De idealen van Gerrit Komrij

jaar ­boekenkrant 2007-2012

pag

4 >>> | Jolijn over De schuld van Roseboom

Frank Renout Super Sarko! pag

pag

13 >>>

adve rte n ti e

www.kewlox.nl

Roel bespreekt Zola Jackson

21 >>>

b o e k e n k r a n t v o o r n e d e r l a n d e n v l a a n d e r e n • G r a t i s • j a a r g a n g 6 • n u m m e r 3 • a p r i l 2 0 1 2 • w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

De idealen van Gerrit Komrij

Anton Valens Herkenbare angsten

pag

3

John Berger Waarom naar dieren kijken

pag

7

Sharon Bolton Zielsgeheim

Gerrit Komrij is een van de weinigen die op eigen kracht een bekend en geliefd schrijver werd. Hij was nooit lid van een groot literair tijdschrift, zocht nooit een groep schrijvers en dichters op om zich aan op te trekken. Een portret van een buitenstaander, met een historisch én actueel boek: De loopjongen. verder op pagina 5 >>>

Rebecca Makkai

pag

8 >>>

13

Bram Bakker Over seks gesproken pag 19

Verder in dit nummer:

Met onder meer:

De lener: intelligent, meeslepend, onderlegd, grappig en ontroerend?

pag

Christophe Vekeman Een uitzonderlijke vrouw

>>> pag 3

Huub Beurskens De hemelse kamer

>>> pag 7

Adam Johnson Gestolen leven

>>> pag 9

Lars Kepler Getuige

>>> pag 11

Strips Boekhandels Win een boek

pagina 16 pagina 22 pagina 23

a dv e rt e nt i es Kijk voor meer informatie op www.kasteelgroeneveld.nl

Spectaculaire luchtgevechten in de Eerste Wereldoorlog

www.silvesterstrips.nl

1

LOSSE DELEN

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • a p r i l

Heeft u opmerkelijke feiten of bijzondere wetenswaardigheden rondom boeken te melden? Wilde u altijd al een boze brief schrijven, maar wist u niet aan wie? Losse delen plaatst niet alles, maar ontvangt wel graag uw post.

boekenkrant tIp 3

2012, week 13

Huub Beurskens – De hemelse kamer Wereldbibliotheek – €24,90 Uitdagend, origineel en onvertelbaar. Maar zeker met literaire vertelkracht.

[email protected]

Ontmoet Anne-Gine Goemans

De top van Utrecht

U ziet hier de uiterste top van de Neudeflat, kort voor de oplevering in 1961. Op deze uiterste top staan twee stoere knapen en een van hen is Jan Kool, de oom van Iris, mijn vrouw. God wist al dat Utrecht een mooie stad is en daarom staat ook de Dom op deze foto. Utrecht is gebouwd door mannen als Jan Kool en dat maakt mij aangetrouwderwijze heel erg trots. Op de stad ben ik extra trots, omdat hier, in de schaduw van de Neudeflat, van 21 tot en met 29 april 2012 het internationaal literatuurfestival City2Cities wordt gehouden. Samen met de openingstijden van Bert’s Bierhuis vormt dit een hoogtepunt in mijn agenda. Deze Boekenkrant heeft als thema reizen, maar gezien het boekenaanbod moet u dat maar even heel ruim nemen. De Internationale Literatuurdagen Utrecht brengen u in elk geval naar Barcelona en Praag, Gerrit Komrij komt over uit Portugal, Gilles Leroy uit het zuiden van de V.S., Super Sarko uit Frankrijk, Sharon Bolton uit Engeland en Lars Kepler uit Zweden. Ik wens u een goede reis. Siebe Huizinga hoofdredacteur

Verstuur dit boek als covercard www.covercards.nl

Op zondagmiddag 22 april aanstaande bent u vanaf 14.00 uur welkom op de GRNVLD Sociëteit Literair in Baarn, georganiseerd in samenwerking met de Boekenkrant Leesclub. Onze eregast is Anne-Gine Goemans. Het programma begint om 15.00 uur. (Snel) Reserveren via [email protected].

De dagboeken die de Zuid-Afrikaanse oud-president Nelson Mandela in gevangenschap bijhield, staan op internet. Ook manuscripten ter voorbereiding van zijn autobiografie en brieven aan familieleden en medestrijders zijn te lezen. De dagboeken zijn te vinden in het Nelson Mandela Digital Archive.

Generatiekloof?

De Boekerij, ISBN 978 90 225 6109 6 (€ 18,95)

nederland top 3

2012, week 13

Nico Dijkshoorn - Verder alles goed Stichting CPNB - € 2,50 Essay voor de Boekenweek 2012, geschreven in de vorm van brieven en ansichtkaarten.

Schrijver Anton Dautzenberg mag niet meer werken voor het blad Nederlands Pensioen & Beleggingsnieuws vanwege zijn steun aan pedofielenvereniging Martijn.

Guus Kuijer wint Astrid Lindgren Memorial Award 2012

Guus Kuijer is de eerste Nederlandse schrijver die de Astrid Lindgren Memorial Award (ALMA) ontvangt. In aanmerking komen auteurs, illustratoren, verhalenvertellers en leesbevorderaars die kinder- en jeugdliteratuur promoten. 184 kandidaten uit 66 landen waren voorgedragen. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt en bedraagt zo’n 500.000 euro. De uitreiking is in mei in Stockholm.

Paulien Cornelisse - En dan nog iets Contact - € 12,50 Opvolger van ‘Taal is zeg maar echt mijn ding’. Onnuttige en amusante analyses van ons taalgebruik.

Gijs Scholten van Aschat schrijft luisterboek

De acteur Gijs Scholten van Aschat schrijft het Luistergeschenk ‘Beretta Bobcat’. De novelle gaat over het verlies van onschuld en over de ultieme gevolgen van een liefde die voorbij is. Scholten van Aschat leent ook zijn stem aan de publicatie. De Week van het Luisterboek duurt van 23 tot en met 28 april 2012.

Onder de titel Maanlicht publiceert uitgeverij Querido dit najaar verhalen van Hella S. Haasse die in haar nalatenschap zijn aangetroffen.Maanlicht verschijnt op 29 september, de eerste sterfdag van de schrijfster.

Sommer & Caroline Stoessinger,

Frank Renout – Super Sarko Conserve – € 100,Immigrantenzoon en ‘straatvechter’ Nicolas Sarkozy schopt het tot president. Een mannetjesputter die niet over zich heen laat lopen!

Internationale Literatuurdagen Utrecht

Maanlicht in het najaar

De pianiste van Theresiënstadt, Alice Herz-

Adam Johnson – Gestolen leven Signatuur – €19,95 Beeldende en meeslepende roman die zich afspeelt in Noord-Korea, een onbekend land ideaal voor literaire fictie.

Nelson Online

Van 21 tot en met 29 april 2012 is de stad Utrecht, zetel van de Boekenkrant, literair verbonden met Barcelona en Praag. Want dan is het internationaal literatuurfestival City2Cities. Met schrijvers, dichters en u natuurlijk! Kijk op www.city2cities.nl.

Geletterde boekendief

Een Duitse wetenschapper heeft 24.000 boeken gestolen. De buit van de boekendief omvat vooral geologische boekwerken. De meeste stammen uit de 18e eeuw, maar er zit ook een werk uit de 16e eeuw tussen.

LUstrum – uit het archief van de boekenkrant

2012

Peter Buwalda - Bonita Avenue De Bezige Bij - € 19,90 Avonturenroman annex familiedrama, waarin de vuurwerkramp en het noodlot belangrijke rollen spelen.

De Boekenkrant geeft een overzicht van de 3 meest verkochte boeken in de eerste week van de maand van uitgave van de krant. Bron: Stichting CPNB. De Stichting CPNB stelt De Bestseller 60 samen op basis van door de Stichting Marktonderzoek Boekenvak / GfK Benelux Marketing Services verzamelde verkoopgegevens van meer dan 900 Nederlandse boekwinkels.

vlaanderen top 3

2012, week 13

Ben Crom - De eendenkooi De Harmonie – € 14,90 Een weekendje op Terschelling blijkt een zoektocht een oorlogsverleden.

Nuyens - Jonge helden! Christofoor - € 13,90 Zeven spannende verhalen uit de rijke geschiedenis van Hoorn.

Norbert Demeyer Tijgervlinder Abimo BVBA - € 13,50 Ontvoering op klaarlichte dag. Politie en pers gaan op onderzoek.

2

Voor meer boekentips: www.boekenkrant.com

april

2012 •

LITERATUUR

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

interview

Herkenbare angsten Het jaar 2002. ‘Moslimtoestanden’, introductie van de euro, onzekerheid op de arbeidsmarkt… Het is een wereld vol verandering en angst. Houdt Isebrand stand? We vragen het aan Anton Valens, schrijver van Het boek Ont.

Door Sanne Wolters ‘Hoofdpersoon Isebrand Schut begint vol goede moed aan een studie Biologie, maar maakt deze niet af. Hij neemt een baantje bij een callcenter, maar vindt zijn draai niet. Dit is een herkenbaar probleem. Veel mensen vinden het moeilijk om iets te vinden wat leuk is en waar ze goed in zijn. Anderen hebben weer moeite met hun eigen administratie. Ze vinden het lastig en ingewikkeld. Dit houdt hen tegen om de post te openen. Ze zijn bang. Isebrand Schut speelt in op deze angst en begint een zelfhulpgroep voor dit soort mensen, Man&Post. Tijdens deze bijeen-

komsten zoeken de mannen van de groep hulp bij het openen van hun post. Zo proberen ze samen hun administratieve problemen op te lossen. Dan is er ook nog het groetprobleem waar de hoofdpersoon mee zit. Hij durft zijn buren en mensen op straat niet te groeten. Ik merk dit ook in mijn dagelijks leven.’ Dan komt ene Cornelis Meckering in beeld. Wat voor invloed heeft deze imposante man op Isebrand? ‘Meckering voegt zich bij de zelfhulpgroep. Hij is een kleine belegger, een organisatieadviseur, kortom een succesverhaal. Er lijkt niets aan hem te mankeren. Meckering heeft een obsessie voor het voorvoegsel ‘ont’. Hij vraagt zich af waar het woordje vandaan komt en besluit er een boek over te schrijven. Isebrand wordt hierin mee getrokken en samen werken ze aan Het boek Ont. Hierin worden problemen over van alles en nog wat besproken. Maatschappelijke problemen en woorden met het voorvoegsel ‘ont’, zoals ‘ontvangen’ en ‘ontbijten’. Meckering heeft een goede invloed

uitgelicht

Een uitzonderlijk boek

Christophe Vekeman schreef lichtabsurdistische boeken en dichtbundels met borsthaar. Opvallend is daarom zijn nieuwe boek Een uitzonderlijke vrouw, omdat het tegen die eerdere boeken afsteekt.

Een uitzonderlijke vrouw gaat over Gwen, een meisje dat in alle rust opgroeit. Haar moeder denkt dat ze zich verveelt, maar Gwen is een ander meisje dan de anderen. Ze is gelukkig met zichzelf. Ze heeft er moeite mee contact te leggen, maar daar heeft ze nog geen behoefte aan. Later verandert dat. Gwen gaat op zoek naar haar eigen identiteit, naar liefde en geluk. Ze is zo anders dan andere meisjes,

maar dat stemt Gwen niet altijd positief. Een uitzonderlijke vrouw verkent het perspectief van een vrouw, het is existentialistisch van karakter. De definiërende zoektocht van Gwen is geschreven in een lichte en uitnodigende schrijfstijl. Wat maakt het ook uit dat dit boek zo anders is dan Vekemans andere boeken. Het is goed. Christophe Vekeman, Een uitzonderlijke vrouw, Uitgeverij De Arbeiderspers, ISBN 978 90 295 8345 9 (€ 19,95)

a d v e r t e nt i e

NEEM NU EEN ABONNEMENT EN ONTVANG DE BOEKENKRANT THUIS! 6 NUMMERS VOOR € 15.

