Waar krijgen idealen de ruimte?

Wie zorgen er voor de beste leraren?

Waar krijgen idealen de ruimte?

Fontys antwoordt. the learning community

Weten wat je wilt. En weten wat je weten wilt. Wat je wilt worden, wat je wilt zijn. Daar draait het om. In je leven, in je leren. Studeren bij Fontys Hogescholen is studeren in een learning community. Door onderwijs realiseer jij er je ideaal. In de praktijk kun je daarmee aan de slag. Bij Fontys leer je mét mensen en ván mensen.

Op jouw manier: betrokken, volgens de keuzes die jij maakt. De mensen die bij Fontys horen, maken dat mogelijk. Docenten zijn je partners. Studenten leren er een vak. Bij Fontys is er plaats voor jou. In vele hbo-bachelor- en masteropleidingen, binnen kleinschalige instituten. Dus, kies wat bij je past. Het kan. Bij the Learning Community.

2004 - 2005

Leraar word je op school

surf naar: www.fontys.nl/opleidingen of bel Fontys Informatietelefoon 0877 877 877

00.M.853.1.03

Voor: • Open dagen en meeloopdagen (zie ook binnenkant omslag) • Studeren in verschillende lesplaatsen • Het aanvragen van brochures (zie ook de Aanvraagkaart) • Routebeschrijving en plattegronden

Studiewijzer bachelor lerarenopleidingen • na havo, vwo, mbo of vergelijkbare vooropleiding • ook voor zij-instromers met andere vooropleiding

Leeswijzer

Je wilt leraar of lerares* worden? . . . . . . . . . . . . . . .3

In deze brochure tref je een overzicht aan van de lerarenopleidingen voor vier onderwijsgebieden: • basisonderwijs; • algemene vakken voortgezet onderwijs (vmbo/havo/vwo), beroepsonderwijs en volwasseneneducatie (mbo/bve); • technische vakken voortgezet onderwijs, beroepsonderwijs en volwasseneneducatie; • kunstvakken.

Beeld van de lerarenopleidingen . . . . . . . . . . . . . . . .5 Toelatingseisen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10

Je bent van harte welkom op de open dagen van de lerarenopleidingen. Hierna vind je een overzicht van de open dagen, waarop alle opleidingen van Fontys Hogescholen zich per studieplaats presenteren.

Beroepsperspectieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 Overzicht lerarenopleidingen . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 Je staat er niet alleen voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20

Deze brochure bevat algemene informatie over de studiemogelijkheden bij de lerarenopleidingen van Fontys Hogescholen. Meer informatie per lerarenopleiding kun je vinden in aparte opleidingsbrochures, die je via de bijgevoegde Aanvraagkaart kunt opvragen. Zie daarvoor ook het Overzicht lerarenopleidingen.

Open dagen

Eerst nog wat meer informatie? . . . . . . . . . . . . . . .22 Open dagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23

Open dagen najaar 2003 voor voltijd- en deeltijdopleidingen Rotterdam Eindhoven Veghel Sittard Tilburg ’s-Hertogenbosch Venlo Zwolle Zwolle Roermond

vrijdag zaterdag zaterdag zaterdag zaterdag zaterdag zaterdag vrijdag zaterdag zaterdag

31 1 1 8 8 15 15 21 22 22

oktober november november november november november november november november november

14.00 10.00 10.00 10.00 10.00 10.00 10.30 13.00 10.00 10.00

-

16.00 14.30 14.30 14.00 14.30 14.00 14.30 17.00 14.00 14.00

uur uur uur uur uur uur uur uur uur uur

Open dagen voorjaar 2004 voor voltijd- en deeltijdopleidingen

© Fontys Hogescholen, oktober 2003. Productie: Fontys Lerarenopleiding Sittard, Fontys Lerarenopleiding Tilburg en Fontys Pedagogisch Technische Hogeschool in Eindhoven

Dit is een uitgave van de afdeling Marketing en Communicatie, © Fontys Hogescholen, oktober 2003. Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend.

Rotterdam ’s-Hertogenbosch Eindhoven Veghel Tilburg Venlo Sittard

zaterdag 6 vrijdag 12 zaterdag 13 zaterdag 13 donderdag 18 zaterdag 20 vrijdag 26

maart maart maart maart maart maart maart

10.00 12.30 10.00 10.00 14.00 10.30 14.00

-

12.00 15.00 14.30 14.30 18.00 14.30 17.00

uur uur uur uur uur uur uur

Zwolle

vrijdag

Amsterdam Venlo

zaterdag zaterdag

16 april

13.00 19.00 17 april 10.00 15 november 10.30

-

17.00 21.00 13.00 14.30

uur en uur uur uur

-

21.00 21.00 21.00 12.00 13.00 12.00 21.00 14.00 14.00 21.00 21.00

uur uur uur uur uur uur uur uur uur uur uur

Informatiedagen voorjaar 2004 voor deeltijdopleidingen Roermond Venlo 's-Hertogenbosch Roermond Eindhoven Rotterdam Zwolle Sittard Tilburg Amsterdam Amsterdam

donderdag 25 donderdag 13 donderdag 13 zaterdag 15 zaterdag 15 zaterdag 15 dinsdag 18 zaterdag 12 zaterdag 12 woensdag 16 donderdag 26

maart mei mei mei mei mei mei juni juni juni augustus

19.00 19.00 19.00 10.00 10.00 10.00 19.30 10.00 10.00 19.00 19.00

Behalve de open dagen hebben diverse lerarenopleidingen extra informatiedagen en/of meeloopdagen. Op www.fontys.nl vind je onder de button Open dagen de data en tijdstippen van alle open dagen, voorlichtingsbijeenkomsten en meeloopdagen van de afzonderlijke opleidingen. Veel opleidingen bieden de mogelijkheid enkele lessen te volgen of inhoudelijke informatie te krijgen. Informatie daarover vind je in de betrokken opleidingsbrochures.

