Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
Schoolgegevens:
Openbare Daltonschool Elserike
Brinnummer: Adres: Postcode en plaats: Telefoon: Locatie directeur: Website: E-mail:
09FH00 Herikerweg 36 7475 TT Markelo Tel: 0547 362095 Dhr. A.J.J. ten Donkelaar www.elserike.nl
[email protected]
Bestuursgegevens: Bestuursbureau:
Mailadres: Website: Administratienummer:
Stichting Openbaar Primair Onderwijs Hof van Twente Kievitstraat 67a 7471 EL Goor 0547 276638 Postbus 220 7470 AE Goor
[email protected] www.opohvt.nl 41785
Directiegegevens:
Bestuur en directie
Directeur/bestuurder : Bovenschools directeur : Wiene, Wiekslag, Azelo, Stedeke, Markvelde, Deldenerbroek, Zwaluw Bovenschools directeur : Puntdak, Gijmink, Stokkum, Brookschole, Elserike Hoofd stafbureau : Administratief medewerker : Directeur/bestuurder :
Dhr. B. van den Berg Dhr. R. Geerdink
Postadres:
Voorzitter Lid Lid Lid
Dhr. T. Maatman
Mevr. A. Klein Oonk Mevr. Y. Overbeek Dhr. B. van den Berg
Raad van Toezicht Dhr. M. Verbeek Mevr. M. Peters Dhr. A. Huizinga Dhr. H. Wevers
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
2
Schoolplan 2015-2019
I
Stichting OPO Hof van Twente
nhoudsopgave
Hoofdstuk
Titel
Pagina
Schoolgegevens
2
Inhoudsopgave
3
1
Inleiding
4
2
Pluriform openbaar onderwijs in de Hof van Twente
De visie De missie De vertaling naar de school Onderliggende beleidsstukken
4 6 7 8
3
Korte typering van de school en de leerling-populatie
9
4
Ontwikkelpunten en profilering
10
5
Wettelijke opdrachten
12
6
Personeelsbeleid en organisatie
17
7
Kwaliteitsbeleid
18
8
Leerlingenzorg
Algemeen
21
Schoolspecifiek
22
9
Huisvesting, financiën en inrichting
24
10
Informatie- en communicatietechnologie
26
11
Planning en beleidsvoornemens
30
12
Bijlagen Lesmethoden
33
Organisatie van de leerlingenzorg
34
Leerlijnen ICT
40
21st Century Skills
41
Leesplan 2015-2019
42
13
Instemming MR en vaststelling bevoegd gezag
45
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
3
Schoolplan 2015-2019
1
Stichting OPO Hof van Twente
Inleiding
Voor u ligt het nieuwe schoolplan 2015 - 2019. Er is wederom gekozen voor een compact format om te komen tot een kernachtige beschrijving van een meerjarig integraal strategisch beleid. Onze identiteit is in 1 pagina beschreven; het DNA van onze Stichting. Het schoolplan is in eerste instantie een intern instrument om houvast te bieden bij de gemaakte beleidskeuzes en de planning in de komende jaren. Ten tweede dient het schoolplan om verantwoording af te leggen (samen met andere documenten) aan ouders, het bevoegd gezag en aan de onderwijsinspectie. Bij de totstandkoming van het schoolplan is ook gebruik gemaakt van de uitkomsten van de laatste inspectiebezoeken, interne kwaliteitsmetingen, de meest recente ouderenquêtes, een analyse van het voorgaande schoolplan, de bestaande beleidsstukken en de prioriteitstellingen bij BEO (Boeiend en Effectief Onderwijs).
2
Pluriform openbaar primair onderwijs in de Hof van Twente
Visie op het openbaar primair onderwijs Hof van Twente Zicht op het heden; blik op de toekomst SCHOLEN MET LEF ! Denken aan en over de toekomst gaat gepaard met dromen en wensen. Maar ook over de bezorgdheid vanwege maatregelen en ontwikkelingen in het heden die verstrekkende, ook in tijd, gevolgen kunnen hebben voor het onderwijs aan onze scholen. Het is goed deze risico’s in beeld te hebben en te bepalen in hoeverre deze zijn op te vangen, dan wel ten goede zijn te keren middels een andere aanpak of werkwijze met behoud van de gewenste kwaliteit van ons onderwijs. Onze visie is daarom niet bedoeld als een strak omlijnd bestemmingsplan waarin exact staat vermeld wat in 2019 in al onze scholen de onderwijsinhoudelijke invulling zal zijn, maar is ook geen vage afstandelijke beschrijving van “vertaalde” maatschappelijk ontwikkelingen met daaraan gerelateerd onderwijsbeleid. Doel van deze visie is het schetsen van de grote en belangrijkste lijnen; wat kenmerkt ons onderwijs nu en wat straks; wat is onze identiteit? Voor de invulling van het straks, medio 2019, hebben wij onze identiteit gemeenschappelijk vastgesteld. Voor de weg daarnaar toe een stappenplan om deze identiteit om te zetten in realiteit. Wij schetsen onze identiteit en derhalve de invulling van het onderwijs aan de openbare basisscholen binnen de stichting O.P.O. Hof van Twente aan de hand van vijf essentiële vragen en standpunten die voor de kwaliteit van het onderwijs aan onze scholen bepalend zijn. De antwoorden worden omgezet in beleidsafspraken en uitgewerkt gedurende de planperiode om zodoende de opbrengst te realiseren die we voor ogen hebben en daarmee onze belofte hebben ingelost.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
4
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
Identiteitsbewijs OPO Hof van Twente: Ons openbaar onderwijs!:
Onze leerlingen ontwikkelen een beeld van de samenleving als geheel, waarin iedereen een plek heeft. Onze leerlingen gaan met plezier naar school. Onze leerlingen hebben talenten, die worden gezien en ontwikkeld. Onze leerlingen krijgen een sterke basis voor hun eigen en onze toekomst. Onze leerlingen ontwikkelen samen zelfvertrouwen en lef.
Wat zegt dat over ons beeld van leerlingen en ouders? Leerlingen zijn: Uniek met ieder hun eigen talenten. Een inspiratiebron. In staat om bij te dragen aan hun eigen leerproces. Ouders zijn onze informatiebron en verantwoordelijk voor de opvoeding. We gaan op basis van vertrouwen samen door de basisschooltijd, ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid.
Wij beloven (in willekeurige volgorde):
Een uitdagende en veilige leeromgeving. Een podium voor talent. Een fijne schooltijd. Dat de leerling elke dag leert. Dat wij het beste van onszelf geven en ons professioneel blijven ontwikkelen. Dat we vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid het beste uit uw kind halen, zodat het trots is op zichzelf. Een solide basis voor passend vervolgonderwijs. Een open en eerlijke communicatie.
Wat maakt dat wij deze belofte kunnen doen? Waar zijn wij dan zo goed In? Wat is onze unieke kracht? Wij zijn heel goed in: Leerlingenzorg. Omgaan met verschillen tussen individuen, in talenten en niveaus. Uitdagend onderwijzen binnen een breed onderwijsaanbod. Luisteren naar leerlingen. Ontwikkelen van zelfvertrouwen en zelfstandigheid bij de leerlingen. Wij blinken uit in: De verbondenheid met onze directe omgeving. Onderwijsvernieuwing die aansluit bij de visie van de stichting. Wij zijn leidend in: Het stichtingsbreed versterken van de kwaliteit van ons onderwijs door intensieve samenwerking.
Als je werkt voor Stichting OPO Hof van Twente ben je:
Kwaliteitsgericht Positief Bevlogen Betrokken Een teamspeler die samenwerkt en afstemt, ook met ouders en de omgeving van de school Ondernemend en creëer je een uitdagende leeromgeving
Wanneer hebben wij onze belofte ingelost:
Als we een gedeelde verantwoordelijkheid hebben gerealiseerd tussen leerling en leerkracht en tussen leerkracht en ouders, waarbij het gaat over de totale ontwikkeling van het kind. Als de leerling de basisschool verlaat vol zelfvertrouwen, weet waar zijn kwaliteiten zijn, weet waar zijn leerpunten liggen en over voldoende sociale vaardigheden beschikt om succesvol te zijn. Als de leerling zijn talent durft te laten zien. Als ouders en leerlingen optreden als ambassadeurs van onze scholen. Als we onze competenties stichtingsbreed inzetten.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
5
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
De MISSIE Hoewel de opgelegde bezuinigingen en de wettelijke opdrachten en ontwikkelingen zijn die iets extra’s lijken te vragen van het onderwijs en vooral van de man/vrouw voor de klas, moeten we waakzaam zijn dat dit geen taakverzwaring wordt voor de groepsleerkracht. De scholen moeten zich, met z’n allen, meer gaan richten op onze feitelijke opdracht en er zorg voor dragen die zo effectief mogelijk uit te voeren. In het activiteitenplan zal terug te zien zijn dat stichting Openbaar Primair Onderwijs Hof van Twente gaat voor:
Optimaliseren van onderwijsprestaties
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
6
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
A. Voor onze school betekent dit: Elserike heeft ruim 15 jaar geleden een bewuste keus gemaakt in de visie op onderwijs en opvoeden. Toen namelijk werd het traject gestart om te groeien tot een school waarin de zes Daltonprincipes en de leerlingen centraal zouden staan. Daltononderwijs is een visie op onderwijs, de maatschappij en het omgaan met elkaar. Centraal staan: wederzijds respect en het vertrouwen in het vermogen van leerlingen om zelfstandig te kunnen werken en leren. Deze zelfstandigheid stimuleert de leermotivatie en dient een opvoedingsdoel van het daltononderwijs: de creatieve zelfontplooiing van het lerende individu. De Dalton principes zijn: verantwoordelijkheid, zelfstandigheid en samenwerken. Deze principes spelen een rol bij het verwerven van kennis, inzicht en vaardigheden. Daarnaast bevorderen ze de groei naar zelfstandigheid en biedt het de mogelijkheid om de specifieke talenten van de leerlingen ten volle te gebruiken of te ontwikkelen. Wij als Daltonschool streven naar zelfverantwoordelijk leren. Leerlingen zijn dan in staat om relevante leeractiviteiten te kiezen en keuzes te maken omtrent tijd, plaats en volgorde van leren. Daarnaast zijn ze in staat kritisch naar hun eigen leerproces te kijken. Door middel van zelfstandig werken wordt de effectieve leertijd vergroot. Hierbij zijn planning, uitvoering en evaluatie in de leertaak aan elkaar gekoppeld. Daardoor is een individuele ontwikkeling in het leerproces mogelijk. In het Daltononderwijs is samenwerkend leren één van de pijlers van het didactisch handelen. Door samenwerkend leren zijn leerlingen actiever bezig met het verwerken van leerstof, leren leerlingen omgaan met elkaar en elkaars verschillen, wordt het zelfvertrouwen versterkt en krijgen zwakkere leerlingen meer aandacht en sterkere leerlingen de uitdaging die ze aankunnen. Daltonscholen geven vanuit hun visie op onderwijs van nature inhoud aan wat in de kerndoelen van de basisvorming “interactief leren” en “coöperatief leren” genoemd wordt. Het zijn voor Daltonscholen herkenbare elementen. Kunnen overleggen en samenwerken in teamverband. Elementaire sociale afspraken in acht nemen. Passende gesprekstechnieken kunnen hanteren. Met leren leren wordt vanaf groep 1 gestart. Zo worden de vaardigheden die ten dienste staan van het zelfstandig en samenwerkend leren, stap voor stap aangeboden. Het leren plannen, het dragen van verantwoordelijkheid voor de leerstof, het hanteren van sociale vaardigheden en het controleren van en reflecteren op eigen werk zijn onontbeerlijke basisvaardigheden. Daltononderwijs vereist naast de gebruikelijke leerkrachtvaardigheden, specifieke “daltonvaardigheden” als kunnen plannen en organiseren flexibel kunnen omgaan met leerstof op een goede manier feedback geven als coach op de achtergrond kunnen fungeren Bovenal is een Daltonleerkracht iemand “zonder vrees” om met Parkhurst te spreken. Iemand die durft los te laten, iemand die de leerlingen verantwoordelijkheid durft te geven, iemand die durft te veranderen. Deze vaardigheden zijn voor iedere leerkracht goed bruikbaar. Voor leerkrachten in het Daltononderwijs zijn ze echter een “must”. Elke nieuwe leerkracht zal zich moeten bekwamen in het “Daltondenken en Daltondoen” door het behalen van een door de Nederlandse Daltonvereniging erkent Daltoncertificaat. Ten aanzien van de ontwikkeling van de school en hun eigen functioneren, volgen teamleden individuele of gezamenlijke scholing. Het waarborgen van de kwaliteit van ons onderwijs staat bij ons zeer hoog in het vaandel. We streven ernaar tegemoet te komen aan de manier waarop kinderen van vandaag informatie verwerven. Bij de keuze van methoden en de inzet van de nieuwe media, kortom bij de inrichting van ons onderwijs, proberen we gebruik te maken van deze mogelijkheden. Ook binnen het daltononderwijs wordt resultaatgericht werken steeds belangrijker. Het voldoen aan het waarderingskader van de inspectie en het sturen op onderwijskundige opbrengsten is noodzakelijk. Hierbij is het echter van groot belang om een goede balans te vinden tussen het verbeteren van de prestaties op de kernvakken, zonder het motiveren en inspireren van de leerlingen en de leerkrachten uit het oog te verliezen. Betrokkenheid bij het onderwijs van zowel ouders als leerkrachten is voor ons essentieel. Een open en heldere communicatie en samenwerking tussen het schoolteam en de ouders op basis van gelijkwaardigheid is fundamenteel. Ieder met zijn eigen verantwoordelijkheden, maar met als doel het creëren van een veilige en uitdagende omgeving waar een kind zich optimaal kan ontwikkelen en waar het schoolteam en de ouders samen verantwoordelijk zijn voor de schoolcarrière van de kinderen.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
7
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
B. Onderliggende beleidsstukken Verder is dit schoolplan mede gebaseerd op de navolgende beleidsdocumenten: Bestuurlijk: a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k. l. m. n. o. p. q.
Akte statutenwijziging St. OPO Hof van Twente Reglement voor bestuur en toezicht OPO HvT Bestuursformatieplan 2014-2015 OPO HvT Meerjarenformatieplan 2015-2018 OPO HvT Begroting 2015 Meerjarenbegroting 2016-2018 Jaarverslag 2013 Werkreglement 2015 Nota Onderwijs- en scholenvisie OPO HvT ICT Beleidsplan OPO HvT 2015 -2019 Scholenvisie basisonderwijs gemeente Hof van Twente 2011-2032 Financieel beleidsplan Functiebouwwerk OPO Hof van Twente Ondersteuningsplan SWV 23-02 PO Notitie Werkgelegenheidsbeleid Notitie Taakbeleid Regeling Functioneringsgesprekken
2013 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2015 2012 2015 2013 2008 2008 2014-2018 2008 2011 2008
Schoolspecifiek: Rapporten van de onderwijsinspectie 2011 Schoolverslag Daltonvisitatie juni 2014 Schoolondersteuningsplan 2014 – 2015
Vanuit bovenstaande documenten en dit schoolplan 2015– 2019 zal jaarlijks een jaarplan worden samengesteld. Het concept hiervan wordt opgesteld door de locatiedirecteur, waarna het wordt vastgesteld, voor het einde van het schooljaar, in de diverse teamvergaderingen.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
8
Schoolplan 2015-2019
3
Stichting OPO Hof van Twente
Korte typering van de school en de leerling-populatie
Openbare Daltonschool Elserike Al voor 1682 bestond er een school in Elsen, in 1981 werd de huidige school gebouwd. Elserike is een openbare basisschool, die in 1999 de Daltonerkenning heeft gekregen. We werken volgens de zes belangrijke Daltonprincipes te weten:
Zelfstandigheid. Verantwoordelijkheid. Samenwerking. Reflectie. Effectiviteit. Borging.
