Plan van aanpak ontwikkeling Maarten van Rossum museum 2008 - 2010 Augustus 2007
Pagina 1 van 21
INHOUD Inleiding ...................................................................................................................... 3 Museummissie ................................................................................................................................... 3 Een nieuwe koers............................................................................................................................... 3 Doelstellingen beleidsperiode 2006-2010........................................................................................ 3 Doel van dit plan van aanpak ........................................................................................................... 4 Financiën ............................................................................................................................................ 4 Uitbreiding personeel ........................................................................................................................ 4
1. Aantrekkelijker maken museum voor de bezoeker ................................................. 5
Nieuwe museale presentatie............................................................................................................. 5 Aanpassingen Maarten van Rossumhuis........................................................................................ 6 Realisatie wisselexpositieruimte, nieuwe entree en toiletgroep .................................................. 7 Wisseltentoonstellingen.................................................................................................................... 8 Infopost Regionaal Bureau voor Toerisme ..................................................................................... 9
2. Bevordering collectie beheer ................................................................................ 10
Realisatie nieuw depot .................................................................................................................... 10
3. Uitwerking en verankering van de educatieve functie........................................... 11
Educatieve trajecten in de vaste presentatie ................................................................................ 11 Ontwikkeling educatiefproject Reizen in de tijd (leerlijn cultureel erfgoed).............................. 11 Leskisten Edu-Art ............................................................................................................................ 12
4. Vergroten inkomsten ............................................................................................ 13
Donateurs ......................................................................................................................................... 13 Sponsoring ....................................................................................................................................... 13 Merchandising.................................................................................................................................. 14 Koffiehoek ........................................................................................................................................ 14
5. Professionalisering organisatie............................................................................. 15
Ontwikkeling beheerder .................................................................................................................. 15 Ontwikkeling conservator ............................................................................................................... 15 Ontwikkeling vrijwilligersbestand .................................................................................................. 16
6. Samenwerking...................................................................................................... 17
Uitwerking samenwerking met streekarchief................................................................................ 17 Samenwerking met andere musea................................................................................................. 18
7. Visieontwikkeling op integratie in Kulturhus.......................................................... 19
Samenwerking Kulturhus................................................................................................................ 19 Personeel .......................................................................................................................................... 20
Bijlage beoogde personeelsbehoefte museum in Kulturhus ..................................... 21
Pagina 2 van 21
