Actualisatie Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan voor de gemeente Grimbergen

Actualisatie Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan voor de gemeente Grimbergen

Colofon Dit rapport werd opgesteld door:

Tentoonstellingslaan 137 9000 GENT in opdracht van :

Gemeentebestuur Grimbergen Prinsenstraat 3 1850 GRIMBERGEN

Projectleider:

Paul Durinck

Projectverantwoordelijke:

Hilde De Stordeur, Chris Loncke

Auteur(s):

Paul Durinck

Veldkartering: GIS:

Paul Durinck, Roosmarijn Muylaert Evelyne Lauwers

Illustraties: Fotografie: Foto voorkaft: Kaarten:

Econnection Econnection bermen en taluds Kareelstraat, maart 2007 Econnection

Publicatiedatum: juli 2007 Oplage: 6 exemplaren Deze publicatie is eveneens digitaal beschikbaar als Word-bestand en pdf-file.

Inhoud Colofon .................................................................................................................................................... 2 1. Inleiding .............................................................................................................................................. 9 1.1. Aanleiding en doel ........................................................................................................................ 9 1.2. Uitgangsprincipe en werkwijze .................................................................................................... 9 1.2.1 Inventarisatie en verwerking literatuur ................................................................................... 9 1.2.2 Opmaak actieprogramma ...................................................................................................... 10 2.1.3 Overleg .................................................................................................................................. 10 2. Themabeschrijving en overlapping met andere sectoren .................................................................. 11 2.1 Themabeschrijving ...................................................................................................................... 11 2.2 Overlapping met andere sectoren (clusters) ................................................................................. 11 2.2.1 Water (oppervlaktewater)...................................................................................................... 11 2.2.2 Vaste stoffen (bodem) ........................................................................................................... 12 2.2.3 Hinder (Geluid, lucht en licht) .............................................................................................. 12 2.2.4 Mobiliteit (verkeer) ............................................................................................................... 13 2.2.5 Ruimtelijke ordening ............................................................................................................. 13 3. Algemene visie en doelstellingen ...................................................................................................... 14 3.1 Algemene visie ............................................................................................................................ 14 3.2 Doelstellingen .............................................................................................................................. 14 4. Strategie en middelen ........................................................................................................................ 16 4.1 Algemene strategie inzake de aanpak van knelpunten en het bereiken van de doelstellingen .... 16 4.2 Middelen ...................................................................................................................................... 16 5. Overzicht en stand van zaken acties GNOP (1996 – 2006) .............................................................. 17 6. Acties ................................................................................................................................................. 22 6.1 Algemeen ..................................................................................................................................... 22 6.2 Deelcluster Natuur ....................................................................................................................... 22 6.2.1 Visie ...................................................................................................................................... 22 6.2.2 Acties .................................................................................................................................... 22 6.2.2.1 Acties ter verhoging van de landschappelijke en ecologische kwaliteit van het buitengebied via het verlenen van subsidies............................................................................... 22 ACTIE NA1 : Herziening subsidiereglement KLE’s ............................................................. 22 ACTIE NA2 : Informatieve ondersteuning behoud, beheer en uitbreiding kleine landschapselementen en soortgerichte acties .......................................................................... 23 ACTIE NA3 : Subsidiering erfbeplanting, soortenbescherming en opmaak bedrijfsomgevingsplannen ...................................................................................................... 23 ACTIE NA4 : Subsidiering en logistieke ondersteuning van verenigingen ........................... 24 ACTIE NA5 : Aanplant van straatbomen, solitaire bomen, landschapsbakens, behoud van laanbeplantingen ..................................................................................................................... 24 ACTIE NA6 : Aanplant van struwelen ................................................................................... 29 6.2.2.2 Acties ter verhoging van de biodiversiteit en ecologische kwaliteit van gemeentelijke eigendommen en openbaar domein ............................................................................................ 30 ACTIE NA7 : Uitvoeren ecologisch bermbeheer ................................................................... 30 ACTIE NA8 : Natuurtechnische inrichting en beheer gemeentelijke domeinen .................... 31 ACTIE NA9 : Inrichting van overhoeken ............................................................................... 36 ACTIE NA10 : Ecologisch verantwoord beheer en inrichting van waterlopen...................... 37 ACTIE NA11: Beheer en inrichting van holle wegen en taluds ............................................. 38 6.2.2.3 Acties ter verhoging van de kennis en bewustwording van de bevolking en personeel . 39 ACTIE NA12 : Verspreiden van info inzake een welbepaald thema naar de bevolking toe en publicatie van artikels in het gemeentelijk infoblad ............................................................... 39 ACTIE NA13 : Organiseren van tentoonstellingen rond een welbepaald thema ................... 40 6.2.2.4 Soort/gebiedsgerichte acties ........................................................................................... 40 ACTIE NA14 : Subsidiering en informatieve ondersteuning soortgerichte acties ................. 40 5

ACTIE NA15 : Aanleg amfibieënvoorzieningen.................................................................... 40 ACTIE NA16 : Gebieds- en soortgerichte acties in kasteeldomeinen .................................... 41 ACTIE NA17 : Afsluiten van beheersovereenkomsten .......................................................... 43 6.2.2.5 Acties ter ondersteuning/handhaving van het beleid ...................................................... 44 ACTIE NA18 : Verbeteren van de coördinatie en communicatie tussen de verschillende gemeentelijke diensten inzake milieuaangelegenheden (politie, brandweer, technische dienst, milieudienst,...) ....................................................................................................................... 44 6.2.2.6 Acties ter behoud van verkeersluwe wegen en mildering van effecten van verkeer in open ruimtegebied ...................................................................................................................... 44 ACTIE NA19 : Behoud trage wegen ...................................................................................... 44 6.3 Deelcluster Landschap ................................................................................................................. 45 6.3.1 Visie ...................................................................................................................................... 45 6.3.2 Acties .................................................................................................................................... 45 6.3.2.1 Acties ter behoud van de historische, culturele en landschappelijke erfgoedwaarden ... 45 ACTIE LA 1 : Openstellen van oude (kerk)wegels ................................................................ 45 ACTIE LA 2 : Behoud en opwaardering van het historisch erfgoed in het landelijk gebied . 46 ACTIE LA 3 : Behoud van de landschappelijke en natuurkwaliteit van waardevolle en gave gebieden .................................................................................................................................. 46 6.3.2.2 Acties ter verbetering van de landschappelijke beeldkwaliteit ....................................... 48 ACTIE LA 4 : Aanplant van straatbomen, solitaire bomen, landschapsbakens ..................... 48 ACTIE LA5: Opstellen van een inventaris van historisch waardevolle en bijzondere hoogstammige bomen ............................................................................................................. 48 ACTIE LA6: Buffering van landschappelijk storende infrastructuren en gebouwen ............. 49 6.4 Deelcluster Bos en Groen ............................................................................................................ 49 6.4.1 Visie ...................................................................................................................................... 49 6.4.2 Acties .................................................................................................................................... 49 6.4.2.1 Acties ter verbetering van de visuele beeldkwaliteit van het landschap......................... 49 ACTIE BG1 : Consequent gebruik van streekeigen beplanting in het landelijk gebied ......... 49 ACTIE BG2 : Aanplant van straatbomen, solitaire bomen, landschapsbakens ...................... 50 6.4.2.2 Acties ter verhoging van de natuur- en landschapswaarden binnen industrieterreinen .. 50 ACTIE BG3 : Begroening van bedrijventerreinen ................................................................. 50 6.4.2.3 Acties ter verhoging van de natuurwaarden in het openbaar groen ................................ 50 ACTIE BG4 : Natuurvriendelijk beheer openbaar groen ....................................................... 50 ACTIE BG5: Opleiding en training van de technische en/of groendienst rond ecologisch groenbeheer ............................................................................................................................. 51 6.4.2.4 Acties ter versterking van de bosstructuur...................................................................... 51 ACTIE BG6 : Bosuitbreiding ................................................................................................. 51 6.4.2.5 Acties ter verbetering van de beeldkwaliteit van openbaar groen .................................. 51 ACTIE BG7 : Herinrichting van pleintjes .............................................................................. 51 6.5 Overzicht van de acties ................................................................................................................ 53 7. Relatie en koppeling acties en actiegebieden met beleidsmatige aspecten ....................................... 55 7.1 Internationaal ............................................................................................................................... 55 6.1.1 Habitatrichtlijn ...................................................................................................................... 55 7.2 Vlaams gewest - Provincie .......................................................................................................... 56 7.2.1 Gewestplan – BPA - RUP ..................................................................................................... 56 7.2.2 Natuurdecreet ........................................................................................................................ 56 7.2.2.1 Decreet............................................................................................................................ 56 7.2.2.2 Vlaams Ecologisch Netwerk .......................................................................................... 56 7.2.2.3 Verboden te wijzigen vegetaties - BWK ........................................................................ 57 7.2.3 Beschermde landschappen, dorpsgezichten .......................................................................... 58 7.2.3.1 Decreet............................................................................................................................ 58 7.2.3.2 Landschapsatlas, erfgoedlandschappen .......................................................................... 58 7.2.3.2.1 Traditionele landschappen ....................................................................................... 59 7.2.3.2.2 Ankerplaatsen .......................................................................................................... 59 6

7.2.3.2.3 Relictzones ............................................................................................................... 59 7.2.3.2.4 Puntrelicten .............................................................................................................. 59 7.2.3.2.5 Lijnrelicten ............................................................................................................... 60 7.2.4 Bosdecreet ............................................................................................................................. 60 7.2.5 Archeologisch patrimonium .................................................................................................. 60 7.2.6 Structuurplannen ................................................................................................................... 61 7.2.6.1 Algemeen ........................................................................................................................ 61 7.2.6.2 Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen ............................................................................. 61 7.2.6.3 Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan ............................................................................. 61 7.2.6.4 Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan .......................................................................... 61 7.2.7 Milieubeleidsplannen ............................................................................................................ 62 7.2.7.1 Milieubeleidsplan 2003-2007 Vlaanderen..................................................................... 62 7.2.7.2 Milieubeleidsplan 2004-2008 Vlaams-Brabant .............................................................. 62 7.2.8 Waterwingebieden................................................................................................................. 62 8. Bijlagen ............................................................................................................................................. 63

7

8

1. Inleiding 1.1. Aanleiding en doel In 1991 werd aan de gemeenten in uitvoering van de eerste milieuconvenant van het Vlaamse gewest de mogelijkheid geboden een gemeentelijk natuurontwikkelingsplan uit te werken. De gemeente Grimbergen is destijds op dit voorstel ingegaan en heeft in de periode 1995-1996 een GNOP opgemaakt dat in 1997 door het toenmalige AMINAL (thans ANB) werd goedgekeurd. Ondertussen werden reeds tal van de te realiseren actiepunten ook effectief op het terrein gerealiseerd. In het kader van de nieuw ondertekende samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente en het Vlaamse Gewest ‘Milieu als opstap voor duurzame ontwikkeling’ wenst het gemeentebestuur haar actieprogramma met betrekking tot natuur, landschap, groen en bos te herzien en te actualiseren.

1.2. Uitgangsprincipe en werkwijze De uitwerking dient te gebeuren overeenkomstig de bepalingen zoals omschreven in de samenwerkingsovereenkomst tussen het Vlaamse Gewest en de gemeente, meer specifiek Afdeling 5.4 Cluster Natuurlijke Entiteiten, artikel 5.4.3.2 Niveau 1 en de bijhorende handleiding. Op basis van de door de gemeente opgestelde opdrachtomschrijving worden de volgende werklijnen onderscheiden: 1. Grootschalige natuur- en landschapsinventarisatie en survey van het gehele grondgebied van de gemeente. 2. Verwerking van literatuur, o.a. bestaande GNOP, erkenningsdossiers reservaten NP, bermbeheerplan, ontwerp gemeentelijk ruimtelijk structuurplan, BWK, VEN-afbakening, landschapsatlas, erosieplannen, bosbeheerplannen, gemeentelijk milieubeleidsplan 20052009, inventaris KLE’s Groene Corridor, project trage wegen, ... 3. Het opstellen van een concreet en praktisch gericht actieplan met concrete voorstellen en maatregelen om verdere invulling te geven aan het gemeentelijk natuurontwikkelingsbeleid, en screening en bijstelling van het bestaande actieplan. 4. Overleg met de gemeentelijke diensten en adviesraden en de plaatselijke natuurbehoudsbeweging. In de volgende paragrafen wordt op de verschillende projectonderdelen uitvoeriger ingegaan. 1.2.1 Inventarisatie en verwerking literatuur Deze uitvoeringsfase had niet als doel nogmaals een uitgebreide beschrijving van de verschillende landschappen en natuurgebieden op te maken, maar enkel een beknopte samenvatting. In grote lijnen werd hiervoor gebruik gemaakt van bestaande informatie over natuur en landschap in de gemeente, ondermeer het GNOP, het gemeentelijk milieubeleidsplan en het structuurplan. Om echter een duidelijk beeld te krijgen van de landschapsstructuren en onderlinge verbanden en samenhang, knelpunten en mogelijkheden met het oog op de opmaak en uitwerking van actiepunten, werd een grootschalige survey van het gehele grondgebied noodzakelijk geacht. Tijdens deze verkenning werden geen gedetailleerde landschapskarteringen uitgevoerd. Wel werden de nodige aantekeningen gemaakt over landschappelijke relaties, visuele beeldkwaliteit, versnippering, e.d. Deze verkenning moest ons ook dadelijk in staat stellen om ideeën op te doen rond mogelijke actieprojecten. Om direct en snel situaties en mogelijkheden op het terrein te kunnen inschatten en te evalueren werden voorafgaand als voorbereiding, overleg gepleegd met de 9

gemeente en de plaatselijke natuurbehoudsbeweging om hun wensen en ideeën te kennen. Tevens werden de in het GNOP voorgestelde acties vooraf overlopen, de stand van zaken ervan opgemaakt en gesitueerd. 1.2.2 Opmaak actieprogramma Aan de hand van de bevindingen en informatie die is verkregen in de voorgaande projectfase, werd een lijst opgemaakt met korte beschrijving van mogelijke concreet nog op het terrein te realiseren actiepunten. Deze werden opgesplitst volgens de vooropgestelde vastgelegde indeling natuur, landschap, groen en bos en verder volgens de aard van de actie, bijvoorbeeld:        

landschap, natuurverbinding, ontsnippering, soortbescherming, buffer en groeninkadering, verbetering leefomgeving, beleidsmatig, …

Deze lijst werd met de opdrachtgever besproken en aan de hand hiervan verder opgelijst. De weerhouden acties werden verder uitgewerkt en gerangschikt volgens de vier items van de cluster natuurlijke entiteiten, namelijk natuur, bos, groen en landschappen. De opmaak van gedetailleerde inrichtings- of bestekplannen viel buiten deze opdracht. 2.1.3 Overleg Tijdens de uitvoering van de opdracht werd op geregelde tijdstippen overleg gepleegd met zowel de opdrachtgever (de gemeente) als betrokkenen (plaatselijk milieu- en natuurbehoudsbeweging). De volgende overlegvergaderingen werden gehouden: 

vergadering met milieudienst (25.01.2007, 24.05.07)

10

2. Themabeschrijving en overlapping met andere sectoren 2.1 Themabeschrijving De cluster natuurlijke entiteiten bestaat uit de deelclusters natuur, landschap, bos en groen. Met betrekking tot de deelcluster natuur wordt van het lokaal bestuur verwacht dat het zich toespitst op natuur als lijnen en linten (ecologische verbindingen) in het landschap en natuureducatie, voorlichting en vorming. Maar ook de kwaliteit van de aanwezige natuurgebieden in de gemeente verdient alle aandacht. Voorts is het de taak van de gemeente zorg te dragen voor alle natuur en het stand-still-principe, zoals omschreven in het Natuurdecreet, ter harte te nemen. Biodiversiteit is hierbij het sleutelwoord. Deze biodiversiteit hangt voor een groot deel samen met het grondgebruik, met de ruimte die de natuur daarbij krijgt of behoudt en met de milieukwaliteit. Menselijk handelen heeft het evenwicht tussen de natuurlijke processen en functies vaak ingrijpend verstoord, wat tot een verlies aan biodiversiteit heeft geleid. Ondersteuning van acties ondernomen door derden om waardevolle natuurgebieden veilig te stellen en goed te beheren behoort dan eveneens tot de taak van de lokale overheden. De deelcluster landschap gaat vooral over de ervaring en beleving van onze leefomgeving. De nadruk bij de acties ligt op de verbetering van de (beeld)kwaliteit van het landschap en de open ruimte. Vermits het landschap in Vlaanderen gevormd is door mensenhanden na eeuwenlange gebruiksgeschiedenis, bezit het landschap ook een grote cultuurhistorische waarde. Het is dan ook de taak van de lokale overheid rekening te houden met deze erfgoedwaarden en de eigenheid van de voorkomende landschapstypen te behouden en te optimaliseren. In de meeste gevallen komt dit ook de natuurwaarden ten goede. Door het verdwijnen van bv. kleine landschapselementen verdwijnt vaak ook de belevingswaarde van het landschap, maar ook het ecologisch functioneren ervan. We krijgen dan sterk vervlakte en versnipperde landschappen. De deelcluster bos heeft veel gemeen en overlapping met de beide voorgaande deelclusters. Bossen vormen specifieke landschappen en goed beheerde bossen hebben een hoge natuurwaarde. Zij vervullen ook nog tal van andere functies waarbij de recreatieve functie, zeker in een sterk verstedelijkte omgeving, van groot belang is. In de gemeente Grimbergen zijn de meeste bossen terug te vinden onder de vorm van kasteeldomeinen. Hierdoor is hun cultuurhistorische waarde ook groot. Groen is een vlag die vele ladingen dekt. In deze context wordt groen vooral gezien in de vorm van openbaar en gemeenschappelijk groen in het stedelijk en bebouwd weefsel. Dergelijk groen verbetert sterk de leefkwaliteit en identiteit van de omgeving. Daarnaast kan dit groen eveneens bijdragen tot de verhoging van de veiligheid (bv. geleiding en remming verkeer) en de verhoging van de biodiversiteit binnen de bebouwde omgeving.