Openbare Daltonschool Elserike is een school, waar leerlingen van allerlei nationaliteiten, godsdiensten en levensbeschouwingen welkom zijn. Een plek waar een kind zich veilig kan voelen. We zijn er voor alle kinderen, ongeacht godsdienst, huidskleur, levensbeschouwing en tonen respect voor een ieders overtuiging. Op de school zitten momenteel geen leerlingen met een gewicht of met een arrangement. Het opleidingsniveau van de ouders is als volgt verdeeld: WO 6%, HBO 45,5%, MBO 41,1% en LBO of vergelijkbaar 7,4%. Een gemêleerd gezelschap wat zijn weerslag heeft op de leerlingpopulatie. In sommige gezinnen wordt nog dialect gesproken, wat bij een aantal leerlingen kan resulteren in een taalachterstand bij binnenkomst. Het aantal leerlingen per 1 oktober 2014 bedraagt 101. De prognoses voor de komende jaren geven aan dat het aantal leerlingen zakt tot net onder de 90 leerlingen. Deze verwachtingen zijn gebaseerd op de prognoseresultaten van de gemeente Hof van Twente. Deze prognose hebben overigens ook de afgelopen jaren bewezen niet accuraat te zijn doordat de toestroom van leerlingen uit de omliggende kernen niet wordt meegerekend. De schoolbevolking komt hoofdzakelijk uit de buurtschappen Elsen en Herike, hoewel de school mede door het Daltononderwijs wat er gegeven wordt, veel leerlingen uit de nabij gelegen kernen trekt. We zien dat ouders steeds vaker bewust kiezen voor Dalton als onderwijsconcept wat het best aansluit bij hun manier van opvoeden en hun maatschappijbeeld. Elserike draait met 4 groepen en 9 personeelsleden. Onze school heeft als motto:
“een school met een hart”
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
9
Schoolplan 2015-2019
4
Stichting OPO Hof van Twente
School ontwikkelpunten en profilering Elserike
Al in 2008 voerden we met het toenmalige team en betrokken ouders een bevlogen discussie over de veranderingen die binnen ons onderwijs nodig waren om tegemoet te komen aan de eisen die de maatschappij in de toekomst aan onze leerlingen zou gaan stellen. Het clipje “Shift Happens”, wat binnen onderwijsland nog steeds veelvuldig wordt gebruikt en geciteerd, werd toen al door ons ingezet en vormde een voedingsbodem voor verandering. Belangrijk in de keus voor een aanpassing in het aanbod van vaardigheden, is om te weten waar het onderwijslandschap zoals het er nu uitziet precies vandaan komt. De structuur binnen het huidige onderwijs met het jaarklassensysteem en standaard toetsen, stamt nog uit de industriële revolutie. De structuur die men in de fabrieken van toen kende werd ook doorgevoerd in de scholen van die tijd. Ondertussen is de maatschappij drastisch veranderd, maar hanteert het merendeel van de scholen nog dezelfde structuur en organisatie als 100 jaar geleden. Steeds vaker zijn er scholen die dit onderkennen en proberen om hun onderwijs te hervormen. Zowel onderwijsinhoudelijk als organisatorisch proberen zij antwoorden te vinden op de vraag hoe we onze leerlingen het best kunnen voorbereiden op de toekomst. Hun toekomst! 21st Century Skills De vaardigheden die de kinderen in deze eeuw nodig hebben om succesvol te zijn in de toekomstige (en huidige) maatschappij zijn duidelijk anders dan veel scholen de kinderen op dit moment aanleren. Hoewel er veel gesproken wordt over deze vaardigheden, die in de literatuur de naam “21st Century Skills” heeft meegekregen, zijn er slechts een beperkt aantal scholen, die het juiste klimaat hebben om het daadwerkelijk in de praktijk te brengen. Wij zijn van mening dat wij de juiste voedingsbodem op Elserike hebben om deze “skills” op een juiste manier vorm te geven en te integreren in ons onderwijs. De Daltonvaardigheden kennen veel raakvlakken met de 21st Century Skills en worden dus al geheel of gedeeltelijk aangeboden binnen het huidige curriculum. Weer andere skills vragen een compleet nieuwe aanpak. De skills zullen we in de komende vier jaar gaan integreren in ons onderwijs. Sinds we de hierboven genoemde discussie voeren, hebben we ons op een heel aantal scholen in zowel binnen als buitenland laten inspireren om deze verandering vorm te geven op Elserike. De centrale vraag is: “Hoe kom je tegemoet aan de eisen die de toekomstige maatschappij aan de leerlingen stelt, zonder de reeds opgebouwde waarden, teniet te doen”? We moeten in het oog houden dat de basis van ons onderwijs (Dalton en Coöperatief leren) sterk is, maar ook onderhoud vergt om zo sterk te blijven. Blijven werken aan de fundering is dus essentieel. Daarom zal er in de komende periode gewerkt worden aan het versterken en verdiepen van het samenwerken tussen leerlingen en de coöperatieve werkvormen. Daarnaast hebben we vooral in de laatste planperiode flinke stappen gezet om de opbrengsten op met name de kernvakken Taal en Rekenen op een optimaal niveau te krijgen. Door het planmatig handelen te optimaliseren, het niveau van onze instructie te verbeteren en het aanbod onder de loep te nemen is dat gelukt. De kernvakken zijn en blijven de komende vier jaar waarschijnlijk de spil waar het binnen het Nederlandse onderwijs om blijft draaien. Zoals we in het vorige schoolplan al hebben aangegeven, willen we de juiste balans vinden tussen de aandacht voor de kernvakken aan de ene kant en de talentontwikkeling op andere vakgebieden aan de andere kant. In het schooljaar 2014-2015 hebben we een vijftal projecten gedraaid van de vak- en groepsoverstijgende methode “Alles-in-1”. Over deze methode die van groep 5 t/m 8, 20 projecten aanbiedt zijn we zeer te spreken en daar gaan we de komende jaren ook zeker mee door. Alles in 1 geeft ons straks mogelijkheden om de 21st Century Skills in aan te bieden. Tevens bieden de internationale projecten die de laatste jaren in samenwerking met de partnerschool in Engeland voor de groepen 4 t/m 8 zijn opgezet (maar nog niet allemaal ten uitvoer gebracht) kansen om bepaalde aspecten van de skills te oefenen. Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
10
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
Het bestaande aanbod (Dalton) en de nieuwe kansen die Alles in 1 en de internationaliseringsprojecten ons bieden zal samen met Dalton Deventer gewogen moeten worden en geven ons uiteindelijk de mogelijkheid om de 21st Century Skills daadwerkelijk vorm te geven op onze school. Gepersonaliseerd leren Ten aanzien van het verbeteren van de opbrengsten, speelt ICT natuurlijk al tijden een steeds grotere rol binnen het onderwijs. Computers in de klas en/ of op de gang waar kinderen, al dan niet gezamenlijk, gebruik konden maken van diverse softwarepakketten. De technologische ontwikkelingen van de afgelopen jaren heeft er in de thuissituatie steeds vaker voor gezorgd dat laptops en tablets een deel van de functionaliteiten van de computer heeft overgenomen. Binnen het onderwijs is het allemaal wat trager gegaan, maar zijn er op steeds meer scholen tablets te vinden. Vaak ingezet voor een select groepje leerlingen. Onze keus in januari 2013 voor de tabletmethode “Snappet”, heeft er mede voor gezorgd dat de opbrengsten zijn verbeterd. Vooral t.a.v. de vakgebieden Rekenen en Spelling zien wij een significante verbetering in de leeropbrengsten. Effectief en adaptief onderwijs waarbij het steeds makkelijker wordt om leerlingen individueel op leerdoelen aan te sturen. De ontwikkelingen gaan snel. Op dit moment levert het werken met Snappet de leerkracht zoveel informatie op met betrekking tot de ontwikkeling van de leerlingen dat het soms zelfs lastig is de aanwezige data juist te interpreteren. Met de juiste didactische vaardigheden is het voor de leerkracht, technisch gezien dus al mogelijk om iedereen op een individueel niveau te bedienen. De stap naar gepersonaliseerd leren kan met andere woorden al gemaakt worden. Maar…willen we dat en als we zo’n stap maken hoever voeren we dat door? Hebben we nog wel methodes nodig of gaan we op leerlijnen lesgeven? Vragen die we de komende vier jaar willen gaan beantwoorden. Beleidsplannen We hebben ervoor gekozen een aantal items voor de komende jaren als speerpunt aan te wijzen. Deze ontwikkelpunten zullen in de komende planperiode als rode draad door de gehele organisatie van het onderwijs lopen. De speerpunten zijn gedestilleerd uit de analyses van o.a. het rapport n.a.v. de Daltonvisitatie (juni 2014), de ouderenquête (februari 2015), het inspectierapport (maart 2011). Speerpunten: OGW en gepersonaliseerd leren Verdieping Daltonpijlers Verantwoordelijkheid en Samenwerking Integreren 21st Century Skills Internationalisering Deze speerpunten zijn, naast de bovenschoolse punten die vanuit het bestuur geïnitieerd worden, schematisch uitgewerkt in de integraal beschreven beleidsplannen in Hoofdstuk 11 op bladzijde 35. Daarnaast zijn er natuurlijk ook activiteiten waarvan het niet nodig is deze integraal te beschrijven omdat die over het algemeen in een korter tijdsbestek aangepakt kunnen worden. Deze actiepunten staan hieronder opgesomd en worden wel uitgewerkt en beschreven in het jaarplan van ieder schooljaar. Actiepunten: Daltonwerkboek (jaarlijks evalueren en borgen Daltonaspecten) (Eigenvaardigheid) Engels en Internationalisering Implementeren ParnasSys inclusief de module Zien! Leerlijn Muziekonderwijs Oriënteren op Pilotprojecten ICT OPOHvT Oriëntatie Taalmethode Samenwerking Samenwerking werkt net als bij de leerlingen erg motiverend en inspirerend. Vandaar ook dat we actief participeren in een aantal samenwerkingsverbanden op diverse gebieden. Dalton Oost Nederland (DON). Samenwerkingsverband tussen Daltonscholen in het oosten van het land op directieniveau. Netwerk IB. Samenwerkingsverband tussen IB’ers binnen OPO HvT o.l.v. Pab’er. Netwerk ICT. Samenwerkingsverband tussen ICT-coördinatoren van de stichting OPO HvT Cubahof. Samenwerkingsverband tussen kunstcoördinatoren binnen de Hof van Twente. Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
11
Schoolplan 2015-2019
5
Stichting OPO Hof van Twente
Wettelijke opdrachten
a)
Veiligheidsbeleid
De scholen van het Openbaar Primair Onderwijs in de Hof van Twente zorgen voor zowel fysieke als sociale veiligheid voor alle betrokkenen binnen de school. Er wordt gewerkt aan een fysieke veilige omgeving door goed onderhoud aan de gebouwen en waar de inrichting van speelplein en lokalen geen gevaar oplevert voor kinderen. Op het schoolplein staan veilige speeltoestellen, die jaarlijks worden gecontroleerd. Onze leerlingen weten wat ze moeten doen bij brand en de school/scholen oefenen regelmatig het ontruimingsplan. Vluchtwegen zijn vrij van obstakels. Er wordt samengewerkt met ouders, GGD, brandweer, politie, de Arbodienst en natuurlijk de gemeente aan het behoud en of uitbreiding van een veilige schoolomgeving. Specifiek voor ons is daarbij de verkeerssituatie in de nabijheid van onze schoolgebouwen. Om deze te verbeteren is er een gemeentelijk mobiliteitsplan. Op onze scholen voelen de leerlingen en medewerkers zich thuis en serieus genomen. Wij tolereren geen pestgedrag. In voorkomende gevallen handelen wij volgens een bestaand protocol. Speelgoed en ander materiaal dat agressie uitlokt, hoort er niet thuis en is dus verboden. Dit geldt eveneens voor discriminatie en seksuele intimidatie. Op iedere school is een vertrouwenspersoon aanwezig en er kan een beroep gedaan worden op een vertrouwensarts. Sociaal onveilig gedrag wordt tegengegaan maar ook voorkomen door een actieve stimulering van positief sociaal gedrag. Denk daarbij aan gedragsregels waar leerlingen, ouders, schoolleiders en leraren het over eens zijn en aan onderwijs dat is afgestemd op wensen en mogelijkheden van individuele leerlingen. Hierdoor ontstaat en sociaal veilig klimaat waarbinnen problemen al in een vroeg stadium kunnen worden onderkend en waar adequaat op kan worden gereageerd. Het veiligheidsbeleid van onze school is niet alleen bedoeld om onze leerlingen een veilige plek te bieden. Alle medewerkers en betrokkenen hebben vanzelfsprekend recht op een veilige omgeving. Agressie en geweld, zowel verbaal als fysiek vinden wij absoluut ontoelaatbaar. Van niet tolereerbare gebeurtenissen die voortkomen uit pestgedrag, agressie en geweld worden meldingsformulieren ingevuld. Ongevallen binnen het schoolgebouw of op het plein worden eveneens geregistreerd op een daarvoor bestemd formulier. Een afschrift daarvan wordt naar het schoolbestuur gestuurd. Preventiemedewerker Het schoolbestuur heeft een bovenschoolse preventiemedewerker. Dit is de persoon die binnen de gehele organisatie verantwoordelijk is voor de zaken die verplicht zijn vanuit de Arbowet. De preventiemedewerker onderhoudt o.a. het contact met de Arbodienst en is betrokken bij het uitvoeren van de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) en het maken van de plannen van aanpak per school en bovenschools, voor het schoolbestuur. Hier ligt een nadrukkelijke relatie met het thema veiligheid. Vandaar dat in onze ogen de bovenschoolse preventiemedewerker een rol kan spelen bij nieuwe ontwikkelingen. De locatiedirecteur is echter het eerste aanspreekpunt in het kader van preventie en veiligheid binnen de school. Bedrijfshulpverleners Het is trouwens niet zo dat er veel nieuwe zaken moeten worden ontwikkeld. Op de openbare basisscholen in de Hof van Twente is de afgelopen jaren al hard gewerkt aan de veiligheid op en rondom de scholen. Zo zijn er op elke school voldoende personen opgeleid als bedrijfshulpverlener, de zogeheten BHV’ers. Deze BHV’ers hebben een grote rol bij de ontruiming en het geven van eerste hulp bij een ongeval binnen de school. Maar er zijn ook allerlei praktische voorzieningen getroffen om de veiligheid op school te vergroten. (nooduitgangen, brandtrappen, hoogteverschilmarkeringen, controle van gas- en elektrische apparatuur,
