Beheersbaar regisseren vastgoed (ontw) “samenwerken met BIM”
Joost Wijnen
dir/eig.
[email protected] 0413-216300 Joost Wijnen Co-auteur BIGBIMlittlebim
Introductie Oadis
“Anno 2013 zien we veel 3D, maar te weinig informatie”
• Oadis • Onafhankelijke BIM proces adviseurs en informatie managers • (dus geen ontwerp, engineering, uitvoering of projectmgt) • Importeur/leverancier van BIM management software: • dRofus PvE/ruimteboek met bimviewer • Synchro 4D BIM uitvoeringsplanning, kosten en risicomgt • BIGBIMserver online BIM management platform
• Eigen software ontwikkelingen • BIMoffice Online BIM communicatie platform • BIM cartotheek: Online “electronisch gebouw dossier”
Introductie Oadis BIM proces Adviseurs
2012 Noviotech Lab Nijmegen PvE beheer
2012 Woontorens Den Bosch 4D/5D bouwlogistiek en inkoop
2012 SRON Lab Amsterdam Advies ‘aanbesteden met BIM’
2013 HagaZiekenhuis Strategisch BIM advies
Hoe beginnen met BIM?
2D <-> 3D
CAD 3D Model + Facility/vastgoed Management
Energie analyse Model- and ‘clash’controle
Online ruimteboek/PvE, variantenstudies, kosten etc.
engineering installaties
‘BIM viewer GIS/vastgoed inzicht’ Planning en logistiek
transitie van documenten naar informatie (BIG data) Gebouwbeheer -systeem (GBS)
“apps” = direct info op locatie Klantportal met bimviewer (storingsmelding) Interne BIM dashboard
Energielabels Energiemonitoring
Gebouwbeheer Scenario’s (kosten en risico’s) MeerjarenOnderhoudsplanning (MJOP) Interactieve (4D) communicatie Werkorders en opleverdocumenten
BIM protocol bewaking
ruimtelijke functioneleen technische eisen Klantwensen Documenten koppelen in bimviewer
Bouw INFORMATIE Model (bim) Vormen van informatie •
Bestand = gebundeld statisch document
•
Gegevens = door software valideerbaar en bruikbaar
•
Informatie = éénduidige communicatie tussen mensen
(Samen)werken met BIM betekent een transitie van ‘bestandsbeheer’ naar ‘informatiemanagement’
dia 7/27
BIM als proces ipv statisch 3D
2D/3D CAD klassiek
‘3D BIM als model’
‘integraal BIM proces’
Klantvraag
Architect Constructeur Adviseur Aannemer Gebruik
Behoefte PvE opstellen als kader, evt. variantenstudies
Oplossing Ontwerp met PvE binnen kaders, online inzichtelijk
Realisatie Effectief (ver)bouwen met betere informatie
(Online) BIM communicatie en informatie platform voor de hele keten
Beheer Alle informatie van ketenpartners online beschikbaar voor beheer
Multidisciplinaire ketendigitalisatie: sneller meer varianten berekenen = betere oplossingen
• Combineren = verrijken • multidisciplinair • Valideren en analyseren BIM = direct rekenen zonder papier
* TCO = Total cost of ownership (life cycle costing)
Multidisciplinaire ketendigitalisatie: sneller meer varianten berekenen = betere oplossingen
Visualisatie functioneel en technisch PvE
• Combineren = verrijkenMeerdere gevel opties • multidisciplinair • Valideren en analyseren BIM = direct rekenen zonder papier
Kosten: Meerjarige varianten: Realisatie Realisatie Beheer Beheer Verbruik Energieverbruik
Verschillende installatie oplossingen TCO/LCC voor lifecycle analyse Constructie varianten
* TCO = Total cost of ownership (life cycle costing)
Bouwlogistiek - Met 4D van uitvoeringsplanning naar inkoopplanning Project “Amazones ‘s-Hertogenbosch” 3D BIM verrijkt tot 4D model met artikel info
Bibliotheek/ PvE
Ontwerpmodel
Revit (bk/constr)
”Hoeveelheden tbv begroting”
IFC (objecten) + Bouwconnect WUID
projectplanning
Synchro4D
4D op objecten-nivo: Uitvoeringsplanning “Hoeveelheden per week”
IFC (hoeveelheden) + Bouwconnect WUID
artikelen
