling voor de komende 2 jaar blijft om in ieder geval het stedelijke gemiddelde te halen. Voor het cursusjaar 2008-2009 is in de managementopdracht aan de directeur van de desbetreffende school opgenomen welke concrete resultaten per school bereikt moeten worden in de reductie van het verzuim. In het SMT is de voortgang van de opdracht tot reductie van het ziekteverzuim een vast agendapunt. De directie krijgt gevraagd en ongevraagd advies van de arbodienst en de personeelsconsulent ter ondersteuning van het behalen van de doelstellingen.
Leeftijdsbewust personeelsbeleid Een deel van het oudere personeel heeft moeite met de invulling van zijn functie. Zij kunnen zich niet meer aanpassen aan de veranderingen, hebben fysieke beperkingen en het ontbreekt hen aan motivatie. Doordat het (financieel) onaantrekkelijker is geworden om eerder te stoppen met werken, zijn sommigen gedwongen langer door te werken. Medewerkers van 45 jaar en ouder worden éénmaal per jaar in de gelegenheid gesteld om vrijwillig deel te nemen aan een periodiek arbeidsgeneeskundig onderzoek (PAGO). Hierbij worden de individuele gezondheidsrisico’s in relatie tot leeftijd en arbeid in kaart gebracht. Op basis hiervan kunnen zonodig maatregelen worden genomen. De uitkomsten worden alleen op verzoek van het personeelslid besproken met de arbodienst. Tot nu toe heeft een personeelslid ervoor gekozen om de uitkomsten te bespreken met de arbodienst. Twee personeelsleden die om bovengenoemde redenen niet meer geschikt zijn om hun functie als groepsleerkracht uit te oefenen, zijn gedetacheerd voor werkzaamheden buiten het onderwijs tot aan het moment van flexibel pensioen en uittreden (FPU). Deze werkzaamheden leveren inkomsten op die worden verrekend met de loonkosten. De detachering beslaat een periode van maximaal 2 jaar. De verwachting is dat er in de komende jaren nog een aantal personeelsleden in aanmerking komen voor een dergelijke detacheringconstructie.
Jaarverslag 2009 31
5
Onderwijshuisvesting
5.1 Strategisch huisvestingsbeleid
5.2 Spreiding openbaar onderwijs
De taken van het schoolbestuur op het terrein van de onderwijshuisvesting betreffen in hoofdlijnen de zorg voor: - een voldoende gespreid aanbod van kwalitatief hoogwaardig openbaar primair onderwijs; - op de onderwijskundige visie en op het leerproces ingerichte schoolgebouwen; - een kwalitatief zo hoog mogelijk onderhoudsniveau van de schoolgebouwen.
Op onderstaande kaart is de spreiding van de openbare scholen in Noord zichtbaar.
Wettelijke kaders Door geldende wet- en regelgeving zijn er kaders gesteld voor het huisvestingsbeleid, Hiervan zijn de belangrijkste: - Wet Primair Onderwijs - Wet Milieubeheer - Bouwbesluit - Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs - Bouwverordening - Warenwetbesluit Attractie- en speeltoestellen - Arbo-wetgeving - Gebruiksbesluit Financiële middelen De bekostigingsmethodiek voor de huisvesting is afhankelijk van het aantal leerlingen. Het aantal leerlingen per school bepaalt het te vormen aantal groepen. Het aantal groepen bepaalt het genormeerde bruto vloeroppervlak. Het bekostigingsstelsel onderscheidt de posten onderhoud, energiebeheer en heffingen.
5.3 Instandhouding en gemiddelde schoolgrootte Er zijn in Amsterdam-Noord in totaal 15 openbare basisscholen met in totaal ongeveer 4.000 leerlingen. De kleinste school is Het Vogelnest met 126 leerlingen op teldatum oktober 2009. De grootste twee scholen zijn de Buikslotermeerschool en de Twiskeschool met respectievelijk 424 en 482 leerlingen. Voor onze 15 scholen ligt hiermee de gemiddelde schoolgrootte op 295 leerlingen. Dit is een gezonde gemiddelde grootte van ongeveer 12-13 groepen (exclusief weging) die ruim boven de opheffingsnorm van 193 leerlingen ligt. Het vraagstuk van schoolgrootte kan worden bekeken vanuit de optiek van instandhouding van scholen waarvan het leerlingaantal onder de opheffingsnorm ligt. Als het om redenen van spreiding gewenst is om bepaalde scholen, die onder de opheffingsnorm verkeren, toch in stand te houden, dan kan dit door toepassing van de ‘gemiddelde
Jaarverslag 2009 33
schoolgrootte systematiek’. Deze systematiek geldt voor het openbaar onderwijs in de gemeente Amsterdam in zijn geheel. De systematiek houdt in dat instandhouding van scholen onder de opheffingsnorm van 193 leerlingen alleen mogelijk is als de gemiddelde schoolgrootte in Amsterdam meer is dan 290 leerlingen. Voor het openbaar onderwijs in Amsterdam als geheel is de gemiddelde schoolgrootte 328 leerlingen. Voor het openbaar onderwijs in Noord ligt het op 295 leerlingen. SBO Universum wordt in de systematiek niet meegeteld en ook De Bongerd wordt de eerste 5 jaar van bekostiging niet meegerekend. Het Vogelnest en de Piramide (173 leerlingen) zijn op basis van de gemiddelde schoolgrootte-systematiek onder de opheffingsnorm in stand gehouden. In verband met spreiding over de buurt is instandhouding van deze scholen als onderwijsvoorziening in de buurt wenselijk geacht. Voortzetting van de instandhouding wordt jaarlijks getoetst.
5.4 Onderhoud school- en gymgebouwen Het doel van het schoolbestuur is om binnen het bekostigingsstelsel een in kwalitatieve zin zo hoog mogelijk onderhoudsniveau van haar schoolgebouwen te behalen en behouden. Het schoolbestuur maakt beleidskeuzes met betrekking tot huisvesting- en materiële zaken. Het onderhoud van de scholen is opgesplitst in onderhoud van de binnenkant en onderhoud aan de buitenkant. Kort gezegd betekent dit dat de lokale overheid (stadsdeel Amsterdam-Noord) verantwoordelijk is voor het buitenonderhoud en ingrijpende renovatiewerkzaamheden. Het schoolbestuur is verantwoordelijk voor het binnenonderhoud en het buitenschilderwerk. Zij heeft er voor gekozen de schooldirectie verantwoordelijk te laten zijn voor het klein binnenonderhoud. De school ontvangt een evenredig deel van het beschikbare budget voor materiële zaken voor de uitvoering van dit onderhoud. In het ‘handboek gebouwenbeheer’ is de demarcatie gegeven in de financiële verantwoordelijkheden van de lokale overheid, het schoolbestuur en de schooldirecties betreffende de schoolgebouwen. In het protocol ‘beheer gymlokalen’ is een vergelijkbare verdeling gemaakt van verantwoordelijkheden voor het onderhoud van de gymlokalen. Meerjaren onderhoudsplan In 2009 is verder gewerkt aan de organisatie en uitwerking van het nieuwe meerjaren onderhoudsplan (MOP). In het kader van de verzelfstandiging van het openbaar primair onderwijs is begin van 2008 gestart met de actualisatie van het oude MOP. Lopende het
34 Jaarverslag 2009
jaar is het een gebruiksdocument geworden. Het is een handzaam communicatiemiddel tussen schoolbestuur en schooldirecties. De financiële consequenties van het MOP zijn berekend. Dit maakt het mogelijk om de komende jaren flink te investeren in het onderhoud waarvoor het schoolbestuur verantwoordelijk is. Het schoolbestuur heeft het daarnaast mogelijk gemaakt om de directies meer begeleiding te bieden bij het realiseren van het onderhoud dat onder hun verantwoordelijkheid valt. In overleg wordt uitvoering gegeven aan de onderhoudsplannen. Verbouwingen Waar 2008 vooral in het teken stond van het starten met de verbouwingen en uitbreidingen konden we in het jaar 2009 de gebouwen weer volledig in gebruik nemen. Door het functioneel combineren van ruimten worden de mogelijkheden binnen het schoolgebouw vele malen groter zonder afbreuk te willen doen aan de gewenste intimiteit. Dit is het geval geweest bij de Vier Windstreken, Montessorischool Boven ’t IJ en de Buikslotermeerschool. Bij de Weidevogel is de nieuwbouw in combinatie met het dorpshuis geopend en zijn voorbereidingen genomen op de hoognodige verbouwing van het hoofdgebouw en de inrichting van de buitenruimte. We hebben inmiddels -op de Dorus Rijkers na- overal de noodlokalen mogen inleveren voor uitbreiding van het schoolgebouw in permanente vorm.
5.5 Medegebruik en verhuur Het schoolbestuur is in 2009 een opschoonactie gestart onder de lopende medegebruik- en verhuurovereenkomsten met marktpartijen. Gekeken wordt of het feitelijk gebruik overeenkomt met het contractueel vastgelegd gebruik. In vele gevallen heeft dit geleid tot een bijstelling (in positieve zin) van de overeenkomsten. Het schoolbestuur heeft zich voorgenomen deze actie voort te zetten totdat alle gebruiksen verhuurovereenkomsten conform feitelijk gebruik zijn afgesloten.
5.6 Huisvestingprogramma 2010 Na intensief overleggen met de lokale overheid en de centrale stad zijn we er wederom in geslaagd om een fors aantal (54) huisvestingsaanvragen gehonoreerd te krijgen. Voor onderhoudswerkzaamheden zijn er 43 voorzieningen gehonoreerd ter waarde van 1,08 miljoen euro. In dit bedrag zijn de huurvergoedingen,
nieuwbouwprojecten, haalbaarheidsonderzoeken en vergoedingen voor OLP en meubilair niet inbegrepen. Het gaat voor het merendeel om (regulier) groot onderhoud. In combinatie met de intensivering van het onderhoud waarin het schoolbestuur verantwoordelijkheid draagt, kunnen we hiermee nog beter onze ambitie vorm geven om de schoolgebouwen ‘up to date’ te maken.
5.7 Gezondheid en duurzaamheid Naast het uitvoeren van noodzakelijk regulier onderhoud om de gebouwen in stand te houden en de noodzakelijke uitbreidingen om genoeg capaciteit te hebben en het functionele gebruik te vergroten, is het schoolbestuur van mening dat een gezond binnenklimaat en een verstandige duurzame energiehuishouding van onze schoolgebouwen minstens zo belangrijk is. In 2009 is het schoolbestuur daarom gaan participeren in een stedelijk project ‘Energieke Scholen’. Dit project heeft tot doelstelling om het binnenklimaat en de energiezuinigheid van de basisscholen in de stad te verbeteren. Hierbij wordt gebruik gemaakt van subsidie van het Rijk om de bouwnijverheidbranche te stimuleren naar aanleiding van de kredietcrisis. Daarnaast zullen de centrale stad, stadsdelen en de schoolbesturen zelf fors bijdragen in financiële zin. Het schoolbestuur zal daarnaast zelf de bouwvoorbereiding doen en de uitvoering begeleiden. In 2010 zullen de Montessorischool Boven ’t IJ, de Poolster en de Twiskeschool in het kader van dit project intensief verbouwd gaan worden. Hierbij zullen de scholen mechanische ventilatie krijgen, de verouderde Cv-ketels zullen worden vervangen door HR 107 ketels, energiezuinige verlichting zal worden opgehangen en het dak, de vloer en/of de gevels zullen beter worden geïsoleerd. Bij gevelisolatie moet gedacht worden aan het vervangen van enkel glas door HR++ glas en/of isolatie wordt aangebracht in de spouwmuren. Vooralsnog is het de bedoeling dat SBO Universum, Piramide en de IJpleinschool in 2011 aan bod komen. Daarnaast heeft 2009 voor ons ook in het teken gestaan van deelname in een pilot-project voor het plaatsen van zonnepanelen (fotovoltaïsche cellen) op de daken van onze scholen. Onder de naam ‘Project Zonlicht’ heeft het schoolbestuur, samen met 3 andere grote schoolbesturen, geparticipeerd in dit project op initiatief en onder begeleiding van het Klimaatbureau van de Gemeente Amsterdam. Hierbij zal gebruik gemaakt gaan worden van subsidie van het Rijk. Hiermee zal op duurzame wijze energie worden opgewekt. In eerste instantie is de
36 Jaarverslag 2009
opgewekte energie voor eigen gebruik, maar bij gunstige voorwaarden zouden enkele individuele scholen zelfs energie kunnen gaan leveren aan de omgeving. In 2009 zijn de subsidieaanvragen voor De Bongerd, Klimopschool (Varenweg), Het Vogelnest, Krijtmolen, IJpleinschool, Dorus Rijkers en de Buikslotermeerschool gehonoreerd. In 2010 zullen nadere afspraken worden gemaakt over de voorwaarden en condities waarmee er 100 m2 zonnepanelen bij elk van deze 7 scholen geplaatst mogen gaan worden. Voor de Montessorischool Boven ’t IJ, Piramide, Poolster, Vier Windstreken, SBO Universum en de IJdoornschool is de subsidieaanvraag helaas afgewezen. Voor de Twiskeschool en de Weidevogel is nog geen uitsluitsel gegeven betreffende de subsidieaanvraag.
5.8 Vervangende nieuwbouw In de toekomst zullen de Dorus Rijkersschool, de IJdoornschool en De Bongerd vervangende nieuwbouw krijgen. In alle drie de gevallen zal de school onderdeel uitmaken van een Brede School. In het geval van de Dorus Rijkers en de IJdoornschool maakt het schoolgebouw deel uit van een bouwblok, mede bestaande uit appartementen van woningbouwcorporaties van respectievelijk Rochdale en Stadgenoot. Vanwege de kredietcrisis worden er minder woningen verkocht dan verwacht en wordt er ook minder snel gebouwd. Dit betekent dat de planvorming van de nieuwbouw voor deze scholen in 2009 zo goed als stil heeft gelegen. Ook in 2009 is er helaas maar weinig meer duidelijk geworden over mogelijk vervangende nieuwbouw voor Het Vogelnest in het nieuwbouwproject De Adelaar van woningbouwcorporatie De Key. De ontwikkeling van Brede School De Bongerd heeft echter alles behalve stil gelegen. In 2009 is de laatste hand gelegd aan het Programma van Eisen, is er een architect geselecteerd en is voortvarend gestart met het maken van de tekeningen. Er is in 2009 ook meer duidelijkheid gekomen over de stichting van een nieuwe openbare basisschool in het uitbreidingsgebied Overhoeks/Buiksloterham. Met beoogd ontwikkelaar en beoogd toekomstig eigenaar Ymere en het stadsdeel is in 2009 gesproken over de locatie, de onderlinge taakverdelingen en is gestart met het haalbaarheidsonderzoek. In afwachting van nieuwbouw zal eerst sprake zijn van een hoogwaardige tijdelijke huisvesting welke gedeeld zal worden met een andere school. De verwachting is dat de tijdelijke school in augustus 2010 van start kan gaan.
Stand van zaken bouwkundige werkzaamheden per school Hieronder is een overzicht per school opgenomen van de stand van zaken betreffende de geplande bouwkundige werkzaamheden aan de schoolgebouwen. Hierbij worden ook de recentelijk (1-3 jaar) opgeleverde werkzaamheden genoemd.
5.9 Totaaloverzicht aan bouwkundige werkzaamheden Planvormings- en bouwvoorbereidingfase
Uitvoeringsfase
In gebruikname
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Nieuwbouw Vogelnest Vernieuwbouw Buikslotermeerplein Uitbreiding tijd. hv De Bongerd Nieuwbouw De Bongerd Nieuwbouw Dorus Rijkers Nieuwbouw IJdoorn Verbouwing Mont. Boven ‘t IJ Ventilatie/isolatie Mont. Boven ‘t IJ Verbouwingen Weidevogel Verbouwing Vier Windstreken Tijdelijke huisvesting Overhoeks Nieuwbouw Overhoeks Ventilatie/isolatie Twiske Ventilatie/isolatie Poolster
Jaarverslag 2009 37
6 Financieel en materieel beheer De bestuurscommissie Openbaar Primair Onderwijs AmsterdamNoord wil een verantwoord financieel beleid voeren, waarbij de middelen optimaal worden ingezet voor de ontwikkeling van de onderwijskwaliteit en tegelijkertijd de risico’s voldoende worden afgedekt. De bestuurscommissie streeft ernaar de financiële middelen volgens het principe van resultaatverantwoordelijk management gericht in te zetten voor vooraf vastgestelde en begrote behoeften van de scholen. Uitgangspunt is dat de financiële middelen rechtstreeks beschikbaar worden gesteld aan de scholen. Daar waar een centrale inzet zinvoller en efficiënter is, kiezen we voor een centraal beleid en beheer van de middelen.
en het operationaliseren daarvan in actieplannen. De control heeft betrekking op het organiseren van de uitvoering, het periodiek toetsen van de gekwantificeerde doelen en normen en het zonodig bijsturen daarvan. De planning en control cyclus is een vast agendapunt in het managementoverleg en het afdelingsoverleg.
6.1 Richtlijn 660 Onderwijsinstellingen
In 2009 hebben er geen beleggingen plaatsgevonden in risicodragend kapitaal. Er hebben zich in 2009 geen liquiditeitsproblemen voorgedaan. In februari 2009 is ons treasurystatuut vastgesteld. Omdat de rating van de ING Bank N.V. in de loop van 2009 naar beneden is bijgesteld (AA-), is besloten om een groot deel van de overtollige liquide middelen bij de Rabobank (AAA rating) onder te brengen. We hebben bij de Rabobank 4 spaarrekeningen geopend met een variabele rente en een deposito van 2 jaar vast met een vaste rente.
Vanaf 1 januari 2008 is de nieuwe Richtlijn 660 Onderwijsinstellingen van kracht. De bestaande richtlijnen voor het jaarverslag en de inrichting van de administratie zijn hiermee vervallen. Dit heeft belangrijke gevolgen voor de jaarverslaggeving en financiële administratie van onderwijsinstellingen. Er zijn nieuwe verslaggevingsregels. Deze nieuwe richtlijn wijkt op een aantal punten af van de door de gemeente en de stadsdelen gehanteerde voorschriften (Besluit Begroting en Verantwoording). Mede in verband hiermee wordt de administratie van het openbaar primair onderwijs gevoerd door een extern administratiekantoor. Aan het einde van een boekjaar worden de financiële gegevens vanuit de externe administratie ingevoerd in de administratie van stadsdeel Noord.
6.2 Planning & Control In 2006 is de planning en control cyclus beschreven. De denkwijze achter een cyclus van planning en control is dat de inhoudelijke beleidsvorming, de begrotingssystematiek, de toetsing en de verantwoording verlopen in een continue meerjarige en jaarlijkse cyclus. De planning heeft betrekking op het vaststellen van de doelen
6.3 Administratie De Onderwijs Service Groep voert vanaf 2007 de administratie van zowel de scholen als van het stafbureau.
6.4 Treasuryverslag
6.5 Betaalrekening Alle scholen hebben de beschikking over een eigen girorekening waar een beperkt bedrag op mag staan. De overige gelden zijn gestort op onze algemene girorekening en op diverse spaarrekeningen. Op de girorekening komen alle gelden van o.a. het ministerie en de lokale overheid binnen. Ook alle uitgaven vinden ten laste van deze girorekening plaats. Het is gelukt om op deze girorekening een rentevergoeding te ontvangen van 0,50% onder het 1 maands EURIBOR. Dit was een prima rentevergoeding, maar sinds de kredietcrisis staat de euribor ontzettend laag en is de rentevergoeding op onze ING rekening ook erg laag. Ter illustratie zijn twee grafieken bijgevoegd. De eerste grafiek laat het verloop van de 1 maands euribor zien vanaf 1 januari 1999 tot en met 2
Jaarverslag 2009 39
februari 2010. Hieruit kan gelezen worden dat de euribor plotseling flink gekelderd is eind 2008/begin 2009. De tweede grafiek laat het verloop van de 1 maands euribor zien vanaf 2 februari 2009 tot en met 2 februari 2010. Gelukkig krijgen we op de spaarrekeningen iets meer rente vergoed, namelijk rond de 2% (variabele rente).
6.7 Waardering van de activa en passiva De investeringen in materiële vaste activa zijn op de balans gewaardeerd tegen de aanschafwaarde verminderd met de afschrijvingen. De waarde van de in de scholen aanwezige vaste activa per 1 januari 2006 is bepaald op basis van een door een onafhankelijk bureau gehouden schouw van meubilair, onderwijsleerpakket en ICT. Op de materiële vaste activa wordt lineair afgeschreven. Afschrijven in één keer is alleen toegestaan bij investeringen beneden de € 500,- voor zover de kosten niet aan derden doorberekend worden of er geen jaarlijkse bijdragen van derden ontvangen worden. Het beleid voor afschrijving en de afschrijvingstermijnen zijn vastgelegd in de notitie afschrijvingsbeleid.
6.8 Algemene reserve Dit is het vrije gedeelte van het eigen vermogen. Het onderdeel algemene reserve van het eigen vermogen is het verschil tussen activa en passiva, voor zover ter vrije bestemming door het bevoegd gezag. In principe wordt de algemene reserve uitsluitend gewijzigd onder invloed van het exploitatieresultaat. In 2008 is het meerjarenonderhoudsplan vastgesteld. In 2008 is een deel van de algemene reserve overgebracht naar de bestemmingsreserve onderhoud gebouwen. Op deze manier is het onderhoud aan de schoolgebouwen voor de komende 10 jaar veilig gesteld. De algemene reserve bedraagt per 31 december 2009 € 8,9 mln, dit is inclusief de toevoeging van het exploitatieresultaat over 2009.
6.9 Bestemmingsreserve
6.6 Grondslagen voor de jaarrekening De jaarrekening 2009 is opgesteld conform het met ingang van 1 januari 2008 van toepassing zijnde Richtlijn 660 Onderwijsinstellingen. De jaarrekening wordt opgesteld op het niveau van het bevoegd gezag.
40 Jaarverslag 2009
Het niet-vrije gedeelte van het eigen vermogen betreft gelden die binnen het eigen vermogen zijn afgezonderd van de algemene reserve. Zij hebben een voorlopige bestemming gekregen of betreffen gelden waarop een door derden bepaalde bestedingsverplichting rust. Een onderdeel van de bestemmingsreserve is de herwaarderingsreserve. Deze reserve is gevormd door de activering van het op 1 januari 2006 aanwezige meubilair, onderwijsleerpakketten en ICT. Jaarlijks wordt deze herwaarderingsreserve verminderd met de afschrijvingslast van de activa op 1 januari 2006. In 2008 is ook een bestemmingsreserve onderhoud gebouwen gevormd ter dekking van de uitgaven die opgenomen zijn in het meerjarenonderhoudsplan. De bestemmingsreserves bedragen per 31 december 2009 in totaal € 2,5 mln.