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
12
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
brandmelders, etc.). De ontruimingsplannen zijn in 2011 op alle scholen eenduidig gemaakt volgens NTA 81122-2010, dit is regelmatig met de brandweer besproken. Tenslotte is er ook al het nodige beleidsmatig geregeld wat te maken heeft met veiligheid. b) Integraal Personeelsbeleid In het Integraal Personeelsbeleidsplan (IPB) staan eveneens diverse hoofdstukken (zoals Arbo) die met veiligheid te maken hebben. Goed personeelsbeleid is namelijk een belangrijke component wanneer we het hebben over een fysiek en sociaal veilige omgeving. Een goed afgestemde taakverdeling en aandacht voor een goede werksfeer dragen bij aan een lager ziekteverzuim. c)
Ontwikkelingsmodel
Veiligheidsbeleid is nooit af. Het is een ontwikkelingsmodel dat periodiek wordt bijgesteld en aangepast naar aanleiding van gebeurtenissen en evaluaties die hebben plaatsgevonden. Het veiligheidsbeleid moet ondergebracht worden in een nog op te stellen veiligheidsplan waaraan op dit moment wordt gewerkt. Belangrijk daarbij is dat er sprake is van een raamplan op bestuursniveau dat door de individuele scholen nader kan worden ingevuld. d) Actief burgerschap en sociale integratie Op 1 februari 2006 trad de wet in werking die aan de basisscholen de opdracht geeft het ‘actief burgerschap en de sociale integratie’ van leerlingen te bevorderen. De wet geeft het volgende aan: “Het onderwijs: • gaat er mede van uit dat leerlingen opgroeien in een pluriforme samenleving, • is mede gericht op het bevorderen van actief burgerschap en sociale integratie, en • is er mede op gericht dat leerlingen kennis hebben van en kennismaken met verschillende achtergronden en culturen van leeftijdgenoten.” Omschrijving: Actief burgerschap verwijst naar de bereidheid en het vermogen deel uit te maken van een gemeenschap en daar een actieve bijdrage aan te leveren; Sociale integratie naar deelname van burgers (ongeacht hun etnische of culturele achtergrond) aan de samenleving, in de vorm van sociale participatie, deelname aan de maatschappij en haar instituties en bekendheid met en betrokkenheid bij uitingen van de Nederlandse cultuur. Bevordering van burgerschap en integratie is belangrijk. De betrokkenheid tussen burgers onderling en tussen burgers en overheid lijkt op sommige plekken afgenomen. De plichten en rechten die bij burgerschap horen, lijken soms wat op de achtergrond te zijn geraakt. Daar komt nog bij dat sommige ouders/verzorgers en kinderen niet gewend zijn aan burgerschapstradities en gebruiken van onze samenleving. Burgerschap kan op veel verschillende manieren worden ingevuld. Dat betekent dat er dus niet één goede manier is waarop dat kan. Voor onze scholen betekent dit dat wij in 2007-2008 onze visie op burgerschap en integratie in doelen zullen vaststellen en in onze jaarverslagen de betreffende resultaten zullen verantwoorden. Verder zullen wij de risico’s in kaart brengen en vaststellen hoe hier mee om te gaan. Wat betreft het onderwijsaanbod zullen wij ons, naast de in de huidige methoden aanwezige onderdelen, oriënteren op bij onze visie passende leer- en lesmethoden. Zo wordt op dit moment op diverse scholen al gebruik gemaakt van een methode “Sociaal emotionele ontwikkeling”. Met betrekking tot de basiswaarden en de democratische rechtsstaat zijn wij bezig de huidige methodes voor aardrijkskunde, geschiedenis en wereldoriëntatie te bekijken of deze voldoende aanbod hebben. Indien noodzakelijk zal er uitbreiding of vervanging plaats dienen te vinden. Om de leerlingen in contact te brengen met verschillen in achtergrond, verscheidenheid aan godsdiensten, etniciteit en culturen, opvattingen en levensgewoonten zijn er diverse methodes in gebruik.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
13
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
e) Sponsoring op school Inleiding Scholen kunnen te maken krijgen met bedrijven die hen willen sponsoren. Dat kan een uitkomst zijn om extraatjes van te betalen. Maar er zijn ook risico’s aan verbonden. Leerlingen zijn een kwetsbare groep. Ze zijn gemakkelijk te beïnvloeden. Het is dus belangrijk dat sponsoring zorgvuldig gebeurt. Het ministerie van Onderwijs heeft samen met achttien organisaties een convenant gesloten waarin afspraken voor sponsoring in het primair en voortgezet onderwijs zijn vastgelegd. Het convenant is niet bedoeld om sponsoring te bevorderen of te bestrijden. Het bevat gedragsregels die scholen als richtlijnen kunnen gebruiken bij hun sponsorbeleid. Die regels geven aan waar scholen op moeten letten, waar sponsors aan gebonden zijn, waar valkuilen zijn en hoe scholen inspraak van ouders en leerlingen over sponsoring moeten organiseren. Deze brochure geeft onder andere de richtlijnen uit dit sponsorconvenant weer. Ook wordt beschreven aan welke wettelijke voorwaarden sponsoring op school moet voldoen. Daarnaast bevat de brochure een checklist met praktische tips die kan worden gebruikt bij het afsluiten van een sponsorovereenkomst. Voorbeelden van sponsoring Bij sponsoring gaat het om geld, goederen of diensten die een sponsor verstrekt aan een bevoegd gezag, directie, leraren, niet-onderwijzend personeel of leerlingen, waarvoor de sponsor een tegenprestatie verlangt in schoolverband. Tegenprestaties zijn bijvoorbeeld het noemen van de sponsor in de schoolkrant of een opdruk op T-shirts. Voorbeelden van sponsoring zijn: gesponsorde materialen zoals boekjes, video’s, folders, posters en spellen; gratis producten die winkels of bedrijven uitdelen aan leerlingen of ouders; gesponsorde activiteiten zoals schoolfeesten, sportdagen, schoolzwemmen en schoolreisjes; sponsoring van het schoolgebouw, bijvoorbeeld een leslokaal, de inrichting, computerapparatuur;
Schenkingen, - waar geen tegenprestatie tegenover staat -, vallen dus niet onder het begrip sponsoring. Gedragsregels In het convenant sponsoring zijn gedragsregels voor sponsoring vastgelegd. Bij het sluiten van een sponsorovereenkomst is het handig om deze regels als uitgangspunt te gebruiken. • sponsoring moet in overeenstemming zijn met de goede smaak en het fatsoen. • sponsoring moet verenigbaar zijn met de pedagogische en onderwijskundige taak en doelstelling van de school. • sponsoring mag niet in strijd zijn met het onderwijsaanbod en de kwalitatieve eisen die een school aan het onderwijs stelt. • sponsoring mag de onderwijsinhoud en/of de continuïteit van het onderwijs niet beïnvloeden. • sponsoring mag geen aantasting betekenen van de objectiviteit, de geloofwaardigheid, de betrouwbaarheid en de onafhankelijkheid van het onderwijs, de scholen en de daarbij betrokkenen. • sponsoring mag geen schade berokkenen aan de geestelijke en/ of lichamelijke gesteldheid van leerlingen.
Sponsorovereenkomst Hoewel het niet verplicht is, is het aan te raden om afspraken tussen de sponsor en de school schriftelijk vast te leggen in een overeenkomst. Dit voorkomt dat er meningsverschillen ontstaan over de wederzijdse afspraken. In de overeenkomst wordt vastgelegd wat de sponsoring inhoudt: welke goederen, diensten of geldbedrag de sponsor aan de school beschikbaar stelt en welke tegenprestatie van de school daar tegenover staat. In zo’n schriftelijke overeenkomst kan worden opgenomen dat de regels uit het convenant sponsoring worden nageleefd. Of de gedragsregels uit het convenant kunnen letterlijk in de overeenkomst worden opgenomen. Dan is duidelijk wat er van iedereen wordt verwacht. Op de website van het ministerie (minocw.nl/sponsoringpovo) staat een voorbeeld van een dergelijke overeenkomst.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
14
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
Verantwoordelijkheid Het bevoegd gezag is altijd verantwoordelijk voor wat er in schoolverband plaatsvindt. Dat geldt ook voor sponsoring. Zelfs als het gaat om bijvoorbeeld de oudervereniging die een sponsorovereenkomst aangaat waarbij een tegenprestatie wordt gevraagd waarmee ouders of leerlingen in schoolverband worden geconfronteerd. Omdat de tegenprestatie plaatsvindt in schoolverband, heeft het bevoegd gezag dan een afgeleide verplichting tegenover de sponsor. Dat betekent dat het bevoegd gezag ook in zulke gevallen moet beoordelen of de sponsorovereenkomst verantwoord is. Het bevoegd gezag moet er bovendien voor zorgen dat het voor leerlingen, leraren en ouders duidelijk is wanneer er sprake is van sponsoring. En in de boekhouding van de school moet een duidelijke scheiding worden aangebracht tussen sponsorgelden en andere middelen. Inspraak Als de school een sponsorovereenkomst aangaat, is zij verplicht deze overeenkomst eerst voor te leggen aan de oudergeleding van de medezeggenschapsraad. Wanneer het sponsorbeleid gevolgen heeft voor het personeel, moet ook het personeelsdeel van de medezeggenschapsraad ermee instemmen. De medezeggenschapsraad kan op twee manieren instemmen met sponsoring. Het is mogelijk om elke sponsorovereenkomst apart aan de raad voor te leggen. Maar het bevoegd gezag kan ook een algemeen sponsorbeleid vaststellen, waar de medezeggenschapsraad over stemt. Dat beleid is een kader waarbinnen het bevoegd gezag of de schoolleiding kan handelen bij het aangaan van sponsorovereenkomsten. In dat geval hoeft niet elk afzonderlijk sponsorcontract aan de raad te worden voorgelegd. Het bevoegd gezag beslist op welke manier de medezeggenschapsraad over sponsoring moet beslissen. De medezeggenschapsraad heeft daarnaast het recht om advies uit te brengen over de manier waarop de sponsorgelden worden besteed. De uiteindelijke beslissing over de besteding maakt de schoolleiding of het bevoegd gezag. Informatieplicht Het is belangrijk dat er draagvlak voor sponsoring is binnen de school. Niet alleen bij ouders en leerlingen, maar ook bij leraren. Dat kan door alle betrokkenen goed te informeren over sponsoring. Het moet duidelijk zijn wanneer sprake is van sponsoring. Als bijvoorbeeld sponsorproducten worden uitgereikt als prijs of beloning na een sportwedstrijd, moet iedereen weten dat het om gesponsorde producten gaat. De school is daarnaast verplicht informatie over zijn sponsorbeleid in de schoolgids op te nemen. In de schoolgids moet worden beschreven welke normen de school hanteert bij het eventueel aangaan van sponsorovereenkomsten. Ook in het schoolplan moet de school informatie over sponsorbeleid opnemen. Daarin moet worden uitgelegd hoe de school handelt bij sponsoring waarmee leerlingen worden geconfronteerd. Dit is niet alleen verplicht als de school een algemeen sponsorbeleid heeft vastgesteld, maar ook als de school over elk individueel geval van sponsoring apart beslist. Klachten Als ouders het niet eens zijn met beslissingen van de school over sponsoring, kunnen zij daarover een klacht indienen bij de klachtencommissie van de school. Ouders kunnen naar de klachtencommissie stappen als ze vinden dat bij de sponsoring geen rekening wordt gehouden met de uitgangspunten van het convenant sponsoring. Bijvoorbeeld als ze vinden dat de pedagogische en onderwijskundige taak van de school door de sponsoring wordt aangetast, of als de sponsoring schade berokkent aan de lichamelijke of geestelijke gesteldheid van leerlingen. Sponsoring gaat vaak gepaard met reclame-uitingen. Als een ouder of leerkracht een klacht heeft over de inhoud van de reclame of over de manier waarop de reclameboodschap wordt gebracht, kan hij of zij daarover een klacht indienen bij de Stichting Reclame Code in Amsterdam. De Stichting Reclame Code behandelt alleen klachten over de reclame zelf, niet over de beslissing van de school de reclame toe te laten. Als er bijvoorbeeld een reclamebord op school is geplaatst, kan een ouder een klacht over wat er op het bord staat, indienen bij de stichting. Als hij of zij een klacht wil indienen over de beslissing van de school om het bord te plaatsen, moet dat bij de klachtencommissie van de school. f)
Techniek in het basisonderwijs.
