2012
ALGEMEEN EN KWALITEITSJAARVERSLAG
DIANET JAARVERSLAG 2012
VRIJHEID IN BEPERKING Wij van Dianet geloven dat iedereen zo zelfstandig mogelijk wil leven. Door oog en oor te hebben voor onze patiënten, kunnen wij hen zo breed mogelijk ondersteunen om de nierfunctievervangende therapieën in te passen in hun levensstijl. De vrijheidsbeperking door de behandelingen weegt zwaar voor patiënten, hun partner en omgeving. Onze drijfveer is om ons te verdiepen in dat wat de patiënt graag wil behouden om zo gezamenlijk tot een behandeling te komen die hiervoor de meeste ruimte biedt. Onze overtuiging is dat de patiënt de regie in eigen handen kan nemen, als wij helder communiceren over de medische, sociale en technische mogelijkheden. Met Dialyse à la Carte heeft de patiënt de maximale keuzevrijheid in behandelmethoden. De patiënten die wij thuis en in de ziekenhuizen begeleiden, vormen een belangrijke bron van inspiratie om steeds te blijven vernieuwen. Hiervoor moeten grenzen worden verlegd bij zorgverleners, zorgverzekeraars, politiek, leveranciers en natuurlijk ook bij onszelf. Wij dagen onszelf uit om open te staan voor alles dat de kwaliteit van leven voor onze patiënten verhoogt.
1
DIANET JAARVERSLAG 2012
INHOUD VRIJHEID IN BEPERKING
1
1. VERSLAGLEGGINGSBELEID
4
2. PROFIEL VAN DE ORGANISATIE
5
2.1 ALGEMENE IDENTIFICATIEGEGEVENS
5
2.2 STRUCTUUR
5
2.3 KERNGEGEVENS 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering
7 7
2.3.2 Productie, personeel en opbrengsten, cliënten en capaciteit
7
2.3.3 Werkgebieden
7
2.3.4 Samenwerkingsrelaties
8
3. BESTUUR, TOEZICHT EN BEDRIJFSVOERING 3.1 BESTUUR EN TOEZICHT
10 10
3.1.1 Verslag Raad van Bestuur
10
3.1.2 Raad van Toezicht
10
3.2 BEDRIJFSVOERING
14
3.3 CLIËNTENRAAD
17
3.4 ONDERNEMINGSRAAD
18
3.5 MEDISCHE STAF
21
4. KWALITEIT & VEILIGHEID 4.1 ALGEMEEN KWALITEITS- EN VEILIGHEIDSBELEID
23 23
4.1.1 Certificering interne audits
23
4.1.2 Klachtenprocedures
27
4.2 KWALITEITSBELEID TEN AANZIEN VAN PATIËNTEN
28
4.2.1 Kwaliteit van zorg: veiligheid
28
4.2.2 Kwaliteit van zorg: prestatie-indicatoren
29
4.2.3 Kwaliteit van zorg: patiëntgerichtheid
30
5. BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES
33
5.1 ALGEMEEN BELEID – MISSIE, VISIE EN STRATEGIE
33
5.2 MEERJARENBELEID
34
5.3 BELEID TEN AANZIEN VAN MEDEWERKERS
39
5.3.1 Personeelsbeleid
39
5.3.2 Personeelsomvang en opbouw
42
5.4 SAMENLEVING
45
5.5 FINANCIEEL BELEID
46
5.5.1 Jaarresultaat
46
5.5.2 Analyse resultaat
47
5.5.3 Financiële continuïteit
49
5.5.4 Ontwikkeling productie
50
5.5.5 Investeringen
53
5.5.6 Impairment
53
5.5.7 Risicomanagement
54
5.5.8 Toekomst
55
2
DIANET JAARVERSLAG 2012
6. JAARREKENING
56
6.1 JAARREKENING
56
6.1.1 Balans per 31 december 2012
56
6.1.2 Resultatenrekening over 2012
57
6.1.3 Kasstroomoverzicht
58
6.1.4 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling
59
6.1.5 Toelichting op de balans
64
6.1.6 Mutatieoverzicht materiele vaste activa/financiele vaste activa
71
6.1.7 Overzicht langlopende schulden ultimo 2012
74
6.1.8 Toelichting op de resultatenrekening over 2012
75
6.2 OVERIGE GEGEVENS
79
6.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening
79
6.2.2 Resultaatbestemming
79
6.2.3 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders
79
6.2.4 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
80
3
DIANET JAARVERSLAG 2012
1. VERSLAGLEGGINGSBELEID In dit jaarverslag bundelt Dianet het maatschappelijke en financiële jaarverslag op hoofdlijnen in één publicatie. Met een goed en leesbaar verslag willen wij inzicht geven in alles wat Dianet in 2012 heeft beziggehouden. Dianet is een open en transparant werkende organisatie. Financieel voeren wij een inzichtelijk beleid, gebaseerd op heldere en controleerbare afspraken, waarbij de patiënt centraal staat. We leveren kwalitatieve, ‘vraaggestuurde’ zorg tegen aanvaardbare kosten. Ook het veiligheidsaspect (bij voortduring voldoen aan de normering van VMS) mag niet onbenoemd blijven. Alle onderdelen van Dianet zijn HKZ-gecertificeerd, de prestatie-indicator van de Inspectie Gezondheidszorg (IGZ) voor de kwaliteit van de dialysezorg in Nederland. Het jaar 2012 stond in het teken van ‘Kijken met andere ogen’ en wel speciaal naar de patiënt.
4
DIANET JAARVERSLAG 2012
2. PROFIEL VAN DE ORGANISATIE 2.1 ALGEMENE IDENTIFICATIEGEGEVENS De Stichting Dianet is een categoraal ziekenhuis en wordt ingedeeld als Zelfstandig Dialysecentrum. De statutaire hoofdvestiging bevindt zich in Utrecht.
LOCATIE UTRECHT/LUNETTEN
LOCATIE DIAKONESSENHUIS
Brennerbaan 130 3524 BN Utrecht
Bosboomstraat 1, 3582 KE Utrecht
Tel. (030) 880 88 88
Tel. (030) 256 65 66
Fax (030) 880 82 49
Fax (030) 256 67 38
LOCATIE AMSTERDAM Holendrecht-Q01/AMC-A01 Meibergdreef 7, 1105 AZ Amsterdam Tel. (020) 888 87 00 Fax (020) 888 87 29 E-mail:
[email protected] www.dianet.nl KvK : 41177433
RAAD VAN BESTUUR mw mr. I.I. Kooy-Veenstra, voorzitter
MANAGEMENTTEAM mw drs. M.A.L. van der Marck CPC
directeur financiën
dr. D.G. Struijk
directeur patiëntenzorg
D.R. Magré
manager P&O
R. van der Meer
commercieel manager
W. Moerland
zorgmanager
F.W. Maan
manager facilitaire & ICT-zaken
2.2 STRUCTUUR Dianet is een platte organisatie, met de zorgeenheid als kleinste organisatorische eenheid. De Raad van Bestuur (RvB) is integraal verantwoordelijk voor de Dianet-organisatie. Bij afwezigheid wordt de Raad van Bestuur waargenomen door de directeur patiëntenzorg en/of de directeur financiën. Tegen de RvB aan functioneert een Managementteam (MT), waarin alle disciplines zijn vertegenwoordigd. Het MT geeft de benodigde input zodat de RvB onderbouwd de juiste beslissingen kan nemen. Het MT als zodanig besluit niet; dat doet, bij uitsluiting van ieder ander, de RvB. In Utrecht is er één medisch manager verantwoordelijk voor de hemodialyse (HD), peritoneale dialyse (PD) en thuisdialyse (THD). In Amsterdam is er een medisch manager voor HD en een medisch manager voor PD. Voor beide locaties is er één zorgmanager. Eén medisch specialist is, samen met de zorgmanager, verantwoordelijk voor de integrale aansturing van de thuishemodialyse.
MEDEZEGGENSCHAPSSTRUCTUUR In het belang van Dianet streeft de Raad van Bestuur naar voldoende draagvlak bij de medewerkers. De medezeggenschap is conform wet- en regelgeving namens de werknemers verankerd in de Ondernemingsraad (OR) en namens de cliënten in de Cliëntenraad (CR).
5
Fin. Adm.
Inkoop
Directeur Financiën
Medew. SH/HH
TL SD/HH
ICT
Medew. Log
TL Log
Manager FZ/ICT
Medew. TD
TL TD
secr
Legenda: CW/RB = Coörd Woningaanpas . THD & relatiebeheer DA = Dialyseassistent DK = Doktersassistent DT = Dietetiek DVP = Dialyseverpleegkundige Log = Logistiek MS = Medisch Specialist MW = Maatschappelijk werk Ondz vpl = Onderzoeksverpleegkundige Pm = Preventiemedewerker Pol AMC = Poli AMC RB = Roosterbureau RC = Regiocoördinator SD/HH = Service Desk/Huishoudelijke dienst TD = Technische Dienst TL = Teamleider VDA = Verpleegkundig Dialyseassistent ZOD = Zorgondersteunende Dienst
P&O
P&SA
Opl.
Manager P&O
Klachten functionaris
RB
secr
Ondernemingsraad
Cliëntenraad
Pm
DVP
DK
Dt
Secr. RvB
Mw
Ondz vpl
PD
TL’s ZOD
Med sc
POL amc
DVP
TL’s Utrecht
Medische staf
VDA
RC
secr
VDA gd
Zorgmanager
Communicatie
DA
TL’s Amsterdam
Raad van Bestuur
ORGANOGRAM DIANET
DA
CW THD
Commercieel manager
MS
MS
Medisch manager Amsterdam
MS
MS
Medisch Manager Utrecht
Directeur Patiëntenzorg Kwaliteit
1 mei 2012
DIANET JAARVERSLAG 2012
6
DIANET JAARVERSLAG 2012
2.3 KERNGEGEVENS 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering De kernactiviteit van Dianet is het in de regio Utrecht en Amsterdam aanbieden van het totale scala aan nierfunctievervangende behandelingen: van basiszorg tot intensieve zorg, waaronder de actieve en passieve centrumhemodialyse (inclusief nachtelijke centrumhemodialyse), predialyse, kinderdialyse, ziekenhuisdialyse (klinische dialyse, acute dialyse en ferese) en thuisdialyse, zowel peritoneale dialyse als hemodialyse. Wij bieden verder landelijk thuishemodialyse inclusief nachtelijke thuishemodialyse met partner of solo aan, voor zowel Dianet-patiënten als patiënten van 45 contractziekenhuizen.
2.3.2 Productie, personeel en opbrengsten, cliënten en capaciteit Een overzicht van de gerealiseerde productie per zorgeenheid en van de gerealiseerde productie door het Dianet-personeel bij het AMC (klinisch, kinderen en ferese) staat in de tabel in hoofdstuk 5.5.4. De productie van AMC-klinisch, -kinderen en -ferese telt niet mee in de budgetopbrengst van Dianet. De organisatie telde per 31 december 2012, 357 personeelsleden (PIL). De gemiddelde bezetting in 2012 was 225,5 fte. Eind december 2012 telde Dianet 102 PD-patiënten, 140 thuishemodialyse patiënten (van wie 69 ’s nachts) en 222 centrumhemodialysepatiënten , in totaal 464 patiënten. Capaciteit: 77 dialysestoelen.
TYPE ZORG EN TRENDS Voor een toelichting op de ontwikkeling productie: zie paragraaf 5.5.4.
OPLEIDINGEN Dianet heeft een door het College Zorg Opleidingen (CZO) erkende opleiding tot dialyseverpleegkundige. Het opleiden gebeurt in samenwerking met de Amstel Academie. Zij verzorgen de theoretische scholing. Daarnaast biedt Dianet praktijkopleidingen aan voor verpleegkundig dialyseassistent (VDA) en voor dialyseassistent (DA). Dianet is door de accreditatiecommissie van het Kwaliteitsregister Verpleegkundigen en Verzorgenden in 2009 voor 3 jaar geaccrediteerd voor alle bij- en nascholingen aan verpleegkundigen en dialyseassistenten. In 2012 is de accreditatie voor 3 jaar verlengd. In de samenwerkingsrelatie met het AMC participeert Dianet in het begeleiden van co-assistenten, arts-assistenten in opleiding tot internist (AGIO’s) en internisten in opleiding tot nefroloog (NIO’s). Dit alles onder de formele verantwoordelijkheid van de hoogleraar nefrologie in het AMC.
2.3.3 Werkgebieden Dianet levert zowel thuisdialysezorg, PD en HD, als centrumdialysezorg voor actieve en passieve patiënten. Voor de thuisdialyse werken wij landelijk samen met 45 contractziekenhuizen. Voor de centrumzorg zijn wij regionaal in Utrecht en Amsterdam actief. Dianet heeft samenwerkingsovereenkomsten met het Diakonessenhuis te Utrecht, het UMC Utrecht en het AMC Amsterdam.
7
DIANET JAARVERSLAG 2012
2.3.4 Samenwerkingsrelaties Dianet is een open en transparant werkende organisatie die financieel een inzichtelijk beleid voert, op basis van heldere en controleerbare afspraken.
ZORGVERZEKERAARS In het lokaal overleg wordt met de vertegenwoordigende zorgverzekeraars Achmea en VGZ samengewerkt op basis van budgetafspraken. Per kwartaal verstrekken wij deze verzekeraars duidelijke managementinformatie over de productieontwikkeling, de financiële situatie en onze strategische ontwikkelingen.
BANK Wij houden onze huisbankier ABN AMRO op de hoogte van onze financiële situatie. Elk kwartaal verstrekken wij de bank duidelijke managementinformatie en informatie over onze strategische ontwikkelingen.
ZIEKENHUIZEN AMC • Met het AMC hebben wij een meerjaren-samenwerkingsovereenkomst tot 2014. • De dialyseafdeling (m.u.v. de predialysepolikliniek, klinische dialyses, feresebehandelingen en Emma-kinderdialyse-afdeling) valt onder de directe verantwoordelijkheid van Dianet. • Dianet maakt productieafspraken met verzekeraars. • Op basis van genoemde overeenkomst verlenen wij ook de zorg voor de predialyse poli, de klinische dialyses, de feresebehandelingen en de kinderdialyse voor het Emma Kinderziekenhuis. • Eén keer per jaar is er strategisch overleg met de Raad van Bestuur.
UMCU • Samenwerking op het gebied van peritoneale dialyse. • Dianet maakt productieafspraken met zorgverzekeraars. • Samenwerking op het gebied van wetenschappelijk onderzoek.
Diakonessenhuis • Strategische samenwerkingspartner. • De dialyseafdeling valt onder de directe verantwoordelijkheid van Dianet. Dianet maakt ook de productieafspraken met verzekeraars. • Het Diakonessenhuis is verantwoordelijk voor de predialysepolikliniek. • Operationele samenwerking door Dianet en de internist-nefrologen van het Diakonessenhuis. • Eén keer per jaar is er strategisch overleg met de Raad van Bestuur. • Maatschap Nefrologie is verantwoordelijk voor de medisch-specialistische zorg.
Sint Antonius Ziekenhuis • Samenwerking op het gebied van peritoneale dialyse. • Dianet maakt productieafspraken met zorgverzekeraars. • Daarnaast verzorgt Dianet de logistieke dienstverlening voor PD-patiënten. • Deze samenwerking is vastgelegd in een contract.
8
DIANET JAARVERSLAG 2012
Zaans Medisch Centrum • Samenwerking op het gebied van peritoneale dialyse en thuishemodialyse. • Dianet maakt voor peritoneale dialyse productieafspraken met het ZMC. • Daarnaast verzorgen wij de logistieke dienstverlening voor PD- en HD-patiënten. • Deze samenwerking is vastgelegd in een contract.
Contractziekenhuizen (45) Ziekenhuizen waarvoor Dianet de thuisdialyse uitvoert: • 8 contractziekenhuizen met trainingscentra, voor opleiden van patiënten voor thuishemodialyse; • één keer per jaar strategisch gebruikersoverleg; • twee keer per jaar strategisch beleidsoverleg met de nefrologen van de contractziekenhuizen met trainingscentra; • deze samenwerkingen zijn vastgelegd in een contract.
9
DIANET JAARVERSLAG 2012
3. BESTUUR, TOEZICHT EN BEDRIJFSVOERING 3.1 BESTUUR EN TOEZICHT In het belang van een goed bestuur, toezicht en verantwoording worden binnen de Stichting Dianet de principes van de Zorgbrede Governance Code 2010 op alle punten toegepast en nageleefd.
3.1.1 Verslag Raad van Bestuur De Stichting Dianet, HKZ-gecertificeerd, heeft een eenhoofdige Raad van Bestuur (RvB), die bij afwezigheid wordt waargenomen door de directeur patiëntenzorg en/of de directeur financiën. De RvB wordt ondersteund door het Managementteam (MT). Elke discipline is in het MT vertegenwoordigd. Het MT geeft de benodigde input zodat de RvB onderbouwd de juiste beslissingen kan nemen. Het MT als zodanig besluit niet; dat doet, bij uitsluiting van ieder ander, de RvB. De bestuurder bestuurt in overeenstemming met de statuten van de Stichting, onder toezicht van de Raad van Toezicht. De bestuurder dient het belang van de Stichting en de daarmee verbonden instellingen, in relatie tot de maatschappelijke functie van de Stichting. Bij de beleidsvorming maakt de bestuurder een evenwichtige afweging van de belangen van alle betrokkenen bij de Stichting en de daarmee verbonden instellingen. De bestuurder is zich bewust van haar verantwoordelijkheid, maatschappelijke positie en voorbeeldfunctie en zal uit hoofde van haar functie geen handelingen verrichten of nalaten die de reputatie van de Stichting schaden. De bestuurder bevordert dat medewerkers van de Stichting zich eveneens volgens deze norm gedragen. De structuur van de organisatie staat beschreven in hoofdstuk 2.2 van dit verslag. Ter uitvoering van het strategisch beleid heeft Dianet strategische samenwerkingscontracten met het UMC Utrecht, het Diakonessenhuis in Utrecht, het AMC te Amsterdam, het Sint Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein, het Zaans Medisch Centrum in Zaandam en de 45 contractziekenhuizen. Dianet heeft naast de wettelijke medezeggenschapsstructuur, een vertrouwenscommissie, een externe klachtencommissie en een interne klachtenfunctionaris. Verder beschikt Dianet over een klokkenluidersregeling. Het Recht van Enquête is toegekend aan de Cliëntenraad.
3.1.2 Raad van Toezicht De Stichting Dianet wordt vanaf de oprichting in 1998 bestuurd volgens een Raad van Toezichtmodel. De Raad van Toezicht bestond sinds april 2005 uit drie leden. In december 2011 is de Raad uitgebreid naar 4 leden, mede ter versterking in de Raad van Toezicht voor het onderwerp innovatie en om de kwetsbaarheid van een kleine Raad van Toezicht (3 leden) te verkleinen. Binnen de Raad van Toezicht bestaat geen verdeling van portefeuilles en zijn er geen aparte commissies ingesteld. In geval van staken van stemmen heeft de voorzitter een dubbele stem. Er is binnen de samenstelling van de zittende Raad van Toezicht gedegen kennis aanwezig van financiële zaken, (overheids-)besturing en zorg. De zittingstermijn van drs. G.H.F. Boekhoff MSM is op verzoek van zittende RvT-leden en RvB en met instemming van de Cliëntenraad, verlengd met 2 jaar. Dit was mogelijk omdat de heer Boekhoff, door opvolging van een tussentijds afgetreden voorganger, een eerste termijn had van slechts één jaar i.p.v. drie jaar.
10
DIANET JAARVERSLAG 2012
OVERZICHT NEVENFUNCTIES RAAD VAN TOEZICHT Naam
M/V
Functie
Jaar van aftreden
mw drs. M.A.A. Acampo
V
Voorzitter
2013
Nevenfuncties:
drs. G.H.F. Boekhoff MSM Nevenfuncties:
prof. dr. R.H.J.M. Gradus Nevenfuncties:
mw drs. J.H.M. van Bussel Nevenfuncties:
•K wartiermaker/Projectdirecteur Bedrijfvoering ai Stichting Careyn met ingang van 7 januari 2013 •L id NEN bestuur met ingang van 1 oktober 2011 •R aad van Bestuur Rode Kruis Ziekenhuis tot medio oktober 2012 M
Lid
2014
• Wethouder Gemeente Bussum • Lid Dagelijks Bestuur Stichting Goois Natuurreservaat • Lid Algemeen Bestuur Gewest Gooi en Vechtstreek • Lid Raad van Toezicht GGZ Delfland vanaf 1 april 2012 M
Lid
2014
• Directeur Wetenschappelijk Instituut voor het CDA • ( Parttime) hoogleraar bestuur en economie van de publieke sector en non-profit organisaties aan de Vrije Universiteit te Amsterdam V
Lid
2014
• CFO Deltares • Lid Raad van Toezicht Kinderopvang Vlietkinderen
De onafhankelijkheid van de leden van de Raad van Toezicht en het vermijden van mogelijke belangenverstrengeling van de statutaire adviseurs zijn gewaarborgd in de Statuten. De werkwijze van de Raad van Toezicht ligt verankerd in het reglement Raad van Toezicht en de Statuten. De leden zien er strikt op toe dat in de praktijk de Zorgbrede Governance Code wordt nageleefd. In 2012 zijn het inkomen van de voorzitter Raad van Bestuur en de vacatiegelden van de leden Raad van Toezicht getoetst aan de nieuwe Wet Normering Topinkomens. Deze vallen binnen de gestelde norm. Ook is de BTW verplichting van de Raad van Toezicht leden aan de orde geweest. In november 2012 heeft de Raad van Toezicht een gesprek gehad met de nieuw te benoemen accountant in het kader van de maximale termijn van 7 jaar (Governance Code) voor Dianet. In dit gesprek heeft ook een discussie plaatsgevonden over omgevingsfactoren zoals de nieuwe DOT structuur, macrobeheersing, portefeuille vastgoed, fiscale regelgeving, aanwezigheid informatieprotocol enz. De Raad van Toezicht heeft unaniem besloten tot benoeming van de nieuwe accountant over te gaan. Naar aanleiding van dit gesprek zal in 2013 een informatie protocol worden opgesteld. In eerdere jaren is vastgesteld, welke informatie in de managementinformatie moet staan, die ter beschikking wordt gesteld aan de Raad van Toezicht. In de Raad van Toezicht vergaderingen wordt de actuele managementinformatie besproken en op verzoek worden er nieuwe onderwerpen aan toegevoegd. Verder is er veel aandacht voor actuele zaken, zoals risicomanagement, het plan van de voorgenomen verhuizing naar het terrein van het Diakonessenhuis, medewerker- en patiënttevredenheidsonderzoek, concurrentie, prestatiebekostiging, de patiënt met nierfalen 2025, enz. Terugkoppeling over kwaliteit en veiligheid en mogelijke risico’s zijn vaste aandachtspunten. In de eerste vergadering van 2013 staat het risicomanagement geagendeerd.
