ATELIER NIEUWS AUGUSTUS 2014

ATELIER NIEUWS

Blad van en voor De zondagsschilders AUGUSTUS 2014

Redactie: Hennie Hooijer Frans Kramer Johanna de Wilde, eindredacteur

Telefoon ateliers 1e etage 020 - 612 89 28 3e etage 020 - 612 89 20

Lay out/pre-press: Zelies - Liesbet van der Zel 06 - 54 66 83 91 Drukwerk Mediagigant Anderen: Peter van Rossum Marian van Bakel- van Latum Fieteke Leenes Marjan van Berkel Judith van Nus Jadranka Štrbac Thea de Haan Foto’s Hennie Hooijer Thea de Haan Nel Huurman Afbeelding omslag: Jelle Günzeln Deadline november nummer: 1 oktober 2014

Bestuur Peter Janzen, voorzitter 06 23 12 44 66 Rob van Bakel, penningmeester 06 30 74 61 43 (rekeningnummer 4418083) Peter van Rossum, secretaris 020 - 68 31 174 Christa Kuilman, bestuurslid cursussen 0299 - 65 76 40 Vacature, bestuurslid evenementen Jadranka Štrbac, bestuurslid communicatie 06 19 38 30 73 Ledenadministratie Rekeningnummer 6065271 t.n.v. Amsterdamse Vereniging De Zondagsschilders 1441 EA Purmerend Redactieadres Johanna de Wilde Redactie Ateliernieuws Geldersekade 101 1011 EM Amsterdam [email protected]

DE ZONDAGSSCHILDERS CENTRUM VOOR BEELDENDE KUNST

Geldersekade 101 1011 EM Amsterdam Tel. 020 - 6243933 [email protected] www.dezondagsschilders.nl Van de redactie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Van het bestuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Mijn schilderen beeldhouwgeschiedenis, Jelle Günzeln . . . . . . . . . 7 Het ambachtelijke in combinatie met virtuele middelen Interview met Nora Hooijer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 In memoriam Jan Velthuijsen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Gezien, Paden van het paradijs een opstand en een beeldhouwer. 17 Paden van het paradijs, Rijksmuseum Twenthe in Enschede. . 17 Claudius Civilis en de Batavieren, Rijksmuseum Amsterdam. . 17 Henri Laurens, Museum Beelden aan Zee in Scheveningen. . . 18

79e jaargang nr. 3 augustus 2014

Colofon

INHOUD

Aan dit nummer werkten mee:

“Ik ben niet de juiste persoon!”, interview met Rob van Bakel. . . . . 18 Werkweken onder de loup . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Werkweek met de salonboot ‘Amsterdam’ . . . . . . . . . . . . . . 21 Weer een geweldig succes! Fieteke Leenes. . . . . . . . . . . . . . 21 Gerichte opdrachten leveren vrij en eigen werk op! Marjan van Berkel . . . . . 22 Werkweek in Schoorl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 “Zo’n werkweek, ik kan het je aanraden!” Judith van Nus. . . . 23 Pintar Rapido nu ook in Amsterdam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Atelier Kunstmarkt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Deelnameformulier Atelier Kunstmarkt:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Allerhande. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

ATELIERNIEUWS is nu ook in PDF-bestand te downloaden van de vernieuwde WEBSITE www.dezondagsschilders.nl 2

Nieuwe cursussen en activiteiten najaar 2014. . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Agenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

3

Van de

Van het

redactie

bestuur

In dit nummer aandacht voor de werkweken die tijdens de zomerstop hebben plaatsgevonden én de evenementen die daarna zullen plaatsvinden. Dat zijn er twee: Pintar Rapido in september en de Kunstmarkt annex Open Dag in oktober a.s.. Leest u de beide stukken met aandacht en geef u op om mee te doen. Het laatste evenement, de Kunstmarkt, dient als opwarmertje voor het lustrum van de Zondagsschilders dat volgend jaar gevierd wordt. Hoe meer leden mee doen, hoe leuker en aantrekkelijker de markt – en daarmee de vereniging – ook voor (nog) niet-leden wordt! Naast deze artikelen vindt u ook de gebruikelijke rubrieken: Mijn schilderen beeldhouwgeschiedenis, waarin Jelle Gunzeln aan het woord en beeld komt en Gezien, waarin redacteur Frans Kramer ons o.a. meeneemt naar het beroemde schilderij van Rembrandt: dat tijdelijk te zien is in het Rijksmuseum Twenthe.

Inmiddels is het nieuwe bestuur ongeveer 4 maanden in functie. Uiteraard is het even wennen om ervaren krachten als Jim van Dijk en Henk Busscher te moeten missen, maar de nieuwe mensen zijn voortvarend te werk gegaan. Jadranka Strbac is volop actief in de jubileumcommissie en verzorgt, met behulp van Frans Hondeman, de website, Nieuwsflits en Facebook. Rob van Bakel heeft zich met volle overgave gestort op de financiën. Nieuw is dat we nu in staat zijn om elk kwartaal de begroting te toetsen aan de werkelijkheid, zodat tijdig kan worden ingegrepen, zodra het de verkeerde kant op dreigt te gaan. Het 1e halfjaar heeft in ieder geval een minder groot tekort laten zien dan begroot. Maar niet te vroeg gejuicht: ook de werkelijke financiële situatie 2014 is gedeeltelijk gebaseerd op aannames, dus zijn er geen garanties voor het 2e halfjaar. Peter Janzen, die de eindverantwoordelijkheid op zich heeft genomen voor de evenementen, is momenteel druk doende met een verhuizing, maar zal zich daarna vol overtuiging op het voorzitterschap storten. De jubileumcommissie is voortvarend van start gegaan, heeft inmiddels vrij concrete plannen gemaakt en een begroting ingediend, die als leidraad dient voor subsidie-aanvragen. Leerlingen van de Hoge School van Amsterdam hebben een nieuwe website gebouwd die, onverwachte tegenvallers daargelaten, zoals het er nu naar uitziet in het najaar in productie kan gaan. Helaas heeft het bestuur moeten besluiten de woensdagochtendgroep op de 1e etage en in Artis als ook de donderdagavondgroep op de 3e etage te laten vervallen, wegens onvoldoende deelnemers. Pogingen om meer cursisten aan te trekken zijn niet gelukt. Op de ALV is besloten dat het nieuwe bestuur zich nogmaals over het “koffiebesluit” zou buigen. Het prijsverschil tussen Fair Trade koffie en gewone koffie is dermate groot dat het bestuur definitief heeft besloten de aanschaf van gewone koffie te continueren. Het eventueel in rekening brengen van consumpties tijdens de cursussen geeft zoveel administratieve en logistieke rompslomp dat ook dit idee is afgewezen. De tentoonstelling in eigen huis was een groot succes en verdient zeker navolging. Weliswaar was het aantal bezoekers lager dan in de Mozes & Aäronkerk, maar dit is grotendeels te verklaren uit het feit dat de Geldersekade nu eenmaal minder toeristen trekt dan het Waterlooplein. Het bestuur wenst alle leden een goede vakantie toe, waarna we vol goede moed de 2e seizoenshelft ingaan.

