30‐9‐2015
Anne-Marie Fokkens Dagvoorzitter
1
30‐9‐2015
31 maart 2011 † 56 jaar
Marco Polo 1254 - 1324
2
30‐9‐2015
31 maart 2013 10 oktober 2013 9.000 km door 15 landen
3
30‐9‐2015
4
30‐9‐2015
Irkeshtam pass Kirgizië: 3.780m
Chirchik pass Kirgizië: 2.408m
5
30‐9‐2015
6
30‐9‐2015
7
30‐9‐2015
8
30‐9‐2015
2013
2006
9
30‐9‐2015
9.000 km Door 15 landen
Compleet vernieuwd Asbestfeiten
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
10
30‐9‐2015
Feitelijke blik op de gevolgen van asbest
Sjaak Burgers Longarts in het Antoni van Leeuwenhoek
Nederlands Asbestose Panel
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Mogelijke belangenverstrengeling Medisch adviseur • patiëntenvereniging voor asbestslachtoffers • Instituut Asbest Slachtoffers
• Asbest en mesothelioom - Hoe gevaarlijk is het? • Mesothelioom
O be o d gd lid Onbezondigd d ad adviesraad es aad • Roche Nederland • AstraZeneca Nederland
• Medisch onderzoek in Nederland
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Japan
40 jaar latentietijd 40 *104 ton
1100
35
1000
asbest import/jaa ar
30 25
900 800
20
700
15
600
10
500
5
400
Overlijden aan mes sothelioom/jaar
Asbest en mesothelioom
De rode draad vandaag
Asbest en mesothelioom
Hong Kong
Asbestgebruik (kg/inwoner/jaar)
0 1930 1936 1942 1948 1954 1960 1966 1972 1978 1984 1990 1996Morinaga et al Ind Health 2001 p65‐74
11
30‐9‐2015
Asbest en mesothelioom
Hong Kong
Asbest en mesothelioom
Nederland
mesothelioom (per 106 inwoners/jaar)
IAS monitor/ www.asbestslachtoffers.nl
Asbest en mesothelioom
Blijft asbestkanker een probleem? Wereldasbestproductie
Wereldwijd
Park, Lancet 2011
Asbestrisico voor het individu?
Mesothelioom bij vrouwen
Indirect bewijs: • Hoe vaak komt mesothelioom voor bij vrouwen. Et Eternit, it Goor
• Extrapolatie van studies naar beroepsexpositie.
Achtergrondincidentie 2-4/106 www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Sinninghe Damste et al 2007
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
12
30‐9‐2015
Politieke vertaalslag van de feiten
Psychologische gevolgen
1) “Eén vezel kan al kanker veroorzaken” • Overheid en werkgevers verantwoordelijk • Stuurt de vergoedingsdiscussies 2) Maximaal Toelaatbaar Risiconiveau/ Verwaarloosbaar Risiconiveau bij asbestblootstelling • Regelgeving veilige werk- schoolleefomgeving
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Door asbest veroorzaakte ziekten
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Mesothelioom
• Asbestkanker – mesothelioom
borstvlies
• Asbestose – verlittekening van de long aques – goedaa goedaardige d ge bo borstvliesverdikkingen st es e d ge • Plaques • Longkanker long vocht www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Mesothelioom
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Behandeling borstvlies
• Maar 1 bewezen effectieve behandeling voor mesothelioom • Sinds 2004!! • Chemotherapie met ‘pemetrexed’ • Verbetert de gemiddelde overlevingskans van 9 naar 12,8 maanden Vogelzang, J Clin Oncol, 2004
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
13
30‐9‐2015
Waarom?
Dendritische cel therapie
Onaantrekkelijke ‘markt’ • Weinig patiënten • Mesothelioom is resistent voor de meeste geteste middelen
WEESZIEKTE Hegmans, Aerts, Curr Opinion Pharmacol 2014
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Tumorcelkweken chemotherapie borstvlies
long
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Nationale studie NVALT19 Doorgaan na de standaard chemotherapie met ‘mild’ chemoschema • Gerandomiseerd 0 pat patiënten ë te nodig od g • 120 • Financiering datamanagement door KWF • Steun voor translationeel onderzoek
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Juridische feiten rondom asbest
Leo Hendriks Dr. Mr. bij Wyck Advocaten www.wyck-advocaten.nl
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
14
30‐9‐2015
Casus: de loodsen
De Loodsen
Verwijderen asbest dak • moet toch (2024) Zo goedkoop mogelijk Geen gedoe • zelf doen www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Loods 1: met de buurman
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Loods 1: met de buurman
Asbestverwijderingsbesluit 2005 • • • •
Art. Art. Art. Art.
