Allergienet vzw, is een jonge belangenorganisatie voor en door mensen met allergie

Allergienet vzw, is een jonge belangenorganisatie voor en door mensen met allergie. Allergienet is heel spontaan ontstaan door de toevallige ontmoetingen van mensen met dezelfde bekommernissen rond allergie. Al te vaak wordt allergie en de impact op het leven onderschat. Allergische patiënten hebben gedurende hun leven soms een slechtere kwaliteit van leven dan patiënten met andere chronische ziekten. Vaak is het moeilijk om hulp of begrip te krijgen en raakt men sociaal geïsoleerd, (vb. mensen met voedselallergie of eczema). Helaas, ook vandaag is allergie nog altijd een ziekte die ongeneeslijk is en die soms dodelijke slachtoffers eist. Een beter begrip en betere kennis van het probleem kan veel leed voorkomen. Daarom heeft Allergienet tot missie om het brede publiek te informeren over alle aspecten rond allergie. Allergienet is een actieve vereniging die in de eerste plaats een vertegenwoordiger en spreekbuis is van alle allergiepatiënten. Een forum waar patiënten met elkaar in contact kunnen treden, om zo hun ervaringen uit te wisselen en elkaar waar nodig te steunen. Meer dan een zelfhulpgroep wil Allergienet ook een actieve partner zijn in de communicatie naar overheden, politiek, het sociaal cultureel leven, de medische wetenschap en industrie.

Wil je meer informatie over Allergienet of wil je graag meehelpen met onze missie, aarzel niet om ons te contacteren via [email protected]

Enkele weken niezen en tranende ogen tijdens het pollenseizoen? Veel mensen worden hier mee geconfronteerd. Helaas is allergie voor veel mensen meer dan die enkele weken last. De levenskwaliteit van heel veel patiënten die lijden aan rinitis, allergische astma, voedselallergie en/of eczema wordt ernstig aangetast. Allergie heeft vaak een heel zware impact op het privé - en sociaal leven, maar ook op carrière en school resultaten(1). Allergie is een chronische ziekte en ondanks de bijna epidemische verspreiding(2) en de ernst van allergie is de publieke aandacht eerder beperkt. Dit brengt risico’s met zich mee, vooral voor kinderen omdat zij niet altijd in staat zijn om de risico’s van hun aandoening in te schatten en omdat hun zorg vaak wordt toevertrouwd aan volwassenen die niet altijd over de nodige kennis beschikken om adequaat te handelen. 20% van de allergische reacties voor voedsel gebeurt op school en twee op de drie scholen heeft minstens één leerling die een risico heeft voor anafylaxie(3), helaas zijn veel scholen niet goed voorbereid. Een goede samenwerking en communicatie tussen ouders, school en dokters is noodzakelijk om kinderen met allergie te beschermen en hen een positieve schoolervaring te bezorgen. Het is een hele uitdaging voor scholen om kinderen met allergie op een correcte wijze op te vangen. Allergie kan zich immers uiten in verschillende symptomen en ondanks de vele overeenkomsten is het vaak een specifiek individueel probleem. Niet ieder kind zijn allergie heeft hetzelfde verloop of vereist dezelfde maatregelen. Ook voor ouders is het vaak zoeken naar de betere manier om dit vaak complex probleem te communiceren naar de verschillende leerkrachten en begeleiders van hun allergisch kind. Om optimaal deel te nemen aan onderwijs hebben kinderen met allergie nood aan enkele algemene rechten die nog te vaak, ook in België, onbekend zijn. Deze rechten houden in dat kinderen met allergie les moeten kunnen volgen in een omgeving die voor hen veilig en gezond is, met zo weinig mogelijk allergenen en zoveel mogelijk zuivere lucht. Dat, indien nodig, hun opleiding kan worden aangepast aan hun situatie. Dat ze niet gestigmatiseerd worden als gevolg van hun allergie. Dat deze kinderen in staat zijn om deel te nemen aan alle educatieve en recreatieve activiteiten. Dat ze hun medicatie kunnen gebruiken. Dat schoolpersoneel in staat is om allergische symptomen te herkennen en de juiste handelingen te treffen.

Met de “Allergie op school” campagne hopen Allergienet en Prévention des Allergies dat er meer aandacht is voor de noden van het allergische kind in de schoolomgeving. Maar vooral willen ze met dit gezamenlijk initiatief de communicatie verbeteren tussen ouders, kinderen en school. Op de campagne website www.allergieopschool.be is voor iedere doelgroep heel praktische informatie te vinden die onmiddellijk toepasbaar is. Daarnaast werd ook het persoonlijk allergie plan ontwikkeld. Dit is een gestandaardiseerd formulier dat gratis via de website ter beschikking wordt gesteld en toelaat om alle persoonlijke relevante allergie informatie op een gestructureerde manier te communiceren naar alle betrokken personen. Ook draagt het plan bij tot een goede communicatie over de locatie van de eventuele noodmedicatie, die zelfs levensreddend kan zijn. De campagne zal continue worden bijgestuurd en alle relevante input van de doelgroepen zal worden opgenomen in de website. Geïnteresseerde scholen kunnen ook meedoen aan een wedstrijd om ‘allergie vriendelijke school’ te worden en maken zo kans op een mooie geldprijs. Gunter Van Dyck [email protected]

(1)(3)

