Koptekst
Datum
Almere:
econo mietje of econo
macho?
Almere, 8 februari 2011 Wouter Weyers
Almere – historische context
2 Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Voettekst
1
Koptekst
Datum
> Global Economy > Vrijhandel o.l.v. Groot-Britannië > Nederland buiten Europa handelsprovincie van Groot-Brittannië
> Nederland in Europa handelsprovincie van Duitsland
> Europa paspoortloos continent > Verregaande mondiale arbeidsverdeling: ° Agrarische productie en grondstoffen in de buitengewesten van de wereld
° Industriële productie in mondiale centrum ° ´Statenloos´ kapitaal ordent economische structuur
° Botst met ambities van de staat i.h.a. en diverse staten in het bijzonder (Duitsland, Italië, USA)
Europa 1911 3 Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
1918: ´Die Mutterkatastrophe´ ´
> Reacties > Zelfvoorziening in complete economische bestuurlijke eenheidsgebieden
> Consequentie: resourcing en re-agrarisering van Europa NL: inpoldering Zuiderzee 4 Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Voettekst
2
Koptekst
Datum
Vanaf 1968: Landbouwdoel inpoldering achterhaald.. ->…Want we zijn weer terug in een Global Economy, nu o.l.v. de Verenigde Staten en haar dollar ($) met een verregaande mondiale arbeidsverdeling etc.etc.
> Fasering Zuiderzeewerken:
1932 1930
-> Jaren ´80: Lelystad: sociaal-economisch drama
1942 1957
1968
5 Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Oplossing van dit economisch Flevodrama: Aansluiting bij Randstedelijke economie Daardoor organisch meegroeien i.p.v. planmatige groei proberen op te wekken
Almere!
Door middel van een nieuwe stad: Die sociaaleconomisch levensvatbaar moest worden door vooral een aantrekkelijk woningbouwprogramma
Echter:
tussen 2000 en 2010 nam de bevolking in ons land met
ruim 750.000 inwoners toe, waarvan maar 45.000 (6%) in Almere.
“Op grond van deze ratio zou Nederland eerst nog moeten groeien naar 19,2 miljoen inwoners in 2030 alvorens Almere haar 350.000 inwoners herbergt. Maar voorzien is 17,4 miljoen en zou Almere in 2030 dus blijven ´steken´ op 230.000 inwoners ”
6 Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Voettekst
3
Koptekst
Datum
Almere had dus met name ruimte in de aanbieding Hoe is die ruimte sindsdien gekapitaliseerd? 7 Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Ruimte ° huizenmarkt ° commercieel vastgoed ° ontsluiting (infra)
8 Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Voettekst
4
Koptekst
Datum
PRIJSONTWIKKELING NL-Huizenmarkt
Q4/2007 – 280K gem. NL
PRIJZEN
Q2/2010 – 235K gem. NL (- 16 %)
WAARDE en AFLOSCAPACITEIT INKOMENS
HUIZENPRIJZEN
INKOMENS
(= SCHULDENLAST)
(= VERDIENCAPACITEIT)
INFLATIE
9 Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Dilemma´s woningmarkt Almere > 1. Financieringsvorm – wordt een schuld wel afgelost bij een verkoop de komende 10 -15 jaar ?
> 2. Grondwaarden dalen sneller dan bouwkosten – nieuwbouw op ´oude´ land wordt relatief aantrekkelijker
> 3. Gestapelde woningbouw voldoet niet aan marktvraag (´ daar kom je niet voor naar Almere´ )
10
Voettekst
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
5
Koptekst
Datum
Dilemma´s commerciële vastgoedmarkt Almere > Noodzaak bouwen komt niet vanuit ´de markt naar bedrijfsruimte door bedrijven´
> Enorm groeiende leegstand in directe omgeving > Schaalsprong eist veel kantoor-fte´´s, bedrijfsruimte markt biedt slechts weinig bedrijventerrein-fte´ ´s..
11
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Betekenis infrastructuur voor Almere
2010: ruim 57.000 pendelaars
Groei werkverkeer personen afgelopen 20 jaar : + 300 % Groei infrastructuur afglopen 20 jaar: snelwegverbinding A6 <–> A27 en spoorverbinding Gooiboog : directe verbinding met Utrecht
12
Voettekst
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
6
Koptekst
Datum
En dus: is de Schaalsprong (2030: 350.000 inwoners) economisch wel haalbaar ? BEDRIJVEN
13
INWONERS
Fte Per bedrijf werkInwonerRatio
FTE´S
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
6457 7208 7874 8495 8984 9536 10335 11213 12448 13364 14447
142800 150400 158849 164837 170725 175008 180060 182303 185700 185700 189679
47481 49046 51046 51995 56655 59606 64630
6,03 5,77 5,68 5,45 5,48 5,31 5,19
2020 2030
20617 31792
270000 350000
107000 163000
5,19 5,19
2020 2030
23725 40650
270000 350000
107000 163000
4,51 4,01
0,297 0,298 0,301 0,296 0,311 0,326 0,345
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Hoe heeft Almere steeds geprobeerd nieuwe inwoners te lokken en de economie aan te zwengelen?
