als consumenten moeten wéten dat er keuze is voor eerlijke handel. Nog belangrijker

Geen meloenen, maar talloze manden vol cacaovruchten

Millenniumloop: honderd kilometer voor het goede doel

Een lokale boer loopt met zijn mand vol cacaovruchten door het Afrikaanse landschap. Steeds meer Westerse organisaties raken doordrongen van het belang van Fairtrade. Dit komt de levensomstandigheden van deze boer, en met hem vele anderen, ten goede.

Op vrijdag 5 en zaterdag 6 september vinden in IJlst de Millenniumfestiviteiten plaats. Een groot onderdeel daarvan is de Millenniumloop. Diverse teams, variërend van twee tot 22 deelnemers, leggen dan honderd kilometer af voor The Hunger Project.

WO 20 AUGUSTUS 2014

Het laatste nieuws op heerenveensecourant.nl

Regio | 23

Fairtrade lééft in Fryslân, van Dokkum tot Oudemirdum en van St. Annaparochie tot Wolvega. Veel Friezen zetten zich al jaren in voor een eerlijke prijs voor de producenten van koffie, thee, fruit, kleding en andere producten. Een groeiend aantal gemeenten hebben het predicaat Fairtradegemeente of streven daarnaar. Zeker sinds Provinciale Staten uitsprak de eerste Fairtrade provincie van Nederland te willen worden, zijn we hard op weg naar Fryslân Fairtrade. Deze zomer volop aandacht in de Friese weekbladen voor Fairtrade. Deze pagina’s komen tot stand met medewerking van mensenrechtencentrum Tûmba.

‘Van kleine initiatieven tot mooie resultaten’ HEERENVEEN ,,Heerenveen manifesteert zich sinds 2007 nadrukkelijk als Millenniumgemeente. Maar wat Fairtradebeleid betreft, zijn we er nog niet. Daar ligt voor ons de komende jaren een grote uitdaging. We zijn ondernemers misgelopen, omdat zij hun assortiment moesten aanpassen met Fairtradeproducten. Dit had niet bij iedereen de hoogste prioriteit. En gezien het feit dat de afgelopen jaren ook voor ondernemers financieel en economisch zwaar waren, begrijp ik dat ook wel. Wij zien Fairtrade als één van de vele projecten, die bijdragen aan de ontwikkeling van de Derde Wereld. We helpen, samen met de inwoners van de gemeente Heerenveen, veel initiatieven in Vietnam, Oeganda, Nepal en ZuidAfrika met een millenniumsubsidie. Dit blijft nodig, zolang het niet vanzelfsprekend is dat kinderen iedere dag gezond eten, of naar school kunnen gaan. Kleine initiatieven leiden dus tot heel mooie resultaten. Schoon water voor Mozambi-

que is bijvoorbeeld een ander project dat we met de Provincie Fryslân ondersteunen. We stellen daar ambtelijke capaciteit voor beschikbaar. Met betrekking tot Fairtrade, heeft de Wereldwinkel in Heerenveen als trendsetter gefungeerd. Ik vind dat zij het gedachtegoed van eerlijke handel heel goed promoten. Men moet ergens anders op de wereld net zo de kost verdienen zoals dat hier gebeurt. Duurzaamheid en armoede de wereld uit - dat zijn de twee millenniumspeerpunten van onze gemeenteraad. Hier ligt tijdens de uitvoering de focus op. Het is fantastisch om nu, zeven jaar nadat we Millenniumgemeente zijn geworden, de resultaten van onze inspanningen te zien. Van voetbalverenigingen tot kunstenaars – iedereen draagt een steentje bij. Natuurlijk zijn dit druppeltjes op een gloeiende plaat, maar alle kleine beetjes helpen. Nu is het zaak om deze positieve lijn door te trekken. Het dicht bij huis werken aan een betere wereld kan beginnen!”

Coby van der Laan (PvdA) – Wethouder Heerenveen

Sietske Poepjes: ,,Wij leggen niets op, want Fairtrade beklijft alleen als de slagkracht uit de lokale gemeenschappen en regio’s zelf komt.”

‘Fairtrade getuigt van goede smaak’ Wie de twitterberichten van CDA-gedeputeerde Sietske Poepjes (35) wel leest, weet dat ze dol is op koken en lekker eten. Er verschijnen regelmatig smakelijke foto’s van haar kookkunsten. Ze maakt niet bewust reclame voor Fairtradeproducten, maar gebruikt die wel degelijk in haar keuken. ,,De smaak en kwaliteit zijn uitstekend, precies wat hobbykoks als ik belangrijk vinden.” Eerlijk in alle opzichten dus, die fairtrade producten: van productie en handel tot kwaliteitsklasse en smaaksensatie. Daarom heeft Sietske Poepjes vertrouwen in de keuzes die wij met z’n allen als consument maken. ,,We eten steeds bewuster en dat heeft invloed op ons koop- en kookgedrag. Streekproducten doen het goed, maar veel lekkers komt alleen van ver, zoals koffie, thee, chocolade en bananen. Daarom is Fairtrade zo belangrijk en vind ik het fantastisch dat deze producten steeds vaker verkrijgbaar zijn in de supermarkt. Want dat laat zien dat we sinds de intrede van de Wereldwinkels al een flinke sprong gemaakt hebben.” De enthousiaste hobbykok is zelf dol op verse curry’s, die ze bereidt met fairtrade kokosmelk. ,,Als ik weinig tijd heb, zijn de kruidenpasta’s van Fairtrade Original ook heerlijk. Die zijn nog niet overal verkrijgbaar, maar zouden het volgens mij heel goed doen. Het punt is dat wij

als consumenten moeten wéten dat er keuze is voor eerlijke handel. Nog belangrijker is dat we er in onze omgeving mee in aanraking komen. Dáárom streven wij naar Fryslân Fairtrade.” Eten en drinken doen we allemaal, elke dag opnieuw. Daarom zijn Fairtrade voedselproducten een heel goede start voor wie wil bijdragen aan eerlijke handel. De keuzemogelijkheden voor Fairtrade kleding, cadeaus, hebbedingen, sieraden en woonaccessoires zijn in Friesland wat beperkter, maar ook op steeds meer adressen verkrijgbaar. ,,Reden te meer om de schouders onder Fryslân Fairtrade te zetten”, vindt Poepjes. ,,Veel gemeenten zijn goed op weg sinds de start van de campagne in 2012, maar ik ben nog niet tevreden, want de teller staat pas op drie officiële Fairtradegemeenten. Veel gemeenten zijn er dichtbij, maar er zijn nog flink wat slagen te maken om als provincie de Fairtradetitel te verdienen.” De gedeputeerde heeft een heldere visie op de Fairtrade ontwikkeling in de provincie. ,,Wij leggen niets op, want het beklijft alleen als de slagkracht van onderop komt, uit de lokale gemeen-

schappen en regio’s zelf. Natuurlijk geven wij als provincie het goede voorbeeld en faciliteren we – samen met Tûmba – de gemeenten zoveel mogelijk bij het opbouwen van kennis en kunde. We zien dat gemeenten echt wel willen, maar ze hebben niet allemaal voldoende mankracht en geld beschikbaar om fairtrade voldoende in de steigers te zetten. Het zou jammer zijn als alle energie en inspanningen daarop afketsen, daarom hebben de Provinciale Staten besloten nog een extra finan-

ciële impuls te geven.” En de portemonnee van de consument? ,,Wie wil of moet besparen en toch eerlijk en gezond wil eten, kan genoeg slimme keuzes maken. Kijk maar naar het nieuwste boek van Jamie Oliver, Bespaar met Jamie. Zo min mogelijk weggooien en kiezen voor biologisch en kwaliteit is de trend. Fairtrade Original verwoordt het prachtig in hun slogan: het is de lekkerste manier om iets goeds te doen.” Amber Boomsma

