GEMEENTE WIELSBEKE ACTUALISATIE BELEIDSVISIE WONEN2014 – 2019
1. Uitgangspunten •
Decreet Vlaamse Wooncode, artikel 3: Iedereen heeft recht op menswaardig wonen. Daartoe moet de beschikking over een aangepaste woning, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen een betaalbare prijs en met woonzekerheid worden bevorderd.
•
Decreet Vlaamse Wooncode, artikel 28: De gemeente is verantwoordelijk voor het uitwerken van haar woonbeleid op lokaal vlak, waarbij aandacht uitgaat naar het stimuleren van sociale woonprojecten, het ondersteunen van woonbehoeftige gezinnen en alleenstaanden en het uitwerken van een bewaking van de kwaliteit van het woonpatrimonium en de woonomgeving.
2. Korte situering Hierna volgt een schematisch overzicht van de meest relevante cijfergegevens en het huidige beleid m.b.t. de volgende aspecten van het lokaal woonbeleid: Klantgerichte dienstverlening Kwaliteitsbeleid Grond- en pandenbeleid De gemeente als regisseur van het woonbeleid. Dit overzicht wordt voorafgegaan door de belangrijkste demografische cijfergegevens en een korte omschrijving van de huidige trends op de woningmarkt en de beleidsuitdagingen die hiermee gepaard gaan (aangegeven door het Steunpunt Sociale Planning, dat de meeste cijfergegevens in deze nota ter beschikking stelde). Op basis hiervan wordt per onderdeel een overzicht gegeven van de beleidsaccenten voor de komende legislatuur. Logischerwijze worden ook heel wat beleidsinitiatieven op dezelfde lijn verder gezet als in de vorige legislatuur.
3.
Demografische gegevens
Aantal inwoners Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
Totaal 2013 9.206 240.000 1.176.995
Groei-index 2002-2013 102,56 104,80 103,95
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014- 2019
1
De afgelopen jaren was er een stijging van het aantal inwoners met 2,6%. Tussen 2002 en 2005 was er eerst een daling van het bevolkingsaantal. Vanaf 2006 is er een stijging waar te nemen. In 2013 is er een forse toename van het aantal inwoners. Wellicht zal op termijn de kaap van 10.000 inwoners kunnen overschreden worden. Aantal huishoudens Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
Totaal 2013 3.631 98.573 506.989
Groei-index 2002-2013 108,97 110,54 109,61
Het aantal huishoudens is toegenomen met 9%. Dit is iets minder dan het gemiddelde in het arrondissement en de provincie. # 2013 Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL % 2013 Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
Gemiddelde gezinsgrootte 2,54 2,43 2,32 Alleen-staand 23,71 27,18 31,17
Alleen-staand 861 26.793 158.013 Gezin met kinderen 31,62 27,27 24,39
Gezin met kinderen 1.148 26.885 123.652
Eenouder-gezin 92 2.653 14.542
Eenouder-gezin 8,01 9,87 11,76
Het aantal alleenstaanden en eenoudergezinnen is een stuk lager dan het gemiddelde in het arrondissement en de provincie.
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
2
Leeftijdsopbouw # 2013 Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
0-17 jaar 2.008 46.957 214.979
18-34 jaar 1.960 49.893 233.890
35-59 jaar 3.182 82.535 401.279
60-79 jaar 1.613 46.220 251.524
80+ 443 14.395 75.323
% 2013 Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
0-17 jaar 21,81 19,57 18,27
18-34 jaar 21,29 20,79 19,87
35-59 jaar 34,56 34,39 34,09
60-79 jaar 17,52 19,26 21,37
80+ 4,81 6,00 6,40
De volgende tabel geeft de groei-indexen weer voor de verschillende leeftijdscategorieën. 2002-2013 Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
0-17 jaar 98,38 98,45 94,17
18-34 jaar 92,32 97,49 97,32
35-59 jaar 106,53 106,63 102,70
60-79 jaar 106,68 105,27 111,18
80+ 141,53 163,13 161,41
Wielsbeke huisvest een jongere bevolking in vergelijking met het arrondissement Roeselare-Tielt en de provincie. De gemeente scoort op de 3 jongste categorieën hoger en op de oudere leeftijdsgroepen lager. Inwoners naar nationaliteit 2013 Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
Belg # 9.034 232.207 1.130.661
% 98,13 96,75 96,06
Niet-Belg # 172 7.793 46.334
% 1,87 3,25 3,94
Deze cijfers geven een ander beeld dan verwacht. Het aandeel mensen van vreemde origine in Wielsbeke ligt zeker e e hoger, maar wellicht hebben we vooral te maken met mensen van 2 en 3 generatie die als Belg geboren en dus als Belg ingeschreven zijn. Wachtregister Het bevat gegevens over vreemdelingen die zich vluchteling verklaren of vragen om als vluchteling erkend te worden, en hun familieleden 2013 Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
Wachtregister # % 1 0,01 1.107 0,46 4.600 0,39
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
3
4.
