ATELIER NIEUWS. maart 2015

ATELIER NIEUWS

Blad van en voor De zondagsschilders maart 2015

Redactie: Hennie Hooijer Frans Kramer Johanna de Wilde, eindredacteur

Telefoon ateliers 1e etage 020 - 612 89 28 3e etage 020 - 612 89 20

Lay out/pre-press: Zelies - Liesbet van der Zel 06 - 54 66 83 91 Drukwerk Mediagigant Anderen: Peter Janzen Nel van der Meij Nel Huurman Foto’s Hennie Hooijer Thea de Haan Nel Huurman Debby Marchena Afbeelding omslag: Debby Marchena Deadline maart nummer: 1 mei 2015

Bestuur Peter Janzen, voorzitter 06 23 12 44 66 Rob van Bakel, penningmeester 06 30 74 61 43 (rekeningnummer 4418083) Peter van Rossum, secretaris 020 - 68 31 174 Christa Kuilman, bestuurslid cursussen 0299 - 65 76 40 Vacature, bestuurslid evenementen Jadranka Štrbac, bestuurslid communicatie 06 19 38 30 73 Ledenadministratie Rekeningnummer 6065271 t.n.v. Amsterdamse Vereniging De Zondagsschilders 1441 EA Purmerend Redactieadres Johanna de Wilde Redactie Ateliernieuws Geldersekade 101 1011 EM Amsterdam [email protected]

DE ZONDAGSSCHILDERS CENTRUM VOOR BEELDENDE KUNST

Geldersekade 101 1011 EM Amsterdam Tel. 020 - 6243933 [email protected] www.dezondagsschilders.nl Van de redactie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Van het bestuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 “Ga met je weerstanden bezig, dan ontdek je wat nieuws!” Mijn schilder- en beeldhouwgeschiedenis, Debby Marchena . . . 7 “Als jullie me kunnen gebruiken, kom ik!”, interview met Jadranka Štrbac. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 AAN DE LEDEN:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Loterij voor jubeljaar 2015!. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Jubileum expositie:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Deelnameformulier Jubileumfeest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

80e jaargang nr. 1 maart 2015

Colofon

INHOUD

Aan dit nummer werkten mee:

“Moed houden, nooit opgeven, het kan ook nog komen op late leeftijd!” interview met Rob Raats. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 In Memoriam André Ketelaars . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Gezien: Van Carthago naar het geheim van Dresden Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden, ‘Carthago’. . . . . . . . . 26 Groninger museum, ‘Het geheim van Dresden’. . . . . . . . . . . . . 26 De Vitrine en de entreehal/gang. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Jubilarissen in 2015 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Jubilerende docenten 2015. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Allerhande. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

ATELIERNIEUWS is nu ook in PDF-bestand te downloaden van de vernieuwde WEBSITE www.dezondagsschilders.nl 2

Agenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

3

Van de

Van het

redactie

bestuur

De dag na onze Nieuwjaarsborrel op 4 januari struikelde Hennie Hooijer ergens zeer ongelukkig over en brak een arm en een been. Dat was een schrik en grote tegenvaller, voor haar vooral, maar ook voor ons als redactieteam. Ze moest worden opgenomen in het OLVG en daar blijven voor onderzoek en later operatie. Gelukkig is er inmiddels goed nieuws: de operaties -zowel haar arm als haar been moesten geopereerd – zijn geslaagd én de breuken geheeld. Ze mag haar been weer belasten en is begonnen met revalidatie in het Flevohuis in Oost. Totdat ze weer echt mobiel is, blijft ze daar. Deze omstandigheden hebben gemaakt dat dit nummer er anders uitziet dan wij van plan waren. We hadden namelijk een dubbel nummer voor ogen in verband met het jubileum dat we dit jaar vieren. Maar zonder Hennie zagen Frans en ik daar geen mogelijkheid toe. Het nummer is nu dus ‘normaal’ geworden, met dien verstande dat de rubriek ‘Mijn schildergeschiedenis’ deze keer niet geschreven is door Hennie, maar door mij en dat Frans in zijn eentje een interview met docent Rob Raets maakte in plaats van met zijn tweeën. Hennie wordt ook gemist wat betreft foto’s – heel vaak maakte zij ze – maar hopelijk hebben we dat goed kunnen oplossen met behulp van websites en door anderen getroffen foto’s. In het interview met Jadranka Strabc -verderop in dit nummer- benadrukt zij het belang van het hebben van een achterwacht. Wij ondervonden dat nu aan den lijve, al konden wij zelf functioneren als achterwacht!

Uit het bestuur geklapt.

In dit nummer verder aandacht voor het jubileum en de expositie die daarmee samenhangt. Let u vooral goed op de aankondiging daarvan en de vereisten om mee te doen. We hebben dit jaar niet het gebruikelijke verslag geschreven van de – als altijd gezellige- nieuwjaarsbijeenkomst. U was daar grotendeels zelf bij, zodat dat niet zo nodig lijkt. Wel zijn er foto’s van gemaakt door Liesbet van der Zel, onze opmaakster, en die zullen we plaatsen. Ook van de medewerkersmiddag is er geen verslag, al was die prettig en de moeite waard. Alleen een opmerking erover: van te voren was door het bestuur aangekondigd dat er geen presentje zou zijn zoals voorheen voor de vrijwilligers. Wie schetst dan ook onze verbazing dat er toch iets was, een envelop voor ons allemaal met daarin een cadeaukaart voor 2 lessen bij de Zondagsschilders, die we óf zelf konden houden óf aan anderen cadeau konden geven. Een bijzonder leuke gift en een bijzonder leuk idee om op die manier vrienden en familieleden eens kennis te laten maken met onze vereniging. Zo’n cadeaukaart van 2 lessen is ook voor anderen dan medewerkers te verkrijgen bij het secretariaat. Denk daar eens aan, als u om een cadeau verlegen zit! Johanna de Wilde

Op de agenda van de bestuursvergadering staat standaard de financiële positie van onze vereniging. Dat wij ons daar zorgen over maken is naar ik aanneem bij alle leden bekend. Op de ingelaste Algemene Vergadering van 9 november is er uitgebreid over gesproken en zijn de voorstellen van het bestuur, die tot doel hadden de begroting voor 2015 sluitend te krijgen, met grote meerderheid aangenomen. De verzoeken tot betaling van de nieuwe cursusgelden zijn inmiddels de deur uit. Een ander vast punt is ons JUBILEUM – elders in dit nummer van Atelier Nieuw leest u daar meer over. Verheugend is dat op onze vele verzoeken door sommige instanties positief is gereageerd, zodat wij voor ons feest en alles daaromheen ruim drieduizend euro aan eenmalige subsidie hebben binnen gekregen. De website en het onderhoud daarvan vergden ook onze aandacht. Ik schrijf dit in de verleden tijd, want het is gelukt via de vrijwilligerscentrale een systeembeheerder aan onze vereniging te binden. Job Eisses is al druk bezig. Op de vergadering van de contactpersonen van 4 januari is ook uitgebreid gesproken over ons JUBILEUM en over de acties om nieuwe leden aan te trekken. De contactpersonen zullen u daar ongetwijfeld nader over informeren. Maar hier plaats ik nog een oproep: neem (na overleg met de docent) eens een kennis of vriend(in) mee naar uw cursus of geef een introductiebon cadeau. Wie weet maakt u hem of haar enthousiast voor onze vereniging. Hier geldt immers: hoe meer zielen hoe meer vreugd. Het bestuur treedt van tijd tot tijd ook naar buiten. Zo zijn er gesprekken gevoerd over de huur van het pand aan de Geldersekade, over de subsidie van het Amsterdams Fonds voor de Kunst en onlangs nog met Roeland Rengeling, wethouder van het stadsdeel Centrum en wellicht komt mevrouw K. Ollongren, wethouder Kunst en Cultuur van de gemeente Amsterdam de tentoonstelling openen. Maar dat is, zoals zoveel in het leven, niet zeker. Tijdens de nieuwjaarsreceptie had ik de gelegenheid de aanwezige leden een goed 2015 toe te wensen. Daarvoor gebruikte ik een parafrase op een gedichtje van Toon Hermans. Voor de leden die de receptie misten volgt deze wens hier opnieuw: Ik wens u:

