ATELIER NIEUWS
Blad van en voor De zondagsschilders mei 2014
Redactie: Hennie Hooijer Frans Kramer Johanna de Wilde, eindredacteur
Telefoon ateliers 1e etage 020 - 612 89 28 3e etage 020 - 612 89 20
Anderen: Henny Bax Nel Huurman Peter Janzen Gertie Offermans
Bestuur Peter Janzen, voorzitter 06 23 12 44 66 Rob van Bakel, penningmeester 06 30 74 61 43 (rekeningnummer 4418083) Peter van Rossum, secretaris 020 - 68 31 174 Christa Kuilman, bestuurslid cursussen 0299 - 65 76 40 Vacature, bestuurslid evenementen Jadranka Štrbac, bestuurslid communicatie 06 19 38 30 73
Foto’s Marian van Bakel Hennie Hooijer Nel Huurman Liesbet van der Zel
Ledenadministratie Rekeningnummer 6065271 t.n.v. Amsterdamse Vereniging De Zondagsschilders 1441 EA Purmerend
Afbeelding omslag: Clasien Kramer
Redactieadres Johanna de Wilde Redactie Ateliernieuws Geldersekade 101 1011 EM Amsterdam
[email protected]
Lay out/pre-press: Zelies - Liesbet van der Zel 06 - 54 66 83 91 Drukwerk Mediagigant
Deadline mei nummer: 1 juli 2014
DE ZONDAGSSCHILDERS CENTRUM VOOR BEELDENDE KUNST
Geldersekade 101 1011 EM Amsterdam Tel. 020 - 6243933
[email protected] www.dezondagsschilders.nl Van de redactie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Van het bestuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Mijn beeldhouwgeschiedenis, Clasien Kramer. . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Algemene Ledenvergadering 2014. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Financiën. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Jubileum. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Bestuurswisseling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Jubilerende leden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Van schipper naar schilder, Interview met docent Henk Sassen. . . 17
79e jaargang nr. 2 mei 2014
Colofon
INHOUD
Aan dit nummer werkten mee:
Gezien, Van Oostsanen: de eerste Amsterdamse schilder . . . . . . . 20 “Het mooiste? ach, alles heeft wel wat!” Tentoonstelling Zondagsschilders van 18 april tot 23 april.. . . . 22 Allerhande. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Teken- en Schilderdagen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Kunstblad “Atelier” gratis mee te nemen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Henk Veen Dam tot Dam Kunstplein. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Zomerstop. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Secretariaat. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Inloopateliers op woensdag en zaterdag. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Wie komen er helpen op de schoonmaakdag?. . . . . . . . . . . . . . 31
ATELIERNIEUWS is nu ook in PDF-bestand te downloaden van de vernieuwde WEBSITE www.dezondagsschilders.nl 2
3
Van de
Van het
redactie
bestuur
Als altijd komt het Ateliernieuws met verslagen van de belangrijke evenementen in onze vereniging. Zo bezochten we onze jaarlijkse april tentoonstelling – niet meer naar de Mozes & Aäron geheten – en deden daar vele indrukken op. Het verslag is uiteraard persoonlijk, het is te hopen en te verwachten dat u andere opdeed en andere werken bewonderde en waardeerde. Daarnaast was er de Algemene Ledenvergadering waarin bestuursleden vertrokken en – gelukkig – andere verkozen konden worden en werden! In de komende Ateliernummers willen we deze nieuwe bestuursleden wat uitgebreider aan u voorstellen dan met de summiere gegevens van nu mogelijk is. In dit nummer was daar geen ruimte meer voor. Want ook de langzamerhand traditioneel geworden rubrieken hebben hun plaats nodig: Mijn – deze keer – Beeldhouw geschiedenis, waarin u kunt kennismaken met de boeiende werken van Clasien Kramer en een interview met een van de docenten, Henk Sassen, wiens leerlingen in miniatuurschilderen juist veel indruk maakten op de bezoekers van de tentoonstelling. Tenslotte is er aandacht voor een interessante tentoonstelling over Jacob Corneliszn van Oostsanen die u nog kunt gaan zien en de schilderdagen in de open lucht, waaraan u mee kunt doen. Voor de korte cursussen, die worden aangeboden, verwijs ik u naar de website van de Zondagsschilders en naar de folders die op de ateliers ter inzage liggen. Johanna de Wilde
Het was de laatste jaren traditie geworden dat de expositie van De Zondagsschilders in de Mozes en Aäronkerk, na een korte introductie van de voorzitter, werd geopend door een maatschappelijk zwaargewicht. Dit jaar gaat het anders, en dat is niet omdat er nu een nieuwe voorzitter voor u staat, maar omdat de Mozes en Aäronkerk niet meer beschikbaar is en wij dus genoodzaakt waren om de tentoonstelling hier in ons eigen gebouw te organiseren. Er is dan ook geen BNer uitgenodigd, zodat u het met mij moet doen. Zondagsschilders. Eén woord – twee fouten. Want het gaat niet alleen om schilders. Kijk maar om u heen: u ziet naast schilderijen ook tekeningen, grafisch werk en beeldhouw- werken. En ook ‘zondag’ dekt de lading niet – tenminste wanneer men denkt dat het om een dag in de week zou gaan. Nee, ‘zondag’ staat hier voor ‘vrije tijd’. Want in 1935, toen de vereniging werd opgericht, hadden de werkenden slechts één vrije dag: de zondag. Op die dag kon men zich wijden aan de hobby – schilderen bijvoorbeeld. Zo staat ‘zondag’ voor amateur, want een professional, neemt men aan, schildert, beeldhouwt etc. alle dagen van de week. De vereniging De Zondagsschilders is opgericht zo stond het omschreven in april 1935 voor hen ‘die niet uit hoofde van hun beroep de beeldende kunst beoefenen. In Frankrijk spreekt men dan ook van ‘peintre dilettante’. Amateurs dus; maar dan amateurs die niet alleen op zondag, maar op alle dagen van de van de week met kunst bezig zijn, althans met de vereniging. Onze amateurvereniging – mag ik nu toch zeggen ‘onze’ – met ruim 500 leden wordt volledig gedragen door vrijwilligers. Dat betekent nogal wat m.b.t. de organisatie van de dagelijkse gang van zaken, en ook bij zoiets als dit: de organisatie van de tentoonstelling. Woorden van dank spreek ik dan ook uit aan Nel Huurman, Joop Rooijers en Ben Nisters en aan alle anderen die hebben mee geholpen. Vorm en kleur zijn begrippen waar het in de (schilder)kunst voor een belangrijke deel om draait. Op 25 juni 1889 schreef Vincent van Gogh vanuit Saint-Rémy-deProvence: “We hebben dagen van heerlijke warmte gehad en ik ben begonnen met nog meer doeken, zodat ik twaalf doeken van 30 op stapel heb. Twee studies van cypressen met die moeilijke tint van flessegroen; ik heb de voorgronden bewerkt met dikke verflagen van loodwit, wat stevigte aan de grond geeft. Ik geloof dat heel dikwijls de Monticelli’s zo geprepareerd waren. Daaroverheen breng je dan andere kleuren
4
5
Van der Linde: voor kunstenaars van elk formaat. Vele kunstschilders genieten dagelijks bij van der Linde. Zij vinden daar wat ze zoeken of worden verrast door wat ze nog niet zochten.