11
DIANET JAARVERSLAG 2012
De grootste risico’s van dit moment zijn de toenemende concurrentie en de verkoop van het pand aan de Brennerbaan te Utrecht. Dit als gevolg van het voorlopige besluit dit centrum te verplaatsen naar een nog te bouwen pand op het terrein van het Diakonessenhuis te Utrecht. Eind mei 2013 moet door de Raad van Toezicht een definitief ‘go’ of ‘no go’ besluit worden genomen. Het definitieve besluit is afhankelijk van een sluitende business case. De junivergadering van 2012 was grotendeels gewijd aan dit voornemen. Deze verhuizing is in het belang van de kwaliteit en veiligheid van de zorg voor de patiënt. Er is een groei van oudere patiënten. Zij zijn in de regel complexer en een ziekenhuisomgeving wordt hierdoor steeds belangrijker. Alle voors en tegens zijn afgewogen, als ook het risico van het niet verkopen van het oude pand. De Raad van Toezicht is met de Raad van Bestuur van mening, dat dit in het belang van de patiënt de beste optie is. Voor de Raad van Toezicht ligt er een beslisdocument. Zo kunnen zij dit proces kritisch volgen en waar nodig besluiten nemen om de risico’s te beperken. De Raad van Toezicht onderschrijft en keurt de doelstellingen van Dianet goed, zoals deze zijn verwoord in haar missie, visie en strategie. De afgesproken doelstellingen, inclusief de realisatie ervan, worden behandeld in dit jaarverslag in hoofdstuk 5. De Raad van Toezicht ziet er nauwgezet op toe dat Dianet de afgesproken doelstellingen realiseert en dat de Raad van Bestuur zich inspant dat de missie met bijbehorende doelstellingen door de medewerkers worden gekend en nagestreefd. In de reguliere vergaderingen met de Raad van Bestuur, het MT, de Ondernemingsraad en de Cliëntenraad is dit een permanent onderwerp van gesprek. In deze vergaderingen komen eveneens de sfeer en cultuur binnen Dianet aan de orde.
VERGADERINGEN In 2012 vergaderde de voltallige Raad van Toezicht 5 keer, 1 keer in aanwezigheid van 3 leden met de Raad van Bestuur. Daarnaast 1 keer met de Cliëntenraad, 2 keer met de Ondernemingsraad en 1 keer met het MT. Het jaar 2012 stond in het teken van ‘Kijken met andere ogen’. Dit thema is cruciaal in deze tijden van veranderingen. Dianet wil haar ambities van het Masterplan 2011-2015 waarmaken. Grote veranderingen en dus kijken met andere ogen is noodzakelijk onder meer door de opgelegde bezuinigingen van de overheid. Uitgangspunt blijft, dat dit niet ten koste mag gaan van de kwaliteit en veiligheid van zorg. Dianet heeft haar missie, visie opgetekend in haar ‘Corporate Story’, waarin staat dat Dianet de patiënt ondersteunt bij het kiezen van die therapie, die het beste past bij zijn levensstijl. De Raad van Toezicht is verheugd, dat Dianet met externe stakeholders, de Medische Staf en MT de eerste discussies heeft gevoerd over de visie richting 2025. In 2013 krijgt dit verder zijn beslag, met als doel een strategisch beleidsplan op te stellen voor de nabije toekomst ten behoeve van de continuïteit van Dianet. Ondanks de bezuinigingen blijft Dianet ambitieus en dankzij de bezuinigingen innovatief. Dianet heeft te maken met toenemende concurrentie, zowel door het grote aantal dialysecentra, als de opkomst van thuishemodialyse, tegenwoordig ook aangeboden door de industrie. Daarom is er veel tijd gestoken in relatiebeheer en in interne en externe communicatie. In juni was het symposium ‘LOL’, dat in het kader stond van zelfmanagement. ‘LOL’ staat voor luisteren naar de patiënt, Open staan voor zijn wensen en Lef tonen door professional en patiënt om dit te realiseren. In november is de nieuwe internetsite gelanceerd. Dianet neemt haar maatschappelijke verantwoordelijkheid zeer serieus, waarbij milieu en duurzaamheid grote aandacht hebben.
12
DIANET JAARVERSLAG 2012
Vanaf 1 januari 2012 is de oude budgetsystematiek met vaste tarieven en de huidige declaratie van DBC-producten vervallen. Vanaf deze datum heeft Dianet met de individuele zorgverzekeraars afzonderlijk over kwaliteit, volume en prijs van zorgproducten onderhandeld. Pas eind mei waren de contracten met de grote zorgverzekeraars gereed en eind juni met de overige zorgverzekeraars. In de vergadering van april was deels de accountant aanwezig om de jaarrekening 2012 en het daarbij behorende ‘rapport van bevindingen’ te bespreken. De Raad van Toezicht heeft de gemaakte aanbevelingen van de accountant overgenomen en daarover afspraken gemaakt met de Raad van Bestuur. Er zijn geen onregelmatigheden aan het licht gekomen. In de vergaderingen met het MT, de Ondernemingsraad en de Cliëntenraad heeft de Raad van Toezicht zich verder verdiept in de ontwikkelingen van Dianet, daarnaast ook in de sfeer, cultuur en onderlinge communicatie. Het Masterplan 2011-2015 was hierbij het uitgangspunt. Mede hierdoor heeft ze zich een beeld kunnen vormen over de gevoerde bedrijfsvoering. De Raad van Toezicht is verheugd, dat de Cliëntenraad zich verder heeft geprofessionaliseerd. De constructieve open gesprekken met de Ondernemingsraad leidden tot zinvolle discussies. Per kwartaal krijgen de Raad van Toezichtleden de managementinformatie met uitgebreide toelichting over mogelijke risico’s, forecasts en de aanpak ervan. De rapportages worden behandeld in de reguliere Raad van Toezichtvergaderingen. De Raad van Toezicht is tevreden over de transparante rapportages door de Raad van Bestuur. Zowel de Raad van Toezicht als de voorzitter Raad van Bestuur hebben een evaluatie gemaakt van het functioneren van de bestuurder. In maart 2013 vond aan de hand hiervan een functioneringsgesprek met de bestuurder plaats. Gelijktijdig is vastgesteld dat de afgesproken targets in 2012 (grotendeels) zijn gerealiseerd. Met de bestuurder zijn nieuwe targets voor 2013 vastgesteld. Dit gesprek en de afspraken zijn schriftelijk vastgelegd. Er zijn geen bijzondere aandachtspunten. Tevens heeft de Raad van Toezicht haar eigen functioneren geëvalueerd. Deze evaluatie is schriftelijk vastgelegd. De Raad van Toezicht is tevreden over de toegenomen aandacht voor de ontwikkelingen betreffende innovatie en onderzoek. Zij benadrukt wel, dat innovatie de levensader van Dianet is en daarom permanente aandacht moet hebben. Ook is zij van oordeel dat de financiële positie van Dianet zich naar behoren ontwikkelt. Voldoende eigen vermogen is een vereiste om Dianet in staat te stellen de komende periode van onzekerheden, zoals prestatiebekostiging, financieringsafspraken met verzekeraars, de verkoop pand Lunetten, de nieuwbouw Diakonessenhuis en andere veranderingen het hoofd te bieden. Gezien de kwetsbaarheid van Dianet als categoraal ziekenhuis is dit een extra noodzaak. Dit resultaat is mede te danken aan de gezamenlijke inzet van het bestuur en de medewerkers. De Raad van Toezicht bedankt alle medewerkers van Dianet voor hun inzet en betrokkenheid. Cliënten, zorgverzekeraars, leveranciers en andere direct betrokkenen danken wij voor het gestelde vertrouwen.
13
DIANET JAARVERSLAG 2012
VOORZITTER RAAD VAN BESTUUR De voorzitter Raad van Bestuur, mevrouw mr. I.I. Kooy-Veenstra heeft een fulltime contract, dat loopt tot 1 september 2017. Het contract eindigt van rechtswege en geeft geen recht op wachtgelden. Wel is in het contract opgenomen, dat bij eventueel ontslag de kantonrechtersformule wordt toegepast.
DIRECTEUR PATIËNTENZORG Dr. D.G. Struijk werkt twee dagen per week als Directeur Patiëntenzorg en is daarnaast voorzitter van de Medische Staf.
DIRECTEUR FINANCIËN mw drs. M.A.L. van der Marck CPC werkt vier dagen per week als Directeur Financiën. De taken en verantwoordelijkheden van de drie genoemde functies liggen vast en zijn als bijlage toegevoegd aan het reglement Raad van Bestuur.
3.2 BEDRIJFSVOERING Het meerjarig thema “Kijken met andere ogen” is en blijft cruciaal in deze tijden van verandering. Dianet wil haar ambities van het Masterplan 2011-2015 waarmaken. We keken daarom met frisse blik tegen kansen en bedreigingen aan. In 2012 richtten we de schijnwerper weer op de patiënt: Dialyse à la Carte. Daarnaast heeft het jaar 2012 in het teken gestaan van de prestatiebekostiging die door de overheid aan de zorg is opgelegd. Omdat de dialysewereld om ons heen verandert hebben wij in oktober een workshop ‘Leven met een nierbeperking in 2025’ georganiseerd. Het doel was een inventarisatie te maken op basis van drie aspecten, te weten; de burger & patiënt, het ziektebeeld en de care & cure in 2025. Deze eerste bijeenkomst was de start van wat een lang traject zal worden. Het einddoel is een gemeenschappelijk beeld te krijgen van een cliënt, die leeft met (aankomende) nierbeperking. Deze workshop is gehouden met een grote groep externe stakeholders, MT-leden en Medische Staf van Dianet. Wederom heeft Dianet in 2012 gekozen om in een dynamische tijd ambitieus en innovatief te zijn. Omdat de financiering van ons zorgstelsel is veranderd, is in de eerste maanden van het jaar veel tijd gaan zitten in de onderhandeling met de diverse zorgverzekeraars. Pas eind mei waren de contracten met de grote zorgverzekeraars in orde en eind juni met de overige zorgverzekeraars. Dit heeft een enorme tijdsclaim gelegd op onze financiële organisatie. In de afgelopen jaren hebben we veel bezuinigd. Daardoor zijn we in staat kostenefficiënt te werken, zonder de kwaliteit van zorg uit het oog te verliezen. Sterker nog, we hebben besloten om bij alles wat we doen de patiënt centraal te stellen. Wij hebben dit jaar onze visie en missie verwoord in de ‘Corporate Story’ van Dianet. Kort samengevat staat hierin, dat wij onze patiënten willen ondersteunen bij het kiezen van die therapie, die het beste bij zijn levensstijl past. Hiervoor is voor iedereen bij Dianet, het (para)medisch personeel in het bijzonder, een gedragsverandering nodig. Het doel is, dat de patiënt de regie krijgt. Hiermee gaan we in 2013 aan de slag. We hebben veel tijd gestoken in relatiebeheer en marktbewerking. In tijden van sterke concurrentie, zowel van de vele ZBC’s, als bij de thuishemodialyse, wordt dit steeds belangrijker. We hebben inmiddels 8 trainingscentra in contractziekenhuizen, verspreid over het hele land. Hierdoor wordt het voor potentiële thuispatiënten mogelijk dichtbij huis getraind te worden. We hebben een paar
14
DIANET JAARVERSLAG 2012
keer per jaar beleidsoverleggen met de nefrologen van deze contractziekenhuizen en met de trainingscoördinatoren van de trainingscentra met als doel betere afstemming over kwaliteit en veiligheid van de thuiszorg. De Stichting Landelijk Overleg Thuisdialyse (SLOT) hebben we een nieuw leven ingeblazen. Het aantal PD-patienten loopt in heel Nederland terug, ook bij Dianet. Om een goede kwaliteit van de zorg voor PD-patiënten in Utrecht te kunnen waarborgen is in 2012 besloten om van de PD-afdelingen in Amsterdam en Utrecht één organisatorische eenheid te maken. Medewerkers van Amsterdam werken met regelmaat in Utrecht om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de training en de begeleiding op een goed niveau blijven en om de Utrechtse verpleegkundigen te instrueren. De PD-verpleegkundigen van Utrecht werken op hun beurt in Amsterdam om hun vaardigheden te behouden en verbeteren. De PD-afdelingen hebben ieder een eigen medisch manager en worden aangestuurd door één teamleider Zorg. Het in het Jaarplan opgenomen Basis Serviceconcept is gerealiseerd. Door een duidelijk Basis Serviceconcept, weet de patiënt wat ze bij Dianet aan zorg kan verwachten en weten onze medewerkers wat voor service ze moeten verlenen. Ook zijn we bezig te bepalen, hoe we deze zorg aan de patiënt gaan leveren. Begin 2013 zijn we gestart met het uitrollen van dit project samen met het traject ten behoeve van de implementatie van de ‘Corporate Story’. Iedereen in onze organisatie wordt hierbij betrokken. Door het realiseren van strategische activiteiten, zoals vermeld in ons Jaarplan 2012, zijn we weer een stap vooruit met ons Masterplan 2011-2015. Onze communicatie is verder geprofessionaliseerd. In juni 2012 vond het door ons georganiseerde symposium plaats dat in het teken stond van zelfmanagement. Dit begint met ‘LOL’, Luisteren naar de patiënt, Openstaan voor zijn wensen en vooral Lef tonen door professionals, om dit te realiseren. We hebben hier veel publiciteit door gehad. De media weten ons steeds meer te vinden. In november 2012 is de nieuwe Dianetsite live gegaan. Dianet heeft kwaliteit en veiligheid en milieu hoog in het vaandel staan. In 2012 is Dianet wederom HKZ gecertificeerd. In november 2011 is duidelijk geworden dat het veiligheidsmanagementsysteem VMS niet volledig is opgenomen in de HKZ. Omdat wij ook voor VMS gecertificeerd moeten zijn, hebben we een externe deskundige aangetrokken om dit samen met ons te realiseren. De audit van september heeft aangetoond, dat we op papier de zaken op orde hebben. De vervolg audit ter beoordeling van de implementatie is in april 2013. Naar verwachting worden we gecertificeerd. Het is de verwachting dat we begin 2013 eveneens gecertificeerd worden voor NEN-7510. Het AMC is in 2012 als eerste ziekenhuis in Nederland opgegaan voor de JCI-certificering. Bij deze certificering is ook Dianet Amsterdam beoordeeld. Dianet is er trots op zo een bijdrage te hebben geleverd aan het door het AMC behaalde JCI-certificaat. Ieder jaar worden er interne en externe audits uitgevoerd. We werken met prestatie-indicatoren (KPI’s). In 2013 zal kwaliteit en veiligheid in het bijzonder thematisch worden opgepakt. Als Dianet nemen we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid en werken we milieubewust.
15
DIANET JAARVERSLAG 2012
We hebben in 2010 risicomanagement ingevoerd. Risicomanagement zelf is een activiteit die zich permanent zal ontwikkelen. Er vindt een actieve identificatie plaats van nieuwe risico’s waarbij alle organisatierisico’s en doelstellingen in het proces worden betrokken. Er worden prospectieve risicoanalyses gemaakt. Het risicomanagement is geïntegreerd in de planning- en controlcyclus (P&C) van Dianet. Zowel het risicomanagement als het kwaliteits- en veiligheidsmanagement zijn opgenomen in deze cyclus. Door ook het risicomanagement te verankeren in de P&C-cyclus is de afstemming van de processen geregeld en zal worden voorkomen dat activiteiten niet of dubbel plaatsvinden. Door de huidige crisis is de verkoop van ons pand aan de Brennerbaan te Utrecht een groot risico. Door verandering in de financiering van zorg, merken we dat ziekenhuizen vanuit een financieel belang, zelf zorg gaan uitvoeren, die ze tot dusver uitbesteedden. Dit is voor ons een risico. Over genoemde risico’s is de Raad van Toezicht geïnformeerd en zijn afspraken gemaakt. Dianet is een financieel gezonde organisatie, met een eigen vermogen van ruim € 10 miljoen en een vermogensratio van 32,6%. Dit lijkt veel, maar is absoluut een voorwaarde om de risico’s voor Dianet als categoraal ziekenhuis op te kunnen vangen. Het aanwezige eigen vermogen biedt een financiële basis voor de toekomst, mits Dianet op de ingeslagen weg doorgaat van kostenefficiënt werken. Op dit moment stellen we dat 30% van het budget nodig is als weerstandsvermogen. Van dit weerstandsvermogen zijn, voor innovatie en kwaliteit en veiligheid, bestemmingsreserves gevormd. Innovatie vinden wij één van onze speerpunten en dit kan alleen, als daarvoor voldoende geld beschikbaar is. In kwaliteit en veiligheid van zorg willen we nog een aantal verbeteringsslagen maken. Inmiddels is onze organisatie dusdanig afgeslankt, dat we hiervoor extra menskracht hebben ingezet. Dianet voldoet aan de wettelijke AO&IC-voorschriften. We hebben een transparante financiële administratie, waarin de uitvoering en controle gescheiden zijn. Dianet beschikt over management informatie per maand en per kwartaal, waarin wordt gerapporteerd over de financiële resultaten, alsmede over het kwaliteit en veiligheid- en risicomanagement. Deze informatie wordt maandelijks, met onderbouwing, verstrekt aan de Raad van Bestuur en MT-leden en per kwartaal aan de Raad van Toezicht, huisbankier ABN AMRO en de accountant. Tot slot, de samenwerking met het Diakonessenhuis krijgt steeds meer zijn beslag. Het is de bedoeling, dat we Dianet Lunetten gaan opheffen en dat we een nog nieuw te bouwen pand op het terrein van het Diakonessenhuis gaan betrekken in het najaar van 2015. Hierin moeten alle formele stappen nog worden gezet, zoals de samenwerkingsovereenkomst met de maatschap, het huurcontract, de instemming van de OR, het betrekken van de Cliëntenraad enz. Voor de Raad van Toezicht ligt er een beslisdocument. Zij volgen dit proces kritisch. Ook zullen de Ondernemingsraad en de Cliëntenraad bij de te nemen stappen worden betrokken.
16
DIANET JAARVERSLAG 2012
3.3 CLIËNTENRAAD In 2012 is er een verdiepingsslag geweest met de professionalisering van de Raad. Met name is gefocust op een stevigere plaats in de ‘mindset’ van Dianet. En dat werpt zijn vruchten af.
SAMENSTELLING CLIËNTENRAAD per 31 december 2012 D.E.A. Faber, voorzitter R.N.P. Calis mw L.J van der Wielen G.J. Pijpers W. Altena mw Y. Wellerd
AMBTELIJK SECRETARIS mw D. de Roode In 2012 heeft de Cliëntenraad zich onder andere beziggehouden met: • informatie/klachtinventarisatie m.b.t. verandering taxi-aanbesteding; • advies inzake voeding, agressieprotocol; • audit voor de hercertificering; • jaarplan en begroting. Er zijn 6 vergaderingen geweest met de Raad van Bestuur. Hierin zijn de bovengenoemde items onder meer aan de orde geweest. Afhankelijk van het onderwerp waren hierbij ook de zorgmanagers, diëtiste, kwaliteitsmedewerker en klachtenfunctionaris aanwezig. Daarnaast heeft een afvaardiging van de Raad van Toezicht één keer een Cliëntenraadsvergadering bijgewoond. Ook is er geregeld apart overleg tussen de Raad van Bestuur geweest en een afvaardiging van de Cliëntenraad. In 2013 wil de Cliëntenraad zich nog verder profileren binnen Dianet. Daarnaast wil de Raad zichzelf in beeld houden bij Dianet met betrekking tot de onderwerpen die de Cliëntenraad aangaan. In 2012 is er een sterke verbetering gekomen in het (tijdig) betrekken van de Cliëntenraad, maar het blijft een punt van aandacht. Zonder tijdige informatie kan de Cliëntenraad haar taak niet optimaal uitvoeren. De leden zijn erg blij dat Dianet nu al enkele jaren een bedrijfsvoering heeft die heeft geleid tot een goed eigen vermogen en waarbij de kwaliteit van de zorg het uitgangspunt is en blijft. Wel ziet ook de Cliëntenraad zorgpunten voor de toekomst met betrekking tot het veld waarin Dianet zich begeeft en de financiele kaders die daaromtrent (ook van overheidswege) worden geschapen. De Cliëntenraad stelt de open communicatie met de bestuurder zeer op prijs. In 2013 zal de Cliëntenraad onder meer betrokken zijn bij het Basis Serviceconcept van Dianet en de verhuizing naar het Diakonessenhuis.
17
DIANET JAARVERSLAG 2012
3.4 ONDERNEMINGSRAAD ONDERLINGE OR-VERGADERINGEN In 2012 heeft de Ondernemingsraad (OR) 14 maal onderling vergaderd. Daarbij zijn discussies gevoerd over alle onderwerpen die binnen Dianet speelden, de overlegvergaderingen met de Raad van Bestuur werden voorbereid en reacties op advies- en instemmingsaanvragen zijn besproken en voorbereid. Om de vergaderingen beter te structureren, is onder begeleiding van een trainer van KGCA 3 maal een dagdeel besteed aan vergadertechnieken.
OVERLEGVERGADERINGEN MET DE RAAD VAN BESTUUR De gesprekspartner voor de OR is de voorzitter van de Raad van Bestuur (RvB). Bij de overlegvergaderingen is meestal ook de manager Personeel & Organisatie (P&O) aanwezig, omdat veel zaken die de OR behandelt in relatie staan tot personeelszaken. De toelichting op het financieel jaarverslag, het jaarplan en het plan aanpak voor de begroting, wordt gegeven door de directeur financiën. In 2012 zijn 6 overlegvergaderingen gehouden. Op intranet verschijnen de agenda en een korte samenvatting van de vergadering om alle collega’s binnen Dianet op de hoogte te houden van de zaken die de OR behandelt. Vaste agendapunten voor de overlegvergaderingen zijn de samenwerking met het Academisch Medisch Centrum, het UMCU en het Diakonessenhuis, en de ontwikkelingen op gebied van Kwaliteit & Veiligheid.
