BBRI – WTCB – CSTC
INTRO
ZAALAKOESTIEK BOUWAKOESTIEK GEVELISOLATIE EISEN en
www.wtcb.be
www.normen.be
[email protected]
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS LUCHT- en CONTACTGELUID de ZORGSECTOR ir. B. Ingelaere
KLIMAATVERANDERING: THERMISCH én AKOESTISCH! + 10 dB in 30 jaar!
2000
2010
1970
1980
INHOUD 1960
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
INTRO INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
LUCHTGELUID
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
en
EISEN
CONTACTGELUID
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
INTRO
Zaalakoestiek (nagalmtijd, absorptie)
Contactgeluid en installatielawaai
Luchtgeluidisolatie
Gevelisolatie
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
SERVICE FLATS ≈ appartementen
NBN S01-400-1:2008 Akoestische criteria voor woongebouwen
NBN S01-400:1977 Akoestiek - Criteria van de akoestische isolatie Criteria voor rusthuizen, ziekenhuizen enz. worden opgenomen in de toekomstige NBN S01-400-3:xxx Akoestische criteria voor nietresidentiële gebouwen
RUSTHUIZEN
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
HOOFDSTUK 1: BEPERKING VAN DE NAGALMTIJD via ABSORPTIE INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
GELUIDSNELHEID c = ± 340 m/s (1225 km/h) afhank. van temperatuur <<< LICHTSNELHEID (300 000 km/s)
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Zaalakoestische gevolgen van de “trage” luchtgeluidsnelheid
akoestisch comfort
Spraakverstaanbaarheid Eerder en pas toegevoerd geluid cumuleren tot een hoger niveau INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Poreuze absorptie, toepassing: VERLAAGDE PLAFONDS…
Bron : www.doxacoustics.be INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Poreuze absorptie, toepassing: “Akoestische plafondeilanden”
Bron : Rockfon
Bron : Ecophon
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
HOOFDSTUK 2: GEVELISOLATIE, EISEN en OPLOSSINGEN INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
ST-MAARTENS-LATEM
OOSTENDE ARJM en VANHULLE
BELDERBOS BRUSSEL VANDE PERRE
Het architecturaal ontwerp is uiterst belangrijk om verkeerslawaai af te schermen (bufferzones, afscherming, speeltijden!...) INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
METEN en de GROOTHEID waarin de eisen worden uitgedrukt: DAtr
2 m voor gevelvlak 45° invalshoek
referentienagalmtijd (dB)
Verkeer / Gehoor
Dls,2m,nT = L1,2m – L2 + 10log(T/T0)
INTRO
DnT,w
DAtr = DnT,w + Ctr
(weging)
SPECTRUM (dB)
EENGETALSAANDUIDING (dB)
METING
BEREKENING
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Aanpak volgens NBN S01-400-1 (serviceflats)
bouwelement
gevel
DE BRUG VILVOORDE
gevelvlak INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Eisen aan het gevelvlak
DAtr
functie van de hoeveelheid lawaai buiten
LA
MAAR … NIET het echte lawaai, wel berekend volgens rekenregels die architect én evaluatiebureau moeten volgen INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
10log(V/3S)-afhankelijkheid (virtuele diepte)
DAtr
verschil tussen buiten en binnenniveau
LA
S
LA
S
4V m³ Lp2
LA
x+6 dB
2V m³ Lp2
Geluidisolatie
VOLUME ONTVANGSTLOKAAL
(bij normaal bemeubeld vertrek)
S
x+3 dB
V m³
x dB
Invloedsfactor volume V en scheidingsoppervlakte S INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
TERUGREKENEN naar het ONTWERP
EISEN aan het GEVELVLAK én aan de GEVELELEMENTEN
Ventilatieroosters:
DneAtr
DAtr
Normale gevelelementen:
RAtr INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
VOLLEDIGE REKENCODES EN 12354-3, maar niet evident
TECHNISCHE DOCUMENTATIE
PRESTATIE DAtr,w
DAtr,w= Rtot , w ' Ctr
TOEKOMSTIGE FACADE?