Zoals velen van u zullen weten is dit jaar op 30 april overleden Jan Velthuijsen. Hij was bij velen bekend, want hij was een markante figuur, die mooie portretten schilderde en prachtige en boeiende verhalen vertelde. Marian van Bakel was op zijn crematie en schreef een In Memoriam. Anneke de Witte, docente op de zaterdagmiddag (‘de kleigroep’) heeft een half jaar verlof gekregen. Als (voorlopig) afscheid van haar toog de groep (deel van) onder haar leiding naar Rotterdam alwaar de tentoonstelling van het drietal Brancusi, Rosso en Man Ray in het Boymans museum bezichtigd werd. Dat werd een gedenkwaardige middag, die al begon bij het CS van Rotterdam. De tocht naar het museum voert namelijk langs het water, op het pad waarlangs om de zoveel meter een beeld staat. Het is bepaald een mooie route. Bij ieder beeld wist Anneke iets te vertellen, waarbij ze soms struikelde over haar woorden – maar dat kent een ieder, die les krijgt van Anneke! Haar enthousiasme en bevlogenheid is zo groot, dat woorden soms te kort schieten! Als laatste van die reeks troonde ze ons mee naar ‘de zwevende boom’, een werk dat je over het hoofd ziet, als je het niet weet te staan, zo verborgen is het onder de zware loofbomen die er om heen staan. Maar wie het ziet, wordt helemaal vrolijk, zo kunstig is het en grappig en geestig. Een verslag van de tentoonstelling zelf voert hier te ver, maar het vermelden waard is nog het bezoek aan Zadkine, het beeld dat hij maakte ter herdenking van het bombardement van Rotterdam. Hoewel ik het van naam kende – en plaatjes vermoed ik – had ik het nog nooit in het echt gezien. Nu, de werkelijkheid daarvan overtreft de plaatjes verre. De wanhoop werd zelden zo treffend, zo levend verbeeld, het roerde me tot tranen. Johanna de Wilde 4

Namens het bestuur: Peter van Rossum Secretaris 5

40 jaar Hoopman - 70 jaar vakkennis

DE KUNST VAN MATERIALEN

Marnixstraat 47 Amsterdam / + 31 (0) 20 624 6045 hoopmanamsterdam.nl / [email protected] 6

In een woongroep voor 55-plussers tegenover het Boven-IJ ziekenhuis wonen een paar Zondagsschilders. Eén daarvan is Jelle Günzeln, de penningmeester van deze groep. Vanuit zijn werkkamertje kijkt hij uit over het parkeerterrein en de ingang van het ziekenhuis. Daar is altijd wat te beleven en zo kan hij goed mensen observeren, wat één van zijn hobbies is. We zijn nieuwsgierig geworden naar deze man, die bij tentoonstellingen en open dagen zo vaak gezien wordt met potlood en schetsboek... Ook op onze atelier-expositie zat hij daar weer mensen te tekenen. “Een goeie oefening”, zegt hij, “dat doe ik elke week wel een paar keer. Hier in de bibliotheek, en bij de kaartclub in het Centrum voor de Buurt, maar ook in verpleeghuis De Venser, waar ik een familielid opzoek, overal mag ik tekenen”. Als ik in zijn boekje blader valt me op dat hij steeds probeert om een karakteristieke houding te treffen of een uitdrukking op een gezicht. Je moet iets te doen hebben... Bijna 25 jaar geleden ging Jelle met vervroegd pensioen, “en dan moet je iets te doen hebben”. Als kind had hij wel eens getekend, en hij had altijd het gevoel dat hij daar nog eens iets mee wilde. Zo begon hij met een schildercursus in het buurthuis. Maar het tweede jaar bleek gewoon een herhaling van het eerste, dus daar schoot hij niet veel mee op. Vervolgens ging hij alleen nog naar een paar weekendcursussen. Ondertussen deed hij de boekhouding voor zijn neef, op de Nieuwmarkt. In het koffiehuis voor taxichauffeurs kwamen vaak mensen van de Zondagsschilders, zoals Toon Goossen, de vroegere voorzitter. Hij raakte in gesprek met hen en vertelde een keer over zijn schilderervaringen. Toen zei Toon: kom dan bij ons. Zo begon hij met portretschilderen bij Toon de Haas. Maar hij werd meteen ook door Toon Goossen gevraagd als vice-voorzitter. Dat ging prima, het was veel praten en overal met Toon naar toe. Die periode duurde echter niet lang, want toen voorzitter Toon met vakantie ging en hij dat werk zou waarnemen, vonden de overige bestuursleden, die al veel langer in het bestuur zaten, dat niet zo leuk. Jelle gaf het vice-voorzitterschap meteen weer op, want, vond hij: “zo kun je niet werken”. Wel bleef hij gewoon lid. Andere baantjes heeft hij nooit meer op zich genomen, al is hij wel jarenlang ‘klassevertegenwoordiger’ geweest, zoals hij het noemt. Maar als er iets gedaan moet worden, dan vindt hij het vanzelfsprekend dat hij dat doet! Zo verbouwt hij samen met anderen elke zaterdag het atelier om tot een werkplaats, waar de beeldhouwers kunnen hakken. 7

Jelle laat een groot portret zien dat Toon de Haas tijdens de lessen van hem heeft geschilderd. Hij zag er nog iets jonger uit en zijn buikje was dikker... Na het vertrek van Toon kwam hij bij Marcella, waar hij leerde aquarelleren en dieren tekenen in Artis. Maar vooral heeft hij er heel goed leren kijken. “Kijken, kijken, en blijven kijken, zei Marcella altijd, zo’n beestje beweegt aan één stuk door en je moet dus goed weten hoe het ‘gebouwd’ is, anders kun je niet meer verder tekenen als het een andere houding aanneemt”. Tenslotte schilderde Jelle heeft nog korte tijd bij Jan Frenken en deed hij grafiek bij Hermine.

Passie voor beelden Waar hij echter het meest enthousiast over blijkt, is beeldhouwen. Vanaf 1996 volgt hij lessen bij Marjan Zwiep op zaterdagmorgen. “Dat is elke keer weer een belevenis”, vertelt hij. “Iets wat je in je verbeelding ziet of op een foto, daar maak je iets 3-dimensionaals van, iets wat je vast kunt pakken en van alle kanten kunt bekijken, iets wat in de ruimte staat, wat reëel is. Je hebt een steen, en als je begint, weet je vaak nog helemaal niet wat het gaat worden. Eerst maak je hem schoon, en naar gelang je verder gaat, geeft de steen zelf aan welke vorm erin zit. Soms zie je die al snel, maar het kan ook een hele tijd duren voordat je het ziet. Dan moet je hem eerst een tijdje wegleggen... Maar altijd groeit de vorm uit de steen”. De laatste tijd maakt hij vaak beeldjes van afval, stukken steen die anderen weggooien. Het is een soort hobby geworden om daar toch iets van te maken. Hij maakt ook wassen beelden (zie voorkant), “dat blijft leerzaam”, vindt hij. Elk jaar heeft Marjan een paar weken lang een model, van wie hij dan verschillende studies maakt. Hij laat een hele serie wassen beeldjes zien met het thema liefde. Het idee daarvoor kreeg hij in Canada, toen hij in het atelier van een vriendin een fotograaf ontmoette die liefdeshoudingen fotografeerde. Hij bedacht toen: “Zoiets ga ik 3-dimensionaal maken!” 8

Canada en de oorlog Jelle vertelt: “Ik ben vaak in Canada geweest, dat komt zo: in de oorlog had ik een vriend waar ik altijd mee optrok. Hij emigreerde en trouwde al snel. Jarenlang had ik niets van hem gehoord, tot opeens zijn vrouw me belde. Zij vertelde dat haar man een oorlogstrauma had en dat híj, Jelle, daar misschien iets aan kon doen. We, mijn vrouw en ik, zijn hem gaan opzoeken en toen bleek dat onze beide vrouwen vroeger buurmeisjes waren geweest”. Sedertdien zijn ze er een stuk of tien keer geweest. De vriend is nu dood, en ook Jelle’s vrouw is een paar jaar geleden plotseling overleden, maar de relatie met de vrouw van zijn vriend is nog steeds heel hartelijk. “Oorlog is een raar ding, als je ‘t overleeft heb je mazzel gehad”, verzucht hij. Jelle blijkt joods van geboorte, maar niet van geloof, hij is er niet in opgevoed. Toch staat er een menorah voor het raam, en een chanoekia, waarvan hij de geschiedenis vertelt. En hij heeft een schilderij gemaakt van Mozes, die de berg afdaalt met de twee stenen tafelen van de wet. Hij vertelt dat de helft van zijn familie niet is teruggekomen uit de oorlog. Zijn grootouders van moeders kant waren nog geen 60 toen zij weggevoerd werden. Hij is nu 83, en als hij terug kijkt, denkt hij vaak: “Ik heb niks te klagen, ik heb mazzel gehad, want ik heb ze allemaal overleefd!” Waterlooplein Met Marjan Zwiep gaat hij elke zaterdag na de beeldhouwles koffiedrinken op het Waterlooplein en daarna even scharrelen bij de stalletjes om te zien of er wat te halen valt. Maar beiden gaan vooral om mensen te kijken. De variatie aan mensen, die je daar ziet, dat vindt hij fantastisch. Vroeger zag hij ”en leuke vrouw”, nu ziet hij: “wat een goed figuur”. De bijgedachten van vroeger zijn er niet meer. Hij herinnert zich nog een Afrikaanse vrouw met een enorm lichaam en een buik tot op haar dijen. “Die vrouwen lopen niet, maar schrijden”, zegt hij. Op het plein komen ook de verhalen van hoe het vroeger was in die buurt. Ze verkochten er alles, er was de haringboer, de ijsman, de groenteman, de voddenboer, en tegenover de bioscoop stond een man die fluitjes verkocht voor 3 cent, dat was zijn broodwinning. Jelle’s tantes woonden er en hij ging er vaak logeren. Er was bittere armoe, hele families woonden in een halve woning. Je had er nog ‘sekreten’, dat waren planken met een gat erin, waarop een deksel lag, en een pijp 9

