Alphenaren krijgen gas uit de schillen van bananen Door Tessa de Wekker - 25-4-2014, 12:37 (Update 25-4-2014, 12:37)
bron: Foto Ton Stanowicki
ALPHEN AAN DEN RIJN - Nu is het terrein van Indaver Afvalverwerking nog een grote bouwput. Vanaf juni wordt op industrieterrein De Schans gas gemaakt. Groen gas, waar straks duizenden Alphense huishoudens op koken en hun woningen mee verwarmen. Dat groene gas wordt gewonnen uit GFT-afval uit de regio. 'Het lijkt een druppel op een gloeiende plaat, maar alle beetjes helpen' Bouwvakkers werken hard aan het maken van twee grote betonnen bakken, beide half zo lang als een voetbalveld en een meter of tien hoog. In deze twee kolossen wordt straks het gas gewonnen. Ondertussen rijden vrachtwagens met groente-, fruit- en tuinafval af en aan. Ondanks de bouw, gaat Indaver namelijk door met de verwerking van alle bananenschillen, snoeiafval en ander groenafval uit de regio. Tot juni gebeurt dat op de oude manier: het bedrijf maakt er compost van. ,,Dat doen we sinds de jaren negentig hier'', vertelt Jacob Vermeulen, directeur ontwikkeling van Indaver, een van de grotere afvalverwerkingsbedrijven van Nederland. ,,Dat is al redelijk duurzaam, want in de landbouw wordt die compost gebruikt.'' Het verwerken van GFT kan nog duurzamer. De laatste jaren is daar veel onderzoek naar gedaan. GFT is bijzonder geschikt om te vergisten. Tijdens dat proces komt biogas vrij, wat van zo'n goede kwaliteit is dat het kan worden gebruikt op dezelfde manier als aardgas.
Vermeulen wijst vanuit zijn kantoor naar de twee bakken in aanbouw en legt het proces uit dat daar straks gaat plaatsvinden. Het afval wordt eerst verkleind, en de grote takken worden uit de massa gehaald. Vervolgens wordt het GFT gemengd met een beetje rest 'drab' wat uit de vergister komt en het hele proces al heeft meegemaakt. ,,Daar zitten heel veel bacteriën in. Dat zijn eigenlijk onze werknemers. Miljoenen hebben we daar straks van'', grapt Vermeulen. Het afval wordt daarna nat gemaakt, in de reactoren in de loods gepompt en verwarmd tot zo'n 45 graden. ,,In drie weken wordt het afval door de installatie geleid. In de installatie vindt een vergistingsproces plaats. Daarbij komt gas vrij. Dat stijgt op en dat pompen we via de bovenkant eruit.'' Derrie Na drie weken komen de bananenschillen en kroppen sla er als een derrieachtige vloeistof uit. Een deel wordt gemengd met nieuw GFT om de vergister in te gaan, de rest gaat naar de compostering om alsnog tot compost te worden verwerkt. ,,Die verwerking blijft. Maar door het vergistingsproces creëren we een tweede opbrengst uit het afval'', vertelt Vermeulen. Het gas wordt via een pijpleiding naar de andere kant van het terrein geleid. Daar wordt het gesplitst in methaan en CO2. Aan het methaan wordt vervolgens dezelfde geur toegevoegd als aan aardgas. Bovendien wordt de kwaliteit van het methaan hier continu gecheckt. Zodra het goed bevonden is, wordt het groene methaan hier in het net gepompt, waar het 2500 Alphense huishoudens van gas voorziet. Koeling Ook het CO2 wordt gebruikt. ,,Als CO2 gekoeld wordt, wordt het vloeibaar en heel koud. Dat kan bijvoorbeeld in de glas- en tuinbouw gebruikt worden, of als koeling in de transportsector.'' Zo wordt die banaan uiteindelijk vier keer gebruikt. Allereerst natuurlijk als voedsel, vervolgens wordt uit zijn schil gas en CO2 gehaald, en wat er dan nog overblijft, wordt compost voor de land- en tuinbouw. Dat is de kern van bio based economy: zoveel mogelijk toepassingen uit producten halen, zodat er uiteindelijk (bijna) geen restafval overblijft. Vermeulen: ,,Uiteindelijk willen we kringlopen sluiten. De energie die uit groenafval wordt opgewekt, wordt toegepast in huishoudens en bedrijven. De compost die we maken, wordt weer ingezet om nieuw groente en fruit te laten groeien. Eens raakt onze voorraad fossiele brandstoffen op. Het is bittere noodzaak om afval nuttig her te gebruiken. De maatschappij richt zich daar steeds meer op en wij helpen daarbij.'' Feiten en cijfers In Nederland wordt jaarlijks 1,3 miljoen ton GFT-afval ingezameld. 75.000 ton komt bij Indaver in Alphen aan den Rijn. Op termijn kan Indaver 4 miljoen kuub gas het net in pompen, genoeg voor 2500 huishoudens. Dit jaar wordt er in Nederland 100 miljoen kuub groen gas geproduceerd, genoeg voor 62.500 huishoudens. In totaal verbruikt Nederland per jaar zo'n 3 miljard kuub gas. Vermeulen: ,,Het lijkt een druppel op een gloeiende plaat, maar alle beetjes helpen.''
In Nederland staan zeven vergistingsinstallaties voor GFT. Die in Alphen is de enige in ZuidHolland. De installaties kunnen worden gebouwd dankzij subsidie van de overheid. De bouw,
en het proces straks, zijn namelijk duur. Groen gas kost meer om te maken dan het uit de grond halen van aardgas, maar heeft als voordelen dat het het milieu niet schaadt en dat de bron (afval) nooit uitgeput raakt. Indaver verwacht, als de prijs van gas zich ontwikkelt zoals nu, over twaalf jaar zonder subsidie verder te kunnen.
Het bedrijf verdient zijn geld zowel aan de voor- als achterkant van de verwerking. Gemeenten betalen om GFT te mogen afleveren bij bedrijven als Indaver. Daarnaast verkoopt het bedrijf gas.