“Allergy affects at least one-quarter of European schoolchildren, it reduces quality f life and may impair school performance” Muraro A, Clark A, Beyer K, Borrego LM, Borres M, Lødrup Carlsen KC, Carrer P, Mazon A, Rance, F, Valovirta E, Wickman M, Zanchetti M. The management of the allergic child at school: EAACI/GA2LEN Task Force on the allergic child at school. Allergy 2010; DOI: 10.1111/j.1398-9995.2010.0234

(2)

“Allergies are the most prevalent chronic diseases in Europe with a >20% frequency”. EAACI WAO white book on Allergy 2011-2012 Executive Summary R. Pawankar, GW Canonica, ST Holgate R F Lockey:” The prevalence of allergic diseases worldwide is rising dramatically in both developed and developing countries. These diseases include asthma; rhinitis; anaphylaxis; drug, food, and insect allergy; eczema; and urticaria (hives) and angioedema. This increase is especially problematic in children, who are bearing the greatest burden of the rising trend which has occurred over the last two decades”.

Factsheet persconferentie 22 april 2014 

Meer dan 17 miljoen mensen in Europa kampen met een voedselallergie. Circa 3,5 miljoen is jonger dan 25 jaar.



Eén op vier kinderen van schoolgaande leeftijd in Europa heeft een of andere vorm van allergie.



In continentaal Europa worden de meeste voedselallergieën bij kinderen veroorzaakt door het eten van eieren, koemelk of pindanootjes. Meer dan 120 voedingsbestanddelen kunnen een voedselallergie veroorzaken. Een allergie voor vis en schaaldieren komt minder vaak voor maar kent meestal een ernstig verloop.



Voedselallergie is de voornaamste oorzaak van anafylaxie bij baby's, peuters en kinderen tot 14 jaar.



Symptomen van een anafylaxie kunnen zich na het eten van voedsel of een bijen- of wespensteek binnen enkele minuten of het uur voordoen op verschillende niveaus: het centraal zenuwstelsel (bv. hoofdpijn), hart- en bloedvatenstelsel (bv. verandering hartritme, vernauwing van de bloedvaten, verlaagde bloeddruk), de huid (bv. huiduitslag, jeuk, angio-oedeem), het ademhalingsstelsel (bv. ademnood, verstikking), het spijsverteringsstelsel (bv. braken, krampen, buikpijn).



20% van de allergische reacties voor voedsel gebeurt op school. Circa 4 tot 7% van de schoolgaande kinderen worden getroffen door een voedselallergie. Twee op de drie scholen heeft minstens één leerling die een risico vertoont voor anafylaxie.



Allergische patiënten hebben gedurende hun leven soms een slechtere kwaliteit van leven dan patiënten met chronische ziekten (bv. diabetes).



Kinderen met een voedselallergie zijn meer vatbaar om op latere leeftijd nog andere allergische aandoeningen te ontwikkelen zoals astma. Ziekten die zich tegelijkertijd met een voedselallergie kunnen voordoen zijn allergische rhinitis en eczeem.



Medicaties die via de mond worden ingenomen zijn niet goed in staat om alle symptomen van een hevige allergische reactie te onderdrukken. De toediening van adrenaline met een prikpen is de meest adequate behandeling in de eerste lijn. Adrenaline autoinjectoren zouden aanwezig moeten zijn in alle scholen van Europa, waaronder België.

Bron: EAACI, European Academy of Allergy and Clinical Immunology De EAACI is een Europese vereniging van artsen, onderzoekers en verenigde professionele gezondheidswerkers die zich in dienst stellen van mensen die worden getroffen door allergische aandoeningen. EAACI telt meer dan 7.800 leden uit 121 landen en 47 nationale verenigingen. De nationale vereniging in ons land heet BelSACI, de The Belgian Society for Allergy and Clinical Immunology. EAACI is de voornaamste bron van expertise in Europa voor alle aspecten van allergie. Meer info via www.eaaci.orgith over 7,800 members from 121 countries and 47 National Societies, EAACI is the primary source of expertise in Europe for all aspects of allergy.

Eerste hulp bij ernstige allergische reacties

A

N

A

F

Y

L

A

X

I

E


V

O

O

R

W

O

O

R

D

Vlug bij het dichtstbijzijnde huis het adres van een dokter opzoeken… wat lijkt het allemaal lang te duren! Eenmaal terug is Joran stil, flauw, heeft braakneiging, dichtgezwollen ogen en krijgt ernstige ademnood, duidelijk een anafylactische reactie. Dit gaat niet goed!

Een anafylactische reactie komt veelal totaal onverwacht en heeft een grote impact! Weten hoe je de situatie moet aanpakken is van levensbelang! De juiste medicatie en hulp van medische diensten zijn doorslaggevend. Dit blijkt heel duidelijk uit onderstaande uit het leven gegrepen voorbeeld:

We dienen meteen de Epipen (adrenalinespuit) toe en bellen 112. Gelukkig toont Joran met de Epipen snel enige verbetering… dit maakt het wachten toch wat draaglijker. Na amper 20 minuten komen de MUG en de ziekenwagen bijna gelijktijdig aan. Joran wordt meteen volledig onderzocht (hart, ademhaling,…). Het verhaal wordt gedaan en we krijgen de bevestiging dat we snel en goed gehandeld hebben; mede daardoor is hij al aan de beterhand.