die rechtstreeks naar het riool liep. Jelle’s grootouders woonden in de buurt van de Schreierstoren, die lag vroeger aan zee. Hij heeft nog meegemaakt dat er een grote schutting stond van Kattenburg tot aan de Geldersekade. Daarbuiten lag opgespoten zand, het was levensgevaarlijk om daar te lopen. Maar als kind ging hij op avontuur en ging toch achter die schutting. Onder de modder kwam hij dan thuis, de schoenen half volgelopen. Jelle zou nog uren door kunnen vertellen en niet alleen over vroeger... Maar voor ons is het wel genoeg. We hebben een aardig beeld gekregen van deze beeldhouwer- tekenaar- zondags-schilder, een man die goed past in onze veelzijdige vereniging en zich daar ook in thuis voelt. Wie zijn beelden wil zien, kan gaan kijken in de bibliotheken waar hij exposeert: Spaarndammerweg tot eind september, Haarlemmerweg oktober tot eind december en daarna nog 3 maanden op het Waterlandplein in Amsterdam Noord. Hennie Hooijer

Het ambachtelijke in combinatie met virtuele middelen Interview met Nora Hooijer

Een bijzonder atelier Laatst bezocht ik de jaarlijkse tentoonstelling van De Onafhankelijken in Loods 6 op het KNSMeiland. Er hingen drie tot vier werken van Nora Hooijer, docent bij De Zondagsschilders. Veel docenten van onze vereniging zijn lid van deze kunstenaarsvereniging. Zo kwam ik het werk tegen van Hermine Groenendaal, Joost van der Krogt, Ruys en Gerda van Bockxmeer. De werken van Nora waren een perfecte illustratie van de titel van dit interview, dat Hennie Hooijer en ik onlangs met haar hadden in haar atelier in de Staatsliedenbuurt. Door een hek kwamen we op een prachtige binnenplaats met zelfs palmbomen. De eerste die 10

we er tegenkwamen was Phil Bloom, die geschrokken was van de hoge energierekening. Een foutje, bleek achteraf. Het atelier van Nora is in een oud gebouw in de Tweede Nassaustraat. Het was oorspronkelijk een lagere school, en in de crisisjaren werd het een herscholingswerkplaats voor volwassenen. Later is het nog een school voor schipperskinderen geweest. In 1963 kwam het pand leeg te staan. De eerste schilder kwam er in 1969. Nu zijn hier 30 ateliers, de Tweede Nassau ateliers. Het pand ziet er prachtig uit met het witte spuitbeton tegen de buitenmuren. Naast het atelier van Nora is een atelier dat gehuurd wordt door de Rietveld Academie om studenten enkele maanden zelfstandig te kunnen laten werken. Een deur eerder vind je het atelier waar Turks Fruit in 1974 is opgenomen, het atelier van de ‘beeldhouwer’ Rutger Hauer dus. Paul Verhoeven huurde het atelier van een kunstenares. Zie voor de historie van dit pand op het Witteneiland ook de website www.tweedenassauateliers.nl. De tijdgeest en de kunstenaar Na mijn opmerking dat het toch prachtig is dat de gemeente de mogelijkheid schept voor kunstenaars om hier te werken, kwamen we onmiddellijk in een interessante discussie terecht. In de jaren zestig en zeventig was er een beleid om kunstenaars te ondersteunen en te faciliteren. Vroeger hoorde dit bij het kunstbeleid. Dat beleid is nu in de uitverkoop, aldus Nora, het valt nu onder het zogenaamde broedplaatsen-beleid van Economische Zaken. Men wil deze panden eigenlijk commercieel maken. Een voorbeeld van waar het mis is gegaan zijn de Zomerdijkstraat-ateliers, de allereerste atelierwoningen, waar ook Jan Wolkers met zijn tweede vrouw heeft gewoond. Dit worden nu luxe appartementen. Nora is kunstenaar sinds 1985. Het is een zelfstandig beroep, maar je moet je in deze tijden maar zien te bedruipen. Het is er niet beter op geworden. Toch komt er volgens Nora weer een kentering in de toekomst. Kwaliteit wordt weer belangrijk en vakmanschap. Ondanks alles is het een spannende en interessante tijd. Het is niet zo gek dat Nora zich hier druk over maakt. Ze zit in het bestuur van FNV Kiem. Nora is voorzitter van de afdeling ‘Beeldend’. “Ik hou niet van politiek, maar ik vind wel dat je als kunstenaar georganiseerd moet zijn,” zegt ze. Opleiding en eigen werk Op haar 17e ging Nora naar de lerarenopleiding op de Rietveld. Na het eerste jaar verhuisde dit deel naar de Lutmastraat. Dat was in de zeventiger jaren. Zij behaalde haar diploma MO-tekenen. Het was een degelijke vakopleiding, met veel anatomie, modeltekenen, schilderen, kunstgeschiedenis en kunstbeschouwing. Op haar 21e gaf zij al les aan het Caland Lyceum en dat heeft ze ongeveer 18 jaar gedaan. Het was hard werken. Eigenlijk had ze een dubbele baan. Nora ontdekte tenslotte dat het onderwijs niet haar roeping was. 11

“Mijn ambitie was om fulltime beeldend kunstenaar te zijn en mezelf te ontwikkelen, niet om kennis over te dragen”, legt ze uit. Daarom ging ze in 1982 weer terug naar de Rietveld om zich te specialiseren in vrije grafiek en schilderen. Ze kreeg een startstipendium van het toenmalige ministerie van WVC, zodat zij een jaar kon werken. In die tijd schilderde Nora vooral, want kon mooie verf kopen. Pixel verf Haar eigen werk bestaat uit klein plastiek, grafiek, fotografie en schilderwerk. Zij staat vooral open voor nieuwe ontwikkelingen en technieken. Zij schildert niet met verf maar met de computer. “De pixels zijn mijn verf”, zegt ze. Haar werk is vaak een combinatie van digitale middelen, fotografie, en grafische technieken zoals etsen en zeefdrukken. Daarmee is zij aan het zoeken en experimenteren. Nora werkt ook met fotopolymeren. Dit zijn platen met een afgedekte, lichtgevoelige filmlaag. De voorstelling wordt hier als het ware uitgebeten onder invloed van licht en kan als een ets worden afgedrukt. Die technieken heeft zij onder andere ontdekt bij het Grafische Atelier Amsterdam, waar zij ook veel cursussen heeft gedaan. Nu maakt zij vaker gebruik van een buurtwerkplaats. Daarnaast werkt ze regelmatig aan portretopdrachten in aquarel of olieverf, vooral van kinderen. Ze verkoopt haar werk direct aan particulieren en via exposities. Visie Om een en ander samen te vatten, kun je stellen dat haar visie is om ambachtelijke technieken te combineren met moderne middelen. Daar experimenteert Nora mee en zo zoekt ze naar nieuwe wegen. Het ambachtelijke is daarom van belang omdat de conceptuele kunst heel veel mensen van de kunst vervreemd heeft. Ook hier is een kentering zichtbaar richting de waardering voor het ambachtelijke. Virtuele studio Op haar website www.norahooijer.nl presenteert Nora zich als virtueel kunstenaar. Ik citeer: Kunst is in mijn visie een projectie van de wereld waarin wij leven en de dingen die komen gaan”. Vandaar dat zij gebruik maakt van de virtuele wereld op internet. 12