TRENDS OP DE WONINGMARKT
De huidige trends op de woningmarkt verschaffen inzicht in de woonwensen van mensen. Gezinsverdunning en externe migratie doen de vraag naar kleine, zeer betaalbare woningen toenemen. De consumptie- en tijdsbestedingspatronen van mensen veranderen. De woning wordt niet meer als het belangrijkste beschouwd. Ook voor reizen en vrije tijd dient er nog geld – en tijd – over te blijven. Hier hangt de wens om geen te grote verbouwingen te doen, en een tuin te hebben die weinig onderhoud vraagt, mee samen. Bij de zoektocht naar een woning speelt hoe langer hoe meer de energiezuinigheid van de woning mee. Dit zorgt ervoor dat grote energieverslindende woningen niet meer kunnen concurreren met kleinere energiezuinigere woningen. Daarnaast blijkt het fenomeen ‘levenslang wonen in dezelfde woning’ aan belang in te boeten. Mensen verhuizen meer dan vroeger naar een andere woning in functie van de noden die een bepaalde levensfase met zich meebrengt. Naast een aantal woontrends beïnvloeden ook een aantal geografische trends het verhuisgedrag van mensen. Mensen willen meer dan vroeger wonen in de nabijheid van werk en voorzieningen. De hoge energiekosten (diesel, benzine) laten zich gelden in de woonvoorkeuren. De aanwezigheid van transportinfrastructuur (trein, autosnelwegen) is meebepalend waar mensen willen wonen. Ten slotte is ook de prijs van de woningen doorslaggevend bij de woonwensen. Beleidsuitdagingen die hiermee gepaard gaan: 1. Goedkoop huren Gezinsverdunning toename externe migratie moeilijkheid om goedkoop (400-500 euro) te huren op private huurmarkt Mogelijke oplossingen incentives geven aan de huurmarkt substantiële vergroting sociale huurmarkt 2. Goedkope nieuwbouw Noodzaak van bijkomende woongelegenheden Populariteit instapklare woningen Plafond 200.000 – 250.000 euro Zeker op locaties dichtbij de steden 3. Villa’s uit de jaren 1960 en 1970 Deze villa’s beantwoorden niet aan de huidige woonwensen, met als gevolg: grote renovatiekost: Laag comfort Stijl spreekt niet aan Slechte isolatie Minderwaardige materialen Grote kavels Verder van centra gelegen Hoge prijsverwachting bij de kopers Mogelijke oplossingen Nood aan visie op deze kavels: aanpassen verkavelingsvoorschriften? Verdichten? Slopen? 4. Kleine, afgelegen kernen Omwille van hoge energiekosten: neiging om weer meer in de kernen te gaan wonen Belang van nabijheid oprit autosnelwegen (en in mindere mate station) neemt toe
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
4
5. Beschikbaarheid grondreserves Beschikbare grondreserves: niet compatibel met wens om bij voorzieningen en werkgelegenheid te wonen Mogelijke oplossingen Verdichting verkavelingen Nood aan politiek om prijsgradiënt tegen te gaan (hoe verderaf gelegen, hoe goedkoper)
5.
Klantgerichte dienstverlening
5.1. Beleidsopties wonen 2010 – 2013 • • • •
Vertrekken van basisinformatie op het vlak van wonen: huisvestingspremies, energiebesparende maatregelen, huuraangelegenheden, actuele beleidsmaatregelen Nemen van initiatieven met oog op permanente sensibilisering inzake wonen Begeleiding prioritaire doelgroepen bij premie-aanvragen Hulp- en dienstverlening van prioritaire doelgroepen in een kwetsbare woonsituatie
5.2. Huidig aanbod •
Info en advies over wonen: − Centraal punt (Woonwinkelloket) met info en advies over diverse vragen m.b.t. wonen voor alle (toekomstige) inwoners van Wielsbeke − 2 zitdagen (dinsdag 16u – 19u en vrijdag 9u – 12u) + volgens afspraak
•
Voor vragen over huren: Basisinfo voor huurders én verhuurders (loketmedewerkers krijgen vorming van de Huurdersbond) Complexe dossiers en belangenverdediging: doorverwijzing naar de Huurdersbond, het Algemeen Eigenaarssyndicaat of de advocatuur.
•
Zitdagen Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost (FRGE – groene leningen): − Basisinfo via Woonwinkelloket − Afspraken voor contact met FRGE via Woonwinkel (zitdag 1x per maand in Izegem of Tielt)
•
Begeleiding op maat op het vlak van wonen (sociaal en technisch): − Van hulp voor invullen premie aanvragen tot begeleiding bij complexe probleemsituaties m.b.t. wonen − Via woonwinkelloket – bijzondere aandacht voor zgn. prioritaire doelgroepen − Samenwerking met OCMW, en welzijnsdiensten: Vnl. voor complexe begeleidingsdossiers: maandelijks overleg tussen woonwinkelmedewerker en sociale dienst OCMW + tussendoor veel contacten per telefoon of mail voor opvolging concrete dossiers en afstemming acties. Duidelijke taakverdeling tussen woonwinkel en OCMW. Actieve doorverwijzing naar welzijnsdiensten voor gespecialiseerde dienstverlening.
•
Energie: − Promoten en ondersteunen van groepsaankoop gas en elektriciteit i.s.m. provincie, gemeente en Sociaal Huis − Informatie over de V-test − Ondersteuning aanvraag premies energiebesparende maatregelen via Woonwinkel − Info-avonden duurzaam bouwen i.s.m. Provincie, gemeente en IMOG
•
Sensibiliseringsacties: − Actief gebruik van communicatiekanalen stad (infokrant, website, verspreiding van folders, ….) voor bekendmaking woonwinkelwerking + bekendmaking diverse beleidsmaatregelen. − Organisatie van diverse infomomenten.