V 10 log( ) 3S
L fs
In situ
R’tot,w+Ctr=
Normale bouwelementen: RAtr = Rw+Ctr
Ventilatieroosters: DAtr = Dn,e,w+Ctr INTRO
ZAALAKOESTIEK
-10. Log [A + B] [dB]
A
S1 10 Stot
B
10 10 Stot
GEVELISOLATIE
Rw ,tr ,1 / 10
Dn ,e ,wtr ,1 / 10
EISEN
S2 10 Stot 10 10 Stot
Rw ,tr , 2 / 10
....
Dn ,e ,wtr , 2 / 10
....
Meer info: EN ISO 12 354 – 3: 2000
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
STAP 1: bepaling LAref
Stappenplan voor de ontwerper STAP Fig 1 1
LAref
Fig 2 LA = LAref - 3
L=LAref
L=LAref L+a
STAP 2: bepaling LA uit LAref
L-3
a b 0° -3 -13 L+c3: eis gevelvlak Akoestische dimensionering STAP DAtr te 15° van -2 -10 de verschillende berekenen uit LAbouwelementen 30° -1 -7 L+b 45° 0 -4 .50
STAP 4
Bepaling van LAref L-13
4
STAP Fig 1 2
1.50
L=LAref
a
L-3
Akoestische prestatie vensters a+ b: RAtr L+c
L-3
Bepaling van LA L-13 STAP 3 INTRO
Afleiding eis DAtr uit de waarde LA
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
b
L=LAref 6.00
LA= LAref -3 dB
1.50 c
1.90
3.00
Fig 2
c -3 -3 -4 -4
1.60
L-3
L+a Akoestische prestatie a b ventilatierooster c: Dn,e,Atr 0° 15° 30° 45°
-3 -2 -1 0
VIA L+b norm Default methode OF VIA Geoptimalizeerde berekening EN 12354-3
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
-13 -10 -7 -4
c -3 -3 -4 -4
LUCHT- en CONTACTGELUID
Overzicht van de verschillende grootheden
Symbool
Wat1
Alternatieve aanduiding
LAref en LA [dB]
LAref stelt het representatief geluiddrukniveau voor op 2 m van het midden van de meest belaste gevel van het woongebouw en op 2 m hoogte boven het maaiveld. LA stelt het berekende geluiddrukniveau vóór het te evalueren gevelvlak voor en wordt afgeleid uit LAref met behulp van de rekenregels in bijlage A van de norm NBN S01-400.
/
DAtr [dB]
Geluidisolatie van een bepaald gevelvlak van een te beschermen D2m,nT,w (C;Ctr) met ruimte in situ. Dit is bij een normaal bemeubeld lokaal benaderend DAtr=D2m,nT,w+ Ctr gelijk aan het verschil tussen het geluidniveau buiten op 2 m van het gevelvlak en het geluidniveau binnen (indien dit enkel veroorzaakt wordt door het geluid dat door het gevelvlak heendringt). Deze grootheid wordt bij voorkeur gemeten met een ruisbron volgens een genormaliseerde meetmethode. De gevelisolatie-eisen in de Belgische norm worden in deze grootheid uitgedrukt.
BOUWELEMENTEN
GEVEL-VLAK
BUITENLAWAAI
GROOTHEDEN: ZIE DOCUMENT
INTRO
RAtr [dB]
In het laboratorium gemeten grootheid die uitdrukt hoe goed een gewoon bouwelement (glas, vensters, wanden, …) het invallend verkeerslawaai tegenhoudt. Niet van toepassing voor ventilatieroosters. Dn,e,Atr [dB] Om meettechnische redenen wordt deze in het laboratorium gemeten, speciale grootheid gebruikt om uit te drukken hoe goed het ventilatierooster het verkeerslawaai tegenhoudt.