Het doel van ons techniekonderwijs is om kinderen ervaring te laten opdoen met materialen, gereedschappen, technische principes. Tevens leren ze met elkaar praten en overleggen over mogelijke oplossingen. Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
15
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
We gebruiken hiervoor een serie van 36 leskisten voor groepen 6, 7 en 8. De nevendoelen zijn: ontwikkelen van ruimtelijk inzicht, samenwerken, ontwikkeling van verantwoordelijkheid en het studerend en begrijpend lezen. Plezier in het maken en succes spelen een belangrijke rol. We menen hiermee te voldoen aan de kerndoelen 42, 44 en 45. We toetsen niet en leggen geen leerstof vast. Het gemaakte werkstuk is de toets en laat zien wat de kwaliteit is van de opgedane ervaring is. Het is mogelijk om individueel of in groepsverband de werkwijzen en resultaten met de leerlingen te evalueren. Onze school werkt hierin nauw samen met de Stichting Zwaluwstaarten die de school heeft voorzien van de leskisten en ons ondersteunt met materialen, advies en innovatie.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
16
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
6
Personeelsbeleid en organisatie
Om onderwijs te kunnen bieden, dat aan onze missie en visie blijft voldoen, is het noodzakelijk dat we kunnen blijven beschikken over goed gekwalificeerd personeel. Dit is geen eenvoudige opgave. Er zijn vraagstukken bij de instroom (kwaliteit/kwantiteit) alsmede bij de uitstroom (de grijze golf). In tijden van een mogelijk aankomend lerarentekort is het belangrijk om een aantrekkelijke werkgever te zijn en te blijven. Goede primaire arbeidsvoorwaarden en een prettige werkomgeving zijn van groot belang. Ook de organisatiecultuur van zowel de stichting als in de scholen is mede bepalend voor de aantrekkelijkheid. Wij staan voor een open en professionele cultuur. Menselijkheid en empathie daar waar het nodig is; maar ook duidelijk met doelen en resultaten. a)
Nascholing
In de komende jaren is adequate scholing van leerkrachten en leidinggevenden, alsmede overige medewerkers van zeer groot belang. Goede contacten met opleidingsinstituten etc. zijn steeds belangrijker. Ook is het essentieel de mogelijkheden van het ministerie goed te volgen. Combinaties van werken en leren (Vierslagleren) zullen steeds vaker aan de orde komen. Vanuit de CAO PO 2014 zullen wij komen met een meerjarenbeleid met betrekking tot scholing en professionele ontwikkeling met het oog op de doelen die zijn genoemd in hoofdstuk 9.1 van genoemde CAO. Het beleidsstuk zal worden geformuleerd in overleg met de PGMR. Het beleidsstuk moet geen papieren plan worden, maar een aanpak vanuit de praktijk met alle betrokkenen. Gedeeltelijk staat de individuele leerkracht voorop, maar ook de school( team) ontwikkeling kan centraal staan. b) Werkreglement Het bestuur van de St. OPO Hof van Twente heeft in april 2015, na instemming van de PGMR, het “Werkreglement en kaders voor taakbeleid 2015” vastgesteld. c)
Digitalisering personeelsdossiers
In het schooljaar 2015-2016 zal er een start worden gemaakt met het digitaliseren van de personeelsdossiers. De PGMR heeft hier haar goedkeuring aan gegeven. De werkzaamheden zullen worden uitgevoerd door OBTBorne. d) Participatie van alle leerkrachten in kennisuitwisseling tussen scholen en collega’s In de komende planperiode zullen we blijven stimuleren dat leerkrachten van verschillende scholen met elkaar in contact komen en blijven om op deze manier met elkaar en van elkaar te leren en kennis uit te wisselen. Dat kan o.a. door bij elkaar op bezoek te gaan, lessen bij te wonen, elkaar feedback te geven; maar ook door gezamenlijk workshops, trainingen en studiedagen bij te wonen. Tenslotte moeten we er voor zorgen dat we ons personeel op de hoogte houden van de huidige onderwijsontwikkelingen en tevens blijven voorbereiden op toekomstige ontwikkelingen. e) Toevoeging MR Elserike Het advies van de MR van onze school is om in het schoolplan op te nemen dat Elserike de zekerheid wil dat er met toewijzing van personeel serieus rekening wordt gehouden met de eis dat er op Elserike leerkrachten werken met Dalton opleiding. Ze schrijven: “Elserike heeft bewezen dat het Dalton onderwijs een zeer positief en onderscheidend kenmerk is van onze identiteit. En dat deze ook zeer goed aansluit op de “21st Century Skills”. We willen deze kracht in de toekomst verder uitbreiden. Dat kan alleen als we leerkrachten in ons team hebben die gevoel en affiniteit hebben voor Dalton onderwijs. In het geval ze nog niet in het bezit zijn van een Dalton opleiding moeten ze bereid zijn en in de gelegenheid worden gesteld deze z.s.m. te volgen.” Het team en de directie onderschrijven dit statement van onze MR.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
17
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
7
Kwaliteitsbeleid
a)
Waarom kwaliteitsbeleid? - Doelstellingen
In het meerjarenbeleidsplan legt de school, uitgaande van de schooldoelstellingen en de missie, de beleidsvoornemens voor de komende periode vast. Een van de belangrijkste doelstellingen, neergelegd in zowel de missie als in specifieke beleidsvoornemens, is het streven naar kwaliteit. Kwaliteitszorg kan gedefinieerd worden als het zicht houden op en verbeteren van kwaliteit, volgens het systematisch doorlopen van de PDCA-cirkel: Plan Do Check Act. Op de scholen van Openbaar Onderwijs Hof van Twente gebeurt dat in algemene zin door het hanteren van deze beleidscyclus. In meer specifieke zin gebeurt dat door het vormgeven en uitvoeren van kwaliteitsbeleid: op systematische wijze en continu nagaan of de school waarmaakt wat zij in plannen en beleidsvoornemens belooft. Naarmate scholen meer autonomie krijgen om het onderwijs naar eigen inzichten in te richten en vorm te geven, ligt het voor de hand dat de overheid (die de middelen daartoe verstrekt) en de ouders en leerlingen (voor wie het onderwijs bedoeld is) meer zicht willen krijgen op de kwaliteit. Met dit kwaliteitsbeleidsplan sluiten we als scholen aan op de landelijke tendens dat scholen zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen kwaliteit en kwaliteitszorg. Het plan heeft een hoog ambitieniveau en we creëren daarmee een gedegen systeem van kwaliteitszorg. b) Kwaliteitszorg - De betrokkenen De kwaliteit van een school wordt bepaald door iedereen die in meer of mindere mate bij de school betrokken is. Kwaliteit komt in eerste instantie ten goede aan de leerlingen, aan hun leerproces en de resultaten daarvan. Als het gaat om het meten en vaststellen van de kwaliteit vormen de leerlingen dan ook een belangrijke bron van informatie. Maar in feite nemen alle bij de school betrokken partijen deel aan de dialoog waarin de kwaliteit bepaald en bewaakt wordt. Partners hierin zijn; het bestuur, de bovenschoolse directie, locatiedirecteuren onderwijzend en onderwijs ondersteunend personeel, leerlingen, ouders, peuterspeelzalen en voortgezet onderwijs. c)
De cyclische opzet
De basis van elke activiteit op het gebied van kwaliteitszorg is de PDCA-cirkel (Plan Do Check Act). Dit betekent dat een activiteit eerst gepland wordt, daarna uitgevoerd en vervolgens geëvalueerd. Tot slot leidt de evaluatie tot (verbeter)acties, waarop opnieuw de PDCA-cirkel van toepassing is. Verschillende afspraken zijn bovenschools vastgesteld. Elke school kan binnen deze afspraken extra activiteiten ondernemen en uitvoeren. In het activiteitenplan, paragraaf 6, is de planning van de school weergegeven. Globaal kunnen de activiteiten worden ingedeeld naar de volgende frequentie: 1. eenmaal per vier jaar: - een toetsing van de zelfevaluatie van de school door competente derden, door middel van een visitatie of audit (= kwaliteitsonderzoek, uitgevoerd door externe 'auditoren'). - waarderingsonderzoeken onder representatieve groepen ouders of leerlingen. - beoordelingscyclus voor de personeelsleden. 2. jaarlijks: - gesprek met ad random gekozen groep ouders en leerlingen; - analyse van leerresultaten, op school- groeps- en individueel niveau, bijv. toetsgegevens uit LVS; - % verwijzingen naar SO; % leerlingen met aangepaste leerlijn - beleidscyclus op bovenschools niveau: strategische dag(en) meerjarenbeleidsplan / schoolplan jaarverslag; - beleidscyclus van de scholen: doelstellingen evaluatie 3. meerdere malen per schooljaar: - analyse van uitkomsten van methodegebonden toetsen en toetsen uit LVS (per vak, per leerjaar) - analyse van vorderingen sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen - analyse van vorderingen zorgleerlingen (a.d.h.v. handelingsplannen en evaluaties) 4. eenmalig, naar behoefte: Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
18
Schoolplan 2015-2019
-
Stichting OPO Hof van Twente
kleinschalige onderzoeken, in bijv. een leerjaar of per vak. d) De organisatie van de kwaliteitszorg
Zoals in paragraaf 2 is aangegeven, is de schoolleiding (bovenschoolse directie en locatiedirecteuren) verantwoordelijk voor de opzet en uitvoering van het kwaliteitsbeleid. Maar alle betrokkenen bepalen samen de kwaliteit van de school. Als kwaliteit ontstaat in een dialoog tussen alle betrokkenen, betekent het dat allen in de dialoog een gedeelde verantwoordelijkheid hebben. De uitvoering van kwaliteitsbeleid kan nooit een zaak zijn van de schoolleiding. Alleen als allen doordrongen zijn van het belang ervan en meewerken aan de realisering van de doelen, kan het kwaliteitsbeleid leiden tot een verhoging van de kwaliteit van de school en de kwaliteit van het leren. In de praktijk betekent dit dat de (bovenschoolse) directie zorg draagt voor de uitvoering van het plan. Zij schakelt daarbij die personen in de bij het onderhavige onderdeel nodig zijn, c.q. daarop aangesproken kunnen worden. De diverse (zelfevaluatie)activiteiten zullen regelmatig leiden tot gegevens die in rapportvorm beschikbaar komen. De locatiedirecteur van de school verantwoordt de zorg voor kwaliteit in het jaarverslag aan bovenschools management en bestuur. e) Methoden en instrumenten We zien ouder-leerlingengesprekken niet als doel op zich, maar als middel om de borging en verhoging van kwaliteit op school te bereiken. Kwaliteitsbeleid is een onderdeel van het totale beleid. De samenhang tussen de verschillende beleidsterreinen worden in het schoolplan zichtbaar gemaakt. Hierdoor is er sprake van integrale kwaliteitszorg. f)
Activiteitenplan en logboek
Activiteitenplan In onderstaand activiteitenplan wordt een overzicht gegeven van de activiteiten die jaarlijks op het gebied van kwaliteitszorg worden ondernomen. In dit overzicht wordt in kolommen aangegeven welke activiteit wanneer plaatsvindt en wie verantwoordelijk is voor de uitvoering. Wat moet er gebeuren?
Op welke termijn?
Wie is waar verantwoordelijk voor? Bovenschoolse directie
Minimumeisen Bestuur?
Besluit
Zelfevaluatie scholen Parnassys
2015-2019
Normering > 75%
Gezamenlijk vastgesteld
(Trend) analyse leerresultaten (ind, groep en school) = methodeonafhankelijke toetsen + eindtoets CITO
Na elk Citotoetsmoment.
LD
2 x per jaar, met bijstellen HP en GHP. Datamuur.
LOVS
Analyse methode- gebonden toetsen
Volgens methode
LK + IB LD
Volgens methode
Analyse vorderingen sociaal emotionele ontwikkeling kinderen
SEO LVS
team
Bijstellen plan SEO groep
Analyse vorderingen zorgleerlingen
Lln. bespreking
IB + LK
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
19
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
Ouderenquête
Lopende de planperiode
LD
Eén keer per 4 jaar (voor nieuwe schoolplanperiode)
Gesprek met representatieve groep ouders a.d.h.v. lijst met aandachtspunten
Jaarlijks naast de ouderenquête
LD
Jaarlijks, niet in jaar ouderenquête
Tevredenheid leerlingen
Tweejaarlijks
LD
Tweejaarlijks
Tevredenheid leerkrachten
Tweejaarlijks
LD
Tweejaarlijks
Percentage verwijzing SBO en SO
jaarlijks
IB + LD CD
Jaarlijks voor 1 oktober
Vermelding jaarverslag
Percentage lln. met aangepaste leerlijnen
jaarlijks
IB + LD
Jaarlijks voor 1 oktober
Vermelding jaarverslag
Uitstroom naar VO Lln. 3 jaar volgen
jaarlijks
LD
Jaarlijks voor 1 oktober
Vermelding jaarverslag
Jaarplan
Jaarlijks
CD / LD
Jaarlijks; aanleveren voor 1 september
Initiatief bestuur
Jaarverslag
Jaarlijks
CD / LD
Jaarlijks voor 1 oktober
Initiatief bestuur
POP/Functioneringsgesprekk en personeel
Jaarlijks in cyclus 2 jaar
CD / LD
Elk jaar gesprek
Beoordelingscyclus personeelsleden
Wordt nader ingevuld
CD / LD
Wordt nader ingevuld
Gesprek met minimaal 4 ouders.
Op een studiedag
Logboek De activiteiten die in het kader van dit jaarplan worden uitgevoerd, worden vastgelegd in een ‘logboek kwaliteitszorg’. Hierin worden van iedere activiteit die in het kader van kwaliteitszorg wordt ondernomen, de werkwijze, de voortgang en beoogde resultaten zichtbaar gemaakt. Opbrengst gegevens vormen basis voor het jaarverslag. g)
De kwaliteit van de kwaliteitszorg – Plan en evaluatie
Door maatschappelijke ontwikkelingen gaat extern verantwoorden van kwaliteit een steeds grotere rol spelen en heeft kwaliteitszorg een prominentere rol gekregen in de ontwikkeling van de school. De verregaande samenwerking van de scholen binnen het openbaar primair onderwijs in Hof van Twente heeft geleid tot een bovenschoolse aanpak van de kwaliteitszorg. De gemaakte afspraken zijn verwerkt in de schoolplannen van alle betrokken scholen. Het centrale directie zal middels de jaarverslagen van de scholen evalueren hoe het kwaliteitsbeleid wordt vormgegeven en op basis hiervan mogelijke bijstellingen voorleggen binnen het directieoverleg.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
20
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
8
Leerlingenzorg
a)
Leerlingenzorg OPO HvT
De leerlingenzorg op onze school wordt voor een belangrijk deel bepaald door het zorgbeleid van het samenwerkingsverband van het SWV 23-02, waarin wij participeren. Wij streven ernaar het leerlingvolgsysteem volledig te automatiseren, zodat wij daarin op de eerste plaats tijd besparen voor wat betreft administratieve werkzaamheden en op de tweede plaats nog sneller en overzichtelijk op de hoogte zijn van individuele prestaties, vergelijkingen op groeps- en schoolniveau, waarbij wij vroegtijdig kunnen ingrijpen bij achterblijvende prestaties. Op ICT gebied blijven we zoeken naar speciale programma’s voor leerlingen met leerachterstanden en/of leerproblemen. b) Passend Onderwijs Op 1 augustus 2014 is de wet Passend Onderwijs van kracht gegaan. Kernpunten uit deze nieuwe wet zijn dat: • Reguliere en speciale scholen op het gebied van ondersteuning aan leerlingen samenwerken; • Scholen zorgplicht hebben (de school waar de leerling schriftelijk is aangemeld dient te zorgen voor een passende plek indien er sprake is van zeer specifieke onderwijsbehoeften van een kind); • Scholen en gemeenten / jeugdhulpverlening werken samen aan de integrale ondersteuning aan leerlingen vanuit onderwijs en zorg; • Er minder regelgeving vanuit Den Haag komt, maar dat er meer in de eigen regio kunnen regelen. c)
Samenwerkingsverband en subregio
Onze school maakt deel uit van het schoolbestuur Stichting Openbaar Primair Onderwijs Hof van Twente. Alle schoolbesturen in de gemeenten Enschede, Hengelo, Hof van Twente, Oldenzaal, Haaksbergen, Borne, Dinkelland en Losser zijn verenigd in het Samenwerkingsverband (SWV) 23-02 PO. Dit samenwerkingsverband is opgedeeld in drie subregio’s; Enschede, Plein Midden Twente (Hengelo, Borne, Haaksbergen, Hof van Twente) en Noord Oost Twente (Oldenzaal, Losser en Dinkelland). De besturen in iedere subregio werken nauw samen met de andere schoolbesturen uit de regio om optimale ondersteuning aan ieder kind te kunnen bieden en expertise met elkaar te delen. d) Onderwijs, passend bij iedere leerling Alle scholen binnen het SWV 23-02 hebben met elkaar vastgesteld welke ondersteuning er tenminste op alle locaties geleverd wordt, de zogenaamde basisondersteuning. Daarnaast hebben alle scholen vastgesteld welke extra ondersteuning zij kunnen bieden aan leerlingen. De basis- en schoolspecifieke ondersteuning hebben scholen beschreven in hun schoolondersteuningsprofiel. Is de school handelingsverlegen, met andere woorden kan de school niet voldoen aan de ondersteuningsbehoefte van een kind, dan wordt er allereerst binnen het bestuur of in de subregio gezocht naar een externe deskundige die samen met de school andere mogelijkheden voor ondersteuning in kaart brengt. Nader onderzoek kan ook één van de adviezen zijn. In dit traject wordt er te allen tijde nauw samengewerkt met de ouders. Mochten extra interventies onvoldoende resultaat opleveren waardoor de leerling op die school niet langer begeleid kan worden, dan dient de school een andere, beter passende plek te zoeken. Dat kan ook het speciaal onderwijs zijn. e) Speciaal (basis)onderwijs Voor een plaatsing in het speciaal onderwijs (*) moet de school, samen met de ouders / verzorgers, een toelaatbaarheidsverklaring aanvragen bij de Commissie van Toelating van het samenwerkingsverband. Meer informatie over het aanvragen van een toelaatbaarheidsverklaring kunnen ouders vinden op de website van het samenwerkingsverband of via de school.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
21
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
(*) Voor blinde/slechtziende en dove/slechthorende kinderen geldt dat zij zich voor een plek in het speciaal onderwijs dienen te vervoegen bij resp. Visio en Kentalis. Zij hebben een eigen Commissie van Onderzoek die bepaalt of de leerling toelaatbaar is. Meer informatie voor ouders Voor ouders geldt dat de scholen de belangrijkste informatiebron zijn als het gaat om Passend Onderwijs en extra ondersteuning voor een kind. De school heeft dagelijks contact met de leerling en vervult daarmee in de ogen van het samenwerkingsverband een belangrijke rol in de adequate informatievoorziening aan ouders. Het samenwerkingsverband 23-02 PO heeft een eigen website: www.swv2302.nl. Op www.passendonderwijs.nl (website van ministerie OCW) en op www.passendonderwijsenouders.nl kunnen ouders / verzorgers meer informatie vinden over de samenwerkingsverbanden en over Passend Onderwijs. Tot slot heeft iedere school een eigen interne begeleider (IB’er). Deze onderwijsmedewerker is in staat verdere vragen van ouders te beantwoorden over de uitvoer van Passend Onderwijs op de school.