Ja,

ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 6 nummers voor € 15,inclusief bezorgkosten

Naam Straat Postcode Land e-mail Handtekening

: : : : : :

Plaats

Stuur deze bon naar : Boekenkrant Visschersplein 160 3511 LX Utrecht Nederland

Anton Valens op Isebrand en er groeit een vriendschap tussen de twee mannen.’ Dat gaat de goede kant op… ‘Uiteindelijk loopt Het boek Ont op niets uit en ook aan de vriendschap komt een eind. Meckering verdwijnt uit het leven van Isebrand nadat hij al zijn geld is kwijtgeraakt. Door de komst van de euro heeft de organisatieadviseur geen inzicht meer in zijn kapitaal. Eén ding blijft: het schilderij dat de zoon van Meckering heeft geschilderd en dat Isebrand heeft gekocht.’ Vervolgens is er Manja.

column

‘Ze is zijn chef bij het callecenter en Isebrand wordt verliefd op haar. Na zijn ontslag blijft hij aan haar denken en het verlangen naar haar groeit. Af en toe komt hij haar op straat tegen, maar daar blijft het bij. Aan het einde gaat hij weer naar haar op zoek. Met succes, hij belandt bij haar in bed. Isebrand Schut vindt houvast in het leven…’ Anton Valens, Het boek Ont, Uitgeverij Augustus, ISBN 978 90 457 0473 9 (€ 19,99)

De ramproman

Wat maakt de Nederlandstalige literatuur zo ongeïnteresseerd in nieuwsfeiten? Tenzij een gebeurtenis zo groot is als de Tweede Wereldoorlog of het afscheid van Indië als kolonie, blijven schrijvers ofwel in hun achtertuin ofwel in hun hoofd wroeten. Rampen en incidenten die terugkeren in romans, en het omgekeerde, romans die aan rampen en incidenten worden gekoppeld, zijn twee vormen van literatuur die we in het Nederlandse taalgebied te weinig kennen. In 2010 publiceerde Peter Buwalda Bonita Avenue, waarin de vuurwerkramp in Enschede een sturende rol speelt. In Begeerte heeft ons aangeraakt van Bert Natter komt die gebeurtenis eveneens voor. Een paar thrillerauteurs bedienen zich van de moord op Pim Fortuyn (Ross) en de auto-aanslag tijdens Koninginnedag 2009 (Asman), maar literaire collegae zwijgen. En verder? De cafébrand in Volendam, de moord op Theo van Gogh, het vliegtuigongeluk in de Bijlmer? Ik ken geen enkel literair boek over die gebeurtenissen. Dan maar de grens over. Donderhart van Thomas Blondeau speelt rond de aanslagen in Londen, in 2005. Een Belgische mijnramp heeft nog een

plek in Margot Vanderstraetens Mise en place. Ook hier is het sprokkelen. Hoe staat het met een van de grootste rampen die België overkwam, de Eerste Wereldoorlog? Die heeft volgens mij pas vorig jaar een literair monument gekregen in Post voor Mevrouw Bromley van Stefan Brijs. Zijn Nederlandse of Nederlandstalige schrijvers bang om hun vingers te branden aan een ramp? Om mensen te kwetsen met een incident? Zijn ze introvert? Of heeft het, althans in Nederland, met calvinisme te maken? En toen was daar het Boekenweekgeschenk 2012, van de Vlaming Tom Lanoye. Heldere Hemel vertelt over een waargebeurd incident. Een gevechtsvliegtuig vloog in 1989 vanuit de Sovjet-Unie naar België, waar het onbemand neerstortte. Waarschijnlijk kwam het vliegtuig nooit eerder terecht in een literair boek. Dit zette me aan het denken. Over rampromans. En de vraag kwam bij me op: wat maakt de Nederlandstalige literatuur zo ongeïnteresseerd in nieuwsfeiten? Roel Weerheijm

3

LITERATUUR

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • a p r i l

bespreking

Zola en Katrina Gilles Leroy schreef een Amerikaanse roman, over een oude, zwarte vrouw in het diepe zuiden van de VS. Zijn beeldende roman Zola Jackson combineert twee krachtige vertellingen: een levendig portret van een kranige vrouw en een verslag van de orkaan Katrina. Door Roel Weerheijm Zola Jackson is een zwarte, oude exlerares, in ‘zomaar’ een woonwijk in het zuiden van de VS. Ze had een blanke man met wie ze een zoon kreeg. Toen hij nog een baby was, doorstonden ze samen een heftige orkaan. Ze voedde hem streng op, wat haar reprimandes van de burgerlijke buurvrouwen opleverde. Maar ze zette door en haar mulattenzoon schopte het verder dan die blanke jochies. Hij haalde de beste cijfers en kreeg een prestigieuze studiebeurs. Maar nu is hij dood en de herinneringen aan hem, en aan zijn partner met wie Zola het nooit kon vinden, zijn bitterzoet. En dan is er nog Zola’s tweede man, Aaron, die haar trouwde om voor haar en

haar zoon te zorgen, die haar wilde leren zwemmen (wat ze weigerde) en die geen romantische clichés uitleefde, maar die deed wat hij beloofd had. Hij bouwde in drie maanden een huis voor hen. In zijn eentje, met een steviger fundament dan welke betonnen constructie ook. In dat oerstevige huis zit Zola nu. Zonder man en zonder zoon, met haar hond Lady en alle drank die ze in haar huis kon vinden. De orkaan Katrina heeft haar wijk gegeseld, overstroomd en kapotgemaakt. Ze zit op een bovenverdieping op een zompig matras, terwijl de rioolstank bijna overweldigend is. Overal vies, bruinzwart water. Ze kan,

column

Boekfetisjisme laten. Als je een boek leest, moet je dat Waarschijnlijk heb je evenveel verdoen op een manier die het, na lectuur, schillende lezers als dat er mensen zo ongelezen mogelijk weer achterlaat. zijn. U leest deze column vanuit een Een kaft verdraagt geen vieze handen. ander referentiekader dan uw buurLezen in bad is heiligschennis. Wie een man, of uw tafelgenoot. De dialoog die boek op de achterbank van de auto u met deze tekst voert, is zeker verin de zon laat bakken, verdient een schillend van die van een ander. Toch lijfstraf. houden bepaalde opsplitsingen echt De andere soort geniet van het tegensteek. Onlangs werd ik betrokken bij een con- deel. Leden van deze sekte vouwen de hoeken van de bladzijden om, en versatie waarin lezers heel duidelijk vinden het een belediging als een in twee soorten werden verdeeld. Tot werk er ongehavend – en dus ongede eerste soort behoren de – zo werden lezen – uitziet. Hoe ze althans beschreven meer tekenen van – boekenfetisjisten; zij gebruik, hoe groter de niet kunnen verdragen opwinding. De leden dat het boek als een van deze soort maken voorwerp wordt behanaantekeningen. Bij de deld. De tweede soort eerste lectuur doen ze bestaat uit boekenliefdat in blauwe inkt. Bij hebbers die van ganser de twee lectuur kiezen harte wensen dat een ze voor een andere boek er, liefst zo veel kleur. Hebben ze geen mogelijk, gebruikt pen of potlood bij de uitziet. Beide soorten hand, dan krassen ze begrijpen elkaar niet. met de nagel in de Integendeel. blanke marge: kan de Van wat voor de een Foto: Tom van Nuffel balpen nadien nog zijn vreugde oplevert, krijgt functie vervullen. En bij elke lectuur de ander buikpijn en nog veel meer. Ik staan ze versteld van de passages die denk dat de twee soorten, als puntje ze de vorige keer hebben aangestipt. ooit bij paaltje komt, met elkaar op de Ze lezen door de aangestreepte woorvuist zouden gaan. Fetisjisten krijgen den ook hun eigen geschiedenis weer. het benauwd als de rug van een boek Dat kan gênant zijn. Wie verliefd is, een vouw vertoont. Van een ezelsoor leest Madame Bovary anders dan wie beginnen ze te krijsen. Treffen ze in bedrogen wordt. een boek een stuk teennagel aan, een Ik hoef u niet te zeggen dat een blik op haar, of een ander onderdeel van een een boekenkast volstaat om te bepalen lichaam in gebruik, dan veren ze tegen tot welke soort zijn eigenaar behoort. het plafond van boze verontwaarIk hoef u ook niet te zeggen tot welke diging. Je vernedert een boek – het soort ik behoor. werk, de auteur, de kunst – door het Margot Vanderstraeten te bepotelen, en er sporen in achter te

4

2012

uitgelicht

en wil, niet zwemmen. Langs haar raam drijven lijken, allemaal met gebolde kleding, op de buik, armen gespreid als een gekruisigde Jezus. ‘Christelijke bodybags’ noemt ze het. Soms vaart er een rat mee op een lijk. Ook in de bomen hangen lijken. Van de daken schreeuwen mensen dat er hulp aankomt. Of toch niet, omdat de helikopters niet voor hen zijn, maar voor de rijke buurten. Zola Jackson overtuigt. De portrettering van de intrigerende Zola is innemend en liefdevol. Tegenstrijdig, maar menselijk. Haar warme én haar kille kanten komen uit dezelfde, oprechte bron. Leroy benoemt de rassenstrijd in het zuiden van de VS enkele malen subtiel, maar het dreunt op elke pagina mee. Daarbij komt het verlies van geliefden en de eenzaamheid waar Zola in belandt. De passages over de orkaan Katrina zijn filmisch en raak, juist door de details. Stank, kolkende riolen, ratten, de trap die verzwolgen is door vettig, stinkend water. De ongelofelijke schaal van vernietiging. Maar Zola Jackson is geen verwordingsroman. Zola laat zich er niet onder krijgen. Ze mag dan gepensioneerd en eenzaam zijn, ze is vitaal en ze laat zich door niets en niemand slachtofferen. Zelfs niet door Katrina.

Geen doordeweekse roman

Een oude man kijkt terug op het leven. Spijt kent hij niet, hij heeft zich altijd geplooid naar de situatie. Daardoor is hij veel verschillende dingen geweest, van vrachtwagenchauffeur tot verkrachter, en heeft hij twee geliefden gehad waar hij te vroeg afscheid van moest nemen. Momenteel heeft hij nog maar twee dingen te doen: genieten van zijn vrijheid, en de Sociale Dienst om de tuin leiden om het eerste te kunnen doen. Elvis Peeters heeft een reputatie als ‘bekende onbekende schrijver’. Zijn romans De ontelbaren en Wij kregen lof, en enkele nominaties voor literaire prijzen. Zijn verhalenbundel Brancusi is een prachtige Geheimtipp. Ook Dinsdag is fascinerend. Een terugblik die nergens goedkoop en nergens weemoedig is. De man die terugkijkt, ervaart zijn herinneringen zo levendig alsof ze zich op dat moment nogmaals afspelen.

Elvis Peeters, Dinsdag, Uitgeverij Podium, ISBN 978 90 575 9515 8 (€ 17,50)

Gilles Leroy, Zola Jackson, Uitgeverij Cossee, ISBN 978 90 593 6345 8 (€ 18,90)

adve rte n ti e

www.pathofthepatriots.com KEMPER CONSEIL Publishing

april

2012 •

LITERATUUR

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

interview

interview

De idealen van Gerrit Komrij vervolg pagina 1 ‘Je ziet de geschiedenis van de jaren zestig zich herhalen,’ zegt Gerrit Komrij. ‘Occupy is er nog maar kort, maar het is dezelfde beweging die toen gaande was: het heersende gezag niet accepteren, de generatie boven je willen wegsturen. Daarom is De loopjongen ook heel actueel: de maatschappelijke onrust van de jaren zestig steekt nu weer de kop op. Het is crisis en de mensen willen de oorzaak van hun boosheid, de machthebbers, straffen. Mijn boek laat dat zien. Hoe raken mensen door actuele ontwikkelingen en heersende onvrede bevangen? Het boek is een onvoltooid verleden tijd.’ Testament / Statement ‘De loopjongen is een testament van mezelf. De drie delen van het boek staan voor drie fases in mijn eigen leven. De slaperige jaren vijftig, de rumoerige, dromerige jaren zestig en zeventig, en het ontwaken uit die droom in de jaren tachtig.’ Komrij maakte het ontstaan van naoorlogs idealisme, en later de ontnuchtering, mee als toeschouwer. Het was een tijd van radicalisering, vertelt hij. ‘Een oude schoolvriend, Paul, werd een extreme kant opgeduwd. Je hoorde hem nooit. Brave jongen op school, zijn moeder was dominee. Jaren later las ik een





illustratie abe borst

krantenbericht over hem. Bleek hij zich bij de “Marxistisch-Leninistische Partij Nederland” te hebben aangesloten.’ Pauls verhaal vormde de basis voor De loopjongen: hoe een rustige jongen in de greep van radicalisme komt. Pas op het laatst veranderde Komrij zijn naam in ‘Arend’. Naar de vogel met de nietsontziend scherpe blik die alles van een afstand overziet? ‘Arend was een gebruikelijke naam in die tijd – maar inderdaad, die associatie past bij het boek.’

bespreking

Fee, ef, Finkers

Poëzie, zo moeilijk nie op alles rijmt wel iets behalve dan op waterfiets op waterfiets rijmt niets

In tegenstelling tot enkele collegae zocht cabaretier Herman Finkers het nooit in de boeken. Tot nu: twee boeken zijn uit, met zijn fraaiste teksten. Na zijn cabaretvoorstelling Kalm aan en rap een beetje, in 2000, was de inspiratie op. Herman Finkers nam even rust. ‘Even’ duurde zeven jaar. Een deel van de pauze was gedomineerd door ziekte: Finkers bleek chronische lymfatische leukemie te hebben. Hij herstelde van zijn behandeling en keerde in 2007 terug met de voorstelling Na de pauze. Die voorstelling had het karakter van een terugblik: op de zeven jaar, op zijn ziekte en herstel, op zijn eerdere programma’s. De terugblik op zijn carrière blijkt nu ook uit twee nieuwe boeken. Poëzie, zo moeilijk nie (verzamelde verzen) en De cursus ‘omgaan met teleurstellingen’ gaat wederom niet door (verzamelde vertelsels). Opvallend: Finkers schreef meer gedichten dan geroemde poëten M. Vasalis en J.C. Bloem. Dit terwijl een van zijn bekendste gedichten luidt:

Finkers’ humor is intelligent, maar krijgt een absurdistische lading omdat zijn taalgrappen de alledaagse realiteit ontwrichten. Zoals in het ‘Verhaaltje voor het slapengaan’: ‘Er was eens een fee. Die fee woonde in een ver, ver land. Lang, heel heel lang, o die fee was ontzettend lang. Die fee was zó verschrikkelijk lang dat er een speciaal rijtuig voor haar moest worden gebouwd. Stond er ook op: ‘feevervoer’. Die fee was geen goede fee. Nee, het was een heel verkeerde fee. Het was bijna een ef. Zo, en nu gaan slapen.’ Wie verwacht dat gelezen cabaretteksten “minder” zijn dan de voorstellingen zelf (zoals men na een boekverfilming zegt dat het boek beter was), zal aangenaam verrast zijn. Misschien komt het doordat Finkers’ teksten niet afhangen van visueel vermaak of voordrachtskunst, misschien doordat Finkers’ stem aangenaam door je hoofd galmt bij het lezen. Herman Finkers maakte tijdloos cabaret, trager dan zijn collegae en minder op de actualiteit inspelend. Het was hoog tijd dat deze boeken uitkwamen: nu kunnen we Finkers ook op een andere, meer tijdloze manier waarderen. Herman Finkers, Poëzie, zo moeilijk nie,

Uitgeverij Thomas Rap, ISBN 978 94 004 0124 2 (€ 14,90) Herman Finkers, De cursus ‘Omgaan met teleurstellingen’ gaat wederom niet door, Uitgeverij Thomas Rap, ISBN 978 94 004 0002 3 (€ 17,90)