14
Voettekst
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
7
Koptekst
Datum
1988 – 1998: met veel (woon)ruimte > Grote kavels > Geen anti-speculatiebeding > Gratis parkeren overal (ook parkeergarage´s)
15
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
1998 – 2008: met veel (vrijetijds) voorzieningen > Kasteel Almere > Stadshart Almere > Omniworld Almere
16
Voettekst
- nooit afgemaakt - nooit helemaal afgemaakt en afgewerkt - beperkt gerealiseerd
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
8
Koptekst
Datum
2008 – 2018: met veel (kantoor) werk > Business Centrum Station CS > Olympia Office Park > Ijland / Pampus
17
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Huidig beeld
18
Voettekst
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
9
Koptekst
Datum
Structuur Almere: dominante sectoren > De meeste bedrijvigheid in Almere vindt plaats in de volgende sectoren: - 14% adviesdiensten - 13% facilitaire diensten - 10% detailhandel - 11% persoonlijke diensten
> Veel z.g. ´bevolkingsvolgende´ bedrijvigheid > Weinig z.g. ´stuwende´ bedrijvigheid > Veel (noodgedwongen?) ZZP´ers > Veel back-office bedrijven (LeasePlan, Athlon, Yarden, TellSell)
> Tip: www.kennisvanmijnregio.nl
19
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Conjunctuur Almere: werkgelegenheid
20
Voettekst
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
10
Koptekst
Datum
Conjunctuur Almere: omzet en winst
Voettekst
21
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
22
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
11
Koptekst
Datum
Toekomstprofielen Almeerse economie
23
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Profiel 1: Almere als zelfstandig Forensenreservoir
> Kenmerken: • • • • • • • • •
ALTIJD een (veel) betere en grotere woning dan op het oude land; Marker- en Gooimeer belangrijkste water Veel en goede lagere en middelbare scholen Veel en goede actieve recreatieve voorzieningen (sport) Binnen 45 minuten op de werkplek Stedenbouw: constructeur = baas over architect Stadscentrum minder belangrijk, polycentrisch model Veel natuurlijk groen Blijvend verschil met omgeving
• Bedrijvigheid: • Veel detailhandel • Veel bouw- en installatiebedrijven
24
Voettekst
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
12
Koptekst
Datum
Profiel 2: Almere als complete Zelfstandige New Town
>Kenmerken: > ALTIJD een andere woning dan op het oude land > Weerwater = belangrijkste water > Meer ´zachte´ hogere opleidingen > Ruimte voor experiment, Stedenbouwkundige showcase van NL > Stadscentrum heel belangrijk, concentrisch stedelijk model > Structureel veel overheidsinvesteringen nodig > Architect = baas over constructeur > Veel cultuurlijk groen > Oplopend verschil met omgeving
> Bedrijvigheid: > Veel (semi)-overheid > Veel commerciële adviseurs
25
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Profiel 3: Almere als geïntegreerd onderdeel van Groot-Amsterdam
> Kenmerken: > ´LandPort´ van Groot-Amsterdam naast SeaPort en AirPort. > Ijmeer =belangrijkste water > Meer ´harde´ hogere opleidingen > Structureel veel private investeringen nodig > Minder ´Flevolands´, meer Randstedelijk > Vervagend verschil met omgeving
> Bedrijvigheid: > Veel transport- en logistiek > Veel marketing, sales- en ict/media bedrijven
26
Voettekst
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
13
Koptekst
Datum
Welk profiel maakt meeste kans?
27
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
> Global Economy….. > Vrijhandel o.l.v. De Verenigde Staten….. > Nederland buiten Europa handelsprovincie van Verenigde Staten
> Nederland binnen Europa handelsprovincie van > de Eurozône. > Europa één paspoort en 1 munt > Verregaande mondiale arbeidsverdeling ° maakindustrie en grondstoffen rest van de wereld
° dienstenproductie in mondiale centrum ° ´statenloos´´ kapitaal ordent economische sctructuur ° botst met ambities van de (verzorgings) staat i.h.a. en diverse staten in het bijzonder (India en Oost-Azië)
Europa 2011 28
Voettekst
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
14
Koptekst
Datum
Gevolgen mondiale kapitaalscrisis > Grote nog te nemen verliezen in boekwaarden > Grote internationale (militaire?) spanningen > Global economy gehergroepeerd in Subglobal economies – waarvan de EU er één is.
> Waarbinnen alle economische sectoren vertegenwoordigd zijn
> Voor Europa: herindustrialisatie (vergelijk: reagrarisering en ´self-resourcing´ na 1918)
29
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
BV Nederland - 2020
30
Voettekst
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
15
Koptekst
Datum
Rol Nederland en Almere/Flevoland > Randstad/Metropoolregio: buitengrens van EU-blok > Met een Airport, Seaport en een Landport > Landport: Almere / Lelystad (het bêta-gedeelte van de Noordelijke Randstad)
> Her-industrialisatie: (o.a.) Flevoland > Met industriële voedselproductie en veredeling (AgroFood) en ´metropolitan storage´
> Op basis van onafhankelijke energiewinning (wind/zon, nucleair, efficiency)
31
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
Succesvol Ontwikkelingsperpectief Profieldominantie Zeer herkenbaar
Aanwezig
Bleek
2010 32
Voettekst
2030/2040
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
16
Koptekst
Datum
Zoiets….. Agro- & Overlandport
Trein/lightrail
A6/A9?
Voettekst
33
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
34
Plan van aanpak PA, 16 mei 2007
17