aan. Maar ik weet niet of de doeken sterk genoeg zijn voor dat soort werk. […] Ik heb een Korenveld, heel erg geel en heel erg licht, misschien het lichtste doek dat ik nog gemaakt heb. De cypressen houden mij steeds bezig, ik zou er iets van willen maken als de Zonnebloemen, want het verbaast me dat men ze nog niet geschilderd heeft zoals ik ze zie.” Vooral de laatste woorden van Van Gogh intrigeren mij – de zinsnede: ‘dat men ze nog niet geschilderd heeft zoals ik ze zie.’ Iedereen, en zeker een kunstenaar, ziet wat anders. Wanneer ik aan een aantal van u zou vragen: kijk eens naar links en vertel wat u ziet, zou ik steeds andere antwoorden krijgen. Daarom is, sedert de Renaissance, ieder kunstwerk uniek. Daarvóór – in de Middeleeuwen – had schilderkunst toch meer de functie van verkeersborden om de gelovigen door de bijbelse verhalen te leiden. De Zondagsschilder van vandaag is, ondanks de associatie met de dag des heren, geen aan regels gebonden kopiist, maar een zelf denkend – een zelfscheppend – artiest, waarvan de resultaten hier zichtbaar zijn. Gaat u kijken naar uw eigen en andermans werk, want de tentoonstelling is geopend. Peter Janzen , voorzitter
Onder professionals en amateurs is van der Linde’s assortiment en kleurenrijkdom inmiddels legendarisch. In de winkel van meer dan 300 m2, het inlijstatelier en de showroom in Weesp vindt u vrijwel alle materialen voor de beeldende kunst. Op vertoon van uw pas ontvangen de Zondagsschilders 20% korting op alle materialen. (aanbiedingen uitgezonderd). Bovendien heeft van der Linde dankzij een scherp inkoopbeleid regelmatig interessante aanbiedingen. En vanaf z125,– wordt uw aankoop gratis bezorgd in Amsterdam. Door deskundig advies aan amateur en professional heeft van der Linde door de jaren een vaste klantenkring opgebouwd. Ook nu staan gekwalificeerde medewerkers zes dagen per week voor u klaar met advies en ondersteuning.
van der linde Materialen voor de beeldend kunstenaar Rozengracht 36-38, 1016 NC Amsterdam | T 020-62 42 791
[email protected] | www.vanderlindewebshop.com
6
7
Al 30 jaar is Clasien Kramer nu lid van de Zondagsschilders. En al die tijd heeft zij beeldhouwlessen gevolgd bij Marjan Zwiep, op de dinsdagmiddag. Beelden buiten, beelden binnen Op één van de eerste mooie lentedagen in maart reis ik met de bus naar haar dorp, Ilpendam, over de weg die zij ook zo vaak gegaan is, met het kanaal aan de ene, en groene weiden en veel sloten met riet aan de andere kant. Op het dorps-plein steekt het beeld van een kubistische vrouwenfiguur boven de struiken uit, later blijkt dit van Clasien te zijn. Bij haar huis aangekomen kan het niet missen: hier woont een beeldhouwer. Buiten, op straat, op de oprit, in de tuin zie je ze. En binnen, in de vensterbanken, in vitrines, op kasten en tafels, op de grond, overal staan haar beelden en beeldjes. Metershoge tot een paar centimeter kleine. Het is overweldigend. En de materialen zijn heel divers. Niet alleen verschillende soorten steen, zoals speksteen, albast, dolomiet, anhydriet of marmer, maar ook klei en kwartskristal, dat gemengd is met cement. Soms combineert zij verschillende materialen, zoals albast met gekleurd glas. Clasien leidt me rond door de tuin, door de grote werkplaats waar haar man altijd stond te timmeren, naar een klein plaatsje daarachter. Een idyllisch plekje aan het water, met aan de overkant achter het riet de groene weiden van de Purmerpolder. Links is nog een klein stukje dorp te zien met bomen en de kerktoren. Op deze plek stond Clasien heel vaak haar beelden te hakken of te schuren. Nu lukt het hakken haar niet meer en moet ze noodgedwongen klein werk maken. Van Stenen Tijdperk...... Overal om ons heen liggen groepjes stenen, mineralen, halfedelstenen... Hoe komt ze daaraan? Hele verzamelingen heeft ze. Minstens 400 verschillende soorten mineralen moeten het zijn. Mergel met fossielen, knollen met amethyst, kristallen, gladde of ruwe stenen in kleurige lagen of patronen. Grote en kleine. Massa’s stenen liggen buiten in de tuin, maar de meest bijzondere zijn binnen, en dat zijn er ook schalen vol. Clasien vertelt dat het verzamelen begonnen is met een boomstronk en met wat stenen die zij en haar man Piet vonden. Tot ze in 1970 een 8
stuk bergkristal vonden, hun pronkstuk toen. Een kenner op dat gebied vertelde dat er nog veel mooiere te vinden waren. Toen was het hek van de dam. Ze werden lid van de pas opgerichte geologische vereniging Amathysta. En gingen mee op de reizen die elk jaar georganiseerd werden. Later leidden ze ook zelf reizen. Ze gingen vaak naar België, Noord Frankrijk en Duitsland, of soms naar Zwitserland of Italië, maar ook in Zuid Limburg was veel te vinden. In groeves en soms ook op het strand kon naar hartenlust gezocht worden. Clasien en Piet bereidden zich altijd goed voor, wat de kans natuurlijk vergrootte om iets moois te vinden. Niet alleen op deze reizen, maar ook in vakanties kan zij het nog steeds niet laten om toch even naar stenen te zoeken. Bij deze club heeft Clasien ook een slijpcursus voor halfedelstenen gevolgd, en daarna een cursus sieraden maken. Zo kon het gebeuren dat ze de ring die ze draagt niet alleen zelf gemaakt heeft, maar dat ze ook zelf de steen gevonden en geslepen heeft. Lekker rotzooien.... En hoe kwam ze ertoe om te gaan beeldhouwen? Na zo’n 15 jaar stenen zoeken wilde ze wel eens iets nieuws leren. Een kennis van Clasien nam haar mee naar het atelier van de beeldhouwer Henry de Bruin in Purmerend. Daar kon ze les krijgen, en “lekker rotzooien met gips”, zoals ze nu zegt. “Hij gaf niet echt les, maar je kon je eigen dingen doen, en als je vastzat, dan hielp hij je”. Zij begon bij hem met kleine speksteenbeeldjes, “en dan zei ik tegen Piet: vooruit, jij moet model zitten”. Maar zij maakte bij Henry ook de gegoten beelden van kwartskristal met cement, met behulp van een mal. Deze techniek heeft zij veel toegepast voor de grote beelden die buiten staan. Tot aan zijn dood, zo’n 25 jaar later, is zij bij Henry gebleven. Daarna nam Cootje, een beeldhouwster en glaskunstenaar, de cursisten over. Bij haar werd Clasien’s idee geboren om afvalstukjes van gekleurd glas in haar beelden te verwerken. Zoeken en zagen Inmiddels ging zij, nu al weer 30 jaar geleden, met de vrouw van Henry de Bruin mee naar De Zondagsschilders. Van de eerste lessen bij Marjan Zwiep herinnert zij zich alleen dat er een kip rondliep op het atelier. Wekenlang diende die als voorbeeld om in was te 9
boetseren. Eigenlijk vond Clasien dat maar niks, ze houdt niet van werken met was, is echt een steen-liefhebber. Maar als er weer een model kwam dan deed zij altijd wel mee. Daar heeft zij nog een paar bronzen beeldjes aan overgehouden. Maar het liefst werkt zij in steen. Albast vindt Clasien momenteel het prettigst om te bewerken, omdat het vrij zacht is en je het ook kunt zagen, dan kun je er vrij abstracte vormen uit krijgen, en daar houdt zij van. Maar iets maken uit een al gezaagd stuk steen ligt haar niet, zij wil liefst een afgebroken stuk of een steen die zij zelf heeft gevonden. In Volterra, het Italiaanse stadje waar zachte albast gevonden en bewerkt wordt, hadden zij en haar man een enorme stortplaats ontdekt, waar al meer dan 100 jaar brokken stenen lagen. Daar mochten ze de mooiste uitzoeken. Zij heeft in Volterra ook grote knollen met albast gekocht. Die moesten daar doormidden gezaagd worden omdat anders de auto op z’n kant ging, zo zwaar waren ze. Ook bij de marmergroeves in Carrara heeft zij zelf gevonden stukken meegenomen. Marmer is harder en dat moest zij dan thuis voorbewerken met een dwarsslijper met slijpschijven, een soort elektrische zaag. “De laatste jaren worden de brokken daar vermalen tot poeder, en van die poeder vermengd met lijm gieten ze dan beelden. Prachtig, en als je het niet weet, zie je het niet, maar zo word je bedonderd”.