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
5
5.3. Relevante cijfergegevens Overzicht klanten - Wielsbeke
2012
Aantal klanten
262
Aantal klantencontacten
669
Aantal klanten prioritaire doelgroep
60
Aantal klantencontacten prioritaire doelgroep
283
Overzicht typevragen - Wielsbeke
2012
premies
440
huren
119
energie
3
kwaliteit
37
crisisopvang
29
levenslang wonen
0
Aantal FRGE-leningen: Sinds de opstart in mei 2011 werden er voor de gemeente Wielsbeke 5 FRGE-leningen afgesloten. Hiervan behoorde er geen enkele tot de bijzondere doelgroep. # FRGEleningen
Bijzondere doelgroep
Izegem
41
12
Ingelmunster
27
8
Ledegem
15
2
Oostrozebeke
6
0
Wielsbeke
5
0
Bijzondere doelgroep = personen met een laag inkomen, een invaliditeitsuitkering of een inkomensgarantie voor ouderen, personen in schuldbemiddeling of in OCMW-begeleiding
Advies en begeleiding op maat - Wielsbeke
2012
Sociaal advies
144
Technisch advies
31
Intensieve begeleidingsdossiers
3
5.4. Beleidsaccenten 2014 – 2019 •
Verder zetten van − − −
de klantgerichte dienstverlening zoals die reeds uitgebouwd is, met het oog op het verstrekken van basisinformatie inzake wonen – via Woonwinkelloket het aanbieden van technisch advies op het vlak van wonen (vnl. aandacht voor kwaliteitsnormen) het aanbieden van sociaal advies en (intensieve) begeleiding op maat op het vlak van wonen aan mensen in een kwetsbare woonsituatie
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
6
•
Bijzondere accenten in deze legislatuur: −
Extra aandacht voor sensibiliseringsacties inzake wonen. Korte toelichting: Naast het aanwenden van de klassieke kanalen inzake sensibilisering (gemeentelijke infokrant, website, info folders, ….) zal de Wielsbeekse bevolking via gerichte initiatieven geïnformeerd worden over de diverse maatregelen op het vlak van wonen (o.m. via een zgn. “Woonmarkt”, alsook via huisbezoeken bij alle 65-jarigen, waarbij vnl. aandacht zal besteed worden aan mogelijkheden tot aanpassing van de woningen). Daarnaast zal werk gemaakt worden van een nieuwe versie van de bouwgids en zal de info over premies gegeven worden bij het afleveren van bouwvergunningen (voor renovatie van bestaande woningen).
−
Coördinatie van de gemeentelijke initiatieven m.b.t. energie: focus op een gecentraliseerde informatieverstrekking aan de bevolking van Wielsbeke en begeleiding van kwetsbare doelgroepen met het oog op een verantwoord energieverbruik. Korte toelichting: De toenemende kosten op het vlak van energie hebben steeds meer een invloed op de woonsituatie van alle bewoners. Diverse initiatieven proberen hier aan tegemoet te komen: premies voor energiezuinige investeringen, groepsaankopen, informatie over prijsvergelijking tussen energieleveranciers (V-test), aandacht voor klimaatwijken, …. In de afgelopen jaren werden dergelijke initiatieven ondersteund vanuit verschillende gemeentelijke diensten (milieudienst, woonwinkel, OCMW, ….). Er zal onderzocht worden in hoeverre de krachten op dit vlak kunnen gebundeld worden om op een meer gecentraliseerde manier gerichte informatie te verschaffen. Voorts worden steeds meer gezinnen geconfronteerd met hoge energiefacturen, met extra betalingsmoeilijkheden en toenemende armoede als gevolg. Er zijn verschillende redenen die dit probleem veroorzaken: prijsstijgingen energie, te weinig aandacht voor een energiezuinige manier van leven, de woning beschikt niet over energiezuinige toestellen, kleine of grote gebreken aan de woning waardoor het moeilijker is om de woning energiezuinig te houden. Er zal nagegaan worden in hoeverre een project kan opgestart worden voor intensieve begeleiding van deze doelgroepen.
6. Kwaliteitsbeleid 6.1. Beleidsopties wonen 2010 – 2013 • • • •
Voorzien van stimuli aan particuliere eigenaars voor de verbetering van de woningkwaliteit Consequente toepassing van de geldende normen inzake woningkwaliteit Nemen van sanctionerende maatregelen t.a.v. eigenaars van woningen van slechte kwaliteit Renovatie en onderhoud van woningen t.b.v. het Sociaal Verhuurkantoor
6.2. Relevante cijfergegevens Uitrustingsniveau van de woningen % Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
Gebouwen met een garage, parking of overdekte staanplaats 81,81 77,36 72,19
Gebouwen met centrale verwarming of airconditioning 66,29 63,02 64,02
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
Gebouwen met minstens 1 badkamer 84,52 82,87 83,77
7
Ongeschikt- en onbewoonbaarheid
2010
2011
2012
Aantal woningonderzoeken Wielsbeke
6
5
7
Aantal besluiten OO Wielsbeke
0
0
2
Aantal OO-woningen op inventaris Wielsbeke
1
1
3
2010
2011
2012
3
4
4
Verwaarlozing Aantal geïnventariseerde woningen Wielsbeke
6.3. Maatregelen •
Stimulerende maatregelen: gemeentelijke premies − Verbeteringspremie: Voor eigenaars-bewoners, inkomen max. 35.000 € + 1.000 € pp. ten laste Volgens categorieënsysteem (8 categorieën) – bonus voor uitvoering van alle in aanmerking komende categorieën Premie: 400 € per categorie Verbeteringspremie Wielsbeke Aantal aanvragen Aantal toekenningen
2010
2011
2012
19
27
20
13
17
8
Totaal toegekende premiebedragen
5.818,84 €
16.085,59 € 13.898,91 €
•
Vlaamse premies: − Verbeterings- aan aanpassingspremie (VAP – cijfers 2012): 41 aanvragen 23 toekenningen − Renovatiepremie (cijfers 2012): 27 aanvragen 24 toekenningen − Uitbetaalde premies Eandis (cijfers 2012): Dakisolatie: 91 Muurisolatie: 18 Vloerisolatie: 12 Hoogrend. glas: 100 E-peil: 6 Warmtepomp: 1 Zonneboiler: 35 Sociale dakisolatie: 0
•
Normerende maatregelen: − Uitreiken conformiteitsattesten: voorlopig nog geen attesten afgeleverd − Stedenbouwkundige verordening: Kwaliteits- en oppervlaktenormen voor: het opsplitsen van bestaande gebouwen met het oog op gedeeltelijke of gehele bewoning het samenvoegen van meerdere woningen tot meergezinswoningen nieuwbouw van meergezinswoningen − Screening SVK-woningen: Onderzoek naar de conformiteit van particuliere woningen vooraleer ze in huur genomen worden door het SVK Uitvoering door HRI op basis van afsprakenkader met gemeente en met Vlaamse overheid.