De consument: Klaren Jet Klaren wil een leuk cadeau aan de stagiaire bij haar op school geven. ,,Ze spaart voor een wereldreis. Een spaarpot in de vorm van een wereldbol lijkt me dan een goed cadeau’’, zegt ze met een glimlach. Juist voor cadeaus kijkt ze bij de Wereldwinkel. Boodschappen doet Jet hier niet. ,,Ik vind andere koffie gewoon lekkerder. Maar als het even kan, neem ik wel een Fairtradeproduct mee. Ik leer de kinderen op school ook over eerlijke

handel. We behandelen dan Max Havelaar en hoe mensen werken aan de andere kant van de wereld. Ik vind dat iedereen daar wel bewust van moet zijn.’’

Geen meloenen, maar talloze manden vol cacaovruchten

Millenniumloop: honderd kilometer voor het goede doel

Een lokale boer loopt met zijn mand vol cacaovruchten door het Afrikaanse landschap. Steeds meer Westerse organisaties raken doordrongen van het belang van Fairtrade. Dit komt de levensomstandigheden van deze boer, en met hem vele anderen, ten goede.

Op vrijdag 5 en zaterdag 6 september vinden in IJlst de Millenniumfestiviteiten plaats. Een groot onderdeel daarvan is de Millenniumloop. Diverse teams, variërend van twee tot 22 deelnemers, leggen dan honderd kilometer af voor The Hunger Project.

WO 3 SEPTEMBER 2014

Het laatste nieuws op joustercourant.nl

Regio | 31

Fairtrade lééft in Fryslân, van Dokkum tot Oudemirdum en van St. Annaparochie tot Wolvega .Veel Friezen zetten zich al jaren in voor een eerlijke prijs voor de producenten van koffie, thee, fruit, kleding en andere producten. Een groeiend aantal gemeenten hebben het predicaat Fairtradegemeente of streven daarnaar. Zeker sinds Provinciale Staten uitsprak de eerste Fairtrade provincie van Nederland te willen worden, zijn we hard op weg naar Fryslân Fairtrade. Deze zomer volop aandacht in de Friese weekbladen voor Fairtrade. Deze pagina’s komen tot stand met medewerking van mensenrechtencentrum Tûmba.

Na leven een in Pakistan een passie voor fairtrade HEERENVEEN De Wereldwinkel in Heerenveen bestaat dit jaar 35 jaar en de 66-jarige Rieki Kleinhesselink is daar al 30 jaar lang werkzaam als vrijwilligster. Zij leidt een klein team dat de coördinatie regelt voor de diverse aspecten van de winkel. De van oorsprong chemisch analiste heeft een aantal jaren voordat ze uit het oosten van het land in Friesland neerstreek met haar man ontwikkelingswerk in Pakistan gedaan. Het gezin trok daar in 1978 heen met jongen kinderen. Omdat ze in een afgelegen gebied woonden en werkten zonder onderwijsfaciliteiten zoals bijvoorbeeld een internationale school, heeft zij de kinderen daar vijf jaar lang zelf lesgegeven. ,,Bij terugkomst in Nederland kon mijn man aan het werk in Heerenveen en het was bijna vanzelfsprekend voor mij om me als vrijwilligster op te geven bij de Wereldwinkel. Als je in een ontwikkelingsland hebt gewoond en gewerkt en de

omstandigheden daar van nabij hebt meegemaakt, vind ik dat je ook hier je daarvoor op enige wijze moet inzetten.” Zij is blij met het feit dat ze een team heeft kunnen formeren, maar streeft wel naar wat verjonging in de vrijwilligersgroep. ,,Vanuit scholen krijgen wij eigenlijk meer aanvragen in het kader van een maatschappelijke stage dan wij kunnen plaatsen. Dat geeft ook weer een nieuw leuk en fris elan in de winkel. Helaas blijft het daar dan bij. Een enkeling komt nog wel eens terug in de winkel met ouders, maar wij zouden graag zien dat er uit deze groep ook jongeren opstaan die hier vrijwilligerswerk willen doen. Zolang als het kan zal ik dit werk blijven doen, ondanks onze pensioengerechtigde leeftijd. Overigens gaat mijn man ook nu nog af en toe naar Pakistan. Wij kennen de taal en de mensen en kunnen daar nog steeds een zinnige bijdrage aan de opbouw van het land leveren.”

Rieki Klein-Hesselink (rechtsonder ) met haar team.

Johannes de Goede is projectleider Fairtrade en adviseur internationale samenwerking van Tûmba.

Samen op naar Fryslân Fairtrade Fryslân heeft de ambitie om in 2015 de eerste Fairtrade Provincie van Nederland te worden. Johannes de Goede van Tûmba vertelt hoe we dat samen kunnen bereiken. In een Fairtradegemeente zorgen inwoners, winkels, bedrijven en de lokale overheid samen voor meer eerlijke handel. Fryslân heeft inmiddels drie officiële Fairtradegemeenten: Het Bildt, Tytsjerksteradiel en Ooststellingwerf. Zij zijn een inspirerend voorbeeld voor de andere Friese gemeenten die zich ook inspannen om zoveel mogelijk eerlijke producten te verkopen en te gebruiken. Als nog minimaal acht gemeenten in het komende half jaar de Fairtrade titel verdienen, mag Fryslân zich in 2015 de eerste Fairtrade Provincie van Nederland noemen. Waarbij de organisatie achter Provincie Fryslân uiteraard óók voldoet aan alle gestelde criteria. De provincie heeft mensenrechtenorganisatie Tûmba gevraagd om een ondersteunende rol te vervullen in de ontwikkeling naar Fryslân Fairtrade. ,,Op basis van onze kennis van eerlijke handel geven wij advies en begeleiding, samen met ervaringsdeskundigen uit de drie voorlopende Fairtradegemeenten”, vertelt Johannes de Goede. ,,Voor gemeenten doen we nulmetingen, zodat helder is waar ze staan en wat nog nodig is om Fairtrade Gemeente te worden. Sommigen hebben al een stevige basis, zoals Weststellingwerf, die dit jaar ook heeft uitgesproken voor de titel te gaan. Daar zijn al heel lang werkgroepen actief voor het mili-

eu en de millenniumdoelen; betrokkenheid die je terug ziet in de vraag naar fairtrade producten. In de lokale supermarkten is het aanbod al hoog en staan eerlijke keurmerken als Max Havelaar en Fair Trade Original op ooghoogte.” Het draagvlak is niet in elke gemeente al bij aanvang zo hoog. ,,Onbekend maakt onbemind”, denkt De Goede. ,,Bovendien heb je enthousiaste voortrekkers nodig, zowel binnen het gemeentebestuur als onder lokale bedrijven, organisaties en inwoners. Vaak is de bereidheid er wel hoor, als je eenmaal in gesprek bent. Laatst kwam ik bij een supermarkt waarvan de eigenaar vertelde nog niet veel fairtrade producten aan te bieden. Na onze meting wilde hij meteen de ontbrekende spullen bestellen. Prachtig. Bij grote supermarktketens zijn we natuurlijk afhankelijk van de goodwill van de hoofdkantoren, maar ook daar gaan we het gesprek mee aan als dat nodig is.” De Goede benadrukt dat wij als consumenten een grotere invloed hebben op eerlijke handel dan we vaak denken. ,,Simpelweg door fairtrade producten te kopen en er naar te vragen als het niet wordt aangeboden. Veel mensen zijn aangenaam verrast door de kwaliteit en smaak, dus ik wil hen graag meegeven: deel je ervaringen! Zet foto’s op sociale mediaka-

