www.pwc.com/nl
Belastingnieuws Binnenlands Bestuur
Jaargang 3 Editie 2012/5
In deze editie
Maart 2012
1.
Algemeen PwC Fiscaal Portaal Gemeenten
Btw 2.
Belastingvoordeel bij exploitatie multifunctionele accommodaties
3.
Besluit ‘Omzetbelasting en compensatie van omzetbelasting bij publiekrechtelijke lichamen’
4.
Btw-suppletie formulier vanaf 1 april 2012 verplicht / coulance voor kleine correcties
Loonbelasting 5.
Update werkkostenregeling: besluit over de werkplek
PwC 6.
Btw/BCF-netwerkbijeenkomst regio Friesland, Twente en Oost-Gelderland
7.
Actualiteitenseminar Eindhoven
8.
Oude nummers Belastingnieuws Binnenlands Bestuur
9.
Aanmelden collega’s
10.
Lezersvraag
Algemeen 1. PwC Fiscaal Portaal Gemeenten PwC heeft voor gemeenten het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten (hierna: het Portaal) ontwikkeld. Veel gemeenten zijn nog niet bekend met de inhoud en mogelijkheden van het Portaal. Bijgaand geven wij u graag een korte toelichting. U kunt het Portaal vinden op https://fiscaalportaalgemeenten.pwc.nl. Het Portaal omvat een modellabeling die doorlopend wordt bijgewerkt en volledig is onderbouwd met onder andere beleidsbesluiten en jurisprudentie. Met het Portaal kunt u de labeling laten voldoen aan de eisen die de Belastingdienst (in het kader van Horizontaal Toezicht) en uw accountant daaraan stellen. De brondocumenten zijn ook allen aanwezig en kunnen snel en eenvoudig worden gedownload. Het Portaal bevat verder een handboek BTW-compensatiefonds, relevante wetteksten, jurisprudentie, relevante beleidsbesluiten maar ook de voor gemeenten van belang zijnde ingetrokken beleidsbesluiten, Kamervragen, Kamerstukken, basisstukken BTW-compensatiefonds en aantekeningen van PwC. Wij werken namelijk zelf ook met het Portaal! Het Portaal bevat een nieuwspagina en een pagina met een overzicht van in de modellabelling aangebrachte wijzigingen. Het Portaal biedt verder specifieke informatie over btw-aspecten in relatie tot subsidies, sport, grondbedrijf, onderwijshuisvesting, etc. De onderwerpen worden in een notitie toegelicht en relevante jurisprudentie en beleidsbesluiten zijn via een muisklik toegankelijk. Tevens breiden wij het Portaal op verzoek van onze abonnees uit met nieuwe onderwerpen.
Gemeenten kunnen het Portaal gebruiken als naslagwerk maar daarnaast ook als elektronische leeromgeving. Wanneer het u uitkomt, kunt u zich verdiepen in specifieke onderwerpen. U kunt het Portaal vanuit de gemeente maar ook vanuit huis of elders benaderen als u een internetaansluiting tot uw beschikking heeft. Desgewenst verzorgen wij graag een presentatie bij uw gemeente of een toelichting. Inmiddels beschikken wij ook over een groot aantal positieve referenties. Een folder is bij deze nieuwsbrief als bijlage gevoegd. Joep Swinkels 088 – 792 47 08
[email protected] Jeffrey Rous 088 – 792 19 63
[email protected]
Btw 2. Belastingvoordeel bij exploitatie multifunctionele accommodaties Bron: Hoge Raad 9 maart 2012, nr. 10/04834 De verhuur van een onroerende zaak is in beginsel vrij van btw. Huurder en verhuurder kunnen opteren voor een met btw belaste huur als de huurder de btw op de huurpenningen voor 90% of meer in aftrek kan nemen c.q. met de Belastingdienst kan verrekenen. Exploitanten van horecagelegenheden kunnen op basis van een goedkeuring de verhuur van congres-, vergader- en tentoonstellingsruimten aan steeds wisselende gebruikers belast met btw verhuren zonder dat behoeft te worden