Ik was de oudste van het gezin, moeder was ziekelijk, dus ik moest al heel gauw, hup, van school thuiskomen en de huishouding doen. Later pas kreeg ik leuke hobby’s”. Clasien heeft verschillende keren meegedaan met exposities en open atelierdagen, in Purmerend en op hun eigen erf. Daar kwamen soms wel 500 – 600 mensen op af. Ook is zij lid van de Kunstkring in Monnickendam die exposeert in de Grote Kerk daar. Geen wonder dus dat zij al heel wat beelden verkocht heeft. Clasien, een dappere dame op leeftijd, die ondanks haar pijnklachten nog elke week present is op haar beeldhouwclubjes, blijkt een verzamelaar in hart en nieren te zijn. Niet alleen spullen, maar ook haar familie houdt ze graag om zich heen. Elke vrijdag zit iedereen aan haar keukentafel om haar zelf klaargemaakte maaltijd te proeven. Hennie Hooijer
Naar abstractie Bij Marjan heeft Clasien zichzelf verder kunnen ontwikkelen. “Ik heb veel van haar geleerd, zij geeft goede aanwijzingen, waar je wat aan hebt”. Clasien ging al heel snel abstraheren. “Ik zou eigenlijk niet weten waarom ik dat deed, maar op een gegeven moment had ik iets gezien in Italië bij de marmergroeve en dat vond ik zó mooi! En ja, je verandert, ik wou zoiets zelf ook maken. Als ik met een steen begin, dan weet ik soms niet wat ik ermee wil. Maar als je bezig bent, ontstaat het vanzelf, het komt uit mijn binnenste vandaan. Het wordt al heel gauw abstract, vaak met openingen om doorheen te kijken. Eigenlijk wist ik niks van beeldhouwen af. 10
11
Algemene Ledenvergadering 2014 Op zondag 26 maart vond de Algemene Ledenvergadering plaats in het atelier op de 3e etage. De setting was een beetje anders dan in vorige jaren, er waren ‘gezellige zitjes’ gemaakt rond tafels die door de ruimte verspreid stonden. Het bestuur zat gezamenlijk aan één lange tafel over de smalle zijde vlak voor de vakken naast de keukendeur. Eén afwezige viel onder hen te betreuren: Henk Busscher was twee weken eerder afgetreden wegens gebleken “onoverkomelijke verschillen van zijn karakter met de overige bestuursleden”, zoals voorzitter Jim meedeelde. De vergadering verliep vlot, er waren geen werkelijk controversiële punten. Een precies verslag kunt u vinden in de notulen, die ter lezing op de ateliers liggen. Hieronder volgen de belangrijkste zaken. Discussie werd gevoerd over het wel of niet gebruiken van Fair Trade koffie, waarover Hanna van Dijk in het vorige Ateliernummer schreef. Tot een ander besluit dan het bestuur in deze zaak al genomen had en waarvoor het nu toestemming van de leden vroeg, kwam het echter niet. Beter letten op het gebruik van stroom en warmte, lichten niet vergeten uit te doen, zoals nu vaak gebeurt, was een eerste suggestie om het bedrag van €600 bijeen te krijgen dat Fair Trade koffie meer kost dan andere. Een tweede was: laat groepen zelf hun eigen koffie meenemen. Dan kan iedere groep besluiten welke koffie het moet worden. En een derde idee: laat iedereen weer betalen voor de koffie, maak een bonnensysteem zoals voor het papier. Hanna zelf zei tenslotte wat ze ook al schreef in dit blad: als iedereen €1 bij betaalt heb je de kosten eruit. Voorzitter Jim sloot de discussie af met de opdracht aan het volgende bestuur: denk er verder over na en kom dan eventueel met een voorstel. En, voegde hij toe, “In het Ateliernieuws kan er verder over gediscussieerd worden!” Financiën Bij het controleren van de financiën door de kascontrolecommissie – bestaande uit Pia de Graaf en Rob van Bakel – bleek dat een bepaalde post al enige jaren niet was meegenomen. Die post betrof de bijdragen aan docenten aan het eind van het jaar en ging om een bedrag van €6000. Deze post is nu wel verwerkt. De begroting, die gebaseerd wordt op het aantal leden in september, valt voor 2014 negatiever uit dan voor 2013. Mede daarom vraagt voorzitter Jim opnieuw toestemming voor een verhoging van de cursusprijs van ten hoogste €15, indien dit nodig blijkt. Die wordt gegeven. Frans Kramer oppert dat je voor een tweede cursus korting zou moeten krijgen. Bovendien zou je soepeler om kunnen gaan met deelname aan cursussen, door het bijvoorbeeld toe te staan voor enkele lessen aan een andere cursus deel te nemen of als je op vakantie gaat, dit melden zodat iemand anders in jouw plaats kan gaan. Dit laatste gebeurt al, zegt Christa Kuilman. “Dan wordt betaald aan degene die op vakantie gaat en misschien moeten we dat afschaffen en in plaats daarvan aan de vereniging laten betalen.”
12
13
Jubileum Volgend jaar april bestaat onze vereniging 80 jaar. Thea de Haan, voorzitter van de jubileumcommissie, meldt dat men op zoek is naar sponsoren en subsidie. Wie daar ideeën voor heeft, late het haar weten. Er komt een kunstmarkt waar leden hun eigen werk kunnen verkopen. De helft van de opbrengst is dan voor de vereniging. Het feest wordt gehouden in ons eigen gebouw, op de derde etage. Tijdens het Nieuwmarkt festijn volgend jaar wil de commissie groots uitpakken. Alle activiteiten van 80 jaar Zondagsschilders moeten dan getoond worden. Het idee is uit de foto’s van het fotoarchief een filmpje te maken over de verschillende groepen, dat dan overal vertoond kan worden. Marie Koning heeft nog een vrolijke suggestie: maak een groepsfoto van alle 80-jarigen! Bestuurswisseling Het voltallige bestuur is eigenlijk aftredend, maar twee leden zijn herkiesbaar, namelijk Peter van Rossum, secretaris, en Christa Kuilman, artistiek en cursusbeleid. Jim van Dijk treedt af als voorzitter. In zijn plaats komt Peter Janzen, oud geschiedenisleraar en man van Tineke van Eck, die schildert op de dinsdagavond bij Joop Rooijers. Als penningmeester wordt gekozen Rob van Bakel, zwager van Marian van Bakel, en als bestuurslid PR Jadranka Štrbac, die al enige tijd als zodanig meedraaide en werd ingewerkt. Ook Jadranka schildert op de dinsdagavond. Christa herinnert in haar afscheidswoord aan Jim‘s komst. “Dat was in een roerige tijd,” zegt ze. “Je moest meteen een bestuurslid ontslaan en vervolgens kwam het jubileum, waar een heleboel werk aan vast zat. Stiekem denk ik dat je daarom nu weggaat, want dat komt er weer aan!” Jim deed ook veelal de communicatie, want degenen die werden aangesteld, gingen steeds weer snel weg, vertelt ze. “Gelukkig is er nu Jadranka, die voor 5 jaar is benoemd. Maar je hebt het met verve gedaan en ik kan niet anders zeggen dan dat ik het jammer vind dat je weggaat.” Jim blijft nog wel betrokken bij het overleg met de Hogeschool van Amsterdam over website en internetzaken. Peter Janzen belooft in een kort woord niet al na een jaar te zullen vertrekken. “Meer kan ik niet zeggen, omdat ik hier mijn weg nog moet vinden.” Hij zal daarbij de eerste maanden moeten leunen op ervaren bestuurders, de vrijwilligers en het secretariaat, voegt hij toe. Hij heeft één ambitie, laat hij nog weten: in het rijtje bekende Amsterdammers komen, die op de eerste zondag van de maand geportretteerd worden!