3: 6: 7: 9:
geen inventarisatierapport niet door gecertificeerd bedrijf niet onmiddellijk verpakt, enz geen visuele inspectie
Afvoer naar afvalinzamelaar
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Loods 2: met klusjesman Arbo wetgeving van toepassing • Arbeidsinspectie Bestuursrechtelijke aanpak • Boetes Significant verschillen met strafrecht • Tijdverloop en moment van betalen
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Proces Verbaal Strafrechtelijke aanpak • Keuze bij vervolging (meestal art. 3 en 6) Boetes tussen € 2000 en € 10.000
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Loods 2: met klusjesman Beleidsregel boeteoplegging arbo • Hoogte boete: met gemak : € 40.000 Optellen verschillende overtredingen • art. 1 lid 5 Beleidsregel
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
15
30‐9‐2015
Rechtsbescherming Hogere boetes Andere (minder ?) rechtsbescherming T t i Toetsing door d de d rechter ht Procedure
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Eigenaren Door inschakelen derden gevrijwaard ? Verschil met civielrechtelijke aansprakelijkheid Bij punitieve handhaving: • geen risico-aansprakelijkheid
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
2024 Onderzoek Search 2012
“Inventarisatie asbestcement dak- en Gevelbekleding in Nederland”
Golfplaten: 248.819.920 m2 Nog te gaan tot 2040
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Feiten op het gebied van wet-, regel- en normgeving
Perceptie
Feiten
Udo Waltman Bedrijfsdirecteur SGS Search
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
16
30‐9‐2015
Perceptie – Europa – Wereldwijd
Er gebeurt veel
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Er loopt (heel) veel veel. Er gebeurt te weinig. weinig
Overall
Veel aandacht, positieve ontwikkelingen, breed gedragen
Feitelijk nu en verwacht • Grenswaarden • Asbestdaken en asbest in grond • Calamiteiten • Opleiden • Normen en schema’s
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
17
30‐9‐2015
Grenswaarden
Asbestdaken
Verankering wet Keuzes te maken Innovatie en vezels In/uit stelsel
• 2024 • Consultatierondes
• • • •
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Calamiteiten • Toename • Gelijke aanpak • Prioriteiten gebouwen g
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Normen, wetten, schema’s • • • • •
Arbobesluit Bouwbesluit NEN 2990 nw SC 530 SC 540
• • • • • •
SC-i 547 SC-i 548 NEN 2991 NEN 5707 (bodem) NEN 5897 (puin) NEN 5898 (analyse)
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
• Asbest in grond
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Opleiden • Brede aandacht • Praktijkgericht DAV1 & DAV2 • Laboratoria • Opdrachtgevers
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Toekomstperspectief
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
18
30‐9‐2015
Vragenronde
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
PAUZE
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Vraaggesprek asbestcalamiteit
Sjaak van der Tak Westland
Henk Loonen Venray
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
19
30‐9‐2015
20
30‐9‐2015
Feiten vanuit de industrie
Monique Caubo Director Responsible C Care DSM
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
21
30‐9‐2015
Contents
Asbestos
• • • •
DSM at a glance DSM’s requirements for Safety, Health and Environment Asbestos in DSM Summary
Monique Caubo Corporate Operations & Responsible Care September 2015
DSM in motion: driving focused growth
Sustainability From responsibility to business driver
• No. 1 in Dow Jones Sustainability Index (DJSI) for Chemicals in 6 out of 8 years • ~ 89% of DSM innovation pipeline are ECO+ • ~ 40% of DSM’s running business is ECO+
22
30‐9‐2015
HEALTH I NUTRITION
HEALTH I MATERIALS
Delivering healthier food and feed Optimizing immune systems Nutritional ingredients for a healthy livestock Improving eye health
Combating vitamin D deficiency
Driving advances in healthcare, protection for all Joint replacements
Feeding the planet
Surgical Modeling
WFP partnership Sun care: UV filters Solvent free paints
Targeted drug delivery
Food protection
MATERIALS
Renewable energy Sustainable windmill blades Enabling wind powered shipping Capturing the power of the sun Bio-gas
DSM’s requirements for Safety, Health and Environment (1) In new projects but also in small projects and changes (i.e. everything that is not an identical replacement), SHE requirement 8.7 that bans the use of asbestos applies. This has Thi h to be b strictly i l adhered dh d to; any deviation d i i from f this hi requirement i is a grave non-compliance.