6.10 Resultaatbepaling
6.15 Salarislasten en kosten ABB stafbureau
Bij de bepaling van het exploitatieresultaat wordt gewerkt met het baten en lasten stelsel. Hierbij is het uitgangspunt, dat de opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarin zij zijn ontstaan. Ook geldt dat kosten nog niet per definitie uitgaven zijn en opbrengsten nog geen inkomsten. Uitgangspunt is ook dat uitgaven nog niet per definitie kosten zijn en inkomsten nog geen opbrengsten.
In de jaarrekening zijn tevens de salarislasten en de kosten van het stafbureau verwerkt. In totaal gaat het hier om een bedrag van € 1,4 mln. Deze lasten worden niet betaald uit de rijksvergoeding, maar worden bekostigd door het stadsdeel Amsterdam-Noord. Hier staat dus een bijdrage van het stadsdeel tegenover.
6.16 Toelichting op het resultaat 6.11 Financiële kengetallen Een kengetal is een cijfer dat in sterk vereenvoudigde vorm een meetgegeven vertegenwoordigt, een waarde. In het primair onderwijs is voorgeschreven, dat de balans en de exploitatierekening voor het ministerie alleen op bestuursniveau kunnen worden gemaakt. Daarom zijn de gebruikelijke financiële kengetallen op dat niveau aan de orde.
6.12 Solvabiliteit (eigen vermogen/balanstotaal) Solvabiliteit geeft de verhouding aan tussen eigen en vreemd vermogen en verschaft dus inzicht in de vraag of het bevoegd gezag voldoende eigen vermogen heeft om op langere termijn voort te bestaan. In het primair onderwijs wordt over het algemeen een streefwaarde van 50% vastgesteld. De solvabiliteit op 31 december 2008 was 73,69%. Op 31 december 2009 was de solvabilteit 71,14%.
6.13 Liquiditeit (vlottende activa/kortlopende schulden) De liquiditeit geeft aan in hoeverre een instelling of bedrijf op korte termijn aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen, met andere woorden of het op korte termijn in staat is om alle kortlopende schulden te betalen. In het primair onderwijs wordt over het algemeen een waarde van 1,5 als voldoende gezien. De liquiditeit op 31 december 2008 was 3,71. Op 31 december 2009 was de liquiditeit 3,29.
6.14 Rentabiliteit (resultaat gewone bedrijfsvoering/ baten gewone bedrijfsvoering) De rentabiliteit heeft betrekking op het rendement en geeft aan of er sprake is van een positief dan wel een negatief bedrijfsresultaat. De rentabiliteit in 2008 was 9,73. De rentabiliteit in 2009 was 3,36.
Het jaar 2009 is afgesloten met een positief exploitatieresultaat van € 921.000. Bij de begroting 2009 was uitgegaan van een negatief resultaat van € 1.514.483. Hieronder wordt per onderdeel een toelichting gegeven. Bij de bestuursrapportage over het eerste halfjaar 2009 is aangegeven een negatief resultaat te verwachten van € 570.000. Samen met de onverwachte incidentele baten en lasten over voorgaande jaren van € 354.000 (positief)zou het resultaat over 2009 € 216.000 negatief zijn. En verschil van € 1.137.000 ten opzichte van het werkelijke resultaat over 2009. Baten De totale baten zijn € 1.821.000 hoger dan geraamd. Hieronder wordt op de verschillende onderdelen ingegaan. V= voordelig N= nadelig Rijksbijdragen De rijksbijdragen zijn in totaal € 1.230.000 hoger dan geraamd en bestaan voornamelijk uit salariskosten. Het ministerie van financiën heeft de tarieven bijgesteld nadat de begroting al was vastgesteld. Overige overheidsbijdragen De overige overheidsbijdragen zijn in totaal € 848.000 hoger dan geraamd en bestaan uit de volgende onderdelen: Afrekening projectsubsidies € 332.000 V Inkomsten samenwerkingsverband € 583.000 V De inkomsten samenwerkingsverband staan per abuis begroot op overige baten.
Jaarverslag 2009 41
Overige baten De overige baten zijn in totaal € 256.000 lager dan geraamd en bestaan uit de volgende onderdelen: Inkomsten samenwerkingsverband € -/-519.000 N De werkelijke inkomsten samenwerkingsverband staan geboekt op overige overheidsbaten. Hogere ouderbijdragen Verhuuropbrengsten Extra subsidies (vreedzame school, zonne energie)
€ €
69.000 V 114.000 V
€
60.000 V
Reisjes/excursies Afrekening subsidies voorgaande jaren Studiedag personeel ICT hardware Culturele vorming
€ € € € €
-/-28.000 N -/- 226.000 N -/- 85.000 N -/- 51.000 N -/- 51.000 N
Financiële baten en lasten Het saldo van financiële baten en lasten is € 35.000 nadeliger dan geraamd. Dit wordt veroorzaakt door de lagere rentevergoeding door de financiele crisis.
6.17 Begroting 2010 Lasten De totale lasten zijn € 648.000 lager dan geraamd. Hieronder wordt op de verschillende onderdelen ingegaan. Personele lasten Aan personele lasten is in totaal € 808.000 minder uitgegeven dan geraamd aan de volgende onderdelen: Lagere personele lasten € 844.000 V Extern personeel € -/-338.000 N Cursuskosten € 268.000 V Bedrijfsgezondheidszorg € 51.000 V Afschrijvingen Op afschrijvingen is het verschil ten opzichte van de begroting € 39.000. Huisvestingslasten De huisvestingslasten waren € 423.000 lager dan geraamd, voornamelijk veroorzaakt door: Lagere uitgaven onderhoud door overgaan nieuw contract € 597.000 V Hogere uitgaven energie en water € -/-100.000 N Overige instellingslasten De overige instellingslasten zijn € 622.000 hoger dan geraamd, voornamelijk veroorzaakt door: Accountantskosten € -/- 45.000 N Leermiddelen € -/- 106.000 N Reproductiekosten € -/- 28.000 N
42 Jaarverslag 2009
De begroting 2010 sluit met een negatief exploitatieresultaat van € 1.749.533. Voor € 732.524 zit dit bij het bestuur en wordt grotendeels veroorzaakt door de uitvoering van het meerjarenonderhoudsplan (MOP). In dit plan staat dat we in 2010 voor € 800.000 aan onderhoud gaan uitgeven. Omdat wij in 2008 hebben gekozen voor een (bestemmings)reserve onderhoud en niet voor een voorziening onderhoud, lopen alle uitgaven via de exploitatie. Vandaar dit grote nadelige exploitatieresultaat bovenschools. Het restant van € 1.017.009,- wordt veroorzaakt door nadelige exploitatieresultaten op de scholen, waarvan € 456.685,- wordt veroorzaakt door de uitvoering van het MOP op de scholen. Het restant, € 560.324, wordt grotendeels veroorzaakt door hogere uitgaven aan personeel. De meeste scholen hebben hiervoor gespaard, waardoor de algemene reserves per school voldoende zijn.
Jaarverslag 2009 43
7
Korte jaarverslagen van de openbare basisscholen
7.1 Jaarverslag 2009 OBS Bongerd
echt midden in de nieuwbouwwijk De Bongerd. Het verplaatsen van het gebouw heeft het ook mogelijk gemaakt om een extra etage te maken. Na de voorjaarsvakantie zijn we hierin getrokken. Op dit moment beschikt de school over 13 lokalen. Twee lokalen zijn in medegebruik ten behoeve van de voor- en naschoolse opvang. De nieuwbouwplannen zijn in een vergevorderd stadium. In november is in de school een informatieavond over de nieuwbouwplannen gehouden voor de buurtbewoners. Onze tegenslagen Helaas gaven drie collega’s om uiteenlopende redenen aan ontslag te willen nemen. Op een relatief klein team is dat een groot aantal. Dit heeft tot gevolg gehad dat de onderwijs inhoudelijke ontwikkelingen op een laag pitje gezet moesten worden.
Ons leerlingaantal Op 1 oktober 2009 hadden wij 189 leerlingen, verdeeld over 9 groepen. Drie groepen 1/2, twee groepen 3, een groep 4, een groep 5/6, een groep 6/7 en een groep 7/8. Gemiddeld zitten er ongeveer 25 leerlingen in een groep. Gezien het aantal aanmeldingen zal het leerlingenaantal blijven stijgen. Ons team Door de toename van het leerlingenaantal groeit het team gestaag. Eind 2009 werken er 9 groepsleerkrachten, 1 parttime intern begeleidster, 1 onderwijsassistente en 1 parttime administratief medewerkster. Allen enthousiaste vrouwen. De leerlingenraad is actief betrokken bij de aanname van nieuwe leerkrachten. Als zij de kandidaat ongeschikt vinden, weegt hun stem zwaar mee in de overwegingen, wat kan leiden tot afwijzing van de kandidaat. Ons schoolgebouw Eind 2008 hebben we de tijdelijk huisvesting aan de Strekkerweg moeten ontruimen omdat de school op een gasbuis was geplaatst. De leerlingen zijn tijdelijk ondergebracht in twee andere basisscholen. In januari is het gebouw stukje voor stukje verplaatst en staat de school
Onze successen Tegelijkertijd is het ons gelukt om vijf, meest jonge, gemotiveerde nieuwe collega’s aan te trekken. De nog zittende teamleden begeleiden deze leerkrachten. Een tweede succes is dat onze groep 5 deelnam aan de pilot van het leerorkest, met als spetterende afsluiting een optreden in het Concertgebouw in aanwezigheid van minister Plasterk. Ook de heropening van onze school was een bijzondere gebeurtenis. In aanwezigheid van ouders, leerlingen, collega scholen, externen, het schoolbestuur en de wethouder namen wij het gebouw weer officieel in gebruik. Hartverwarmend was de grote opkomst en de kennismaking met bewoners van de wijk. Onze investeringen Als groeischool wordt er veel geïnvesteerd in de leerlingen en de leerkrachten. Dit vertaalt zich in scholing, externe begeleiding, het aannamebeleid en in de inrichting en de aanschaf van materialen. Naast de gerichte aanpak van het woordenschatonderwijs is er een specifieke aanpak ingezet op het onderdeel technisch- en begrijpend lezen.
Jaarverslag 2009 45
De leerkrachten zijn geschoold op het analyseren van toetsen en het maken en uitvoeren, binnen de groep, van handelingsplannen. Ook is er een studiebijeenkomst georganiseerd rondom het dyslexieprotocol. In de groepen drie heeft het digitale schoolbord zijn intrede gedaan. De beide groepsleerkrachten hebben scholing op dit gebied gevolgd. Onze ouderactiviteiten Onze school heeft een actieve medezeggenschapsraad en een ouderraad. Daarnaast organiseren wij maandelijks een koffieochtend, waar ouders van gedachten kunnen wisselen over de school of hun kind(eren). Op de jaarlijkse algemene informatie avond hebben wij met de ouders de kerndoelen van het onderwijs besproken. Met behulp van coöperatieve werkvormen hebben de ouders uitgezocht welke tussendoelen er bij de verschillende groepen horen. Daarnaast is er op groepsniveau een informatiebijeenkomst georganiseerd. Tijdens de periode waarin we de school moesten verlaten, tijdelijk elders zijn gehuisvest en daarna verhuisden naar het huidige schoolgebouw zijn heel veel ouders ons in organisatorische en morele zin tot steun geweest. Onze resultaten De CITO eindscore van onze 8e groep was 531,6. Dit was volgens verwachting. De scores van de methode onafhankelijke toetsen zijn op gemiddeld niveau. Omdat veel leerlingen in hogere leerjaren bij ons instromen hebben we met veel niveauverschillen te maken. Cultuureducatie Een van onze collega’s heeft de opleiding tot cultuurcoördinator succesvol afgerond. Onder haar leiding is het cultuurbeleidsplan tot stand gekomen en is er een cultuurwerkgroep opgestart. Ontwikkelpunten voor 2010 De zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid van leerlingen blijft een onderdeel dat steeds breder zal worden ingezet. Het portfolio van leerlingen en leerkrachten is hier onderdeel van. Daarnaast zal het werken in ateliers en het toepassen van coöperatieve werkvormen stapje voor stapje worden uitgebreid. Doordat er veel nieuwe collega’s zijn ingestroomd, zal de focus in eerste instantie weer gericht worden op het klassenmanagement en de daarbij behorende competenties. In het kader van ‘De Vreedzame School’ worden leerlingmediatoren
46 Jaarverslag 2009
ingezet voor het oplossen van onderlinge conflicten en gaan wij in het kader van democratie de groepsvergaderingen invoeren. Op het gebied van technisch lezen zal de methode Estafette ingevoerd worden. Voor begrijpend lezen komt de aandacht te liggen op het interactief voorlezen en het invoeren van Nieuwsbegrip en het CITO hulpboek. In het kader van passend onderwijs zal de één-zorg route binnen het team worden gepresenteerd. Daarnaast zal het maken en uitvoeren van groepsplannen verder worden verfijnd.
7.2 Jaarverslag 2009 OBS Buikslotermeer
Leerlingaantallen Het leerlingaantal op 1 oktober 2009 is ten opzichte van 1 oktober 2008 teruggelopen van 451 naar 424. Deze terugloop heeft voor een groot deel te maken met de renovatie van de woningen in het Plan van Gool. Een groot aantal woningen staat leeg. De renovatie van de woningen heeft een behoorlijke vertraging opgelopen, waardoor er tijdelijk geen toestroom van nieuwe bewoners is geweest. Belangrijke successen In 2009 zijn we verder gegaan met de implementatie van de nieuwe taalmethode, Taalactief. De leerkrachten zijn enthousiast over deze nieuwe methode die met kop en schouders uitsteekt boven de vorige methode. Het resultaat van de Cito-eindtoets was 542. Dat is ver boven het landelijk gemiddelde. Een zeer goed resultaat dus.
Ondanks een heel zwaar jaar, waarin de verbouwing van de school een grote rol heeft gespeeld, zijn wij erin geslaagd het ziekteverzuimpercentage relatief laag te houden. Bijzondere gebeurtenissen De belangrijkste gebeurtenis in 2009 was de ingebruikname van de vernieuwde school. Hierdoor konden alle groepen in één gebouw worden ondergebracht. De groepen 7 hebben vorig jaar samen met het Wespennest en Elzenhagen meegedaan aan een gezamenlijk muziekproject.
Ons schoolgebouw en de schoolomgeving In november is de gedeeltelijke nieuwbouw afgerond. Er zijn 9 nieuwe lokalen en een aantal nevenruimtes boven op het bestaande gebouw gerealiseerd. Tevens is een groot deel van het bestaande gebouw gerenoveerd. Het gebouw aan Het Breed 10 kon nu worden verlaten. De omgeving van de school moet nog worden opgeknapt. Er liggen plannen klaar voor een nieuw schoolplein. Tevens is met het Stadsdeel gesproken over een grote opknapbeurt van het Breedveld. Dit laat echter helaas nog even op zich wachten.
Tegenslag De belangrijkste tegenslag was de overgang naar een andere netwerkbeheerder, doordat onze vorige netwerkbeheerder het bedrijf had verkocht. Men is niet in staat gebleken om het netwerk goed te laten functioneren. Tijdens de warme zomermaanden raakten de servers oververhit, waardoor regelmatig het netwerk niet kon worden gebruikt. Dit alles heeft tot gevolg gehad, dat wij op het gebied van ICT alleen aan beheersmatige zaken hebben gewerkt, waardoor de inhoudelijke aandacht nauwelijks aan bod is gekomen.
Sociale veiligheid op school Het vorig jaar is intensief gewerkt met de methode Leefstijl. Het kostte in sommige groepen wat moeite om de methode in het totale lesplan in te passen. In de teamvergaderingen komt het gebruik van de methode regelmatig terug. Het Incidenten Registratie Systeem (IRIS) laat dit jaar geen zaken zien waar extra aandacht aan moet worden besteed. De uitslag van de leerling-enquête geeft aan dat de kinderen zich bij ons op school prettig en veilig voelen.
Ons schoolteam Het schoolteam bestond eind 2009 uit 48 medewerkers, waarvan 10 mannen. De gemiddelde leeftijd was 47 jaar. Nog zeven medewerkers werken fulltime. De meeste oudere werknemers zijn werkzaam in de bovenbouw. Met alle medewerkerkers zijn in 2009 functioneringsgesprekken en zgn. verwachtingsgesprekken gevoerd. Begin 2009 kwam er wat onvrede aan het licht onder de medewerkers van de dependance. Aangezien in november het gehele team werd samengebracht in het vernieuwde hoofdgebouw, hebben we gemeend externe hulp te moeten inschakelen om de communicatie binnen het schoolteam te verbeteren. De leerkrachten van de onderbouw hebben het afgelopen jaar de cursus Ko-totaal afgerond na een intensieve periode van scholing, overleg en uitproberen van het programma. De leerkrachten van de bovenbouw zijn, deels samen met de overige teamleden, een traject ingegaan om de onderlinge communicatie en de communicatie met de directie te verbeteren. Dit traject krijgt in 2010 een vervolg. Verder zijn drie leerkrachten en de directeur een mediationtraject gestart.
Financiën Het afgelopen jaar hebben wij vanuit de algemene reserves veel geïnvesteerd in de nieuwbouw van de school en het opknappen van het bestaande gebouw. Cultuureducatie Naast het al genoemde muziekproject hebben we het afgelopen jaar verschillende kleine projecten gehad. De uitvoering van het cultuurplan is het afgelopen jaar opgeschort door alle beslommeringen rondom de verbouwing en de daarmee gepaard gaande verhuizing. ICT We hebben het afgelopen jaar het aantal ICT-werkplekken binnen de school fors uitgebreid. Tevens zijn alle beeldschermen vervangen en hebben we nieuwe servers gekregen. Zoals gemeld zijn er geen inhoudelijke ontwikkelingen geweest op dit gebied. Activiteiten met ouders Naast de jaarlijkse informatieavond voor alle ouders van de school
Jaarverslag 2009 47
zijn er met elke ouder twee contactgesprekken gehouden over de ontwikkelingen van het kind. Verder zijn ouders een aantal keren uitgenodigd voor presentaties door de kinderen. Ouders gaan regelmatig mee als begeleider bij uitstapjes en excursies. De school heeft een actieve medezeggenschapsraad en ouderraad.
7.3 Jaarverslag 2009 openbare basisschool Dorus Rijkers
Onderwijs op maat In 2009 is aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: - klassenmanagement - handelingsplannen (opstellen, uitvoering en evaluatie) - toetsbesprekingen en het maken van trendanalyse - uitbreiden van het aantal zorgbreedteoverleggen - passend onderwijs Onze resultaten Het resultaat van de Cito-eindtoets was in 2009 boven verwachting hoog, nl. 541,9. Gelet op de schoolpopulatie mag dat een zeer goed resultaat genoemd worden. In 2009 zaten we in schoolscoregroep 6. Het gemiddelde resultaat over de laatste 3 jaar komt hiermee uit op 539,2. Ontwikkelpunten 2010 In 2010 wordt een aantal digitale schoolborden geïnstalleerd. Het belangrijke aandachtspunt hierbij is de scholing van leerkrachten. Het traject dat wij zijn gestart t.a.v. de onderlinge communicatie zal een vervolg krijgen. Nadat wij de taal- en de rekenmethode de afgelopen jaren hebben vernieuwd richten wij ons het komend jaar op de wereldoriëntatie en techniek. De discussie over de richting die we met onze school uit willen voor passend onderwijs zal een prominente plaats krijgen binnen de schoolontwikkeling. In 2010 gaan we weer verder met het maken van de kwaliteitskaarten. Dit jaar zal met name het pedagogisch en didactisch klimaat aan de orde komen.
48 Jaarverslag 2009
Ons leerlingaantal Op 1 oktober 2009 telde onze school 200 kinderen, wat een daling is van twee kinderen ten opzichte van 2008. De rigoureuze daling van het leerlingaantal als gevolg van de sloop van de wijk lijkt te zijn gestagneerd. De eerste nieuwe woningen zijn opgeleverd en dat heeft tevens tot de nodige aanmeldingen geleid. De realisatie van de derde groep bij de Voorschool geeft daarbij eveneens aanleiding tot optimisme. De prognoses voor de komende jaren lijken een groei van ons leerlingaantal te bevestigen. In 2010 verwachten we 210 leerlingen en daarna zal ons leerlingaantal per jaar met 15 leerlingen stijgen, zodat we in 2011 225 leerlingen tellen; in 2012 240 en in 2013 255 leerlingen. Ons schoolteam De terugloop van het aantal leerlingen ten opzichte van 2007 en de gewijzigde gewichtenregeling heeft tot een terugloop van personeel geleid. Maar we hebben geen gedwongen overplaatsing toe hoeven passen. Enkele medewerkers kozen voor een andere maatschappelijke carrière, voor een andere school of voor de mogelijkheid gebruik te maken van de flexibele pensioen uittreding (FPU). Ons schoolteam bestaat voor het merendeel uit vrouwen. Van de 26 medewerkers zijn er 22 vrouwen en 4 mannen. Dat komt neer op ruim 84 procent. De gemiddelde leeftijd van ons team is ruim 46 jaar. Met alle medewerkers zijn functionerings- of beoordelingsgesprekken gevoerd. Onze studiedagen hebben voornamelijk in het teken gestaan van de woordenschatuitbreiding en de voorbereidingen op werken volgens het
Daltonconcept. Ons ziekteverzuimpercentage lag onder het gemiddelde en van langdurig zieke medewerkers was gelukkig geen sprake.
nodige bezuinigingen. Vanuit onze investeringen hebben we een nieuwe methode aanvankelijk lezen aangeschaft en twee digitale schoolborden.
