Inleiding
Afweging kruispunttypes
Kruispunttypes
Afwegingscriteria
• Voorrangskruispunt • Rotonde • Eenstrooks • Meerstrooks • Lichtengeregeld kruispunt
• • • • •
Capaciteit Verkeersveiligheid Verkeerssturing Ruimtelijke inpasbaarheid Kostprijs
Imagine the result
1
Voorrangskruispunt
Rotonde
• Capaciteit: • 1200-1400 pae/u
• Capaciteit: (CROW)
• Optimaal voor hoofdrichting, wachttijd voor zijrichting • Verkeersveiligheid:
Enkelstrooksrotonde:
2.000 – 2.500 pae/u
Afhankelijk van inschatting weggebruiker • Drukte (tegenliggers, fietsers, voetgangers)
Dubbelstrooksrot. (enkele toeritten): 2.200 – 3.000 pae/u
• Inrichting
Dubbelstrooksrot. (dubbele toeritten): 3.500 – 4.000 pae/u
• Zichtbaarheid • Verkeerssturing: • voorrangsrichting bevoordeeld t.o.v. ondergeschikte • Ruimtelijke inpasbaarheid: • Kostprijs: • Milieu Imagine the result
Imagine the result
1
Rotonde
Rotonde
Bepalende factoren? - Ontwerp rotonde: zichtbaarheid, straal, aansluitingen
• Verkeersveiligheid: conflictpunten: - Bij enkelstrooksrotonde:
- Verkeersbelasting: - Evenwichtige verdeling over toeleidende takken zorgt voor goede capaciteitsverdeling
- Beperkte aantal conflictpunten - Bovendien minder zware conflicten (weefbeweging – rechtsaf)
- Bij onevenwichtige belasting kan een rotonde tot een langere wachttijden leiden - bv. linksaffers meer belastend dan rechtdoor en rechtsaf:
Imagine the result
-
Rotonde • Verkeersveiligheid: conflictpunten: - Bij dubbelstrooksrotonde: - Groot aantal (16) conflictpunten (o.a. door rijstrookwisselingen) - Bovendien zwaardere conflicten (m.n. snijconflict)
Imagine the result
Rotonde • Verkeersveiligheid: • Inpassing fietsers en voetgangers is groot probleem • Op rotonde / buiten rotonde? • In / uit de voorrang? Afweging veiligheid – comfort • Stoppen voor fietser in de voorrang verhoogt risico op kopstaartongevallen
• Probleem is nog meer uitgesproken bij dubbele toe- en afritten • Radiale aansluitingen o.w.v. lagere snelheid • Slotsom: Minder ongevallen op rotonde, vooral minder zware ongevallen
Imagine the result
Imagine the result
2
Rotonde
Rotonde
• Verkeerssturing: • ‘zelf-regulerend’: geen mogelijkheid tot ingrijpen
• Kostprijs: aanzienlijke aanlegkosten: 150 – 200.000 € • Milieu:
• Kan daarom niet worden toegepast: • Bij zeer hoge verkeersintensiteiten, • Bij grote verschillen in intensiteiten tussen de toeleidende verkeersstromen (waardoor verkeer uit bepaalde richtingen de rotonde niet op kan komen)
• meer continue doorstroming, minder geluid en emissies • Rotonde vs. voorrangskruispunt: de emissie CO stijgt met 6%, emissie Nox met 4% (Hydén & Várhelyi (2000))
• Ruimtelijke inpasbaarheid • Groot ruimtebeslag: minimaal 20 à 30m diameter • Vaak toegepast als ‘verkeerspoort’ • Berijdbaarheid door vrachtverkeer, openbaar vervoer, uitzonderlijk transport (straal ruimtebeslag, snelheid)
Imagine the result
Imagine the result
Turborotonde
Turborotonde
Verkeersstromen (L – RD – R) worden gescheiden vóór rotonde, en blijven gescheiden op rotonde:
• Hogere capaciteit: door efficiënte benutting van binnenstrook CROW: 37.000 vtg/etm • Veiligheid: belangrijke voordelen t.o.v. dubbelstrooksrotonde: • Geen rijstrookwisselingen meer op rotonde • (Wel vóór de rotonde, maar overzichtelijker)
• Geen snij-conflicten MAAR: • Daardoor ook hogere snelheid • Inpassing fieter/voetganger
Imagine the result
Imagine the result
3
Lichtengeregeld kruispunt
Lichtengeregeld kruispunt
• Capaciteit: • Formule van Webster: optimale groentijd
• Verkeersveiligheid
• Copt = [ 1,5 x Tv + 5 ] / [ 1 – Som(Ymax)] met: Tv = totale verliestijd Som(Ymax) = som van max. verzadigingsgraden per fase • Als Copt > 120 min: lichtenregeling niet aanvaardbaar • Kruispuntinrichting (aantal opstelstroken en – lengte, verliestijd) • Lichtenregeling (verdeling groentijd i.f.v. belasting) • Andere oplossing • Wachtrijvorming aanvaarden
• Eerste doel van verkeerslichten is voorkomen van (zwaarste) conflicten Bv. conflict met dwarsend verkeer • Bepaalde “deelconflicten” worden geaccepteerd Bv. afslaand verkeer met fietsers en voetgangers wordt getolereerd Bv. conflict van linksaffers met tegemoetkomend verkeer wordt meer en meer beveiligd (“conflictvrije regeling”) • VRI kan specifieke veiligheidsmaatregel zijn: Bv. slechte zichtbaarheid
Bv. bij herhaling van typisch ongevallenpatroon Imagine the result
Imagine the result
Lichtengeregeld kruispunt
Lichtengeregeld kruispunt
• Verkeerssturing: VRI is instrument bij uitstek • Verdeling groentijd i.f.v. gewenste verkeersstromen
• Ruimtelijke inpasbaarheid • Beperkte ruimte-inname (t.o.v. rotonde)
• ‘Bestraffen’ ongewenst gebruik sluiproute • Garanderen doorstroming op prioritaire richtingen (bv. afrit snelweg) • Sturen van wachtrij-opbouw • Prioriteren doelgroepen (OV, fiets, voetganger, ...) • Inmelden • Verlengen • Tweemaal groen per cyclus • Synchronisatie van VRI’s (groene golf) • Snelheidsval: licht gaat op rood als snelheid > toegelaten
• (afhankelijk van benodigde opstelruimte) • Kostprijs: • Afhankelijk van benodigde aanpassingen aan kruispuntinrichting (infrastructurele ingrepen) • Plaatsen verkeerslichten op zich: orde 50 – 100.000€
• Milieu: • Genereert start-stopverkeer, optrekken, en daardoor meer geluid en emissies • (tenzij bij groene golf: harmonisatie snelheid, gegarandeerd groen)
• Typisch ter hoogte van voetgangersoversteekplaatsen (VOP) Imagine the result
Imagine the result
4
Conclusie • De ideale oplossing bestaat niet • Keuze van ‘beste’ oplossing is gevalsafhankelijk • Meestal afweging tussen: • Doorstroming – veiligheid • Autoverkeer – openbaar vervoer - fietser, voetganger • Verkeerskundige oplossing – ruimtelijke inpassing • Kostprijs: investering en beheer
Imagine the result
5