Je wilt leraar of lerares* worden? We vinden het prettig dat jij één van die mensen bent die belangstelling heeft voor het leraarsvak. Kennelijk weet je wat je wilt: • Je hebt een favoriet vakgebied en je wilt daar alles over weten. • Je vindt het boeiend om met mensen te werken, om ze te helpen bij hun opleiding door je kennis en vaardigheden aan hen over te dragen. • En je weet dat het een uitdagende baan is waarbij gisteren geschiedenis is en je niet zeker weet wat morgen brengen zal.

Het onderwijs is enorm in beweging. Onze kleurrijke samenleving verandert. Neem alleen al de geweldige informatiestroom die via allerlei media op ons afkomt. De invloed van andere culturen op onze samenleving is niet meer weg te denken. Daarmee verandert ook de leerling. Er is een en al activiteit binnen een lokaal en de leraar begeleidt het leerproces. Geen enkele leerling is met hetzelfde bezig, ieder werkt in zijn eigen tempo naar eigen kunnen aan studietaken. Soms gebruikt hij daarvoor zijn boeken, soms zoekt hij een website om aan de benodigde informatie te komen. De leraar begeleidt zijn leerlingen, waarbij hij van zo veel mogelijk media gebruik maakt. Jij zult straks beschikken over een groot aantal didactische vaardigheden (dat zijn manieren van lesgeven) waarmee je kunt variëren, zodat het leerproces voor iedereen boeiend blijft. De leraar van de toekomst is steeds op zoek naar nieuwe kennis en vaardigheden en naar nieuwe mogelijkheden om zijn leerlingen te laten leren.

* In deze brochure gebruiken we alleen ‘leraar’, maar we bedoelen natuurlijk ‘leraar of lerares’. Hetzelfde geldt voor ‘hij’, waarmee we ook ‘zij’ bedoelen.

3

Leraar, elke dag anders Als leraar ben je van vele markten thuis. Je draagt een hele verantwoordelijkheid en je moet sociaal vaardig zijn. Je kunt niet alleen goed lesgeven of werk van leerlingen nakijken. Je werkt ook mee aan ouderavonden en ontwerpt je eigen onderwijsprogramma’s. Bovendien kies je samen met collega’s na grondig onderzoek de beste lesmaterialen, zoals studieboeken en computerprogramma’s. En als het nodig is, voeg je daaraan zelfgemaakt materiaal toe. Je leert je leerlingen zelfstandig werken of studeren en helpt ze bij hun ontwikkeling naar volwassenheid, bij de keuze van hun vakkenpakket en hun vervolgstudie. Opleidingsmogelijkheden Je kunt kiezen voor een studie voor leraar in het basisonderwijs (pabo) of in het voortgezet onderwijs. Binnen het voortgezet onderwijs kun je kiezen voor algemene vakken zoals Nederlands, wiskunde of lichamelijke opvoeding, een technisch vak zoals motorvoertuigentechniek of consumptieve techniek. Of een kunstvak zoals muziek of beeldende kunst en vormgeving. Vanaf het begin van je studie combineer je theorie en praktijk. Je leert al snel als leraar samen te werken met leerlingen onder leiding van een praktijkdocent. Dat gebeurt tijdens stages die over alle studiejaren verdeeld zijn. 4

Je eigen mening telt! Iedereen verklaarde me voor gek! Ik moest in de klas gaan vertellen wat ik

Beeld van de lerarenopleidingen

wilde worden. Toen ik ‘lerares’ zei, moest iedereen lachen. Ze zeiden: ‘Dat ga je toch niet echt doen, je bent gek!’ Toch heb ik altijd al lerares willen worden. In het begin vooral omdat mijn leraren op de basisschool heel aardig waren. Hoe ouder ik werd, hoe meer ging ik beseffen dat ik écht lerares wil gaan worden. Dat wil ik omdat ik het heel leuk vind om mensen iets uit te leggen en dingen te laten begrijpen en natuurlijk omdat ik het leuk vind om met jongeren te werken. Iedereen kan zeggen wat hij wil, maar ik ben echt heel blij met mijn keuze.

De lerarenopleidingen van Fontys zijn sterk op de beroepspraktijk gericht. Je voert praktijkopdrachten uit, werkt in projectgroepen, loopt stage vanaf het begin van je studie en maakt gebruik van moderne multimediale voorzieningen. Je krijgt onderwijs in kleine groepen, zodat je nauwe contacten onderhoudt met docenten en medestudenten. En de docenten zijn naast ‘docent’ ook begeleider gedurende je hele studie.