Iets goeds, iets lekkers Iets geks, iets gekkers Iets aardigs, iets liefs Maar hoe dan ook iets positiefs. Veel geluk en een goede gezondheid in 2015. Peter Janzen, Voorzitter

4

5

Palet COVER 375_1+4 21-01-15 11:05 Pagina 1

P A L E T

“Ga met je weerstanden bezig, dan ontdek je wat nieuws!”

Magazine voor kunstenaars en kunstliefhebbers

3 7 5

Veel Zondagsschilders kennen Debby Marchena als lid van de grafische groep. Ze valt op door de vaak mooie en bijzondere dingen die ze maakt, maar ook doordat ze dat doet als visueel gehandicapte. Ze heeft een vorm van albinisme, die haar zicht flink belemmert. Een paar jaar geleden, tijdens een zomerworkshop ‘fresco maken’, zag ik haar bezig: diep gebogen over haar werk, haar neus en ogen vlak erboven, bracht ze contouren aan, kleur. De fresco techniek was nieuw voor haar, zoals voor ons allemaal in die groep. Dat, zo blijkt in het gesprek dat we in het kader van deze rubriek ‘Mijn schildergeschiedenis’ hebben, is nu juist het leuke en spannende voor haar. Ze is, zoals ze zelf zegt “een alles-eter”, iemand die alles wil proberen en niets uit de weg gaat,ook haar ‘weerstanden’ niet. Want juist als je die te lijf gaat, daarin is ze stellig, “ontdek je wat nieuws”!

• J A A R G A N G 7 1

• F E B R U A R I / M A A R T

DE MAGIE VAN EEN GEKLEURDE WATERDRUPPEL IN HET TEYLERS MUSEUM EN MUSEUM MESDAG PHILIP AKKERMAN EN ROSEMIN HENDRIKS EEN LEGER ZELFPORTRETTEN EN GETEKENDE SELFIES JOOP VAN DEN ENDE SVETLANA TARTAKOVSKA STERREN OP HET DOEK

GESTEL UITBUNDIGE JUBEL VAN KLEUR IN ALLE STIJLEN UITZONDERLIJK Neem een abonnement voor slechts € 27,50 per jaar. Alleen voor De Zondagsschilders Aanmelden bij de ledenadministratie 020-6243933 Kijk ook op de website www.paletmagazine.nl

6

JAARGANG 71

NR 375

FEBRUARI/MAART 2015 ADVIESPRIJS

€ 6,75

BP

2 0 1 5

Ons gesprek vindt plaats op het atelier van de 1e etage aan de Geldersekade. Niet bij haar thuis, want daar is het een bende, heeft ze me voor de telefoon uitgelegd. Maar ik wil graag je werk zien, protesteer ik lichtjes. Dat kan ook op de ipad, vindt ze. Ze heeft een weblog en die zal ze me laten zien en ook een kunstautobiografie, die ze me zal toesturen. Ik mag daaruit citeren. Astronoom of archeoloog Op de vraag hoe het allemaal zo begonnen is, haar kunst, begint ze bij haar eigen begin, op Curacao. “Toen ik geboren werd als eerste kind van mijn ouders, zag mijn moeder meteen: dit kind mankeert wat aan haar ogen! Maar de artsen ontkenden dat: zoiets is pas na 6 weken te zien, zeiden ze. Na die 6 weken zeiden ze: ze is blind! Welnee, zei mijn moeder, ze is niet blind. Mijn moeder had met aluminiumfolie – dat blinkt en maakt geluid - boven mijn ogen bewegingen gemaakt en daarbij gemerkt dat ik die bewegingen volgde. Moeders,” Debby zegt het met overtuiging, “weten het beste of en wat er met hun kind aan de hand is, ze hebben het 9 maanden bij zich gedragen.” Haar moeder stimuleerde haar om te tekenen. “Ik hield van tekenen, was daar altijd mee bezig, ook later met stiften. Als kleuter kon ik mooie cirkels tekenen, heeft mijn moeder me wel verteld. Ik wilde 7

astronoom worden of archeoloog, dat wist ik al als kind van 5. Ligt dat ver uit elkaar? Dat vind ik niet, het is in die zin hetzelfde, dat het in beide om het verleden gaat. Als je naar een ster kijkt, dan zie je eigenlijk iets wat er niet meer is, want die zit al in een heel andere fase van ontwikkeling, er zijn lichtjaren van verschil tussen onze waarneming en waar de ster is.” Geen tekenen Terug naar haar geschiedenis. “Ik ben altijd bezig geweest met waarneming en techniek. Ik ging naar de kunstacademie, maar na een jaar werd ik er afgeschopt, vanwege mijn handicap. Dat was wel een klap en een groot probleem. Ik heb toen 15 jaar niets aan tekenen gedaan, totdat ik in therapie (2 sessies) ging. Maar als je niets doet aan kunst en je bent wel creatief, dan is dat heel slecht voor je. Je wordt ziek en depressief. In die tijd heb ik wel van alles gedaan, ik heb kunstgeschiedenis gestudeerd en archeologie en ook muziektherapie en orthoagogie, daarmee kan ik lesgeven in muziek aan mensen met blijvende beperking. Op het ogenblik heb ik geen werk erin. Er zijn weinig vacatures en als ik solliciteer word ik niet aangenomen. Ze vragen altijd naar je leeftijd en adres en dat vind ik raar. Ik verwijs dan naar mijn website, dat moet toch genoeg zijn? Ook vrijwilligerswerk in de zorg doe ik niet meer. Dat deed ik wel, maar ben er mee gestopt omdat betaalde mensen er uit worden gezet en ik had het gevoel dat ik dat in stand hield.”