nalen, vertel anderen erover en laat ze proeven. Het werkt aanstekelijk, dat zien we ook bij horeca die méér wil doen dan alleen fair-trade koffie, thee, bier en wijn schenken. In combinatie met bijvoorbeeld streekproducten kunnen zij met fairtrade lekkers heel smaakvolle én eerlijke gerechten op de lunch- en dinerkaart aanbieden voor bewuste consumenten.” Dat horecagelegenheden ook fairtrade op de kaart aanbieden, is één van de criteria om Fairtradegemeente te worden. Het minimaal benodigde aantal deelnemers hangt af van het inwonertal en dat geldt ook voor de deelnemende supermarkten, giftshops, wereldwinkels, maatschappelijke organisaties en overige bedrijven. ,,Bij gemeenten die

nét boven een bepaald inwoneraantal uitkomen, kunnen die criteria een struikelblok zijn”, ervaart De Goede. ,,Dan is het nog belangrijker om te focussen op de mogelijkheden en inspirerende boegbeelden te hebben. Bovendien zijn creativiteit en enthousiasme voor elke gemeente belangrijk, want het Fairtrade concept is een groeimodel. Die titel is prachtig, maar we vormen met elkaar pas echt een Fairtrade provincie als eerlijke handel in alle opzichten vanzelfsprekend wordt.” Meer informatie: www.fairtradegemeenten.nl

Amber Boomsma

Bewust airtrade Mâria van Kessel en Hero Hoekstra willen een Fairtrade cadeau voor een stagiaire die afscheid neemt. De keuze voor de Fairtrade wijn staat voor hen als een paal boven water: wij hebben het goed in Nederland, laten we andere landen hier in laten meedelen. Mâria vertelt: ,,Wij hebben het niet altijd makkelijk, maar wel altijd goed in Nederland. Ik werk bij Talant met mensen met een handicap. Ik zie hoe zwaar het leven soms kan zijn. Als je

het op deze manier voor een ander iets kunt verlichten, waarom zou je dat niet doen? Wij winkelen dus heel bewust Fairtrade.’’

Fairtradekoffie: eerlijke koffie met Max Havelaar-keurmerk

Millenniumdoelen: in acht stappen naar betere wereld

Bij steeds m eer Friese bedrijven en overheidsinstellingen wordt fairtradekoffie geschonken. Deze koffie is voorzien van het Max Havelaar-keurmerk en garandeert dat producenten in Derde Wereldlanden hun producten voor een eerlijke prijs hebben verkocht.

De Millenniumdoelen hebben betrekking op internationale afspraken over wereldwijde armoedebestrijding. Deze doelen zijn in 2000 vastgesteld door de VN en lopen volgend jaar af. Zo is bijvoorbeeld vastgelegd dat in 2015 alle jongens en meisjes naar school gaan.

WO 17 SEPTEMBER 2014

Het laatste nieuws op joustercourant.nl

Regio | 19

Fairtrade lééft in Fryslân, van Dokkum tot Oudemirdum en van St. Annaparochie tot Wolvega. Veel Friezen zetten zich al jaren in voor een eerlijke prijs voor de producenten van koffie, thee, fruit, kleding en andere producten. Een groeiend aantal gemeenten hebben het predicaat Fairtrade Gemeente of streven daarnaar. Zeker sinds Provinciale Staten uitsprak de eerste Fairtrade provincie van Nederland te willen worden, zijn we hard op weg naar Fryslân Fairtrade. Deze zomer volop aandacht in de Friese weekbladen voor Fairtrade. Deze pagina’s komen tot stand met medewerking van mensenrechtencentrum Tûmba.

‘Gemeenschappen profiteren van faitrade’ ,,Het kopen van fairtradeproducten is de beste vorm van ontwikkelingssamenwerking. Daardoor ontstaat namelijk gezondheidszorg, scholing en worden rioleringen aangelegd. Door eerlijke handel profiteren dus hele gemeenschappen. Ik weet het, het zijn druppels op een gloeiende plaats, maar je zult nét die ene druppel maar zijn. Ik ben sinds 1979 aan de Wereldwinkel verbonden. Eerst hadden we vijf jaar een verkooppunt aan huis. Nu betrekken we een mooi pand in het centrum van Wolvega. Daar ben ik de coördinator van ruim vijftig vrijwilligers, waarvan er 35 in de winkel staan. Het fijne is, dat wij nooit problemen hebben om mensen te vinden. Stopt er iemand vanwege ouderdom of studie, dan staan er direct nieuwe mensen klaar. Dit sterkt me dat de Wereldwinkel en, in het verlengde daarvan fairtrade, steeds hoger op de agenda staat. Nederland maakte ongeveer veertig jaar geleden voor het eerst kennis met eerlijke handel. In vier decennia zijn ongelooflijk veel goede din-

gen gebeurd. Bijna iedere supermarkt verkoopt fairtradeproducten en dit aanbod breidt zich steeds verder uit. Waarom ik zo bevlogen met dit onderwerp ben? Ik ben in 1978 naar een paar Afrikaanse landen geweest. Daar zag ik hoe belangrijk het is, dat mensen een afzetkanaal hebben zodat ze een eerlijke prijs voor hun werk krijgen. Hoe waardevol een eerlijk loon, goede werkomstandigheden en continuïteit is. Hoewel we op de goede weg zijn, valt er nog een wereld te winnen. Meer productsegmenten zouden bijvoorbeeld een keurmerk moeten krijgen, zodat je fairtradeproducten onderscheidt van commerciële goederen. Bij sommige artikelen, zoals kleding en voeding, gebeurt dit gelukkig al. Onze doelstelling is eigenlijk, hoe gek dat ook klinkt, dat wij niet meer nodig zijn als vrijwilligers die eerlijke producten verkopen. Het zou fantastisch zijn als meer bedrijven dit uit zichzelf zouden doen. Want als we eerlijke handel hebben, dan ziet de wereld er heel anders uit."

Lenie Braks: ,,Bij Wereldwinkels geen massaprullaria, maar unieke producten met een verhaal.” EIGEN FOTO

Wereldwinkel trendsetter in fairtrade De Wereldwinkel is nog steeds het meest herkenbare adres voor fairtrade producten. Lenie Braks vertelt over het veranderende imago van de authentieke shops. FRYSLÂN Wie zelden of nooit een Wereldwinkel binnenstapt, zal bij veel locaties aangenaam verrast zijn door de eigentijdse formule. En met meer dan twintig van deze zelfstandige fairtrade shops in Fryslân is er altijd wel eentje dichtbij. Bovendien bieden de Wereldwinkels tegenwoordig ook een deel van hun assortiment online aan via een landelijke website (zie www.wereldwinkels.nl/products). Het aanbod is veelzijdig: van leuke cadeaus, originele woonspullen en (h)eerlijke levensmiddelen tot fraai speelgoed, hebbedingetjes en onderscheidende modeaccessoires. Alles komt uit andere culturen en is gemaakt met respect voor mens en milieu.