“We besluiten om met opa en oma eens een dag uitstapje te doen naar een afgelegen dorpje in de Gaume. We kopen onze picknick en gaan die lekker oppeuzelen op een bankje in het dorp. Voor we het bos intrekken voor een fikse wandeling doen we nog een klein toertje langs de mooie huizen. Halverwege begint Joran urticaria te krijgen. De vlekken verspreiden zich snel over zijn hele lichaam. We kijken naar elkaar en weten meteen hoe laat het is…

Er wordt echter geen risico genomen (de reactie kan immers na een tijdje terug verergeren). Joran en ik gaan met de ziekenwagen naar het ziekenhuis. De ambulanciers worden door de MUG nog gebrieft wat te doen indien nodig en weg zijn we. In een rotvaart (wegens de afgelegen plaats hebben we toch een half uur nodig) gaat het richting ziekenhuis waar de urgentie-kinderarts en de spoed al op de hoogte zijn. We worden er voortreffelijk opgevangen en Joran wordt er grondig onderzocht en een tijdje opgevolgd. Zijn ademhaling en zijn bloeddruk zijn stilaan terug zo goed als normaal. Joran is nog een beetje hyper maar kwebbelt er intussen alweer op los. Uit het gesprek met de kinderarts blijkt dat melk in een gedroogde worst de boosdoener is. Bij de slager werd ons nochtans verzekerd dat deze melk-vrij was… zo zie je maar.

Hij voelt zich duidelijk niet lekker. Omdat we maar een paar straten gingen wandelen, ligt de noodkit (adrenaline auto-injector) nog in de auto. We stappen meteen terug richting auto. Joran tast naar zijn keel die zwelt. Dit gaat me niet snel genoeg! Ik neem hem op mijn schouders, zeg dat we een wedstrijdje gaan doen en loop, loop… mijn hart bonkt in mijn keel terwijl er van alles door mijn hoofd flitst. Oef, eindelijk de auto. Ik geef hem meteen zijn antihistaminica, 2 pufs salbutamol en een corticoïde. Intussen is onze mama er; ze neemt Joran over en stelt hem gerust.

Intussen is de ‘achterhoede’ dankzij het wonder dat gps heet ook ter plaatse geraakt. We mogen mits de nodige toediening van medicatie beschikken, OEF! Het is een gelukkig weerzien! Voor de rest van de dag maken we er nog het beste van. Eens terug en Joran in bed, laten we alles nog eventjes bezinken. Verbazend hoe snel zo’n reactie kan evolueren en even verbazend hoe snel het terug beter KAN worden!”

ANAFYLAXIE


Wat is een allergie?

Wat zijn allergenen?

Een allergie is een overdreven reactie van het afweersysteem op bepaalde stoffen, waarbij een specifieke antistof wordt gevormd. De stoffen die de prikkels veroorzaken worden allergenen genoemd. Normaal gesproken zijn allergenen niet schadelijk en geven ze geen reactie. Bij mensen met een overgevoeligheid kan contact met een allergeen wel nadelige reacties tot gevolg hebben, die op verschillende manieren tot uiting komen. Er is dan sprake van een allergie.

Allergenen zijn stoffen die van buiten het lichaam afkomstig zijn en een allergische reactie kunnen veroorzaken. Veel voorkomende allergenen zijn noten, vis, zuivel, eieren, fruit, pindanoten, schelp- en schaaldieren, peulvruchten, gras- en boompollen, huisstofmijt, huidschilfers van dieren, insectengif, latex, chemicaliën en medicijnen.

Hoe ontstaat een allergie?

Door regelmatig contact met een bepaald allergeen wordt een specifieke antistof aangemaakt. Deze antistof hecht zich aan de zogeheten mestcellen, die zich in de longen, neus, ogen, darmen en huid bevinden. De vorming van deze antistof en het hechten aan de mestcellen vindt ongemerkt plaats, een proces dat maanden tot jaren kan voortduren. Als een allergeen in contact komt met mestcellen waar antistoffen aan zijn gehecht, worden die geprikkeld tot het afgeven van allerlei actieve stoffen, waaronder histamine. De actieve stoffen leiden uiteindelijk tot een allergische reactie.

Voedsel

Insectengif

Medicijnen

Latex

Inspanning

Wat is anafylaxie?

Anafylaxie is een plotseling optredende allergische reactie die kan leiden tot een anafylactische shock die levensbedreigend is. Anafylaxie treedt op als het immuunsysteem zeer heftig reageert op een allergeen, zoals insectengif, een medicijn of voedingsmiddel. Anafylaxie dient direct behandeld te worden. Het kan op elke leeftijd voorkomen. In het bijzonder bij kinderen is voedselallergie een toenemend probleem waarmee ook de kans op anafylaxie toeneemt.


SYMPTOMEN EN BEHANDELING ANAFYLAXIE Wat zijn de symptomen van anafylaxie?

Anafylaxie, de meest voorkomende symptomen op een rij:

Doorgaans is er sprake van anafylaxie als je ernstige klachten hebt zoals: jeuk, uitslag op de huid, zwelling van de oogleden, lippen, keel of handen, maag- en darmklachten, ademhalingsproblemen en/of duizeligheid. Deze symptomen ontstaan vaak binnen enkele minuten na het in contact komen met een allergeen. Het is dan ook belangrijk om snel te handelen als twee of meerdere klachten optreden. Bij aanwezigheid van één symptoom is er meestal geen sprake van anafylaxie, maar van een minder ernstige reactie.