8

Pitrietbeelden Voor een cursus in Windows ging ze naar revalidatiecentrum ‘t Loo Erf in Apeldoorn. Daar zag ze hoe mensen, die nauwelijks zicht hadden (een half procent) toch beeldhouwden en prachtige dingen maakten. Ze ging zelf zo’n cursus doen en later ook een cursus pitriet. “Pitriet, daar had ik een weerstand tegen, nog vanuit de schooltijd. Maar nu dacht ik: ik ga dat doen. En ik ontdekte dat je met pitriet beelden kunt maken, hele mooie en stevige. Dus,”ze zegt het opgewekt,: “tip van Debby: ga met je weerstanden bezig, dan ontdek je wat! Als je steeds hetzelfde doet, kun je net zo goed gaan bidden!” Afgelopen zomer sloot ze de opleiding voor docent beeldende vorming aan de Hogeschool voor de Kunsten af met goed gevolg. “Je kunt er nu gelukkig niet meer zo afgegooid worden.” Houtsneden Bij de Zondagsschilders wilde ze oorspronkelijk ook beeldhouwen. Maar in die groep was destijds geen plaats en wel bij de grafici. Daar begon ze met houtsneden. “Dat heeft wel overeenkomsten,” zegt ze, “je moet dingen wegsnijden en wat weg is, kun je niet meer aanbrengen. Weg is weg.” Later ging ze wel beeldhouwen bij Marjan Zwiep, maar omdat ze ook model wou tekenen, wat ook op de dinsdagmiddag plaatsvond, stopte ze daar weer mee. Model tekenen bleek haar op den duur “suf”. “Daarom ging ik het meteen snel gutsen in hout. Dat werkte heel raar: je staat met een mes in je hand en daar zit een mens tegenover je, het gaf bepaald vreemde fantasieën. Ik ben toen maar gaan tekenen op het hout en sneed het later uit. Met een krant er onder voor de krullen,” lacht ze. Ze vertelt dat ze ook ‘rommel’ les gaf op de school waar ze stage liep. “Dan legde ik de kinderen uit wat we gingen doen en dan vroeg ik: En wat gaan we nu als eerste doen? Kranten neerleggen, riepen ze dan in koor..” Lesgeven vond ze leuk, ze had er ook feeling voor, zo blijkt uit haar verhaal, ze had snel contact met de kinderen. Een keer moest ze een dame vervangen die van het conservatorium kwam en muziekles gaf aan kinderen. Debby vroeg haar hoe de groepen waren, moeilijk of niet. “De dame zei: ja die ene groep, daar moest je aan trekken en de andere eigenlijk ook wel. En de derde, die was toch ook lastig mee te krijgen. Maar ik kreeg ze in een keer mee om te zingen, heel enthousiast! Rara, hoe kan dat?” 9

te Maqruieatlen mate

Pres maepntatie pen

gs n i kkialen a p r er Vemat stic Plakpla

Boekbin materiaders len

by Hob Teken e n schild e r materia s len

Zien en waarnemen Terug naar haar ‘schildergeschiedenis’ en wat zien daarin betekent. We krijgen er een discussie over. “Iedereen ziet,” zegt ze, “en ik zie niet zo goed, maar omdat ik die afwijking heb, ben ik me heel bewust van waarneming, daar ben ik wel goed in. Wat je met je handen doet, is een gevolg van wat je ziet. Neem nou perspectief: dat is voor veel mensen moeilijk. Als je het niet ziet, kun je het niet tekenen.” Is dat niet meer onhandigheid, een gebrek aan kunnen, techniek, vraag ik. Nee, zegt ze stellig: “Het gaat om het zien. Mensen zien heel verschillend. Er zijn mensen die ‘visueel’ kijken, die zien lijnen, richting, vlakken en kleuren. En andere mensen kijken ‘kinetisch’, die voelen in eigen lijf hoe iemand staat of beweegt. Ik doe vaak dat laatste, ik kijk vanuit mijn lijf. Je kunt je oefenen in kijken door het gewoon veel te doen en erop te reflecteren, nadenken over: wat heb ik gedaan. Het is een groot moment als je iets tekent en dan ziet: het klopt niet! Dan gebeurt er wat. Ik speel er ook mee, probeer soms iets anders. Bijvoorbeeld: ik ben slecht in tekenen, maar wat beter in schilderen. Ik heb veel geoefend en nu probeer ik bij modeltekenen niet het model, maar de vorm er om heen te schilderen.” Ze geeft voorbeelden van hoe zien of niet zien een verschil maakt. “Als mensen een portret tekenen, is het onderste gedeelte vaak veel te groot. Dat komt, omdat dat het gedeelte is waar ze naar kijken. Ze tekenen ook vaak niet wat ze zien, maar wat ze dénken te zien. Dat denken uit te schakelen, daar ben ik al tientallen jaren mee bezig.. Ik gaf voor de klas wel eens een opdracht aan de kinderen: maak een schets van een fiets uit je hoofd. Je hebt 3 minuten tijd. Maar

ier p a P

VLIEGER

amstel 34 1017 AM amsterdam 020 6235834 www.vliegerpapier.nl 10% korting voor de zondagsschilders

10

11

het lukte bijna nooit. En probeer het zelf maar eens, zoiets lukt je alleen als je geoefend hebt. Daarom zeg ik altijd, als je iets wilt tekenen, kijk dan goed hoe het eruit ziet of neem het mee.” Haar opmerkingen doen me herinneren aan de lagere school. Daar moest ik een keer een plaatje na tekenen van een beer op een ijsschots. Het werd een zeer frustrerende middag, het lukte me met geen mogelijkheid en ik eindigde in tranen. “Dat komt,” zegt ze direct, “omdat je denken, weten je in de weg zat. Je was met je hoofd bezig en dat moet je uitschakelen voor zoiets. Daar is een eenvoudige truc voor: zet dat ding op z’n kop en dan zie je niet meer wat het is, dan wordt het vreemd en zie je alleen lijnen en vlakken, die je wel kunt tekenen.” Tekenen in de lucht Ze vertelt waar ze momenteel mee bezig is. Bij het modeltekenen op de dinsdagmiddag gebruikt ze nu karton. “Ik werk met stroken karton. Het model dat er staat snijd ik uit in karton. Dat ziet er soms niet uit, maar dat hindert me niet. Ik werk eigenlijk zo’n beetje als iemand met het Downsyndroom. Zulke mensen zijn procesgericht in plaats van op het resultaat. Ik zie het resultaat pas als ik ga afdrukken, het is altijd een verrassing.” Ze lacht: “Het is wel raar hoor, zo’n model ‘plat slaan’ in karton”. Verder experimenteert ze met 3-dimensionaal werken. Zo heeft ze ‘tekeningen in de lucht’ gemaakt, met behulp van ijzerdraad. Als ik niet begrijp wat ze bedoelt, laat ze me zo’n ‘tekening’ zien op haar Ipad. Boven pannen op een keukenrek zie ik dansende figuren uitkomen. Ze zijn van ijzerdraad en het geheel ziet er heel grappig uit. Ook zie ik kleurrijke vormen of beelden die gemaakt blijken van tandraderen. “Die overschrijden de grens tussen 2- en 3 dimensionaal,” legt ze uit en ze besluit opgewekt: ”Ik ben eigenlijk altijd aan het spelen. Als ik dat niet meer kan, dan kan ik wel ophouden!” Johanna de Wilde