Inleiding Museummissie Het Maarten van Rossum Museum, opgericht in 1905, is sinds 1956 een stichting met een museale collectie die grotendeels haar eigendom is en voor een klein deel bestaat uit bruiklenen. Het museum beheert ook museale voorwerpen van de gemeente Zaltbommel. Het huidige museumgebouw, betrokken in 1936 door de voorganger van de stichting, de Vereniging Oudheidkamer voor Zaltbommel, Bommelerwaard en Heerewaarden, is eigendom van het Rijk en wordt gehuurd. Het Maarten van Rossum Museum is een geregistreerd museum sinds 8 november 2000 en is aangesloten bij de Nederlandse Museumvereniging. Het bestuur onderschrijft de ICOM-definitie van een museum: "Een museum is een permanente instelling in dienst van de gemeenschap en haar ontwikkeling, niet gericht op het maken van winst die de getuigenissen van de mens en zijn omgeving verwerft, registreert, documenteert en wetenschappelijk onderzoekt, behoudt en presenteert voor doeleinden van studie, educatie en genoegen." De taken van het museum vloeien voort uit deze definitie. De missionstatement van het Maarten van Rossum Museum zou dan ook omschreven kunnen worden als: “Het Maarten van Rossum Museum stelt zich ten doel om zijn collectie met betrekking tot de cultuurhistorie van de stad Zaltbommel en de Bommelerwaard te ontsluiten, te behouden, te beheren, selectief uit te breiden, te onderzoeken en voor een zo breed mogelijk publiek te presenteren” Een nieuwe koers Het museum heeft vanaf 2002 bewust er voor gekozen om te trachten museum en organisatie te professionaliseren, omdat voorzien werd dat anders het museum op betrekkelijk korte termijn een stille dood zou sterven. In 2005 heeft het bureau Museum Supportteam (MUST) uit Nieuwegein op 1 verzoek van het bestuur een rapport uitgebracht over een mogelijke toekomst voor het museum. Het rapport is begin 2006 aan het gemeentebestuur en de raad voorgelegd. Uit het onderzoek kwam naar voren dat het museum potentie en mogelijkheden heeft om te groeien. Als noodzakelijk voorwaarden daarvoor werden drie punten benoemd: - een nieuwe hoogwaardige museale presentatie - meer museaal vloeroppervlak om bezoekers echt wat te bieden en langer in het museum te houden - een betere professionele personeelsformatie met de daarbij behorende middelen Als aan deze punten is voldaan dan kan het museum groeien naar 10.000 – 15.000 bezoekers per jaar. Doelstellingen beleidsperiode 2006-2010 Aansluitend op het rapport van MUST heeft het museumbestuur in 2006 een nieuw beleidsplan 2 vastgesteld. Concreet is het beleidsplan 2006 - 2010 gericht op het realiseren van de bevindingen uit het rapport van MUST. De kerndoelstellingen hiervan zijn te vertalen naar de volgende zaken: * Het richten van de presentatie en de collectie op drie aandachtsgebieden (2006-2008): - de cultuurhistorie van Zaltbommel en de Bommelerwaard - het Maarten van Rossemhuis, de Gelderse veldheer en zijn tijd - Fiep Westendorp en kinderboeken illustraties * Aanpassingen Maarten van Rossumhuis (2006-2008) * Realisatie van een nieuwe tentoonstellingsruimte en depot (2006-2010) binnen het plan Bossche Poort. * Versterking van de personeelsformatie (2006-2009) 1
Robert Schuurmans Stekhoven, Een toekomst voor het Maarten van Rossum Museum. Hoe het Zaltbommels museum kan groeien 2006-2010 (Museum Supportteam - Nieuwegein 2005) 2 Bestuur Maarten van Rossum Museum, Beleidsplan Maarten van Rossum Museum te Zaltbommel 2006 – 2010 (Zaltbommel 2006)
Pagina 3 van 21
Doel van dit plan van aanpak De doelen van het beleidsplan en de geschetste toekomst in het rapport van MUST kunnen niet zomaar gerealiseerd worden. De minimale financiële positie van het museum en de huidige beperkte personeelsformatie maken dit onmogelijk. Reden waarom het museumbestuur bij het gemeentebestuur aandacht heeft gevraagd voor deze problematiek. In 2006 heeft de gemeenteraad éénmalig 25.000 ter beschikking gesteld ter ondersteuning. Het museumbestuur is echter gediend bij een structureel hogere bijdrage. Het museum probeert zijn beleidsvoornemens te realiseren door een aantal concrete zaken aan te pakken. In dit plan van aanpak worden deze concrete acties genoemd met als doel het plannen en sturen van de ontwikkeling van het museum in de periode 2008 - 2010. De doelen zijn als volgt te groeperen:
1. Aantrekkelijker maken museum voor de bezoeker 2. Bevordering collectie beheer 3. Uitwerking en verankering van de educatieve functie 4. Vergroten inkomsten 6. Professionalisering organisatie 7. Samenwerking 8. Visieontwikkeling op integratie in Kulturhus
Deze aanpak moet leiden tot een gezonde minimale basis en een duurzame verbinding van het museum aan het nog te realiseren Kulturhus. Financiën Het financieel kader voor het plan van aanpak is de huidige begroting van het Maarten van Rossum Museum. In deze begroting draagt het gemeentebestuur nu bij met een subsidie van ca. 20.000 voor de personeelskosten beheerder, het beheer zelf en activiteiten, ca. 4.500 voor investeringen en ca. 14.000 aan personeelslasten voor de conservator; in totaal ca. 38.500. Dit is onvoldoende om de beoogde doelen te realiseren. Reden waarom het museum zich tot de gemeente wendt. Het museumbestuur vraagt een aanzienlijke extra bijdrage. Het merendeel van dit geld is bedoeld voor de vervangen van de huidige beheerder die in februari 2008 met pensioen gaat. De huidige beheerder is werkzaam via Lander, de beoogde nieuwe beheerder vereist een normale fulltime functie en