Cindi

Keuze uit voltijd- en deeltijdopleidingen en duale opleidingen De meeste lerarenopleidingen van Fontys Hogescholen zijn te volgen in voltijd of deeltijd. Je kunt dus zelf een keuze maken, afhankelijk van je eigen situatie. Je kiest voor een voltijdopleiding als je overdag en 's avonds kunt studeren. Als je werkt, biedt een deeltijdopleiding door de modulevorm van het onderwijs prima mogelijkheden om in je eigen tempo te studeren. Naast een vol- en deeltijdopleiding is ook een duale opleiding mogelijk. In een duale opleiding wordt de beroepsuitoefening gecombineerd met het volgen van

onderwijs op het instituut. Werken en leren zijn sterk gerelateerd aan elkaar. Als je een duale opleiding wilt volgen, moet je een leerarbeidsovereenkomst sluiten met de opleiding en een school. Als je in de afsluitende fase als betaalde LIO (leraar in opleiding) op een school werkt, dan word je in die fase ook wettelijk als duale student ingeschreven. Opleidingsduur Een lerarenopleiding in voltijd is vierjarig. Het studieprogramma omvat een eenjarige propedeuse en een driejarige hoofdfase. De duur van een deeltijdopleiding is over het algemeen ook vier jaar, maar daarvan kan worden afgeweken als je vooropleiding en werkervaring de mogelijkheid bieden om vrijstelling voor studie-onderdelen te verkrijgen. Studentbegeleiding Tijdens je opleiding word je begeleid door diverse medewerkers binnen en buiten Fontys. Bij leerplanonderdelen die je op het instituut volgt, word je natuurlijk begeleid door de docenten van de verschillende leerplanonderdelen. Bij leerplanonderdelen die je volgt op de werkplek of tijdens je stage word je begeleid door een Fontysdocent en één of meerdere leraren van de stageverlenende instelling. Het meest belangrijk echter is je coach of mentor. Alle 5

studenten krijgen bij aanvang van de studie een coach toegewezen. Deze stelt samen met de student het persoonlijk opleidingsplan vast en is het eerste aanspreekpunt voor de student. Met hem bespreek je studieresultaten en mogelijke problemen. Goed overleg en de juiste studiebegeleiding maken het mogelijk je studieprogramma zo in te richten dat het voor jou studeerbaar is. Modulevorm De onderdelen van elke lerarenpleiding worden aangeboden in de vorm van modules. Modules zijn afgebakende onderwijseenheden. De zwaarte van elke module wordt uitgedrukt in credits , de waarde van 1 credit = 28 uur studiebelasting. Een voltijdopleidingsjaar telt 60 credits, de gehele opleiding dus 240 credits. Werkplekleren (werken in de school) Tijdens de opleiding word je toegerust als beginnend leraar of lerares. Je maakt uitvoerig kennis met de beroepspraktijk. Je ervaart hoe het er op de ‘werkvloer’ aan toegaat en leert toepassen wat je in de in de opleiding geleerd hebt. ‘Leraar word je op school.’ Werkplekleren vormt het hart van de lerarenopleiding en fungeert als spil tussen de scholen en de lerarenopleiding. 6

Als aspirantleraar voer je in de schoolpraktijk taken uit. Je leert niet alleen die taken uit te voeren, maar tegelijk ook wat je nog moet leren om dat nog beter te doen.

Mijn eerste les Ik heb al op de derde dag van mijn eerstejaars stage een les gegeven aan een brugklas. Dat was behoorlijk heavy, ineens een groep van 24

Werkplekleren vervult binnen de lerarenopleiding de volgende functies: • je oriënteert je op de school, het onderwijs, het leraarsberoep en andere educatieve functies; • je ontwikkelt je motivatie voor het beroep van leraar verder; • je doet ervaring op in het verzorgen van onderwijs en de begeleiding van leerlingen; • je leert systematisch na te denken over je handelen als leraar, zowel in het contact met leerlingen en leerdoelen, alsook in het kader van overleg met collega’s en als lid van een team; • je leert je sterke en zwakke kanten als leraar kennen en je krijgt de gelegenheid je sterke kanten uit te buiten en je zwakke kanten te verbeteren.

leerlingen voor je neus. Ik was best wel nerveus, maar de leerlingen vonden het wel grappig. En de les verliep best wel goed, eigenlijk. Nadat ik vaker lesgegeven had, begon ik me steeds zekerder te voelen. En het lesgeven ging me daardoor ook steeds beter af.

Karel

Steeds meer werkplekleren De omvang van het werkplekleren (werken in de school) neemt in de loop van de opleiding voortdurend toe. De opleiding werkt voortdurend naar de elkaar opvolgende stages toe. De stages leveren op hun beurt impulsen op voor de opleiding, zodat er sprake is van een voortdurende wisselwerking tussen opleiding en schoolpraktijk.

Ondersteuning vanuit de opleiding De lerarenopleiding heeft voor stage in de school een begeleidingsprocedure ontworpen. Op de praktijkschool word je begeleid door een ervaren leraar of lerares: de schoolpracticumdocent. Deze helpt je bij praktische en inhoudelijke vragen bij de voorbereiding, uitvoering en nabespreking van de lessen. Op opleidingsscholen word je niet alleen begeleid door een schoolpracticumdocent, maar ook door een opleidingsdocent (die op een school alle stages coördineert) en door een Fontys-contactdocent.