Idealen en commercie

De Wereldwinkel in Wolvega.

,,Bij ons geen saaie massaprullaria, maar unieke spullen met een verhaal erbij”, zegt Lenie Braks van de Wereldwinkel in Grou. ,,Door de eerlijke handel hebben onze producenten in armere delen van de wereld een menswaardig bestaan. Zelfstandig en

gelijkwaardig bovendien, met dank aan onze aankopen in het rijke Westen. Geld inzamelen voor goede doelen is ook een mooi streven, maar op lange termijn help je mensen niet met alleen een zak geld. Wél met eerlijke handel en daarom spreekt de Wereldwinkel mij zo aan. In dit concept komen idealen en commercie samen, iets wat ook de nieuwe generaties weer heel bewust nastreven.” De Wereldwinkel is blij met de groep jongvolwassenen die graag reist en bewustere keuzes maakt omdat ze al veel van de wereld hebben gezien. ,,We zien deze mensen steeds vaker in onze winkels. Sowieso merken we dat kinderen en jongeren grote interesse hebben in het verhaal achter de producten. Zij willen oprecht bijdragen aan een betere wereld. Net zoals de trouwe kring vaste klanten vanaf het eerste uur, die al tientallen jaren heel bewust fairtrade inkopen. Al is het natuurlijk net zo waardevol

dat steeds meer trendy vrouwen bij de Wereldwinkel shoppen omdat ze graag origineel voor de dag willen komen met woonaccessoires of cadeautjes.”

Kwaliteitsgarantie Eigenlijk best grappig dat Wereldwinkels lange tijd een geitenwollensokken imago hadden, terwijl ze nu steeds beter in de tijdgeest passen. ,,Wij waren onze tijd gewoon ver vooruit”, lacht Braks. Ze merkt dat vooroordelen het meest bij de oudere generatie leven, ontstaan in de tijd dat je fairtrade rietsuiker bij wijze van spreken moest losbikken. ,,Het fenomeen Wereldwinkel bestaat al bijna een halve eeuw, dus natúúrlijk is er in de tussentijd enorm veel veranderd. Ten goede! Vroeger namen de mensen die bewuste keuzes maakten genoegen met wat minder. Nu weten we dat kwaliteit en iets goeds doen voor de wereld prima samengaan. Sterker nog, juist dóór die eerlijke prijzen blijft kwaliteit haalbaar.” ,,De officiële fairtrade labels

zijn tegenwoordig eerder een garantie voor kwaliteit dan al die goedkope massaproducten”, vervolgt Braks. ,,Want je kunt wel nagaan dat er onder belabberde omstandigheden en bij extreem lage prijzen weinig aandacht uitgaat naar degelijke en verantwoorde productie. We kennen allemaal de uitwassen in de kledingindustrie en dat geldt ook voor voedingsmiddelen. Terwijl juist bij eten het bewustzijn van consumenten toeneemt, want we willen terecht weten wat we in onze mond stoppen. De aandacht voor het verhaal achter producten groeit: wat zit erin, hoe is het gemaakt, waar komt het vandaan? Zelf betaal ik met plezier een paar dubbeltjes meer als ik dan zeker weet dat het goed zit. Als het al duurder is hoor, want het is maar net waarmee je vergelijkt. Bovendien zeggen veel van onze klanten: als ik dan toch geld uitgeef, dan wil ik het ook goed besteden. En dat kan in de Wereldwinkels uitstekend.” Amber Boomsma

Tûmba: liefde voor de wereld

Pure armbandjes uit Brazilië

Tûmba verbindt Fryslân met de wereld. Tûmba legt dwarsverbanden van antidiscriminatie tot duurzaamheid en van fairtrade tot het tegengaan van pesten op het schoolplein. Het zijn thema’s die op het eerste oog verschillen, maar bij nadere beschouwing hand in hand gaan omdat ze gebaseerd zijn op dezelfde uitgangspunten: út leafde foar de wrâld.

In de HEMA-filialen worden op initiatief van Return to Sender kleurrijke en handgemaakte armbandjes verkocht. Met nog vele andere projecten worden hiermee lokale werkzaamheden gestimuleerd. De arbeiders ontvangen een eerlijk loon voor hun werk. Met uw aanschaf van zo’n armband helpt u dus mee aan betere leefomstandigheden!

WO 8 OKTOBER 2014

Het laatste nieuws op heerenveensecourant.nl

Regio | 37

Fairtrade lééft in Fryslân, van Dokkum tot Oudemirdum en van St. Annaparochie tot Wolvega. Veel Friezen zetten zich al jaren in voor een eerlijke prijs voor de producenten van koffie, thee, fruit, kleding en andere producten. Een groeiend aantal gemeenten hebben het predicaat Fairtrade Gemeente of streven daarnaar. Zeker sinds Provinciale Staten uitsprak de eerste fairtrade provincie van Nederland te willen worden, zijn we hard op weg naar Fryslân Fairtrade. Deze zomer volop aandacht in de Friese weekbladen voor fairtrade. De pagina’s komen tot stand met medewerking van mensenrechtencentrum Tûmba.

Volgens Roald Schuurman is er een groeiende groep consumenten, die verantwoorde koffie nóg lekkerder vindt. FOTO CEES WALLINGA

Verschil maken met fairtrade koffie Klein kopje, groot effect: Nederlanders drinken gemiddeld meer dan 140 liter koffie per jaar. Daar valt volgens Brandsma Koffie een wereld te winnen in duurzaam genieten.

Biologische fairtrade jeans in Wolvega WOLVEGA KuYichi klinkt als een lastige merknaam, maar de spijkerbroeken dan dit Nederlandse merk zijn zeker het onthouden waard. Deze jeans zijn namelijk zowel fairtrade als biologisch. De broers Adrie en Alois van den Akker verkopen deze broeken sinds 2007 in hun zaak Van der Akker Jeans en Casual in Wolvega. ,,We werden via de inkooporganisatie benaderd of we dit merk wilden gaan verkopen. Van klanten was er af en toe al vraag naar fairtrade kleding, dus we besloten de jeans aan ons assortiment toe te voegen", vertelt Adrie van den Akker. De broek is onder goede omstandigheden geproduceerd en is van biologische katoen gemaakt. Bovendien hebben de katoenboeren en de producenten van de broek een eerlijke prijs gekregen voor hun product. ,,Toch maakt dat de broek niet duurder dan andere broeken, deze broek is gemiddeld

geprijsd", aldus Adrie van den Akker. Ook wat betreft uiterlijk valt de broek niet op tussen de andere ’gewone’ jeans. ,,Deze eerlijke broeken zijn helemaal volgens de laatste trends. Ik draag ze zelf ook en ze zitten niet anders dan andere jeans", zegt de winkelier. Het liefst zouden de boers meer eerlijke kleding aan hun assortiment toevoegen, maar zij merken dat dat niet altijd gemakkelijk is. ,,Nog niet zo heel erg veel leveranciers leveren fairtrade kleding. Bovendien is er ook nog niet zo heel erg veel vraag naar." Van den Akker denkt dat dit vooral komt door onwetendheid. ,,Mensen weten vaak niet dat er fairtrade jeans te koop zijn, daarom leg ik ze regelmatig op een tafel in de winkel. Dan presenteer ik dat met wat informatiemateriaal erbij zodat mensen weten wat het is. En als mensen vragen hebben dan leg ik graag even wat meer uit over het label."