betaling. Daarvoor is ca. 27.000 extra nodig. Verder hoopt het museum bestuur op een bijdrage voor de snel stijgende vaste kosten (GWE, verzekeringen, huur etc.) en een bijdrage om educatieve trajecten te kunnen realiseren in het vernieuwde museum en de professionalisering van de organisatie te steunen. Bij brief van 11 juli 2207 heeft Wethouder Romp laten weten dat hij dit verzoek reëel vindt en zich zal inspannen om de gemeenteraad te bewegen om deze minimale wensen te honoreren door een subsidie toe te kennen van maximaal 80.000. Het museumbestuur is echter van mening dat dit bedrag nog onvoldoende is om de museale taken verantwoord te vervullen. Uitbreiding personeel Het museum heeft grote behoefte aan extra formatie (dagelijkse leiding/manager, uren conservator, museumassistent etc) zoals in het rapport MUST is aangegeven. Het museumbestuur streeft naar een kleine organisatie met minimaal 3 fte, verdeeld over verschillende functies (zie rapport MUST) Uit gesprekken met wethouder en de reacties vanuit de gemeenteraad is duidelijk geworden dat dit, om financiële redenen, op korte termijn niet te realiseren is. Het museumbestuur blijft hier echter aandacht voor vragen om in de toekomst goed te kunnen blijven functioneren èn om de doelstelling van 10.000 - 15.000 bezoekers jaarlijks te realiseren. Daarom is in het plan van aanpak opgenomen dat het museum na 2008 graag bij de realisatie van het Kulturhus in overleg met de gemeente wil treden om formatie-uitbreiding te realiseren in het Kulturhus (zie 7.2). De band tussen museum en Kulturhus wordt daarmee ook sterker. Het museumbestuur heeft ook het convenant voor het Kulturhus ondertekent en ziet ook mogelijkheden en voordelen voor de organisatie. (7.1)
Pagina 4 van 21
1. Aantrekkelijker maken museum voor de bezoeker Onderwerp 1.1: Nieuwe museale presentatie Beschrijving activiteit: Realisatie van een professionele eigentijdse presentatie. Het gerenommeerde Bureau Marcel Woutersontwerper(s) uit Eindhoven is bezig met het ontwerpen van de nieuwe presentatie. Deze presentatie bevat twee componenten: een nieuwe historische presentatie en een nieuwe vaste expositie over het leven en werk van Fiep Westendorp. De Fiep Westendorppresentatie komt in overleg met Illustre BV van de Fiep Westendorp Foundation tot stand.
Beoogd resultaat: Het aantrekkelijk presenteren van de collectie waardoor hogere bezoekersaantallen worden gerealiseerd en het museum zich sterker onderscheidt van andere regionaal-historische musea. De doelgroepen voor het museum zijn jonge gezinnen met kinderen en de eigen streekbewoners.
Verantwoordelijk: Het museumbestuur
Doorlooptijd 2006 keuze ontwerper 2007 schets, voorlopig ontwerp en definitief ontwerp 2007 aanbesteding 2008 bouwen april 2008: heropening bij begin nieuw seizoen
Kosten: 259.500 provinciale subsidie in het kader van versterking culturele infrastructuur. Opbrengsten: een hoger bezoekersaantal zal meer entree en merchandising opbrengen. Voor een werkelijk inzicht hiervan zal het museum eerst een jaar volledig moeten draaien.
Opmerkingen: -
Presentatie voorlopig ontwerp 6 september door Marcel Wouters, tevens presentatie aan gemeenteraad. Presentatie definitief ontwerp half oktober Aanvragen offertes half november Aanbesteden half december Start bouw januari 2008 Voltooiing maart 2008
Pagina 5 van 21
Onderwerp 1.2: Aanpassingen Maarten van Rossumhuis Beschrijving activiteit: De Rijksgebouwendienst heeft in 2006 de derde - onbekende - kelder onder het museum laten uitgraven en historisch onderzoek verricht. Naar de toegankelijkheid van de zolder is eind 2006 begin 2007 een studie gedaan door de RGD. Het gebruik van de kelder en zolder stemt overeen met het rapport MUST om meer museale ruimte te creëren om bezoekers ook echt iets te bieden en om het museumgebouw beter te laten ervaren.
Beoogd resultaat: Realisatie van meer museale ruimte in het gebouw en minimale voorzieningen om bezoekers te ontvangen.
Verantwoordelijk: Rijksgebouwendienst
Doorlooptijd: 2007 - 2008
Kosten: niet bekend.
Opmerkingen: Er wordt nu gewerkt aan een nieuwe deels glazen vloer over de uitgegraven kelder die de gevonden ruimte prachtig in beeld brengt. Een museale toevoeging en beleving voor de bezoekers. Gestreefd wordt naar realisatie eind 2007 begin 2008. Met de vloer worden ook de kelders toegankelijk gemaakt en voorzien van een goede vloer. Ten aanzien van de toegankelijkheid van de zolder wordt de definitieve beslissing (waarin ook de gemeentelijke monumentencommissie en de Rijksdienst Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten een stem hebben) of de zolder gebruikt mag worden eind 2007 verwacht.
Pagina 6 van 21
Onderwerp 1.3: Realisatie wisselexpositieruimte, nieuwe entree en toiletgroep Beschrijving activiteit: Begeleiding museumbelangen in het ontwikkelingsplan Bossche Poort samen met de Rijksgebouwendienst en het bureau Rijksbouwmeester.
Beoogd resultaat: Het realiseren van een permanente wisselexpositieruimte, nieuwe entree en toiletvoorzieningen.
Verantwoordelijk: Het museumbestuur
Doorlooptijd: 2007 – 2010
Kosten: niet bekend.