onderzocht of aan het 90%-criterium is voldaan c.q. wordt geopteerd. Deze goedkeuring – opgenomen in een besluit dat bekend is als “mededeling 40” – geldt niet voor onder andere de exploitatie van buurthuizen, dorpshuizen en gebouwen welke in gebruik zijn bij publiekrechtelijke lichamen en belastingplichtigen die (nagenoeg) geen recht op aftrek van inkoop-btw hebben. Dit omdat volgens de Staatsecretaris de exploitatie in deze gevallen veelal niet commercieel van aard is en wordt gefinancierd door middel van een subsidieregeling of andere tegemoetkomingen. De strekking van de goedkeuring is zeer recent door de Hoge Raad beoordeeld in de hierna beschreven casus. Een woningstichting en de met haar verbonden vennootschappen (hierna: de woningstichting) stellen tegen vergoeding ruimten in monumentale gebouwen ter beschikking aan derden voor het houden van evenementen zoals congressen, bruiloften, modeshows, recepties, diners, concerten of presentaties. Bij het ter beschikking stellen van de ruimten is het gebruikelijk dat de ruimten gemeubileerd ter beschikking worden gesteld. Daarnaast worden ook aanvullende diensten verleend. Hierbij kan worden gedacht aan het verzorgen van voorzieningen en installaties voor de ruimten (beeld, geluid, licht) en het beschikbaar stellen van geluids- en/of lichttechnici. Daarnaast is veelal ook sprake van het verlenen van permanent toezicht en beheer tijdens een evenement, het ter beschikking stellen van de noodzakelijke voorzieningen (toilet-, kleed- en oefenvoorzieningen), het ter beschikking stellen
van een discrete zij-ingang, het verzorgen van cateringactiviteiten (deze worden door een derde uitgevoerd), het verzorgen van inhuur van extra materiaal bij derden en het ter beschikking stellen van een portier. De woningstichting kan volgens de Belastingdienst, Rechtbank Haarlem en het Gerechtshof Amsterdam de goedkeuring – “mededeling 40“ niet toepassen. De Hoge Raad oordeelt in zijn arrest van 9 maart 2012 dat de woningstichting op één lijn kan worden gesteld met andere verhuurders die de goedkeuring wel mogen toepassen. Op basis van het gelijkheidsbeginsel geldt de goedkeuring daarom ook voor de woningstichting.
Opmerking redactie De goedkeuring “mededeling 40” is inmiddels ingetrokken en vervangen door het Besluit van 14 juli 2009, nr. CPP 2008/137M Omzetbelasting.Levering en verhuur van onroerende zaken. De verhuur van congres-, vergader- en tentoonstellingsruimten is opgenomen in onderdeel 7.3.6. van het Besluit. Het onderhavige arrest vergroot de mogelijkheden voor gemeenten en andere exploitanten om multifunctionele accommodaties in de btw te exploiteren. Over de – veelal lage – gebruiksvergoeding is dan btw verschuldigd maar inkoop-btw die wordt betaald bij de bouw, renovatie en exploitatie kan worden verrekend respectievelijk worden terugontvangen. In de regel wordt de eis gesteld dat de ruimten ter beschikking worden gesteld aan steeds wisselende gebruikers.
De Hoge Raad moet over die eis nog oordelen in de lopende zaak met nummer CPG 08/00864 waarin onder andere de vraag speelt of periodiek terugkerende huurders ook steeds wisselende gebruikers zijn.