Iedereen aan de goede kant Hoe het Arend vergaat, verging het Komrij ook. Opgegroeid in Winterswijk ging hij in Amsterdam op kamers aan de Jacob van Lennepstraat. ‘Iedereen die niet uit Amsterdam kwam, was achterlijk. Ik had zelfs nog nooit homo’s gezien. In de boeken van Anna Blaman had ik gelezen dat homo’s suède schoenen droegen. Nou, ik maar kijken en zoeken…’ Snel werd het broeierig. Komrij keek toe. ‘Jongeren die rond het einde van de oorlog waren geboren, waren volwassen. Hun ouders wilden weinig loslaten over de oorlog en ze wilden het leven van voor de oorlog restaureren. Dat lukte niet. Jongeren wilden hun gezag omverwerpen. Maar er mocht niets voor in de plaats komen! Dat werkt natuurlijk niet.’ Hier gaan de paden Arend en Komrij uiteen. ‘Toen het radicaler en principiëler werd, haakte ik af. Gingen ze Maoïstische vergaderingen organiseren. Met notulen. Niets voor mij.’ Daarna deed hij zijn best er buiten te blijven. ‘Het enige wat ik eraan heb bijgedragen, was een ongelukje: een vriend vroeg me om gedichten, om in zijn blad te publiceren. Bleek dat achteraf een of ander radicaal-anarchistisch blaadje te zijn.’ Self-made man Komrij is, met een commerciële term, een self-made man. ‘Na de zogenaamde “Grote Drie” kon er niets meer komen. Dat vonden ze zelf althans, en ze duldden niemand naast zich. Maar mijn generatie is toch teveel los zand.’ Nadenkend somt Komrij een rijtje schrijvers op: Brouwers, Biesheuvel, ’t Hart, Bernlef… ‘Dat kun je geen stroming, geen generatie noemen.’ Maar veel van hen zochten hun heil bij tijdschriften, verwante zielen. Komrij bleef op zichzelf. Jeugdzonde Terwijl zijn literaire ster gestaag rees, was Komrij er getuige van hoe zijn leeftijdsgenoten de machtsposities hadden overgenomen, om hun idealen te grabbel te gooien en er een puinhoop van te maken. Hoewel hij zich afzijdig hield in de jaren zestig, toont Komrij zich nu betrokken, en boos, over de actualiteit. ‘Ze hebben de macht nu veel steviger

in handen dan de generatie die ze in de jaren zestig onttroond hebben. Ze zijn nog erger, en met hun financiële constructies hebben ze zichzelf bijna onkwetsbaar gemaakt. En àls de zittende machthebbers nog eens terugblikken op de jaren zestig, is dat met een vertederende glimlach. Neem Barroso, de voorzitter van de Europese Commissie. Een jeugdzonde, noemt hij zijn Maoïstische tijd liefkozend. Dat was het niet! Het was die jongens allemaal zeer ernstig.’ De loopjongen gaat over de paar mensen uit die tijd die hun idealen trouw zijn gebleven. ‘Voor hen, voor mijn klasgenoot Paul bijvoorbeeld, is dit boek een monument. Idealen zijn vreselijk belangrijk, je moet ze te allen tijde in stand houden, met alle risico’s van dien.’ Gerrit Komrij, De loopjongen, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 6868 4 (€ 17,50)

adve rte n ti e

Bestel nu alvast de dichtbundel “ik vertel je over mij” van Eva Keeris www.lipari.nl

5

a dv e rt e nt i e

Het aangrijpende levensverhaal van ’s werelds oudste Holocaustoverlevende

‘Ik was diep ontroerd.’ Nelson Mandela NU IN DE BOEKHANDEL 6

april

2012 •

LITERATUUR

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

interview

Energie en strijd

‘De bourgeois overvreet zich. Vooral aan vlees.’ De Britse schrijver John Berger hekelt de eendimensionale en consumptiegerichte manier waarop ‘we’

John Berger

foto jan hartholt

tegenwoordig met de natuur omgaan. Maar hoe moeten we de natuur dan beter begrijpen?

John Berger schreef een divers oeuvre bij elkaar, met veel aandacht voor onderwerpen als duurzaamheid, sociale wederkerigheid, rechtvaardigheid. Een selectie van teksten over dieren, de bundel essays met de titel Why look at animals?, groeide al snel na publicatie, enkele jaren geleden, uit tot een van de meest geciteerde bronnen. Dit jaar verscheen een nieuwe Nederlandse vertaling onder de titel Waarom naar dieren kijken. Het boek leverde John Berger vorig jaar de Groeneveldprijs op. De teksten uit Waarom naar dieren kijken, geschreven tussen 1971 en 2009, bespreken de verhouding tussen mens en dier. Niet voor niets blijken enkele van de oudste grottekeningen juist dieren af te beelden. Vóór de industriële revolutie van twee eeuwen geleden, historisch gezien nog zeer nabij, stond het dier, samen met de medemens, middenin de wereld van de mens. Die nabijheid van dieren was niet gelegen in het gebruiken van hun vlees, leer of botten. Nee: dieren hadden bovenmenselijke, magische functies. Men zag dieren als orakels, boodschap-

Het werk van John Berger staat centraal op een symposium op 11 april 2012 in Kasteel Groeneveld te Baarn. Ter gelegenheid hiervan heeft Uitgeverij Cossee een nieuwe Nederlandse uitgave verzorgt van Waarom naar dieren kijken. Zie voor meer informatie: www.kasteelgroeneveld.nl

pers. Opvattingen zoals in India, waar de koe heilig is, waren ook in het Westen gangbaar.

wel verstoken van contact met andere dieren en aangewezen op kunstmatig voedsel.’

Berger is een minzaam schrijver: hij werkt niet vanuit een ideologie of programma, maar presenteert de feiten zoals ze zijn. Liever gezegd: hij presenteert de dieren zoals ze zijn. Want een dier is niet onschuldig, legt hij uit. Dat is er later door mensen in gezocht, toen de mens het dierlijke, het mechanische in zichzelf wilde overwinnen. Hetzelfde geldt voor de natuur. Die is niet onschuldig, die is onverschillig en leent haar energie net zozeer uit aan het kwade als aan het goede.

Nee, de moderne mens heeft het niet begrepen. ‘Natuur is voor tevredenen of legen,’ dichtte J.C. Bloem – de natuur is voor stadse mensen een belachelijke karikatuur geworden. ‘De natuur wordt beschouwd als een tuin, of een uitzicht dat wordt omkaderd door een raam, of als een arena van vrijheid. Boeren, zeelui, nomaden weten beter. De natuur is energie en strijd. Ze is wat bestaat zonder enige belofte’, aldus Berger.

Was het dier voor millennia het onderwerp van mystificatie en religie, in de moderne tijd is het dier uitgebuit op een ongekende schaal. En als we diervriendelijk denken te doen door huisdieren aan te schaffen, hebben we het mis: ‘De kleine leefeenheid van het gezin ontbeert ruimte, aarde, andere dieren, jaargetijden, natuurlijke temperaturen, enzovoort. Het huisdier is ofwel gesteriliseerd ofwel seksueel geïsoleerd, uiterst beperkt in zijn lichaamsbeweging, vrij-

De kop is eraf

Na de scheiding van haar ouders verhuist Emilie met haar moeder en broertje Jacob naar een oud huis buiten de stad. Op een avond verschijnt er een jongeman, Anders, in de tuin. Emilies moeder slaat hem neer met een knuppel. Maar Anders blijkt een fatsoenlijke jongen, die beweert vroeger in het huis gewoond te hebben. Hij biedt aan om te helpen met de tuin. Emilie en Jacob geraken in de ban van Anders. Emilie omdat ze ontmaagd wil worden en Jacob omdat hij denkt dat Anders een fantasiefiguur is. Als Emilie ontdekt hoe Anders zijn ouders terroriseert, veranderen de verhoudingen snel. Erling Jepsen, De kop is eraf, Uitgeverij Cossee, ISBN 978 90 593 6343 4 (€ 19,90)

Massa

Massa is het verhaal van Margot, iemands ex en ietwat op de dool. Ze gaat aan de slag bij het schimmige Blurred Inc, een bedrijf dat de restjes van multinationals oplapt. Uitzonderlijk getalenteerd en opererend op het randje van het illegale dringt ze steeds dieper door in deze verborgen wereld. Tot een weg terug onmogelijk is. Tot ambitie alle redelijkheid overtreft.

Ruim water

Ruim water bevat de columns van A.L. Snijders, die eerder verschenen in dagblad Het Parool. De columns bieden een fascinerende inkijk in het schrijverschap van de ‘Meester in de Beperking’. Snijders weet als geen ander het alledaagse tot literatuur te transformeren, en andersom. Want wie anders dan A.L. Snijders ziet zelfs nog poëzie in het koken van een artisjok?

A.L. Snijders, Ruim water, Uitgeverij

Thomas Rap, ISBN 978 94 004 0271 3 (€ 19,90)

Zielhond

De oude scheepsbouwer Clovis Loos vocht mee in de Tweede Wereldoorlog. Zijn enige zoon Richter is marinier en wordt opnieuw uitgezonden, dit keer naar Irak. Clovis raakt van het nieuws danig in de war. Hij herinnert zich de slag bij de Sloedam in Zeeland. Een andere soldaat ving de kogel op die, dat weet hij zeker, voor hem was bedoeld. Ook herinnert hij zich dat er voor zijn vader Jacques, de werfeigenaar, een remplaçant werd gekocht om in zijn plaats de dienstplicht te vervullen. De oude Clovis besluit om zielhond te worden voor zijn zoon.

Joost Vandecasteele, Massa, Uitgeverij De

Lia Tilon, Zielhond, Uitgeverij Cossee,

Bezige Bij, ISBN 978 90 854 2336 2 (€ 19,95)

ISBN 978 90 593 6327 4 (€ 18,90)

naar dieren kijken, Uitgeverij Cossee, ISBN 978 90 593 6349 6 (€ 12,90)

Dit artikel is onderdeel van de Groeneveldreeks over landschapsliteratuur. Kasteel Groeneveld wil mensen zodanig raken, dat ze zich verantwoordelijk (gaan) voelen voor landschap en platteland.

bespreking

Het onvertelbare Ik vertel expres niet waar De hemelse kamer over gaat. Wie de hoofdpersoon is en wat hij doet, in dit boek. De literaire vertelkracht van het onvertelbare aan dit boek is veel interessanter. Door Roel Weerheijm

nieuwe titels

John Berger, Waarom

Op pagina 33 van De hemelse kamer citeert Huub Beurskens Seneca: Nescisse cupies nosse quae nimium expetis: ‘U zult begeren niet te weten wat u zoekt.’ In Seneca’s Oedipus is de hoofdpersoon gelukkig in de zekerheid van een aantal zaken, tot blijkt dat hij zijn vader doodde en zijn moeder huwde. De hemelse kamer is volgens hetzelfde recept geschreven: feiten raken al snel ontwricht door andere feiten, die weer vervangen worden voor nieuwe feiten. Wat het verhaal lijkt te zijn, blijkt een klein onderdeel van een groter verhaal te zijn, enzovoorts. De roman is een

vreemde caleidoscoop van steeds verder uitdijende perspectieven. Dit boek is een uitdaging. Beurskens’ zinnen zijn bijna archaïsch ingewikkeld en de korte hoofdstukken schijnen continu een ander licht op het verhaal. De hemelse kamer begint bij het einde, met de constatering dat er aan elk verhaal andere verhalen voorafgaan. Dat is dus het onvertelbare aan dit boek: De hemelse kamer doet er 333 pagina’s over om indirect toe te geven dat het verhaal helemaal niet verteld kan worden. Daarom vertel ik u niet waar dit boek over gaat. Lees het boek, en ontdek het zelf. Huub Beurskens, De hemelse kamer, Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2433 3 (€ 24,90)

adve rte n ti e

Griekenland en de wijnen Frederiek Lommen reisde heel Griekenland door voor de verhalen en de wijnen. Dankzij de wijnrenaissance ontwikkelt het land van Dionysos zich vinologisch tot een interessante bestemming. Volgens Harold Hamersma in NRC: ‘een charmant boek, omdat Lommen niet alleen over wijn bericht, maar ook verslag doet van haar wandeltochten en bezoeken aan grote steden.’ ISBN 9789077557808 Prijs: 22,95 Uitgeverij Totemboek tel. 020 6459972 www.totemboek.nl

7

leesclub

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • a p r i l

2012

Hallo leesclub!

De Boekenkrant stelt elke maand een nieuw boek en zijn schrijver/schrijfster aan u voor. Hierbij geven wij ook een stelling en een aantal vragen. Deze zijn om met nog meer gevoel en betrokkenheid van het boek te kunnen genieten. Alleen of samen, in de leesclub! dossier

Rebecca Makkai

Rebecca Makkai is onderwijzeres in Chicago. Ze schreef verschillende korte verhalen die vier achtereenvolgende jaren, van 2008 tot en met 2011, werden opgenomen in The Best American Short Stories. De lener is haar romandebuut en werd direct een internationale bestseller. ‘Het komt maar zelden voor dat een eerste roman zo intelligent, meeslepend, onderlegd, grappig en ontroerend is als De lener,’ aldus Richard Russo, winnaar van de Pulitzer Prijs.