Opmerkingen: De realisatie van de nieuwbouw is gepland als onderdeel van het ontwikkelingsplan Bossche Poort waarvoor de gemeente verantwoordelijk is. De Rijksgebouwendienst heeft in 2006 en in 2007 een studie laten doen naar de (on)mogelijkheden van uitbreiding van het museum met een nieuwe entree en een wisselexpositieruimte.
Pagina 7 van 21
Onderwerp 1.4: Wisseltentoonstellingen. Beschrijving activiteit: Het jaarlijks organiseren van één wisselexpositie die ca. 3 maanden kan staan.
Beoogd resultaat: Het behalen van nieuwe bezoekers en hogere bezoekersaantallen en het stimuleren van onderzoek naar de eigen collectie ten behoeve van tentoonstellingen.
Verantwoordelijk: Conservator
Doorlooptijd: Vanaf 2009
Kosten: 10.000 - 15.000 afhankelijk van het onderwerp en eventuele bruiklenen Opbrengsten: meer bezoekers, meer merchandising
Opmerkingen: Gezien de beperkte bemensing is het niet wenselijk dat het museum meer dan één wisselexpositie per jaar ontwikkelt. Voor het museum zouden twee exposities voor ca. 3 maanden beter zijn. In 2007 zijn wisselexposities niet mogelijk omdat we geen budget en expositieruimte hebben en in 2008 concentreren wij ons op de nieuwe tentoonstelling. Pas in 2009 wil het museum hier mee aanvangen. Echter, dit is pas goed mogelijk na realisatie van een nieuwe wisseltentoonstellingruimte in het project Bossche Poort, anders moet er ruimte gehuurd worden in Gasthuiskapel. De huur van de kapel heeft het museum in 2007 moeten opzeggen vanwege de moeilijke financiële positie van het museum. Sommige tentoonstellingen kunnen afhankelijk van het onderwerp en de opzet ook buiten het museum gepresenteerd worden (rondreizen) in samenwerking met andere musea/historische verenigingen, of kunnen het resultaat zijn van een samenwerkingsproject met andere musea of cultuur-historische instellingen.
Pagina 8 van 21
Onderwerp 1.5: Infopost Regionaal Bureau voor Toerisme Beschrijving activiteit: Opheffen Infopost Regionaal Bureau voor Toerisme als het nieuwe initiatief TRIP succesvol blijkt.
Beoogd resultaat: Richten op kerntaak: museum.
Verantwoordelijk: Het museumbestuur.
Doorlooptijd: 2008
Kosten: Opbrengsten: tijd en ruimte
Opmerkingen: Toen de VVV-Rivierenland failliet ging heeft het museum direct aangeboden om een infopost te realiseren. Al sinds 2004 zetten de vrijwilligers en de beheerder van het museum zich hier voor in zonder dat de gemeente deze taak financieel ondersteunt. Het museum is zes dagen per week geopend (alleen op maandag gesloten). Honderden bezoekers van de stad zijn vorig jaar geholpen. Een van de bestuursleden van het museum is contactpersoon voor het RBT, het ontlast het bestuur weer met een taak.
Pagina 9 van 21
2. Bevordering collectie beheer Onderwerp 2.1: Realisatie nieuw depot Beschrijving activiteit: Realisatie nieuw depot voor de museumcollectie
Beoogd resultaat: Betere berging onder goede klimatologische omstandigheden van de museumcollectie
Verantwoordelijk: Het museumbestuur
Doorlooptijd 2008 - 2009
Kosten: onbekend, ruimte kan eventueel ook gehuurd worden. Een volledig geoutilleerd nieuw afzonderlijk depot is naar het zich laat aanzien te duur voor het museum. Professionele stellingen en verrijdbare rekken heeft het museum al in bezit en in opslag bij het Streekarchief Bommelerwaard.
Opmerkingen: In de eerste opzet werd een nieuw depot voor het museum beoogd in het project Bossche Poort. Bij de eerste uitwerking van nieuwbouwmogelijkheden door de Rijksgebouwendienst is voorgesteld om een depot niet bij het museum te bouwen maar naar andere oplossingen te zoeken omdat een depot een te groot beslag legt op de beperkte ruimte. Het museum heeft begin 2007 een verzoek ingediend bij de gemeente om de oude archiefruimte onder het stadhuis aan de markt te mogen gebruiken. Hier is negatief op beschikt, vanwege de geplande verbouwing en eigen gebruik. Het museumbestuur denkt dat er echter voldoende ruimte is om ook het museum van dienst te zijn. Onlangs is daarom opnieuw voor deze problematiek aandacht gevraagd bij de gemeente. Het museum heeft ook gedacht aan de oude kluis onder de Rabobank waar nu het CWI is gevestigd. Deze ruimte is echter verbouwd naar we begrepen hebben tot personeelsruimte. Het museum heeft gevraagd naar opslag mogelijkheden bij het Noord-Brabants Museum in ’sHertogenbosch. Dit museum staat echter aan de vooravond van een verbouwing en zag geen mogelijkheden. De depotruimte van het Streekarchief Bommelerwaard is beperkt en zo er al ruimte is niet geschikt voor grotere objecten. Mogelijk is er ruimte voor de fotocollectie en de topografisch-historische atlas. Samen met het Gelders Erfgoed en het museum te Tiel is een initiatief opgestart om te kijken naar de mogelijkheid van een klein centraal depot voor kleinere musea in het Gelders Rivierengebied. Hierbij wordt gedacht aan een mogelijkheid om bij de beoogde nieuwbouw voor het Regionaal Archief Rivierenland te Tiel tegelijk een ruimte te bouwen voor de musea.