Een verdere greep uit de rechtspraak In onze vorige nieuwsbrief berichtten wij u over de uitspraak van Hof ’sHertogenbosch d.d. 4 november 2011, nr. 10/00337. In die casus oordeelde het Hof dat een zaal ook voor met btw belaste prestaties wordt gebruikt als geen huur wordt betaald maar de kosten worden gedekt uit de verkoop van horecaproducten. De Hoge Raad moet nog oordelen over de vraag of het ter beschikking stellen van ruimte in een multifunctionele accommodatie en een kunstencentrum daadwerkelijk kwalificeert als btw-vrije verhuur. Hof ‘s-Hertogenbosch oordeelde eerder in zijn uitspraak van 15 september 2011 (nr. 08/00708) dat een dergelijke dienst niet kwalificeert als btw-vrijgestelde verhuur, maar dat sprake is van een dienst sui generis die is belast met btw. De exploitant verzorgde naast de terbeschikkingstelling van ruimten namelijk een groot aantal bijkomende diensten zoals schoonmaak, toezicht en bewaking en het zorg dragen voor de aanwezigheid van een EHBO-voorziening. Alle diensten hingen volgens het Hof zo nauw met elkaar samen dat de exploitant aan de gebruikers van de multifunctionele ruimten een andersoortige dienst dan btwvrije verhuur verleent en daarmee de ruimten btw-belast exploiteert. Omdat de exploitant de multifunctionele ruimten btwbelast gebruikt heeft de exploitant recht op
aftrek van voorbelasting en kan de btwbelaste huur tussen de gemeente en de exploitant in stand blijven. Wladimir Rouwenhorst 088 – 792 30 08
[email protected] Joep Swinkels 088 – 792 47 08
[email protected]
3. Besluit ‘Omzetbelasting en compensatie van omzetbelasting bij publiekrechtelijke lichamen’ Bron: Besluit van 25 januari 2012, nr. BLKB 2012/175M In onze vorige nieuwsbrief hebben wij u bericht over het nieuwe Besluit ‘Omzetbelasting en compensatie van omzetbelasting bij publiekrechtelijke lichamen’. Bijgaand een nadere beschouwing van enkele onderwerpen.
Weekmarkten De staatssecretaris neemt in onderdeel 2.2.1. van het Besluit het standpunt in dat de gemeente handelt als overheid bij de organisatie van markten die op de openbare weg plaatsvinden. De ontvangen marktgelden zijn niet met btw belast. De marktgelden worden geïnd via een verordening als overheid. De btw die aan de gemeente in rekening wordt gebracht en betrekking heeft op de organisatie van de markt kan worden gecompenseerd bij het BTW-compensatiefonds. Dit geldt voor de schoonmaakkosten maar bijvoorbeeld ook ingeval de organisatie van de markt
volledig door de gemeente is uitbesteed. Aanvullende dienstverlening zoals de levering van elektriciteit en de verhuur van kramen volgt een eigen btw-regime. De gemeente handelt ter zake niet als overheid maar als btw-ondernemer en moet daarom over de vergoeding voor de geleverde elektriciteit / ter beschikking gestelde marktkraam btw berekenen en kan de inkoop-btw op de btw-aangifte in aftrek nemen. De gemeente moet ter zake van de geleverde elektriciteit / ter beschikking gestelde marktkraam een factuur met btw aan de marktkooplui uitreiken.
Brandweerkazernes In onze vorige nieuwsbrief hebben wij ook aandacht besteed aan de vorming van Veiligheidsregio’s en brandweerkazernes. In onderdeel 3.2.1.5. van het nieuwe Besluit over de btw-heffing van gemeenten is een bijzondere goedkeuring opgenomen voor brandweerkazernes. De herziening van gecompenseerde btw blijft onder de volgende (cumulatieve) voorwaarden achterwege: 1.
Het gebouw dat wordt overgedragen is als brandweerkazerne in gebruik en blijft ook na de overdracht als brandweerkazerne in gebruik; en
2. De gemeente draagt de brandweerkazerne vóór 1 januari 2014 aan de veiligheidsregio over; en 3. Op het moment van de overdracht van de brandweerkazerne bestaan geen plannen om de kazerne aan een derde te verkopen. Uit voorwaarde 1 leiden wij af dat de brandweerkazerne na overdracht in gebruik
moet blijven als brandweerkazerne maar dat niet is vereist dat de kazerne tot de uiteindelijke sloop als brandweerkazerne in gebruik blijft. Er mogen verder volgens voorwaarde 3 op het moment van overdracht geen plannen bestaan om de kazerne aan een derde te verkopen. Mogelijk gaat de staatssecretaris ervan uit dat de veiligheidsregio’s op termijn brandweerkazernes gaan afstoten. Inmiddels is ons bekend geworden dat de brandweerkazerne als brandweerkazerne in gebruik moet blijven zolang als de resterende herzieningsperiode ingevolge het BTW-compensatiefonds duurt. Concreet betekent dit dat de brandweerkazerne in het jaar van ingebruikneming en de volgende negen kalenderjaren als brandweerkazerne in gebruik moet blijven.