13

Zo creëert zij haar virtuele studio. Haar onderwerp wordt steeds meer de natuur, merkt ze. Inspiratiebron hierbij is David Hockney die het boek schreef: “The Secret Knowledge. De herontdekking van technieken van Oude Meesters die verloren zijn gegaan”. Vanaf de Renaissance maken we in de westerse wereld gebruik van het centraal perspectief. Denk bijvoorbeeld aan de camera obscura die een beperkt perspectief biedt. Het menselijk gezicht is feitelijk veel breder dan dit beperkte centrale perspectief, legt Nora uit. In de Oosterse kunst is die benadering totaal anders. Zie bijvoorbeeld landschappen in de Chinese en Japanse schilderkunst, daar kun je doorheen wandelen, zegt ze. En ook de kubisten, zoals Picasso en Braque, schilderden vanuit verschillende perspectieven. Lesgeven Nora was docent, maar maakte uiteindelijk een andere keuze. Door een zijdeur is zij echter weer betrokken geraakt bij het lesgeven. Ze leerde De Zondagsschilders kennen via collega-kunstenaars bij De Onafhankelijken, zoals oud-docent Ies Jacobs, Joop Rooijers en Marjan van Berkel. Ze volgde Joost van der Krogt op en geeft nu eens in de twee weken les op donderdagmiddag. Daarnaast geeft ze korte cursussen, zoals Tekenen op de Tablet en Portrettekenen. Het gaat in de reguliere lesgroep vooral om stillevens. De technieken mogen de cursisten zelf kiezen. “Het is een aardige en lieve groep en na afloop verdwijnen we in de kroeg. Het zijn bijzondere mensen met bijzondere verhalen en veel passie voor kunst,” besluit ze. Zo kwam er een einde aan dit interessante gesprek in een gebouw met geschiedenis. Frans Kramer en Hennie Hooijer (geen familie)

In memoriam Jan Velthuijsen Op 30 april 2014 is Jan overleden in zijn 87-ste levensjaar. Onze Amsterdammer werd op woensdag 7 mei gecremeerd in Purmerend, zijn laatste woonplaats. Samen met Sonja Emmelkamp ben ik naar de afscheidsdienst van Jan geweest. Christa Kuilman was er en Emma Baert met twee leden van de portretgroep, waartoe hij tot een paar jaar geleden behoord had. De aula was geheel gevuld. Zijn zoon memoreerde hoe het leven van Jan was verlopen. Toen hij jong was, heerste er crisis. Zijn grootste wens was kunstschilder te worden, maar Jan moest geld verdienen. Hij heeft vele beroepen gehad, schilder, broodbakker enz. maar hij werd uiteindelijk timmerman. Hij bouwde zijn eigen zeilboot en heeft daar erg van genoten. De kunstenaar bleef in hem zitten en hij werd lid van onze vereniging de Zondagsschilders. Wat kon die man mooie en goed gelijkende portretten maken. Hij werd daarvoor steeds gevraagd. Bij open dagen en tijdens onze demonstraties op de Nieuwmarkt was hij van de partij. Het was in de rij staan om door hem geportretteerd te worden. Jan kwam altijd als je hem vroeg. Hij ging ook mee op werkweken. Daar vertelde hij soms over zijn periode als hospik, toen hij naar Nederlands Indië moest. Die periode kwam, nu hij ouder werd, sterk boven drijven. Zelf heeft hij geen schot gelost, maar hij moet vreselijke situaties onder ogen en handen hebben gehad. Hij kon soms heel boos zijn, maar meestal was hij vrolijk én hij had humor. Ook schreef hij een tijdje leuke verhalen en herinneringen voor ons verenigingsblad. Jan vond het heel jammer dat hij de kracht niet meer had om naar de Geldersekade te komen. Jan, we zullen je missen! Namens het bestuur en alle leden die Jan kenden: bedankt! Marian van Bakel- van Latum.

14

15

Palet COVER 372_1+4 18-07-14 17:09 Pagina 1

Paden van het paradijs een opstand en een beeldhouwer

P A L E T

In het Rijksmuseum Twenthe in Enschede is de permanente collectie op een prachtige manier vormgegeven in de tentoonstelling “Paden naar het paradijs”. Ik ontdekte dat enkele maanden geleden tijdens een bezoek aan “Permeke en de Vlaamse expressionisten”. Omdat het museum voor Schone Kunsten in Antwerpen gesloten is, reist een deel van zo’n collectie de wereld rond. Het Rijksmuseum maakt van deze gelegenheid gebruik om drie tentoonstellingen met werken uit Antwerpen te organiseren. Tot 28 september kunt u Rubens, Jordaens en Van Dijck – de Vlaamse barok bewonderen. Daarna zijn de Vlaamse primitieven aan de beurt.

Magazine voor kunstenaars en kunstliefhebbers

3 7 2

• J A A R G A N G 7 0

Toen ik het museum bezocht en de paden naar het paradijs ontdekte, was ik al zo onder de indruk van Constant Permeke, Gustave de Smet en andere Vlaamse expressionisten dat ik weinig tijd had voor het paradijs. Het is zeker de moeite waard om daar heen te gaan. U kunt deze paden nog betreden tot en met 25 januari.

• JAARGANG 70

NR 372

2 0 1 4

AUGUSTUS/SEPTEMBER 2014

Neem een abonnement voor slechts € 27,50 per jaar. Alleen voor De Zondagsschilders Aanmelden bij de ledenadministratie 020-6243933 Kijk ook op de website www.paletmagazine.nl

ADVIESPRIJS

€ 6,75

BP

A U G U S T U S / S E P T E M B E R

VAN OLIEVERF NAAR AQUAREL OP EEN OUDERWETSE MANIER MODERN MAARTJE STRIK CREATIEVE PROCESSEN OP WEG NAAR VERSTILLING JOLANDA GERRMANN

EEN KLINISCHE BENADERING DE KEUZE VAN JORN VAN LEEUWEN

16

Gezien

Claudius Civilis en de Batavieren Dat musea in de wereld af en toe gesloten zijn wegens verbouwing heeft dus ook zo zijn voordelen. Zo ontdekte ik bij toeval dat het mooiste schilderij van Rembrandt uit het nationaal museum Stockholm tot oktober in het Rijksmuseum hangt. Wat een geweldig schilderij, deze Nachtelijke samenzwering van Claudius Civilis in het Schakerbos. U kent de geschiedenis. Govert Flinck was overleden en Rembrandt kreeg alsnog de opdracht om een moment uit de geschiedenis van de Bataafse opstand voor de hal van het Amsterdamse stadhuis te verbeelden. Dit schilderij van 5 bij 5,5 meter heeft er maar even gehangen, want de notabelen waren niet tevreden. Omdat het te groot was om op te slaan heeft Rembrandt het beste gedeelte eruit gesneden, precies zoals u waarschijnlijk ook wel eens met een passe-partoutje een uitsnede uit uw werk haalt, als u niet tevreden bent over het geheel. Nu weet ik niet of Rembrandt tevreden was over het geheel, maar ik denk dat de notabelen wel een beetje gelijk hadden. Rembrandt was geen schilder voor plafondschilderingen. Hij hield er wel rekening mee dat het van veraf beschouwd moest worden. Dat zie je aan de 17

schematische verdeling in vlakken,bijvoorbeeld het opflikkerende licht op een hand tegenover een schaduwvlak op dezelfde hand. Maar het grote donkere vlak van het Schakerbos was niet decoratief genoeg voor ons huidige Koninklijke Paleis op de Dam. Wat er overgebleven is van het schilderij is werkelijk dramatisch, met dat clair-obsur, die rode vlakken, het oplichtende geel van de zwaarden en de kop van die halfblinde Claudius met die hoed, fantastisch. Gauw naar toe en laten we dit schilderij niet meer teruggeven. Henri Laurens Tot slot een bezoekje aan het Museum Beelden aan Zee in Scheveningen. Ik was daar nooit geweest. Het is een prachtig modern gebouw en het is heerlijk toeven op het fraaie terras, dat te bereiken is via brede trappen, het buitengedeelte met uitzicht op Scheveningen. In de grote en lichte zaal, een dak van glas, was een tentoonstelling ingericht van de Franse beeldhouwer Henri Laurens (1885 – 1954). Na beïnvloeding door Rodin in zijn beginperiode ontdekte Laurens het kubisme van Fernand Léger en Georges Braque. Later,in de jaren twintig van de vorige eeuw, keerde Laurens terug naar de klassieke vormen. De vormen rijpten. Van gesloten vormen als de massa van een Hollandse klomp kwam hij tot een meer vloeiende vorm, meestal vrouwenfiguren. Zijn werk was in ieder geval zeer decoratief. Het werk van na de oorlog vind ik het best. Hij heeft dan een evenwicht bereikt tussen de open en gesloten vormen. Nog te zien tot en met 26 oktober. Frans Kramer