Pagina 10 van 21
3. Uitwerking en verankering van de educatieve functie Onderwerp 3.1: Educatieve trajecten in de vaste presentatie Beschrijving activiteit: Uitwerken educatieve elementen in de nieuwe vaste presentatie van het museum. (bv. speurtocht voor kinderen door het museum, opdrachten rond de figuren van Fiep Westendorp etc.)
Beoogd resultaat: Het publiek (gezinnen met jonge kinderen) langer vasthouden in het museum. Basisscholen uit de Bommelerwaard (bv. jaarlijks bezoek van groep 1-2 v.d. basisscholenen aan Fiep Westendorp presentatie) het Voortgezet onderwijs in Zaltbommel binden aan het museum met inpassing van de regionale historie in de Canon van de Nederlandse geschiedenis en de door de commissie De Rooy vastgestelde tien geschiedenistijdvakken.
Verantwoordelijk: Het museumbestuur Uitvoering: aan te stellen directeur
Doorlooptijd: 2008 – 2016
Kosten:
1.000 per jaar
Opmerkingen: Met de aandacht voor de tachtige-jarige oorlog en het werk van Fiep Westendorp, sluit de vaste presentatie van het museum al prima aan op de canon van de Nederlandse geschiedenis: beide onderwerpen komen er in voor: …….. de verhalen van Annie M.G. Schmidt. Bij groepsontvangst is inzet vrijwilligers nodig
Onderwerp 3.2: Ontwikkeling educatiefproject Reizen in de tijd (leerlijn cultureel erfgoed) Beschrijving activiteit: Implementeren educatieproject Reizen in de tijd, ontwikkeld door het museum te Tiel.
Beoogd resultaat: Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst: interesseren en cultuur-historisch ‘opvoeden’ van kinderen.
Verantwoordelijk: conservator
Doorlooptijd: 2008 – 2016
Kosten/opbrengsten
Opmerkingen: Een samenwerking met bibliotheek en scholen. Een activiteit die in de gemeente Tiel succesvol is
Pagina 11 van 21
uitgewerkt en waaraan de gemeente Zaltbommel is gevraagd ook deel te nemen. Voorbereidingen gaande afhankelijk van opstelling gemeente Zaltbommel. Deze leerlijn biedt een prachtige mogelijkheid om de jeugd over een langere periode (minimaal 6 jaar) te binden aan het museum.
Onderwerp 3.3: Leskisten Edu-Art Beschrijving activiteit: Uitvoering in overleg met basisscholen van één van de leskisten van Edu-Art Gelderland
Beoogd resultaat: Bereiken basisscholen
Verantwoordelijk: Conservator
Doorlooptijd: Kan jaarlijks plaatsvinden
Kosten:
500
Opmerkingen: Dit is niet nieuw. Al jaren doet het Maarten van Rossum Museum projecten met Edu-art: zie onze jaarverslagen en het verslag van Edu-art over 2002-2005.
Pagina 12 van 21
4. Vergroten inkomsten Onderwerp 4.1: Donateurs Beschrijving activiteit: Direct (mailing) en indirect (folders) benaderen van potentiële nieuwe donateurs. Beoogd resultaat: Meer donateurs, grotere binding van het museum met de eigen regio
Verantwoordelijk: Het museumbestuur Uitvoering: bestuur en aan te stellen directeur
Doorlooptijd: Continu proces
Kosten/opbrengsten: 1.000
Opmerkingen: Donateursbijdrage in 2005 al verhoogd naar
16 per jaar.