Zelfstandig studeren Bij het studeren moet ik me actiever opstellen dan vroeger. Op de havo hoefde ik bijvoorbeeld weinig zelf te plannen en te regelen. In het hbo en vooral nu ik op kamers woon, moet ik mijn tijd haast volledig zelf indelen. Ik heb geleerd uit te rekenen wat ik wanneer moet doen. En regelmatig stuur ik bij, dat kan niet anders. En tijdens mijn studie Engels moet ik regelmatig keuzes maken. Dat gebeurt wel in overleg met mijn medestudenten en mijn leraren, maar toch. Die eigen verantwoordelijkheid, die heeft wel iets.

Paul

Portfolio en assessment Door het sterke accent op je eigen leerweg en het nadenken daarover ontwikkelt je stageverslag zich tot een portfolio. Een portfolio is de verzameling materiaal waarmee je laat zien over welke bekwaamheden je beschikt, hoe je die ontwikkeld hebt en nog verder aan het ontwikkelen bent. In een assessmentprocedure (beoordelingsprocedure met verschillende stappen) laat je tijdens je studie op basis van het groeiende portfolio zien wat je geleerd hebt in de school en op het instituut en wat je daarmee kunt. Aan de hand van je portfolio wordt ook nagegaan of je duidelijke leervragen kunt stellen over je activiteiten tijdens het vervolg van je studie. Groeiende samenwerking met scholen Het is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van scholen en lerarenopleidingen om te zorgen voor startbekwame leraren, die: • vertrouwd zijn met de beroepspraktijk; • hart hebben voor hun leerlingen en de school; • met collega’s en leerlingen het onderwijs tot een succes maken. Er is daarom sprake van een steeds intensievere samenwerking tussen student, opleiding en school bij het opleiden van bekwame, competente en enthousiaste leraren.

8

Invoering van de bachelor-masterstructuur Sinds 1 september 2002 is de structuur van het hoger onderwijs (hbo en universiteit) in Nederland op enkele punten ingrijpend veranderd. Alle opleidingen zijn namelijk gesplitst in een bachelorfase en een masterfase. Hbo-opleidingen heten nu ‘hbo-bacheloropleidingen’ en duren, net als daarvoor, vier jaar. - ‘Bachelor’ is de internationale titel die je mag gaan gebruiken zodra je bent afgestudeerd. De meeste hbo-bachelors - gaan de arbeidsmarkt op, maar in de nieuwe structuur is het veel gemakkelijker om direct na de bacheloropleiding of na enkele jaren werkervaring nog een masteropleiding te volgen in Nederland óf in het buitenland. Dat kan een meer op de praktijk gerichte hbo-master zijn of een meer wetenschappelijke wo-master. Je keuze is hiermee alleen maar groter en gevarieerder geworden. Na je havo, vwo of mbo eerst een praktijkgerichte hbo-bacheloropleiding en daarna (eventueel met de nodige werkervaring) een wetenschappelijk ‘toefje op de taart’ in de vorm van een wo-master? Een deel van je studie in het buitenland volgen? Onderwijs wordt meer en meer ‘maatwerk’, afgestemd op jouw eisen en wensen. Want het gaat natuurlijk om jouw toekomst! Meer informatie kun je vinden op www.minocw.nl/bachelor.

Toelatingseisen Van vwo naar hbo, dat valt wel mee Het was net als zes jaar geleden, toen ik als brugger de middelbare school

Volgens de wet ben je toelaatbaar tot een tweedegraads (bachelor) lerarenopleiding als je beschikt over één van de volgende diploma’s: • vwo (eventueel met aanvullende deelvakken, afhankelijk van het gekozen profiel); • havo (eventueel met aanvullende deelvakken, afhankelijk van het gekozen profiel); • mbo (BVE-diploma met niveau 4). Buitenlandse studenten die toelaatbaar zijn op grond van hun vooropleiding, moeten in principe in het bezit zijn van het Staatsexamen NT2 (Nederlands als tweede taal, programma II, hoger onderwijs). Tijdens een toelatingsgesprek wordt beoordeeld of en in hoeverre vrijstellingen kunnen worden verleend.

binnenwandelde, alles was anders: nieuwe school, nieuwe mensen. Alleen had ik hier geen lekke band, maar miste ik mijn trein. Wel kende ik al wat mensen van de TIK-week, de introductieweek in Tilburg. Dat was dus meteen herinneringen ophalen. Maar ook je andere klasgenoten leer je snel kennen. Zeker omdat je maar een kleine klas hebt, wordt het al heel gauw een hechte club. Dit is echter ook heel belangrijk, aangezien je vrij veel zelfstandig moet

Andere vooropleiding Als jouw vooropleiding niet helemaal voldoet aan de genoemde toelatingseisen, is het mogelijk een toelatingsonderzoek te doen. Om aan het onderzoek mee te doen, moet je voldoen aan drie eisen: • Je bent 21 jaar of ouder bij aanvang van de opleiding. • Je hebt een behoorlijke beheersing van de Nederlandse taal. • Je hebt voldoende voorkennis van de vakstudie van de opleiding die je wilt gaan volgen.