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
2
Rw(C;Ctr) met RAtr=Rw+Ctr Dn,e,w(C;Ctr) met Dn,e,Atr=Dn,e,w+Ctr
LUCHT- en CONTACTGELUID
De eisen in functie van 2 kwaliteitsniveaus
DAtr
verschil tussen buiten en binnenniveau
(bij normaal bemeubeld vertrek)
DOEL: Overdag: max 34 dB / 30 dB ‘s Nachts: max 29 dB / 25 dB
Normaal akoestisch comfort DAtr LA - 34 + m dB (1) en DAtr 26 dB
woonkamer, keuken, studeerruimte en slaapkamer slaapkamer INTRO
ZAALAKOESTIEK
DAtr GEVELISOLATIE
EISEN
Verhoogd akoestisch comfort DAtr LA - 30 + m dB (1) en DAtr 30 dB 34 + m dB (1)(2)
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
STAP 1: meet of schat (tabel norm) de waarde LAref
Fig 1
Fig 2
L=LAref
L=LAref L+a
L-3
L-3
L+c L+b
L-13
0° 15° 30° 45°
a -3 -2 -1 0
b -13 -10 -7 -4
c -3 -3 -4 -4
STAP 1: meet of schat het referentiegeluidniveau voor de meest belaste gevel : LAref
PS: Meting op onbebouwd terrein: LAref = meetwaarde + 3 dB (reflectie tegen toekomstige gevel!) INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
STAP 1: meet of schat (tabel norm) de waarde LAref
Fig 1
Fig 2
L=LAref
L=LAref L+a
L-3
L-3
L+c L+b
L-13
0° 15° 30° 45°
a -3 -2 -1 0
b -13 -10 -7 -4
c -3 -3 -4 -4
STAP 1: meet of schat het referentie-geluidniveau voor de meest belaste gevel : LAref
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
STAP 2: bereken LA via figuren uit de norm Fig 1
Fig 2
L=LAref
L=LAref L+a
L-3
L-3
L+c L+b
L-13
0° 15° 30° 45°
a -3 -2 -1 0
b -13 -10 -7 -4
c -3 -3 -4 -4
STAP 1: meet of schat het referentiegeluidniveau voor de meest belaste gevel : LAref
LA=
STAP 2: bereken LA via de verplichte rekenregels (opgelegd voor architect én evaluatie)
LAref - 3
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
STAP 2: bereken LA via figuren uit de norm Fig 1
Fig 7
Fig 2
L=LAref
Fig 8
L=LAref
L=LAref
L=LAref
L+a
L-3
L-3
0° 15° 30° 45°
L+c L+b
L-13
Fig 3
L+a a -3 -2 -1 0
b -13 -10 -7 -4
c -3 -3 -4 -4
L-2
L+c
a -2 -1 0 0
b -4 -4 -3 -2
c -2 -2 -2 -2
0° 15° 30° 45°
a 0 0 0 0
b 0 0 0 0
c 0 0 0 0
L+b
L-4
Fig 4
L=LAref
L=LAref
Fig 9
Fig 10
L+a
L-1
L-3
L+b
Fig. 11
L=LAref 0° 15° 30° 45°
L+c
L-7
a -3 -2 -1 0
b -7 -7 -5 -4
L=LAref
L
L+c L+b
L
Fig. 12
L=LAref L+a
L-13
L
Fig. 11
Fig 6
L=LAref L+a
c -1 -2 -2 -3
Fig. 12
Fig 5
L+a
L L
L-4 L-4
L-13
L+c
L=LAref
L+b
L
L=LAref
ZAALAKOESTIEK
0° 15° 30° 45°
a -4 -3 -2 -1
b -4 -4 -4 -4
c 0 0 -1 -1
L=LAref
a 0°-15° -3 15°-30° L-13-5 30°-45° -8 45°-90° -10 >90° -15
Fig. Fig. 13 15
L+1
L+a L
L=LAref
L=LL=L ArefAref
EISEN
L=LAref
L=LAref
Fig. 14
GEVELISOLATIE
L+a
L
L-13
Fig. 13
INTRO
L-2
0° 15° 30° 45°
l
l a < 2,5 m 0 L+1 > 2,5 m -2
L=LAref
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
Fig. 14 b 1 -1
0°-15° 15°-30° 30°-45° 45°-90° >90°
a -3 -5 -8 -10 -15
Fig. 16
L+b
L=LAref
l
L+a
Fig. 15
l
L=LAref
LUCHT- en CONTACTGELUID
l < 2,5 > 2,5
STAP 3: eisen afleiden aan gevelvlak
+3 dB indien twee gevelvlakken
woonkamer, keuken, studeerruimte en slaapkamer
Normaal akoestisch comfort DAtr LA - 34 + m dB (1) en DAtr 26 dB
slaapkamer
DAtr
Verhoogd akoestisch comfort DAtr LA - 30 + m dB (1) en DAtr 30 dB 34 + m dB (1)(2)
STAP 1: meet of schat het referentiegeluidniveau voor de meest belaste gevel : LAref
STAP 2: bereken LA via de verplichte rekenregels (opgelegd voor architect én evaluatie)