Onderwerp 4.2: Sponsoring Beschrijving activiteit: Realiseren van een ‘Club van 500’. Bedrijfs- en instellingssponsoren die zich committeren aan het museum voor meerdere jaren
Beoogd resultaat: Vaste jaarlijkse sponsorinkomsten
Verantwoordelijk: Het museumbestuur
Doorlooptijd: 2008 – 2009
Opbrengsten:
5.000
Opmerkingen: Er zijn mogelijkheden om de tuin te exploiteren. Er moeten dan wel bepaalde voorzieningen aanwezig zijn. Gedacht zou kunnen worden aan het vernoemen van ruimten in het museum als tegenprestatie. Naast bedrijfssponsoring doet het museum al veel aan éénmalige sponsoring en subsidies via fondsen.
Pagina 13 van 21
Onderwerp 4.3: Merchandising Beschrijving activiteit: Verkoop van allerlei publicaties, prentbriefkaarten, lepeltjes etc.
Beoogd resultaat: Extra inkomsten uit verkoop en verdere naamsbekendheid museum
Verantwoordelijk: Het museumbestuur Uitvoering: aan te stellen directeur
Doorlooptijd: Continue activiteit
Kosten: Inkoop en productie nieuwe merchandising 10.000 Opbrengsten: ……. zie rapport MUST
Opmerkingen: Mede afhankelijk van realisatie nieuwe presentatie (attractief verkooppunt).
Onderwerp 4.4: Koffiehoek Beschrijving activiteit: Realiseren van een bescheiden koffiehoek voor bezoekers en eigen gebruik.
Beoogd resultaat: Het langer vasthouden van bezoekers en verwerven van enige inkomsten
Verantwoordelijk: Het museumbestuur
Doorlooptijd: Vanaf 2008
Kosten: 5.000 (aanschaf apparatuur en meubilair)
Opmerkingen: Een horeca voorziening vraagt ook om continue bemensing, daarom kiest het museumbestuur vooralsnog voor een bescheiden koffiehoek in zelfbediening. Er zijn nu geen faciliteiten aanwezig waar bezoekers terecht kunnen. Het is van wezenlijk belang voor het museum dat de bezoekers in het gebouw blijven. Als gewezen wordt op mogelijkheden in de stad voor een kopje koffie dan ben je de bezoekers kwijt. Museum heeft geen horecavergunning! Beheerder heeft geen horeca diploma’s! Museum wordt in de weekenden door vrijwilligers opengehouden. Vooralsnog kan van hen niet verlangd worden dat zij de vereiste papieren halen.
Pagina 14 van 21
5. Professionalisering organisatie Onderwerp 5.1: Ontwikkeling beheerder Beschrijving activiteit: Deelnemen aan (deels verplichte) cursussen zoals voor de brandpreventie POP (Persoonlijk Opgeleid Persoon), BHV (jaarlijkse terugkomdag)
Beoogd resultaat: Meer kennis, grotere klantvriendelijkheid
Verantwoordelijk: Te benoemen museumdirecteur
Doorlooptijd: Jaarlijks
Kosten:
1000 jaarlijks
Opmerkingen: - Het is onverantwoord is dat er nu slechts het merendeel van de tijd één vaste medewerker in het museumgebouw aanwezig is. (Arbowetgeving en gebruiksvergunning)
Onderwerp 5.2: Ontwikkeling conservator Beschrijving activiteit: Deelname aan cursussen en studiedagen van bijvoorbeeld Gelders Erfgoed en het Instituut Collectie Nederland en bezoeken van musea en tentoonstellingen ten behoeve van de ontwikkeling en verbetering van de eigen presentatie.
Beoogd resultaat: Vasthouden en uitbreiden specifiek museale kennis.
Verantwoordelijk: museumbestuur
Doorlooptijd: Jaarlijks
Kosten:
2.500
Opmerkingen: De kosten voor trainingen, cursussen en studiedagen zijn (inclusief reis- en verblijfkosten) hoog. Het zou mogelijk moeten zijn om het budget vast te houden zodat het beperkte bedrag gespaard kan worden om aan ‘duurdere’ opleidingen deel te nemen. Voor de conservator is het zeer belangrijk om ontwikkelingen en tentoonstelling in andere musea te bekijken en te bestuderen. Het museum wil een vaste presentatie over Fiep Westendorp. Jaarlijks is er wel een tijdelijke expositie over haar werk elders in het land. De vaste cultuur-historische presentatie wil ook aanknopingspunten bieden voor het onderwijs in het
Pagina 15 van 21
kader van de Canon van de Nederlandse geschiedenis. Ook presentaties bij andere musea in dit kader zouden gevolgd moeten worden.
Onderwerp 5.3: Ontwikkeling vrijwilligersbestand Beschrijving activiteit: Een beschrijving van werkzaamheden en mogelijke taken van vrijwilligers is in 2006 opgesteld en door het bestuur vastgesteld.