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
8
•
Sanctionerende maatregelen: − Procedure ongeschikt- of onbewoonbaarverklaring + gemeentelijk heffingsreglement voor ongeschikt- en onbewoonbaar verklaarde woningen. − Procedure voor opname van verwaarloosde woningen op gemeentelijke inventaris + gemeentelijk heffingsreglement voor verwaarloosde woningen
6.4. Beleidsaccenten 2014 – 2019 •
Verder zetten van − stimulerende, normerende en sanctionerende maatregelen met het oog op verbetering van de woningkwaliteit Stimulerend: via gemeentelijke premies (zie hierna onder ‘bijzonder accent in deze legislatuur’) Normerend: via toepassing algemene Vlaamse kwaliteitsnormen en via specifieke normen voor meergezinswoningen opgenomen in de bestaande stedenbouwkundige verordening Sanctionerend: via inventarisatie en heffing voor verwaarloosde, ongeschikte- en onbewoonbaar verklaarde woningen − Renovatie en onderhoud van woningen t.b.v. het Sociaal Verhuurkantoor
•
Bijzondere accenten in deze legislatuur: −
Evaluatie en zo nodig herwerking van het gemeentelijk premiebeleid met het oog op het verbeteren van de woningkwaliteit. Korte toelichting: In 2008 werd het premiebeleid in Wielsbeke aangepast. Er werd vooral klemtoon gelegd op het ondersteunen van renovatie van woningen van eigenaars-bewoners. Vijf jaar na de invoering van dit premiereglement is een evaluatie aan de orde. Op basis hiervan zal nagegaan worden of het reglement dient bijgestuurd te worden.
−
Via een specifieke premie ondersteuning voorzien voor eigenaars-verhuurders die de nodige verbeteringswerken willen uitvoeren in hun huurwoning om deze daarna via het Sociaal Verhuurkantoor te verhuren. Korte toelichting: Sinds 2009 werken gemeente en OCMW nauw samen met het Sociaal Verhuurkantoor Regio Izegem, met het oog op de realisatie van een sociaal woningpatrimonium, aanvullend op de projecten van de sociale huisvestingsmaatschappijen. Het SVK richt zich op de particuliere huurmarkt. Er zal een gemeentelijke premie uitgewerkt worden om eigenaars te stimuleren om de nodige verbeteringswerken uit te voeren, met als doel om conforme woningen te verhuren aan het SVK.
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
9
7. Grond- en pandenbeleid 7.1. Algemeen 7.1.1.
• •
Reserveren van de nodige ruimte om bestaande en eventuele toekomstige woonbehoeften op te vangen. Nemen van de nodige activeringsmaatregelen voor het versneld ter beschikking stellen van onbebouwde percelen
7.1.2. •
Beleidsopties wonen 2010 – 2013
Relevante cijfergegevens
Aantal en type woningen (SSP)
# Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
% Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
Handelshuizen 93 3.749 22.356
Appartementen 188 10.700 182.695
Gesloten bebouwing 737 27.176 153.670
Halfopen bebouwing 1.309 25.441 112.622
Open bebouwing 1.497 36.851 156.206
Andere
Totaal
21 1.159 33.704
3.845 105.076 661.253
Handelshuizen 2,42 3,57 3,38
Appartementen 4,89 10,18 27,63
Gesloten bebouwing 19,17 25,86 23,24
Halfopen bebouwing 34,04 24,21 17,03
Open bebouwing 38,93 35,07 23,62
Andere 0,55 1,10 5,10
In vergelijking met het arrondissementeel en het provinciaal gemiddelde kent Wielsbeke een relatief laag aandeel handelspanden en appartementen. Op het vlak van individuele woongelegenheden zien we in Wielsbeke een lager aandeel gesloten bebouwingen, maar een hoger aandeel half open en open bebouwingen. •
Gemiddeld KI (SSP)
Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
•
Gemiddeld KI 685 € 715 € 798 €
Bouwjaar (SSP)
% Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
Voor 1945 20,10 27,74 29,13
1945-2000 66,06 58,93 58,74
Vanaf 2000 13,85 13,34 12,13
In vergelijking met arrondissement en provincie kent Wielsbeke een jonger woningpatrimonium. Het aandeel woningen van vóór 1945 ligt lager, en het percentage van woningen tussen 1945 en 2000 hoger dan elders.
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
10
•
Eigendomstitel (SSP) Woning bewoond door Eigenaar # 2.916 75.785 362.868
Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
Huurder % 78,56 76,23 70,84
# 796 23.634 149.380
% 21,44 23,77 29,16
Wielsbeke kampt met een vrij krappe huurmarkt. Slechts 1 op 5 woningen zijn huurwoningen.