12

“Als jullie me kunnen gebruiken, kom ik!” Jadranca Štrabc is sinds een jaar bestuurslid en verantwoordelijk voor de PR. Ze doet dat werk daarmee al langer dan de dames die haar sinds het vertrek van Thea de Haan als PR bestuurder voorgingen. Tijd dus om haar te interviewen en nader met haar kennis te maken. Eerder al poogde ik daartoe een afspraak te maken, maar dat lukte steeds niet. Toen ik haar opnieuw vroeg tijdens de Nieuwjaarsborrel stemde ze toe, met enige tegenzin. Van die tegenzin was gelukkig niets meer te merken tijdens ons gesprek. Jadranka Štrabc zit al aan de koffie (latte machiato) met appelcarré als ik arriveer in het restaurant van de OBA, waar we hebben afgesproken voor dit interview. De OBA ligt mooi tussen Duivendrecht en Amsterdam West in, de respectieve plekken waar wij wonen. Ik voorzie mij ook van koffie (gewone, zwarte) en appelcake en dan zitten we welgemoed tegenover elkaar en begint ons gesprek. Jadranka spreekt rap en goed Nederlands, maar met een licht accent dat verraadt dat ze ‘ergens anders’ vandaan komt. Het ‘ergens anders’ blijkt Belgrado te zijn, hoofdstad van toen zij er vertrok nog Joegoslavië. Zij was 20 destijds, nu 61. Ze ging niet, vertelt ze, om te studeren, maar was verliefd geworden op een Nederlandse man en zodoende... Eenmaal in Nederland had ze het eerste jaar allemaal verschillende baantjes, om te beginnen het plukken van tomaten. Maar na dat jaar had ze het baantjesleven wel gezien en besloot ze te gaan studeren. Het werd sociale paedagogiek. Eenmaal afgestudeerd werkte ze als sociale raadsvrouw en als beleidsmedewerker bij de Sociale Dienst in Amsterdam en – een korte tijd – Utrecht. Ze deed daar, vertelt ze, heel verschillende dingen, maar geen ervan had te maken met het gebied waarvoor ze nu als bestuurslid van de Zondagsschilders verantwoordelijk is, de PR. “Ik heb dat ook gezegd, toen ik solliciteerde: ik wil wel wat doen, maar ik heb er niet zoveel ervaring mee. Maar als jullie me kunnen gebruiken, dan kom ik.” Jadranka is nu bijna een jaar in functie, langer dan de dames voor haar die sedert het vertrek van Thea de Haan deze verantwoordelijkheid hadden. Maar na het schilderfestijn van Pintar Rapido, waar Jadranka hard aan meegewerkt had, was ze ruim twee maanden ‘obscuur’, om een studententerm te gebruiken die duidt op afwezigheid zonder aanwijsbare redenen. In die tijd wisten velen niet waar ze was en wát er was. Ik vroeg me af: was ze teleurgesteld over de Zondagsschilders, hun deelname aan Pintar Rapido bijvoorbeeld, was het de functie zelf die niet voldeed aan haar verwachtingen? Of zat het nog anders? Dat laatste bleek het geval toen Jadranka weer verscheen op de bestuursvergadering. Ze legde uit dat ze na haar vakantie ziek was geworden, ze had een kwaal die tijden lang geen enkele rol 13

speelde, maar dan opeens opkwam en haar voor kortere of langere tijd uitschakelde. Teleurstelling, welnee Als we het erover hebben, moet ze lachen om het idee van teleurstelling na Pintar Rapido. “Nee,” zegt ze, “dat was het niet. Wel vond ik dat er weinig leden aan deelnamen. En dat was jammer, want het was ontzettend leuk. Er deden zoveel mensen mee en het was ook heel internationaal. Misschien dachten mensen wel, dat is niks voor ons, want er zijn allemaal professionelen, maar dat is onzin! Er deden zelfs 2 kinderen mee van 12 jaar, die samen een schilderij maakten! Echt iedereen kon meedoen. Het kan natuurlijk ook zijn, dat het niet voldoende bekend was en daar moeten we de volgende keer aan werken. Want een volgende keer kómt er, waarschijnlijk nog groter dan het afgelopen jaar. Toen waren er 200 deelnemers, dit jaar hoopt men op 300. Misschien kun jij dan van te voren een interview maken met de organisator”, suggereert ze. Makke Wat de functie van PR betreft, ze denkt niet dat daar iets mis mee is. Maar wel, zegt ze, heeft de vereniging een ‘makke’. “Er is te weinig structuur. Daar wil ik mee bezig, ik wil de communicatie verbeteren tussen iedereen die zich ergens mee bezighoudt. Er zijn wel veel vrijwilligers, maar toch eigenlijk maar een paar die verantwoordelijk zijn voor de echt belangrijke dingen. En als die wegvallen, dan is er geen achterwacht. Dat maakt kwetsbaar. Iedereen is vervangbaar, zeggen ze, maar in de praktijk zou dat hier toch heel moeilijk zijn.” Ik herken dat, want denk aan Jan Boots en het gat dat viel toen hij stierf. Haar idee is mensen gezamenlijk verantwoordelijk te maken, te zorgen dat iedereen een partner of een achterwacht heeft. “Zo’n structuur aanbrengen bij de Zondagsschilders is natuurlijk niet iets wat je zomaar even doet. Dat kan alleen maar met kleine stapjes tegelijk. Als je te snel van stapel loopt kan zich dat tegen je keren. Zo ging het bij mijn voorgangster bijvoorbeeld, die had heel veel ideeën, maar vertrok snel toen ze niet lukten. Ze had o.a. een vriendenkaart bedacht, maar daar is nooit iemand op gekomen. Het werkte kennelijk niet. Ik had ook veel ideeën toen ik begon, maar heb die maar weer losgelaten. En nu speelt er een andere belangrijke zaak, die onze aandacht vraagt, namelijk de financiële situatie en hoe verder.” Facebook Die financiële situatie maakt dat het aantal leden dat we hebben erg belangrijk is en dat we continu aan ledenwerving moeten doen. Jadranka probeert dat o.a. door op facebook berichten te zetten. “We hebben nu al 170 mensen die ons ‘liken’. En ik merk dat mensen regelmatig naar de website kijken, nu de informatie actueel gemaakt is. Ik heb er foto’s opgezet van onze nieuwe docenten en nieuwe cursussen worden er op aangekondigd.” Ook over andere manieren om jongeren te trekken denkt ze na. “We weten niet goed hoe die te benaderen. Jongeren willen een ‘complete belevenis’, naast muziek en eten ook 14

nog schilderen bijvoorbeeld. Misschien moeten we dus ‘aanhaken’ bij een evenement, zoals we ook doen bij het Nieuwmarkt gebeuren in april. Maar daarvoor heb je wel weer mensen nodig, die willen helpen organiseren. Wat nu wel ontwikkeld wordt is de 15-strippenkaart. Mensen die zich niet kunnen of willen vastleggen op een cursus voor een heel jaar, kunnen daarmee gerichter kiezen. Wie weet helpt dat ook jongeren over een drempel heen!” Wisselen Jadranka was al bijna bestuurslid nog vóór ze lid werd van de Zondagsschilders. Dat zit zo,vertelt ze: “Toen mijn werk stopte – door reorganisatie - zocht ik vrijwilligerswerk, ik wilde wel iets doen. Bij de Vrijwilligers Centrale zag ik de aanvraag van de Zondagsschilders voor een bestuursfunctie in de PR. Van de Zondagsschilders had ik nog nooit gehoord, maar ik ben op onderzoek gegaan en wat ik las trok me aan. Men deed daar aan kunst en schilderen en dat is een van mijn interesses of hobby’s.” “Niet dat ik er veel aan gedaan heb toen ik werkte,” vervolgt ze. “ Als ik tijd had schilderde ik wel eens met een vriendin samen en ooit heb ik 10 lessen gevolgd bij een kunstschilder in Hilversum. Toen mijn kinderen klein waren maakte ik gipsfiguren met ze en ging die verven. Wat ik fijn vind van de Zondagsschilders is dat je kunt wisselen van cursus, je kunt kiezen wat je wilt, aquarelleren, boetseren, met acryl schilderen, stillevens of portretten.” Het afgelopen jaar zat ze bij Jan Frenken, maar dit jaar heeft ze gekozen voor boetseren. “Gewoon kijken hoe het gaat en of het me bevalt.” Johanna de Wilde

AAN DE LEDEN: Loterij voor jubeljaar 2015! Aan alle Zondagsschilders! Leden wakend of slapend, lerend of docerend, jong of oud. De 80ste verjaardag van onze vereniging maakt van 2015 een jubeljaar. Met het oog daarop organiseren we tijdens onze jaarlijkse expositie een loterij. Onze feestpot is namelijk bepaald nog geen vetpot en de mens feest niet met brood alleen! Een droog feestje wordt het ook niet helemaal, dus u begrijpt..