Beoogd resultaat: Meer vrijwilligers aantrekken
Verantwoordelijk: museumbestuur
Doorlooptijd: Vanaf 2008 jaarlijks
Kosten:
1.750
Opmerkingen: Van elke huidige vrijwilliger is bekend waarvoor men inzetbaar is (balie, klussen, presentaties) Door inspanning van het museumbestuur is het aantal vrijwilligers de afgelopen jaren van circa 10 gestegen tot zo’n 25 mensen. Nu neemt een bestuurslid deze taak waar en bespreekt met enige regelmaat het vrijwilligers werk. Dit is echter een taak voor een museumdirecteur Ook vrijwilligers moeten geschoold worden, bijvoorbeeld met EHBO cursussen en ten aanzien van de collectie door de conservator Vrijwilligers brengen ook kosten met zich mee, bijvoorbeeld: aansprakelijkheidsverzekering ( 200), jaarlijks aardigheidje ( 750), 2x per jaar vrijwilligers bijeenkomsten ter informatie en de teamgeest ( 300), reiskostenvergoeding vrijwilligers buiten Zaltbommel ( 500).
Pagina 16 van 21
6. Samenwerking Onderwerp 6.1: Uitwerking samenwerking met streekarchief Beschrijving activiteit: Verder uitwerken samenwerking met het Streekarchief Bommelerwaard
Beoogd resultaat: Delen van kennis, samenwerking bij tentoonstellingen, samenwerking bij publicaties, samenwerking bij beheer van collecties
Verantwoordelijk: museumbestuur Uitvoering: aan te stellen directeur.
Doorlooptijd
Kosten: Voor het huren van depotruimte kunnen jaarlijkse kosten in rekening gebracht worden. Dit is afhankelijk van de afspraken met het streekarchief en uiteraard de omvang van het te beheren materiaal.
Opmerkingen: Al jaren geleden zijn er tussen het museum en het Streekarchief Bommelerwaard afspraken gemaakt over het verzamelbeleid: het museum beheert een collectie voorwerpen/objecten, het streekarchief archiefbescheiden en documentatie. Het museum heeft ook archivalia overgedragen aan het archief. Op het gebied van het beheer en colectioneren van kaarten/tekeningen/prenten en foto’s zouden nog nadere afspraken gemaakt kunnen worden. Het Streekarchief Bommelerwaard heeft een Beeldbank Bommelerwaard ontwikkeld waarin het museum kosteloos kan deelnemen. De huidige vice-voorzitter van het Maarten van Rossum Museum is tevens adjunct-streekarchivaris. De lijnen zijn nu dus al erg kort. In 2000-2001 heeft het museum bijgedragen (in woord en beeld) aan een populaire historische uitgave van het Streekarchief Bommelerwaard en Uitgeverij Waanders getiteld Ach Lieve Tijd Bommelerwaard. Momenteel ontwikkelt het Streekarchief Bommelerwaard met Uitgeverij Waanders een nieuwe uitgave, het Bommelerwaard Boek, waarbij men ook het museum (casu quo de conservator) weer gevraagd heeft voor een wezenlijke – inhoudelijke - bijdrage. De beoogde verschijningsdatum van het boek is november 2008. Met het Streekarchief Bommelerwaard kunnen verkennende gesprekken ondernomen worden om bepaalde collectie onderdelen van het museum wellicht onder te brengen bij het archief. Momenteel bewaard het archief al voor het museum een reeks oude en kwetsbare foto’s. Over deze oude en voor Nederland zelfs unieke foto’s uit ca. 1861 van het museum zal volgend jaar overigens een kleine publicatie verschijnen verzorgd door de adjunct-streekarchivaris.
Pagina 17 van 21
Onderwerp 6.2: Samenwerking met andere musea Beschrijving activiteit: Uitgave van een gezamenlijke folder van musea in het rivierengebied musea en realisatie van gemeenschappelijke tentoonstellingen.
Beoogd resultaat: Meer bezoekers van buiten de eigen regio, delen van kennis
Verantwoordelijk: museumbestuur.
Doorlooptijd
Kosten:
Opmerkingen: In 2007 is een gemeenschappelijke folder gerealiseerd dankzij een provinciale subsidie van 5.000. e Bij een bezoek aan een museum wordt een stempel in de folder gezet. Het museum waar de 5 stempel wordt geplaatst geeft een kleinigheid In 2007 heeft het bestuur besloten om de deelname aan de gemeenschappelijke wisseltentoonstelling in 2008 in het rivierengebied, getiteld ‘Water verbeeld’, af te blazen bij gebrek aan middelen.