f)
Leerlingenzorg schoolspecifiek
Omdat de school te maken heeft met verschillen tussen leerlingen, moet het onderwijsleerproces zo ingericht worden, dat iedere leerling zich ononderbroken kan ontwikkelen en ontplooien. Dit is terug te zien in onderstaand schema. Onze kenmerken zijn: De leerkrachten kennen de leerlingen. De leerkrachten signaleren vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. Ouders worden betrokken bij de (extra) zorg voor hun kind. Externe partners worden, indien noodzakelijk, betrokken bij de zorg voor leerlingen. De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens, bepaalt de school de aard en de zorg voor zorgleerlingen. De school voert de zorg planmatig uit. De school gaat zorgvuldig de effecten van de zorg na en evalueert deze effecten. De interne begeleider coördineert de zorg en begeleiding. Een van de belangrijkste doelstellingen is dat alle kinderen in een goede sfeer, uitdagend en kwalitatief goed onderwijs krijgen. Daarnaast proberen we kinderen zo lang mogelijk verantwoord binnen onze school te begeleiden. Dalton als onderwijskundig concept biedt een aantal handvatten om leerlingen die naar boven dan wel beneden toe “uitvallen” te voorzien van aangepaste oefenstof. De leerkracht kan bijvoorbeeld differentiëren binnen de taak. Binnen de basistaak geven we momenteel 2 niveaus per groep aan, veelal verdeeld in de basisstof en basisplus. Kinderen die de basistaak af hebben krijgen pluswerk of verrijkingsopdrachten, die zorgen voor een verdieping in de oefenstof. Ook binnen de keuzetaak, die vanaf groep 3 geïntegreerd is in de taakbrief, kan differentiatie in oefenstof, vaardigheden of belangstelling gerealiseerd worden. Ieder kind krijgt de zorg die het nodig heeft. Leerlingen die minimaal twee keer achtereen een I/I+ scoren op CITO-rekenen krijgen de mogelijkheid een uur per week te werken in de zgn. plusgroep. Leerlingen die een I+ scoren op de toets Begrijpend Lezen kunnen eventueel meedoen met een hoger niveau Nieuwsbegrip. Daarvoor werken we dan groepsdoorbrekend. Voor de leerlingen in groep 7/8 is er een plusgroep die werkt op niveau C van Nieuwsbegrip. De leerlingen van groep 4 t/m 8 hebben de beschikking over een tablet om o.a. spelling en rekenen te oefenen. Het werken met tablets geeft de mogelijkheid om elk kind te laten werken op eigen niveau. Omdat de software achter dit concept alle resultaten opslaat en automatisch interpreteert, is het mogelijk om de leerlingen op eigen leerdoelen te laten oefenen. Het accent van de leerlingenzorg bij ons op school ligt op het vroegtijdig signaleren en diagnosticeren van de leerlingen, met als doel het bepalen van de onderwijsbehoefte van de leerlingen. Het leerlingvolgsysteem is op Elserike volledig geautomatiseerd middels het CITO LOVS. Het systeem stelt ons in staat de resultaten en vorderingen te vergelijken op zowel individueel, groeps- als schoolniveau. Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
22
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
We zijn nu gestart met het werken met ParnasSys, een webbased leerlingvolgsysteem en administratief programma. Leerlingvolgsysteem: afnamemomenten 2014 / 2015 toets:
Sept.
Okt.
Nov.
Dec.
Jan.
Feb.
Mrt.
Apr.
Mei
Juni
rekenen voor kleuters
1-2
(1-2)
taal voor kleuters
1-2
(1-2)
screening logopedie
2
screening risico dyslexie
2
2
DMT
3-8
3-7
AVI
3-8
3-7
3
3
leestechniek begrijpend lezen
4-8
3-4
spelling
3-8
3-7
rekenen-wiskunde
3-8
3-7
automatiseren
4-8
4-8
3-8
tafels
5-8
5-8
4-8
wereldoriëntatie
6-8
cito-eindtoets ik-tekening
8 1-2
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
1-8
23
Schoolplan 2015-2019
9
Stichting OPO Hof van Twente
Huisvesting, inrichting en financiën
a) Huisvesting Algemeen De 12 scholen van Stichting Openbaar Primair Onderwijs Hof van Twente in de gemeente Hof van Twente verkeren in het algemeen in een ruim voldoende staat van onderhoud. Elk jaar wordt er bekeken welke noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden nodig zijn. In de afgelopen jaren was het binnenonderhoud voor de stichting en het buitenonderhoud voor de gemeente. In deze samenwerking hebben we de scholen op een voldoende niveau gekregen. Als onderlegger werd het meerjarenonderhoudsrapport van Thero gebruikt. Vanaf 1 januari 2015 heeft de overheid alle onderhoudswerkzaamheden bij de besturen gelegd. Hiervoor krijgen ze de vergoedingen van de overheid op basis van het aantal leerlingen. In 2015 zal gekeken worden hoe de stichting hier mee om moet gaan. In overleg met het OBT zal gekeken worden of er een reserve huisvesting moet worden gemaakt om de toekomstige werkzaamheden te kunnen betalen. Deze decentralisatie van de gelden is in overleg gegaan met de gemeente. Helaas zijn er geen overgangsmaatregelen getroffen door de gemeente, zodat de stichting goed moet kijken hoe ze om moeten gaan met komende aanvragen en investeringen. Vanaf 2015 is er jaarlijks eerst een schouw met de scholen om het programma huisvesting totaal te gaan vaststellen. Scholenvisie gemeente De gemeente heeft samen met alle besturen uit de Hof van Twente een scholenvisie laten maken door de ROgroep. Hierin staan aanbevelingen voor huisvesting voor 2020 en een doorkijk tot 2030. Het wordt als leidraad gebruikt door het college en de raad voor nieuwe investeringen. Stichting OPO Hof van Twente heeft als enige bestuur deze scholenvisie niet ondertekend. Ook mede gezien hun eigen scholenvisie. Van uit deze scholenvisie is er een start gemaakt met de verkenningsfase voor een nieuwe school in de kern van Markelo. Hier hebben Cbs Ichthus en Obs De Zwaluw al de nodige gesprekken over gehad. De gemeente heeft in het besturenoverleg aangegeven dat zij de komende jaren met de besturen van de scholen in Delden om tafel wil, om de situatie in Delden te bespreken. Scholenvisie Stichting OPO Hof van Twente In kader van krimp en huisvesting heeft de stichting een eigen scholenvisie gemaakt. Deze is besproken met alle locatiedirecteuren en getekend door ons bestuur. Hierin gaan wij uit wat o.a. de voorwaarden moeten zijn om onze scholen in de toekomst open te houden. Ook onze scholenvisie zullen wij n.a.v. de prognosecijfers telkens aanpassen. Veiligheid In de vorige planperiode hebben de gemeente en de besturen veel ingezet op “de veilige school” met als resultaat dat elke school een bordje heeft gekregen “Keurmerk Veilige School”. Elk jaar gaat een werkgroep evalueren en evt. zaken bijstellen. Elke school heeft een Brand- en ontruimingsalarm en een inbraakalarm. De BHV’ers van elke school hebben een ontruimingsplan die ze elk jaar minstens 2 keer oefenen. Elk jaar worden de installaties gecontroleerd door een gecertificeerd bedrijf. De veiligheid rond de scholen is opgenomen in het gemeentelijk mobiliteitsplan. Bij al onze scholen is de schoolomgeving zichtbaar veiliger geworden door “Julie” handjes en paaltjes. Elke twee jaar wordt er een RI&E afgenomen bij onze scholen. De resultaten worden met de locatiedirecteuren besproken. MFV in Markelo In 2014 zijn de eerste gesprekken met de gemeente geweest over nieuwbouw De Zwaluw in Markelo. In de eerste nota werd duidelijk dat de gemeente wil gaan voor een multifunctionele voorziening in Markelo waarin de 2 scholen, Cbs Ichthus en Obs De Zwaluw, gehuisvest moeten worden samen met verschillende maatschappelijke voorzieningen. In het voorjaar van 2015 zijn de 2 scholen voortvarend aan de slag gegaan om Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
24
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
te gaan voor een zo optimale samenwerking. In de komende jaren moet duidelijk worden welke optimale samenwerking het wordt en met welke partners er gebouwd wordt.
b) Financiën Uit de vastgestelde begroting 2015 en de meerjarenbegroting 2016-2018 valt te concluderen dat de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Hof van Twente financieel nog zware jaren tegemoet zal gaan. De onverminderd doorzettende krimp trekt een zware wissel op inkomsten en uitgaven. De prognoses geven aan dat we van 1208 leerlingen op teldatum 1 oktober 2014 zullen dalen naar 1110 op 1 oktober 2019. Dat impliceert een vermindering van de inkomsten in vier jaar met minimaal € 490.00,00. In samenspraak met alle betrokkenen zal gekeken worden welke maatregelen op welk moment genomen dienen te worden. Fusie of sluiting van scholen kan niet uitgesloten worden. Het aantal medewerkers in vaste dienst zal de komende jaren een dalende trend laten zien. Naast de leerlingdaling hebben we ook te maken met nog een tweetal ernstige onzekerheden. Ten eerste de doordecentralisatie van het onderhoud van onze gebouwen. Op basis van de huidige Therorapporten zijn de vergoedingen van het Rijk voor het binnen- en buitenonderhoud onvoldoende. De rapportages zullen dan ook niet als leidend worden gehanteerd, maar zullen jaarlijks worden afgezet tegen de eigen schouwuitkomsten en de financiële ruimte. In de komende jaren zal er m.b.t een onderhoudsvoorziening een beslissing worden genomen. De kwaliteit en onderhoudsstaat van onze gebouwen (met uitzondering van “De Zwaluw) wordt op dit moment door zowel medewerkers als ouders als ruim voldoende tot goed gekwalificeerd. Ten tweede zijn er de financiële onzekerheden na de invoering van Passend Onderwijs in 2014. Het is nu, medio 2015, zeer moeilijk in te schatten wat de financiële gevolgen in de komende jaren zullen zijn. Blijven er voldoende middelen beschikbaar voor het stand houden van IB uren in onze scholen? Hoeveel middelen zullen we jaarlijks nodig hebben voor het inhuren van deskundigen voor onderzoek en overleg? Ook het doorverwijzingspercentage naar het SO en de daarbij behorende doorbetaling is een moeilijk te calculeren risico. Bovengenoemde onzekerheden leiden ertoe dat er in de komende jaren een sober beleid gevoerd zal dienen te worden. Wel zullen we blijven investeren in vernieuwing van leermiddelen, ICT en meubilair. Dit zal blijven gebeuren op basis van de jaarlijks vast te stellen investeringsplannen (na overleg met de locatiedirecteuren). In het kader van vervanging zal er in deze schoolplanperiode naar alle waarschijnlijkheid een grote prioriteit komen te liggen bij een nieuwe aanvankelijk leesmethode. Omdat dit voor alle scholen een zeer grote investering is, zal de overige investeringsruimte aanmerkelijk kleiner worden. Bij de aanschaf van meubilair, ICT en leermiddelen zal uitwisselbaarheid tussen alle scholen een belangrijk uitgangspunt blijven. Ondanks de hierboven beschreven moeilijke en onzekere situatie hebben we wel besloten op drie terreinen ons onderwijs te blijven versterken. Op de korte termijn implementeren van Engels op al onze scholen. Hiermee zijn we gestart in 2014.Voor de middellange termijn is er gekozen voor het verder verdiepen van het onderwijsaanbod voor leerlingen die meer aankunnen. De mogelijke vorming van een “plusklas” is onderwerp van onderzoek. Voor de lange termijn ligt het accent op de zorg voor leerlingen die gedragsmatig een probleem kennen. Scholing van de IB’ers, in de vorm van gedragsspecialisten en teams aan de hand van PBS en/of Kidskills behoren tot de opties.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
25
Schoolplan 2015-2019
10
Stichting OPO Hof van Twente
Informatie – en communicatietechnologie
a)
Algemene inleiding
Vier jaar geleden hebben we ons bovenschools ICT-beleidsplan vastgesteld, dat toen is toegevoegd aan de diverse schoolplannen op de scholen binnen onze stichting. We hebben de ambities, genoemd in dit beleidsstuk, vrij snel in de praktijk kunnen brengen. Alle scholen hebben hun website ondergebracht bij BasisOnline; alle scholen zijn overgestapt op deklas.nu3 van Heutink ICT; op alle scholen binnen de stichting zijn minimaal 1 computer op 5 leerlingen. In onderstaand stuk beschrijven we de nieuwe doelen en bijbehorende praktische uitwerking die we de komende vier jaar willen verwezenlijken. We hebben de ontwikkeling binnen ICT in het onderwijs onderverdeeld in drie delen: ICT als vak, ICT als leermiddel en ICT in het secundaire proces. b) Visie We zullen in toenemende mate in een door technologie en media gedreven maatschappij komen te leven, waarin een overvloed aan informatie beschikbaar is en waarin snelle veranderingen in de beschikbare technologische hulpmiddelen plaatsvinden. Het vermogen om door het ingewikkelde informatielandschap te navigeren, vraagt van leerlingen en collega’s een scala aan elementaire ICT-, en media-vaardigheden. Op onze scholen wordt ICT vooral ingezet ter verbetering van de efficiëntie en effectiviteit van de lessen. Nieuwe didactische werkvormen doen op sommige scholen hun intrede, waarbij leerlingen soms een actievere en participerende rol in het leerproces spelen. Ze werken steeds vaker samen aan opdrachten en gebruiken daarbij digitale hulpmiddelen voor het zoeken, delen en bewerken van informatie. Daarmee sluit het onderwijs binnen onze scholen aan op veranderende maatschappij en proberen we vorm te geven aan uitdagend, aantrekkelijk en effectief onderwijs. Leerlingen hebben verschillende leerstijlen, en verschillen qua tempo en leerstrategie. Voor leerlingen met bepaalde leerproblemen (dyslexie, dyscalculie) biedt ICT een groot scala aan remediërende programma’s, waardoor het voor leerkrachten mogelijk wordt om maatwerk te bieden. Leven en werken in de 21e eeuw betekent leven en werken met technologie en ‘nieuwe’ media. c)
ICT als vak
Voor de leerlingen Wij vinden het belangrijk dat de school ICT-vaardigheden aanbiedt in een ICT-leerlijn. Het hebben van ICTvaardigheden is essentieel in de huidige maatschappij en zal naar de toekomst toe alleen maar belangrijker worden. De basisvaardigheden bestaan uit muisvaardigheden en het kunnen omgaan met een computer. Een tweede belangrijke vaardigheid bestaat uit het kunnen gebruiken van diverse presentatiesoftware. We denken hierbij aan Word, PowerPoint en Prezi. Ook het mediawijs maken van de leerlingen is een belangrijk onderdeel van ons curriculum. De ontwikkelingen gaan echter snel. Wat we de komende jaren graag willen toevoegen aan de ICT-leerlijn op onze scholen is het programmeren. Er zijn binnen onze scholen nog geen eenduidige afspraken over het aanbod van dit soort vaardigheden, laat staan een uniforme ICT-leerlijn. Onze doelstelling is om in de komende twee jaar samen met de ICTcoördinatoren een aantal van dergelijke leerlijnen op te stellen. We doelen hierbij op basisvaardigheden ICT, Presentatie-vaardig en Mediawijsheid. Een vierde leerlijn (programmeren) zal als project worden toegevoegd aan de “OPO Innovatie Impuls”.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
26
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
Voor de leerkrachten Kennisnet onderscheidt een drietal kerntaken, die gelden voor ICT-bekwame leerkrachten. Pedagogisch-didactisch handelen Leraren ondersteunen hun onderwijs met ICT-hulpmiddelen. Zij zijn in staat te beoordelen wanneer ICT een meerwaarde heeft en passen hun kennis en vaardigheden op het gebied van leerinhoud, pedagogiek, didactiek én technologie in samenhang toe.
Werken in de schoolcontext
Leraren organiseren en verantwoorden hun werk met behulp van ICT-middelen. Zij gebruiken de ICT-systemen waarvoor hun school gekozen heeft. Voor het organiseren van hun eigen werk, voor het communiceren met leerlingen, collega’s en ouders én voor het verantwoorden van hun eigen handelen.