Onbebouwde percelen
#
opp. m²
goedgekeurde verkavelingen
353
262.442,43 m²
woongebied
175
395.977,00 m²
Leegstand: Aantal geïnventariseerde woningen •
2010
2011
2012
89
102
114
Woonbehoeften: De provincie berekende de toekomstige woonbehoefte tussen 2012 en 2022. Vaststelling is dat er een sterke toename van de kleine huishoudens verwacht wordt en een afname van grotere huishoudens. De woningmarkt zal zich dus niet alleen moeten uitbreiden, maar ook moeten heroriënteren. Voor Wielsbeke komen er tussen de 320 en 389 huishoudens bij tegen 2022. Eind 2011 werd een onderzoek verricht, waarbij de 64 gemeenten van de provincie werden onderverdeeld in “regionale woningmarkten”. Regionale woningmarkten zijn functionele woonruimtes met een eigen demografische en specifieke woondynamiek. Wielsbeke vormt een regionale woningmarkt met Waregem. Deze afbakening vormt het kader voor het opstellen van de gemeentelijke woonprogrammatie. Vanuit dit kader komt de provincie tot een bruto taakstelling voor elke gemeente. Voor Wielsbeke gaat men uit van 186 woningen voor de periode 2012 – 2022 (resp. 84 woningen voor periode 2012 – 2017 en 102 woningen voor periode 2017 – 2022). Het beschikbare woonaanbod moet hiervan in mindering gebracht worden om over het netto-woonpakket te beschikken. Onder meer volgende aspecten moeten hierbij in rekening gebracht worden: het register onbebouwde percelen, de leegstand, de geplande reconversieprojecten, de te realiseren projecten door SHM’s in woonuitbreidingsgebieden, het toepassen van een verdichtingscoëfficiënt, en de te realiseren projecten met (individuele) woonzorgvormen. Na de confrontatie van de bruto-taakstelling met het beschikbaar aanbod, wordt het netto-pakket bekomen voor de periode 2012 – 2017 en de periode 2017 – 2022. Het netto-pakket van de eerste planperiode kan effectief bestemd worden via een gemeentelijk planinitiatief, het tweede pakket kan bestemd worden als reserve.
7.1.3.
Overzicht geplande woonprojecten
Woonprojecten in uitvoering Locatie project Beukenlaan/Guido Gezellestraat Beukenlaan/Fabiolalaan Beukenlaan/Fabiolalaan
stavaza vergunning verleend dd. 23/11/2007 18 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 23/11/2007 6 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 18/07/2008 9 reeds bebouwd
#
type woning O
HO
37
1
36
11
11
11
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
G
aanvrager OLIFLORA INVEST NV OLIFLORA INVEST NV
4
7
LAMBRECHT - WELLENS
11
vergunning verleend dd. 13/09/2009 1 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 12/12/2008 Kerkweg 0 reeds bebouwd Meulebeeksestraat/ vergunning verleend dd. 3/11/2009 Boudewijnstraat 3 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 4/6/2010 Spaanderstraat 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 10/6/2010 Kapellestraat 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 04/6/2010 Kapellestraat 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 25/03/2010 Rijksweg 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 14/01/2010 Stationstraat 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 06/05/2010 Zuster Vandorpestraat 1 reeds bebouwd Verlorenhoek vergunning verleend dd. 04/06/2010 Hulstersestraat 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 23/12/2010 De Maurissenstraat 2 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 04/07/2011 Zwingelkotstraat 7 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 04/07/2011 Zwingelkotstraat 7 reeds bebouwd Ridder de Ghellinckstraat vergunning verleend dd. 18/07/2011 53A 2 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 29/08/2011 Reynaertstraat 1 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 29/02/2012 Zwingelkotstraat 2 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 19/03/2012 Loverhoek 0 reeds bebouwd Verlorenhoek
Reynaertstraat Vaartstraat Pontweg Oostrozebeeksestraat Lobeekstraat Lobeekstraat Schaapdreef Kruishoek Rijksweg
vergunning verleend dd. 19/03/2012 1 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 18/06/2012 1 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 02/07/2012 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 26/11/2012 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 03/12/2012 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 03/12/2012 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 12/03/2013 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 15/10/2013 0 reeds bebouwd vergunning verleend dd. 18/06/2013 0 reeds bebouwd TOTAAL AANTAL WONINGEN:
2
2
OLIFLORA INVEST NV
4
4
PEERS SIMONNE
5
5
BERGEZ
44
16
PARILAM NV LAMINVEST NV
28
6
4
2
PARILAM NV LAMINVEST NV
19
8
11
PARILAM NV LAMINVEST NV
1
1
PARILAM NV LAMINVEST NV
1
1
PARILAM NV LAMINVEST NV
3
3
DUSSELIER ANTOON
7
3
4
VANNESTE ANNE-MARIE - LOONTJES B. & D.
3
1
2
DEBIE MARC
2
2
DE MANDEL
17
6
11
DE VRIESE MARIO
3
3
GALLE JOAN
5
5
DEBIE MARC
4
2
8
2
2
2
6
MONOPOLY BVBA
2
MONOPOLY BVBA
2
BERTON RAPHAEL
2
PEERS
4 14
10
9 1
4
WVI
4
WVI
8
1
1 6 73
MONOPOLY BVBA PEERS - VANDECAPELLE
6 235
DE VRIESE MARIO
DE CLERCK FRANCIS
2 2
2
126
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
VAKIM 34
12
Appartementen in uitvoering Locatie project
stavaza
#
aanvrager
Roterijstraat
vergunning dd. 18/07/2008
5
HUYZENTRUYT HDI DEVELOPMENT & INVESTMENTS NV
Voetweg
vergunning dd. 18/07/2008
14
DE MANDEL
Rijksweg
vergunning dd. 16/10/2012
16
BCA nv
Rijksweg/Heirweg
vergunning dd. 19/11/2012
5
B&S Promotions
TOTAAL AANTAL APPARTEMENTEN:
40
Projecten in ontwerpfase type Locatie project
stavaza
#
woning
appartement
Wielsbeeksestraat
in aanvraag
9
Pontstraat
in ontwerp
3
3
Rijksweg
voorzien in RUP Den Aert (lange termijn)
32
32
NAERT - DEFREYNE WVI
Rijksweg
voorzien in RUP Den Aert (lange termijn)
27
27
WVI
Rijksweg
voorzien in RUP Den Aert (reconversie)
45
28
Rijksweg (Moorea)
in ontwerp
38
Groenzone Daliastraat
voorzien in RUP Hernieuwenburg (in opmaak)
6
6
GEMEENTEBESTUUR WIELSBEKE
Groenzone Waterstraat
voorzien in RUP Hernieuwenburg (in opmaak)
8
8
GEMEENTEBESTUUR WIELSBEKE
Loverstraat_ Wakkensteenweg
in ontwerp
10
10
SLOS
178
114
TOTAAL AANTAL WOONGELEGENHEDEN:
7.1.4.