Bij Brandsma denken ze graag in concepten. Fairtrade koffiebonen? Helemaal goed, maar dan liefst ook een cupje biologische melk en fairtrade rietsuiker ernaast. ,,Als bedrijven voor fairtrade kiezen, kunnen ze het beter zo compleet mogelijk doen, anders is het effect weg”, stelt Roald Schuurman, die op kantoor in Bolsward de sales support doet. Achter zijn visie op fairtrade en duurzaamheid schuilt een nuchtere Friese kijk: ,,Waarom zou je het niet doen? Dat is een heel belangrijke vraag die elke ondernemer zichzelf moet stellen.” Schuurman laat zien dat je geen wereldverbeteraar hoeft te zijn voor fairtrade. ,,Het is gewoon een realistische keuze, want we leven in een tijd van bewustwording. De groep die heel expliciet naar verantwoorde producten vraagt is nog relatief klein, maar met elkaar zetten zij

wel een verandering in gang. Als bedrijf maak je tegenwoordig goeie sier met verantwoorde alternatieven, zo simpel is het. Overigens is ons hele koffieassortiment duurzaam – inclusief aluminiumvrije verpakking – waarbij we de keurmerken Max Havelaar (fairtrade), Rainforest, Utz en Eko/Skal onderscheiden. In onze klantenkring kiest nu zo’n twintig procent bewust voor een fairtrade koffieconcept.”

Elkaar versterken Collega Niels van den Burg heeft als accountmanager veel klantencontact. ,,We zien dat steeds meer ondernemers zich serieus richten op duurzaam ondernemen, ook de horeca, waar bovendien streekproducten populair zijn. Daar sluiten onze fairtrade koffie en rietsuiker en biologische melk naadloos op aan. Het versterkt elkaar

zelfs. Wij leveren al ruim zestig jaar Roode Pelikaan en de fairtrade koffiebonen zijn niet meer weg te denken uit het assortiment. Want de wereld verandert. Onze klanten bepalen natuurlijk zelf waar ze voor kiezen, maar wij bieden wel de keuze.” Uitgangspunt bij Brandsma Koffie is en blijft de kwaliteit. ,,We boksen soms nog op tegen vooroordelen over fairtrade koffie, terwijl de smaak allang op een uitstekend niveau zit. En dat moet ook, want wij snappen dat onze klanten een goede kop koffie willen schenken. Zeker als die koffie wordt verkocht in de horeca. Nieuw is tegenwoordig dat een groeiende groep consumenten hun koffie nóg lekkerder vindt smaken als ze weten dat het verantwoord is. Die goodwill is veel waard. Steeds meer in ieder geval, verwachten wij.”

Onderscheiden Brandsma merkt dat vooral horecaondernemers nu nog elk dubbeltje omdraaien, soms ook ten koste van fairtrade producten. ,,Wij rekenen dan voor dat het op een kopje koffie bijna niets scheelt, terwijl je die goodwill van consumenten er gratis bij krijgt. Wie zich wil onderscheiden, houdt de rug recht. Dat geldt ook voor bedrijven die bij ons duurzame koffie en toebehoren inkopen omdat ze maatschappelijk verantwoord willen ondernemen. Steeds meer grote ondernemingen maken die overstap heel bewust. Dat inspireert anderen en zo gaat het balletje rollen. Want de vraag is simpel: waarom zou je geen fairtrade producten kiezen?” Tekst: Amber Boomsma

Producenten profiteren van de opbrengst Sita en Willem de Vries leven al jaren duurzaam. Het kopen van fairtradeproducten zien ze dan ook als een investering. ,,We eten vegetarisch, gebruiken geen plastic tasjes en proberen anderen hier ook in te stimuleren’’, vertelt Sita. ,,Het is hoe wij in het leven staan. Wij willen geen wegwerpartikelen, daar zit de

maatschappij al vol genoeg mee. We hebben borden en bestek van hout en bamboe. Dit heeft, naast dat het duurzaam is, ook het voordeel dat het snel droogt na het afwassen en dat je eten langer warm blijft. En de mensen die het hebben gemaakt profiteren van de opbrengst. Daarom kopen wij fairtrade.’’

Duurzaam voedsel steeds vaker op boodschappenlijstje

Steeds meer fairtrade verkrijgbaar in de supermarkt

In het afgelopen jaar gaven consumenten 257 miljoen euro meer aan uit aan duurzaam voedsel ten opzichte van 2012. Het is een stijging van 10,8%. In totaal is er voor 2,5 miljard euro aan eerlijke producten verkocht. Fairtrade groeide met 13,5%.

Het aanbod van biologische en fairtrade producten in de supermarktschappen is afgelopen jaar weer flink gestegen. Fairtrade steeg met 20%. Gemiddeld liggen er nu 155 biologische producten en 41 fairtrade producten in het Nederlandse winkelschap.

WO 1 OKTOBER 2014

Het laatste nieuws op heerenveensecourant.nl

Regio | 43

Fairtrade lééft in Fryslân, van Dokkum tot Oudemirdum en van St. Anna tot Wolvega. Veel Friezen zetten zich al jaren in voor een eerlijke prijs voor de producenten van koffie, thee, fruit, kleding. Veel gemeenten hebben het predicaat Fairtradegemeente. De provincie wil nu de eerste Fairtradeprovincie worden.Uw huis aan huisblad ondersteunt dat streven van harte. De komende maanden besteden wij daarom periodiek aandacht aan fairtrade. Deze pagina’s komen tot stand met medewerking van mensenrechtencentrum Tûmba.

Nijetrijne Theetuin “Daalders Plekje” reerd met de oude potroeden uit 1881 en werd op 25 juni 2010 weer in gebruik genomen . Lia is daarmee de achtste molenaar die het vangtouw bedient . De molen functioneert enkele malen per jaar als ondersteuning van de andere gemalen bij het het uitwateren van het natuurgebied.

De Rietvink. Lia (57) en Rolf (59) van der Mark wonen al 20 jaar op hun Groningse zeetjalk Viod, een varend monument gebouwd in 1906. Sinds 2009 liggen zij in het natuurgebied de Rottige Meente met hun schip naast de door hen gerestaureerde molen de Rietvink en baten zij daar een kleine theetuin uit, “Daalders Plekje” genaamd Zij zochten al jarenlang naar een mooie ligplaats voor hun eigenhandig gerestaureerde zeilende woonschip. Na veel omzwervingen werd bij toeval poldermolen De Rietvink ontdekt. De uitwatering daarvan leek uiterst geschikt als ligplaats voor het schip. Op de zwaar vervallen molen zat echter geen woonbestemming. Er volgde een lang traject om de molen te kopen, subsidies voor de restauratie te verkrijgen en de toestemming om de molen permanent te mogen bewonen. De Rietvink werd compleet en authentiek gerestau-