Waarom we deze oproep doen: wilt u een van uw werken aanbieden om te verloten? Iedere techniek is welkom: beeld, keramiek, schilderij, tekening, aquarel, grafiek. Groot of klein doet er niet toe, als het maar een goed werkstuk is. Bij uw beste vrienden of kennissen moet u er mee durven aankomen! Het moet er dus netjes uitzien en goed ophangbaar zijn. Ongetwijfeld hebben velen van u iets van kwaliteit in huis, misschien wel zoveel 15

Deelnameformulier

dat u niet meer weet waar u het laten moet.. Breng het dan a.u.b. mee naar het atelier en zet het werk op de 3e etage in daarvoor aangegeven vakken, in de kast bij het raam.

- alleen leden-

✂

Doet u dit vóór 5 maart a.s. Schrijf op uw werk ‘voor loterij’, daarnaast uw naam en telefoonnummer. Vul tenslotte het hiervoor bestemde aanmeldingsformulier in (zie de bakjes) en stop dat ingevuld in de brievenbus van het secretariaat naast de voordeur beneden. De voor de loterij ingebrachte werkstukken worden apart bij elkaar geëxposeerd. Later kan ieder ook nog een werkstuk voor de jaarlijkse expositie zelf insturen, maar niet tegelijkertijd! De datum voor het inleveren van dit laatste werk wordt binnenkort bekendgemaakt. Als het nodig is – vanwege te vele inzendingen – wordt een selectie toegepast, maar laat dit u niet weerhouden om een werkstuk in te sturen. Met bijdragen van velen wordt het een prachtfeest!

voor ons 80 jarig jubileumfeest op 12 april 2015, van 14:00 - 17:00 Omcirkel wat van toepassing is: Ik kom op 12 april naar het feest

Ja / Nee

Ik heb leuke ideeën voor de inrichting, namelijk ....

Ja / Nee

Ik maak hapjes, zoet/hartig ....

Ik heb een ander idee, namelijk ....

Ik help mee met de organisatie: Bij de inrichting

Ja / Nee

Met de bediening

Ja / Nee

Als ceromoniemeester

Hanna van Dijk e-mail: [email protected] of tel.: 020 - 420 08 27

Portier (bij toerbeurt) Bij het opruimen

Ik breng muziek mee en/of zal dat draaien

Ik doe iets in de vorm van muziek, zang: ....

Exposities:

Ik doe iets in de vorm van een voordracht, dans, act ....

16

Ja / Nee Ja / Nee Ja / Nee Ja / Nee

Ja / Nee Ja / Nee

Let op: een act, voordracht, etc. duurt max. 10 minuten !

Jubileumexpositie in eigen huis. Van woensdag 22 tot en met zondag 26 april Vrij te bezoeken tussen 12.00 en 17.00 uur.

Deelname aan de expositie: Doe mee en lever uw mooiste en beste werkstuk in (het moet recent werk zijn, max. 2 jr. oud). Overleg met uw docent en/of de groepsleden welk werk u gaat aanmelden, bespreek ook de ‘verzorging’, het inlijsten van uw kunstwerk.

Ja / Nee

 gebruik een apart vel om aan te geven wat en hoeveel hapje(s) je gaat maken of om bijvoorbeeld je idee te beschrijven, bevestig dit briefje aan het aanmeldformulier vast.

Voor eventuele vragen en informatie kunt u terecht bij:

Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telefoonnummer: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Groep (dagdeel): . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . etage: 1e / 3e

✂

Voor de 2e maal richt de tentoonstellingscommissie onze jaarlijkse expositie in op de eigen ateliers! Deze keer ter gelegenheid van ons 80-jarig jubileum! Met behulp van de geroutineerde handen van de tentoonstellingscommissieleden doen we dat onder de artistieke leiding van een van onze docenten. Zoals ieder jaar weer wil ik benadrukken dat het belangrijk is om te exposeren. Het is van groot belang dat onze vereniging zich minstens een keer per jaar presenteert aan de gemeente Amsterdam e.o. om zo reclame te maken voor De Zondagsschilders. We willen dat onze jubileumexpositie veel aandacht krijgt! Er zal dan ook rond het jubileum veel extra ‘s aan PR worden gedaan.

Ja / Nee

Naam docent/contactpersoon: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Deponeer dit formulier (met aangehechte bijlage) in de brievenbus van het kantoor in de hal op de begane grond t.o. de vitrine vóór 15 maart! Wil je financieel een steentje bijdragen? HARTELIJK DANK. Rekening nummer: NL 86 INGB 00 44 18 083 t.n.v. De Zondagsschilders - Amsterdam, o.v.v. “jubileumfeest”.

17

Van der Linde: voor kunstenaars van elk formaat. Vele kunstschilders genieten dagelijks bij van der Linde. Zij vinden daar wat ze zoeken of worden verrast door wat ze nog niet zochten.

Wie kan zich aanmelden?: Alleen leden, die een duidelijk ingevuld deelnameformulier ingeleverd hebben. Vanaf eind februari zijn deze te vinden in de folderbakjes op de ateliers. Zijn deze op, vraag ze dan aan via het secretariaat. Wat kunt u inleveren?: Eén (1) ingelijst werkstuk of één (1) beeld per persoon (ook al volgt u meerdere lessen bij meerdere groepen per week!)

Onder professionals en amateurs is van der Linde’s assortiment en kleurenrijkdom inmiddels legendarisch. In de winkel van meer dan 300 m2, het inlijstatelier en de showroom in Weesp vindt u vrijwel alle materialen voor de beeldende kunst. Op vertoon van uw pas ontvangen de Zondagsschilders 20% korting op alle materialen. (aanbiedingen uitgezonderd). Bovendien heeft van der Linde dankzij een scherp inkoopbeleid regelmatig interessante aanbiedingen. En vanaf z125,– wordt uw aankoop gratis bezorgd in Amsterdam. Door deskundig advies aan amateur en professional heeft van der Linde door de jaren een vaste klantenkring opgebouwd. Ook nu staan gekwalificeerde medewerkers zes dagen per week voor u klaar met advies en ondersteuning.

van der linde Materialen voor de beeldend kunstenaar Rozengracht 36-38, 1016 NC Amsterdam | T 020-62 42 791 [email protected] | www.vanderlindewebshop.com