Openbaar gebied In onderdeel 2.5.2.3 van het nieuwe Besluit heeft de Staatssecretaris nu op een voor een ieder kenbare wijze een eerder door hem verstrekte goedkeuring gepubliceerd. Deze goedkeuring heeft betrekking op de situatie waarin een projectontwikkelaar (hier valt ook een woningcorporatie onder) ter uitvoering van een bestemmingsplan wegen, pleinen, e.d. aanlegt en de eigendom om niet overdraagt aan de gemeente. In een dergelijke situatie kan de ontwikkelaar – onder voorwaarden – de btw op de aanleg van de voorzieningen in aftrek brengen c.q. verrekenen. De voorwaarden zijn: “Het betreft een (op)levering/overdracht die, indien wel tegen vergoeding verricht, aan heffing van omzetbelasting zou zijn onderworpen. Daarom is geen aftrek mogelijk als het bijvoorbeeld de overdracht van een park
betreft. – De ondernemer maakt geen aanspraak op aftrek van voorbelasting indien en voor zover het compensatiegerechtigde lichaam geen recht op compensatie zou hebben als de omzetbelasting rechtstreeks aan dat lichaam in rekening zou zijn gebracht. De ondernemer dient in het bezit te zijn van een schriftelijke verklaring van het desbetreffende lichaam waaruit blijkt dat, en in hoeverre, de over te dragen gemeenschapsvoorzieningen worden gebruikt voor compensatiegerechtigde doeleinden”. Wladimir Rouwenhorst 088 – 792 30 08
[email protected] Joep Swinkels 088 – 792 47 08
[email protected] Myrthe Hinskens 088 – 792 56 85
[email protected]
4. Btw-suppletie formulier vanaf 1 april 2012 verplicht / coulance voor kleine correcties De Belastingdienst meldt dat btw-correcties naar aanleiding van de nieuwe informatieverplichting vanaf 1 april 2012 moeten worden aangeven middels een verplicht gesteld suppletieformulier. De Belastingdienst geeft voor kleine correcties het volgende aan op de website: “Om uw administratieve lasten te beperken, mag u kleine btw-correcties – dat wil zeggen tot per saldo 1000 euro (te betalen of terug te ontvangen) – ook verwerken in
uw eerstvolgende aangifte omzetbelasting. Let op: verwerk hierbij wel de correcties in de juiste rubrieken van de aangifte. Bij correctie in de reguliere aangifte ontvangt u geen naheffingsaanslag of afzonderlijke teruggaafbeschikking voor de correctie.” Wladimir Rouwenhorst 088 – 792 30 08
[email protected] Dieks Boswinkel 088 – 792 16 91
[email protected]
Loonbelasting 5. Update werkkostenregeling: besluit over de werkplek Bron: Besluit van 25 november 2011, nr. BLKB2011/1818M inzake loon, vrijgesteld loon en vergoedingen en verstrekkingen Het begrip “werkplek” neemt een centrale plaats in onder de werkkostenregeling. Zo mogen veel voorzieningen die een duidelijk verband hebben met de werkplek, op nihil worden gewaardeerd. Het grote voordeel hiervan is dat nihilwaarderingen het 1,4% forfait niet vullen. Maar wat verstaat men precies onder de werkplek? De staatssecretaris van Financiën heeft ter verduidelijking van dit begrip een besluit uitgebracht. De wettelijke definitie van het begrip “werkplek” is iedere plek die in verband met het verrichten van arbeid wordt gebruikt en waarvoor de Arbeidsomstandighedenwet (ARBO) voor de werkgever van toepassing is.