Dan komen Ans Kops en Ans van Schaik, beide 25 jaar lid, aan de beurt. Ze hebben allebei familieleden bij zich om dit feestelijke gebeuren te delen. Ans Kops volgt al die jaren lessen bij Jan Frenken. “Je bent gek op werken met pastelkrijtjes. En Jan vertelt dat je heel inspirerend bent voor de groep en dat je altijd goede zin hebt. Hij is altijd weer blij als je terug bent van je reizen naar Dubai en Amerika waar je zonen wonen”, zegt Marian. Ans van Schaik werkte de laatste jaren dat ze kwam aan beelden bij Marjan Zwiep. “Mooie stille beelden maakte je, dat weet ik van Marjan”, vertelt Marian. Ans is na een ziekte nu gestopt, “om samen met haar man nog andere leuke dingen te kunnen doen.” Marian feliciteert hen allen namens de vereniging en biedt bloemen en cadeaus aan. Hierna is het borreltijd. Johanna de Wilde
Jubilerende leden Marian van Bakel spreekt ze toe. Allereerst André Ketelaars, 40 jaar lid en nu erelid. André zit in zijn rolstoel te stralen als ze memoreert wat hij allemaal gedaan heeft binnen en voor de vereniging. Hij schilderde en boetseerde en leidde later een vrije groep van expressionistische schilders. Ook was hij jaren voorzitter. In die tijd “hebben we veel tijdrovende, leuke en verdrietige momenten gedeeld,” zegt Marian. “Nu is het moeilijker voor je geworden om te komen schilderen, maar je kunt toch terugkijken op een waardevolle tijdsbesteding door de jaren heen.” Ze wenst hem en zijn partner Peter “nog vele fijne jaren samen, waarin we je nog vaak mogen ontmoeten op onze vereniging.” 14
15
Van schipper naar schilder Interview met docent Henk Sassen
Van een atelier, zoals bij de andere docenten die wij tot nu toe interviewden, is dit keer geen sprake. En dat is niet zo verwonderlijk. Henk Sassen is een pure autodidact die miniaturen schildert. Een handig tafeltje, zelf gemaakt, met wat laatjes waarin de tubetjes olieverf liggen, is voor hem voldoende. Hennie en ik worden allerhartelijkst ontvangen op zijn boot in Westpoort, waarvandaan hij een schitterend uitzicht heeft op kranen en industriële bouwwerken in de haven. Henk komt uit de wereld van schippers. Vreemd, zo’n robuuste man die miniatuurtjes schildert. Zijn vader was de laatste turfschipper. Henk heeft slechts vier jaar lagere school, hij zat op een internaat bij de nonnen. Toen hij 16 jaar was, overleed zijn vader. Hij moest daarna samen met zijn moeder het bedrijf runnen. Automatisch kwam hij zo in de scheepvaart terecht en begon een bunkerbedrijf. Opleiding en eigen werk Zoals hiervoor al gezegd is Henk autodidact. Een artistieke opleiding kreeg hij niet. Wel deed hij ooit een cursus voor goudsmid en volgde hij wat lessen bij Maarten Krabbé op de Volksuniversiteit. Na zijn vijftigste stopte hij met zijn bedrijf en ging schilderen. Dat kwam niet helemaal uit het niets. Als hij vier maal per dag - tussen Amsterdam en IJmuiden voer, placht hij onderweg altijd te tekenen. Daar ging hij dus, toen het bedrijf weg was, gewoon mee door, met dit verschil dat hij nu een kwast in de hand nam. “Waarom zou ik nog met potlood tekenen als ik net zo goed kan tekenen met een penseel?” was zijn commentaar. Vanaf die tijd maakt hij heel kleine schilderijtjes. Met olieverf op zeer fijn doek en een gladde ondergrond. Zijn zus heeft wel de academie gedaan, zij leeft van de kunst, vertelt Henk. Zij begon realistisch, net als hij, maar maakt nu grote, abstracte doeken. Dat andere kan zij niet meer. Het schilderen zit dus in de familie. Zijn moeder zat ook altijd te fröbelen en te plakken, herinnert Henk zich. De oude Krabbé, die zoals bekend ook lesgaf bij de Zondagsschilders, zei ooit tegen hem: “Nooit mee ophouden en laat je niets wijsmaken, als iemand beweert dat het fröbelwerk is”. 16
17
Landschapjes met uitgang Waarom werkt hij zo klein? Dat heeft met de kleine ruimte op het schip te maken. En Henk vindt klein ook gewoon mooi. Zo simpel is het. Als hij groot zou schilderen, dan zou hij het op dezelfde manier doen. In het verleden maakte hij allerlei voorwerpen van porselein zoals tegels, huisjes, kleine beeldjes, die hij dan beschilderde met porseleinverf. Om te schilderen ging hij beslist niet op reis, maar áls hij met de boot in de zomer naar Frankrijk trok, had hij zijn spullen uiteraard bij zich. Zo schilderde hij zijn mooiste miniatuur op het eiland Guernsey. Meestal schildert hij landschapjes. In het schilderij is altijd ergens een ‘uitgang’. Je kunt ergens heen. Denk aan een weggetje of een hek. Henk ging vroeger vaak naar kunstmarkten en beurzen, zelfs in Brugge en Gent, en verkocht daar zijn miniaturen en beschilderde voorwerpen. Nu doet hij dat niet meer. Het begon namelijk te veel op werken te lijken. Lesgeven Hoe Henk bij de Zondagsschilders terecht kwam is eenvoudig te vertellen. Op een van de beurzen, nu bijna 20 jaar geleden, waar hij zat te schilderen, ontmoette hij Christa Kuilman. Zij was enthousiast over zijn werk en vroeg Henk om een korte cursus miniatuur schilderen te geven bij de Zondagsschilders. En zo is hij begonnen. “Ik weet niet hoe het komt, maar het lukt me vrijwel altijd om iedereen de juiste aanwijzingen te geven en op weg te helpen”. Henk doet voor hoe hij dat doet. Schilderen blijkt voor hem een soort trukendoos. Hij geeft geen opdrachten. En als een cursist vraagt: “kan ik dat”, dan antwoordt hij: “jazeker, dat kan je”. Hij geeft les op vrijwillige basis en het gaat hem om het plezier in het lesgeven en schilderen.