CONTACT MET RAAD VAN TOEZICHT EN CLIËNTENRAAD Het overleg tussen OR, RvB en Raad van Toezicht (RvT) is een formeel overleg. De OR nodigt de RvT uit bij haar halfjaarlijkse overleg met de RvB. OR en de leden van de RvT ontmoetten elkaar in 2012 2 maal. Bij die gelegenheid zijn de meest belangrijke lopende zaken besproken. Het is een informeel overleg, waarbij de voorzitter van de Raad van Bestuur en meestal ook de manager P&O aanwezig zijn. Naast bespreking van de meest opvallende advies- en instemmingsaanvragen, wisselden de RvT en OR hun mening uit over de gang van zaken bij Dianet en de zorgverlening in Nederland.
ADVIES- EN INSTEMMINGSAANVRAGEN Instemmingsaanvraag preventiemedewerker Op 26 januari 2012 stemde de OR in met de invoering van de functie van preventiemedewerker. Het betreft een functie van acht uur per week, die is ingevuld per 1 mei 2012. De taken van de preventiemedewerker bestaan o.a. uit het uitvoering geven, begeleiden en bewaken van de voortgang van de Risico-Inventarisaties en –Evaluaties (RI&E) op grond van de ARBO-wet geving. Verder zal de preventiemedewerker vragen van medewerkers, management en OR over arbeidsomstandigheden beantwoorden. Het bij de RI&E’s behorende plan van aanpak dient door de OR te worden beoordeeld.
Instemmingsaanvraag aanschaf en in gebruik nemen van dienstkleding Op 26 januari 2012 heeft de OR ingestemd met de invoering van dienstkleding voor alle medewerkers die direct contact hebben met patiënten. Een doorslaggevende reden voor de OR om in te stemmen was dat kleding aan hygiënische eisen moet voldoen, om besmetting te voorkomen. Daarom wordt de dienstkleding industrieel gereinigd (minimaal 60 graden) door een gespecialiseerd bedrijf. Invoering zal in juli 2013 plaatsvinden.
18
DIANET JAARVERSLAG 2012
Instemmingsaanvraag beleid gebruik e-token Deze aanvraag had heel wat voeten in de aarde. Op voorstel van de OR zijn er voor alle in omloop zijnde e-tokens hoesjes besteld, zodat de apparaatjes veilig kunnen worden opgeborgen. Op 20 maart heeft de OR ingestemd met de aanvraag en de hoesjes zijn Dianetbreed in gebruik genomen.
Instemmingaanvraag scholing bedrijfshulpverlening Op 12 september 2012 heeft de OR ingestemd met de scholing van de BHV-organisatie. De BHVorganisatie was verouderd. De bestaande Bedrijfshulpverleners (BHV)-groep wordt uitgebreid met alle medewerkers van de Servicedesk en alle medewerkers van de bereikbare dienst voor het gebouw Lunetten. Alle medewerkers van Dianet die op één van de Dianet locaties werkzaam zijn en niet als BHV-er worden opgeleid, worden getraind als ontruimer (basis) en krijgen de daarbij behorende blus- en reanimatietraining. Een nieuw totaal scholingsplan is nog in de maak.
Instemmingsaanvraag invoering ICT-reglement Op advies van de OR is telefonie, als medium opgenomen in het reglement. De OR heeft zijn instemming verleend op 18 september en het directiebesluit is genomen op 25 september 2012.
INFORMATIE- EN DISCUSSIESTUKKEN Medewerkerstevredenheidsonderzoek Het rapport Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) vermeldde dat een groot percentage medewerkers het werk bij Dianet leuk vinden. Opvallend was wel, dat de groepen Facilitair en Zorgondersteunende afdelingen daar anders over denken dan de overige afdelingen binnen Dianet. Een zorgelijke conclusie voor de OR was het feit dat slechts een kleine meerderheid medewerkers een binding met Dianet heeft. Nog zorgelijker was het dat vooral de groep Zorg van de centra zich slechts matig verbonden voelt met Dianet. Van alle medewerkers staan de zorgcollega’s immers het dichtst bij de patiënt, de klant van Dianet. Echter juist de groep zorgverleners uit de Thuisdialyse voelt zich erg verbonden met Dianet. De OR is agendalid van de Werkgroep MTO en kan zo de ontwikkelingen blijven volgen.
Hygiëne en infectiepreventie In het kader van Infectie & Preventie is in overleg besloten de hygiënisten van het AMC in Amsterdam en het Diakonessenhuis in Utrecht indien nodig in te zetten. De hygiënist krijgt de opdracht het beleid van Dianet met betrekking tot Hygiëne & Infectiepreventie te beoordelen (inclusief procedures en werkinstructies) en verbeteradviezen te geven. Deze hygiënist doet dit in samenspraak met de Werkgroep Infectiepreventie. Vervolgens houdt hij de vinger aan de pols bij de ingezette verbetertrajecten, blijft het systeem controleren en adviseert gevraagd en ongevraagd. Op zijn verzoek kreeg de OR bevestigd dat deze expertise ad hoc wordt ingehuurd. Het wordt geen functie binnen Dianet.
Personeelsbijeenkomsten Omdat de opkomst bij een vorige bijeenkomst te wensen overliet, heeft de RvB de halfjaarlijkse personeelsbijeenkomsten verplicht gesteld. De OR heeft hierover tijdens meerdere vergaderingen met de RvB gesproken. In het vervolg wordt een presentielijst bijgehouden.
19
DIANET JAARVERSLAG 2012
Afdeling Voeding Over de afdeling Voeding is veel gezegd en geschreven in 2012. De OR was het niet eens met de invoering van de procedure voor ziekmelding die voor Voeding is opgesteld. De invoering van de functie eerste medewerker Voeding is niet volgens de reguliere procedure verlopen. Daarom heeft de OR bedongen dat er een nieuw voorstel voor de functie komt en aan de OR wordt voorgelegd. Na goedkeuring, wordt een nieuwe sollicitatieprocedure gestart voor beide locaties, Lunetten en Amsterdam. Deze procedure is inclusief aanstellingsbeoordeling.
Verdeling zorgzwaartes en de inzet van de dialyseassistent De OR is met de RvB een discussie gestart over de verdeling van zorgzwaartes en de inzet van de dialyseassistent. Er zijn meerdere overzichten over de verdeling van zorgzwaartes in omloop maar welk document is leidend? Onder wiens verantwoordelijkheid vallen de werkzaamheden van een assistent en wat is de minimale verhouding tijdens de dienst tussen assistenten en verpleegkundigen? De OR wilde deze informatie hebben, voordat zij aan de slag kon gaan met de adviesaanvragen over de Senior Verpleegkundige en Naleving Beleid Voorbehouden en Risicovolle handelingen. De OR heeft juridisch advies ingewonnen over de inzet van de dialyseassistenten.
Schema leidinggeven versus coördineren, senior dialyseverpleegkundige In een schema was weergegeven welke taken zouden toebehoren aan een leidinggevende, een coördinator en de medewerker. De OR was van mening dat een coördinator geen leidinggevende functie is, en daarom geen input aan het jaargesprek zou moeten leveren. Medewerkers zouden het gevoel kunnen krijgen dat een coördinator dan een dubbele rol zou krijgen: naast coördinatie van taken ook een soort van ‘extra ogen en oren’ voor de leidinggevende. Het jaargesprek is bedoeld als gesprek tussen medewerker en leidinggevende, zonder inbreng van derden. De functie van senior verpleegkundige maakte oorspronkelijk ook deel uit van het document. Dat bracht veel discussie met zich mee. De taken van de senior verpleegkundige zijn daarom in een aparte functieomschrijving opgenomen.
ONDERWERPEN DIE IN 2012 ZIJN BEHANDELD MAAR NOG NIET ZIJN AFGEROND • Adviesaanvraag Functiedifferentiatie Centrumdialyse • Adviesaanvraag Functiedifferentiatie Thuis • Adviesaanvraag Wijziging leidinggevendenstructuur binnen de thuishemodialyse • Adviesaanvraag invoering functie Senior Dialyseverpleegkundige • Instemmingsaanvraag Naleving beleid voorbehouden en risicovolle handelingen • Nieuw roosterreglement • Verdeling zorgzwaartes • Diverse stukken in het kader van Kwaliteit & Veiligheid
AMBTELIJK SECRETARIS ONDERNEMINGSRAAD Per 1 april 2012 is deze functie ingevuld. De ambtelijke OR-secretaris werkt 16 uur per week vanaf de locatie Lunetten.
SCHOLING VAN DE ONDERNEMINGSRAAD In 2012 heeft de OR via het KGCA drie dagdelen ‘vergadertechniek’ gevolgd. Door de wisselende samenstelling binnen de OR, is ook aandacht besteed aan onderlinge samenwerking en aan het overleg met de bestuurder.
20
DIANET JAARVERSLAG 2012
SAMENSTELLING VAN DE ONDERNEMINGSRAAD Conny de Gooijer, voorzitter tot december 2012 Miriam Sturkenboom, secretaris tot december 2012, voorzitter sinds december 2012 Anne Lous Ficke Grace van den Bosch, OR-lid sinds april 2012 Ilse Huijser Marie-Louise Nelissen, vicevoorzitter sinds half december 2012 Nikolai Brugman, OR-lid sinds april 2012 Dr. Pieter Vos Jeroen Bogers, OR-lid sinds december 2012
3.5 MEDISCHE STAF De Medische Staf vergaderde in 2012 10 maal. Het Dagelijks Bestuur van de Medische Staf vergaderde 4 maal. De voltallige Medische Staf nam in oktober deel aan de Workshop ‘Leven met Nierbeperking anno 2025’ met het MT en externe partijen. Belangrijke onderwerpen in 2012 waren: • het consequenter hanteren van de richtlijn laboratoriumonderzoek bij chronische stabiele dialysepatiënten; • de functie van thuisdialyseassistent; • de functie van dialyseassistent in het centrum; • de richtlijnen van de Joint Commission International (JCI); • het project ouderen en nierfunctiestoornissen; • nieuw reglement voor de MIP; • update van het voedingsbeleid; • keuze voor nieuwe generatie intraveneuze ijzerpreparaten; • keuze erytropoetine preparaten; • besluit om dosis colecalciferol in multivitamine Dianet te verhogen naar 800 U; • speciale buttonholle naalden voor aanprikken shunts; • het Medisch Beleidsplan. In het kader van de kwaliteitsbewaking werden de volgende onderwerpen besproken: • inbreng van de Medische Staf ten behoeve van de nieuwe website van Dianet; • prestatie-indicatoren; • kathetersloten voor hemodialysekatheters; • de NxStage dialysemachine; • integratie zorgplannen; • echocardiografie bij kinderen in het kader van opsporen linker ventrikel hypertrofie; • de CONTRAST studie. Voor een aantal kwaliteitsonderwerpen waren de communicatie-adviseur van Dianet (inbreng van de medische staf ten behoeve van de nieuwe website van Dianet), de kwaliteitsmedewerker (integrale zorgplannen), externe firma’s (keuze voor erytropoetine preparaten), een artsonderzoeker van de afdeling kindernefrologie (echocardiografie bij kinderen) en één van de hoofdonderzoekers van de CONTRAST studie uitgenodigd als sprekers. De Medische Staf neemt deel aan de Materiaal Advies Commissie (MAC), de Werkgroep Infectie Preventie (WIP) en de Meldingen Incidenten in de Patiëntenzorg (MIP) commissie, van al deze commissies levert zij de voorzitter. MIP-meldingen werden het gehele jaar door besproken indien
21
DIANET JAARVERSLAG 2012
relevant voor de Medische Staf. Aandachtspunt voor de Medische Staf was wederom de moeizame destillatie van de medische prestatie-indicatoren vanuit het EPD Diamant.
SAMENSTELLING MEDISCHE STAF In januari 2012 trad dr. M. J.S. Oosterveld, kinderarts-nefroloog, toe tot de Medische Staf. In mei 2012 traden mw dr. N.C. van der Weerd, internist-nefroloog, en dr. L. Vogt, internist-nefroloog, toe tot de Medische Staf. Mw drs. G. Demirtas-Ertan, locatie Amsterdam, verliet de Medische Staf door vertrek naar het buitenland.
DAGELIJKS BESTUUR dr. D.G. Struijk, internist-nefroloog, voorzitter, locatie Amsterdam dr. F.T.J. Boereboom, internist-nefroloog, vicevoorzitter, locatie Diakonessenhuis en Lunetten, Utrecht dr. J.A. Bijlsma, internist-nefroloog, secretaris, locatie Amsterdam
LEDEN EN BUITENGEWONE LEDEN dr. J.W. Groothoff, kinderarts-nefroloog, Emma Kinderziekenhuis, AMC, Amsterdam dr. R.J. Hené, internist, locatie Lunetten, Utrecht mw drs. I. Keur, internist-nefroloog, locatie Amsterdam mw dr. M.G. Koopman, internist-nefroloog, locatie Amsterdam mw drs. E.A.C. Kuin, internist-nefroloog, locatie Diakonessenhuis en Lunetten, Utrecht dr. M. J.S. Oosterveld, kinderarts-nefroloog, Emma Kinderziekenhuis, AMC, Amsterdam dr. T.J.M. Tobé, internist-nefroloog, locatie Diakonessenhuis en Lunetten, Utrecht dr. L. Vogt, internist-nefroloog, locatie AMC, locatie Amsterdam, dr. P.F. Vos, internist-nefroloog, locatie Lunetten, Utrecht mw dr. N.C. van der Weerd, internist-nefroloog, locatie AMC, locatie Amsterdam mw drs. J.M.R. Willemsen, internist-nefroloog, locatie Amsterdam
22
DIANET JAARVERSLAG 2012
4. KWALITEIT & VEILIGHEID Integratie van de diverse managementsystemen (kwaliteit, veiligheid en informatiebeveiliging) 2012 kan met recht het jaar van de externe audits worden genoemd: in juni werd de locatie Amsterdam bezocht door internationale auditoren van de JCI in het kader van de AMC-accreditatie. Auditoren van Lloyd’s hebben audits uitgevoerd gericht op NTA (veiligheidsmanagementsysteem), informatiebeveiliging (NEN7510) en de hercertificering in het kader van de HKZ. Ter ondersteuning is een interim kwaliteitsadviseur benoemd met als opdracht: integratie van de verschillende systemen in één systeem, vastgelegd in een kwaliteitshandboek.
4.1 ALGEMEEN KWALITEITS- EN VEILIGHEIDSBELEID Het veiligheidsbeleid en de productieverantwoordelijkheid zijn verankerd in de HKZ-certificering. Twee keer per jaar worden in de stuurgroep Kwaliteit en Veiligheid de relevante onderwerpen en issues besproken en bepaald waar de accenten van het kwaliteitsbeleid komen te liggen, conform de normen van externe audits en interne ontwikkelingen. Eind 2011 werd een nieuwe kwaliteitsorganisatie geïntroduceerd waarmee het door de stuurgroep uitgezet beleid praktisch wordt uitgewerkt door de kwaliteitscommissie Zorg. De Stuurgroep wordt geïnformeerd door de Kwaliteitscommissie.
DIANETBREDE MANAGEMENTREVIEWS In 2012 werden 2 Dianetbrede Managementreviews gehouden, waarbij werd gestreefd naar integratie met het managementinformatiesysteem. Deze Managementreviews gaven een totaalbeeld op hoofdlijnen van de actuele status van lopende taken van de organisatie. Tevens werd ingezoomd op de prospectieve risico-inventarisaties en de organisatie van de BHV.
KWALITEITSBELEID TEN AANZIEN VAN PATIËNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK In september 2012 werd de NVN-patiëntenraadpleging gehouden. 222 patiënten kregen een vragenlijst toegestuurd. De resultaten worden begin 2013 verwacht. Anders dan voorheen is in 2012 de gehele groep thuispatiënten benaderd. Voor hen is een aparte vragenlijst ontwikkeld. De opleiding om thuis te dialyseren werd geëvalueerd waarbij bleek dat de thuispatiënten zeer tevreden zijn over de training en begeleiding die ze ontvangen.
4.1.1 Certificering interne audits In 2012 werden 12 interne audits/tracers gehouden, met name op het gebied van (medicatie-) veiligheid en hygiëne ter voorbereiding op de diverse certificeringen.
JOINT COMMISSION INTERNATIONAL (JCI) Het AMC heeft in juni 2012 de JCI-certificatie behaald, een prestigieuze internationale accreditatie voor kwaliteitszorg en patiëntveiligheid. Auditoren van de JCI hebben ook Dianet bezocht (locatie A01), omdat de dialyses van in het AMC opgenomen patiënten en ook de poliklinische zorg die door Dianet verricht worden, mede onderworpen zijn aan de JCI-normen. De internationale auditoren besteedden veel aandacht aan de waterbehandeling en de veiligheid van de patiëntenzorg en waren erg tevreden. Voorafgaande aan de audits werden tracers uitgevoerd op veiligheid, hygiëne en patiëntverificatie. Apothekers van het AMC hebben audits gedaan op medicatieveiligheid, waarna veel verbeteringen zijn doorgevoerd.
23
DIANET JAARVERSLAG 2012
START CERTIFICERING VEILIGHEIDSMANAGEMENT NTA 8009 In april 2012 heeft Lloyd’s, ter voorbereiding op de certificering van het veiligheidsmanagement systeem een nulmeting gehouden. Belangrijkste constatering is dat overkoepelend beleid moet worden ontwikkeld, en vervolgens doelstellingen worden geformuleerd. Op elk niveau moeten risico’s zijn benoemd, analyses gemaakt en beheersmaatregelen getroffen volgens een vastgestelde methode (retrospectief en prospectief). In september werd opnieuw geaudit en geconstateerd dat beleid en documenten in orde zijn (fase-1). Er zijn afspraken gemaakt voor een vervolgaudit (fase-2) in 2013 waarin veiligheids bewustzijn bij medewerkers en de Plan Do Check Act cyclus de belangrijkste aandachtspunten zullen zijn.
INFORMATIEBEVEILIGING (NEN 7510) In 2012 is de projectgroep Informatiebeveiliging in de zorg opgericht om te onderzoeken in hoeverre de beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van informatie voldoende gewaarborgd is binnen Dianet. Richtlijn hierbij is de NEN 7510 norm voor informatiebeveiliging voor de zorgsector in Nederland. Er is een risicoanalyse uitgevoerd om in kaart te brengen waar de risico’s binnen Dianet liggen op het gebied van informatiebeveiliging. Vervolgens is geïnventariseerd welke maatregelen nog genomen moeten worden om te voldoen aan de NEN 7510 norm. Aan de hand van de uitkomsten is een aanvang gemaakt met het beschrijven, documenteren, implementeren en verbeteren van een aantal procedures en maatregelen. In 2013 hopen we de informatiebeveiliging op een zodanig peil te hebben dat we voldoen aan de NEN 7510 norm.
MIP-COMMISSIE De MIP-commissie behandelt incidenten in de patiëntenzorg op de locaties Amsterdam A01 en Q01, Utrecht Diakonessenhuis, Lunetten, CAPD en thuishemodialyse. Tot de commissie traden toe Ingrid de Blieck (verpleegkundige) en Willem Moerland (zorgmanager). Eind december 2012 bestond de commissie uit 1 nefroloog (tevens voorzitter), 2 verpleegkundigen, 1 verpleegkundig dialyseassistent, 1 maatschappelijk werker, 1 kwaliteitsfunctionaris, 1 teamleider, 1 zorgmanager en een secretaris. De samenstelling is een weerspiegeling van de locaties in Amsterdam en Utrecht. De commissie tracht nieuwe leden in te werken d.m.v. bij- en nascholing. Hiervoor is geld gereserveerd op de begroting. De commissie kwam in 2012 9 maal bijeen. In totaal zijn er 178 MIP-meldingen ontvangen. Wegens het toegenomen aantal meldingen, wat de commissie alleen maar toejuicht, werd de vergaderfrequentie uitgebreid naar in principe 1 maal per 4 weken. De inhoud is als volgt te rubriceren: MIP-meldingen Melding bevat onvoldoende informatie om te rubriceren Voorschrijffouten (menselijk handelen door artsen)
Aantal 15 4
Geneesmiddelen toedieningfouten, vergeten etc.
16
Problemen met materialen, apparatuur etc.
29
Door patiënt aan zichzelf of medepatiënten toegebrachte schade
4
Overige incidenten menselijk handelen niet arts/verpleegkundige
6
Incidenten menselijk handelen verpleegkundige
49
24
DIANET JAARVERSLAG 2012
Door artsen gemaakte fouten inclusief calculated risks
4
Communicatie/organisatie
39
Prikaccident
6
Rest
6
Totaal
178
Bij de indeling van deze tabel is de rubricering FOBO-commissie AMC gebruikt. Verheugend is dat nu ook de nefrologen een aantal malen een MIP-melding hebben gedaan. Op 11 juli 2012 werd het nieuwe MIP-reglement vastgesteld in het MT en goedgekeurd door Raad van Bestuur. Het nieuwe reglement heeft gevolgen voor de werkwijze voor de MIP-commissie. De commissie is bezig met een transformatie naar de nieuwe werkmethode, MIP “nieuwe”stijl. Als de transformatie is afgerond en MIP-leden getraind zijn in de methodiek dan vormt de MIP-commissie een onderdeel van het Veiligheidsmanagementsysteem, zoals dit in Dianet wordt geïmplementeerd. Eind 2012 was deze transformatie nog niet afgerond. De MIP meldingen worden vanaf juli 2012 ook gecategoriseerd in ernst cf. het MIP reglement in variërend van categorie 1-4 (geen blijvende gevolgen voor de patiënt) t/m categorie 5-6 (blijvend letsel en overlijden van de patiënt als gevolg van het incident). MIP-meldingen gerubriceerd in categorieën
Aantal
1
17
2
33
3
11
4
1
5
0
6
0
Totaal
62
Elke MIP-melding van categorie 4,5 en 6 dient retrospectief geanalyseerd (RRA) te worden. De in de tabel vermelde melding uit categorie 4 is niet individueel geanalyseerd, maar is wel een onderdeel van een RRA in 2013. Achteraf kan gesteld worden dat op het moment van vaststellen categorie 4 er direct een RRA ingezet had moeten worden. Dit is destijds niet gebeurd, omdat we als commissie toen en ook nu nog in het leerproces zitten van de veranderde werkmethode. Categorie 1,2 en 3 worden alleen gerubriceerd. Indien de commissie een trend meent te herkennen in het voorkomen van bepaalde accidenten, dan zal de commissie een RRA doen van deze accidenten. In 2012 vond er 1 RRA plaats n.a.v. een aantal prikaccidenten. Het verslag van de RRA met advies werd naar het MT gezonden. De MIP-commissie publiceert af en toe casuïstiek naar aanleiding van meldingen op intranet van Dianet. In 2012 hebben zich 3 ernstige incidenten voorgedaan. Eén leidde tot observatie in ziekenhuis, 1 patiënt kwam niet naar de dialyse op de verwachte afspraak en werd later dood thuis aangetroffen.