Onze successen In januari 2009 heeft de onderwijsinspectie onze school bezocht en geconcludeerd dat de kwaliteit van het onderwijs op de Dorus Rijkersschool op de onderzochte onderdelen op orde is. In het onderzoek is gebleken dat het onderwijs op die gebieden geen of nauwelijks tekortkomingen kent. Verder hebben we een nieuwe methode aanvankelijk lezen aangeschaft en zijn we gestart met twee digitale schoolborden. De leerkrachten hebben hard gewerkt met het project ‘Met Woorden in de Weer’ en we zijn verder gegaan met het werken aan het Daltonconcept. Uiteraard hebben we aan tal van projecten deelgenomen. Groep 6 heeft meegedaan aan Welkom in mijn Wijk, groep 7 heeft met het project Smakelijk Eten meegedaan. De groepen 3 zijn naar het Vincent van Goghmuseum geweest. Een aantal leerlingen van groep 7 en 8 heeft namens de school meegedaan aan de Nationale Dodenherdenking op de Dam. Uiteraard hadden we weer een schitterend Schoolbreedproject over de 12 provincies met een spetterende afsluiting op het schoolplein. En natuurlijk hebben we het schooljaar op een fantastische manier afgesloten met groep 8 en het Lokatietheater. Drie avonden hebben de kinderen van groep 8 een voorstelling gegeven voor hun ouders, de medewerkers en de bewoners van de buurt. Daarnaast is de Dorus Rijkersschool benaderd door het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum (APS) om deel te nemen aan een project over de Brede School. Het volgend jaar zullen de resultaten van dit project bekend zijn.
Onze resultaten Onze onderwijsresultaten zijn over het algemeen redelijk. De schoolscore van de Cito-toets voor groep 8 was 534. Dat is een prima resultaat waar we allemaal erg trots op zijn. Ook de scores van de andere toetsen waren voldoende, maar met de scores op het gebied van begrijpend lezen en woordenschat is winst te behalen.
Onze tegenslagen Hoewel er niet echt sprake is van tegenslagen geeft de schoolomgeving met sloopwoningen en leegstand in de buurt geen aanleiding tot optimisme. Dat hierbij tevens sprake is van toenemend vandalisme lijkt helaas bijna vanzelfsprekend. Onze financiën Het boekjaar 2009 heeft een exploitatietekort aangegeven. Hoog oplopende energiekosten zijn daar voor het grootste gedeelte debet aan. We hebben een en ander vanuit onze reserve kunnen aanvullen, maar voor het nieuwe schooljaar worden we geconfronteerd met de
Onderwijs op maat Het klassenmanagement blijft een punt waar we aandacht aan besteden. Ons zorgbudget is besteed aan de begeleiding van onze zorgmedewerksters. In 2009 hebben we slechts één leerling verwezen naar het speciaal basisonderwijs en één leerling naar het speciaal onderwijs. Op de Dorus Rijkersschool hebben we geen leerlingen met een rugzakje. Cultuureducatie Met ons cultureel beleidsplan en onze eigen cultuurcoördinator hebben we een afwisselend en structureel aanbod voor onze leerlingen. In samenwerking met MOCCA en andere professionals zijn we in staat om ruimschoots aan onze doelstellingen, zoals verwoord in ons beleidsplan, te voldoen. ICT-gebruik Hoewel we in de meeste klassen twee computers en inmiddels twee digitale schoolborden hebben is er nog veel winst te behalen op ICT-gebied. Echter, op dit moment liggen onze prioriteiten meer op taalonderwijs en werken volgend het Daltonconcept. Activiteiten voor onze ouders Voor de ouders zijn tal van activiteiten georganiseerd: wekelijks zijn er koffieochtenden. Regelmatig hebben diverse gastsprekers de nodige informatie aan de ouders gegeven. Verder is er wandelen in de buurt, de cursus Opvoeden zo!, de verteltas, vrouwensport, kruipmiddag (waar moeders en hun kinderen kunnen spelen), themamiddagen met de pedagogisch adviseur van het buurthuis en natuurlijk de Culturele Lunch, die vier keer per jaar plaatsvindt. Daarnaast worden ook bijeenkomsten rond Ik en Ko en Puk en Ko georganiseerd.
Jaarverslag 2009 49
Onze ontwikkelingen voor 2010 In 2010 willen we onze activiteiten rond de invoering van het Daltonconcept verder gaan uitbreiden. We gaan een enquête houden onder de ouders en ons Taalbeleidsplan zal zijn laatste jaar ingaan. Ook de landelijke ontwikkelingen rond Passend Onderwijs zal onze aandacht gaan krijgen. En natuurlijk gaan we door met onze activiteiten voor de Brede School.
7.4 Jaarverslag 2009 IJdoornschool
Onze leerlingaantallen Op 1 oktober 2009 is ons leerlingenaantal licht gestegen, van 333 naar 336. In de volgende jaren verwachten we enige terugloop, omdat de nieuwbouw in de buurt dan echt gestalte krijgt. Onze belangrijkste successen Het enthousiasmerende effect van de eerste twee digitale schoolborden vroeg een vervolg. Na een oriëntatie op de markt van de borden en de leveranciers kwamen we samen met andere scholen tot een keuze. Alle klassen, inclusief de kleuterbouw, zijn nu voorzien van een prachtig digitaal schoolbord. De nieuwe taalmethode (Taal Aktief) is een groot succes. Bijzondere gebeurtenissen Begin 2009 hebben we met het team een tweedaagse cursus in Noordwijkerhout gevolgd. Onder leiding van acteurs hebben we ons verdiept in de transactionele analyse en hebben we daarmee ook geoefend. Twee dagen hard werken met elkaar draagt bij aan een goede
50 Jaarverslag 2009
sfeer binnen het team en bevordert de communicatieve vaardigheden van het team met ouders en met elkaar. Deze twee dagen hebben ons zeer geïnspireerd. Onderwijskundige ontwikkelingen In 2009 was een subsidie voor techniek-onderwijs beschikbaar. We hebben ons georiënteerd op mogelijkheden. Ook in het voorjaar kwam het bericht dat onze methode wereldoriëntatie, De Grote Reis, niet meer geleverd wordt. Als we een andere methode zouden aanschaffen kregen we ter compensatie alle handleidingen gratis. We hebben deze twee subsidies gecombineerd en hebben een nieuwe methode wereldoriëntatie aangeschaft. Zo realiseerden we een leerlijn techniek (natuur en techniek) welke voldoet aan de nieuwe kerndoelen. De keuze, aanschaf en implementatie verliepen razendsnel, maar zijn tot ieders tevredenheid afgerond. De keus viel op Naut, Meander en Brandaan. De methode Piramide is vernieuwd en ter aanvulling hebben we gekozen voor De Lettermuur om ook de geletterdheid meer aandacht te geven. Ons schoolteam We hebben de vervanging van twee collega’s die regelmatig moesten verzuimen wegens privéomstandigheden intern kunnen oplossen; dit is tekenend voor de collegialiteit op onze school. Vijf collega’s zijn begonnen aan de Hogere Kaderopleiding Pedagogiek. Eén leerkracht heeft die opleiding al afgerond. We zijn blij met de goede sfeer in het team en de inzet om optimaal te presteren. Ons schoolgebouw en de schoolomgeving. De bouw van het nieuwe schoolgebouw start later dan 2012. Eerst moet het nieuwe Waterlandplein gebouwd zijn. De verhuizing is op zijn vroegst in 2013 en misschien zelfs in 2014. Tot die tijd voldoet het huidige gebouw en we zorgen ervoor dat we het goed blijven onderhouden. Begin 2009 viel de verwarming uit, toen de kelder onder water stond. Positief gevolg was dat we nu nieuwe HR-ketels hebben in het hoofdgebouw. Na vertraging vanwege beschadiging van de wortels van een boom is in oktober 2009 de school uitgebreid met een derde voorschool groep. Omdat bouw van een nieuw lokaal niet mogelijk was is de groep geplaatst in het ‘leslokaal’. Het (voor)schoolgebouw werd uitgebreid met een kleine toiletruimte.
We hebben een verzoek gedaan tot renovatie van het gymnastieklokaal, omdat het onderhoud van de douche- en kleedruimte te wensen over laat.
Hoewel de verwachtingen hoog waren, viel dit programma tegen. Eind van het jaar bleek dat het bestuur zich ook oriënteerde op een ander programma, ParnasSys. Dit wordt door ons als positief ervaren.
Sociale veiligheid Zowel voor de leerkrachten als voor de kinderen is het gevoel van veiligheid een basisvoorwaarde. Het pedagogisch klimaat is gericht op het aanleren en het belonen van gewenst gedrag. We hebben een uitgebreid veiligheidsplan, waarin het beleid ten aanzien van de belangrijkste aspecten staat beschreven. Waar nodig zijn daar protocollen aan toegevoegd. Het gebruik van het registratiesysteem bleek onvoldoende bijdrage te leveren aan sociale veiligheid en daar zijn we om die reden mee gestopt. We zijn op zoek naar een alternatief.
Activiteiten met ouders Ouders zijn de partners van de school. Hun betrokkenheid is van groot belang bij het vergroten van de ontwikkelingskansen voor hun kinderen. We zijn daarom blij met onze oudercontactfunctionaris, die wekelijks diverse activiteiten met ouders organiseert: ontmoeting, educatie, koken en veel meer. De opkomst van ouders tijdens informatieavonden is gering. We moeten oplossingen bedenken om de opkomst te vergroten. Sinds september 2009 is de MR weer compleet met een oudergeleding en vergadert nu om de zes weken. De oudercommissie is uitgebreid tot acht leden. Tijdens ‘grote feesten’ doen veel, vooral vrouwen, mee aan voorbereiding binnen de school.
Financiën De veranderingen in de regels ten aanzien van de gewichtenregeling had en heeft kwalijke gevolgen voor de school, omdat het personeelsbudget kleiner werd. Wij hebben nog veel kinderen die thuis nauwelijks Nederlands spreken. De impulsgelden geven gelukkig mogelijkheden om toch extra te investeren. Cultuureducatie We proberen kinderen zowel actief als passief culturele ervaringen te laten opdoen. Museumbezoek, een concert, een theatervoorstelling verrijken het leven van onze kinderen. Op school trekken we professionals aan om een project te helpen uitvoeren in de hele school waarbij kinderen oefenen met dans, muziek, drama, taalexpressie en handvaardigheid. Het poëzieproject ( januari) en het dansproject (september) waren hier goede voorbeelden van. We hebben nu ook een beleidsplan voor cultuureducatie. ICT In 2009 zijn in alle klassen digitale borden gemonteerd. De leerkrachten zijn geschoold in het omgaan ermee. Het bekijken van een serie als ‘Huisje boompje, beestje’ is zeer eenvoudig geworden. In plaats van bijvoorbeeld een plaatje van een roeiboot laten zien, laten de leerkrachten nu een filmpje van een roeier zien, wanneer het begrip moet worden aangeleerd. De vaardigheden die nodig zijn om een digitaal bord te bedienen komen ook van pas bij het bedienen van een computer, waardoor het gebruik van ICT in de klas ook verbetert. In de loop van het jaar is de school overgegaan op Esis webbased.
Onderwijs op maat Het zoeken naar de juiste vorm om onderwijs op maat te verzorgen, blijft een uitdaging en zal steeds de aandacht krijgen die nodig is. Adaptief onderwijs stond al centraal in de visie. Dit is later uitgewerkt in het klassenmanagement door het GIP-model te introduceren. In 2010 gaan we verder met de implementatie van het handelingsgericht werken, de zogenaamde 1-zorgroute. We hebben acht kinderen met een rugzakje, waarvan vier met problemen op het gebied van spraak en taal. Het vinden van een passende plaats voor kinderen met een speciale onderwijsbehoefte heeft dit jaar de school veel inspanning gekost. Naschoolse activiteiten Ook dit jaar hebben leerlingen van jong tot oud veel verschillende cursussen bezocht in het kader van de naschoolse activiteiten. Deze worden georganiseerd door Stichting Wijsneus. Ook vanuit het Sportbuurtwerk en Kansweb waren er activiteiten. De school levert een coördinator die al deze activiteiten op elkaar afstemt. Onze resultaten De Cito-eindtoets is in 2009 heel goed gemaakt: 534,4 (gecorrigeerd en gewogen: 538,9). Dat is ruim boven het landelijk gemiddelde van de schoolscoregroep.
Jaarverslag 2009 51
Het team, de intern begeleider en de directie hebben zich georiënteerd op het maken en interpreteren van trendanalyses. Het bleek dat Esis-B niet voldoende mogelijkheden bood om ontwikkelingen in de school voldoende inzichtelijk te maken.
De voorschoolgroepen zijn per 1 september uitgebreid van twee naar drie groepen. Er is een toename van 30 naar 45 actieve IJkleintjes. Het schooljaar 2010-2011 wordt een instroom van 45 kleuters verwacht. Belangrijkste successen
Ontwikkelingspunten 2010 - Handelingsgericht werken: het werken met handelingsplannen en 1-zorgroute - Implementatie Piramide methode - Implementatie van ParnasSys - ICT-vaardigheden van personeel en leerlingen - Verdere implementatie nieuwe methode wereldoriëntatie en techniek (Naut, Meander en Brandaan) - Oriëntatie op nieuwe rekenmethode - Aanvang nieuwe schoolplanperiode
7.5 Jaarverslag OBS IJplein 2009
In 2009 is er hard gewerkt aan het aanvankelijk lezen en taalonderwijs. De nieuwe leesmethode ‘Veilig Leren Lezen’ is ingevoerd. Vanaf oktober werken we met het digitale schoolbord (digibord). In combinatie met de nieuwe methode is dit hulpmiddel een enorm succes. Er wordt direct gedifferentieerd. Het voortgezet technisch lezen krijgt een impuls, omdat we een start hebben gemaakt met de nieuwe inrichting van de bibliotheek. De nieuwe taalmethode is ingevoerd in de groepen 4 tot en met 8. Kaleidoscopisch werken is ingevoerd in de groepen 3 en 4. De leerkrachten zijn gecertificeerd. Er is een doorgaande lijn vanaf de voorschool. De techniektorens zijn in gebruik genomen. Sportief is 2009 een goed jaar. Zowel de jongens als de meisjes hebben een overwinning behaald bij zaalvoetbal. Van de leerplichtambtenaren, die in het verslagjaar een ‘vriendelijke controle’ hebben gehouden, kregen de leerlingen een dikke, vette pluim; weinig te laat en weinig verzuim. Bijzondere gebeurtenis Een groot mozaïek, gemaakt door de leerlingen van groep 8, is geplaatst op de muur van het schoolgebouw. De leerlingen hebben model gestaan voor dit kunstwerk. Het is een afscheidscadeau voor de school.
Leerlingaantallen Het leerlingaantal op 1 oktober 2009 is in vergelijking met 1 oktober 2008 teruggelopen van 254 naar 239 leerlingen. Onze populatie bestond op 1 oktober 2009 uit 116 jongens en 123 meisjes. De peuters van de Voorschool zijn niet meegeteld. Een verklaring van de terugloop kan gevonden worden in het feit dat de grotere gezinnen naar een andere buurt verhuizen. De woningen in de buurt worden gekocht door starters. Er wordt de komende periode geen explosieve stijging verwacht; hoogstwaarschijnlijk zal het aantal basisschoolleerlingen verder afnemen.
52 Jaarverslag 2009
Tegenslag Helaas hebben wij het afgelopen jaar ook last gehad van vandalisme en hangjongeren op het schoolplein, met name in het weekend. Zij veroorzaakten vooral veel overlast door afval op het plein achter te laten. Door vandalisme is onze buitenmuur een aantal keren ernstig beschadigd evenals het mozaïek. Een tegenvaller is ook dat de langverwachte (aanvraag 2005) en dringend nodige zonwering niet gerealiseerd is. De welstandcommissie is er tegen. Bevinding onderwijsinspectie De onderwijsinspectie heeft in januari 2009 onze school bezocht. Het
basisarrangement blijft gehandhaafd. De kwaliteit van het onderwijs is op orde. Onze school kan zich verder ontwikkelen op onderdelen van kwaliteitszorg als zorg en begeleiding. Ons schoolteam Het team bestaat uit 26 personen. Het beleid om meer mannen aan te trekken lukt gedeeltelijk. Voor 27 procent bestaat ons team uit mannen. De gemiddelde leeftijd van het schoolteam is 45 jaar. Met alle medewerkers wordt de cyclus volgens het integraal personeelsbeleid gevolgd. In 2009 is met de meeste medewerkers een beoordelingsgesprek gevoerd. Schoolgebouw en schoolomgeving De groepen 1 tot en met 4 hebben allemaal nieuw meubilair gekregen. De hele school is nu voorzien van nieuw meubilair. In alle lokalen zijn digiborden geplaatst en door de inmiddels zeer enthousiaste leerkrachten in gebruik genomen. Tijdens de jaarvergadering van de ouderraad zijn er plannen gepresenteerd voor de aanpak van het schoolplein bij de dependance. Een geweldig plein zal dat worden, mits we natuurlijk toestemming voor de uitvoering krijgen. Als het schoolplein bij de dependance is aangepakt, is het schoolplein bij het hoofdgebouw aan de beurt. Tijdens een eerder gehouden leerling- enquête hebben veel leerlingen aangegeven dat zij de schoolpleinen ‘saai’ vinden. Sociale veiligheid op school In sommige groepen is de omgang tussen leerlingen verslechterd. We hebben de schoolregels aangescherpt en lessen gegeven hoe we met respect met elkaar om kunnen gaan. Ook is het pestprotocol opnieuw besproken. We hebben de ouders bij onze aanpak betrokken. Het is niet voor alle ouders eenvoudig hier een bijdrage aan te leveren. De financiën Het jaar 2009 was financieel een gezond jaar. De begroting werd zonder problemen goedgekeurd en er was ruimte om een aantal forse investeringen te doen, zoals voor meubilair en de digiborden. Ook het leesmateriaal en de bibliotheek zijn flink uitgebreid door de toekenning van impulsgelden. Door de krimp van het aantal leerlingen is het totale budget wat afgenomen maar dit had geen verregaande gevolgen voor de dagelijkse (financiële) gang van zaken.
Cultuureducatie In 2009 is een concept cultuurbeleidsplan opgesteld. Er is samenhang aangebracht tussen het cultuuraanbod, de lessen beeldende vorming en verlengde schooldagactiviteiten. Aan de uitvoering wordt al het hele jaar gewerkt: een kort evenement aan het begin van het schooljaar voor de hele school, iedere groep heeft één activiteit buiten de school, voor alle groepen wordt een activiteit binnen de school georganiseerd en als afsluiting is er een integraal project door alle leerlingen. We verdelen het cultuuraanbod in vier disciplines en voeren er per schooljaar één uit: - Muziek - Theater, dans en circus - Beeldende kunst - Nieuwe media (fotografie, film en animatie) Eens in de drie jaar wordt er een kolibrieproject op cultuurgebied georganiseerd door de cultuurcoördinatoren van de kolibriescholen. Dit project vindt plaats in 2010. ICT-gebruik De website van school is helemaal vernieuwd. Er is een fotoreportage op geplaatst die direct als een diareportage opstart. Ook is het nu mogelijk om de nieuwsbrief automatisch per e-mail te ontvangen als ouders zich daarvoor aanmelden. Het aantal bezoekers van de website www. ijpleinschool.nl is nog steeds groeiende. Er zijn flinke investeringen gedaan door de aanschaf van digiborden, bijbehorende software en de aanleg van een draadloos netwerk. Verder hebben alle groepsleerkrachten de beschikking over een laptop. In de personeelskamer beschikken we over een elektrisch scherm voor het gebruik van de beamer. Materieel zijn we als school behoorlijk ‘up to date’. Ontwikkeling dit jaar was ook dat bijna alle software op de server/ netwerk draait en dat ook steeds meer programma’s ‘webbased’ worden. De laatste ontwikkeling in 2009 is dat Esis wordt vervangen door ParnasSys. De ICT-werkgroep heeft competenties op het gebied van ICT opgesteld. Er zijn workshops ICT-vaardigheden georganiseerd door en voor collega’s. Activiteiten met ouders De ouderraad is dit kalenderjaar behoorlijk actief geweest. Het hoogtepunt was de jaarvergadering die qua opzet erg afweek van de andere jaarvergaderingen. Deze avond is erg succesvol geweest. Een deskundige verzorgde voor de ouders een presentatie over de gevaren
Jaarverslag 2009 53
van internetgebruik voor kinderen. Het was bijzonder leerzaam, ook voor het team. De ouderbijeenkomsten voor de ouders van IJkleintje en cluster 1 en 2 zijn goed bezocht. De onderwerpen spraken ouders aan. Een aantal ouders maakt verteltassen, die stuk voor stuk kleine kunstwerkjes zijn geworden. Aan het begin van het jaar wordt er een informatieavond gehouden. Deze avond is niet goed bezocht. Twee keer per jaar worden er oudergesprekken gevoerd. Op deze avonden worden alle ouders verwacht, gelukkig niet tevergeefs. Bij de voorstelling van het muziekproject kwamen bijna alle ouders kijken.
Het rekenonderwijs krijgt een impuls. Er wordt gewerkt aan differentiatie en er wordt een nieuwe rekenmethode gekozen. De zorg krijgt extra aandacht. Het digitaal dossier wordt ingevoerd. De orthotheek wordt opnieuw opgezet en ingericht. Het cultuurbeleid wordt geïmplementeerd. De uitvoering van het ICT-beleidsplan wordt in gang gezet. De leerkrachten leren ICT te integreren in het lesaanbod en het digibord effectief te gebruiken.
7.6 jaarverslag 2009 OBS De Klimop
Onderwijs op maat Het afgelopen jaar was er speciale aandacht voor de volgende onderwerpen: - Tussentijdse bijstelling van het beleid voor het vakgebied rekenen. Er is een rekenwerkgroep ingesteld met de opdracht te onderzoeken hoe het komt dat de rekenprestaties in de groepen 5, 6 en 7 achter blijven en wat ons antwoord hierop is. - Tijdens de groepsbesprekingen worden resultaatafspraken gemaakt. - Het zorgbreedteoverleg is ingevoerd. - De competentietraining wordt bekostigd uit het zorgbudget. De trainers zijn gecertificeerd. - Het leesonderwijs is geïntensiveerd.
De resultaten Het resultaat van de Cito-eindtoets was dit jaar 534. We zijn tevreden. Er zijn 29 leerlingen die groep 8 verlaten. Hiervan gaan er acht leerlingen naar HAVO/VWO, ook acht naar het VMBO T/Havo, vijf leerlingen VMBO-T, drie leerlingen naar het VMBO-K, drie naar het VMBO-B en twee leerlingen naar het VMBO-B met LWOO.
Leerlingaantallen Prognoses laten een dalende tendens van het leerlingenaantal zien. Het aantal op 1 oktober 2009 is ten opzichte van 1 oktober 2008 teruggelopen van 262 naar 245 leerlingen. Het teruglopen van het aantal leerlingen komt op onze beide locaties voor en heeft te maken met de aanpak van de woningen in het voedingsgebied van de school in de afgelopen jaren en het komende jaar. Tevens blijkt dat kinderrijke gezinnen elders grotere woningen worden aangeboden met als gevolg dat deze gezinnen uit de wijk wegtrekken.