Zij zijn dus al jaren met duurzaamheid bezig. In het verlengde daarvan is er naast de molen een kleine theeschenkerij ingericht met fairtrade en streekprodukten. Er zijn ongeveer 24 zitplaatsen en jaarlijks maken daar zo’n 4000 passanten die in het natuurgebied wandelen en fietsen gebruik van. Lia serveert fairtrade koffie en thee. Zij serveert taart met aardbeien uit eigen tuin en werkt daarbij samen met een klein taartenbakkerij-bedrijf uit de omgeving. Er zijn plannen om het fairtrade- en duurzaamheidsconcept nog verder uit te bouwen. Zo zijn zij bezig met plannen voor de restauratie en werkbaar maken van een in de nabijheid staande Amerikaanse windmotor ten behoeve van de energievoorziening. Er staan een achhtal van deze motoren in het gebied. Theeschenkerij Daalders Plekje op de Venedijk 6 kent geen vaste openingstijden en is alleen per boot, per fiets of te voet bereikbaar. Voor bezichtiging van de molen en alle andere faciliteiten is het verstandig van te voren even contact op te nemen via Lia of Rolf van der Mark: 06 -53 17 41 63 of 06 - 29 26 42 52, e-mail: [email protected]

Eelke en Geesje Duursma ondernemen met respect voor mens en milieu. FOTO: Trynke Havinga

Fairtrade verdient plaats in horeca Horecaondernemers Eelke en Geesje Duursma nemen met hun bedrijf De Pleats een heel bewuste plek in op de wereld. Fairtrade hoort daar als vanzelfsprekend bij. BURGUM Natuurlijk, het partycentrum met restaurant in Burgum is waar hun leven zich grotendeels afspeelt. Toch staan de uitbaters van De Pleats in verbinding met hun omgeving. Bovendien is omgeving voor Eelke en Geesje een rekbaar begrip dat zelfs tot in ontwikkelingslanden reikt. ,,Wij hebben de kans gekregen om hier in Fryslân iets moois op te bouwen. Daardoor kunnen wij onszelf en het bedrijf blijven ontwikkelen. Zo’n toekomst gunnen wij iedereen. Onze kinderen, medewerkers, naasten en leveranciers, maar óók producenten en ondernemers in arme delen van de wereld. Fairtrade maakt dat mede mogelijk.”

Anders eten Het ondernemersechtpaar zoekt altijd naar mogelijkheden om hun bedrijf te verbeteren. Alles voor de gasten, met respect voor mens en milieu. ,,Zo kwam ook fairtrade op ons pad”, vertelt Eelke. ,,Het is een relatief eenvoudige manier om iets zinvols te doen, want je kunt gewoon met iets kleins beginnen. Wij zijn gestart met fairtrade thee en gaandeweg komen

daar steeds meer eerlijke producten bij, van koffie, suiker en koekjes tot fairtrade rijst, oliën en kruiden aan toe. Het mooie is dat het prachtig combineert met streekproducten en onze wens om een zo biologisch en verantwoord mogelijk menu te bieden. Want Oars Ite – de Friese campagne voor duurzaam eten – vertalen wij bij De Pleats in bewuste keuzes maken en daar hoort fairtrade als vanzelfsprekend bij.”

Kwaliteit bieden Gebruikt het gezin Duursma thuis ook fairtrade producten? ,,Natuurlijk! Wij dragen als ondernemers immers uit hoe wij als mens in het leven staan. Op de zaak komt daar nog bij dat we kwaliteit willen bieden. In het tempo waarin de wereld verandert, betekent kwaliteit tegenwoordig ook aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaamheid. Eerlijke en verantwoorde voedselproducten zijn belangrijk in de horeca, maar ook de rest telt mee: van energiebesparing tot verantwoord tafellinnen, van slimme logistiek tot goed omgaan met personeel en het kritisch onder de loep nemen

van bedrijfsprocessen. Daar werken we hard aan en we hopen dat in het najaar met een Green Key certificaat te bekronen.”

Altijd gastvrij De Pleats was vier jaar geleden het eerste fairtrade restaurant in de gemeente Tytsjerksteradiel. Opvallend is dat Eelke en Geesje graag andere ondernemers meenemen in hun proces van bewustwording. ,,Het is inspirerend als we allemáál fairtrade en duurzaam aan de slag gaan, want dan ontstaan nieuwe initiatieven en versterken we elkaar. Wij geven af en toe fairtrade kookwork-

shops, omdat we iedereen willen laten zien hoe je op een verantwoorde manier een smaakvolle beleving kunt creëren. Natuurlijk is het leuk als mensen dat thuis ook zelf doen en dat horecacollega’s daar hun eigen draai aan geven. Dat bijt elkaar niet, want mensen houden ervan te variëren en zich op z’n tijd aangenaam te laten verrassen. Die uitdaging gaan we bij De Pleats met veel arbeidsvreugde aan, altijd even gastvrij en groeiend in onze duurzame aanpak.” Amber Boomsma

Klant in de winkel Roos Euson werkt in de Wereldwinkel in Leeuwarden, maar koopt er zelf ook regelmatig iets. Zo is ze dol op de nieuwe fairtrade rijstsoort die onlangs aan het assortiment is toegevoegd. ,,Het lijkt op de rijst die mijn moeder vroeger kookte toen ik klein was. Die smaak miste ik. Daarom ben ik blij dat ik deze rijst heb ontdekt. Ik heb al drie pakken gehaald!’’

De rijst heet Basmati & Red.

Tûmba: liefde voor de wereld

Pure armbandjes uit Brazilië

Tûmba verbindt Fryslân met de wereld. Tûmba legt dwarsverbanden van antidiscriminatie tot duurzaamheid en van fairtrade tot het tegengaan van pesten op het schoolplein. Het zijn thema’s die op het eerste oog verschillen, maar bij nadere beschouwing hand in hand gaan omdat ze gebaseerd zijn op dezelfde uitgangspunten: út leafde foar de wrâld.

In de HEMA-filialen worden op initiatief van Return to Sender kleurrijke en handgemaakte armbandjes verkocht. Met nog vele andere projecten worden hiermee lokale werkzaamheden gestimuleerd. De arbeiders ontvangen een eerlijk loon voor hun werk. Met uw aanschaf van zo’n armband helpt u dus mee aan betere leefomstandigheden!

WO 15 OKTOBER 2014

Fairtrade lééft in Fryslân, van Dokkum tot Oudemirdum en van St. Annaparochie tot Wolvega. Veel Friezen zetten zich al jaren in voor een eerlijke prijs voor de producenten van koffie, thee, fruit, kleding en andere producten. Een groeiend aantal gemeenten hebben het predicaat Fairtrade Gemeente of stre-

Het laatste nieuws op heerenveensecourant.nl

Regio | 35

ven daarnaar. Zeker sinds Provinciale Staten uitsprak de eerste fairtrade provincie van Nederland te willen worden, zijn we hard op weg naar Fryslân Fairtrade. Deze zomer volop aandacht in de Friese weekbladen voor fairtrade. De pagina’s komen tot stand met medewerking van mensenrechtencentrum Tûmba.

Door haar wereldwijde reisavonturen is Floortje Dessing ervan overtuigd dat fairtrade echt werkt. FOTO: Humphrey Daniëls.

Fairtrade fashion: staat goed, zit lekker Met haar fairtrade kledingzaken is Floortje Dessing een inspirerend boegbeeld als het gaat om eerlijke mode die hip, stijlvol en duurzaam is.

Katja Schuurman met enkele kinderen in Mongolië.