23
30‐9‐2015
DSM’s requirements for Safety, Health and Environment (2) Requirement 5.18 The following requirements specifically apply to Asbestos • no new use is introduced; • contamination of products and shipments is avoided; • spraying of Asbestos-containing products is prohibited; • in those cases where Asbestos is already being used or is present:
Asbestos in DSM • Asbestos inventory available for all Legacy Sites • Specific Units have specific plans in place For acquisitions, specific timelines for finalizing the inventory apply
1. its presence is inventoried and marked or otherwise made known to whom it is relevant; 2. the Asbestos is kept encapsulated and contained. It is established on the basis of samples that human exposure is below the asbestos threshold limit value recommended by the ACGIH; 3. a rolling long-term program is in place specifying the phased elimination of Asbestos. The plan takes into account the types of Asbestos and the potential risk of exposure. Progress against the plan is reported in the annual SHE report; 4. identifiable funds are reserved in the budget to cover maintenance activities as well as a documented inspection and removal program; 5. training on recognition of Asbestos and procedures for Asbestos safety are provided to relevant personnel; 6. Asbestos abatement in the aftermath of a catastrophic event is addressed in emergency response plans; 7. Asbestos is removed without jeopardizing the health of personnel and according to good industry practices. Where necessary or required, external expertise is used.
Case:
Case:
consequences of the use of spray asbestos during construction in the seventies (1)
consequences of the use of spray asbestos during construction in the seventies (2)
The object was built in 1969-1972. For fireproofing the steel construction, spray asbestos was applied widely. In addition, all walls in the building contain bound asbestos. In 1977 the use of spray-asbestos was legally prohibited due to the exposure risks inherent to this type of non-bounded (friable) asbestos. Since 1992-1995, there have been inventory and remediating projects to mitigate the risks for asbestos exposure. In this period, the spray-asbestos was removed from the object with the at that time best available techniques.
• In practice, the asbestos removal process in 1995-1996 did not result in a sustainable encapsulation and containment of all remaining asbestos. We have this experience at more sites. • Having remaining sources of friable asbestos present in combination with the effect of aging of containment and encapsulation and the building itself may over time lead to setting free asbestos fibers. • The Dutch NEN2991 standard published in 2005 already mentions that often remaining asbestos is found in buildings where previously ‘first-generation removal’ of spray-asbestos took place.
Thank You!
Summary • Asbestos is still an important topic, in the Netherlands and in other countries • After Asbestos eradication projects in the past, it has to be taken into account that the asbestos may still be present, and that the predictability of release is limited • Control plans need to be in place, budget should be sufficient for seeking additional advice from qualified consultancy firms • Contracts with qualified consultancy firms need to be in place • Communication to personnel is crucial in case of undesired detection/releases Prevention of all exposure is the goal!
24
30‐9‐2015
Feitelijke blik op de asbestketen
Anne-Marie Rakhorst Duurzaam ondernemer en oprichter Search
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Feitelijke blik op de asbestketen Feiten onverminderd belangrijk
Tijden veranderen… of niet? Editie 2015 • Woningcorporaties • Industrie a d a e s • Handhavers gemeenten en RUD • Asbestsaneerders Publicatie op te vragen via www.asbest-search.nl
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Status quo kennis bij corporaties Kennis over asbest in complexen
Percentage dat medewerkers heeft opgeleid om asbest te herkennen
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Stelling De enquêtedeelnemers zien dit te rooskleurig. Er is wel degelijk een terugval in kennis over asbest binnen de corporaties.
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
25
30‐9‐2015
Voorbereid op asbestcalamiteiten?
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Stelling
Minder controle
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Pakkingen beter in beeld
De recente inspanningen om de gemeentelijke handhaving opnieuw in te richten hebben een averechts effect.
De aandacht voor asbesthoudende pakkingen stijgt in de industrie.
48% 71% www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Afsluitende stelling
LAVS wint terrein Meer woningcorporaties aan de slag met het Landelijk Asbestvolgsysteem
Innovaties helpen de branche niet verder doordat ze het verder perfectioneren van beproefde methoden in de weg staan.
15% 32% www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
26
30‐9‐2015
Vragenronde
Dagafsluiting
Armand Schreurs Poppenspeler en cabaretier
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Borrelen - vergeet uw boek niet
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
27