Huid

luchtwegen

Maag en darmen

· Jeuk · Roodheid · Galbulten · Zwelling

· Jeuk/zwelling van lippen, tong, keel · Moeite met slikken · Moeite met ademhalen · Kortademigheid · Jeukende, waterige ogen · Loopneus · Verstopte neus · Niezen · Hoesten · Metaalsmaak in je mond · Druk op je borst · Stemverandering · Piepende ademhaling · Heesheid

· Buikkrampen · Misselijkheid · Overgeven · Diarree

Hoe kan je anafylaxie behandelen?

Het is natuurlijk het beste om de stoffen waar je allergisch voor bent zo veel mogelijk te vermijden. Mocht je toch een anafylactische reactie krijgen, dan is adrenaline (epinefrine) hét middel om anafylaxie in een noodsituatie te behandelen. Je moet de adrenaline zo snel mogelijk (laten) toedienen als je voelt dat je anafylactisch reageert. Bij twijfel is het altijd beter om de adrenaline wel toe te dienen. Adrenaline vernauwt de bloedvaten zodat de bloeddruk toeneemt. Het ontspant de spieren in de longen en keel, waardoor het makkelijker wordt om adem te halen. Daarnaast wordt de hartslag gestimuleerd en zwellingen rond de lippen en het gezicht verminderen.

Hart en bloedvaten

· Bloeddrukdaling · Afwijkende hartslag · Duizeligheid · Flauwvallen · Bewusteloosheid · Shocktoestand · Hartstilstand

EPIPEN


®

Wat is EpiPen ® ?

Vraag een nieuwe EpiPen ® aan.

EpiPen® is een zogeheten adrenaline auto-injector. EpiPen® wordt toegepast bij de noodbehandeling van een ernstige anafylactische reactie of allergische reactie op allergenen, bijvoorbeeld insecten gif, voedsel of geneesmiddelen. Het is een automatische injectiespuit, waarmee je jezelf, of iemand anders, een standaard dosis adrenaline in je dijbeen kan (laten) spuiten als je een levensbedreigende anafylactische reactie krijgt. Elke EpiPen® kan je maar éénmaal gebruiken. Na het inspuiten van de adrenaline moet zo snel mogelijk medische hulp worden ingeroepen via het alarmnummer 112.

Vraag na gebruik onmiddellijk een nieuwe EpiPen® aan via je behandelende arts of het ziekenhuis. Het advies is om altijd twee houdbare EpiPen®(nen) bij je te dragen. De EpiPen® wordt niet dagelijks gebruikt, houd daarom de vervaldatum goed in de gaten. Geef een gebruikte EpiPen® aan het ambulance- of ziekenhuispersoneel of lever deze in bij je apotheek, zodat deze veilig vernietigd kan worden.

Heeft de EpiPen ® bijwerkingen? Wie heeft een EpiPen ® nodig?

Indien je al een anafylaxie hebt gehad of je behandelende arts heeft geconstateerd dat je het risico loopt om een anafylactische reactie te krijgen, dan krijg je een voorschrift voor EpiPen® (of EpiPen® junior). EpiPen® is beschikbaar in je apotheek. Behandelrichtlijnen geven aan dat indien na 5-15 minuten de klachten niet zijn verminderd, een tweede EpiPen® toegediend kan worden. Daarom wordt geadviseerd om altijd twee EpiPen®(nen) bij je te dragen.

Na het gebruik van de EpiPen® kun je mogelijk last van bijwerkingen krijgen, zoals hartkloppingen, zweten, misselijkheid of nervositeit. Ervaar je andere bijwerkingen, meld deze dan aan je behandelende arts of apotheker.

Hoe kan ik oefenen met de EpiPen ® ?

Het is belangrijk regelmatig het gebruik van EpiPen® te oefenen om ermee vertrouwd te raken voor een noodgeval. Je kan hiervoor een EpiPen Trainer gebruiken. De EpiPen Trainer werkt op dezelfde manier als een EpiPen®, maar dan zonder naald en adrenaline. Je apotheek of behandelende arts kan er één bestellen via [email protected]. Het is tevens raadzaam je omgeving in te lichten over jouw EpiPen®. Laat familie, vrienden, collega’s, school, sportclub, etc. ook regelmatig oefenen met de EpiPen Trainer.

EPIPEN


® VOOR GEBRUIK

NA GEBRUIK

Blauwe veiligheidsdop

D Veiligheidsdop, te verwijderen

kijkvenster

net vóór de injectie

Eenvoudige instructies

D Snelle toegang tot instructies

voor gebruik in noodsituaties

naaldbeschermer

Doorkijkvenster

D Om te zien of de oplossing helder en kleurloos is D Om na te gaan of de injectie plaatsvond (donkerder na gebruik)

beschermdoosje

Ingebouwde oranje naaldbeveiliging

D Bedekt de naald voor en na gebruik, om prikongelukken te voorkomen

Bewaar je Epipen® in het meegeleverde beschermdoosje.

EPIPEN GEBRUIKSAANWIJZING


®

1.

2.

Hoeveel EpiPen ® (nen) heb ik nodig?

Het advies is om altijd twee EpiPen®(nen) bij je te hebben. Soms is het nodig om 5 tot 15 minuten na de eerste dosis een tweede dosis adrenaline toe te dienen om de symptomen van anafylaxie te verlichten. Bovendien kun je een tweede ‘bifasische’ reactie krijgen in een periode van 1 tot 38 uur na een eerste reactie. Zoek in ieder geval altijd medische hulp.