“Ik ben niet de juiste persoon!” Het korte vraaggesprek dat ik met Rob van Bakel, penningmeester sinds de ALV, had, leverde een enigszins verrassend beeld op van wie de vereniging heeft aangetrokken voor deze functie. Bepaald niet in ongunstige zin, integendeel. Direkt en onopgesmukt vertelt hij hoe hij erin staat en waarom hij dit werk doet. Geen gevoel voor kunst, maar alleszins betrouwbaar in zijn taak, wat willen we meer? 18

Rob van Bakel, penningmeester van onze vereniging sedert de Algemene Ledenvergadering van 2014, beschouwt zichzelf niet als de meest aangewezen persoon om die functie te bekleden. Toen zijn schoonzuster, de ons allen bekende Marian van Bakel, hem gevraagd had die taak op zich te nemen, had hij het onomwonden gezegd: “Ik ben niet de juiste persoon, maar als er niemand is, dan kom je maar terug.” Er kwam niemand anders en zodoende stemde Rob toe: “Want iemand moet het doen!”. Hij is nu ruim 4 maanden in functie en raakt langzamerhand ingewerkt. Maar nog steeds ervaart hij zich als niet de ‘juiste’ persoon. Gevraagd waarom niet is hij gedecideerd: “Ik heb niets met de Zondagsschilders en waar ze voor staan. Ik heb er totaal geen binding mee. En bovendien ben ik een digibeet, weet niets van computers en heb er ook niets mee. En als penningmeester van de vereniging moet je toch eigenlijk wel enige binding hebben met waar het daar om gaat. En ook van computers moet je iets weten, je moet met progamma’s om kunnen gaan, met Excel, facturen kunnen maken, een PDF-bestand en dat kan ik niet.” Pensioen De financiële kant is voor Rob geen probleem. Hij was tenslotte zijn gehele werkende leven bezig in de financiële sector. Begonnen op de MULO en vandaar naar de Handelsdagschool – tegenwoordig de MEAO – werkte hij zich middels het halen van allerlei diploma’s op van assistent accountant/boekhouder tot accountant administratie consulent. Verschillende bedrijven hebben in de loop der jaren van die toenemende kennis en kunde kunnen profiteren. O.a. De Bioscoop Exploitatie Maatschappij en Potgieter Schilders en meerdere accountancy kantoren. Rob ging op zijn 57-ste, nu 7 jaar geleden, met pensioen. Waarom zo vroeg? Zijn antwoord op die vraag is helder: “Ik heb bijna 40 jaar gewerkt, zat nooit één dag in de WW en ben nooit ziek geweest. Door mijn beroep moest ik na werktijd, langer dan 45 uur per week, veel tijd besteden aan vakstudie en de jaarlijkse veranderingen van belastingwetten bestuderen. Ik ben van nature een harde werker, je kunt als man toch heel moeilijk inschatten hoe oud je wordt en ik vond het na 40 jaar genoeg en wilde gaan genieten van mijn vrijheid. Want werken in loondienst geeft heel veel gebondenheid.” Vrijwilligerswerk pakte hij daarna niet op, zijn tijd wilde hij vooral zijn tijd laten zijn. Het bepaalde mede zijn aarzeling het werk voor de Zondagsschilders op te pakken. Nuttig Gevraagd hoe hij het nu vindt, het penningmeesterschap, nu hij het eenmaal doet, is het niet toch een beetje leuk, zegt hij: “Leuk? Dat is niet het juiste woord. Het is wel nuttig! Nuttig voor de vereniging en nuttig voor mij wat betreft mijn computerkennis. Peter van Rossum heeft mij enige computer lessen gegeven, zodat ik wat meer uit de voeten kan. En het financiële gedeelte op zich is, zoals gezegd, geen probleem. Wel vind ik het werk tijdrovend, meer dan ik dacht. Allerlei mailtjes die heen en weer gaan, dingen waar je je mening over moet geven, dat kost veel tijd en energie. Nou ja, leuk, dat moet je mij dus eigenlijk niet vragen, het zit er een beetje tussen in, een beetje leuk en niet leuk beide.” 19

Sneltreinvaart Wat vond hij van de tentoonstelling in april op de Geldersekade? Hij vertelt: “Ik ging op de laatste dag en vond het heel knap wat ze allemaal maken, heb daar bewondering voor. Maar ik liep er in sneltreinvaart langs en dacht dan mooi, mooi, mooi en soms niet mooi, maar de volgende dag kon ik me er niets van herinneren. Het was me allemaal het ene oog in, het andere weer uit gegaan. Dat komt omdat ik er geen feeling voor heb, beeldende kunst, het doet me niks.” Waar hij dan wel iets mee heeft? “Muziek, sport, cabaret, mijn interesses liggen meer in die hoek. En ik verzamel postzegels.” Rob fietst, recreatief , geen grote tourtochten, en sport op de sportschool (bodyshape) en wandelt voor zijn plezier. Alles ontspannen, nergens fanatiek, zo leeft hij het liefst. En waar hij echt van houdt, vertelt hij op de valreep van ons gesprek, is ‘gastronomisch tafelen.’ “Een hele avond bezig zijn, met allemaal lekkere kleine hapjes en goede wijn, dat vind ik fantastisch. Ik kook niet zelf, maar vind het heerlijk me op zo’n avond te laten verwennen. Het is een dure hobby en vroeger toen ik nog werkte deed ik het vaker, want had meer geld, maar tegenwoordig veel minder, want heb ook minder te besteden.” De tering naar de nering zetten: de Zondagsschilders kunnen dat goed gebruiken, lijkt me.

Werkweken onder de loup

Johanna de Wilde

Traditiegetrouw plaatsen we verslagen van de werkweken die tijdens de zomerstop georganiseerd worden in het eerstvolgende nummer van het Ateliernieuws dat daarna verschijnt. We proberen daarbij een beeld te krijgen niet alleen van de – meestal gezellige en goede – sfeer, maar vooral van wat er gedaan werd en wat men zoal ‘geleerd’ heeft aan techniek, inzicht enzovoort. De ene keer lukt dat uiteraard beter dan de andere. Voor de bootwerkweek schreef Fieteke Leenes het deelnemersverslag, terwijl docente Marjan van Berkel een aanvulling gaf door iets te vertellen over de soorten opdrachten die ze gaf, als het regende en men niet gewoon ergens buiten kon schilderen. De werkweek van Schoorl wordt helder beschreven door deelnemer Judith van Nus. Redactie

20

Werkweek met de salonboot ‘Amsterdam’ Weer een geweldig succes!

van 2 juni t/m 8 juni 2014

Het was dit jaar weer een ouderwets gezellige week op de boot. Nadat de schipper en zijn vrouw ons hadden verwelkomd aan boord, vertrokken we via het IJ naar het Amsterdam-Rijnkanaal. Een wat saaie route, maar uitstekend geschikt om ons in onze hutten te installeren en elkaar spreekwoordelijk te besnuffelen. De paar nieuwkomertjes werden geruisloos in de groep van oudgedienden opgenomen. Langs Utrecht ging het richting de zilverstad Schoonhoven, waar we een mooie ligplaats kregen. Helaas voor de plaatselijke jeugd hadden we daarmee ook hun zwem/hangplek ingepikt. Het middeleeuwse vestingstadje werkte inspirerend op iedereen. Met de werkbespreking later kwam er van alles voorbij: van grote en kleine schilderijen, tot collages en tekeningen in diverse maten boekjes. Vanuit Schoonhoven voeren we naar Dordrecht, waar we in een prachtig binnenhaventje met antieke schepen, twee dagen bleven liggen. Helaas waren de weergoden ons daar minder goed gezind, wat gelukkig goedgemaakt werd door de musea, en een bijzondere popup boekenwinkel in een eeuwenoud pand pal tegenover onze boot. De volgende dag voer ons schip dwars door Rotterdam op weg naar Delft. Even buiten het centrum lagen we vlak bij de Delftsblauw-fabriek ‘De Delftse Pauw’, waar onze groep een interessante rondleiding kreeg. Voort ging het weer, naar Leiden. Onze ligplaats daar, vlak naast een ophaalbrug plus nog een verkeerslicht er achteraan, leverde veel uitlaatgassen op. Dat was voor iemand met astma uit onze groep echt veel te veel. Gelukkig kon zij een tijdelijk onderkomen vinden bij vrienden in de buurt. Eerder in de week moesten we van iemand anders afscheid nemen die, behoorlijk uitgeput vanwege slaapgebrek, door haar man van de boot werd opgehaald. Verder was de plek waar we lagen met uitzicht op een parkje en in de verte een oude fabriek, best inspirerend. Bovendien bood Leiden een goed gesorteerde drankwinkel, zodat onze voorraad weer flink aangevuld kon worden. 21