werken. Toch was de overstap voor mij niet zo groot. Ik heb vwo gedaan en heb nu qua vakinhoud een redelijke voorsprong. Toch blijven de vakken voor mij een uitdaging, omdat je er op een heel andere manier mee bezig bent: je discussieert veel met anderen over bepaalde onderwerpen en kunt

tussen de verschillende vakken en dat heb je hier niet meer. Ook is het contact met docenten heel open en gezellig. Ik denk dat ik hier mijn stekje wel gevonden heb. In december zijn de eerste stages al en dan kan ik echt zien hoe leuk het is. Maar ik heb er wel vertrouwen in dat het goed komt.

Dat was heel wat anders: ik ging van de opleiding Ontwerpen naar de lerarenopleiding Economie. Iedereen verklaarde me voor gek. ‘Dat is toch een hele andere richting, zonde van je vorige opleiding’, zei iedereen. Nou, iedereen behalve mijn leraren Economie. Zij hebben mij erg deze richting ingestuurd. Ze dachten dat dit wel iets voor mij was. Nou gelijk hadden ze. We zitten met veertien studenten in een klas en krijgen dus erg veel aandacht en goed contacten met medestudenten. Veel kwamen er van de havo, drie van ons kwamen van het mbo. Voor mij was het een goede overgang omdat ik toch al veel economie had

Ook als je al een andere opleiding volgt en wilt overstappen, kun je bij Fontys gemakkelijk terecht. Vraag ernaar via de Fontys Informatietelefoon: 0877 877 877.

daarbij ook uitwijken naar andere zaken, bijvoorbeeld naar lessituaties op school. Op de middelbare school heb je een veel duidelijkere scheiding

Van mbo naar lerarenopleiding

gehad en ook mee had gedaan aan de stichting Mini-ondernemingen. Wat ik in het laatste jaar van het mbo heb geleerd qua economie kwam erg van pas op deze opleiding. Het enige nadeel is dat het allemaal best snel gaat. Maar daar wen je wel aan. De lerarenopleiding Economie is voor mij

Aansluiting mbo-hbo Op de site www.fontys.nl/aansluitingscentrum vind je onder mbo-hbo doorstroom een overzicht van alle afspraken tussen Fontys en Regionale Opleidingencentra (ROC’s) over de doorstroom vanuit het mbo naar de Fontysopleidingen. Met de Aanvraagkaart kun je hierover ook een speciale brochure aanvragen.

de juiste opleiding.

Lotte

Annemarie

10

11

Toelating tot een hoger leerjaar Heb je een hoger gekwalificeerde vooropleiding gevolgd, dan kun je vragen om toelating tot een hoger studiejaar. Zo’n toelating vindt plaats op grond van individuele beoordeling. De lerarenopleidingen van Fontys Hogescholen stellen verschillende eisen wat betreft toelating, kosten enzovoort. Lees daarom elke opleidingsbrochure ook op die punten aandachtig om misverstanden te voorkomen. Neem bij vragen contact op via de Fontys Informatietelefoon: 087 877 877.

De geschiktheid voor het leraarsberoep wordt beoordeeld via een assessment bij één van de lerarenopleidingen basisonderwijs of voortgezet onderwijs. Het assessment geeft aan op welke punten je aanvullende scholing en begeleiding nodig hebt. Je krijgt een tijdelijke aanstelling aan een school en tegelijkertijd (maximaal twee jaar) de tijd om een opleiding te volgen voor de onderwijsbevoegdheid die nodig is voor een vaste aanstelling.

Parttime leraar, fulltime technisch specialist Ik ben fijn mechanisch specialist in hart en nieren, maar je zoekt toch telkens naar nieuwe uitdagingen. Mijn baas is nu twee dagen in de week

Zij-instroom voor hoger opgeleiden Mensen met een afgeronde hbo- of wo-opleiding of een gelijkwaardige kennis en ervaring die geen onderwijsbevoegdheid hebben, maar toch willen overstappen naar het onderwijs, worden ‘zij-instromers’ genoemd. Onder bepaalde voorwaarden kunnen ook zij leraar worden.

Technische lerarenopleiding Motorvoertuigentechniek Je moet als leraar beslist veel om jonge mensen geven en het leuk vinden

De werkgelegenheid in het onderwijs neemt sterk toe doordat de klassen kleiner worden en de leraren minder uren per week zijn gaan werken. Bovendien zijn er veel oudere leraren die met pensioen gaan. Na je lerarenopleiding zijn er binnen het onderwijs dus mogelijkheden te over om een baan te vinden die jou op het lijf geschreven is. De praktijk heeft verder geleerd dat je met een diploma van een lerarenopleiding ook een prima baan kunt vinden in het bedrijfsleven.

een vakman kwijt. Eén dag studeer ik en één dag sta ik voor de klas. Maar mijn baas kijkt vooruit en hoopt dat mijn enthousiasme op de leerlingen overslaat. Wie weet, krijg ik ze dan weer als vakcollega’s.