25
DIANET JAARVERSLAG 2012
Naar aanleiding van dit accident werd de procedure wat te doen als een patiënt niet op zijn afspraak voor dialyse verschijnt aangepast.Het derde accident betrof een probleem met de schermverversing van poliplus (programma van het AMC), waarbij de uitslagen van 2 patiënten door elkaar werden gehaald. Gelukkig heeft dit niet tot een calamiteit geleid dankzij oplettendheid van de verpleegkundige. De melding werd doorgestuurd naar de FOBO commissie van het AMC. Na analyse verscheen er een melding in poliplus waarbij dit probleem “AMC breed” onder de aandacht van de gebruikers van Poliplus werd gebracht. Uitsplitsing naar locatie
Aantal
Locatie Amsterdam Q01
51
Locatie Amsterdam A01
47
Locatie Utrecht-Lunetten
29
Locatie Utrecht-Diakonessenhuis
7
Thuishemodialyse
30
CAPD Amsterdam
6
Kinderen
8
SAMENSTELLING MIP-COMMISSIE: mw drs.I.Keur, nefroloog, voorzitter, Amsterdam mw C. van Essen, verpleegkundige Amsterdam Q01 en thuisdialyse mw A. Tesselaar, verpleegkundig dialyseassistent thuisdialyse mw B. van Daatselaar, maatschappelijk werker, Amsterdam mw A. Nauta, kwaliteitsfunctionaris mw N. Hosseini, teamleider Lunetten mw I. de Blieck, verpleegkundige Lunetten hr W. Moerland, zorgmanager Ambtelijk secretaris: mw D. de Roode
HKZ-CERTIFICERING In april 2012 werd een tussentijdse externe audit gehouden door Lloyd’s ter voorbereiding op de hercertificering. In november werd het HKZ-certificaat verlengd tot februari 2016 na een intensief vierdaags auditprogamma door auditoren van Lloyd’s en Diavisie. Er werd met vertegenwoordigers van alle beroepsgroepen gesproken, alsook met externe partijen en vertegenwoordigers van de Cliëntenraad. De betrokkenheid en het enthousiasme van medewerkers voor het werk werd benoemd en de organisatie rondom de thuispatiënten kreeg een compliment van de auditoren. De commissie constateerde ook enkele afwijkingen van de norm. Deze moeten bij een volgend auditbezoek aantoonbaar verbeterd zijn. Bij de managementreview wordt de doeltreffendheid van het kwaliteitssysteem als onvoldoende beoordeeld; het instrument van de prospectieve risicoinventarisatie wordt nog onvoldoende ingezet en uitgewerkt; Dianet voldoet onvoldoende aan eigen doelstellingen op gebied van methodisch werken met verpleegplannen en het project dienstkleding heeft vertraging opgelopen waardoor Dianet niet voldoet aan de hygiënerichtlijn van de WIPcommissie.
26
DIANET JAARVERSLAG 2012
4.1.2 Klachtenprocedures De klachtenbehandeling kende in 2012 een klachtenbemiddeling door de Klachtenfunctionaris en een formele klachtenbehandeling via de Klachtencommissie op basis van de Wet Klachtenbehandeling Cliënten Zorgsector (WKCZ). Aangezien er een grote Zorgeenheid in het AMC is, hebben patiënten ook toegang tot de Klachtencommissie van het AMC. De resultaten daarvan worden besproken met de Raad van Bestuur. Klachten Klachtenfunctionaris jaar 2012 methodisch/technisch
13
attitude/communicatie
6
organisatie informatievoorziening Totaal
22 1 42
Betrokken disciplines artsen
1
verpleegkundigen
6
andere disciplines
35
Waarover werd geklaagd? Afhandeling watermonsters
1
Defecte NaCl-zakken
1
Bestelling stoelverhoger
1
Persoonsgegevensverwisseling
1
Afhandeling materiaaldefecten
1
Planning dialyses
1
Parkeren
2
Catering
11
Bejegening
1
Aansluittijd
1
Televisie
6
Technische dienst
1
Lijnenset
1
Airco
4
Tegemoetkomingkosten
2
Dialyseplek
1
Dialysestoel
1
Communicatie polibezoek
1
Hygiëne dialysezaal / toilet
2
Verhuizing thuisdialyseapparatuur
1
Toegangsbadge
1
Totaal
42
27
DIANET JAARVERSLAG 2012
Herkomst klachten op vestiging / over diensten Dianet Kinder-PD/AMC
0
THD/contract
5
PD-contract
1
THD/Dianet
5
PD/AMC
0
HD/AMC
3
HD/Utrecht
3
PD/Utrecht
0
HD/Holendrecht
25
Van de 42 klachten waren er eind 2012 nog 5 in de afhandelingsfase.
KLACHTENFUNCTIONARIS PATIËNTEN DIANET mw K.S.E. Schuurman
AMBTELIJK SECRETARIS KLACHTENFUNCTIONARIS mw I. Groeneweg
SAMENSTELLING KLACHTENCOMMISSIE PATIËNTEN DIANET mw mr. M. Plug
Jurist, onafhankelijk voorzitter
mw S.E. Dingemanse
Hoofd Dialyseafdeling, Zaans Medisch Centrum, Zaandam
Dhr. dr. F.T.J. Boereboom Nefroloog, Dianet locatie Utrecht mw M.J.B.M. Tomassen
Diëtiste, Carenalis Niercentra, Almere
AMBTELIJK SECRETARIS KLACHTENCOMMISSIE mw A.M. van Vliet
4.2 KWALITEITSBELEID TEN AANZIEN VAN PATIËNTEN TEVREDENHEIDSONDERZOEK In 2011 werden de resultaten uit de NVN-patiëntenraadpleging 2010 bekend en gecommuniceerd. De respons op de enquête was gemiddeld 38% en de deelname aan de daaropvolgende spiegelgesprekken was ook laag. Patiënten waren over het algemeen tevreden tot zeer tevreden over Dianet. De zorg en aandacht van diëtisten, maatschappelijk werkenden, nefrologen en verpleegkundigen werden hoog gewaardeerd. Ten opzichte van de enquête uit 2008 waren er geen grote schommelingen te noteren. Uit de enquête is naar voren gekomen dat op de onderwerpen zelfmanagement en voorlichting nog het nodige te verbeteren valt. Op beide thema’s is intussen een verbetertraject ingezet: de implementatie van de “diabollen” en de ontwikkeling van nieuwe informatiefolders (de factsheets) voor patiënten zullen tot een duidelijke verbetering gaan leiden.
4.2.1 Kwaliteit van zorg: veiligheid VEILIGHEIDSMANAGEMENT Er werd in 2011 een aanvang gemaakt met het uitvoeren van prospectieve risico-inventarisaties (pRI). De focus ligt op twee belangrijke processen: het medicatieproces en het uitvoeren van een dialyse. Op de afdeling Lunetten werd de eerste pRI van het het medicatieproces uitgevoerd. De resultaten daarvan zijn in een presentatie besproken met het team en er worden zes verbeteringen geïmplementeerd. Er is een planning gemaakt waarmee deze processen op alle zorgafdelingen zullen worden geanalyseerd.
28
DIANET JAARVERSLAG 2012
Ter voorbereiding op een externe audit voor de NEN7510 is een prospectieve risico-inventarisatie gedaan van de informatieveiligheid. De resultaten werden meegenomen in de projectgroep NEN7510.
4.2.2 Kwaliteit van zorg: prestatie-indicatoren Ook dit jaar wordt een Dianetbreed overzicht gegeven van een selectie uit de (interne) prestatieindicatoren die door de beroepsgroep NfN als benchmark zijn gedefinieerd.
Kt/V Er zijn landelijke richtlijnen van de NfN ten aanzien van de effectiviteit van de dialysebehandeling, waarbij de Kt/V de belangrijkste overall parameter is. Deze dient ten minste 3,6 per week te bedragen voor hemodialysepatiënten zonder restfunctie. Bij peritoneale dialyse dient deze hoger dan 1,7 te zijn.
Anemie Een Europese richtlijn, die door de NfN is overgenomen, betreft de adequate behandeling van anemie met EPO. De targetwaarde voor het Hb is 6,8 mmol/l. Tijdelijk gestopt wordt bij > 8,0 mmol/l. De NfN-richtlijn geeft aan dat minimaal 85% van de patiënten hieraan moet voldoen. De maximumdosis EPO die wordt gegeven, bedraagt 150 microgram per week i.v.
Calcium / fosfaat / PTH In de laatste KDIGO-richtlijnen is het product van calcium en fosfaat als indicator verlaten. Het PTH dient nu te liggen tussen 1 tot 9 maal de normaalwaarde.
Shuntocclusies Goede shuntzorg, onder andere door regelmatige shuntflowmetingen en vroege interventies door de chirurg en radioloog, heeft invloed op het aantal shuntproblemen. Volgens de richtlijn van de NfN mag het aantal shuntocclusies bij hemodialysepatiënten niet meer dan 0,5 events per patiëntjaar bedragen.
Resultaten In de richtlijnen van de NfN wordt uitgegaan van patiënten die niet aan de richtlijn voldoen. In onderstaand schema is dit vertaald naar patiënten die er wel aan voldoen. In het algemeen lieten de indicatoren hetzelfde beeld zien als in 2011.
29
DIANET JAARVERSLAG 2012
Percentage patiënten dat voldoet aan de grenzen van de door de NfN gestelde waarden KT/V HD >3,6 PD >1,7
Locatie
Hb > 6,8 mmol/l
PTH Binnen 1-9 keer de norm
%
%
%
CHD
90
70
64
PD
90
76
76
CHD
97
77
72
THD
97
82
89
100
42
100
Shunt occlusie < 0,5 per patiënt/ jaar
Aantal patiënten*
Morta liteit
Transplantatie
%
%
136
10
7
37
9
18
0,01
88
6
10
0,11
19
11
10
7
0
14
Amsterdam 0,07
Utrecht
PD
• grondslag is het aantal patiënten op 1-1-2012 plus de instroom in 2012, tenminste 3 maanden in behandeling in 2012
AANVULLENDE INDICATOREN BIJ PERITONEALE DIALYSE Peritonitisincidentie Het aantal peritonitisepisodes mag niet meer bedragen dan 1 per 18 maanden (< 0,67).
Techniekfalen CPD Na 1 jaar mag het percentage techniekfalen (definitief staken van de CPD) niet meer bedragen dan 10%.
Peritonitisincidentie en techniekfalen Peritonitisincidentie Norm < 0,67
Techniekfalen Norm < 10% na 1 jaar
2012
2012
Amsterdam
0,55
10
Utrecht
0,79
0
4.2.3 Kwaliteit van zorg: patiëntgerichtheid In 2012 daalde het aantal hemodialysebehandelingen in de Dianet centra ten opzichte van 2011. In Utrecht werden 14.385 hemodialyses uitgevoerd (in 2011 was dit 14.941). In de centra in Amsterdam daalde het aantal dialyses van 20.523 naar 20.340. De productie voor het AMC steeg van 3.490 behandelingen naar 3.751. Vooral het aantal kinderdialyses en fereses nam toe.
30
DIANET JAARVERSLAG 2012
De thuishemodialyse groeide in 2012 van 25.959 naar 28.233 behandelingen. Opvallend is de groei van solodialyse in de nacht van 2.850 naar 4.273 dialyses. Naast de groei van de nachtelijke thuishemodialyse valt vooral de groei van meerzorgpatiënten in de thuissituatie op. In 2012 werd ook, vooral in de thuishemodialyse, een toename van de zorgvraag van onze patiënten gezien. Om ook in Utrecht goede zorg aan PD-patiënten te blijven garanderen zijn de PD-afdeling in Amsterdam en in Utrecht in 2012 samengevoegd tot één organisatorische eenheid. Deze samenwerking kreeg vorm door het inzetten van Amsterdamse verpleegkundigen in Utrecht en het meewerken van de Utrechtse verpleegkundigen op de afdeling in Amsterdam. Door deze samenwerking kon het aantal behandelingen in Utrecht stijgen van 642 in 2011 tot 1.314 in 2012. In Amsterdam daalde het aantal behandelingen van 11.846 naar 10.967. Vanaf mei 2012 kan naast thuisdialyse met de Nikkiso dialysemachine ook dialyse met de NxStage worden aangeboden. In Utrecht is een trainingsgroep samengesteld die patiënten op de NxStage kunnen trainen en ondersteunen bij vragen en problemen. Op de locatie Utrecht wordt sinds dit jaar nachtelijke centrumhemodialyse aangeboden. Door het (opnieuw) introduceren van deze behandeling en door het aanbieden van de mogelijkheid om kort en frequent te dialyseren (om de dag) bieden we in het centrum een scala behandelingen aan. Het stelt de patiënt die niet thuis kan of wil dialyseren toch in de gelegenheid de dialyse zo goed mogelijk in het dagelijks leven in te passen. Op de afdeling in het AMC zijn in 2011 in het kader van wetenschappelijk onderzoek, mogelijk gemaakt door zorgvernieuwingsgelden, een aantal volwassenen behandeld met LDL aferese. Bij deze behandeling wordt LDL Cholesterol met behulp van de DALI-techniek (Direct Adsorption of Lipoproteins) uit het bloed verwijderd. De hypothese is dat met deze behandeling het risico op overlijden aan hart- en vaatziekten bij patiënten met een stoornis in de vetstofwisseling gereduceerd kan worden. Vooralsnog is de behandeling bij volwassenen in 2012 niet gecontinueerd. Wel is in 2012 deze behandeling aangeboden aan kinderen met de meest ernstige homozygote vorm van familiaire hypercholesterolemie (FH) en thans wordt LDL aferese bij 3 kinderen op chronische basis uitgevoerd. Het voornemen is om ook kleine kinderen met homozygote FH te gaan behandelen. Hiertoe is onlangs proefgedraaid met de Lipoabsorber 15, een plasmascheidingssysteem, speciaal voor LDL aferese, dat uitgevoerd kan worden met minder extracorporeel volume dan het DALI-systeem, zodat kinderen vanaf 3 jaar kunnen worden behandeld. Het ligt in de bedoeling om in 2013 2 kinderen van 4 en 5 jaar naast de bestaande 3 grotere kinderen in behandeling te nemen op wekelijkse basis. Het AMC is in 2012 als eerste ziekenhuis in Nederland JCI gecertificeerd. Aangezien bij deze accreditatie ook wordt gekeken naar de organisaties waar het AMC in het kader van de patiëntenzorg nauw mee samenwerkt, heeft dit traject veel gevolgen voor de Amsterdamse locaties gehad. Dankzij dit traject zijn er met betrekking tot kwaliteit en patiëntveiligheid grote stappen vooruit gemaakt. De verbeteringen uit Amsterdam worden ook ingevoerd op de afdelingen in Utrecht. In het kader van project ‘Dialyse à la Carte’ heeft een werkgroep in 2012 het ‘Basis Serviceconcept’ van Dianet vastgesteld. In dit Basis Serviceconcept is vastgelegd wat een patiënt, bijvoorbeeld met betrekking tot de zorg, bij Dianet kan verwachten en waar zij de organisatie dus op aan kan spreken.
31
DIANET JAARVERSLAG 2012
De uitvoering van dit concept heeft alles te maken met cultuur en gedrag van medewerkers. Om het succes zo groot mogelijk te maken worden de teamleiders begeleid in het beïnvloeden van de cultuur en het aansturen van de medewerkers. Om thuishemodialyse nog beter bereikbaar te maken worden trainingen aangeboden in samenwerking met diverse ziekenhuizen in Nederland. Naast Amsterdam en Utrecht kunnen patiënten terecht in Nijmegen, Alkmaar, Eindhoven, Doetinchem, Rotterdam en Deventer. De trainingen in deze centra worden uitgevoerd onder de supervisie van Dianet.
32
DIANET JAARVERSLAG 2012
5. BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES Het beleid van Dianet is gebaseerd op ons mission statement: ‘Dialyse à la Carte’, optimale zorg, die het beste bij de levensstijl van onze patiënt past. We hebben ons mission statement verwoord in onze ‘Corporate Story’.
HUIDIGE PROPOSITIE Dianet is actief in de hele zorgketen van nierfalen. Dianet biedt tegen concurrerende en kostendekkende prijzen alle vormen van nierfunctievervangende therapie aan, van academische tot basiszorg, met focus op thuisdialyse. Kwaliteit van leven is het belangrijkste doel. Aandachtspunten in het beleid zijn: • zelfmanagement en zelfredzaamheid van de patiënt; • het welzijn van de patiënt; • het continu verbeteren en aanpassen van bestaande behandelingsmethoden. • het bieden van kwalitatief goede en veilige zorg.
DOELGROEPEN • patiënten met nierfalen en hun directe omgeving; • zorgverleners. Dianet realiseert haar ambities in samenwerking met andere partijen in de markt, waaronder: • patiëntenverenigingen; • Nierstichting; • UMC, AMC, Diakonessenhuis; • contractziekenhuizen; • overige ziekenhuizen; • aanbieders van thuiszorg; • industrie; • zorgverzekeraars.
5.1 ALGEMEEN BELEID – MISSIE, VISIE EN STRATEGIE MISSIE Dianet staat voor Dialyse à la Carte: optimale zorg, passend bij de levensstijl van onze patiënt. Dianet wil vanuit een op de patiënt gerichte benadering een optimale bijdrage leveren aan het bevorderen van de gezondheid en de kwaliteit van leven, passend bij de levensstijl van nierpatiënten.
VISIE Dianet is het expertisecentrum voor nierfunctievervangende therapieën. Door onze voortdurende aandacht voor innovatie zijn wij in staat de dialysebehandelingen te blijven ontwikkelen in het belang van de patiënt. Wij bieden tegen concurrerende en kostendekkende prijzen alle dialysebehandelingen aan.
KERNWAARDEN Dianet is een klantgerichte, transparante, toonaangevende, innovatieve en ondernemende zorginstelling met betrokken en integer personeel.
33
DIANET JAARVERSLAG 2012
STRATEGIE De ambitie van Dianet de komende vijf jaar is zich te ontwikkelen tot: • dé specialist in de gehele keten; • dé grootste dialyseketen van Nederland; • dé meest innovatieve aanbieder van nierfunctievervangende behandelingen; • dé specialist op het gebied van meerzorg patiënten; • hét expertisecentrum op het gebied van nierfunctievervangende therapie; • hét opleidingscentrum op het gebied van na- en bijscholing van verpleegkundigen. Uitgangspunt daarbij is dat Dianet: • een interessante werkgever is; • doelmatig en kostendekkend werkt; • maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt.
5.2 MEERJARENBELEID In 2010 hebben het Bestuur, het Management en de Medische Staf van Dianet het Masterplan 20112015 opgesteld. Dit Masterplan is goedgekeurd door de Raad van Toezicht. Het Masterplan geeft richting aan de activiteiten voor de komende jaren en geeft concreet aan waar we op 1 januari 2016 willen staan. Voor 2012 zijn de activiteiten opgenomen in het jaarplan.
MASTERPLAN
Missie Dialyse à la carte
Preventie Thuisdialyse Centrumdialyse
Innovatie
Activiteiten
Zorg op maat: • Zelfmgt • Ouderen
Zorg op afstand: • E-health
Opleiding
Innovatie (O&O)
Advies
Expertisecentrum
De focus ligt op: • groeistrategie voor de thuisdialyse (THD en PD); • optimaliseren van de dienstverlening op het gebied van centrum- en ziekenhuisdialyse en het ontwikkelen van onderscheidende dienstverlening gericht op de oudere, complexe patiënt; • verdere ontwikkeling van het expertisecentrum; • zorg op afstand (e-health); • zorg op maat (zelfmanagement, oudere complexe patiënt); • opleidingsinstituut voor dialyseverpleegkundigen en dialyseassistenten; • onderzoek & ontwikkeling: opstellen van een meerjarenplan. Voor 2012 zijn de doelstellingen van het Masterplan geconcretiseerd in het Jaarplan.
34
DIANET JAARVERSLAG 2012
Realisatie van doelstellingen uit het Masterplan 2011-2015 De doelstellingen voor 2012 waren: • Zorg op maat
• Dialyse à la Carte
• Multidisciplinaire ouderenzorg
• Zorg op afstand
• E-health, infrastructuur creëren om zorg op afstand mogelijk te maken
• 15% groei thuishemodialysepatiënten
• Stabilisatie aantal PD-patiënten
• Opleidingen
• Uitbreiding van de markt: een marktpenetratie van 15%
• Ontwikkeling en onderzoek. Het onderzoek ontwikkeling/onderzoek was gericht op
• Verbetering thuisbegeleiding en compliance
• Verbetering beoordeling drooggewicht
• NOCTX (vergelijking nachtelijke thuisdialyse met niertransplantatiepatiënten)
• Opstellen van het meerjaren Medisch Beleidsplan 2012-2015
• Testen van de nieuwe dialysemachine NxStage
• Adviesplatform In de komende 4 jaar moet het fundament voor bovengenoemde punten worden gelegd, om vervolgens een adviesplatform in te richten.
ZORG OP MAAT Bij Dianet staat de patiënt centraal. Wat betekent dit in de praktijk voor de zorg? In 2012 hebben we, in samenwerking met de patiënt, het serviceniveau beter afgestemd op de wensen van de patiënt.
Dialyse à la Carte Het aanbod van nierfunctievervangende therapieën verandert. De techniek verandert en ook de kennis over de effectiviteit van de behandelingen. Daarnaast wijzigen ook de wensen van de patiënten. Dianet wil voortdurend in dialoog blijven met haar (toekomstige) patiënten over de wensen die zij hebben. Wij doen dit door via enquêtes te vragen naar de behoeften van de patiënt, zoals nachtdialyse, kortfrequente dialyses, etc. Daarnaast is er periodiek overleg met de Cliëntenraad en kijken we om ons heen waar andere centra mee bezig zijn en luisteren we naar belangenverenigingen. Ook belangrijk is dat Dianet op alle mogelijke manieren haar kennis deelt met patiënten over alle mogelijkheden. Wij doen dit via informatiebijeenkomsten, internet, artikelen en patiëntenverenigingen.
Basis Serviceconcept Dit concept is gerealiseerd. De patiënten weten hiermee, welke zorg ze bij Dianet mogen verwachten en het personeel weet welke zorg ze moeten leveren. De uitrol van het Basis Serviceconcept met behulp van een externe organisatie is gestart in januari 2013. Het gaat hierbij niet alleen om het wat, maar ook hoe bied je deze zorg aan.