18

Extra: U mag daarbuiten één (1) portret inleveren, dat werd gemaakt bij ‘Portret op Zondag’ (vermeld s.v.p. op de achterzijde de naam van de bekende Amsterdammer) Afmeting: Voor een ingelijst werk max. 60 x 80 cm. (Zie voorwaarden in de informatiemapjes op de tafels) Wanneer moet u het werk inleveren?: Breng uw werk tussen 13 en 18 april en zet het op de daarvoor aangewezen plaatsen op de ateliers. Deze plekken worden vanaf 10 april duidelijk op de ateliers aangegeven. Vanaf dinsdag 28 april staat het werk weer klaar om mee naar huis te nemen. Beelden vindt u dan terug op de tafels aan de raamzijde op de 3e verdieping. N.B. Alleen werk dat vooraf schriftelijk werd aangemeld wordt geëxposeerd. Meldt u aan als suppoost: Ook ‘in eigen huis’ zijn suppoosten hard nodig. Meldt u aan via het deelnameformulier voor deze gezellige klus! 19

Groepswerk: Bij de docentenvergadering in oktober jl. is besproken dat het mooi zou zijn als er enkele groepswerken in het gebouw te zien zijn. Een groepswerk is een gezamenlijk gemaakt werkstuk, dat moet passen op een schot van 2 x 1 m. en goed ophangbaar is. Besluit u samen om zo’n werk te maken, bedenk dan dat dit tijd kost en toewijding vereist om tot een goed resultaat te komen. Bent u inderdaad van plan een groepswerk te maken, meldt het dan vooraf aan, want er is slechts plaats voor max. vijf groepswerkstukken. Thema van het Groepswerk: De groep is vrij om zelf een thema te bedenken, maar wellicht is er iets te vinden in het kader van ons 80-jarig jubileum? Eind februari zijn in de presentiemap deelnameformulieren voor het groepswerk te vinden. Let op: er is geen verplichting om een groepswerkstuk te maken.

“Moed houden, nooit opgeven, het kan ook nog komen op late leeftijd!”

Feestelijke opening van de expositie: De opening van de tentoonstelling is alleen toegankelijk voor leden. De officiële opening vindt wellicht op donderdag plaats. Zodra bekend is wie de expositie officieel zal openen wordt u daarvan op de hoogte gesteld via de Nieuwsflits en de informatiemapjes en flyers op de tafels van onze ateliers.

Rob Raats begeleidt 25 jaar het ‘fijnschilderen’ bij De Zondagsschilders. Het gaat om een groepje van ongeveer twaalf enthousiaste deelnemers. De meeste cursisten zijn al meer dan tien jaar actief in deze discipline en zijn dus, zoals bij veel groepen, trouwe zondagsschilders. Men haakt pas af als het echt niet meer gaat.

Informatiemap: Maak elkaar attent op het naleven van deelnamevoorschriften en let op het informatiemapje dat vanaf eind februari op de tafels op de ateliers te vinden is. Heeft u toch nog vragen, bel of mail dan naar: Nel Huurman: 06 20 56 15 09 of [email protected] We rekenen op uw aller medewerking!

De tentoonstellingscommissie

Interview met Rob Raats Op woensdagmiddag 28 januari bezocht ik het atelier op de eerste verdieping waar een groep zondagsschilders al jaren onder leiding van Rob Raats ‘fijn’ schildert. Rob is 25 jaar docent bij De Zondagsschilders, een goede reden om hem deze keer te interviewen. Normaal doe ik dat samen met Hennie Hooijer, maar die is op dit moment aan huis gekluisterd. Wij bezoeken doorgaans het atelier van de docent. Ook dat is wat lastig. Rob woont in Roermond.

Opleiding en eigen werk Rob heeft eind jaren 60 zijn opleiding gehad aan de Academie voor Kunst en Industrie in Enschede. Hij volgde de opleiding tot binnenhuisarchitect en studeerde ook nog een jaar grafiek. Als binnenhuisarchitect heeft hij slechts kort gewerkt. Schilderen was meer zijn passie. En op dit gebied is hij feitelijk autodidact. Zijn eigen werk is vooral realistisch. Hij schildert vaak portretten en hij heeft ook zelfportretten gemaakt. Een abstract werk dat hij ooit maakte, werd heel precies uitgewerkt. Meestal werkt hij met olieverf en hij doet wel maanden lang over één schilderij. Hierboven ziet u een afbeelding van een zelfportret met houtskool. Toen hij dit maakte, was hij nog niet zo oud als de man van het portret. Rob stelde zich voor hoe hij er later uit zou kunnen zien. Zo tekende hij zichzelf ook als “neger”. In de beginjaren was het sappelen, vertelt hij, maar later heeft hij veel verkocht. Jarenlang hing zijn werk bij Galerie Siau op de Keizersgracht. Als portrettist was hij succesvol en hij kon er gemakkelijk van leven. Die galerie bestaat niet meer. De kunsthandelaar is inmiddels overleden.

20

21

Rob heeft hem geportretteerd als ‘De gelukkige kunsthandelaar’. Zie de afbeelding. Een schilderij van een sofa heeft hij kunnen verkopen aan Jan de Bouvrie. Door het contact met de galerie heeft Rob veel kunnen exposeren. Na het overlijden van de kunsthandelaar organiseerde hij zelf zijn exposities. Maar dat was veel gedoe. Die tijd is nu voorbij en hij heeft alleen nog wat contact met een kunsthandelaar in Groningen. Rob schildert sinds hij in Limburg woont niet zo vaak meer en hij schildert thuis gewoon in de woonkamer. “Om te schilderen heb je rust in je kop nodig. Ik tuinier meer dan dat ik schilder.”

Visie Zoals hiervoor vermeld schildert Rob realistisch. Het gaat hem om de liefde voor het ambacht, de techniek. En die past hij toe met eindeloos geduld. Een goed werk moet voor Rob strak geschilderd zijn. Net als onze andere docenten begon hij al vroeg met tekenen en op zijn 12e kreeg hij zijn eerste olieverfdoos. Een mooie opsteker voor ons ‘oude’ zondagsschilders is wat hij zijn cursisten voorhoudt: “Moed houden, nooit opgeven, het kan ook nog op late leeftijd komen. Lucian Freud maakte zijn mooiste werken toen hij al oud was.” Behalve Lucian Freud zijn Rob’s favoriete schilders: Michelangelo da Caravaggio, Johannes Vermeer, Egon Schiele, en Francis Bacon. We hadden het nog even over de verfbehandeling bij het Melkmeisje van Vermeer. Het is prachtig geschilderd, uiterst precies, vindt hij, maar toch is het niet glad zoals bij fijnschilder Gerard Dou. Of hij lid is geweest van een kunstenaarsvereniging? “Nee, nooit. Allemaal van die ego’s”, grapt hij.