Wanneer moet ik mijn EpiPen ® vervangen?

Verwijder de blauwe veiligheidsdop.

3.

10 sec.

Verwijder de Epipen® en wrijf 10 seconden over de injectieplaats.

Houd het oranje uiteinde 10 cm van de zijkant van het dijbeen. Stoot het oranje uiteinde in het dijbeen (u hoort een ‘klik’) en houd deze 10 seconden op de plaats.

4.

Na gebruik, dringend medische hulp inroepen

(Bel naar het nummer 100 in België of 112 met de GSM in heel Europa)

Als de vervaldatum is verstreken, is de werking van de adrenaline niet meer gegarandeerd. Zorg ervoor dat je de vervaldatum opschrijft in je agenda en vraag op tijd een nieuw voorschrift voor je EpiPen®(nen) aan bij je behandelende arts. Je kan je EpiPen® ook registreren op www.anafylaxie.be. Je ontvangt dan een e-mail voordat de vervaldatum verloopt.

Hoe bewaar ik EpiPen ® ?

D Stel EpiPen® niet bloot aan direct zonlicht en/of extreme hitte of kou. D Bewaar EpiPen® niet in de koelkast of diepvries. D Bewaar EpiPen® altijd in de meegeleverde koker en eventueel in de verpakking. De vloeistof in de EpiPen® dient helder en kleurloos te zijn (geen verkleuring en/of neerslag).

ANAFYLAXIE


Welke voorzorgsmaatregelen kan ik nemen?

Welke maatregelen moet ik nemen als ik op reis ga?

Bewaar je EpiPen®(nen) op een vaste plek in huis. Zorg dat je ook buitenshuis je EpiPen(nen) altijd bij je draagt.

Zorg dat je op reis voldoende EpiPen®(nen) bij je hebt en controleer vooraf de vervaldatum, want het kan moeilijk zijn om deze te vervangen in het buitenland. Regel dit een paar weken voor vertrek met je behandelende arts.

Bewaar bij je EpiPen® een instructiekaart (deze kan je aanvragen via www.anafylaxie.be). Laat eventueel één of twee EpiPen®(nen) en een instructiekaart achter op plaatsen waar jij of je gezinsleden met anafylaxie regelmatig zijn, zoals bij familie, op het kinderdagverblijf, op school, op het werk, enz.

D Weet wat de risicofactoren zijn en probeer deze te vermijden. D Ken de symptomen van anafylaxie. D Zorg ervoor dat je altijd twee EpiPen®(nen) bij je hebt en dat de houdbaarheid

Luchtvaartmaatschappijen stellen vaak de eis dat je een brief van de huisarts voorlegt voordat je toestemming krijgt je EpiPen® mee in het vliegtuig in te nemen. Controleer, voordat je een vlucht boekt bij de luchtvaartmaatschappij of het reisbureau, wat de regels zijn en leg uit dat je je EpiPen® aan boord nodig kan hebben. Bewaar EpiPen® tijdens je vakantie zoveel mogelijk in de schaduw (laat de EpiPen® niet in de volle zon of in de auto liggen, maar onder een boom, parasol of tafel).

niet is verstreken.

D Weet hoe en wanneer je je EpiPen® moet gebruiken. D Oefen regelmatig met de EpiPen Trainer. D Vertel je familie, vrienden en collega’s hoe ze de mogelijke symptomen van anafylaxie bij jou kunnen herkennen en hoe ze EpiPen® moeten toedienen.

D Informeer bij een allergisch kind ook de school, kinderopvang en ouders van vriendjes/ vriendinnetjes.

Kans op anafylaxie? Wees goed voorbereid:

D Draag altijd twee EpiPen®(nen) bij je. D Check regelmatig de vervaldatum van je EpiPen®. D Registreer je EpiPen® op ww.anafylaxie.be. D Informeer je omgeving over anafylaxie en geef instructies over hoe te handelen. D Oefen regelmatig met de EpiPen Trainer. Ook voor de omgeving is training van essentieel belang.

D Laat eventueel EpiPen®(nen) op een vaste plaats achter.

101036

Raadpleeg je arts indien je nog vragen hebt.

Deze brochure is een uitgave van Allergienet vzw Belangenorganisatie voor en door mensen met allergie. www.allergienet.be [email protected]

Orde van geneesheren: 09/02/2013 http://ordomedic.be/nl/adviezen/advies/verantwoordelijkheid-van-kribbepersoneel-wanneer-bijeen-kind-een-allergische-shock-zou-optreden