2.2 Overlapping met andere sectoren (clusters) 2.2.1 Water (oppervlaktewater) Via het oppervlaktewater kunnen verontreinigde stoffen vanuit de verschillende milieucompartimenten in organismen terechtkomen. De gevolgen voor de biodiversiteit zijn afhankelijk van de aard en de omvang van de verontreiniging, de wisselwerkingen tussen verschillende soorten van verontreiniging (al dan niet verhoogde werking door combinatie), de aard van het abiotisch milieu (het bufferend vermogen is hierbij van belang) en de gevoeligheid van de betreffende planten- en diersoorten. Organismen reageren op verontreinigende stoffen door een verminderde groei, een verlaagde vruchtbaarheid, een verhoogde sterftekans, enz. Binnen het studiegebied is de oppervlaktewaterkwaliteit van 11

groot belang gezien het belangrijk aandeel waardevolle vochtige ecotopen gelegen zijn binnen de vallei van de Maalbeek. Veel hoofdafwateringsbeken zijn momenteel nog zeer sterk verontreinigd door rechtstreekse lozingen van huishoudelijk afvalwater. Een grondige aanpak van deze problematiek met een volledige sanering van de waterbodems dringt zich dan ook sterk op om de algemene milieukwaliteit van het gebied te verbeteren. Er is dan ook een sterke relatie met de deelcluster natuur van het milieubeleidsplan. 2.2.2 Vaste stoffen (bodem) De bodem als drager van het landschap en het natuurlijke milieu heeft vanzelfsprekend een grote invloed op de aanwezigheid van al dan niet waardevolle natuurlijke elementen. Dit kan verschillende effecten hebben. Verdroging is een verzamelterm voor de directe en indirecte effecten die optreden als gevolg van een door de mens veroorzaakte daling van de grondwaterstand. De grondwaterstand is één van de bepalende karakteristieken van ecosystemen. Bij verlaging van de grondwaterstand vindt een groot aantal veranderingen plaats in het abiotische milieu, die gevolgen hebben voor de soortensamenstelling van het ecosysteem. Wanneer de verdroging tot gevolg heeft dat waterige milieus tijdelijk of permanent droogvallen, zullen een groot aantal diersoorten (amfibieën, vissen, invertebraten, sommige vogelsoorten) plaatselijk verdwijnen. Andere soorten zijn minder gebonden aan een hoge waterstand, maar verdwijnen doordat de vegetatie zodanig verandert dat deze niet meer voldoet aan hun habitateisen. Vermesting treedt op wanneer er zoveel nutriënten in het milieu terechtkomen dat ecologische processen en kringlopen ontregeld raken. Vermesting is de verstoring door emissie van minerale voedingsstoffen (stikstof, fosfor en in mindere mate ook kalium) en eventueel daarin aanwezige elementen (bijvoorbeeld zware metalen) onder andere vanuit agrarische naar niet-agrarische systemen. Vermesting bevordert de toename van meer algemene soorten ten koste van zeldzamere soorten. Vermesting veroorzaakt dus een nivellering, waarbij de biodiversiteit afneemt. Een belangrijk gevolg van vermesting binnen water-ecosystemen is de sterke algenbloei en de toename van plantaardig plankton. Dit kan een groot aantal directe en indirecte gevolgen hebben. De verhoogde bacteriële werking en het zuurstofverbruik van de algen (‘s nachts) verminderen de zuurstofconcentratie waardoor een groot aantal vissen sterven. Ook een aantal plantensoorten, zoals kranswieren, kunnen verdwijnen. Al deze aspecten hebben ook binnen het plangebied een zeer belangrijke rol gezien het groot aandeel waterrijke biotopen. Waterstanddaling en vermesting hebben verregaande rechtstreekse gevolgen op de biodiversiteit van de waardevolle gebieden in de beekvalleien van de gemeente. Maar ook op de hogere gronden kan vermesting door stikstofdepositie ernstige gevolgen hebben op het behoud van de typische vegetaties, bv. verbraming in bossen. Vergrassing en ruderalisering zijn het gevolg. De relatie met de deelcluster natuur is dan ook groot. 2.2.3 Hinder (Geluid, lucht en licht) Geluid en vooral geluidsoverlast spelen eveneens een belangrijke rol in een aantal natuurlijke processen. Niet zozeer de flora is onderhevig aan geluid, wel fauna. Vaak is geluid een bijkomend versnipperende factor. Het is duidelijk dat bv. wegen enerzijds een versnipperende werking hebben door de aanwezigheid van een fysische barrière (de weg zelf) en dat anderzijds deze versnippering versterkt wordt door de geluidsbarrière. Dit geldt in het bijzonder voor sommige verstoringsgevoelige soorten.

12

Lichtvervuiling verstoort het bioritme van planten en dieren. Voor planten worden groeistoornissen vastgesteld en het effect op dieren uit zicht in hun gedrag en in de ritmiek van de endocriene processen. Ook de ons omringende lucht heeft een belangrijke invloed op de kwaliteit van de natuurlijke structuur en al zijn onderdelen. Bij grote weginfrastructuren zal de luchtkwaliteit slechter zijn. Tevens is er een concentratie van hinderende stoffen zoals zout, stofdeeltjes en allerlei stoffen die uitgestoten worden door verbrandingsmotoren. De gemeente Grimbergen heeft binnen haar grondgebied een aantal belangrijke weginfrastructuren, ondermeer de R0, die voornamelijk de gemeente van oost naar west doorsnijden. De hinder die hierdoor wordt veroorzaakt is dan ook navenant. 2.2.4 Mobiliteit (verkeer) Verkeer kan door verschillende factoren een belangrijke invloed uitoefenen op zowel natuur als op landschap. Rechtstreekse verstoring van biotopen en bedreiging van populaties (bv. amfibieën) door (sluip)verkeer, geluidshinder, luchtvervuiling, lichthinder, watervervuiling door oliën e.d. kunnen de natuurkwaliteit in bepaalde gebieden sterk beïnvloeden. Maar ook het landschap kan visueel sterk beïnvloed worden door bv. verharde wegen, geparkeerde wagens, verkeersinfrastructuur en –meubilair, enz. 2.2.5 Ruimtelijke ordening De ruimtelijke ordening regelt de ordening van zowel het bebouwde gebied als de open ruimte. Het instrument van de ruimtelijke ordening is dan ook van het allergrootste belang voor het behoud van waardevolle landschappen en natuurgebieden. Handhavingsbeleid is hierin het sleutelwoord

13

3. Algemene visie en doelstellingen 3.1 Algemene visie De gemeente ondersteunt reeds jaren de werking van natuurverenigingen, zowel materieel als financieel. Natuurpunt is hiervan de belangrijkste partner. Zij beheren diverse terreinen (vijvers Tommenmolen en terrein achter Charlerouhoeve) die door de gemeente werden aangekocht en in erfpacht werden gegeven. Binnen de perken van de mogelijkheden zal verdere ondersteuning van de acties ook in de toekomst aangewezen zijn. De gemeente heeft verder ook nog natuur- en bosgebieden in eigendom die ze zelf beheren. Het beheer van percelen die hiervoor in aanmerking komen zal, zoals in het verleden reeds het geval was, worden uitgevoerd door de intergemeentelijke natuur- en landschapsploeg (INL). Verder zal het echter ook wenselijk zijn dat de gemeente kleine natuurentiteiten in het open-ruimtegebied tracht veilig te stellen en hieraan een gepast beheer tracht te geven. Dit is noodzakelijk om de gewenste natuur- en beeldwaardekwaliteit van het landelijk gebied te behouden en te versterken. Verenigingen of andere overheden zijn hiervoor minder goed geplaatst. Reeds jaren waakt de gemeente over het naleven van het natuurdecreet, het bosdecreet en andere wettelijke bepalingen met impact op de natuurlijke entiteiten in de gemeente. De toepassing van deze wetgeving zal ook in de toekomst door sensibilisatie, vergunningenbeleid en controle dienen te worden verzekerd. Ook het vergunningenbeleid, in het kader van de wet op de ruimtelijke ordening en stedenbouw dient gericht op het maximaal behoud van de landschappelijke waarde van de gemeente. Naar de burger toe wordt de aanleg en het onderhoud van kleine landschapselementen gestimuleerd door het verlenen van een gemeentelijke subsidie. Hetzelfde geldt voor sommige soorten, bv. zwaluwen, waarvoor eveneens subsidies worden verleend, al dan niet in samenwerking met het Regionaal Landschap Groene Corridor.

3.2 Doelstellingen Het is duidelijk dat de gemeente binnen het thema natuurlijke entiteiten een eigen rol kan en moet spelen, waarbij weliswaar het gemeentelijk beleid inzake natuur en landschap (ruimtelijke ordening) dient te worden afgestemd op het beleid van het gewest, de provincie en de initiatieven van derden terzake. Algemeen onderschrijft de gemeente Grimbergen de doelstellingen van de Vlaamse en provinciale overheid, aangezien het van belang is dat het gemeentelijk beleid inzake natuur, landschap, bos en groen wordt afgestemd op het hoger beleidsniveau. De gemeente zal het hoger beleidsniveau daarom zoveel mogelijk ondersteunen. Zo wordt in het MINA-plan 3 gesteld dat het verlies van de biodiversiteit, met inbegrip van de genetische diversiteit, dient stopgezet te worden door instandhouding, ontwikkeling en herstel van de natuur en het natuurlijk milieu en door het duurzaam gebruik van ecosystemen en soorten. Er gaat zowel aandacht naar de maatschappelijke waarden van natuur als naar de intrinsieke waarden. Herwaardering van ecologische functies en relaties, behoud en herstel van ecosystemen, aandacht voor de draagkracht van de natuur en voor een verstandig voorraadbeheer alsook de maatschappelijke behoefte voor natuur dragen bij tot de invulling van deze doelstelling. De gemeente zal streven naar een geïntegreerd en onderbouwd beleid inzake natuur, landschap, bos en groen. De gemeente kan dit beleid ondersteunen door :  

Verbetering van ecologische kwaliteit over het ganse gemeentelijk grondgebied. Komen tot goed functionerende, ecologisch samenhangende en herkenbare landschappen en ecosystemen; 14

    

   

Het behoud en de bevordering van de biodiversiteit, uitgaande van de eigenheid van de ruimtelijke en abiotische omgeving. Optimaal behoud, beheer en ontwikkeling van natuur (behoud en beheer van natuurreservaten; herstellen, beheren en aanbrengen van kleine landschapselementen zoals bomenrijen, houtkanten, hagen, solitaire bomen, bermen, …). Bestaande versnippering van natuur en landschap verminderen door verbindingen en samenhang tot stand te brengen. De bescherming van waardevol cultuurhistorisch erfgoed. Het behoud, de gepaste bescherming en de ontwikkeling van de aanwezige ecologisch en landschappelijk waardevolle gebieden én naar het vergroten van de natuurwaarden en landschappelijke aantrekkelijkheid van de andere gebieden die deel uitmaken van de open ruimte. Het kwaliteitsvol beheren van groene ruimten, de gemeente streeft naar een milieuvriendelijk én natuurvriendelijk (o.a. meer gebruik van streekeigen groen, ...) groenbeheer. Sensibilisatie en participatie: De betrokkenheid van de bevolking is essentieel voor een efficiënt en effectief beleid inzake natuur, landschap, bos en groen. Kennis opbouwen via systematisch verzamelen van bestaande informatie en bijkomend onderzoek in functie van de onderbouwing en evaluatie van het beleid. Gedrag van de bevolking en de doelgroepen terzake wijzigen

De ontwikkeling van een ecologische infrastructuur is een belangrijke stap op weg naar een algemene natuurkwaliteit. Kleine landschapselementen, zoals hagen, bermen, bomenrijen en kleine natuurgebieden, hebben een duidelijke natuurfunctie: ze herbergen een eigen soortenrijkdom. Bovendien versterken ze het VEN en het IVON o.m. door schuilplaatsen aan te reiken. Ook sociale en landschappelijke aspecten spelen hier een belangrijke rol.

15

4. Strategie en middelen 4.1 Algemene strategie inzake de aanpak van knelpunten en het bereiken van de doelstellingen De opstelling van een actieprogramma met een aantal acties zal het mogelijk maken om de beleidsvisie te realiseren en knelpunten aan te pakken. De voorstellen die in het GNOP verwoord staan, worden verder uitgewerkt. In totaal werden 23 acties vermeld, waarvan 6 rond sensibilisatie, 3 rond integraal waterbeheer, 1 rond gemeentegrensoverschrijdende milieuproblemen en 13 rond natuur en landschap. Ze zijn soms te algemeen om dadelijk te realiseren op het terrein en in een aantal gevallen is de haalbaarheid van de voorstellen niet zeker. Zo moet overleg met eigenaars opgestart worden voor de acties die niet op openbaar domein betrekking hebben. Daarnaast zijn reeds heel wat acties ook effectief uitgevoerd zodat er nood is aan nieuwe acties. De uitwerking van de acties en de aanpak van knelpunten dient gefaseerd te gebeuren, waarbij zowel de factoren op het terrein, als beleidsmatige aspecten de fasering en de prioriteit bepalen. Alle acties zijn initiatief van het gemeentebestuur en moeten gerealiseerd worden binnen het bestaande juridisch kader. Op percelen in eigendom van de gemeente, in het openbaar domein of na het voeren van een aankooppolitiek kan de gemeente eigen natuurontwikkelingsinitiatieven opstarten. Voor een aantal andere acties is het initiatief dus beperkt tot het opstarten van overleg met andere besturen en particuliere grondeigenaars en het uitwerken van voorstellen. Andere acties zijn gericht op het uitwerken van een medebeheer door privé-personen of verenigingen.

4.2 Middelen Om haar doelstellingen te bereiken beschikt de gemeente over een hele reeks van juridisch beleidsmatige instrumenten. Deze kunnen vooral ingezet worden bij het handhavingsbeleid. De wet op de ruimtelijke ordening en de stedenbouw vervult hierin een zeer belangrijke functie. Ook het Natuurdecreet en de diverse uitvoeringsbesluiten, o.m. i.v.m. de wijziging van vegetaties, is hierin cruciaal. Echter niet enkel handhaving (stand-still-principe) is van belang, ook het actief uitvoeren van acties is noodzakelijk. Daarvoor dient de gemeente diverse initiatieven te nemen door ofwel zelf acties uit te voeren, of via subsidiering actie-initiatieven te stimuleren en te ondersteunen. Hiervoor dienen ook financiële middelen vrij gemaakt en voorzien te worden. Voor de meeste acties kan er beroep gedaan worden op het regulier budget dat is voorzien binnen diverse begrotingsposten, bijvoorbeeld openbare werken. Voor een aantal acties dient een apart budget vastgesteld te worden. Diverse acties kunnen tevens uitgevoerd worden met eigen personeel en materieel. Hiervoor worden geen aparte kosten berekend. De uitvoering dient wel ingepland te worden in de werkplanning van de gemeentearbeiders.

16

5. Overzicht en stand van zaken acties GNOP (1996 – 2006) Hierna geven we een overzicht van de in het GNOP van 1996 voorgestelde acties, telkens met de stand van zaken wat betreft de uitvoering begin 2007. De info die hiervoor werd gebruikt is afkomstig van diverse bronnen, namelijk:    

Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan (1996), mondelinge mededelingen dienst grondgebiedszaken cel leefmilieu (Hilde De Stordeur, Chris Loncke), tal van documenten overgemaakt door de cel leefmilieu aangaande beslissingen, info aan de bevolking, interne nota’s, uitvoeringsplannen, subsidieaanvragen, e.d. m.b.t. GNOP-acties en aanverwante aangelegenheden, info verzameld op het terrein via eigen terreinwerk.

Actienr. Beschrijving Stand van zaken uitvoering 1. Acties rond sensibilisatie van de bevolking en verspreiding van informatie rond natuurbeheer, natuur- en landschapsontwikkeling Specifieke acties voor het opruimen van zwerfvuil in de bosgebieden, parken en pleintjes werden 1a Opruimactie van groot huisvuil en tuinafval t.e.m. 2005 jaarlijks uitgevoerd, ondermeer i.s.m. de jagersgroep in het gebied van de Tangebeek. uit enkele bosgebieden die een grote Verder werden op de openbare vuilnisbakken stikkers gekleefd die sluikstorten moeten ontraden. natuurwaarde hebben Verder vermijden van ophogingen en verwijderen van storten van (inert afval) uit de potentieel waardevolle gebieden 1b Informatie- en sensibilisatie in verband met Dit gebeurt op regelmatige basis via het gemeentelijk infoblad dat zes maal per jaar verschijnt. natuurbeheer en -ontwikkeling Verder werden diverse doelfolders uitgegeven o.m. rond oeverzwaluwen (in samenwerking met Natuurpunt in het kader van de actie Biodiversiteit in jouw straat) en holle wegen (i.s.m. het ANB) 1c Plaatsen van educatieve borden ter hoogte van In het holle wegencomplex Diepe Kanten werd in 1999 een informatiepaneel over holle wegen de gerangschikte landschappen en ter hoogte geplaatst. Langs het natuureducatief pad achter de Charleroyhoeve werden 5 infoborden geplaatst. van de biologisch waardevolle gebieden 1d Verdere uitbouw van natuureducatieve Achter de Charleroyhoeve werd in 2001 een natuureducatief wandelpad met een 5-tal infoborden wandelpaden en fietsroutes: voorzien van uitgebouwd. Dit project werd gesubsidieerd door de provincie in het kader van de GNOP-projecten. brochures De omliggende terreinen, ongeveer 2 ha, krijgen tevens een natuurtechnisch beheer en inrichting: de oude visvijver werd geherprofileerd tot amfibieënpoel (2006), er werden meidoornhagen aangeplant rond de hoogstamboomgaard, aanplant van een houtkant in het noorden en oosten, aanplant solitaire zomereiken, heraanleg ingang, hooilandbeheer. 1e Sensibilisatie van de eigenaars van Geen specifieke acties ondernomen. bospercelen voor het opstellen van beheersplannen en de subsidiemogelijkheden 17