is individueel, d.w.z. hij geeft niet zozeer les als dat hij zijn cursisten begeleidt in het schilderen naar eigen kunnen. Soms neemt hij een kwast ter hand om een verbetering aan te brengen. Als iemand vast zit of een probleem heeft, helpt hij de cursist. Er wordt vooral gewerkt met olieverf. Die nieuwe olieverfsoorten waarbij je met water kunt werken zijn een uitkomst. Het werken met olieverf is voor ‘fijnschilderen’ beter dan het werken met de snel drogende acryl. Overigens zijn de deelnemers vrij in hun keuze van de verfsoort. Dankbaar werk Vijfentwintig jaar geleden is hij bij De Zondagsschilders terecht gekomen via de toenmalige voorzitter Toon Goosen. Hij heeft veel plezier in het begeleiden van zijn jaargroep. Het is zeer dankbaar werk, het is niet voor niets dat hij helemaal uit Limburg komt voor die tweeënhalve uur. Als je die tijd afzet tegen de reistijd van vijf uur zegt dat wel iets. Toen hij vijftien jaar geleden vanuit Amsterdam naar Roermond verhuisde, wilde het bestuur in eerste instantie zijn reiskosten niet vergoeden. De groep heeft hem weten te behouden door zelf het reisgeld te betalen. Nu is het goed geregeld. Het lesgeven bij De Zondagsschilders is zijn enige leservaring. Hier en daar heeft hij privéles gegeven. Tot slot Op de vraag of hij ideeën heeft om de vereniging nieuwe leven in te blazen, stelt Rob voor om een bekende veilingmeester aan te trekken om een veiling te leiden. Dat zou extra publiciteit kunnen genereren. Dit lijkt hem een beter idee dan in een lint op de Nieuwmarkt te poseren, zoals de plannen zijn voor het Nieuwmarktfeest. Zo kwam er weer een einde aan een prettig gesprek, gewoon tijdens zijn les op de Geldersekade. Met dank aan de leden van de jaargroep. Frans Kramer

Begeleiding Bij de jaargroep van Rob wordt figuratief, naar de werkelijkheid, geschilderd. Meestal schilderen de deelnemers naar een foto en men is volledig vrij in de keuze van het onderwerp. Hij geeft geen opdrachten. De begeleiding 22

23

In Memoriam André Ketelaars 40 jaar Hoopman - 70 jaar vakkennis

André is overleden op 22 oktober j.l. na jarenlange inlevering – stukje bij beetje – van zijn lichamelijke krachten. Persoonlijk kende ik André vele jaren, schilderde met hem op de maandagmiddag, wat met een kleine ploeg samen heel gezellig was. Ook was ik lid van het bestuur ten tijde dat André voorzitter was, en hoe het toen ook ging, we konden het goed vinden met elkaar. Ook de landelijke schilderdagen en weken uit die tijd zal ik niet snel vergeten. André was altijd vrolijk, schilderde vlot, en zo’n laatste avond was het feest, waarbij hij vaak zijn gitaar ter hand nam. Veel kan ik er over vertellen, en ook al gingen onze wegen uit elkaar, we vergaten elkaar niet. Elk jaar ontving ik een verjaardagskaart, en ook van zijn verre vakanties met Peter stuurde hij kaarten. Afgelopen zomer ontmoetten we elkaar bij toeval in Groot Stokkert, het werden een paar hele gezellige dagen. Nog niet zo lang geleden bracht Peter hem bij mij in de flat. We hebben gedrieën geluncht en heel wat herinneringen opgehaald, ook over zijn jeugd kon hij gepassioneerd spreken, het was gezellig. André was niet altijd de gemakkelijkste, het viel ook zeker niet mee zo afhankelijk te worden, maar hij was gezegend met een vriend als Peter, die altijd zijn steun en toeverlaat is geweest. Kinderen, kleinkinderen, Peter, vrienden, bekenden en ikzelf, we zullen hem missen. We wensen hem rust en vrede toe. Nel van der Meij

DE KUNST VAN MATERIALEN

Marnixstraat 47 Amsterdam / + 31 (0) 20 624 6045 hoopmanamsterdam.nl / [email protected] André, Peter en Nel in Groot Stokkert op de Veluwe 24

25



Gezien

Van Carthago naar het geheim van Dresden Het werd weer tijd voor een reisje. Wat heb ik gezien de laatste periode? Ik ben naar het Rijksmuseum voor Oudheden geweest in Leiden voor de expositie over Carthago en de Feniciërs en in Groningen bezocht ik ‘Het geheim van Dresden’. Naar het Rijk van Elizza Een van de mooiste opera’s is voor mij Dido en Aeneas van Henry Purcell. Bij Dido’s klaagzang kan ik mijn ogen niet droog houden, tenminste bij een live uitvoering. Dido is Elizza, de stichtster van Carthago in het mythische verhaal van Vergilius. De Nederlandse militair ingenieur en amateur archeoloog, Jean Emile Humbert (1771 – 1839) ontdekte bij toeval enkele Punische stèles in de buurt van Tunis. Een stèle is een grafzuil en Punisch is de Latijnse naam voor Fenicisch. Later is Carthago ontdekt bij opgravingen op die plek. De Feniciërs waren in de Oudheid lange tijd de belangrijkste scheepvaarders en handelslieden in de Middellandse Zee. De tentoonstelling behandelt de geschiedenis van Carthago als een stad met een eigen cultuur en eclectische beeldtaal, beïnvloed door Egyptenaren, Etrusken en Grieken. Ook de macht en handel komt aan bod naast de geschiedenis van de Punische oorlogen. U weet wel, Hannibal en zijn strijd met de Romeinen. Hannibal was uiteindelijk de verliezer. Na de Punische periode werd Carthago Romeins. Op de bovenverdieping van het museum wordt aandacht besteed aan deze periode tot en met de tijd dat kerkvader Augustinus daar leefde en werkte. De getoonde voorwerpen uit de periode van de Feniciërs, vooral uit de 4e en 3e eeuw voor Christus zijn van een grote schoonheid, zeker in vergelijking met de latere beelden uit de Romeinse periode. Ik noem de prachtige sieraden van glaspasta, hangers in de vorm van een gezicht. En in het bijzonder noem ik 26

die machtige Cyprische kop met eikenkrans uit de 5e eeuw voor Christus. Cyprus stond toen onder de heerschappij van de Perzen en de Feniciërs beheersten er de handel. De kop heeft zowel Perzische als Griekse kenmerken, de baard is Perzisch en de ogen zijn Grieks. Dankzij de Vereniging Rembrandt en de Bankgiro Loterij heeft het Rijksmuseum voor Oudheden deze kop onlangs kunnen bemachtigen. De tentoonstelling is nog te bezichtigen tot en met 10 mei.

Het geheim van Dresden Een selectie uit de collectie van de Gemäldegalerie Alte Meister in Dresden is tot en met 24 mei te zien in het Groninger Museum. De ondertitel luidt ‘Van Rembrandt tot Canaletto’. Onder de vorsten August II en August III is in de eerste helft van de 18e eeuw een indrukwekkende verzameling aangelegd. Eigenlijk krijg je door deze tentoonstelling inzicht in de ontwikkeling van de Barok, het Classicisme, het Academisme en de Rococo. Afgrijselijke werken Eerlijk gezegd vind ik, ondanks het vakkundige schilderwerk, de meeste van die werken niet om aan te zien. Nooit heb ik zoveel afgrijselijke schilderijen bij elkaar gezien. Neem bijvoorbeeld de Christuskop met doornenkroon van de Italiaan Guido Reni (1575 – 1642) en andere christelijke schilderijen die de directe voorlopers zijn van die sentimentele bidprentjes uit de 19e eeuw. Een van de grondleggers van de Barok, Annibale Carracci (1557 – 1602), zelf een voortreffelijke schilder, heeft veel verschrikkelijke navolgers gehad. Toch enkele positieve opmerkingen over wat die tentoonstelling voor mij de moeite waard maakte. In één zaal hingen er enkele prachtige portretten en tronies, o.a. van Rembrandt. Van hem was ook het grote schilderij met een pissende Ganymedes ontvoerd door Jupiter aanwezig. Er hing een indrukwekkend portret door Velasquez naast een jonge vrouw van Titiaan. De vrouw op dit laatste schilderij schijnt zijn grote liefde geweest te zijn. Tronies Aardig is de Hollandse inbreng in deze periode van de kunst. Tronies zijn bijvoorbeeld een Hollandse uitvinding, waarbij de schilders trachtten de gemoedsuitdrukkingen overdreven weer te geven. Ze waren een soort oefening dus. Er hing ook een landschap van de Nederlandse kunstenaar Casper van Wittel (1653 – 1736), die zich 27

Vanvitelli noemde. Hij leefde lange tijd in Italië en hij is eigenlijk één van de eerste schilders van vedute’s, min of meer realistische Italiaanse stadsgezichten gestoffeerd met allerlei figuren. Er hingen enkele grote Venetiaanse stadsgezichten van Canaletto (1697 – 1768) en stadsgezichten van Bernardo Bellotto (1722 – 1780), die in dienst was van één van die keurvorsten van Saksen. Heel bijzonder was zijn schilderij ‘De ruïnes van de Kreuzkirche in Dresden’.