LA
DAtr INTRO
ZAALAKOESTIEK
STAP 3: bereken de eis DAtr uit de tabel in de norm GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
STAP 4: eisen afleiden voor de bouwelementen = oplossing
Veilig, eenvoudig, maar niet noodzakelijk meest economische keuze
a
b
2.20
0 1.1
1.50
1.60
1.50
1.90
3.00
0 4.5
d
c
6.00
Foto P. Mees - Daidalos
Volume te beschermen ruimte Eis voor de akoestische prestaties van gevelelementen (met inbegrip van de aansluitingsdetails met een aangrenzend gevelelement) die deel uitmaken van een gevelvlak van een woonkamer, keuken, studeerruimte en slaapkamer
Alle gevelelementen uitgezonderd ventilatieroosters Ventilatieroosters indien aanwezig Of uitgebreide EN 12354-3-methode
INTRO
ZAALAKOESTIEK
RAtr
DAtr +3+10lg[3(Snetto+5n)/V] dB DneAtr RAtr+3 dB
Oppervlakte “zwakke” gevelelementen GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
Aantal / lengte ventilatieroosters LUCHT- en CONTACTGELUID
RUSTHUIZEN vallen nog onder de oude NBN S01-400:1977
categorie van het buitengeluid minimale gevelisolatie buitengeluid omschrijving slaapvertrek 1 geen eisen 55 dB(A) landelijke of voorstedelijke residentiële wijken op meer dan 500 m van elke belangrijke verkeersweg en op meer dan 1000 m van elke baan met groot verkeer 2 55 ... 65 dB(A) stedelijke residentiele wijken; landelijke of Vb aanbevolen voorstedelijke residentiële wijken op meer Vc minimaal dan 200 m van elke belangrijke verkeersweg en op meer dan 500 m van elke baan met groot verkeer 3 65 ... 75 dB(A) zone met lichte industrieën; wijken met Va aanbevolen bestemming die tegelijk residentieel en Vb minimaal commercieel is; wijk gelegen langs een belangrijke verkeersweg en op meer dan 200 m van een baan met groot verkeer 4 Va aanbevolen 75 dB(A) stadscentra; zone met zware industrieën; wijk gelegen op minder dan 200 m van een baan Va minimaal met groot verkeer Tabel 4. Eisen voor de luchtgeluidisolatie van gevels in rusthuizen volgens NBN S01 - 400 : 1977.
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
DAtr Va Vb Vc Vd
38 32 27 22
LUCHT- en CONTACTGELUID
HOOFDSTUK 3: GEVELISOLATIE, VENSTERS en VENTILATIEROOSTERS INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
RAtr 45
40
35
30
INTRO
GEMETSELDE SPOUWMUUR, ONTDUBBELDE VENSTERS, doordachte MECHANISCHE VENTILATIESYSTEMEN met GELUIDDEMPERS, DAKCONSTRUCTIES met ONTKOPPELDE ONDERAFWERKING met dubbele gipskartonplaat en minstens 15 cm minerale wol of ander akoestisch poreus materiaal …
EXTREEM PERFORMANTE VENSTERS (met akoestisch gelaagd glas), HALFZWARE MASSIEVE WANDEN, DAKCONSTRUCTIES MET ONTKOPPELDE ONDERAFWERKING, AKOESTISCH doordachte ONTDUBBELDE LICHTE WANDEN “REDELIJKE” VENSTERS, PERFORMANTE VENTILATIEROOSTERS, BETERE LICHTE WANDEN, LICHTE MASSIEVE WANDEN (cellenbeton, …), ZWARE SANDWICHPANELEN met gekoppelde onder- en bovenplaat en minerale wolvulling
GELUIDLEKKEN, SANDWICHPANELEN met LICHTE ONDERAFWERKING, NIETAKOESTISCHE VENTILATIEROOSTERS, POLYCARBONAATKOEPELS, EENVOUDIGE DEURCONSTRUCTIES, “ONOORDEELKUNIGDE” LICHTE WANDJES
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Steenachtige muren
Steenachtige muren (NPR 5272) 60
RAtr [dB]
50
Vanaf RAtr > 48 dB geen rekening meer mee houden volgens NBN S01-400-1
