HERMES Openbaar Vervoer BV t.a.v. dhr. H.D. de Gooijer Postbus 2356 5600 CJ Eindhoven
Uw kenmerk: Uw datum: 30 september 2014 Ons Kenmerk: RGS402 Onderwerp: Tarieven Breng bus 2015
Afschrift aan: Provincie Gelderland, Stadsregio Arnhem - Nijmegen Bijlagen: -
ROCOV Gelderland - Stadsregio p/a Mobycon Postbus 2873 2601 CW DELFT T: 038 - 422 57 80 E:
[email protected] I: www.rocovgelderland.nl Arnhem, 11 november 2014
Geachte heer De Gooijer, Met excuses voor de late beantwoording, mede veroorzaakt door een wijziging in de secretariaatsfunctie, doen wij u onderstaand ons standpunt op uw adviesaanvraag over de tarieven bus in de concessie Arnhem – Nijmegen toekomen. Landelijke producten en tarieven De landelijke tarieven worden centraal vastgesteld. De gezamenlijke ROCOV’s hebben hierover reeds een gezamenlijk advies aan het ROVB uitgebracht. Lokale producten en tarieven Algemeen: Het voorstel om ook de regionale producten met de LTI te verhogen is volgens het bestek. Het ROCOV gaat hiermee akkoord. Ad i) OV RIT-kaart Het handhaven van de huidige prijszetting van het RIT-kaartje heeft onze instemming, mits daaraan het overstaprecht wordt gekoppeld. Zonder dit recht kunnen de kosten voor een reiziger fors oplopen voor een relatief korte afstand. Om een reiziger niet te straffen voor het feit dat hij tijdens zijn reis noodgedwongen moet overstappen dringen wij er sterk op aan om overstaprecht voor het RIT-kaartje te introduceren. Aanpassingen aan de zone indeling kunnen wij pas beoordelen na ontvangst van de gegevens hiervan. Wij zijn het overigens niet met u eens dat reizen met een RIT-kaartje altijd duurder moet zijn dan reizen op saldo! Advies: We gaan akkoord met de prijs van het Rit-kaartje.
1
Advies: Aanpassingen aan zones kunnen wij pas beoordelen na ontvangst van de voorgenomen veranderingen. Wij verwachten uw aanvraag voordat u de zone indeling verandert. Advies: Introduceer overstaprecht en interoperabiliteit met andere vervoerders, maak de RIT-kaart aantrekkelijk voor potentiële OV reizigers. Ad j) Regionaal kilometertarief bus Op 17 augustus 2014 heeft u de kilometerprijs mogen verhogen tot Euro 0,137,waarmee u t.o.v. de vijf grootste steden een gemiddelde positie inneemt. Zoals u weet nam het ROCOV het standpunt in dat de door u ervaren mindere opbrengst hoort bij het bedrijfsrisico dat u genomen heeft toen u de concessie aanging. Als elke vervoerder ca. 1,5 jaar na het winnen van een concessie om een prijsverhoging zou vragen, heeft de beperkte marktwerking helemaal geen waarde meer. Daarnaast vraagt u wederom om een verhoging van de kilometerprijs wegens verminderde inkomsten uit de SOV welke door ons al eerder is afgewezen. Het ROCOV vindt het onredelijk dat "gewone" reizigers zouden moeten betalen voor onvoldoende opbrengsten van een andere groep reizigers, de studenten. Zonder het aandragen van nieuwe feiten vraagt u weer om de kilometerprijs te verhogen. Indien de derving van inkomsten uit de SOV door Hermes niet voorzien had kunnen worden bij het aangaan van de concessie dan is dat een issue tussen Hermes en het ministerie van OCW. Dit probleem dient tussen deze twee partijen te worden opgelost. Het ministerie opereert in dit kader als een commerciële partij die zijn verplichtingen moet nakomen, zo niet dan is / kan sprake zijn van contractbreuk. Opheffen lijn 10 Uit de toelichting van mw. D. Wennekendonk tijdens onze vergadering op 16 oktober j.l. hebben wij begrepen dat uw dreiging om over te gaan tot het opheffen van lijn 10 in Nijmegen niet serieus genomen moet worden.. Nog afgezien van het gegeven op welke wijze dan aan de vraag van de reiziger tegemoet zou worden gekomen, willen wij u erop wijzen dat u conform de bestekeisen (Artikel C 3,2) verplicht bent om de dienstregeling zoals deze voor de start van de concessie was minimaal aan te bieden. Het opheffen van lijn 10 kan dan ook niet aan de orde zijn. In dit kader willen wij u erop wijzen dat het nog steeds voor komt dat meerdere bussen haltes voorbij rijden c.q. dat reizigers pas na passeren van meerdere bussen mee kunnen. Wij vragen ons af of u wel aan de gestelde normen voldoet t.a.v. het percentage ritten waarin niet alle reizigers aan de halte vervoerd kunnen worden (C 4.38). Tevens constateren wij dat in de daluren en in de tegenspits er capaciteit overblijft. Dit vraagt niet om het verminderen van de dienstregeling want dat zou direct leiden tot ondercapaciteit. Het geeft echter wel aan dat er ruimte is om de inkomsten te verhogen door reizigersgroei. Het ROCOV constateert bovendien dat het gebruiksgemak van lijn 10 voor incidentele (betalende!) reizigers zeer gering is. Wij adviseren dan ook om na te gaan hoe u incidentele bezoekers van de Campus kunt verleiden tot het gebruik van het OV. Graag vernemen wij uw plannen hiervoor.