Chris

Het is mogelijk een korte en flexibele studie te volgen die is afgestemd op je vooropleiding, werkervaring en privésituatie.

12

Beroepsperspectieven om ze iets te leren. Naast het beheersen van vakkennis, moet je veel sociale vaardigheden ontwikkelen. Natuurlijk moet je ook houden van het vak waarin je lesgeeft. De technische branche trekt me sterk. Tijdens mijn opleiding heb ik daar veel mee te maken en ontwikkel allerlei zaken die ik daarin later kan gebruiken. Ik denk dat ik na mijn opleiding eerst eens een paar jaar ga werken in mijn vakgebied en daarna pas kies voor een carrière in het onderwijs. Dan ben ik helemaal een praktijkman.

Bart

Onderwijsbevoegdheden na de lerarenopleiding Met een pabo-diploma mag je lesgeven in alle groepen van het basisonderwijs. Met een getuigschrift van een tweedegraads (bachelor) lerarenopleiding voortgezet onderwijs heb je bevoegdheid voor het voortgezet onderwijs dat uit diverse onderwijstypes bestaat: vmbo, onderbouw van havo en vwo, beroepsonderwijs en volwasseneneducatie (mbo/bve). Na het behalen van de bachelor bevoegdheid is het in een aantal gevallen mogelijk voor een eerstegraads (master) bevoegdheid te gaan studeren. 13

Een moderne leraar is breed inzetbaar in een schoolorganisatie. Zijn beroeps- en functiemogelijkheden zijn gunstig. De werkgelegenheid voor jonge leraren is momenteel heel ruim.

Afwisseling is troef Het werk op school is heel leuk, mede omdat de sfeer onder de collega's heel goed is. Ik geef 20 uur per week les, grotendeels biologie, maar ook

Mogelijkheden in het bedrijfsleven Een lerarenopleiding vormt ook een uitstekende opstap naar andere beroepen. Na een lerarenopleiding kun je ook banen in het bedrijfsleven vinden. Dit komt doordat je je binnen de studie breed oriënteert. Je ontwikkelt behalve vakkennis ook vaardigheden op sociaal en communicatief gebied, zodat leiding geven en een uitstekende beheersing van de taalvaardigheid sterke eigenschappen van je worden.

studieles omdat ik klasseleraar en mentor ben. Ik heb ook een taakuur als sectieleider Biologie. Verder houd ik me bezig met de buitenschoolse activiteiten, zoals de jaarlijkse kampweek en de excursie naar Zuid-Limburg.

José

Freelance-redacteur Ik heb een deeltijdopleiding Nederlands gevolgd. De combinatie van overdag werken en in mijn vrije tijd studeren is me goed bevallen, vooral omdat ik de opleiding in losse modulen kon volgen, zodat ik mijn studietijd goed kon indelen. Inmiddels werk ik niet meer in het onderwijs, maar als freelance-redacteur bij een educatieve uitgever. Als freelancer kan ik alle kanten op en steeds mijn eigen richting bepalen. Een goede basis is van vitaal belang. Belangrijker nog dan goed schrijven, is het goed onderhouden van

Door de combinatie van vakkennis en communicatievaardigheden komen veel afgestudeerden in het bedrijfsleven terecht als trainer, opleidingsdeskundige of ontwikkelaar. Een aantal leraren komt na verloop van tijd terecht in een baan bij een ‘toeleveringsbedrijf’ van het onderwijs, bijvoorbeeld als beleidsambtenaar op een onderwijsafdeling van een overheidsinstelling, als stafmedewerker bij een onderwijsbegeleidingsdienst of pedagogisch centrum, het Cito (exameninstituut), of als medewerker bij de redactie van onderwijsbladen en auteur bij uitgevers van schoolboeken.

contacten. Verantwoordelijkheidsgevoel en zelfdiscipline zijn eveneens vereisten, want je deelt je werkzaamheden zelf in.

Esther

Touroperator Een overeenkomst tussen mijn werk als aardrijkskundeleraar en mijn huidige baan als touroperator voor een Zwitserse reisorganisatie is dat je flexibel moet zijn, dingen goed moet kunnen uitleggen en vooral dat je graag met mensen omgaat. En je moet ook een behoorlijk incasseringsvermogen hebben. Ik word bijvoorbeeld vaak aangesproken voor zaken die buiten mij om niet goed geregeld zijn.

Arthur

15

Overzicht lerarenopleidingen Toelichting Dit overzicht helpt je bij het aanvragen van een of meer brochures van Fontys-lerarenopleidingen. • Het nummer in de kolom Code heb je nodig om via de losse Aanvraagkaart een of meer brochures aan te vragen. • In de kolommen Lesplaats en vt/dt/du/vb kun je zien waar en in welke vorm de studie wordt aangeboden: vt voltijdopleiding (dagstudie) dt deeltijdopleiding (op bepaalde dagdelen en 's avonds) du duale opleiding (voltijdopleiding met combinatie van leren en werken) vb voorbereidend traject (eventuele aanvullende vooropleiding) Aparte opleidingsbrochures In de aparte opleidingsbrochures, die je met de bijgevoegde Aanvraagkaart kunt opvragen, vind je per opleiding de nodige informatie over de studie en de beroepsperspectieven, de toelatingseisen, studiekosten, aanmelding en inschrijving.