40 spouwmuur enkelvoudig
30
20 200
100
300
400
600
800
1000
Oppervlaktemassa [kg/m²]
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
GLAS en VENSTERS
Rw (C;Ctr) = 40(-1;-3) dB
Nota: RA=Rw+C
RAtr = Rw+Ctr EN ISO 717-1:1996 INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Prestaties beglazingen
a) Generische tabel in EN 12354-3 of in EN 12758-1 b) Richtwaarden op basis van labometingen WTCB c) Technische documentatie glasfabrikanten Enkel glas niet-gelaagd 3 mm 4 mm 5 mm 6 mm 8 mm 10 mm 12 mm 19 mm gelaagd glas 33.2 PVBA 44.2 PVBA 55.2 PVBA 66.2 PVBA
INTRO
RAtr
referentie
26 dB 28 dB 30 dB 30 dB 31 dB 32 dB 34 dB 37 dB
a a a a a a a b
31 dB 32 dB 34 dB 36 dB
a a c c
ZAALAKOESTIEK
Dubbel glas niet-gelaagd 4 mm / (6-16) mm / 4 mm 6 mm / (6-16) mm / 4 mm 6 mm / (6-16) mm / 6 mm 8 mm / (6-16) mm / 4 mm 8 mm / (6-16) mm / 6 mm 10 mm / (6-16) mm / 4 mm 10 mm / 12 mm / 8 mm 12 mm / (6-16) mm / 6 mm 12 mm / 12 mm / 10 mm akoestisch gelaagde beglazingen 4 mm / 12 mm / 33.2 PVBA 6 mm / 12 mm / 44.2 PVBA 8 mm / 12 mm / 44.2 PVBA 8 mm / 15 mm / 66.2 PVBA 10 mm / 12 mm / 44.2 PVBA 12 mm / 20 mm / 44.2 PVBA veiligheidsbeglazingen 6 mm / 12 mm / 44.2 PVB 8 mm / 12 mm / 66.2 PVB
GEVELISOLATIE
EISEN
RAtr
referentie
27 dB 30 dB 29 dB 31 dB 31 dB 34 dB 34 dB 35 dB 35 dB
a a a a a a b a b
31 dB 34 dB 36 dB 38 dB 36 dB 40 dB
b c c c b b
34 dB 36 dB
c c
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
WELK VENSTER en BEGLAZING?
RAtr kan gemakkelijk teruggevonden worden in technische documentatie INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
RAtr van het venster is meestal niet bekend, toch is het deze waarde die we nodig hebben EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
WELK VENSTER en BEGLAZING?
Aan het venster kan de geluidverzwakkingsindex van de beglazing toegekend worden voor vensterconcepten tot RAtr < 35 dB (Rw < 40 dB) mits het venster voldoende lekdicht is (dubbele voegdichting, voldoende aantrekpunten, geen schuifraam,…) en een oppervlakte van minder dan 2.7 m² heeft (voorzie een correctie bij grotere oppervlaktes) INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Lekdichtheid!
40
124 cm 42 mm 35
1 mm
R [dB]
30
25
20
15
5000
4000
3150
2500
2000
1600
1250
1000
800
630
500
400
315
250
200
160
125
100
10
20 mm
middenfrequenties 1/3 octaafbanden [Hz] INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Lekdichtheid!
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Lekdicht maken
• Aard van de voegvulling is functie van voegbreedte – smalle voegen / hoogfrequente verliezen » tot 7 mm siliconen » tot 1.5 cm oliehoudende stopverven, mastieken, … (zwaardere opvullingen) – brede voegen of gaten / hoog- én laagfrequente verliezen » zwaardere materialen (hout, pleisteren, cementeren, …) » samengestelde isolatie : “oppervlakte-gewogen som van geluidisolaties” zwakste schakel – tussen bewegende delen » “auto-expansieve” voegbanden » rubberen profielen » belang van goede samendrukking
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Dichtingen bij opendraaiende delen
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Ventileren is noodzakelijk!!! Maar: akoestische lekdichtheid (buitenlawaai /privacy)?