9
aanvrager NAERT - DEFREYNE
17
TAELMAN
38
DEMEULENAERE
64
Beleidsaccenten 2014 – 2019
Met het oog op de realisatie van een gedifferentieerd aanbod van woningen worden volgende beleidsopties vooropgesteld om tegemoet te komen aan de woningbehoefte van de bevolking: •
Stimuleren van woonprojecten die kernversterkend zijn, en tevens oog hebben voor de kwaliteit van de woonomgeving Korte toelichting: Het overzicht van de geplande woonprojecten geeft aan dat er nog heel wat nieuwe projecten op stapel staan die aan de vraag naar bijkomende woongelegenheden moet tegemoet komen. De gemeente wil inzonderheid woonprojecten ondersteunen die kernversterkend zijn, maar tevens oog hebben voor de kwaliteit van de woonomgeving.
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
13
•
Nemen van de nodige activeringsmaatregelen voor het ter beschikking stellen van onbebouwde percelen en leegstaande panden −
Actualiseren van het register onbebouwde percelen (ROP) en eigenaars stimuleren om hun gronden te ontwikkelen. Korte toelichting: Recent werd het register onbebouwde percelen geactualiseerd. Hieruit is gebleken is dat het gevoerde beleid, waarbij eigenaars werden aangeschreven enig effect heeft gehad op de ontwikkeling van onbebouwde percelen. Deze aanpak zal verder gezet worden. Eigenaars worden geïnformeerd over de mogelijkheden tot ontwikkeling. Een activeringsheffing is tot nader order niet noodzakelijk.
−
Evaluatie en aanpassing van de verordening van belasting op gebouwen en/of woningen die beschouwd worden als leegstaand of onafgewerkt Korte toelichting: Reeds meerdere jaren is er een heffingsreglement op langdurig leegstaande gebouwen en woningen van kracht. Woningen die minstens 2 jaar leeg staan komen in aanmerking voor een heffing (behoudens vrijstelling). Op die manier moeten eigenaar gestimuleerd worden om hun woning opnieuw bewoonbaar te maken. Op basis van een recente evaluatie, werd het reglement aangepast.
7.2. Sociale huisvesting 7.2.1. • •
Uitbreiden van het aantal sociale woningen Renovatie van het bestaand sociaal woonpatrimonium
7.2.2. •
Beleidsopties wonen 2010 – 2013
Relevante cijfergegevens
Wachtlijsten sociale huur – Helpt Elkander - Wielsbeke
Kandidaat Huurders Helpt Elkander (gegevens na actualisatie)
2013
Totaal
202
Gewenst type woning (gegevens na actualisatie)
2013
1-slaapkamerwoning
53
2 slaapkamerwoning
70
3-slaapkamerwoning
58
4-slaapkamerwoning
49
•
Wachtlijsten sociale huur – Helpt Elkander – St. Baafs-Vijve
Kandidaat Huurders Helpt Elkander (gegevens vóór actualisatie)
2013
Totaal
149
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
14
Gewenst type woning (gegevens vóór actualisatie)
2013
1-slaapkamerwoning
39
2 slaapkamerwoning
56
3-slaapkamerwoning
97
•
Wachtlijsten sociale huur – Mijn Huis
Kandidaat Huurders Mijn Huis (gegevens na actualisatie)
2013
Totaal
205
Noot: slechts 34 kandidaten zijn woonachtig in Wielsbeke •
Wachtlijsten SVK:
Kandidaat Huurders SVK (gegevens tijdens actualisatie)
2013
Alleenstaanden
67
Eenoudergezinnen
35
Koppel zonder kinderen
14
Koppel met kinderen
23
Totaal
139
Gewenst type woning (gegevens tijdens actualisatie)
2013
1 slaapkamerwoning
69
2-slaapkamerwoning
103
3- slaapkamerwoning
38
4 of meer slaapkamerwoning
20
•
Lokaal toewijzingsreglement: In Wielsbeke is een lokaal toewijzingsreglement van kracht voor senioren. 34 woningen, resp. van de Helpt Elkander (16), Mijn Huis (16) en OCMW (2), en na realisatie van het project G. Gezellestraat nogmaals 8 woningen van de gemeente worden bij voorrang toegewezen aan: Senioren ouder dan 65 jaar die de afgelopen 6 jaar minstens 3 jaar in Wielsbeke gewoond hebben Senioren ouder dan 65 jaar Alle doelgroepen die de afgelopen 6 jaar minstens 1 jaar in Wielsbeke gewoond hebben Senioren ouder dan 65 jaar Indien er woningen niet bij voorrang kunnen worden toegewezen aan een senior ouder dan 65 jaar, zal worden toegewezen volgens de standaard toewijzingsregels van het Kaderbesluit Sociale Huur. Daarnaast zijn er 2 woningen functioneel aangepast voor senioren (55+) of personen met een handicap (resp. van Mijn Huis en van het OCMW).
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
15
•
Bindend sociaal objectief: − Huurwoningen (tegen 2023): 25 − Koopwoningen (tegen 2020): 25 − Sociale kavels (tegen 2020): 1
•
Inventaris register onbebouwde percelen – gronden eigendom van semi-publieke eigenaars: zie bijlage 1
7.2.3.