Verantwoordelijkheid van kribbepersoneel wanneer bij een kind een allergische shock zou optreden Het onmiddellijk toedienen van adrenaline bij het optreden van een anafylactische shock is levensreddend. Sinds het op de markt komen van dit geneesmiddel onder de vorm van een speciale kit, die ook door niet-medisch geschoold personeel kan toegediend worden, rijzen er vragen omtrent de verantwoordelijkheid van deze toediening aan minderjarigen in kribbe- of schoolverband. Er dient namelijk rekening gehouden worden met meerdere factoren: het ouderlijk gezag, de hulpverleningsplicht en de rol van de arts zowel bij het voorschrijven als bij het geven van opleiding aan het personeel in kribbes en scholen. Een goede communicatie en sluitende afspraken tussen de onderscheidenlijke actoren zijn noodzakelijk om in levensbedreigende omstandigheden onmiddellijk te kunnen handelen, zelfs alvorens de hulpdiensten ter plaatse zijn. Advies van de Nationale Raad : In zijn vergadering van 9 februari 2013 heeft de Nationale Raad uw vraag aangaande de verantwoordelijkheid van het personeel van de kinderopvang wanneer bij een kind een allergische shock zou optreden, onderzocht. Elke burger is op basis van de wettelijke hulpverleningsplicht verplicht om hulp te bieden aan personen in nood. De laatste jaren is het aantal kinderen dat lijdt aan een allergie, evenals het voorkomen van een anafylactische shock als meest ernstige uitingsvorm, drastisch toegenomen. In deze levensbedreigende situatie is de onmiddellijke toediening van adrenaline de hoeksteen van de behandeling. Om die reden dienen patiënten die een risico hebben voor een ernstige allergische reactie, adrenaline in hun onmiddellijke omgeving te hebben. Een speciale kit is ontworpen en geregistreerd onder de naam Epipen om eenieder, mits de nodige instructies, in staat te stellen om in levensbedreigende situaties een standaarddosis adrenaline in de bovenbilspier van de patiënt te injecteren. Ouders kunnen in het verlengde van hun ouderlijk gezag aan personen die in de directe omgeving van hun kinderen verblijven, zoals personeel van scholen en (voorschoolse en buitenschoolse) kinderopvang, de schriftelijke toestemming geven om de Epipen in levenbedreigende situaties aan te wenden, mits zij een doktersvoorschrift kunnen voorleggen dat deze personen opdraagt aldus te handelen. Hiermee kan de behandeling direct worden opgestart en wordt er geen tijd verloren in afwachting van de komst van de hulpdiensten. De beste waarborg voor een adequate aanpak wordt verkregen als de ouders samen met de behandelende arts van het kind, de medische dienst, die toezicht houdt op de kinderopvang of de school, zo uitgebreid mogelijk hierover informeren en zij samen desgewenst een opleiding voorzien waarin de preventieve maatregelen om het allergeen te vermijden, de symptomen van de anafylactische shock en de toedieningstechniek van de Epipen grondig worden uitgelegd.

ALLERGIE ACTIE PLAN NAAM

..................................................................................................................................................................................................................................

VOORNAAM LEEFTIJD

..............................................................................................................................................................................................................................

GEWICHT

KLAS

..................................................................................................................................................................................................................

FOTO KIND

..........................................................................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................................................................................

KLASTITULARIS

.............................................................................................................................................................................................................

HEEFT EEN ALLERGIE VOOR

....................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

HEEFT EEN VOEDSELALLERGIE VOOR*

.........................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

HEEFT ASTMA*

...................................................................................................................................................................................................................................................................................

HEEFT ECZEMA

...................................................................................................................................................................................................................................................................................

* HOGER RISICO OP ERNSTIGE REACTIE EN/OF ANAFYLAXIE

NOODCONTACTGEGEVENS CONTACT OUDERS (VADER/MOEDER/VOOGD/FAMILIELID) NAAM

.........................................................................................................................................................

TEL/GSM

..........................................................................................................

NAAM

.........................................................................................................................................................

TEL/GSM

..........................................................................................................

CONTACT HUISDOKTER NAAM

.........................................................................................................................................................

TEL/GSM

...................................................................................................................................................

STEMPEL

CONTACT SPECIALIST NAAM

.........................................................................................................................................................

TEL/GSM

...................................................................................................................................................

ONDERHOUDSMEDICATIE/BEHANDELING/INSTRUCTIES VAN DE BEHANDELENDE ARTS: (BENAMING, DOSIS, WIJZE VAN TOEDIENING)

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

NOODPROCEDURE & MEDICATIE ZIE KEERZIJDE

ALLERGIE ACTIE PLAN LOCATIE NOODMEDICATIE: .......................................................................................................................................................................................... (INDIEN VAN TOEPASSING)

BEHANDELING ALLERGIE

ALLERGISCHE REACTIE WAT TE DOEN BIJ: (één van volgende criteria)

,

VERMOEDELIJKE INNAME VAN EEN VOEDSELALLERGEEN

, , , ,

ZWELLEN VAN LIPPEN, OOGLEDEN, GEZICHT GALBULTEN, JEUK

, , ,

BLIJF BIJ HET KIND GEEF DE BESCHIKBARE VOORGESCHREVEN MEDICATIE* IN GEVAL VAN ASTMA DIEN PUFFER TOE (SALBUTAMOL)

,

BUIKPIJN, OVERGEVEN, DIARREE

CONTACTEER DE OUDERS EN INFORMEER HEN OVER DE SITUATIE

,

ASTMA-OPSTOOT, HOESTEN

BIJ RISICO OP ANAFYLAXIE NEEM DE EPIPEN® REEDS BIJ DE HAND

WAT TE DOEN BIJ: TIP: BLIJF KALM EN PROBEER HET KIND RUSTIG TE HOUDEN. LEG UIT WAT JE DOET EN WAAROM.

TWEE OF MEERDERE VAN BOVENSTAANDE CRITERIA EN NA EEN VERMOEDELIJKE INNAME VAN EEN VOEDSELALLERGEEN SPREEKT MEN VAN ANAFYLAXIE: > NEEM EPIPEN® EN ZIE BEHANDELING ANAFYLAXIE.