Professionele ontwikkeling
Leraren onderhouden en ontwikkelen hun eigen vakbekwaamheid met behulp van ICT-hulpmiddelen. Zij kunnen de meest actuele informatie online vinden en weten hoe zij ICT kunnen inzetten om vakbekwaam te blijven. Bij alle drie de kerntaken geldt: als leraren hun onderwijs met ICT willen ondersteunen, dan hebben zij ten minste een aantal digitale basisvaardigheden nodig. Deze basisvaardigheden zijn voorwaardelijk om ICT effectief in te kunnen zetten in het onderwijs en zijn gebaseerd op de digitale basisvaardigheden die voor de gehele beroepsbevolking van Nederland gelden. In dit hoofdstuk maken we een vertaling naar de sector onderwijs. d) ICT als leermiddel Hardware (Werkstations versus tablets) We hebben het afgelopen jaar investeringen gepleegd om op alle scholen een computeraantal van minimaal 1 computer op 5 leerlingen te realiseren. De vraag is echter of er op de lange termijn ingezet moet worden op het uitbreiden van de hardware zoals we die nu op de scholen hebben staan. We voorzien de komende vier jaar een transitie van de gebruikelijke werkstations, naar een diversiteit aan devices in de klas. Remmende factoren zijn niet zozeer de prijzen van de tablets of de vaardigheden van de gebruikers, als wel het gebruik van een beheer op afstand concept als “deklas.nu”, zoals die op dit moment op de scholen draait. Hardware (Digibord versus touchscreen) Op al onze scholen in de hof hebben we er bovenschools voor gezorgd dat van groep 3 tot en met groep 8 (of een combi waar één van die groepen deel van uitmaakt) digitale schoolborden of touchscreens hangen. Van deze digiborden wordt veel verwacht, want als ze goed worden ingezet kan het digibord het onderwijs versterken en zelfs fundamenteel veranderen. Een digibord of touchscreen kan een verrijking zijn voor het onderwijs, mits er aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. De leraar is hierbij een cruciale factor. Hij moet open staan voor het werken met het digibord of touchscreen, goed geschoold worden in het gebruik ervan en zich inzetten om zijn vaardigheden te evalueren en te verbeteren. Qua functionaliteit zijn touchscreens en digiborden gelijk aan elkaar. Bij beide kan door aanraking van het scherm gewerkt worden: uw vinger of pen is de muis. Documenten kunnen met een vingerdruk worden geopend, bekeken, bewerkt en opgeslagen. Presentaties kunnen worden afgespeeld met de mogelijkheid aantekeningen on screen te maken of wijzigingen aan te brengen en deze op te slaan. Infrastructuur Sinds augustus van 2013 wordt veel van de methodegebonden software webbased aangeboden via een digitaal platform: Basispoort. Onze verwachting is dat het hier niet bij zal blijven. Steeds meer uitgeverijen zullen hun software via Internet gaan aanbieden of zullen zich aansluiten bij Basispoort. Dat betekent dat we eisen moeten en mogen gaan stellen aan de Internetverbindingen op onze scholen. Op dit moment is de hoeveelheid bandbreedte waar de diverse scholen gebruik van kunnen maken erg variabel. Het varieert van glasvezel via kabel tot ADSL. Deze laatste variant levert op veel scholen echter niet voldoende bandbreedte omdat men te Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
27
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
ver van de wijkcentrale af zitten. Dat betekent dat het op dit moment voor vier scholen niet mogelijk is om op een goede manier gebruik te maken onderwijskundige software of een beheer op afstand concept als deklas.nu3. e) ICT in het secundaire proces
ICT heeft een plek veroverd in het primaire proces. De inzet van bijvoorbeeld educatieve software maakt dit proces efficiënter. Leerkrachten en directieleden zijn echter ook veel tijd kwijt aan taken buiten het daadwerkelijke lesgeven zoals registratie van absentie, correctiewerk, leerlingvolgsysteem en communicatie met ouders en collega’s. Een deel van die secundaire taken is uiteraard de laatste jaren gedigitaliseerd. Toch is ook hier nog een slag te slaan. Waar je in het verleden een aantal programma’s nodig had om diverse taken uit te voeren, wordt momenteel software aangeboden waarin deze taken geïntegreerd kunnen worden uitgevoerd. Het steeds groter wordende aandeel van administratieve taken van de leerkracht wordt ervaren als lastenverzwaring. Investeringen in het verlichten van die taken door slimme keuzes te maken in de aanschaf van administratieve programma’s is wat ons betreft belangrijk. Bekend voorbeeld is de leerlingadministratie, de administratie in het kader van de leerlingenzorg zoals groepsplannen en groepsoverzichten en de communicatie richting derden/ ouders. In ons vorige bovenschools ICT-beleidsplan stond vermeld dat we het voornemen hadden om uniformiteit te krijgen in de websites van de scholen. Elke leerkracht is bekend met de basisbeginselen van het CMS van BasisOnline. Momenteel zitten we middenin een migratieproces van Winsas naar ParnasSys als standaard leerlingadministratiepakket voor de scholen binnen OPOHvT. Tot aan de migratie werd Winsas altijd gebruikt als leerlingadministratie en het Cito LOVS om de toetsresultaten van de leerlingen te registreren. Daarnaast had elke leerkracht zijn eigen zorgregistratie in de vorm van o.a. groepsplannen en groepsoverzichten. Met het gebruik van ParnasSys wordt er een efficiëntieslag gemaakt doordat we alles nu op één plek kunnen registreren. ParnasSys biedt namelijk geïntegreerde mogelijkheden om de administratielast voor zowel directie, IB’er als leerkracht te verminderen. f)
Schoolspecifiek ICT-beleidsplan Daltonschool Elserike
Dankzij de ICT-beleidsplannen die de laatste 15 jaar zijn geschreven en die door de inzet van de leerkrachten ook uitgevoerd konden worden, kunnen we momenteel stellen dat wij op Elserike ICT daadwerkelijk in ons onderwijsleerproces hebben weten te integreren. Veel van de doelen die gesteld zijn, hebben we weten te bewerkstelligen, waardoor ICT zowel als middel maar ook als doel wordt ingezet. Het ICT-beleid is dan ook een geïntegreerd onderdeel van het schoolbeleid. In bovenstaand beleidsplan worden de grote beleidslijnen op ICT-gebied beschreven. Zowel voor wat betreft ICT-competenties voor de leerkrachten als de financieel zwaar tellende items als hardware en websites is bovenschools beleid opgesteld en wordt geld afgeroomd. Financieel laat dit beleid weinig ruimte, over om eigen beleid op te stellen. Dit heeft tot gevolg dat we duidelijke keuzes moeten maken in vooral de software die we op school inzetten. Tablets Er is momenteel in educatief softwareland een duidelijke trend te ontdekken. Veel uitgeverijen gaan hun software steeds vaker via Internet ofwel webbased aanbieden. Dit biedt in een aantal gevallen kansen voor ons onderwijs. Zowel financieel als onderwijskundig. Elserike heeft twee jaar geleden ervoor gekozen om vanaf groep 4 de leerlingen te voorzien van een eigen tablet en de apps van Snappet. De ontwikkelingen binnen Snappet gaan zo snel dat we onmogelijk kunnen voorspellen waar we over vier jaar staan. Interessant wordt wel of we de huidige bekostiging kunnen blijven handhaven.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
28
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
Algemene en onderwijskundige doelen We willen onderstaande doelen realiseren of consolideren.
De leerlingen: 1 …hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. 2 …gebruiken ICT, sociale media en Internet op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier. 3 …kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving. 4 …kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. 5 …kunnen ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm te geven. 6 …kunnen met behulp van ICT voor hen bestemde digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. 7 …kunnen ICT gebruiken bij het presenteren van informatie aan anderen. 8 …kunnen ICT gebruiken om op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier te communiceren. De ICT-leerlijnen die we hanteren om de leerlingen computervaardig te maken zijn als bijlage (blz. 42) toegevoegd. Dit betekent dat de competenties van onze leerkrachten niet alleen in lijn moeten liggen met wat we hierboven stellen, maar dat we van hen verwachten capabel genoeg te zijn om een onderwijskundig klimaat te kunnen scheppen dat de leerlingen in staat stelt bovenstaande doelen te kunnen halen. Actiepunten De actiepunten die we in de komende vier jaar op ICT-gebied willen verwezenlijken zijn opgenomen in Hoofdstuk 11 en worden vervolgens uitgebreid beschreven, geëvalueerd en bijgesteld in de jaarplannen en jaarverslagen.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
29
Schoolplan 2015-2019
11
Stichting OPO Hof van Twente
Planning beleidsvoornemens SMART geformuleerd
Planning Beleidsvoornemens In dit hoofdstuk stellen we de beleidsagenda op voor de komende schoolplanperiode. We geven een globale planning aan wanneer welke veranderingsonderwerpen aan de orde zullen komen. De onderwerpen uit deze meerjarenplanning willen we de komende jaren planmatig en resultaatgericht realiseren. Jaarlijks zullen we de meerjarenplanning evalueren in een jaarverslag en concreter uitwerken in een jaarplan. De formats voor de beide beleidsstukken stukken zijn in het afgelopen jaar verbeterd en kennen een PDCA cyclus.
Beleidsonderwerp “Kwaliteitszorg”
Wie
Opmaken Jaarverslag en jaarplan Toetskalender Oudercafé
Visitatie Extern
Beleidsonderwerp “Personeelsbeleid” Strategisch personeelsbeleidsplan FG/ POP Beoordelingsgesprek ken Bekwaamheidsdossiers Collegiale consultatie Klassenbezoek Maken Scholingsplan E-learning Personeelsenquête
X
X
CD/ IB
Evaluatie/ aanpassen
X
Evaluatie en aanpassen
X
X
X
X
X
X
LD
X
LD
X
X X
X
X
X
X
LD-OPONOA
Opleiden in de school Schoolplan
2018-2019
X
LD- OPO HvT
Pedagogisch klimaat
2017-2018
X
LD
Tevredenheidspeiling leerlingen FG en POP
2016-2017
LD
LD
Ouderenquête
Visitatie Intern
2015-2016
X X
Team
oriëntatie methode
Invoering
X
X
CD-LD/LB
Invoering
X
X
X X
CD-LD Wie
2015-2016
2016-2017
2017-2018
2018-2019
CD
Opmaken
X
Evaluatie en aanpassing
X
CD/ LD/ Team
Scholing
Invoering
X
X
CD
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Team/ CD/ LD
Oriëntatie
Oriëntatie
Evaluatie/ invoering
X
Team/ LD
X
X
X
x
Team LD/ IB/ DC CD/ LD
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
30
Schoolplan 2015-2019
Beleidsonderwerp “Methoden” Zaakvakken Onderbouwd
Wie
Invoering
Team/CD/LD
Oriëntatie
X
CD/ LD
Invoering
Evaluatie
Team/CD/LD
Evaluatie
CD-LD
Taalmethode
SWV 23-02 beleid Schoolzorgplan SOP Toetsen actualiseren
Team/LD Wie
Beleidsonderwerp “Onderwijs” Opbrengstgericht werken m.b.v. Cito LOVS Internationalisering
Gepersonaliseerd leren Zien!
Beleidsonderwerp “Financieel” Begroting + jaarverslag Meerjarenbegroting Huisvesting o.a. ontwikkeling doordecentralisatie
Invoering
Invoering
Invoering 2016-2017
2017-2018
2018-2019
X
X
X
X
Team/ IB
X
X
X
X
CD/ LD/ IB
X
X
X
X
IB
X
IB-netwerk
Heroriëntatie
Wie
2015-2016
CD, LD, Team, Expertis
X
2016-2017
X
X
Uitrol projecten groep 6&7 Oriëntatie/ invoering Uitvoering project CMK
Uitrol projecten groep 4&5
Team/ LD
X
Team/ LD
X
Team/ LD
Scholing/ implementatie
CD/ LD
Plusleerling Impuls Muziekonderwijs Dalton +
2015-2016
2018-2019
Evaluatie Oriëntatie
Oriëntatie
2017-2018
CD/ Team/ IB
Visitatie rol IB’er
2016-2017
Oriëntatie
Aanvankelijk lezen
Beleidsonderwerp “Zorg”
2015-2016
CD/ LD/ team
Engels schoolbreed Rekenmethode
Stichting OPO Hof van Twente
CD/ LD Team/ LD
Wie
2015-2016
2017-2018
2018-2019
X
X
X
X
X
X
X
X
Evaluatie
2016-2017
2017-2018
2018-2019
CD/ LD/ OBT
X
X
X
X
CD/ LD/ OBT
X
X
X
X
CD/ OBT
Oriëntatie
X
X
X
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
31
Schoolplan 2015-2019
Beleidsonderwerp “ICT” ICT-beleidsplan uitvoeren en bijstellen Meerjaren begroting Samsung Hub Pilotprojecten
Wie
Stichting OPO Hof van Twente
2015-2016
2016-2017
2017-2018
2018-2019
Werkgroep ICT/ CD/ LD
X
X
X
X
Werkgroep ICT/ CD/ LD
X
X
X
X
CD/ LD
X
X
X
Deel team
X
X
X
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
32
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
12
Bijlagen
12.1 Lesmethoden Openbare Daltonschool Elserike:
Instrumenteel-cursorische vakken: Nederlandse taal
Engelse taal Rekenen – wiskunde Schrijven Wereldoriëntatie: Aardrijkskunde Geschiedenis Natuur Sociaal-emotionele ontwikkeling Verkeer Muzische expressieve vakken: Muziek/ tekenen/handvaardigheid Bewegingsonderwijs
Aanwezige methoden: Veilig leren lezen Taalverhaal taal Taalactief spelling/ Snappet Nieuwsbegrip XL Estafette Schatkist/ Onderbouwd Take it easy Pluspunt/ Snappet Schatkist/ Onderbouwd Pennenstreken
Alles-in-1 Alles-in-1 Alles-in-1 De Jij-en-ik-club/ Zien
Jaar van aanschaf: 2003 2006
Voornemen te vervangen in: 2016 2016
2011 2006 2008 2008
-
2008 2013
Huurbasis Huurbasis Huurbasis 2003
2016 stichtingsbrede keuze voor antipestprogramma
VVN Verkeerskrant
Alles-in-1
Huurbasis
Basislessen
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
33
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
12.2 De organisatie van de leerlingenzorg:
Niveaus van zorg in 6 stappen Acties op school
(inter)actie naar ouders
Ondersteuning op school
Basisondersteuning
Stap 1 Leerkracht werkt handelingsgericht in de groep
Leerkracht in gesprek met ouders over de ontwikkeling van hun zoon of dochter
Stap 2 Leerkracht overlegt met collega-leerkrachten / bouwoverleg / intercollegiale consultatie
Leerkracht in gesprek met ouders, delen zorgen, uitwisseling ervaringen, afstemmen aanpak
Stap 3 Vanuit groepsbespreking formele interne aanmelding bij IB-er voor de leerlingbespreking: Leerkracht meldt aan. Actie: aanmeldingsformulier Leerlingbespreking. Actie: groeidocument (Formulier SOT) Notitie in ParnasSys
Leerkracht informeert ouders over werkwijze en wisselt ervaringen uit (expertise van ouders gebruiken). Ouders vullen formulier in.
Stap 4 Aanmelding voor het SOT (formulier SOT): Overleg tussen IB-er / leerkracht en CLB-er en waar nodig SMW en JGZ, en tenslotte eventueel de Regisseur zorg
Toestemming van ouders regelen. Hen als partner-in-zorg betrekken (handtekening form.)
Bovenschoolse zorg: Sub-regionaal Steunpunt Stap 5 Diagnostische interventies door Subregionaal Steunpunt (formulier aanvraag Steunpunt): Interventie vanuit jeugdzorginstellingen Inzet van CC, gedragsspecialist, SOVA Diagnostisch onderzoek Overig, nl…
Toestemming ouders regelen en hen betrekken als partner-in-zorg (handtekening form.)