Diabollen De Diabollen, een hulpmidddel voor het stimuleren van zelfredzaamheid, worden op alle afdelingen van Dianet gebruikt. De introductie op de afdelingen wordt ondersteund door een werkgroep op iedere afdeling. Het goed beheersen van de technieken die noodzakelijk zijn bij het gebruik van de Diabollen is essentieel. Veel medewerkers hebben hier moeite mee. Er wordt extra hulp vanuit de werkgroepen aangeboden.
35
DIANET JAARVERSLAG 2012
Dianet Opleidingen heeft een tweedaagse opleiding over zelfmanagement in haar programma opgenomen.
Ouderenzorg Het aantal oudere complexe patiënten neemt toe. De oudere patiënt met nierschade vraagt een specifieke aanpak. In 2012 is in samenwerking met de afdeling geriatrie van het Diakonessenhuis een stappenplan gemaakt voor “multidisciplinaire ouderenzorg”. In 2013 wordt deze pilot uitgerold.
ZORG OP AFSTAND E-health De bedoeling was om in 2012 alle dialyseapparaten, ook de thuisapparatuur te koppelen aan het elektronisch patiëntendossier van Dianet. Allereerst moest hiervoor de infrastructuur geschikt worden gemaakt. Dit was complexer dan verwacht. Zoals het er nu uitziet zal effectuering van e-health in 2013 plaatsvinden.
Thuisdialyse Dianet heeft verspreid over Nederland 8 trainingscentra: Dianet Utrecht, Dianet Amsterdam, het Radboud Ziekenhuis te Nijmegen, het Medisch Centrum Alkmaar, het Catharina Ziekenhuis te Eindhoven, het Slingeland Ziekenhuis te Doetinchem, het Deventer Ziekenhuis te Deventer en het St. Franciscus Gasthuis in Rotterdam. Hiermee is het mogelijk patiënten dichtbij huis te trainen voor de thuishemodialyse. In 2012 hebben zich 71 patiënten voor training aangemeld. Het totaal aantal thuishemodialyse patiënten is 140, ten opzichte van 2011 een groei van 11%. Van de 140 patiënten dialyseert 60% ’s nachts, waarvan 80% met assistentie van een partner en 20% solo. De overige 40% dialyseert overdag met assistentie van een verpleegkundige of een partner. We hebben geconstateerd, dat de zorgzwaarte bij de thuisdialyse toeneemt. Het aantal contractziekenhuizen is 45 gebleven.
Stabilisatie aantal PD-patiënten Ondanks dat het aantal PD-patiënten in Utrecht fors is gestegen, is het totale aantal PD-patiënten wederom afgenomen. Dit heeft enerzijds te maken met de toename van het aantal dialysecentra in Nederland en daarmee de toename van HD-behandelmogelijkheden, anderzijds met de toename van transplantatie, waar met name PD-patiënten geschikt voor zijn.
Assisted PD Dianet is in Nederland een belangrijk kenniscentrum op het gebied van PD. Eind 2012 heeft Dianet een projectvoorstel gemaakt om assisted PD stap voor stap te gaan invoeren.
INNOVATIE EN WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK • Onderzoeksproject “meten van het drooggewicht door middel van Bio-elektrische impedantieanalyse”; de inclusie van patiënten in Amsterdam is gestart. Als in Amsterdam alles goed loopt, start de inclusie in Utrecht. • Onderzoeksproject e-health “Verbeteren communicatie, zelfzorg en compliance d.m.v. zorg op afstand”: in 2012 opzetten ICT-infrastructuur, zie E-health. • Onderzoeksproject “Preventie van peritonitis in patiënten met peritoneale dialyse-effecten van reguliere follow-up van de theoretische kennis en praktische vaardigheden met de focus op profylaxe van infecties”; tot nu toe 3 patiënten geïncludeerd.
36
DIANET JAARVERSLAG 2012
• Onderzoeksproject NOCTx, vergelijking nachtelijke thuisdialyse met transplantatie, 2009-2015; de inclusie loopt langzaam. Tot juni zijn 78 van de 160 geïncludeerd, waarvan er 16 weer gestopt zijn. • De NxStage dialysemachine is goed uit de test gekomen en wordt op dit moment in de thuisdialyse ingezet.
MARKETING EN COMMUNICATIE Marktstrategie Thuisdialyse De thuisdialysemarkt is een sterk concurrerende markt, die als gevolg van onder andere technologische ontwikkelingen en wetgeving aan wijziging onderhevig is. Daarnaast is de groei van THD moeilijk te beïnvloeden omdat deze afhankelijk is van de opstelling van de nefroloog. Wanneer de nefroloog positieve ervaring heeft met THD, dan worden er meer HDpatiënten thuis behandeld. Dianet voert een groeistrategie die gerealiseerd wordt door ontwikkeling van de volgende activiteiten: • Thuisdialysenetwerk Het aantal trainingscentra is met één uitgebreid, van zeven naar acht. Er is een aantal eerste gesprekken geweest met centra die zich aan willen sluiten. Met het Antonius Ziekenhuis te Nieuwegein en het Maxima Medisch Centrum te Veldhoven worden voorbereidingen getroffen om in 2013 te starten als trainingscentrum. • BOT In het eerste kwartaal van 2012 heeft het eerste beleidsoverleg plaatsgevonden met de nefrologen van de trainingscentra (BOT). Dit overleg vindt 3 keer per jaar plaats. Een soortgelijk overleg is ook opgestart voor trainingsverpleegkundigen in onze trainingscentra. • SLOT Recent is er nieuw leven geblazen in het SLOT-overleg. (Stichting Landelijk Orgaan Thuisdialyse). Hier zijn alle landelijke thuishemodialyse zorgverleners bij aangesloten. Dit overleg wordt nu gebruikt voor gezamenlijke promotie voor de thuishemodialyse. • Apparatuur Dianet is in het najaar gestart de inzetbaarheid van de Fresenius 5008S te testen als tweede machine voor de thuishemodialyse. De nieuwe machine van Baxter volgt in 2013. Verschillende medewerkers van Dianet hebben zitting in de advisory boards van Baxter t.b.v. de invoering van de nieuwe machine. • Dialyse à la Carte assortiment Het ‘à la Carte’ concept van Dianet wordt verder uitgewerkt. Zorg op afstand is hierin een belangrijk onderdeel. De patiënten en contractcentra van Dianet kunnen uit dit aanbod die dienstverlening kiezen die het meest optimaal voor de patiënt is. Hierbij kan gedacht worden aan modules die gericht zijn op de oudere patiënt. Dianet heeft informatie en hulpmiddelen om de patiënt en de contractcentra bij te staan in de keuze die gemaakt kan worden. In november 2012 is de nieuwe website gelanceerd. Deze site biedt extra informatie voor de patiënt die kan helpen bij het maken van een keuze. • Professionalisering van het accountmanagement In het kader van toenemende concurrentie is deze afdeling uitgebreid. Vanaf december 2012 wordt er veel energie gestoken in marktbewerking.
37
DIANET JAARVERSLAG 2012
• Symposium ‘LOL’ zelfmanagement Op 28 juni heeft dit symposium ter ere van het tienjarig bestaan van de nachtelijke thuishemodialyse plaats gevonden. In dit symposium stond het thema zelfmanagement centraal. Dit begint met ‘LOL’, Luisteren naar de patiënt, Openstaan voor veranderingen en Lef van de zorgverlener en de patiënt om gewenste veranderingen te realiseren. Ruim 200 bezoekers waren aanwezig. De ontvangen reacties waren zeer positief.
Communicatieplan Onze missie en visie hebben we omgezet in een Corporate Story. Er is een eerste opzet voor een overall communicatieplan. Een intern communicatieplan onder de titel ‘Mensen maken het verschil’ is in oktober tijdens de personeelsbijeenkomst gelanceerd. We hebben gedragsregels opgesteld en de e-mailhandtekening gestandaardiseerd. Er is nu een standaard template huisstijl voor brieven, posters met huisregels voor patiënten en 11 nieuwe factsheets, die informatie verschaffen over de diverse mogelijke behandelingen
Internet en intranet De nieuwe website is november 2012 online gegaan. Op de website wordt aandacht besteed aan de zorgmenukaart van Dianet en de keuzes die een patiënt heeft. Verder komt er de mogelijkheid van online bestellen voor THD-patiënten. Intranet volgt begin 2013. Intranet wordt zo ingericht dat medewerkers belangrijke mededelingen, artikelen etc. niet meer kunnen missen.
Kwaliteit en veiligheid Dianet is in het najaar wederom HKZ gecertificeerd. We zijn volop in voorbereiding voor de VMS en NEN7510 certificering. In april 2013 vindt hiervoor de auditing plaats. Om te zorgen dat we dit realiseren hebben we een externe deskundige aangesteld om ons daarin te begeleiden. Dianet besteedt veel aandacht aan duurzaamheid. Maatschappelijk ondernemen is één van haar speerpunten.
Organisatie In 2012 is veel tijd en energie gestoken in de verdere ontwikkeling van leidinggevenden, zodat zij beter zijn voorbereid op hun rol in een veranderende organisatie. Het management van de beide locaties in Amsterdam en Utrecht valt nu primair onder de Medisch Managers, de vroegere Chefs de Clinique en de teamleiders zorg.
Personeel Er zijn 2 personeelsbijeenkomsten geweest. In deze bijeenkomsten is het personeel op de hoogte gebracht van de ontwikkelingen binnen Dianet, de veranderende markt en de voortgang van ons meerjarenbeleid. In de bijeenkomst van oktober, hebben we veel aandacht geschonken aan onze Corporate Story, die gebaseerd is op zelfmanagement van de patiënt. Dit vergt een andere attitude van onze medewerkers, wat gepresenteerd is met “Mensen maken het verschil”. Met de uitrol en verankering van beide onderwerpen in combinatie met kwaliteit en veiligheid zal dit in 2013 en daaropvolgende jaren zijn beslag krijgen.
Tot slot: Over het meerjarenbeleid vindt in de reguliere vergaderingen met de Raad van Toezicht, het MT, de Medische Staf, de Ondernemingsraad en de Cliëntenraad afstemming plaats. Jaarlijks vindt in mei met genoemde organen terugkoppeling plaats over de gerealiseerde doelstellingen. In het najaar
38
DIANET JAARVERSLAG 2012
wordt aan de hand van het meerjarenbeleid het jaarplan opgesteld. Personeel wordt op de hoogte gehouden via ons personeelsblad Dianet Werk, intranet en bijeenkomsten. De cliënten worden geïnformeerd via het blad Dianet Nu en de Cliëntenraad vergaderingen.
5.3 BELEID TEN AANZIEN VAN MEDEWERKERS 5.3.1 Personeelsbeleid Onze medewerkers bepalen vanuit hun individuele vakbekwaamheid en onderlinge samenwerking in hoge mate het succes van Dianet. In een sterk veranderende omgeving is een visie op HR-beleid en een verdere operationalisering van dit beleid daarom van levensbelang. Dianet wil een vooraanstaande rol vervullen binnen de dialysezorg, zowel regionaal als landelijk, als hét expertisecentrum op het gebied van dialyse. Om deze aspiratie waar te kunnen maken, is een kwantitatief en kwalitatief goede personeelsbezetting essentieel. Hieraan werken is voor het management een belangrijke opgave. Dianet kan dit alleen waarmaken als de organisatie voldoende lerend vermogen weet te ontwikkelen. Leerprocessen dienen niet geïsoleerd plaats te vinden, maar integraal onderdeel te zijn van de primaire zorgprocessen waar de noodzaak tot leren uit ontstaat. Het is de uitdaging van Dianet om hier invulling aan te geven. Dat gaat verder dan medewerkers te binden en te boeien. De essentie van ons HR-beleid is in wezen medewerkers zien te verbinden met de kernwaarden van Dianet. Het werken aan een kwantitatief en kwalitatief goede personeelsbezetting en het creëren van een lerende organisatie vindt niet plaats in een vrije ruimte. Maar binnen een context die de nodige eisen stelt, zoals veranderende wet- en regelgeving, wijzigingen in de financieringsstructuur, ontwikkelingen rond marktwerking, mondige patiënten die steeds hogere eisen stellen, vergrijzing van het personeelsbestand en veranderende opvattingen over werk.
BEROEPSBEGELEIDEND LEREN De beroepsbegeleidende leerweg (BBL) geeft jongeren de gelegenheid in deeltijd in de praktijk een beroep te leren en zich in deeltijd op school verder theoretisch te scholen. Dianet vindt het belangrijk om te investeren in jongeren en hen op deze manier een kans te bieden een vak te leren. Om dit te kunnen doen hebben verschillende facilitaire afdelingen zich laten certificeren door de bevoegde instanties. Inmiddels mogen de afdelingen Logistiek, Technische dienst en ICT zich presenteren als leerwerkplek en hebben de 3 afdelingen een zogenaamde BBL-er in dienst. Naast het maatschappelijk belang van het in dienst nemen van deze medewerkers is het voor ons ook van belang. Wij kunnen zelf zorgen voor de noodzakelijke opleidingen, ze zijn belangrijk voor een gezonde leeftijdsopbouw van een afdeling en wanneer de ambities (groei) verder gestalte krijgt hebben we een goede en deskundige bezetting.
PROJECTMATIG CREËREN De training Projectmatig werken was de eerste stap in het professionaliseren van het werken met projecten in verbondenheid. Het echte werk begint pas door het te doen! Om de succeskans van Projectmatig werken te vergroten, werd in 2011 besloten de nieuwe werkwijze verplicht te stellen voor alle nieuwe projecten. Naast de ontwikkeling van enkele praktische formats en tools was ondersteuning door een externe professional gewaarborgd.
39
DIANET JAARVERSLAG 2012
Na een halfjaar met de nieuwe systematiek gewerkt te hebben, heeft er een evaluatie plaatsgevonden. Ondanks dat bij alle gestarte projecten een projectbrief aanwezig was, bleek dit onvoldoende om de voortgang van het project te volgen. Daarmee was de controle op de projecten onvoldoende gewaarborgd. Besloten werd zowel de projectbrief als het projectcontract concreter in te vullen volgens de SMART-methode en alle projecten te voorzien van projectplanning.
Beleid- en regelingenboek Het huidige beleid- en regelingenboek is in revisie. De eerste drie hoofdstukken zijn aangepast. Momenteel wordt gewerkt aan het actualiseren en aanvullen van het vierde hoofdstuk. Het nieuwe beleid- en regelingenboek zal onderdeel worden van het in 2012 ontwikkelde kwaliteitshandboek.
Functiedifferentiatie Over functiedifferentiatie werd al lang gesproken en nagedacht. In 2012 werd dat bekroond met het akkoord voor de invoering van de functie senior dialyseverpleegkundige naast de al bestaande functie van dialyseverpleegkundige en dialyseassistent.
Medewerkerstevredenheidsonderzoek Een belangrijk meetinstrument voor ons personeelsbeleid is het medewerkerstevredenheids onderzoek (MTO) dat ultimo 2011 werd gehouden. 63% van onze medewerkers nam deel aan het onderzoek. Het medewerkerstevredenheidsonderzoek wordt eenmaal in de drie jaar gehouden met als doel de tevredenheid van onze medewerkers in kaart te brengen zowel ten aanzien van hun baan als ten aanzien van de organisatie. Uit het onderzoek is gebleken dat men het werk inhoudelijk leuk vindt, men tevreden is over het werk. Als grote verbeterpunten komen naar voren: • het verbeteren van de slagvaardigheid/resultaatgerichtheid van de organisatie; • het verbeteren van de communicatie en informatievoorziening; • aandacht voor persoonlijk welzijn en gelijke kansen; • aandacht voor de opvatting dat men te weinig invloed op besluitvorming kan uitvoeren. De rode draad die uit het MTO naar voren komt is aandacht voor gedrag. In 2012 zijn de resultaten van het MTO in alle geledingen van de organisatie gepresenteerd en besproken. Hierbij heeft men het verzoek gekregen vervolgens maximaal drie SMART geformuleerde verbeterplannen uit te werken. Dit proces was op 31 december 2012 nog niet volledig afgerond. In 2013 worden uit de resultaten concrete actiepunten geformuleerd en uitgevoerd.
Roosterbureau Na een moeilijke start begint er lijn te komen in het proces van roosteren. Eind 2012 worden alle afdelingen binnen Dianet door het roosterbureau gepland met behulp van het roosterprogramma SPX. Over het algemeen worden er acceptabele conceptroosters opgesteld, waarbij rekening wordt gehouden met eventuele harde wensen en ingediende zachte wensen. Daarnaast werd de inzage in uren verbeterd. Maandelijks ontvangen alle medewerkers een Jaarurenkaart met daarop de actuele stand van zaken m.b.t. de jaaruren, verlof, PLB en bereikbaarheidsuren. Ten slotte is er maandelijks overleg tussen de leiding van de (zorg) afdelingen en medewerkers van het roosterbureau met als doel het roosterproces te verbeteren en een vinger aan de pols te houden.
Voorbehouden en risicovolle handelingen De medewerkers in de patiëntenzorg voeren dagelijks handelingen uit waaraan een zeker risico verbonden is: de voorbehouden en risicovolle handelingen. De wetgever stelt eisen aan het bijhouden van de bekwaamheid om deze handelingen ook daadwerkelijk uit te mogen voeren. Het
40
DIANET JAARVERSLAG 2012
bijhouden van de bekwaamheid is de verantwoordelijkheid van de medewerkers zelf. Dianet wordt echter aangesproken op de inzet van uitsluitend bekwame medewerkers. Om de medewerkers te ondersteunen bij het op peil houden van hun kennis, werkt Dianet samen met Leerstation Zorg. Via internet kunnen medewerkers hun theoretische kennis toetsen. Vervolgens kunnen zij door intern opgeleide toetsers hun praktische vaardigheden laten beoordelen. Momenteel zijn alle in het beleid beschreven 11 voorbehouden en risicovolle handelingen toetsen ontwikkeld. Besloten is de workflow voorbehouden handelingen mee te nemen in de inrichting van HRSS van het project RAET online. Dit zal de transparantheid verhogen en het aantal handmatige handelingen verminderen. De workflow wordt naar verwachting in het tweede kwartaal 2013 opgeleverd.
Dianet Opleidingen Dianet Opleidingen ontwikkelt jaarlijks 3 opleidingsprogramma´s voor dialyseverpleegkundigen en (verpleegkundig) dialyseassistenten ivm deskundigheidsbevordering. In 2012 is er 380 keer deelgenomen aan een bijscholingsdag. Hiervan betrof het 268 keer interne medewerkers. Conform afspraak gaan alle medewerkers in de zorg tweemaal naar een bijscholingsdag met uitzondering van een aantal VDA’ers die één bijscholingsdag volgen omdat zij ook elders werkzaam zijn. In de praktijk is dat door diverse oorzaken niet gelukt. Zo’n 80% heeft deelgenomen aan de bijscholingsactiviteiten conform afspraak. Dat is hoopgevend. Daarnaast hebben 115 externe personen deelgenomen dat is 30% van het totaal aantal deelnemers. Daarnaast werd in 2012 een eendaagse algemene training ontwikkeld over zelfmanagement welke gericht is op dialyseverpleegkundigen. Daarnaast werd een tweedaagse training over zelfmanagement ontwikkeld gericht op kernleden. Zelfmanagement brengt een professionele verantwoordelijkheid met zich mee. Tijdens deze 2-daagse training leert men hoe men een voortrekkersrol kan vervullen bij de implementatie van zelfmanagement op de afdeling. Steeds meer instellingen zien de voordelen van zelfmanagement en zoeken hiervoor passende opleidingen. Op 3 en 4 april 2012 heeft het congres Nederlandse Nefrologiedagen plaatsgevonden. Dianet Opleidingen was met een stand op het congres aanwezig om haar opleidingsaanbod te presenteren. Deelnemers zijn gevraagd hun gegevens achter te laten en 350 mensen hebben dit gedaan. Onder diegenen is op 4 april een iPad verloot. Dianet Opleidingen biedt naast de CZO erkende opleiding tot dialyseverpleegkundige vanaf september 2012 ook de inservice opleiding tot dialyseassistent aan. In het voorjaar van 2012 heeft hiervoor de werving plaats gevonden. Er is afgesproken op welke wijze Dianet deze medewerkers wil gaan inzetten en begeleiding gaat bieden. Dianet Opleidingen heeft hiervoor een overzichtelijk inwerkschema voor in de praktijk ontwikkeld en gaat werkbegeleiders in dit traject de benodigde coaching bieden. Ten slotte werd, in samenwerking met Lamepro, een symposium “Keep the entry”ontwikkeld welke in november 2012 heeft plaatsgevonden. Dit symposium was gericht op vaattoegangszorg. Dit symposium was in korte tijd volgeboekt. Zo’n 200 dialyseverpleegkundigen uit heel Nederland hebben hieraan deelgenomen.
41
DIANET JAARVERSLAG 2012
RAET online Begin 2012 is het project RAET online van start gedaan, met de opdracht in een tijdsbestek van een jaar een groot deel van de werkprocessen binnen de afdeling Personeel & Organisatie te digitaliseren. Door RAET online wordt het mogelijk personeelsmutaties en declaraties vanaf elke pc digitaal in te voeren, te verwerken en te volgen. Daarnaast wordt het mogelijk verlof digitaal aan te vragen en kunnen secundaire arbeidsvoorwaarden worden uitgewisseld, ook wel meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden genoemd, dit is een CAO-verplichting. Ten slotte biedt het de medewerker ook de mogelijkheid de persoonlijke gegevens digitaal in te zien en te wijzigen en worden salarisstroken en jaaropgaven digitaal beschikbaar gesteld. Door in te loggen in een beveiligde omgeving met je eigen gebruikersnaam en wachtwoord, kan men eigen gegevens inzien, op elk moment en op elke computer. Alle medewerkers zijn geïnformeerd over het project, hebben een gebruikersnaam en wachtwoord ontvangen en kunnen nu hun salarisstrook en jaaropgave 2011 inzien, downloaden of printen. Momenteel lopen de voorbereidingen om begin 2013 te starten met een pilot binnen één van de zorgafdelingen waarbij de aanvraag en verwerking van zowel de mutaties als de declaratie digitaal worden geregeld.