‘Eerlijke producten steeds belangrijker’ WOLVEGA Bert Pieste is leidinggevende bij de HEMA in Wolvega. ,,Een bedrijf heeft verschillende mogelijkheden om zich te onderscheiden. Duurzaamheid en eerlijkheid zijn twee zaken die door het grote publiek steeds belangrijker worden gevonden.’’ ,,Supermarkten verkopen bijvoorbeeld biologische producten, of bedrijven schenken alleen maar koffie van het Max Havelaar-keurmerk. De HEMA wil zijn maatschappelijke betrokkenheid onder meer tonen door producten van Return to Sender te verkopen. Return to Sender is een initiatief van Katja Schuurman. Het doel van deze stichting is dat mensen in de Derde Wereld een eerlijke prijs voor hun producten krijgen. Schuurman heeft de HEMA benaderd om deze producten te verkopen. Wij wilden daar graag onze medewerking aan verlenen. De producten van Return to Sender variëren enorm. De ene maand krijgen

we kopjes en schotels binnen, een maand later gevolgd door sleutelhangers of een tas en een rieten mand. De lokale mensen maken deze spullen zelf. Return to Sender helpt hen om het product beter in de markt te zetten, of ze op een andere manier een steuntje in de rug te geven. Ze maken de lokale arbeiders bijvoorbeeld bewust van de trends op de Europese markt, zodat hun aanbod beter aansluit op onze wensen. Naast het verkopen van hun producten, wordt hen op deze manier ook een zekere ondernemersgeest bijgebracht. Wat HEMA en Return to Sender betreft, kan ik stellen dat het mes aan twee kanten snijdt. Return to Sender heeft een goed afzetkanaal en bij ons liggen er exclusieve, eerlijke, kwalitatief goede producten in winkelschappen. De Return to Sender-producten zijn voorzien van een label en daardoor herkenbaar. Ze worden in bijna ieder HEMA-filiaal verkocht. "

Met haar fairtrade kledingzaken is Floortje Dessing een inspirerend boegbeeld als het gaat om eerlijke mode die hip, stijlvol en duurzaam is. Nukuhiva. Zo heten de twee eerlijke kledingzaken die Floortje Dessing opende in Amsterdam (2006) en Utrecht (2008). Helaas nog geen filiaal in Fryslân dus, maar als de tv-presentatrice zonder moeite de hele wereld over reist, kunnen wij Friezen best een keer de trein pakken om in eigen land verantwoord te shoppen. ,,We krijgen inderdaad bezoekers uit alle hoeken van Nederland’’, weten Floortje en haar zakenpartner Guido Keff te vertellen. ,,Uit recent marktonderzoek blijkt dat ruim de helft van onze klanten speciaal naar Nukuhiva komt om kleding te kunnen kopen die met respect voor mens en milieu is gemaakt. Zij zijn kritisch en willen het naadje van de kous weten.”

Track & trace De verkopers bij Nukuhiva kunnen hun klanten alles vertellen over de herkomst en productiewijze van de kleding, accessoires en lifestyleproducten. ,,Nou ja, bijna alles”, zegt Floortje eerlijk. ,,Soms willen mensen zelfs weten of het naaigaren wel verantwoord is, maar niet elk detail is te achterhalen.”

Guido vult aan: ,,We kiezen onze modelabels heel zorgvuldig en steeds meer merken hebben een track & trace systeem of een QR-code om klanten informatie te verstrekken over de herkomst. Ze moeten wel, want het bewustzijn groeit, zeker sinds schandalen in de kledingindustrie breed zijn uitgemeten in de media. Dat zet mensen toch aan het denken.”

Fairtrade werkt Floortje, tevens ambassadeur voor Max Havelaar, is een praktische idealist. Door haar wereldwijde reisavonturen is zij ervan overtuigd dat fairtrade een systeem is dat echt werkt. ,,Een eerlijke prijs betalen voor producten is het meest doeltreffend en zou heel gewoon moeten zijn. Onze klanten begrijpen daarom prima dat wij niet aan extreme uitverkoop doen. Want als we steeds maar onder de kostprijs duiken, houden we met elkaar een illusie en een onhoudbare situatie in stand. Het is belangrijk dat we beseffen wat de waarde is van voedsel, kleren en gebruiksvoorwerpen en dat we bereid zijn dat prijskaartje te betalen. Bewust kopen geeft zoveel meer voldoening, omdat je zeker weet dat jouw nieuwe spullen niet over de rug van iemand anders zijn gemaakt. Wij

willen zelf toch ook niet worden uitgebuit?”

Invloed consumenten Zelf dragen Floortje en Guido zo veel mogelijk fairtrade kleding. Ze zitten dicht bij het vuur, al merken ook zij dat het niet altijd een haalbare kaart is. ,,Floortje houdt van hardlopen, alleen zijn er nog geen verantwoorde hardloopschoenen verkrijgbaar op de markt”, vertelt Guido. ,,Wij hopen natuurlijk dat steeds meer merken overgaan tot fairtrade productie en handel. Onder druk van het publiek is dat haalbaar, al beseffen consumenten nog

onvoldoende hoe groot hun invloed is door het eigen koopgedrag.” Hebben ze nog tips voor Friezen die Nukuhiva net wat te ver vinden voor een middagje kledingshoppen? “Op onze website staat informatie over alle modelabels die wij verkopen. Deze merken worden in veel meer winkels verkocht, ook in Friesland of bij online webshops. Fairtrade is dichterbij dan je denkt. Een kwestie van gericht zoeken en bewust kopen.” Meer informatie: www.nukuhiva.nl. Tekst: Amber Boomsa

Eerlijke cadeaus Wilma Henstra kiest voor fairtrade thee. Deze doet ze cadeau. ,,Als ik een cadeau zoek, is de Wereldwinkel de eerste winkel waar ik ga kijken’’, vertelt ze. ,,Ze hebben hier hele leuke spullen. Dat het fairtrade is, dat is mooi meegenomen. Maar dat is niet de reden dat ik hier regelmatig winkel. De cadeaus die je hier koopt zijn meer persoonlijk en bijzonder. De thee past vanwege de teksten die op het doosje staan goed bij degene die het krijgt. Deze zijn hartverwarmend en toepasselijk voor

een afscheid. En het is een echte theedrinker. Dus dat moet goedkomen.’’

Wilma Henstra koopt thee.

Fairtradekoffie: eerlijke koffie met Max Havelaar-keurmerk

Millenniumdoelen: in acht stappen naar betere wereld

Bij steeds meer Friese bedrijven en overheidsinstellingen wordt fairtradekoffie geschonken. Deze koffie is voorzien van het Max Havelaar-keurmerk en garandeert dat producenten in Derde Wereldlanden hun producten voor een eerlijke prijs hebben verkocht.

De Millenniumdoelen hebben betrekking op internationale afspraken over wereldwijde armoedebestrijding. Deze doelen zijn in 2000 vastgesteld door de VN en lopen volgend jaar af. Zo is bijvoorbeeld vastgelegd dat in 2015 alle jongens en meisjes naar school gaan.

