Beleidsplan ICT ENMS 2016-2020
ENMS
1. Missie en visie van de school vertaald naar ICT
1.1 Missie De Eerste Nederlandse Montessori School wil kwalitatief goed, modern montessorionderwijs bieden. De school gaat uit van het pedagogisch gedachtegoed van Maria Montessori, waarbij vertrouwen in het kind om zich optimaal te ontwikkelen tot een zelfstandig mens met verantwoordelijkheid voor zijn omgeving voorop staat. In onze heterogene groepen leren de kinderen met en van elkaar. Elk kind is uniek en volgt bij zijn/haar ontwikkeling het eigen pad in het tempo en werkkeuze dat bij de capaciteiten van dat kind past. Maria Montessori was een vooruitstrevende vrouw, die de ontwikkelingen voortdurend in de gaten hield en daarop inspeelde. Ook wij willen een moderne vooruitstrevende school zijn en meegaan met de nieuwste ontwikkelingen. Ons onderwijs passen we steeds aan, aan wat de maatschappij in deze tijd van ons vraagt: van onze leerlingen en van ons onderwijs. Digitale middelen maken daar een belangrijk en niet meer weg te denken onderdeel van uit. ICT is een zeer belangrijk middel voor onder andere informatievoorziening en communicatie. Het bevoegd gezag van de ENMS, de Stichting Het Rijnlands Lyceum heeft een overkoepelende missie gedefinieerd voor alle scholen van de stichting. Deze luidt als volgt: Met de inzet van ICT beoogt de Stichting Het Rijnlands Lyceum een bijdrage te leveren aan het onderwijs, de ondersteunende bedrijfsprocessen en de communicatie. ICT is daarbij ondersteunend aan deze drie processen. De kwaliteit van het onderwijs is leidend en richtinggevend. Leerlingen en medewerkers wordt de mogelijkheid geboden optimaal gebruik te kunnen maken van internettechnologie, ICT-functionaliteiten en toepassingen in het onderwijs (op school), op de werkplek en thuis. Daarnaast levert ICT ondersteuning aan de bedrijfsvoering van de organisatie, interne en externe communicatie. Leerlingen, hun ouders en medewerkers worden via ICT voorzien van adequate informatie.
1
1.2 Visie ICT is een hulpmiddel bij het leren en wordt als onderwijsondersteunend middel ingezet. De inzet van ICT-middelen moet ertoe bijdragen dat de leeromgeving uitdagend, verbredend in onze informatievoorziening en ondersteunend zijn in het onderwijs leerproces. We willen deze visie realiseren door: Het montessorionderwijs op een innovatieve manier in te zetten. Dat houdt in:
Open staan voor nieuwe ICT-ontwikkelingen binnen de veranderende maatschappij. Optimaliseren van een doorgaande lijn ICT van onder-, midden- en bovenbouw. Optimaal gebruikmaken van de ICT-middelen die het onderwijs ons kan bieden. Optimaal gebruikmaken van de vaardigheden en ervaringen van medewerkers. Inspelen op de eisen die de maatschappij stelt ten aanzien van de 21st century skills (digitale geletterdheid, digitaal pesten, mediawijsheid en programmeren).
We willen een lerende organisatie zijn. Dat betekent dat we de opbrengsten van ons onderwijs systematisch analyseren, reflecteren op ons eigen handelen en waar nodig gemaakte keuzes bijstellen, ook op het gebied van ICT-middelen. Op de volgende wijze komt deze visie tot uiting in de praktijk:
Zelfstandig en het op eigen niveau kunnen werken met diverse software op de computers, smartboarden, tablets en iPads door zowel de leerlingen als de leidsters. Het opzoeken en verwerken van informatie zelfstandig en met behulp van elkaar. Er kan met de software zoveel mogelijk worden gedifferentieerd naar eigen tempo, vaardigheden, leerstof en leerstijl. Gebruik leren maken van elkaars talenten, leren met en van elkaar. Zorg op maat kan worden ondersteund door gespecialiseerde programma’s. Het werken met de ICT-middelen is net zo vanzelfsprekend als het werken met het montessorimateriaal uit de kasten of methodes. Het is een middel en geen doel. Gebruik van ICT kan bijdragen aan internationalisering.