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Werkingsprincipe
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Werkingsprincipe
Niveaureductie neemt toe met:
• afgelegde weg langs absorptiemateriaal; • geen directe weg (hoogfrequent model) • absorptiemateriaaldikte (prestaties laagfrequent , ook van invloed op ééngetalsaanduiding) INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
EENGETALSAANDUIDINGEN (eisen, productinformatie…) ventilatieroosters!
Dn,e,w (C;Ctr) =
40(-1;-3) dB
DneAtr = Dn,e,w+Ctr
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Ventilatie: akoestiek versus debiet
Opgepast: prestatie in situ nabij uitstekende delen (onder terrassen): zwakker!
60 Grotere suskasten
50
DneAtr [dB]
40
Dakventilatie
30
20 Ventilatie & rolluik
Bescheiden suskasten
Mechanische ventilatie
Ventilatie & zonwering
10
Niet akoestische ventilatie
0 0
50
100
150
200
250
Debiet bij P=2 Pa [m³/h/m] INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Ventilatie: alternatieven
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
OPLOSSINGEN
1) Verhinder lekken en verhinder dat het geluid doorheen de aanvoerpijp heendringt: voorzie een omkasting, het geluid kan dan nog enkel via de af- of toevoeropening in de buis geraken. 2) Voorzie een geluidsdempertje tussen de twee vertrekken (best ter hoogte wand) INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Buitenlawaai Isolatieprobleem: Lawaai en trillingen in de technische ruimte wordt doorgegeven naar aanpalende ruimten Lawaaidoorgave via de leidingen Lawaai gegenereert in de leidingen / uitblassmond door te snelle luchttransport (max 2.5 m/s bij rooster)
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
BEPERK TRILLINGSDOORGAVE NAAR HET GEBOUW
fr < 10 Hz EN < 0.8 x rotatiefrequentie ventilatoren
Correct gedimensioneerd (firma?)
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Illustrations
VOORZIE PLAATS voor geluiddempers aan AFZUIG én TOEVOER: laagfrequent dempen = grote absorptielaagdikte, lange lengtes!!!
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Poreuze geluiddempers
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Daken: vertrekpunt met klassieke afwerking
RAtr ≤ 26 dB
RAtr = 30 dB
RAtr = 36 dB
onderdakplaat
keper Houten planken op houten regels
gording
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
Bepleistering op draadgaas of kartonplaat
LUCHT- en CONTACTGELUID
Daken: ontkoppel de plafondafwerking!
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Daken: ontkoppel de plafondafwerking!
RAtr ≤ 25 dB
RAtr = 28 dB
RAtr = 46 dB
keper gording
onderdakplaat
RAtr = 48 dB
gipskartonplaat op houten regels
gipskartonplaten op metalen frame
RAtr = 49 dB
thermische isolatie met dampscherm
RAtr > 50 dB
dampopen folie i.p.v. onderdakplaat 270 mm minerale wol 2 gipskartonplaten
doorlopende gipskartonplaten
INTRO
ZAALAKOESTIEK
akoestische beugel
GEVELISOLATIE
EISEN
volledig ontkoppeld
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Matige koppeling 20 cm EPS of PU 2x12.5 mm GK
Matige koppeling 20 cm MW 2x12.5 mm GK RAtr < 28 dB
RAtr = 36 dB
Goede ontkoppeling 20 cm EPS of PU 2x12.5 mm GK
Goede ontkoppeling 20 cm MW 2x12.5 mm GK RAtr < 35 dB
RAtr = 48 dB
Goede ontkoppeling 15 cm MW 2x12.5 mm GK RAtr = 45 dB INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
HOOFDSTUK 4: LUCHT- en CONTACTGELUIDISOLATIE INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
De gestandaardiseerde luchtgeluidisolatie DnT tussen ruimten
SINT JOOST AAN ZEE
L1
Spraak / Gehoor
≈ Ilu + 51 dB
DnT = L1 – L2 + 10log(T/T0)
INTRO
DnT,w
(weging)
DA = DnT,w + C50-3150
SPECTRUM (dB)
EENGETALSAANDUIDING (dB)
METING
BEREKENING
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Luchtgeluidisolatie-eisen voor serviceflats Eisen met betrekking tot de luchtgeluidisolatie tussen twee ruimten
DnT,w
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Luchtgeluidisolatie-eisen voor rusthuizen (oude norm)
schedingsmuur met ander gebouw
dienst- of oenbare vertekken
badkamer (1)
trappenhuis, liftkoker, technisch lokaal
openbaar wc
gang
slaapkamer
ontvanglokaal
zendlokaal slaapkamer IIIa/b IIIa/b IIa/b Ia/b IIIa/b IIIa/b IIa/b slaapzaal/ IIIa/b IVa/b IIIa/b IIa/b IVa/b IVa/b IIa/b verpleegzaal Tabel 1. Eisen voor de luchtgeluidisolatie in rusthuizen volgens NBN S01 – 400 : 1977. 1) betreft niet het geval van een badkamer die uitgeeft op een slaapkamer. 2) de wanden van een medisch kabinet moeten tot de categorie IIa/b behoren. 3) de wanden die de ontspannings-of studiezalen afscheiden van de slaapkamers of –zalen, moeten tot de categorie IVa/b behoren.