echter ook nat-in-nat. Alleen, bij het schilderen van een portretje, gaat dat niet. Daar moet je echt geduld voor opbrengen. Als je een mooi portret wilt maken, vindt Henk, moet je er gewoon een heel seizoen aan werken. Inspiratiebronnen Opvallend is dat het Henk niet uitmaakt op welke wijze er geschilderd wordt. Hij kan ook bewondering opbrengen voor expressionisten. Maar met pure abstractie en de wijze van schilderen van de Cobra schilders, zoals Karel Appel, heeft hij niets. Het moet wel ergens op lijken. Als het maar goed geschilderd is, maakt het hem niet uit of het grof of fijn van structuur is. Op de vraag of het bij miniatuur schilderen om ‘fijn schilderen’ gaat, antwoordt Henk: “Ik schilder miniaturen en eventueel kan dat op fijn schilderen lijken”. De Belg Paul Delvaux, een surrealist, kan hij zeer waarderen. De vrouwen, stations en treinen die vaak op zijn doeken voorkomen, vindt hij prachtig. “Eerst lijkt de voorstelling onzin, maar als je goed kijkt, dan kom je het verhaal tegen”. Van de oude schilders is Johannes Vermeer een inspiratiebron voor hem. Zo heeft hij het ’Straatje van Vermeer’ nageschilderd in miniatuur. “Maar als ik mijn hart volg, schilder ik het liefst in de natuur”. Frans Kramer en Hennie Hooijer
Portret vraagt geduld Henk schildert geen stillevens, ook al zou je dat misschien bij miniaturen verwachten. Af en toe neemt hij wel eens bloemen mee naar de eerste verdieping op vrijdagmorgen. Die zijn dan voor een van de deelnemers, die te kennen heeft gegeven bloemen te willen schilderen. Op de vraag of het geen probleem is bij het schilderen in olieverf dat die verf zo langzaam droogt, zegt Henk dat hij vaak witte alkydverf gebruikt. Dat is een zeer snel drogende olieverf, die hij samen met andere kleuren gebruikt; dan is het schilderij binnen een paar dagen droog. Soms verft hij 18
19
Gezien Van Oostsanen: de eerste Amsterdamse schilder: mis hem niet! Portret van Jacob Corneliszn van Oostsanen, na zijn dood gemaakt in zijn atelier, op basis van een verloren gegaan zelfportret De vroeg 16e eeuwse schilder Jacob Corneliszn van Oostsanen geldt als de eerste Amsterdamse meester in de Hollandse schildertraditie. Tot nog toe was hij niet zo bekend bij het brede publiek. Geheel ten onrechte. Het Amsterdam Museum en het Stedelijk Museum Alkmaar brengen daar nu verandering met een tentoonstelling op drie locaties. Jacob Corneliszn van Oostsanen is ergens tussen 1470 en 1475 geboren in, zoals al blijkt uit zijn naam, Oostzaan. Deze achternaam wordt pas gebruikt sinds de 19e eeuw. Zelf noemde Jacob zich Jacob Corneliszn van Amsterdam. Zo signeerde hij zijn werk ook. Hij vestigde in Amsterdam een werkplaats in de Kalverstraat. Daar maakte hij, samen met zijn medewerkers, niet alleen altaarstukken en portretten, maar ook prenten en ontwerpen voor het borduurwerk van misgewaden en glas in lood. Mirakel Even verderop in de Kalverstraat bevond zich een kapel die was opgericht op de plek waar het Mirakel van Amsterdam had plaatsgevonden. Een doodzieke man die het sacrament der stervenden en daarmee een hostie had ontvangen, moest overgeven. Het braaksel werd in het haardvuur geworpen, maar de volgende dag lag de hostie ongeschonden tussen de asresten. De hostie werd door een priester opgehaald en naar de kerk terug gebracht. De volgende dag echter bleek de hostie weer in de haard in het huis in de Kalverstraat te liggen. Dit herhaalde zich nog een aantal keren totdat men begreep dat het de bedoeling was een kapel op die plek op te richten. De Heilige Stede werd gebouwd en zo werd Amster20
dam een belangrijk pelgrimsoord. Vanuit alle windstreken stroomden de pelgrims naar de kapel, over de Heiligeweg. Het atelier van Van Oostsanen maakte houtsneden, waarop het Mirakel werd afgebeeld. Deze prenten vonden gretig aftrek onder de vele pelgrims die langs de werkplaats van Jacob kwamen. De vroege 16e eeuw was voor Amsterdam het begin van een grote bloeiperiode, op economisch, maar ook op artistiek gebied. De handel, met name van graan uit het Oostzee gebied, verliep steeds meer via Amsterdam. De stad was nog erg klein. De grens liep van de Singel aan de ene kant naar de Geldersekade en de Kloveniersburgwal aan de andere kant. Het bestuur van de stad was in handen van een kleine elite. Van deze elite kreeg Jacob Corneliszn het merendeel van zijn opdrachten. Drie locaties De tentoonstelling is van 15 maart t/m 29 juni te zien op drie locaties. In het Stedelijk Museum Alkmaar staat leven en werk van Van Oostsanen centraal. Hier zijn altaarstukken, kleinere panelen, portretten en prenten, die over de hele wereld verspreid zijn voor even weer bij elkaar. In de Grote Kerk in Alkmaar bevindt zich een houten plafondschildering met als onderwerp Het Laatste Oordeel. In een digitale presentatie wordt uitleg gegeven over de gewelfschildering. Met kijkertjes kunnen de bezoekers details bestuderen. Het Amsterdam Museum besteedt aandacht aan het atelier van Jacob in de Kalverstraat en het Amsterdam van rond 1500. Ook hier zijn een aantal topstukken van Jacob Corneliszn te zien. Gertie Offermans
21
“Het mooiste? ach, alles heeft wel wat!” Tentoonstelling Zondagsschilders van 18 april tot 23 april.
Een bijzondere tentoonstelling was het dit jaar. Voor het eerst niet in de Mozes & Aäronkerk zoals voorheen, maar in de eigen ateliers. De dag voor de opening op de 18-e april waren nijvere vrijwilligers onder leiding van Ben Nisters en enkele docenten van 16.00-22.00 uur in de weer geweest om de ruimtes klaar te maken en in te richten. Toen ik de volgende ochtend kwam om mijn werkstuk (verlaat) in te leveren was tot mijn verbazing bijna alles al in gereedheid. Op de 3e etage stonden de beelden in mooi licht voor de ramen. Schilderijen hingen aan de schotten, waar je voor en achter langs kon lopen. De vakken, kasten en ezels waren weggewerkt en er was een tafel ingericht met allerlei informatie over de vereniging. Op de 1e etage idem dito. Daar vormden de miniaturisten een mooie wand, je keek er recht tegenaan als je binnenkwam. Langs de andere muren hingen grotere werken. Vitrines stonden in de hal, terwijl ook daar nog enige schilderijen hingen. Ook beneden in de gang hingen werken. Het zag er uitnodigend uit. Opening De opening was in besloten kring, alleen Zondagsschilders waren welkom naast enkele genodigden. Het was dan ook een kleinere groep dan in voorgaande jaren en een grotendeels staand gebeuren. Het had daardoor iets informeels, maar tevens was de sfeer intiem en feestelijk. Er was muziek, oud docent Joost van der Krogt speelde prettige deunen op haar trekharmonica. Op een van de weinige stoelen zat Mirjam van der Staay, oud bestuurslid, en straalde. Ze is nog steeds vol belangstelling voor de Zondagsschilders en komt ieder jaar. Nel Huurman, als altijd drijvende kracht achter de tentoonstelling, sprak als eerste. “Het is altijd topsport om alles voor elkaar te krijgen, maar het is gelukt,” zei ze triomfantelijk en nog bijna nahijgend van de vermoeienis. Ze bedankte met name Ben Nisters, “onze duizendpoot, hij is echt goud waard!” en noemde verder geen namen “want ben bang dat ik er dan toch een paar vergeet.” Ze constateerde dat er minder 22
aanmeldingen waren dan in vorige jaren. “Waarschijnlijk omdat ik er zelf niet meer achterheen gezeten heb. Ik heb niet meer, zoals in het verleden, opgeroepen om toch vooral mee te doen. Maar zoals het nu is, denk ik, is dit voor herhaling vatbaar.” Peter Janzen, onze nieuwe voorzitter, opende vervolgens de tentoonstelling officieel. Zijn korte en aardige toespraak staat elders in dit nummer weergegeven (zie de rubriek: ‘van het bestuur’).