4D op artikel-nivo: Inkoopplanning “Recepten voor bestelling”
Bouwlogistiek - bouwmanagement Projectmanagement met Synchro4D • Planning en logistiek (resource planning en risico management)
Online ruimteboek voor iedereen altijd up to date informatie en inzicht… Validatie en toetsing (PvE)
Standaard ruimtes en ‘recepten’
Data integratie met BIM tekensoftware Valideren en rapporteren
Standaard of unieke ruimtes cq ‘recepten’
Interactieve BIM viewer van ruimtes tot ‘as built’ voor visualisatie/rapportage
Rol gebaseerde functionele en technische eisen; iedereen ziet alleen voor hem relevante data
Stap 1: BIM = proces, dus proceskaart opstellen! • •
Bepaal BIM ambitienivo Beschrijf BIM protocol
•
Creëer inzicht wie waar en wanneer verantwoordelijk voor is; afgestemd op contractvorm
•
Deel en bewaak de kwaliteit van informatie
•
Stel prioriteiten: bepaal welke criteria sturend zijn
dia 15/27
Stap 2: géén losse bestanden maar online informatie t.b.v. BIM proces Hele PvE afgedrukt = dik boek
Online PvE
Testen diverse IFC tools en functies: ArchiCAD, Revit, DDS, Tekla, FM tools, EDMmodelserver, OS bimserver, energiesimulatie, Synchro4D, etc.
dia 16/27
IFC
Stap 3: BIM = informatie! van alle disciplines (incl. beheer) • Informatie integraal online toegankelijk • Autorisaties • Yellownotes (gebruikersgroepen overleg)
Multidisciplinair samenwerken in standaard ruimte definities ‘verrijking van elkaars info’
Op elk moment informatie rapporteren of overdragen in elke gewenste vorm: Informatie toevoegen, delen of overnemen -
(verrijkte) IFC, PDF, XLS etc Altijd online toegankelijk Geen versiebeheer Informatie bewerken in tool naar keuze
dia 18/27
Stap 4: PvE informatie integreren, verrijken en valideren dRofus online PvE genereert - nieuwe IFC of - verrijkt bestaande IFC met alle (benodigde) specificaties voor alle ontwerpdisciplines. Dit IFC BIM model vormt de basis voor aanbesteding zodat integrale koppeling tussen opdrachtgever en opdrachtnemer ontstaat! Ketenpartners gebruiken en verrijken dit BIM model in hun eigen BIM modelleer software (Revit, Archicad etc) dia 19/27
Stap 5: PvE informatie visueel en toetsbaar structureren IFC BIM model = informatie structuur! En begint al vóór het 3D ontwerpen van gebouw! Hier relatieschema’s ruimtes m.b.t. functionele, technische of organisatorische (gebruikers)eisen Liever alleen informatie dan alleen 3D geometrie…
dia 20/27
Belangrijk: vraag en antwoord spiegelen Gepland PvE
ontwerp (‘bim’)
Traditioneel proces: PvE gaat over in ontwerp ‘geleidelijk worden de tekeningen het PvE’ Gevolg: Oorspronkelijke uitgangspunten niet herleidbaar of toetsbaar (of hebben onbekende status)
dia 21/27
Belangrijk: specificaties en ontwerp (scenarios) gescheiden houden voor logboek en toetsing Gepland PvE
ontwerp (‘bim’)
dRofus PvE/ruimteboek met BIM: • PvE en BIM gekoppeld maar wel onafhankelijk (‘SE’) • PvE altijd online ipv in CADsysteem • Toegankelijk voor alle projectbetrokkenen (rol afhankelijk) • Interactie en verrijking BIM model via online PvE tool dRofus • Cyclus van delen, leren, verbeteren • Interactive 3D BIM viewer voor managers en eindgebruikers
dia 22/27
Belangrijk: specificaties en ontwerp (scenarios) gescheiden houden voor logboek en toetsing Gepland PvE
dia 23/27
ontwerp (‘bim’)
Apparatuur, aansluitingen en inventaris in BIM invoegen vanuit ruimteboek
Stap 6: verrijking en/of toetsing ontwerp model Koppeling dRofus PvE met IFC BIM model(len) maakt toetsing mogelijk van verschillende fases of disciplines, oa: -
Ruimtes Apparatuur Aansluitpunten Etc.