De volgende dag voeren we een heel eind door het Schie-Rijnkanaal, dat op een gegeven moment in het Spaarne overging. Een mooie tocht, opgeluisterd door een stralende zon, zodat onze winterwitte ledematen een zomers kleurtje konden opdoen. Dwars door Haarlem ging het, richting Spaarndam, wat onze laatste pleisterplaats zou worden. Onze schipper parkeerde zijn boot op een strategische plek met het oog op de ‘bonte avond’. Die verliep minder bont dan vorig jaar en werd bijzonder boeiend met muziek en cultuur in de vorm van verhalen, gedichten en kunstboekenbespreking. Al met al kunnen we zeggen dat de jaarlijkse bootwerkweek, op een paar ongemakken na, weer een geweldig succes is geworden. Fieteke Leenes

Gerichte opdrachten leveren vrij en eigen werk op!

Ook voor mij is de bootweek heerlijk en ontspannen. In principe gaat iedereen in eigen tempo en op eigen wijze aan het werk. Bij mooi weer gaan veel bootschilders van boord, maar de aanlegplekken zijn vaak zo mooi dat er ook vanaf de boot kan worden geschilderd, wat sommigen dus ook doen. Ik probeer zo veel mogelijk mensen te bereiken, zodat we over het werk kunnen praten. Bij regen: geen paniek! Er liggen altijd wel wat ‘noodplannen’ klaar, waar we gebruik van kunnen maken. Dat betekent een min of meer gerichte opdracht voor ieder die dat wil. Een van die opdrachten was bijvoorbeeld : “Het gevouwen bootje”: a: Vouw een bootje van papier. Ieder kreeg daartoe een klein velletje papier, waarmee het bootje moest worden gevouwen plus een dik stuk karton van ongeveer 20 x 30 cm. Het was bijzonder om te ontdekken dat het vouwen van een bootje niet voor iedereen vanzelfsprekend was . b. Schilder dan een compositie van het bootje op het karton, zo dat je gebruik maakt van bijvoorbeeld alle stadia van het vouwen of enkel van het gevouwen bootje zelf. Zet het bootje in een realistisch landschap of ...... vul zelf maar in. Uiteindelijk wordt het dan een eigen bootjes-compositie. Het is voor mij altijd weer verrassend om te merken hoe iedereen reageert in eerste instantie: “Nou ja , bootje vouwen?” Niemand die het zegt, maar ik meen het toch te zien. Lichte tegenstand, maar uiteindelijk komen er heel vrije dingen uit, waar met veel plezier aan gewerkt werd en die juist heel ‘eigen’ werden. 22

Verder had ik nog een andere opdracht, heel anders van aard en meer gevoelsmatig. Hierbij was de aandacht totaal gericht op tekst en muziek en dat zorgde voor een optimale concentratie, iedereen werkte in doodse stilte. Het leverde prachtige, directe uitingen op. Foto’s van enige van die werkjes kunt u hier zien. Marjan van Berkel

Werkweek in Schoorl “Zo’n werkweek, ik kan het je aanraden!”

Met enige aarzeling gaf ik me op voor een schilderweek in Schoorl. Ik ken de Zondagsschilders nu anderhalf jaar. Ik ben lid geworden voor het portretschilderen op zondag. Ik geef zelf tekenen schildercursussen, ben dus eigenlijk meer een maandag t/m vrijdagschilder...en eigenlijk ben ik niet zo’n groepsmens. Maar ja, Schoorl vind ik qua landschap een van de mooiste plekken van Nederland, en wanneer kom je er als Amsterdammer toe om een hele week buiten te schilderen? Dus vooruit. Ruimte op het platte vlak Docent Nora Hooijer had zich grondig voorbereid. Ze nam als uitgangspunt datgene waar ze zelf als kunstenaar nu mee bezig is: de weergave van ruimte op het platte vlak. Zowel de westerse manier, die uitgaat van een kijker die met één oog in één richting kijkt, als de Chinese en Japanse, waarbij ook tijd een rol speelt en verschillende gezichtspunten boven en onder elkaar worden geplaatst, zodat er een verhaal ontstaat. Elke ochtend om 10 uur gaf ze een inleiding over een manier om ruimte op het platte vlak weer te geven: overlapping, verkleining, lijnperspectief, kleur en luchtperspectief. Daarna trokken we er bij goed weer op uit om in de duinen of aan zee te schilderen., met extra aandacht voor het thema van die dag. Dat goeie weer was er natuurlijk niet altijd. De ene dag liep je op een koud grijs strand tegen de storm in te duwen, de volgende dag zat je op dezelfde plek een kleurig strand te schilderen, met zo’n raar hoedje op tegen de felle zon. Maar ook voor slecht weer had Nora een groot aantal inspirerende opdrachten bedacht. Gelukkig was het huis zo ruim dat iedereen er wel een plek kon vinden om te werken. Een leuke opdracht vond ik bijvoorbeeld het schilderen vanuit gedichten die waren geschreven naar aanleiding van minimalistische abstracte schilderijen. Zeker de mensen die ’s ochtends hadden zitten zwoegen op lijnperspectief gingen daar helemaal op los. 23

Pintar Rapido nu ook in Amsterdam

Sumi-e Verrassend vond ik de kennismaking met Sumi-e, Japanse kalligrafie. Met een groot rond penseel en oostindische inkt. Nora: ”Hierbij spelen concentratie en ademhaling een grote rol. Het plaatsen van het penseel op het papier is ’de geboorte’, het één worden van het penseel, de inkt en het papier is ‘het leven’, en het verlaten van het papier is ‘de dood.’ Alleen al je zo bewust zijn van het moment van schilderen, maakt een andere beleving los”.

6 en 7 september 2014

Pintar Rapido Amsterdam is een openlucht schilderfestival, een wedstrijd en tentoonstelling. Een ode aan de kunst in een van de mooiste steden van Europa. Zorg dat je daarbij bent! Of je nou professioneel schildert of voor je plezier, biedt niet elke straathoek van Amsterdam kunstenaars de nodige inspiratie? De grachten, de drukke binnenstad, het Oostelijk Havengebied, de NSDM, het Westerdok, de rijke historie en de moderne architectuur vormen de unieke stedelijke achtergrond van Amsterdam. Niet voor niets zo populair bij bewoners en toeristen.

Elke middag om 4 uur werd het schilderen afgesloten met een nabespreking. Geweldig om te zien wat een ontwikkeling er was! Aan het begin van de week veel klein, aarzelend werk – o.k., iedereen moest er ook even in komen – maar gaande de week werd bij veel mensen het werk vrijer en overtuigender. Iedereen was dan ook vol lof over Nora, die mensen net die tips gaf die hen verder brachten. Speelhol Daarna deed iedereen waar zij zin in had, tot om 7 uur het eten werd gebracht. En wat voor eten, niet in elk restaurant krijg je het zo lekker.. ’s Avonds veranderde de groepsruimte in een speelhol: hier werd gescrabbeld, daar gedobbeld, de een zat te lezen, terwijl de ander een cryptogram maakte en van boven klonken de kreten van de tafeltennissers en sjoelers. Wie liever ging wandelen of fietsen deed dat. Hoewel er veel mensen bijzaten die al vaak met de Zondagsschilders op vakantie zijn geweest, was het een heel open groep. Alle ‘nieuwkomers’ werden naadloos opgenomen. Er waren grote verschillen in leeftijd, in mobiliteit, maar er werd op gelet dat iedereen aan zijn trekken kwam. Thea de Haan had alles perfect georganiseerd (Bedankt, Thea!) Ik heb genoten. Van het schilderen natuurlijk, maar vooral ook van de ongedwongen sfeer en de hartelijkheid van iedereen, waardoor het groepsgebeuren aanvoelde als een warm bad. Een schilderweek met de Zondagsschilders? Ik kan het je aanraden! Judith van Nus