2
2. Beginsituatie
Netwerk
De school maakt gebruik van het Heutink-netwerk Deklas.nu3. Het gehele gebouw en de schoolpleinen zijn aangesloten op een wifinetwerk (Heutink ICT) met aparte inlogcodes voor medewerkers en gasten. Het technisch beheer en onderhoud valt onder de verantwoordelijkheid van Heutink ICT. De ICTcoördinator en de conciërge zijn de aanspreekpunten bij problemen en bevoegd om contact op te nemen met de helpdesk van Heutink ICT via MOO of telefonische helpdesk. Onze school is aangesloten op het glasvezelnetwerk van Ziggo.
Organisatie
Op de ENMS is er één ICT-coördinator, die vanuit het taakbeleid de uren vervult voor ICTwerkzaamheden binnen de school. De taakomschrijving voor de ICT-er is beschikbaar bij de directie. Binnen de Stichting Het Rijnlands Lyceum is er een bovenschoolse ICT-manager aangesteld, waarmee overleg plaatsvindt bij hardware matige veranderingen of wensen. De directie heeft een ondersteunende en meedenkende rol bij het opstellen van het ICT-beleid en regelt de financiële zaken hieromtrent.
Hardware
In alle groepen zijn vier tot vijf vaste desktops aanwezig, een smartboard, aangevuld in iedere onderbouwgroep: met 2 iPads en voor de midden- en bovenbouwgroepen: 1 iPad per groep en twee mobiele HPX360 notebooks. De server verkeert in een verouderde staat, net als het merendeel van de vaste desktops. Deze zullen op korte termijn moeten worden vervangen om te kunnen blijven werken met de aanwezige software. Tijdens het werken met diverse software stuiten we nu op problemen met de snelheid van het laden van programma’s, waardoor op de oudste desktops bepaalde software niet te openen of slecht te gebruiken is. Wat frustraties oplevert bij zowel leerlingen als leidsters.
Software
Voor de administratie en leerlingenregistratie wordt gebruikgemaakt van het programma ParnasSys. Alle benodigde leerlinggegevens, zorgdossiers en allerhande toetsen worden in dit systeem samen op een overzichtelijke manier opgeslagen. Alle medewerkers van de ENMS zijn in staat om op adequate wijze met dit systeem te werken.
3
We werken in de groepen met (methode) software dat geïnstalleerd is op de server of op te roepen is via Basispoort of via snelkoppelingen op het bureaublad van de leerlingen. De software pakketten zijn samengesteld op basis van benodigdheden en behoeften van de leidster en leerlingen. Jaarlijks wordt het software gebruik in de bouwen geëvalueerd en de benodigde pakketten aangepast indien nodig.
Leerlingen
De leerlingen werken vanaf groep 1 met de software op de vaste desktops en met iPads. Met behulp van de iPads wordt er in alle groepen gewerkt met apps die aansluiten op diverse leergebieden voor zowel kennis- als zaakvakken. Vanaf de middenbouw wordt er door leerlingen zelfstandig gewerkt met programma’s zoals Word voor het maken van werkstukken, muurkranten, tevens leren ze werken met Powerpoint ten behoeve van het geven van presentaties aan de groep, zoals een boekbespreking of spreekbeurt. De leerlingen krijgen vanaf groep 5 les over hoe ze een Powerpointpresentatie kunnen maken met behulp van het softwareprogramma “Powerpoint for kids”. Dit programma kunnen kinderen, na een instructie die ze van de mediatheekleidster krijgen, zelfstandig stap voor stap doorlopen. Op het gebied van de mediawijsheid wordt er gedurende de week van de mediawijsheid in alle bovenbouwgroepen gewerkt aan de mogelijkheden en gevaren van digitale media.