Ontwikkelpunten 2010 Onderwijsinhoudelijk gaan we voor verdieping en de doorgaande lijn van het ‘kaleidoscopisch’ werken. We verbeteren ons leesonderwijs. De bibliotheek wordt uitgebreid met veel nieuwe boeken. Het uitleensysteem wordt verbeterd. We blijven aandacht schenken aan ons taalonderwijs.
Belangrijkste successen en resultaten In 2009 is een volgende stap genomen bij het klassenmanagement en het zelfstandig werken. Er wordt nu in de groepen gewerkt met een zelfstandige werkschijf, waarbij de zelfstandige werkhouding van de leerlingen wordt bevorderd. De doelstellingen voor de Cito-eindtoets 2009 heeft de school gehaald.
In 2009 zijn er twee rugzakleerlingen op onze school en er zijn twee leerlingen verwezen naar het speciaal basisonderwijs.
54 Jaarverslag 2009
De school scoort met alle leerlingen op 1/10 punt na op het gemiddelde van de schoolscore groep (530,3). Bij de instroomcorrectie voor leerling gewicht en begrijpend lezen is de gecorrigeerde score 535,4. Dit stemt tot tevredenheid. Goede resultaten zijn bereikt in de schakelklas groep 2. De doelstelling dat minimaal 80% van de doelgroepleerlingen bij de afname van Taal voor Kleuters eind groep 2 een score van C of hoger scoort, is ruim gehaald. Juni 2009 was deze score: 88,9% C of hoger, 11.1% D en 0% E. Bijzondere gebeurtenis Een bijzondere gebeurtenis was de combinatie Kerstfeest en Suikerfeest in het kader van de ouderbetrokkenheid. Naast het jaarlijkse kerstdiner met de leerlingen heeft onze oudercontactfunctionaris in dezelfde week een maaltijd georganiseerd voor de ouders van beide locaties onder de noemer van “couscous met kerstbrood”. Dit werd door de ouders zeer gewaardeerd. Tegenslag In 2009 kwam de mogelijkheid om de hoek kijken een derde VVE-groep te kunnen vormen. Het was een tegenslag toen bleek dat dit toch niet haalbaar was, terwijl er langzamerhand wel een behoorlijke wachtlijst was ontstaan. De instroom kon echter niet garanderen dat de drie groepen op het vereiste leerlingaantal kwamen te liggen. Wij houden de ontwikkelingen nauwgezet in de gaten. Ons schoolteam Het schoolteam van de Klimop bestaat uit 31 medewerkers: 7 mannen en 24 vrouwen, wat neerkomt op 21 om 79 procent. In de locatie Varenweg zijn 17 medewerkers, waarvan 6 mannen en 11 vrouwen. In de locatie aan de Azaleastraat zijn 14 medewerkers, waarvan 1 man en 13 vrouwen. De gemiddelde leeftijd van het schoolteam is 50 jaar. In de school aan de Varenweg is deze 55 jaar, terwijl die aan de Azaleastraat op 46 jaar ligt. De planning was om in 2009 de tweedaagse cursus “Met woorden in de weer” te volgen. Om organisatorische reden is dit verplaatst naar maart 2010. Twee leerkrachten volgen de cursus PDO reken- wiskundeproblemen bij het ABC. Het schoolteam heeft scholing gevolgd van het verkeersprogramma “Tussen thuis en school” en heeft een leerlijn vastgesteld als aanvulling op de bestaande verkeermethode. In 2009 is de volgende stap gezet bij het integraal personeelsbeleid.
Naast de klassenbezoeken en de functioneringsgesprekken zijn met een deel van de teamleden beoordelingsgesprekken gevoerd. Deze laatste gesprekken worden afgerond in 2010. Het ziekteverzuim is ten opzichte van 2008 gedaald. In 2008 was het inclusief langdurig zieken 14,27 procent en zonder langdurig zieken 9,54 procent. In 2009 lagen de percentages respectievelijk op 8,42 en 5 procent. Onze schoolgebouwen en de schoolomgeving In 2009 hebben er twee inbraken op de locatie Varenweg plaatsgevonden, die voor de nodige overlast en schade hebben gezorgd. Bij de locatie Azaleastraat is in september een deel van de buitenberging verbrand. Qua onderhoud is op de locatie Varenweg de verwarmingsketel vervangen door een nieuwe energiezuinige ketel. Onze financiën Uit de jaarcijfers blijkt dat mede door het in stand houden van twee schoolgebouwen en de terugloop van het aantal leerlingen bekeken moet worden op welke posten bezuinigd kan worden. Op personeelsgebied is aan het eind van jaar gekozen voor het vormen van een combinatiegroep. Cultuureducatie Aan de hand van het cultuurbeleidsplan hebben in het jaar 2009 vele activiteiten plaatsgevonden, zoals de projecten met de Krakeling, diverse culturele activiteiten met de Zoete Inval, het huis van Aristoteles, de Noorderparkkamer, Noordjes Kinderkunst, Muziekproject Laat me de wereld zien en bezoeken aan Nemo. ICT In 2009 is een start gemaakt met het vervangen van de schoolborden door digitale borden. Op beide locaties is nu een bord geïnstalleerd en dit zal de komende jaren worden uitgebreid. Tevens is het ICTbeleidsplan vastgesteld. Activiteiten met ouders Naast de jaarlijkse informatieavond en de rapportbesprekingen worden de ouders aan het eind van iedere maand per groep uitgenodigd een maandafsluiting bij te wonen. Ook zijn er maandelijks ouderochtenden op beide locaties.
Jaarverslag 2009 55
Onderwijs op maat In 2009 is een volgende stap gezet bij het klassenmanagement. We werken met groeps- en individulele handelingsplannen. Het zorgbreedte overleg is in de nieuwe setting van start gegaan. Er zijn positieve resultaten behaald door het vriendenproject. Ontwikkelpunten Het schoolteam zal zich in de eerste helft van 2010 oriënteren op het vervangen van de huidige rekenmethode. Vanaf schooljaar 2010/2011 zal de nieuwe methode stapsgewijs worden ingevoerd. In maart vindt de tweedaagse cursus ‘Met Woorden in de Weer plaats’ en zal implementatie van de methode plaatsvinden.
7.7 Jaarverslag 2009 OBS De Krijtmolen
Leerlingaantal Het leerlingaantal is op 1 oktober 2009, helaas meer teruggelopen dan verwacht. Dit heeft te maken met het grote aantal leerlingen dat doorgestroomd is naar het voortgezet onderwijs en het feit dat dit jaar opvallend veel kinderen gingen verhuizen. Gelukkig is het aantal aanmeldingen voor de onderbouw voldoende om rond de kerst een vierde kleutergroep te starten. Door de goede samenwerking met de VVE stromen bijna alle peuters door als leerling van de Krijtmolen. Een aantal leerlingen is na de onderbouw naar een andere school gegaan. Een keuze die wij respecteren omdat het montessorionderwijs aan de Krijtmolen stap voor stap wordt afgebouwd. In 2009 zijn er nog twee montessorigroepen, namelijk groep 5/6 en groep 7/8. Het beleid is erop gericht dat de Krijtmolen in de toekomst 16 groepen
56 Jaarverslag 2009
telt: vier kleutergroepen en 2 parallel groepen van groep 3 t/m groep 8. Dit zal waarschijnlijk in het jaar 2012 gerealiseerd zijn. Wij streven ernaar om het aantal leerlingen in vooral de onderbouw en middenbouwgroepen niet groter te laten zijn dan 25 leerlingen. Belangrijkste successen De bevindingen van de inspectie voor het basisonderwijs waren positief. Na een aantal jaar verscherpt toezicht zal De Krijtmolen nu weer, net als de meeste scholen, pas over vier jaar worden geïnspecteerd. Dit succes is tot stand gekomen na gericht te werken, door alle teamleden, aan onderwijsopbrengsten en het opzetten van een goed systeem van zorg voor de leerlingen. Onze score van de CITO eindtoets was in 2009 538,8. Belangrijkste activiteiten Het leerorkest: bijna alle leerlingen van de groepen 5 bespelen sinds september een instrument: viool, hobo of dwarsfluit. Ze krijgen iedere woensdag in kleine groepjes muziekles. Samen met leerlingen van groep 5 van OBS de Poolster en OBS de Bongerd vormen zij het leerorkest. De eerste uitvoering was geweldig. Het is de bedoeling dat deze kinderen tot en met groep 8 lid zijn van dit orkest. Na vier jaar zullen ze hun instrument aardig kunnen bespelen en het notenschrift kunnen lezen. Dit is een project van de Muziekschool Noord. Kwaliteitsaanpak Een voldoende van de inspectie en toch hebben we ons aangemeld voor het project: Kwaliteitsaanpak Amsterdam. Dit betekent dat er aan de hand van een nulmeting plannen zijn opgesteld om samen verder te werken aan de kwaliteit van ons onderwijs. Deelname aan dit project vergt veel van alle teamleden, maar het levert ook veel op. Onze inzet en resultaten worden gevolgd door mensen die het onderwijs een warm hart toe dragen en met verstand van zaken advies geven. Eén van de activiteiten die bij de Kwaliteitsaanpak hoort is de leesverbetering. Met dit project zijn we in augustus 2009 gestart. Dat betekent planmatig werken, van groep 1 tot en met groep 8, om alle kinderen met succes goed te leren lezen en plezier in lezen te bevorderen. Onderwijs op maat Een andere activiteit in het kader van de Kwaliteitsaanpak is gerichte zorg voor alle kinderen. We werken aan klassenmanagement, hanteren het GIP-model en geven instructie volgens de stappen van het
directe instructiemodel. Op deze manier houden we rekening met de verschillen: snel aan het werk na een korte instructie, verlengde instructie voor kinderen die dat nodig hebben, zodat ook zij succesvol aan het werk kunnen. Daarnaast is er ook nog tijd voor extra begeleiding van individuele kinderen. De leerkrachten worden hierin ondersteund door de intern begeleiders. Als het nodig is, ondersteunt het ABC door onderzoek te doen naar de oorzaken van achterstand of het uitblijven van leersucces. De samenwerking met de Opvoedpoli is zeer succesvol: in ondersteuning van ouders en kinderen, in ondersteuning van de leerkrachten of speciale hulp aan een individueel kind. Op verzoek adviseert een gedragsspecialist van het Universum de leerkrachten. Naast al deze zorg zijn er ook kinderen met een rugzak, in totaal vier. Zij krijgen gedurende een aantal uren per week begeleiding buiten de groep. Er wordt dus veel gedaan om alle kinderen zo te begeleiden opdat ze zich allemaal met succes ontwikkelen. Het kan altijd beter. We zullen onze aanpak dus steeds evalueren en bijstellen met als belangrijkste vraag: wat kan beter en hoe gaan we dat realiseren? Bijzondere gebeurtenissen Het bezoek van Lodewijk Asscher was bedoeld om samen te praten over het wel en wee van de Krijtmolen. De heer Asscher ondersteunt de kwaliteitsaanpak van harte. Hij stelt hoge eisen aan de resultaten op de basisscholen, maar is ook oprecht geïnteresseerd in alles wat er bij komt kijken om deze resultaten te behalen. Hij heeft goed geluisterd naar de opmerking dat met name alle mensen in de groepen, die dagelijks de kinderen begeleiden, een mooi, maar soms ook lastig vak hebben. Dat ze dat toch iedere dag weer doen, dat is een groot applaus waard. In een brief heeft hij laten weten hoezeer hij deze inzet waardeert en de school kreeg een cadeautje van Sinterklaas. Het bericht van het plotselinge overlijden van een leerling uit groep 3 op 23 december 2009 heeft alle kinderen, ouders en teamleden diep geschokt. Het was voor de ouders en zijn zus, maar ook voor de school heel bijzonder dat er ondanks de vakantie zoveel belangstelling en medeleven was. Wij hebben samen laten zien dat wij er voor elkaar zijn, ook in zeer droeve tijden. Tegenslag Een grote tegenslag is de altijd haperende Cv-ketel in de dependance
en natuurlijk gebeurt dit als het echt koud is. Dat betekende vooral voor de kinderen van de VVE dat zij te vaak thuis moesten blijven, omdat deze kleintjes echt niet kunnen verblijven in een gebouw waarin de temperatuur ver onder de 10 graden Celsius is. Ook ouders zijn niet blij met dit grote ongemak. Gelukkig komt de Cv-man wel snel, maar toch. Er moet spoedig een definitieve oplossing komen. Ons schoolteam We hebben afscheid genomen van een aantal teamleden. Dat is altijd jammer, omdat een afscheid, ondanks het feit dat iemand daar zelf goede redenen voor heeft, ook een zeker verlies is. We maken er wel altijd echt een feest van, zodat deze mensen met een warm hart aan ons blijven denken en weten wat ze voor ons hebben betekend. Gelukkig zijn wij erin geslaagd om goede vervangers te vinden. Helaas is een aantal teamleden langdurig ziek. De oorzaak ligt buiten de werksfeer. Voor deze mensen en voor het team en de kinderen is dat erg naar. Gelukkig hebben we ook voor hen, uiteindelijk, goede vervangers gevonden. Dat is niet makkelijk in deze tijd. Ons schoolgebouw en de schoolomgeving Ondanks de falende kachel in de dependance zien de gebouwen er van binnen goed uit. Van belangstellende ouders en andere bezoekers krijgen we vaak te horen dat het een leuk, opgeruimd en aantrekkelijke school is, waar het goed toeven is voor de kinderen. Gelukkig zullen de schoolpleinen in 2010 een opknapbeurt krijgen, dan ziet de directe omgeving er ook weer aantrekkelijk uit. Samen met de welzijnsinstellingen en de buurtregisseur werken we aan een goede schoolomgeving, waar ook na schooltijd van alles te doen is: sport op woensdag in de zaal en op het grote plein, knutselen en bijpraten in het Molenhuis en soms activiteiten bij het NDSM-terrein voor de oudere kinderen. Er wordt veel georganiseerd in Noord. Steeds meer kinderen doen mee. Een goede ontwikkeling. Sociale veiligheid Zowel de inspectie als de experts van de Kwaliteitsaanpak zijn tot de conclusie gekomen dat de leerlingen graag naar school gaan. Binnen de school heerst een goede werksfeer, waar kinderen zich veilig voelen. Iedere groep heeft samen met de leerkracht klassenregels opgesteld. Ieder kind heeft deze regels ondertekend. Dat helpt bij het naleven van deze regels.
Jaarverslag 2009 57
Het aantal incidenten is beperkt. Toch zijn we nog niet helemaal tevreden, want het pesten steekt nog zo af en toe de kop op. Het pestprotocol, wordt ingezet om ervoor te zorgen dat zowel het gepeste kind als degene die pest op tijd hulp krijgen.
7.8 Jaarverslag 2009 OBS 11e Montessori Boven ’t IJ
Onze financiën Uit de jaarcijfers blijkt dat ons saldo negatief is. Wel is duidelijk dat wij zuinig moeten zijn. Belangrijk is ook dat toch alle projecten doorgang vinden. Kortom dit is een van de uitdagingen waar wij voor staan. Cultuureducatie In augustus 2009 was het vierjarig cultuurbeleidsplan klaar. In alle groepen wordt aan de hand van dit plan gewerkt aan allerlei vormen van creativiteit: drama, tekenen, muziek en iedere groep heeft een budget voor een cultureel uitstapje. Ontwikkelpunten 2010 In de plannen voor de kwaliteitsaanpak zijn de ontwikkelpunten voor 2010 en de doelen nauwkeurig beschreven. In deze plannen staat voor alle leerstof afzonderlijk beschreven aan de hand van de resultaten, welke instructie en wat ieder kind nodig heeft om de vaardigheden te leren. Het nieuwe leerling volgsysteem, ParnasSys, zal het overzicht van de resultaten en de gewenste resultaten van ieder kind eenvoudig leesbaar maken. Het volgsysteem ZIEN voor de sociale emotionele ontwikkeling is gekoppeld aan dit volgsysteem en geeft aanknopingspunten om kinderen te helpen als dit nodig is. Alle teamleden kunnen in 2010 ook thuis inloggen op dit systeem. Naast bovenstaande ontwikkelingen zullen we doorgaan met het driejarig veranderingstraject binnen de Krijtmolen: samen één onderwijsconcept ontwikkelen, waarin een duidelijke structuur in de dagplanning en plezier bij het leren en toepassen centraal staan.
Leerlingenaantallen. Het leerlingenaantal is op 1 oktober 2009 weer iets hoger dan het jaar ervoor, namelijk 355; een groei van 9 leerlingen. Deze stijgende lijn is al jaren te zien. We werken inmiddels al enkele jaren met een wachtlijst. Het gebouw kan niet meer leerlingen plaatsen dan er momenteel zijn ingeschreven. We werken met 15 groepen van gemiddeld 25 leerlingen, verdeeld over 5 onderbouwgroepen, 4 middenbouwgroepen, 3 tussenbouwen en 3 bovenbouwen. Kinderen die we noodgedwongen moeten afwijzen, verwijzen we naar openbare scholen in de buurt. Al geruime tijd zijn we met het schoolbestuur in gesprek over uitbreiding van de school ergens in Noord. We hebben goede hoop op een positief resultaat. Belangrijkste successen. De school is dit jaar verbouwd. Om die te kunnen uitvoeren waren de leerlingen in het eerste deel van 2009 verdeeld over twee locaties. Door de inzet en flexibiliteit van kinderen, ouders en leerkrachten is dit goed verlopen. Bijzondere gebeurtenissen. In oktober 2009 is de verbouwing gereed gekomen en met een groots feest is het nieuwe deel officieel door de wethouder en de leerlingen geopend. De nieuwe Voorschool is tegelijkertijd gestart met één groep. Uitbreiding wordt in januari 2010 verwacht.
58 Jaarverslag 2009
Tegenslagen. Na de opening bleek er in de nieuwbouw nog een aantal zaken niet te kloppen. Door een te lage elektrische spanning was het maanden onmogelijk om computers, televisie en dergelijke tegelijkertijd te gebruiken. Gelukkig is dit probleem tegen het einde van het jaar opgelost. Ons schoolteam. Ons schoolteam bestaat voornamelijk uit vrouwen. Er werken drie mannen, elk parttime. Met ieder teamlid wordt jaarlijks een functioneringgesprek gevoerd en met beginnende leerkrachten is een traject van klassenbezoeken en begeleidingsgesprekken afgesproken. Vanaf 2010 wordt er gestart met beoordelingsgesprekken. Het team werkt voortdurend aan nascholing. Het protocol dyslexie is verder uitgediept en een aantal leerkrachten heeft een cursus over gedragsproblemen gevolgd. De onderbouw is, samen met de collega’s van de Voorschool, gestart met het programma Puk en Ko. Het team is stabiel; er komen mensen bij door de groei van de school. In 2009 zijn er geen medewerkers van de school weggegaan. Het ziekteverzuimpercentage is van ruim 10% in 2008 gedaald naar 5,5% in 2009. Ons schoolgebouw De verbouwing heeft ons veel ruimte opgeleverd. Diverse instanties, zoals de brandweer, en de GGD, hebben het nieuwe gedeelte van het gebouw bekeken en goedgekeurd. In het oude deel van de school moeten binnenkort de ventilatie en de verwarming worden verbeterd of vervangen. Dit staat in de planning voor 2010. Het energieverbruik van de school is hoog. We hopen dat dit na de vervanging komend jaar zal verbeteren. Sociale veiligheid. We werken al jaren met mediation en de daarbijbehorende ABC-lessen. Verder is er ieder jaar training sociale vaardigheden voor kinderen uit de groepen 6,7 en 8. In 2009 zijn we gestart met training voor jongere kinderen. Dit is goed bevallen. De resultaten worden na een half jaar met de kinderen geëvalueerd en ook met de ouders worden voor en direct na de training gesprekken
gevoerd. Grote incidenten hebben er het afgelopen jaar niet plaatsgevonden. Financiën Door de tijdelijke verhuizing hebben we geld moeten besteden aan zogenaamde dubbele aanschaffen, zoals kopieerapparatuur en extra printers. Verder heeft iedere groep montessorimateriaal aangevuld en vervangen. Er wordt nu onderzoek gedaan naar verrijdbare digi-borden. Deze zullen in 2010 worden aangeschaft. Cultuureducatie In ons cultuureducatieplan staat een doorgaande lijn voor alle bouwen beschreven. Elk jaar worden in overleg per bouw de thema’s vastgesteld. Afgelopen jaar zijn er projecten uitgevoerd met de Muziekschool en stichting educatieve projecten (SEP) en hebben alle groepen een bezoek gebracht aan een cultuurhistorisch museum of park. ICT-gebruik In alle groepen wordt volgens plan met software gewerkt. Aan het einde van het jaar zijn we overgestapt naar een nieuw administratie- en leerlingvolgsysteem. De digiborden zullen komend jaar in de school worden ingezet. Activiteiten met ouders. Er zijn weer diverse ouderavonden geweest. Over opvoeding, over schoolresultaten van individuele kinderen en de feestavond tijdens het kerstdiner. Ouders zijn actief in de MR en OR. Een groep ouders is opgeleid door de intern begeleider om structureel met kinderen te lezen in Ralfi-groepjes. Dit lezen is gericht op het verhogen van het leesniveau en het vloeiend lezen. Onderwijs op maat Een montessorischool biedt onderwijs op maat, dat ligt vast in ons schoolplan. Maar ook een montessorischool gaat mee in de maatschappelijke en onderwijskundige ontwikkelingen. Er is afgelopen jaar veel aandacht geweest voor het dyslexieprotocol en technisch lezen in de hogere groepen. Dit krijgt het volgend jaar een vervolg. Het individualiseren van methodes blijft een aandachtspunt. Er waren vijf kinderen met een rugzak op school. Door het werken met deze leerlingen breidt de expertise van leerkrachten uit en is bij een volgend rugzakje gemakkelijk weer in te zetten. Wel is het begeleiden
Jaarverslag 2009 59
van rugzakkinderen intensief en vooral de bijbehorende administratieve verplichtingen doet een groot beroep op leerkracht en intern begeleider. In 2009 is één kind verwezen naar het SBO. Onze resultaten De citoresultaten vertonen een stijgende lijn, in 2008 528,1 en in 2009 534. Dit was volgens de verwachting van de leerkrachten. Opvallend was dat veel kinderen naar een V.O.-school buiten Amsterdam zijn gegaan. De resultaten van het leerlingvolgsysteem worden 2x per jaar met de groepsleerkrachten in een groepsbespreking besproken en aan het einde van het schooljaar in een bouwoverleg geëvalueerd. Het leesonderwijs blijft hierbij een aandachtspunt. Ontwikkelpunten Het technisch lezen vanaf groep 5 wordt in 2010 een speerpunt. Hiervoor krijgen we begeleiding vanuit het ABC. In de onderbouw wordt de cursus voor de Voorschool vervolgd: Puk en Ko. De combinatie methode-montessorimateriaal heeft onze continue aandacht.