5.3.2 Personeelsomvang en opbouw Over het jaar 2012 werd ruim € 700.000 meer uitgegeven dan begroot aan de inzet van extern personeel. 80% van deze overschrijding kwam ten laste van de overige diensten. Dit is o.a. een gevolg van extra langdurige externe inzet voor inkoop en communicatie en recentere inzet bij P&O en Dianet Opleidingen. De kosten van inhuur bij de zorg moeten opgevangen worden door een onderschrijding bij het vaste personeel. Binnen de zorg als geheel is dat inderdaad het geval, maar per locatie zijn er verschillen te zien. Zorgondersteunend, Utrecht Centrum en Amsterdam A01 komen hoger uit dan begroot, terwijl de thuishemodialyse en Amsterdam Q01 binnen de begroting blijven. Uiteindelijk blijven de personele kosten over heel 2012 binnen de begroting. Gemiddeld fte
2009
2010
2011
2012
Algemeen
29,6
26,6
31,7
35,4
Facilitair
37,7
37,0
33,8
34,8
2,6
2,3
25,5
25,6
Zorg algemeen Zorgondersteunend Zorglocatie Utrecht
40,0
47,6
38,6
38,4
Zorglocatie Thuis
34,6
31,9
34,1
29,8
Zorglocatie Amsterdam
72,3
77,7
57,1
59,2
214,2
220,8
223,4
225,5
Totaal
In 2012 zijn 47 personen in dienst getreden en 45 personen uit dienst getreden. Nagenoeg is er organisatiebreed geen verloop geweest.
42
DIANET JAARVERSLAG 2012
Aantal personen opgesplitst in mannen en vrouwen. M
V
Totaal
Algemeen
12
32
44
Facilitair
31
30
61
Zorg algemeen
2
1
3
Zorgondersteunend
4
32
36
Zorglocatie Utrecht
6
48
54
Zorglocatie Thuis
4
81
85
Zorglocatie Amsterdam
8
66
74
67
290
357
Totaal
In 2012 waren 357 personeelsleden in dienst. Hiervan was 81% vrouw en 19 % man.
aantal personen in klasse deelpercentage 2012 100 90
87
80
80
70
aantal
60 50 40
51
51
30 20
31
32
30 - 45%
45 - 60%
25
10 0
0 -15%
15 - 30%
60 - 75%
75 - 90%
90 -111,11%
klasse Toelichting: de categorie tussen 0 en 15% betreft vooral oproepkrachten facilitaire dienst en VDA’s die met een klein percentage werkzaam zijn binnen de thuisdialyse. Ongeveer de helft van het aantal medewerkers werkt meer dan 75%
43
DIANET JAARVERSLAG 2012
aantal personen naar aantal dienstjaren 2012 250
aantal
200
198
150
100
53
44
50
27
19 0
0 - 5 jr
6 - 10 jr
11 - 15 jr
16 - 20 jr
21 - 25 jr
7
6
3
26 - 30 jr
31 - 35 jr
36 - 40 jr
klasse Toelichting: meer dan de helft van het aantal medewerkers is korter dan 6 jaar in dienst.
aantal personen naar leeftijdscategorie 2012 80 70
68 60
63
65
aantal
50
47
40
35
30 20 10 0
22
21
21
15
0 - 24 jr 25 - 29 jr 30 - 34 jr 35 - 39 jr 40 - 44 jr 45 - 49 jr 50 - 54 jr 55 - 59 jr 60 jr of >
klasse
44
DIANET JAARVERSLAG 2012
5.4 SAMENLEVING MILIEU EN VEILIGHEID 2012 Milieu • Energie
• De in 2010 ingezette vervanging van pc’s door thinclients is ook in 2012 voortgezet. Dit jaar zijn
• In 2012 zijn alle defecte gloeilampen vervangen door spaarlampen.
• Het afvoeren van losse printers als gevolg van gebruik van multifunctionals heeft bijgedragen
er opnieuw 40 PC’s vervangen door thinclients.
aan vermindering van het energieverbruik en de vermindering van klein chemisch afval.
• Vervanging oude televisietoestellen door flatscreen tv’s heeft bijgedragen aan vermindering van het energieverbruik.
• Gevaarlijke stoffen
• Opslag is binnen de normen van de PGS 15.
Veiligheid • NEN7510 (informatiebeveiliging in de zorg): Met ondersteuning van Lloyd’s is er dit jaar hard gewerkt ter voorbereiding voor het behalen van het certificaat voor deze norm. De in december gehouden interne documenten audit resulteerde in een aantal incomplete en ontbrekende zaken. De definitieve certificering zal in 2013 worden aangevraagd.
BHV • In 2012 is de BHV niet ingeschakeld. • De tijdens de HKZ-audit geconstateerde minor voor de BHV heeft geleid tot het maken van een plan van aanpak en een planning om de patiënt- en medewerkersveiligheid weer op het gewenste niveau te krijgen. • In oktober 2012 heeft Dianet een overeenkomst gesloten met een gespecialiseerde firma. Deze firma past de documentatie aan volgens de NEN 1414 norm en gaat de opleidingen en ontruimingsoefeningen verzorgen. De eerste tabletop oefening heeft in november plaatsgevonden met een deel van de BHV-organisatie. De voortgang zal elk kwartaal via het intranet worden gecommuniceerd. • Defibrillators: Op alle locaties zijn AED’s (Automatische Externe Defibrillators) aanwezig. Deze kunnen worden ingezet bij het reanimeren van mensen met een hartstilstand. De BHV-ers en een groot deel van de medewerkers zijn opgeleid om met de AED te kunnen werken.
45
DIANET JAARVERSLAG 2012
5.5 FINANCIEEL BELEID 5.5.1 Jaarresultaat Begin 2012 trad de nieuwe bekostiging van de zorg in werking. Het vaste budget is daarmee van de baan. Vanaf 1 januari 2012 worden afspraken met zorgverzekeraars gemaakt over de te leveren zorg en de kwaliteit en prijs daarvan. De omzet wordt bepalend. In deze systematiek loopt Dianet het risico dat een deel van de gedeclareerde zorgproducten niet door de zorgverzekeraars worden vergoed, omdat deze mogelijk boven vooraf afgesproken omzetplafonds uitstijgen. Desalniettemin is 2012 is ook vanuit financieel oogpunt een goed jaar geweest, mede omdat Dianet de kosten in de hand heeft weten te houden. 2012 is een overgangsjaar. Om de overgang naar het nieuwe systeem te verzachten is het schaduwbudget als vangnet ingesteld. Dit bedrag wordt eenmalig vastgesteld in 2012 en is gelijk aan het verschil tussen de gehonoreerde omzet op basis van de prestatiebekostiging en het schaduwbudget. Omdat Dianet in de nieuwe systematiek een grotere omzet heeft behaald dan waarop zij op basis van het schaduwbudget recht heeft, moet een deel van het transitiebedrag worden terugbetaald aan het zorgverzekeringsfonds. In 2012 bedraagt dit 95% van het transitiebedrag en in 2013 70%. Voor een uitgebreidere toelichting hierover verwijzen wij naar de ‘Handreiking omzetverantwoording 2012’, die is vastgesteld op 7 februari 2013. Het eigen vermogen van Dianet is weer toegenomen. Het jaar is geëindigd met een positief resultaat van € 1.902.000. Dit is € 1.474.000 hoger dan het resultaat van vorig jaar. Dit resultaat was niet verwacht aan het begin van het jaar. Het resultaat van dit jaar is toegevoegd aan de reserve aanvaardbare kosten voor € 342.000, aan de bestemmingsreserve jubileumfeest voor € 50.000 en aan de bestemmingsreserve strategie voor € 100.000. Aan de bestemmingsreserve kwaliteit en veiligheid en aan de bestemmingsreserve wetenschappelijk onderzoek is respectievelijk € 72.000 en € 18.000 onttrokken. Gezien de onzekerheid over de financiering in het nieuwe stelsel is een reservering gevormd van € 1.500.000. Dit is 5% van het schaduwbudget.
Het resultaat is als volgt verdeeld: bedragen x 1.000
2012
2011
€
€
342
178
1.500
0
Toevoeging/(onttrekking): Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserve MBI / stelselrisico Bestemmingsreserve strategie
100
0
50
50
Bestemmingsreserve kwaliteit en veiligheid
-72
200
Bestemmingsreserve wetenschappelijk onderzoek
-18
0
1.902
428
Bestemmingsreserve jubileumfeest
46
DIANET JAARVERSLAG 2012
5.5.2 Analyse resultaat In de nieuwe financieringssystematiek is de omzet uitgekomen op € 28.790.000. Dit is hoger dan het schaduwbudget in 2012. Het verschil tussen de omzet en het schaduwbudget is het transitiebedrag. Hiervan moet 95% worden terugbetaald aan het zorgverzekeringsfonds. Per saldo gaat het in 2012 om een bedrag van € 67.000.
OVERIGE BEDRIJFSOPBRENGSTEN De overige bedrijfsopbrengsten betreffen hoofdzakelijk de opbrengsten voor verleende diensten aan het AMC en het ZMC. De diensten aan het AMC bestaan uit klinische dialyses, kinderdialyses en fereses. In 2012 is de productie voor het AMC gestegen in vergelijking met 2011. De opbrengsten zijn gestegen met € 38.000. Voor het ZMC verleent Dianet diensten voor de peritoneale dialyse. Het aantal patiënten van het ZMC is in 2012 gedaald en de opbrengsten in 2012 zijn € 197.000 lager dan in 2011.
PERSONELE KOSTEN De salariskosten van personeel in loondienst zijn in totaal met € 423.000 toegenomen. Deze toename wordt voor meer dan de helft veroorzaakt door een toename van het aantal personeelsleden met 2,1 fte en door een toename van de kosten per fte van 2,3%. In dit verslagjaar is vooral bij algemeen het aantal fte gestegen door toename van de werkzaamheden. De kostenstijging per fte is in lijn met de CAO-stijging. Personeel in € 1000
2012
2011
Verschil
%
algemeen
2.900
2.716
184
7%
facilitair
1.706
1.495
211
14%
177
192
zorgondersteunend
1.237
Utrecht centrum
zorg algemeen
15-
-8%
1.237
0
0%
2.127
2.189
62-
-3%
Utrecht thuis
1.817
1.817
0
0%
Amsterdam A01
1.874
1.759
115
7%
Amsterdam Q01
1.584
1.589
5-
0%
5
11
6-
-52%
13.427
13.004
stagiairs Totaal Dianet
423
3%
47
DIANET JAARVERSLAG 2012
De overige personele kosten waren in 2012 lager dan in 2011 omdat er minder opleidings- en advieskosten zijn gemaakt. De kosten van het extern ingehuurd personeel zijn gestegen met € 141.000. In 2012 is voor € 872.000 aan personeel ingehuurd. In totaal is 8,9 fte ingehuurd, waarvan het merendeel algemeen en facilitair personeel betrof. Ten opzichte van 2011 is het aantal fte inhuur gestegen met 1,8. Dit is o.a. een gevolg van langdurige externe inzet voor inkoop, ter verbetering van het inkoopproces, communicatie, P&O en Dianet Opleidingen vanwege ziekte. Inzet extern personeel in € 1000
2012
2011
Verschil
algemeen
399
221
178
facilitair
192
211
zorg algemeen
0,5
0
0,5
zorgondersteunend
115
72
43
60%
58
88
29-
-33%
9
9
1-
-10%
Amsterdam A01
46
69
23-
-33%
Amsterdam Q01
52
62
9-
-15%
872
731
Utrecht centrum Utrecht thuis
Totaal Dianet
19-
141
% 81% -9%
19%
Het ziekteverzuim van Dianet is ten opzichte van 2011 met 1,0% gestegen. Gemiddeld voor heel Dianet is het verzuimpercentage in 2012 5,4%. In 2011 was het gemiddeld 4,4%. Het landelijk ziekteverzuimpercentage voor de niet-commerciële dienstverlening was 4,9% in 2012. De verslechtering ten opzichte van vorig jaar is vooral het gevolg van het aantal langdurig zieken. Met name de thuishemodialyse, de verpleging op locaties Utrecht Centrum en Amsterdam Q01 en de algemene diensten hebben een hoog langdurig verzuim.
2012
Aandeel landurig ziek > 43 dagen
algemeen
6,6
63%
facilitair
0,2
71%
zorg algemeen
1,8
0%
zorgondersteunend
6,3
19%
Utrecht centrum
6,0
65%
Utrecht thuis
6,8
72%
Amsterdam A01
4,3
47%
Amsterdam Q01
5,0
43%
Dianet totaal
5,4
62%
Ziekteverzuim per afdeling %
48
DIANET JAARVERSLAG 2012
OVERIGE BEDRIJFSKOSTEN De overige bedrijfskosten zijn t.o.v. 2011 gestegen. Dit wordt veroorzaakt doordat er in 2012 twee voorzieningen gevormd zijn. Deze hebben betrekking op de voorgenomen verhuizing naar het Diakonessenhuis en de aanpassing van de elektrische installatie van patiënten die thuishemodialyse doen. Per saldo is er in 2012 ruim € 600.000 meer gedoteerd aan voorzieningen dan in het jaar ervoor. Daarnaast zijn de hotelmatige kosten duidelijk hoger dan vorig jaar. Er is met name meer uitgegeven aan schoonmaakkosten en afvalverwerking. Ook de kosten voor automatisering waren in 2012 hoger dan het jaar ervoor.
FINANCIËLE BATEN EN LASTEN De financiële lasten zijn in 2012 met bijna € 30.000 gedaald. Die daling is het gevolg van een verdere verbetering van de liquiditeit van Dianet.
5.5.3 Financiële continuïteit ONTWIKKELING VERMOGEN De ontwikkeling wordt als volgt tot uitdrukking gebracht: x € 1.000
2012
2011
2010
2009
2008
Eigen vermogen (EV)
10.481
8.579
8.183
7.288
3.155
Balanstotaal (BT)
22.270
20.369
18.075
17.466
17.203
Totale opbrengsten (TO)
32.114
29.942
30.238
32.747
29.346
vermogensratio (EV/TO)
32,6%
28,7%
27,1%
22,3%
10,8%
solvabiliteitsratio (EV/BT)
47,1%
42,1%
45,3%
41,7%
18,3%
in kengetallen
Het eigen vermogen heeft zich opnieuw positief ontwikkeld; eind 2012 heeft Dianet een eigen vermogen van € 10.481.000 en bedraagt de vermogensratio 32,6%. Het eigen vermogen van Dianet lijkt erg hoog, echter niets is minder waar. De externe ontwikkelingen, zoals de invoering van de prestatiebekostiging, de toenemende concurrentie en het profiel van Dianet vereisen een vermogensratio van minimaal 30% om de continuïteit van de organisatie in de toekomst te kunnen waarborgen. • De prestatiebekostiging blijft een risico voor Dianet. Toekomstige prijzen staan onder druk en door het hanteren van omzetplafonds bestaat het gevaar dat een deel van de omzet door een zorgverzekeraar kan worden afgeroomd. • Concurrentie vraagt om continue verbetering en innovatie om concurrentievoordeel te kunnen behouden in de dialysemarkt. Dit vraagt om investeringen in mensen en middelen. Hiervoor is kapitaal nodig. • Verder speelt het feit dat Dianet zich richt op één enkele patiëntencategorie, de patiënt met nierfunctiestoornissen, een rol. Daarom is Dianet als categoraal ziekenhuis kwetsbaarder voor externe invloeden dan een algemeen ziekenhuis, dat zich richt op een breed scala van patiëntengroepen. • De dialysebehandeling is een kapitaalintensieve vorm van therapie. De financiering van de benodigde apparatuur vereist meer dan gemiddeld eigen vermogen. • De komende jaren zal de zorg te maken krijgen met veel bezuinigingen.
49
DIANET JAARVERSLAG 2012
• Dianet gaat in 2015 de productie van Lunetten verplaatsen naar het terrein van het Diakonessenhuis. Financiering van bouwen en verhuizen is in deze tijden complex en is alleen mogelijk indien de organisatie veel eigen vermogen heeft. • Het eigen vermogen vervult naast de financieringsfunctie ook een bufferfunctie om optredende tegenvallers op te kunnen vangen. Hoe het ook zij, meer dan ooit gaat het erom de eigen bedrijfsvoering en de daarmee verbonden kostenbeheersing op orde te hebben en alert in te spelen op voorkomende ontwikkelingen. Kern hiervan is het streven naar een optimale inzet van mensen en middelen in relatie tot een goede kwaliteit van de aangeboden zorg aan de patiënten. De resultatenontwikkeling toont dat de stroomlijning van de bedrijfsvoering haar succes heeft. Het kostenbewustzijn is in de gehele organisatie toegenomen, waarbij de aandacht voor kwaliteit en innovatie is gehandhaafd. Wat ook in 2012 van belang is geweest en blijft is een goede relatie met alle belangengroepen van Dianet zoals de zorgverzekeraars, de NZa, NfN, VWS en de huisbankier.
WERKKAPITAALBEHEER Met werkkapitaal wordt geduid op het saldo van de vlottende activa en de kortlopende schulden. De ontwikkeling luidt als volgt: 2012
2011
2010
2009
2008
15.399
13.130
10.278
9.355
8.273
Kortlopende schulden
5.688
5.931
4.713
5.950
9.199
Werkkapitaal
9.711
7.199
5.565
3.405
-926
x € 1.000 Vlottende activa
Het werkkapitaal van Dianet is gestegen ten opzichte van vorig jaar. Het werkkapitaal dient als buffer voor alle toekomstige tegenvallers. Begin 2013 zal het werkkapitaal nodig zijn om de periode te overbruggen tot de contracten met de zorgverzekeraars zijn getekend en de facturen ingediend kunnen worden. Voor een inzicht in de in 2012 behaalde kasstromen t.o.v. het voorgaande jaar wordt verwezen naar het in de jaarrekening opgenomen kasstroomoverzicht (zie 6.1.3).
5.5.4 Ontwikkeling productie De productie van de hemodialyse is in 2012 gestegen. De productie van de peritoneale dialyse is echter flink afgenomen met 9%.
50
DIANET JAARVERSLAG 2012
Peritoneale dialyse Thuishemodialyse
Dialyses per jaar (2005 = 100%)
Centrumdialyse
160% 150%
percentage
140% 130% 120% 110% 100% 90% 80% 70% 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
De productie van de centrumhemodialyse in 2012 was 2% lager dan in 2011. De thuishemodialyse is gestegen met 9%. Het aantal peritoneale dialyses is flink gedaald ten opzichte van 2011. Het aantal CAPD-dagen is weliswaar gestegen met 4%, maar hier staat een daling van 15% van het aantal CCPD-dagen ten opzichte van 2011 tegenover.
Dialysebehandelingen Dianet
Plan
Realisatie
Verschil
2011
Verschil 2012-2011
Utrecht centrum
15.750
14.385
-9%
14.941
-4%
Amsterdam A01
6.600
6.624
0%
6.684
-1%
Amsterdam Q01
13.930
13.716
-2%
13.839
-1%
Totaal productie centrumhemodialyse
36.280
34.725
-4%
35.464
-2%
Thuishemodialyse
27.500
28.233
3%
25.959
9%
Totaal productie hemodialyse
63.780
62.958
-1%
61.423
2%
CAPD (excl ZMC)
11.304
13.906
23%
13.322
4%
CCPD (excl ZMC)
25.497
21.152
-17%
25.021
-15%
Totaal productie peritoneaal dialyse
36.801
35.058
-5%
38.343
-9%
In 2012 is de zorgzwaarte van de centrumhemodialysepatiënten opnieuw gestegen. In 2012 zijn er nagenoeg geen actieve dialyses meer. In 2010 was dit percentage nog 5. Daarnaast zijn ook de zorgzwaarte en de complexiteit van de passieve patiëntengroep toegenomen. Deze ontwikkelingen vragen een grotere personeelsinzet bij een ogenschijnlijk gelijkblijvende productie. Het is van belang om de zorgzwaarte te objectiveren, zeker in het kader van de prestatiebekostiging.
51
DIANET JAARVERSLAG 2012
De specifieke AMC-productie is dit jaar ten opzichte van 2011 gestegen. Het aantal klinische dialyses is weer gestegen. Op dit moment is nog niet duidelijk of het hier om een tijdelijke of een structurele ontwikkeling gaat. Het aantal kinderdialyses is gestegen. Het aantal fereses is licht gestegen. Productie
Afspraak Realisatie 2012
2012
2011
2010
2009
2008
2007
Peritoneale dialyse CAPD dagen
11.304
13.906
13.332
14.624
16.186
16.091
17.002
CCPD dagen
25.497
21.152
25.021
25.562
24.945
27.781
27.841
36.801
35.058
38.353
40.186
41.131
43.872
44.843
dialyse met partner
4.250
4.121
3.904
4.405
3.684
3.437
3.794
dialyse met VDA
8.000
8.170
7.683
7.597
7.240
7.693
7.471
15.250
15.942
14.372
12.128
11.428
9.537
10.396
27.500
28.233
25.959
24.130
22.352
20.667
21.661
Amsterdam
20.530
20.340
20.523
20.473
20.261
19.065
19.392
Utrecht
15.750
14.385
14.941
15.659
14.828
14.607
13.564
36.280
34.725
35.464
36.132
35.089
33.672
32.956
Klinische dialyses
1.570
1.640
1.605
1.106
1.257
1.497
1.637
Kinderdialyses
1.200
1.225
1.035
1.201
1.001
1.442
1.939
Fereses volwassenen
650
638
629
616
514
373
403
Fereses kinderen
200
248
221
188
166
429
286
3.620
3.751
3.490
3.111
2.938
3.741
4.267
Thuishemodialyse
nachtdialyse
Centrumhemodialyse
AMC overige
52
DIANET JAARVERSLAG 2012
In 2012 is het aantal patiënten in behandeling bij Dianet licht gestegen. De groei concentreert zich op de thuishemodialyse. Het aantal peritoneale dialysepatiënten is gedaald, maar minder dan vorig jaar. Het aantal centrumpatiënten is in 2012 gedaald. Aantal patiënten
31-12-2012
31-12-2011
31-12-2010
31-12-2009
Centrumdialyse
222
230
230
228
89
89
91
90
Amsterdam centrum (excl AMC)
133
141
139
138
Thuisdialyse
242
230
241
222
Thuishemodialyse
140
126
118
105
Peritoneale dialyse
102
104
123
117
CAPD (excl ZMC)
41
43
43
50
CCPD (excl ZMC)
61
61
80
67
464
460
471
450
Utrecht
Totaal Dianet
5.5.5 Investeringen Gezien de op handen zijnde verhuizing en geplande verkoop van het pand is het noodzakelijk om een aantal zaken aan het pand te verbeteren teneinde de verkoopmogelijkheid te vergroten. De totale kosten hiervan werden geraamd op € 286.000. Dianet is hier in 2012 mee begonnen. Inmiddels zijn het schilderwerk en een aantal bouwkundige aanpassingen in verband met de brandveiligheid uitgevoerd. In 2013 wordt de klimaatinstallatie aangepast.
5.5.6 Impairment Eind 2012 is opnieuw beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat het pand Lunetten onderhevig is aan bijzondere waardevermindering.