Werken Verschillende keren keerde ik terug naar de tentoonstelling om doordrongen te raken van al dat werk en te kijken waar ik voor ‘viel’. Steeds hoopte ik ook op een gesprekje met deze en gene over wat hem of haar trof. Zo stond ik met Mook van der Maas voor het grafische werk. Mook had een hoofd gemaakt, een shabloondruk. Er stond bij ‘gemengde techniek’, maar dat was omdat ze, toen ze zich opgaf, nog niet wist welk werk ze wilde inleveren, vertelde ze. Naast het werk van Mook hingen twee berglandschapjes, ook shabloondruk. “Die zijn gekozen uit wel veertig afdrukken, die allemaal verschillend waren. Op een gegeven moment lagen ze allemaal op de grond, om uit te kunnen kiezen.” Onder het werk van Debby Marchena stond ‘kartondruk’. Het was een gitarist, bijzonder fijnzinnig gemaakt. Volgens Mook was die techniek een eigen vinding van Debby. De houding van de gitarist had iets nonchalants, maar ook aandachtigs. Heel mooi, vond ik, onder de grafici was het mijn favoriet. Leuk was ook de ets van Frans Kramer, Weesp aan het water. Etsen was een nieuw terrein voor hem, vertelde hij. “Zwaar werk, al dat afslaan, heel vermoeiend.”’ Wit of kapot Met vrienden liep ik zondagmiddag de 3e etage rond. Een van hen is zelf (in Edam, haar woonplaats) een amateur-schilder en ze keek dus met nieuwsgierigheid en enige kennersblik. Zo viel haar een kleine aquarel op, waarop een torentje te zien was met struiken en een straatje ervoor. “Kijk,”zei ze, “dat is nou knap, zo op tijd op te houden en dingen wit te laten. Dat maakt het sterk.” Zelf had ze er vaak moeite mee op tijd op te houden, bekende ze. “Je schildert het kapot, als je alles inkleurt.” Toen we voor het werk van Marie Koning stonden en van Tineke van Eck ontstond een discussie tussen hen tweeën. Ze waren vol bewondering voor het precieze werk van Tineke, de huizen aan het 23
haventje. Er gaat iets dreigends en surrealistisch van uit, vonden ze, het doet denken aan het werk van Hopper. Marie’s werk vond waardering op andere gronden, het sfeervolle, losse van haar stijl. “Wat kies jij, als je iets in ons huis mocht hangen?” Hij koos Tineke, zij Marie. Naast die twee schilderijen hing het zeegezicht van Bertus Kist. Hij schilderde het op de camping, legde hij me bij de opening uit. Het was een experiment, hij had nog nooit een zee geschilderd en dat bleek moeilijk. “Om het woeste te krijgen, dat schuimende.” Het is hem heel aardig gelukt, vind ik. Rake portretten Er waren vele portretten te zien. Van ‘de man uit Gambia’ van Bep van Os was ik onder de indruk. De blik en de houding van de nek, ze troffen me als zo juist en waarachtig: zo zit zo iemand, zo kijkt hij! Dat het van pastelkrijt was, maakte het voor mij nog bijzonderder. Met dat materiaal lijkt het mij bijna onmogelijk een kop zo precies en verfijnd neer te zetten. Daarnaast hingen twee portretten van Eduard de Vries en Coby Hoekstra, beide van jonge vrouwen, de een aquarel, de ander een potloodtekening. Ook die troffen me door de eenvoud er van, die toch een rake typering inhield. Een opvallend ander portret was dat van Bep Hoeffnagel, dat heel ouderwetse jongetje, met zijn strakke scheiding en potkapsel. Het was een olieverfschilderij, dat voor mijn gevoel zo van zolder gekomen leek te zijn. Het jongetje had iets schuchters, een blik die je tegenwoordig niet vaak meer ziet. Was het geschilderd naar een oude foto? Dat moet wel bijna. Natuurlijk hingen er ook portretten van bekende Nederlanders of Amsterdammers. Daaronder bakker den Hartog, vrolijk en goedsmoeds met bakkersschort voor, een houtskoolportret van Nel Huurman, in snelheid raak getroffen. Mooi was ook het portret van Joyce Roodnat, in de kleuren leek het wel van de Nederlandse driekleur, geschilderd door Eduard de Vries. Beelden in het licht De beelden, stuk voor stuk de moeite van het aandachtig bekijken waard, stonden in een rij langs de ramen. Ze kwamen daar prachtig uit, een enkel beeld – dat van Hennie Hooijer-vlamde in het licht op en werd doorzichtig. Bepaald grappig, maar ook zeer knap vond ik het beeld van het schaap met al zijn krulletjes. Het was van marmer en werd gemaakt door Christel Pöppinghaus. Bijzonder door vorm en soort steen (serpentijn) was ook ‘Rots in de branding’, door Gerry Fakkeldij gemaakt. Hier voegde de titel iets toe aan het beeld, hij verklaarde maar maakte het ook geestig. 24
Een aparte plek, op een tafeltje waar ze net opgericht konden liggen, namen drie reliëfs in. Niet eerder waren zulke werken te zien geweest op de tentoonstelling en ze riepen dan ook allerlei vragen op. Hoe werd dit gemaakt? Gehakt? Maar van welke steen is het dan? Nee, het werd niet gehakt, placht ik uit te leggen aan wie dat vroeg, want deze reliëfs zijn niet van steen. Eerst werd de vorm in klei geboetseerd, waarna er gips overheen gegoten werd. Nadat dit gedroogd was, werd de klei er uit gepeuterd, zodat een mal overbleef. Daarin werd vervolgens het aluminiumbeton gegoten. Die moest ‘drogen’ in een bak met koud water. De laatste stap bestond uit het afslaan van het gips. De meeste bewondering oogstte het werk van Ineke van Baarsen, dat leek op een heuse gevelsteen. Ze had haar eigen naam verbeeld in een baars, die brutaal zijn kop naar buiten stak boven een volmaakte sierrand. Veel beschouwers vroegen zich af, hoe deze al die behandelingen had overleefd. Gouden letters eronder maakten het reliëf compleet. Ook het werk van Aukje Stokkink, een dansend paar, werd bewonderd, zo fijntjes in elkaar vervlochten als het was. Het derde reliëf (van de hand van ondergetekende) was een abstractum. Men zag er eerder een chinees karakter in dan een ‘wilde vrouw’ zoals het betiteld was.