Pagina 18 van 21
7. Visieontwikkeling op integratie in Kulturhus Onderwerp 7.1: Samenwerking Kulturhus Beschrijving activiteit: Het realiseren van facilitering van het museum op het gebied van bijvoorbeeld personeelszaken, systeembeheer/automatisering, public-relations, centrale inkoop, schoonmaak, beheer en klein onderhoud. Catering voor grotere groepen bij ontvangsten en presentatie (niet te verwarren met de eigen horecavoorziening/koffiehoek ten behoeve van de museumbezoekers)
Beoogd resultaat: Kostenbeperking en ontlasten museumorganisatie en bestuur.
Verantwoordelijk: museumbestuur.
Doorlooptijd: 2010 – 2011
Kosten/opbrengsten:
Opmerkingen: Het museumbestuur heeft de intentieverklaring voor het Kulturhus mee ondertekend, en hoopt net als alle andere betrokken partijen dat er – eindelijk – een goede voorziening tot stand komt, een voorziening waar ook het museum baat bij heeft. Schaalvergroting en samenwerking biedt ook voor het museum kansen.
Pagina 19 van 21
Onderwerp 7.2: Personeel Beschrijving activiteit: Het museumbestuur blijft streven naar een beoogde minimale personeelsformatie (3 fte over 4 functies) zoals is aangegeven in het rapport MUST. Samenwerking met het Kulturhus kan uitkomst bieden.
Beoogd resultaat: Het museum heeft behoefte aan de volgende extra formatie naast een fulltime beheerder en een conservator voor 0,2 fte: 0,5 fte Museummanager/directie, 1 fte Museumassistent, 0,3 fte Museumconservator, Voor een taakomschrijving zie bijlage.
Verantwoordelijk: Museumbestuur
Doorlooptijd: 2009 - 2010
Kosten/opbrengsten:
Opmerkingen: Het museum vraagt aandacht voor het specifieke van de museale wereld: een directeur van een theater is overwegend niet thuis in de gremia van de museumwereld, een museumconservator is geen bibliothecaris. Er zijn echter taken die goed door een algemene manager uitgevoerd kunnen worden (dagelijkse leiding, personeelszaken etc.), net zoals bijvoorbeeld taken op het gebied van public-relations in dienst van het Kulturhus. Wat hierin mogelijk is is echter afhankelijk van de door de gemeente en betrokken instellingen beoogde organisatie van het Kulturhus Het betreft hier extra formatie naast de fulltime beheerder in de huidige situatie. De huidige beheerder doet noodgedwongen zo goed en zo kwaad als het gaat met steun van enkele bestuursleden verschillende werkzaamheden, naast het eigenlijke beheer en de balie, die door vakkrachten gedaan zouden moeten worden. Het museum streeft naar een professionaliseringsslag, daarbij hoort ook meer en beter gekwalificeerd personeel en een bestuur dat bestuurd en niet als vrijwilliger ook nog – ook weer noodgedwongen - enkele arbeidsplaatsen vervult.
Pagina 20 van 21
Bijlage beoogde personeelsbehoefte museum in Kulturhus Functie / taakomschrijvingen
Directeur, 0,5 fte Schaal 11 Management taken: • Inspiratie algemeen • Beleidsontwikkeling en uitwerking • Leiding en controle • Verantwoordelijk voor communicatie en PR • Evaluatie en toetsing museumbeleid Financiën en personeel • Donateurs werven en contact onderhouden • Subsidieregelingen onderhouden en benutten • Sponsoring en fondswerving • Functionering- & beoordelingsgesprekken vaste medewerkers • Aansturen en enthousiasmeren vrijwilligers (ca. 25) Advisering en vertegenwoordiging • Adviseert museumbestuur • Vertegenwoordigt museum in lokale, regionale en landelijke gremia (gemeente, streekoverleg musea, gelders erfgoed, provincie, Nederlandse museumvereniging etc.) Conservator, 0,3 fte schaal 10 Inhoudelijke taken: • Adviseren museumbestuur ten aanzien van de collectie • Inhoudelijk verantwoordelijk voor het collectieplan • Verwerven ten behoeve van de collectie • Coördineren en controleren van registratie collectie • Coördineren en deels uitvoeren beheer en behoud (materiële verzorging) collectie • Verrichten van onderzoek naar de collectie • Publiceren over de collectie • Inhoudelijk bijdragen aan opzet van tentoonstellingen • Bijdragen aan gezamenlijke tentoonstellingsprojecten met andere instellingen • Inhoudelijk ondersteunen van educatieve projecten
Museumassistent, 1 Fte Schaal 8 Diversen • Ondersteunen in praktische werkzaamheden van directeur en conservator (administratie, correspondentie en mailing mee verzorgen, registratie collectie, boekingen- en reserveringen coördineren) • Pr ondersteunen • Klassen werven, opvangen en rondleiden bij educatieve projecten • Kaart- en winkelverkoop coördineren • Vrijwilligers werven, begeleiden, opleiden
Pagina 21 van 21