2
Tevens wijzen wij u er op dat in het bestek is opgenomen dat de opbrengstenverantwoordelijkheid is neergelegd bij de vervoerder. In bestekken zoals deze nu op de markt zijn (b.v. voor concessie Limburg) is vaak expliciet opgenomen dat het risico van veranderingen in de SOV bij de vervoerder liggen. Dat dit niet is opgenomen in het bestek C2013 wil niet zeggen dat u daarmee vrij bent van het risico. Volgens ons maakt het bestek namelijk impliciet duidelijk dat het risico wel bij u als opdrachtnemer ligt omdat niet expliciet vermeld is dat u niet verantwoordelijk bent voor deze specifieke opbrengsten. Daarmee vallen deze opbrengsten onder uw onder verantwoordelijkheid als opbrengstverantwoordelijke. U had het risico van veranderingen in financiering dus moeten afdekken in uw bod op de concessie C2013. Bovendien wijzen wij u er op de verandering van financiering het gevolg is van twee oorzaken: - Allereerst is er sprake van een herverdeling van gelden binnen de sector. Deze herverdeling is gedaan op basis van reisgedrag van studenten. Dat betekent dus dat u minder reizigers hebt. Dat u dit niet terug ziet in lijn 10 betekent niet dat u daarmee recht hebt op compensatie. Elders in uw netwerk zult u minder reizigers hebben. - Een tweede oorzaak is de korting die OCW heeft doorgevoerd. Deze korting past binnen het contract die u heeft afgesloten met OCW. Kortweg, u heeft hier zelf met de ondertekening van het contract mee ingestemd. Daarmee ligt het risico dan ook bij u, als contractant. Bovendien is volgens onze informatie deze korting het gevolg van het inkorten van het reisrecht van studenten van 4+3 jaar naar 4+1 jaar. Dat betekent dat u juist ook een inkomstengroei moet zien omdat deze studenten nu zelf de reis moeten betalen. Dat u deze groei niet herkent kan ook te maken hebben met het eerder aangehaalde gebruiksgemak voor betalende incidentele bezoekers. In de nota van inlichtingen van de concessie Limburg kwamen wij de volgende passage tegen: “Vorig jaar is er door een Begeleidingsgroep Onderzoek Studentenkaart (BOS) opdracht gegeven om de gemaakte kilometers over het regionaal spoor te berekenen. Dit rapport is gepubliceerd door Panteia/Significance op 22 juli 2013. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat de VRS (Vereniging Regionaal Spoor) aanmerkelijk meer inkomsten krijgt uit het SOV contract vanaf 01-01-2014. Wij verzoeken u om de meeste recente begroting van VRS met betrekking tot het jaar 2014 voor de Maaslijn en de Heuvellandlijn te verstrekken, omdat er een significant verschil zit tussen de toebedeelde gelden in 2013 en 2014. Daarnaast vragen wij u om het hierboven genoemde rapport formeel te publiceren, zodat het onderdeel uitmaakt van de aanbestedingsstukken.” Deze vraag komt van uzelf of van één van uw collega-vervoerders op het regionale spoor. Hieruit maken wij op dat u sinds 1 januari te maken heeft met extra inkomsten. Als wij uw gedachtengang volgen zouden deze extra inkomsten hebben moeten leiden tot een lager kilometertarief of tot de inzet van meer trein DRU's. Het ROCOV constateert dat beiden niet het geval is. Advies: ROCOV wijst verzoek vergoeding SOV af. Advies: Zoek mogelijkheden om de bezetting van lijn 10 in de dalperiodes te verhogen. Ad k) Regionaal kilometertarief nachtbus Advies: Akkoord