Actienr. Beschrijving Stand van zaken uitvoering in het kader van het bosdecreet 1f Sensibilisatiecampagne voor het verwijderen Via het subsidiebesluit voor KLE’s worden hiervoor middelen voorzien. van storende perceelsrandafbakeningen: voorstellen van vervangingsmaterialen of promoten van de inheemse haagsoorten 2. Acties rond integraal waterbeheer (grond- en oppervlaktewater) 2a Algemene verbetering van de kwaliteit van de Vermits op middellange termijn het grootste deel van de afvalwaterlozingen op het rioleringsnet zal aangesloten zijn, werden geen specifieke acties hieromtrent genomen. Er is nog ook geen waterlopen - detailinventarisatie van de lozingen die niet subsidieregeling voor kleinschalige waterzuivering. op bestaande rioleringen zijn gekoppeld of In 2007 zullen twee rioolwaterzuiveringsinstallaties van Aquafin in werking treden waardoor de waterkwaliteit normaal gezien reeds sterk zal verbeteren. die uitmonden in de waterlopen - optimalisatie van de beekruiming, in het bijzonder de beken die beheerd worden door de gemeentelijke diensten - uitbouw van kleinschalige waterzuiveringen in afgelegen gebieden 2b Optimalisatie van de watertafel ter hoogte van Door de provincie (Dienst Waterlopen) werd een overstromingsgebied op de Maalbeek ingericht de volledige vallei van de Maalbeek: gebruik door de bouw van een zestal vernauwingen (knijpconstructies in houten damwanden in combinatie met grove steenbestorting) op de beekloop (2001). Langsheen de linkeroever van de Maalbeek, ter van sluisinfrastructuren, inhammen en hoogte van het begin van de Nekkerweide te Grimbergen, werd een verbindingsdijkje aangelegd om verstelbare drempels te beletten dat bij hoge afvoeren het beekwater nog zou overslaan naar de lager gelegen Nekkerweide waardoor er overstromingen in de vallei van de Bruinborrebeek zouden ontstaan. Bijkomende ingrepen die werden of dienen uitgevoerd te worden zijn het herinrichten van de Kelkebeek en de Amelvonnebeek (ruimen, plaatselijk aanbrengen oeverversterkingen, …), het in 2 fasen inrichten van het Nekkerbos en het Beverbos als overstromingsgebieden. Het doel van de uitgevoerde maatregelen is verder het maximaal benutten van het beschikbare kombergingsvermogen binnen en buiten de bedding van de Maalbeek. Hierdoor kan ongeveer 8.000 à 10.000 m³ water gestockeerd worden tot een peil van 25,5 m TAW in de vallei van de Maalbeek en nog eens ongeveer 95.000 m³ in de overige gebieden. 2c Detailinventarisatie van de Geen acties ondernomen. grondwaterkwaliteit: permanente controle te hoogte van de biologisch waardevolle gebieden (deze actie sluit aan bij actie 2b) 3. Acties rond de bovengemeentelijke en gemeentegrensoverschrijdende milieuproblematiek 18

Actienr. Beschrijving 3a Nodige overlegacties tussen het gemeentebestuur enerzijds en buurgemeenten en overheidsdiensten anderzijds met betrekking tot gemeentegrensoverschrijdende milieuaspecten

Stand van zaken uitvoering De gemeente heeft zich bij beslissing van de gemeenteraad van 24 februari 2005 aangesloten bij het initiatief van het provinciebestuur van Vlaams-Brabant, met name ‘Regionaal Landschap Groene Corridor vzw’. Op deze wijze wordt er op geregelde basis overleg gepleegd met de overige aangesloten buurgemeenten in Noordwest Vlaams-Brabant. Tevens wordt er een financiële bijdrage geleverd ter realisatie van projecten. De coördinatie gebeurt door de provincie. De inventarisatie van kleine landschapselementen en de opmaak en evaluatie van bermbeheerplannen werden in dit kader reeds gerealiseerd. 4. Actie rond landschaps- en natuurbeheer en natuurontwikkeling 4a Gemeentelijke subsidieregeling voor de Sinds 1996 is een subsidiereglement voor de aanleg en het onderhoud van kleine aanplanting kleine landschapselementen landschapselementen in voege. In 2002 werd dit reglement herzien. Dit subsidiereglement heeft (inheemse bomen en heesters) enkel betrekking op de aanplant en het onderhoud van houtige lijnvormige elementen (houtkanten, hagen, bomenrijen) en hoogstammige fruitbomen. 4b Heraanplanten van de historische dreven met Geen specifieke acties ondernomen. inheemse boomsoorten 4c Gemeentelijke ondersteuning bij de aanleg In 2006 werden drie amfibiepoelen (her)aangelegd: 1 achter de Charleroyoeve en 2 tussen de van (veedrink)poelen. Aangepast onderhoud Wolvertemsesteenweg en de Lierbaan. van de bestaande (veedrink)poelen. In het subsidiereglement voor KLE’s werd de aanleg en het onderhoud van poelen niet opgenomen. 4d Beheer van de bermen: specifiek beheer In 2004 werd, in het kader van de acties Groene Corridor, een bermbeheerplan opgemaakt voor de 9 overeenkomstig het bermtype aangesloten gemeenten, waaronder Grimbergen. De uitvoering van dit beheerplan zal vanaf 2007 gebeuren. 4e Aanbrengen van nestkasten in de In het Prinsenbos werden in 2003 door de gemeente een 20-tal nestkasten voor o.m. mezen en valleigebieden boomkruiper opgehangen. Op vraag van het Regionaal Landschap Groene Corridor werden in 2006 een zestal huiszwaluwnesten opgehangen aan de Charleroyhoeve. In 2003 werden ook reeds door de Vogelwerkgroep Noordwest-Brabant een aantal kunstnesten voor huiszwaluw aangebracht in een oude hoeve langs de Humbeeksesteenweg. Op een hoeve langs de Molenstraat werden eveneens zwaluwnesten en een torenvalkenkast opgehangen. Door de Kerkuilenwerkgroep werden op een drietal plaatsen (kerk Humbeek, kerk Beigem, museum voor oude technieken) in 2000 nestkasten voor kerkuilen opgehangen. Deze acties werden financieel ondersteund door de gemeente. 4f Verwijderen van Amerikaanse vogelkers uit De noodzaak om tot deze actie over te gaan zal blijken uit de bosbeheerplannen die in opmaak zijn de bosgebieden voor de diverse bosgebieden van de gemeente. De goedkeuringsprocedure wordt thans doorlopen. 4g Maximaal behoud van de buurt- en voetwegen Sinds 2001 loopt een sensibilisatiecampagne rond buurt- en voetwegen. In 2002-2005 werd een en erkenning van de waarde ervan als inventarisatie uitgevoerd. In 2006 wordt een detailinventarisatie uitgevoerd en in 2007 een actieplan onderdeel van de ecologische infrastructuur opgesteld voor het proefproject Beigem. Dit gebeurt in samenwerking met de vzw Trage Wegen. In van de gemeente het gemeentelijk informatieblad wordt hierover geregeld geïnformeerd (o.m. 2002 en 2006). 19

Actienr. Beschrijving 4h Opstellen van een beheerplan voor het gemeentelijk domein Het Prinsenbos 4i Optimale bescherming en onderhoud van de holle weg ‘Diepe Kanten’

4j

4k

4l

4m

Natuurlijke inrichting van het gebied ter hoogte van de Kleine Buisbeek en Slikke: afsluiten van beheersovereenkomsten met de betrokken eigenaars Aangepast beheer van het Nekkerbos en de aanpalende Nekkerweide: afsluiten van beheersovereenkomsten met de betrokken eigenaars Kelkebeek – Winkelveld: beheersovereenkomsten met de betrokken eigenaars Aangepast beheer van het Gravenbos: afsluiten van een beheersovereenkomst met de betrokken eigenaar

Stand van zaken uitvoering In het voorjaar van 2007 werd het bosbeheerplan afgerond. In 2000 voerde Natuurpunt er een planteninventarisatie uit. De erg door overrecreatie aangetaste taluds van deze holle wegen werden in 1999 in 3 uitvoeringsfasen (terugzetten struiklaag, plaatsen stutten, herbeplanten) aangepakt waardoor thans een herstel mogelijk is. De werken werden uitgevoerd door Econet en werden gesubsidieerd door AMINAL in het kader van de GNOP-acties. Voor de Kerkebosjes werd in opdracht van de eigenaar (R. Van der Perre) een bosbeheerplan opgemaakt. Dit werd goedgekeurd op 08.04.99 en is geldig tot 2016.

De Nekkerweide is in beheer bij Natuurpunt. Het gebied werd nu deels opgenomen binnen het overstromingsgebied van de Maalbeek.

Geen acties ondernomen.

Geen acties ondernomen. Het bosgebied werd gekocht door een particulier. Hierdoor zijn thans moeilijk acties te ondernemen.

Naast de hiervoor vernoemde acties die werden voorzien in het GNOP, werden nog diverse initiatieven genomen die mee helpen de doelstellingen van het GNOP en andere natuurplannen te realiseren, met name: Categorie Ondernomen actie Terreinaankopen Aankoop in 1999 van ongeveer 2,6 ha vijvers aan de Tommenmolen in de Maalbeekvallei als natuurgebied. De aankoop werd mee gefinancierd door AMINAL in het kader van de GNOP-acties. Deze gronden werden via een erfpachtovereenkomst vanaf 2002 voor 27 jaar in beheer gegeven aan de BNVR, thans Natuurpunt Beheer. Aankoop in 2006 van ongeveer 3,1 ha bos in het gebied Beverbos op de grens met Wemmel. Bij de provincie en het Vlaamse gewest werden subsidies aangevraagd. Minnelijke onteigening van ongeveer 70 ha van het voormalige vliegveld. Het beheer en de inrichting werd in 2001 voor 99 jaar in erfpacht gegeven van AMINAL. De bedoeling is het grootste deel van het gebied te bebossen of te laten verbossen. De eerste aanplant ging door in 2001. Tevens werd in 2000 de vzw Lintbos opgericht als samenwerkingsverband tussen de gemeente en het ANB met als doel het beheer van het gebied. 20

Categorie

Aanplantingen

Diverse

Ondernomen actie Aankoop van 1,9 ha parkgebied gelegen achter de Charleroyhoeve in 2001. Deze gronden zullen na inrichting in beheer gegeven worden aan Natuurpunt. Aankoop in 2000 van 29, 1 ha en 0,7 ha in 2003 van het domein Ter Tommen. Aankoop van ongeveer 3,4 ha in 2006 van parkgebied gelegen tussen de Wolvertemsesteenweg en de Vorststraat. Aanplant van houtkanten in de Tangebeekvallei in 1999. Dit project werd gesubsidieerd door AMINAL in het kader van de GNOPprojecten. De werken werden uitgevoerd door Econet. In de Oyenbrugstraat, de Tangebeekvallei en het domein Ter Tommen werden populierenaanplantingen gerooid met het doel een meer natuurlijke vegetatie te ontwikkelen en gevaarlijke situaties te vermijden. Deze werken werden uitgevoerd in 1999, 2002 en 2006. Aanleg van een ‘geboortebos’ bij het domein Ter Tommen. Jaarlijks zal ongeveer 0,5 ha bos aangeplant worden. De start van het project was in 2005. Hiervoor worden subsidies gevraagd bij het Vlaamse gewest. Aanplant van geboortebomen in het Lintbos in de periode 2001-2004. In 2001 werd onder de bevolking, via een vragenlijst een enquête gehouden over de aanleg, de inrichting, de functies en het beheer van het Lintbos. Ruimen van poelen in het Prinsenbos en het Beverbos en aanleg van 2 nieuwe poelen in de Maalbeekvallei en de Tangebeekvallei. In 2006 werd hiervoor een subsidieaanvraag ingediend bij de provincie en het Vlaams gewest. Herinrichting vijver t.h.v. de Oyenbrugstraat. Voor dit projectvoorstel werden subsidieaanvragen gedaan bij de provincie en het Vlaamse gewest. Samenwerking met Natuurpunt voor de jaarlijkse ‘Dag van het Park’. Opmaak in 2005 van een intergemeentelijk erosiebestrijdingsplan. Opmaak van uitgebreide bosbeheerplannen (2006-2007) voor het Prinsenbos, Ter Tommen, Populierendal, Beverbos en Poddegem. Er zullen acties ondernomen worden om de ‘missing links’ die bleken uit de studie rond de KLE’s weg te werken.

21

6. Acties 6.1 Algemeen In voorbereiding van de opmaak van een nieuwe GNOP-actiepuntenlijst werd in de loop van maart-april 2007 het gehele grondgebied van de gemeente Grimbergen bezocht. Uit deze survey kwamen tal van mogelijke actiegebieden en acties naar voren die we in een aantal groepen, opgedeeld volgens de deelclusters natuur, bos, groen en landschappen, hebben onderverdeeld. Vooraf dient vermeld dat we ons enigszins beperkt hebben tot actiegebieden die gelegen zijn binnen het openbaar domein daar hier het snelst tot realisatie kan worden overgegaan. Daarnaast zijn er een aantal gebieden afgebakend waarin actie gewenst is, maar die toch in particuliere eigendom zijn. Contacten met de desbetreffende eigenaars zijn noodzakelijk om realisaties op het terrein te kunnen verwezenlijken. Diverse actiepunten hebben betrekking op het verbeteren van het landschappelijk visueel aspect van het gebied. Ze dragen echter ook bij tot de optimalisering van natuurverbindingsgebieden en de algemene natuur- en leefkwaliteit, waardoor ze affiniteiten hebben met zowel de deelcluster landschap als natuur.

6.2 Deelcluster Natuur 6.2.1 Visie Het gemeentebestuur zal uitgaande van de waardevolle groen- en natuurgebieden een actief natuurbeleid voeren dat gericht is op de bescherming en het behoud van het bestaande groen, het creëren van buffer- en verbindingsgebieden en het bevorderen van de biodiversiteit via een actief en soortgericht natuurbeheer. Hiervoor is sensibilisatie van de inwoners en samenwerking met eigenaars en beheerders een essentieel onderdeel. Verder zal voornamelijk (financieel en materieel) ondersteunend gewerkt worden door het verlenen van subsidies en het ter beschikking stellen van materieel en gemeentewerklieden aan personen en groepen die mee de doelstellingen willen realiseren. 6.2.2 Acties 6.2.2.1 Acties ter verhoging van de landschappelijke en ecologische kwaliteit van het buitengebied via het verlenen van subsidies ACTIE NA1 : Herziening subsidiereglement KLE’s Omschrijving:

Periode:

Sinds 1996 is een subsidiereglement voor de aanleg en het onderhoud van kleine landschapselementen in voege. In 2002 werd dit reglement herzien. Dit subsidiereglement heeft enkel betrekking op de aanplant en het onderhoud van houtige lijnvormige elementen (houtkanten, hagen, bomenrijen, knotbomen) en hoogstammige fruitbomen. Echter de aanleg en het onderhoud van poelen is thans niet opgenomen in het subsidiebesluit. Ook gebieds- en soortgerichte acties zoals het ophangen van speciale nestkasten, het subsidiëren van bewoonde zwaluwnesten (boeren- en huiszwaluw), de aanleg van broedwanden, e.d. komen hierin niet voor, alhoewel er binnen de gemeente wel hieromtrent acties ondernomen worden. Deze moeten nu telkens individueel behandeld worden. Het zou dan ook wenselijk zijn het subsidiebesluit aan te passen en uit te breiden. 2008 - 2009 22

Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: nieuw Begroting: samen met de uitbreiding van de subsidiemogelijkheden is het zeker noodzakelijk dat het beschikbaar budget wordt verhoogd. Thans is dit 10.000 euro. Een verhoging lijkt aangewezen. Bindend Plaats ACTIE NA2 : Informatieve ondersteuning behoud, beheer en uitbreiding kleine landschapselementen en soortgerichte acties Omschrijving:

KLE’s vervullen zowel op het vlak van soortenbescherming als landschappelijke diversiteit een belangrijke functie. Door functieverlies en verlies aan economische waarde is het aantal KLE’s echter sterk in aantal verminderd. Via subsidiëring en gerichte advies- en informatieverlening kunnen particulieren gestimuleerd worden de bestaande KLE’s op een gepast wijze te behouden en te beheren en om nieuwe KLE’s aan te leggen. Het huidige subsidiebesluit is hiertoe reeds een instrument om KLE’s uit te breiden en te behouden. Echter sensibilisering is onontbeerlijk om particulieren aan te zetten ook effectief te laten overgaan tot actie en gebruik te laten maken van de subsidiemogelijkheden. Dit dient niet enkel te gebeuren via folders en artikels in informatiebladen, maar ook raadgeving op het terrein is onontbeerlijk. Ook vanuit het Regionaal Landschap Groene Corridor kan hierop geanticipeerd worden en kan ondersteuning verleend worden, zowel wat betreft sensibilisering als uitvoering. Periode: 2007 - 2012 Betrokkenen: gemeente/particulieren/provincie Lopend/nieuw: lopend Begroting: zie actie aanpassing subsidiereglement KLE, aangevuld met inschatting van benodigde tijd gemeentepersoneel die nodig is adviesverlening. Bindend Plaats gehele gemeente, eventueel met nadruk op de landschappelijk gave gebieden, open ruimten en kasteelsites. ACTIE NA3 : Subsidiering erfbeplanting, soortenbescherming en opmaak bedrijfsomgevingsplannen Omschrijving:

Erfbeplanting vormt een specifieke vorm van KLE’s gebonden aan hoevegebouwen. Ze vervullen net zoals KLE’s in het landelijk gebied zowel op het vlak van soortenbescherming als landschappelijke diversiteit een belangrijke functie. Via subsidiëring en gerichte advies- en informatieverlening kunnen landbouwers gestimuleerd worden de bestaande erfbeplanting op een gepaste wijze te behouden en te beheren en om nieuwe aangepaste erfbeplanting aan te leggen. Hierbij zal zoveel mogelijk gepoogd worden tot herstel van historische waarden. Dit kan de aanleg van hagen, houtkanten, poelen, (knot)bomen(rijen) en hoogstamboomgaarden zijn. Tevens kunnen soortspecifieke acties ondernomen worden zoals de bescherming van zwaluwnesten, het ophangen van specifieke nestkasten voor vogelsoorten die vaak aan boerderijen gebonden zijn zoals bv. torenvalk, steenuil, kerkuil, gekraagde roodstaart, grauwe vliegenvanger. De opmaak van een bedrijfsomgevingsplan kan hierin bijzonder stimulerend werken. Hierbij wordt in overleg met de landbouwer gekeken welke acties er allemaal binnen zijn bedrijfsgronden kunnen genomen worden en op plan ingetekend. De uitwerking kan eventueel gebeuren door de inschakeling 23

van sociale werkplaatsen waarbij de gemeente bv. een belangrijk deel van de inrichtingskosten voor haar rekening neemt. Periode: 2007 - 2012 Betrokkenen: gemeente/landbouwers Lopend/nieuw: nieuw Begroting: zie acties aanpassing subsidiereglement KLE en informatieve ondersteuning Bindend Plaats alle boerderijen over het gehele grondgebied ACTIE NA4 : Subsidiering en logistieke ondersteuning van verenigingen Omschrijving:

Zowel op het vlak van het helpen realiseren van het Vlaams Ecologisch Netwerk, als voor het behoud en de uitbreiding van de ecologische en landschappelijke kwaliteit van de natuurgebieden en de open ruimtegebieden, kunnen subsidies en logistieke ondersteuning verleend worden aan verenigingen die zich hiervoor willen inzetten. Voor de verwerving van gebieden kan een aankoopsubsidie verleend worden aan door het Vlaamse gewest erkende verenigingen. Voor de uitvoering van beheerswerkzaamheden in natuurgebieden, opruimacties, éénmalige ingrepen ter verbetering van de ecologische kwaliteit van gebieden, e.d. kan eveneens financiële en/of logistieke steun verleend worden aan terreinbeherende verenigingen of jeugd- en volwassenengroepen die zich hiervoor willen inzetten. Periode: 2007 - 2012 Betrokkenen: gemeente/verenigingen Lopend/nieuw: lopend Begroting: 10 % van het aankoopbedrag, reguliere budgetten en personeel en materieel groendienst Bindend Plaats gehele gemeente ACTIE NA5 : Aanplant van straatbomen, solitaire bomen, landschapsbakens, behoud van laanbeplantingen

Omschrijving:

Langs heel wat weg in de bebouwde omgeving komen laanbeplantingen voor. Echter het aantal straatbeplantingen in het landelijk gebied is eerder beperkt en vaak heel fragmentarisch. Dergelijke typische beplantingen verdwijnen meer en meer uit ons landschapsbeeld. De aangeplante soort hangt vaak af van de bodemgesteldheid, de omgeving en religieuze of andere volkse gebruiken. Dergelijke bomen(rijen) hebben een zeer grote invloed op de visuele belevingswaarde van het landschap. Ze hebben echter ook andere functies zoals ecologische verbindingszone, microhabitat, foerageergebied, verkeersgeleiding en –remming. Op tal van plaatsen binnen de gemeente is het mogelijk en wenselijk straatbeplantingen uit te voeren. Vaak gaat het hier over herstel van eertijds aanwezige beplantingen, instandhouding van oude gebruiken of creatie van visuele herkenningspunten. In enkele gevallen is het vanuit landschappelijke en esthetische overwegingen aangewezen een aantal bestaande straatbeplantingen te vervangen door nieuwe. Bij het verlenen van kapvergunningen voor het rooien van straatbomen, dient er zeker op gelet te worden dat heraanplant met een geschikte soort plaatsvindt, waarbij soorten dienen gekozen te worden die geen wegschade veroorzaken. Wanneer het om particuliere rooiingen gaat is het vaak in de realiteit moeilijk deze heraanplant af te dwingen. Een mogelijkheid is om bij het verlenen van de 24

vergunning een voldoende hoge waarborg te vragen. Daarnaast is het noodzakelijk dat door de gemeente controle op de heraanplant wordt uitgevoerd. Onder deze actie valt ook het behoud van de laanbeplantingen die in Grimbergen, binnen de bestaande verkavelingen, vrij veel voorkomen. Vaak zijn de aangeplante soorten Witte paardekastanjes. Wanneer bomen dienen geveld te worden omwille van veiligheidsmaatregelen dient zeker een heraanplant uitgevoerd te worden om het specifiek karakter van woonstraten te behouden. In totaal worden in de onderstaande tabel en bijgevoegde kaart ongeveer 4.128 lopende meter straatkant aangegeven die bijkomend kunnen worden beplant. De plantafstand kan 8-10 m in de rij bedragen voor hoogstammige bomen en 5 m voor knotbomen zodat in totaal, bij maximale uitvoering, ongeveer 433 (knot)bomen kunnen aangeplant worden. Periode: 2007 - 2012 Betrokkenen: gemeente/particulieren Lopend/nieuw: nieuw Begroting: De actie is deels gericht op behoud/hernieuwing van het huidige straatbomenbestand via o.m. de stedenbouwkundige vergunningen (verplichting herplant) waardoor geen extra middelen dienen voorzien te worden. Anderzijds zullen door de gemeente zelf het merendeel van de voorgestelde aanplantingen kunnen uitgevoerd worden. Hiervoor dient het nodige budget voorzien te worden waarbij dient gerekend te worden op ongeveer 50 euro/boom, alle kosten inclusief. Niet bindend Plaats Nummer Plaats

Omschrijving, voorstel soort

Lengte, aantal stuks 1

NA5.1

Beekveldweg – Hof Ter Wilderlaan

Aanplant solitaire boom op kruising veldwegen, kerselaar

NA5.2

Bergstraat

Aanplant op noordelijke brede berm, gewone es

NA5.3

Diegemput

Aanplant solitaire boom 1 bij kapelletje, zomerlinde

Foto

11

25

Nummer Plaats

Omschrijving, voorstel soort

NA5.4

Driesstraat

Aanplant op noordelijke berm bij Gravenkasteel, zomereik

NA5.5

Groene Weg

Aanplant solitaire boom 1 op T-splitsing veldwegen en gemeentegrens, populier (oude variëteit)

NA5.6

Heidebaan

Aanplant op noordelijke berm, gewone es

NA5.7

Hof Ter Weerdestraat Spiegelhofvoetweg

Aanplant knotbomen 60 (wilg of es), plantafstand 5m

NA5.8

Hoge Beekkant

Aanplant solitaire boom bij kapelletje, haagbeuk

1

NA5.9

Kleine Aanplant solitaire boom Warandestraat – Hof op kruising veldwegen, Ter Wilderlaan kerselaar

1

NA5.10

Leopold Luypaertstraat

1

Aanplant solitaire linde bij kapelletje SintDonaas + herplaatsen elektriciteitspaal

Lengte, aantal stuks 6

Foto

57

26

Nummer Plaats

Omschrijving, voorstel soort

Lengte, aantal stuks 25

NA5.11

Lintbaan

Aanplant op zuidelijke berm, gewone es

NA5.12

Lintbaan Wezenhaag

Aanplant solitaire boom op kruising veldwegen, zomerlinde

1

NA5.13

Lintkasteelstraat

Aanplant op noordelijke berm bij Lintkasteel, zomereik

18

NA5.14

Mechelstraat

Aanplant op zuidelijke brede berm, zomereik

40

NA5.15

Neerkenweg

Aanplant solitaire boom op kruising veldwegen, tamme kastanje

1

NA5.16

Oude Baan

Aanplant solitaire boom op kruising veldwegen, kerselaar (verwijzend naar toponiem ‘De Kerselaar’ in de directe omgeving)

1

NA5.17

Oude Mechelsestraat Aanplant op westelijke berm, plataan

Foto

12

27

Nummer Plaats

Omschrijving, voorstel soort

Lengte, aantal stuks 49

NA5.18

Populierendal

Aanplant op zuidelijke berm, plataan

NA5.19

’s Gravenmolenstraat

Aanvullen knotwilgen langs Maalbeek, aanplanten op ongelijke afstand

NA5.20

Spaanse Lindestraat – Paalveldstraat

Aanplant leilinden achter 5 kapel Sint-Servaas

NA5.21

Sparrenlaan

Aanplant solitaire 3 bomengroep op heuveltop, tamme kastanje (verwijzend naar plaatselijk toponiem ‘Drie Kastanjelaars’)

NA5.22

Vaartstraat

Aanplant op noordelijke 9 berm bij braakliggend terrein bij Westvaartdijk, gewone es

NA5.23

Winkelveldstraat

Aanvullen knotwilgen langs de Maalbeek waar bermen breed zijn, planten op ongelijke afstand

50

NA5.24

Zijpstraat

Vervangen van Japanse kerselaars door linde op de delen van de bermen waar geen huizen aan palen

70

Foto

8

28

Nummer Plaats

Omschrijving, voorstel soort

NA5.25

Aanplant van een linde bij het kapelletje langs een zijwegje van de Bosstraat (Meise)

Bosstraat?

Lengte, aantal stuks 1

Foto

ACTIE NA6 : Aanplant van struwelen Omschrijving:

Op diverse plaatsen is het vanuit landschappelijk, natuurkundig en technisch (erosiebestrijding) gebied aangewezen struweelbeplantingen uit te voeren. Dit kan in de meeste gevallen gebeuren op gemeentelijke eigendom, maar in een aantal gevallen zal het aangewezen zijn grondstroken te onteigenen om deze maatregel te realiseren. Dit is vrijwel steeds het geval wanneer deze maatregel wordt voorgesteld ter voorkoming van ernstige bodemerosie. De struwelen dienen opgebouwd te worden met streekeigen soorten zoals éénstijlige meidoorn, sleedoorn, iep, gewone es, zwarte els, e.d. In totaal werd 655 lopende meter aan te planten struweelkant op kaart aangeduid. Periode: 2008 - 2010 Betrokkenen: gemeente/particulieren Lopend/nieuw: nieuw Begroting: een specifieke begroting dient opgemaakt te worden, vooral voor wat betreft de inneming van gronden bindend Plaats Nummer Plaats

Omschrijving, voorstel soort De Vlasschaartstraat Opplanten van de brede bermstrook/talud met doornstruweel na eerst het gestorte tuinafval op te ruimen

Lengte

NA6.1

44

NA6.2

Nieuwe Schapenweg Aanplant houtkant als verbindingselement tussen bestaande struwelen op taluds van holle wegen

NA6.3

Priesterlindestraat

Foto

49

Aanplant brede houtkant 244 langs beekkant ter voorkoming van erosie

29

Nummer Plaats NA6.4

Roostbaan

Omschrijving, voorstel soort Aanplant houtkant ter voorkoming van erosie

Lengte

Foto

318

6.2.2.2 Acties ter verhoging van de biodiversiteit en ecologische kwaliteit van gemeentelijke eigendommen en openbaar domein ACTIE NA7 : Uitvoeren ecologisch bermbeheer Omschrijving:

Via het besluit van 1984 is het in principe verplicht een ecologisch bermbeheer toe te passen op alle bermen in beheer bij openbare besturen. Dit slaat zowel op de straat als de waterloopbermen. Dit wordt echter niet overal toegepast en is in vele gevallen zoals langs waterlopen ook technisch moeilijk. In de gemeente Grimbergen wordt reeds een ecologisch beheer van bermen uitgevoerd. Door de specifieke ligging van veel bermen is ecologisch bermbeheer echter niet steeds zinvol daar er vaak weinig potenties of mogelijkheden zijn. De te leveren inspanningen en kosten wegen vaak niet op t.o.v. de (te verwachten) natuurwinst. Daarom werd het bermbeheerplan geactualiseerd. Dit gebeurde binnen de opdracht voor de opmaak en evaluatie van bermbeheerplannen voor NW-Vlaams-Brabant (Groen Corridor)(2005). Vanaf 2007 implementeert de gemeente dit aangepast bermbeheer in haar uitvoeringsplannen. Het betreft ongeveer 33,4 km bermen. Deze liggen voornamelijk geconcentreerd rond de vallei van de Maalbeek en de oude kasteeldomeinen. Deze gegroepeerde ligging vergemakkelijkt de uitvoerbaarheid van het ecologisch beheer voor deze bermen. Periode: 2007 - 2012 Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: lopend Begroting: 9.000 euro/jaar (2 maaibeurten met afvoer en verwerking maaisel) Bindend Plaats Maaien vanaf half mei en begin Maaien vanaf begin juni en september half september Bergstraat Gasthuispachthofstraat Diegemput-Ooienbrugstraat Grimbergsesteenweg Herlaarhof Kareelstraat-Verbrande Brugsesteenweg Potaardestraat Roostbaan ’s GravenmolenstraatBruinborrebeekstraat Spaanse Lindelaan Sparrenlaan St.-Alexusstraat Tommenmolenstraat

Lintkasteelstraat Meiskesbeekstraat Voordestraat Warandestraat-Driesstraat

Maaien vanaf half juni en half september Benedenstraat-HumbeeksestwgFabrieksweg Humbeeksesteenweg Zijpstraat-Kleine Zijpstraat Timmermanstraat

30

Maaien vanaf half mei en begin Maaien vanaf begin juni en september half september Triohofstraat-Hof ter Weerdestraat-Spiegelhofvoetweg Veldkantstraat Winkelveldstraat

Maaien vanaf half juni en half september

ACTIE NA8 : Natuurtechnische inrichting en beheer gemeentelijke domeinen Omschrijving:

Voor een aantal gebieden in eigendom van de gemeente is het wenselijk dat een beheersplan of een inrichtingsplan wordt opgesteld daar ze een hoge ecologische en landschappelijke waarde (kunnen) hebben of kunnen bereiken. De beheersvoorstellen kunnen gaan van beperkte ingrepen specifiek gericht naar doelsoorten, of kunnen een ruimere aanpak en inrichting van het terrein nastreven. Voor de bosgebieden die in eigendom zijn van de gemeente (Prinsenbos, Ter Tommen, Populierendal, Beverbos, Poddegem) werd in 2006-2007 een uitgebreid bosbeheerplan opgemaakt. Thans dient de uitvoering van deze beheerplannen opgestart te worden. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: nieuw Begroting: regulier budget, via INL-ploeg, externen of groendienst Bindend Plaats

31

Beheerhandelingen Poddegem Herbebossing Opsnoeien populieren Openhouden open plekken Maaien rietland en -ruigte Aanleg bosrand Aanleg beekbegeleidende bosstrook Aanleg en inrichting onthaalplek/parking Bouw observatiewand vijver + voorzieningen Knotten van wilgen

Vormsnoei jonge knotbomen Aanplanting knotbomenrij Herinrichting vijver Afsluiten en deels uitbreken bosweg Verwijderen afrasteringen ( ) = facultatief Beheerhandelingen Beverbos Openhouden open plekken Maaien rietland en -ruigte Aanleg bosrand Herstel bronbeek Saneren sluikstorten ( ) = facultatief

bestand nr. 1c 1a 2a 2a 1a/1b/1c 1a/1b/1c/2a 1c 2a 1a/1b 1c 2a 2a 1a 1c 2a 2a 1a/1b

bestand nr. 1a 3a 3a 1a 2a 2a 3a

20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 x ? x (x) (x) x (x) x (x) x (x) x (x) x (x) x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

20 20 20 07 08 09 x x x x

x

20 10 x (x)

20 20 20 20 11 12 13 14 (x) (x) x

20 15

20 20 20 16 17 18 (x) (x) x

20 19

20 20 20 21 x

20 22 x

20 20 20 20 23 24 25 26 (x) (x) x

x

32

Beheerhandelingen Populierendal Bestrijding uitheemse bomen en struiken Aanleg bosrand Aanvullende beplanting en uitbreiding houtkant Bestrijding uitheemse kruidachtigen Aanleg kleinschalige houtstructuren Aanleg en inrichting onthaalplek/parking Afgraven grondophoging Ruimings- en herstelactie bosranden ( ) = facultatief Beheerhandelingen Prinsenbos

Bestrijding Amerikaanse vogelkers Maaien hooiland Maaien bermen Maaien slootoever Inkappen bestandrand en vrijstellen struiken Beplanting vijveroever Wegvangen eendvogels Afsluiten sluikpaden Aanleg knuppelpad Aanleg wandellus Afbakening speelboszone Aanplanting randbegroeiing burcht Vrijstellen en aanvullen arboretumbomen Afvissen en herbepoten vijver Vormsnoei dreefbomen Vrijstellen dreefbomen Snoeien haag Herstel haag

bestand 20 20 20 nr. 07 08 09 2a 1a/2a/3a/3b x ts. 1a & 2a x volledig x x x 2a geen x 1a x 1a/2a/3a/3b x

bestand nr. 2a/3c voetbalveld N-2b W-3a O-2a/O-2b/W-3a vijver vijver 1a/2a/3b ts. 2a & 2b 3c 2a ruïne 3c vijver D1-D2-D3 D3 w-rand 2a w-rand 2a

20 20 20 07 08 09 x x x x x x x x x x x x x

x (x)

20 10

20 20 20 20 11 12 13 14 x

(x)

20 15

20 20 20 16 17 18

20 19

20 20 20 21

20 22

20 20 20 20 23 24 25 26

(x) x

x

20 10

20 20 20 20 11 12 13 14

20 15

20 20 20 16 17 18

20 19

20 20 20 21

20 22

20 20 20 20 23 24 25 26

x x (x)

x x x x (x)

x x

x x

x x

x x

x x

x x

(x)

x (x) (x) (x) (x)

x x

x x

(x)

x x

x x

(x) (x) (x)

(x)

x x

(x) (x)

(x)

x x

x x

x x

(x) (x) (x) (x)

x x x x x x x x x x

x x x

x

(x) x

x

x x

x x

x

x

x 33

Beheerhandelingen Prinsenbos

Vrijstellen individuele bomen Herprofileren beekoever Uitgraven poel Ruimings- en herstelactie bosranden

bestand nr. Z-2a 1a/3a 2b 2a/3b

20 20 20 07 08 09 x x x x

20 10

20 20 20 20 11 12 13 14

20 15

20 20 20 16 17 18

20 19

20 20 20 21

20 22

20 20 20 20 23 24 25 26

bestand nr. 4a 1b/3a/3b/3c 1b 2d/3b 3a 1a/1b/1c 2b/4a 1a/1b/1c 1a/1b volledig volledig 4a vijver 2c 1b vijver/3a 3a/(1b) 1a/1b/1c O-rand (2c) verspreid O&Z-rand O&Z-rand 1b/2a/2c

20 07 x (x) x x x

20 20 08 09

20 10

20 20 20 20 11 12 13 14

20 15

20 20 20 16 17 18

20 19

20 20 20 21

20 22

20 20 20 20 23 24 25 26

x (x) x x x x x

(x) x

x (x) (x) x x x x x x x x x

(x) x x x

(x) x (x) x x x x x

(x) x x (x)

x (x) x x x (x)

(x) x

x (x) (x) x x x x x x x x

( ) = facultatief Beheerhandelingen Ter Tommen Bebossing akker Openhouden open plekken (tegengaan verbossing) Maaien hooiland Maaien zeggenvegetatie Maaien rietland en -ruigte Aanleg bosrand Beheer bosrand Bestrijding uitheemse kruidachtigen Uitzetten padennetwerk Aanleg recreatieve en educatieve infrastructuur Voorbereiding inrichting speelbos Afvissen en herbepoten vijver Restauratie en inrichting ijskelder Bouw regelbare stuw en vaste stuwdrempel Bouw vaste stuwdrempel vijveruitlaat Waterpeilbeheer Herprofilering oever Tangebeek Herstel omheining oostelijke rand Afsluiten toegangen met natuurlijk materiaal Onderhoud omheiningen Ruimings- en herstelactie bosranden Afbraak zonevreemde constructies

x (x) x

x x

x

(x)

x

x

(x) x

x

x x x

x x x

x

x x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x x x x

x x

34

Beheerhandelingen Ter Tommen

bestand nr. 2b/2c 2b 2a

20 20 20 07 08 09 x x x

20 10

20 20 20 20 11 12 13 14

20 15

20 20 20 16 17 18

20 19

20 20 20 21

20 22

20 20 20 20 23 24 25 26

Verwijderen oude afvoerbuizen Afgraven illegale bodemophoging Beveiligen inspectieput ( ) = facultatief (1) de uitvoering gebeurt in opeenvolgende fasen en gespreid over meerdere jaren (2) dit gebeurt enkel nadat een visinventarisatie heeft uitgewezen dat een afvissing zinvol is.