WO 24 SEPTEMBER 2014

Het laatste nieuws op heerenveensecourant.nl

Regio | 27

Fairtrade lééft in Fryslân, van Dokkum tot Oudemirdum en van St. Annaparochie tot Wolvega .Veel Friezen zetten zich al jaren in voor een eerlijke prijs voor de producenten van koffie, thee, fruit, kleding en andere producten. Een groeiend aantal gemeenten hebben het predicaat Fairtradegemeente of streven daarnaar. Zeker sinds Provinciale Staten uitsprak de eerste Fairtrade provincie van Nederland te willen worden, zijn we hard op weg naar Fryslân Fairtrade. Deze zomer volop aandacht in de Friese weekbladen voor Fairtrade. Deze pagina’s komen tot stand met medewerking van mensenrechtencentrum Tûmba.

Kennis uit het bedrijfsleven voor de Wereldwinkel Fred Thuis werkte jarenlang in het bedrijfsleven waarbij winst maken het belangrijkste was. Tegenwoordig zet hij zich alweer jaren in voor een totaal andere tak van sport: de Wereldwinkel. Al zes jaar is hij voorzitter van de Wereldwinkel in Wolvega. ,,Ik kende al mensen bij de Wereldwinkel en de fairtradegedachte sprak mij aan. Toen er een voorzitter gezocht werd met winkelervaring bleek dat als een warme jas te passen.” Volgens Thuis is het belangrijk om de zaken een beetje professioneel aan te pakken. ,,Toen we een penningmeester nodig hadden, hebben we een accountant gezocht.” En met resultaat, want de Wereldwinkel in Wolvega loopt erg goed. Behalve voor de Wereldwinkel zet Thuis zijn expertise ook in voor de fairtradewerkgroep. ,,We proberen te bewerkstelligen dat Weststellingwerf een Fairtradegemeente wordt. Friesland wil namelijk een Fairtradeprovincie worden en om dat te realiseren zijn er vijftien Fairtradegemeentes nodig.” Binnen de gemeente sprak de werkgroep met de ondernemers en namen zij interviews af. ,,Tot op heden werd er alleen nog maar positief op gereageerd’’, aldus Thuis. ,,Zo zijn er bijvoorbeeld horecagelegenheden die plannen

hebben om een heel fairtrade menu met streekproducten in hun kaart te gaan opnemen. Ook heeft de gemeente Weststellingwerf ruimvoldoende supermarkten en cadeaushops die fairtrade producten verkopen. Daarnaast willen ook kerken meedoen, het leeft hier heel erg.” Volgens Thuis is er sprake van een maatschappelijke trend. ,,Fairtrade zie je tegenwoordig overal. Zo zijn er beddenzaken die gecertificeerd hout gebruiken voor hun bedden en worden er eerlijke materialen gebruikt voor het maken van bijvoorbeeld matrassen. Er zijn zelfs fairtrade spijkerbroeken te koop. Ook in winkels zoals de Hema, de Albert Heijn en Jumbo zijn fairtrade producten te vinden. Dat was tien jaar geleden niet zo.” Al die bedrijven die tegenwoordig aan fairtrade doen vormen wel concurrentie voor de Werelwinkel. Of dat erg is? ,,Dat is helemaal niet erg, dat is juist erg goed. De Wereldwinkel is er niet om winst te maken, maar om fairtrade producten aan de man te brengen zodat producenten er een eerlijke prijs voor krijgen. Als elke ondernemer over zou gaan op fairtrade, dan heffen wij onszelf op, want dan is ons doel bereikt.’“

Cathelijne Lania geeft talent en vakmanschap in ontwikkelingslanden graag een kans. Foto: Hadewych Veys

Verhalen vormen de drijfveer Achter sieraden gaan persoonlijke verhalen schuil: die van de maker én de koper. Het fairtrade label A Beautiful Story weet die twee werelden prachtig aan elkaar te smeden. FRYSLÂN Cathelijne Lania draagt haar Friese roots nog steeds uit in haar levensmotto: ‘Sinne en wille kinne in protte tille’. Dat plezier straalt ze zichtbaar uit als ze vertelt over A Beautiful Story, haar bedrijf dat met kleurrijke sieradencollecties verhalen deelt over talenten, vakmanschap en inspiratie en uit andere culturen. ,,Onze uitdaging is om die te verbinden met de verhalen van onze klanten, want sieraden zijn heel persoonlijk. Modetrends spelen een rol, maar veel interessanter zijn de betekenissen van bijvoorbeeld de stenen, kleuren en symbolen die we gebruiken. Daarmee kun je voor jezelf of iemand anders iets heel eigens kopen.”

Eigen verhaal Dat de kettingen, armbanden en ringen van A Beautiful Story fairtrade zijn, is een verhaal dat gaandeweg naar de achtergrond verschuift. ,,Wij willen de nadruk leggen op wat onze producenten in huis hebben. Het gaat om

hun vakmanschap en om de sieraden die ze maken. Kwaliteit staat voorop en dat we daar een eerlijke prijs voor betalen, is vanzelfsprekend. Voor de meeste van onze klanten is de fairtrade-factor mooi meegenomen. De verhalen achter onze sieraden spreken altijd aan, maar als mensen de spullen niet mooi vinden, dan kopen ze niets. Het eigen verhaal van klanten is daarom ons uitgangspunt. Want er kan pas handel plaatsvinden als zij zich aangesproken voelen door onze collecties.”

Mooiere wereld ,,Fairtrade is wel de kern van ons bestaan als bedrijf”, benadrukt Cathelijne, die bij stages en vrijwilligerswerk in ontwikkelingslanden werd geraakt door de armoede. ,,Die onrechtvaardigheid is me altijd bijgebleven, ook toen ik na mijn studie bij een groot concern carrière maakte als brandmanager. Mijn kans om de wereld een beetje mooier te maken kwam toen ik met een be-

vriende zilversmid uit Nepal een sieradenconcept bedacht. Want naast armoede is daar óók veel talent en vakmanschap dat een eerlijke kans verdient. A Beautiful Story werkt inmiddels met vier producenten, goed voor dertig banen. Door hun talent te combineren met het onze, vinden deze prachtige sieraden hun weg naar de markt, zodat een breed publiek ze kan kopen. Van zo’n mooie synergie krijg ik elke dag weer energie.”

Authentieke look Cathelijne is sinds 2006 fulltime ondernemer en heeft een klein team van bevlogen mensen om zich heen verzameld. De sieraden van A Beautiful Story zijn op bijna tweehonderd verkooppunten verkrijgbaar. Ook in Fryslân, zoals in Burgum, Drachten, Heerenveen, Leeuwarden en op de Waddeneilanden. Bovendien zijn de sieraden in de online shop voor iedereen toegankelijk. ,,Een deel van de klanten koopt heel bewust bij ons omdat we fairtrade

zijn, maar voor de grootste groep zijn de kwaliteit, natuurlijke materialen en ontwerpen doorslaggevend. Het feit dat onze sieraden met aandacht en handgemaakt zijn, wordt ook zeer gewaardeerd. Die kwaliteit zie je er aan af en door de authentieke uitstraling kunnen modebewuste vrouwen een heel eigen draai aan hun look geven." Verhalen zijn en blijven de drijfveer van Cathelijne, haar team en de producenten. Ze vormen de bron van hun creativiteit. Heel toepasselijk zijn daarom de nieuwe Storybook Jewelry: kleine themaschrijfboekjes met een uniek armbandje. Elke blik op het sieraad herinnert je eraan om inspirerende gedachten op te schrijven. Want zo ontstaan weer nieuwe verhalen! Meer informatie: www.gelukdoorgeven.nl en www.abeautifulstory.nl Amber Boomsma