3
Ad l) Buurtbus Het tarief voor losse kaartjes van €2,- is reeds 4 jaar stabiel, een verhoging is redelijk. Verhoging naar €3,- (50%) is buitensporig. Om een goed advies te kunnen geven hebben we een buurtbusvereniging benaderd. 1) Buurtbusvereniging • Slechts ca. 10% van de reizigers reist met papieren kaartjes. • Hoewel er ook langere ritten met papieren kaartjes gemaakt worden, worden de meeste ritten op korte afstanden gemaakt. • Grote tariefveranderingen worden door de reiziger als onrechtvaardig gezien en leidt vaak tot veel discussie. Hiermee worden vrijwilligers opgezadeld met een probleem van de vervoerder, wat voor chauffeurs een reden is om te stoppen (ervaring uit het verleden). 2) Landelijke situatie Er is een categorie reizigers in de buurtbus die niet of nauwelijks op het reguliere OV overstappen. Met name voor reizigers die korte afstanden reizen is het tarief van €3,- erg hoog. Gelijkschakelen aan het Ritkaartje is dan een forse verhoging. Het Ritkaartje voldoet echter niet aan de wens om het assortiment in de buurtbus eenvoudig te houden. Als resultaat kan gemeld worden dat in meeste buurtbussen een kaartje verkrijgbaar is van circa €2,-. Aangezien slechts een klein deel van de reizigers met papieren kaartjes reist en veel reizigers over slechts korte afstanden reizen kan gesteld worden dat t.o.v. de OV-chipkaart de eventuele inkomstenderving marginaal is. Grote tariefveranderingen geven te veel commotie wat leidt tot afhaken van vrijwilligers en wat mogelijk het aantal ritten sterk kan verminderen of zelfs tot opheffen van de buurtbus kan leiden. Met een verhoging naar €3,- neemt u een eenzame (hoge) positie in wat betreft de papieren kaartjes in de bus. Dit leidt tot het volgende advies. Advies: Verhoog de prijs van het papieren kaartje met niet meer dan met de LTI, in reële stapjes, gebruik “ronde prijzen” om de afrekening door de (vrijwillige) chauffeur eenvoudig te houden. ad m) 24/48/72 uurskaart Wij zijn benieuwd naar het gebruik van deze kaartsoort, wat is de efficiency van de promotie van deze kaart? Advies: Akkoord ad n) Jeugdland Advies: Akkoord ad o) Vierdaagse Verhoging van de prijs met 6% - 11%, in relatie tot het gegeven dat vorig jaar geen verhoging heeft plaatsgevonden, is voor het ROCOV acceptabel . Speciale bussen die vroeg in de ochtend rijden om wandelaars naar het startpunt te brengen. Advies: Akkoord
4
ad p) Kunstbuskaartje Advies: Akkoord ad q) Kidskaartje Wel bijzonder dat men met een Kidskaartje wel mag overstappen en met een Ritkaartje niet; graag gelijk schakelen . Advies: Akkoord met de prijs ad r) Breng Vrij Akkoord met verhogingen met de LTI cumulatief. Verlaging van de korting voor kinderen en scholieren zal zeker leiden tot vermindering van gebruik. Het is zeer de vraag of dat verstandig is. Advies: Overweeg uw aanvraag voor verlaging van de korting voor scholieren en kinderen. Vragen Mocht u naar aanleiding van dit advies nog vragen hebben dan kunt u contact opnemen met het secretariaat. De gegevens staan bovenaan deze brief. Met vriendelijke groet, namens de consumentenorganisaties verenigd in ROCOV Gelderland – Stadsregio,
G.J. Mouw, voorzitter ROCOV Gelderland - Stadsregio
5