De lener

Lucy Hull werkt als bibliothecaresse in een dorpje in Missouri. Per ongeluk kidnapt ze haar favoriete boekenwurm, de tienjarige Ian Drake. Hij haalt Lucy over om hem in haar auto mee te nemen op avontuur, ver weg van zijn overbeschermende, streng gelovige moeder die hem heeft ingeschreven voor een anti-homocursus. Onderweg probeert Lucy vrede te sluiten met haar vader die jaren geleden zijn Russische vaderland is ontvlucht, en ze vraagt zich af waarom ze blijkbaar zo popelde om aan haar eigen bestaan te ontsnappen. De lener is een road movie, geïnspireerd door de liefde voor lezen en het geloof dat boeken de wereld kunnen veranderen. Rebecca Makkai, De lener, Orlando

Rebecca Makkai

uitgevers, ISBN 978 90 229 5996 1 (€ 19,95)

vragen en stellingen

Uitnodiging

leesclub orlando

‘Makkai heeft een prachtige roman geschreven waarin verwijzingen naar kinderboeken slim verweven zijn in een plot als een bonte lappendeken. Het allermooiste is echter Lucy’s stellige geloof in het vermogen van boeken om mensen te redden.’ – Booklist • Welke boeken hebben in jouw jeugd de meeste invloed op je gehad? Zijn er boeken bij die ook in De lener worden genoemd? • Kun jij je een bestaan voorstellen zonder literatuur? In welk opzicht zou je leven er anders hebben uitgezien, als je geen boeken had kunnen lezen? • In veel opzichten is De lener net zo goed het verhaal over de volwassenwording van Lucy als een boek over Ian. Vind je dat ze net als Jim aan het eind van De avonturen van Huckleberry Finn aan het eind van het boek bevrijd is, of is ze er erg op achteruitgegaan door haar belevenissen, net als Humbert in Lolita? • Wettelijk gezien is het een misdaad om Ian mee te nemen uit Hannibal, en toch is het lastig om Lucy haar daden kwalijk te nemen. Heb je het idee dat Lucy de gebeurtenissen correct weergeeft? Is ze een betrouwbare verteller? • Moet je eerst zelf kinderen hebben – of in Lucy’s geval plaatsvervangend ouder zijn – om met je eigen ouders in het reine te komen?

8

Leesclub Orlando is nu online!

De Boekenkrant feliciteert Orlando uitgevers met de nieuwe leesclub. Ga naar www.leescluborlando.nl en lees mee!

inzendingen Maak kans op een leuk boekenpakket GRNVLD Sociëteit Literair

Op zondagmiddag 22 april aanstaande bent u vanaf 14.00 uur welkom op de GRNVLD Sociëteit Literair, georganiseerd in samenwerking met de Boekenkrant Leesclub. Het geheel gerenoveerde Koetshuis van Kasteel Groeneveld staat in het teken van literatuur, poëzie en tekenkunst. Ontmoet Anne-Gine Goemans, test uw kennis van boeken, geniet van muziek en poëzie en

vergeet niet te eten en te drinken! De entree bedraagt vijf euro per persoon, een vloeibare consumptie is inbegrepen. Het programma begint om 15.00 uur. U kunt (op moment van dit schrijven) nog reserveren via [email protected]. Kasteel Groeneveld Groeneveld 2 3744 ML Baarn

De Boekenkrant wil meer doen voor de leesclubs. Daarom komen wij graag met u in contact. Beantwoord de volgende vragen en maak kans op een leuk boekenpakket of op een meet & greet met een echte schrijver!

• Hoeveel deelnemers telt uw leesclub? • Hoe vaak komt u samen? • In welke plaats komt u samen? • Wat is uw laatst gelezen boek? Stuur uw antwoorden met uw naam en adres naar: [email protected]

april

2012 •

internationaal

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

interview

‘Burgers, verzamel u rond de luidsprekers, want wij brengen u belangrijke nieuwe informatie!’ Jun-do’s leven staat in dienst van de Geliefde Leider. Eerst als veertienjarige tunnelsoldaat om in het absolute duister te vechten, dan als ontvoerder van Japanners en vervolgens als inlichtingenofficier op een klein vissersbootje, de Junma. Ondanks zijn slechte ‘songbun’ schopt hij het tot held

van de natie. Hij gaat zelfs op missie naar Amerika, waarna hij, weer thuis, in een werkkamp belandt. Gestolen leven is een meeslepende en originele roman vol verrassende wendingen en personages. Adam Johnson bezocht Noord-Korea, bestudeerde land en volk, las verhalen van ‘overlopers’ en verwerkte feit en fantasie tot een origineel en beeldend boek: Gestolen leven. Lukte het tijdens je bezoek aan NoordKorea sowieso wel het land en de ‘gewone’ mensen te leren kennen? ‘Het is een Noord-Koreaan niet toegestaan met een buitenlander te praten, dus elke ontmoeting en elk gesprek dat ik had was gearrangeerd. Het gaf me een indruk van paranoia en zelfcensuur, waarin het nastreven van eigen verlangens taboe is.’ Gestolen leven krijgt op bladzijde 189 een wending die net zo abrupt is en willekeurig lijkt als de wendingen in het bestaan van Jun-do zelf. ‘(…), en vanaf dat moment is er verder niets bekend van de burger genaamd Pak Jun-do.’ Waarom koos je daarvoor? ‘Die wending heeft natuurlijk een reden.

fragment

Wie een Noord-Koreaans werkkamp binnengaat doet dat om er te sterven en wie het dan toch verlaat komt er nooit meer als dezelfde mens uit. In Noord-Korea zijn de mensen niet gewend om hun gedachten te delen en vluchtelingen of overlopers hebben al helemaal grote moeite met het vertellen van hun geschiedenis. Ze doen het of heel fragmentarisch, of ontdaan van elke emotie. Om die reden vertel ik mijn verhaal, Gestolen leven, ook in delen, los van de chronologie.’ Gestolen leven geeft een indruk van Noord-Korea dat door de onbekendheid van het land heel beeldvormend is. Hoe reëel is het beeld? ‘We weten niet hoeveel mensen er leven en sterven in Noord-Korea. Het land heeft geen telefoonboek en geen database, het is een grijze vlek en dat maakt het ideaal voor literaire fictie. Harde feiten zijn er natuurlijk ook. Vanuit de tunnels kunnen tienduizend soldaten tegelijkertijd het buurland Zuid-Korea binnenvallen; de ontvoeringen uit Japan zijn werkelijk gebeurd en Noord-Korea gebruikt vissersboten voor smokkel en spionage. Het resultaat is een hybride beeld van feit en fantasie, waarvan ik

denk dat de voor ons onwerkelijke realiteit van Noord-Korea de fantasie nog ver zal overtreffen.’

Adam Johnson, Gestolen leven, Uitgeverij Signatuur, ISBN 978 90 567 2397 2 (€ 19,95) Vertaling: Miebeth van Horn. Oorspronkelijke titel: The Orphan Master’s Son.

Adam Johnson

foto tamara beckwith

uitgelicht

En Allah sprak: Ik ben met hen wier hart verscheurd is… ‘Misschien mag je me niet meer zo als ik je vertel wat er is gebeurd…’ Ze ging verzitten en rechtte haar rug. Ze wendde haar blik af. Je kent haar nauwelijks, dacht ik. Wat wil je hiermee bewijzen? ‘Misschien kan ik maar beter weggaan,’ zei ik. Ze antwoordde niet. Ik maakte geen aanstalten om op te staan. In werkelijkheid wilde ik helemaal niet weg. Ik wilde bij haar blijven. Ik wilde het haar vertellen. We zaten lang zwijgend naast elkaar, toen raakte ze voorzichtig mijn hand aan. ‘Vertel,’ zei ze. Ayad Akhtar, De hemelverdiener,

Uitgeverij Cargo, ISBN 978 90 234 7193 6 (€ 19,90) Vertaling: Ko Kooman. Oorspronkelijke titel: American Dervish.

Frances, een jonge vrouw, leert over het leven en de liefde… De negentiende eeuw loopt ten einde. Frances verliest haar vader en blijft in armoede achter. Welke toekomst heeft ze nog in Engeland? Daarover beslist haar familie. Ze mag kiezen: werken als gouvernante op het platteland of trouwen met Edwin Matthews, een verre neef en arts in ZuidAfrika. Frances reist van Londen naar de Karoo, het achterland van Kaapstad, om zich bij haar toekomstige echtgenoot te voegen. Onderweg, aan boord van het schip, ontmoet ze William. Ze valt voor zijn charme, geld en connec-

ties en wordt zo voor het eerst in haar leven verliefd. In Kaapstad nemen ze afscheid, maar William zoekt haar op en ze bezwijkt voor zijn verleidingen. Welke motieven heeft hij? En Edwin Matthews? Hij gelooft niet in rijkdom en gewin, slechts in oprechtheid. Maar kan zijn oprechtheid zegevieren in de liefde? Jennifer McVeigh,

Diamant, Uitgeverij De Kern, ISBN 978 90 325 1268 2 (€ 19,95) Vertaling: Els Franci-Ekeler. Oorspronkelijke titel: The Fever Tree.

9

a dv e rt e nt i e

een Kewlox boekenkast past ook bij jou in huis

3 boekenkasten van h 286, b 80, d 32 cm. uitvoering beuken, staal en mdf naturel, prijs per kast 249,-

? t s a k e d r u le k e g e g of heb je lieve r een la ! jk li e g o m s e ll a is x lo w e Bij K Kewloxkasten kan je eenvoudig online samenstellen en bestellen op kewlox.nl, je hebt ze dan binnen twee weken in huis. Kijk op kewlox.nl voor nog veel meer mooie voorbeelden en ideeën van Kewloxkasten. Kom je liever langs in onze showroom? Je bent van harte welkom. De koffie staat klaar. In de showroom staan veel mooie voorbeelden, een aantal is uit voorraad leverbaar. Showroom Nieuwegein Ravenswade 98b Showroom Amsterdam Overtoom 205 Open van maandag t/m zaterdag

www.kewlox.nl GRATIS BROCHURE! met stalenkaart en DVD. Vraag ‘m aan op Kewlox.nl of bel 030 2314041.

10

april

2012 •

SPANNING

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

interview

Misselijk misbruik In een tehuis voor kwetsbare meiden zijn een van de bewoners en een groepshoofd gruwelijk vermoord. Een meisje vlucht het bos in, waarmee zij hoofdverdachte wordt. Inspecteur Linna is niet zo zeker van haar schuld. Alexandra en Alexander Ahndoril, het schrijversechtpaar dat achter het pseudoniem Lars Kepler schuil gaat, schreef met Getuige een huiveringwekkende thriller. Door Gijs Korevaar De moord in het internaat is de derde zaak waar inspecteur Joona Linna haar tanden in moet zetten. In het internaat zijn meisjes onder behandeling voor hun destructieve gedrag. Het is nog net geen justitiële instelling met gesloten deuren. De meisjes zouden veilig moeten zijn voor moordenaars, maar tot schrik van de samenleving blijkt dit niet het geval. Linna moet alles uit de kast halen om de moordenaar te vinden en dan nog komt hij bijna te laat om de enige getuige van de misdaad – een van de ingesloten meisjes – te redden. Inspecteur Linna komt in dit derde boek

column

van het schrijversechtpaar goed uit de verf. De gebeurtenissen uit de eerdere twee thrillers komen terug en aan het einde is duidelijk dat het verhaal van Linna nog niet helemaal is verteld. De verschillende afleveringen laten zich apart lezen, maar net als bij de serie van Mankell over Wallander zit er ontwikkeling in het karakter van de hoofdpersoon. Toch is Mankell niet de belangrijkste inspiratiebron voor het schrijversechtpaar Alexandra en Alexander Ahndoril, die schuilgaan achter het pseudoniem Lars Kepler. ‘De drie boeken van Stieg Larsson hebben ons geïnspireerd,’ zegt Alexander. ‘Ze betekenden een enorme verandering in Zweden. Nu eens niet een politieroman maar een echte thriller. Wij wilden ook thrillers schrijven die niet draaien om een politieonderzoek naar een misdaad. Onze boeken vallen onder de noemer fictie, maar stoelen op de realiteit.’ Dat blijkt in Getuige uit het onderwerp: privatisering van de zorgsector. ‘Het is de kapitalistische wens om geld te verdienen aan de ellende van meisjes in een tehuis. Die privatisering van de sector

Oversteken

Na jaren van recenseren, kan ik zo langzamerhand zeggen dat ik iets van het thrillergenre af weet. En toch word ook ik zo nu en dan verrast. Neem nu het nieuwe boek van Håkan Nesser, de Zweedse schrijver die bekend is geworden van zijn reeks over commissaris Van Veeteren. In zijn nieuwe vuistdikke werk verlaat hij eigenlijk het genre. De man zonder hond gaat zo veel verder dan een simpele misdadige puzzel. Hier is een meesterverteller aan het woord die met een half Italiaanse, half Zweedse inspecteur een nieuwe weg inslaat. Nesser toont een moderne samenleving waarin twitter en facebook korte metten maken met reputaties van gewone mensen. Het is een tijd van onzekerheid waar mensen zich vastklampen aan oude normen en waarden van fatsoen en familie, maar elke ‘misstap’ wordt uitvergroot en miljoenen keren herhaald op youtube. Een moment van rauwe emotie kan al fataal zijn.

Bijna 15 jaar geleden heeft uitgeverij Anthos het etiket ‘literaire thriller’ in het leven geroepen. De concurrenten konden natuurlijk niet achterblijven en heel veel boeken heten tegenwoordig ‘literaire thriller’. Dat is vaak lachwekkend, maar in het geval van Nesser niet. Daar is het eerder de vraag of het niet spannende literatuur is. Natuurlijk is Nesser in mijn ogen niet de enige die deze titulatuur verdient.