Enkele voorbeelden van een werkplek zijn: het bureau, de vergaderzaal, de kantine, de kantoortuin, de fitnessruimte en de fietsenstalling. Zelfs de openbare ruimte is een werkplek voor de gemeentelijke hovenier die de openbare beplanting verzorgt. Volgens het besluit kan een auto of ander vervoermiddel ook een werkplek zijn als een werknemer daarin arbeid verricht en de werkgever ARBO-verantwoordelijk is voor dat vervoermiddel. Dit is bijvoorbeeld vanzelfsprekend voor een beroepschauffeur, machinist en fietskoerier. Bij andere beroepen kan de ARBO-verantwoordelijkheid afhankelijk zijn van een opdracht van de werkgever om het vervoermiddel te gebruiken voor het verrichten van werk. Op grond van de wet valt de werkplek thuis niet onder het begrip “werkplek”. Daarnaast gaat de Belastingdienst ervan uit dat als een werknemer onderweg een e-mail schrijft, bijvoorbeeld in de trein of in de kroeg, er geen sprake is van een werkplek. Een lastig punt is de parkeerplaats. Het besluit zegt hierover het volgende: Parkeert uw werknemer met de eigen auto op het bedrijfsterrein, dan valt de parkeerplaats onder het begrip “werkplek”. Parkeert uw werknemer echter op een plek buiten het bedrijfsterrein, dan is de werkgever in het algemeen niet ARBO-verantwoordelijk waardoor er geen sprake van een werkplek. Wij kunnen ons voorstellen dat de praktijk hier niet altijd mee uit de voeten kan. De terminologie ‘in het algemeen’ is vaag en de belangen kunnen groot zijn. Wij raden u daarom aan de situatie omtrent uw parkeerplaatsen goed in beeld te brengen en desnoods afstemming te zoeken met de Belastingdienst.
Gratis tool Naast de PwC Werkkosten Calculator, waar wij eerder over schreven in Editie 2012/4, kunt u ook geheel kosteloos onze inventarisatietool voor de werkkostenregeling opvragen. Deze tool geeft u direct inzicht in het effect van de werkkostenregeling binnen uw organisatie. De laatste versie van deze tool kunt u opvragen door een e-mail te sturen naar
[email protected]. Jaap Verdegaal 088 – 792 45 00
[email protected] Roxanna Helsloot 088 – 297 47 39
[email protected]
PwC 6. Btw/BCFnetwerkbijeenkomst regio Friesland, Twente en OostGelderland PwC Belastingadviseurs organiseert in de regio Friesland, Twente en Oost-Gelderland een btw/BCF-netwerkbijeenkomst voor gemeenten. Op de bijeenkomsten wordt informatie gegeven over nieuwe regelgeving, jurisprudentie, contacten met de Belastingdienst en belangrijke ontwikkelingen op btw/BCF-gebied. Ook bestaat voor de deelnemers de mogelijkheid om met PwC Belastingadviseurs van gedachten te wisselen over de oplossing van de gemeentelijke btw/BCF-zaken.
Aan deelname aan de btw-netwerkbijeenkomsten zijn voor medewerkers van gemeenten geen kosten verbonden. Heeft u interesse dan vernemen wij dat graag via een email aan:
[email protected]
7. Actualiteitenseminar Eindhoven De fiscaliteit is voortdurend aan verandering onderhevig. Ook gemeenten hebben met deze veranderingen te maken. In dit kader organiseert PwC voor gemeenten een actualiteitenseminar waarin ontwikkelingen en veranderingen op het gebied van de btw, BTW-compensatie en de loonheffingen worden besproken. Ook besteden wij aandacht aan de mogelijkheden om btw te besparen. Het seminar is gratis toegankelijk. De bijeenkomst, inclusief lunch, vindt plaats op dinsdagmorgen 8 mei aanstaande op ons kantoor in Eindhoven. U kunt zicht aanmelden via een email aan:
[email protected]
8. Oude nummers Belastingnieuws Binnenlands Bestuur Wilt u oude nummers uit 2010, 2011 en 2012 van Belastingnieuws Binnenlands Bestuur ontvangen dan kunt u deze opvragen bij: Jeffrey Rous 088 – 792 19 63
[email protected]
9. Aanmelden collega’s Indien u een collega wilt opgeven voor een abonnement op deze gratis nieuwsbrief, dan kunt u haar of hem, onder vermelding van naam, adresgegevens van uw organisatie en e-mailadres aanmelden door middel van het verzenden van een e-mail naar:
[email protected]
10.Lezersvraag Wilt u een lezersvraag stellen dan vernemen wij die graag via e-mail;
[email protected]
Colofon De nieuwsbrief ‘Belastingnieuws Binnenlands Bestuur’ is een uitgave van PwC.