7.9 Jaarverslag Piramide 2009
Belangrijkste successen Alle leerkrachten voerden met de ouders een gesprek van een half uur over de voortgang van de leerlingen, aan de hand van het leerlingvolgsysteem. Zij hebben de ouders laten zien hoe hun kinderen zich ontwikkelen en wat het streefdoel is voor 2010. Dit is door ouders zeer positief ontvangen. In april werden de verbeterplannen van de Piramide voor de Kwaliteitsaanpak Basisscholen Amsterdam goedgekeurd, ook de begroting is goedgekeurd. De Piramide werkt voortvarend aan haar kwaliteitsverbetering met ondersteuning van experts. We hopen dat we in 2010 de vruchten van deze aanpak kunnen plukken en dat deze zichtbaar worden in de leerling-resultaten. De Piramide werd opnieuw gecertificeerd als sportactieve school, organiseerde ook e-fit in de school en belandde met de basketbalcompetitie in de hoogste regionen van Amsterdam. Tegenslagen De school werd geconfronteerd met een hoog ziekteverzuim onder de leerkrachten. In alle gevallen ging het om niet-werkgerelateerde zaken. In de directievoering van de Piramide is dit jaar onvoldoende stabiliteit geweest. Omdat de intern begeleider koos voor een functie dichter bij de woonplaats, ontstond er een vacature, die moeilijk in te vullen was. Daarom is gekozen voor een tijdelijke oplossing. Meest actuele bevinding van de onderwijsinspectie De onderwijsinspectie oordeelde dat de Piramide op de goede weg is. Door mee te doen aan de kwaliteitsaanpak van de gemeente Amsterdam is er een verbeterplan geschreven en zijn er werkagenda´s gemaakt over wie wat moet realiseren in schooljaar 2010-2011. Toch oordeelt de inspectie ook dat er risico’s zijn door de discontinuïteit in de aansturing. We hopen dat dit plan van aanpak zal resulteren in betere resultaten voor de leerlingen.
Onze leerlingaantallen Het leerlingaantal is ongeveer gelijk gebleven ten opzichte van oktober 2008. Het ziet er naar uit dat het leerlingaantal wat terug zal lopen als gevolg van de renovaties in de wijk. Op dit moment is het leerlingaantal stabiel.
60 Jaarverslag 2009
Ons schoolteam Het team van de Piramide is relatief jong en still going strong. Er werken veel juffen en ook drie meesters. Ondanks de verschillende tegenslagen toont het team een grote inzet voor onze leerlingen. Het team verdiept zich in de methode Met Woorden in de Weer en hoopt gecertificeerd te worden in juni 2011. Er hangen in alle klassen kleurrijke woordmuren en er worden iedere week vier clusters van nieuwe woorden aangeboden.
De woorden worden uiteraard ook geconsolideerd. Ons schoolgebouw en schoolomgeving In de zomer is de kleuterspeelplaats opgeknapt met een heuse zandbak, een picknickbank en een paar wipkikkers. Dat maakt het spelen op het kleine plein natuurlijk veel aantrekkelijker. In de herfst is het eerste digibord in gebruik genomen door groep 3, die daardoor veel beter aan de slag kan met Veilig Leren Lezen. We hopen dat er snel meer borden volgen. Belangrijkste investeringen In de herfst is de nieuwe methode voor technisch lezen ‘Estafette’ aangeschaft voor de groepen 4 tot en met 6. Om goed met het digibord te kunnen werken zijn er nieuwe laptops gekocht. Daarnaast zijn nieuwe Cito-toetsen aangeschaft. ICT gebruik Onderdeel van het verbeterplan is een ICT-plan omdat er achterstallig onderhoud werd geconstateerd. Naast aanschaf van nieuwe hardware is er een plan uitgevoerd voor digitale communicatie, omdat die efficiënter en minder kostbaar is. Onze leerkrachten zijn in staat om hierin snel slagen te maken. Er is een nieuwe laserprinter aangeschaft waarmee we de brieven aan ouders en andere belangrijke zaken mooi kunnen vormgeven en afdrukken. Onze activiteiten met en voor ouders Op de Piramide worden veel ouderactiviteiten georganiseerd. Deze worden ook druk bezocht en er zijn veel ouders die een handje willen helpen in school of bij buitenschoolse activiteiten. De 10-minutengesprekken zijn dit jaar veranderd in gesprekken van een half uur met elke ouder. De basis van het gesprek was een overzicht van het leerlingvolgsysteem. Leerkrachten hebben laten zien hoe het kind heeft gescoord. Daarna is aangegeven hoe de school het aanpakt als de score niet voldoende vooruit is gegaan, welke verrijkingsstof we kunnen bieden en of speciale hulp nodig is. Uit de ouderenquête is gebleken dat ouders dit erg op prijs hebben gesteld. Deze gesprekken zullen ieder jaar na de januari-toetsen worden gevoerd. Ook is er een ouderavond georganiseerd waar ouders een uitleg hebben gekregen over de verbeterplannen van de school. Zij konden natuurlijk ook hun vragen stellen. Ouders lijken weer meer vertrouwen te krijgen in de Piramide.
Ons onderwijs op maat De Piramide heeft gekozen voor het model van convergente differentiatie en hanteert het activerende directe instructiemodel. Dat wil zeggen dat leerlingen zoveel mogelijk bij de groepsleerlijn gehouden worden, tenzij onderzoek anders heeft uitgewezen. Binnen een les wordt op drie niveaus instructie gegeven, zodat de kinderen optimaal in de gelegenheid zijn op de handigste manier instructie te krijgen. Wij gaan dus uit van de instructiebehoefte van een leerling. Er waren in 2009 geen rugzakleerlingen op school. We hebben de zorgmiddelen en middelen van het verbeterplan besteed door de lees-en taalspecialist van het team van collegiale consulaten een dag in de week te laten ondersteunen op het gebied van spelling en technisch lezen. Ook werd er drie periodes ondersteund door het CC-team in het gebruik van remediërende computerprogramma’s in de klas. Onze resultaten Als we naar het driejaarsgemiddelde van 2007, 2008 en 2009 kijken, scoort de school op de Citoeindtoets zowel onder het landelijk als onder het stedelijke gemiddelde van de schoolscoregroep In 2009 was de Cito-eindscore 533,5. De school viel in de categorie schoolscoregroep 7 (SSG).Het resultaat lag dit jaar boven het landelijk gemiddelde van SSG7 en met 0,2 punten net onder het stedelijke gemiddelde van SSG7. De school spant zich in om de eindresultaten verder te verbeteren. Onze belangrijkste ontwikkelpunten voor 2010 De Piramide zal in 2010 alles inzetten op het primaire proces. We willen de leerlingresultaten verder verbeteren en het model van activerende directe instructie vervolmaken. Er zal meer aandacht zijn voor opbrengstgericht werken. Leerkrachten zullen de doelen van hun leerjaar opstellen en verwoorden hoe ze die doelen optimaal kunnen bereiken. Dit zal ook worden geëvalueerd. Daarnaast gaan we verder Met Woorden in de Weer en blijven we natuurlijk een sportactieve school. Leerkrachten zullen zich verder professionaliseren en meer van elkaar leren. Daartoe moeten nieuwe taakomschrijvingen worden opgesteld, de verantwoordelijkheden meer gedeeld worden en daar blijven waar ze horen.
Jaarverslag 2009 61
7.10 Jaarverslag 2009 OBS De Poolster
Onze leerlingaantallen Het leerlingaantal is op 1 oktober 11 lager dan een jaar daarvoor, namelijk 217 resp. 228. Er stroomden twee groepen 8 uit. Eind schooljaar 20092010 stromen weer 32 leerlingen uit. De nieuwe instroom zal in 2010 naar verwachting rond de 30 leerlingen bedragen. Extra inspanningen zoals een PR-offensief en een nieuw logo dragen hieraan bij. Tevens is de wijze van het informeren van de ouders gewijzigd. Wij zoeken de ouders met kinderen op peuterspeelzalen en kinderdagverblijven op om De Poolster te promoten. De tentoonstellingen van De Poolster bij woningcorporatie Ymere dragen eveneens bij aan de naamsbekendheid van onze school. De verwachting is hiermee het leerlingaantal van 230 te handhaven. Het streven is om uiteindelijk op een leerlingaantal van 270 uit te komen. Dit lukt niet zonder hulp van zowel het schoolbestuur als van stadsdeel Noord. Vanwege het toelatingsbeleid voor de VVE lijkt de samenstelling van de leerling-populatie te veranderen. Er komen meer kinderen die aandacht nodig hebben bij hun gedragsontwikkeling. We zijn in gesprek met stadsdeel Noord en met de andere basisschool in Tuindorp Oostzaan over betere spreiding van de problematiek. Onze drie belangrijkste successen Dankzij het wijzigen van de manier waarop de informatieavonden werden ingericht, is de opkomst op deze avonden sterk toegenomen. Voorjaar 2009 zijn er zonnepanelen geplaatst op het dak van De Poolster. Dankzij subsidie van de provincie Noord-Holland was dit mogelijk. De relatief kleine investering van De Poolster zelf zal worden
62 Jaarverslag 2009
terugverdiend met opgewekte zonnestroom, die leidt tot een lagere energierekening. Het project ‘De Vreedzame School’ begint nu ook buiten de school vruchten af te werpen.De Poolster heeft voor de ketenpartners een presentatie gehouden. De partners realiseerden zich toen dat het andere (positieve) gedrag van de Poolsterkinderen te herleiden was tot De Vreedzame School. Dit leidt ertoe dat er veel interesse is om van Tuindorp-Oostzaan een Vreedzame Wijk te maken. De Poolster kan hierin een rol spelen met de inmiddels opgedane ervaringen. Onze bijzondere gebeurtenissen De VVE van De Poolster is voorjaar 2009 feestelijk geopend door stadsdeelbestuurder Chris de Wildt Propitius. Samen met de kinderen, die verkleed waren als piraten, heeft hij met een schatkaart in de hand gezocht naar de kist waarin de VVE-certificaten zaten. Gelukkig hielpen de kinderen mee en werd de schat gevonden. De leerlingen van groep 5 maakten deel uit van het leerorkest. Hoogtepunt was een optreden van de leerlingen in het Concertgebouw dat werd uitgezonden op AT5. Zowel de kinderen als hun ouders waren apetrots op deze gebeurtenis. Voor velen was dit de eerste keer dat zij in het Concertgebouw kwamen. Tegenslag Helaas kon één van onze nieuwe digitale schoolborden (digibord) door onvoldoende service van de leverancier enige maanden niet worden gebruikt. Een zeer grote tegenvaller was de inbraak in school waardoor het geld van de Ouderraad voor de schoolreisjes was verdwenen. Doordat Hart van Nederland hier aandacht aan besteedde kwam er een stroom van spontane bijdragen van particulieren en bedrijven op gang waardoor de schoolreisjes gelukkig alsnog plaats konden vinden. De pogingen van De Poolster om het gebouw aantrekkelijker te maken konden helaas nog geen doorgang vinden doordat het groot onderhoud niet conform de planningen zijn uitgevoerd. Helaas was het beschikbaar krediet in 2009 te laag voor het vervangen van de radiatoren. Daarom is een extra aanvullend krediet aangevraagd voor het vervangen van de radiatoren in 2010. Ons schoolteam Het schoolteam bestond uit 24 personen waarvan 4 mannen en 18 vrouwen. De samenstelling van het team is: directeur, administratief medewerker,
intern begeleider, ICT-er (tevens leerkracht), 15 leerkrachten, twee onderwijsondersteuners, twee leerkrachtondersteuners, een conciërge (tijdelijk tot oktober) en een ID-er. Er was in 2009 evenals in 2008 geen adjunct-directeur werkzaam. De hiermee vrijgemaakte middelen zijn gebruikt om meer handen in de klas mogelijk te maken. De bovenbouwgroepen zijn bewust klein gehouden waardoor meer formatie nodig was. De gemiddelde leeftijd van het team was op 31 december 47 jaar. Met alle teamleden zijn gesprekken gevoerd in het kader van de persoonlijke ontwikkeling (POP) en met vrijwel alle teamleden (op twee na) zijn functioneringsgesprekken gehouden.. Het hele team heeft een workshop Techniek gevolgd. Er is in de school een Taalscan afgenomen wat heeft geleid tot nieuw taalbeleid. Een leerkracht volgt met ondersteuning van de lerarenbeurs een opleiding tot gedragspecialist. De Poolster is een veilige omgeving om te reïntegreren na ziekte. Het team vangt reïntegrerende collega’s van andere scholen goed op. Dit heeft zich in 2009 twee keer voorgedaan. Het ziekteverzuim is bij De Poolster evenals voorgaande jaren zeer laag, namelijk 3,5% Ons schoolgebouw en schoolomgeving Een lang gekoesterde wens is om een grote stap voorwaarts te maken met het aanpakken en opknappen van het gebouw. Er is een architect gevraagd een plan te maken om het gebouw met relatief eenvoudige ingrepen een ordelijke en moderne uitstraling te geven. Veel reparatie- en schilderwerk wordt binnen het taakbeleid door een enthousiaste leerkracht uitgevoerd. De rolluiken van De Poolster zijn ooit aangeschaft met middelen van het stadsdeel. Inmiddels nemen de onderhoudskosten toe en zijn ze aan vervanging toe. De architect heeft tevens plannen gemaakt voor het technieklokaal. Zodra de subsidieregeling van kracht wordt kan ons plan worden ingediend. Vanwege de overweldigende hoeveelheid aanvragen viel De Poolster helaas buiten de nieuwe subsidieregeling van de provincie NoordHolland. Ons plan voor energiezuinige tl-buizen haalde het net niet. Sociale veiligheid op school Dit is het vijfde jaar dat we werken met de methode ‘De Vreedzame
School’. Wij zijn heel tevreden over deze methode. Het aantal ruzies en scheldpartijen is flink afgenomen. Een praktisch probleem is de indeling van het schoolgebouw met drie afzonderlijke ingangen. Dit werkt onveilige situaties in de hand. Vanwege het ontbreken van een conciërge wordt gekeken naar mogelijke technische oplossingen om de toegang te reguleren zonder dat er een situatie ontstaat waarbij de school een onneembare vesting wordt. Onze financiën Uit de jaarcijfers blijkt dat er een positief saldo is van afgerond € 28.000. Er was voor 2009 rekening gehouden met een behoorlijk tekort op de begroting. Voor het tweede jaar op rij laten de werkelijke cijfers een positief resultaat zien, terwijl er een tekort was begroot. Het overschot wordt toegevoegd aan de reserve, zodat er meer middelen beschikbaar zijn om fluctuaties in de inkomsten vanwege een teruglopend leerlingaantal c.q. wegvallende inkomsten op te vangen. Naast de investering in de zonnecellen is de investering in de digiborden noemenswaardig. De komende jaren zullen er meer digiborden worden aangeschaft. Tevens zal waar nodig de ICT worden vervangen. Cultuureducatie In 2007/2008 is een cultuurbeleidsplan opgesteld samen met het gehele schoolteam. Kern van het plan is dat alle leerlingen gedurende hun schoolcarrière kennis maken met alle moderne vormen van cultuur. In 2009 is de doorgaande lijn gerealiseerd bij het Leerorkest. Dit houdt in dat vanaf groep 5 alle leerlingen deelnemen aan het Leerorkest in een doorgaande lijn. Mogelijk wordt dit uitgebreid met de groepen 3 en 4 en/ of een naschools aanbod voor talentvolle leerlingen. In het kader van ‘De Vreedzame School’ is er in 2009 samengewerkt met De Klankspeeltuin, die daartoe het thema samenwerken van ‘De Vreedzame School’ heeft uitgewerkt. ICT-gebruik In elke groep staan twee computers en daarnaast nog zeven in de personeelsruimte. Computeronderwijs maakt onlosmakelijk deel uit van het Daltononderwijs op De Poolster. Elke groep krijgt een ICT-project aangeboden, van websites bouwen tot zelf een prentenboek maken. Dit alles wordt gecoördineerd door de ICT-er.
Jaarverslag 2009 63
In 2009 is gestart met het gebruik van digiborden. De eerste ervaringen zijn dermate positief, zowel bij leerlingen als bij het team, dat ook bij de overige groepen zo snel mogelijk gewerkt gaat worden met digiborden. Daarnaast worden in 2010 en 2011 alle oude computers vervangen door nieuwe exemplaren. Onze activiteiten met en voor ouders Naast de jaarlijkse informatieavond voor alle ouders van de school zijn er met elke ouder drie contactgesprekken gehouden over de ontwikkelingen van hun kind. De informatieavonden zijn in 2009 anders opgezet dan voorheen. De Poolster probeert aansluiting te zoeken bij zaken die de ouders bezighouden en op die manier de kwaliteit van de bijeenkomst te vergroten. Van aanbod gestuurd naar vraaggericht. De bijeenkomst over Beelddenken werd bezocht door een kleine maar zeer betrokken groep ouders die meer wilde weten over dit onderwerp. De school heeft een actieve medezeggenschapsraad en ouderraad. Ons onderwijs op maat Op De Poolster willen we alle kinderen passend onderwijs bieden. Dat betekent dat er binnen de groepen gedifferentieerd moet kunnen worden. Iedere leerkracht stelt voor zijn/haar groep een didactisch en pedagogisch doel vast. Tijdens de groepsbesprekingen bespreekt de IB-er deze doelen met de leerkracht. Daarnaast zijn er besprekingen van individuele leerlingen. Waar nodig gebeurt dit met externe ondersteuning, die wordt bekostigd uit de rugzakgelden en het zorgbudget. Om continuïteit te kunnen waarborgen bij het aanbod aan de zorgleerlingen is een overeenkomst gesloten met Cordaan. Hiermee wordt voorkomen dat door ziekte en door andere inzet van nietgroepsgebonden leerkrachten de zorg aan deze kinderen komt te vervallen. In 2009 is een extra leerkracht ingezet bij een aantal groepen waarbij extra ondersteuning gewenst is. Tevens heeft deze leerkracht een ontwikkeltaak op het gebied van differentiatie, waarbij ook op andere scholen materiaal is verzameld. In 2009 is een bescheiden start gemaakt met de Day a Weekschool. Dit past in het beleid op De Poolster om ook leerlingen die bovengemiddeld scoren te stimuleren om hun grenzen te verleggen.
64 Jaarverslag 2009
In 2009 waren er vier rugzakkinderen: 1 cluster 2, 1 cluster 3 en 2 cluster 4. Er zijn geen verwijzingen naar het speciaal (basis)onderwijs geweest. Onze resultaten De Cito-score 2009 was 537,3 (6). De score over 2008 was 534,9 (4). In 2007 werd er 535,4 (5) gescoord. De getallen tussen haakjes slaan op de schoolscoregroep waarin De Poolster was ingedeeld. Door het werken met kleine bovenbouwgroepen is de Cito-eindscore hoger uitgevallen dan we hadden verwacht. Ontwikkelpunten 2010 De nieuwe taalmethode zal in 2010 worden geïmplementeerd. Na de Taalscan in 2009 is in de Taalwerkgroep op basis van het gezamenlijk vastgestelde taalbeleid een keuze gemaakt voor een nieuwe methode. Er worden nieuwe vormen van begrijpend lezen uitgeprobeerd. Er zal een nieuwe leesmethode worden ingevoerd. Er zal een verdere integratie plaatsvinden van het gebruik van de digiborden en visualizers en de verschillende methoden, zoals bijvoorbeeld Kidsweek voor begrijpend lezen in de groepen 5 t/m 8. In het kader van zorg op maat zal er meer handelingsgericht gewerkt gaan worden. Hiervoor is scholing van de leerkrachten nodig. Het kunnen werken met en benutten van ParnasSys, ons nieuwe leerlingvolgsysteem, is noodzakelijk om de leerling goed te monitoren gedurende de schoolcarrière. De leerkrachten zullen hierin worden geschoold. De Poolster gaat ook gebruik maken van de overige mogelijkheden van ParnasSys voor het schoolmanagement.
7.11 Jaarverslag OBS Twiske 2009
Leerlingaantallen Het leerlingaantal op 1 oktober 2009 is in vergelijking tot 1 oktober 2008 iets teruggelopen, van 486 naar 482 leerlingen. Deze geringe terugloop komt voort uit de afspraken die in 2009 met het bestuur gemaakt zijn over het aannamebeleid van de school. Deze afspraken beogen de instroom van 4-jarigen per schooljaar te beperken tot ongeveer 58 leerlingen die zoveel mogelijk woonachtig zijn in de buurt van de school (het voedingsgebied). In 2009 hebben we dus een aantal ouders, dat hun kind had aangemeld, moeten vertellen dat hun kind niet kon worden ingeschreven. De afspraken om een grotere instroom van 4-jarigen tegen te gaan zijn gemaakt om het leerlingaantal beheersbaar te houden op ongeveer 480 leerlingen, die dan allemaal een plekje in het huidige gebouw met 19 klassen hebben. Deze situatie moet bereikt zijn in augustus 2012. Het beleid is er op gericht na die datum te gaan werken met vijf kleutergroepen, drie groepen 3, drie groepen 4 en twee groepen 5, 6, 7 en 8. Belangrijkste successen In 2009 is er hard gewerkt aan een verbetering van het spellingsonderwijs op onze school. De toetsresultaten gaven een behoorlijke verbetering te zien; een resultaat waar we tevreden mee zijn, maar waar nog meer te verbeteren valt. Dit wordt dus vervolgd. Het resultaat van de Cito-eindtoets was dit jaar 538. Wij zijn daar heel tevreden over. Het betekent immers dat de Twiskeschool leerlingen aflevert die gemiddeld naar de Havo kunnen. Ook zijn we erin geslaagd het ziekteverzuimpercentage flink te laten dalen.