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
Ia Ib II a II b III a III b IV a IV b
DnT,w 59 54 52 47 44 39 35 30
LUCHT- en CONTACTGELUID
Contactgeluid evalueren
IN SITU
De internationaal gestandaardizeerde klopgeluidmachine laat een betere reproduceerbaarheid van metingen toe en leidt tot een aanzienlijk hoger contactgeluidniveau aan ontvangstzijde dan bij klassiek loopgeluiden. De relatie met klassieke loopgeluiden is echter goed bekend.
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Contactgeluidisolatie-eisen voor serviceflats
WET OP DE REGELS VAN HET GOEDE VAKMANSCHAP Prestatie-eisen in normen dus indirect verplicht!
Hoe lager het contactgeluidniveau L’nT,w hoe beter ! Voor scholen: nieuwe prNBN S01-400-2 in ontwikkeling Andere functies: zie de oude NBN S01-400-2:1977 (zal worden vervangen) INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
Contactgeluidisolatie-eisen voor rusthuizen (oude NBN S01-400:1977)
gang, dienst of openbare vertrekken
badkamer , keuken, technische lokalen
slaapkamer
hoger gelegen vertrek LnT,w Ia Ib II a II b III a III b
53 56 61 64 71 74
lager gelegen vertrek slaapkamer IIa/b Ia/b IIa/b slaapzaal/ IIIa/b IIa/b IIa/b verpleegzaal Tabel 2. Eisen voor de contactgeluidisolatie in rusthuizen volgens NBN S01 – 400 : 1977.
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
DE DIRECTE GELUIDTRANSMISSIE & ISOLATIE
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
DE FLANKERENDE GELUIDTRANSMISSIE
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
RC1: ANKERLOZE SPOUWMUREN - ZWARE, DRAGENDE WANDEN OPPERVLAKTEMASSA ≥ 250 kg/m²
f
DnT,w ≥ 54 dB
DnT,w ≥ 58 dB
LnT,w ≤ 54 dB
LnT,w ≤ 50 dB
NAC
***VAC***
d
f
f
TRILLINGSDEMPENDE VOEG !
d
d
f
RANDSTROOK
D
F
D F
ELASTISCHE TUSSENLAAG ∆Lw ≥ 22 dB
OPPERVLAKTEMASSA ≥ 400 kg/m² INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
EISEN
UITVULLAAG
GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID
RC7: DOORLOPENDE VLOERPLATEN – ENKELE WAND met VOORZETWAND
OPPERVLAKTEMASSA ≥ 340 kg/m² F f
F
DnT,w ≥ 54 dB
DnT,w ≥ 54 dB
LnT,w ≤ 58 dB
LnT,w ≤ 58 dB
NAC
NAC
D
f
MS VOORZETWAND met MW d d
f f
OPPERVLAKTEMASSA ≥ 400 kg/m² d
TRILLINGSDEMPENDE VOEG ! D
d
RANDSTROOK
D
F F
D
ELASTISCHE TUSSENLAAG ∆Lw ≥ 22 dB
d
INTRO
ZAALAKOESTIEK
GEVELISOLATIE
f
f
EISEN
UITVULLAAG GEVELISOLATIE en VENTILATIEROOSTERS
LUCHT- en CONTACTGELUID