Online BIM model in viewer waarborgt laatste versie ontwerp en juiste toetsing dia 25/27
IFC Logo? PvE/BIM = OK! Vraagteken? Gevraagde ruimte niet 3D BIM!
Voordelen online BIM • • • •
• •
•
Controle en regie • (In)regelen integraal proces, nl. bouw informatie management Overzicht • bundeling informatie (oa 4D) tbv helicopterview Inzicht • varianten studies vergelijken en inzoomen Integratie • Éénduidige informatie verrijking door alle ketenpartners (incl. opdr.gever) Logboek • inzicht in beslissingen, heldere verantwoordelijkheden Online • realtime actuele informatie = compleet geïnformeerd zijn Transparantie • Eigendom project info overdraagbaar tbv beheer
Voordelen online BIM •
Controle en regie
•
Overzicht
•
Inzicht
•
Integratie
•
Logboek
•
Online
•
Transparantie
Doorlopend samen communiceren van ontwerp, realisatie tot beheer! Opdrachtgever met adviseurs in overleg over PvE specificaties, waarbij koppeling met een IFC BIM model variant is gelegd.
dia 28/27
online BIM samenwerking Externe stakeholders - Gemeente - Gebruikers - Etc.
Bij ontwerpers/aannemers: Operationele (BIM) info Evt. eigen interne ‘bim’servers
Project A -
Architect Adviseur Aannemer
Project B -
Opdrachtgever
-
‘BIM cartotheek’ ‘online gebouw dossier’
internet
C
Architect Adviseur Aannemer
Projectburo
BIGBIM server met dashboard alle vastgoed - Strategische BIM info - Interactieve rapportages
- projectmgt. - bimmgt. BIM+doc server Tactische BIM info project A-B-C
dia 29/27
Architect Adviseur Aannemer Project
dRofus server PvE/Ruimteboek
OPTIE door derden: Externe server document beheer
BIGBIMserver: online bim coordinatie
BIGBIMserver: online bim coordinatie
Berichten, meldingen 3D rapportages met live data
Lijsten, rapporten
Dashboards, KPI’s
BIM werk Intern/extern
Documenten en database koppelingen
FM portal, apps
Waarde van online BIM informatie • Goede kwaliteit van informatie is belangrijk • Kostenbesparingen • controle en regievoering projecten middels ‘dashboard’ rapportages • Risicobeperkingen • waarborging interne processen, certificeringen, regelgeving, incident management • Rendementsverhoging • (selectieve) online beschikbaarheid aan interne én externe betrokkenen die actief centraal informatie delen én (her)gebruiken • Verzekering • éénduidige kennis- en informatieborging • claimen en beheren eigenaarschap van informatie •
Kwaliteit van informatie wordt bepaald door (en vraagt om) • Beschikbaarheid (online technologie en cultuurverandering) • Compleetheid (gerichte processen en juiste contractvormen) • Inzetbaarheid (actief protocollen toetsen/handhaven)
Hoe beginnen met BIM? Begin goed met BIM door de juiste mix vinden -
-
Cultuur: - (H)erkent iedereen de noodzaak/wenselijkheid? - Bereid om te samen te werken (info delen)? Organisatie: - Wie worden de koplopers? (geef ze vrijheid) - Laat je informeren! - Bepaal je ambities en doelstellingen - Welk project eerst (klein beginnen!) Processen: - Maak een plan van aanpak en proceskaart - Welke disciplines doen er mee Methodieken: - Vergelijk ‘open bim’ met standaard bim Tools: - Vergelijk de verschillende merken software en bij meerdere leveranciers
Software(tools)
methodieken Processen Organisatie Cultuur