24

Pintar Rapido daagt je uit in één dag een schilderij te maken. Probeer de schoonheid van de stad vast te leggen op linnen of papier. Je kunstwerk wordt de volgende dag tentoongesteld in de Posthoornkerk aan de drukke Haarlemmerstraat en maakt kans op de Pintar-prijs van €1000. Voor de prijzen zie: http://www.pintarrapido.com/amsterdam/pintar_prize.html Iedere kunstenaar is vrij om te schilderen zoals hij wil. Figuratief of abstract, met olie- of waterverf, acryl, pastel: alles kan. Pintar Rapido staat voor artistieke vrijheid in een stad die altijd in beweging is! Meedoen in zes simpele stappen: 1. Koop een Kunstenaarspas voor 1 juli Deze pas kost €15 (plus administratiekosten) wanneer u deze voor 1 juli aanschaft en dekt alle kosten van deelname voor: • De Pintar Rapido Schilderdag op zaterdag 6 september 2014. Deelname aan de openbare Pintar Rapido verkooptentoonstelling in de Posthoornkerk op zondag 7 september 2014. • Toegang tot de besloten voorbezichtiging. • Toegang tot de tentoonstelling. • Gratis toegangskaarten voor de tentoonstelling voor familie en vrienden. • Het meedingen naar de Pintar-prijs van €1.000 2. Voorbereiding en inspiratie opdoen. Ga ruim van te voren op onderzoek uit in Amsterdam om een goede plek te kiezen. Maak ter voorbereiding gerust zoveel schetsen als je wilt. Als je maar een wit doek meeneemt naar de schilderdag. 3. Schilderdag op zaterdag 6 september 2014 Dit is de dag waarop iedereen zijn schilderij maakt. De inschrijving is tussen 9.00 uur en 11.00 uur in de Posthoornkerk, Haarlemmerstraat 124-126, 1013 EX Amsterdam. Niet vergeten mee te nemen: Een print van je Pintar Rapido-pas, Je schilderdoek, papier etc. Wij gaan dat een speciaal Pintar Rapido-stempel geven. Het schilderij dat je inlevert moet voorzien zijn van dit stempel. Inleveren schilderijen: Alle schilderijen moeten uiterlijk 20.00 uur zijn ingeleverd. 4. Eerst inlijsten, dan inleveren. Wij raden iedereen aan zijn schilderij in te lijsten. Het hangt mooier en ziet er aantrekkelijker uit. Ervaring leert dat dit kopers sneller aanspreekt. Het schilderij 25

is ook minder kwetsbaar en gemakkelijk op te hangen. Je kunt je lijst bij ons opslaan als je aan het schilderen bent. Mocht je je schilderij niet inlijsten, prima. Maar zorg er dan wel voor dat het opgehangen kan worden. Dit geldt niet voor tekeningen die op papier zijn gemaakt. Deze worden opgehangen met punaises. 5. Tentoonstelling en verkoop op zondag 7 september 2014. Van 11.00 - 12.00: alleen toegankelijk voor de deelnemende kunstenaars. Vanaf 12.00 uur tot 18.00: geopend voor publiek. De kunstenaar bepaalt zelf de prijs van zijn werk. 40% van dit bedrag wordt gebruikt voor het organiseren van Pintar Rapido (o.a. huur Posthoornkerk). 10% is voor een goed doel. 6. Na de tentoonstelling. Niet verkochte schilderen kunnen worden opgehaald vanaf 18.00 tot 19.00 uur. We kunnen de schilderijen niet opslaan. Schilderijen die niet opgehaald worden, schenken we aan een goed doel.

gemaakt wordt. Dus geen handarbeid zoals borduurwerk of knutselarij. • U moet zelf inpakmateriaal meebrengen. • Een laken of effen tafelkleed over de tafel staat verzorgd • Zodra bekend is of daar ruimte voor is, mag u ook uw overtollige tekenen schildermateriaal verkopen. Daarover volgt nader bericht. • Zorg dat uw presentatie er zo uitziet, dat hij uitnodigt om te kopen! Aanmelding: Aanmelden kan tot uiterlijk 15 september, via een deelnameformulier dat is te vinden in de folderbakjes op de ateliers en in dit Ateliernieuws. Let wel: 50 % van de opbrengst is bestemd voor De Zondagsschilders als bijdrage aan het 80-jarig jubileum in 2015. Natuurlijk mag u meer schenken, of minder (na overleg). Deelnemers aan de Kunstmarkt richten zelf hun ‘stand’ in en ruimen deze na afloop op. Bij voldoende ruimte, of bij mooi weer buiten, kan er ook portret worden getekend.

Lees de voorwaarden: Bekijk het filmpje op YouTube: “Pintar Rapido in action”

Deelnemers worden om 11.00 uur verwacht om in te richten en zich te installeren (om 12.00 uur begint de verkoop). O.a. via de Nieuwsbrief zal aan de Kunstmarkt bekendheid worden gegeven. Stuur a.u.b. deze Nieuwsbrief door naar zoveel mogelijk mensen buiten de vereniging en nodig ze uit om te komen kijken en kopen!

Zie voor meer informatie: http://www.pintarrapido.com/amsterdam/index.html Of kijk op Facebook: “Pintar Rapido - create a painting in a day “ Deze aankondiging verscheen eerder in de Nieuwsflits en werd verzorgd door Jadranka Štrbac

Knip het deelnameformulier (onderaan deze pagina) af en doe het – ingevuld – in de brievenbus van het kantoor. Bewaar de hierboven gegeven informatie zelf.

Atelier Kunstmarkt

Voor vragen of meer informatie: [email protected] of telefoon 020 6970877.

Zaterdag 4 en Zondag 5 oktober 2014 van 12.00 – 17.00 uur.

Doe mee!! Alleen leden die zich hebben opgegeven mogen hun werken verkopen. Hebt u weinig werk om te verkopen, maak dan samen met andere leden een stand. Lees het onderstaande zorgvuldig: • De tafels en ezels op de ateliers mogen gebruikt worden om uw werken op uit te stallen. • Draag zorg voor een aantrekkelijke presentatie van uw werk door passe-partouts te gebruiken of het bijvoorbeeld in plastic folie te steken. Voor groter werk kunt u een map gebruiken met insteekhoezen of het tonen op een ezel. Alles moet voorzien zijn van een prijs. • De bedoeling is dat alleen werk verkocht wordt zoals dat bij de vereniging 26

De Jubileumcommissie

Allerhande

Een speciale kunstmarkt zal worden gehouden op onze ateliers in het kader van het komende lustrum. De bedoeling is onze vereniging een extra impuls te geven zowel op artistiek gebied als financieel. Tegelijk met deze kunstmarkt houden we Open Huis, ter vervanging van de jaarlijkse Open Dag in november. Er wordt nagedacht over de manier waarop daar invulling aan gegeven kan worden. De mensen die altijd aan de Open Dag mee werken krijgen daarover nog bericht. Alle leden kunnen aan de kunstmarkt meedoen, maar men moet zich opgeven! Hieronder volgen de punten waar u aan moet denken bij deelname.

Start lessen na de zomerstop De zomerstop eindigt op zaterdag 30 augustus. Op maandag 1 september beginnen de lessen weer.