Bijzondere gebeurtenis Echt een bijzondere gebeurtenis was er dit jaar niet, maar het blijft prachtig om te zien hoe de kinderen kunnen genieten van een project in samenwerking met De Krakeling of de uitvoering voor de ouders van een dans en zangproject met de Muziekschool. En verder was daar natuurlijk de feestelijke opening van de boomhut, die door een aantal heel handige vaders in elkaar is getimmerd op de speelplaats. Een lust voor het oog en een genoegen voor de kleintjes om in te spelen. Tegenslag Onze belangrijkste tegenslag in 2009 was de overgang naar een andere netwerkbeheerder en helpdeskondersteuner. Dit bedrijf, dat onze vorige netwerkbeheerder had overgenomen, krijgt het niet voor elkaar het netwerk goed te laten functioneren. Dit ondanks de toezeggingen dat dit wel zou gaan lukken. Veel activiteiten in het ICT-plan zijn hierdoor niet uitgevoerd. Wij zullen naar het zich laat aanzien op korte termijn op zoek moeten naar een andere netwerkbeheerder. Ons schoolteam Ons schoolteam bestaat voor het overgrote deel uit vrouwen. Onder de in totaal 40 medewerkers zijn slechts 6 mannen, wat neerkomt op 15%. Dat is erg weinig. De gemiddelde leeftijd van het schoolteam is 42 jaar. Met alle medewerkers van de school worden jaarlijks functioneringsgesprekken gevoerd. In 2010 zal een begin worden gemaakt met de beoordelingsgesprekken. In 2009 hebben de leerkrachten een cursus gevolgd om het spellingsonderwijs te verbeteren, hebben de leerkrachten van de groepen 4, 5 en 6 de cursus over het dyslexieprotocol gevolgd en hebben veel leerkrachten zich ingeschreven voor een cursus over autisme. Die werd door iedereen als zinvol en interessant beoordeeld. De leerkrachten werken met plezier en hebben over het algemeen een goede band met elkaar. De behoefte om eens een tijdje op een andere school te gaan werken is om die reden niet groot. Het ziekteverzuimpercentage is behoorlijk gedaald in 2009. Was het gemiddelde over 2008 nog 12,47%, in 2009 liep het terug naar 7,10 %. Uiteraard zijn we daar tevreden over, maar we willen graag dat het verder daalt tot onder de 5 %. Ons schoolgebouw en schoolomgeving Ons gebouw bestaat eigenlijk uit twee delen, een ‘oud’ deel en een
Jaarverslag 2009 65
nieuw deel. Het ‘oude’ deel stamt uit 1960 en is in 2005 licht opgeknapt. In 2005 is ook de nieuwbouw in gebruik genomen, waar we heel erg blij en tevreden over zijn. Al vanaf het begin waren er in de nieuwbouw helaas klachten over de luchtkwaliteit. Het natuurlijke ventilatiesysteem werkt niet afdoende, waardoor kinderen en leerkrachten aan het eind van de dag hoofdpijnklachten kunnen krijgen. Er is een subsidie aangevraagd om dit probleem op te lossen. De verwachting is dat dit in 2011 wordt gerealiseerd. Ook gebeurde het regelmatig dat de verwarmingsketel ’s morgens uit was en het daarom in het schoolgebouw steenkoud was. Omdat reparatie niet mogelijk was, is de ketel aan het eind van het jaar vervangen voor een nieuwe energiezuinige. Sociale veiligheid op school Dit is het vierde jaar dat we op school werken met de methode ‘De Vreedzame School’. We zijn heel tevreden over deze methode. Het aantal ruzies en scheldpartijen is enorm teruggelopen en vechtpartijen zijn al helemaal niet meer aan de orde. Kinderen kunnen zich dus veilig voelen. De incidentenanalyse vanuit de gegevens van het Incidenten Registratie Systeem (IRIS) laat geen zaken zien waar extra aandacht aan besteed of directe actie op gevoerd moet worden. Onze financiën Uit de jaarcijfers blijkt dat er een positief saldo is van ± € 35.000,-. Dat biedt de mogelijkheid in de begroting een aantal bedragen omhoog bij te stellen. Het gaat daarbij om de volgende posten: energie, representatie en leer- en hulpmiddelen. Cultuureducatie In 2008 is met Mocca een cultuurbeleidsplan opgesteld samen met het gehele schoolteam. In 2009 is een traject opgestart waarin we een uitvoeringsplan schrijven van het beleidsplan. In 2009 zijn verschillende projecten uitgevoerd met De Muziekschool en met De Krakeling. ICT-gebruik Zoals gezegd heeft de overgang naar een andere netwerkbeheerder ons niet gebracht wat we ervan gehoopt hadden. Het schoolteam liep hierdoor tegen tal van problemen op. Verschillende activiteiten uit het ICT-plan konden we daardoor niet uitvoeren. Wij overwegen om een
66 Jaarverslag 2009
andere beheerder in de arm te nemen, zeker nu wij in 2010 digitale schoolborden gaan installeren. Die kunnen alleen effectief zijn als er een goed werkend systeem is. Activiteiten met ouders Naast de jaarlijkse informatieavond voor alle ouders van de school zijn er met elke ouder drie contactgesprekken gehouden over de ontwikkelingen van het kind. Verder zijn ouders een aantal keren uitgenodigd voor presentaties door kinderen. Ouders gaan regelmatig mee als begeleider bij uitstapjes en excursies. De school heeft een actieve medezeggenschapsraad en ouderraad Onderwijs op Maat Het afgelopen jaar was er speciale aandacht voor de volgende onderwerpen: - Klassenmanagement - Opstellen handelingsplannen - De pilot Day a Weekschool - Het zorgbreedteoverleg - De cursussen voor leerkrachten over spelling, dyslexie en autisme. - Gebruik van de daisyspeler voor dyslectische leerlingen vanaf groep 6 - Invoeren van de vernieuwde leesmethode Veilig Leren Lezen. Aan bovenstaande zaken is het zorgbudget besteed In de loop van 2009 is het aantal rugzakleerlingen opgelopen tot twaalf. We merken dat het werken met leerlingen die speciale zorg vragen positief bijdraagt aan de competenties van de leerkrachten. Zij krijgen steeds meer expertise, waardoor er steeds meer preventief gewerkt kan worden. Het aantal verwijzingen naar het SBO was in 2009 hoog, namelijk vijf leerlingen. We streven naar een nauwe samenwerking met de SBO-school bij ons in de wijk, maar door organisatorische problemen op deze school is de wijkgerichte aanpak nog niet van de grond gekomen. Er waren in 2009 geen verwijzingen naar het speciaal onderwijs. Onze resultaten De resultaten van de Cito-eindtoets van 2009 waren heel bevredigend. In vergelijking met 2008 is er zelfs sprake geweest van een sterke stijging. Toen kwam de eindscore uit op 534,2 en in 2009 was de score 538. Deze score ligt weer op de lijn van 2007, toen de eindscore 538,2 bedroeg. Een score van rond de 538 is weliswaar lager dan we zouden
moeten hebben, gezien onze schoolscoregroep, maar toch zijn we, gelet op de populatie van onze school, heel tevreden met deze score. Ontwikkelpunten 2010 Onderwijsinhoudelijk zal veel aandacht uitgaan naar de verdere invoering van het zelfstandig werken van de kinderen, zal in het kader van passend onderwijs de één-zorgroute binnen het team worden gepresenteerd, zal een besluit worden genomen over de invoering van een voortgezet technisch leesmethode, zal het dyslexieprotocol in de middenbouw worden geïmplementeerd en zullen in alle groepen digitale schoolborden worden opgehangen. Uiteraard zullen de leerkrachten geïnstrueerd moeten worden over de werking van deze borden.
7.12 Jaarverslag 2009 SBO Universum
begeleiding en de zorgcoördinator zijn betrokken bij het adequaat uitvoeren van bovengenoemde punten. Alle relevante beslismomenten rondom de aanpak van de leerling en het verloop van de zorg zijn terug te vinden in het dossier, ouders worden betrokken bij de verschillende stappen binnen het ontwikkelingstraject; het concept ontwikkelingsperspectief wordt gehanteerd; de directie draagt zorg voor kwaliteitsbewaking van bovengenoemde processen. Resultaten van leerlingen Vijf schoolverlaters gingen naar het voortgezet speciaal onderwijs, twaalf naar het praktijkonderwijs, veertien naar het VMBO-LWOO en één naar het VMBO. Uit de tevredenheidspeiling van april is gebleken dat de kinderen heel tevreden zijn met het onderwijs op school. 57% van de kinderen zegt de school leuk te vinden, terwijl 30% zegt de school soms leuk te vinden. 72% van de kinderen vindt dat hij/zij veel leert op deze school, terwijl 23% zegt dat soms te doen. Personeel We namen medio 2009 op een warme en bindende manier afscheid van de directeur, die na 20 jaar werken op Universum, de school vaarwel heeft gezegd. Ouders De school is gestart met maandelijkse koffieochtenden, waarbij soms een opvoedkundig thema wordt besproken. Ook is er een maandelijks infobulletin voor ouders met zakelijke en ook inhoudelijke informatie. Het doel hiervan is de band tussen ouders en school te versterken.
Het leerlingaantal Het leerlingaantal stabiliseert: dit jaar hadden we op 1 oktober 175 leerlingen; vorig jaar waren dit er 174. De aantallen zullen, als we voorzichtig ramen, ongeveer gelijk blijven. Het aantal leerlingen met gedragsproblemen zien we toenemen.
Bijzondere gebeurtenissen Universum staat nu onder leiding van een directeur en een adjunctdirecteur. De adjunct-directeur is per augustus met de werkzaamheden begonnen.
Onze belangrijkste successen Inhoudelijk Verdere implementering van het cyclisch monitoren van de leer- en ontwikkelingsprocessen. Er is een goed functionerend leerlingvolgsysteem, ingebed in de cycli van de 1-Zorgroute (een systematische cyclus van plannen, uitvoeren, evalueren en bijstellen van de aanpak), leerlingen en groepen worden besproken; de interne
Onze tegenslagen Naast de al genoemde verdichtingsproblematiek is de grote onduidelijkheid ten aanzien van het al dan niet voortbestaan van de groep jonge risico kinderen (JRK) een probleem. In de huidige JRK-groep zijn twaalf kinderen met een observatievraag geplaatst. Zeven van hen zijn vanuit een instelling voor speciaal onderwijs gekomen. Omdat de voorgenomen observatiefunctie in het
Jaarverslag 2009 67
regulier basisonderwijs van een ander karakter is en deze de aanpak in de JRK-groep niet kan vervangen, pleit de school voor behoud van de JRKgroep met minimaal plaatsing voor een jaar. Meest actuele bevinding van de onderwijsinspectie De inspectie meldt op haar website op 20 april 2009: ‘Universum heeft het vertrouwen van de onderwijsinspectie. Er vindt in principe voor de periode van één jaar geen verder toezicht plaats. De inspectie heeft geen aanwijzingen dat er belangrijke tekortkomingen zijn in de kwaliteit van het onderwijs. Het Universum laat zich typeren als een degelijke, goed gestructureerde school voor speciaal basisonderwijs’. Toch zijn er, op basis van het periodiek kwaliteitsonderzoek van 2006 verbeteringen mogelijk, zoals in het didactisch handelen van de leraren bij het expliciet aanleren van denk- en leerstrategieën of in het geven van feedback op het leer- en ontwikkelingsproces van kinderen. Deze punten zijn expliciet door het team besproken op de studieochtend in oktober, evenals het hanteren van een ontwikkelingsperspectief voor ieder kind en het handelingsgericht werken. Ons schoolteam Op Universum werken 36 mensen, waarvan 11 mannen en 25 vrouwen. De vijftigers zijn oververtegenwoordigd. Het ziekteverzuimpercentage is vergeleken met 2008 teruggelopen en ligt in 2009 op 9.1%, terwijl dit in 2008 nog 10,82 % was. Bij enkelen is de ziekmeldfrequentie hoger dan gemiddeld maar niet alarmerend. Hierover wordt met de betreffende medewerkers gesproken. In het algemeen hebben de medewerkers hart voor de zaak en blijven niet gauw weg. Van ieder personeelslid is er een actueel dossier waarin het persoonlijk ontwikkelingsplan is opgenomen. De directie voert met elke medewerker eens per twee jaar een functioneringsgesprek en zo nodig vaker. Er is weinig mobiliteit. Waar mogelijk wordt geprobeerd jong aanstormend talent aan te stellen. De scholing zag er in 2009 als volgt uit. De gezamenlijke scholing is gericht geweest op de toepassing van het concept meervoudige intelligentie (verdieping didactiek, toetsing, portfolio) en op actueel rekenonderwijs in verband met een nieuw te kiezen methode. Ook de thema’s kwaliteitszorg en ontwikkelingsperspectief zijn aan de orde geweest.
68 Jaarverslag 2009
Een flinke delegatie van het team heeft meegedaan aan een studiemiddag bij Bascule over ‘Van gedragsproblemen tot leerresultaten’. De intern begeleider volgt de managementcursus taalcoördinatie in het kader van de Amsterdamse taalpilot. Twee medewerkers van het dyslexiecentrum volgen de scholing Leerroute taalspecialist/dyslexie bij de hogeschool Windesheim en twee leerkrachten volgen de opleiding tot IB-er bij de Ipabo in Amsterdam. Ons schoolgebouw en schoolomgeving Dit jaar zijn alle toiletruimtes gerenoveerd met hangtoiletten, gietvloeren en papieren handdoeken. Het ARBO-plan uit 2007 is up tot date gebracht. Volgens een inspectie van de Dienst Milieu en Bouwtoezicht op 27 oktober voldoet Universum aan de wet Milieubeheer. Een groot punt van zorg is de verkeersveiligheid bij het brengen en halen van de kinderen. De aandacht die in 2009 vanuit de school en het bestuur aan dit knelpunt is gegeven, heeft nog niet geleid tot verandering in de situatie. Sociale veiligheid op school Op school wordt de methode Leefstijl tot tevredenheid gebruikt. Voor de meisjes in de bovenbouw, unit 4, is een weerbaarheidstraining georganiseerd. Het percentage incidenten, zoals die zijn opgenomen in het incidentenregistratiesysteem (Iris PO) wijkt op Universum niet significant af van het landelijke beeld. Onze financiën Er zijn dit jaar vijftien nieuwe laptops aangeschaft en twee digiborden. Er waren 10 laptops begroot. Ook zijn zoals gezegd alle toiletten gerenoveerd. Omdat het meerjaren onderhoudsplan hiervoor geen ruimte liet, is de schoolreserve aangesproken, die toereikend was. We compenseren de overschrijding op materieel gebied met een onderschrijding op formatief gebied en verwachten weer met een positief saldo het jaar af te sluiten. Cultuureducatie De school heeft een coördinator voor cultuureducatie, die er over waakt dat onze kinderen jaarlijks deelnemen aan en actief zijn in verschillende culturele domeinen. Het bijwonen van een concert in het concertgebouw en museumbezoek maken hier deel van uit, evenals de
muzieklessen op school in samenwerking met de Muziekschool Noord, de dramalessen van een eigen docent en activiteiten in het kader van meervoudige intelligentie.
7.13 Jaarverslag 2009 Openbare Brede School De Vier Windstreken
ICT gebruik In elke lesgroep van 15 leerlingen zijn drie laptops beschikbaar voor educatief oefenwerk en ook voor de wereldoriëntatie. In augustus zijn in twee groepen digiborden geplaatst, wat in februari 2010 tot de hele school wordt uitgebreid. Ons onderwijs op maat Dit is een vanzelfsprekende zaak op het SBO. Er zijn vijf kinderen met een rugzak. In 2009 zijn twee kinderen verwezen naar een instelling voor speciaal onderwijs (REC 4). Onze belangrijkste ontwikkelpunten voor 2010 - Kwaliteitsbeleid: de school voldoet in voorjaar 2010 aan alle criteria van de inspectie. - Implementatie ontwikkelingsperspectief van elk kind en de 1-Zorgroute als zorgstructuur. - In maart de teamscholing handelingsgericht werken op het SBO. - Keuze en invoeringsvoorbereiding nieuwe rekenmethode RekenZeker en invoering augustus 2010. - Invoering LVS ParnasSys per maart 2010.
Leerlingaantallen Op 1 oktober 2009 hadden we gehoopt op 390 leerlingen, wat een lichte groei zou zijn ten opzichte van de 380 leerlingen van 2008, maar we telden er 372. Dit aantal had geen gevolgen voor het aantal groepen. Wederom 20 stuks en wederom, mede dankzij de subsidie voor voltijds schakelklassen. Mooi toch! Belangrijkste successen Dit jaar telde vele successen. Dit is de top 3. 1. Een prachtig schoolgebouw met veel voorzieningen en mogelijkheden na een ingrijpende verbouwing. 2. Toekenning van het basisarrangement door de inspectie. 3. Een laag ziekteverzuimpercentage van 5,12 procent. Bijzondere gebeurtenis Er was dit jaar 2009 niet één, maar meerdere bijzondere gebeurtenissen. Daarvan is de top 3: 1. De feestelijke opening van de school op 12 en 13 mei. 2. Het project “Samen met elkaar” (zie verder bij sociale veiligheid op school). 3. De studietweedaagse ‘Met Woorden in de Weer’met het hele team, inclusief de leidsters van de Voorschool in een hotel in Egmond aan Zee.
Jaarverslag 2009 69
Tegenslag Tegenslag? Hmmm. Tja. We zullen vast wel eens wat tegenslag hebben gehad, maar dat is niet in de herinnering blijven hangen. Ons schoolteam Ons team bestaat uit een mix van twintigers, dertigers, veertigers, vijftigers en begin zestigers. Verreweg de meerderheid is vrouw. De onderlinge sfeer is goed en de betrokkenheid met de kinderen is groot. Ons schoolgebouw en schoolomgeving Vanaf april beschikken we over een prachtig gebouw, waarin het goed toeven is. Niet alleen voor de kinderen en de leerkrachten, maar ook voor de ouders en ondersteunende instanties. Het is nu echt een brede school en dat staat ook op de gevel. De schoolomgeving is nog niet geheel naar wens, maar daar is een stappenplannetje voor gemaakt. Twee stappen zijn inmiddels gezet: twee pleinen zijn uitgebreid en de tuintjes zijn van nieuwe beplanting voorzien. De volgende stappen, zoals de speeltoestellen op de onder- en middenbouw volgen in 2010. Sociale veiligheid op school We zijn een ‘Samen met Elkaar school’. Met elkaar hebben we de volgende vier leefregels afgesproken: - Wij luisteren naar elkaar - Wij zorgen voor onze omgeving - Iedereen hoort erbij - Wij zijn een leuke en veilige school. Daarnaast is een gedragscode opgesteld. Later is in de wijk ‘Alles Kids in De Banne’ gestart en zijn drie van de vier leefregels overgenomen. Naar hoe één en ander in de wijk gaat uitpakken zijn we natuurlijk benieuwd. Onze financiën Die zijn dankzij uitgekiend financieel beleid op orde. Daardoor hebben we onder meer nieuwe methodes kunnen aanschaffen, vloerbedekking kunnen vervangen, de winterschilder binnen kunnen halen, de centrale hal kunnen inrichten en met het hele team geheel verzorgd op tweedaagse kunnen gaan.
70 Jaarverslag 2009
Cultuureducatie Daar is in alle groepen aandacht en enthousiasme voor. Zo komt de Muziekschool Noord met projecten naar school en gaan groepen naar het Concertgebouw, musea, de bioscoop en theater. Om er lijn in aan te brengen is in samenwerking met Mocca een start gemaakt met het opstellen van een cultuurbeleidsplan. Dat was al eerder de bedoeling, maar vanwege de verbouwing van de school lukte dat niet eerder. ICT-gebruik Ja, die is heel groot; zeker nu de school over een computerruimte beschikt waar de hele groep in kan zitten. Van deze ruimte maken alle groepen, óók de kleutergroepen, gebruik. Daarbij speelt ook de collegiale consulent van Universum een stimulerende rol. Wat ook leuk is, is dat de moeders van de cursus Taal- & Ouderbetrokkenheid ook een keer per week in de computerruimte aan het werk zijn. En o ja, in elke klas staan ook nog twee computers. Wat zeker niet onvermeld mag blijven zijn de digi-borden. We zijn er met twee gestart, maar inmiddels willen veel meer collega’s zo’n bord in de klas. Activiteiten met ouders Die vinden het meest plaats in de ouderkamer. Onze twee oudercontactfunctionarissen spelen daar een belangrijke rol in. En natuurlijk Overstap in de groepen 3. Pijnpunten zijn er ook. Het lukt steeds vaker niet om ouders te vinden voor een begeleidende rol bij sportdagen of uitstapjes. Onderwijs op maat Dit proberen we te leveren door met te kleine groepen te werken, een goed klassenmanagement, het werken in drie niveaus, effectieve instructie, handelingsplannen, groepsbesprekingen, het zorgbreedteoverleg, cursussen, passende methodes, computerprogramma’s, ambulante begeleiding, remedial teacher en inzet van het zorgbudget. Op basis hiervan zou je verwachten dat honderd procent maatwerk lukt, maar dat is jammer genoeg niet zo. Zorgen zijn er ook en wel om kinderen met gedragsproblemen en ingewikkelde thuissituaties. Onze resultaten Daar zijn we dik tevreden mee. Niet alleen met de score van de Citoeindtoets. In vergelijking met 2008 is die score wel iets lager, maar voor
een schoolscoregroep 7 nog altijd goed (ongecorrigeerd 534,6). Bemoedigend zijn ook de resultaten in de twee schakelklassen en we zouden op basis van de ervaringen in voorgaande jaren kunnen zeggen, dat schakelklassen er echt toe doen.
Op 26 mei waren acht leerkrachten klaar voor het assessment:‘Met Woorden in de Weer’. Na hun lessen, gesprekken en een moeilijk theorieexamen waren zij alle acht geslaagd! Hiermee was het Vogelnest de eerste echte ‘Met Woorden in de Weer school’ van ons schoolbestuur. Het Vogelnest doet mee met het project kwaliteitsimpuls van de
Ontwikkelpunten 2010 In willekeurige volgorde zijn dit: - Leren geven en ontvangen van feedback - Vervolg gesprekkencyclus volgens de IPB-kadernotitie - Keuze en invoering methode Voortgezet Technisch lezen - Keuze en invoering methode Natuur en Techniek - Uitbreiding digi-borden.
gemeente Amsterdam. Op 4 november kregen we na een monitor bezoek ook hiervan een positieve beoordeling! Al deze positieve feedback geeft ons weer voldoende energie om door te gaan met onze kwaliteitsverbeteringen.