Messendoekje Op de 1e etage wandelde ik met Marie Koning en keken naar de beide zeegezichten van Lidy Visser. Ze had er nog veel meer gemaakt, vertelde Marie, toen ze samen op de Wadden geschilderd hadden. De twee schilderijtjes vormden een geheel door kleur en vorm en sprongen er in die ruimte uit door het lichte en impressionistische ervan. “Wat vind jij nu het mooiste schilderij,” vroeg ik Marie op die middag. Andere Zondagsschilders die ik dat gevraagd had konden of wilden daar geen antwoord op geven. Een zei: “Ach, dat doet er toch niet toe, zo moet je niet kijken” en een ander “Nou ja, ze zijn allemaal zo verschillend en allemaal hebben ze wel wat”. Ik vulde de vraag daarom aan: “Of welk werk blijft je bij?”Marie bedacht zich niet lang en wees op het schilderij van Tineke Zwiers, een geelgrauw doek met rode stroken links en rechts, waarop het woord ‘messendoekje’ stond en in het midden een knol. “Dat vind ik echt bijzonder, het is zo eenvoudig en zo mooi geschilderd. Kijk nou naar de kleuren van die knol!” Gastenboek Verschillende bezoekers hadden minder moeite hun voorkeuren uit te spreken, zo bleek uit het gastenboek. De drie poesjes, in het midden van de wand met minia25
Palet COVER 370_1+4 08-04-14 14:10 Pagina 1
P A L E T
turen, spraken kennelijk tot veler verbeelding en gemoed. “Ik wil het kopen, kan dat?” schreven ze in het boek. Het werk was van de hand van Gertie Offermans, afgaande op de letters G.O. die het signeerden. In het boek stonden reacties die vrijwel allemaal positief waren. Een greep eruit: “Wat een mooie schone ruimte!” “Mooie diverse tentoonstelling, de nieuwe locatie is ook heel mooi”. “Een waardige expositie in plaats van de M&A”. “Het is hier lichter en ruimer dan voorheen in de Kerk”’ “Zondagsschilders Zwaar Onderschat!!!” “Met ongelofelijk veel liefde & plezier gemaakt, ontzettend zorgvuldig tentoongesteld!”
Magazine voor kunstenaars en kunstliefhebbers
3 7 0
• J A A R G A N G
Evaluatie Volgens Nel Huurman zijn er 520 bezoekers geweest. Dat aantal is beduidend minder dan in de Mozes&Aäronkerk – waar het er meer dan 2000 waren – maar, zegt ze: “Dit waren wel allemaal mensen, die specifiek geïnteresseerd waren in de Zondagsschilders, niet zomaar toeristen”. Nieuwe leden heeft de tentoonstelling tot dusverre niet opgeleverd, maar dat kan nog komen. Nel meent dat het voor herhaling vatbaar is de tentoonstelling te houden in de eigen ateliers. “Over het tijdstip moeten we nog nadenken. Zelf vond ik Pasen niet gek, maar dan moeten we wel de donderdag ervoor al kunnen inrichten. Er is echter ook een idee om de tentoonstelling aan het begin van de zomerstop te houden. De bootwerkweek zou dan één week moeten worden uitgesteld.” Begin mei wil ze een evaluatie houden met de tentoonstellingscommissie, zodat op basis daarvan nieuwe plannen gemaakt kunnen worden.
7 0
• A P R I L / M E I 2 0 1 4
HET LENTEGEVOEL OPWEKKEN SCHILDERIJEN VAN PETER KEIZER BEVROREN MOMENTEN DE ROOTS VAN SVETLANA TARTAKOVSKA
JAARGANG 70
NR 370
APRIL/MEI 2014 ADVIESPRIJS
€ 6,75
Allerhande
STILLEVENS MET EEN KNIPOOG HET LICHT EN LEVEN VAN JOS VAN DE VEN
Neem een abonnement voor slechts € 27,50 per jaar. Alleen voor De Zondagsschilders Aanmelden bij de ledenadministratie 020-6243933 Kijk ook op de website www.paletmagazine.nl
26
Teken- en Schilderdagen BP
RONALD VERSLOOT GEKENMERKT DOOR GELAAGDHEID
Als u dit nummer leest, heeft die evaluatie dus al plaats gevonden. Dat betekent echter niet, dat u uw (eventuele) commentaar of ideeën voor de tentoonstelling niet alsnog kunt laten weten aan de commissie. Deze kan daar alleen maar baat bij hebben. Johanna de Wilde
Op zondag 1 juni 2014 vindt er een schilderdag plaats in Den Bosch. De kosten zijn €11,-. Hiervoor krijgt u koffie met een Bossche bol en een lunch. Aanmelden vooraf is gewenst. U kunt dit doen bij J.v.d.Wiel, tel 0412 455875 of bij W.v.d.Rijt, tel 073 613 72 25. Ook via internet kunt u zich opgeven:
[email protected]. Voor meer informatie kunt u op de site kijken van Het Bossche palet, dat is www.hetbosschepalet.nl. In Twisk is er een teken- en schilderdag op zaterdag 14 juni. Ook hier zijn kosten aan verbonden, namelijk €12,50. U ontvangt dan koffie met iets erbij en een lunch. Aanmelden in het Dorpshuis, Dorpsweg 91, Twisk. Voor verdere informatie kunt u terecht bij Nel Kay- Sluis, e-mail
[email protected] of tel. 0227 541604. 27
te Maqruieatlen mate
Pres maepntatie pen
gs n i kkialen a p r er Vemat stic Plakpla
Boekbin materiaders len
by Hob Teken e n schild e r materia s len
ier p a P
VLIEGER
amstel 34 1017 AM amsterdam 020 6235834 www.vliegerpapier.nl 10% korting voor de zondagsschilders
28
De schilderdag in Enkhuizen vindt dit jaar plaats op zaterdag 30 augustus. Deelname kost €5,00. U kunt zich op de dag zelf aanmelden in het NS gebouw. Verdere informatie is te verkrijgen bij:
[email protected]. Stichting Kunst en Crea organiseert een teken-en schilderdag op donderdag 11 september in Purmerend op de Koemarkt. Aanmelden moet men zich in café Concordia op de Koemarkt. Verdere informatie is te verkrijgen bij Jose de Ruijter, e-mail
[email protected]. De schilderdag op het Rembrandtplein gaat dit jaar niet door, omdat er geen geld meer voor wordt gegeven door de bedrijven daar. Ook de schilderdag in Weesp gaat niet door. Hier wil men deze dag eens in de vijf jaar gaan organiseren. De wens is dat mensen door dit soort dagen geïnspireerd worden. Vraag in uw groep of er anderen zijn die het leuk vinden om er naar toe te gaan. Als je met meerdere mensen gaat is dat gezellig. Ik zelf weet uit ervaring hoe mooi en fijn het is om te doen. Vorig jaar heb ik ook verschillende van De Zondagsschilders gezien in Enkhuizen en Purmerend. Hopelijk tot ziens op een van die dagen. Henny Bax, coördinator tekendagen.
Kunstblad “Atelier” gratis mee te nemen
De eindredacteur van het kunstblad “Atelier” bood 500 exemplaren aan waarin het artikel van de ZS stond, voor alle leden van de Zondagsschilders. Deze exemplaren liggen op de ateliers op de eerste en derde etage, iedereen kan een exemplaar mee nemen. Leden die geen cursus volgen, kunnen een exemplaar op de ateliers (laten) afhalen vóór of na afloop van de lessen zodat geen ongerief wordt veroorzaakt.