Code Opleiding

vt/dt/du/vb

Lerarenopleidingen Basisonderwijs

Code Opleiding

Lesplaats

vt/dt/du/vb

Code Opleiding

Lesplaats

vt/dt/du/vb

O063 Maatschappijleer

Tilburg

vt/dt/du

O746 Bouwkunde

Tilburg

du

O233 Lerarenopleiding Basisonderwijs Eindhoven

vt/dt/du

O789 Natuurkunde

Rotterdam/Groningen

dt

O234 Bouwkunde

Zwolle

vt/dt/du

O009 Lerarenopleiding Basisonderwijs Veghel

vt

O228 Natuurkunde

Tilburg/Sittard

vt/dt/du

O252 Bouwtechniek

Amsterdam/Rotterdam/

O005 Lerarenopleiding Basisonderwijs ’s-Hertogenbosch

vt/du

O230 Nederlands

Tilburg/Sittard

vt/dt/du

O087 Pedagogiek: lerarenopleiding

Tilburg/Sittard/

O004 Lerarenopleiding Basisonderwijs Roermond/ Sittard/Venlo O232 Lerarenopleiding Basisonderwijs Tilburg

vt/dt

Amsterdam/

vt/dt/du

's-Gravenhage

Groningen

dt

O236 Bouwtechniek

Eindhoven

vt/dt

O761 Bouwtechniek

Zwolle

vt/dt/du

dt

O743 Bouwtechniek

Tilburg

du

O815 Consumptieve Techniek:

O087 Pedagogiek: lerarenopleiding

Tilburg/Sittard

vt/dt

Lerarenopleidingen Algemene vakken voortgezet onderwijs

O102 Scheikunde

Tilburg

vt/dt/du

voorbereidend leerjaar

(vmbo/havo/vwo), beroepsonderwijs (mbo) en volwasseneneducatie

O106 Spaans

Tilburg

vt/dt/du

O254 Consumptieve Techniek

Eindhoven/Amsterdam vt/dt/du

O011 Aardrijkskunde

Tiburg/Sittard

vt/dt/du

O267 Sport en Bewegingseducatie

Sittard/Tilburg

vt

O148 Consumptieve Techniek

Wageningen

dt

O225 Algemene Economie

Tilburg/Sittard

vt/dt/du

O229 Techniek in de basisvorming

Tilburg/Sittard/

O503 Consumptieve Techniek

Zwolle

du

O814 Bedrijfseconomie

Tilburg/Sittard

vt/dt/du

O017 Biologie

Tilburg

vt/dt

O224 Duits

Tilburg/Sittard

vt/dt/du

O226 Engels

Tilburg/Sittard

vt/dt/du

O037 Frans

Tilburg

vt/dt/du

Lerarenopleidingen Technische vakken voortgezet onderwijs

O173 Installatietechniek

Rotterdam

vt/dt/du

O227 Geschiedenis

Tilburg/Sittard

vt/dt/du

(vmbo/havo/vwo), beroepsonderwijs (mbo) en volwasseneneducatie

O819 Instructeur bve (2 jaar)

Tilburg/Zwolle

du

O266 Gezondheidszorg en Welzijn

Tilburg

vt/dt/du

O137 Beschermings- en

O825 Instructeur schilders (BAT)

Waddinxveen

dt

O820 Mechanische Techniek

Amsterdam/Groningen dt

O047 Godsdienst Levensbeschouwing: Tilburg/Amsterdam/ Lerarenvariant

Hengelo/Sittard

dt

Lerarenvariant

vt/dt/du

O159 Elektrotechniek

Amsterdam/Groningen dt

O792 Wiskunde

Rotterdam/Groningen

dt

O816 Elektrotechniek

Eindhoven

vt/dt

O793 Wiskunde

Tilburg/Sittard

vt/dt/du

O817 Elektrotechniek

Rotterdam/Zwolle

vt/dt/du

O818 Grafische Techniek

Amsterdam/Rotterdam dt

vt/du

O251 Bouwkunde

O721 Lichamelijke Opvoeding Tilburg

vt

Eindhoven

vt/dt

Zwolle

dt/du

O732 Beschermings- en Afwerkingstechnieken (BAT)

Tilburg/Amsterdam

Amsterdam/Eindhoven vb

Zwolle

Afwerkingstechnieken (BAT)

O788 Godsdienst Levensbeschouwing:

(eerstegraads)

16

Lesplaats

O488 Bouwkunde

O178 Mechanische Techniek

Amsterdam/Rotterdam/

O821 Metaaltechniek

Groningen

dt

O823 Motorvoertuigentechniek:

Eindhoven

vt

voorbereidend jaar

Eindhoven/Rotterdam/ Zwolle

vt/dt/du

Rotterdam

vt/du

Eindhoven

vb

17

Code Opleiding

O253 Motorvoertuigentechniek

O191 Motorvoertuigentechniek

Lesplaats

vt/dt/du/vb

Amsterdam/Rotterdam/

Code Opleiding

Lesplaats

vt/dt/du/vb

Dansacademie:

Groningen

dt

K068 Dans: vooropleiding

Tilburg/Maastricht

vb

Eindhoven

vt/dt/du

K061 Docent Dans (eerstegraads)