Secretariaat Na de zomerstop is het secretariaat weer op maandag, woensdag en vrijdag van 10.00 tot 14.00 uur bereikbaar. 020 6243933 of per e-mail [email protected]

Deelnameformulier Atelier Kunstmarkt: (kruis aan wat van toepassing is) Ik neem deel aan:

 De Atelier Kunstmarkt

 Portret tekenen

 Ik kom beide dagen

 Ik kom alleen zaterdag

 Ik kom alleen zondag

Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telefoon: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ik heb les bij / werk vrij op / (dagdeel): . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ik kom samen met: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

27

te Maqruieatlen mate

Pres maepntatie pen

gs n i kkialen a p r er Vemat stic Plakpla

Boekbin materiaders len

by Hob Teken e n schild e r materia s len

Nieuwe cursussen en activiteiten najaar 2014 ‘Abstraheren kun je leren’ Korte cursus / docent; Marjan van Berkel Theorie en Praktijk tegelijk. Vanuit het tekenen naar de waarneming leren overgaan naar abstract kijken en dat ook op papier en paneel zetten. Wanneer

Tijd

3 september t/m 1 oktober

woensdagavond 19:30 - 22:00 uur

ier p a P

VLIEGER

Locatie

3e etage Geldersekade

Kosten

Materialen

€ 75 (leden) € 90 (niet-leden)

De cursusprijs is excl. materialen

Oriëntatiecursus Voor deze cursus is ervaring niet nodig, de lessen zijn bedoeld als een ontdekkingstocht naar uw eigen mogelijkheden. Dat doen we door te experimenteren met verschillende materialen en te werken met beeldaspecten als kleur, contrast, vorm en compositie. We werken o.a. naar de waarneming, dan gaat het om portret en stilleven. Ook werken we op fantasievolle wijze in een gemengde techniek met gebruikmaking van o.a. eenvoudige druktechnieken. Het is een intensieve cursus met een gevarieerd programma, in korte tijd doet u veel ervaring op met de mogelijkheden van het beeldend werken. Door de grootte van de groep is er ruim gelegenheid voor individuele begeleiding. Docenten: Fred van Weely (tekenen) Gerda van Bockxmeer (schilderen en gemengde technieken) Wanneer

amstel 34 1017 AM amsterdam 020 6235834 www.vliegerpapier.nl 10% korting voor de zondagsschilders

28

Poetsen geblazen op woensdag 27 augustus Nogmaals een oproep voor de schoonmaakdag. Vergeet die datum niet! Tegen tien uur staat de koffie klaar en tussen de middag wordt er voor een lekkere lunch gezorgd.

Tijd

8 oktober woensdagavond t/m 17 december 19:30 - 22:00 uur

Locatie


Kosten

Materialen



Korte cursus Tekenen op de Tablet Met de ontwikkelingen van volwaardige tekenprogramma’s kan de tablet tegenwoordig dienst doen als een schetsboek met een keur aan ‘materialen’. Deze cursus zal aandacht besteden aan het brede aanbod van apps. Wat te kiezen en hoe om te gaan met deze heel eigen technieken zal voor een deel de inhoud van het programma bepalen. Natuurlijk geldt ook hier zoals bij elke ander materiaal: experimenteren, open staan voor de mogelijkheden en vooral veel oefenen. Dat laatste zullen we doen n.a.v. voorwerpen, stillevens en misschien wel in het café om de hoek. Docent: Nora Hooijer Wanneer

Tijd

17 september t/m 15 oktober

woensdagavond 19:30 - 22:00 uur

Locatie


Kosten

Materialen



Kunst & Koffie 21 september Het Mauritshuis Het Mauritshuis werd gebouwd door de beroemde architecten Jacob van Campen en zijn assistent Pieter Post. Op 4 juni 2012 werd het Mauritshuis gesloten om een onderdoorgang te maken naar een 29

Van der Linde: voor kunstenaars van elk formaat. Vele kunstschilders genieten dagelijks bij van der Linde. Zij vinden daar wat ze zoeken of worden verrast door wat ze nog niet zochten.

deel van de aan het Plein gelegen sociëteit De Witte. Op 27 juni 2014 wordt het feestelijk geopend: de nieuwe entree bevindt zich op het voorplein. 26 oktober Marc Rothko in het Gemeentemuseum De Amerikaanse schilder Marc Rothko ( 1903-1970) is een van de belangrijkste vertegenwoordigers van het Amerikaans Abstract Expressionisme. Hij is bekend geworden door zijn colorfield paintings. Hij zou daartoe overgaan na een periode meer surrealistische werken. 23 November Aziatische afdeling Rijksmuseum De verzameling Aziatische kunst van het Rijksmuseum wordt tentoongesteld in een paviljoen, ontworpen door het architectenduo Cruz en Ortiz. De architecten kozen ervoor het paviljoen middels een gang te verbinden met het historische gebouw en de tuinaanleg mee te nemen in het ontwerp. Het paviljoen gaat de diepte in en toont een uiterst fraaie collectie bronzen uit bv Indonesië en Cambodja, houten beelden uit China en Japan en een grote verzameling keramiek en textiel . Wanneer

Tijd

21 september, 26 oktober, zondagmiddag 23 november 14:30 uur

Locatie

Kosten

3e etage € 42 (leden) / € 50 (niet-leden) Geldersekade of € 16 / € 18 per lezing

Aanmelden en/of informatie over bovenstaande activiteiten: Secretariaat Zondagsschilders: telefoon 020 624 39 33 of per e-mail [email protected] Zie ook onze website www.dezondagsschilders.nl

Onder professionals en amateurs is van der Linde’s assortiment en kleurenrijkdom inmiddels legendarisch. In de winkel van meer dan 300 m2, het inlijstatelier en de showroom in Weesp vindt u vrijwel alle materialen voor de beeldende kunst. Op vertoon van uw pas ontvangen de Zondagsschilders 20% korting op alle materialen. (aanbiedingen uitgezonderd). Bovendien heeft van der Linde dankzij een scherp inkoopbeleid regelmatig interessante aanbiedingen. En vanaf z125,– wordt uw aankoop gratis bezorgd in Amsterdam. Door deskundig advies aan amateur en professional heeft van der Linde door de jaren een vaste klantenkring opgebouwd. Ook nu staan gekwalificeerde medewerkers zes dagen per week voor u klaar met advies en ondersteuning.

van der linde Materialen voor de beeldend kunstenaar Rozengracht 36-38, 1016 NC Amsterdam | T 020-62 42 791 [email protected] | www.vanderlindewebshop.com

30

Portretsessie bekende Amsterdammer Elke eerste zondag van de maand wordt er een portretsessie georganiseerd met een bekende Amsterdammer of Nederlander als model. In de afgelopen jaren heeft de vereniging bestuurders, politici, acteurs en presentatoren bekend van radio en TV op bezoek gehad op de Geldersekade. Op 1 september start er weer een nieuwe serie met als eerste model Anne-Marie Oster. Na de sessie is er nog gelegenheid om gezellig na te praten met een drankje en een hapje. Ook mensen die niet aan het portrettekenen hebben meegedaan, zijn dan van harte welkom. In verband met de toenemende belangstelling kan men zich vanaf 1 maand vóór de sessie aanmelden. Wanneer

Tijd

Locatie

aanmelden bij:

7 september, 12 oktober, 2 november, 7 december

zondagmiddag 13:00 uur


Thea de Haan tel.: 020 697 08 77 e-mail: [email protected]

Inloopatelier op zondag Beeldhouwen, Schilderen en Grafiek Op deze zondagen kan er vrij worden gewerkt zonder begeleiding. Wanneer

Tijd

Locatie

contactpersonen

28 september, 19 oktober, zondag 3e etage Debby Marchena: 020 - 622 38 70 16 november, 21 december vanaf 11:00 uur Geldersekade Anne de Hiep: 020 - 683 88 53

31

AGENDA 2014 27 augustus

Schoonmaakdag

30 augustus

Beleidssessie bestuur

31 augustus

Vergadering contactpersonen (nieuwe datum!)

31 augustus

Einde Zomerstop

1 september

Start lessen jaargroepen

3 sept. t/m 1 okt.

Korte cursus ‘Abstraheren kun je leren’

6 + 7 september

Tekenweekend Pintar Rapido

7 september

Portret op Zondag

17 sept. t/m 15 okt.

Korte cursus Tekenen op je tablet

18 september

Bestuursvergadering

21 september

Kunst & Koffie, Het nieuwe Mauritshuis

28 september

Inloopatelier Beeldhouwen – Schilderen - Grafiek

4 en 5 oktober

Atelier Kunstmarkt Zondagsschilders (Geldersekade 101) + Open Ateliers Nieuwmarktbuurt

8 oktober t/m 17 dec.

Oriëntatiecursus

12 oktober

Portret op Zondag

13 oktober

Bestuur-Docentenoverleg

16 oktober

Bestuursvergadering

19 oktober


26 oktober

Kunst & Koffie, Marc Rothko

2 november

Portret op Zondag

3 november

Bestuur-Coördinatorenoverleg

9 november

Open Dag

16 november


23 november

Kunst & Koffie, Aziatische afdeling Rijksmuseum

27 november

Bestuursvergadering

7 december

Portret op Zondag

14 december

Medewerkersdag

21 december


21 december

Start Winterstop (tot 5-1-2015)

Kijk voor meer informatie over cursussen en evenementen op onze website www.dezondagsschilders.nl

ATELIER NIEUWS AUGUSTUS 2014

Recommend Documents