35

ACTIE NA9 : Inrichting van overhoeken Omschrijving:

Verspreid over de gemeente liggen langs wegen diverse kleine gebiedjes (overhoekjes) die thans geen echte functie hebben. Ze liggen vaak braak, worden als groenperkje gebruikt of worden geregeld plat gemaaid. Deze overhoekjes kunnen in een aantal gevallen een meer ecologische of landschappelijke inrichting of herinrichting krijgen. De inrichting kan gaan van de aanleg van een poel, het beheer als soortenrijk graslandje tot de omvorming ervan als bosje, en combinaties hiervan. De meeste van deze terreintjes zijn vermoedelijk particulier bezit zodat eerst afspraken met de betreffende eigenaars dienen gemaakt te worden. Om garanties op langere termijn te hebben kan het aangewezen zijn de gebiedjes te verwerven, of op vrijwillige basis een beheersovereenkomst aan te gaan met de eigenaar. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente/particulieren Lopend/nieuw: nieuw Begroting: grotendeels regulier budget milieudienst en met eigen personeel en materieel of INL-ploeg. Niet bindend Plaats Nr. Ligging NA9.1 Warandestraat – Kleine Warandestraat

Voorstel inrichting Foto Het driehoekig pleintje (oude dries?) dat hier aanwezig is behoorde vermoedelijk vroeger tot het kasteeldomein. Er komen rondom nog een aantal natuurhistorisch en landschappelijk interessante KLE’s voor zoals struweel, braamstruweel, oude bomen. Deze struweel- en boomvegetatie kan terug aangevuld worden. Op het pleintje zelf kan een poel aangelegd worden en het grasland kan beheerd worden als bloemrijk nat hooiland. Op die manier kan het pleintje terug geïntegreerd worden in de kasteelomgeving en kan het een interessant natuurgebiedje worden. NA9.2 De Vlasschaartstraat In de bocht van dit veldwegje ligt een braak terreintje waarop allerlei gronden landbouwoverschotten worden gestort waardoor het zeer ruderaal is. Dit terreintje kan opgeplant worden met doorstruweel (sleedoorn, meidoorn, hondsroos) waardoor het een broed- en schuilgebiedje kan worden voor diverse vogelsoorten. NA9.3 Slikkestraat In de bocht van het onverharde deel van de Slikkestraat ligt een braakliggend terreintje waarop thans grondoverschotten worden op gestort. Het terreintje kan heringericht worden met bv. de aanleg van een poel en aanplant van doorstruweel en enkele solitaire bomen.

36

Nr. Ligging NA9.4 Crenaertstraat

Voorstel inrichting Foto Langs deze veldweg ligt in het open veld een hoger gelegen, ruig terreintje, vermoedelijk een oud stortterrein. Dit wordt momenteel deels gebruikt als stortplaats voor allerlei tuin- en ander afval waarbij tevens vuur wordt gemaakt. Dit terreintje kan omgevormd worden tot een veldbosje.

ACTIE NA10 : Ecologisch verantwoord beheer en inrichting van waterlopen Omschrijving:

Waterlopen en hun omringende beekvalleien kunnen belangrijke natuurverbindingen vormen. Bij onderhouds-, ruimingsen herstellingswerken wordt vaak weinig aandacht besteed aan de ecologische waarde. Op basis van een ecologisch onderzoek kan de gemeente i.s.m. eventuele andere beherende instanties (polderbestuur, provincie), beheerplannen opstellen voor de waterlopen categorie 3 en nietgecategoriseerde waterlopen. Hierin zullen maatregelen vooropgesteld worden om waardevolle waterlopen te behouden en te beschermen. De taak van de gemeente zal er dan in bestaan om deze plannen te realiseren. Voor waterlopen waar viswaterkwaliteit wordt bereikt en waar de vispopulatie zich herstelt, maar waar vismigratie door de aanwezigheid van kunstwerken (zoals stuwen, duikers, drempels, ...) wordt belemmerd kan de gemeente ingrijpen door maatregelen te nemen voor beekherstel of voor de verbetering van de vismigratie. Deze maatregelen dienen tevens geïntegreerd te worden in de thans in opmaak zijnde deelbekkenbeheerplannen. Volgende algemene maatregelen kunnen geformuleerd worden :  Subsidies voor braaklegging en aanleg van bufferstroken langs waterlopen in combinatie met een inrichtingsplan.  Aankopen van bufferstroken voor de inrichting met het oog op de vrijwaring van de oevers, de ontwikkeling van oeverbegroeiing, een natuurvriendelijke oeverversteviging (bv. aanplanten van Zwarte els, Eénstijlige meidoorn en Gewone es), het creëren van een oeverzone als natuurlijk waterophoudende bufferstrook en het bevorderen van meandering.  Structuurverbetering, natuurvriendelijk oeverbeheer en opheffen van barrières voor migratie in waterlopen 3de categorie en niet gecatalogeerd (bv. flessenhalzen, stuwen, bodemvallen, ...). De mogelijkheden kunnen onderzocht worden om dit te combineren met extra waterberging bv. door aanleg van moeraszones, paaizones, verbrede bedding, inschakeling van vijvers, …  Sanering van waterlopen door afkoppeling van lozingen en ruimen met afvoer van de vervuilde specie na stopzetting van de lozingen. Prioriteit moet hier gegeven worden aan waterlopen gelegen binnen zeer waardevolle gebieden waar in de omgeving tevens nog bijzondere en zeldzame vissoorten voorkomen (bv. Kleine modderkruiper). Overleg met de provincie is hierbij noodzakelijk om tot een gefaseerde aanpak, met vastlegging van prioriteiten de uitvoering van enkele noodmaatregelen om onherstelbare schade (o.m. aan de visbestanden) te voorkomen, te komen. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente/provincie Lopend/nieuw: nieuw 37

Begroting: Bindend Plaats

Gillebeek, Meiskensbeek, Lintbeek, Kleine Buisbeek, Grote Buisbeek, Sasbeek,

ACTIE NA11: Beheer en inrichting van holle wegen en taluds Omschrijving:

Vooral in het zuiden van de gemeente komen verschillende holle wegen voor. In het verleden werden hier rond reeds acties ondernomen om overrecreatie, erosie en degradatie tegen te gaan (Diepe Kanten). Ook in andere holle wegen kunnen acties ondernomen worden om de typische waarden ervan te behouden en te herstellen. Vooral de (her)aanplant van struweel op taluds is van belang. Dit kan ook het erosieprobleem helpen oplossen. Tevens dient er een oordeelkundig beheer gevoerd te worden zodat met een periodiek hakhoutbeheer. Verharding van nog niet verharde holle wegen moet vermeden worden. In totaal werden 1.853 lopende meter taluds aangeduid op kaart. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: lopend Begroting: afhankelijk van locatie en omvang Bindend Plaats alle holle wegen in de gemeente. Initiële inrichtingswerken kunnen reeds uitgevoerd worden op de volgende locaties: Nummer Plaats

Omschrijving, voorstel soort Aanvullen taludbeplanting met struweel (erosie)

Lengte

NA11.1

Borgtstraat

NA11.2

Bunderstraat

Aanvullen taludbeplanting met struweel

246

NA11.3

Humbeeksesteenweg Aanvullen taludbeplanting met struweel

471

NA11.4

Karenbergstraat

202

Opplanten/aanvullen talud met struweel

Foto

144

38

Nummer Plaats

Omschrijving, voorstel soort Aanvullen taludbeplanting met struweel

Lengte

NA11.5

Kareelstraat

NA11.6

Potaarde

Opplanten talud met struweel (erosie)

198

NA11.7

Verbrande Brugsesteenweg

Aanvullen taludbeplanting met struweel

460

Foto

132

6.2.2.3 Acties ter verhoging van de kennis en bewustwording van de bevolking en personeel ACTIE NA12 : Verspreiden van info inzake een welbepaald thema naar de bevolking toe en publicatie van artikels in het gemeentelijk infoblad Omschrijving:

Het ter kennis brengen aan de bevolking van genomen initiatieven of initiatieven die op stapel staan is van groot belang voor ondermeer het creëren van een draagvlak. Ook herhaling, bv. van de subsidiëringsmogelijkheden blijkt van groot belang te zijn om bepaald initiatieven ingang te doen vinden. Dergelijke communicatie kan gebeuren via deur-aan-deur-folders, via het gemeentelijk informatieblad, via themafolders die op plaatsen worden gelegd waar veel personen komen en/of via een website. Participatie met andere lopende initiatieven en instanties zoals de Groene Corridor en de biodiversiteitsactie van Natuurpunt, zijn aangewezen. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente/provincie/derden Lopend/nieuw: lopend Begroting: regulier budget communicatie. Via het gemeentelijk infoblad wordt reeds geregeld milieu- en natuurinfo verspreid. Bindend Plaats gemeente

39

ACTIE NA13 : Organiseren van tentoonstellingen rond een welbepaald thema Omschrijving: Hierbij kan gedacht worden aan de samenwerking met scholen, jeugdverenigingen, vzw Natuurpunt, heemkundige kring, OVAM, het provinciebestuur, ANB, ...Deze tentoonstellingen zouden kunnen doorgaan in de raadzaal, bibliotheek, … Er kan rond diverse natuurthema’s worden gewerkt. Ook inschakeling van nabij gelegen natuurgebieden is aangewezen. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente/derden Lopend/nieuw: nieuw Begroting: 3.000 euro/jaar Bindend Plaats gemeente 6.2.2.4 Soort/gebiedsgerichte acties ACTIE NA14 : Subsidiering en informatieve ondersteuning soortgerichte acties Omschrijving:

Veel soorten die gebruik maken van bv. gebouwen om zich in voort te planten hebben het de laatste decennia moeilijk in hun voortbestaan. Vooral boerenzwaluw, huiszwaluw, gierzwaluw, kerkuil, steenuil en vleermuizen hebben het moeilijk. Moderne bouwtechnieken, overmatig onderhoud, beschermings- en isolatietechnieken, gebruik van chemische stoffen, afsluiten van gaten en openingen, enz. liggen hiervoor aan de basis. Nochtans kunnen veel problemen opgelost worden door een geschikte inrichting. Ook voor andere diergroepen zoals amfibieën kunnen gerichte acties ondernomen worden door bv. de aanleg van poelen, broedwanden en de aanleg van houtkanten. Informatieverstrekking, advisering en subsidiering kunnen hierbij helpen de particulier over de streep te trekken om dergelijke maatregelen uit te voeren. Verschillende van de hiervoor reeds beschreven acties kunnen hiervoor ingezet worden. In het verleden werden hieromtrent reeds diverse acties ondernomen, ondermeer ophangen van nestkasten voor kerkuil en huiszwaluw. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente/particulieren/verenigingen Lopend/nieuw: lopend Begroting: zie actie aanpassing subsidiereglement KLE + eigen regulier budget en middelen Bindend Plaats kasteeldomeinen, kerken, boerderijen, particuliere woningen, natte terreinen. Enkele terreinen kunnen reeds specifiek aangeduid worden waar soortgerichte acties, in overleg met de eigenaar, kunnen genomen worden (zie actie NA16). ACTIE NA15 : Aanleg amfibieënvoorzieningen Omschrijving:

In het voorjaar komt vaak massale trek op gang van amfibieën, voornamelijk padden, die van hun winterverblijfplaats naar hun voortplantingsplaats trekken. Vaak moeten ze dan wegen kruisen waarbij door het verkeer dikwijls hele slachtingen worden aangericht. Een migratieknelpunt binnen het grondgebied van Grimbergen is gelegen langs de Voordestraat bij het kasteel Ter Eiken. Jaarlijks worden hier tijdelijke voorzieningen opgesteld om te verhinderen dat trekkende amfibieën op de straat belanden. Hier is het echter wenselijk vaste schermen en tunnels te 40

voorzien zodat een veilige oversteek kan plaatsvinden. Deze aanleg dient voorafgegaan te worden door een grondige kennis van de juiste trekbeweging en de ligging van de overzomerings/overwinterings- en voortplantingsplaatsen. Verder kan er op een klein nat terrein gelegen langs de Hof te Weerdestraat een poel aangelegd worden ten behoeve van amfibieën. Hier zal mogelijk een overeenkomst met een particulier dienen afgesloten te worden. Periode: 2008 - 2010 Betrokkenen: gemeente/particulier Lopend/nieuw: nieuw Begroting: via regulier budget openbare werken. Mogelijk is er ook steun vanuit de cel NTMB van de Vlaamse Gemeenschap Bindend Plaats Nr. Ligging NA15.1 Voordestraat

Voorstel inrichting Aanleg vaste schermen en tunnels langs en onder de weg t.b.v. amfibieëntrek

Foto

NA15.2 Hof te Weerdestraat Aanleg van een poel. Dit terreintje ligt binnen de omgrenzing van het beschermd dorpsgezicht van het Hof ter Weerde.

ACTIE NA16 : Gebieds- en soortgerichte acties in kasteeldomeinen Omschrijving:

Op het grondgebied van de gemeente Grimbergen liggen diverse grote en kleine kasteeldomeinen. Deze hebben een zeer specifiek karakter. Deze kasteeldomeinen hebben niet enkel een hoge cultuurhistorische waarde, maar herbergen naast hun landschappelijke waarden vaak ook belangrijke natuurwaarden. Het behoud van dit patrimonium en hun omgeving is dan ook van groot belang. Verschillende domeinen zijn beschermd als monument of dorpsgezicht. Zij zijn vrijwel allemaal in particuliere eigendom. Binnen deze domeinen kunnen ongetwijfeld diverse acties ondernomen worden om de natuur- en landschapswaarden te verhogen. Mogelijkheden zijn ondermeer:  ecologisch graslandbeheer (hooiland),  bosverjonging,  bosuitbreiding,  natuurgericht park- en bosbeheer,  herstel van dreefstructuren, bomen- en struikendiversiteit en hoogstamboomgaarden,  soortgericht beheer (inrichten van ijskelders en behoud dode bomen t.b.v. vleermuizen, ophangen nestbakken in kasteeltorens t.b.v. kerkuil, ruimen van poelen t.b.v. amfibieën, beheer van open bospercelen en graslandgedeelten als bloemrijk grasland t.b.v. insecten, behoud van oude tuinmuren t.b.v. muurvegetaties, e.d.). 41

Door hun particulier karakter is het noodzakelijk met de verschillende eigenaars hieromtrent de mogelijkheden te onderzoeken en individuele afspraken te maken. Subsidiering via het (aangepaste) subsidiereglement voor KLE’s behoort zeker tot de mogelijkheden. Voor bosuitbreiding en beheer zijn op Vlaams niveau reeds voldoende subsidiemogelijkheden voorhanden. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente/particulieren Lopend/nieuw: nieuw Begroting: nog nader te bepalen Niet bindend Plaats Nr.

Domein

NA16.1 Gravenkasteel Humbeek

Statuut en waarde volgens: - Gewestplan - Landschapsatlas - Monumenten en landschappen - Biologische Waarderingskaart - Natura 2000 Natuurgebied Ankerplaats, Relictzone bw-bzw Habitatrichtlijngebied

NA16.2 Kasteel Ter Eiken Humbeek

Natuurgebied deels Relictzone, Ankerplaats bw-bzw deels Habitatrichtlijngebied

NA16.3 Hof Ter Wilder Humbeek

Parkgebied bw -

NA16.4 Kasteel Groenveld Humbeek

Parkgebied + Natuurgebied Relictzone bw-bzw -

Foto

42

Nr.

Domein

NA16.5 Lintkasteel Beigem

Statuut en waarde volgens: Foto - Gewestplan - Landschapsatlas - Monumenten en landschappen - Biologische Waarderingskaart - Natura 2000 Agrarisch gebied Relictzone Beschermd monument + dorpsgezicht bw -

NA16.6 Kasteel De Vorst – d’ Parkgebied Overschie Relictzone, Ankerplaats Grimbergen bw -

NA16.7 Kasteel van Bever Bever

Parkgebied Relictzone, Ankerplaats bzw -

Bw = biologisch waardevol volgens de Biologische Waarderingskaart Bzw = biologisch zeer waardevol volgens de Biologische Waarderingskaart

ACTIE NA17 : Afsluiten van beheersovereenkomsten Omschrijving:

In het kader van het landschapsherstel, soortgericht beheer, erosiebestrijding of uitbouw als passief recreatief gebied kan het wenselijk zijn bepaalde terreinen een ander beheer te geven dan het huidig gangbare, bv. omschakeling van akkerland naar grasland, minder intensief beheer van grasland, nulbemesting, akkerrandenbeheer, e.d. Gezien dit vrijwel steeds gepaard gaat met productievermindering, terreinverlies of het verwerven van bepaalde (huur)rechten, kunnen financieel compenserende stimuli onder de vorm van subsidiëring of het betalen van huurgelden uitgebouwd worden. Best wordt gewerkt met schriftelijke beheersovereenkomsten die over verschillende jaren lopen. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente/landbouwers/particulieren Lopend/nieuw: nieuw Begroting: nog nader te bepalen Bindend Plaats open ruimtegebied met nadruk op de landschappelijk gave gebieden.