Diepte-
Vervolg: Commissie voor Arrangementen PMT/ Toelaatbaarheidscommissie 23.02
ondersteuning
Stap 6 Onderwijs op maat, middels bijvoorbeeld (formulier aanvraag CvA): Ondersteuning/aanpassing in reguliere school in de vorm van een arrangement: o Aangepaste voorziening voor jeugdzorg onder/na schooltijd o Afstemming op school-behandeling hulp Aangepaste onderwijsvorm, zoals SBO, SO
School steunt ouders bij keuzeopties, zoals: Hulp op eigen school Bao-Bao Verwijzing S(B)O Terugplaatsing vanuit SO of SBO
(handtekening form.)
De 1-zorgroute in de praktijk; 6 stappen Met de 1-zorgroute wordt op groeps-, school- en bovenschools niveau het onderwijs passend gemaakt aan de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. De kern van de 1-zorgroute is de cyclus van handelingsgericht werken met groepsplannen. Hierin is proactief handelen het uitgangspunt. De route stimuleert planmatig werken en realiseert een transparante zorgstructuur op school.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
34
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
Binnen alle zes stappen van de zorgroute geldt: het bieden van een goed pedagogisch klimaat door handelingsgericht te werken in de groep, met als startpunt de leerkracht binnen de groep, die afstemt op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. het goed volgen én evalueren van het geboden onderwijs binnen de basisondersteuning van de school (stappen 1-2-3) zorgt ervoor dat duidelijk wordt of: - de leerlingen de gestelde doelen halen; - de leerlingen profiteren van het onderwijs en van de extra ondersteuning; - de instructie en/of ondersteuning van de leerkracht en het curriculum effectief zijn. Blijkt dat een kind meer of ander aanbod nodig heeft dan wat de school kan bieden binnen de basisondersteuning, dan kan de school een beroep doen op ondersteuning door expertise van het Schoolondersteuningsteam of het Steunpunt in te zetten(stappen 4-5-6 binnen de 1-zorgroute). Aldus biedt de 1-zorgroute een sluitend vangnet om een helder beeld te krijgen van de onderwijsbehoeften van alle kinderen. De stappen binnen de 1-zorgroute volgen elkaar logisch op en zijn cyclisch. Op het moment dat er onvoldoende effect is van het gebodene in de betreffende stap, wordt - altijd handelingsgericht overgegaan naar de volgende stap. Als vervolgens blijkt dat het kind profiteert van het geboden onderwijs- en ondersteuningsaanbod, blijft men handelingsgericht werken binnen die en voorgaande stappen; het onderwijs of de ondersteuning is immers effectief. Onderwijs op maat wordt op deze wijze voor elk kind mogelijk. Het vloeiend in elkaar overlopen van de ene stap in de andere (of weer terug) zou een logische beweging moeten zijn. De vragen "Wat werkt voor dit kind (en houden we dat zo)?” en “Wat behoeft verandering (en vraagt om meer zorg en aandacht op maat)?” zijn daarbij leidend.
Stap 1 Stap 1: DE LEERKRACHT IN DE GROEP Actie
Door wie
Leerkracht observeert, signaleert en werkt handelingsgericht Leerkracht gaat in gesprek met ouders over ontwikkelingen van hun zoon/dochter Leerkracht informeert ouders over HGW en wisselt ervaringen uit Iedere cyclus wordt afgerond en direct opnieuw gestart met een groepsbespreking Leerkracht
Beschrijving: In stap 1 werkt de leerkracht handelingsgericht. Hij/zij doet interventies naar aanleiding van eigen observaties en (toets)resultaten van de leerlingen. De ontwikkeling van iedere leerling wordt nauwkeurig gevolgd door middel van methode gebonden toetsen en methode onafhankelijke toetsen. Ook de eigen observaties spelen een belangrijke rol bij beslissingen in hoe er het beste gehandeld kan worden. Bij interventies in deze stap denken we onder andere aan voorinstructie of juist verlengde instructie, kleine aanpassingen in het standaard leerstofaanbod en het investeren en onderhouden van een goede relatie met iedere leerling. De leerkracht legt interventies binnen deze stap vast in het groepsplan, in het leerlingvolgsysteem (ParnasSys) Met de ouders zijn regelmatig gesprekken over de ontwikkeling van hun kind en op welke wijze handelingsgericht wordt afgestemd op de onderwijsbehoeften bijvoorbeeld in 10-minuten gesprekken. Daarvan vindt verslaglegging plaats in (ParnasSys) Iedere cyclus van handelingsgericht werken wordt gemarkeerd door een groepsbespreking tussen intern begeleider en leerkracht. Hierin worden de volgende zaken aan de orde gesteld: Bespreekpunten en vragen van de leerkracht Evaluatie vorig groepsplan Aandachtspunten hele groep Realiseren van het groepsplan Motivatie, zelfvertrouwen en competentie voor uitvoering groepsplan Bepalen welke leerlingen worden aangemeld voor de leerlingbespreking.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
35
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
Stap 2 STAP 2: DE LEERKRACHT OVERLEGT MET COLLEGA'S Acties
Door wie
Leerkracht overlegt met collega('s)/ intercollegiale consultatie Leerkracht gaat in gesprek met ouders: delen zorgen, uitwisselen ervaringen en afstemmen van aanpak Leerkracht informeert ouders over HGW en wisselt ervaringen uit Leerkracht
Beschrijving In stap 2 gaat de leerkracht op collegiaal niveau op zoek naar reflectie en feedback om de aanpak af te stemmen op de leerling. Dat kan doordat de leerkracht samen met een (duo)collega reflecteert op de ontwikkeling van de leerlingen. Ook wordt begonnen met een eerste inventarisatie van de onderwijsbehoeften. In stap 2 gaat het om uitwisselen van ideeën en oplossingen waarmee de inbrenger als het ware 'de volgende dag' verder kan. Dit kan in twee vormen: Enerzijds kan het gaan om gesprekken tussen twee collega's. Het gaat daarbij niet om een structureel gepland overleg, welke is opgenomen in de jaarplanning, maar om een incidenteel gesprek, waarbij de leerkracht een collega bevraagt over een specifieke leerling. Voor deze gesprekken maakt de leerkracht een afspraak met deze collega. Daarnaast kan een school ook kiezen voor een vorm van intervisie in een bouw/ of teamvergadering. Deze zijn wel structureel ingepland. Met de ouders zijn regelmatig gesprekken over de ontwikkeling van hun kind en op welke wijze handelingsgericht wordt afgestemd op de onderwijsbehoeften.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
36
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
Stap 3 STAP 3: DE LEERKRACHT OVERLEGT MET INTERN BEGELEIDER Acties
Door wie
Onderwijsbehoeften verder in kaart brengen Intern aanmeldingsformulier invullen Inventariseren wie of wat verder nodig is binnen de school Inventariseren wie of wat er verder nodig is buiten de school Formulier SOT invullen* Ouders betrekken bij de gesprekken Leerkracht en intern begeleider
Beschrijving In de groepsbespreking, binnen de cyclus van handelingsgericht werken, komen leerlingen naar voren waarvan de onderwijsbehoeften onvoldoende in zicht zijn, of waarbij de specifieke onderwijsbehoeften nader besproken dienen te worden. Deze leerlingen worden dan besproken in de leerlingbespreking. Voordat de leerling wordt besproken in de leerlingbespreking, vindt er een formele aanmelding bij de IB’er plaats. Dat betekent concreet, dat de leerkracht aangeeft de leerling te willen aanmelden voor de leerlingbespreking en op basis daarvan een intern aanmeldingsformulier invult. Dit formulier wordt voorafgaand aan het overleg ingevuld door de leerkracht. Het is van belang, dat de leerlingbespreking belemmerende en beschermende factoren in beeld brengt. Op grond hiervan volgt een voorlopige probleemverklaring en worden handelingsgerichte acties geformuleerd. De visie en ervaring van ouders op de ontwikkeling van hun kind vormt een belangrijk onderdeel van het totaalbeeld van het kind en wat hij/zij nodig heeft. Ook krijgen ouders uitleg over het specifieke van een handelingsgericht zorgtraject; voortzetting van handelingsgericht werken, met als extra het gerichter in kaart brengen van alle kansen en belemmeringen - voor zover op dat moment bekend- van de ontwikkeling van hun kind. Bovendien wordt bekeken welke andere (externe) expertise eventueel nodig is om het kind goed te helpen. De school kan overwegen om zich breed te oriënteren, om zodoende een duidelijker beeld te krijgen van het kind, als het gaat om belemmerende en stimulerende factoren. Afspraken worden vastgelegd in een groeidocument, ofwel een document waarin de ontwikkeling van het kind procesmatig en inhoudelijk zichtbaar wordt gemaakt. Deze wordt verwerkt in ParnasSys. De daar genoemde acties kunnen worden uitgewerkt in het groepsplan of in een handelingsplan, rekening houdend met de onderwijsbehoeften. Deze onderwijsbehoeften kunnen- voor zover bekend - kort worden beschreven in het groepsoverzicht. * Zolang de begeleiding en ondersteuning een schoolinterne aangelegenheid is, zijn scholen vrij om hun eigen format van een groeidocument te gebruiken. Echter, wanneer de stap naar het SOT te verwachten is, wordt aangeraden vanaf het begin het Formulier SOT te gebruiken. Dit voorkomt dubbele administratie, of knip- en plakwerk wanneer opschaling naar het SOT aan de orde is.
Stap 4 STAP 4: OVERLEG IN HET SCHOOLONDERSTEUNINGSTEAM (SOT) Acties
Door wie
Ouders toestemming vragen en handtekeningformulier laten tekenen Formulier SOT invullen Consultatief overleg SOT (CLB’er/orthopedagoog, JGZ, maatschappelijk werk, IB’er). Waar mogelijk neemt de leerkracht deel aan het gesprek. Indien gewenst nemen ouders deel aan het SOTgesprek. Eventueel inzet van de Regisseur Zorg Indien nodig inschakelen van expertise vanuit het Steunpunt Ouders als partner in de ondersteuning betrekken bij de gesprekken Intern begeleider, daarbij ondersteund door de orthopedagoog/CLB’er
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
37
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
Beschrijving In stap 4 wordt in de school extra expertise ingezet om meer zicht te krijgen op de onderwijsbehoefte van de leerling en /of de begeleidingsbehoefte van de leerkracht. Het Schoolondersteuningsteam (SOT) maakt deel uit van het schoolteam en de medewerkers worden als zodanig ook als teamleden gepresenteerd in de schoolgids en op de website. Afhankelijk van de keuze van een school/schoolbestuur kan het zijn dat aan dit overleg ook vaste Preventief Ambulant Begeleider is gekoppeld. Ouders kunnen deelnemen als belangrijke partners in de begeleiding voor hun kind. In het overleg van het SOT worden die kinderen besproken met een meer complexe ondersteuningsvraag. In dien nodig kan het SOT een beroep doen op de disciplines vanuit het Steunpunt. Voor het inschakelen van het SOT en de vrije uitwisseling van informatie met hen dient de school vooraf de ouders te informeren en hun schriftelijk toestemming te regelen. Het SOT komt op tenminste 3 momenten in het schooljaar bijeen. Bespreekmomenten zijn voor het hele jaar ingepland en vinden bij voorkeur plaats onder schooltijd; dit om de leerkracht te ontlasten. Binnen deze gesprekken staat centraal hoe de leerkracht handelingsgericht verder kan op de werkvloer. Ook voor deze SOT bijeenkomst is het van belang, dat het Formulier SOT wordt ingevuld, om het gesprek zo effectief mogelijk te laten zijn; zo kan het gesprek het meest opleveren voor het kind, de leerkracht en andere betrokkenen. Afspraken die worden gemaakt op basis van dit overleg, worden (opnieuw) vastgelegd in het Formulier SOT. Tijdens het overleg zoeken alle betrokkenen vanuit de eigen deskundigheid met elkaar naar bruikbare aanpakken. Men kijkt daarbij naar de rol van alle personen in de omgeving van het kind. Samen zoekt met naar de kansen in zowel de onderwijsleersituatie, de thuissituatie als ook binnen de vrije tijd, om het kind te helpen zich verder te ontwikkelen en om daarbij af te stemmen op zijn/haar onderwijs(zorg)behoeften. Wanneer er (diagnostische) interventies door het Steunpunt nodig zijn, wordt een ondersteuningsaanvraag geformuleerd voor het Steunpunt. Voor de inzet van het Steunpunt dienen ouders altijd toestemming te geven en dient de aanvraag middels het formulier te worden gedaan via het 1-loket.
Stap 5 STAP 5: DIAGNOSTISCHE INTERVENTIES DOOR HET STEUNPUNT Acties
Door wie
Verzamelen alle relevante informatie voor de aanmelding bij het 1-loket Invullen Formulier Steunpunt. Daarbij invoegen Formulier SOT Regelt toestemming van ouders (Handtekeningenformulier) Regelt toestemming van het bestuur Onderhoudt korte lijnen tussen alle betrokkenen Intern begeleider, daarbij ondersteund door de orthopedagoog/CLB’er
Beschrijving Soms is de inzet vanuit het Steunpunt nodig. Het Steunpunt zet o.a. interventies in vanuit jeugdzorg, gedragsspecialisten, (psycho)diagnostisch onderzoek, (preventieve) Ambulante Begeleiding, Rots en Watertraining en SOVA-training. Aanvragen voor het Steunpunt komen binnen bij het 1-Loket. Het 1-loket neemt een aanvraag in behandeling wanneer alle benodigde formulieren zijn ingevuld en ondertekend. In het 1Loket worden de aanmeldingsformulieren beoordeeld op volledigheid en op het type ondersteuningsvraag, om goed te kunnen bepalen welke diagnostische interventie wordt ingezet. Het 1-Loket benadert vervolgens de persoon die de interventie zal uitvoeren. Deze persoon neemt vervolgens contact op met de school voor het maken van afspraken. Bij de uitvoering van de interventie zijn de handelingsgerichte werkwijze en diagnostiek leidend. Uiteraard volgt na de uitvoering van de interventie opnieuw een evaluatie. In de evaluatie wordt bepaald of de doelen behaald zijn en of de zorg
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
38
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
weer terug kan binnen de reguliere zorgroute van de groep en de school. Wanneer de doelen (nog) niet behaald zijn, wordt besproken welke interventie dan nodig is.