De Vitrine en de entreehal/gang Leendert Fransen richt, zoals bekend, altijd met zorg de Vitrine en de entree/gang in met werk van leden. Voor deze exposities benadert hij zelf personen en groepen. Begin dit jaar was er prachtig werk te zien van Thea de Haan, in de vorm van beelden en schilderijen. De Vitrine in de hal en de gang op de begane grond vormen als het ware het visitekaartje van onze vereniging. De verschillende presentaties geven een beeld van wat er zo al wordt gedaan bij De Zondagsschilders. Nel Huurman

Jubilarissen in 2015 En ik kon er natuurlijk niet omheen even te gaan kijken bij de vaste collectie van de Groninger Ploeg. Hier hing het fantastische expressionistische naakt van Jan Wiegers, onlangs aangeschaft met alweer de hulp van de Vereniging Rembrandt. Nog niet gezien Twee tentoonstellingen moet ik nog bezoeken en ik denk dat dit aanraders zijn. Zo is er kort geleden een overzichtstentoonstelling gestart van Leo Gestel in het Singer Museum te Laren onder de titel ‘De mooiste modernist’. Te zien tot en met 25 mei. En in het Rijksmuseum is vanaf 12 februari de tentoonstelling geopend over de late jaren van Rembrandt met schilderijen als de Claudius Civilis uit Stockholm, het Joodse Bruidje, het prachtige zelfportret met twee cirkels uit het Kenwood House in Londen en een badende Hendrickje Stoffels, ook uit Londen. Het zal wel druk zijn. Gelukkig mag ik als lid van de Vereniging Rembrandt een voorbezichtiging bezoeken op 9 of 10 februari. Het lidmaatschap van de Vereniging Rembrandt is wat duurder dan de museumkaart, maar in deze situatie zeker de moeite waard. Frans Kramer 28

Bij De Zondagsschilders is het een goede gewoonte om trouwe leden en docenten die 25 jaar of 40 jaar lid zijn in het zonnetje te zetten. Ook dit verenigingsjaar zijn er een aantal leden en docenten die voor dit zonnetje in aanmerking komen. Dit jaar zijn er zeven leden 25 jaar lid van onze vereniging: Suze Kooijman Willemijn Burghgraef Rita Klick Lee Bonten Coby Wolfs-de Vries Annie Miedema Lies Rovers van Wees Hartelijk gefeliciteerd allemaal! Aan het eind van de ledenvergadering op 22 maart a.s., zullen deze jubilarissen op feestelijke wijze gehuldigd worden.

Jubilerende docenten 2015 Rob Raats is dit jaar 25 jaar docent bij De Zondagsschilders. Hij geeft les op woensdagmiddag in fijnschilderen. Voor Rob wordt in mei a.s. een feestje georganiseerd. Maria Heideveld is dit jaar al 30 jaar als docent aan onze vereniging verbonden. Maria heeft inmiddels felicitaties van het bestuur ontvangen. 29

Allerhande Korte cursus ‘Portrettekenen en -schilderen’ Docent: Jacob Siemons Start

Tijd

Locatie

18 februari

woensdagavond 19:30 - 22:00 uur

3e etage Geldersekade

Kosten

Aantal lessen

€ 80 (leden) € 95 (niet-leden)

5 lessen (excl. materiaal)

Cursus ‘Schilderen / tekenen op je tablet’ Docent: Ida van Veen Start

Tijd

Opmerking

1 april

woensdagavond, 19:30 - 22:00 uur

bij voldoende aanmeldingen

Kunst & Koffie: Wanneer 15 maart

Wat Tijd Locatie Kosten Matisse zondagmiddag € 16 (leden) 3e etage Geldersekade € 18 (niet -leden) Docent: Anneke Krijgsman 14:15 uur

Aanmelden en informatie:

Secretariaat: tel.: 020 624 39 33 e-mail: [email protected]

Inloopatelier op zondag

Beeldhouwen, Schilderen en Grafiek. Op deze zondagen kan er vrij worden gewerkt zonder begeleiding. Wanneer

Tijd

29 maart, 19 april, 17 mei Contactpersonen:

zondag vanaf 11:00 uur

Locatie 3e etage

Geldersekade

Kosten Grafiek: € 5,60 per keer Schilderen / Beeldhouwen: € 4,50 per keer

Debby Marchena: 06 - 14 86 43 48 Anne de Hiep: 020 - 683 88 53

Aanmelden en/of informatie over bovenstaande activiteiten: Secretariaat Zondagsschilders: 30

telefoon 020 624 39 33 of per e-mail [email protected]

Zie ook onze website www.dezondagsschilders.nl 31

AGENDA 2015 22 februari

(11:00)

Inloopatelier Beeldhouwen – Schilderen - Grafiek

24 februari

(11:00)

Bestuursvergadering

1 maart

(13.00)

Portret op Zondag

vóór 5 maart

inleveren/aanmelden loterij

vóór 15 maart

inleveren aanmeldformulier jubileumfeest

15 maart

(14.15)

Kunst & Koffie; Matisse

22 maart

(14.00) Algemene Ledenvergadering; aansluitend huldiging van jubilerende leden

29 maart

(11:00)

Inloopatelier Beeldhouwen – Schilderen - Grafiek

31 maart

(11:00)

Bestuursvergadering

5 april

(13.00)

Portret op Zondag

6 april 12 april

2e Paasdag, geen lessen (13.00) Jubileumfeest

vóór 13 april

Aanmelden voor Jubileumexpositie

13 en 18 april

Inleveren werk voor Jubileumexpositie

19 april

Inloopatelier Beeldhouwen – Schilderen - Grafiek (onder voorbehoud)

(11:00)

21 april t/m 26 april

vrije week docenten i.v.m. jubileumexpositie

22 april t/m 26 april Jubileumexpositie 23 april

Opening jubileumexpositie

26 april

Manifestatie Nieuwmarkt

3 mei

(13.00)

Portret op Zondag

17 mei

(11:00)

Inloopatelier Beeldhouwen – Schilderen - Grafiek

24 mei

1e Pinksterdag, geen lessen

31 mei

Zomerstop t/m zondag 31 augustus

Kijk voor meer informatie over cursussen en evenementen op onze website www.dezondagsschilders.nl

m-activiteiten! u le bi ju e d r o vo Meld je aan ier , deelnamefor mul pag. 15 t/m 20 (meer hierover op pag. 17) jubileumfees t op