Planning sociale huisvesting
Overzicht projecten: zie bijlage 2. Evolutie Bindend Sociaal Objectief (BSO):
Huur Koop Sociale kavel
7.2.4. •
BSO 25 25 1
na gerealiseerde groei 5 25 1
na realisatie projecten in uitvoering -5 17 1
na realisatie projecten in ontwerpfase -26 -7 1
Beleidsaccenten 2014 – 2019
Uitbreiden van het aantal sociale huur- en koopwoningen van de sociale actoren met het oog op het behalen van het bindend sociaal objectief. Korte toelichting: Het decreet grond- en pandenbeleid bepaalt dat Wielsbeke in de periode 2008 – 2020 in totaal 25 sociale huurwoningen en 25 sociale koopwoningen moet realiseren. De gemeente werkt hiervoor nauw samen met de sociale huisvestingsmaatschappijen (Helpt Elkander, Mijn Huis, De Mandel) en met het Sociaal Verhuurkantoor. Inmiddels werden er 14 huurwoningen gerealiseerd (7 woningen door Mijn Huis en 7 door het SVK). De komende jaren zal met de sociale actoren verder periodiek overleg voorzien worden om het BSO te kunnen behalen en zo mogelijk nog extra sociale woonprojecten te realiseren. Nieuwe woonprojecten worden afgetoetst aan de globale visie omtrent het grond- en pandenbeleid.
•
Inventariseren van de onbebouwde gronden in eigendom van (semi)publieke rechtspersonen i.f.v. een actieprogramma voor het behalen van het bindend sociaal objectief. Korte toelichting: Het decreet grond- en pandenbeleid bepaalt dat de gemeenten de onbebouwde percelen die eigendom zijn van (sem)publieke rechtspersonen moeten bijhouden. Bij het aansnijden van deze gronden geldt een hogere sociale last dan op andere percelen (nl. tussen 20% en 40%). Op basis van het geactualiseerd ROP werd een inventaris opgemaakt van de gronden in eigendom van (semi-)publieke rechtspersonen. Deze gronden zijn echter allemaal bestemd. Er kan derhalve geen specifiek actieprogramma uitgewerkt worden om de gronden aan te wenden voor sociale woningbouw.
•
Prioriteit voor de renovatie van het verouderd (en soms al langdurig leegstaand) woningpatrimonium van de huisvestingsmaatschappijen. Korte toelichting: Naast de realisatie van het Bindend Sociaal Objectief moet absolute prioriteit gegeven worden aan de renovatie van bestaande woningen van de huisvestingsmaatschappijen. Te langdurige leegstand moet zo snel mogelijk aangepakt worden.
•
Tussentijdse evaluatie en zo nodig bijsturen van het lokaal toewijzingsreglement voor ouderen. Korte toelichting: Het lokaal toewijzingsreglement heeft ongetwijfeld zijn waarde voor toewijzing van woningen aan 65-plussers. Anderzijds wordt vastgesteld dat alleenstaanden (niet-senioren) problemen ondervinden om 1-kamerwoningen te kunnen betrekken. Een meer verfijnde analyse over de evolutie van de wachtlijsten van die verschillende doelgroepen zal moeten uitwijzen of een bijsturing van het lokaal toewijzingsreglement noodzakelijk is.
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
16
7.3. Woonprojecten specifieke doelgroepen 7.3.1. • •
Beleidsopties wonen 2010 – 2013
Stimuleren van aangepast en levenslang wonen Realisatie van een kwalitatief aanbod doorgangs- en crisiswoningen
7.3.2.
Relevante cijfergegevens
•
Gegevens OCMW (jaarverslag 2012): − Het OCMW stelt vast dat er bij hun cliënten een stijging is van het aantal alleenstaanden. Ruim 42% van de OCMW-cliënten zijn alleenstaand, 26% bestaat uit eenoudergezinnen. − 23 personen hadden in 2012 recht op leefloon en er waren 62 toekenningen aanvullende steun − Het aantal toegekende verwarmingstoelagen steeg in 2012 met meer dan 100 dossiers. In totaal werden 295 verwarmingstoelagen toegekend.
•
Indicatoren m.b.t. energie-armoede: − Totaal aantal geplaatste ingeschakelde budgetmeters voor elektriciteit / gas − Totaal aantal behandelde LAC-dossiers (commissie die beslist of de gas- of elektriciteitsdossiers al dan niet afgesloten wordt in geval van wanbetaling
2011 Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL Vlaanderen
Elektriciteit budgetmeter LAC-dossier 43 25 1.324 736 8.394 4.673 44.182 26.216
Gas budgetmeter 31 801 4.716 24.296
LAC-dossier 16 652 3.625 20.369
Bron: VREG, Statistiek met betrekking tot huishoudelijke afnemers in het kader van de besluiten op de sociale openbaredienstverplichtingen, 2011
We bekijken de cijfers vervolgens per 1.000 huishoudens om te kunnen vergelijken. 2011 Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL Vlaanderen
Elektriciteit budgetmeter LAC-dossier 12,0 7,0 13,6 7,5 16,6 9,3 16,7 9,9
Gas budgetmeter 8,7 8,2 9,3 9,2
LAC-dossier 4,5 6,7 7,2 7,7
In 2012 werden 666 opladingen uitgevoerd voor de budgetmeters elektriciteit en 550 opladingen voor de budgetmeters aardgas. •
Senioren
2013 Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
Groene druk
Grijze druk
Verouderings-graad
44,85 41,48 39,88
41,65 47,81 53,78
92,86 115,25 134,84
Interne vergrijzing 21,55 23,75 23,05
Familiale zorgindex 36,95 44,54 45,23
De groene druk geeft de verhouding weer tussen de min 20-jarigen en de 20-59-jarigen. Voor Wielsbeke geldt dat er 45 0-20-jarigen zijn per 100 20-59-jarigen. Dit is iets hoger dan in het arrondissement R-T (41,5%) en iets hoger dan in de provincie (39,9%). De grijze druk geeft de verhouding weer tussen de senioren (60+) en de 20-59-jarigen. In Wielsbeke wonen er 42 ouderen per 100 ‘actieven’. Dit is een lagere waarde in vergelijking met het arrondissement R-T (47,8%) en de provinciale waarde (53,8%). Bij de verouderingsgraad gaan we kijken naar de verhouding tussen de ouderen en de kinderen. Er zijn meer kinderen dan ouderen (index boven de 100). In Wielsbeke wonen per 100 < 20-jarigen bijna 93 ouderen. Dit is opnieuw lager dan het arrondissementeel gemiddelde (115,3%) en het provinciaal gemiddelde (134,8%).