Het laatste deel van de Wallander serie is ook zo’n boek van een overbekende auteur (Henning Mankell) die verrast met een buitencategorie boek, een schoolvoorbeeld van spannende literatuur. In de Nederlandstalige thrillerwereld heb ik nog niet echt een voorbeeld gevonden van een auteur die zijn genre zo ontstijgt dat ik hem of haar bij die topcategorie vind horen. Esther Verhoef is wat dit betreft een verhaal apart. Begonnen met keiharde thrillers waar de doden bijna niet meer waren te tellen, is zij overgestapt naar de romantische thriller in navolging van Saskia Noort. En nu waagt Verhoef de stap buiten het vertrouwde genre. Haar nieuwe boek wordt door de uitgever niet langer onder het kopje ‘literaire thriller’ uitgebracht maar onder de noemer: roman. Een overstap naar de literatuur is een crossover die nog maar weinig thrillerauteurs hebben gewaagd. Deze zomer vertrouwde de schrijfster mij nog toe over haar nieuwe boek dat zij toen aan het schrijven was: ‘Ik weet echt niet wat het wordt.’ Misschien gaat zij voor mij de eerste worden die het predicaat spannende literatuur verdient. Schrijven kan ze. Evenals het opbouwen van spanning. Nu zien of zij de literatuur aan kan. Gijs Korevaar

Alexandra en Alexander Ahndoril gaat zo snel... Het gevolg is dat er zich veel schandalen voordoen.’ Alexandra noemt het hoofdschuddend ‘depressing’ zoals de kwetsbare meisjes in de instelling worden misbruikt. Door privatisering is het toezicht verminderd, waardoor de kans groot is dat er iets vreselijk mis gaat. ‘Het zijn meisjes met anorexia en nijging tot zelfmutilatie, die in een tehuis veilig zouden moeten zijn. Zo kwetsbaar. Vreselijk.’ Net als zo veel andere thrillers loopt Getuige uiteindelijk goed af. Of beter gezegd: niet helemaal slecht af. ‘Er is altijd een held om ons uit de duisternis te helpen,’ verklaart Alexandra. ‘Een achtbaan wordt pas leuk als het goed afloopt,’ meent Alexander. Voordat het echtpaar begon met een carrière als ‘Lars Kepler’, schreven ze los van elkaar literaire romans. Al eerder probeerden ze een boek samen te schrijven, maar dat mislukte hopeloos. Ze kibbelden als kinderen, er kwam weinig goeds uit hun vingers. Toch wilden ze samen schrijven. ‘We genieten van elkaars boeken,’ aldus Alexandra. ‘Maar het begin van de samenwerking was moeilijk.’ ‘We moesten regels opstellen om

foto ed coenen

samen te werken,’ zegt Alexander. ‘Het bleek nodig om een nieuwe schrijver te creëren; een die onze twee stemmen combineerde.’ ‘Pas op het moment dat het een totaal andere persoon was, konden we samen schrijven.’ ‘Het moest ook een ander boek, een andere stijl worden. Het werd een thriller.’ De samenwerking onder het pseudoniem Lars Kepler heeft Alexandra en Alexander meer gebracht dan alleen succes. ‘We zijn al twintig jaar samen’, doet Alexander de kwestie nonchalant af. Alexandra is duidelijker: ‘Door het schrijven zijn we dichter bij elkaar gekomen. Maar we hebben ons er ook mee geïsoleerd. Je bent altijd samen. Ook in het werk.’ Lars Kepler, Getuige, Uitgeverij Cargo, ISBN 978 90 234 6905 6 (€ 19,90) Vertaling: Clementine Luijten en Jasper Popma. Oorspronkelijke titel: Eldvittnet

adve rte n ti e

Een fascinerende tocht naar de wereld van achthonderd jaar geleden Vierde druk! In deze prachtig vormgegeven en rijk geïllustreerde uitgave volgt prof. dr. Dick E.H. de Boer de tocht die de Fries-Groningse abt Emo tussen november 1211 en juli 1212 naar Rome maakte. Op basis van de Kroniek van het Klooster Bloemhof en met gebruik van talrijke historische documenten schetst hij van dag tot dag een beeld van landschap en samenleving in het Europa van het begin van de 13de eeuw, gezien door de ogen van Emo én door die van een moderne reiziger. Meer dan 800 afbeeldingen en teksten, van troubadoursliederen tot kronieken openen vensters op de fascinerende wereld van 800 jaar geleden. Geheel full colour, 496 pagina’s, gebonden. Prijs

29,95

... Een van de mooiste boeken die ik de laatste tijd heb gelezen ... THEODOR HOLMAN ... Een indrukwekkend groot werk ... Een imposant, ongewoon reisboek ... NRC ... Een van de beste werken over de Middeleeuwen van de afgelopen jaren ... PAROOL

IN DE BOEKHANDEL, VIA INTERNET (WWW.NOORDBOEK.NL) OF TELEFONISCH (9-12 UUR): 0344- 637085

11

a dv e rt e nt i es

`Een opvallend goed verteld, ontroerend boek.’ – The Times `Een aangrijpend boek over liefde en trouw.’ – Red `Hodgkinson weet haar lezers te ontroeren.’ – Trouw

www.leescluborlando.nl

Vriendschap in oorlog, liefde en politiek

Verschijnt Maart

Verschijnt Maart

Verschijnt Maart

Verschijnt April

Verschijnt Maart

www.conserve.nl Postbus 74, 1870 AB schoorl [email protected] 12

april

2012 •

SPANNING

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

interview

Boltonian thrillers Sharon Bolton schreef Zielsgeheim (Now you see me), waarin de Londense politieagente Lacey Flint krijgt te maken met een mogelijke copycat-killer, die in de voetsporen van de negentiendeeeuwse seriemoordenaar Jack the Ripper treedt. Het is Boltons tot nu toe meest gewelddadige boek en daarvoor is ze bekritiseerd. Terecht?

‘Jack the Ripper was een gruwelijke moordenaar en zijn slachtoffers waren echte vrouwen,’ vertelt Sharon Bolton. ‘In vijftien tot twintig minuten sneed hij ze open en haalde hij hun ingewanden er uit – terwijl ze vaak nog leefden. Ik heb de originele rapporten gelezen van politie en lijkschouwer; daarin stond niets grappigs vermeld. Maar Jack the Ripper is inmiddels wel tot folklore gemaakt. Er zijn humoristische rondleidingen door Londen en we lachen om hem. Ik koos voor gewelddadige beschrijvingen, omdat ik niet wilde dat hij tot een komische figuur zou verworden.’ Het duistere en mystieke kenmerkt je boeken. Zou je het typisch ‘Boltonian’ kunnen noemen? ‘Ha, ha, nee, eerder Brits. The dark side heeft me altijd gefascineerd, maar tien jaar geleden was het mystieke, gothic genre voor uitgevers volledig oninteres-

sant. Het moesten toen vooral gewelddadige thrillers zijn. Dus zocht ik een derde weg: de crime novel met creepy elementen en bovennatuurlijke aspecten. Spookverhalen die uiteindelijk wetenschappelijk verklaarbaar waren. Wat bleek? Ann Radcliffe schreef al in de achttiende eeuw op deze wijze over skeletten in de kelder. En zij beïnvloedde auteurs als Walter Scott, Charles Dickens en Edgar Allan Poe. Mijn vermeende originaliteit lag in het verlengde van een lange, Britse schrijverstraditie.’ En vanwaar de fascinatie voor dat duistere? ‘Omdat we zijn gevormd door ons verleden. Ga ver genoeg terug en geschiedenis verandert in legende en duisternis. Daarbij komt: angst zit in onze natuur en schuilt altijd ergens in ons achterhoofd, klaar om tevoorschijn te komen. Door onze angsten op te nemen in films, boeken en verhalen kunnen we ermee omgaan en kunnen we de angst als veilig ervaren.’ Vertaalt die Britse schrijverstraditie zich ook naar andere auteurs? ‘Ja, dat vind ik wel. Belinda Bauer schrijft heel atmosferisch en gebruikt de identiteit van het landschap. Mo Hayder raakt aan het bovennatuurlijke. Simon

bespreking

Door Jolijn Klein Kranenbarg Terwijl er in Afrika kinderen sterven door toedoen van radioactief afval en journalist Pim Raspe deze ramp aan de kaak wil stellen, wordt in Nederland de initiator van dit leed – Jaap Roseboom – vermoord. De AIVD stelt een onderzoek in, maar er zijn meer zaken die met name hoofdinspecteur Eekhaut bezighouden. De man die verantwoordelijk is voor de dood van zijn vrouw heeft ditmaal de dood van een jonge Marrokaanse man op zijn geweten. De vader van deze jongen wil koste wat kost de moordenaar van zijn zoon vinden en dit zorgt ervoor dat Eekhaut moet afrekenen met de spoken uit zijn verleden. Tegelijkertijd beraamt de huurmoordenaar die de moord op Rooseboom heeft gepleegd een aanslag op de journalist – volgt u het nog? De schuld van Roseboom leest razendsnel

Beckett, die ik enorm bewonder, heeft iets gothics. En Simon Lelic, die relatief nieuw, onbekend en heel erg getalenteerd is, neigt naar het psychologische. Dat veelal claustrofobische, onheilspellende, atmosferische van de Britse stijl pakt me.’

ze. Maar zeker, mijn hoofdpersoon Lacey Flint heeft iets vreselijks meegemaakt dat haar heeft gevormd en haar blijft achtervolgen. En angst omvat altijd de psyche….’ Sharon Bolton, Zielsgeheim, A.W.

Het begrip psychologische thriller wordt ook jouw boeken toegeschreven… ‘Dat verrast me. Ik schrijf plotgedreven en ben me juist zeer bewust van het spanningsveld tussen plotlijnen en karakterschetsen. Die karakterschetsen vertragen de plot en daarom beperk ik

Bruna Uitgevers, ISBN 978 94 005 0064 8 (€ 19,95) Vertaling: els van der wal Oorspronkelijke titel: Now you see me

nieuwe titels

De schuld van Roseboom De schuld van Roseboom is na Absint en Loutering de derde thriller met hoofdcommissaris Dewaal en hoofdinspecteur Walter Eekhaut in een hoofdrol. Vol vaart, maar soms verwarrend.

Sharon Bolton

Schijndood

weg en de verhaallijnen wisselen elkaar in een moordtempo af, waardoor het soms lastig is om het geheel te overzien. Door een opmerking van het personage Charlotte (die net zo snel verdwijnt als ze verschijnt) dat ‘alles met elkaar te maken heeft’ tracht je als lezer om de verschillende lijntjes die Eekhaut uitgooit te verbinden, maar pas wanneer de laatste bladzijden zijn omgeslagen, wordt duidelijk dat de centrale verhalen helemaal niet met elkaar in verband staan. Omdat je als lezer gedurende het verhaal blijft zitten met vragen, zorgt dit er wel voor dat de vaart geen moment verloren gaat. De drang naar het vinden van antwoorden maakt dat je wel verder móet lezen. De schuld van Roseboom blijft door het oprekken van de spanningsboog tot op het einde boeien, maar ik vraag me toch af of Eekhaut zich niet heeft verstrikt in het aantal verhaallijnen. Als hij minder personages had laten opdraven, was deze thriller er zeker niet slechter van geworden. Guido Eekhaut, De schuld van Roseboom,

Het is 1612. Een ontbindend lijk in een boom, een monnik gekleed in een blauwe pij, wrede wetenschappelijke experimenten en een onopgeloste verdwijning uit het verleden spelen Godfried Lesage, schout van Lier, parten. Iemand die beweert uit de hel te zijn ontsnapt, is uit op wraak. Als Lesage denkt dat de dreiging voorbij is, wordt het pas ernst. De wreker concentreert zich op Simon, de twaalfjarige zoon van de schout.

Lydia Verbeeck, Schijndood, Uitgeverij Manteau, ISBN 978 90 223 2711 1 (€ 21,95)

Moordvrienden

De vijftienjarige Finn Kimmel schiet een leraar en drie leerlingen op zijn school dood en pleegt zelfmoord. Zijn beste vriend, Milo Bauers, is erbij, maar het lijkt erop dat hij er niets mee te maken heeft. Toch wordt hij opgepakt en meegenomen naar het politiebureau. Langzaam maar zeker komen er steeds meer gruwelijke feiten aan het licht. Heeft Finn ook iets te maken met een eerder gepleegde moord op een kleuter? Lukt het de politie om alle feiten boven tafel te krijgen of wordt er iets verzwegen?

Epicentrum

De zoon van een Russische oligarch wordt samen met zijn moeder ontvoerd. Maar één iemand wordt in staat geacht hem terug te vinden: Nick Stone. Het voert Stone van de pleisterplaatsen voor de rijken in de Alpen naar de door gewetenloze warlords beheerste wereld van het door oorlog verscheurde Somalië. Wat begon als een bevrijdingsmissie, verandert onherroepelijk in een wraakactie.

Andy McNab, Epicentrum, Uitgeverij

A.W. Bruna, ISBN 978 94 005 0117 1 (€ 17,95)

Het containermeisje

De vondst van een babylijkje in een toilet van het SintPietersstation in Gent trekt een streep door Mauds citytrip met haar kinderen. Van de moeder geen spoor, een bedelarmbandje besmeurd met bloed en slijm is de enige aanwijzing. Mauds tienerdochter Lara komt in contact met een uitgeput Aziatisch meisje dat haar een clandestiene wereld onthult waarvoor ze op de vlucht is geslagen. Lara neemt contact op met de speurders Max en Gijs, die achter de rug van hun chef Maud een parallel onderzoek starten.

Uitgeverij Manteau,

Natasza Tardio, Moordvrienden,

Belinda Aebi, Het containermeisje,

ISBN 978 90 223 2709 8

Uitgeverij Pimento, ISBN 978 90 499 2536 9

Uitgeverij Manteau, ISBN 978 90 223 2697 8

(€ 21,95)

(€ 16,95)

(€ 21,95)

13

a dv e rt e nt i es

GRNVLD

sociëteit-culinair

2012

Marjan Ippel - Jeroen Thijssen - Anneke AmmerlaanKarin Luiten - Meneer Wateetons - Edwin FlorèsYneke Vocking - Lizet Kruyff - Dick Veerman In 2012 organiseert Grand Café Groeneveld samen met wetenschapsjournalist Lizet Kruyff een serie culinaire lezingen met bijpassende lunch. De relatie tussen Dier & Mens is de aanleiding voor signalering van hedendaagse voedselstromingen uit de underground. De buffetten worden samengesteld én geïntroduceerd door een culinair journalist. Aanmelden via email: [email protected]. Actuele informatie over deze en andere evenementen: www.kasteelgroenveld.nl of facebook GRNVLD magazine

Wereldwijde bestsellers! Boeken waarover je blijft praten.

www.leescluborlando.nl 14

april

2012 •

BOEKFRAGMENT

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

Winterlogboek Paul Auster, Winterlogboek, Uitgeverij De Arbeiderspers, ISBN 978 90 295 8483 8 (€ 19,95)

In de ijzige januarimaand van zijn drieënzestigste winter, gaat Paul Auster zitten om de geschiedenis van zijn lichaam te schrijven. Het resultaat is deze schitterende bespiegeling over ouder worden, maar meer nog over het leven, over zíjn leven in het lichaam van de man, de schrijver, de echtgenoot, het kind, de adolescent, de minnaar, de middelbare man, de dichter en de vertaler die Paul Auster is. Je bent drieënhalf, en je vijfentwintigjarige zwangere moeder heeft je meegenomen op een winkelexpeditie naar een warenhuis in het centrum van Newark. Ze wordt vergezeld door een vriendin van haar, de moeder van een jongetje dat ook drieënhalf is. Op een gegeven moment ontsnappen jij en je kameraadje aan jullie moeders en beginnen jullie door de winkel te rennen. Het is een enorme open ruimte, zonder enige twijfel de grootste kamer waar je ooit in hebt rondgelopen, en er ligt een tastbare opwinding besloten in het vrijelijk kunnen rondrennen in deze gigantische overdekte arena.