Leidsters
De leidsters zijn alle bekwaam in de basisvaardigheden voor het werken met ons administratiesysteem ParnasSys, de softwarepakketten voor de leerlingen, kunnen werken met Word, internet explorer en webmail. In 2014 zijn zij geschoold in het werken met het smartboard. Daarbij zijn mogelijkheden getoond voor het zelf maken van lessen en geoefend met de bijbehorende basisvaardigheden van de smartboardsoftware. Om het werken met het smartboard te vergroten en vergemakkelijken is er een abonnement afgesloten bij Gynzy, zodat er gebruikgemaakt kan worden van kant en klare smartboard lessen. Alle leidsters hebben daar toegang toe en het programma wordt in de meeste groepen wekelijks ingezet. Op dit moment is de basiskennis van de werking, beheer en inzet van de iPad nog gering bij het merendeel van de teamleden en is het beheer ervan in handen van de ICT-coördinator.
4
3. Doelstellingen korte termijn voor het kalenderjaar 2016
Voor het vervangen van de hardware (server en desktops) moet een begroting en planning voor aanschaf worden gemaakt en uitgevoerd.
Het moet in het komende jaar duidelijk worden voor de leidsters aan welke ICTcompetenties de leerlingen per bouw horen te werken en hoe zij hen daarin kunnen ondersteunen/begeleiden. Voor het overzicht van de competenties ICT zie bijlage 1.
In team- en/of bouwvergaderingen moet ICT als vast agendapunt worden opgenomen, zodat men structureel informatie en ideeën omtrent het verder implementeren van de leerlijnen en ICT doelen kan realiseren, passend bij onze onderwijsvisie. Door met elkaar te overleggen en informatie uit te wisselen leert men van elkaar en kunnen we tot een eenduidig aanbod en werkwijze met de ICT-middelen binnen de school komen.
Het inzetten van het smartboard tijdens instructies en het zelfstandig werken door leerlingen zelf moet verder ingebed worden en gewaarborgd door middel van regelmatig uitwisselen van ervaringen en evalueren in bouw- of teamvergaderingen.
Zowel de leerlingen als de leidsters moeten breed leren omgaan met het werken met iPads.
o o o
Doelen voor de leidsters: iPads leren beheren: zelf installeren/verwijderen van apps, updates leren uitvoeren. In overleg met collega’s uit de bouw kritisch kijken naar geschikte apps die passen bij de te bereiken leerdoelen en de geplande kosmische thema’s. iPads gericht inzetten voor het automatiseren, informatiebron voor kinderen bij kosmische werkstukken. Waarbij afwisseling en vernieuwing van apps de kinderen blijft uitdagen en uitnodigen. Doelen voor de leerlingen
o o
Gebruikmaken van de iPad om het automatiseren te oefenen, naast de methodes en montessorimaterialen. De iPad inzetten om informatie vast te leggen via beeld en informatie op te zoeken via internet en informatieve apps.
5
Mediawijsheid: De kinderen van de midden- en bovenbouwgroepen moeten door de leidsters bewust worden gemaakt van de gevaren en mogelijkheden van sociale media door bijvoorbeeld een projectweek en terugkerende kringgesprekken over dit onderwerp.
6
4. Lange termijn doelen eind 2016-2020
Er wordt een afschrijvingsoverzicht gemaakt voor de hard- en software. Vervanging van deze zaken wordt opgenomen in een meerjarenplan van de begroting.
Jaarlijks evalueren van het ICT-beleidsplan en de gebruikte software en op basis daarvan bijstellen van de doelen n.a.v. evaluatie met het team en directie.