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
17
Bij de interne vergrijzing bekijken we het aandeel van de hoogbejaarden binnen de groep van senioren. In Wielsbeke is bijna een 21,6% van de senioren ouder dan 80 jaar. Dit is iets minder dan gemiddeld in de provincie (23,1%) en gemiddeld voor het arrondissement R-T (23,8%) Tot slot bekijken we nog de familiale zorgindex. Dit kan een maat van zorgbehoevendheid zijn: het geeft de verhouding weer van het aantal potentieel zorgbehoevenden (80+) ten opzichte van de groep van potentieel zorgverlenende vijftigers. In Wielsbeke zijn er 37 80-plussers per 100 50-59-jarigen. Dit zijn er minder dan in het arrondissement R-T (44,5%) en de provincie (45,2%).
De volgende tabel geeft de groei-indexen weer voor de verschillende coëfficiënten. 2002-2013
Groene druk
Grijze druk
94,97 95,65 94,28
110,85 111,47 119,00
Wielsbeke Arro Roes-Tielt Prov W-VL
Verouderingsgraad 116,73 116,54 126,22
Interne vergrijzing 125,63 141,92 134,76
Familiale zorgindex 121,11 137,52 136,75
In Wielsbeke kennen alle coëfficiënten, uitgezonderd de groene druk, een toename in de periode 2002-2013. Dit wordt veroorzaakt door het stijgen van het aantal senioren. 7.3.3. •
Huidig aanbod
Kansarmen: Het OCMW beschikt momenteel over 13 doorgangswoningen: − 6 woningen met 3 slaapkamers − 1 woning met 4 slaapkamers − 1 appartement met 3 slaapkamers − 3 woningen met 1 slaapkamer − 2 studio’s 4 van de doorgangswoningen met 3 slaapkamers worden zo weinig mogelijk gebruikt, omdat er gebreken aan zijn. Het voorstel is nu om die woningen te verkopen, omdat er ondertussen andere doorgangswoningen in gebruik werden genomen. De 3 woningen met 1 slaapkamer zullen in de loop van 2014 gesloopt worden. −
Sinds 2012 beschikt het OCMW ook over 2 crisiswoningen in De Wissel: 1 studio 1 appartement met 3 slaapkamers
Normaal gezien zijn de doorgangswoningen doorgaans bezet. Op het moment dat er één woning vrij komt, wordt er door het OCMW een beslissing genomen welk gezin kan opgevangen worden in de doorgangswoning. Over het algemeen zijn er altijd aanvragen, die niet altijd even dringend zijn, maar wel een oplossing verzoeken. De crisiswoningen worden zo veel mogelijk vrijgehouden voor dringende crisissituaties. − − •
Proefwonen: 1 woning Opvangcentra: doorverwijzing naar centra buiten de regio
Senioren: − Aanpassingspremie levenslang wonen 2010
2011
2012
Aantal aanvragen
11
12
9
Aantal toekenningen
4
12
7
Totaal toegekende premiebedragen
5.818,84 €
16.085,59 € 13.898,91 €
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
18
−
•
Lokale Opvang Initiatieven (LOI): Wielsbeke beschikt niet over Lokale Opvanginitiatieven.
7.3.4. • •
Bejaardenwoningen en serviceflats: Bejaardenwoningen: • 34 + nog 8 in planning die volgens de regels van sociale huisvesting toegewezen worden • 35 bejaardenwoningen OCMW Serviceflats: 24 (Den Dries) Woonzorgcentrum Ter Lembeek (70 plaatsen)
Beleidsaccenten 2014 – 2019
Behoud van het huidige aanbod van wooninitiatieven voor specifieke doelgroepen (crisis- en doorgangswoningen, bejaardenwoningen, serviceflats, woonzorgcentra) Premie levenslang wonen verder stimuleren: werk maken van betere bekendmaking
8. De gemeente als regisseur van het woonbeleid: lokaal woonoverleg 8.1. Beleidsopties wonen 2010 – 2013 • •
Organisatie van het lokaal woonoverleg met het oog op afstemming van de diverse huisvestingsinitiatieven op het grondgebied van de gemeente Wielsbeke Stimuleren van netwerkvorming inzake huisvesting met een breed forum van diensten op lokaal en regionaal niveau
8.2. Relevante gegevens • • •
Samenstelling: Schepen huisvesting, R.O., gemeentesecretaris, stedenbouwkundig ambtenaar, OCMWvoorzitter, OCMW-secretaris, sociale dienst OCMW, SHM’s Helpt Elkander, Mijn Huis en De Mandel, WVI, Wonen Vlaanderen, HRI Grote lijnen agendavorming: uitwerken en opvolgen maatregelen gemeentelijk woonbeleid, advies omtrent BSO + opvolging woonprojecten Vergaderfrequentie: tweemaal per jaar + extra bijeenkomsten naargelang noodwendigheid.
8.3. Beleidsaccenten 2014 – 2019 Verder zetten: • Organisatie van het lokaal woonoverleg met het oog op afstemming van de diverse huisvestingsinitiatieven op het grondgebied van de gemeente Wielsbeke • Stimuleren van netwerkvorming inzake huisvesting met een breed forum van diensten op lokaal en regionaal niveau
BIJLAGEN -
Bijlage 1: Register onbebouwde percelen in eigendom van publieke en semi-publieke instanties – inventarisatie en actieprogramma Bijlage 2: Sociale huisvesting Wielsbeke – toets met bindend sociaal objectief
Wielsbeke – beleidsvisie wonen 2014 - 2019
19