EXTERNE INDICATIES Door de kredietcrisis is de waarde van onroerend goed de laatste periode gedaald. Dianet heeft in 2012 het pand Lunetten opnieuw laten taxeren. De geschatte waarde in onverhuurde toestand is € 1.770.000. Inmiddels is het vastgoed in Utrecht gemiddeld weer gedaald. De huidige boekwaarde van het pand/grond en installaties is € 3.200.000.
INTERNE INDICATIES • Er zijn geen aanwijzingen voor economische veroudering van het pand. • Er zijn geen indicaties dat de economische prestaties van het actief beduidend zijn verminderd of zullen verminderen. De resultaten zijn goed en zullen ook het komende jaar goed zijn. • Eind 2015 gaat Dianet naar verwachting verhuizen naar een locatie op het terrein van het Diakonessenhuis Utrecht. In afstemming met de accountant leveren de beslissing van Dianet om in 2015 te verhuizen en de taxatie voldoende aanleiding om over te gaan tot impairment. De hoogte van de impairment bedraagt het verschil tussen de boekwaarde van het pand op 1 januari 2015 en de taxatiewaarde in onverhuurde toestand. Dit beloopt een bedrag van € 2.550.000 minus € 1.770.000 is € 780.000.
53
DIANET JAARVERSLAG 2012
5.5.7 Risicomanagement Het brede werkterrein waarin zorginstellingen opereren maakt dat complexe projecten worden opgepakt, soms ook buiten de reguliere bedrijfsvoering. Met goed risicomanagement kunnen zorginstellingen hierbij weloverwogen keuzes maken. Op het moment dat dit niet gebeurt, kan dit grote financiële consequenties tot gevolg hebben en mogelijke reputatieschade opleveren, juist omdat de verwachtingen vanuit de samenleving hooggespannen zijn. Met de vaststelling en uitvoering van het systeem van risicomanagement wil Dianet een instrument hebben dat moet bijdragen aan het op beheerste wijze behalen van de doelstellingen van de organisatie. Het doel van risicomanagement is het efficiënt en effectief beheersen van de risico’s om op deze wijze bij te dragen aan het behalen van de doelstellingen van Dianet. Behalve dat Dianet aan haar wettelijke verplichtingen wil en moet voldoen gaat risicomanagement over het voorkomen van verrassingen. Door middel van risicomanagement krijgt Dianet inzicht in de risico’s die ze als organisatie loopt en neemt het risico- en kwaliteitsbewustzijn van haar medewerkers toe. Een effectief systeem van risicomanagement geeft de mogelijkheid om proactief te reageren op veranderingen van omstandigheden en kan invloed hebben op de waarde van Dianet. Elke 5 jaar wordt een meerjarenbeleidsplan opgesteld met de doelstellingen voor de komende periode. De doelstellingen zijn uitgangspunt voor de risicoanalyse voor de komende jaren. Risicomanagement is een cyclisch proces. Het uitgangspunt van de cyclus is het formuleren van een risicostrategie. Daarnaast bestaat de cyclus uit het uitvoeren van deze strategie, de evaluatie van de effectiviteit en de eventuele bijsturing.
HET FORMULEREN VAN DE RISICOSTRATEGIE Hierbij wordt bepaald op welke wijze met welk risico wordt omgegaan. We onderscheiden een aantal stappen: • Identificatie van de risico’s. Bij de identificatie van de risico’s gaat het om alle strategische, operationele, financiële en traditionele risico’s. De koppeling naar de doelstellingen van de organisatie is essentieel. Maak bij de identificatie de risico’s zo concreet mogelijk, neem alleen realistische risico’s op. • Analyseren en beoordelen van de risico’s: het inschatten van de kans dat een gebeurtenis zich voordoet, bij de huidige set van beheersmaatregelen, en het mogelijke gevolg hiervan. Bedenk dat het analyseren van risico’s op basis van inschatten gebeurt. Het is geen exacte wetenschap, maar door zoveel mogelijk informatie te betrekken en de inschatting door meerdere personen te laten uitvoeren, ontstaat een zekere mate van objectiviteit. Dit is in principe voldoende omdat de analyse uitsluitend bedoeld is om prioriteiten te identificeren. • Wijze van beheersing bepalen: uit de risico’s die bij de huidige set beheersmaatregelen niet geaccepteerd worden, moet een keuze gemaakt worden uit verminderen/ vermijden/overdragen.
HET UITVOEREN VAN DE GEKOZEN STRATEGIE Als de keuze om te verminderen, te vermijden, over te dragen of te aanvaarden eenmaal is gemaakt, moet daaraan uitvoering worden gegeven. Het is van belang deze uitvoering te bewaken via de reguliere planning- en controlcyclus. De expliciete aandacht bij Raad van Bestuur en MT is geborgd door het aanwijzen van verantwoordelijkheden voor de uitvoering van de risicostrategie.
PERIODIEKE EVALUATIE VAN DE RISICOSTRATEGIE Risico’s veranderen, zowel wat betreft gevolg als kans, risico’s verdwijnen, nieuwe risico’s
54
DIANET JAARVERSLAG 2012
ontstaan. Sommige beheersmaatregelen blijken effectief te zijn geweest, andere niet. De kosten van beheersmaatregelen (bijvoorbeeld verzekeringspremies) fluctueren. Het is daarom van belang periodiek de risicostrategie te evalueren. Tweemaal per jaar zullen de risico’s geëvalueerd worden en zullen, indien nodig, de benodigde beheersmaatregelen aangepast worden. De risico-evaluatie zal tijdens de management review worden uitgevoerd. Op deze wijze worden strategie, kwaliteit en risico geïntegreerd en wordt risicomanagement niet beschouwd als een losstaande managementactiviteit.
RISICO´S De markt voor dialyse is in beweging. Daarnaast zijn er macro-economische en demografische ontwikkelingen die van invloed zijn op de toekomstige bedrijfsvoering van Dianet: • Dianet wordt geconfronteerd met een veranderde financiering en nieuwe toetreders op de dialysemarkt. Dianet zal moeten blijven investeren in samenwerking met contractpartners en in innovatie om de concurrentie het hoofd te kunnen bieden. • Door vergrijzing en ontgroening loopt Dianet een risico voor de beschikbaarheid van voldoende verplegend personeel. Dianet verzorgt zelf opleidingen tot dialyseverpleegkundige en heeft hiermee een instrument in handen om personeelstekorten te voorkomen. • De voorgenomen verhuizing naar het Diakonessenhuis vormt een financieel en bedrijfsmatig risico. Door te beschikken over voldoende expertise op het gebied van nieuwbouw en verhuizing en het nemen van adequate beheersmaatregelen kunnen de risico´s beheersbaar blijven.
5.5.8 Toekomst Dianet is op dit moment een financieel gezond ziekenhuis. Dit is gelukt dankzij de ondersteuning van de al eerder genoemde stakeholders als de NZa, (vertegenwoordigende) zorgverzekeraars, de huisbankier en niet in het minst de medewerkers van Dianet. De organisatie komt stap voor stap in een betere situatie. De vermogenspositie van Dianet is nu op het gewenste niveau (zie 5.5.3). En dat is goed, want de komende jaren zal deze buffer nodig zijn om weerstand te kunnen bieden aan de stormen die nog gaan komen: extra bezuinigingen als gevolg van de kredietcrisis, het macrobeheersinstrument, tegenslagen door de invoering van prestatiebekostiging en de toenemende concurrentie op de dialysemarkt. Dat betekent dat de aandacht voor doelmatigheid en doeltreffendheid moet blijven, naast de focus voor kwaliteit en innovatie. Het operationele resultaat van het afgelopen jaar was weer goed. Echter, dit werd ook veroorzaakt door meevallers die de komende jaren weer kunnen ombuigen naar tegenvallers. Zo zal de prijsindexatie naar verwachting in de toekomst toenemende personele en materiële kosten niet in zijn geheel kunnen opvangen. Daarnaast zal de kredietcrisis negatieve gevolgen hebben voor het zorgbudget en zal Dianet de komende jaren rekening moeten houden met flinke kortingen op het budget. Dianet is hét expertisecentrum voor dialyse en deze rol moeten we continueren willen we in de toekomst blijven bestaan. Naast het bieden van goede zorg zullen we op alle gebieden van dialyse moeten blijven innoveren. En tegelijkertijd moeten we continu gespitst zijn op mogelijkheden om kosten te besparen, zodat we op andere gebieden kunnen investeren.
55
DIANET JAARVERSLAG 2012
6. JAARREKENING 6.1 JAARREKENING 6.1.1 Balans per 31 december 2012 (na resultaatbestemming, bedragen x 1.000) ref.
31-dec-12 €
31-dec-11 €
1 2
6.871 0 6.871
7.239 0 7.239
3 4 5 7 8
340 211 242 7.355 7.250 15.399
362 295 0 5.766 6.706 13.130
22.270
20.369
31-dec-12 €
31-dec-11 €
0 9.465 1.016 10.481
0 7.563 1.016 8.579
ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten Vorderingen uit hoofde van financieringstekort Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal activa
ref.
PASSIVA Eigen vermogen Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen
9
Voorzieningen
10
2.963
2.356
Langlopende schulden
11
3.138
3.503
Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot Schuld uit hoofde van transitieregeling Schulden uit hoofde van honorariumplafond Overige kortlopende schulden
5 6 12 13
0 67 0 5.621
272 0 0 5.659
22.270
20.369
Totaal passiva
56
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.1.2 Resultatenrekening over 2012 bedragen x 1.000 ref.
2012 €
2011 €
0 28.790 -67
26.542 0 0
16
3.391 32.114
3.400 29.942
17 18 19 20
15.117 1.270 780 13.030 30.197
14.492 1.275 861 12.842 29.470
1.917
472
-15
-44
1.902
428
0
0
1.902
428
2012 €
2011 €
342 1.500 100 50 -72 -18
178 0 0 50 200 0
1.902
428
BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Zvw-zorg Omzet DBC's / DBC-zorgproducten B-segment Opbrengsten uit hoofde van te verrekenen transitiebedrag medisch specialistische zorg Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten
14 15
BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op materiële vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING Buitengewone baten en lasten RESULTAAT BOEKJAAR
21
RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserve MBI/stelselrisico Bestemmingsreserve strategie Bestemmingsreserve jubileumfeest Bestemmingsreserve kwaliteit en veiligheid Bestemmingsreserve wetenschappelijk onderzoek
57
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.1.3 Kasstroomoverzicht bedragen x 1.000 2012 €
€
2011 €
€
Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen - bijzondere waardeverminderingen - mutaties bestemmingsreserves - mutaties voorzieningen
1.917
1.270 780 0 607
472
1.275 861 -32 496 2.657
Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden - mutatie onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten - vorderingen - vorderingen/schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk -overschot - kortlopende schulden (excl. schulden aan banken)
22
-28
84
0
-1.589
-981
-514
1.460
37
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest
2.600
1.147 -1.960
1.598
2.614
4.670
76 -89
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
42 -113 -13
-71
2.601
4.599
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa Investeringen immateriële vaste activa Desinvesteringen immateriële vaste activa Investeringen deelnemingen en/of samenwerkingsverbanden Mutatie leningen u/g Overige investeringen in financiële vaste activa
-1.630 8 0 0 0 0 0
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-1.620 0 0 0 0 0 0 -1.622
-1.620
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende schulden Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen
0 -435
695 -643 -435
52
544
3.031
Er is gebruik gemaakt van de indirecte methode
58
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.1.4 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 6.1.4.1 ALGEMEEN Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Daarnaast is de jaarrekening opgesteld conform de handreiking omzetverantwoording 2012, zoals gepubliceerd door de NZa d.d. 11 februari 2013.
Continuïteitsveronderstelling Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling.
Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar.
Toelichting onzekerheden als gevolg van sectorontwikkelingen 2012 Het jaar 2012 kenmerkt zich als een jaar met veel veranderingen die hebben geleid tot sectorbrede financiële risico’s bij ziekenhuizen. De diverse systeemwijzigingen zijn tegelijk ingevoerd en hebben betrekking op de introductie van nieuwe DOT-zorgproducten, de uitbreiding van de financiering van dure geneesmiddelen, de verdere invoering van prestatiebekostiging en het macrobeheersinstrument alsmede invoering van het beheersmodel medisch specialisten. Hierbij is sprake van nieuwe contractvormen met zorgverzekeraars op basis van schadelastjaar en samenloop met zowel het transitiemodel als het beheersmodel medisch specialisten. Deze systeemwijzigingen hebben geleid tot aanpassingen in processen, systemen en verantwoordingsinformatie, administratie en declaratievoorschriften. Als gevolg van deze wijzigingen zijn ervaringscijfers (voor het maken van schattingen) beperkt. Het transitiemodel voor uitbreiding van de prestatiebekostiging bepaalt de omvang van de vordering op het CVZ of de schuld aan het zorgverzekeringsfonds. Een overschrijding van het macro-omzetplafond wordt naar verwachting sectorbreed verrekend en overschrijdingen van het macrohonorariumplafond worden afgedragen aan het zorgverzekeringsfonds. Het verrekenbedrag en de hiervoor genoemde eventuele overschrijdingen worden in belangrijke mate beïnvloed door voornoemde systeemwijzigingen en definitief vastgesteld in 2014 met finale evaluatie voor het beheersmodel in 2016. Gelet op deze ontwikkelingen hebben de diverse veldpartijen (VWS, NZa, NFU, NVZ, ZN en Coziek) gezamenlijk een Handreiking omzetverantwoording 2012 opgesteld met nadere richtlijnen voor het bepalen van de opbrengsten en verrekeningen. De NZa heeft deze Handreiking geformaliseerd als nadere uitleg van haar (beleids)regels. De Handreiking staat verschillende methoden en uitgangspunten voor het bepalen van de opbrengsten en verrekeningen toe. De Raad van Bestuur heeft binnen deze mogelijkheden de methoden en uitgangspunten nader geïnterpreteerd. Voornoemde ontwikkelingen leiden tot inherente onzekerheden rondom de omzet (onder andere bepaling van de schadelast en toerekening daarvan aan de boekjaren 2012 en 2013), de waardering van onderhanden werk, de honorariavergoedingen voor vrijgevestigd medisch specialisten, verrekenbedragen met zorgverzekeraars, het CVZ en het zorgverzekeringsfonds en daarmee ook het resultaat over 2012 en het eigen vermogen ultimo 2012. De Raad van Bestuur heeft ten behoeve van de bepaling van het resultaat en de financiële positie de best
59
DIANET JAARVERSLAG 2012
mogelijke schattingen gemaakt op basis van de beschikbare informatie en deze toegelicht bij de individuele posten onderhanden werk, het verrekenbedrag, de overlopende vordering op het CVZ/schuld aan het zorgverzekeringsfonds, de omzet en niet uit de balans blijkende verplichtingen. Bij de uitwerking van deze ontwikkelingen zijn voor Dianet de volgende punten van belang: • Als gevolg van het feit dat Dianet slechts zorgproducten kent van 1 week, is er ten aanzien van het vaststellen van de verschillende hierboven genoemde posities een redelijke mate van zekerheid. • Met 5 zorgverzekeraars zijn voor 2012 schadelastafspraken overeengekomen op basis van prijs, hoeveelheid en kwaliteit. • De gerealiseerde schadelast per zorgverzekeraar in totaal komt ten opzichte van de schadelastafspraken als volgt uit. Bij 3 zorgverzekeraars is de gerealiseerde schadelast onder het afgesproken plafond gebleven. Dit wordt niet gecompenseerd. Bij 2 zorgverzekeraars is het afgesproken plafond overschreden. Deze 2 overschrijdingen zijn gezamenlijk verantwoord als kortlopende schuld voor een bedrag van € 683.000. • Bij de bepaling van de verwachte over- respectievelijk onderschrijdingen van schadelastafspraken is uitgegaan van alle in 2012 gestarte zorgproducten verminderd met het onderhanden werk per 31-122012. • De waarde van het onderhanden werk is hierbij bepaald op basis van de opbrengstwaarde. Per balansdatum zijn de onderhanden zorgproducten naar rato toegewezen aan 2012 en 2013. • De nuancering van de gefactureerde omzet, vanwege controles door zorgverzekeraars na 2012 die er toe kunnen leiden dat een deel van de gefactureerde omzet afgewezen dan wel gecorrigeerd moet worden, is voor € 250.000 voorzien ten laste van de omzet 2012. • De hoogte van het schaduwbudget is gebaseerd op definitieve gemaakte afspraken met de zorgverzekeraars. • Voor zover de hoogte van de omzet prestatiebekostiging uitkomt beneden of boven het schaduwbudget is sprake van een transitiebedrag. Voor 2012 is 95% van dit bedrag opgenomen als te betalen verrekenbedrag. Voor verdere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op de balans onder punt 6. De uiteindelijke uitkomsten zullen blijken uit de eindafrekeningen met zorgverzekeraars, het definitieve verrekenbedrag en een eventuele definitieve overschrijding van het macro-omzetplafond en macrohonorariumplafond en kunnen materieel afwijken van de in deze jaarrekening opgenomen bedragen gebaseerd op de beste schatting. De Raad van Bestuur is van mening dat met voornoemde toelichting de jaarrekening het vereiste inzicht geeft in het resultaat en de financiële positie van de instelling.
60
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.1.4.2 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten in de balans en de resultatenrekening zijn in de jaarrekening genummerd.
Materiële vaste activa De toegepaste afschrijvingstermijnen van de activasoorten zijn: grondkosten (erfpacht) terreinvoorziening (parkeerterrein in eigendom)
30 jaar n.v.t.
gebouwen:
hoofdsom
30 jaar
directiekosten
30 jaar
rentekosten
30 jaar
startkosten
30 jaar
renovatiekosten
30 jaar, gekoppeld aan hoofdsom
verbouwingen (extra verdieping)
30 jaar, gekoppeld aan hoofdsom
installaties
20 jaar
idem renovatie
20 jaar
dialyseapparatuur
7 jaar
inventaris
10 jaar
vervoermiddelen
5 jaar
automatisering
5 jaar
Waardering onroerend goed Jaarlijks moet worden nagegaan of de waardering van de materiële vaste activa niet te hoog is (de zogenaamde impairment test). In 2012 is er wederom een uitvoerige impairment test voor de activa van Dianet uitgevoerd. Voor het pand Lunetten gelegen aan de Brennerbaan te Utrecht is er een indicatie om net als in 2011 over te gaan tot bijzondere waardevermindering.
Impairment Eind 2012 is beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat het pand Lunetten onderhevig is aan bijzondere waardevermindering.
Externe indicaties Door de kredietcrisis en de aanhoudende malaise op de markt voor zakelijk vastgoed is de waarde van onroerend goed de laatste periode gedaald. Dianet heeft in 2012 het pand Lunetten laten taxeren. De geschatte waarde varieerde tussen € 1.770.000 en € 4.070.000. Inmiddels is het vastgoed Utrecht gemiddeld weer gedaald De WOZ-waarde met peildatum 1 januari 2012 is € 4.214.000. De huidige boekwaarde van het pand/grond en installaties is € 3.169.000.
Interne indicaties •E r zijn geen aanwijzingen voor economische veroudering van het pand. •E r zijn geen indicaties dat de economische prestaties van het actief beduidend zijn verminderd of zullen verminderen. De resultaten zijn goed en zullen ook het komende jaar goed zijn. •P er 1 januari 2015 gaat Dianet naar verwachting verhuizen naar een locatie op het terrein van het Diakonessenhuis Utrecht.
61
DIANET JAARVERSLAG 2012
Conclusie Gezien de geplande verhuizing naar een ander pand in 2015 en de verslechtering van de vastgoedmarkt is het nodig om over te gaan tot bijzondere waardevermindering van het pand Lunetten gelegen aan de Brennerbaan te Utrecht. De huidige boekwaarde van het pand inclusief installaties is € 3.169.000. Op januari 2015 is de boekwaarde € 2.550.000. Aangezien Dianet nog geen huurder heeft voor het pand aan de Brennerbaan, moet worden uitgegaan van de laagste waardering op deze datum, € 1.770.000. De bijzondere waardevermindering bedraagt € 780.000.
Financiële vaste activa Financiële vaste activa worden opgenomen voor de nominale waarde, onder aftrek van voorziening voor oninbaarheid.
Voorraden Voorraden zijn gewaardeerd tegen de laatst bekende inkoopprijs onder aftrek van een voorziening voor incourantheid, voorzover daartoe aanleiding bestaat. Per balansdatum was hier geen sprake van. De eindvoorraden 2012 van locatie Amsterdam en Utrecht zijn aan het begin van 2013 bepaald op basis van een volledige inventarisatie van de voorraad.
Onderhanden zorgproducten uit hoofde van DBC’s De onderhanden zorgproducten uit hoofde van DBC’s worden gewaardeerd tegen de opbrengstwaarde van het DBC-zorgproduct. De productie van de onderhanden zorgproducten is bepaald door de openstaande verrichtingen te koppelen aan de DBC’s die ultimo boekjaar openstonden.
Vorderingen Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. Bij de voorzieningen wordt dit apart toegelicht.
Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden.
Voorzieningen (algemeen) Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. De volgende voorzieningen zijn opgenomen: reorganisatie/herstructurering, jubilea, verkoopklaar maken van het pand, persoonlijk levensfasebudget en materiële controles door zorgverzekeraars.
Voorziening materiële controles door zorgverzekeraars Op basis van ervaringscijfers uit het DBC-tijdperk is een inschatting gemaakt van te verwachten correcties door zorgverzekeraars. Voor de jaren tot en met 2011 is een bedrag van € 242.000 voorzien ten laste van het financieringsverschil. Voor het jaar 2012 is een bedrag voorzien van € 250.000 ten laste van de omzet 2012.
62
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.1.4.3 GRONDSLAGEN VAN RESULTAATBEPALING Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Baten en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend.
Pensioenen Dianet heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen op basis van middelloon welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Dianet heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij Pensioenfonds Zorg en Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Dianet heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling en heeft alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord. Naar de stand van ultimo december 2012 is de dekkingsgraad van het pensioenfonds 101%. In 2014 dient het pensioenfonds een dekkingsgraad van tenminste 105% te hebben. Het pensioenfonds verwacht hieraan te kunnen voldoen en voorziet geen noodzaak voor de instellingen om extra stortingen te verrichten of om bijzondere premieverhogingen door te voeren.