Er moeten periodieke studiemomenten op het gebied van ICT worden gepland voor het team en opgenomen worden in de jaarkalenders van de komende schooljaren. Daarbij wordt steeds geïnventariseerd waaraan de behoefte van de leid(st)ers het grootst is. De scholing kan waar mogelijk door de ICT-coördinator of door iemand van buitenaf (bijvoorbeeld Heutink ICT) worden gegeven.
Oriënteren op en implementeren van een leerlijn/ lessen over mediawijsheid voor alle leerlingen van groep 3 t/m 8. Alle leerlingen leren op een veilig manier om te gaan met internet en sociale media. Ze leren kritisch informatie te filteren op bruikbaarheid en betrouwbaarheid.
Het door de leidsters leren inzetten van de iPad bij herhaalde instructies, waar de methode software dat nog niet heeft ingebouwd. Of door middel van een medium als Flipping the classroom.
Het leren maken van eigen apps die aansluiten bij de thema’s of leerstof in de groepen door leidsters en leerlingen (bijvoorbeeld d.m.v. Tiny Tap).
Het oriënteren op en implementeren van een leerlijn programmeren. Aanvankelijk startend met de kinderen die extra uitdaging nodig hebben en later uitbreiden voor alle leerlingen.
Zowel de leerlingen als de leid(st)ers leren gebruik te maken van de talenten van andere leerlingen en collega’s om zichzelf verder te ontwikkelen op het gebied van ICT. De kinderen zijn nu al zoveel verder in hun ICT-vaardigheden dan de volwassenen en daar moeten we als team gebruik van durven en leren maken voor zowel onszelf als voor onze leerlingen. Leer elkaar het zelf te doen!
Gebruikmaken van de ICT-middelen en sociale mediakanalen om contact te leggen met kinderen en scholen elders in Nederland of in de wereld om zo van elkaar te leren, te ontdekken communiceren en wereldwijzer te worden.
7
Bijlage 1: ICT-competenties leerlingen
Onderbouw Vaardig zijn met de muis; goed vasthouden muis, klikken, dubbelklikken, slepen met de muis. Begrip van het bureaublad van de computer. De computer op de juiste wijze leren opstarten en afsluiten. Leren werken met de educatieve software programma’s op de vaste computers, het smartboard en met apps op de iPad. Leren foto’s te maken met de iPad voor verslaglegging aan de groep of voor eigen portfolio. Middenbouw Alle vaardigheden van de onderbouw. Omgaan met Word: leren woorden en korte verhalen te typen en op te slaan voor bijvoorbeeld muurkranten en werkstukken. Zelfstandig in basispoort of van het bureaublad hun software kunnen ophalen en aanzetten. Het leren werken met Powerpoint: het kunnen maken van eenvoudige presentaties. Het venster vergroten, verkleinen of afsluiten. Het kunnen opslaan en oproepen van informatie uit hun eigen werkmappen of submappen. Globale verkenning van internet en zoekmachines voor kinderen zoals leefwereld of davindi. Het kennen van de mogelijkheden en risico’s van internet. Bovenbouw Alle vaardigheden van de onder- en middenbouw. Mappen en submappen aanmaken en deze een naam geven. Bestanden en documenten kunnen delen. Zelfstandig kunnen werken met Word en Powerpoint. Presentaties kunnen maken en uitvoeren met ICT-middelen. Als tutor fungeren voor andere kinderen. Doelgericht informatie kunnen opzoeken op internet en op bruikbaarheid kunnen inschatten. Zich bewust zijn en het kunnen benoemen van de mogelijkheden van internet en sociale media, maar ook de eventuele risico’s en hoe je daar mee kan omgaan. Bewerken van foto’s in Paint of foto bewerkingsapps. Digitaal een weblog of schoolkrantartikel kunnen maken. De beginselen van programmeren leren m.b.v. websites, programma’s of apps (bijvoorbeeld Lego Mindstorms en Scratch of Tiny Tap).
8