7.14 Jaarverslag 2009 OBS Het Vogelnest
Bijzondere gebeurtenis Het schooljaar sloten we af met een groot circusproject van circus Tadaa. Een hele dag waren alle kinderen van de school in de weer om te spelen en met het ontdekken van alle facetten die te maken hebben met circus. Tussen de middag kregen de kinderen een uitgebreide maaltijd, die de moeders in de ouderkamer hadden gemaakt. Aan het eind van de dag was er een fantastische circusvoorstelling waar alle kinderen aan deelnamen. Het was een super geslaagde dag! Wij willen graag alle andere scholen aanraden om eens een dag met circus Tadaa te werken. Tegenslag In 2008 was ons ziekteverzuim van de leerkrachten gedaald maar helaas is het in 2009 weer gestegen. Vier vaste leerkrachten en een onderwijsassistent vielen langdurig uit. Gelukkig is het steeds weer gelukt om vervanging te vinden voor de groepen. Voor de vaste leerkrachten betekent het wel een extra taakbelasting, omdat veel werk door hen werden overgenomen.
Leerlingaantallen Op 1 oktober 2009 volgden 125 kinderen onderwijs op Het Vogelnest. Dat waren er 9 minder dan het jaar ervoor. Een oorzaak van de daling van het aantal leerlingen kan zijn dat de wijk erg verandert. De woningbouwvereniging verkoopt alle huizen die leegkomen. In deze huizen woonden eerst grote gezinnen en nu komen er jonge mensen of alleenstaanden in. Ook de buurtscholen zien een daling van het leerlingaantal. Belangrijkste successen Het belangrijkste succes van Het Vogelnest dit jaar was het bezoek van de inspecteur op 7 april. We kregen de groene kaart! Dit betekent dat Het Vogelnest geen zwakke school meer is!
Ons schoolteam In dit jaar veranderde ons schoolteam regelmatig van samenstelling doordat leerkrachten, die langdurig afwezig zijn, vervangen werden door nieuwe collega’s. Het is fijn om te merken dat nieuwe collega’s gemakkelijk in het team worden opgenomen en te kennen geven dat ze zich snel thuis voelen op de school. Het is bijzonder dat het team, ondanks de wisselende samenstelling, toch in staat was om onderwijsverbeteringen door te voeren. Ons schoolgebouw en schoolomgeving De grootste verandering binnen ons schoolgebouw was de komst van de eerste twee digitale schoolborden in januari. Groep 3 en groep 7/8 waren
Jaarverslag 2009 71
het eerst aan de beurt en hebben gelijk vanaf het begin goed gebruik kunnen maken van de digitale mogelijkheden. Door het vertrek van de conciërge kon de intern begeleider een eigen kantoor inrichten, waar ongestoord gesprekken kunnen worden gevoerd. Sociale veiligheid op school Elk schooljaar starten wij met een vriendenproject voor de hele school. Tijdens dit project komen veel zaken aan bod die te maken hebben met het maken en onderhouden van vriendschap en hoe je goed kunt samenwerken en spelen in de klas. Elke groep maakt hierover eigen regels en afspraken. Een succesvol en jaarlijks terugkerend onderdeel van dit project is ‘Het zonnetje van de dag’. Op deze dag staat een kind van de groep in de belangstelling en krijgt het van alle kinderen complimenten. Deze complimenten worden door de leerkracht opgeschreven rond een foto van het betreffende kind. Deze foto met complimenten hangt de rest van het jaar in de klas. Onze financiën De kwaliteitsimpuls van DMO geeft ons extra financiële mogelijkheden. Naast scholing en begeleiding van de teamleden hebben we nu versneld twee nieuwe methodes voor aanvankelijk en voortgezet technisch lezen kunnen aanschaffen. Het werken met de nieuwe methodes zorgt ervoor dat het leesniveau van onze leerlingen blijft stijgen. Een deel van de extra middelen wordt ook ingezet om nieuw materiaal aan te schaffen voor het zelfstandig werken. Cultuureducatie Een hoogtepunt van onze cultuureducatie in 2009 waren de projecten voor de bovenbouw groepen in Het Concertgebouw. Het Concertgebouw heeft ook de ouders de mogelijkheid gegeven om de voorstellingen bij te wonen. Voor veel ouders was dit de eerste keer dat ze het concertgebouw bezochten. Het project was voor kinderen en ouders zeer geslaagd. ICT-gebruik Nieuw dit jaar waren de twee digitale schoolborden. Het hele team heeft deelgenomen aan een cursus om hiermee te kunnen werken. Al snel bleek dat een dagje lesgeven aan groep 8 de meest effectieve cursus is voor leerkrachten, omdat je dan te maken hebt met een klas vol kinderen die precies weten hoe er met het bord gewerkt kan worden.
72 Jaarverslag 2009
Activiteiten met ouders Het Vogelnest heeft een ouderraad die graag mee helpt festiviteiten te organiseren. De ouderkamer wordt druk bezocht. De leerkrachten van de onderbouw geven elke maand voorlichting over de activiteiten die in de klas plaatsvinden. Deze bijeenkomsten worden goed bezocht en erg gewaardeerd door de ouders. De leerkrachten ervaren dat de ouderbetrokkenheid groeit. Zorg De leerlingenzorg blijft een belangrijk aandachtspunt op onze school. Er wordt hard gewerkt aan het ontwikkelen van goede leerlingenzorg binnen de groep. Omdat er op Het Vogelnest gewerkt wordt met combinatiegroepen is dit vaak extra moeilijk. Er is hard gewerkt aan een beter klassenmanagement binnen de groepen door onder andere schoolbreed hierover afspraken te maken. Een van de collegiale consultanten begeleidt de leerkrachten met de implementatie in de groepen. Werken met een niveau-indeling heeft ons nieuwe inzichten en mogelijkheden gegeven. Wij zijn begonnen met het werken met groepsplannen. In 2010 zal het werken met groepsplannen verder gestalte krijgen. Onze resultaten De Cito-eindtoets van Het Vogelnest was 535,5. Dit is de gecorrigeerde score. 50 % van de leerlingen die de school verlaten wonen korter dan twee jaar in Nederland. De beheersing van de Nederlandse taal is dan nog onvoldoende om de reguliere Cito- toets te kunnen maken. Deze kinderen kregen een aangepaste toets van de schoolbegeleidingsdienst Het ABC. Van deze groep kwamen drie kinderen in aanmerking voor de kopklas. Na een jaar kopklas wordt verwacht dat deze kinderen doorstromen naar de HAVO of het VWO. Ontwikkelpunten 2010 Het Vogelnest blijft zich ontwikkelen. Het accent ligt bij de leerkrachtvaardigheden in de groep. Er wordt hard gewerkt aan het zelfstandig werken in alle groepen volgens het schoolbeleid, het geven van gedifferentieerde instructies en het werken met groepplannen. Nu het beleid is vastgesteld is de borging van de uitvoering het belangrijkste onderdeel voor 2010. Wij hopen dit onder andere goed te doen door collegiale consultatie dit jaar mogelijk te maken. Er is een goede samenwerking met de ouders.
7.15 Jaarverslag 2009 OBS de Weidevogel
‘Vreemde vogels’. Het weekend van de atelierroute trok veel bezoekers. Velen van hen waren erg enthousiast over wat kinderen en ouders hadden gemaakt. Bijzondere gebeurtenis Het al bij de successen genoemde project was dit schooljaar een bijzondere gebeurtenis. Er is nauw samen gewerkt tussen kinderen, leerkrachten, ouders en echte kunstenaars. Het geheel is zeker een goede impuls geweest voor het kunst- en cultuuronderwijs op de Weidevogel.
Leerlingaantal In oktober 2009 waren er 212 kinderen ingeschreven op de Weidevogel; dit zijn twaalf kinderen minder dan het jaar ervoor. Dit is voor een deel te wijten aan een lagere instroom van vierjarigen en voor een deel doordat een aantal kinderen met ouders op reis ging en is uitgeschreven. Naar verwachting komen deze kinderen in de loop van schooljaar 20092010 weer terug op school. De verwachting is dat het leerlingaantal de komende jaren ongeveer gelijk blijft. Op dit moment wordt er onderwijs gegeven aan kinderen verdeeld over 8 groepen. Belangrijkste successen Het gebouw van dorpshuis de Beke is ingrijpend verbouwd. Er zijn twee volledig nieuwe lokalen op de Beke gebouwd. Deze lokalen, voorzien van klimaatbeheersing, geluidsdemping en digitale schoolborden, zijn in de loop van 2009 in gebruik genomen, tot groot plezier van zowel de kinderen als de leerkrachten. Er is in de loop van het schooljaar een plan ontworpen voor de inrichting van de speelplaats. Een aantal kinderen heeft hierbij samen gewerkt met een architect. Er ligt nu een mooi plan, waarvan we hopen dat het begin volgend jaar wordt uitgevoerd. Dit schooljaar is er nauw samengewerkt met de atelierroute. Er is gewerkt aan het thema ‘Vreemde vogels’. Er is gezaagd, getimmerd, geschroefd, geboord, geplakt, geschilderd en vooral ook veel plezier gemaakt. Half juni stonden er rondom de school een aantal heel
Tegenslag Het jaar 2009 is voor de Weidevogel een jaar geweest dat gekenmerkt werd door onverwachte gebeurtenissen. De school heeft afscheid genomen van de directeur en de intern begeleider. Gelukkig is de school het hele jaar geleid door een bekwame interim-directeur. Het is niet gelukt om nog lopende het jaar een nieuwe directeur aan te stellen. Dat zal in januari 2010 gebeuren. Onderwijsinspectie Dit schooljaar is de onderwijsinspectie niet op bezoek geweest op de Weidevogel. Uiteraard is de schoolgids toegestuurd aan de inspectie. De inspectie heeft de schoolgids voor schooljaar 2009-2010 goedgekeurd. In 2010 is een bezoek van de onderwijsinspectie te verwachten. Het schoolteam Het afgelopen jaar is er sprake geweest van nogal wat wisselingen binnen het schoolteam, de interne begeleiding en de directie. Eén van de leerkrachten heeft, na een sollicitatieprocedure, de taak van intern begeleider op zich genomen. Aan het eind van het jaar 2009 bestaat het team van de Weidevogel uit 14 vrouwen en 5 mannen. De gemiddelde leeftijd van het team is 51 jaar. Gezien de leeftijd van een aantal leerkrachten gaan er de komende jaren een aantal leerkrachten de school verlaten omdat zij de FPU dan wel pensioengerechtigde leeftijd bereiken. Dit betekent vrijwel zeker dat er de komende jaren vacatureruimte ontstaat. Het afgelopen jaar zijn met alle leerkrachten functioneringsgesprekken gevoerd. Door omstandigheden hebben de leerkrachten daar nog geen verslaglegging van ontvangen. Het streven is om iedere leerkracht één keer in de vier jaar een persoonlijk ontwikkelingsplan te laten maken en dit te bespreken. In de jaren daarop wordt het plan tijdens functioneringsgesprekken bijgesteld.
Jaarverslag 2009 73
Het afgelopen jaar lag het ziekteverzuimpercentage op de Weidevogel op 8%. Het schoolgebouw en de omgeving De Weidevogel is gehuisvest in drie naast elkaar gelegen gebouwen. Het oudste gebouw is de voormalige christelijke dorpsschool en stamt uit 1920. Het hoofdgebouw is het gebouw van de voormalige openbare school in Ransdorp en is gebouwd in 1985. Het derde gebouw is een combinatiegebouw van dorpshuis, schoolgebouw en gymzaal. Het dorpshuisgedeelte en de twee leslokalen, voor de groepen 7 en 8, zijn het afgelopen jaar nieuw opgeleverd. In het hoofdgebouw is het afgelopen jaar een deel van het binnenwerk geschilderd. Ook is in een lokaal nieuwe vloerbedekking gelegd. Tevens is een deel van de centrale hal gebruikt om een speelwerklokaal voor de groepen 3 en 4 te creëren. De directiekamer is opgeknapt en er wordt gewerkt aan een nieuwe ruimte voor de intern begeleider. Voor 2010 is gepland om de nog niet geschilderde binnendelen van het gebouw onder handen te nemen. Er wordt dan tevens een personeelsruimte gecreëerd. Verder wordt de buitenkant van het gebouw gerenoveerd. Ons oudste gebouw is voor een deel gerenoveerd. Er zijn nu twee mooie klaslokalen, voor groep 4 en 5, en een kleuterlokaal waar nog verbetering nodig is. Ook is er een ruimte gemaakt voor de naschoolse opvang. Het schoolplein verkeert in bedroevende staat. Er wordt al jaren aan gewerkt om hier verandering in te brengen, maar dat is helaas ook in 2009 niet gelukt. Wel liggen er nu mooie plannen klaar. We hopen dat we eind 2010 kunnen zeggen dat we over een mooie school, weliswaar verdeeld over drie gebouwen, en een mooie speelplaats beschikken waar zowel de school als het dorp gebruik van kunnen maken. We maken ons zorgen over het hoge energieverbruik in onze oudste gebouwen. Er is sprake van enkel glas en oude CV-ketels. Het binnenklimaat in één van de kleutergroepen lijkt niet helemaal in orde. In 2010 wordt er onderzoek gedaan naar het binnenklimaat in de hele school. Sociale veiligheid De afgelopen jaren heeft de Weidevogel in zwaar weer verkeerd. Niet iedereen heeft zich altijd veilig kunnen voelen binnen de school. Door de interim directeur is er hard aan gewerkt om hier verandering in te brengen.
74 Jaarverslag 2009
De financiën De afgelopen jaren is er een reserve ontstaan. Zoals gezegd is in dit jaar een deel van deze reserve gebruikt om in het hoofdgebouw een lokaal te schilderen en van een nieuwe vloer te voorzien. Verder is er een aparte IB ruimte gemaakt. Een deel van de reserve is ingezet voor personele lasten. Er is meer remedial teaching gegeven dan in voorgaande jaren. Cultuureducatie De school heeft dit jaar met veel plezier en succes meegedaan aan de atelierroute. Iedereen in en om de school heeft heel hard gewerkt om van het project een succes te maken. In alle klassen is er door een echte kunstenaar educatie op het gebied van kunst gegeven. Ook op andere gebieden is gewerkt aan cultuureducatie. Er zijn in de klassen lessen verzorgd door stichting educatieve projecten, zoals ‘ Met muziek en dans de wereld rond’ en ‘Als ik kunstenaar zou zijn’. Er zijn groepen naar verschillende musea geweest. Ook zijn er bezoeken gebracht aan de muziekschool. In 2010 willen we doorgaan met bijzondere activiteiten op het gebied van cultuur en kunst. Zo staat er weer deelname aan de atelierroute gepland en wordt in het kader van ontwikkelingsgericht werken in iedere klas gewerkt aan cultuur. ICT gebruik Het afgelopen jaar zijn er in de nieuwe lokalen van groep 7 en 8 digitale schoolborden geplaatst. Er is een aantal computers in de klassen vervangen door nieuwe werkstations. Ook is in 2009 de server vervangen door een nieuwe. De Weidevogel beschikt over een goed bijgehouden website die veel informatie biedt. Via de website vindt men pagina’s met foto’s en verhalen van de verschillende groepen. De Weidevogel maakt veel gebruik van de mail. Zo worden brieven voor de ouders aan iedere ouder per mail verstuurd. Het systeem is zo ingericht dat er zowel per groep als naar de hele school in één keer een bericht verzonden kan worden. Ouders reageren hier over het algemeen positief op. Per jaar worden er in de hele school twee tot drie thema’s behandeld in het kader van ontwikkelingsgericht onderwijs (OGO). Hierbij wordt de computer ingezet als nieuwsbron, om werkstukken op te maken en om zaken te presenteren.
Activiteiten met ouders Dit schooljaar is er een aantal keren een informatieavond gehouden voor ouders. Een hiervan hing samen met het vertrek van de directeur. Ook is een informatieavond gehouden voor de ouders van de kinderen die na de zomervakantie groep 3 gaan bezoeken. Er is een informatieavond voor ouders en kinderen van groep 8 geweest over alcoholgebruik. Ook voor de kinderen van groep 8 was er een voorlichtingsavond over het voortgezet onderwijs. Vanuit het schoolmaatschappelijk werk is een informatieochtend georganiseerd met als thema ‘Veerkracht bij kinderen’. Ouders hebben zich in 2009 zeer betrokken getoond bij school. Veel ouders hebben meegewerkt aan het project ’Vreemde vogels’. Ouders zijn steeds weer bereid gevonden om kinderen te begeleiden op uitstapjes. Door de geografische ligging van de school is het niet mogelijk om met het openbaar vervoer naar een activiteit te reizen. Onze ouders zijn steeds weer bereid om kinderen te vervoeren. De school heeft een actieve medezeggenschapsraad die het afgelopen jaar direct betrokken is geweest bij schoolzaken. Ook heeft de school een actieve ouderraad die veel werk verzet, assisteert bij sint en kerst, die de paasmaaltijd verzorgt en die in groep 3 een geweldig heksenfeest heeft helpen organiseren.
Er zijn vijf kinderen waarvoor een vergoeding wordt ontvangen in het kader van leerling gebonden financiering. De verdeling over de clusters was als volgt; cluster II één kind, cluster III één kind en cluster IV drie kinderen. Er is een aantal kinderen met een dyslexieverklaring. Zij krijgen extra tijd bij toetsen, een enkele keer wordt het werk voorgelezen en bij bijvoorbeeld de CITO eindtoets kan er gebruik worden gemaakt van een gesproken tekst of van een groot gedrukte tekst. In 2009 hebben twee leerlingen gebruik gemaakt van deze mogelijkheid.
Onderwijs op maat Het team van de Weidevogel wil zo goed mogelijk onderwijs op maat verzorgen. Hoewel we ons realiseren dat dit niet altijd voldoende lukt, zijn er aanzetten om hier verbetering in aan te brengen. Een van de instrumenten hiervoor is het werken met het groepsplan. Onder leiding van de intern begeleider wordt hier vorm aan gegeven. Ook is er gewerkt met een aantal OGO thema’s. Kinderen krijgen hierbij de kans om meer van zichzelf aan bod te laten komen binnen het onderwijs. Er is bij het rekenonderwijs een begin gemaakt met het werken in verschillende groepen per leerjaar. Ook is het routeboekje rekenen ingevoerd waarmee kinderen gedifferentieerd kunnen werken. Elke leerkracht heeft voor het rekenen een groepsplan gemaakt, die gebaseerd is op drie supergroepen per leerjaar. Dit schooljaar is er een aantal kinderen geselecteerd om mee te doen met de identificatierondes van het project Day a Week school. Volgend schooljaar wordt duidelijk of er kinderen ook daadwerkelijk aan het project kunnen deelnemen. In 2009 zijn er geen kinderen verwezen naar het speciaal (basis) onderwijs.
Ontwikkelpunten 2010 Onze belangrijkste missie in 2010 is het weer op peil brengen van de resultaten van de CITO eindtoets. Hiervoor moet er onderwijskundig een aantal dingen gebeuren. Er zal verscherpte aandacht moeten zijn voor het verder invoeren van OGO, ook in de hogere groepen. Het niveaulezen wordt opnieuw bekeken. Het streven is om een start te maken met schoolbreed lezen. In 2010 hopen we een nieuwe taalmethode aan te schaffen. De ontwikkeling van het rekenonderwijs wordt voortgezet. In 2010 is er aandacht voor handelingsgericht werken. We gaan in 2010 aan het werk met een nieuw administratie- en leerlingvolgsysteem, ParnasSys. Volgens planning zullen de verbouwingen van het hoofdgebouw en de gymzaal worden afgerond.
De resultaten In de zomer van 2009 gingen in totaal 36 kinderen van twee groepen 8 naar het voortgezet onderwijs. Er was een groot verschil te zien tussen de CITO eindtoets scores van beide groepen 8. De gemiddelde score kwam uit op 537,5. Dit is beduidend lager dan in de jaren daarvoor. De score ligt op een lager niveau dan verwacht mag worden gezien de leerling-populatie en de gewichtenregeling. De uitstroom was als volgt: 3 leerlingen naar VMBO B/K, 1 leerling naar VMBO G, 3 leerlingen naar VMBO T, 5 leerlingen naar VMBO T/HAVO, 8 leerlingen naar HAVO, 3 leerlingen naar HAVO/VWO en 13 leerlingen naar VWO.
Jaarverslag 2009 75
76 Jaarverslag 2009
8 RAPPORT INZAKE HET JAARVERSLAG 2009 Inhoudsopgave Inleiding Aanbieding Financiële positie Resultaat Kengetallen
78 78 79 80
Jaarrekening A B C D E F G H
Grondslagen Balans per 31 december 2009 Staat van Baten en Lasten over 2009 Kasstroomoverzicht 2009 Toelichting behorende tot de balans per 31 december 2009 Niet uit de balans blijkende verplichtingen Overzicht verbonden partijen Toelichting op de staat van baten en lasten over 2009
81 83 85 86 87 94 94 95
Overige Gegevens Bestemming van het nettoresultaat Gebeurtenissen na balansdatum
99 99
Bijlage(N) Gegevens over de Rechtspersoon Model F (WOPT) Model G
99 99 100
Jaarverslag 2009 77
8.1 Aanbieding De Bestuurscommissie Openbaar Primair Onderwijs Amsterdam Noord te AMSTERDAM biedt u hierbij het “Rapport inzake de jaarrekening” over de periode 1 januari 2009 tot en met 31 december 2009 aan. Het “Rapport inzake de jaarrekening” bestaat uit een balans per 31 december 2009 en een exploitatierekening over de periode 1 januari tot en met 31 december 2009, welke beide zijn voorzien van de benodigdespecificaties en toelichtingen. Het “Rapport inzake de jaarrekening” maakt onderdeel uit van het “Jaarverslag”.