63
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.1.5 Toelichting op de balans bedragen x 1.000 ACTIVA 1. Materiële vaste activa 31-dec-12 €
31-dec-11 €
Grond Gebouwen Installaties Dialyseapparatuur Inventaris Vervoermiddelen Automatisering
154 1.486 750 2.779 1.398 54 251
230 2.151 1.098 2.358 1.213 76 114
Totaal materiële vaste activa
6.871
7.239
Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:
2012
2011
€
€
Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Af: afschrijvingen Af: bijzondere waardeverminderingen Af: desinvesteringen
7.239 1.691 1.270 780 8
7.798 1.578 1.275 861 0
Boekwaarde per 31 december
6.871
7.239
Aanschafwaarde Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve afschrijvingen
14.633 1.641 6.120
14.444 861 6.343
De specificatie is als volgt:
Voor een nadere specificatie van het verloop van de WTZi- en de WMG-gefinancierde vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 6.1.6.
64
DIANET JAARVERSLAG 2012
2. Financiële vaste activa De specificatie is als volgt:
Overige vorderingen Voorziening oninbare vorderingen Totaal financiële vaste activa
31-dec-12 €
31-dec-11 €
216 -216
216 -216
0
0
Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt: € Boekwaarde per 1 januari
0
0
Bij: vrijval voorziening Af: naar kortlopende vorderingen Af: ontvangen aflossing leningen
0 0 0
54 -54 0
Boekwaarde per 31 december
0
0
Dit betreft een langlopende vordering op Cablon Medical B.V. Het saldo van € 216.000 is geheel voorzien. De afgesproken aflossingen bedragen € 54.000 per jaar. Bij ontvangst van een aflossing valt er een gelijk bedrag vrij uit de voorziening. 3. Voorraden De specificatie is als volgt:
31-dec-12 €
31-dec-11 €
Utrecht-Lunetten: Kunstnieren Overige hemodialyseartikelen Peritoneale dialyseartikelen Epo Overige apotheekartikelen Overige magazijnartikelen Amsterdam: Overige magazijnartikelen
34 66 24 55 25 31
28 63 30 77 12 39
105
113
Totaal voorraden
340
362
31-dec-12 €
31-dec-11 €
Onderhanden werk DBC-zorgproducten B-segment Onderhanden werk DBC's A-segment
211 0
0 295
Totaal onderhanden projecten
211
295
4. Onderhanden werk uit hoofde van DBC’s / DBC-zorgproducten De specificatie is als volgt:
De positie onderhanden werk is bepaald door de over het jaar heen lopende zorgproducten c.q. DBC’s te waarderen tegen de opbrengstwaarde. Ten behoeve van een juiste vergelijking is de balans per 31 december hierop aangepast in relatie met de post nog te factureren omzet.
65
DIANET JAARVERSLAG 2012
5. Vorderingen uit hoofde van financieringstekort en schulden uit hoofde van financieringsoverschot Specificatie saldo 31-dec-12
31-dec-11
39 -39 0 242
39 0 -311 0
242
-272
31-dec-12 €
31-dec-11 €
Vorderingen op debiteuren Nog te factureren omzet DBC-zorgproducten c.q. DBC's Overige vorderingen:
3.913 3.243 200
2.571 2.295 900
Totaal overige vorderingen
7.355
5.766
31-dec-12 €
31-dec-11 €
Bankrekeningen Kassen
7.249 1
6.706 1
Totaal liquide middelen
7.250
6.706
opbrengstverrekening 2010 voorziening opbrengstverrekening 2010 opbrengstverrekening 2011 dotatie voorziening materiële controles 2011 en eerder
7. Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt:
8. Liquide middelen De specificatie is als volgt:
66
DIANET JAARVERSLAG 2012
9. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:
Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen
31-dec-12 €
31-dec-11 €
0 9.465 1.016 10.481
0 7.563 1.016 8.579
Kapitaal Het verloop is als volgt weer te geven:
Kapitaal
Saldo per Resultaat1-jan-12 bestemming € €
Overige mutaties €
Saldo per 31-dec-12 €
0
0
0
0
0
0
0
0
Saldo per Resultaat1-jan-12 bestemming € €
Overige mutaties €
Saldo per 31-dec-12 €
Collectief gefinancierd gebonden vermogen Het verloop is als volgt weer te geven:
Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserves: MBI/stelselrisico Strategie Jubileumfeest Kwaliteit en veiligheid Wetenschappelijk onderzoek
7.145
342
0
7.487
0 0 100 200 118
1.500 100 50 -72 -18
0 0 0 0 0
1.500 100 150 128 100
Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen
7.563
1.902
0
9.465
Saldo per Resultaat1-jan-12 bestemming € €
Overige mutaties €
Saldo per 31-dec-12 €
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Het verloop is als volgt weer te geven:
Algemene reserve
1.016
0
0
1.016
Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen
1.016
0
0
1.016
67
DIANET JAARVERSLAG 2012
10. Voorzieningen Het verloop is als volgt weer te geven:
Saldo per 1-jan-12
Materiële controles door zorgverzekeraars Reorganisatie/herstructurering Jubilea Verkoopklaar maken pand Veiligheidtransformatoren Persoonlijk levensfasebudget (PLB) Totaal voorzieningen
Dotatie Onttrekking
Vrijval
€
€
€
Saldo per 31-dec-12 €
0
250
0
0
250
282 212 286 0 1.576 2.356
0 32 0 620 383 1.285
214 21 128 0 301 664
14 0 0 0 0 14
54 223 158 620 1.658 2.963
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moeten worden beschouwd: 31-dec-12 Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
1.733 1.230 576
11. Langlopende schulden 31-dec-12 €
31-dec-11 €
Schulden aan banken Schuld aan leverancier
2.687 452
2.968 535
Totaal langlopende schulden (nog voor meer dan een jaar)
3.138
3.503
Het verloop is als volgt weer te geven:
2012 €
2011 €
Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen
3.938 0 435
3.886 695 643
Stand per 31 december
3.503
3.938
365
435
3.138
3.503
365 3.138 2.411
435 3.503 2.565
De specificatie is als volgt:
Af: aflossingsverplichting komend boekjaar Stand langlopende schulden per 31 december Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar de bijlage overzicht langlopende schulden. De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. Door de ABN AMRO Bank N.V. is een kredietfaciliteit verstrekt tot een bedrag van € 13.187.626. Ter verkrijging van dit krediet is het onroerend goed aan de Brennerbaan 130 te Utrecht als zekerheid gesteld voor een bedrag van € 5.000.000. Tevens zijn de bedrijfsinventarissen, de voorraden en de vorderingen verpand.
68
DIANET JAARVERSLAG 2012
6. Schuld uit hoofde van transitieregeling 2012 €
De specificatie is als volgt:
Schaduwbudget (op basis van afspraken met verzekeraars)
28.719
Af: B nieuw (binnen transitiemodel = B-2012) honorariumomzet loondienst met vergoeding in schaduwbudget in B nieuw
28.790
Transitiebedrag
-71 31-dec-12 €
Waarvan gepresenteerd als: - schuld uit hoofde van transitieregeling
67 67
Het transitiebedrag wordt verwerkt in: 2012 95% 67 2013 70% 50 Toelichting: De NZa vereist in de Regeling Transitie bekostigingsstructuur medisch specialistische zorg (NR/CU-208) dat een instelling voor medisch specialistische zorg de gerealiseerde omzet uit prestatiebekostiging en de omzet die zou zijn behaald onder de oude bekostigingssystematiek jaarlijks vaststelt. Het verschil tussen beide bedragen wordt aangeduid met de term transitiebedrag. De zorginstelling neemt een vordering respectievelijk een schuld uit hoofde van de Regeling Transitie bekostigingsstructuur medisch specialistische zorg op als afzonderlijke post in de balans. 12. Schulden uit hoofde van honorariumplafond
Lokaal omzetplafond -/- gedeclareerd -/- mutatie onderhanden werk Saldo onderschrijding
Gedeclareerd aan het ziekenhuis
Totaal 2012
582 567 4 11
582 567 4 11
Als de honorariumomzet van de vrijgevestigd specialisten in een ziekenhuis of een zelfstandig behandel centrum boven het door de NZa vastgestelde plafond uitkomt, draagt de zorginstelling het meerdere af aan het zorgverzekeringsfonds. Dit zogenaamde honorariumplafond is gebaseerd op de beleidsregel Beheersmodel vrijgevestigd medisch specialisten (BR/CU-2041) en de Nadere regel Beheersmodel vrijgevestigd medisch specialisten (NR/CU-207).
69
DIANET JAARVERSLAG 2012
13. Overige kortlopende schulden 31-dec-12 €
31-dec-11 €
Crediteuren Overschrijding omzetplafond zorgverzekeraars Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld Vakantiedagen Overige schulden:
1.163 683 365 661 188 13 483 192 1.873
1.641 0 435 524 211 20 458 86 2.284
Totaal overige kortlopende schulden
5.621
5.659
De specificatie is als volgt:
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen
Per 1 oktober 2002 huurt Dianet de locatie A01 in het gebouw van het AMC. De jaarhuur bedraagt € 22.304, prijspeil oktober 2002. Per 16 november 2006 huurt Dianet de nieuw gebouwde locatie Q01 op het terrein van het AMC. De jaarhuur bedraagt € 460.000 prijspeil 2010. Daarnaast wordt een ruimte gehuurd in het Diakonessenhuis. De jaarhuur bedraagt maximaal € 38.451. Bovendien huurt Dianet apparatuur t.b.v. peritoneale dialyses. De jaarhuur bedroeg € 233.367. Daarnaast heeft de stichting een leasecontract lopen voor kopieerapparatuur. De jaarlijkse leasetermijn bedraagt circa € 16.000 en heeft betrekking op een contract met een looptijd van langer dan één jaar.
Verplichtingen uit hoofde van het macrobeheersinstrument
Het macrobeheersinstrument wordt door de minister van VWS ingezet om overschrijdingen van het macrokader zorg terug te vorderen bij instellingen voor medisch specialistische zorg. Het macrobeheersinstrument is uitgewerkt in de Aanwijzing macrobeheersmodel instellingen voor medisch specialistische zorg. Jaarlijks wordt door de Nederlandse Zorgautoriteit ambtshalve een mbi-omzetplafond vastgesteld. Tevens wordt door de NZa jaarlijks een omzetplafond per instelling vastgesteld, welke afhankelijk is van de realisatie van het mbi-omzetplafond van alle instellingen gezamenlijk. Deze vaststelling vindt plaats nadat door de Minister van VWS de overschrijding van het mbi-omzetplafond uiterlijk vóór 1 december van het opvolgend jaar is gecommuniceerd. Voor 2012 is het mbi-omzetplafond door de NZa vastgesteld op € 16.634.000.000 (prijsniveau 2011). Bij het opstellen van de jaarrekening 2012 bestaat nog geen inzicht in realisatie van het mbiomzetplafond over 2012. Dianet is nog niet in staat een betrouwbare inschatting te maken van de uit het macrobeheersinstrument voortkomende verplichting en deze te kwantificeren. Als gevolg daarvan is deze verplichting niet tot uitdrukking gebracht in de balans van de stichting per 31 december 2012
70
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.1.6 Mutatieoverzicht materiele vaste activa/financiele vaste activa
op grond van art. 5a Regeling Verslaggeving WTZi
bedragen x 1.000 6.1.6.1 WTZi-vergunningplichtige vaste activa Grond
Gebouwen
Installaties
Subtotaal vergunningen
Totaal
€
€
€
€
€
Stand per 1 januari 2012 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen
466 53 183
3.990 541 1.298
2.034 268 669
6.490 861 2.150
14.444 862 6.323
Boekwaarde per 1 januari 2012
230
2.151
1.098
3.478
7.239
0 51 24
0 482 183
0 246 102
0 780 309
1.691 780 1.270
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
1.481 1.474 8
27
299
144
471
1.192
Stand per 31 december 2012 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen
466 104 208
3.990 1.023 1.481
2.034 514 771
6.490 1.641 2.460
14.633 1.641 6.120
Boekwaarde per 31 december 2012
154
1.486
750
2.389
6.871
0%, 3,33%
3,33%, 5%
5%
Mutaties in het boekjaar - investeringen - herwaarderingen - afschrijvingen - desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo)
Afschrijvingspercentage
71
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.1.6.2 WTZi-meldingsplichtige vaste activa Automatisering
Subtotaal meldingsplichtige activa
€
€
Stand per 1 januari 2012 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen
415 0 301
415 0 301
Boekwaarde per 1 januari 2012
114
114
Mutaties in het boekjaar - investeringen - herwaarderingen - afschrijvingen
208 0 63
208 0 63
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
314 307 7
314 307 7
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
137
137
Stand per 31 december 2012 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen
308 0 57
308 0 57
Boekwaarde per 31 december 2012
251
251
Afschrijvingspercentage
20,0%
72
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.1.6.3 WMG-gefinancierde vaste activa Dialyseapparatuur
Inventaris
Vervoersmiddelen
Subtotaal WMG
€
€
€
€
Stand per 1 januari 2012 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen
4.735 0 2.377
2.652 0 1.439
132 0 56
7.519 0 3.872
Boekwaarde per 1 januari 2012
2.358
1.213
76
3.647
Mutaties in het boekjaar - investeringen - herwaarderingen - afschrijvingen
1.048 0 627
429 0 243
6 0 27
1.483 0 898
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
769 769 0
398 397 1
0 0 0
1.168 1.167 1
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
421
185
-21
584
Stand per 31 december 2012 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen
5.014 0 2.235
2.683 0 1.285
137 0 83
7.834 0 3.603
Boekwaarde per 31 december 2012
2.779
1.398
54
4.231
14,3%
10,0%
20,0%
Afschrijvingspercentage
73
1-mei-04
1-mei-04
1-mrt.-05
1-nov.-06
1-nov.-06
1-jan.-11
ABN AMRO BANK N.V.
ABN AMRO BANK N.V.
ABN AMRO BANK N.V.
ABN AMRO BANK N.V.
ABN AMRO BANK N.V.
Fresenius Medical Care BV
Totaal
1-okt.-03
Datum
ABN AMRO BANK N.V.
Leninggever
bedragen x 1.000
695
770
270
1.200
2.300
1.610
700
€
Hoofdsom
10
7
9
7
20
26
10
onderhands
onderhands
onderhands
onderhands
onderhands
onderhands
Totale Soort lening looptijd
6.1.7 Overzicht langlopende schulden ultimo 2012
5,10%
5,25%
4,38%
2,61%
2,61%
4,50%
%
Werkelijke rente
3.938
618
193
113
43
1.869
963
140
€
Restschuld 31 december 2011
0
0
0
0
0
0
0
0
€
Nieuwe leningen in 2012
435
83
110
30
43
58
41
70
€
3.503
535
83
83
0
1.811
922
70
€
Restschuld Aflossing 31 december in 2012 2012
2.411
171
0
0
0
1.524
716
0
€
Restschuld over 5 jaar
8
1
3
0
13
17
1
Resterende looptijd in jaren eind 2012
lineair
lineair
lineair
lineair
lineair
lineair
Aflossingswijze
365
83
83
30
0
58
41
70
€
Aflossing 2013
DIANET JAARVERSLAG 2012
74
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.1.8 Toelichting op de resultatenrekening over 2012 bedragen x 1.000 14. Omzet DBC-zorgproducten B-segment 2012 €
2011 €
DBC-zorgproducten B-segment Mutatie onderhanden projecten DBC's / DBC-zorgproducten B-segment
28.870 -80
0 0
Totaal
28.790
0
De specificatie is als volgt:
15. Opbrengsten uit hoofde van te verrekenen transitiebedrag medisch specialistische zorg 2012 €
2011 €
Verrekenbedrag 2012
-67
0
Totaal
-67
0
De specificatie is als volgt:
2012 €
2011 €
AMC dialyseactiviteiten polimedewerkers functieassistent en kinderverpleegkundige overige FZO ZMC overige
1.721 341 43 62 312 613 299
1.582 358 41 148 259 810 202
Totaal
3.391
3.400
De specificatie is als volgt:
2012 €
2011 €
Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Andere personeelskosten:
10.966 1.478 1.004 797
10.712 1.345 947 757
Subtotaal Personeel niet in loondienst
14.245 872
13.761 731
Totaal personeelskosten
15.117
14.492
De totale kosten voor de inzet van VDA's bedroegen
1.945
1.869
Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden, exclusief stagiairs
225,5
223,4
De specificatie is als volgt:
16. Overige bedrijfsopbrengsten
17. Personeelskosten
75
DIANET JAARVERSLAG 2012
18. Afschrijvingen op materiële vaste activa De specificatie is als volgt: Nacalculeerbare afschrijvingen: - materiële vaste activa Overige afschrijvingen: - materiële vaste activa Totaal afschrijvingen
2012 €
2011 €
1.207
1.103
63
172
1.270
1.275
Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening - vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten
2012
Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening waarvan nacalculeerbare afschrijvingen
1.270 1.207
In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten: - WTZi-vergunningplichtige vaste activa - WTZi-meldingsplichtige vaste activa - WMG-gefinancierde vaste activa Totaal vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten
309 0 898 1.207
€
19. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa 2012 €
2011 €
Bijzondere waardeverminderingen van: - materiële vaste activa
780
861
Totaal
780
861
De specificatie is als volgt:
2012 €
2011 €
Voedingsmiddelen Hotelmatige kosten Algemene kosten Patiënt- en bewonersgebonden kosten EPO
283 351 1.322 7.572 1.230
271 276 1.219 7.455 1.355
Onderhoud en energiekosten: - Onderhoud - Water - Energiekosten gas 100% groen - Energiekosten elektriciteit 100% groen - Energie transport en overig Subtotaal
586 28 61 43 22 740
563 32 70 52 28 745
Huur en leasing Dotaties en vrijval voorzieningen c.q. kortlopende schulden
793 739
891 630
13.030
12.842
De specificatie is als volgt:
20. Overige bedrijfskosten
Totaal overige bedrijfskosten
76
DIANET JAARVERSLAG 2012
21. Financiële baten en lasten 2012 €
2011 €
Rentebaten
76
64
Rentelasten
-91
-108
Totaal financiële baten en lasten
-15
-44
De specificatie is als volgt:
Bezoldiging bestuurders en toezichthouders Welk bestuursmodel is van toepassing op uw organisatie? Eindverantwoordelijke Raad van Bestuur met Raad van Toezicht Wat is de samenstelling van het bestuur of de directie? Eenhoofdig De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2012 is als volgt: Naam 1 2 3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16 17
Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van het bestuur? Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur geweest? Zo ja: hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het verslagjaar? Wat is de aard van de (arbeids)overeenkomst? Welke salarisregeling is toegepast? Wat is de deeltijdfactor? (percentage) Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, eindejaarsuitkering, salaris en andere vaste toelagen a. Waarvan: verkoop verlofuren b. Waarvan: nabetalingen voorgaande jaren Bruto-onkostenvergoeding Werkgeversbijdrage sociale lasten Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU Ontslagvergoeding Bonussen Totaal inkomen (9 t/m 14, excl. 9a en b) Cataloguswaarde auto van de zaak Eigen bijdrage auto van de zaak
I.I. Kooy-Veenstra 01-09-05 ja ja 12 bepaalde tijd NVTZ-adviesregeling 100% 177 0 0 4 6 20 0 0 208
77
DIANET JAARVERSLAG 2012
De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het jaar 2012 is als volgt: Naam
Functie
Bezoldiging €
mwdrs. M.A.A. Acampo drs. G.H.F. Boekhoff MSM prof. dr. R.H.J.M. Gradus mw drs. J.H.M. van Bussel
voorzitter lid lid lid
8 5,5 5,5 5,5 24,5
Mw van Bussel heeft haar bezoldiging gedoneerd aan een goed doel.
Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) De bezoldiging van de functionarissen die over 2012 in het kader van de Wopt verantwoord worden, is als volgt: 1 2 3 4 5 6
Functionaris (functienaam) In dienst vanaf (datum) In dienst tot (datum) Belastbaar loon (in €) Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn (in €) Uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband (in €)
voorzitter raad van bestuur 1-sep.-05 31-aug.-17 165 40 0
Totaal beloning in kader van de Wopt (4, 5 en 6)
205
7
200
Beloning 2011
Motivatie overschrijdingen van het gemiddelde belastbare loon per jaar van ministers: Toelichting: In het belastbaar loon is een vergoeding voor de zakelijke kilometers opgenomen; in totaal een bedrag van € 2.933. Per saldo was de bezoldiging in 2012 € 202.414. Het salaris is op grond van de bestaande arbeidsovereenkomst van 2006 en past binnen de voor Dianet geldende BBZ-schaal, d.w.z. passend binnen de toeslagregeling.
Honoraria accountant
2012 €
2011 €
41
33
0
4
0 0
0 0
41
36
De honoraria van de accountant over 2012 zijn als volgt: 1 2 3 4
Controle van de jaarrekening Overige controlewerkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie) Fiscale advisering Niet-controlediensten
Totaal honoraria accountant
78
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.2 OVERIGE GEGEVENS 6.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening De Raad van Bestuur van de stichting Dianet heeft de jaarrekening 2012 besproken in de vergadering van 18 april 2013 en vastgesteld op 29 mei 2013. De Raad van Toezicht van de stichting Dianet heeft de jaarrekening 2012 besproken in de vergadering van 18 april 2013 en goedgekeurd op 29 mei 2013.
6.2.2 Resultaatbestemming Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in paragraaf 6.1.2.
6.2.3 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders
W.G. mw mr. I.I. Kooy-Veenstra
W.G. mw drs. M.A.A. Acampo
W.G. drs. G.H.F. Boekhoff MSM
W.G. mw drs. J.H.M. van Bussel
W.G. prof. dr. R.H.J.M. Gradus
79
DIANET JAARVERSLAG 2012
6.2.4 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: De Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur van Stichting Dianet VERKLARING BETREFFENDE DE JAARREKENING Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2012 van Stichting Dianet te Utrecht gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de winst-en-verliesrekening over 2012 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur De Raad van Bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, beide in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi. De Raad van Bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als hij noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de raad van bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
80
DIANET JAARVERSLAG 2012
Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Dianet per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi.
Benadrukking van onzekerheden als gevolg van sectorontwikkelingen 2012 Wij vestigen de aandacht op paragraaf 6.1.4.1. op pagina 59 in de toelichting op de jaarrekening waarin de Raad van Bestuur een nadere toelichting heeft opgenomen op de sectorontwikkelingen 2012 en de invloed hiervan op de jaarrekening. Deze situatie doet geen afbreuk aan ons oordeel.
VERKLARING BETREFFENDE OVERIGE BIJ OF KRACHTENS DE WET GESTELDE EISEN Ingevolge artikel 2 Regeling verslaggeving WTZi juncto artikel 2:393 lid 5 onder e BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd.
Utrecht, 29 mei 2013
Ernst & Young Accountants LLP
w.g. drs. J.J. van Bennekom RA
81