43

6.2.2.5 Acties ter ondersteuning/handhaving van het beleid ACTIE NA18 : Verbeteren van de coördinatie en communicatie tussen de verschillende gemeentelijke diensten inzake milieuaangelegenheden (politie, brandweer, technische dienst, milieudienst,...) Omschrijving:

Bij milieudelicten komt het er vaak op aan snel te reageren om verder onheil tegen te gaan. Vaak moet er echter geconstateerd worden dat ofwel de gecontacteerde overheidsdienst niet goed op de hoogte is van de wetgeving terzake, niet goed weet wat te doen of dat verschillende diensten onafhankelijk van elkaar opereren. Een verbeterde coördinatie en opleiding zou wenselijk zijn om adequaat te reageren. Dit kan bijvoorbeeld door interne opleiding en afspraken te organiseren. Dit actiepunt heeft ook veel raakvlakken met het milieubeleid. Periode: 2007 - 2012 Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: lopend Begroting: Niet bindend Plaats -

6.2.2.6 Acties ter behoud van verkeersluwe wegen en mildering van effecten van verkeer in open ruimtegebied ACTIE NA19 : Behoud trage wegen Omschrijving:

Ondanks de sterke verstedelijking van de gemeente, bezit ze toch nog vrij veel veldwegen en onverharde wegen. Naast de functie voor de landbouwuitbating hebben deze wegen ook een belangrijke recreatieve functie. Door het toenemend verkeer worden deze kleine veldwegen vaak als sluipweg gebruikt. Dit heeft meestal ernstige gevolgen voor zowel de langsliggende open-ruimte gebieden, alsook voor de zwakke weggebruikers die deze kleinere wegen gebruiken. Waar mogelijk dienen dan ook passende maatregelen genomen te worden om dit sluipverkeer te beperken of onmogelijk te maken. Het plaatsen van verkeersborden alleen volstaat meestal niet. Door het niet verharden van deze veldwegen wordt reeds veel gemotoriseerd verkeer geweerd. Hoogstens kan een beperkte steenslagverharding aangebracht worden. Deze actie is te combineren met actie LA1 rond het behoud en de openstelling van voetwegen. Hieromtrent werden reeds initiatieven genomen in samenwerking met de vzw Trage Wegen. Periode: 2007 - 2012 Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: lopend Begroting: reguliere middelen milieudienst Bindend Plaats alle veldwegen en paden

ACTIE NA20: Milderen van effecten van grote infrastructuren Omschrijving:

De gemeente wordt doorsneden door grote weg- en kanaalinfrastructuren, namelijk de R0, de A12, de N211, de N202 en de Willebroekse Vaart. Deze doorsnijden van west naar oost en van noord naar zuid de gemeente. Ze hebben hierop een negatieve invloed met betrekking tot lawaaihinder, 44

lichthinder, watervervuiling en luchtvervuiling, vooral voor wat de verkeersinfrastructuren betreft. Met de beheerder van deze wegen, namelijk het Vlaamse Gewest Agentschap Infrastructuur kunnen gesprekken opgestart worden om milderende maatregelen uit te werken. Deze kunnen gaan van het gebruik van aangepaste lichtarmaturen, het plaatsen van geluidschermen, een aangepast bermbeheer en bermbeplanting en het opvangen van afvloeiwater van de weg in zuiverings- en bufferbekkens. Wat dit laatste punt betreft stelt zich een acuut probleem. De Maalbeek ontvangt thans rechtstreeks en ongezuiverd een groot deel van het afvloeiwater van de R0 en de A12. Een ander deel wordt opgevangen in een spaarbekken. Dit veroorzaakt een slechte waterkwaliteit, ondermeer door hoge zoutconcentraties tijdens de wintermaanden. Maar ook olie, rubber en allerlei andere schadelijke producten afkomstig van het gemotoriseerde verkeer spoelen rechtstreeks de waterloop in. Tevens zijn de gevolgen catastrofaal bij een ernstig ongeval waarbij bijvoorbeeld tankwagens met giftige stoffen betrokken zijn. De mogelijkheid dient onderzocht te worden meer opvangbekkens te voorzien. Deze dienen op een natuurtechnische en in het landschap geïntegreerde wijze aangelegd te worden zodat deze terreinen ook kunnen functioneren als natuurverbindingsgebied. Periode: 2008 - 2010 Betrokkenen: gemeente/Vlaamse gewest Lopend/nieuw: nieuw Begroting: Niet bindend Plaats langs de R0 en A12

6.3 Deelcluster Landschap 6.3.1 Visie Landschap en natuur zijn nauw met elkaar verweven. Waar hoge landschapswaarden terug te vinden zijn, zijn over het algemeen ook belangrijke natuurwaarden aanwezig. Maar het landschap bezit nog een andere belangrijke functie die heden ten dage een grote economische waarde kan genereren, namelijk de recreatieve waarde. Gevarieerde landschappen worden hierbij hoog gewaardeerd. De verhoging van de landschappelijke beeldkwaliteit van het open rumtegebied is dan ook een belangrijke doelstelling. Dit kan door allerlei kleine gerichte ingrepen uit te voeren waardoor ook de natuurverbindingsfunctie van het landelijk gebied toeneemt. Bij de landschapsgerichte acties is het van belang dat ook de cultuurhistorische waarde en authenticiteit van het landschap wordt gerespecteerd en opgewaardeerd. 6.3.2 Acties 6.3.2.1 Acties ter behoud van de historische, culturele en landschappelijke erfgoedwaarden ACTIE LA 1 : Openstellen van oude (kerk)wegels Omschrijving:

Sinds 2001 loopt binnen de gemeente een sensibilisatiecampagne rond buurt- en voetwegen. In 2002-2005 werden sensibilisatieacties uitgevoerd. In 2006 werd een actieplan opgesteld en een proefproject in Beigem opgezet. Dit gebeurt in samenwerking met de vzw Trage Wegen. In het gemeentelijk informatieblad wordt hierover geregeld geïnformeerd (o.m. 2002 en 2006). 45

Zowel de nog bestaande wegels, de afgeschafte wegels als de in het landschap verdwenen wegels werden in kaart gebracht. Deze wegels zijn niet enkel recreatief van grote waarde, ook landschappelijk en ecologisch kunnen ze door een oordeelkundige inrichting en beheer een bijzondere meerwaarde in het open ruimtegebied uitmaken. Heropening van deze wegen dient goed afgewogen te worden gezien niet al deze wegen nog een functie en logische verbinding zullen kennen daar het landschap, het bodemgebruik en de gebruiken, sinds de opname in de Atlas van de Buurtwegen (1843) ten opzicht van nu grondig is gewijzigd. Ook zullen tal van (eigendoms)geschillen aan bod komen. Een prioritering is dan ook aangewezen. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: lopend Begroting: De actie zal grotendeels met reguliere middelen kunnen uitgevoerd worden. Echter afhankelijk van de problemen die ten velde zullen rijzen zal het waarschijnlijk wel noodzakelijk zijn een budget te voorzien, bv. voor juridische kosten. Bindend Plaats zie kaart trage wegen Beigem ACTIE LA 2 : Behoud en opwaardering van het historisch erfgoed in het landelijk gebied Omschrijving:

Verspreid over de gemeente komen relicten en nog enkele fraai bewaarde historische hoeven en watermolens voor. In een aantal gevallen is er reeds afbreuk van de omgeving en zijn typische elementen reeds verdwenen. Herstel is hier aangewezen. Zij hebben vooral een hoge landschappelijke, architecturale, historische en recreatieve waarde, maar ook voor het natuurbehoud hebben ze een niet te onderschatten rol. Tal van diersoorten komen hier rond voor. De huiskavels van bv. deze hoeven herbergen nog tal van zeer waardevolle landschaps- en cultuurelementen zoals hoogstamboomgaarden, hagen, houtkanten, ringwallen, moes- en bloementuinen, houtmijten. Dit historisch erfgoed, samen met hun omgeving verdienen zeker alle aandacht en bescherming. Via de bouwaanvragen en subsidieregelingen kan hier sturend en stimulerend opgetreden worden. Bij verbouwing zou het bv. aangewezen zijn dat bij de bouwaanvraag ook een omgevingsplan opgenomen is dat aangeeft hoe de huiskavel waarop het gebouw staat, zal ingericht worden. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: nieuw Begroting: Bindend Plaats minstens de volgende sites komen hiervoor in aanmerking: Hof te Weerde, ’s Gravenmolen, Hof te Bever, Oyenbrugmolen, Liermolen, Hoeve Poddegem, St.-Niklaashoeve, Spiegelhof ACTIE LA 3 : Behoud van de landschappelijke en natuurkwaliteit van waardevolle en gave gebieden Omschrijving:

Verschillende grote en kleinere gebieden in de gemeente hebben, ondanks de sterke verstedelijking, nog een hoge graad van natuurlijkheid en gaafheid. Het zijn meestal grote open landbouwgebieden op de heuvelruggen, de grotere boscomplexen en de vallei van de Maalbeek. Deze 46

gebieden hebben ook een grote landschappelijke en recreatieve waarde. Alhoewel ze vrijwel uitsluitend in particulier bezit zijn, is het wenselijk de waarde van deze terreinen maximaal te behouden en zo mogelijk te verbeteren/herstellen. Dit kan via de bestaande gemeentelijke verordeningen (o.a. kapreglement)(handhavingsbeleid), stimulerende maatregelen (o.a. subsidiereglement KLE’s) en de diverse beleidsplannen (ruimtelijke structuurplannen, RUP’s, VEN, afbakening landbouwgebieden, …). Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente/particulieren Lopend/nieuw: lopend Begroting: handhaving + subsidies KLE’s Bindend Plaats Nr.

Gebied

Omschrijving

LA3.1

Gravenbos Humbeek

Gesloten bosgebied met kasteelparken

LA3.2

Coppendries – De Grootschalig open koutergebied, Heuvel agrarisch landschap (akkers) op Humbeek heuveltop

LA3.3

Open ruimtegebied ten zuiden Humbeek

LA3.4

Oud vliegveld Wezenhageveld Beigem

Grootschalig open koutergebied (akkers) op heuveltop met het brongebied van de Lintbeek en het domein van het Lintkasteel Deels open landbouwgebied, grotendeels nieuw aangeplant bosgebied op voormalig vliegveld

LA3.5

Valleigebied Kelkebeek Beigem-Lint

Vrij kleinschalig en gevarieerd valleigebied met bosjes, KLE’s en historische St.-Niklaashoeve

LA3.6

Limbos Beigem

Grootschalig open koutergebied (akkerbouw) op heuveltop met brongebied van de Gillebeek

LA3.7

Potaarde – Molenkouter Maalbeekvallei Grimbergen

LA3.8

Vallei van de Maalbeek Grimbergen

LA3.9

Koutergebied ten zuidoosten van Grimbergen

Grootschalig open koutergebied (akkerbouw) op heuveltop doorsneden door de vallei van de Maalbeek met historische watermolen (’s Gravenmolen) en hoeve (Hof Te Weerde) Kleinschalig, nat valleigebied met vijvers, moeras, bosjes, historische gebouwen (Tommenmolen, Ooienbrugmolen, Charleroyhoeve) Grootschalig open koutergebied (akkerbouw) op heuvelrug met diverse holle wegen

Statuut en waarde volgens: - Bestemming gewestplan - Landschapsatlas - Natura 2000 - VEN Natuurgebied, Parkgebied Ankerplaats, Relictzone Habitatrichtlijngebied GEN-gebied Agrarisch gebied Agrarisch gebied Deels Relictzone Agrarisch gebied, Bosgebied, Gebied voor gemeenschapsvoorzieningen Agrarisch gebied Relictzone Agrarisch gebied Relictzone Agrarisch gebied, Landschappelijk waardevol agrarisch gebied, Parkgebied Deels Ankerplaats, deels Relictzone Parkgebied Ankerplaats, Relictzone Agrarisch gebied 47

Nr.

Gebied

LA3.10

Bever

LA3.11

Woutersveld – Kattemeuterbos Humbeek

Omschrijving

Statuut en waarde volgens: - Bestemming gewestplan - Landschapsatlas - Natura 2000 - VEN Afwisseling van grootschalig open Agrarisch gebied, Parkgebied koutergebied op heuveltop met Relictzone holle wegen, historische hoeve (Hof te Bever) en brongebieden van de Maalbeek-Leesbeek, en gesloten kasteeldomeinlandschap (kasteel van Bever) Gevarieerd landbouwgebied met Agrarisch gebied, Landschappelijk KLE’s, bos en kasteeldomein waardevol agrarisch gebied, (Groenveld) Parkgebied, Natuurgebied Deels Relictzone -

GEN = gelegen binnen het VEN (Vlaams Ecologisch Netwerk), 1ste fase

6.3.2.2 Acties ter verbetering van de landschappelijke beeldkwaliteit ACTIE LA 4 : Aanplant van straatbomen, solitaire bomen, landschapsbakens Omschrijving:

Deze actie overlapt volledig met actie NA5. Ze komt niet enkel ten goede aan de verhoging van natuurwaarden, maar heeft vooral een betekenis voor de beeldkwaliteit van het landschap. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente/particulieren Lopend/nieuw: nieuw Begroting: Niet bindend Plaats ACTIE LA5: Opstellen van een inventaris van historisch waardevolle en bijzondere hoogstammige bomen Omschrijving:

Verspreid over de gemeente komen tal van waardevolle hoogstammige bomen voor, voornamelijk in de diverse kasteeldomeinen. In functie van het behoud en de eventuele verjonging van dit bomenbestand zou het interessant zijn hiervan een inventaris op te maken waarbij een aantal gegevens worden genoteerd zoals de soort, het kadastraal perceel waarop hij staat, de juiste coördinaten (inmeting met gps), de stamomtrek, de algemene toestand ervan, bijzondere kenmerken, ziektebeelden, … Deze gegevens kunnen in een databank gestoken worden waarbij via bevragingsformulieren snel de fiche per boom kan opgevraagd worden. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: nieuw Begroting: nog te begroten (inventarisatie, verwerking gegevens, opmaak databank) Bindend Plaats gehele gemeente

48

ACTIE LA6: Buffering van landschappelijk storende infrastructuren en gebouwen Omschrijving:

Verspreid over de gemeente en voornamelijk langs het kanaal en in het zuidelijk deel, industriële complexen en boerderijen voor. Deze zijn vaak niet in het landschap geïntegreerd waardoor ze storend werken. Via bouwen exploitatievergunningen dient er naar gestreefd te worden dat voldoende groenschermen worden aangeplant. Ook via het stimuleren van aanplant van erfbeplantingen kan hieraan verholpen worden. (zie ook actie NA3) Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente/particulieren Lopend/nieuw: nieuw Begroting: geen specifieke budgetten nodig Bindend Plaats gehele gemeente Nr. Ligging LA6.1 Oostvaartdijk

Voorstel inrichting Foto Aanleg schermbeplanting langs nieuwe hoevegebouwen bij kasteel Groenveld

6.4 Deelcluster Bos en Groen 6.4.1 Visie De gemeente Grimbergen bezit enkele vrij grote boscomplexen die, met uitzondering van het nieuw bosgebied Lintbos op het voormalige vliegveld, vrijwel hoofdzakelijk gebonden zijn aan particuliere kasteeldomeinen. Het betreft over het algemeen oude bosgebieden met een grote natuur-, cultuur- en landschappelijke waarde. Behoud van dit bosareaal en zorg voor de cultuur- en natuurhistorische waarde ervan is dan ook een belangrijke doelstelling. Maar ook bosuitbreiding behoort zeker tot de mogelijkheden in de directe omgeving van deze kasteeldomeinen. Hierdoor zouden verbindingen tussen diverse boscomplexen tot stand kunnen komen wat de ecologische waarde van deze gebieden ten goede komt. Verder is het van belang dat binnen het landelijk gebied en op openbaar domein consequent streekeigen beplanting wordt toegepast en dat ook binnen de bebouwde ruimte, zoals industrieterreinen, alle mogelijkheden voor beperkte natuurontwikkeling en verhoging van de visuele waarden, worden benut. Hoe klein de ingreep ook is, steeds zullen specifieke natuurlijke organismen hieruit voordeel halen. Een natuurvriendelijk beheer van het openbaar groen kan hieraan tevens een belangrijke bijdrage leveren. 6.4.2 Acties 6.4.2.1 Acties ter verbetering van de visuele beeldkwaliteit van het landschap ACTIE BG1 : Consequent gebruik van streekeigen beplanting in het landelijk gebied Omschrijving:

Soms worden door de gemeentediensten aanplantingswerken in eigen beheer uitgevoerd. Hierbij zou consequent streekeigen beplanting moeten aangewend worden wanneer deze beplantingen in het landelijk gebied gebeuren. 49

Periode: Betrokkenen: Lopend/nieuw: Begroting: Bindend Plaats

2008 - 2012 gemeente lopend regulier budget groendienst waar dit binnen de gemeente van toepassing is

ACTIE BG2 : Aanplant van straatbomen, solitaire bomen, landschapsbakens Omschrijving: Periode: Betrokkenen: Lopend/nieuw: Begroting: Niet bindend Plaats

Zie actie NA5. 2008 - 2012 gemeente/particulieren nieuw

6.4.2.2 Acties ter verhoging van de natuur- en landschapswaarden binnen industrieterreinen ACTIE BG3 : Begroening van bedrijventerreinen Omschrijving:

Niet enkel de gemeenschappelijke terreinen binnen bedrijventerreinen dienen een natuurgerichte inrichting te verkrijgen, ook binnen de individuele bedrijfsterreinen moeten hiervoor inspanningen worden verricht, ook al zijn deze soms van tijdelijke aard. De gemeente legt via stedenbouwkundige vergunningen beplantingsplannen op. Controle en advisering zijn hier noodzakelijk. Begroening van bedrijventerreinen zou steeds zoveel mogelijk met inheemse soorten en volgens de natuurlijke kenmerken van de streek moeten gebeuren. Naast begroening en landschappelijke inkadering zijn er tal van mogelijkheden voor beperkte natuurontwikkeling en soortgerichte maatregelen. Individuele contacten met bedrijfsleiders zijn aangewezen om hen te stimuleren acties uit te voeren. Ook het bijvoegen van een beplantingsvoorstel bij de vergunningsaanvraag zou aangewezen zijn. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente/bedrijven Lopend/nieuw: lopend Begroting: Bindend Plaats bestaande en eventueel nieuw uit te bouwen industrieterreinen en gemeentelijke bedrijfsruimten 6.4.2.3 Acties ter verhoging van de natuurwaarden in het openbaar groen ACTIE BG4 : Natuurvriendelijk beheer openbaar groen Omschrijving:

Vanuit het Vlaamse gewest wordt het natuurvriendelijk beheer van het openbaar groen zoals parken, perken, bermen, enz. sterk gestimuleerd. Om dit te promoten worden diverse handleidingen uitgegeven en bv. reductieplannen voor de vermindering van het gebruik van herbiciden opgemaakt. Een natuurvriendelijk beheer hoeft zeker niet synoniem te zijn van slordig. Door bijvoorbeeld het gebruik van bodembedekkers in plantsoenen kan onkruid onderdrukt worden waardoor ook de manuele inzet en het gebruik van biociden kan beperkt worden. Zo zijn er tal van 50

praktische mogelijkheden die de natuur- en beeldwaarde van het terrein of gebied gevoelig kunnen doen verhogen. Belangrijk hierbij is dat de groendienst nauw bij de planning en voorbereiding wordt betrokken. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: nieuw Begroting: regulier budget, mankracht en materieel groendienst Bindend Plaats alle groenvoorzieningen op het grondgebied van de gemeente ACTIE BG5: Opleiding en training van de technische en/of groendienst rond ecologisch groenbeheer Omschrijving:

Met betrekking tot een aangepast en ecologisch gericht beheer van openbaar groen is het belangrijk dat aan het personeel van de technische en/of groendienst opleiding en training wordt verstrekt inzake ecologisch natuurbeheer. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: lopend Begroting: Bindend Plaats gemeente 6.4.2.4 Acties ter versterking van de bosstructuur ACTIE BG6 : Bosuitbreiding Omschrijving:

Binnen de gemeente Grimbergen zijn reeds diverse bosgebieden gelegen. Over het algemeen betreft het bosgebieden gebonden aan kasteelparken. Maar ook een belangrijk nieuw bosproject, het Lintbos, werd in samenwerking met het ANB op de gronden van het voormalig vliegveld gerealiseerd. Een aantal bosgebieden werden tot villagrond verkaveld. Vooral bij de kasteeldomeinen liggen mogelijkheden om bosuitbreidingen te realiseren waardoor diverse bosgebieden, via stapstenen met elkaar kunnen verbonden worden. Hierdoor verhoogt niet enkel de ecologische waarde van het bos, ook de landschappelijke en recreatieve waarden zullen toenemen. De gemeente kan hier optreden als informatieverstrekker door contacten te leggen met de diverse particuliere eigenaren. Deze actie kan ook gecombineerd worden met actie NA16. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: particulieren Lopend/nieuw: lopend Begroting: diverse subsidiëringsystemen voor bosuitbreiding (bosdecreet, bebossing landbouwgronden), eigen diensten Bindend Plaats gehele gemeente maar voornamelijk rond de kasteeldomeinen 6.4.2.5 Acties ter verbetering van de beeldkwaliteit van openbaar groen ACTIE BG7 : Herinrichting van pleintjes Omschrijving:

Voornamelijk bij woonkernen en –wijken liggen verspreid over de gemeente kleine pleintjes die als openbaar groen worden gebruikt. De inrichting ervan is echter vaak zeer summier, niet echt geïntegreerd of uit de 51

tijd. Deze pleintjes kunnen best een andere inrichting krijgen waarbij combinaties van functies wordt nagestreefd, zoals bijvoorbeeld het plaatsen van zitbanken, de aanleg van een speelveldje of petanquebaan, e.d. Voor elk pleintje dient dit afzonderlijk gekeken te worden en liefst heraangelegd te worden rekening houdend met de wensen van de bewoners ter plaatse. Periode: 2008 - 2012 Betrokkenen: gemeente Lopend/nieuw: nieuw Begroting: begroting op te stellen in combinatie met de opmaak van de inrichtingsplannen voor de diverse gebiedjes Bindend Plaats Nr. Ligging BG7.1 Daalstraat

Voorstel inrichting Foto Tussen de Daalstraat en een kleine zijsprong ervan ligt een klein pleintje waarop enkele knotwilgen staan geplant. De rest is gazon. De knotwilgen kunnen bij een eventuele herinrichting behouden blijven, maar de rest van het pleintje kan beter ingedeeld worden waarbij bv. een betere afscherming van de drukke Daalstraat wordt gerealiseerd (beplanting + draadafsluiting) zodat het pleintje, samen met de zijstraat als speelruimte kan fungeren. Ook kunnen er enkele zitbanken geplaatst worden. BG7.2 Verbrande De omgeving van de kerk en pastorie bij de Brugsesteenweg Verbrande Brug oogt niet meer eigentijds en verdient een volledige herinrichting. De meeste naaldbomen kunnen vervangen worden door andere beplantingen o.m. sollitaire loofbomen of boomgroepen. Deze kerkomgeving kan ook een belangrijke sociale functie vervullen. Ze mag zeker niet opgeofferd worden aan nog meer parkeerruimte zoals dit reeds het geval is langs de westzijde van de kerk. De gehele omgeving dient aangepakt te worden. BG7.3 Zijpstraat Langs de Zijpstraat komt een kleine bypass voor waarlangs huizen werden gebouwd. Het tussenliggende pleintje oogt momenteel troosteloos en steriel. De aanwezige boombeplanting kan best vervangen worden door een meer aangepaste beplanting waarbij ook een pleintje een functie krijgt toebedeeld (spelen, zitten). Het pleintje wordt best afgeschermd van de drukke Zijpstraat. Ook de bypass kan tegelijkertijd met het pleintje heraangelegd worden waarbij het wegprofiel wordt afgestemd op de bewoning en de functie van het pleintje.

52

6.5 Overzicht van de acties Deelcluster Natuur

Landschap

Actie

Nieuw/ Lopend NA1 : Herziening subsidiereglement nieuw KLE’s NA2 : Informatieve ondersteuning lopend behoud, beheer en uitbreiding kleine landschapselementen en soortgerichte acties NA3 : Subsidiering erfbeplanting, nieuw soortenbescherming en opmaak bedrijfsomgevingsplannen NA4 : Subsidiering en logistieke lopend ondersteuning van verenigingen NA5 : Aanplant van straatbomen, nieuw solitaire bomen, landschapsbakens, behoud van laanbeplantingen NA6 : Aanplant van struwelen nieuw

Timing/loopperiode Kort Middel Lang x

Betrokkenen gemeente

x

Gemeente/ provincie/ particulieren

x

Gemeente/ landbouwers

x

Gemeente/ verenigingen Gemeente/ particulieren

x

x x

Gemeente/ particulieren gemeente

NA7 : Uitvoeren ecologisch bermbeheer NA8 : Natuurtechnische inrichting en beheer gemeentelijke domeinen NA9 : Inrichting van overhoeken

lopend

NA10 : Ecologisch verantwoord beheer en inrichting van waterlopen NA11: Beheer en inrichting van holle wegen en taluds NA12 : Verspreiden van info inzake een welbepaald thema naar de bevolking toe en publicatie van artikels in het gemeentelijk infoblad NA13 : Organiseren van tentoonstellingen rond een welbepaald thema NA14 : Subsidiering en informatieve ondersteuning soortgerichte acties

nieuw

x

lopend

x

lopend

x

Gemeente/ Provincie/ derden

nieuw

x

Gemeente/ derden

lopend

x

NA15 : Aanleg amfibieënvoorzieningen NA16 : Gebieds- en soortgerichte acties in kasteeldomeinen NA17 : Afsluiten van beheersovereenkomsten

nieuw

NA18 : Verbeteren van de coördinatie en communicatie tussen de verschillende gemeentelijke diensten inzake milieuaangelegenheden (politie, brandweer, technische dienst, milieudienst,...) NA19 : Behoud trage wegen NA20 : Milderen van effecten van grote infrastructuren LA 1 : Openstellen van oude (kerk)wegels

Gemeente/ Particulieren/ verenigingen Gemeente/ particulier Gemeente/ particulieren Gemeente/ Landbouwers/ particulieren Gemeente

nieuw

x

nieuw

x

x

nieuw

x

nieuw

x

lopend

x

lopend nieuw

x

x

lopend

x

Gemeente/INL/ derden Gemeente/ particulieren Gemeente/ provincie gemeente

gemeente Gemeente/ Vlaams gewest gemeente 53

Deelcluster

Bos en Groen

Actie

Nieuw/ Lopend LA 2 : Behoud en opwaardering van nieuw het historisch erfgoed in het landelijk gebied LA 3 : Behoud van de lopend landschappelijke en natuurkwaliteit van waardevolle en gave gebieden LA 4 : Aanplant van straatbomen, nieuw solitaire bomen, landschapsbakens LA5: Opstellen van een inventaris nieuw van historisch waardevolle en bijzondere hoogstammige bomen LA6: Buffering van landschappelijk nieuw storende infrastructuren en gebouwen BG1 : Consequent gebruik van lopend streekeigen beplanting in het landelijk gebied BG2 : Aanplant van straatbomen, nieuw solitaire bomen, landschapsbakens BG3 : Begroening van nieuw bedrijventerreinen BG4 : Natuurvriendelijk beheer nieuw openbaar groen BG5: Opleiding en training van de lopend technische en/of groendienst rond ecologisch groenbeheer BG6 : Bosuitbreiding lopend

BG7 : Herinrichting van pleintjes

nieuw

Timing/loopperiode Kort Middel Lang x

x

x

gemeente

Gemeente/ particulieren Gemeente/ particulieren gemeente

x

x

Gemeente/ particulieren x

gemeente

x

Gemeente/ particulieren Gemeente/ bedrijven gemeente

x x

x

gemeente

x

x

Betrokkenen

Gemeente/ particulieren/ Vlaams gewest gemeente

54

7. Relatie en koppeling acties en actiegebieden met beleidsmatige aspecten 7.1 Internationaal 6.1.1 Habitatrichtlijn In uitvoering van de Europese Richtlijn 92/43/EEG van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde fauna en flora (Habitatrichtlijn) werden door de regering een aantal gebieden als beschermingszone (Special Area of Conservation) aan de Europese commissie voorgedragen. Volgens de richtlijn dienen binnen het afgebakende gebied de nodige instandhoudingsmaatregelen getroffen te worden om de daar aanwezige bijzondere natuur- en landschapswaarden veilig te stellen, in het bijzonder deze die in de bijlagen I (habitattypen) en II (soorten) worden genoemd (Anselin & Kuijken 1995). Het gehele gebied van het ’s Gravenbos (actiegebied NA16.1 en LA3.1) is gelegen binnen het Habitatrichtlijngebied BE2300044 ‘Bossen van het zuidoosten van de Zandleemstreek’. Specifieke habitats en soorten waarvoor deze boscomplexen (in totaal 1.793 ha) werden aangeduid als Habitatrichtlijngebied zijn: 2310 4010 4030 6410 6430 6510 9120 9130 9160 91E0* 1166 1614

psammofiele heide met Calluna- en Genista-soorten Noordatlantische vochtige heide met Erica tetralix droge heide (alle subtypen) grasland met Molinia op kalkhoudende bodem en kleibodem voedselrijke ruigten laaggelegen, schraal hooiland beukenbossen van het type met Ilex- en Taxus-soorten, rijk aan epifyten beukenbossen van het type Asperulo-Fagetum eikenbossen van het type Stellario-Carpinetum alluviale bossen met Alnion glutinosa en Fraxinus exelsior kamsalamander kruipend moerasscherm

* prioritair habitat

In het ’s Gravenbos komen specifiek de volgende habitattypes voor: 6510, 9120, 9160 en 91E0. De wetgeving m.b.t. de speciale beschermingszones (SBZ) stipuleert dat bij elk plan of project dat niet direct verband houdt met het beheer van een SBZ, een ‘passende beoordeling’ gemaakt moet worden. Lid 4 bepaalt dat indien een plan of project ondanks negatieve conclusies van de beoordeling van de gevolgen van het gebied, bij ontstentenis van alternatieve oplossingen, om dwingende redenen van groot openbaar belang, met inbegrip van redenen van sociale of economische aard, toch moet worden gerealiseerd, dan neemt de lidstaat alle compenserende maatregelen om te waarborgen dat de algehele samenhang van Natura2000 bewaard blijft. Binnen de speciale beschermingszone ‘s Gravenbos wordt een actie voorgesteld ten behoeve van het voortbestaan van de aanwezige amfibiepopulaties, namelijk de aanleg van schermen en tunnels bij de Voordestraat. De uitwerking van dit voorstel geeft versterking aan de ecologische waarde van dit gebied en zal zeker niet als negatief kunnen beoordeeld worden op het richtlijngebied. Vermits het gebied volledig in particuliere eigendom is, kunnen er verder geen acties ter optimalisatie van de natuurwaarden genomen worden, tenzij er met de eigenaar(s) afspraken en overeenkomsten kunnen gemaakt worden. 55

7.2 Vlaams gewest - Provincie 7.2.1 Gewestplan – BPA - RUP De bodembestemmingen werden via de wet op de ruimtelijke ordening vastgelegd in de gewestplannen. Grimbergen ligt binnen het gewestplan ‘Halle-Vilvoorde-Asse’ (gewestplannummer 25). De afgebakende open ruimtegebieden zijn vrijwel allen gelegen binnen ‘agrarisch gebied’, ‘landschappelijk waardevol agrarisch gebied’, ‘parkgebied’ en ‘natuurgebied’. Ook het merendeel van de voorgestelde acties ligt binnen deze bestemmingsgebieden. De voorstellen zijn zeker niet in tegenstrijd met deze bestemmingen en hebben vooral betrekking tot de landschappelijke versterking van het open ruimtegebied en de leefbaarheid. Via Bijzondere Plannen van Aanleg (BPA) en thans Ruimtelijke Uitvoeringsplannen (RUP) kunnen bestemmingen van het gewestplan op een gemotiveerde wijze aangepast worden en gewijzigd. Voor diverse bosgebieden die deel uitmaken van het bosbeheerplan werden reeds BPA’s opgemaakt. Voor het gebied Ter Tommen is het BPA nr. 47 ‘Domein Kiekens’ van toepassing. Dit BPA maakt de verdere verkaveling van de steilrand in het westen van het domein onmogelijk, omwille van de schade die een verdere verkaveling zou toebrengen aan het natuurgebied (grondaanvullingen, oprichten van keermuren, enz.), maar laat ook toe verschillende loten bijkomend te verkavelen op het einde van de Wielewaallaan. Voor het Prinsenbos werd het BPA nr. 22 Prinsenbos, goedgekeurd op 18/10/1977, opgesteld. Dit BPA bepaalt onder meer dat: “dit gebied in zijn huidige toestand dient te behouden om te dienen als park met sociale en recreatieve functie. Ontbossen, het reliëf van de bodem wijzigen, de vegetatie verstoren, enz… mogen niet worden toegestaan zonder voorafgaande schriftelijke vergunning van de bevoegde overheid. De bestaande gebouwen gelegen tussen de grenzen van dit B.P.A. mogen niet uitgebreid worden in oppervlakte noch volume. Bos- of schuilplaatshutjes met een maximale oppervlakte van 15 m² en 2,50 m hoogte onder goot kunnen toegestaan worden op voorwaarde dat hun inplanting het boslandschap niet verstoort.” Voor het gebied Populierendal is het Bijzonder Plan van Aanleg nr. 11 (Tangedal), goedgekeurd op 20/07/1994, van toepassing. Het bosterrein is volgens dit BPA een publiek bebost park. Het aanleggen van wandelpaden in de beboste zone is toegelaten door de bepalingen van het BPA. 7.2.2 Natuurdecreet 7.2.2.1 Decreet Het ‘Natuurbehouddecreet’ (1997) vervangt de federale ‘Wet op het Natuurbehoud’ (1973) en plaatst de nieuwe inzichten in natuurbeheer en –ontwikkeling in een nieuw Vlaams beleidskader. Het decreet gaat uit van het ‘stand-still-principe’. Er mag dus geen natuur meer verloren gaan. Een ander belangrijk begrip op gebied van het natuurbehoud is de zogenaamde zorgplicht. Dit houdt in dat iedereen verplicht is schade aan de natuur te voorkomen, te beperken of te herstellen. Voorts dient elke overheid die vergunningen of toestemmingen verleent er over te waken dat er geen vermijdbare schade aan de natuur wordt berokkend. 7.2.2.2 Vlaams Ecologisch Netwerk Het Natuurbehouddecreet bevat tevens een uitgebreid deel omtrent het gebiedsgericht beleid. Zo brengen de uitbouw van een Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) en het Integraal Verwevings- en Ondersteunend Netwerk (IVON) met dit decreet een wettelijke basis. Het decreet op natuurbehoud stelt dat vóór 20 januari 2003 125.000 ha Vlaams Ecologisch 56

Netwerk (VEN) moesten afgebakend worden en 150.000 ha natuurverwevingsgebied (IVON). Samen met de ecologische infrastructuur en alle groengebieden die niet in VEN of natuurverwevingsgebied zijn terechtgekomen, moet dit de Natuurlijke Structuur gaan vormen zoals die in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen is voorzien. De afbakening gebeurt in drie fasen, waarbij de aandacht in de eerste fase gericht was op de afbakening van het VEN binnen de groene bestemmingen van het gewestplan. In de tweede fase, die thans in voorbereiding is, zal de afbakening van de gebieden van de agrarische en de natuurlijke structuur afgerond worden vanuit een ruimtelijk afwegingskader op basis van gebiedsgerichte en geïntegreerde ruimtelijke visies. In het kader van deze eerste fase van de afbakening van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) in uitvoering van artikel 17 en volgenden van het natuurbehouddecreet, werden een groot deel van de op het vigerende gewestplan voorkomende R- en N-gebieden opgenomen in de Grote Eenheid Natuur (GEN). Door de Vlaamse Regering werden op 19 september 2003 86.500 ha VEN-gebied afgebakend. De afbakeningen van het IVON zijn nog niet gestart. De omgrenzing van de in eerste fase afgebakende GEN-gebieden (Grote Eenheden Natuur) behorende tot het VEN, komen in grote lijnen overeen met de afbakening van het Habitatrichtlijngebied, deelgebied Gravenbos. De acties NA15.1, NA16.1, LA2 en BG6 hebben eveneens betrekking tot dit gebied. 7.2.2.3 Verboden te wijzigen vegetaties - BWK De omzendbrief LNW/98/01 van 10 november 1998 betreffende de algemene maatregelen inzake natuurbehoud en de wijziging van kleine landschapselementen is bestemd voor de verschillende administratieve overheden waaraan de uitvoering van het decreet natuurbehoud toegewezen werd, en geeft bijkomende richtlijnen met betrekking tot de wijziging van vegetatie en kleine landschapselementen, met name de natuurvergunning. Voor de gevallen waar niet in een natuurvergunning voorzien is, werd een ‘code van goede natuurpraktijk’ ontwikkeld. Vergunningverlenende overheden, vooral gemeentebesturen, kunnen op basis van dit decreet vergunningen weigeren of voorwaarden opleggen als vermijdbare natuurschade zou ontstaan. Verder worden een hele reeks van ‘verboden te wijzigen vegetaties’ opgegeven. De typering van deze vegetaties correspondeert met de codering die wordt gebruikt bij de Biologische Waarderingskaart. Als verboden te wijzigen vegetatie werden een hele reeks historisch permanente graslanden aangeduid. Diverse types hiervan (Hc, Hpr+, Hp+) komen ook binnen het plangebied voor, voornamelijk binnen de valleien van de Maalbeek, Kleine Buisbeek en Tangebeek en het Gravenbos. Verder zijn op de lijst ook moerassen en waterrijke gebieden (Hf, Hfc, Aev, Ae en Aer komen voor binnen het plangebied, vooral in de valleien van de Maalbeek, Kelkebeek en Kleine Buisbeek en in de Borgt) opgenomen. In de Borgt treffen we tevens mesotroof elzenbroek met zeggen (Vm) aan, wat eveneens een verboden te wijzigen vegetatie betreft. De Biologische Waarderingskaart dateert van eind de zeventiger, half de jaren tachtig. Voor het gehele grondgebied van Vlaanderen werd toen een gebiedsdekkende ecotopenkartering uitgevoerd. Deze versie 1 werd niet steeds op perceelsniveau uitgevoerd, maar vaak in complex (vooral graslandcomplexen). Aan de vegetatietypen werd een biologische waardering gekoppeld afhankelijk van de zeldzaamheid, de kwetsbaarheid en de vervangbaarheid ervan. Recentelijk werd gestart met de herziening van de kaarten. De graslandgebieden werden in het kader van de toepassing van het MAP, eerst aangepakt en geactualiseerd. Deze versie 2 gebeurde grotendeels op perceelsniveau. Tal van gebieden gelegen binnen het plangebied werden op de Biologische Waarderingskaart (versie 1.0 en 2.1) als ‘biologisch waardevol’ en ‘biologisch zeer waardevol’ aangeduid. Deze zijn op te splitsen in een viertal landschappelijke eenheden, namelijk : 57

   

de kasteeldomeinen (Gravenbos, Groenveld-Kattemeuterbos, kasteeldomein van Bever, Prinsenbos), de Maalbeekvallei, het domein Ter Tommen (De Borgt) - Tangebeekvallei, enkele kleinschalige open ruimtegebieden en beekvalleitjes (Kleine Buisbeek, Kelkebeek.