Op het laatst begin je samen met het jongetje plat op je buik over het gladde oppervlak van de vloer te glijden, te sleeën zonder sleetje als het ware, en dat spelletje blijkt zo leuk, je zo’n intens plezier te bezorgen, dat je steeds roekelozer wordt, steeds meer durft. Je belandt in een gedeelte van de winkel waar ze aan het renoveren of aan het verbouwen zijn, en zonder je om mogelijke obstakels te bekommeren, duik je weer op de vloer en zeil je over het glasachtige oppervlak tot je opeens recht op een houten werkbank blijkt af te zeilen. Met een kleine draai van je kleine lichaampje denk je te kunnen vermijden dat je tegen de poot van de werkbank die voor je opdoemt aan klapt, maar wat je in de fractie van

een seconde die je hebt om je koers te wijzigen niet beseft, is dat er een spijker uit die poot steekt, een lange spijker die zo laag zit dat hij zich op gelijke hoogte bevindt met je gezicht, en voor je kunt afremmen wordt je wang door die spijker opengehaald terwijl je erlangs zoeft. Je halve gezicht wordt open gekerfd. Zestig jaar later herinner je je niets meer

van dat voorval. Je herinnert je nog wel het rennen en het op je buik duiken, maar niets van de pijn, niets van het bloed, en niets van het met spoed naar het ziekenhuis gebracht worden, noch van de dokter die je wang hechtte. Hij had het fantastisch gedaan, heeft je moeder altijd gezegd, en omdat het trauma van de aanblik van haar

eerstgeborene met zijn halve gezicht open haar nooit meer heeft losgelaten, heeft ze het nog vaak gezegd: iets met een subtiele dubbele hechtingstechniek die de schade tot een minimum beperkt hield en daarmee voorkwam dat je voor het leven mismaakt was. Je had je oog wel kwijt kunnen zijn, zei ze dan tegen je – of, nog dramatischer zelfs, je had wel dood kunnen zijn. Ze had ongetwijfeld gelijk. Het litteken is steeds meer vervaagd naarmate de jaren verstreken zijn, maar het zit er nog steeds iedere keer dat je ernaar zoekt, en je zult dit embleem van geluk (nog intact! niet dood!) met je meedragen tot in je graf.

Lezing Paul Auster en boekpresentatie Winterlogboek, zaterdag 28 april 2012 20:00-22:30. Aula van het Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht Winterlogboek ligt op 24 april in de boekhandel. www.arbeiderspers.nl

Het negende schrift van Maya Isabel Allende, Het negende schrift van Maya, Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2440 1 (€ 19,90) vertaling: Rikkie Degenaar

ZOMER (januari, februari, maart) Het is inmiddels een week geleden dat mijn grootmoeder me zonder tranen omhelsde op de luchthaven van San Francisco en me voor de zoveelste keer vertelde dat ik, als ik ook maar enigszins waarde hechtte aan mijn leven, met niemand die ik kende contact mocht zoeken, tot we zeker wisten dat mijn vijanden niet meer achter me aan zaten. Nini is paranoïde, net als alle inwoners van de Onafhankelijke Volksrepubliek Berkeley, bedreigd als ze zich voelen door de regering en buitenaardse wezens, maar in mijn geval was het niet te veel gezegd, ik kan niet voorzichtig genoeg zijn. Ze gaf me een honderdblaadjesschrift mee om een dagboek in bij te houden, zoals ik dat sinds mijn achtste heb gedaan, tot op mijn vijftiende ineens alles misging in mijn leven. ‘Je krijgt nog alle tijd om je te vervelen, Maya,’ zei ze. ‘Gebruik die om de enorme stommiteiten te beschrijven die je hebt begaan, misschien dat je dan beseft wat je hebt aangericht.’ Ik heb verschillende dagboeken volgeschreven, die, verzegeld met duct-tape, door mijn

grootvader achter slot en grendel in zijn bureau werden bewaard en tegenwoordig in een schoenendoos onder Nini’s bed liggen. Dit zou mijn negende schrift worden. Nini denkt dat die schriften me van pas zullen komen als ik in psychoanalyse ga, omdat ze de sleutels bevatten van mijn persoonlijkheidsdefecten, maar als ze ze had gelezen zou ze weten dat er zo’n ontzettende hoop verzinsels in staat dat Freud zelf er nog door op het verkeerde been gezet zou worden. Eigenlijk wantrouwt mijn grootmoeder professionals die uurtarieven hanteren, aangezien die geen enkele baat hebben bij snel resultaat, maar voor psychiaters maakt ze een uitzondering omdat ze ooit door eentje

is gered van een depressie en behoed voor de valstrikken van de magie, toen ze het in haar hoofd had gehaald met de doden te willen communiceren. Om haar niet voor het hoofd te stoten heb ik het schrift in mijn rugzak gestopt, zonder van plan te zijn het te gebruiken, maar de tijd gaat langzaam hier, en schrijven is een manier om de uren door te komen. Deze eerste week in ballingschap heeft lang geduurd. Ik zit op een eilandje dat op de kaart vrijwel niet te zien is, terug in de middeleeuwen. Het valt me zwaar om over mijn leven te schrijven, omdat ik niet weet welke herinneringen echt zijn en wat het product is van mijn verbeelding; de strikte waarheid kan onaange-

naam zijn en daarom, zelfs zonder dat ik me daarvan bewust ben, verander ik die, of ik overdrijf, maar ik heb me voorgenomen iets aan die tekortkoming te doen en in de toekomst zo min mogelijk te liegen. Vandaar dat ik schrijf op dit moment, met de hand, terwijl tegenwoordig zelfs de Yanomami-indianen in het Amazonegebied met computers werken. Het gaat langzaam en wat ik produceer lijkt wel cyrillisch schrift, want ik kan het zelf niet eens ontcijferen, maar ik veronderstel dat het er met elke volgende pagina beter op zal worden. Schrijven is als fietsen: je vergeet het niet, al heb je het jarenlang niet gedaan. Ik probeer een chronologische volgorde aan te houden, want enige orde is vereist, en ik dacht aanvankelijk dat ik daar geen moeite mee zou hebben, maar ik raak de draad kwijt, ik dwaal af of herinner me een aantal pagina’s verder ineens iets belangrijks dat ik op geen enkele manier kan inpassen. Mijn geheugen beweegt zich in cirkels, spiralen en sprongen, als een trapezewerker.

15

stripwereld

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • a p r i l

2012

oorlog – volwassenen

Edelweiss

Eerste Wereldoorlog 1917. Boven de slagvelden in Noord-Frankrijk en Vlaanderen vechten Franse en Duitse vliegers genadeloze duels uit. Dan verschijnt de Albatros, een Duitse dubbeldekker met een edelweiss op de bovenste vleugel. De piloot zaait dood en verderf in het elite-eskader van de piepjonge Franse luchtmacht. Waarom schrikt de toppiloot Henri Castillac wanneer de Edelweiss zich in de strijd mengt? Heeft het te

oorlog – jeugd

adve rte n ti e

maken met het geheim dat Henri en zijn broer Alphonse met elkaar delen? En waarom is Alphonse, net als zijn broer een eersteklas piloot, uit de luchtmacht gegooid? Hugault & Yann, Edelweiss, 1. Valentine, Silvester Strips ISBN 978 90 588 5754 5 (€ 16,95)

Groeneveldprijs 2011 John Berger

Waarom naar dieren kijken Symposium over het werk van John Berger

china De tijd van de partij

A bad penny always comes back

Tweede Wereldoorlog 1945. ‘Bad Penny’, een Lancaster-bommenwerper van de Royal Canadian Air Force, vliegt laag over ons land om een voedseldropping uit te voeren. Zodra het vliegtuig veilig in Engeland terugkeert, is dit het begin van de voedselhulp die tienduizenden het leven redde: Operatie Manna.

De tijd van de partij is het tweede deel uit de China-trilogie van Li Kunwu. Mao Zedong, de Grote Roerganger,.is al vier jaar dood. Zijn Culturele Revolutie heeft het land aan de afgrond gebracht en de Communistische Partij heerst met harde hand. Xiao Li, in het eerste deel nog een jongen, is inmiddels volwassen en dient in het leger. Hij streeft het lidmaatschap na van de Partij, een eer die maar aan twee procent van de bevolking ten deel valt. Zo zal zijn vader, een fervent aanhanger, eindelijk tevreden zijn... In 2011 verscheen deel 1 De tijd van de vader. Deel 3, De tijd van het geld, verschijnt in de loop van 2013.

Li Kunwu & P. Ôtié, China, De tijd van de partij,

Glen Mitchell en Kristen Gallerneaux,

Oog & Blik,

A bad penny always comes back (€ 12,50)

ISBN 978 90 549 2344 2

www.badpennybook.com

(€ 24,90)

16

Uitnodiging voor de Groeneveldlezing donderdag 26 april 2012

Bijwonen van het symposium kost € 25,p.p. Vrienden van Stichting Groeneveld betalen slechts € 20,- p.p. Aanmelden kan tot 17 april 2012 per e-mail: [email protected] Na afloop van de lezing is er mogelijkheid gebruik te maken van een dinerbuffet voor € 30,- pp (exclusief drank). Reservering is zowel voor de lezing als het buffet noodzakelijk. www.kasteelgroeneveld.nl

april

2012 •

STRIPWERELD

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

actueel

spanning

Het onzienbare

H.P. Lovecraft (1890-1937), schrijver van horror en fantasy. Erik Kriek (1966), striptekenaar en illustrator, gefascineerd door het macabere. In Het onzienbare en andere verhalen brengt hij in korte verhalen de wereld van Lovecraft weer tot leven. Een hels en luguber leven, vervuld van zwart-witte angstdromen… H.P. Lovecraft, Het onzienbare en andere verhalen, bewerkt en geïllustreerd door Erik Kriek, Uitgeverij Oog & Blik, ISBN 978 90 5492 345 9 (€ 24,90)

collector’s aanbieding

Cowboys en kunst in Colonel Baxter’s Dutch Safari

Tulpen, haringen en Mondriaan zijn favoriete onderwerpen van tekenaar Glen

squalies.blogspot.com

Baxter, wiens werk wordt geëxposeerd in San Francisco, New York, Tokyo, Londen en Parijs. Zijn tekeningen verschijnen in onder meer The Observer, The New Yorker, Vanity Fair, Elle, Vogue en The

Independent on Sunday. Onlangs was Glen Baxter in Amsterdam voor de presentatie van Colonel Baxter’s Dutch Safari, een selectie van de allerbeste tekeningen met oer-Hollandse onderwerpen. Wim de Bie, conservator van het Glen Baxter Museum, was in persoon aanwezig en schreef bovendien het woord vooraf. Met dank aan Stripwinkel en Galerie Lambiek te Amsterdam. Glen Baxter, Colonel Baxter’s Dutch Safari, Uitgeverij De Harmonie,

De Toonder Animatiefilms

De Toonder Animatiefilms toont de geschiedenis van de animatiefilmproductie van De Toonder Studio’s. Vanaf Toonders eerste tekenfilmexperimenten tijdens de Tweede Wereldoorlog tot aan de laatste producties. Het boek bevat meer dan 500 afbeeldingen, waaronder productiefoto’s, potloodschetsen en storyboards. Bij het boek komt een dvd met daarop onder andere: Tom Puss und das geheimnis der Grotte I en II, Tom Puss and the Haunted Castle, The Magic Music, Dreamland en The Legend of Loch Ness. De luxe uitgave verschijnt in de tweede helft van april. Als u voor 15 april 2012 bestelt, ontvangt u een exclusieve prent cadeau! Jan-Willem de Vries, De Toonder

ISBN 978 90 616 9532 5

Animatiefilms, Silvester Strips,

(€ 17,50)

ISBN 978 90 588 5750 7 (€ 100,-)

17

a dv e rt e nt i e

€ 17,50 Nederland volgens tekenaar GleN Baxter

€ 17,90

Normale mensen lezen eeN aNder Boek

€ 16,90

Meestervertaald door BiNdervoet & HeNkes

€ 9,90

Peter de Wit tekenaar van de populaire strip uit de volkskrant

w w w. d e h a rm o n i e . n l 18

april

2012 •

NON-FICTIE

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

interview partner heb je het niet.’

Praten over seks

Vandaar Over seks gesproken? ‘Ja, en door het te lezen, ga je er over praten.’ Er is gewoon te weinig aandacht voor seks? ‘Mensen zijn te druk, zeggen ze. Daarom slapen ze te weinig, sporten ze niet en schiet de seks erbij in. Maar juist als je het druk hebt, moet je de accu opladen. Slapen, bewegen, seks… Maak er tijd voor vrij. Niemand heeft er ooit spijt van.’ Hoeveel extra tijd is voldoende om te investeren in je seksuele relatie? Tien minuten eerder naar bed? ‘Seks vergelijk ik met slagroom. Wil je slagroom, dan moet je eerst een taart bakken om er echt van te genieten. Ga dus met je partner uit eten, pak een film, doe samen iets leuks… En nee, even tien minuten eerder naar bed gaan, dat werkt dus niet.’