* (meestal antihistaminica in combinatie met salbutamol)

> BEHANDELING ANAFYLAXIE

ERNSTIGE ALLERGISCHE REACTIE WAT TE DOEN BIJ: (één of meerdere)

1

PAK DE EPIPEN® INJECTOR EN DIEN DEZE TOE

,

AANHOUDENDE ADEMHALINGSPROBLEMEN

2

VERWITTIG DE HULPDIENSTEN 100 OF 112 EN

ONDANKS SALBUTAMOL, HEESHEID

3

BLIJF BIJ HET KIND, INDIEN NODIG DIEN EEN TWEEDE EPIPEN® TOE INDIEN ER GEEN VERBETERING IS VAN DE SYMPTOMEN BINNEN DE 5 TOT 15 MINUTEN.

4

BIJ VERSLECHTERING DIEN HARTMASSAGE EN BEADEMING TOE

, , , ,

ZWELLEN VAN TONG EN/OF KEEL, MOEILIJK SLIKKEN BLEEK EN SLAP (LAGE BLOEDDRUK) INEENZAKKEN BEWUSTELOOSHEID

TIP: BIJ TWIJFEL, GEBRUIK DE EPIPEN®, NEEM GEEN AFWACHTENDE HOUDING AAN

EPIPEN® INSTRUCTIES: STAP 1 VERWIJDER DE BLAUWE VEILIGHEIDSDOP STAP 2 HOUD HET ORANJE UITEINDE 10 CM VAN DE ZIJKANT VAN HET DIJBEEN. STOOT HET ORANJE UITEINDE IN HET DIJBEEN (U HOORT EEN KLIK) EN HOUD DEZE 10 SECONDEN OP DE PLAATS STAP 3 VERWIJDER DE EPIPEN® EN WRIJF 10 SECONDEN OVER DE INJECTIEPLAATS

1

2

GEBRUIK EEN TWEEDE EPIPEN® INDIEN DE KLACHTEN NA 5 TOT 15 MINUTEN NIET VERBETERD ZIJN.

DIT DOCUMENT IS GRATIS TE BEKOMEN VIA WWW.ALLERGIEOPSCHOOL.BE - EEN INITIATIEF VAN ALLERGIENET EN PRÉVENTION DES ALLERGIE DISCLAIMER: ALLERGIENET VZW & PRÉVENTION DES ALLERGIES ASBL KUNNEN NIET VERANTWOORDELIJK WORDEN GESTELD VOOR ONJUIST GEBRUIK OF VOOR DE INHOUD VAN DIT DOCUMENT.

n e g i e e j ak

Ma

e n g a p cam EN MAAK VAN JOUW SCHOOL DE ALLERGIEVRIENDELIJKSTE SCHOOL VAN HET LAND

WEDSTRIJD Doe mee met je school of klas aan de allergie op school wedstrijd en maak kans 2.500 euro !* Ook voor de tweede en derde plaats zijn er mooie geldprijzen voorzien.

WAT MOET JE DOEN? Maak een echte campagne rond het thema allergie op school . Gebruik sociale media om je campagne te verspreiden en/of toon waarom jouw school een allergievriendelijke school is! De winnende campagne zal gebruikt worden ter promotie van de website allergieopschool.be

* Reglement beschikbaar op www.allergieopschool.be

Affiche_NL.indd 1

17/04/14 11:53

www.medibling.be

Contact

Gunter Van Dyck [email protected] 0486 68 19 51 www.allergienet.be www.eczemanet.be www.anafylaxie.be www.allergieopschool.be

Nadia Steenbeek [email protected] 02/511 67 61 www.oasis-allergies.org www.allergiealecole.be

Allergie en Anafylaxie

Dr E De Wachter, Prof A Malfroot, Prof I De Schutter Kinderlongziekten – Kinderallergologie UZ Brussel

Nationale sensibiliseringscampagne: Allergie op school - Anafylaxie. 22 april 2014, 1050 Brussel

Wat is allergie?

Allergie is een overdreven reactie van het lichaam op een stof waarop je lichaam normaal gezien niet hoeft te reageren.

2

Nationale sensibiliseringsdag voor anafylaxie; Dr E De Wachter

22 april 2014

Waartegen kan je allergisch zijn? Voedsel

Dieren

Pollen

Medicatie

Latex

Wespen- en bijengif 3


Huisstofmijt

22 april 2014

Welke symptomen?      



4

Huid: jeuk, roodheid, urticaria, zwelling Ogen: roodheid, jeuk, zwelling Neus: neusloop, niezen, verstopping Keel: jeuk, heesheid, zwelling Longen: hoesten, kortademig, astma Maag-darm: braken, diarree, buikpijn Levensbedreigende reactie: ANAFYLAXIE bloeddrukdaling, bewustzijnsverlies, ...


22 april 2014

Wat is anafylaxie?