Redactie drs. D.J. (Dieks) Boswinkel, M.M. (Myrthe) Hinskens LL.M, mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels, W.A. (Wladimir) Rouwenhorst FB
Abonnementen Een gratis abonnement voor u of uw collega verkrijgt u na aanmelding. Aanmelden kan door het sturen van een e-mail met vermelding van de nieuwsbrief waarop u zich wil abonneren, uw naam, adresgegevens van uw organisatie en e-mailadres naar:
[email protected]. Mocht u deze nieuwsbrief niet langer willen ontvangen, dan kunt u op hetzelfde e-mailadres terecht.
Reacties Als u op deze nieuwsbrief wil reageren kunt u een e-mail sturen aan
[email protected] of contact opnemen met de redactie: drs. D.J. (Dieks) Boswinkel 088 – 792 16 91
[email protected]
M.M. (Myrthe) Hinskens LL.M 088 – 792 56 85
[email protected]
mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels 088 – 792 47 08
[email protected]
W.A. (Wladimir) Rouwenhorst FB 088 – 792 30 08
[email protected]
Voor algemene vragen en opmerkingen over deze nieuwsbrief kunt u ook terecht bij: drs. M.A. (Manon) Ultee 088 – 792 14 19
[email protected] Deze publicatie is uitsluitend opgesteld als algemene leidraad voor relevante kwesties en dient niet te worden geïnterpreteerd als professioneel advies. U dient niet te handelen op basis van de in deze publicatie vervatte informatie zonder nader professioneel advies te hebben ingewonnen. Er wordt geen enkele expliciete of impliciete verklaring verstrekt of garantie geboden ten aanzien van de juistheid of volledigheid van de in deze publicatie vervatte informatie, en voor zover toegestaan krachtens de wet, aanvaarden de bij deze publicatie betrokken PwC firms, medewerkers en vertegenwoordigers geen enkele aansprakelijkheid, voor de gevolgen van enige handeling dan wel omissie door hetzij uzelf hetzij enige andere persoon op basis van de in deze publicatie vervatte informatie of voor enig besluit waaraan die informatie ten grondslag ligt. Bij PwC in Nederland werken ruim 4.500 mensen met elkaar samen vanuit 12 vestigingen en drie verschillende invalshoeken: Assurance, Tax & HRS en Advisory. We leveren sectorspecifieke diensten en zoeken verrassende oplossingen, niet alleen voor nationale en internationale ondernemingen, maar ook voor overheden en maatschappelijke organisaties. PwC firms leveren sectorspecifieke diensten op de gebieden Assurance, Tax & HRS en Advisory om waarde toe te voegen voor klanten. Meer dan 161.000 mensen in 154 landen in firms binnen het PwC-netwerk delen hun gedachten, ervaringen en oplossingen om nieuwe perspectieven en praktische oplossingen te ontwikkelen. 'PwC' is het merk waaronder member firms van PricewaterhouseCoopers International Limited (PwCIL) handelen en diensten verlenen. Samen vormen deze firms het wereldwijde PwC-netwerk. Elke firm in het netwerk is een afzonderlijke juridische entiteit en handelt voor eigen rekening en verantwoording en niet als vertegenwoordiger van PwCIL of enige andere member firm. PwCIL verricht zelf geen diensten voor klanten. PwCIL is niet verantwoordelijk of aansprakelijk voor het handelen of nalaten van welke van haar member firms dan ook, kan geen zeggenschap uitoefenen over hun professioneel oordeel en kan hen op geen enkele manier binden.
© 2012 PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284). Alle rechten voorbehouden