Bram Bakker, psychiater en schrijver, schreef een boek over seks. Seks, vindt hij, moet tussen liefdes- en levenspartners een gangbaar gespreksonderwerp zijn. Waarom moet u zijn boek lezen? Nogal eenvoudig. ‘Door het te lezen, ga je er over praten,’ zegt Bram Bakker. En dat is goed voor u.

En jijzelf?Leef je naar wat je schrijft? ‘Alles wat ik schrijf is natuurlijk ook op mezelf van toepassing. Thuis maken we duidelijke afspraken over de momenten van samenzijn met het gezin en met elkaar. Ik ben ook door schade en schande wijs geworden...’

‘Seks en eten zijn belangrijk,’ zegt Bram Bakker. ‘Mensen kopen wel een kookboek en gaan op kookcursus, maar op het gebied van seks blijft het stil. Eigenlijk is dat vreemd. Waarom geef je wel aan dat je iets belangrijk vindt, maar praat je er vervolgens niet over?’ Uit gêne misschien? ‘Rond het product porno zit weinig gêne, dus waarom zou die er wel zijn als je praat met je partner? In een intieme en veilige relatie kan je het overal over hebben, ook over seks en over je seksuele voorkeuren. En toch: over de vraag hoe het leuk blijft met je

Bram Bakker, Over seks gesproken, Podium, ISBN 978 90 5759454 0

Bram Bakker

(€ 17,50)

Bernet Elzinga

redactioneel

Over seks praten, dat valt niet mee Over seks praten, dat valt niet mee. Neuken is een tenenkrommend woord, dat met enig Grieks aplomb uitgesproken als ‘nuyken’ iets van zijn platheid verliest. Binnen een liefdevolle relatie ‘nuyk’ je overigens niet, maar heb je

elkaar lief, ook lichamelijk. Bram Bakker is psychiater en kent – uit gesprekken met patiënten – het klappen van de sadomasochistische zweep. Dit is maar een van (de onschuldige) voorbeelden van seksuele aberraties die

voorbij komen in het boek. En Bakkers pleidooi voor monogamie komt pas na een uitvoerige opsomming hiervan. Wat me bij het lezen van Over seks gesproken nog het meest opviel, is mijn eigen preutsheid in deze. Pas wanneer Bakker

spreekt over seks in combinatie met liefde neemt mijn lezersongemak af. Ja, je mag je als monogaam persoon uiterst gelukkig prijzen met je liefdesleven. Dat maakt Over seks gesproken weer heel erg duidelijk. Siebe Huizinga

bespreking

Willen we sensatie of de waarheid? Je bent hoe men je ziet. Tim F. Van der Mensbrugghe, freelance journalist voor onder meer De Morgen en Humo, ondervroeg dertien Bekende Vlamingen (BV’s) over het imago dat hen – willen of niet – wordt opgekleefd. Aan de hand van interviews wordt bekende koppen zoals Jean-Marie Dedecker, Kristien Hemmerechts, Herman Brusselmans en Paul Jambers in Imago het vuur aan de schenen gelegd. Door Wendy Claes Na zijn debuut Onder de Wapper legt Tim F. Van der Mensbrugghe beroemde en beruchte BV’s in Imago een uitspraak voor of confronteert hij ze met een anekdote. Het zijn veelal uitge-

sproken persoonlijkheden met vaak een negatief imago. Allemaal besluiten ze dat je – omwille van de media – te gauw in een hokje wordt geduwd. Het imago gaat een eigen leven leiden. Herman Brusselmans vat het mooi samen: ‘Een imago is de manier waarop je in de buitenwereld verschijnt. Je ziet bijvoorbeeld een mooi meisje lopen. Dan denk je automatisch: dat zal wel een toffe zijn. Je knipoogt eens en als ze niet terug knipoogt is het een vuile hoer en een arrogante trut. Imago is dus voor 90 procent bij elkaar verzonnen door andere mensen, vaak helemaal verkeerd’. Frederik De Swaef, hoofdredacteur van Story, ziet het anders: ‘Wanneer verkoopt je magazine het best? Wanneer je een verhaal kunt vertellen dat het dichtst aanleunt bij het imago van de beroemdheden. Niet alleen de BV’s, maar ook wij hebben er daarom belang bij om hun

imago te bevestigen.’ Gunter Lamoot bedenkt dat hij zich beter een artiestennaam aangemeten had, want ‘ik ben grotendeels tegenover gesteld aan mijn imago’. De komiek vindt het eng om herkend te worden: ‘Het is soms verwarrend, soms zegt men dat ik heel populair ben, maar tegelijk ben ik dat helemaal niet. Dat is een beetje schizofreen.’ Paul Jambers spreekt de kritiek op zijn werkstijl die hij krijgt niet tegen, maar vindt het juist goed zich te onderscheiden. Schrijver, opportunist en feminist Kristien Hemmerechts kan haar ergernissen niet langs de kant schuiven. En dan is er nog het veredeld geleuter van plastisch chirurg Jeff Hoeyberghs... Imago is een origineel concept en interessant onderzoek, maar de uitwerking – een interviewboek – is niet echt vernieu-

wend. Het voorwoord blijft beknopt en de lay-out vrij eenvoudig. Jammer dat slechts twee vrouwen aan bod komen; de helft beslaat politici en opiniemakers, zo niet stereotypen. De interviews lezen wel vlot en vooral de spitse observaties van Tim vormen een meerwaarde. Ook fijn is dat naast de grote portretfoto’s van de BV’s telkens drie foto’s met uiteenlopende emoties het interview afsluiten. Verrassende onthullingen blijven helaas uit. Tim F. Van der Mensbrugghe en Joram Van Holen, Imago, Uitgeverij Luster, ISBN 978 94 605 8090 1 (€ 19,95)

19

a dv e rt e nt i e

De Toonder Animatiefilms

InCLUSIEF DVD

MEER DAn 30 FILMpJES GERESTAUREERD EN EXCLUSIEF UIT DE TOONDER STUDIO ARCHIEVEN.

ISBN: 978 90 5885 750 7

In De Toonder Animatiefilms beschrijft Jan-Willem de Vries de geschiedenis van deze omvangrijke animatiefilmproductie. Vanaf Marten Toonders eerste tekenfilmexperimenten tijdens de Tweede Wereldoorlog tot aan de laatste producties die in zijn studio’s werden gemaakt. Bijna iedereen kent Marten Toonder als schrijver en striptekenaar. Zijn rol als filmmaker is tot op heden nauwelijks belicht. En dat is opmerkelijk want Toonder had jarenlang de ambitie om animatiefilms te maken. Het geld dat hij verdiende met de stripverhalen werd jarenlang door hem geïnvesteerd in tekenfilmprojecten. Zo kwamen zijn meest bekende producties De Gouden Vis (1952) en Moonglow (1954) tot stand.

Maar deze twee titels zijn slechts het topje van de ijsberg. De Toonder Studio’s behoorden jarenlang tot Nederlands grootste filmproductiebedrijven. En naast dergelijke vrije films werden ook nog eens honderden reclamefilmpjes gemaakt. Een hoogtepunt hierin is de Bommel-film Als je begrijpt wat ik bedoel uit 1983, Nederlands eerste avondvullende tekenfilm. Maar ook de filmproductie tijdens de oorlogsjaren wordt uitgebreid belicht. Hoe zat het nu precies met die eerste Tom Poes-film? Werd die niet gemaakt voor een Duitse opdrachtgever? En waren de studio’s werkelijk een onderkomen voor kunstenaars, die anders naar Duitse werkkampen werden gezonden?

EInD ARpIL VERKRIJgbAAR (alleen bij voorintekening ontvangt u een exclusieve prent cadeau) w w w. SI LV E S T E R S T R I p S . n L

20

© 2012 Silvester Strips uitgeverij b.v., ‘s-Hertogenbosch © Toonder Compagnie BV © Rob Houwer’s Nedfilm & Television BV

hARDCoVER | LUxE pApIER | LEESLInT | FoRMAAT 23 x 23 CM | 336 pAgInA’S MEER DAn 500 pRoDUCTIEFoTo’S, SChETSEn En SToRyboARDS

april

2012 •

non-fictie

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

bespreking

Super Sarko! Super Sarko! Nicolas Sarkozy is voor niets en niemand bang. Zo, die zit. Met zo’n titel mag je een direct en no-nonsense boek verwachten – en dat krijg je!

Erick Schmitt doet op 13 mei 1993 ’s morgens zwarte kleren aan. Hij trekt een bivakmuts over zijn gezicht, zet een motorhelm op, hangt zijn riem vol met staven dynamiet en neemt een pistool mee. Om half 10 loopt hij met die outfit een kleuterschool binnen in Neuilly, een voorstad van Parijs. Laat nu uitgerekend Neuilly een burgemeester hebben die nergens bang voor is. Het is de immigrantenzoon Nicolas Sarkozy, 38 jaar oud. Ook hij stapt de kleuterschool binnen, praat met de gijzelnemer H.B. (Human Bomb) en verlaat de school met eerst een klein meisje en later een klein jongetje op de arm. Natuurlijk voor de ogen van ’s lands camera’s. ‘Daar is ze, uw dochter.’ Het gijzeldrama sleept zich nog even voort, een speciale interventieeenheid doet een inval en schiet H.B. dood. Iedereen blij, Sarkozy lachend en beroemd.

Sarkozy ‘het kleintje’: hij worstelt met zijn lengte van naar verluidt 1,65 meter. Als immigrantenzoon van gescheiden ouders moet hij (...) knokken om iets te bereiken. Hoe harder de weerstand, hoe harder Sarkozy vecht. Hij is pragmatisch, opportunistisch en onberekenbaar. Taboes en dogma’s moeten eraan geloven. En hij bereikt resultaat. Het zijn typerende zinnen van Frank Renout (45), correspondent in Frankrijk. Wat ze typeren is de man die wordt beschouwd als een straatvechter met talent. Die niet het hiërarchische wandelpad van de toch al heersende elite volgde om het tot president van Frankrijk te schoppen, maar die zichzelf met blote knokkels een weg omhoog vocht. En het is erg sterk hoe Renout zijn karakter en zijn realiteit typeert met de opzet van Super Sarko!. Eerst een ‘straatscene’ dan over naar de betrokkenheid hierbij van Nicolas Sarkozy. De vergelijking met die andere kleine ‘immigrant’ die zich in Frankrijk een weg naar boven vocht, is snel en niet geheel onterecht gemaakt. En dat gebeurt dan ook: ‘Je kent ’m hè, hij lijkt op Napoleon,’ zegt journalist Jean-Pierre About over Sarkozy’s optreden in Neuilly. We draaien er niet omheen: Super Sarko! is een rechttussen-de-ogen biografie over een man die het verdient om aandacht te krijgen. En anders neemt hij het!

Frank Renout, Super Sarko!, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9327 9 (€ 19,99)

a d v e r t e nt i e

tionale interna urdagen u t a r e t i l april 21 t/ m 29r e c h t 12 u t 20 t h c utre

s e i t i c 2 y t i c

www.city2cities.nl

paul auster CarlOs ruIZ ZaFÓN jáChym tOpOl merCedes abad w w w.c it y2 cities. nl I.m. váClav havel davId vaN reybrOuCk hermaN kOCh mark straNd mIquel bulNes laIa Fábregas abdelkader beNalI e.v.a.

Zo n dag 29 a p r i l:

d e S t r a at va n d e l i t e r at u u r 50 S c h r i j v e r S i n muSea en huiSkame rS m e t e xc lu S i e f o p t r e d e n va n c a r lo S r u i Z Z a f Ó n!

wat leest… jelle de beule?

‘Ik lees vaak, maar zelden fictie. Het meest hou ik van historische werken. Zoals A marginal Jew: het vierluik van John P. Meier. Het zijn vier lijvige boeken. In zijn reeks probeert Meier via tekstkritische en historische analyse de historische figuur van Christus te leren kennen. Ze zijn heel schematisch en analytisch geschreven. Een tikje technisch soms, maar al bij al relatief toegankelijk. Ik ben niet gelovig, maar alles wat met geschiedenis te maken heeft, kan op mijn interesse rekenen. Mijn favoriete boek is Rubicon van Tom Holland over het einde van de  Romeinse republiek. Holland schrijft heel beeldend: hij trekt de lezer volledig mee in die periode.’ Jelle De Beule is Vlaams cartoonist, comedy- en televisiemaker. Tom Holland Rubicon, Het einde van de Romeinse Republiek,

Athenaeum-Polak & Van Gennep, ISBN 978 90 253 6731 2 (div. prijzen)

nieuwe titels Vrouwelijke Filosofen

Waarom komen vrouwelijke denkers in curricula, filosofische cursussen en overzichtswerken zo weinig aan bod? Uitgesloten van officiële onderwijsinstellingen namen vele vrouwelijke denkers hun toevlucht tot andere vormen van filosofie bedrijven, zoals briefwisselingen. En dat levert een onschatbare rijkdom aan filosofische bronnen op. Carolien Ceton, Vrouwelijke Filosofen,

Een Historisch Overzicht, Atlas Uitgeverij, ISBN 978 90 450 0768 7 (€ 39,95)

De Groene Garde

Lekker eten gaat terug tot de oorsprong. Aan de hand van 100 seizoensrecepten (van bekende koks als Ramon Beuk, Yvette van Boven en Lisette Kreischer) en verhalen en interviews met pioniers kom je meer te weten over seizoens- en streekgebonden eten, biologische voeding, fair trade, koken zonder pakjes en zakjes, de wirwar aan keurmerken, goede en foute vis en de meerwaarde van minder vlees.