8.2 Financiële Positie Ter verkrijging van een inzicht in de financiële positie van het schoolbestuur dienen de navolgende overzichten. Deze zijn gebaseerd op de gegevens uit de jaarrekening. Ter analyse van de financiële positie dient de volgende opstelling, welke is gebaseerd op de gegevens uit de balans: 1
Activa
1.1 1.2 1.3
Materiële vaste activa Vorderingen Liquide middelen
2
Passiva
2.1 2.2 2.3
Eigen vermogen Voorzieningen Kortlopende schulden
78 Jaarverslag 2009
x € 1.000
31-12-2009 %
x € 1.000
31-12-2008 %
1.938 1.952 13.406 17.296
11,2 11,3 77,5 100,0
1.559 5.807 8.082 15.448
10,1 37,6 52,3 100,0
x € 1.000
31-12-2009 %
x € 1.000
31-12-2008 %
12.304 328 4.664 17.296
71,1 1,9 27,0 100,0
11.383 318 3.747 15.448
73,7 2,1 24,2 100,0
8.3 Resultaat Het nettoresultaat over 2009 bedraagt € 921.000 tegenover € 2.802.000 over 2008. De nettoresultaten over beide jaren kunnen als volgt worden samengevat: 3
Baten
3.1 3.2 3.3
Rijksbijdragen Ministerie van OCW Overige overheidsbijdragen en -subsidies Overige baten Totaal baten
4
Lasten
Realisatie 2009 x € 1.000
Begroting 2009 x € 1.000
Realisatie 2008 x € 1.000
23.489 3.387 379
22.259 2.539 636
22.679 4.802 1.056
27.255
25.434
28.537
Realisatie 2009 x € 1.000
Begroting 2009 x € 1.000
Realisatie 2008 x € 1.000
4.1
Personeelslasten
21.856
22.664
21.954
4.2 4.3
Afschrijvingen Overige materiële lasten
285 4.402
324 4.203
290 3.753
26.543
27.191
25.997
712
-1.757
2.540
Saldo financiële baten en lasten
209
243
262
Nettoresultaat
921
-1.514
2.802
Totaal baten
Saldo baten en lasten
Jaarverslag 2009 79
8.4 Kengetallen 2009
2008
Liquiditeit (Vlottende activa/kortlopende schulden) 3,29 3,71 De liquiditeit geeft de mate aan waarin het bestuur in staat is op korte termijn aan haar verplichtingen te voldoen. De liquiditeitspositie geeft de toestand op 31 december weer; er is dus sprake van een momentopname. Solvabiliteit 1 (eigen vermogen (excl. voorzieningen) / totaal passiva * 100%) 71,14 De solvabiliteit geeft de mate aan waarin het bestuur in staat is op langere termijn aan haar verplichtingen (rente en aflossing) te voldoen. De solvabiliteitspositie geeft de toestand op 31 december weer; er is dus sprake van een momentopname. Solvabiliteit 2 (eigen vermogen (incl. voorzieningen) / totaal passiva * 100%)
73,04
73,69
75,75
Rentabiliteit (netto-resultaat / totale baten * 100%) 3,36 9,73 De rentabiliteit geeft aan hoe effectief met de opbrengsten wordt omgegaan. Bij dit kengetal wordt gekeken naar de verhouding tussen het nettoresultaat en de totale opbrengsten. Weerstandsvermogen (Eigen vermogen - Materiële vaste activa) / Rijksbijdragen * 100%) 44,13 Het weerstandsvermogen geeft aan hoe de beschikbare reserves zich verhouden tot de exploitatie. Naarmate de reserves groter zijn zal het weerstandsvermogen groter zijn.
43,32
Personeelslasten / totale lasten
82,38
84,44
Materiële lasten / totale lasten
17,66
15,56
80 Jaarverslag 2009
8.5 Grondslagen ALGEMEEN De in de jaarrekening opgenomen bedragen luiden in hele euro’s. De algemene grondslag voor de waardering van activa en passiva, alsmede voor het bepalen van het resultaat, is de verkrijgingsprijs. Voor zover niet anders vermeld, worden activa en passiva opgenomen voor de nominale waarde. Voor zover van toepassing zijn ter vergelijking de cijfers opgenomen de realisatiecijfers van het voorgaande jaar, alsmede van de goedgekeurde begroting over het huidige jaar. De jaarrekening over 2009 is opgesteld conform de richtlijnen van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en overeenkomstig de verslaggevingsvoorschriften en bepalingen zoals weergegeven in Titel 9 van boek 2 van het Burgelijk Wetboek. Tevens is de richtlijn 660 van de Raad voor de Jaarverslaggeving gevolgd. In deze richtlijn zijn voor de sector presentatie-, waardering- en verslaggevingsvoorschriften geformuleerd. GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op aanschafwaarde, verminderd met lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de verwachte economische levensduur. In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven. Investeringen boven de € 500 worden geactiveerd. Verkregen investeringssubsidies worden verrekend met de materiële vaste activa. Vorderingen De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde, voor zover noodzakelijk onder aftrek van een voorziening voor het risico van oninbaarheid. Liquide middelen De liquide middelen staan, voor zover niet anders vermeld, ter vrije beschikking van het bestuur. Algemene reserve De algemene reserve betreft een buffer ter waarborging van de continuïteit van het bevoegd gezag en wordt opgebouwd uit resultaatbestemming. Voorzieningen De voorzieningen worden opgenomen voor de nominale waarde. Kortlopende schulden De kortlopende schulden hebben een verwachte looptijd van maximaal één jaar. GRONDSLAGEN VOOR DE RESULTAATBEPALING Rijksbijdragen OCW Onder de Rijksbijdragen OCW worden de vergoedingen voor de exploitatie opgenomen. De Rijksbijdragen worden toegerekend aan het verslagjaar.
Jaarverslag 2009 81
Afschrijvingen De afschrijvingen zijn gerelateerd aan de aanschafwaarde van de desbetreffende immateriële en materiële vaste activa. Activa met een aanschafwaarde die hoger is dan € 500 worden geactiveerd. In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven. Afschrijvingen Meubilair Leerlingsets en vloerbedekking Meubilair Docentensets en kasten Inrichting speellokaal en nevenruimten Buitenspeelmateriaal en materiaal speellokaal Overige inrichtingsartikelen Leermethoden Duurzame apparatuur ICT Hardware, servers en software ICT Hoogwaardige beeldschermen en bekabeling
82 Jaarverslag 2009
aantal jaar 15 20 30 12 12 8 10 5 10
8.6 Balans per 31 december 2009 5
Activa €
31-12-2009 €
€
31-12-2008 €
Vaste activa Materiële vaste activa 5.1 5.2 5.3
(1)
Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Leermiddelen
7.941 1.418.111 512.041
8.568 1.132.890 417.433 1.938.093
1.558.891
1.938.093
1.558.891
Vlottende activa Vorderingen 5.4 5.5 5.6 5.7
(2)
Debiteuren Ministerie van OCW Overige vorderingen Overlopende activa Liquide middelen
25.291 1.157.135 672.806 96.727 (3)
32.626 1.197.958 4.547.226 29.688 1.951.959 13.405.860 15.357.819
5.807.498 8.081.121 13.888.619
17.295.912
15.447.510
Jaarverslag 2009 83
6
Passiva €
31-12-2009 €
€
31-12-2008 €
Vaste activa Eigen vermogen 6.1 6.2
Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur
Voorzieningen 6.3
11.383.084 921.212 12.304.296
11.383.084
328.073
318.228
6)
Crediteuren Ministerie van OCW Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake van pensioenen Overige kortlopende schulden Overlopende passiva
84 Jaarverslag 2009
11.383.084 -
(5)
Overige voorzieningen Kortlopende schulden(
6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9
(4)
665.110 27.525 940.543 268.130 1.691.590 1.070.645
804.987 38.049 1.150.175 384.691 21.454 1.346.842 4.663.543
3.746.198
17.295.912
15.447.510
8.7 Staat van baten en lasten over 2009 7
Baten
7.1 7.2 7.3
Rijksbijdragen Ministerie van OCW Overige overheidsbijdragen en -subsidies Overige baten
Realisatie 2009 €
Begroting 2008 Realisatie 2008 € €
23.488.999 3.387.180 379.179
22.258.912 2.539.073 635.336
22.678.534 4.802.114 1.057.512
27.255.358
25.433.321
28.538.160
21.855.969 285.011 2.112.050 2.289.670
22.664.177 323.832 2.535.084 1.667.955
21.954.377 290.265 1.674.480 2.078.707
26.542.699
27.191.048
25.997.829
Saldo baten en lasten
712.659
-1.757.727
2.540.331
Financiële baten en lasten
208.553
243.244
261.896
Resultaat
921.212
-1.514.483
2.802.227
Totaal resultaat
921.212
-1.514.483
2.802.227
Totaal baten
8
Lasten
8.1 8.2 8.3 8.4
Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten
Jaarverslag 2009 85
8.8 Kasstroomoverzicht 2009 Het onderstaande kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Hierbij wordt het nettoresultaat als uitgangspunt genomen, waarop vervolgens correcties worden aangebracht voor verschillen tussen opbrengsten en ontvangsten en kosten en uitgaven. 9
Kasstroomoverzicht €
2009 €
€
2008 €
Kasstroom uit bedrijfsoperaties 9.1 9.2
9.3
Resultaat Aanpassingen voor: - Afschrijvingen - Mutaties voorzieningen Veranderingen in vlottende middelen: - Vorderingen - Schulden
712.659
2.540.331
285.016
290.265
9.845
258.576
3.855.539 917.345
-5.757.474 103.681
5.780.404 9.4 9.5
Ontvangen interest Betaalde interest
197.741 10.812
-2.564.621 264.554 -2.658
208.553
261.896
Kasstroom uit investeringsactiviteiten 9.6 9.7
Investeringen in materiële vaste activa Saldo nog te splitsen materiële vaste activa
-664.213 -5
-311.232 -1 -664.218
-311.233
-921.212 4.403.527
-1.342.948 -3.956.906
Kasstroom uit financieringsactiviteiten 9.8 9.10
Nog te splitsen eigen vermogen Mutatie liquide middelen
9.11 9.12 9.13
Beginstand liquide middelen Mutatie liquide middelen Eindstand liquide middelen
10
Samenstelling liquide middelen
8.081.121 5.324.739 13.405.860
euro 10.1 10.2 10.3
Liquide middelen per 1 januari Mutatie liquide middelen boekjaar Liquide middelen per 31 december
86 Jaarverslag 2009
5.702.381 2.378.740
2009 euro
8.081.121 5.324.739
8.081.121
euro
2008 euro
5.702.381 2.378.740 13.405.860
8.081.121
8.9 Toelichting behorende tot de balans per 31 december 2009
11a
Vaste Activa
11.1 11.2 11.3
Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Leermiddelen
31-12-2009 €
31-12-2008 €
7.941 1.418.111 512.041
8.568 1.132.890 417.433
1.938.093
1.558.891
Materiële vaste activa
Totaal materiële vaste activa
Jaarverslag 2009 87
11b
Vlottende Activa
11.4
Gebouwen
11.5 11.6
Aanschafprijs t/m 2008 €
Cum.afschrijvingen t/m 2008 €
Boekwaarde 31-12-2008 €
9.404 9.404
836 836
8.568 8.568
Inventaris en apparatuur Leermiddelen (PO)
2.753.334 1.260.000
1.620.444 842.567
1.132.890 417.433
Totaal materiële vaste activa
4.022.738
2.463.847
1.558.891
88 Jaarverslag 2009
Investeringen 2009 €
Desinvesteringen 2009 €
Afschrijvingen 2009 €
Aanschafprijs 31-12-2009 €
Cum.afschrijvingen 31-12-2009 €
Boekwaarde 31-12-2009 €
-
-
627 627
9.404 9.404
1.463 1.463
7.941 7.941
467.685 196.528
-
182.464 101.920
3.221.019 1.456.528
1.802.908 944.487
1.418.111 512.041
664.213
-
285.011
4.686.951
2.748.858
1.938.093
Jaarverslag 2009 89
12
Vorderingen
12.1 12.2
12.3 12.4 12.5 12.6
31-12-2009 €
31-12-2008 €
Debiteuren Ministerie van OCW
25.291 1.157.135
32.626 1.197.958
Overige vorderingen Gemeente voorziening huisvesting Vordering Gemeente Bredero ID banen
672.806 -
520.964 3.671.499 258.909 95.854
Totaal overige vorderingen
672.806
4.547.226
33.601 59.836 3.290
18.344 4.271 7.073
96.727
29.688
1.951.959
5.807.498
Overige overlopende activa 12.7 Vooruitbetaalde kosten 12.8 Nog te ontvangen bedragen 12.9v Kruisposten Totaal overlopende activa Totaal vorderingen
13
Liquide middelen
31-12-2009 euro
31-12-2008 euro
13.1 13.2 13.3 13.4 13.5
Schoolbanken Betaalrekening Spaarrekeningen Deposito’s Kas
109.270 2.780.319 8.014.555 2.500.000 1.716
142.565 7.934.238 1.314 3.004
Totaal liquide middelen
13.405.860
8.081.121
90 Jaarverslag 2009
14
Passiva a
31-12-2009 €
31-12-2008 €
9.812.702 2.491.594
8.732.882 2.650.202
12.304.296
11.383084
Eigen vermogen 14.1 14.2
Algemene reserve Bestemmingsreserves Totaal eigen vermogen Stand per 31-12-2008
Resultaat
Overige mutaties
Stand per 31-12-2009
8.732.882
1.079.820
-
9.812.702
Reserve Groot Onderhoud Eerste waardering (PO)
1.717.814 932.388 2.650.202
-158.608 -158.608
-
1.717.814 773.780 2.491.594
Totaal Eigen vermogen
11.383.084
921.212
-
12.304.296
Totaal Eigen vermogen
11.383.084
921.212
-
12.304.296
31-12-2009 €
31-12-2008 €
328.073
318.228
Algemene reserve Bestemmingsreserves publiek 14.3 14.4
15
Passiva b Voorzieningen
15.1
15.2 15.3
Overige voorzieningen
Overige voorzieningen Voorziening jubilea Voorziening personele verplichtingen
Stand per 31-12-2008 €
Dotaties 2009 €
Onttrekkingen 2009 €
Vrijval 2009 €
Stand per 31-12-2009 €
259.518 58.710
32.629 14.833
27.967 9.650
-
264.180 63.893
318.228
47.462
37.617
-
328.073
Jaarverslag 2009 91
16
Kortlopende schulden
16.1 16.2
Crediteuren Ministerie van OCW
31-12-2009 €
31-12-2008 €
665.110 27.525
804.987 38.049
940.543 268.130
1.150.175 384.691
1.455.033 18.201 129.605 88.751 1.691.590
6.457 14.997 21.454
767.599 292.565 10.481
752.157 39.177 381.130 174,378
1.070.645
1.346.842
4.663.543
3.746.198
Het bedrag € 27.525 van Ministerie van OCW heeft betrekking op ZW-gelden die het ministerie inhoudt op de te ontvangen subsidies in 2010. 16.3 16.4
Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake van pensioenen
16.5 16.7 16.8 16.9
Overige kortlopende schulden Rekening courant Stadsdeel Noord Vervangingsfonds Nog te betalen bedragen Aflopende geoormerkte subsidies
16.10 15.11 16.12 16.13
Overlopende passiva Vakantiegeld Vooruitonvangen bedragen Afrekening projectsubsidies Overige subsidies OCW / geoormerkt
Totaal kortlopende schulden
92 Jaarverslag 2009
17
Model G
Omschrijving
Jaar €
t/m 2008 €
2005/2007 2007/2008 2007/2008 2008/2009
30.412 35.756 1.540 85.929
Ontvangen €
Lasten €
Saldo 2009 €
64.886
30.412 35.756 1.540 21.043
64.886
88.751
OCW Aflopend Geoormerkte subsidies
Versterking cultuureducatie PO Versterking cultuureducatie Scholing overblijfmedewerkers Imp. VVE 08-09 Totaal aflopend
153.637
0
OCW Doorlopend Scholing overblijfmedewerkers Scholing overblijfmedewerkers Versterking cultuureducatie Versterking cultuureducatie Totaal doorlopend
2008/2009 2009/2010 2008/2009 2009/2010
1.000 18.947
19.947
1.000 1.000
1.000 26.527 18.689
45.474 10.208
8.481
46.216
55.682
10.481
Jaarverslag 2009 93
8.10 Niet uit de balans blijkende verplichtingen Personele verplichtingen Met ingang van 2008 zijn de verslaggevingsrichtlijnen ten aanzien van bapo (bevordering arbeidsparticipatie oudere werknemers) gewijzigd. Als voor de bapo een voorziening zou moeten worden gevormd zou deze per 31-12-2009 € 4.214.012 moeten bedragen. Dit bedrag betreft het verschil tussen de contante waarde van geschatte toekomstige verplichtingen minus de contante waarde van het deel van de personele rijksvergoedingen 2009 dat kan worden gerelateerd aan de verplichting per ultimo 2009.
8.11
Overzicht verbonden partijen
Er zijn geen verbonden partijen.
94 Jaarverslag 2009
8.12 Toelichting op de staat van baten en lasten over 2009 19
Baten
Realisatie 2009 €
Begroting 2009 €
Realisatie 2008 €
20.941.861 2.198.764 120.568 227.806
19.471.255 1.747.324 1.040.333
20.658.344 1.800.783 8.575 210.832
23.488.999
22.258.912
22.678.534
1.484.016 61.935 607.012
1.854.921 47.017 614.858
2.428.344 16.384 775.270
582.652 209.995 342.108 99.462
10.277 12.000
722.047 183.094 614.321 62.654
3.387.180
2.539.073
4.802.114
82.191 121.452 175.536
13.248 6.008 7.265 608.815
63.691 58.158 935.663
Totaal overige baten
296.988
622.088
993.821
Totaal overige baten
379.179
635.336
1.057.512
Rijksbijdragen Ministerie van OCW 19.1 19.2 19.3 19.4
Rijksbijdrage Ministerie van OCW Personeel- en arbeidsmarktbeleid Geoormerkte subsidies Ministerie van OCW Niet-Geoormerkt Totaal Rijksbijdragen Ministerie van OCW
Overige overheidsbijdragen en - subsidies 19.5 19.6 19.7
Gemeentelijke bijdragen en subsidies Overige overheidsbijdragen Bijdrage Pantar
19.8 19.9 19.10 19.11
WSNS-gelden Normvergoeding Afrekening projectsubsidies Restituties Totaal overige overheidsbijdragen
Overige baten 19.12 19.13 19.14 19.15
Ouderbijdragen Vergoeding salariskosten Verhuuropbrengsten Overige
Jaarverslag 2009 95
20
Lasten
Realisatie 2009 €
Begroting 2009 €
Realisatie 2008 €
16.504.158 2.963.637 1.958.110 21.425.905
22.104.907 22.104.907
16.539.985 2.684.095 1.878.109 21.102.189
Personeelslasten 20.1 20.2 20.3
Brutolonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten
20.4 20,5 20.6 20.7 20.8
Dotatie personele voorzieningen Uitzendkrachten, declaranten, e.d. Bedrijfsgezondheidzorg Cursuskosten Overige
47.462 652.360 90.738 368.454 396.173
314.487 141.324 636.390 426.801
1.090 415.917 102.193 475.231 863.044
Totaal overige personele lasten
1.555.187
1.519.002
1.857.475
Af: Uitkeringen (-/-)
-1.125.124
-959.732
-1.005.287
21.855.968
22.664.177
21.954.377
Gebouwen Inventaris en apparatuur Meubilair / Machines en installaties Leermiddelen
627 73.998 108.468 101.923
105.864 115.671 102.297
627 90.573 99.302 99.763
Totaal afschrijvingen
285.016
323.832
290.265
Totale personeelslasten
Afschrijvingen 20.9 20.10 20.11 20.12
96 Jaarverslag 2009
20.13 20.14 20.15 20.16 20.17
Huisvestingslasten
Realisatie 2009 €
Begroting 2009 €
Realisatie 2008 €
Huur Onderhoud Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen
8.599 737.091 570.668 525.939 106.088 1.948.385
35.592 1.333.702 471.083 498.009 84.328 2.422.714
36.026 338.479 503.512 570.862 94.281 1.543.160
4.704 96.237 62.724 163.665
4.223 80.373 27.774 112.370
7.546 90.004 33.770 131.320
2.112.050
2.535.054
1.674.480
486.731 39.360 89.308 15.951 132.453 450.024 241.808 968.904
397.243 35.183 37.863 14.112 104.694 343.857 192.497 728.206
315.409 22.996 88.041 13.829 124.467 429.050 207.819 886.202
24.389 12.900 89.264 26.690 65.312 7.944 4.784 602.752 834.035
63.032 9.383 60.812 13.842 95.819 3.602 5.681 290.335 542.506
46.887 11.315 104.628 14.772 56.083 2.639 2.675 638.097 877.096
2.289.670
1.667.955
2.078.707
20.18 Tuinonderhoud 20.19 Bewaking/beveiliging 20.20 Overige huisvestingslasten Totaal overige huisvestingslasten Totaal huisvestingslasten Overige lasten 20.21 20.22 20.23 20.24 20.25 20.26 20.27
Administratie- en beheerslasten Inventaris Apparatuur Bibliotheek / mediatheek Reproductiekosten Leermiddelen Overige inventaris, apparatuur en leermiddelen Totaal inventaris, apparatuur en leermiddelen
20.28 20.29 20.30 20.31 20.32 20.33 20.34 20.35
Representatiekosten Kantinekosten Excursies / werkweek Buitenschoolse activiteiten Contributies Medezeggenschapsraad Verzekeringen Overige lasten Totaal overige lasten Totaal overige lasten
Jaarverslag 2009 97
21
Financiële baten en lasten
Realisatie 2009
Begroting 2009
Realisatie 2008
€
€
€
122.955 74.786 197.741
245.002 457 245.459
218.469 46.085 264.554
-13.175 2.363 -10.812
19 2.196 2.215
1 2.657 2.658
208.553
243.244
261.896
Financiële baten 21.1 21.2
Rentebaten Rente spaarrekening
21.3 21.4
Financiële lasten Rentelasten Overige financiële lasten Saldo financiële baten en lasten
98 Jaarverslag 2009
8.13 Bestemming van het nettoresultaat Het nettoresultaat volgens de Staat van Baten en Lasten over 2009 bedraagt € 921.212. Het behaalde exploitatieresultaat is als volgt in de balans verwerkt: Exploitatieoverschot € 921.212, waarvan direct ten gunste is gebracht aan de algemene reserve een bedrag groot € 1.079.820 en als onttrekking aan de eerste waardering activa (PO) een bedrag van € 158.608.
8.14 Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum.
8.15 Gegevens over de rechtspersoon Bestuursnummer Naam instelling Postadres Postcode / Plaats Telefoon Fax E-mail Website Contactpersoon Telefoon Fax E-mail
13897 Bestuurscommissie Openbaar Primair Onderwijs Amsterdam Noord Postbus 37608 1030 BB AMSTERDAM 020-6355400
[email protected] www.openbaaronderwijsnoord.nl Y. Barbé 020-6355401
[email protected]
8.16 Model F Wet Openbaarmaking uit Publieke Middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) Bij het bestuur van de Bestuurscommissie Openbaar Primair Onderwijs Amsterdam Noord komen er geen overschrijdingen van het gemiddeld belastbaar loon van onze ministers voor.
Jaarverslag 2009 99
www.openbaaronderwijsnoord.nl