Het domein van Bever werd tevens deels als belangrijk ornithologisch gebied aangeduid (vijvers). De gemeente heeft dan ook de taak deze waarden te behouden en te versterken conform het Natuurdecreet (zorgplicht). 7.2.3 Beschermde landschappen, dorpsgezichten 7.2.3.1 Decreet De bescherming van de landschappen wordt geregeld door het decreet van 16 april 1996, gewijzigd bij decreten van 18 mei 1999, 8 december 2000, 21 december 2001 en 19 juli 2002. Deze wet beoogt de bescherming, de instandhouding, het herstel en het beheer van belangrijke erfgoedwaarden. In beschermde landschappen gelden specifieke beschermingsvoorschriften in uitvoering van het Besluit van de Vlaamse regering van 3 juni 1997, gewijzigd bij besluit van 4 april 2003. Met het oog op het verwezenlijken van beheersdoelstellingen dient voor elk beschermd landschap een beheerplan te worden opgeteld en een beheerscommissie te worden opgericht. De bescherming van monumenten, stads- en dorpsgezichten wordt geregeld door het decreet van 3 maart 1976. Binnen het grondgebied van de gemeente liggen verschillende, via de wetten op de monumenten en landschappen, beschermde sites. Het betreft: Site

Beschermingsstatuut

Senecaberg en Burchtheuvel Hof ter Weerde en omgeving Dorpskern van Grimbergen met diverse gebouwen (Sint-Servatiuskerk, abdijmuur, pastorie, huis de Groenpoort, huis de Helm, huis de Kroon, huis de Stadskam, huis Den Herdt, huis de Sleutel, de Drie Linden, huizen De Zevensterre) Het Prinsenhof met Prinsenkasteel, ruïnes, paardenstallen, voormalige hoeve Lintkasteel en omgeving De Maalbeekvallei en diverse monumenten hierin (Tommenmolen, Hof van Poddegem, Liermolen, Oyenbrugmolen, d’Yveshoeve, Spiegelhof Biesthoeve en omgeving

Dorpsgezicht en monument Dorpsgezicht en monument Dorpsgezicht en monument

Dorpsgezicht en monument

Datum besluit 18.09.1981 09.07.1980 19.04.1937 17.02.1997

Dorpsgezicht en monument Dorpsgezicht en monument

09.07.1980 07.12.1959 09.07.1980 09.07.1980

Dorpsgezicht

09.07.1980

Verschillende van deze beschermde sites zijn tevens opgenomen als GNOP-actiepunt. 7.2.3.2 Landschapsatlas, erfgoedlandschappen In 1993 werd door de universiteit Gent (Antrop) een lijst en kaart opgemaakt van de traditionele landschappen van Vlaanderen. Per landschappelijke eenheid worden de structurerende elementen aangegeven, waaraan doorgaans de belevingswaarde is gekoppeld en die een basis kunnen vormen voor verdere evolutie van de landschappelijke eenheid. Meer 58

recentelijk werd op basis van deze lijst de landschapsatlas opgemaakt. De integratie in de ruimtelijke ordening en landschapsdecreet verloopt via de zogenaamde ‘ankerplaatsen’ die vernoemd worden in de Landschapsatlas. Ankerplaatsen zijn complexen van landschapsrelicten die typische kenmerken vertonen en staan voor de gaafheid of representativiteit van een bepaald landschapstype. Ze komen meestal voor in ‘gave landschappen’ - dit zijn relictzones van de traditionele landschappen - en vormen er een essentieel onderdeel van. Het decreet houdende maatregelen tot het behoud van erfgoedlandschappen, goedgekeurd op 28.01.2004, schept een juridisch kader voor de zorg en het behoud van de landschapskenmerken en landschapswaarden van ankerplaatsen en erfgoedlandschappen. De ankerplaatsen worden aangeduid bij besluit van de Vlaamse regering en zijn medebepalend voor het behoud van de kenmerken en waarden bij het opstellen van de ruimtelijke uitvoeringsplannen die geheel of gedeeltelijk gelegen zijn in ankerplaatsen. Vanaf de opname in de ruimtelijke uitvoeringsplannen worden deze ankerplaatsen erfgoedlandschappen genoemd. De maatregelen inzake beheer van beschermde landschappen (oprichting beheerscommissie, opstellen beheersplan, onderhouds- en landschapspremie) worden ook van toepassing voor de erfgoedlandschappen. Het is de bedoeling de ankerplaatsen, zoals afgebakend in de Landschapsatlas, aan te duiden. Ook kunnen aanvullingen op grond van wetenschappelijke criteria worden aangeduid als ankerplaats. Een belangrijk deel van de voorgestelde actiepunten ligt binnen de afbakening van de ankerplaatsen en relictzones of zijn aangeduid als puntrelict. Deze acties kunnen dan ook beschouwd worden als maatregel tot versterking van deze landschappelijke entiteiten. 7.2.3.2.1 Traditionele landschappen Het gehele grondgebied van Grimbergen is gelegen binnen het traditioneel landschap ‘Land van Merchtem’ (nr. 220151). 7.2.3.2.2 Ankerplaatsen De Maalbeekvallei is opgedeeld in twee deel-ankerplaatsen, namelijk ‘Maalbeek ten westen van Grimbergen (A20006)’ en ‘Maalbeek ten oosten van Grimbergen (A20065)’. In het noorden van de gemeente ligt tevens de ankerplaats ‘Gravenkasteel Humbeek (A20005). 7.2.3.2.3 Relictzones Naast de afbakening van traditionele landschappen en ankerplaatsen werden binnen het grondgebied van de gemeente nog vijf relictzones afgebakend, namelijk: Gravenbos (R20035), Kattemeuterbos (2 deelgebieden ten oosten en ten westen het kanaal)(R20036), Kouter van Beigem (R20033), Domein Drie Fonteinen – domein Ter Borgt (R20031), Tangebeek – Maalbeek – Prinsenbos (5 deelgebieden)(R20032). 7.2.3.2.4 Puntrelicten In totaal werden binnen de gemeente 36 puntrelicten aangeduid. Deze omvatten de volgende sites:

59

Type Kastelen

Site Gravenkasteel, Kasteel ter Eeken, Kasteel Ten Berg, Lintkasteel, Vorst, Prinsenkasteel Hoeven en Hoeve Groeneveld, Hof ter Wilde, kasteelhoeve Ten Berg, Sint-Niklaashoeve, watermolens Hoeve Ten Doorn, Bentinckhoeve, Hof Leonard, Oyenbergmolen, Hof van Poddegem, Liermolen, Charleroyhoeve, Biesthoeve, Dievehoeve, Spiegelhof, Hof te Weerde, Kasteelhoeve Prinsenkasteel, Sprietmolen, Hof te Bever Religieuze Sint-Rumolduskerk, Abdijkerk, Premonstratenzerabdij, Dreefkapel, Heilige gebouwen Verlosserkapel, Sint-Amanduskerk Overige Tamgebouwen, De Grendel, Gutendaal, Borchtberg, Drij Pikkel

Verschillende van deze puntrelicten zijn ook beschermd als dorpsgezicht. 7.2.3.2.5 Lijnrelicten De Willebroekse Vaart (L12003) werd als lijnrelict aangeduid. 7.2.4 Bosdecreet Het Bosdecreet van 13 juni 1990 (B.S. 28 september 1990) heeft tot doel het behoud, de bescherming, de aanleg en het beheer van de bossen te regelen. Onder bossen wordt hier verstaan: ‘grondoppervlakten waarvan bomen en houtachtige struikvegetaties het belangrijkste bestanddeel uitmaken, waartoe een eigen fauna en flora behoren die één of meer functies vervullen’. Het erkent en regelt de verschillende functies die een bos kan vervullen, zoals de economische, recreatieve, educatieve, ecologische en schermfunctie. Vanaf een minimumoppervlakte van 5 ha dient voor particuliere bossen een bosbeheersplan opgemaakt te worden. Voor bossen in openbaar bezit dient steeds een uitgebreid bosbeheersplan opgesteld te worden, onafhankelijk de oppervlakte van het bebost terrein. Voor aanleg van nieuwe bossen kan financiële steun verkregen worden. De hoogte van deze steun hangt af van de soortenkeuze van het plantgoed. Ook voor openstelling van bosgebieden kan steun verkregen worden. Ontginning van bos is verboden, tenzij hiervoor bijzondere machtiging wordt verkregen. In dit geval dient steeds gecompenseerd te worden (financieel of door aanleg van nieuw bos). De gemeente is vrij rijk aan bosgebied. De voornaamste bossen behoren tot de kasteeldomeinen. Voor alle bosgebieden in beheer van de gemeente werd recent een bosbeheerplan opgemaakt. 7.2.5 Archeologisch patrimonium De bescherming van het archeologisch patrimonium wordt geregeld via het decreet van 30 juni 1993. Dit decreet regelt de bescherming, het behoud, de instandhouding, het herstel en het beheer van het archeologische patrimonium. Tevens worden de archeologische opgravingen georganiseerd en gereglementeerd. Onder archeologisch patrimonium worden alle vormen van archeologische monumenten en zones verstaan, meer specifiek alle overblijfselen, voorwerpen, gronden of enig ander spoor van menselijk bestaan, die getuigenis afleggen van tijdperken en beschavingen waarvoor opgravingen of vondsten de belangrijkste bronnen van informatie zijn. Wanneer bij de uitvoering van graafwerken gestoten wordt op archeologische relicten bestaat meldingsplicht, waarbij de werken dienen opgeschort te worden voor de tijd nodig voor het onderzoek van de site.

60

7.2.6 Structuurplannen 7.2.6.1 Algemeen Het decreet van 24 juli 1997 houdende de ruimtelijke planning omvat bepalingen met betrekking tot ruimtelijke structuurplannen en de daarmee corresponderende verordeningen op drie niveaus: het Vlaams gewest, provincies en gemeenten. Alhoewel aanvullend aan de bestaande wetgeving op de ruimtelijke ordening geeft het decreet duidelijk de relatie tussen de ruimtelijke structuurplannen en de plannen van aanleg aan. Bij een volledige werking van dit decreet zullen de plannen van aanleg uitvoeringsplannen zijn van de ruimtelijke structuurplannen. 7.2.6.2 Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen vormt het kader voor de ruimtelijke ontwikkeling van Vlaanderen tot 2007. De uitgangshouding is het streven naar een duurzame ruimtelijke ontwikkeling en dit volgens de principes van gedeconcentreerde bundeling, bescherming van de open ruimte en herwaardering van het stedelijk weefsel. Deze coherente, overkoepelende en evenwichtige ruimtelijke visie op de ontwikkeling van Vlaanderen is essentieel voor het afwegen en beoordelen van de verschillende ruimtevragen van de verschillende maatschappelijke activiteiten. Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen levert ook een kader en een houvast voor de andere beleidsdomeinen en beleidsniveaus. Het RSV is een bindend beleidsdocument en is definitief vastgesteld door de Vlaamse Regering op 23 september 1997. Binnen het RSV wordt Grimbergen opgenomen als Vlaams stedelijk gebied rond Brussel met een sterke verstedelijkingsdruk. Het is gelegen binnen de deelregio Zenne-Dijle-Pajottenland waarbinnen enkele minder samenhangende landbouwgebieden en bosgebieden voorkomen. De ontwikkeling ervan en versterken van de samenhang dient te gebeuren in relatie tot de omgevende activiteiten. 7.2.6.3 Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan is een verdere verfijning van het RSV. Met betrekking tot de open ruimte en de gewenste natuurlijke structuur wordt gesteld dat de provincie de verscheidenheid aan elementen onderkent en hierop wenst in te spelen door middel van een gedifferentieerd openruimtebeleid. Ze wenst deze verschillende openruimtegebieden onderling te verbinden via een fijnmazig netwerk. Er werd een selectie van gebieden en elementen gemaakt die van belang zijn voor de verdere ontwikkeling en waarbinnen prioritair initiatieven dienen genomen te worden. Voor de gemeente Grimbergen en omgeving zijn dit:    

interfluviaal gebied tussen Molenbeek-middenloop en Birrebeek met als hoekpunten Leefdaalbos, Kasteel van Impde en Velaartbos (7b) het gebied met de Maalbeek van de Foksenberg, Foeksenbos, kasteel Wolvendaal en Ossel en de Nationale Plantentuin van Meise (7c) binnengebied tussen de Kesterbeek en de Aabeek met Kollinten, ’s Gravenbos, Bos van Aa, Kattemeuterbos en Wormelaar (7d) gebied tussen Lintbos en domein van Borgt (7e)

7.2.6.4 Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan geeft nog een verdere detaillering van het ruimtelijk beleid op gemeentelijk niveau. De gemeente Grimbergen is thans bezig met de opmaak van een voorontwerp van GRS. 61

7.2.7 Milieubeleidsplannen 7.2.7.1 Milieubeleidsplan 2003-2007 Vlaanderen Op basis van het decreet Algemene Bepalingen inzake Milieubeleid (1995) wordt om de 5 jaar een milieubeleidsplan opgesteld. Het Milieubeleidsplan 1997-2001 was het eerste in de rij. Het werd verlengd tot de goedkeuring op 19 september 2003 van het nieuwe plan.We spreken nu over het mina-plan 3 of over het Milieubeleidsplan 2003-2007. Dit plan zet de bakens uit voor het milieubeleid in Vlaanderen, tot 2007. Het plan geeft niet alleen de richting aan waarin de overheid wil gaan met het milieubeleid, maar maakt ook duidelijk aan de burger en het bedrijfsleven wat zij op milieuvlak kunnen verwachten van de overheid de komende jaren. Voor de allereerste keer beslaat het Milieubeleidsplan het volledige Vlaamse milieubeleid. Het plan kwam tot stand na een langdurige bevraging van alle betrokkenen, o.m. via een grootschalig openbaar onderzoek. Gemeenten, provincies, adviesraden, allerhande organisaties, bedrijven en burgers brachten hun adviezen en opmerkingen over het plan uit. Deze werden door de administratie gebundeld in een overwegingsdocument en het plan werd waar nodig aangepast. Aan het einde van de procedure werd het plan door de politieke besluitvorming in zijn definitieve vorm gegoten. 7.2.7.2 Milieubeleidsplan 2004-2008 Vlaams-Brabant Het provinciaal milieubeleidsplan legt het milieu- en natuurbeleid van de provincie vast voor een periode van 5 jaar. Het geeft verdere uitvoering aan het gewestelijk milieubeleidsplan, dat bindende bepalingen omvat waar de provincie niet van mag afwijken. Het vult verder het gewestelijk milieubeleidsplan ook aan met eigen beleidsaccenten, binnen de perken van de provinciale bevoegdheden. De accenten van het provinciaal milieubeleidsplan zijn de volgende:         

Geïntegreerde milieuplanning Mens en milieu duurzaam beschermen tegen verontreiniging en aantasting Natuurlijke entiteiten versterken en de biodiversiteit bevorderen Milieuvriendelijker leven en consumeren Duurzame mobiliteit ontwikkelen Participatie en betrokkenheid van actoren verhogen Beleidsinstrumentarium versterken Voorbeeldfunctie vervullen Ondersteunende rol vervullen

7.2.8 Waterwingebieden Het gehele gebied van het Kattemeuterbos is gelegen binnen een beschermd waterwingebied type III. Dit werd afgebakend conform het decreet van 24 januari 1984 houdende maatregelen inzake het grondwaterbeheer en 27 maart 1985 houdende reglementering en vergunning voor het gebruik van grondwater en de afbakening van waterwingebieden en beschermingszones. De type III gebieden werden aangeduid volgens hun voedingsgebied, evenwel beperkt tot een straal van 2 km van de grens van het waterwingebied voor het geval van freatische waterwinningen. Binnen deze zone gelden een aantal beperkende maatregelen ter bescherming van het grondwater, conform het besluit van de Vlaamse regering van 27 maart 1985 en zoals gewijzigd via VLAREM I en II en aangevuld via het mestactieplan. De voorschriften die hier gelden zijn verordenend. Ondermeer de volgende handelingen zijn er verboden: direct of indirect lozen, deponeren, opslaan op of in de bodem, uitstrooien en het vervoeren van stoffen van lijst I of II van gevaarlijke stoffen voor lozing in grondwater. 62

8. Bijlagen kaart 1: Landschapsatlas, Habitatrichtlijngebieden kaart 2: Biologische Waarderingskaart (BWK 2.1) kaart 3: Situering acties en actiegebieden

63