Tilburg

vt

O822 Motorvoertuigentechniek

Zwolle

dt/du

O706 Onderwijsassistent BAT (1 jaar)

Eindhoven

dt

Academie voor Drama:

O824 Onderwijsassistent Bouwkunde Diverse lesplaatsen

dt

K051 Vooropleiding Drama

Diverse lesplaatsen

vb

O708 Onderwijsassistent bve (2 jaar)

du

K048 Docent Drama

Eindhoven

vt

Tilburg

vb

Tilburg

vt

Tilburg

vt

Zwolle

O765 Voorbereidende

Amsterdam/Eindhoven/

lerarenopleiding

Groningen/Rotterdam/ Zwolle

Brabants Conservatorium: dt

O244 Werktuigbouwkunde

Amsterdam/Groningen dt

O206 Werktuigbouwkunde

Eindhoven/ Rotterdam/Zwolle

K198 Vooropleidingstraject voor alle hoofdvakken K192 Docent muziek

vt/dt/du

Lerarenopleidingen kunstvakken

(voorheen schoolmuziek)

Rockacademie: K072 Muzikant/docent popmuziek

Academie voor Beeldende Vorming: K241 Vooropleiding Beeldende Kunst en Vormgeving

Tilburg

vb

Tilburg/Maastricht

vt/dt

Tilburg/Maastricht

dt

K145 Docent Beeldende Kunst en Vormgeving K240 Docent Beeldende Kunst en Vormgeving: verkorte opleiding

18

Je staat er niet alleen voor Binnen elke lerarenopleiding bieden mentoren en tutoren de helpende hand. Daarnaast zijn er diverse diensten en mogelijkheden voor studiebegeleiding. Je staat er niet alleen voor bij Fontys. Studielandschappen met alles binnen handbereik In de meeste gebouwen van Fontys is een mediatheek of studielandschap. Die vormen tijdens en na je studie een bron van informatie. Je kunt er boeken, tijdschriften, video’s en scripties raadplegen en lenen. Je kunt er ook gebruikmaken van computers, internet en e-mail. En met een persoonlijke code kun je ook extern inloggen. Studenten-servicebalies Elk van de 36 Fontysinstituten beschikt over een eigen Studenten-servicebalie, waar studenten snel en efficiënt geholpen worden. Ze kunnen er terecht voor toelating en inschrijving, informatie over andere Fontysopleidingen, subsidies en internationale studietrajecten, maar ook voor adviezen over bijvoorbeeld huisvesting. De telefoonnummers vind je in elke opleidingsbrochure.

20

Internationalisering Fontys Hogescholen beschikt over bureaus voor internationalisering, waar je geholpen wordt bij het leggen van internationale studiecontacten in de vorm van studietrajecten en stages. Vrijwel alle opleidingen van Fontys Hogescholen hebben internationale uitwisselingen van studenten en docenten in het kader van hun onderwijsprogramma’s. Ter ondersteuning zijn er talencentra, waar je talencursussen kunt volgen en adviezen krijgt over zelfstudiepakketten en taalcursussen in het buitenland.

Loopbaancentrum Het Loopbaancentrum helpt studenten die dreigen vast te lopen met hun studie en eraan twijfelen of ze nog wel op de goede plek zitten. Doel is de instroom, doorstroom en uitstroom van studenten te bevorderen en de studentenbegeleiding te optimaliseren. Stagebureau Het Stagebureau regelt de contacten met de stagescholen.

Decanen wijzen je de weg Decanen zijn binnen Fontys de mensen die je de weg kunnen wijzen in de regels en mogelijkheden die hogescholen te bieden hebben. Zij zijn zowel vertrouwenspersoon als maatschappelijk werker. Studentenpsycholoog Met persoonlijke en psychische problemen kun je terecht bij een van de studentenpsychologen. Bestuurlijke ervaring opdoen Je staat er niet alleen voor als je bestuurlijke ervaring wilt opdoen. Binnen Fontys Hogescholen is een aantal studentmedewerkers aangesteld, speciaal om studenten te helpen bij hun bestuurlijk actieve werk. 21

Eerst nog wat meer informatie? Als je nog vragen hebt voordat je een of meer opleidingsbrochures wilt aanvragen, kijk dan eens op de website van het Minsterie OcenW en op die van Fontys Hogescholen. Je kunt ook bellen met de Fontys Informatietelefoon. www.werkeninhetonderwijs.nl Op de website www.werkeninhetonderwijs.nl staat alle praktische informatie die nodig is om voor de klas te staan. Bijvoorbeeld informatie over arbeidsvoorwaarden, nuttige adressen en links. www.fontys.nl op de website www.fontys.nl vind je de meest actuele informatie over alle 36 instituten, de adressen, de opleidingen en cursussen en een totaaloverzicht van alle open dagen.

22

Fontys Informatietelefoon: 0877 877 877 Voor informatie over opleidingen kun je terecht bij de Fontys Informatietelefoon. Bel dit nummer echter niet met een mobiele telefoon, want dat is erg duur. Met een gewone telefoon kun je het nummer tijdens kantooruren bellen tegen lokaal tarief vanuit elke plaats in Nederland.