5



Snel optredende allergische reactie, die ernstig is en tot de dood kan leiden (NIAID: National Institute for Allergy and Infectious Disease) (FAAN: Food Allergy and Anaphylaxis Network)



Ernstige levensbedreigende gegeneraliseerde of systemische overgevoeliheidsreactie, gekenmerkt door een snel ontwikkelend levensbedreigend luchtweg- ademhalings- of circulatoire probleem, meestal geassoieerd met huid en mucosale afwijkingen (EAACI: European Academy of Allergy and Clinical Immunology)


22 april 2014

Anafylaxie bij 1 van 3 criteria 1/ Plots: huid en/of slijmvliezen + luchtwegproblemen en/of bloeddrukdaling 2/ Plots na vermoedelijke blootstelling: min 2criteria: -Huid-slijmvliezen -Luchtwegprobleem -Bloeddrukdaling -Maag-darmklachten 3/ Bloeddrukdaling min/uren na blootstelling aan gekend allergeen Bron: Simons et al. World Allergy Organization Guidelines 2011, WAO Journal 2011; 4:13-37. 6


22 april 2014

Anafylaxie  

Meestal onverwacht Plots optredend en snel evolutief  Binnen de minuten, zelden na 2 uur



Meestal met veralgemeende huiduitslag EN een ander orgaan In 20 % milde of afwezige huiduitslag



Belangrijkste uitlokkers:



    7

Voeding (kinderen!) Wespen-en bijengif Medicatie Latex


22 april 2014

Enkele cijfers   



22% Europese kinderen zijn allergisch 3-6% Europese kinderen: voedselallergie Vooral bij kinderen is de kans op zware allergische reacties op voedsel groot Anafylaxie:  1.5-8/100000 mensen/jaar  Vermoedelijk onderschatting  Kans op anafylaxie in het leven wereldwijd: 0.05-2% (Simons et al. World Allergy Organization Guidelines 2011, WAO Journal 2011) (Panesar et al. The Epidemiology of anaphylaxis in Europe: a systematic Review, Allergy 2013; 68:1353-1361) (EAACI website)

8


22 april 2014

Anafylaxie: beter voorkomen dan genezen...  



Strikt mijden van het allergeen Kleine hoeveelheden kunnen ernstige reacties uitlokken  Mijden van sporen in het voedsel als nodig Combinatie van verschillende factoren:  Meerdere allergenen tegelijk  Inspanning, stress, zieke toestand, sommige medicatie Geeft stress en angst bij ouder en kind: goede afspraken met onmiddellijke omgeving van het kind geeft rust, vertrouwen. Extra stress bij verjaardagen, uitstappen, schoolreizen...

9


22 april 2014

Belangrijk in preventie van anafylaxie 

Educatie door arts  Patiënt en ouders educeren over:    



Communicatie van patiënt en ouder naar omgeving (+ aanleren van skills)   

10

Allergische reactie - astma - anafylaxie Welke te vermijden allergenen (diëtiste) Meegeven van geschreven stappenplan Gebruik van de Epipen® aanleren

Familie Vrienden School - kribbe - naschoolse opvang


22 april 2014

Wat te doen bij een allergische reactie? In geval van 1 van onderstaande



     

Behandeling allergische reactie:    

11

Inname van voedselallergeen Zwellen lippen, ogen, gelaat Huiduitslag, jeuk, galbulten Buikpijn, braken, diarree Astma-opstoot: hoesten, ademnood, piepen

Blijf bij het kind en observeer de klachten Antihistaminicum (cetirizine,...) Bij astma: noodpuff (salbutamol) Contacteer de ouders


22 april 2014

Wat te doen bij een allergische reactie? In geval van 2 of meer van onderstaande



EN vermoedelijke inname van voedselallergeen     

12

Zwellen lippen, ogen, gelaat Huiduitslag, jeuk, galbulten Buikpijn, braken, diarree Astma-opstoot: hoesten, ademnood, piepen

Behandeling Anafylaxe


22 april 2014

Wat te doen bij een allergische reactie? In geval van 1 of meer van onderstaande



 Aanhoudende ademhalingsproblemen ondanks noodpuff  Zwelling tong en/of keel met heesheid en/of slikproblemen  Bleek en slap (lage bloeddruk)  In elkaar zakken  Bewustzijnsvermindering of bewusteloosheid 

13

Behandeling Anafylaxe


22 april 2014

Hoe behandel je anafylaxie? 1/ Verwijder zo mogelijk de uitlokkende factor 2/ Dien Epipen®-auto-injector toe in voorste buitenste deel bovenbeen 3/ Bel de hulpdiensten en blijf bij het kind 4/ Leg kind neer, benen hoger. Indien braken, of misselijkheid: dan zijwaartse positie liggend. TENZIJ belangrijke ademnood: halfrechtopzittend 5/ Dien na 5-15 min zo nodig 2de Epipen® toe 6/ Start bij verslechtering hartmassage en beademing 14


22 april 2014

Adrenaline auto-Injector

15



Epipen® (0,15-0,30)  De belangrijkste sleutel in behandeling anafylaxie!!  Gebruiksvriendelijk  Bewaren op kamerT°



Mogen leerkrachten/opvoeders dit toedienen?  JA!! (advies orde GH 9 feb 2013)  Wettelijke hulpverleningsplicht aan mensen in nood  Ouders en arts geven schriftelijk toestemming  OEFENPEN ter beschikking + stappenplan Nationale sensibiliseringsdag voor anafylaxie; Dr E De Wachter

22 april 2014

Take home message

16



Allergie is frequent bij kinderen. Impact op kind en familie wordt onderschat.



Voedselallergie kan → anafylaxie



Preventieve maatregelen blijven primoridaal:  Mijden van allergeen  Begrip en alertheid van de school en omgeving  Communicatie arts - patiënt - school  Geschreven stappenplan en aanleren van Epipen®



Herkennen van allergische reactie – anafylaxie



Bij anafylaxie is Epipen® de belangrijkste stap Nationale sensibiliseringsdag voor anafylaxie; Dr E De Wachter

22 april 2014

17


22 april 2014

Allergienet vzw, is een jonge belangenorganisatie voor en door mensen met allergie

Recommend Documents