Stap 6 STAP 6: 'OP MAAT' AANBOD VOOR DE LEERLING: COMMISSIE VOOR ARRANGEMENTEN EN TOELAATBAARHEIDSCOMMISSIE Acties Verzamelen alle relevante informatie voor de aanmelding bij de Commissie voor Arrangementen Invullen Formulier Commissie voor Arrangementen. Daarbij invoegen Formulier SOT en Formulier Steunpunt Regelt toestemming van ouders (Handtekeningenformulier) Regelt toestemming van het bestuur Onderhouden korte lijnen tussen alle betrokkenen Door wie Intern begeleider, daarbij ondersteund door de orthopedagoog/CLB’er
Soms komt het voor dat de inzet vanuit het SOT en het Steunpunt niet voldoende is om tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften van een kind. Dan is een aanbod “Op Maat” nodig voor het kind. Dit aanbod “Op Maat” wordt een arrangement genoemd. In stap 6 vraagt de school een arrangement aan bij de Commissie voor Arrangementen (CvA). Hierbij zijn verschillende mogelijkheden: Het arrangement wordt op de huidige basisschool ingezet Het arrangement wordt op een andere basisschool ingezet Het arrangement wordt ingezet op een speciale school voor basisonderwijs Het arrangement wordt ingezet op een speciale school. Aanvragen voor de CvA komen binnen bij het 1-Loket. Het 1-loket neemt een aanvraag in behandeling wanneer alle benodigde formulieren zijn ingevuld en ondertekend. Vanuit het 1-Loket wordt de aanvraag doorgestuurd naar de CvA. De CvA kent de arrangementen toe die worden ingezet op de reguliere basisscholen of het speciaal (basis)onderwijs. Wanneer het een arrangement betreft voor het speciaal (basis)onderwijs, regelt de CvA dat de regionale Toelaatbaarheidscommissie zorgdraagt voor de financiële afhandeling.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
39
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
12.3 Leerlijnen ICT
Groep 1&2
Starten met de computer…”Spelen met de computer”. De leerlingen trainen de volgende vaardigheden: o Diverse muisvaardigheden
Groep 3
Starten met de computer…”Spelen met de computer”. De leerlingen trainen de volgende vaardigheden: o Klikken o Dubbel klikken o Slepen o Toetsenbordverkenning
Groep 4
”Werken met de computer”. De leerlingen trainen de volgende vaardigheden: o Computeronderdelen o Werken met menu's o Werken met lijsten o Verkennen van het bestandssysteem o Toetsenbord verkenning 10 basislessen werken met Microsoft Word 2010
Groep 5
”Werken met de computer”. De leerlingen trainen de volgende vaardigheden: o Vensteronderdelen benoemen o Omgaan met vensters o Openen/opslaan van bestanden o Startmenu verkennen o Werken met meerdere vensters o Tekst selecteren en opmaken 5 lessen mediawijsheid (Veilig Internetten) 10 gevorderden lessen werken met Microsoft Word 2010 5 basislessen werken met Microsoft PowerPoint 2010 Starten met basis typecursus voor iedereen
Groep 6
Halen laatste niveaus ”Werken met de computer”. 5 vervolglessen werken met Microsoft PowerPoint 2010. 5 lessen werken met Prezi. 5 lessen werken met Moviemaker Werken met e-mail. Leerlingen krijgen e-mailadres van school. o Basis + versturen bijlage. o Omgaan met “Office 365”
Groep 7
5 lessen mediawijsheid (sociale media) 6 lessen werken met Skype, Lync en Yammer 5 lessen werken met OneNote
De komende vier jaar gaan we een leerlijn programmeren samenstellen die geïntegreerd zal gaan worden in de ICT-leerlijn zoals die er nu ligt.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
40
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
12.4 The 21st Century Skills 1.
Vaardigheid ‘Samenwerking’
Bij deze vaardigheid wordt uitgegaan van lesactiviteiten waarin leerlingen samenwerken. Hierbij kan worden gedacht aan samenwerking tussen medeleerlingen, maar ook met medeleerlingen en/of volwassenen buiten het klaslokaal of de school. De nadruk bij deze vaardigheid ligt met name op de kwaliteit van samenwerking. Hoge niveaus van samenwerking worden bereikt wanneer leerlingen gedeelde verantwoordelijkheid voor het werk hebben. Leerlingen leren hierdoor belangrijke samenwerkingsvaardigheden als onderhandelen, taken verdelen, luisteren naar ideeën en kennis van anderen, en integratie van kennis in een samenhangend geheel. Leerlingen hebben elkaar nodig om tot een product te komen. Samenwerken kan plaatsvinden door middel van “face-to-face” interactie of met behulp van technologie voor het delen van ideeën of middelen. 2.
Vaardigheid ‘Kennisconstructie’
Van kennisconstructie wordt gesproken als lessen activiteiten bevatten waarin leerlingen nieuwe informatie en inzichten kunnen combineren met wat ze al weten. Dat kan bijvoorbeeld door het doen van onderzoek, analyse, synthese, evaluatie en interpretatie van kennis en informatie. De leerlingen sturen hun eigen leren (mede) zelf aan worden gecoacht en gestimuleerd door de leerkracht. Er wordt een groot beroep gedaan op bestaande informatievaardigheden en ruimte geboden voor de verdere ontwikkeling daarvan. Leerarrangementen worden sterker naarmate de activiteiten diverse vakgebieden bestrijken (bijvoorbeeld integratie van biologie, rekenen en muziek). 3.
Vaardigheid ‘ICT-gebruik voor leren’
In de lessen kan gebruik gemaakt worden van activiteiten waarin ICT een belangrijke rol speelt. Bijvoorbeeld door het gebruik van computers, laptops, smartphones, tablets, maar ook digitale videorecorders en fotocamera’s te gebruiken. Leerarrangementen worden sterker op deze vaardigheid indien opgedane kennis niet, of vrijwel niet zonder ICT had kunnen worden ontwikkeld. Voorbeelden daarvan zijn opzoeken, analyseren, interpreteren en synthetiseren van informatie op het internet. Ook het gebruik van computersimulaties om complexe verschijnselen te onderzoeken of het trainen van specifieke vaardigheden behoort tot deze vaardigheid. Deze vaardigheid kent dan ook een sterke samenhang met de vaardigheid ‘kennisconstructie’. 4.
Vaardigheid ‘Probleemoplossend denken en creativiteit’
Leeractiviteiten waarin een groot beroep wordt gedaan op probleemoplossend vermogen en creativiteit van leerlingen, vallen binnen deze vaardigheid. De leeractiviteiten richten zich op het zoeken van oplossingen voor een nieuw probleem, het afronden van een taak zonder instructies over de te volgen aanpak of het samenstellen van een complex product dat voldoet aan een aantal vooraf gestelde eisen. Een verhoogd leerrendement wordt bereikt als de oplossing in de echte wereld moet worden geïmplementeerd. 5.
Vaardigheid ‘Planmatig werken’
Bij planmatig werken ontwikkelen leerlingen vaardigheden in het kader van zelfsturing. Leerarrangementen bestrijken een langere termijn waarbij leerlingen zelf verantwoordelijk zijn voor planning, kwaliteitsbewaking en uiteindelijke zelfevaluatie en reflectie. Daarbij wordt de effectiviteit verhoogd als leerlingen bij aanvang van de taak op de hoogte zijn van de beoordelingscriteria.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
41
Schoolplan 2015-2019
Stichting OPO Hof van Twente
12.5 Leesplan leesbevordering Daltonschool Elserike 2015-2019 1.
Huidige situatie: Vanaf juli 2015 starten we met: “De Bibliotheek op school”. Voor het mandjeslezen is er ook een verzameling stripboeken en tijdschriften. Kinderen kiezen vaak boeken die bekend zijn, die over herkenbare situaties gaan, van auteurs die populair zijn. Het zijn vaak boeken van series. Het technisch lezen wordt geoefend d.m.v. maatjeslezen en Vloeiend & Vlot. Vanaf medio groep 3 wordt het stillezen gestimuleerd: aan het begin van de ochtend wordt er staat mandjeslezen, voorlezen of stillezen op het programma. Elk jaar wordt aandacht besteed aan de Kinderboekenweek, de bekroonde boeken worden aangeschaft. Elk jaar wordt een voorleeswedstrijd georganiseerd waar de kinderen van groep 7 en 8 aan mee kunnen doen, kinderen uit andere groepen vormen de jury. De winnaar doet mee aan de voorronde in de Hof van Twente. Vanaf groep 4 houdt iedere leerling één keer per jaar een boekenkring. Ook wordt er minstens één maal per jaar door de kinderen van groep 5 t/m 8 een boekverslag gemaakt.
2.
Doel van het leesplan: Het leesplezier van de kinderen vergroten. Het bevorderen van het lezen van andersoortige boeken, niet als vanzelfsprekend altijd maar kiezen uit de bekende series. Het delen van ervaringen met het lezen van boeken. Het leesniveau verhogen. Het bevorderen van het lezen thuis.
3.
Aanpak: “De Bibliotheek Op School”. Tenminste drie keer per week voorlezen in alle groepen. Voor elke groep moet er een aantal geschikte voorleesboeken aanwezig zijn. Mandjeslezen: elke leesgroep heeft een mandje. Daarin zitten prentenboeken / tijdschriften / stripboeken / gedichten / infoboeken / leesboeken. Er wordt hieruit gelezen op vaste tijdstippen en na twee keer wordt het mandje doorgeschoven. Boekenkring: op een vast tijdstip de boekenkring organiseren. De leerlingen mogen een boek presenteren (evt. de leerkracht ook). Doel: hopelijk komen andere kinderen op het idee om dat boek ook te lezen. Boekverslag: de kinderen van de groepen 5 t/m 8 maken tenminste eenmaal per jaar een boekverslag. Een jaarkalender maken met activiteiten op het gebied van leesbevordering. Leesbevordering/leesactiviteiten staan standaard op de agenda van de teamvergadering. Indien nodig wordt de afgelopen periode geëvalueerd. Ook wordt besproken wat er de komende weken aan leesbevordering gedaan zal worden. Op de infoavonden aan het begin van het schooljaar wordt ouders verteld wat we aan leesbevordering doen op school en wat zijzelf thuis kunnen doen om het lezen te stimuleren. Voorlezen aan kleuters door hun mentor. Logeerbeer met boek in de kleutergroep: elke week mag een kind een boek uitzoeken dat meegaat naar huis.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
42
Schoolplan 2015-2019
4.
Stichting OPO Hof van Twente
Organisatie Voorlezen: o In iedere groep wordt tenminste drie keer per week voorgelezen. o We schaffen hiervoor voor elke groep een aantal boeken aan. o Voor de midden- en bovenbouw kan het voorlezen van een voorleesboek ook afgewisseld worden met het voorlezen van een fragment uit een stilleesboek om dat boek te promoten. Na het voorlezen van het fragment wordt het boek bij de leesserie teruggezet. o Ook een leerling mag op deze manier een boek promoten! o Het voorlezen van verhalen kan afgewisseld worden met het voorlezen van een gedicht. o Voorlezen wordt ingeroosterd in het werkrooster van elke groep.
Mandjeslezen: o Twee keer per week (op woensdag- en vrijdagmorgen) gaan de kinderen van de groepen 4 t/m 8 twintig minuten mandjeslezen. Groep 3 gaat meedoen met mandjeslezen vanaf januari. o Mandjeslezen komt op die dagen in plaats van stillezen. o De kinderen worden ingedeeld in vaste leesgroepjes van vier kinderen. o De mandjes worden gevuld met: o stilleesboeken van verschillende niveaus o stripboeken o tijdschriften o infoboeken o dichtbundels o prentenboeken o Elk groepje krijgt één mandje, de mandjes wisselen per week. o De leerkracht staat model: door een bv. stukje uit een tijdschrift voor te lezen maakt de leerkracht de kinderen enthousiast en nieuwsgierig. o De leerkracht leest zelf ook mee! o De leerkracht stelt een wekker in op twee minuten. In die twee minuten kiest ieder kind iets uit het mandje. Hierna wordt niet meer gewisseld en lezen de kinderen 15 á 20 minuten. o Na het lezen vertelt een van de kinderen over het gelezen boek of tijdschrift om andere kinderen ook enthousiast te maken.
Boekenkring: o Kinderen houden minstens één keer per jaar een boekenkring. o Hiervoor hebben we formulieren, met uitleg voor de kinderen, een beoordeling voor de leerkracht en een schema dat de leerling vóór de boekenkring moet invullen.
Infoavonden o Ouders krijgen vooraf informatie over de groep in de vorm van een nieuwsbrief. o In deze brief wordt vermeld wat er aan leesbevordering wordt gedaan en wat ouders zelf thuis kunnen doen om het lezen te stimuleren. o Tijdens de infoavond lichten de leerkrachten dit toe en wijzen op het belang van het stimuleren van het lezen thuis.
Voorlezen aan kleuters door hun mentor. o De leerlingen van de groepen 6 t/m 8 kiezen een voorlees-/prentenboek om voor te lezen aan de kleuters. o De leerkracht van groep 1/2 adviseert bij de boekenkeuze. o De leerkrachten van 6 t/m 8 geven de mentoren instructie. o Half november en in de week voor Pasen wordt dit georganiseerd.
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
43
Schoolplan 2015-2019
5.
Stichting OPO Hof van Twente
Logeerbeer met boek in de kleutergroep o Elke week mag een kind een boek uitzoeken dat meegaat naar huis. o Het boek wordt in de rugzak van de logeerbeer gedaan. o Ook wordt een schriftje meegegeven met voorin uitleg voor de ouders. o De bedoeling is dat ouders het boek gaan voorlezen aan het kind. o Daarna praten ze er samen over en de ouder schrijft daarover iets op in het schriftje. o Na het weekend gaat de beer weer mee naar school. o Het kind mag in de kring vertellen over de logeerpartij.
Kinderboekenweek / voorleeswedstrijd o We blijven uitgebreid aandacht besteden aan de Kinderboekenweek. o Tijdens de Kinderboekenweek wordt de voorleeswedstrijd gehouden. o Leerlingen van groep 7 en 8 mogen hieraan meedoen. o Van de groepen 3 t/m 6 wordt uit elke groep een leerling gekozen die samen een leerkracht in de jury mag plaatsnemen. o De winnaar van de voorleeswedstrijd mag meedoen aan de Voorleeswedstrijd in de Hof van Twente.
De Bibliotheek Op School Met ingang van het schooljaar 2015-2016 hebben we een bibliotheek in de school. De consulente van de Hofbibliotheek ondersteunt ons hierbij. De huidige boekenvoorraad is uitgezocht en voorzien van stickers met een code. Naast de boeken van school komt er een collectie boeken van de bibliotheek. Alle leerlingen hebben een pasje van de bibliotheek. Wekelijks wordt er tijd vrijgemaakt om boeken uit te zoeken die kinderen kunnen lenen van onze bibliotheek. Boeken voor projecten kunnen worden aangevraagd via de consulente. Jaaroverzicht Leesplan Daltonschool Elserike schooljaar 2015-2016
wanneer aug. 2015
sept. 2015 sept. 2015
sept. 2015
sept. 2015
okt. 2015 nov. 2015 nog nader te bepalen data dec. 2015 jan. 2016 jan. 2016 juni 2016
wat Afspraken maken m.b.t. het gebruik van de schoolbibliotheek inroosteren voorlezen in werkrooster inroosteren voorlezen aan de kleuters door hun mentoren bespreken informatie tijdens infoavonden afspraken over stillezen, duolezen, etc. start boekjes (met leeslogboek) mee naar huis lln. groep 2 infoavonden: inlichten ouders over leesbevordering inhoud nieuwsbrief uitleg aan ouders tijdens de infoavonden starten mandjeslezen 4 t/m 8
wie team
start logeerbeer groep 1 afspraken over boekenkring / boekverslag boekenkring gr. 5 t/m 8 (1 x per jaar) boekverslag (1 x per jaar) Kinderboekenweek voorleeswedstrijd bespreken boekverslag: opbouw /doorgaande lijn voorlezen kleuters door hun mentoren
leerkrachten 1/2 team leerkrachten gr. 5 t/m 8
evaluatie gang van zaken m.b.t. De Bibliotheek Op School starten mandjeslezen 3 start boekenkring gr. 4 evaluatie leesbevordering / leesactiviteiten schooljaar 2015/2016
leerkrachten 1/2 leescoördinator team team
team team leerkrachten 1/2 leerkrachten 6 t/m 8 team leerkracht 3/4 leerkracht 3/4 team
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
44
Schoolplan 2015-2019
13
Stichting OPO Hof van Twente
Instemming medezeggenschapsraad en vaststelling bevoegd gezag
De medezeggenschapsraad van Daltonschool Elserike heeft haar instemming verleend aan het schoolplan 2015–2019.
…………………………………………………………………………… Voorzitter MR Openbare Daltonschool Elserike Markelo, juni 2015
Het bevoegd gezag heeft het schoolplan 2015–2019 vastgesteld.
………………………………………………………………………… A. Klein Oonk, hoofd stafbureau stichting Openbaar Primair Onderwijs Hof van Twente Goor, juni 2015
Openbare Daltonschool Elserike | Schoolplan 2015-2019
45