Henk Veen Dam tot Dam Kunstplein
Op zondag 21 september 2014 vindt de tweede editie van het Henk Veen Dam tot Dam Kunstplein plaats. De dag wordt georganiseerd door kunstenaar Henk Veen in samenwerking met de organisator van de Dam tot Damloop, Le Champion. Kunstenaars, hetzij professioneel hetzij amateur, zijn welkom om deel te nemen aan dit grote openlucht kunstfestijn van Nederland. Het is dé kans om deelnemers en bezoekers van dit evenement uw talent te laten zien en tevens de deelnemers aan de loop te ondersteunen met een kunstzinnig doek. Waar en wanneer De route van de Dam tot Damloop gaat door de wijk Molenwijk en over de Verlengde Stellingweg in Amsterdam Noord.. Langs deze route wordt ook het Henk Veen Dam tot Dam Kunstplein georganiseerd. De start is om 11.00 uur, einde om 16.00 uur. Aanmelding bij de organisatietafel in de Molenwijk in Amsterdam Noord tegenover het Cruyff Court. Alle deelnemers ontvangen een gestempeld en op de achterzijde geparafeerd schildersdoek (60 x 80 cm), waarna zij een plek langs de route mogen uitzoeken om te schilderen. 29
Thema Uiteraard is het thema van dit evenement: “Dam tot Damloop”. Belangrijk om te weten Iedere kunstenaar ontvangt 4 consumptiebonnen voor frisdrank. Deze zijn alleen in te leveren bij de organisatietafel van het Henk Veen Dam tot Dam Kunstplein. Elke kunstenaar is verantwoordelijk voor het schoon achterlaten van de plaats waar hij/zij geschilderd heeft. Indien dit niet het geval is worden de kosten voor schade en/of vervuiling van de plek verhaald op de kunstenaar zelf. Verkoop van uw werk is niet toegestaan, omdat hiervoor geen vergunning is aangevraagd. De kunstenaar mag uitsluitend gebruikmaken van het door de organisatie beschikbaar gestelde doek van 60 x 80 cm. Het schilderij moet direct na het evenement door de kunstenaar zelf worden meegenomen. Niet meegenomen schilderijen worden hierna het eigendom van de organisatie. Het schilderij dient aan het einde van de schilderdag gefotografeerd te worden door de organisatie om mee te doen met de jurering. Over de locatie en wanneer alle schilderijen tentoongesteld worden en de officiële opening en bekendmaking van de prijswinnaars zal plaatsvinden, volgt nader bericht aan alle deelnemers. Er zijn vele leuke en mooie prijzen beschikbaar gesteld: 1ste prijs: Dam tot Dam VIP Arrangement. 2de prijs: ASICS Dam tot Dam hardloopschoenen 3de prijs: ASICS Dam tot Dam kledingpakket De jury zal bestaan uit Le Champion, een speciale gast en kunstenaar en organisator Henk Veen. Ook kan men stemmen op Facebook en tijdens de expositie, deze stemmen tellen mee. Deelname & inschrijfgeld U kunt zich inschrijven via de website www.HenkVeen.nl of www.HenkVeen.com. Na inschrijving ontvangt u een factuur. De kosten voor deelname zijn €42, 35 (incl. 21% BTW), te storten op rekeningnummer 1980428, ten name van Henk Veen te Amsterdam, onder vermelding van “Dam tot Dam Kunstplein 2014” en uw naam en het factuurnummer. Na betaling ontvangt u een bevestiging van deelname via e-mail. Let wel, zorg dat de betaling direct na ontvangst factuur wordt overgemaakt, om zekerheid te hebben van deelname. Voor meer informatie kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met: Freeda, management Henk Veen en medeorganisator Kunstpleinen, telefoonnummer 06 28 13 52 47.
Zomerstop
De zomerstop begint op zondag 1 juni en eindigt op zondag 31 augustus. Op maandag 1 september beginnen de lessen weer. Zomerstop
zondag 1 juni tot en met zondag 31 augustus
Start lessen
maandag 1 september
Secretariaat
Tijdens de zomerstop is het secretariaat beperkt bereikbaar. Bereikbaarheid secretariaat tijdens zomerstop wanneer
telefoon
email
woensdagen 10:00 - 13:00
020 624 39 33
[email protected]
In de maand juli is het secretariaat gesloten.
Inloopateliers op woensdag en zaterdag
Tijdens de zomerstop kunnen is het atelier op de 3e etage voor leden enkele uren op woensdagen en zaterdagen open. Voor wie (alleen leden)
Wanneer (tijdens zomerstop)
Kosten
Tekenen en schilderen
woensdag van 10:00 - 16:00 uur zaterdag van 11:00 - 15:00 uur
€ 4,20 per keer
Beeldhouwen
zaterdag van 11:00 - 15:00 uur
€ 4,20 per keer
Grafiek
zaterdag van 11:00 - 15:00 uur
€ 5,20 per keer
Waar 3e etage Geldersekade
Wie komen er helpen op de schoonmaakdag?
Tweemaal per jaar wordt er een extra schoonmaakdag georganiseerd, aan het begin van het jaar en aan het eind van de zomer. Om in september weer in een schoon en opgeruimd atelier aan de slag te kunnen gaan, hopen wij dat op woensdag 27 augustus een groot aantal leden de handen uit de mouwen willen steken. De corveelijst hangt samen met de klussenlijst op de ateliers, zodat je kunt zien wat er op zo’n dag allemaal gedaan wordt. Corveedienst voor de grote schoonmaak van de ateliers 27 augustus Wie
tenminste één afgevaardigde per groep
Wat
ongeveer 3 uur helpen schoonmaken
Wanneer
op woensdag 27 augustus voordat de lessen weer starten na de vakantie
Hoe laat
om 10:00 uur verzamelen op de 3e etage voor koffie/thee en taakverdeling
Lunch
Om ongeveer 12:30 uur is er een lekkere lunch
Namens de ateliercommissie bij voorbaat hartelijk dank. 30
31
AGENDA 2014 24 t/m 31 mei
Week van de Amateurskunst
25 mei
Inloopatelier Beeldhouwen – Schilderen – Grafiek
1 juni
Start Zomerstop
4 juni t/m 20 aug.
Zomeratelier tekenen en schilderen, elke woensdag, 10.00 uur
7 juni t/m 23 aug.
Zomeratelier beeldhouwen, schilderen en grafiek, elke zaterdag, 11.00 uur
2 t/m 8 juni
Werkweek: Bootreis Salonboot “De Amsterdam” (er is nog plaats)
12 juni
Bestuursvergadering
4 t/m 11 juli
Werkweek: Hotelreis Rebosch, Schoorl (er is nog plaats)
1 t/m 30 juli
Sluiting secretariaat
21 t/m 25 juli
Zomercursus: Kunst aan ‘t IJ
9 augustus
Beleidssesie bestuur
27 augustus
Schoonmaakdag
31 augustus
Einde Zomerstop
1 september
Start lessen jaargroepen
3 sept. t/m 1 okt.
Korte cursus ‘Abstraheren kun je leren’
4 september
Bestuursvergadering
7 september
Portret op Zondag
17 sept. t/m 15 okt.
Tekenen op je tablet
21 september
Kunst & Koffie, Het nieuwe Mauritshuis
4 en 5 oktober
Kunstmarkt Atelier Zondagsschilders
8 oktober
Start Oriëntatiecursus
12 oktober
Portret op Zondag
26 oktober
Kunst & Koffie, Marc Rothko
Kijk voor meer informatie over cursussen en evenementen op onze website www.dezondagsschilders.nl