Aarnoudse, Vereijken & Wentink,

De Groene Garde. Over (h)eerlijk eten,

Headspace – Voor een hoofd vol leegte

Verlang je ernaar om vaker een moment van rust in je leven te hebben? Dat het constante gepraat in je hoofd een moment tot stilstand komt? Andy Puddicombe laat je zien hoe je het mentale geruis tot rust kunt brengen in slechts tien minuten. Je leert hoe je je makkelijker kunt concentreren, hoe je meer rust en kalmte kunt ervaren en wat je kunt doen om lekker en ontspannen te slapen.

Andy Puddicombe, Headspace - Voor een hoofd vol leegte, Uitgeverij Spectrum, ISBN 978 90 03 0618 3 (€ 22,50)

Men’s Health Sexbijbel voor mannen

Seks is geestverruimend, stressverlagend en gezond. Calorieën verdampen in de hitte der communicerende vaten, geluks- en geslachtshormonen hebben een positieve invloed op je hersenen, organen en spieren. In de Sexbijbel voor Mannen beschrijft Jan Peter Jansen over de werking van testosteron en eiwitten op je geslachtsdrift, erectie en uithoudingsvermogen.

Prometheus ISBN 978 90 446 2028 3

Jan Peter Jansen, Men’s Health Sexbijbel

(€ 24,95)

voor mannen, ISBN 978 94 005 0135 5 (€ 17,95)

21

boekhandel

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • a p r i l

2012

Hallo boekhandel!

De Boekenkrant stelt elke maand enkele boekhandelaren aan u voor. Waarschijnlijk kent u ze. Dankzij hen leest u immers de Boekenkrant – en heel veel goede boeken! boekhandels die de boekenkrant verspreiden Alblasserdam

Boekhandel de Krekel dekrekel.nl Alkmaar

Boekhandel Feijn feijn.nl Boekhandel Het Keerpunt boekhandelhetkeerpunt.nl Boekhandel Van der Meulen’s vandermeulensboekhandel.nl Alphen a/d Rijn

Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl Amersfoort

De Algemene Boekhandel algemeneboekhandel.nl Amsterdam

De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl Amsterdam-Z.O.

Boekhandel Barends & Donkersloot boekhandelbend.nl

Bergen NH

Eerste Bergensche Boekhandel eerstebergenscheboek­handel.nl Bilthoven

Bilthovense Boekhandel bilthovenseboekhandel.nl Bleiswijk

Boekhandel Muilenburg boekhandelmuilenburg.nl Bloemendaal

Boekhandel Bloemendaal boekhandelbloemendaal.nl Boxtel

Boekhandel Elckerlijc elckerlijc.nl Brugge

De Reyghere Boekhandel dereyghere.be Castricum

Scholte boek-en kantoorboekhandel boekhandelscholte.nl Den Bosch

Emmen

Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandel-

De Hoevelakense Boekhandel hoevelakenseboekhandel.nl

smitenco.nl Etten-Leur

Heusinkveld – Holten meerdaneenboekhandel.nl

Exloo

Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl

Boekhandel Van den Hoorn [email protected]

Franeker

Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl Krimpen aan den IJssel

Boekhandel Marjan Houtman marjanhoutman.nl

Leiden

Boekhandel De Boekenwurm deboekenwurm.info

Lochem

Plantage Benissimo plantagebenissimo.nl

Maassluis

Boekhandel Scheveningen boekhandelscheveningen.nl

Meppel

Deeder Boekhandel deeder.nl

Enkhuizen

Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl

Boekhandel Binkhorst [email protected]

Beilen

Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org

Puttershoek

Sittard

Voster Boek & Kantoor voster.nl

Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl

Stripboekwinkel Silvester silvesterstrips.nl

Boekhandel Maas & Waal boekhandelmaasenwaal.nl

Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl

Nimo Boek nimoboek.nl

Boekhandel Libris boekhandellibrisutrecht.nl

Plantage Doomen plantagebooksandmore.nl

BLZ Lektura lektura.nl

Boekhandel Manschot boekhandelmanschot.nl

Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl

Eindhoven

Heerlen

Heeze

Monnickendam

Nieuwegein

Zeist

Waanders Boekverkopers waandersboekverkopers.nl

Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl

Druten

Zeist

Scheveningen

Steenwijcks Boeckhuys boekwinkel.com

Mijdrecht

Wormerveer

Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl

De Drvkkery de-drvkkery.nl

Heemstede

Venray

Boek- en kantoorvakhandel van den munckhof boekhandelvenray.nl

Rotterdam

Wever boek- en kantoorvakhandel boekhandelwever.nl

Dronten

Venlo

Groenveld Boeken [email protected]

Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl

Middelburg

Velp GLD

Roosendaal

Harlingen

Doorn

Bek Boeken bekboeken.nl

Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl

Boekhandel Barth boekhandelbarth.nl

Den Haag

tip van boekhandelaar

22

Purmerend

Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl

Zwolle

Steenwijk

Tilburg

Utrecht

Veenendaal

De Boekenkrant is nu ook verkrijgbaar bij alle vestigingen van Books2 in Vlaanderen. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via [email protected]

in beeld

Boekhandel De Korf in Krimpen a/d IJssel. Zoek op deze foto naar drie boektitels en stuur ze naar [email protected] o.v.v. ‘De Korf’. Misschien wint u een boek!

• Tonio – A.F.Th. van der Heijden • Naar de overkant van de nacht - Jan van Mersbergen • Britannia Road 22 – Amanda Hodgkinson

Kerkrade

Nuenen

Haren GN

zoek mijn boek

Piet en Maria Spelt van boekhandel Van den Munckhof in Venray geven u de volgende leestips:

Boekhandel Koops koophetbijkoops.nl

Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl

De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl

Boekhandel Den Boer denboer.nl

Hoorn

Het Boekeneiland boekeneiland.nl

Boekhandel Gillissen & Co boekhandelgillissen.nl

Haarlem

Boomker Boeken boomker.nl

Baarn

Boekhandel van de Moosdijk moosdijk.com

Boekhandel Cazemier Boekhandelcazemier.nl

Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl

Boekhandel Iwema iwema.nl

Holten

Boekhandel Jansen & de Feijter eenpassievoorboeken.nl

Boekhandel Wolters boekhandelwolters.nl

Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl

Assen

Hoevelaken

Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl

Groningen

Veghel

De Nijmeegse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl

Wever boek- en kantoorvakhandel boekhandelwever.nl

Stripboekwinkel Silvester silvesterstrips.nl

Arnhem

Nijmegen

Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl

Stripboekwinkel Silvester silvesterstrips.nl

Apeldoorn

Hengelo

Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl

wat is er te doen bij… Boekhandel Jansen & de Feijter in Velp

• Dinsdag 17 april – Met ‘tuingoeroe’ Romke van de Kaa. In de kas van Beekhuizen Bloembinders te Velp. • Zaterdag 21 april – Voz Cantante Orchestra. Wereldmuziek in het 12e eeuws Romaanse kerkje de Oude Jan in Velp i.s.m. werkgroep culturele activiteiten Oude Jan. • Zondag 13 mei – Literaire middag met Rutger Kopland i.s.m. De Dierense Sjoel te Dieren. Voor meer informatie kunt u terecht op deze site: www.eenpassievoorboeken.nl

Monique Burger van De Nieuwe Boekhandel schreef Groeten is gratis, met tips en inspiratie voor boekverkopen. Ga naar www.boekenkrant.tv

waar is mijn boekhandel? Kent u een boekhandel die ook op deze pagina thuishoort? Mail de plaats en de naam naar [email protected], o.v.v. ‘waar is mijn boekhandel’.

winnaar ‘zoek mijn boek’ Maar liefst acht titels bleken zichtbaar op de foto van Boekhandel Mondria in Mijdrecht. Een keukenmeidenroman van Kathryn Stockett werd het vaakst genoemd. En de winnaar is…

Margit Rechtuijt!

april

2012 •

WIN EEN BOEK

w w w. b o e k e n k r a n t. c o m

GESPLETEN PERSOONLIJKHEID

nieuwsbrief

Deze schrijver heeft last van een gespleten persoon­ lijkheid. Welke drie zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen tot en met maandag 7 mei 2012 naar: ­[email protected].

Meld je nu aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.

agenda Schiedam, 7 april 2012. Schiedamse Boekenmarkt georganiseerd door Winkeliersvereniging Hoogstraat en Boekhandel Louis Tinner. Amsterdam, 12 april 2012. NRC-journalist Elsbeth Etty interviewt Johannes van Dam over de Portugese dichter Fernando Pessoa. Start 19.30 uur. Entree € 10. www.vuconnected.nl Maastricht, 13 april 2012. Nuit de la fête ! Groot jubileumfeest in Centre Céramique. Met onder andere Peter Buwalda. Voorverkoop € 17,50, Deurverkoop: € 20,-. [email protected]. Rotterdam, 15 april 2012. Workshop thrillerschrijven met Judith Visser en Esther Kreukniet. Tijd: 11.00 uur tot 16.00 uur. Locatie: Blender, Schiedamse Vest 91. Prijs: € 49. www.nightwriters.nl. Amsterdam, 16 april 2012. Peter Buwalda geeft college. Wat komt er kijken bij het schrijven van een roman? Tijd: 20.00 uur tot 23.00 uur. Locatie: Restaurant Pompstation. Prijs: € 49. www. nightwriters.nl. Brussel, 18 april 2012. Hoe barbaars bent u? Ontdek het op de Soirée Barbare van Vitamine C i.s.m. Stichting Lezen en Cultuurnet op in het Legermuseum. Met de Italiaanse schrijver Alessandro Baricco en vele anderen. www.soireebarbare.be Baarn, 22 april 2012. Groeneveld Sociëteit Literair met Anne-Gine Goemans. Locatie: Kasteel Groeneveld. Start: 15.00 uur. www. kasteelgroeneveld.nl

dit kunt u winnen De pianiste van Theresiënstadt is het inspirerende verhaal van Alice Herz-Sommer, die met haar man en hun zoontje Rafi in 1942 wordt gedeporteerd naar Theresiënstadt. Ondanks alle tegenslagen bleef ze moed houden. Haar levenswijsheden vormen een juweel van een boek.

De pianiste van Theresiënstadt

Alice Herz-Sommer &

Maastricht, 27, 28 en 29 april 2012. Boekenmarkt in Centre Céramique. Boeken voor bijna niks.

Caroline Stoessinger, De Boekerij, ISBN 978 90 225 6109 6 (€ 18,95)

winnaars Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid? Het goede antwoord was: Gerrit Komrij, Liesbeth Dolk, Camilla Jenn Smith. Uit de wederom vele inzendingen trokken wij mevrouw F.

Amersfoort, 24 april 2012. Lezing door Maaike le Noble (Uitgeverij Meulenhoff) over het boek HhhH van Laurent Binet. Locatie: Bibliotheek Zonnehof. Vanaf 20.00 uur. Prijs € 2,50. www.debeep.nl

Landman uit Baarn als winnaar. Je wint een exemplaar van Het Petronius mysterie door Geert-Jan Alexander Knoops, ter beschikking gesteld door Uitgeverij A.W. Bruna. Van harte gefeliciteerd!

vrienden en volgers

De Boekenkrant is ook actief op Twitter en Facebook! Kijk op twitter.com/ boekenkrant. Intussen hebben we 6675 vrienden en volgers.

adverteren?

adve rte n ti e

Adverteren in de Boekenkrant? Informeer naar de

Het jaar 2012 is net begonnen. Onverwachts vertrekken Nikita en Claire, twee hartsvriendinnen van 15 en 16 jaar, naar Bonaire. Ze verblijven op Black Mamba, een plantage op het eiland, waar onverklaarbare dingen gebeuren. Als een oude geest hen confronteert met het duistere verleden van Atlantis, raken ze verzeild in een bizar avontuur. Een verrassend verhaal met een bloedstollende staart dat je in een ruk uitleest.

mogelijkheden via [email protected] of kijk op www.boekenkrant.com

medewerkers

Wendy Claes

Siebe Huizinga

Sanne Wolters

Roel Margot Weerheijm ­Vanderstraeten

Leoni Nijland

Abe Borst

Gijs Korevaar

Jolijn Klein Kranenbarg

Nooit eerder wist een Young Adult boek zoveel aandacht te trekken als Black Mamba!

colofon COLOFON – De Boekenkrant is een uitgave van Uphill Battle boekpromotie i.s.m. de boekhandels. Redactieadres Uphill Battle boekpromotie, Visschersplein 160, Kamer 22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon +31 30 2231718; fax +31 30 2145823; e-mail [email protected]. Redacteuren Roel Weerheijm, literair redacteur; Siebe Huizinga, hoofdredacteur ([email protected]); Gijs Korevaar, redacteur spanning. Vormgeving en layout Titus Vegter. Concept & realisatie Uphill Battle boekpromotie, Utrecht. Uitgever Jan Louwers (jan.louwers@ uhb.nl). Oplage 21.000. Abonnementenservice [email protected]. Informatie over adverteren? tel. +31 30 2231718; [email protected] www.boekenkrant.com. De Boekenkrant thuis ontvangen? Dat kan! Meldt u aan via www. boekenkrant.com. Of vul de bon in op pagina 3. De volgende Boekenkrant verschijnt op 7 mei 2012!

Als paperback € 14,95 isbn 9789490535353 Als ebook € 4,99 isbn 9789461850140

Genomineerd voor de CrimeZone Young Adult Award en de PZC publieksprijs. Te koop via elke (online) boekhandel. Een uitgave van Uitgeverij Village (www.vandorp.net)

23

a dv e rt e nt i e

Nu in de boekhandel

Het niet eerder gepubliceerde debuut van F. Springer over de laatste stuiptrekkingen van het Nederlands kolonialisme in Nieuw-Guinea. ‘Onthullend’ – NRC Handelsblad ‘Mooi verhaal’ – Trouw ‘Op en top een Springer... Misschien is dit boek wel zijn beste.’ – Den Haag Centraal F. Springer, Met stille trom. Gebonden. Prijs: €19,95. isbn 978 90 214 4212 9

24